Nl duurzaamheidsverslag 2016 lr

D U U R Z A A M H E I D S V E R S L A G

2016

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

VOORWOORD

Beste lezer, In 2016 groeide de Graphius Group met de strategische toevoegingen van Dereume Printing en een maand later Stevens Print & GuidoMaes.Printingdeluxe.***** Waar de toetreding van Dereume Printing een enorme meerwaarde betekent voor onze aanwezigheid op de Brusselse en Franstalige markt in België, breiden we onze mogelijkheden voor klein en fijn drukwerk gevoelig uit met de kennis van Stevens Print & GuidoMaes.

doelstellingen voor de nabije toekomst. Daarbij b ­ eperken we ons niet tot bedrijfsgebonden a­ spiraties. Als familiale KMO aan de rand van een woonwijk houden we ook rekening met onze buren en de lokale gemeenschap. In eigen land nemen we diverse ecologische en sociale overwegingen in ons beleid op.

En zelfs wereldwijd deinzen we er niet voor terug om de maatschappelijke handschoen op te nemen.

In het drukwerk in uw handen zetten we namelijk de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties in de kijker. Niet omdat het mooi klinkt, wel omdat we hartstochtelijk geloven in de bijdrage die wij kunnen l­everen. Diverse naties, overheden, organisaties en bedrijven – waaronder Graphius – hebben zich geëngageerd om deze 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen tegen 2030 te v­ erwezenlijken.

Een krachtig wereldwijd signaal waar wij graag mee onze schouders onder zetten, en waarvan we mogen hopen dat het een bron van inspiratie vormt voor onze verschillende stakeholdersgroepen.

In het lopende kalenderjaar vertaalt dat zich naar de verhuis van beide drukkerijen. Dereume Printing trekt in bij BooneRoosens te Beersel, waar we de bestaande infrastructuur uitbreiden en het machinepark vernieuwen. Stevens Print & GuidoMaes trokken de deur in Merelbeke achter zich dicht om zich integraal aan te sluiten bij Graphius op ons hoofdkantoor in Gent.

Die vereniging van bedrijven, werkkrachten en sterktes ­stimuleert Graphius in de verdere ontwikkeling naar een ­verticaal geïntegreerde industriële drukkerij, met blijvende aandacht voor duurzaamheid.

Ik wens u veel leesgenot.

Inmiddels hebben we ons derde duurzaamheidsverslag gedrukt. Daarmee bestendigt Graphius haar intenties en ambities om niet alleen een toonaangevende speler te ­blijven in de grafische sector, maar ook om de uitgestippelde duurzame weg te blijven volgen.

Met vriendelijke groet, Denis Geers

In dit rapport bieden we een kijk op de werking van onze ­productiesite in Gent en op onze overtuiging om bij te dragen aan een duurzame maatschappij. Het duurzaamheids­verslag bevat onze verwezenlijkingen uit het kalenderjaar 2016 en onze

3

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

OP DE COVER:

Offset Project 1056

Bescherming van de bossen, Pará, Brazilië Brazilië behoort tot de landen met de grootste oppervlakken aan bos ter wereld – en gelijktijdig het hoogste percentage aan ontbossing. 75% van de CO2-emissie van het land is hiervan het gevolg. De Amazonerivier als transportader bevordert activiteiten als akkerbouw en veeteelt, die de ontbossing versnellen. Het eiland Marajó aan de riviermonding is rijk aan waterwegen en wordt gekenmerkt door jarenlange bebouwing door kleine boeren. De plaatselijke ‘várzea’ is een belangrijk ecosysteem met tien inheemse soorten.Het project Ecomapúa beschermt hier een oppervlak van 90.000 ha door commerciële ontbossing te verbieden en alternatieve inkomstenbronnen te creëren. Zo beschermt het project het klimaat en verbetert het de levensomstandigheden voor 94 families in een van de armste regio’s van Brazilië.

een oppervlak van circa 90.000 ha op het eiland Marajó aan de monding van de Amazone.

Bijdrage aan De Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen of Sustainable Development Goals (SDGs) • Doelen 13, 15 - Maatregelen voor Klimaatbescherming, Leven op het Land: Behoud van een belangrijk koolstofreservoir, duurzame bosbouw in een ecosysteem dat bedreigd wordt • Doel 8 - Werkgelegenheid, Economische Groei: Creëren van alternatieve inkomstenbronnen, 300 nieuwe banen in de productie van açai en in boomscholen • Doel 9 - Infrastructuur: Bouw van een school, van nest- en bijenkasten, groentetuinen, kweekvijvers voor vissen en pluimveeboerderijen • Doel 10 - Vermindering van Ongelijkheid: Boomscholen en açai-productie in bezit van de lokale gemeentes

Het project maakt maatregelen van bebossing mogelijk in twee gemeentes en scholingen in productie en verkoop van zaaigoed. Een aanvullende inkomstenbron is de productie en verwerking van de inheemse açai-vrucht. Als ‘superfood’ staat deze vrucht internationaal steeds meer in de belangstelling. De zaden van de açai dienen bovendien als basis voor biobrandstoffen.

Verificatie: RINA Services S.p.A. (RINA) Soort Certificaat: Verified Carbon Standard, Social Carbon Jaarlijks volume: 1.448.333 ton CO2-equivalenten

Meer info over de projecten van ClimatePartner: www.climatepartner.de

Het klimaatbeschermingsproject Ecomapuá bevindt zich in Pará, een deelstaat in het noordoosten van Brazilië, en omvat

4

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

Inhoud 3

Voorwoord

6

Graphius: wie zijn we?

8

Onze geschiedenis

9

Onze catalogus

10

Graphius: onze missie, visie, strategie en waarden

12

Ons duurzaamheidsverslag: methodologie en verslagprofiel

14

Graphius en haar stakeholders

18

Sustainable Development Goals, universeel ĂŠn voor ons

20 Mensen

28

Het leefmilieu

36

GRI-inhoudsopgave en Sustainable Development Goals en Targets

38

En de toekomst?

5

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

1.

Graphius wie zijn we?

Het verhaal van Graphius start bij Geers Offset, het moederbedrijf binnen de Graphius Group. Sinds de oprichting kenmerkt Graphius zich door een sterke groei. Onder leiding van Denis en Philippe Geers evolueert de onderneming naar een groep van grafische bedrijven met vestigingen in Gent en in Brussel.

Graphius Group breidt uit

Dagelijks produceren meer dan 200 gemotiveerde medewerkers tal van opdrachten voor onze klanten, waarmee we partnerships sluiten en samenwerken aan het uitbouwen van onze gezamenlijke toekomst. De Graphius-medewerkers zorgen voor de integrale productie van het drukwerk, gaande van een brochure tot een hardcover boek.

Graphius blijft groeien. In augustus 2016 vervoegde Dereume Printing uit Drogenbos de Graphius Group. Dereume Printing verhuist in de zomer van 2017 naar de vernieuwde en uitgebreide drukkerij van Boone‑Roosens in Beersel. Samen zullen zij de sterke pijler van Graphius in Brussel vormen. Van daaruit zal Graphius de Brusselse en Waalse markt met een betere ­service en proximiteit kunnen bedienen.

Graphius heeft een uiterst performant productieapparaat met 113 Heidelberg-druktorens en een geïntegreerde boekbinderij. Door de mogelijkheid om de productie volledig in eigen huis te realiseren, is er een maximale controle op de kwaliteit, het budget en de doorlooptijd van het drukwerk.

Een bijkomend en niet onbelangrijk effect is dat de ecologische voetafdruk van het productieapparaat zo minimaal mogelijk gehouden wordt.

Stevens Print & GuidoMaes.Printingdeluxe.***** uit Merel­ beke, gespecialiseerd in hoogkwalitatief drukwerk in kleinere oplages, maakten hun intrede tot de groep in september 2016. Stevens Print & GuidoMaes blijven in 2016 drukwerk produceren op de eigen site.

In een vooruitblik op 2017 kunnen we al melden dat de productie van Stevens Print in mei verhuist van Merelbeke naar het hoofdkantoor in Gent. Op die productiesite wordt een aparte flow opgezet om het high-level service­concept rond deze kleinere volumes verder te zetten.

In 2015 bereidde een team van collega’s de ISO 9001- en ISO 14001-audit voor. ISO 9001 is een kwaliteitsmanagementsysteem en ISO 14001 is een milieumanagementsysteem. Met de audit voor deze ISO’s namen we een nieuwe honk. De audit vond begin 2016 plaats en we zijn fier dat we kunnen melden dat we sinds 2016 ISO 9001- en ISO 14001-gecertificeerd zijn.

Toekomst Graphius volgt de markt nauwkeurig op en analyseert wat de eventuele opportuniteiten zijn om de duurzame voortzetting en groei van de activiteiten te kunnen bestendigen. Graphius Group wil duurzaam blijven groeien, en dat in duurzaamheid.

Daarom komen we later in dit duurzaamheidsrapport terug op de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties.

Hiermee leveren we voor onze klanten in binnen- en buitenland het bewijs dat we drukwerk van hoogstaande kwaliteit aanbieden en dat we tijdens het hele proces rekening houden met verschillende aspecten van duurzaam ondernemen.

6

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

7

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

2.

Onze geschiedenis

De historiek van Graphius brengt u 89 jaar terug in de tijd.

Al die decennia is de drukkerij verbonden met Oostakker en Gent.

Als familiale onderneming evolueerde de drukkerij naar een prominente speler in de grafische sector. Graphius combineert de waarden van een familiebedrijf met een grote innovatiekracht en ambitieuze toekomstplannen.

1928

2013

André Geers, de grootvader van Denis en Philippe Geers, richt als koster Drukkerij/uitgeverij A. Geers op.

Deckers Snoeck verhuist richting Gent om zich bij Graphius te voegen.

1977

Stad Gent en Emaze houden een energieaudit.

Graphius wordt lid van Imprim’vert in Frankrijk.

Emiel Geers en zijn echtgenote Micheline nemen de zaak van zijn vader over. De nieuwe naam van het bedrijf luidt Geers Offset.

2014

Graphius wordt lid van Kauri.

2000

Graphius Group overlegt met Climate Partner over de berekening van de CO2-voetafdruk (o.b.v. onvolledige gegevens voor de hele groep). Klanten kunnen kiezen voor CO2-neutraal drukken.

Denis Geers stapt in de zaak en even later ook zijn broer Philippe. Geers Offset gaat internationaal.

2007

2015

Geers Offset lanceert Picturebook, het aanbod voor gepersonaliseerde fotogeschenken, gericht op de eindconsument.

Graphius Group versterkt zijn marktpositie door de acquisitie van Boone-Roosens en de oprichting van Etiglia.

2008

Graphius wordt lid van The Shift.

De wereldwijde bankencrisis breekt uit. De grafische sector krijgt het zwaar, maar Geers Offset houdt stand en de toekomstplannen krijgen vorm.

Het eerste duurzaamheidsverslag (over 2014) is de voorloper van het exemplaar dat u in uw handen houdt.

2009

2016

Sintjoris verhuist naar de productiesite van Geers Offset om zich aan te sluiten bij Graphius.

De zes deeldrukkerijen op het hoofdkantoor in Gent zijn ISO 9001- en 14001-gecertificeerd.

2010

Het tweede duurzaamheidsverslag (over 2015) verschijnt in drie talen.

New Goff besluit toe te reden tot Graphius.

2012

Dereume Printing uit Drogenbos vervoegt de Graphius Group en bereidt een verhuis voor naar de gemoderniseerde site van Boone-Roosens in Beersel.

Om de groene expertise uit te dragen naar een groter geheel, treden Druk in de Weer en De Duurzame Drukker toe, twee pioniers met uitgebreide ervaring in duurzaam drukken.

Stevens Print & GuidoMaes.Printingdeluxe.***** zien de waarde van de schaalvergroting en stappen mee in het Graphius-verhaal.

8

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

3.

Onze catalogus

Drukken is een kunst. Ons team van vakmensen behandelt elke opdracht met de grootste zorg.

We maken geen onderscheid.

