#36_eigen_arnhem_voorjaar_2019 by Pascal Gödden

arnhem

voorjaar 2019 | jaargang 13

louise te poele

fashion

food

lifestyle

Ik wil dat mensen goed leren kijken, er steeds weer nieuwe dingen in zien

in dit nummer o.a. interview sarah heijse en fred de graaf | mode delightfull authentic gedicht jesse∞anouk | het portret hélène meyer | reportage stuwcomplex driel stad theaterschip hugo grotius | ambacht between the lines / maurice brakenhoff fijne proevers interview louise te poele & bert stomphorst | wijntip manzanilla sherry recensie jans’ | recept schelvis | boeken koken met karamel en pindakaas

magazine voor arnhem en omstreken

#36

Vlamoven 32

Arnhem

www.baptist.nl

voorjaar 2019 | jaargang 13

fotografie jeanne ram

eigen! #36 voorwoord

colofon uitgever GSupport bladmanagement & advertentieverkoop Pascal Gödden pascal@eigenarnhem.nl fotografie Louise te Poele (cover), Armando Branco, Eva Broekema, Chiel Eijt, Zefanja Hoogers, David Jagersma, Rob Kater, Anouk Mulders, Joost Ooijman en Ron Steemers aan dit nummer werkten mee Nicole Beaujean, Daphne van Brink, Leverne Bruins, Chené van Erven , Michiel Hermans, Petra Herrel, Zefanja Hoogers, Jesse Laport, Jeanne Ram, Marije Sietsma en Esmiralda de Waal eindredactie Anneke van Tricht grafisch ontwerp Bart Kaper druk Drukkerij Roelofs, Enschede met dank aan Bizar-Bazar, FIC Model Management, Eten met Lev, Linda Models, Uitgeverij Loopvis en Plato Mania redactieadres Eigen! Arnhem p/a GSupport Wormerveerstraat 35 6843 AK Arnhem 026 379 04 98 www.gsupport.nl © 2019 Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film, internet of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Het is niet toegestaan eigen! zonder schriftelijke goedkeuring op te nemen in een leesportefeuille. De uitgever is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. Evenmin is zij verantwoordelijk voor handelingen van derden die mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal, zonder kennisgeving vooraf, niet of in gewijzigde vorm te publiceren. Over uitslagen van prijsvragen en/of speciale (lees)acties kan niet worden gecorrespondeerd.

lees eigen! arnhem online www.eigenarnhem.nl like eigen! arnhem op facebook www.facebook.com/eigenarnhem volg eigen! arnhem op instagram www.instagram.com/eigenarnhem

oerwoud De opmerkzame lezer zal zien dat dit de eerste keer is dat het coverbeeld niet voorkomt in deze uitgave. Het beeld is namelijk gemaakt door Louise te Poele. Deze Arnhemse kunstenaar, die onlangs de Arnhemse Cultuurprijs won, gaat in dit nummer in de leer bij de chef-kok van The Hunting Lodge in Rozendaal. Het door haar gefotografeerde stilleven ‘Flamingos with an ostrich egg’ is zo fraai dat, vooralsnog eenmalig, besloten is deze op de cover te plaatsen. Als dat geen voorjaarsgevoel oproept. Dat alles wat er online in de media gebeurt een onderdeel is van onze huidige samenleving was al overduidelijk. Dat gaf eigen! aanleiding om te kiezen voor een nieuwe aanvliegroute. Een up-to-date website met alle ezine’s op een ‘shelf’ en een Insta-account. Hashtags #fashion, #food en #lifestyle en een samenwerking met foodblog etenmetlev.nl. Een rubriek ‘fijne proevers’ in de hardcopy met daarin volop inspiratie voor foodies, dat moest ‘m worden. Nu we een paar maanden onderweg zijn blijkt dat het online voedselbos in Arnhem en omstreken de omvang heeft van een oerwoud. Met kapmes en kompas smullen wij onze weg erdoorheen. De samenwerking met foodblogger Leverne, tevens tekstueel verantwoordelijk voor de inhoud van ‘fijne proevers’, helpt daarbij en opent nieuwe deuren. Gelukkig heeft eigen! in de online wildernis een unieke troef: het leescomfort van papier! Gebaseerd op de ‘geheimtipps’ uit de pocketeditie is er nog een nieuwe rubriek: reportage. Geheimtipps (aka hidden gems) zijn afkomstig van lokale schrijvers die iets prijsgeven van de stedelijke eigenheid. Zodat jij precies weet waar je moet zijn, daar waar anderen nooit zullen komen. In tegenstelling tot de pocketeditie, waar je deze zelf kunt ervaren, is dat in ‘reportage’ helaas niet het geval. Wel nemen we je mee in woord én in beeld naar een opvallend baken in het rivierenlandschap... Pascal Gödden

eigen! #36 inhoud

24 44

eigen! #36 inhoud

arnhem

fashion

food

lifestyle

eigen! fashion 34

mode delightfull authentic

eigen! food 58 65 66 68 69 70 72 74

interview louise te poele & bert stomphorst wijntip keukengadgets promotie (vers)speciaalzaken kookboeken recensie jans’ arnhem promotie eten & drinken recept

eigen! lifestyle

06 15 18 28 31 52 54 76

interview sarah heijse en fred de graaf tips boeken reportage stuwcomplex driel gedicht jesse ∞ anouk tips muziek stad & regio nieuws stad & regio nieuws kunst & cultuur previews

eigen! arnhem 24 44 48

ambacht between the lines stad theaterschip hugo grotius het portret hélène meyer

eigen! promotie 51 53 55 56 75

rein skin & beauty grand café metropole 4 •d optiek tb koel- en klimaattechniek arnhemproeft! 2019

70 06 sarah heijse

Herdenken, eren en vieren zal geleidelijk gaan veranderen in herinneren...

interview sarah heijse en fred de graaf

ambitie en

sarah heijse en fred de graaf airborne musem hartenstein

tekst jeanne ram | fotografie david jagersma

interview sarah heijse en fred de graaf

vernieuwing op vele fronten

interview sarah heijse en fred de graaf

Airborne Museum Hartenstein geniet nationaal en internationaal grote bekendheid. Het museum in Oosterbeek en de dependance Airborne at the Bridge in Arnhem ontvingen vorig jaar 130.000 bezoekers, een recordaantal. Museumdirecteur Sarah Heijse (1981) is daar verheugd over maar ze kijkt alweer vooruit. â&#x20AC;&#x153;Er zijn nieuwe tentoonstellingen in voorbereiding, de afronding van alle restauraties van de villa is aanstaande maar ook de 75-jarige herdenking van Market Garden in september dit jaar. Daarna gaat alle aandacht uit naar een museale herinrichting en op 5 mei 2020 wacht ons de viering van 75 jaar vrijheid van Nederland.â&#x20AC;? De restauratie van het exterieur van de villa is inmiddels klaar. Het pand heeft op basis van een historisch kleuronderzoek en pigmentanalyse de historische kleurstelling terug van voor de oorlog. Ook de dakconstructie is hersteld en voorzien van zijn originele attiek, een hekwerk langs de dakgoot. De werkzaamheden aan een deel van het interieur zijn nog in volle gang waaronder de restauratie van muurschilderingen. Zo krijgt het pand geleidelijk zijn monumentale uitstraling terug. Hoe het gebouw eraan toe was na de zware gevechten in 1944 is goed te zien op de gigantische foto in de ondergrondse Airborne Experience. In deze ruimte (900m2) is de Slag om Arnhem tijdens de Operatie Market

Garden realistisch en vol beleving nagebootst. Een kakofonie aan geluiden waaronder schoten, inslagen, kreten en bevelen, intensiveert de beleving van die dramatische septemberdagen. In het gebied rond Arnhem landen in september 1944 ruim 10.000 geallieerde luchtlandingstroepen. Het belangrijkste doel is om de verkeersbrug over de Nederrijn in Arnhem te veroveren en te beschermen tegen de Duitse troepen totdat het grondleger de luchtlandingstroepen komt ontzetten. Luitenantkolonel John Frost bereikt met het tweede bataljon de brug waar ze meerdere dagen zware gevechten leveren. Het overgrote deel van de luchtlandingstroepen weet de brug echter niet te bereiken waardoor generaal Roy Urquhart gedwongen is zijn hoofdkwartier te vestigen in hotel Hartenstein. De Slag om Arnhem blijft tot de verbeelding spreken. Dat vindt ook Fred de Graaf (1950) die jaarlijks het verhaal van Operatie Market Garden aan de jeugd vertelt tijdens de internationale jongerenconferentie rond de Airborne Herdenkingen. Sinds januari 2019 is hij voorzitter van de raad van toezicht van Airborne Museum Hartenstein. De Graaf studeerde rechten in Groningen, werd in 1981 burgemeester van Leersum waarna meerdere burgemeesterschappen volgden waaronder het burgemeesterschap van Apeldoorn. Van 2011-2013 was hij voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal. â&#x20AC;&#x153;Als burgemeester van Apeldoorn raakte ik nauw betrokken bij de jaarlijkse herdenkingen in de Willem III Kazerne. Daar werden na de Slag om Arnhem de Britse en Poolse

interview sarah heijse en fred de graaf

sarah heijse

Wij willen ons verhaal zo veelzijdig mogelijk overbrengen

interview sarah heijse en fred de graaf

krijgsgevangenen ingesloten voordat ze naar Duitsland werden getransporteerd.” De Graaf heeft zich altijd ingezet voor organisaties die gerelateerd zijn aan de Tweede Wereldoorlog. Zo was hij onder meer voorzitter van Wageningen45, van het Nationaal Monument Vught en lid van het Nationaal Comité 40-45. Waar komt die betrokkenheid vandaan, denkt u? “Dat zou zijn oorsprong kunnen hebben in een jeugdherinnering die nog op mijn netvlies staat. Toen ik vijf jaar oud was, nam mijn vader mij mee naar de 4-meiherdenking in mijn geboorteplaats Roosendaal in 1955. In die tijd liepen hoogwaardigheidsbekleders nog in jacquet en droegen een hoge hoed. De plechtigheid maakte grote indruk op mij. Zo jong als ik was voelde ik het belang van de samenkomst. Ook de

burgemeester was aanwezig. Daar stond ik als jochie van vijf, niet wetende dat ik decennia later zelf zo’n ambtsketen zou dragen.” U bent van de eerste generatie na de Tweede Wereldoorlog. Was het bij u thuis ook zo dat uw ouders niet of nauwelijks over de oorlog wilden praten? “Mijn ouders hebben veel meegemaakt in die afschuwelijke jaren. Ze spraken inderdaad niet over de oorlog. Ze wilden alle ellende vergeten en naar de toekomst kijken. Alles wat ik hoorde kwam via mijn grootouders die inmiddels op een leeftijd waren dat ze verhalen gingen vertellen. Het is erg belangrijk dat we het verhaal van de oorlog levend houden voor toekomstige generaties. Het mag nooit weer gebeuren, nooit weer.”

Als 5-jarig jochie voelde ik al het belang van de 4-mei-herdenking

Fred de Graaf

interview sarah heijse en fred de graaf

Als er straks geen ooggetuigen meer zijn die daadwerkelijk de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt, houden ook hun verhalen op. Sarah Heijse: “Daar moeten we als museum op inspelen. Herdenken, eren en vieren zal geleidelijk gaan veranderen in herinneren en beleven van een deel van de historie die we zelf niet hebben meegemaakt. We zijn er intensief mee bezig hoe we het verhaal in de toekomst duurzaam kunnen vertellen nu er nog maar zo weinig ooggetuigen zijn. Als er straks geen mensen meer zijn die de oorlog hebben meegemaakt, blijven alleen de plekken en gebouwen over als ‘stille getuigen’ zoals villa Hartenstein, onderdeel van buitenplaats Hartenstein. Het is een van de weinige buitenplaatsen in ons gebied die openbaar toegankelijk zijn. Je ervaart en ziet de rijkdom ervan, dat moeten we koesteren. De villa heeft in de loop der tijd diverse bestemmingen gehad van herberg en buitenhuis tot hoofdkwartier van generaalmajoor Urquhart tot kraamkliniek. Het pand, een rijksmonument uit 1865, heeft idylle en oorlog meegemaakt. Na de renovatie komen die aspecten meer tot uiting. Op de begane grond komt de landhuisbeleving en op de bovenste verdieping het verhaal van de oorlog. Het grote contrast tussen idylle en oorlog zal het verhaal extra tot leven brengen. Zo proberen we in te spelen op de nieuwe tendens van herinneren en beleven.” Fred De Graaf: “Als het gaat om verhalen doorvertellen moeten we het engagement van de tweede generatie niet onderschatten. Juist deze generatie heeft vaak de behoefte om uit te dragen wat hun familie heeft doorgemaakt gedurende die rampzalige jaren.” Sarah Heijse: “Dat merken we vooral bij kinderen van veteranen. De veteranen zelf zijn vaak (te) bescheiden over hun ervaringen. Echter, hun kinderen vinden het belangrijk dat zoveel mogelijk verhalen worden doorverteld; de zwaarbevochten strijd om de vrijheid mag niet vergeten

worden. Vrijheid is verre van vanzelfsprekend. Dat moeten we ons altijd blijven realiseren. Verder wil ik er nog op wijzen dat de gemeenten Arnhem, Ede, Overbetuwe en Renkum op 17 september 2016 een intentieverklaring hebben getekend om gezamenlijk het verhaal over de Slag om Arnhem krachtiger over te dragen. Deze samenwerking gaat verder dan de jaarlijkse herdenkingen en activiteiten in september. Men wil het hele jaar door bezoekers trekken met het verhaal over de Slag om Arnhem. Voor de uitvoering van deze intentie hebben de Airborne-gemeenten samen met kernpartners uit het werkveld het Masterplan Airborne Region opgesteld.” In 2020 presenteert u in het kader van 75 jaar vrijheid van Nederland een bijzondere tentoonstelling gebaseerd op ‘Waterschapsheuvel’, de bekende parabel van de Britse auteur Richard Adams. Wat is het achterliggende idee van deze expositie? Sarah Heijse: “Het verhaal van Adams waarin een kleine groep konijnen centraal staat gaat eigenlijk over leiderschap, democratie, moed en vriendschap. De auteur haalde veel inspiratie uit zijn ervaringen in het Britse leger tijdens de Slag om Arnhem. Weinig mensen zijn ervan op de hoogte dat hij deel uitmaakte van de bevoorradingstroepen van Market Garden. Adams heeft nooit daadwerkelijk meegevochten, in die zin bleef hij op de achtergrond. Waterschapsheuvel is gebaseerd op zijn eigen ervaringen en op die van zijn kompanen tijdens de Tweede Wereldoorlog. De auteur is in 2016 overleden, hij zou in 2020 honderd jaar geworden zijn. Wij hebben contact gezocht met de twee dochters van Adams om te vragen of ze mee willen werken aan de toekomstige tentoonstelling. Ze stemden in mits we beloofden hun vader niet als held neer te zetten omdat hij niet heeft meegevochten in de oorlog. In de tentoonstelling die vooral gericht is op kinderen, komen begrippen als rechtsstaat en democratie aan de orde met behulp van geënsceneerde werelden.”