Of het nu gaat om een kunstcatalogus, een magazine uitgevoerd met speciale technieken, briefhoofden of gelegenheidsdrukwerk van particulieren, elke opdracht moet aan dezelfde hoge kwaliteitseisen voldoen. Als we het vertrouwen krijgen van onze klanten, moeten we dit ook blijven verdienen. Daarom willen we voor hen een betrouwbare, veelzijdige en flexibele partner zijn.

Elke klant heeft bij Graphius een vast aanspreekpunt.

Die persoon volgt alle orders van die klant op, van bij de eerste informatieve vraag tot de levering. Deze medewerker overlegt ook met collega’s en zorgt ervoor dat het drukwerk gerealiseerd wordt volgens de afgesproken kwaliteitseisen en tijdig klaar is.

Door onze groei van de voorbije jaren kunnen we onze klanten een uitgebreide catalogus aanbieden. Op dit ogenblik realiseren we 48% van onze omzet met het drukken van magazines en 34% met boeken. Het commercieel drukwerk bepaalt nu 13% van onze omzet. Nieuwe kerncijfers in dit duurzaamheidsverslag zijn de stripverhalen die 3% van onze omzet uitmaken en de labels (2%).

Onze kernactiviteit is drukken. We hebben een productieapparaat van 113 recente Heidelberg-druktorens waarop we opdrachten combineren. Hierdoor kunnen we zeer efficiënt werken en verliezen we minder energie en papier. Door de investering in een geïntegreerde boekbinderij kunnen de meeste opdrachten in eigen huis gerealiseerd worden. We moeten het drukwerk in de loop van het proces minder transporteren, bv. naar boekbinderijen, waardoor we zowel de kosten als de productietijd kunnen inkorten, maar ook onze CO2-voetafdruk sterk kunnen beperken. Een bijkomend voordeel is dat we doorheen het hele productieproces de kwaliteit zelf kunnen blijven evalueren en onmiddellijk kunnen bijsturen, mocht dit nodig zijn.

We investeren voortdurend en werken met de best beschikbare technieken op de markt, als ze hun doeltreffendheid, betrouwbaarheid en efficiëntie bewezen hebben in drukkerijen met een schaalgrootte als de onze. We kunnen dan ook blijven groeien in wat we doen en hoe we dat doen.

9

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

4.

Graphius onze missie, visie, strategie en waarden Onze missie

Graphius wil een toonaangevende producent van drukwerk zijn met een sterke specialisatie in boeken, catalogi en magazines. We investeren gericht in innovatieve toepassingen om een antwoord te kunnen bieden op vragen van klanten, nu en morgen. We zetten in op een steeds duurzamer drukproces voor mensen en leefmilieu en doen dit op een respectvolle en eerlijke manier. We willen een financieel gezond familiebedrijf zijn met een duurzame toekomst voor onze medewerkers, leveranciers en andere stakeholders.

Onze visie Wij streven er voortdurend naar om een meerwaarde te creĂŤren voor onze klanten, onze medewerkers en de omgeving waarin wij opereren.

Graphius investeert in de nieuwste technieken en analyseert bij deze investeringen hun impact op het leefmilieu.

Als familiebedrijf worden alle investeringen gedaan vanuit een langeremijnvisie en met een heldere blik op de toekomst. Onze klanten, medewerkers en stakeholders werken dus samen met een bedrijf met een toekomst.

10

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

Onze strategie Graphius is ambitieus en wil een koppositie innemen in de grafische sector. We zijn een groeiende familiale KMO, die toegevoegde waarde wil creëren voor de stakeholders.

We streven ernaar om een toonaangevende speler te zijn in onze sector, maar willen ons bovendien ook onderscheiden met onze duurzaamheidsambities.

We leggen duidelijke accenten op de ecologische aspecten van onze kernactiviteit, maar kunnen maar doen wat we doen dankzij een sterk team van medewerkers. Om de werknemers nog meer ontplooiingskansen te geven, investeren we voortdurend in de verdere professionalisering van ons personeelsbeleid en breiden we onze scope uit.

De familiale aandeelhouders directiecomité, bestaande uit de diverse bedrijven, hanteren mijn wat resulteert in een investeringsprogramma.

van Graphius en het de bedrijfsleiders van een visie op lange termooi uitgebalanceerd

We bieden een zo gezond mogelijke werkomgeving en zien ook daar nog mogelijkheden tot verdere optimalisering.

Op basis van eigen initiatieven of geïnspireerd op input van ons team, proberen we onze medewerkers te sensibiliseren tot het aannemen van een gezonde levensstijl.

We zijn ambitieus in het voortdurend verbeteren van onze operationele efficiëntie. We meten en monitoren dagelijks het gebruik en verbruik van de grondstoffen, energie en water en proberen alle vormen van afval te beperken tot het strikt noodzakelijke.

Onze innovatiekracht en het volgehouden focussen op duurzaamheid helpen ons in ons streefdoel om voor de samenleving een positiever beeld te schetsen van de grafische sector, die nog steeds een perceptieprobleem heeft.

Graphius neemt op zijn locatie in Gent een unieke positie in tussen de multinationals in de Gentse haven. Een duurzame groei van Graphius als dynamische en innovatieve KMO genereert nieuwe jobopportuniteiten en dus kansen en toekomstperspectieven, ook voor minder geschoolde arbeidskrachten.

Voor Graphius is het belangrijk dat we op milieutechnisch vlak kunnen werken met de best beschikbare technieken, als dit economisch verantwoord is en geen negatieve impact heeft op de financiële gezondheid van het bedrijf.

Onze waarden Elke dag voelen we ons betrokken bij en verantwoordelijk voor alles wat we ondernemen. We gaan bewust om met mensen en met de middelen die we ter beschikking hebben.

Het vertrouwen dat we van onze stakeholders krijgen, moeten we dag na dag blijven verdienen. We willen transparant communiceren aan onze interne en externe stakeholders over onze aanpak.

Authenticiteit en transparantie zijn van cruciaal belang. Daarom houden we vast aan deze principes: • Een langetermijnvisie bepaalt wat we doen en hoe we dit realiseren.

• We willen oprecht, correct en eerlijk handelen.

• We spiegelen alles wat we doen aan de vraag of onze beslissingen en activiteiten goed zijn voor onze medewerkers, onze klanten, onze onderneming en onze omgeving.

• We respecteren iedereen.

• De samenleving is een smeltkroes van mensen. We creëren bij Graphius ruimte en aandacht voor diversiteit.

• Resultaten boeken we samen, niet elk op zich.

Deze zes punten vormen een spiegel die we dagelijks voor ogen houden tijdens ons activiteiten en in onze samenwerkingen.

11

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

5.

Ons duurzaamheidsverslag: methodologie en verslagprofiel

Frequentie van rapportering

den in de verhoopte resultaten. In dit duurzaamheidsverslag lezen jullie ons eerlijk verhaal en brengen we dus niet enkel goed nieuws.

We namen de beslissing om voor Graphius jaarlijks een duurzaamheidsverslag te publiceren. In het najaar van 2015 brachten we ons eerste duurzaamheidsverslag uit.

We rapporteerden toen over 2014. Het tweede duurzaamheidsverslag, over 2015, hebben we in juni 2016 uitgebracht. In het voorliggende duurzaamheidsrapport brengen we verslag uit over onze werking en de evolutie in onze duurzaamheidsaspecten in 2016.

Scope We rapporteren over onze evoluties in duurzaam ondernemen over de activiteiten op de site van Graphius in Gent, waar in 2016 zes afzonderlijke vennootschappen – Geers Offset, Drukkerij Sintjoris, New Goff, Druk In De Weer, De Duurzame Drukker en Deckers Snoeck – hun drukwerk produceren op het moderne productieapparaat met hoogtechnologische machines. Dit betekent concreet dat Stevens Print & GuidoMaes.Printingdeluxe.*****, ondanks de toetreding tot de Graphius Group, buiten de scope van het duurzaamheidsverslag vallen, gezien ze hun orders tot in mei 2017 nog in Merelbeke realiseerden.

Boone-Roosens en Dereume Printing werden evenmin opgenomen in dit rapport. De activiteiten van deze drukkerijen bevinden zich immers niet op de site in Gent, maar in Brussel.

Het team in Graphius Gent produceert drukwerk dat geleverd wordt in voornamelijk België, Nederland, Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten van Amerika.

De zes ondernemingen binnen de scope realiseren samen een geconsolideerde omzet van € 56 mio.

Transparantie Jaarlijks rapporteren over duurzaamheid bij Graphius genereert de mogelijkheid voor de onderneming, de stakeholders en de samenleving om vergelijkingen te maken tussen de verschillende duurzaamheidsverslagen.

Graphius stelt zich hier als sterke speler in de grafische sector voor een stuk kwetsbaar op. Toch zijn we ervan overtuigd dat we een voorbeeldfunctie hebben en is het voor ons belangrijk om die rol te blijven opnemen. Het management volgt nauwgezet alle relevante cijfers en parameters op, evalueert ze en stuurt bij waar nodig. Het duurzaamheidsverslag is voor interne en externe belanghebbenden een handig instrument om een duidelijk beeld te krijgen van de onderneming en een aantal cijfergegevens. Op die manier wordt het duurzaamheidsverslag een soort monitoringinstrument.

We hebben absoluut de intentie om – net als in andere ondernemersaspecten – te blijven evolueren op vlak van duurzaamheid. We stellen evenwel vast dat niet alle stappen die we willen zetten even snel gezet kunnen worden als we zouden willen en we vaak genoodzaakt zijn om de zaken gefaseerd aan te pakken. Daarnaast merken we dat bepaalde acties, hoe goedbedoeld ook, niet altijd uitmon-

Methodologie Graphius Group groeide de laatste jaren door acquisities.

Voor alle aspecten van de bedrijfsvoering - van het aansturen van alle medewerkers tot het opvolgen van de leveringen - was dit een uitdagend transitieproces. We rapporteren in dit duurzaamheidsverslag over de activiteiten op

12

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

de site van Gent. Sinds 2014 is er een uniforme methodiek van dataverzameling en -analyse, waardoor we ook accurate vergelijkingen kunnen maken. Het is niet mogelijk om gegevens van voor 2014 met elkaar te vergelijken.

We rapporteren in dit duurzaamheidsrapport over onze evoluties in duurzaamheid in de periode 1/1/2016 t.e.m.

31/12/2016. De verwerkte gegevens betreffen ook deze periode. We publiceren het duurzaamheidsverslag pas na de algemene vergadering, die de jaarrekening bevestigt.

We rapporteren volgens de GRI 4-richtlijnen – niveau Core – en dit over de voorbije jaren 2014 tot 2016. Aan het einde van dit duurzaamheidsverslag vindt u de GRI-tabel met verwijzingen naar de betreffende pagina(‘s) voor de GRI-disclosures en GRI-prestatie-indicatoren, maar ook linken met de Sustainable Development Goals en Sustainable Development Targets.

Na intern overleg en rijp beraad hebben we besloten om de overstap naar een rapportering volgens GRI Sustainability Reporting Standards pas volgend jaar te maken. “GRI SRS” is de opvolger van de GRI G4 Guidelines en pas finaal als richtlijn klaar sinds eind 2016. Organisaties kunnen nog tot 31 december 2017 rapporteren volgens de “oude” GRI G4 Guidelines, van 2013. We zien zeker een meerwaarde in de GRI Sustainability Reporting Standards, maar vinden het niet logisch noch opportuun dat we de methodieken volgens dewelke we rapporteren, op korte termijn zo vaak moeten wijzigen. We hebben er dus voor gekozen om ons

duurzaamheidsverslag volgens de GRI G4 Guidelines op te maken, teneinde de stakeholders nog een gevoel van herkenbaarheid te geven en niet meteen weer de weg te moeten laten zoeken in een nieuwe methodiek. We vernamen tijdens ons stakeholdersoverleg dat een duurzaamheidsrapport voor een aantal belanghebbenden niet zo evident is om te lezen en te begrijpen. We bekijken nu hoe we aan deze nood kunnen tegemoetkomen. Dit bevestigt dat het niet aangewezen is om nu al te rapporteren volgens de GRI SRS. Het duurzaamheidsverslag over 2017 zal volgend jaar wel gepubliceerd worden volgens de nieuwe methodiek.