Durf op te vallen, verras jezelf. Verrassend kleurgebruik en gewaagd behang. Sfeer, door de juiste vloeren raamdecoratie. Een uniek interieur wordt gecreĂŤerd. Passend bij jouw eigen stijl en smaak. Onze interieurprofessionals adviseren je graag!

Boerma neemt alles uit handen als het gaat om woon- en projectinrichting. U bent van harte welkom in onze winkel aan de Rosendaalsestraat 481 in Arnhem. Gratis parkeren voor de deur. Of bel voor meer informatie: 026-44 24 910.

boerma-arnhem.nl

interview sarah heijse en fred de graaf

Vraagt het in dit geval extra inspanning om een tentoonstelling voor kinderen samen te stellen? Het ‘kindersprookje’ van Adams behelst immers een heftige thematiek. Sarah Heijse: “We maken gebruik van de expertise van ProDemos, het Huis van Democratie in Den Haag, een voorlichtingscentrum op het gebied van burgerschap, rechtsstaat en democratie. Het centrum legt de spelregels ervan uit en laat zien wat je zelf kunt doen om invloed uit te oefenen op het politieke spectrum. ProDemos heeft veel ervaring met het samenstellen van lesmateriaal voor schoolklassen voor allerhande niveaus en leeftijdscategorieën. Het wordt een unieke tentoonstelling waarin we op een speelse manier de belevingswereld van kinderen aanspreken.” Eind vorig jaar brachten Netflix en BBC One een nieuwe digitale versie van Watership Down in de vorm van een 4-delige miniserie. Het lijkt alsof de hernieuwde belangstelling verband houdt met de onrust in de wereld van nu. Fred de Graaf: “Het klassieke verhaal met thema’s als hoop, vrijheid en overlevingskracht is zonder meer actueel. Daarnaast is

de parallel met bootvluchtelingen relevanter dan ooit. De zoektocht vol risico’s naar een nieuw en veilig thuis kunnen we iedere dag via de media waarnemen. Wat mij vooral raakt in het verhaal is de compassie die de auteur laat zien voor iedereen in nood, waar ze ook vandaan komen. Dat is een mooi gegeven.” Sarah Heijse: “Wij

gaan proberen tijdens onze tentoonstelling een aantal fragmenten te tonen uit de miniserie. Voor alle duidelijkheid: bij iedere tentoonstelling streven wij ernaar om het verhaal zo veelzijdig mogelijk over te brengen.” De interactie tussen museumdirecteur Sarah Heijse en Fred de Graaf laat niets te wensen over. Ook in muzikaal opzicht weten ze elkaar te vinden. Als de bekende titelsong Bright Eyes uit de oorspronkelijke animatiefilm gezongen door Art Garfunkel ter sprake komt, brengt De Graaf fluitend de melodie ten gehore terwijl zij een passage uit de songtekst memoreert. Het onsterfelijke lied gaat over de overgang van het leven naar de dood. ■

dealer van oa: Bron Niessing Cardillac Swivel Nol a.b art Vincent v. Hees

Mooi, gezond haar als gevolg van natuurlijke producten op basis van essentiĂŤle oliĂŤn. In een prijsklasse die je zelf bepaalt, in een salon waar ze uitgebreid de tijd voor je nemen...

Jansbinnensingel 9 | 6811 AJ Arnhem | (026) 370 49 39 info@naturehairexperience.nl | www.naturehairexperience.nl

tips boeken

nu nog meer boekentips op: www.eigenarnhem.nl/boeken

de wateraap mariken heitman In het zintuiglijke verhaal ‘De wateraap’ onderzoekt Mariken Heitman het zachte verzet van een eenling tegen het keurslijf. Hoe word je mens, als dat betekent: vrouw óf man? Biologiestudente Elke heeft geen idee. Halfslachtig rommelt ze door de zomer en helpt ze haar oudtante in de tuin: ze zaait bieten, stekt kool en wiedt onkruid. In de tuin wordt volop gegroeid en gestorven, dit alles met een vanzelfsprekende overgave die Elke vreemd is. Het ontbreekt haar aan iets, een bondgenoot, iemand om zich aan te spiegelen en die haar bewijst dat het kan: sluimeren tussen man en vrouw, werkelijkheid en verbeelding, tussen toen en nu. Haar fascinatie voor de wateraap, een evolutionaire maar onbewezen link tussen aap en mens, stuurt haar naar Wenen. Een koortsachtige zoektocht naar verwantschap en oorsprong volgt. De wateraap gaat aan land, wordt mens. Nu Elke nog. Uitgeverij Atlas | ISBN 978-90-25453-10-7 | € 19,99

i love you, rietveld jessica van geel Het verhaal over de (geheime) liefde tussen de vermaarde ontwerper en architect Gerrit Rietveld en Truus Schröder. Veertig jaar lang hadden zij een relatie. Zij stimuleerde zijn talent en was zijn artistieke geweten, en samen bouwden ze onder andere het wereldberoemde Rietveld-Schröderhuis in Utrecht. Een schitterende geschiedenis gebaseerd op uitgebreide research, interviews en persoonlijke documenten van de familie. Over liefde, familiebanden, de wording van een groot talent en, met het ontstaan van De Stijl en Dada, ook een treffend tijdsbeeld van een opwindende periode aan het begin van de vorige eeuw.

Uitgever Lebowski | ISBN 978-90-48837-03-8 | € 24,99

onder invloed tamara onos Wanneer een visser in het Gelderse natuurgebied de Havikerwaard verdrinkt, wijt de politie dit aan dronkenschap. Renske Nijland gelooft hier niets van. Als expert gevaarlijke stoffen is zij ervan overtuigd dat iets of iemand het slachtoffer heeft bedwelmd. Met de dood tot gevolg. Ze bijt zich vast in het mysterie, en brengt haar kinderen daarbij ongewild in levensgevaar. Tamara Onos (1972) is arboprofessional. Zij adviseert en schrijft over veilig en gezond werken. Haar liefde voor de pracht en problemen van dit werk deelt ze met Renske Nijland, de hoofdrolspeler van dit boeiende debuut.

Uitgeverij LetterRijn | ISBN 978-94-91875-78-6 | € 17,50

Reset

Rijnstraat 23/24

Arnhem

GOLF

Rijnstraat 12

026 442 38 95

sportswear

www.resetfashion.nl

URBAN

outdoor

| Arnhem | 026 443 75 58 | www.peakperformanceonline.nu

eigen! tips boeken

vrachtbrief miriam guensberg

tips boeken

Ooit vocht de Poolse Myron Kaminski bij het Geallieerde Bevrijdingsleger. Na de oorlog werkt hij voor een geheim secretariaat van het Vaticaan, waar hij op duistere zaken stuit die alles te maken hebben met zijn eigen ontwrichte jeugd. Hij wordt Nederlander en vergaart een vermogen waarmee hij een unieke verzameling oldtimers aanlegt. In het zicht van de dood voelt hij spijt en een intens verlangen naar de prachtige vrouwen die hij in zijn wilde jaren heeft bemind. Hij spoort zijn onwettige nazaten op en schenkt hun zeven topstukken uit zijn collectie. In zeven prikkelende bekentenissen neemt hij ons mee in zijn bewogen, amoureuze bestaan. Vrachtbrief is een wervelende roman over een bandeloze charmeur die zijn leven lang de grenzen van het toelaatbare heeft opgezocht. Uitgeverij De Kring | ISBN 978-94-62970-92-2 | € 19,99

wandelen op de veluwezoom rob wolfs en rutger burgers Er zijn maar weinig wandelgebieden in Nederland met eenzelfde wandeldichtheid als de Veluwezoom. In de vijftig kilometer tussen Wageningen en Zutphen stippelden routemakers Rob Wolfs en Rutger Burgers dan ook met gemak 15 zeer gevarieerde rondwandelingen uit. De wandelaar wordt getrakteerd op koninklijke beukenlanen, uitgestrekte dennenbossen en oneindige heidevelden. Op adem gekomen op de top van een stuwwal kan hij genieten van fenomenale vergezichten over het rivierenland tot ver in Duitsland toe. Langs beken en sprengen wordt hij zo de uiterwaarden ingeloodst. Overal is wel een horecagelegenheid of een nabijgelegen dorp of stad om van de indrukken te bekomen. Rob Wolfs en Rutger Burgers zijn door de wol geverfde routemakers. De afgelopen decennia brachten zij in heel Nederland al de mooiste wandelpaden in kaart. Hun Trage Tochten zijn inmiddels een begrip in de wandelwereld.

Gegarandeerd Onregelmatig | ISBN 978-90-78641-71-1 | € 16,95

de sint jansbeek te arnhem levensader van een stad Het belang van de Sint Jansbeek voor Arnhem kan moeilijk overschat worden: de beek is de bakermat van de stad. Al in de zesde eeuw was er een nederzetting bij de Sint Jansbeek. In de middeleeuwen ontwikkelde de beek zich tot de belangrijkste levensader. De vele watermolens, wasserijen en blekerijen waren de eerste Arnhemse bedrijven in dit gebied. Dat de beek weer bovengronds stroomt, doet dan ook recht aan de rol die de Sint Jansbeek in de geschiedenis van Arnhem heeft gespeeld. ‘De Sint Jansbeek te Arnhem - Levensader van een stad’ beschrijft de geschiedenis van de Sint Jansbeek door de eeuwen heen en vertelt in woord en beeld de recente geschiedenis waarin de beek weer bovengronds is gehaald. Uitgever Walter Jansen | ISBN 978-90-82903-22-5 | € 14,95

reportage stuwcomplex driel

tekst jeanne ram | fotografie joost ooijman

de kraan van nederland kan weer 50 jaarreportage vooruit stuwcomplex driel

reportage stuwcomplex driel

Vanaf het Kerkpad in Oosterbeek, tussen de knotwilgen door, lijkt stuwcomplex Driel vanuit de verte op een immense vogel die zijn vleugels uitslaat. Dichterbij komend zie je een functioneel bouwwerk met karakteristieke vizierbogen. Het stuwcomplex dat in 1970 in werking werd gesteld, staat als een opvallend baken in het rivierenlandschap. Meestal loop of rijd je er op afstand voorbij en krijg je niet de kans er daadwerkelijk op te staan. Wanneer we bij uitzondering onder toeziend oog van Rijkswaterstaat een kijkje mogen nemen, grijpen we die gelegenheid met beide handen aan. Samen met de fotograaf en twee medewerkers van Rijkswaterstaat lopen we via de sluisdeuren naar het bediengebouw. Veiligheid staat voorop dus we dragen een helm, oranje hes, een reddingsvest en speciaal schoeisel. In de ontvangstruimte geven de medewerkers van Rijkswaterstaat ons uitleg over de

komende rondleiding en krijgen we alle gelegenheid vragen te stellen. Vervolgens gaan we naar boven waar de sluismeester druk bezig is met het schutten van schepen. Hij houdt het scheepvaartverkeer met behulp van camera’s nauwlettend in de gaten. De sluismeester regelt ook de hoeveelheid water die onder de stuw door mag stromen. Intussen wijst hij ons op een schip dat de sluis nadert en vertelt dat er in de zomer naast de beroepsvaart ook veel recreatieverkeer langskomt.

Stuwensemble Stuwcomplex Driel maakt deel uit van het stuwensemble Nederrijn en Lek. Dit ensemble bestaat uit drie vrijwel identieke stuwcomplexen: bij Driel, Amerongen en Hagestein. De stuw bij Driel, ook wel ‘de kraan van Nederland’ genoemd, verdeelt het rivierwater over de IJssel en Nederrijn en Lek en voorziet zo het IJsselmeer, het grootste zoetwaterbekken van Nederland, van voldoende water. De drie stuwen samen

reportage stuwcomplex driel

reguleren het waterpeil zodat de scheepvaart op voornoemde rivieren vlot en veilig verloopt.

van dit jaar wordt de tweede vizierschuif vervangen.

met een ingrijpende renovatie van deze complexen die tot eind 2019 zal duren. De grootschalige renovatie bestaat uit het vervangen van technische installaties en beweegbare delen van stuwen en sluizen, het repareren van de betonconstructies, het geschikt maken van de sluizen voor zwaardere schepen en het schilderen van de complexen. Een bijzonder onderdeel van de renovatie is de vervanging van de zes halfronde stalen vizierschuiven van de stuwen in de Nederrijn en Lek; iedere stuw heeft twee vizierschuiven.

Het is spectaculair vanaf de balustrade het stuwende water te zien opspatten. De zon komt aarzelend achter het wolkendek vandaan maar verdwijnt even later. Vanaf de balustrade zijn de contouren van Kasteel Doorwerth in de uiterwaarden zichtbaar. We krijgen alle tijd om van het fraaie uitzicht te genieten voordat we nadere informatie krijgen over de nieuwe vizierschuif. Met een gewicht van 270 ton, een diameter van 48 meter en een hoogte van 9 meter is het een staaltje van technisch en bouwkundig vernuft. Vier elektromotoren van ieder 3 pk drijven kabeltrommels aan voor het heffen van de vizierschuif binnen 2 tot 2,5 uur.

Terwijl de fotograaf geconcentreerd door de lens kijkt en prachtige plaatjes schiet, vliegen vogels in v-formatie voorbij. Het weer is rustig maar er waait een frisse wind. We zetten de pas erin en gaan richting balustrade van de nieuwe vizierschuif. In de loop

Bij hoogwater opent Rijkswaterstaat de stuwen omwille van een snelle afvoer van het Rijnwater naar zee. De scheepvaart heeft dan vrije doorgang onder de geopende vizierschuiven en hoeft geen gebruik te maken van de naastgelegen sluis.

Renovatie In 2015 startte Rijkswaterstaat

Eigentijds & Exclusief Kors Optiek Hoofdstraat 210 6881 TP Velp 026 364 16 50

www.korsoptiek.nl

natuurlijk mooi haar

Rozendaalselaan 3

| 6881 KX Velp | 026 361 22 12 | www.spiegelmspiegel.nl

reportage stuwcomplex driel

De stuw bij Driel is gemiddeld 75 dagen per jaar open, de stuwen bij Hagestein en Amerongen 25 dagen. Bij normale en lagere waterstanden zijn ze gesloten en maakt de sluis naast de stuw de passage van schepen mogelijk. Stuwen, dammen, gemalen en sluizen vormen een barrière voor vissen. Ze beperken het leef- en voedselgebied. Daarom zijn er speciale vispassages ontwikkeld. Ook stuwcomplex Driel heeft een vistrap die ervoor zorgt dat vissen de gesloten stuw kunnen passeren. Het is mooi om te zien hoe het stromende water zich over de trappen beweegt.