Een materialiteitsoefening bepaalde welke aspecten binnen de organisatie voor ons materieel zijn en waarover we zouden rapporteren in ons duurzaamheidsverslag.

Belangrijke facetten voor dit verslag zijn bijvoorbeeld onze medewerkers, papier en inkten, energie en water.

Buiten onze organisatie zijn transport en logistiek, de grafische sector en de arbeidsmarkt aspecten die we zullen bespreken.

Onze duurzaamheidsverslagen zullen voorlopig niet extern geverifieerd worden. Een aantal zaken die opgenomen werden in de ISO 9001- en 14001-certificaten, worden via die weg intern en extern goed opgevolgd. ‘Externe assurance’ is een kost waarvan de return on investment voorlopig te beperkt is om die te maken.

13

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

6.

Graphius en haar stakeholders Wie zijn onze stakeholders en hoe communiceren we met hen?

In kader van onze duurzaamheidsverslaggeving maken we elk jaar opnieuw de oefening waarin we onze stakeholders in kaart brengen en hoe we met hen communiceren. Net als in andere facetten van ons duurzaamheidsverhaal, zien we dat we ook

hierin een mooie evolutie meemaken. De laatste jaren communiceren we opmerkelijk meer en anders met onze stakeholders. Dit is positief want de interactie met onze stakeholders is leerrijk en kan mee sturing geven aan hoe we werken.

Leveranciers Graphius magazine (2x/jaar), website, social media, duurzaamheidsverslag (jaarlijks), beurzen, stakeholdersoverleg

Samenleving, scholen Graphius magazine (2x/jaar), website, social media, duurzaamheidsverslag (jaarlijks), occasionele bedrijfsbezoeken

Klanten Graphius magazine (2x/jaar), website, social media,

Aandeelhouders

e-mailings, direct mailings, duurzaamheidsverslag (jaarlijks),

familiale vergaderingen

bedrijfsbezoeken, beurzen, stakeholdersoverleg

Concullega’s ervaringsuitwisseling via persoonlijke

Medewerkers intranet, ad valvas, schermen in refter, rechtstreekse mailing,

contacten en sectororganisaties,

website, social media, duurzaamheidsverslag (jaarlijks),

duurzaamheidsverslag (jaarlijks)

Graphius magazine (2x/jaar), stakeholdersoverleg

Buurt Graphius magazine (2x/jaar), website,

Kandidaat-medewerkers

social media, occasionele bedrijfsbezoeken,

jobdagen, advertenties, beurzen, Graphius magazine

duurzaamheidsverslag (jaarlijks)

(2x/jaar), website, social media, duurzaamheidsverslag (jaarlijks), bedrijfsbezoeken, stakeholdersoverleg

14

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

De jaarlijkse update in onze duurzaamheidsverslagen versterkt het partnership met onze belanghebbenden.

De betrokkenheid en interesse in onze aanpak leiden tot interessante feedback op onze duurzaamheidsverslagen en werken inspirerend.

KMO in een boeiende sector. Met deze bezoeken spijkeren we aan de negatieve perceptie die heerst over de grafische sector. Zorg voor mensen, milieu en materiaal zijn van groot belang. Het bezoek van leerlingen en studenten opent voor ons bovendien deuren in de zoektocht naar potentiële nieuwe medewerkers.

Gegeven het feit dat de sector sterk vergrijst, is dit toch wel erg belangrijk.

Aangezien we een internationale afzetmarkt hebben en al onze stakeholders de kans willen geven om onze evolutie in duurzaam ondernemen te volgen, verschijnt ons duurzaamheidsverslag in drie talen, namelijk het Nederlands, het Frans en het Engels en in een oplage van 10.650 exemplaren. We verspreiden het duurzaamheidsverslag via verschillende kanalen. We verzenden het samen met ons Graphius magazine naar een breed netwerk. Daarnaast geven we het aan mensen die Graphius bezoeken, aan geïnteresseerden op beurzen, aan studenten die opdrachten over duurzaam ondernemen moeten uitvoeren voor school, e.d.

Stakeholdersoverleg In onze vorige duurzaamheidsverslagen kondigden we aan dat we een stakeholdersoverleg zouden organiseren.

We selecteerden een groep belanghebbenden en brachten ze op 29 maart 2017 samen voor een overleg over onze duurzaamheidsaanpak in 2016 en ter voorbereiding van dit derde duurzaamheidsverslag.

We wilden graag feedback krijgen over onze duurzaamheidsverslaggeving en enkele thema’s met hen bespreken, namelijk: • werken bij en voor Graphius • mobiliteit en logistiek • afval • water

• Generiek communiceren we naar onze (potentiële) stakeholders met informatie op de website en in het Graphius magazine, in ons duurzaamheidsverslag en op de social media.

• De productiesite in Gent is het hart van onze onderneming waar meer dan 200 medewerkers samenwerken om opdrachten van klanten in binnen- en buitenland te realiseren. We hebben voor onze interne stakeholders nog specifieke communicatiekanalen, waarmee we hen persoonlijk en/of in groep kunnen bereiken.

Na het stakeholdersoverleg hebben we besloten dat we zullen proberen om dit stakeholdersoverleg twee keer per jaar te organiseren. De ene meeting zou dan in het kader van het duurzaamheidsverslag georganiseerd worden. Tijdens het andere overleg zouden we kunnen brainstormen met onze belanghebbenden over relevante duurzaamheidsthema’s of duurzaamheidsaspecten.

• Onze klanten zijn onze partners. Hun vertrouwen moeten we elke dag opnieuw verdienen. Dankzij regelmatig overleg met onze klanten én een nauwkeurige opvolging door onze collega’s, leveren we ons drukwerk aan overwegend erg tevreden klanten.

• Feedback over onze duurzaamheidsverslaggeving en de communicatie over duurzaamheid De stakeholders waarderen de openheid en transparantie van Graphius en vinden het interessant dat Graphius verslag uitbrengt. De belanghebbenden geven aan dat de communicatie altijd goed is geweest en dat eventuele klachten snel worden opgevolgd. De kans om de drukkerij te bezoeken en open in debat te gaan met de bedrijfsleiding wordt geapprecieerd.

• De samenleving in het algemeen informeren we via onze generieke communicatiemiddelen. Voor scholen en “de buurt” gaan we een stapje verder. Occasioneel kunnen de buurtbewoners op bezoek komen. Graphius staat open voor vragen van scholen. Leerlingen en studenten kunnen kennismaken met een innovatieve

15

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

Een aandachtpunt voor ons is dat we onze duurzaamheidsverslagen volgens de internationale GRIstandaarden schrijven, maar dat dit volgens sommige belanghebbenden nogal complex en theoretisch is. We onderzoeken of we een document kunnen opmaken met een bondige samenvatting van ons duurzaamheidsverslag. Het behoort tot de mogelijkheden om een dummy voor te leggen aan onze stakeholders en op basis van hun feedback eventuele aanpassingen te doen.

Tijdens het debat werd van gedachten gewisseld over de zeer kritische houding die mensen soms aannemen tegenover drukwerk en papier in het algemeen. Papier kan goed gerecycleerd worden. Wat velen niet weten, is dat servers en de digitale uitwisseling van data heel veel energie verbruiken en dat niet iedereen daarbij stilstaat.

• Werken bij en voor Graphius Graphius heeft de laatste jaren sterk ingezet op het aantrekken van nieuwe medewerkers. Door de ligging, aan de rand van de haven va n Gent, staat de instroom van arbeidskrachten onder druk. Hoewel Graphius een innovatieve KMO is, kiezen potentiële werknemers vaak voor een functie bij een multinational in de haven. Dit is een problematiek die herkenbaar is voor enkele stakeholders. Graphius als aantrekkelijke werkgever en alternatief voor een job bij een multinational in de markt zetten is geen gemakkelijke opgave.

De grafische sector vergrijst meer dan gemiddeld en bij Graphius is die evolutie nog sterker. Instroom van jonge mensen is belangrijk in kader van de continuïteit op lange termijn. Graphius gaat wel innovatieve samenwerkingen aan met bv. VDAB en GRAFOC om potentiële

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

­ edewerkers de kans te geven om te leren op de werkm vloer en ervaring op te doen.

Een andere vernieuwende aanpak is de evolutie in de samenwerking met Ryhove. Het Ryhove-team dat dagelijks meewerkt is nu volledig geïntegreerd en maakt deel uit van het Graphius-team, inclusief de werkkledij. Ze zijn daar blij om. Dit wordt zowel door Graphius als door Ryhove gezien als een win-winsituatie.

• Mobiliteit en logistiek De medewerkers van maatwerkbedrijf Ryhove verzamelen om zich samen richting Graphius te begeven. In de toekomst zullen zij rechtstreeks naar Graphius komen.

Dat dit de kost voor Ryhove verlaagt is mooi meegenomen, maar vanuit duurzaamheidsstandpunt is het vooral goed dat het een gunstig effect heeft op de mobiliteit en het leefmilieu. Er zijn immers minder overbodige ritten en de CO2-uitstoot is lager.

De productie en levering van drukwerk kan niet zonder transport. De vrachtwagens van Graphius zijn uitgerust met een Euro 5- of Euro 6-motor en hebben een relatief beperkte uitstoot. We bekijken of Bubble Post ook een logistieke partner zou kunnen worden. Zij zijn gespecialiseerd in eco-leveringen en zijn ook actief in en rond Gent.

De firmawagens van Graphius hebben een beperkte CO2uitstoot. We onderzoeken de piste van elektrisch aangedreven wagens en laadpalen voor het personenvervoer.

Bedrijfsfietsen behoren ook tot de mogelijkheden.

• Afval Tijdens het stakeholdersoverleg stelden we vast dat onze belanghebbenden voorstander zijn van een uitgebreide rapportering over afval en dat traceerbaarheid daarbij ook belangrijk is.

De aankoopverantwoordelijke lichtte toe hoe we werken.

Graphius documenteert het afval zeer nauwkeurig. Er zijn 18 afvalstromen die nog eens onderverdeeld worden. 95% van het afval wordt opnieuw gerecycleerd. Dit alles zeer gedetailleerd opnemen in ons duurzaamheidsverslag levert te weinig toegevoegde waarde.

17

• Water De grafische sector wordt niet geassocieerd met water of een problematiek rond water. Het offsetprocédé impliceert dat er water nodig is om te kunnen drukken, maar met de moderne technologieën van vandaag is het waterverbruik in verhouding gering geworden. Een drukpers die 8 uur lang op 100% draait, verbruikt slechts 10 liter water.

Een ruimere blik In Frankrijk maakt Graphius deel uit van het initiatief Imrpim’vert. De ondernemingen in dit netwerk zijn zich bewust van de impact van hun activiteit op het leef­milieu en werken voortdurend aan acties om deze effecten te verkleinen. Voor de Franse markt bevestigt dit onze overtuiging om voortdurend te streven naar een duurzamer drukproces, binnen de mogelijkheden die we hebben.

www.imprimvert.fr

Graphius is in eigen land lid van The Shift, het Belgisch multistakeholderplatform waarbinnen organisaties, ondernemingen, zelfstandige ondernemers … zich laten inspireren en zich engageren in het transitieproces naar een meer duurzame samenleving en economie. The Shift is ontstaan uit de fusie van Kauri en Business and Society.

Via dit stakeholdersplatform engageren we ons om mee te werken aan de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties, die in september 2015 bekend­ gemaakt werden. Lijkt dit ook iets voor uw organisatie of onderneming? Surf dan voor meer informatie naar

www.theshift.be

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

7.