Tunnel We dalen met een lift af naar de tunnel tien meter onder de stuw. Deze is bestemd voor onderhoudspersoneel, daarnaast is er alle ruimte voor kabels en leidingen. Het is een aparte ervaring de weg terug door de tunnel onder de Rijn af te leggen terwijl onderhoudsmedewerkers druk aan het werk zijn.

Als de vizierschuiven bij hoogwater omhoog staan, wat nu niet het geval is, is de tunnel onder de stuwvloer en onder de rivier de enige verbinding met de andere oever. Wanneer we weer buiten staan, lopen we voldaan richting sluisdeuren en verlaten onder dankzegging aan Rijkswaterstaat het markante stuwcomplex. Vanaf eind 2019 vindt de bediening van de sluizen en stuwen plaats vanuit één centraal bedieningsgebouw op het stuwcomplex in Amerongen. Daarom werd vier jaar geleden begonnen met de aanleg van de glasvezelinfrastructuur bij de drie stuwcomplexen. Rijkswaterstaat wil met de centrale bediening kosten besparen en de toenemende scheepvaart meer service bieden met een uitbreiding van de bedientijden van de sluizen. Bij noodgevallen blijft het mogelijk de stuwen en sluizen ter plekke te bedienen. ■

ambacht between the lines / maurice brakenhoff

letterlijk gepassioneerd ambacht maurice brakenhoff

tekst nicole beaujean | fotografie joost ooijman

maurice

ambacht between the lines / maurice brakenhoff

Ik zie ogenblikkelijk of een letter klopt of niet

Je vindt zijn werk op woonhuizen en winkelruiten. Vanuit zijn jeugdliefde graffiti belandde Maurice Brakenhoff vorig jaar in het signpainten. Dit ambacht beleeft anno 2019 een revival. Vrijwel dagelijks maakt hij nu traditionele letterschilderingen in opdracht. Hij heeft het niet zo met autoriteit en ‘bazen’. Toch had Maurice Brakenhoff (48) tot voor kort allerlei banen en baantjes. Totdat hij vorig jaar besloot dat het roer om moest: “Ik wilde eigenlijk altijd al voor mezelf werken, maar ik had geen idee als wát. Toen zag ik op YouTube de BBC-documentaire over de Schotse signwriter Ciaran Glöbel. De puzzelstukjes vielen allemaal op hun plaats.”

Graffiti Signpainting of reclameschilderen is de traditionele manier waarop (gevel) reclame, bewegwijzering, informatie- en naamborden in handgeschilderde en zo veel mogelijk zelf ontworpen letters visueel wordt vormgegeven. Signpainters maken gebruik van verschillende technieken, zoals vergulden, schilderen, beschrijven van krijtborden, illustreren en pinstripen. Maurice kocht online een starterskit en volgde een workshop van Mike Meyer, een signpainter uit Mazeppa, een klein dorpje in Minnesota (USA). “Van hem leerde ik de fijne

kneepjes van het vak. En het scheelt enorm dat ik in de jaren tachtig veel aan graffiti heb gedaan. Daardoor krijg je gevoel voor vorm en kleur. Ik zie ogenblikkelijk of een letter klopt of niet.”

Sjors & Sjimmie Als elfjarige jongen tekende Maurice al korte stripverhalen. “Het leukste daarvan vond ik de tekstballonnetjes en de titels. Daar is mijn passie voor letters ontstaan. Ik was vooral fan van de letters van Sjors & Sjimmie en Donald Duck. Let maar eens op: in alle stripverhalen zijn handgeschreven letters prominent aanwezig. Later kwam ik met graffiti in aanraking. Ik vond het heerlijk om te spelen en experimenteren met letters, hun vormen en hun onderlinge samenhang. Daarom vond ik het zo fantastisch om jaren later signpainting te ontdekken: de renaissance van een eeuwenoud ambacht.” Ambachtelijk Signpainting kost, behalve een vaste hand en speciale materialen, veel geduld. Alle ontwerpen worden geradeerd en vervolgens met een soort krijtspons op winkelruit of reclamebord overgebracht. Daarna worden de letters (eventueel in meerdere lagen) geschilderd. “Deze techniek wordt al tweehonderd jaar gebruikt. Tot de jaren tachtig werden alle reclameboodschappen zo beletterd. Noem het nostalgie; ik zie een enorme schoonheid in design uit het verleden.

Modern Design

Tot rust komen - op hoog niveau

Rolf Benz ALMA

Soms moet men de teugels even ZEVENAAR

laten vieren. Dat is precies waartoe de Rolf Benz ALMA uitnodigt. De bank belooft reeds op het eerste gezicht een gevoel van vrijheid en heeft niet alleen om die reden alles in huis om uw nieuwe favoriete plek te worden. ROLF BENZ Stor e Logo f Door deEntwur sierlijke poten lijkt de bank te zweven en de zitting met Labsdesig n 21.10.2014 het comfort Lounge Deluxe geven hem evenzeer een gewichtloos Nu op de zitgevoel.

Meubelboulevard!

Design Beck Design

Volta51Wonen

Openingstijden

Edisonstraat 56 G 6902 PK Zevenaar T (0316) 332222 www.volta51.nl

Wij zijn op maandag gesloten. Van dinsdag tot vrijdag van: 9.30 tot 17.30 uur Zaterdag: van 9.30 tot 17.00 uur Zondag: van 12.00 tot 17.00 uur

ZEVENAAR

'H QLHXZH 7 &URVV , DP PRUH WKDQ RQH WKLQJ

(HQ DXWR QHW ]R YHHO]LMGLJ DOV MRXZ OHYHQ 8QLHN QLHW LQ HHQ KRNMH WH SODDWVHQ HQ NOHXUULMN DOV JHHQ DQGHU :RUG YHUOLHIG RS GH DXWR GLH DOV LHGHUHHQ UHFKWGRRU JDDW VDPHQ PHW MRX UHFKWV DIVODDW 'H QLHXZH 9RONVZDJHQ 7 &URVV LV QX EHVWHOEDDU YDQDI È½ 9RRU PHHU LQIRUPDWLH EHQ MH YDQ KDUWH ZHONRP ELM RQV LQ GH VKRZURRP

=LMP

0DUJD .ORPSÂ«ODDQ %+ $UQKHP

1LHXZH 'XNHQEXUJVHZHJ $' 1LMPHJHQ

5DWLR 5: 'XLYHQ

LQIR#]LMP QO ]LMP QO

'H YDQDISULMV LV LQFOXVLHI %7: %30 ULMNODDUPDDNNRVWHQ UHF\FOLQJVELMGUDJH HQ OHJHV %UDQGVWRIYHUEUXLN LQ O NP JHFRPELQHHUG WXVVHQ HQ &2 HPLVVLH LQ J NP JHFRPELQHHUG WXVVHQ HQ 'RRU GH RYHUJDQJ QDDU GH :/73 WHVWPHWKRGH NDQ GH GHILQLWLHYH &2 XLWVWRRW KHW HQHUJLHODEHO GH %30 HQ GXV GH QHWWR HQ EUXWR FDWDORJXVSULMV YDQ MRXZ DXWR DIZLMNHQ 9RONVZDJHQ KRXGW GH &RQVXPHQWHQDGYLHVSULMV YDQ GH EHVWHOGH DXWR ELM OHYHULQJ LQ JHOLMN 9UDDJ MRXZ YHUNRRSDGYLVHXU QDDU PHHU LQIRUPDWLH :LM]LJLQJHQ GUXN HQ RI ]HWIRXWHQ YRRUEHKRXGHQ

ambacht between the lines / maurice brakenhoff

De laatste jaren groeit de behoefte van veel ondernemers om ambachtelijk, biologisch, eerlijk, persoonlijk en klantgericht te werken. Handgeschilderde belettering past daar perfect bij.”

Airborneplein Maurice, geboren en getogen Arnhemmer, kijkt op straat altijd uit naar fraaie letters en belettering. “Op de hoek van de Parkstraat en de Prins Hendrikstraat staat het pand van Transportmaatschappij De Gruyter & Co uit 1881. Dat is gerestaureerd, inclusief de originele letters op de gevel. In de Poststraat, ook in het Spijkerkwartier, vind je een raamschildering met de tekst ‘Arnold van den Wollenberg import & export’. Daar kan ik van genieten, elke keer als ik voorbijloop. Net als van de nieuwe letters boven het tunneltje van het Airborneplein. Als je goed kijkt, zie je overal in Arnhem mooie letters en oude reclameteksten.” ■

Ik zie een enorme schoonheid in design uit het verleden

maurice

gedicht jesse â&#x2C6;&#x17E; anouk | fastfood

tekst jesse laport | fotografie anouk mulders

gedicht jesse â&#x2C6;&#x17E; anouk | fastfood

soms wil je liever niets meer maken wil je alle activiteiten even liever staken soms sta je even liever stil ga je van bedrijvigheid naar even liever chill soms mag je even minder doen soms mag je even niet voldoen soms mag je in de keuken staken soms mag je even laten maken lekker simpel, lekker vlot lekker eten, zonder bord lekker vluchtig, lekker vlug, lekker kluiven en weer terug soms geef je ietsje minder soms niet om vitaminen soms wil je gewoon even soms dat ze je bedienen maar al is je voedsel nog zo snel; gezondheid achterhaalt het wel alleen soms soms wil je gewoon even soms denk je laat mij nou maar mijn leven

Kom kijken naar de mooiste boxsprings, van Auping

ogen open Kon je maar met je

slapen

Auping Plaza Duiven

Cartograaf 80, achter Mediamarkt Kijk op auping.nl/plaza voor de openingstijden of maak een afspraak.

recensies mania | www.platomania.nl

tips muziek

tips muziek weval the weight Weval. Grootmeesters van eigen bodem. Sinds (extended play) debuut ‘Half Age’ uit 2013 is het snel gegaan voor het Amsterdamse duo Merijn Scholte Albers en Harm Coolen. Uitverkochte zalen, optredens op festivals als Pukkelpop, Lowlands en Best Kept Secret, en een (online) bereik tot en met Pitchfork. Het tweetal wordt vooral geroemd om hun scherpe opbouw in tracks en sets, waarin dromerige, extatische tunes en donkere bassen elkaar completeren. Je voelt meteen de spanning in de lucht. Het geluid zwelt aan. Verschillende salvo’s worden op de betoverde massa afgevuurd. Zo ook ‘The Weight’. Relaxt tijdens de avonduren. Bezwerend in de nacht. Een fijne metgezel in de ochtend of onderweg. Een plaat waarop verschillende componenten samenkomen. Zo verlies je jezelf door het knappe gebruik van synths, percussie en een vervormde stem moeiteloos in een track als ‘Heaven, Listen’. Net als ‘Are You Even Real’. Warm, prikkelend en gelaagd. Betoverend. Met een knap staaltje synthpop sluit ‘Running’ de boel af. Deze gaat voorlopig op repeat. Jelle Teitsma

Kompakt/PIAS | 2LP, CD

yola walk through fire Op het mooiste kruispunt van de popmuziek, dat tussen country en soul, gelegen ergens in de driehoek Memphis-NashvilleMuscle Shoals, ontmoette Yola Carter - ooit zangeres van Phantom Limb - Dan Auerbach die op zijn beurt legendes als Bobby Wood, Charlie McCoy en grootmeester Dan Penn meebracht. Gezamenlijk zetten zij zich aan het werk om Yola’s solodebuut te maken. De Engelse zangeres kende genoeg ellende in haar leven om een hoop pijn van zich af te kunnen zingen. Een gewelddadige relatie, dakloos zijn en een afgebrand huis vormen de inspiratie voor een album dat varieert van het georkestreerde grote gebaar van ‘Faraway Look’, tot aan het heerlijk voortkabbelende ‘Ride Out In The Country’. De eenzame pedal steel tegenover de soulvolle blazers, de achtergrond twang van Vince Gill (‘Keep Me Here’) tegenover de diepe, rauwe blues van Yola’s enorme stemgeluid, in alles komt hier het beste van twee werelden tezamen. Auerbach weet in zijn productie altijd een fraaie vintage feel neer te leggen, die naadloos past bij het tijdloze materiaal. Aan alle gebroken harten, dolende zielen en eenzame zwervers, wanhoop niet meer, The Queen Of Countrysoul has arrived… Jurgen Vreugdenhil

Nonesuch/Warner | LP, CD

TESSA REI JMERS Goudsmid

Maakt sieraden persoonlijk. Sieraden uit het atelier van Tessa Reijmers worden ontworpen en gemaakt met oog voor detail en vallen op door originaliteit, kwaliteit en vakmanschap. Koningstraat 65, Arnhem

026 785 48 27

www.tessareijmers.nl

DDJ Accountants & Adviseurs

Cijfers spreken bijna altijd voor zich, maar het is uw verhaal dat vertelt of u tevreden kunt zijn. Daarom vinden wij u als mens en ondernemer minstens net zo belangrijk als uw cijfers. We noemen ons niet voor niets accountants en adviseurs. Wij helpen u graag richting te geven aan uw financiĂŤle toekomst. bezoekadres Ellecom:

Villa Irene Zutphensestraatweg 49 (0313) 41 49 43

info@ddj.nl

www.ddj.nl

tips muziek

rick de leeuw zonder omweg

patty griffin patty griffin Patty Griffin werd ooit onthaald als de troonopvolgster van de groten uit de country en ook haar titelloze nieuwe tiende plaat laat weer horen waarom. Ook dit keer kiest Griffin voor een betrekkelijk sobere, akoestische, maar ook bijzonder sfeervolle instrumentatie en komt alle magie van haar stem. Het is een stem die de afgelopen twintig jaar alleen maar mooier is geworden en die zich nog altijd enorm opdringt. Het voorziet de songs van de singer-songwriter van een enorme kracht en intensiteit. De doorleefde zang wordt prachtig ondersteund door subtiele klanken en als dan ook Robert Plant nog wat noten meezingt is de betovering compleet. De Amerikaanse rootsmuziek wordt momenteel gedomineerd door jonge zangeressen met een voorliefde voor lichtvoetige pop, maar de doorleefde songs van Griffin moeten toch net wat hoger worden aangeslagen. Erwin Zijleman

‘Zonder Omweg’. De Leeuw, die het drukke leven van de grote stad (Amsterdam, Brussel) heeft verruild voor het Belgische platteland, heeft het album inderdaad zonder omwegen gemaakt. Sober, ingetogen en zeer muzikaal zet hij twaalf luisterliedjes neer, die onmiskenbaar het stempel van zijn muzikale verleden en zijn muzikale persoonlijkheid dragen. Zijn stem en dictie is herkenbaar uit duizenden en de composities zouden moeiteloos ook door de Tröckener Kecks gespeeld kunnen worden. Zou een interessant experiment zijn: ‘De Kecks spelen Zonder Omweg’. Door de sobere inkleuring van de muziek krijgt De Leeuw alle ruimte voor zijn observaties. Enige minpuntje is soms wat te voorspelbare rijm. Wel schotelt hij de luisteraars prachtige frases voor als: “Ik ben een droom, ik laat me niet pakken.” Prettig verrassend is het feit dat De leeuw liefhebber is van de muziek van de eigenzinnige Amerikaan Chuck Prophet. Luister maar naar ‘Waarom dansen Wij Niet Meer?’ Een tikkeltje sarcastisch? Een beetje vilein? Luister en oordeel zelf. Fons Delemarre

Eigen beheer/Concerto | CD

PGM/Bertus | 2LP, CD

better oblivion community center bocc De eerste keer dat wij prijsnummer Dylan Thomas (juist, die drinkende dichter of andersom) op de Belgische radio hoorden waren wij verkocht. Muzikaal veteraan Conor Oberst (Bright Eyes) had - in het diepste geheim kennelijk want tot het laatste moment goed bewaard een nieuwe band opgericht waarin vooral de samenzang met de overgetalenteerde coming woman Phoebe Bridgers het ook niet misselijke duo Kurt & Courtney naar de kroon steekt. BOCC serveert hun altfolk ‘n’ roll met een prettig authentiek rafelrandje en laat dat vaak verrassend opsieren met elektrische of soms elecktronische erupties. John Strohm van The Lemonheads heeft Bridgers destijds aan de momenteel veelgeplaagde Ryan Adams voorgesteld en Adams heeft Oberst vervolgens getipt. Dat wilden we toch nog even kwijt. Albert Jonker

Dead Oceans/Konkurrent | LP, CD

mode delightfull authentic

delightfull authentic

mode delightfull authentic

â&#x2122;&#x201A; mode town&country | horloge zuurdeeg&ockels | bril kors | shawl reset â&#x2122;&#x20AC; mode reset | sieraden + horloge zuurdeeg&ockels

mode delightfull authentic

â&#x2122;&#x201A; mode peak performance | bril kors

mode delightfull authentic

â&#x2122;&#x20AC; mode reset | sieraden zuurdeeg&ockels | bril 4Âˇd optiek

mode delightfull authentic

â&#x2122;&#x20AC; jas peak performance | jurkje reset | sieraden zuurdeeg&ockels

mode delightfull authentic

â&#x2122;&#x20AC; mode peak performance | sieraden + horloge zuurdeeg&ockels | bril 4Âˇd optiek

mode delightfull authentic

â&#x2122;&#x201A; mode peak performance | horloge zuurdeeg&ockels | bril kors

mode delightfull authentic

â&#x2122;&#x20AC; mode reset | sieraden + horloge zuurdeeg&ockels | stropdas town&country

mode delightfull authentic

♀ mode reset | bril 4·d optiek ♂ mode town&country | 4·d optiek

mode delightfull authentic

â&#x2122;&#x201A; mode town&country | horloge zuurdeeg&ockels | bril 4Âˇd optiek

stad theaterschip hugo grotius

arnhem krijgt

intensief restauratieproject

tekst jeanne ram | fotografie david jagersma

stad theaterschip hugo grotius

uniek theaterschip

stad theaterschip hugo grotius

Aan de afbouwkade bij de voormalige ASM-haven in Arnhem ligt sinds februari 2018 een opmerkelijk schip: de stevenklipper Hugo Grotius. Het bedrijfsvaartuig, gebouwd in 1883 in Rotterdam, was van oorsprong een zeilend binnenvaartschip voor de vrachtvaart. Onder de bezielende leiding van scheepsrestaurateur Bart Vermeer wordt de Hugo Grotius nu omgebouwd tot een varend theaterschip. Hij voelt zich als een vis in het water tussen klinknagels, mastkokers en bestektekeningen. Zijn werkplaats in het ruim van de Hugo Grotius is een walhalla voor scheepsliefhebbers. In deze inspirerende omgeving met een arsenaal aan gereedschappen, materialen en machines werkt hij samen met zijn team aan de restauratie van de stevenklipper. Vermeer (1952): “We zijn momenteel met een paar grote onderdelen bezig. De twee mastkokers zijn net klaar en nu gaan we met de masten aan de slag. Zo komen we weer een stap dichterbij het oorspronkelijke beeld van het schip. De eerste generatie klippers uit de periode 1877 tot circa 1885 waren tweemastschepen van 28 tot 43 meter lang. We proberen het werk zoveel mogelijk te doen naar de werkwijze van toen zoals het klinkwerk. Klinken was in die tijd de bevestigingsmethode van ijzeren- en metalen schepen. Het is een manier om onderdelen

van een constructie aan elkaar te verbinden. Tegenwoordig gebruikt men in staalconstructies bijna geen klinknagels meer omdat het te veel manuren kost. Het is een tijdrovende en arbeidsintensieve bewerkingstechniek. Bij een project als dit moet je een team om je heen hebben dat bereid is zich de kneepjes van het vak eigen te maken. Ik werk met jongens die prima kunnen lassen of timmeren maar dit project vraagt iets extra’s van ze. Je kunt een goede lasser zijn maar dat betekent nog niet dat je ook het beeld uit het verleden te pakken hebt. Beeldvorming is erg belangrijk. Dat probeer ik ze te leren. Ik vind dat een grote meerwaarde van het project.” Vermeer is een autoriteit op zijn vakgebied. Wegens zijn grote verdiensten voor de restauratie van bedrijfsvaartuigen in ijzeren staalbouw werd hij dertien jaar geleden geridderd in de Orde van Oranje-Nassau. Wars van status gaat hij zijn eigen weg. Zijn liefde

stad theaterschip hugo grotius

voor klassiek vakmanschap brengt hij graag over op anderen zoals nu op de Hugo Grotius.

Tegenslag Vorig jaar stagneerde het restauratieproces mede door de extreem lage waterstand in de Rijn. De haven bleek vol troep te liggen. Uit voorzorg werden vooral ijzeren voorwerpen verwijderd gezien het risico op beschadigingen aan de onderkant van het veertig meter lange schip. Vermeer: “Er bleek ook nog een (af)gezonken woonboot op deze plek te liggen. Die hebben we er eveneens uitgehaald. Ongelooflijk wat hier allemaal gedumpt wordt. Het puinruimen heeft mij niet alleen veel tijd gekost maar ook vijf kilo aan lichaamsgewicht.”

Theater Benedendeks waar Vermeer nu nog zijn werkplaats heeft, komt uiteindelijk de theaterruimte. Geraldine Lodders en Gerda Kalsbeek van stichting touchstones nemen de programmering van het theaterschip voor

hun rekening. Ze hebben een laagdrempelig gevarieerd aanbod voor ogen op het gebied van theater, muziek en literatuur. Ook het houden van lezingen en debatten is mogelijk. Daarnaast is de ruimte geschikt voor feesten. Al met al moet het een bruisende ontmoetingsplek worden voor jong en oud. De ASM-haven is voor hen vertrouwd terrein. Elk jaar presenteert stichting touchstones daar het bekende Cirque de la Liberté, de spraakmakende circustheatervoorstelling. Zo wordt het voormalige binnenvaartschip een nieuw leven gegund mede dankzij initiatiefnemers stichting touchstones, Stichting Stadsblokkenwerf en Stichting tot behoud van stevenklipper Hugo Grotius. Laatstgenoemde is sinds 1999 eigenaar. ■

Beeldvorming is erg belangrijk bart

het portret hélène meyer

“ArtEZ wil duurzame relaties aangaan. Als docent theater kreeg ik de opdracht een inclusieve theatervoorstelling te maken met tweedejaars studenten en ik kwam al snel op Bronbeek uit: een eilandje in Arnhem waar de koloniale geschiedenis voelbaar is en waar de kennis voor het oprapen ligt. De voorstelling afgelopen november heette ‘Di-Sana Di-Sini’ wat ‘Daar en hier’ betekent, maar het stond ook voor toen en nu, oud en jong. Zowel in het werkproces als in de voorstellingen moest iedereen uit zijn comfortzone komen, maar studenten en ouderen wisten zich uiteindelijk gelijkwaardig tot elkaar te verhouden. Uit de verschillende persoonlijke verhalen is tijdens het maakproces een artistiek kwalitatief product ontstaan. De voorstellingen waren zó mooi, bezoekers moesten ervan huilen: theater ten top! Mooier kan je het niet hebben, dat het zó beroert en dat er iets onzichtbaars voelbaar wordt. Ik heb geweldig werk. Ik heb mechanismes van uitsluiting geen ruimte gegeven en er zijn op heel veel niveaus verbindingen gemaakt. Nu, een paar maanden later, gaan studenten nóg naar Bronbeek om met de ouderen aan de bingo mee te doen of mee te dansen op de potjo potjo avond: als dát geen duurzame inclusieve relaties zijn! Ik ben een tweede generatie Indische Nederlander. Mijn vader heeft als jonge man een gewelddadige periode tijdens de bersiap in Surabaya meegemaakt. Hij heeft hierover altijd gezwegen. Het project is betekenisvol geweest voor alle deelnemers, maar voor mij persoonlijk enorm waardevol omdat het ook mijn eigen geschiedenis toegankelijk heeft gemaakt: ik was er eerder bang voor, maar Bronbeek is een deur geweest om het te durven aangaan, wat mij weer meer heel maakt. Een onvervuld verlangen, een taboe minder en een cadeautje waar ik een jaar op kan teren. Ik kijk nu al uit naar de volgende editie.” ■

tekst zefanja hoogers | fotografie david jagersma

bronbeek is een deur geweest om mijn eigen geschiedenis toegankelijk te maken

het portret

hélène meyer

het portret hĂŠlĂ¨ne meyer

T O W N & C O U N T RY

Altea Milano Aqua di Parma Bolzonalla Canali Carlos Santos CP Company E. Marinella Gimo’s Hetrego Incotex Lardini Mazzarelli

photography by armandobranco.com model (Michiel) by ficmodels.com

Rijnstraat 57 • Arnhem • 026 443 1431 • www.townandcountry.nl

tekst nicole beaujean | fotografie rob kater

promotie rein skin & beauty

op weg naar een jonge, frisse stralende huid Een jonge, frisse, stralende huid, wie wil dat nou niet? Dat mensen ineens aan je vragen of je op vakantie bent geweest. Kim en haar collega’s doen niets liever dan jouw huid die gezonde uitstraling helpen geven. Kom gerust een kijkje nemen in de rustgevende, lichte salon van Rein Skin & Beauty. Precies tussen de Eusebiuskerk en de sportschool aan de Trans vind je Rein Skin & Beauty. Twee jaar geleden startte Kim Rengelink hier haar droom: een eigen huidinstituut in hartje Arnhem. “Ik noem het met opzet geen beautysalon”, legt ze uit. “Wij werken met de cliënt aan huidverbetering, met zorgvuldig gekozen verzorgingsproducten en behandelingstechnieken. Daarom nemen we de tijd voor een intakegesprek. Mensen komen hier om de conditie van hun huid te verbeteren, maar ook voor een ontspannende gezichtsbehandeling.”

ling te kiezen. Ook bij klachten als acne, couperose, droge huid, hangende oogleden, rimpels of lijntjes.”

Kennismaking “Rein Skin & Beauty heeft alles in huis voor huidverjonging en huidverbetering. Een aantal behandelingen wordt vergoed door de zorgverzekeraar. Daarover lees je meer op onze website. Maak gerust een kennismakingsafspraak. Dat kan telefonisch, maar ook online. Onze cliënten zijn vrouwen (en ook steeds meer mannen) die willen investeren in een mooie huid. Daar helpen we ze graag bij.” ■

Relaxbanken Daar is de sfeer ook naar bij Rein Skin & Beauty: een oase van rust en licht. Je wordt welkom geheten met een kopje biologische koffie of thee. De relaxbanken in de behandelkamers zijn aangenaam verwarmd. Kim: “Bijna niemand is helemaal tevreden met zijn huid. En we willen er allemaal zo lang mogelijk jong, gezond en fris uitzien. Vanaf je 25ste maakt je huid minder collageen aan. Dan worden verzorging en bescherming heel belangrijk. Mijn collega’s en ik hebben de expertise en ervaring om de juiste behande-

Rein Skin & Beauty Arien Verhoeffstraat 16, Arnhem 06 52 683 482 026 382 62 95 www.reinarnhem.nl

stad & regio nieuws

nieuws topslapen elst geopend Afgelopen najaar heeft Charlotte Melis haar tweede winkel geopend onder de naam Beddenspecialist Topslapen in Elst. Zowel in Arnhem als in Elst werkt de beddenspecialist met SlaapID, een onafhankelijk meetsysteem om meer inzicht te krijgen in het slaapgedrag van de klant. Aan de hand van deze resultaten helpt Topslapen je bij het vinden van het slaapsysteem dat het beste bij jou past. Ieder mens is immers uniek en vraagt dus om een advies op maat! Tevens zijn Beddenspecialist Topslapen Arnhem en Elst een Vandyck Experience store. In beide winkels vind je een uitgebreide collectie bed- en badtextiel van het mooie merk Vandyck.

Beddenspecialist Topslapen | Dorpsstraat 40, Elst

0481 745 749 | www.beddenspecialist.nl/topslapen-elst/

de kleuren van sabina wörner Na 22 jaar Amsterdam en 7 jaar Keulen woont en werkt de Duits-Engelse kunstenares Sabina Wörner sinds kort in Arnhem ‘tussen de werelden’. Het huis van architect Diehl aan de Sint Jansbeek ervaart zij als een magische plek. Hier voelt ze zich helemaal thuis en creëert ze een dromerige sfeer in haar atelier. “Mensen zeggen dat mijn werk een soort Matisse-effect heeft. Het maakt blij, ook in moeilijke tijden. Sinds ik in Arnhem ben, worden mijn schilderijen steeds magischer en de kleuren (nog) intenser. Het huis en zijn locatie in deze bijzondere stad hebben een enorm positieve invloed op mij.” Wie haar werk wil zien, kan uiteraard op de website kijken maar in het echt zijn de schilderijen nóg sprankelender. Je bent welkom op de De la Reijstraat! Tot en met 31 mei is er een expositie in het Paleis van Justitie in Arnhem aan de Walburgstraat 2-4.

www.sabinawoerner.com

tekst gemma schoot | fotografie rob kater

promotie grand café metropole

zakelijke bijeenkomsten in parijse sfeer Vergaderen met het bestuur, lunchen met zakenpartners, borrelen met collega’s, een jubileum vieren: het kan in Metropole. Het grand café in de Spijkerbuurt, met dat vleugje oud-Parijs. Iedereen voelt zich hier op zijn gemak. Directeur-eigenaar Ferny Gieling hoort het iedere keer weer van haar zakelijke gasten. Een zakelijke bijeenkomst in het authentieke Grand Café Metropole is méér dan dat, het is een uitje. “De sfeer bij ons is vrij, gastvrij en ademt in alles historie, cultuur en muziek. Dat prikkelt de geest, vertellen ze mij, het werkt motiverend.”