Sustainable Development Goals universeel én voor ons

Wereldwijd en iedereen betrokken

De SDG’s zijn officieel ingegaan vanaf januari 2016. Elk land heeft andere prioriteiten voor de implementatie van de doelen. Afhankelijk van de situatie in de respectievelijke landen zal er meer ingezet moeten worden op onderwijs, dan wel op gezondheidszorg of ongelijkheid. De landen die de overeenkomst ondertekenden moeten ook effectief hun engagement opnemen. De SDG’s zijn geen menukaart waar men kan uit kiezen wat interessant en fijn is en de rest zelfs niet zal proeven. Iedereen – overheden, burgers, ondernemingen, NGO’s, kennisinstellingen … – zal zich moeten inzetten om de doelen tegen 2030 te behalen.

De Sustainable Development Goals (SDG’s) of Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen zijn een geheel van universele doelstellingen voor duurzame ontwikkeling, goedgekeurd door de 193 lidstaten van de Verenigde Naties. Ze vervangen de Millenniumdoelstellingen (MDG’s, 2000-2015) en hebben als doel de overgang naar een duurzamere samenleving verder te zetten. Het zijn dus Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen die er moeten voor zorgen dat de wereld tegen 2030 een betere plek is. Het eerste en belangrijkste doel is het beëindigen van extreme armoede, volgens de VN “de grootste uitdaging van deze tijd.” Er zijn ontwikkelingsdoelen voor schoon drinkwater, voor onderwijs, duurzame energie, de aanpak van de klimaatverandering en het streven naar minder ongelijkheid …

17 doelstellingen, 5 groepen Er zijn 17 doelstellingen die nog onderverdeeld zijn in 169 subdoelstellingen. Ze worden onderverdeeld in 5 groepen, met name People, Planet, Prosperity, Peace en Partnerships. Het is goed om die groepen in het achterhoofd te houden.

De 17 Sustainable Development Goals capteren erg uiteenlopende thema’s. Om op heel korte tijd een beeld te krijgen van waar het precies over gaat, is de vertaling van de doelstellingen, zoals ze vermeld staan op de website van MVO Vlaanderen, handig. We nemen deze tekst van MVO Vlaanderen hier met hun goedkeuring integraal over.

België was in 2016 in New York een van de 193 landen die deze ‘2030 Agenda for Sustainable Development’ hebben ondertekend. Alle landen die deze universele doelstelllingen ondertekenden, hebben zich ook officieel geëngageerd om hun duurzaamheidsstrategieën voor 2030 hierbinnen te kaderen.

18

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

1. Beëindig armoede overal en in al haar vormen 2. Beëindig honger, bereik voedselzekerheid en verbeterde voeding en promoot duurzame landbouw 3. Verzeker een goede gezondheid en promoot welvaart voor alle leeftijden 4. Verzeker gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs en bevorder levenslang leren voor iedereen 5. Bereik gendergelijkheid en empowerment voor alle vrouwen en meisjes 6. Verzeker toegang en duurzaam beheer van water en sanitatie (sic) voor iedereen 7. Verzeker toegang tot betaalbare, betrouwbare, duurzame en moderne energie voor iedereen 8. Bevorder aanhoudende, inclusieve en duurzame economische groei, volledige en productieve tewerkstelling en waardig werk voor iedereen 9. Bouw veerkrachtige infrastructuur, bevorder inclusieve en duurzame industrialisering en stimuleer innovatie

10. Dring ongelijkheid in en tussen landen terug 11. Maak steden en menselijke nederzettingen inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam 12. Verzeker duurzame consumptie- en productiepatronen 13. Neem dringend actie om de klimaatverandering en haar impact te bestrijden 14. Behoud en maak duurzaam gebruik van de oceanen, de zeeën en de maritieme hulpbronnen 15. Bescherm, herstel en bevorder het duurzaam gebruik van ecosystemen, beheer bossen duurzaam, bestrijd woestijnvorming en landdegradatie en draai het terug en roep het verlies aan biodiversiteit een halt toe 16. Bevorder vreedzame en inclusieve samenlevingen met het oog op duurzame ontwikkeling, verzeker toegang tot justitie voor iedereen en creëer op alle niveaus doeltreffende, verantwoordelijke en open instellingen 17. Versterk de implementatiemiddelen en revitaliseer het wereldwijd partnerschap voor duurzame ontwikkeling

In dit duurzaamheidsverslag willen we al aan link leggen tussen GRI G4 als standaard voor duurzaamheidsrapportering en de Sustainable Development Goals en Sustainable Development Targets. Concreet zien jullie bij de besproken onderwerpen pictogrammen die verwijzen naar de Sustainable Development Goals.

Wilt u meer lezen over de Sustainable Developments Goals en ermee aan de slag gaan in uw onderneming, organisatie, lokaal bestuur … Surf dan naar deze plek op de website van de Verenigde Naties: http://www.un.org/sustainabledevelopment/sustainable-development-goals/

19

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

8.

Mensen

Graphius hanteert een langetermijnvisie en heeft een uitgebalanceerd investeringsprogramma.

We werken met een modern productieapparaat en de nieuwste technieken, op voorwaarde dat deze economisch verantwoord zijn.

Toch zijn het de medewerkers die van Graphius een echt succesverhaal maken.

20

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

We werken in een context waar marges laag zijn en verwachtingen hoog. Elke dag moeten we een evenwicht vinden tussen enerzijds de hoge tijdsdruk en tijdige leveringen versus anderzijds topkwaliteit (blijven) bieden. Efficiënt werken is absoluut noodzakelijk.

een duurzame tewerkstelling bieden, ook aan mensen met een kwetsbare achtergrond, door hen de kans te geven om te leren op de werkvloer. Daarvoor werken we samen met verschillende partners Uiteraard is er ook aandacht voor andere zaken dan uitsluitend de productie. In 2016 deed een twintigtal medewerkers mee met ‘40 dagen zonder vlees’. Soms worden er tickets verloot, al dan niet op basis van een pronostiek, voor sportevenementen als voetbalmatchen van KAA Gent of de Rode Duivels. En voordat Sinterklaas geschenkjes brengt bij de kinderen thuis, vieren de goede Sint en zijn Zwarte Pieten feest met de families van het Graphius-personeel. 2016 was een boeiend jaar waarin we nieuwe teams en medewerkers verwelkomden in de Graphius Group, de volgende stappen zetten in ons personeelsbeleid, kansen creëerden en ideeën ontwikkelden voor 2017.

Het is de samenwerking van alle medewerkers die resulteert in het behalen van alle doelstellingen. Dat ligt minder voor de hand dan het klinkt. Graphius Group blijft groeien, zowel op de site in Gent als in Brussel. Meer dan 200 mensen werken in Gent als collega’s samen. Of ze nu in vast dienstverband, als stagiair, medewerker van Ryhove of tijdelijke medewerker aan de slag zijn, alleen als zij goed samenwerken, kunnen we onze klanten de kwaliteit leveren die ze verdienen.

De hoge productiedruk is geen goede partner in het bevorderen van de sociale contacten onderling. Het is van groot belang dat de medewerkers graag naar het werk vertrekken – al beleeft iedereen wel eens een mindere dag – en tevreden zijn op het werk en in de job.

Graphius, The Fine Art Of Printing, powered by Fine People.

Onze medewerkers Graphius is een toonaangevende speler in de grafische sector en biedt op de site in Gent werkgelegenheid aan meer dan 200 mensen. Per 31 december 2016 stonden er 206 mensen op de loonlijst van Graphius in Gent. 77% van hen had een arbeidersfunctie en 23% van de medewerkers was tewerkgesteld als bediende. Voor 2015 rapporteerden we dat er 189 mensen in vast dienstverband voor Graphius Gent werkten. Dat betekent dat we 17 nieuwe vaste betrekkingen creëerden.

Er is niet veel tijd voor de collega’s om tijdens het uitvoeren van de taken een praatje te maken. Toch weet iedereen dat een goede band tussen collega’s heel belangrijk en waardevol is. Medewerkers brengen tijdens de werkweek meer tijd door met collega’s dan met familie of vrienden.

Graphius werkt aan een steeds beter personeelsbeleid met passende opleidingen, aandacht voor welzijn en gezondheid, feedback over het werk en functioneren … We willen

Medewerkers per afdeling 18% - Afwerking

1% - Sales

7% - Orderbegeleiders 10% - Prepress

10% - Leidinggevenden 18% - Vouwerij

2% - Calculatie 3% - Boekhouding 25% - Drukkerij 6% - Hardcover

21

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

De leeftijdspiramide

In 2016 werkten er dagelijks gemiddeld 226 mensen op de productiesite in Gent. 206 van die medewerkers (goed voor 91% van die 226) waren vaste medewerkers van Graphius.

Het team van Ryhove was gemiddeld met 6 mensen aan het werk bij Graphius. Gemiddeld waren er 10 tijdelijke medewerkers aan de slag en 4 stagiairs die de knepen van het vak leerden, maar ook actief meewerkten.

We wilden graag onderzoeken hoe de tewerkstelling bij Graphius zich verhoudt tot deze van de sector. De meest recente cijfers die de sectororganisatie Febelgra heeft, zijn de gegevens over 2012.

Voor de actualisering van de cijfers over de grafische sector, doen we opnieuw een beroep op ‘De Grafische sector in cijfers 2012’ (editie 2013) van Febelgra. Als we de leeftijdspiramide van de werknemers in de grafische sector bekijken, zien we dat de vergrijzing als fenomeen volop aanwezig is in de grafische sector. In 2012 was (incl. krantendrukkerijen) 60% van de werknemers ouder dan 40 jaar. 43,03% van de medewerkers was ouder dan 45 jaar en 25,53% was zelfs ouder dan 50 jaar. Concreet betekent dit dat 60% van de werknemers ouder was dan 40 jaar. Meer dan 40% was ouder dan 50 jaar en een kwart van hen was zelfs ouder dan 50 jaar. De vergrijzing zet zich door in de grafische sector en lijkt eerder verzilvering dan vergrijzing.

We zijn blij dat we onze medewerkers kansen kunnen bieden op een duurzame tewerkstelling in een gezond en groeiend bedrijf. In de grafische sector gingen de laatste jaren veel jobs verloren. We baseren ons op de bij Febelgra beschikbare cijfers in ‘De Grafische sector in cijfers 2012’ (editie 2013).

Tussen 2009 en 2012 verloren 1.507 arbeiders en 461 bedienden hun job. Dat was nooit eerder gezien. In de daaropvolgende jaren is de trend niet omgebogen. Er zijn geen honderden nieuwe jobs bijgekomen in de sector. We houden de nieuwe publicaties van de sectorfederatie in de gaten voor cijfergegevens en analyses.

Verschillende fasen, verschillende afdelingen

Als we deze sectorgegevens vergelijken met Graphius stellen we vast dat 33% van onze medewerkers onder de 40 jaar is.

Het gemiddelde voor de sector ligt op 40%. 65% van de medewerkers is 22 jaar of ouder en jonger dan 50 jaar bij Graphius.

Het gemiddelde voor de sector is 73%. 35% van de medewerkers van Graphius is ouder 50 jaar, maar jonger dan 65 jaar.

Het gemiddelde in de sector is 25%. Er is één medewerker bij Graphius die ouder is dan 65 jaar. De sectorgegevens geven aan dat 0,5% van de werknemers in de grafische sector nog beroepsactief is na het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd.

Van het eerste idee tot het verzenden van het drukwerk naar de klanten, dat is een proces met vele tussenstappen. Voordat de dozen met prachtige boeken, glanzende magazines, uitnodigende affiches, enz. klaar zijn voor levering, moet er heel wat gebeuren en wordt er veel vakkennis ingezet in de verschillende afdelingen die betrokken zijn in het verhaal.

We stellen dit graag grafisch voor omdat dit een geschikte manier is om letterlijk een beeld te geven van onze verschillende afdelingen.

De instroom van jonge medewerkers onder de 25 jaar is erg laag. We bespraken dit ook tijdens ons stakeholdersoverleg.

Verschillende factoren spelen daarbij zeker een rol. De grafische sector heeft een imagoprobleem. Jonge mensen erkennen de sector niet als modern en innovatief. Het mag vreemd klinken, of beter lezen, maar het beeld van kledij vol inkt en stofjassen leeft nog steeds. Jongeren zouden eerder geïnteresseerd zijn in een job waarbij ze op een computer moeten werken, in plaats van een vak te leren. Dat we bij Graphius met een hoogtechnologisch productieapparaat werken, daar staan ze niet bij stil. Een niet onbelangrijk gegeven is de ligging van Graphius, aan de rand van de haven. De ligging biedt voordelen, bv. voor de logistiek, maar voor wat betreft het aantrekken van medewerkers is dit een nadeel. De kandidaten laten zich makkelijker leiden en overtuigen door

Dames en heren Wie eerder al een drukkerij bezocht, had het vast al opgemerkt.

De meerderheid van de werknemers zijn gewoonlijk mannen.

In 2010 was de verhouding 75% mannen en 25% vrouwen. In de cijfers voor 2012 zien we dat er op dat ogenblik (nog) 13.924 mensen in de grafische sector werken en dat er een evolutie is naar 30% vrouwen en 70% mannen. Het blijft moeilijk om onze situatie van 2016 te vergelijken met bovenstaande gegevens, maar we weten wel dat het aantal jobs dat gecreëerd is niet van die aard is dat het de verliezen kan compenseren.

Het aandeel van de heren bij de Graphius-medewerkers wijkt af van het gemiddelde. In 2016 maakten de mannen 80% en de vrouwen 20% uit van het totale personeelsregister.

22

Als we Graphius een succesverhaal mogen noemen, is dat dankzij de mensen die er werken

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

vacatures en voorstellen van multinationals die in de haven actief zijn.

We moeten zorg besteden aan hoe die jonge potentiële kandidaten naar onze sector en het bedrijf kijken. Graphius is een koploper in de grafische sector.

We willen dan ook graag de uitdaging aangaan om met jongeren van gedachten te wisselen over de onderneming en de sector. We willen hen antwoorden bieden op de vragen en twijfels die ze mogelijks hebben. We staan steeds open om te bekijken of we stageplaatsen kunnen aanbieden en ontvangen hen graag voor een bezoek in het kader van opdrachten voor school, als potentiële jobstudenten … Onze Facebook-pagina is een laagdrempelig instrument waarmee we ook jongeren kunnen bereiken.

Arbeidsongevallen en ziektedagen In 2015 gebeurden er 11 arbeidsongevallen, wat ons verontrustte. Voor 2016 zien de cijfers er helemaal anders uit. We registreerden 4 arbeidsongevallen, wat een opmerkelijk verschil is. Er is echter geen logische verklaring voor want er is geen campagne geweest om het aantal arbeidsongevallen te laten dalen. Hebben we “gewoon” geluk gehad? Is er onbewust meer aandacht voor veiligheidsvoorschriften geweest? We kunnen er geen precies recept voor geven. Ondanks de toevalstreffer (?) zetten we in 2017 in op een verhoogde waakzaamheid en veiligheid op de werkvloer.

Het blijft immers belangrijk om binnen een veilige werkplek als medewerker ook de verantwoordelijkheid op te nemen om bewust en conform de afspraken en voorschriften te werken. Op die manier kunnen we arbeidsongevallen voorkomen.

Diversiteitsbeleid Bij Graphius werken 8 medewerkers met een niet-Belgische nationaliteit in vast dienstverband.

Dat is hetzelfde cijfer als in het eerste en tweede duurzaamheidsverslag. We maken nog eens de kanttekening dat binnen het Graphius-team een aantal medewerkers actief zijn met een niet-Belgische origine, maar die wel de Belgische nationaliteit hebben. Ook bij de tijdelijke medewerkers zien we vaak mensen van niet-Belgische oorsprong. Het beeld op de werkvloer verschilt dus van wat men op basis van de cijfers zou verwachten.

In 2014 bedroeg het totaal aantal ziektedagen voor het hele team op de site in Gent nog 2.540 of gemiddeld 13 dagen per medewerker. Voor 2015 was er een daling naar 2.124 ziektedagen of gemiddeld 11 ziektedagen per jaar per medewerker. Als we de cijfers voor 2016 bekijken en abstractie maken van zes medewerkers die een heel jaar afwezig waren wegens ziekte en één medewerker die een heel jaar lang 50% werkte en 50% ziek was, stellen we vast dat we met gemiddeld 2.121 ziektedagen de aantallen voor 2015 benaderen. Gemiddeld was een medewerker 11 dagen ziek in 2016.

Bij de eigen medewerkers zijn er twee werknemers die een arbeidsbeperking hebben.

We hebben onze visie op diversiteit geïntegreerd in onze vacatures en op de website en we moedigen kansengroepen op de arbeidsmarkt aan om te solliciteren bij Graphius.

24

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

Opleidingen Elke nieuwe medewerker krijgt een ‘Start-to-Graphius’, een introductie tot hun nieuwe werkplek met praktische informatie, wat de verwachtingen en geplogenheden zijn, etc.

De belangrijkste informatie hebben we ook samengevat in onze onthaalbrochure.

Een greep uit deze gevolgde opleidingen: • Stansvormen, vouwen Stahl, Primera nietstraat • Vorkheftruck, rijbewijs C • Registratiesoftware • FSC • Orderbegeleider, calculator

Jaarlijks starten er bij Graphius nieuwe medewerkers met een individuele beroepsopleiding op de werkvloer, de zogenaamde IBO. Een IBO geeft Graphius de kans om medewerkers vakkennis aan te leren die ze niet (meer) kunnen aanleren op school. IBO biedt ook de mogelijkheid om een gebrek aan knowhow bij een nieuwe werknemer op te vangen.

Graphius is FSC-gecertificeerd. Om de correcte opvolging te kunnen doen van onze aan- en verkopen van FSC-papier, is het leren of opfrissen van deze informatie cruciaal.

Daarnaast konden medewerkers dit jaar ook opleidingen volgen die niet gekoppeld waren aan hun takenpakket.

• Zo volgden 9 werknemers een basisopleiding over ergonomie. 10 werknemers volgden vrijwillig een EHBO-opleiding van 1 dag.

Graphius biedt de medewerkers opleidingen aan die ze nodig hebben om hun taken goed te kunnen uitvoeren.

In 2016 was er een divers samengesteld opleidingspakket. Medewerkers volgden opleidingen, op maat van hun takenpakket.

Hoewel er geen specifieke sensibilisering was voorzien om de medewerkers te overtuigen van de meerwaarde van deze opleidingen, schreven onze collega’s zich vlot in voor de aangeboden opleidingen.

25

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

Feedback over functioneren en toekomstige ontwikkelingskansen In de loop van 2016 werden de voorbereidingen getroffen voor het organiseren van functioneringsgesprekken. Eind 2016 zijn de leidinggevenden ook effectief gestart met de functioneringsgesprekken. Het is nog een nieuw gegeven binnen Graphius en niet iedereen was/is overtuigd van de toegevoegde waarde. Tijdens de gesprekken wordt besproken hoe de medewerker de taken aanpakt en uitvoert. De leidinggevende peilt ook naar de jobtevredenheid en behoefte en/of noodzaak aan bijkomende opleidingen.

De functioneringsgesprekken zullen jaarlijks georganiseerd worden. Wie in december een functioneringsgesprek had, zal in principe in december van het volgende jaar het volgende functioneringsgesprek mogen verwachten. Eind maart 2017 was er al voor 42% van de medewerkers een functioneringsgesprek geweest.

De leidinggevenden volgen het verloop van de functioneringsgesprekken op en evalueren tussentijds.

Werkend leren en lerend werken Werkend leren en lerend werken start bij Graphius van twee principes. Het eerste principe is dat mensen de kans krijgen om zich te bekwamen. Graphius wil mensen kansen geven.

jobstudent voor Graphius te werken. We maken die vacatures bekend via het Graphius-intranet en geven voorrang aan de zonen, dochters, zussen, broers, etc. van Graphiusmedewerkers. Zij kennen Graphius al en hebben al een band met de onderneming. In de samenwerking tussen Graphius, VDAB en GRAFOC zijn er in 2016 twee periodes van bedrijfsleren geweest. Zes stagiairs die deelnamen aan dit project hebben intussen een contract bij Graphius.

Toch was het bedrijfsleren niet voor iedereen een succes.

Sommige stagiairs hebben zelf gevraagd om de stage te beëindigen, omdat ze het te moeilijk vonden, het werk of de druk niet zagen zitten, e.d. Zij worden verder opgevolgd door de VDAB.

Het andere principe is dat medewerkers pas kunnen uitgroeien tot expert in hun vak als ze naast de theoretische opleiding ook meer praktische bagage opbouwen. Dit is niet mogelijk op school. Het ontbreekt aan tijd, de meest moderne technieken zijn er niet beschikbaar, enz. Een bad in de echte realiteit van een onderneming leert hen zoveel meer.

Elk jaar geeft Graphius leerlingen en studenten de kans om stage te lopen om sterker te worden in hun (doel)vak, maar ook om een completer beeld te krijgen van de dagelijkse professionele realiteit.

Eén stagiair is op onze vraag gestopt. Deze stagiair beschikte niet over de juiste competenties en zou moeilijk in het team passen. Competentie = kennis x vaardigheden x attitude. Als dit niet helemaal goed zit, is de kans op een succesvolle samenwerking klein.

Het bieden van kansen aan leerlingen, studenten en volwassenen biedt Graphius evenzeer kansen want elke stagiair of potentiële medewerker brengt een rugzak mee met persoonlijke kennis en competenties. Soms leidt dit tot andere en nieuwe inzichten.Naast de stageplaatsen bieden we jongeren de kans om in de zomermaanden als

Tot op vandaag zijn we tevreden over het bedrijfsleren. Als we bij iedere stageperiode een drietal nieuwe werknemers kunnen selecteren, zou dat mooi zijn.

Een goed idee of wijs advies?

Laat het ons zeker weten!

26

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

Een nieuw, maar toch gekend team bij Graphius Zelfs met de nieuwste technieken en een hoogtechnologisch productieapparaat, moet er bij Graphius nog veel manueel werk uitgevoerd worden. Van leeslinten aanleggen tot kalenders samenstellen met gedrukte vellen en het onder krimpfolie verpakken van eerst afgetelde stapels papier: het moet allemaal nauwkeurig en met de grootste zorg gebeuren.

team aan het werk heeft bij Graphius. Zowel de medewerkers en de directie van Ryhove als deze van Graphius evalueren deze vorm van samenwerking als zeer positief. Voor de Ryhove-medewerkers is dit in de praktijk een echte integratie in een “gewone” werkomgeving. Zij maken deel uit van het bedrijf en dragen Graphius-t‑shirts terwijl ze aan het werk zijn.

Soms zijn er pieken in het werk, die we vlot moeten kunnen opvangen. We versterken het Graphius-team dan met tijdelijke medewerkers en/of schakelen maatwerkbedrijf Ryhove in.

Graphius en Ryhove werken al jaren dagelijks samen.

Nieuw sinds het afgelopen jaar is dat Ryhove een vast

De wereld kijkt naar ons … en wij naar de wereld

Graphius in/en de buurt Mensen uit de buurt hebben Graphius de laatste jaren sterk zien groeien, ook letterlijk. Nieuwe drukkerijen in de groep brachten ook meer medewerkers, leveranciers en vrachtwagens naar Graphius. Er kwam dus ook meer beweging in de buurt. De wegenwerken aan het nieuwe knooppunt R4/Langerbruggestraat maken de verkeersdrukte er niet minder om. De impact van deze wegenwerken is erg vervelend voor Graphius, omdat veel mensen te laat komen (bezoekers, medewerkers …), maar ook omdat we weten dat veel verkeer naar de Eekhoutdriesstraat wordt afgeleid, wat storend is voor de buurt. We zijn ons bewust van de impact die we kunnen hebben op onze buren en willen die zo laag mogelijk houden. Daarom bouwden we een constructie rond de perscontainer voor papierafval, met als doel minder geluidshinder voor de buurtbewoners.

Graphius vertelt een positief verhaal aan de wereld: een innovatief familiebedrijf dat is uitgegroeid tot een belangrijke speler op de Belgische en Europese markt.