Soms duurt een bijeenkomst een hele dag. De gasten beginnen dan rustig met koffie op het levendige terras voordat ze naar hun vergaderruimte gaan. De grote bovenzaal aan de voorkant bijvoorbeeld, met de mooie parketvloer en de oude toog. Of de kleine zaal, ook boven, die uitkijkt op de overdekte binnentuin. Verdeelt de groep zich voor een half uur in subgroepjes? Beneden in het café-restaurant is plek genoeg. De lunch wordt naar keuze beneden geserveerd, in de beslotenheid van de vergaderruimte of in een semi-besloten ruimte achter in de zaak. Geregeld wordt zo’n dag afgesloten met een borrel. En als er dan nog een groepje wil blijven eten: welkom!

Verdieping Metropole biedt een overzichtelijke seizoenskaart met bijpassende wijnen en biertjes. “We gaan mee met de horecatrends”, vertelt Ferny. “Mensen zijn zich veel meer bewust van wat ze eten en drinken. Ze vragen door over ingrediënten in de gerechten, zelfs over de hopsoort van een bepaald biertje. Soms brengt iemand ons met zijn vraag op nieuwe ideeën. Voor ons is zo’n vraag dan ook weer inspirerend.” Verdieping, dat is wat Ferny nastreeft met Metropole. “De tijd is er rijp voor, het zit in de lucht. Het beleven is veel belangrijker geworden. Daar hoort ook muziek bij, zoals goede jazz op zondagmiddag in onze serie Garden Sessions. En geschiedenis. Metropole bestaat in 2023 honderd jaar. Daarom hebben we nu al uitvergrote foto’s van toen uit het Gelders Archief opgehangen. Wij willen het onze gasten naar de zin maken in een mix van Arnhemse geschiedenis en moderne gastvrijheid.” ■ Grand Café Metropole Steenstraat 68, Arnhem 026 442 40 67 www.metropole.nl

stad & regio nieuws

nieuws

binnenstad goudsmid rijker Hét atelier voor mooie sieraden die vakkundig en handgemaakt zijn, met oog voor kwaliteit en detail. Sinds dit jaar in de Arnhemse Koningstraat. Tessa Reijmers verhuisde na vele jaren haar goudsmederij uit Duiven naar haar huidige pand omdat ze in de levendige gezelligheid van de stad wilde zitten. Samen met haar collega Audrey maakt zij gouden en zilveren sieraden, trouwringen, maatwerk en meer. De meeste sieraden zijn uniek, en sommige zijn in kleine oplage. Elk sieraad wordt met de hand gemaakt. De materialen zijn hoogwaardig, zoals 14 en 18 karaat goud en zilver. Vaak in combinatie met diamanten, edelstenen en parels, elk met zorg geselecteerd. De collectie kenmerkt zich door stijlvolle en elegante sieraden. Precisie, compositie, schoonheid en stijl zijn een goede omschrijving. Naast haar bestaande collectie maakt Tessa Reijmers sieraden op maat. Ook is het mogelijk bestaande gouden sieraden te laten veranderen of omsmelten tot en nieuw sieraad. U bent welkom om vrijblijvend een kijkje te komen nemen.

Goudsmid Tessa Reijmers | Koningstraat 65, Arnhem

026 785 48 27 | www.tessareijmers.nl

goed afscheid nemen helpt Slappe koffie, droge cake en mannen in het zwart. Zó willen Katja Hehenkamp en Roley van Doorn het in elk geval niet. Uit eigen ervaring weten ze dat een uitvaart een haastige, onpersoonlijke en oppervlakkige gebeurtenis kan zijn. Met ODENS Uitvaart & Begeleiding organiseren zij vanuit Arnhem een authentiek en passend afscheid in heel Nederland. Ongeacht waar en hoe iemand verzekerd is. Goed afscheid nemen helpt bij rouwverwerking. Het brengt troost. Daarom is het verstandig om bij leven na te denken over het vormgeven van het afscheid. Het ODENS Leef voorbereidboekje kan hierbij helpen. Want laten we wel wezen: doodgaan is de enige zekerheid in het leven. Katja en Roley maken graag een vrijblijvende afspraak om de ideeën en mogelijkheden te bespreken. Welkom bij ODENS Uitvaart & Begeleiding.

085 486 57 80 | www.odens.nl

promotie 4•d optiek

altijd alles even 60 jaar varilux scherp

50% korting op 2e paar glazen

De hele dag zijn uw ogen bezig om alles,

2. Digitaal Voor werk of ontspanning, we

op elke afstand, scherp te zien. Of u nu

gebruiken steeds vaker en langer onze digitale apparaten. Een tweede bril met Varilux Digitime glazen voor multimedia-gebruik helpt u digitaal de dag door zonder vermoeide ogen, digitale oogklachten en met de juiste bescherming tegen schadelijk licht.

op de computer werkt, onderweg bent in de auto of aan het sporten. Ook tijdens een zonnige dag buiten. Daar heeft 4·D Optiek de juiste innovatieve multifocale brillenglazen voor. Daarmee ziet u altijd alles even scherp. Vraag naar de mogelijkheden en profiteer van 50 procent korting op uw tweede paar Varilux brillenglazen. Vier situaties die vragen om een tweede paar multifocale brillenglazen.

1. In de zon Voor een dagje strand, een citytrip, tijdens de vakantie en op vele andere momenten komt een zonnebril op sterkte goed van pas. Kiest u voor een zonnebril met een Crizal Sun UV-coating, dan bent u meteen verzekerd van een hoge mate van UV-bescherming.

3. Onderweg Voor uw veiligheid is goed zicht van groot belang in het verkeer. Maar juist in de auto wordt het zicht vaak belemmerd. Bijvoorbeeld door schitteringen in het wegdek, laagstaande zon, regen of mist. Wist u dat hier verschillende speciale kijkoplossingen voor bestaan? Vraag uw opticien naar de mogelijkheden van Varilux Roadpilot.

4. Sportend Met de juiste Varilux kijkoplossing voor tijdens het sporten ziet u alle lijnen, elke hobbel, kuil, bal of shuttle scherp. Een sportbril is bovendien gemaakt van extra sterk materiaal zodat deze tegen een stootje kan. Kortom, u sport scherper met Varilux Sport. ■ 4•D Optiek Bentinckstraat 36, Arnhem www.4doptiek.nl

promotie tb koel- en klimaattechniek

tekst en fotografie zefanja hoogers

niet alleen centen binnenharken marc ter beest tb koel- en klimaattechniek

Getogen in Elden Arnhem, op zijn 18e vanuit Den Helder de wereld over gegaan op de vaart en daar het vak geleerd. Terug in Arnhem jaren in dienstverband gewerkt en sinds 2004 zelfstandig ondernemer: het bedrijf van Marc ter Beest toont duidelijk een stijgende lijn, mede mogelijk gemaakt door een gunfactor. Na zes jaar technische dienst bij de Koninklijke Marine koos Marc toch voor een burgerbestaan. “Dat was wel even wennen na zoveel gezien te hebben over de wereld. Na een tijdje in De Laar-Oost te hebben gewoond, ging het vervolgens toch kriebelen en wilde ik terug naar Elden.” Daar woont en werkt hij vanuit het verbouwde huis waar ooit zijn (dorps-) tandarts was gehuisvest. Marc beschrijft het dorpskarakter, met een dorpskern en verenigingsleven: “Het voelt goed, vertrouwd, centraal in de stad en met goede uitvalswegen naar de rest van het land.”

koel- en vriescellen aan horeca. Dat doet hij in het hele land, en dichtbij. Bijvoorbeeld bij Ons Huis Café Zaal Restaurant aan het dorpsplein in Elden en de Arnhemse Korenmarkt. Tevens klimaatinstallaties aan utiliteitsbouw én particulieren. “We beheren klimaatinstallaties bij tankstations, maar ook voor vastgoedbeheerders van Amsterdamse grachtenpanden. Door ervaring en deskundigheid kunnen we ondertussen grote projecten aan.” TB koel- en klimaattechniek is een F-gassen gecertificeerd bedrijf, wat betekent dat Marc niet alleen airconditionings, maar ook warmtepompen kan installeren: “En dat wordt steeds interessanter nu veel mensen van het gas af willen om hun huis elektrisch te verwarmen.” Ondertussen vindt hij zijn werk iedere dag leuk om te doen: “Het klantencontact is verschrikkelijk leuk, je leert mensen ook privé kennen. Het gaat er me in dat contact niet alleen om de centen binnen te harken, er zit meer achter: mensen moeten je wat gunnen.” ■ TB koel- en klimaattechniek

Door de opleiding bij de marine en de ervaringen in dienstverband, kent Marc nu alle kneepjes van het vak; onderhoud, reparatie en levering van bijvoorbeeld

1e Laurenskamp 4, Arnhem 026 472 05 38 06 55 164 560 www.tbkoeltechniek.nl

promotie tb koel- en klimaattechniek

fijne proevers louise te poele & bert stomphorst

louise te poele & nieuw in elke editie van de rubriek â&#x20AC;&#x2DC;fijne proeversâ&#x20AC;&#x2122; een interview met een of meer bekende Arnhemmers. Niet formeel, maar terwijl ze al kokend het verhaal vertellen van hun passie. Deze keer is Louise te Poele te gast bij de Bert Stomphorst van The Hunting Lodge.

tekst leverne bruins | fotografie eva broekema

fijne proevers louise te poele & bert stomphorst

bert stomphorst

arnhemse kunstenaar in de leer bij de chef-kok van the hunting lodge

fijne proevers louise te poele & bert stomphorst

In dit nummer van Eigen! Arnhem zetten we kunstenaar Louise te Poele in de keuken bij chef-kok Bert Stomphorst van The Hunting Lodge. Gaan zij elkaar vinden tijdens het maken van een fris voorjaarsgerecht? The Hunting Lodge, op een práchtige locatie in Rozendaal, wacht op ons. Ze moeten wel even geduld hebben want fotografe Eva en ik staan stil. Benzine op, de auto doet niets meer. We bellen een vriendin, die komt een tankje brengen. Een half uur te laat arriveren we op locatie, een matig chic begin. Louise en Bert hebben reeds kennis gemaakt. Ze zijn klaar voor het kookavontuur. Wij inmiddels ook. Louise te Poele is bekend van onder andere haar gefotografeerde stillevens, haar performances en het winnen van de Arnhemse Cultuurprijs 2018. Met Bert Stomphorst, chef-kok en eigenaar van restaurant The Hunting Lodge, gaat ze de keuken in. Ze gaan direct aan de slag. De mise en place wordt kundig gedaan. Bert geeft uitleg en doet voor, Louise volgt direct zijn instructies op. “Ik doe gewoon wat me wordt opgedragen”, aldus Louise. De sfeer is ontspannen, geen ergernis te bekennen.

Frisse voorjaarsvis Allerlei groentes passeren de snijplank: babyradijs, komkom-

mer, rettich. Louise (en Eva en ik) leren hoe je een goede ‘zoet/zuur’ maakt om de groenten in te marineren. Als alles klaarstaat, laat Bert zien hoe je Dutch yellowtail fileert en trancheert. Dat doet hij toch graag zelf, geloof ik. We zijn allemaal onder de indruk als Bert showt hoe je met een gasbrander “de kou afhaalt van vis en de bovenkant enigszins schroeit.” We willen nu allemaal zo’n brander thuis. Ze beginnen met het opmaken van het bord, beiden in opperste concentratie leggen ze de ingrediënten neer. Eva en ik kijken verlekkerd toe. “We hebben een fris voorjaarsgerecht gemaakt”, begint Bert, “Dutch yellowtail oftewel Kingfish met daarbij zoetzure groentes als komkommer, radijsjes, avocado en rettich. Op een crème van avocado en crème fraîche met wat citrustonen. Allemaal frisse dingetjes waardoor het een mooi voorjaarsgerecht is geworden.” We gaan proeven. Het is ontzettend lekker, vinden we allemaal (Bert proeft niet want “hij weet al hoe het smaakt”). Inderdaad, een heerlijk fris

fijne proevers louise te poele & bert stomphorst

Ik houd niet van vanzelfsprekendheid en hapklare brokken louise

fijne proevers louise te poele & bert stomphorst

gerecht met lekker veel verschillende structuren. Zachte smaken die heel goed bij elkaar passen, alle onderdelen zijn perfect bij elkaar. Diana, sommelier en partner van Bert, heeft bij dit mooie gerecht The Grape Whisperer van Clos Marguerite uitgekozen van Wijnhandel Appeldoorn. “Een uitbundig geurende Sauvignon Blanc uit Marlborough, NieuwZeeland, fris droog van jonge druivenstokken. De citrustonen van deze zuivere wijn passen perfect bij het frisse lentegerecht dat Bert en Louise bereid hebben.” Deze, en duizend andere soorten wijn, zijn verkrijgbaar bij de gerenommeerde Velpse wijnhandel aan de Emmastraat.

Eigentijds klassiek Hoe vonden Bert en Louise deze ervaring? “Superleuk!’’”, zegt Bert. Hij vindt het sowieso leuk als er andere mensen in zijn keuken staan om te ontdekken hoe zij dingen zien. “Ik moet zelf ook blijven nadenken met iemand anders erbij, heel veel dingen zijn voor mij vanzelfsprekend. Maar

ja, als een onbekende een radijsje op de mandoline moet snijden, is de kans op afgesneden vingers een stuk groter dan wanneer ik dat doe.” Ik kan u vertellen, een mandoline is kneiterscherp. ”Dat Louise zo enthousiast was, hielp ook wel heel erg mee aan de goede ervaring.” Ook Louise is positief: “Ik vond het leuk en mooi! Veel ingrediënten voor één gerecht, dat vond ik wel grappig. Leerzaam was het ook, ik moet nu wel mijn best doen om alles te onthouden!” Ik ga straks thuis alles stiekem opschrijven. Is dit gerecht dan typisch The Hunting Lodge, vraag ik Bert. “De opmaak en de frisse zuren passen goed bij onze stijl. Ja, dit is echt een gerechtje à la The Hunting Lodge.” Dat smaakt naar meer! “We hebben een klassiek Franse keuken maar we zijn wel eigentijds. We werken met klassieke smaken en producten die we op een hedendaagse manier neerzetten. We gebruiken bijvoorbeeld bijna geen boter. We proberen mee te

fijne proevers louise te poele & bert stomphorst

gaan met de tijd en de wensen van onze gasten. Zo hebben we veel lactosevrije gerechten waardoor we ook makkelijker iemand die iets niet mag of lust hetzelfde kunnen serveren als anderen.” Voor Bert is het belangrijkste dat iedereen zich welkom voelt in het restaurant. Voor gewoon een kopje koffie, een receptie, een huwelijk, een diner. “Mensen wegsturen is het laatste wat we willen.” Bert heeft mij overtuigd; een ontspannen, leerzame en lekkere middag op een ontzettend mooie locatie. Het terras is overigens fenomenaal, alleen daarvoor zou je al gauw langs moeten gaan! Louise maakt haar stillevens met net zoveel concentratie als de gerechten. Haar kunst is net als koken: ze verzamelt spullen (ingrediënten) en daarmee gaat ze aan de slag, vertelt ze gepassioneerd. “Ik ga vaak naar de markt. Ik koop wat er mooi uitziet. Soms op basis van een thema, soms out of the blue.” Haar kunst bestaat uit allemaal ‘laagjes’. Ze

laat zich inspireren door wat ze tegenkomt. “In Burgers Zoo deed ik inspiratie op in de Ocean waar de vissen boven mijn hoofd zwommen als een zwerm vogels. Werken met natuurlijke materialen vind ik altijd wel fijn, dat geeft me het gevoel dat ik niet per se iets weggooi. Verdorde bloemen kunnen weer ingezet worden om wat mee te maken, een goede stok achter de deur.” Ze vervolgt: “Ik houd niet van vanzelfsprekendheid en hapklare brokken. Ik wil dat mensen goed leren kijken naar iets. Dat als ik wat maak, het niet verveelt. Mensen zien steeds weer nieuwe dingen erin.” Ik denk dat we het raakvlak tussen de kunstenaar en de chef hebben gevonden. ■

bert

Met een gasbrander haal je de kou van de vis af

sinds 1985

Wijnkoperij Yves Boode

Steenstraat 28, Arnhem 026 351 56 81 www.yvesboode.nl

wijnen • whisky (500 soorten) • whiskyproeverijen (het betere) gedistilleerd • wijncursussen

tekst leverne bruins

sherry, we willen meer! Bij sherry denk je al gauw aan het drankje voor bejaarden met wat ongezouten nootjes ernaast. Dat is echter geheel onjuist. Al tijden is de Pedro Ximenez (PX) bij een kaasplank zeer gangbaar en geliefd. Maar sherry heeft, naast de PX, zoveel meer zoals deze prachtige manzanilla!