Mensen zijn benieuwd naar wat er zich afspeelt achter de bedrijfsmuren en naar de volgende stappen die we zullen zetten. Het duurzaamheidsverslag is hiervoor een passend medium. Wij hebben echter ook inspiratie en ideeën nodig … en die krijgen we van mensen!

Voor ons duurzaamheidsverhaal bedanken we hier bijzonder de klanten die “duurzaamheid in hun DNA hebben”. Zij houden ons alert en helpen ons om onze kennis te actualiseren. Sommigen geven ons ideeën op milieutechnisch vlak.

Anderen verruimen onze blik naar het Zuiden en inspireren ons om hun knowhow in duurzaam aankoopbeleid te verwerken in ons beleid.

We zullen nog meer met de buurt communiceren, ook via andere kanalen. Tijdens het stakeholdersoverleg waren er bv. ook buurtbewoners aanwezig als vertegenwoordigers voor hun buurt.

We houden de vinger aan de pols en sturen bij waar nodig, eventueel zelfs proactief.

27

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

9.

Het leefmilieu

De samenleving kijkt met argusogen naar een drukkerij en heeft soms nog een verkeerd beeld van hoe wij werken.

Graphius kan geen drukwerk produceren zonder papier, inkt en het verbruik van elektriciteit.

Het is onlosmakelijk verbonden met onze kernactiviteit. We gaan echter bewust om met materialen en proberen om afval zoveel mogelijk te vermijden.

We monitoren dit allemaal nauwkeurig en sturen bij indien nodig. We nemen hierin graag een voortrekkersrol op. We evolueren aan een hoog tempo, maar moeten dit eveneens stapsgewijs en op een gecontroleerde manier blijven doen.

technologisch productieapparaat laat ons toe om efficiĂŤnter te produceren, met positieve gevolgen voor het leefmilieu. Onze ambities in duurzaam ondernemen zijn groot, maar we moeten ze afwegen tegen de context waarin we werken. Te krappe marges beperken onze mogelijkheden om te experimenteren. Daarom kiezen we voor de implementatie van bepaalde nieuwe technologische toepassingen, van zodra ze hun doeltreffendheid bewezen hebben in drukkerijen met minstens een gelijkaardige schaalgrootte.

We investeren intensief in nieuwe technieken en in een milieuvriendelijk productieproces. Ons hoog-

28

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

ISO 9001 en ISO 14001

Door de bomen het bos zien

We hebben ons als doel gesteld om in 2016 te werken volgens de ISO 14001- en ISO 9001-normen. Via een milieuzorgsysteem volgens ISO 14001 kunnen we de milieurisico’s van Graphius in kaart brengen en ze laten dalen. We koppelen dit aan ISO 9001, de internationale norm voor kwaliteitsmanagementsystemen. Deze normen zijn complementair, hoewel de focus bij ISO 9001 ligt op klantentevredenheid. De pre-audit voor de twee systemen is succesvol verlopen: we hebben deze doelstelling voor 2016, namelijk ISO 14001- en ISO-9001-gecertificeerd zijn, behaald.

Graphius koopt veel papier aan omdat we dit nodig hebben voor onze kernactiviteit. In 2016 kochten we voor onze productiesite in Gent 15.166 ton papier aan bij de verschillende papiergroothandels of -producenten. In 2015 was dit 13.580 ton. De omzetstijging gaat hand in hand met een stijging van de grondstoffen die we nodig hebben om onze activiteiten uit te voeren.

Dit derde duurzaamheidsverslag wordt gedrukt op een oplage van 10.650 exemplaren in het Nederlands, Frans en Engels en is digitaal beschikbaar op onze website.

Een tip Om het overzicht te bewaren over de verschillende duurzaamheidslabels, geven we de tip om www.labelinfo.be te raadplegen. Netwerk Bewust Verbruiken vzw geeft er informatie over duurzaamheidslabels die relevant kunnen zijn in de aankoop van kleding, onderhoudsproducten, bij het boeken van vakanties … en dus ook voor de aankoop van papier.

Graphius is FSC-gecertificeerd. FSC staat voor Forest Stewardship Council en is een label dat verwijst naar duurzaam beheerde bossen, wat op zijn beurt staat voor milieuvriendelijk, sociaal verantwoord en economisch leefbaar bosbeheer. Voor meer informatie over dit label verwijzen we naar www.fsc.be. Van papier met het FSC-certificaat is de oorsprong traceerbaar. Een eindproduct met een FSC-label is het resultaat van een lang traject dat startte in een FSC-gecertificeerd bos. Van boom tot bedrukt vel, dat is een lange weg met vele tussenschakels, waarbij elke schakel van de keten het FSC-label heeft. Jaarlijks is er een audit waarin onderzocht wordt of we het papier op de juiste manier bewaren, de papieraankopen correct administratief verwerken, onze facturatie in orde is, enz. Een gelijkaardig proces doet zich voor bij PEFC: Programme for Endorsement of Forest Certification. Graphius is niet PEFC-gecertificeerd.

Er is geen uitdrukkelijke vraag bij onze klanten naar PEFCgecertificeerd papier. Als we in dit duurzaamheidsverslag rapporteren over door ons aangekocht papier en duurzaam papier, verwerken we hierin uitsluitend de aankopen van papier met het FSC-label. We hebben voor het verzamelen en analyseren van de gegevens over de papieraankopen beroep gedaan op de data die ons door de respectievelijke papierleveranciers aangeleverd werden.

Graphius heeft vorig jaar 15.166 ton papier aangekocht, waarvan 5.746 ton FSC-gecertificeerd papier. De papieraankopen met een FSC-label vormen 38% van het totaal van de aan­ kopen. Het aandeel van gerecycleerd papier is 4%.

29

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

Inkten en verbruiksgoederen Graphius is een vellenoffsetdrukkerij en heeft ook de mogelijkheid om digitaal drukwerk te produceren. Ons team neemt de ontvangen orders door en bekijkt of deze bestellingen best in offset, dan wel digitaal gedrukt zullen worden. Een minderheid van de bestellingen wordt digitaal verwerkt. Voor dit digitaal drukwerk werken we niet met inkt, maar wel met toners. Na gebruik worden ze – net zoals het geval is voor de andere vormen van afval bij Graphius – opgehaald door een gespecialiseerde ophaalfirma.

en 205 kg fluo-inkt. Ook hier is de hoeveelheid gestegen door de stijging van de omzet en het ontwerp, wat we (helaas) niet kunnen bijsturen.

Op de drukpersen hebben we een systeem dat de kleuren en het register automatisch meet en de kleuren bijstuurt waar dat nodig is en dit terwijl de productie loopt. Dit heeft positieve gevolgen op economisch en ecologisch vlak omdat we zowel het aantal inschietvellen als het verbruik van inkt en ondersteunende producten beperken.

Als we de keuzemogelijkheid hebben, werken we met vegetale inkten, maar meestal ontvangen we de bestellingen van de klanten en hebben we geen impact op het design. In 2014 kochten we 95 ton inkt op basis van plantaardige olie aan. In 2015 was dit 110 ton en in 2016 bedroeg dit 116 ton. Het stijgende gewicht is te verklaren door de toename van de omzet. Niet alle inkten zijn beschikbaar op basis van plantaardige olie. Dit is bijvoorbeeld niet mogelijk voor metaalinkten als zilver en goud en voor fluo-inkten. We kochten in 2015 135 kg metaalinkten aan en 114 kg fluo-inkt. In 2016 bestelden we 404 kg metaalinkt

30

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

Energie Uit de resultaten van de energieaudit door de Stad Gent en Emaze uit 2013 werden aanbevelingen gedaan en actiepunten ontwikkeld. Deze bieden ons nog steeds een richtinggevend kader.

seerd. We zien nu voor het eerst de ingrijpende, maar positieve gevolgen voor de aankoop en het verbruik van energie. Door deze actie verminderen we ons elektrisch verbruik van 180 kW naar maximum 30 kW, wat een opmerkelijk verschil is. Er draaien nu gemiddeld twee gecentraliseerde pompen, die ook nog uitgerust zijn met frequentiesturing of softstarters. Deze installatie heeft een afzuiging naar buiten toe in de zomer. In de winter recupereren we – net zoals bij de perslucht – de warme lucht voor de verwarming van de productiehallen. De compressorafblaas gebruiken we in de winter als verwarming.

Graphius heeft fotovoltaïsche panelen, maar moet ook stroom aankopen. We kiezen voor groene stroom. Voor 2015 was er een verbruik van 5.285 MWh. In 2016 registreerden we een verbruik van 5.471 MWh. Het verbruik wordt nauwkeurig opgevolgd. Dit verbruik lag in lijn van de verwachtingen, gegeven de gestegen omzet. In 2014 hebben we ook 26.208 liter stookolie aangekocht. In 2015 was dit 15.280 liter en in 2016 kochten we 26.220 liter aan.

Dit is gelijkaardig aan 2014. Er is niet opvallend meer of minder stookolie verbruikt, maar afhankelijk van wanneer de meting gebeurt en de stookolie geleverd wordt, heeft dit een impact op de getallen.

Graphius heeft een volledige inventaris van de koel- en verwarmingsmiddelen ter beschikking en voldoet aan de wettelijke bepalingen hieromtrent. Naast de centralisatie van perslucht werd ook de vacuüm- en blaaslucht gecentrali-

In 2016 bestudeerden we hoe we de verwarming van de kantoren en de boekbinderij zouden kunnen optimaliseren. Er was een speciale studie nodig en we beslisten om te investeren. Enkel de kantoren zullen nog met stookolie verwarmd worden. De afvoer uit de boekbinderij (35 m³) wordt stopgezet. De luchtrecuperatie gebeurt via de papierafzuiginstallatie en van binnenuit. De lucht die we afvoeren komt terug naar binnen. Een sensor meet of de lucht schoon is of niet. Het is een intelligent systeem dat verse lucht binnentrekt als dit noodzakelijk is. Deze investering heeft een positieve impact op het leefmilieu omdat we nu én geen stookolie meer nodig hebben voor die toepassing én omdat we nu niet meer koelen en/of verwarmen met de spreekwoordelijke ramen open.

31

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

Water

IPA

Wereldwijd maken we ons zorgen over water. De opwarming van de aarde bedreigt veel mensen. Te weinig water en de link naar hongersnood, te veel water en de link naar nieuwe migratiestromen. Duizenden en duizenden mensen hebben geen toegang tot zuiver water, waardoor hun gezondheid en hun toekomst op het spel staat. Al zijn we niet in de mogelijkheid om die problemen eigenhandig op te lossen, kunnen we toch iets doen. Bewust met water omspringen is daar een zeer belangrijke factor bij. Graphius volgt alle aankopen en het verbruik gedetailleerd op. We maken regelmatig analyses en grijpen in wanneer dit nodig is. Op onze site in Gent vangen we regenwater op voor sanitair gebruik. Dit water kan echter niet gebruikt worden in het drukproces. In functie daarvan kopen we ook leidingwater aan. Offset drukken is immers een procedé waarin beeldmateriaal door een samenspel van water en inkt op papier wordt gezet. Vochtwater maakt de goede overdracht van inkt mogelijk. Leidingwater wordt dus aangepast om in het drukproces te kunnen gebruiken. De huidige moderne technieken laten toe dat bij een drukpers die 100% operationeel is gedurende 8 uren per dag, het waterverbruik beperkt blijft tot 10 liter.

Leidingwater wordt door de toevoeging van additieven aangepast om te kunnen gebruiken in het drukproces. Een van die additieven is isopropylalcohol of IPA. Isopropylalcohol zorgt voor een verlaging van de oppervlaktespanning in het vochtwater. Daardoor is er minder water nodig en kan er een efficiënter evenwicht bereikt worden in de inkt-vochtbalans. IPA reinigt, ontvet en ontsmet de leidingen. Naast de gekende voordelen heeft isopropylalcohol ook nadelen.

Door het lage vlampunt is er een hoog brand- en ontploffingsgevaar. Een ander gekend nadeel is dat medewerkers die te hoge concentraties IPA inademen gezondheidsklachten kunnen krijgen.

In een drukkerij wordt water ook in de voorbereidingsfase gebruikt, namelijk om offsetplaten te spoelen. In 2015 gebruikten we 240.658 m² platen, wat vergelijkbaar is met 35 gemiddelde voetbalvelden. Voor 2016 bedraagt dit 250.741 m2 of de oppervlakte van 36 voetbalvelden.

In het verslag voor 2015 rapporteerden we een waterverbruik van 3.737 m³, wat een verbetering was ten opzichte van de 4.562 m³ in 2014. Uit onze berekeningen blijkt dat we het afgelopen jaar 4.782 m³ aangekocht hebben. Dit is absoluut niet toe te schrijven aan risicovol gedrag en spilzucht. Graphius is gegroeid en verwerkte als dusdanig meer orders.

32

We proberen steeds een zo gezond mogelijke werkomgeving aan te bieden.

Graphius heeft ervaring met alcoholvrij drukken want één drukpers werd alcoholvrij opgestart. We hebben de ambitie om ook alcoholvrij te drukken op de andere drukpersen, maar op dit ogenblik is dat economisch niet haalbaar.

In een sector waar de marges al jaren onder druk staan is het noodzakelijk om zo efficiënt mogelijk te werken en is er geen ruimte om productieverlies te lijden door experimenten. IPA-vrij drukken vraagt een bijzondere aanpak en leercurve, een risico dat we nu niet kunnen nemen. Daarom kiest Graphius ervoor om IPA-reducerend te drukken en voegen we gemiddeld 5% isopropyl­ alcohol toe.

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

Logistiek & transport Medewerkers van drukkerijen weten wat het is om onder tijdsdruk te presteren. Doordat steeds betere machines nog sneller werken, worden de doorlooptijden van een order technisch gezien steeds korter omwille van deze evoluties.

Drukkerijen investeren in deze performante machines, maar de tijdswinst zit vooral bij de klanten. Zij weten dat alles snel(ler) kan en passen hun verwachtingen in die zin aan.

delt de transporten en maakt gebruik van groupage. We leveren drukwerk met eigen vracht- en bestelwagens, maar schakelen ook partners in om te leveren, bv. Post.be, TNT en koeriers. De vrachtwagens van Graphius zijn uitgerust met een Euro 5- of Euro 6-motor en hebben een relatief beperkte uitstoot. We onderzoeken of Bubble Post ook een logistieke partner zou kunnen worden. Zij zijn gespecialiseerd in eco-­ leveringen en zijn ook actief in en rond Gent.

Door de geïntegreerde drukkerij vermijden we veel extra transport van drukwerk dat vroeger bij externe partners werd afgewerkt met speciale technieken.

De vracht- en bestelwagens van Graphius hebben een track& trace-syteem dat de data over verbruik, tijd per rit, enz. registreert Deze gegevens worden geanalyseerd en helpen ons in het optimaliseren van onze logistiek, met gunstige gevolgen voor onze planning en de mobiliteit.

Tegenover de snelheid van de productie, staat de uitdaging van transport en mobiliteit. Wegenwerken en files vormen concrete bedreigingen voor de operationele activiteit van een drukkerij. Er mag geen tijd verloren gaan onderweg, noch door ons, noch door leveranciers die naar Graphius onderweg zijn.

Logistiek is ook een kwestie van het ontvangen van goederen. Op weekdagen leveren onze leveranciers alle bestellingen: van papier tot verbruiksgoederen, van verpakkingsmaterialen tot producten voor het onderhoud van de accommodatie. Onze medewerkers vergelijken de bestelbons met de leveringsnota’s en op een later moment ook met de facturatie. We hebben een systeem uitgewerkt waardoor we heel nauwkeurig en zorgvuldig de aan- en verkoop kunnen opvolgen. We ondernemen proactief actie wanneer iets fout dreigt te lopen en kunnen daar veel uit leren voor toekomstige aankopen.

De wegenwerken rond Graphius zorgen ervoor dat verschillende bezoekers de weg niet meer vinden, dat medewerkers te laat komen als ze niet veel vroeger vertrekken en een andere route nemen, dat leveranciers zich vastrijden …

Desondanks gaan we de uitdaging dagelijks aan om beloofde afspraken te respecteren en tijdig te leveren. Graphius bun-

33

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

Woon-werkverkeer In normale omstandigheden kunnen transporten van en naar Graphius vlot gebeuren dankzij de gunstige ligging aan de rand van Gent en van de haven. De impact van de wegenwerken is groot, maar ook deze werken zijn eindig.

Wat voor de transporten een goede ligging is, is voor medewerkers niet altijd het geval. Wie met de wagen komt, kan Graphius vlot bereiken en kan de wagen ter plaatse parkeren. Het openbaar vervoer is een goed alternatief, behalve voor medewerkers die in ploegen werken. Het openbaar vervoer is nog niet beschikbaar wanneer zij ’s ochtends vertrekken of is niet meer beschikbaar op het einde van hun werkdag.

Voor de transporten met de personen- en vrachtwagens van Graphius kochten we 109.044 liter diesel en 5.280 liter benzine aan. Zowel voor benzine als voor diesel is dit een lichte daling.

In dit derde duurzaamheidsverslag rapporteren we opnieuw over het woon-werkverkeer van onze vaste medewerkers, maar koppelen we dit aan de analyse die we in 2016 door de Provincie Oost-Vlaanderen een Mobiscan lieten uitvoeren. De firma’s Sweco en SmartTrips.be deden dit in hun opdracht voor de Provincie Oost-Vlaanderen. De Mobiscan is een analyse van de bereikbaarheid van een bedrijf en de mobiliteit die het bedrijf genereert, met het oog op een optimalisatie in de richting van een duurzame mobiliteit. Het mobiliteitsprofiel van Graphius leert ons dat Graphius een duidelijk hoger autogebruik heeft dan het Gentse, Vlaamse en Federale gemiddelde. Het fietsgebruik ligt in de omgeving van het Vlaamse en Federale niveau. Een belangrijke bemerking is wel dat het openbaar vervoer bijna afwezig is.

In alle afstandscategorieën van het woon-werkverkeer is de auto dominant, maar er is duidelijk groeimarge voor de fiets:

• 50% van de werknemers die op max. 5 km van het werk wonen, komt met de auto: een mobiliseerbaar potentieel voor de fiets.

• De fiets kan al 33% van de werknemers op minder dan 5 km bekoren en is ook aanwezig op 5 tot 9 km woon-­ werkafstand. Er werd een bereikbaarheidsprofiel voor Graphius opgemaakt, met deze conclusies: • Graphius ligt in het havengebied van Gent, een randstedelijke omgeving met vooral maak-en logistieke bedrijven. Het is een uitgesproken auto-en vrachtwagenlocatie. Op de belangrijkste verkeersas, de Kennedylaan, is verkeerscongestie dagelijkse kost.

• Dankzij de inspanningen van de Provincie wordt meer en meer ingezet op de fiets, die in de woongebieden grenzend aan de haven zeker potentieel heeft. Fietsroutes en -snelwegen staan in de steigers. Fietskaarten zijn beschikbaar.

Dit biedt dus mogelijkheden voor de toekomst.

• Openbaar vervoer (De Lijn) is slechts op een beperkte schaal aanwezig en vervult vooral een functie in de woongebieden die aan de haven grenzen. Het zorgt ook voor de verbinding met het spoor. Het speelt niet voldoende in op de specifieke noden van bedrijven met shiftsystemen.

• Voor mensen die in ploegen werken heeft de vzw Max Mobiel een aanbod ontwikkeld van pendeldiensten naar de oostelijke haven. Deze laatste piste is evenwel nog niet onderzocht omdat de uurregeling niet evident is in functie van Graphius.

We hebben de kilometers die afgelegd werden met de motor of bromfiets toegevoegd aan deze die door wagens afgelegd werden. Voor het woon-werkverkeer werd 1.638.273 km afgelegd met auto, bromfiets of motor. 21 collega’s reden met de fiets naar het werk en legden 63.993 km af. Enkele moedige collega’s komen toch met het openbaar vervoer.

Eén collega legt 3.220 km woon-werkverkeer af met de bus en nog één andere legt jaarlijks 25.760 km woon-werkverkeer af met de trein.

49% van de medewerkers op de productiesite in Gent wonen in een straal van 10 km rond Graphius. Binnen de straal van 20 km is dat zelfs 72%. De berekening werd gemaakt op basis van de gegevens van 191 medewerkers, exclusief 4 langdurig zieke medewerkers. Het betreft een momentopname, maar stemt zeer goed overeen met het medewerkersaantal per 31/12/2016, namelijk 206 werk­nemers in Gent.

34

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

Afval Om onze kernactiviteit te kunnen uitvoeren hebben we grondstoffen, verbruiksgoederen, etc. nodig. Alle afval wordt geregistreerd en gesorteerd. Papierafval wordt opgehaald om opnieuw papier van te maken. Ander afvalmateriaal wordt gesorteerd en dan selectief opgehaald.

Zou ‘cradle to cradle’, producten zo ontwerpen dat ze van begin tot einde veilig en herbruikbaar zijn, dan toch een realistisch businessmodel worden? Zullen de materiaalkringlopen meer en meer gesloten kunnen worden als er sterk op ingezet wordt? De vragen stellen is ze misschien ook wel beantwoorden…

We hebben op dit ogenblik bij Graphius 18 afvalstromen die nog eens onderverdeeld worden. Positief is dat we vaststellen dat 95% van ons afval gerecycleerd wordt. De aluminium offsetplaten die gebruikt worden tijdens het drukproces, bijvoorbeeld, worden door een gespecialiseerde firma opgehaald en kunnen na verwerking een nieuw leven krijgen.

CO2-voetafdruk We lieten de CO2-voetafdruk berekenen door ClimatePartner. De methodologie die gebruikt werd, is gebaseerd op de richtlijnen van het Greenhouse Gas Protocol Corporate Accounting and Reporting Standard (GHG Protocol).

De CO2-voetafdruk voor Graphius voor 2016 bedraagt 726.14 ton. We kunnen ons een ton CO2 voorstellen als een luchtballon van 200 m3 of 125 m3 cola. 36.307 bomen moeten een jaar lang groeien om de totale CO2-uitstoot in hun biomassa op te nemen. Een andere vergelijking is dat een 2.3 Megawatt windmolen 1.815,35 uren moet draaien om de totale uitstoot van CO2 te voorkomen.

CO2-neutraal drukwerk in biofolie verpakt?

We hebben in de vorige duurzaamheidsverslagen al gemeld dat Graphius idealiter CO2-neutraal zou werken.

Het is echter financieel niet haalbaar om de CO2-uitstoot voor de hele Graphius Group te compenseren, zonder dat we de kostprijs daarvan doorrekenen aan onze klanten.

Als alternatief bieden we hen al jaren de mogelijkheid om de CO2-uitstoot voor hun order(s) te compenseren. We vermelden dit op al onze facturen. Ook dit jaar stellen we vast dat de thematiek niet top-of-mind is.

zines verpakken … Het is biologisch afbreekbaar en wordt geproduceerd op basis van zetmeel. Biofolie kan samen met het restafval verbrand worden en op basis daarvan kan energie teruggewonnen worden. We sensibiliseren onze klanten, maar tot nu toe is er weinig bereidheid om te kiezen voor de folie met de minste impact op het leefmilieu.

Een gezond leefmilieu is van groot belang voor de toekomst van ons en onze kinderen, maar het ontbreekt soms aan durf en bereidheid om concepten te herdenken en consequent te kiezen voor de meest duurzame oplossing.