fijne proevers wijntip

Sherry’s (of vinos de Jerez zoals de Spanjaarden liever zeggen) vallen onder de versterkte wijnen, in dit geval een Spaanse drank die voor veel meer dan een borreltje kan dienen. Ze zijn er in vele typen; van beendroog tot zoet en stroperig. Met tapas een gouden combinatie. Het bijzondere rijpingsproces volgens het solerasysteem is absoluut de moeite waard om eens in te duiken. Vandaag verdiep ik me op aanraden van Ronald (Wijnkoperij Yves Boode, dé speciaalzaak aan de Steenstraat) in de La Jaca manzanilla van Álvaro Domecq uit Sanlúcar de Barrameda, het enige gebied waar manzanilla gemaakt mag worden. Een zeer gewaardeerde, relatief kleine bodega uit dit prachtige gebied. Manzanilla is een droge sherryvariant die een biologische rijping met flor ondergaat. Deze La Jaca is inderdaad droog maar vooral opvallend zacht! Wat noten van olijf, een heel klein beetje amandel en een lichtzilte afdronk. Als aperitief ook al ontzettend lekker, met zijn 15 procent alcohol zacht genoeg om ‘zo’ te drinken. Wij vervolgen de avond met het recept van bladzijde 74, waarin ik de sherry verwerkt heb. Een glaasje van de sherry ernaast is een geweldige match. De tomaten, kappertjes en olijven passen perfect bij de zilte smaak. Al mijn tafelgenoten zijn zeer te spreken over deze manzanilla, die ik licht gekoeld serveer. Het proberen absoluut waard, laat u verrassen! ■

fijne proevers keukengadgets

tekst leverne bruins | fotografie eva broekema

1 Worsten: Woarst zou Woarst niet zijn zonder worst! Je vindt bij hen onder andere heerlijke Italiaanse salami met barolo, witte truffel of venkel. Deze superworsten tillen je borrelplank naar een hoger niveau! Te koop bij Woarst. 2 Amuseschelpen: met deze amuseschelpen van Anovi steel

je direct de show. Een geweldige start van je diner! Een zuiver tinnen product dat ambachtelijk gegoten is in Nederland door De Tinnen Roos. Te koop bij Het Kookeiland.

3 Granaatsappelmelasse: chefkok Ottolenghi is er gek op, granaatappelmelasse. Eindelijk gevonden! Lekker om mee te koken en mooi in je keuken! Te koop bij Woarst. 4 Sardines: ware kunstwerkjes, deze blikjes met sardines. Bíjna zonde om open te maken. In heel veel ‘smaken’ te verkrijgen zoals deze met piment en pepers of frisse citroen. Ook leuk om cadeau te doen! Te koop bij Woarst.

5 Citroenen op zout water: een echte Noord-Afrikaanse specialiteit: citroenen op zout water. Bijvoorbeeld heel lekker in een kip uit de oven. Te koop bij Woarst. 6 Aspergeschiller: het is weer aspergetijd! Met deze mooie ‘double peeler’ van Westmark zit je extra snel aan ‘het witte goud’! Overigens ook te gebruiken voor komkommers, wortel, courgettes en andere lange groenten. Te koop bij Het Kookeiland. 7 Chocoladetruffels: wat een plaatjes, deze echte Italiaanse chocoladetruffels. In diverse smaken zoals stracciatella, pistache en amaretti. Een feestje bij de koffie! Te koop bij Woarst. 8 Kookboek Pindakaas: Pindakaas kookboek van Uitgeverij Loopvis. Tjokvol smeuïge recepten met pindakaas, zoet en hartig! Pindakaas is veel meer dan fantastisch broodbeleg.

fijne proevers keukengadgets

7 8

11 12

14 Van spareribs tot rocky road. Tip: gebruik de heerlijke biologische Zeemansboter-pindakaas. Te koop bij Bakkerij Tom van Otterloo. Dit boek winnen? Kijk op bladzijde 69.

9 Saladelunchbox: een hele handige trendy lunchbox van

Boho. Fashion for food! Ideaal voor een picknick in park Sonsbeek met de zon op je gezicht. Te koop bij Het Kookeiland.

10 Panettone: oorspronkelijk uit Milaan, bekend als brood

maar ook als cake. Bloem, boter, ei en suiker zijn de basisingrediënten. Typisch voor zijn de gekonfijte vruchten, appel en sinaasappel. Tom van Otterloo maakt hem specifiek als tulband met geschaafde amandelen aan de buitenzijde. Een geweldige lekkernij die bij velen in de smaak zal vallen! Te koop bij Bakkerij Tom van Otterloo.

11 Pocheerpan: nooit meer mislukte gepocheerde eieren. Met deze prachtige pan uit de Resto-serie van Demeyere

kun je vier eieren tegelijk pocheren. Wat een uitvinding! Te koop bij Het kookeiland.

12 Eierwarmers: deze schattige handgemaakte Peruaanse

eierwarmers zijn óók leuk na Pasen! Hier word je toch direct vrolijk van! Te koop bij Het Kookeiland.

13 Notenkraker: pijn in je handen door het kraken van teveel walnoten, dat is verleden tijd. Deze mooie notenkraker volgens Zweeds design van Drosselmeyer biedt de uitkomst! Te koop bij Het Kookeiland.

14 Bananenboek: de banaan is één van de meest gegeten

vruchten op de wereld én enorm veelzijdig. Voor het bananenboek bedacht Kim Waninge recepten voor elk moment van de dag. Van ontbijt en tussendoortjes tot lunch, diner en zelfs cocktails! Kortom: vanaf nu kunnen bananen de hele dag door. Te koop bij Uitgeverij Loopvis.

fijne proevers promotie (vers)speciaalzaken

woarst In een van de 7straatjes zit Woarst. Bij binnenkomst geurt een palet aan kruidencombinaties je tegemoet. Verder is het knusse zaakje gevuld met tal van heerlijkheden. Boven de toonbank hangt een grote variatie aan worsten en Parma Ham of San Daniele. Op de toonbank is een keur aan droge worsten uitgestald van onder andere Brandt&Levie, CascinaStella (Piemonte) en Pasquinucci (Toscane). In de koelvitrine vind je Italiaanse vleeswaren en pesto, tomaatjes en olijven in allerlei marinades.

Bentinckstraat 55 | 026 213 30 13 | www.woarst.nu

bakkerij tom van otterloo Smaak vindt Tom het allerbelangrijkste. Brood moet lekker zijn: knapperig, krokant, een mooie korst, mals en smakelijk. Er wordt gewerkt met regionale en/of biologische ingrediënten. De zelf bereide desemculturen geven het brood een eigen signatuur. Wees welkom in ons bakkerscafé voor ontbijt, lunch, fairtrade koffie en thee (ook om mee te nemen).

Graaf Lodewijkstraat 2 | Steenstraat 81

026 351 27 80 | 026 303 23 57

www.bakkerijtomvanotterloo.nl

gamba seafood is gehuisvest in een monumentaal middeleeuws pand met een licht en eigentijds interieur. Hier kan je naast het bekende broodje haring of de portie kibbeling terecht voor een versbereide maaltijd met een glas witte wijn. De Gamba-medewerkers adviseren graag over het uitgebreide assortiment aan vis, schaal- en schelpdieren en hoe je deze het beste kan bereiden. Gamba haalde met een 9,45 één van de hoogste scores in de Nationale Haringtest 2018.

Jansstraat 31 | 026 351 22 24 | www.gamba.nl

slagerij evers is in Arnhem en wijde omgeving bekend en gerespecteerd. Niet voor niets voert ze het predicaat ‘hofleverancier’. Het statige gerestaureerde pand herbergde generaties illustere slagers die hun sporen hebben verdiend. Ook nu staat het vakmanschap garant voor vlees van topkwaliteit. Alle producten zijn huisgemaakt en -gerookt.

Kerkstraat 14

026 442 15 59

www.slagerijevers.nl

het kookeiland Op het kookeiland in de winkel worden regelmatig kookdemonstraties en workshops gegeven. De winkel is een eiland voor kookliefhebbers, met messen, pannen, keukenmachines, keukengerei, bakvormen, raspen en meer... om je vingers bij af te likken. Loop binnen voor inspiratie of om gewoon lekker rond te neuzen!

Zwanenstraat 12 | 026 443 95 97 | www.hetkookeiland.nl

fijne proevers kookboeken

pindakaas

koken met karamel

In het vorige nummer kwam het boek ‘Koken met karamel hartig en zoet’ van het Arnhemse bedrijf CaramelZ aan de orde. Eigenaar Constan Heestermans weet wel raad met karamel. Zelfgemaakte karamels in wel twintig smaken. Met zijn boek, waar het water je van in de mond loopt, kun je eindeloos variëren.

Uitgeverij Loopvis

ISBN 978-94-92206-49-7 | € 17,99

basisrecept karamel Met onderstaand recept maak je een fijne basiskaramel. Een lekker stroperige saus die multi-inzetbaar is. Maar het wordt natuurlijk pas echt leuk als je met dit basisrecept gaat spelen. Doe de suiker met 2 eetlepels water in een schone pan met dikke bodem. Zet deze op matig tot hoog vuur en laat de suiker smelten. Roer niet, maar draai de pan rustig rond. Haal de pan van het vuur zodra de karamel een donkere, roodbruine kleur heeft en alle suiker is gesmolten. Voor wie een suikerthermometer gebruikt: de temperatuur is nu zo’n 160 °C. Verwarm ondertussen in een andere pan slagroom en boter tot de boter is gesmolten en het mengsel tegen de kook aan zit. Nu wordt het even spannend. Giet het room-

Pindakaas is véél meer dan fantastisch broodbeleg. Het bekende pindasmeersel doet het ook buitengewoon goed als smaakmaker. In gehaktballetjes of een Thaise curry, bijvoorbeeld. Of in cheesecake, over de popcorn of in lekker brosse pindakoeken. Om aan de slag te gaan met dit boek hoef je echt geen pindakaasverslaving te hebben. Al zou het zomaar kunnen dat die alsnog ontstaat...

Uitgeverij Loopvis

ISBN 978-94-92206-43-5

€ 19,99

Pindakaas winnen? Mail voor 30 juni 2019 naar lezersactie@eigenarnhem.nl en maak kans op een van de vijf boeken.

recept mengsel rustig bij de suiker in de pan terwijl je goed roert met een garde. Giet heel langzaam en draag bij voorkeur een (lange) ovenwant, want de karamel zal behoorlijk gaan borrelen en stomen. Blijf roeren tot alles goed met elkaar is vermengd en je een mooie, stroperige karamel in je pan hebt. Kook de karamel 3 tot 4 minuten, of tot hij een temperatuur van 113 °C heeft bereikt. Haal de pan van het vuur, laat de inhoud een paar minuten afkoelen en schenk de karamel in een glazen pot. Schraap de achtergebleven karamel met een hittebestendige spatel uit de pan. In de koelkast is deze basiskaramel minimaal 2 maanden houdbaar. ■ ingrediënten voor ongeveer 350 gram • 200 gram suiker • 2 eetlepels water • 175 ml slagroom • 25 gram roomboter

fijne proevers recensie jansâ&#x20AC;&#x2122; arnhem

lekker arnhems? jansâ&#x20AC;&#x2122;

tekst leverne bruins | fotografie eva broekema en leverne bruins

Aan het steeds bruisender Velperplein naast het prachtig verbouwde Musis vinden we Jans’ waar je kan ontbijten, lunchen, high tea-en, dineren en meer. De slogan van Jans’ is ‘Lekker Arnhems’. Dat wil ik graag proeven! Ik verwacht een soort Oosters interieur op basis van de foto’s op social media, dat blijkt niet zo te zijn. Een moderne stijl met veel roze en turkoois, geïnspireerd op de klassieke grand cafés in Parijs. Mooi gedaan en wát een verbetering na bejaardensoos Mahler (sorry). Op de toiletten mooie kunst van Arnhemse fotografen, daarnaast is er veel te zien qua beeldjes, bomen en andere versieringen. Het is redelijk gevuld bij Jans’ op deze woensdagavond, niet heel druk. We hebben gereserveerd en krijgen een ronde tafel met banken met straatzicht toegewezen. Het terras is met lekker weer een superspot om mensen te kijken. Er is veel ruimte, dat is prettig. Met z’n tweeën aan tafel voelt het wel wat ‘groots’. Er worden lekker gekruide papadums met een zacht knoflookdipje geserveerd bij onze glazen witte wijn. Een Australische chardonnay (€ 4,75) en een Chileense viognier (€ 5,75). Vooral de viognier vinden mijn tafelgenoot en ik erg lekker. Tropisch en vol met een lange afdronk. Op tafel vinden we ook een zakje vers brood met roomboter, het brood kan je eventueel ook mee naar huis nemen om in te vriezen of op te bakken. Een leuk no-waste concept.

fijne proevers recensie jans’ arnhem

Gewaagde voorgerechten De kaart ziet er aantrekkelijk uit, zowel de opmaak als de inhoud. Je kan ‘experimenteel’ eten maar ook een burger of steak. Voor Jans’ en alleman, zeggen ze zelf. Nou ja, dat klopt denk ik wel. Op donderdag kan je lekker ‘ginieten’ met steaks en gin voor 25 euro. Ik ben er nog niet uit of ik de woordspelingen geinig vind of niet. Nu focussen op de gerechtkeuze in plaats van de woordgrappen. Vooral de voorgerechten spreken me aan. Ik kies de risotto met paling en zwezerik (€ 12,50). Dat lijkt me bijzonder lekker óf heel goor. Mijn compagnon bestelt de ravioli van draadjesvlees, linzen en augurk (€ 12,00). Best gewaagde keuzes, al zeg ik het zelf. De risotto wordt geserveerd in een gezellig pannetje, het gerecht ziet er aantrekkelijk uit. Ik vind het een succes. Een béétje veel voor een voorgerecht, al ben ik een iets kleinere eter dan de gemiddelde Nederlander. De risotto is precies goed gegaard, de smaakcombinatie past absoluut. De vis overheerst allerminst, een mooi op elkaar afgestemd gerecht. Mijn tafelgenoot vindt de ravioli ook geslaagd. Goed gegaard vlees, puur van smaak. Ik vind het wat aan de zure kant, dat komt misschien ook omdat mijn gerecht zo ongeveer het tegenovergestelde is met de boter en kaas in mijn risotto. Gelukkig is de man wel tevreden met zijn keuze. Goed wijnadvies We zijn toe aan de hoofdgerechten: eendenbout met zuurkool, appel, worst en spek (€ 21,00) en een hartige taart met onder andere mozzarella, pompoen en tandoori (€ 18,00). Mijn eend is perfect gegaard met een knapperig korstje, de welbekende combinatie met de aangeraden Duitse pinot noir is heerlijk. Ik word even

fijne proevers promotie eten & drinken

restaurant de steenen tafel De

restaurant taste Restaurant Taste biedt

Steenen Tafel is absoluut een begrip. Al twintig jaar is dit restaurant gelegen aan park Klarenbeek. Arnhems oudste stadspark en tevens hoogste punt. Er wordt met liefde en aandacht gekookt en, voor zover mogelijk, wordt er gebruik gemaakt van biologische en lokale producten. Daarbij worden brood, pasta’s en alle sauzen in eigen huis gemaakt. Vanaf het terras is er een fantastisch uitzicht. Echt een unieke stek vlakbij de stad waar toch rust en vrijheid heerst.

u dagelijks een prachtig uitzicht over de Rijn. Wij verwelkomen u graag in een warme en vriendelijke sfeer waarbij onze persoonlijke service voorop staat. De keuken serveert in de ochtend een uitgebreid ontbijtbuffet. Vanaf de lunch tot in de avond kunt u genieten van heerlijke seizoensgebonden à-la-carte gerechten. Ook het ruime terras biedt een mooi uitzicht over de Rijn. Parkeren en Wi-Fi zijn gratis. Ontbijt: Maandag t/m vrijdag van 7.00 tot 10.00 uur. Zaterdag van 8.00 tot 11.00 uur en zondag van

Geopend van dinsdag t/m zondag

8.00 tot 12.00 uur. Wij verwelkomen u graag dagelijks

van 18.00 tot 21.30 uur.

van 12.00 tot 22.00 uur voor lunch en diner.

Weg achter het Bos 1 | Arnhem

Onderlangs 10 | Arnhem

026 443 53 13 | www.desteenentafel.nl

026 443 46 42 | www.nh-hotels.nl

caspar

the hunting lodge

Modern en knus, klein en groots, strak en ongedwongen. Deze schijnbare tegenstellingen komen samen in CASPAR; een bijzondere gelegenheid aan het spoor in het Modekwartier, het Notting Hill van Arnhem. Een prettig gesprek, een smaakvolle maaltijd, een bijzonder glas bier. In deze eigentijdse, maar knusse omgeving voelt u zich snel onthaast en relaxt. Het heerlijke open terras zorgt al vanaf het vroege voorjaar voor een ontspannen zomergevoel. Haute allure aan het spoor, mag je wel zeggen.

Restaurant The Hunting Lodge in Rozendaal is een culinair paradijs gelegen op een schitterende locatie met uitzicht op kasteel Rosendael. Deze sfeervolle plek is bij uitstek geschikt voor lunch, diner, recepties, bedrijfsevenementen, vergaderingen, private dining, partijen en bruiloften. De keuken van The Hunting Lodge is gebaseerd op het klassieke koken met veel producten uit de regio.

Openingstijden: Zondag, maandag, dinsdag van 9.00

van 18.00 tot 22.00 uur voor diner. Op zondag

tot 00.00 uur. Woensdag en donderdag van 9.00 tot

doorlopend geopend van 12.00 tot 20.00 uur.

1.00 uur. Vrijdag en zaterdag van 9.00 tot 2.00 uur.

Maandag op aanvraag geopend vanaf 25 personen.

Elly Lamakersplantsoen 2 | Arnhem

Beekhuizenseweg 1 | Rozendaal

026 840 35 24 | www.caspar.nu

026 361 15 97 | www.thehunting.nl

Geopend van dinsdag tot en met zaterdag van 12.00 tot 15.00 uur voor de lunch en

fijne proevers recensie jans’ arnhem

teruggevoerd naar de fijne wijnreis die ik maakte in de Rheingau. Het vegetarische taartje wordt geserveerd met gebrande tomaatjes die nét te ver zijn en wat bitter smaken. Jammer! Na deze eraf gewipt te hebben is het een zeer smakelijk taartje dat behoorlijk machtig is. De combinatie met de verdejo (€ 4,00) is ook goed gemaakt door één van de personeelsleden. We zien steeds andere gezichten.

Saaie kaas Hoog tijd voor kaas en een zoet dessert voor mijn partner. Ja, voor mij dus de kazen met een glaasje port (€ 16,00) en hij kiest de panna cotta van witte chocolade, Oreo, appel en hazelnootschuim (€ 7,00). Zestien euro voor een kaasbordje met vier kazen en een glas port, dat vind ik best gortig. Zonder het glaasje port zijn de kazen 14 euro, dat vind ik helemáál veel. De kazen zijn lekker maar ook wat aan de saaie kant. Vooral de Hollandse blauwschimmel die in mijn ogen zou moeten knallen van pit, is slapjes. Kazen voor Jans’ en alleman misschien? De panna cotta vinden we lekker,

al hoeft van mij dat gefröbel met appel en hazennootschuim niet zo. De witte chocola met Oreo is al een heerlijk dessert. We hebben een leuke, lekkere avond met prettige bediening. We zijn wel bediend door vier verschillende dames, niet verkeerd, toch een beetje gek. ‘Parijse grandeur plus Arnhemse gastvrijheid’ staat er op het menu. Gastvrij was het personeel absoluut. Goede producten, mooie wijnen, prima prijzen met af en toe een pittige uitschieter omhoog. Het theatermenu van twee gangen met een kopje koffie of thee voor 25 euro is een aantrekkelijk aanbod waarmee je gegarandeerd op tijd klaar bent voor je voorstelling. Iets om over na te denken! Van de zomer op het terras een lekker voorgerechtje met een glas wijn zie ik in ieder geval zitten. ■ Jans’ Arnhem Velperbuitensingel 25 Arnhem 026 303 04 38 jans-arnhem.nl

fijne proevers recept

recept leverne bruins

ingrediënten (4 personen) • 600 gram schelvisfilets (met vel) • 2 sjalotten, fijngesneden • 1 teen knoflook, geperst

zomerse schelvis met sherry De eigenaar

• 250 gram cherrytomaten, gehalveerd

van Gamba Seafood wees mij op de schelvis,

• 80 gram zwarte olijven op water,

het verfijnde familielid van de kabeljauw. Wat een superkwaliteit! Geïnspireerd door de mooie manzanilla-sherry van Wijnkoperij Yves Boode, bedacht ik deze op zomerse wijze bereide schelvis. Niets zo lekker als een goedbereide vis uit de oven! Verwarm de oven voor op 200 graden. Verhit wat olijfolie in een pan, fruit de knoflook en sjalotten aan. Voeg de tomatenblokjes en driekwart van de basilicum toe. Breng op smaak met zout en peper. Laat zo’n vijftien minuten sudderen. Draai het vuur onder de tomatensaus af, roer de oregano en driekwart van de peterselie erdoor. Breng eventueel op smaak met peper en zout. Schenk de saus in een diepe ovenschaal. Bak de cherrytomaatjes, kappertjes en olijven in een hapjespan en verhit al roerend een minuut. Voeg de sherry toe en laat de alcohol verdampen. Zet het vuur uit. Bestrooi de schelvisfilets met peper en zout. Verhit een koekenpan met wat olijfolie en bak de vis een minuut per zijde. Leg ze op de tomatensaus in de ovenschaal. Schep het cherrytomaatjes-sherrymengsel over de vis. Verhit het gerecht vijftien minuten in de elektrische oven. Verhit vervolgens nog acht

• 2 blikken tomatenblokjes

ontpit en gehalveerd

• 1½ eetlepel gezouten kappertjes, afgespoeld • 110 ml manzanilla-sherry • 2 takjes verse oregano, de blaadjes • 10 gram verse basilicum • 6 gram verse krulpeterselie, gesneden • Olijfolie • Peper en zout uit de molen

minuten in de heteluchtoven. Garneer met de overgebleven basilicum en peterselie. Erg lekker bij tagliatelle. Geniet ervan! Voor visliefhebbers die een avond geen zin hebben om te koken is er bij Gamba Seafood elke dag keuze uit een ruim aantal kant-enklaarmaaltijden. De medewerkers adviseren graag over het uitgebreide assortiment aan vis, schaal- en schelpdieren en hoe je deze het beste kan bereiden. ■

tekst leverne bruins | fotografie eva broekema en chiel eijt

promotie arnhemproeft! 2019

zin in arnhemproeft! 2019 De zon, vrienden, glaasje wijn, muziek, bordje pasta, de geur van zonnebrand (in mijn geval). De lente en zomer brengen dit alles samen op foodfestivals! ArnhemProeft! in het Musispark is mijn favoriet. ArnhemProeft! Een gastvrij festival voor en door Arnhemmers dat voor mij draait om lekker eten, drinken, veel bekenden zien en wat kunst en cultuur voor de afwisseling. Naast een aantal oude vertrouwden, zullen er dit jaar ook diverse nieuwe horecadeelnemers zijn, dat is voor de variatie toch prettig. Bizar-Bazar is een van deze nieuwkomers. Leuk om te zien dat ArnhemProeft! niet alleen met ‘de grote jongens’ werkt en dat het festival zich ontwikkelt.

worden door op elkaar afgestemde muziek en nog meer zitplaatsen. Zitten aan een tafel is toch wel erg fijn in plaats van zo’n vochtig kleedje terwijl je charmant probeert te eten. De 2019-editie belooft weer veel goeds! Er gaan zelfs wat geruchten over een Hollandse avond, daar heb ik wel oren naar en vast vele Arnhemmers met mij. Zien we elkaar op ArnhemProeft! 2019? ■

Vorig jaar was ik drie dagen te vinden op dit kneitergezellige evenement. De gratis entree en centrale locatie maken voor mij dat je ook gauw even langs kan wippen (om vervolgens lang te blijven hangen). De prijzen zijn aantrekkelijker dan bij het gemiddelde foodfestival. Veel kunsten cultuurtalent met een uniek programma, van rap tot klassiek zonder dat het je opgedrongen wordt. En dat zonder subsidie (jawel, het kan).

ArnhemBedrijft! Nieuw is het ondernemersevent ‘ArnhemBedrijft!’ in Musis voorafgaand aan de opening van het festival, wat ervoor gaat zorgen dat niet alleen de horecaondernemers aandacht krijgen. Saamhorigheid, dat is ArnhemProeft! De gezellige, relaxte sfeer is kenmerkend. Leuke muziek en sfeervolle verlichting. Het schijnt dit jaar nog gemoedelijker te

Arnhem Proeft! 27 t/m 30 juni 2019 Musispark www.arnhemproeft.nl

kunst & cultuur previews

previews

gilbert & george Begin jaren zeventig maakte het Engelse kunstenaarsduo Gilbert & George de serie ‘The Paintings’ (with Us in the Nature). De serie bestaat uit zes drieluiken van elk zo’n zeven meter breed, waarin de kunstenaars zichzelf afbeelden in verschillende poses in het Engelse landschap, als herinnering aan hun verblijf op het platteland in 1970. In 2010 kocht Kröller-Müller Museum ‘The Paintings’ aan. Door het grote formaat kan het niet vaak worden getoond. Na zo’n zeven jaar komt het werk terug, vergezeld van enkele sculpturen uit de collectie waarin de relatie tussen mens en natuur op verschillende manieren tot uitdrukking komt. De sculpturen zijn van Giuseppe Penone, David Nash, Nicholas Pope, Bill Woodrow.

t/m zondag 5 mei | di t/m zo en feestdagen 10.00-17.00 uur

beeldentuin 10.00-16.30 uur | € 19,90 / 6 t/m 11 jaar € 9,95

Kröller-Müller Museum, Otterlo | www.krollermuller.nl

feestbeesten festival Alle FEESTBEESTEN verzamelen zich tijdens een uniek en nieuw festival waarbij de beste en leukste artiesten samen het grootste feest komen vieren. Met onder andere: Snollebollekes, Jannes, 2 Unlimited, Mental Theo, Tino Martin, Ronnie Ruysdeal, Party Animals, John West, Het Feestteam, Django Wagner, Joey Hartkamp en Henk Dissel. Dat wordt feestbeesten!

zaterdag 11 mei

14.00-00.00 uur | € 24,-

Stadsblokken, Arnhem | www.feestbeestenfestival.nl

richard long. from the river In 1984 tekende Richard Long (Bristol, 1945) drie grote cirkels op een wand in het Kröller-Müller Museum. De cirkels, elk ruim drie meter in doorsnee, werden gemaakt met modder uit de rivier de Avon bij Bristol. Af en toe worden de cirkels, inmiddels afgedekt met een voorzetwand, weer tevoorschijn gehaald. Long reisde over de hele wereld, maar blijft ook dicht bij huis. Hij is geboren en getogen aan de Avon en is er altijd blijven wonen. Hij verzamelt er nog steeds drijfhout voor zijn sculpturen en werkt met de modder uit de rivier. Naast de ‘River Avon mud circles’ is ‘River Avon driftwood piece’ uit 1975 te zien, en een aantal andere werken die Long maakte met materiaal uit de Avon en uit andere rivieren.

t/m zondag 19 mei | di t/m zo en feestdagen 10.00-17.00 uur

beeldentuin 10.00-16.30 uur | € 19,90 / 6 t/m 11 jaar € 9,95

Kröller-Müller Museum, Otterlo | www.krollermuller.nl

previews

pucks open podium Iedere 3e vrijdag van de maand komen toneelspelers, schrijvers, cabaretiers, dichters, muzikanten en dansers uit heel Nederland bij elkaar in de theaterzaal van Huis van Puck tijdens Pucks Open Podium. Wie er optreedt, blijft meestal een verrassing. Wat wél verklapt kan worden, is dat de avonden altijd worden samengesteld uit minimaal 6 verschillende soorten acts. De line-up bevat totaal verschillende artiesten; van doorgewinterde podiumdieren tot absolute beginners. Kortom: een superdiverse culturele avond.

dolf jansen - bijna Tussen

vrijdag 17 mei en 21 juni

20.00 uur | € 5,- / € 3,- met Gelrepas

al zijn oudejaars-voorstellingen door zoekt Dolf Jansen geregeld naar andere vormen, een andere toon. In het voorjaar van 2019 worden het verhalen. Geen keihard cabaret, geen stampende stand up, maar verhalen. Met, natuurlijk, genoeg ruimte voor humor, improvisatie en poëzie, maar vooral verhalen. ‘BIJNA’, zo heet de voorstelling. De ondertitel: ‘7 verhalen over onderweg zijn, en 1 over aankomen’. Verhalen over het leven. Want ook het leven is natuurlijk niet meer dan onderweg zijn, de vraag is alleen waarheen...