Biofolie is technisch gezien een perfect alternatief voor de traditionele folies waarin we mailings verzenden, maga-

35

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

GRI-inhoudsopgave en Sustainable Development Goals en Targets G R I - G 4 S TA N D A A R D I N F O R M AT I E V O O R Z I E N I N G Rapporteringsniveau

Hoofdstuk

volledig

voorwoord

volledig

1,4, 5, 8 en 9

volledig volledig volledig volledig

5 2, 3 en 5 5, cover 5

gedeeltelijk volledig volledig volledig

5 5 5, 8 5, 8 100% 8 en 9 1

SDG Goal en SDG Target

S T R AT E G I E E N A N A LY S E

G4-1 G4-2

Een verklaring van raad van bestuur over relevantie van duurzame ontwikkeling voor de organisatie en haar strategie Beschrijving van belangrijke gevolgen, risico’s en mogelijkheden

O R G A N I S AT I E P R O F I E L

G4-3 G4-4 G4-5 G4-6 G4-7 G4-8 G4-9 G4-10 G4-11 G4-12 G4-13 G4-14 G4-15 G4-16

Naam van de organisatie Voornaamste merken, producten en/of diensten Locatie van het hoofdkantoor van de organisatie Het aantal landen waar de organisatie actief is (met relevantie voor de duurzaamheidskwesties) Eigendomsstructuur en de rechtsvorm Afzetmarkten Omvang Medewerkers Percentage medewerkers dat onder een collectieve arbeidsovereenkomst valt Beschrijf de toeleveringsketen Significante veranderingen tijdens de verslagperiode wat betreft omvang, structuur of eigendom Beschrijf op welke manier het voorzorgsprincipe wordt gehanteerd Extern ontwikkelde MVO handvesten, principes of andere initiatieven die de organisatie onderschrijft Lidmaatschap van verenigingen, waarbinnen de organisatie functies uitoefent, financiële bijdragen levert of lidmaatschap als strategisch beschouwt

gedeeltelijk volledig volledig volledig

8 en 8.5 8 en 8.8

voorwoord, 4 en 9 6 en 7

nvt

M AT E R I Ë L E A S P E C T E N E N A F B A K E N I N G

G4-17

Operationele structuur, afbakening van het rapport

volledig

5

G4-18

Beschrijving proces voor bepalen inhoud van het rapport en toepassing verslaggevingsprincipes

volledig

5

G4-19

Oplijsting materiële aspecten

volledig

5

G4-20

Afbakening materiële aspecten binnen de organisatie

volledig

5, 6

G4-21

Afbakening materiële aspecten buiten de organisatie

volledig

5, 6

G4-22

Uitleg over de gevolgen van eventuele herformuleringen van eerder verstrekte informatie

nvt

G4-23

Significante veranderingen ten opzichte van vorige verslagperiodes ten aanzien van reikwijdte of afbakening

nvt

S TA K E H O L D E R B E T R O K K E N H E I D

G4-24 G4-25 G4-26 G4-27

Lijst van relevante groepen belanghebbenden die de organisatie heeft betrokken Basis voor inventarisatie en selectie van stakeholders Benadering van het betrekken van belanghebbenden, waaronder de frequentie ervan per type en groep belanghebbenden Voornaamste feedback van belanghebbenden en hoe de organisatie hierop heeft gereageerd

volledig volledig volledig

6 6 6

volledig

6

volledig volledig volledig volledig volledig volledig

5 5 5 cover 5 5

gedeeltelijk

1, 5

volledig

voorwoord, 1, 4 en 6

VERSLAG PROFIEL

G4-28 G4-29 G4-30 G4-31 G4-32 G4-33

Verslagperiode waarop de verstrekte informatie betrekking heeft Datum van het meest recente verslag Verslaggevingscyclus Contactpunt voor vragen over het verslag of de inhoud ervan Core/Comprehensive Beleid en huidige praktijk met betrekking tot het verstrekken van externe assurance van het verslag

BESTUUR

G4-34

De bestuursstructuur van de organisatie, met inbegrip van commissies die vallen onder het hoogste bestuurslichaam

ETHIEK EN INTEGRITEIT

G4-56

Intern ontwikkelde missie- of beginselverklaringen, gedragscodes en uitgangspunten met belang op vlak van MVO

36

16 en 16.1

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 GRI - REFERENTIE

Rapporteringsniveau

G4 DMA

Hoofdstuk

SDG Goal en SDG Target

5

5 en 5.4 / 7 en a, b / 8 en 8.1 / 9 en 9.1, 9.4, 9.5, 9 a 2 en 2.a

8 en 8.4 / 12 en 12.2 12 en 12.2 7 en 7.2, 7.3 / 8 en 8.4 / 12 en 12.2 / 13 en 13.1 7 en 7.3 / 8 en 8.4 / 12 en 12.2 / 13 en 13.1

volledig

ECONOMISCH

G4 EC 1

Directe economische waarden die zijn gegenereerd en gedistribueerd

gedeeltelijk

G4 EC 4 G4 EC 9

Overheidssteun Percentage van aankopen bij lokale leveranciers

geen niet besproken

G4 EN 1 G4 EN 2 G4 EN 3

Energie Totale hoeveelheid gebruikte materialen Percentage materiaal uit recyclage Energie (verbruik/opwekking) binnen de organisatie

gedeeltelijk gedeeltelijk volledig

6, 9 6, 9 6, 9

G4 EN 6

Gerealiseerde energiebesparing

volledig

6, 9

G4 EN 8 G4 EN 10

Water Totale wateronttrekking per bron Percentage hergebruikt worden

volledig gedeeltelijk

6, 9 6, 9

G4 EN 15

Emissies Uitstoot van broeikasgassen

6 en 6.4 6 en 6.3, 6.4 / 8 en 8.4 / 12 en 12.2

gedeeltelijk

9

G4 EN 21

Uitstoot van o.a. VOS

gedeeltelijk

9

G4 EN 23 G4 EN 25 G4 EN 28 G4 EN 29

Afvalwater en afvalstromen Totaalgewicht afval naar type en verwijderingsmethode Volume gevaarlijk afval Hergebruik van verpakkingen Milieuboetes en sancties

12 en 12.2 / 13 en 13.1 / 14 en 14.3 / 15 en 15.2 / 3 en 3.9 3 en 3.9/ 12 en 12.4 / 14 en 14.3 / 15 en 15.2

gedeeltelijk gedeeltelijk gedeeltelijk geen boetes

6, 9 6, 9 6, 9

3 en 3.9 / 6 en 6.3 / 12 en 12.4 3 en 3.9/ 12 en 12.4 8 en 8.4 / 12 en 12.2, 12.5 16 en 16.3

MILIEU

volledig

6, 9

11 en 11.2 / 12 en 12.4 / 13 en 13.1

G4 EN 31

Transport Significante milieugevolgen van het transport van producten en goederen en andere materialen die worden gebruikt voor de activiteiten van de organisatie en het veroer van personeelsleden Investering in milieubescherming

gedeeltelijk

6, 9

7 en 7.a / 9 en 9.4, 9.5 / 12 en 12.4 / 13 en 13.1, 13.3 / 14 en 14.3 / 15 en 15.1 / 17 en 17.7

G4 EN 33

Ecologische impact van leveranciers

gedeeltelijk

6, 9

G4 EN 30

S O C I A A L : A R B E I D S O M S TA N D I G H E D E N E N V O LW A A R D I G W E R K

G4 LA 1 G4 LA 4 G4 LA 6 G4 LA 9

Tewerkstelling totaal aantal en percentage van instroom en uitstroom van medewerkers per leeftijd, geslacht en regio Medewerkervertegenwoordiging - periode tussen informeren en implementeren en hun potentiële betrokkenheid Arbeidsongevallen en ziektedagen

gedeeltelijk

6, 8

8 en 8.5, 8.8

volledig

6, 8

3 en 3.3, 3.9 / 8 en 8.8

Opleiding en onderwijs Gemiddeld aantal uren dat een werknemer per jaar besteedt aan opleidingen, per geslacht onderverdeeld naar werknemerscategorie

gedeeltelijk

8

4 en 4.3, 4.4, 4.5 / 5 en 5.1 / 8 en 8.5

G4 LA 10

Programma’s voor competentiemanagement en levenslang leren die de blijvende inzetbaarheid van medewerkers garanderen en hen helpen bij het afronden van hun loopbaan

G4 LA 11

Percentage van medewerkers die regelmatig feedback krijgen over hun prestaties en loopbaanontwikkeling, volgens geslacht en per werknemerscategorie

G4 LA 12 G4 LA 13

Diversiteit en gelijke kansen Samenstelliing van bestuurslichamen en onderverdeling van medewerkers per medewerkerscategorie, naar geslacht, leeftijdsgroep, het behoren tot een maatschappelijke minderheid en andere indicatoren van diversiteit Gelijke basisverloning voor mannen en vrouwen, gelijke werknemerscategorie,…

volledig

gedeeltelijk

8

8 en 8.5

gedeeltelijk

8

5 en 5.1 / 8 en 8.5

volledig

8

5 en 5.1, 5.5 / 8 en 8.5

volledig

8

5 en 5.1 / 8 en 8.5 / 10 en 10.20

volledig

6, 9

1 en 1.14

volledig

geen

2 en 2.3

gedeeltelijk

9

16 en 16.3

gedeeltelijk

9

12 en 12.8

S O C I A A L : M A AT S C H A P P I J

G4 SO 1 G4 SO 2

Activiteiten met een significante potentiële en actuele negatieve impact op de lokale gemeenschap Boetes en sancties

SOCIAAL: PRODUCTVERANTWOORDELIJKHEID

G4 SO 8

Type van producten- en diensteninformatie vereist door de procedures van de organisatie voor producten- en diensteninformatie en etikettering en percentage van significaten producten- en dienstencategorieën onderworpen aan deze informatievereisten.

E T I K E T T E R I N G VA N P R O D U C T E N VA N P R O D U C T E N E N D I E N S T E N

GV PR 3

Type informatie over producten en diensten dat verplicht wordt gesteld door procedures en het percentage van belangrijke producten en diensten die onderhevig zijn aan dergelijke informatie-eisen.

37

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

En de toekomst?

Onze ecologische en sociale actiepunten voor 2017 Vernieuwing persluchtinstallaties + warmterecuperatie Papierafval blijvend laten dalen Energieverbruik laten dalen en energie-efficiĂŤntie verhogen Onderzoek alternatief stookolietank CO2-voetafdruk laten berekenen Onderzochte mogelijkheden duurzaam woon-werkverkeer in praktijk brengen Duurzaam woon-werkverkeer stimuleren Leasing van elektrische fietsen Verder sensibiliseren biofolie Verder sensibiliseren CO2-neutraal drukwerk Duurzaam aankoopbeleid en versterking klantenrelaties Betrokkenheid medewerkers bij MVO-strategie Functioneringsgesprekken met medewerkers Stimuleren evenwichtige levensstijl Verankering met de buurt

Legende

Stakeholdersoverleg Bedrijfsleren

Voltooid

In-house samenwerking met maatwerkbedrijf Ryhove

Lopend

Aanpassing verwarming kantoren en boekbinderij

Gepland

38

DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016

Colofon: Members of Graphius Group: Geers Offset, Sintjoris, New Goff, Druk In De Weer, De Duurzame Drukker, Deckers Snoeck, Boone-Roosens, Etiglia, Dereume Printing, Stevens Print & GuidoMaes.Printingdeluxe.*****.

Verantwoordelijke uitgever: Denis Geers, Eekhoutdriesstraat 67, 9041 Gent, België.

Graphius, Eekhoutdriesstraat 67, 9041 Gent, België.

Tel. +32 9 218 08 41, info@graphius.com, www.graphius.com Begeleiding duurzaamheidsverslag: Olivia & Julius, Halina Bletek Contactpersoon voor vragen over, bemerkingen bij en tips voor ons duurzaamheidsverslag: Thomas Dewitte, +32 9 321 99 87, thomas.dewitte@graphius.com Graphius Gent Eekhoutdriesstraat 67 9041 Gent België +32 9 218 08 41 Graphius Brussel Hemelstraat 2 1651 Beersel België +32 2 300 76 44 info@graphius.com www.graphius.com facebook.com/graphius twitter.com/GraphiusGroup linkedin.com/company/graphius-group Cover gedrukt met vegetale bio-inkten op Cocoon 250g papier.

Binnenwerk gedrukt met vegetale bio-inkten op Cocoon 140g papier.

Verstuurd onder biologisch afbreekbare folie op basis van zetmeel.

39

www.graphius.com