Huis van Puck, Arnhem | www.huisvanpuck.nl

vrijdag 24 mei

20.30 uur | € 19,02

Posttheater, grote zaal

www.posttheater.nl

zomervreugde festival Vunzige Deuntjes, Watermeloen en Luxor Live komen samen voor een gloednieuw festival: Zomervreugde. Het eclectische muziekevenement strijkt neer op de paradijselijke locatie Papendal bij Arnhem. Vier podia met daarop een mix van stijlen laten je het ene moment dansen op r&b, dan swingen op disco om vervolgens te stuiteren op opzwepende house. Zomervreugde Festival is voor iedereen.

zaterdag 25 mei | 13.00-00.00 uur | vanaf € 24,50

Papendal, Arnhem | www.zomervreugdefestival.nl

kunst & cultuur previews

ellen ten damme Ellen ten Damme is misschien wel een van de beste Nederlandse zangeressen van dit moment. Maar zij is veel meer dan dat. Ze is ook actrice, muzikant, stout meisje, circusartieste, vamp, componiste, danseres, schrijfster en Pippi Langkous. En dat is ze allemaal tegelijk. De ware magie is haar eerlijkheid. Hoewel haar verbluffende veelzijdigheid anders kan doen vermoeden, doet ze alleen maar waar ze werkelijk in gelooft. Ondanks haar duizelingwekkende maskerades is ze altijd zichzelf. Ze is echt.

zondag 26 mei | 15.00 uur en 20.30 uur | € 40,-

De Verzameling, Westervoort | www.deverzameling.nl

speuren in kasteel rosendael Ontdek het park en kasteel met de verschillende activiteiten op de Beleef!plattegrond. Durf jij te rennen over de Bedriegertjes, kan jij een boomhut bouwen met de takken uit het bos, ontdek je de waterdiertjes in de bosvijver en ga je op zoek naar dierensporen? Kan jij de schat vinden met behulp van onze schatkaart? Trek je schoenen uit en loop over ons blotevoetenpad. Leer zelf de geschiedenis van het kasteel kennen en doe mee met de activiteiten in het Beleef!souterrain.

donderdag 30 mei | 11.00–17.00 uur

€ 12,50 / 4 t/m 18 jaar € 8,25 / donateurs GLK en museumkaart € 3,-

Kasteel en Park Rosendael, Rozendaal | www.glk.nl/rosendael

fdfa’19 Deze zomer staat weer in het teken van mode en design. De stad komt tot bloei met exposities, prikkelende modeshows, indrukwekkende voorstellingen en veelal gratis evenementen. Nieuw dit jaar is een openingsfestival van 1 tot 8 juni op een heel bijzondere plek. Laat je modehart kloppen en kom langs bij een van de vele initiatieven tijdens FDFA’19.

zaterdag 1 juni t/m zondag 7 juli

binnenstad, Arnhem | www.fdfarnhem.nl

kunst & cultuur previews

previews

cirque de la liberté verwarme! Na vijf succesvolle circustheatershows op rij presenteert stichting touchstones van 12 t/m 30 juni een gloednieuwe voorstelling van Cirque de la Liberté. Het circus van de Vrijheid, dat op speelse wijze actuele thema’s in zijn shows verwerkt, speelt dit jaar ‘VerWarMe!’ Locatie is opnieuw de Arnhemse ASM-Haven. Acrobatiek, clownerie, livemuziek en zang door internationale artiesten, kostuums en decor gemaakt door Arnhemse (mode)ontwerpers, de luchten en het water in de voormalige haven, vormen de ingrediënten van de show. Voorafgaand aan de avondshow en ter afsluiting van de middagshow wordt de gepassioneerde maaltijd ‘Spaghetti met Olifantentranen’ geserveerd.

woensdag 12 t/m zondag 30 juni | € 14,81 – € 40,76

ASM-Haven / Stadsblokken | www.cirquedelaliberte.nl

introdans - end of season Laat de zomer sprankelend beginnen na het zien van de END OF SEASONvoorstelling. In goede traditie sluit Introdans het dansseizoen af met een avond vol aanstekelijke balletten. Voel de zwoele bries van Azul (Jorge Pérez Martínez), laat je meevoeren door de opzwepende tonen van Daylight (Ben Holder) en verwonder je over het fascinerende Rushes (Inbal Pinto, Avshalom Pollak en Robby Barnett). Met als slotstuk het swingende Chapeau (Jiří Kylián) dat uitblinkt in glitter en glamour.

donderdag 27 t/m zaterdag 29 juni | 20.15 uur | € 30,85

Stadstheater Arnhem, Arnhem | www.introdans.nl

outdoor gelderland Een uniek outdoor lifestyle-evenement, waarbij (inter)nationale paardensport verweven is met entertainment, culinair genieten en netwerken. Het paardensportevenement wordt jaarlijks getrakteerd op de beste internationale deelnemers. Behalve dat de Nederlandse top zich aanmeldt, komen de ruiters van ver over de grenzen. In hippische kringen wordt al maanden over Outdoor Gelderland gepraat. Niet alleen vanwege de uitstekende faciliteiten op Sportcentrum Papendal en ideale werkomstandigheden voor ruiter en paard, maar ook vanwege de aantrekkelijke prijzenpot van 160.000 euro.

woensdag 3 juli t/m zondag 7 juli

Papendal, Arnhem | www.outdoorgelderland.nl

kunst & cultuur previews

previews

ruimtekoers festival Kunst- en cultuurfestival Ruimtekoers strijkt neer in de wijk Malburgen in Arnhem-Zuid. Twee niet zo voor de hand liggende locaties worden vijf dagen lang getransformeerd tot bruisende ontmoetingsplekken waar je samen met bewoners, makers, publiek en ondernemers nieuwe ideeën, dromen en richtingen voor de openbare ruimte in de stad ontdekt. Geniet van heerlijk eten, theater, kunst, muziek, lezingen en workshops..

woensdag 3 t/m zondag 7 juli

wijk Malburgen, Arnhem | www.ruimtekoers.nl

sonsbeek theateravenue Het Sonsbeekpark biedt een theatrale kermis voor iedereen. Ver weg van de culturele ivoren toren zijn er tientallen kleinschalige en bijzondere voorstellingen en acts op één locatie, in een gezellige sfeer. Variété, cabaret, theater, muziek, dans en nog veel meer. Laat je amuseren, verbazen, inspireren en ontroeren. Laat je verleiden door de artiesten zelf om te komen kijken en luisteren. En geniet tussen de bedrijven door van heerlijk eten en drinken.

asm festival Het ASM Festival is een festival met een lokaal karakter, maar een landelijke allure. Naast de fantastische muziek en het lekkere sfeertje kun je op ASM Festival heerlijk eten bij regionale foodtrucks. En uiteraard werken we samen met tientallen partners en bedrijven uit de regio. Guus Meeuwis, Racoon, Ilse DeLange, DI-RECT, Lucas & Steve en Davina Michelle zijn de artiesten die de tweede editie opluisteren.

zaterdag 31 augustus | 14.00-23.00 uur | € 34,95

Stadsblokken, Arnhem | www.asmfestival.nl

donderdag 8 t/m zondag 11 augustus

Sonsbeekpark, Arnhem | www.sonsbeektheateravenue.nl

kunst & cultuur previews

open monumentendag Het tweede weekend van september vinden weer de Open Monumentendagen Arnhem plaats. Dit jaar voert OMD u langs parken en podia, beelden en beken, langs kroegen en kerken. Daar vindt u dans, theater, muziek, verhalen, rondleidingen, sport en spel. Al dit amusement dat Arnhem te bieden heeft vindt plaats op verwachte en onverwachte plekken en monumenten.

zaterdag 14 en zondag 15 september

Arnhem | www.openmonumentendagarnhem.nl

dutch whisky festival In 2018 besloten een paar gepassioneerde whiskyliefhebbers en -verzamelaars het eerste regionale whiskyfestival te organiseren in de Arnhemse Stadsvilla. Dat was een succes! Daarom verhuist het festival dit jaar naar het grotere Stadstheater, en wordt een tweedaags evenement. Slijters, importeurs en onafhankelijke bottelaars presenteren een mooie selectie uit hun assortiment, van bekende toppers tot de nieuwste aanwinsten. Onderscheidend zijn de Old & Rare whisky’s: de uitgelezen kans om zeldzame whisky’s uit de jaren 50 tot 80 te proeven. Het gemengde aanbod van oude & moderne whisky’s maakt dit festival geschikt voor zowel de beginnende whiskyliefhebber die graag wat meer wil weten, als de kenner en ervaren festivalbezoeker die elders weinig nieuws meer vindt.

vrijdag 13 en zaterdag 14 september

vrijdag 16.00-22.30 uur | zaterdag 11.30-18.00 uur | € 23,50

Stadstheater, Arnhem | dutchwhiskyfestival.nl

introdans - the battle In 2019 is het 75 jaar geleden dat de Slag om Arnhem plaatsvond. Als eerbetoon stelde Introdans-directeur Roel Voorintholt een programma samen rond de thema’s strijd, kracht, energie en tot het uiterste gaan. Universele, tijdloze thema’s, vormgegeven door eigentijdse choreografen. ‘THE BATTLE’ opent met ‘The Hunt’, een dynamisch powerstuk van de Amerikaan Robert Battle. Van de Spanjaard Cayetano Soto zien we een nieuwe creatie. Met trots presenteert Introdans de Nederlandse première van ‘Qutb’ van Sidi Larbi Cherkaoui. ‘THE BATTLE’ besluit met een imposante ‘oude meester’: ‘Missa Brevis’ van José Limón.

vrijdag 27 en zaterdag 28 september,

vrijdag 8 en zaterdag 9 november

20.15 uur | vanaf € 21,59

Stadstheater, Arnhem | www.introdans.nl

kunst & cultuur previews

previews world living statues festival ‘Meedoen in Arnhem’ zegt in de wereld van het levende standbeeld bijna alles. Maar ook de vele bezoekers kijken er telkens naar uit. En publicitair? Van Australië tot Canada en van Argentinië tot China… overal wordt er aandacht aan het festival geschonken. Het grootste festival ter wereld voor en door living statues. Alle kampioenen van de afgelopen 12 jaar komen naar Arnhem. Met kids, amateurs en (inter)nationale professionals. De beste en mooiste straatkunstenaars vertonen hun kunsten als levend standbeeld en strijden om de titel, Wereldkampioen Living Statues.

zondag 6 oktober

Binnenstad, Arnhem | www.worldlivingstatues.nl

sprookjesfestival ‘Toverstof’ dwarrelt over Arnhem heen, terwijl sprookjesfiguren de straten, bossen en pleinen innemen. Voor groot, maar vooral voor klein, is er van alles te beleven in de grootste sprookjesstad van Nederland. Voorstellingen, workshops en heel veel leuks!

zaterdag 12 t/m zondag 20 oktober

Arnhem en omstreken

www.sprookjesfestival.nl

kim wilde Kim Wilde bestormde vanaf 1981 met heerlijke new wave-hits de Europese hitparades. Haar debuut ‘Kids in America’ werd direct een internationaal succes, gevolgd door topsongs als ‘You Keep Me Hangin On’, ‘Cambodia’ en later ‘Anyplace, Anywhere, Anytime’ (samen met Nena). Niet minder dan dertig miljoen albums en singles heeft ze inmiddels verkocht en ruim dertig jaar na haar debuut kent haar carrière een ‘tweede jeugd’. Deze show is een samenwerking tussen Luxor Live en Musis Arnhem.

donderdag 21 november | 20.30 uur | € 37,50

Parkzaal, Musis | www.luxorlive.nl

JANS’ NIEUWS Velperbuitensingel 25 • 6828 CV Arnhem • Tel: 026 – 30 30 438 • info@JANS-arnhem.nl • JANS-arnhem.nl

LEKKER ARNHEMS VOOR JANS’ EN ALLEMAN

Heerlijk eten voor een eerlijke prijs! JANS’ heeft oog voor de mooie dingen in het leven en in de stad. Maar ook voor de mooie dingen in het glas en op het bord. Bij ons kan je heerlijk eten voor een eerlijke prijs. Of je nu komt ontbijten, lunchen, dineren of borrelhappen!

Welkom bij JANS’! Het kloppend hart van Arnhem, pal voor Musis Sacrum aan het Velperplein. Wij zijn zes dagen per week geopend vanaf negen uur, behalve op maandag. Je kan dus van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat binnenlopen voor een kakelvers ontbijtje, lekkere lunch, heerlijk diner en gezellige borrel. Bij ons kan je koffieleuten en terrastijgeren, smikkelen en smullen, chillen en ZZP’en, stamtafelen en barhangen. Want JANS’ is café, restaurant, foyer en terras in één. Gewoon lekker Arnhems voor JANS’ en alleman. Meer weten of meteen reserveren? Check JANS-arnhem.nl

We koken authentiek en ambachtelijk met de Mediterrane keuken als inspiratiebron. Met producten uit de streek en van het seizoen. Zoveel mogelijk biologisch, maar in ieder geval altijd puur en barstensvol smaak. Zo serveren we Dimitri’s boterhammen van het Vlaamsch Broodhuys, biologische zuivel van boerderij IJsseloord, ambachtelijk vlees van slager Barry en de beste kaas van Nederland van ’t Zuivelhoekje.

ALS EERSTE ONZE EVENTS EN ACTIES? Bij JANS’ is altijd wat te doen. We hebben fijne events en lekkere acties voor cultuursnuivers, wijnkenners, muziekfreaks, foodies en fashionistas. Zo kan je elke dag genieten van onze JANS’ afternoon tea, serveren we elke donderdagavond Steaks & Gin, organiseren we een paar keer per jaar een culinaire avond én haken we natuurlijk in op alle feestdagen en Arnhemse events. Als eerste op de hoogte? Volg ons op de socials of kijk op JANS-arnhem.nl

THEATERMENU Wisselend 2-gangen menu inclusief koffie of thee Uitsluitend per tafel te bestellen tussen 17.00 en 19.00 uur

25,-