Golwg Mehefin 1, 2017 by Golwg Cyf

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

Cyfrol 29 . Rhif 38 . Mehefin 1 . 2017

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

PLISMYN arfog yr Urdd

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

All y Llewod drechu’r Crysau Duon? Gwerthu powlenni Cymreig i’r Cwîn

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

Anni Llŷn

Chroma y band s y’n

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

GOLWG CYF

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

-0.40BWR GOLWG CYF ennill100%MAG gwob-0.40BWR 100%MAG ra’

Bardd Plant newydd GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR GOLWG CYF 100%MAG -0.40BWR

Casia i drafod yr amgylchedd

Hollti Theatr Genedlaethol Cymru

Golwg tud lawn Sioe Caneuon_Layout 1 17/05/20

gan Manon Wyn Williams

DYDD MAWRTH 8 — DYDD GWENER 11 AWST 20:00 (Nos Fawrth 8 Awst: Rhag-ddangosiad) Theatr Bro Alaw, Ysgol Uwchradd Bodedern, Ynys Môn Tocyn cynnar (cyn 30 Mehefin) a Rhag-ddangosiad: £12/£10 Tocyn pris llawn (ar ôl 30 Mehefin): £15/£12 Tocynnau ar werth gan Eisteddfod Genedlaethol Cymru: eisteddfod.cymru / 0845 4090 800

#Hollti

@TheatrGenCymru

theatr.cymru

Hollti Golwg Ad.indd 1

11/05/2017 16:18

Pererindod Patagonia 2015 – Taith y dathlu

MA Astudiaethau Cymreig a Cheltaidd Dewch i astudio rhaglen arloesol a fydd yn datblygu eich sgiliau ymchwil academaidd a phroffesiynol ac sy’n cynnwys profiad gwaith ymarferol. Ysgoloriaethau hael ar gael. Bydd y rhaglen yn cael ei theilwra ar sail eich diddordebau chi a’n harbenigedd ni. Gallwch astudio amrywiaeth o feysydd, gan gynnwys:

29 Hydref - 12 Tachwedd 2015 (15 diwrnod) www.nantgwrtheyrn.org • • • • •

Tˆy Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth Am fanylion cysyllter ag Elvey MacDonald, Haulfan, Priodasau, partion a chynadleddau Maes Carrog, LLANRHYSTUD, Ceredigion. SY23 5AL . Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn 01974 202052 . ElveyMac@aol.com Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau

Defnyddir elw’r daith i hyrwyddo Cynllun yr Iaith Gymraeg yn Chubut

Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth

Ffôn: 01758 750334 / Ebost: post@nantgwrtheyrn.org

y c g

• yr iaith Gymraeg a’i thafodieithoedd • sosioieithyddiaeth y Gymraeg ac ieithoedd Celtaidd eraill • llenyddiaeth o bob cyfnod • ysgrifennu creadigol • theori a methodoleg cyfieithu • cynllunio ieithyddol • hunaniaeth, ethnigrwydd ac amlddiwylliannedd • llenyddiaeth plant

‘GOLWG GOPatagonia 2015 Pererindod – Taith y dathlu WHITH’ www.nantgwrtheyrn.org

Cysylltwch â ni i drafod ymhellach neu ewch i www.caerdydd.ac.uk/cymraeg derbyncymraeg@caerdydd.ac.uk

• Tˆy Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth Hydref - 12 Tachwedd 2015 (15 diwrnod) • 29 Priodasau, partion a chynadleddau www.nantgwrtheyrn.org • Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn • • Am Tˆ y Cyfnod, Caffi Meinir a’r atyniadau treftadaeth fanylion cysyllter ag Elvey MacDonald, Haulfan, Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau • • Maes Priodasau, partion a chynadleddau Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth Carrog, LLANRHYSTUD, Ceredigion. SY23 5AL • Cyrsiau i ddysgwyr trwy’r flwyddyn . Bythynnod a llety i deuluoedd a grwpiau . Ebost: post@nantgwrtheyrn.org 01974 • Ffôn: 01758202052 750334 / ElveyMac@aol.com • Maes parcio am ddim a llwybr newydd i’r traeth

gyda

• Gary Slaymaker • • Eirlys Bellin • • 01758 Ifan750334 Gruffydd • Ffôn: / Ebost: post@nantgwrtheyrn.org

Defnyddir elw’r daith i hyrwyddo Cynllun yr Iaith Gymraeg yn Chubut

G G C

y c y g c P g

cynnwys mehefin 1 . 2017

AR Y CLAWR

Ar y caeau a’r priffyrdd

aeth tro ar fyd i Eisteddfod yr Urdd eleni wrth i blismyn arfog greu naws wahanol iawn wrth gerdded y maes. Mae’r heddlu wedi mynnu bod angen archwilio bagiau wrth y fynedfa a gwarchod y maes yn sgil yr ymosodiad ar y neuadd gyngerdd ym Manceinion ac ar drothwy’r digwyddiad pêl-droed enfawr yng Nghaerdydd wrth i rownd derfynol Cynghrair y Pencampwyr ddod i Gymru. Ond prin fu’r cwyno am weld heddweision yn eu lifrau a’u drylliau yn troi ymysg y plant lleia’ dechrau’r wythnos. Mae’n debyg nad oedd fawr o ddewis gan y mudiad y tro hwn ond mae’n drueni na fu mwy o drafod cyn cyflwyno mesurau diogelwch mor llym i faes gŵyl ieuenctid.

Creu cyffro

Cyffro o fath hollol wahanol iawn oedd ar gae’r Aviva yn Nulyn wrth i dîm rygbi o Gymru drechu tîm y Gwyddelod ar eu tomen eu hunain. Yn ôl y sylwebydd Huw Llywelyn Davies yn Golwg heddiw, roedd hi’n gêm anhygoel. “Y rygbi mwyaf cyffrous, creadigol rydw i wedi gweld oddi wrth unrhyw un yng Nghymru ers blynyddoedd lawer, yn cynnwys y rhanbarthau a’r tîm cenedlaethol.” Roedd hen drafod ar y fuddugoliaeth ysgubol yn erbyn Munster yng nghystadleuaeth y Pro 12 a’r rhyddhad o weld fflachiadau o ysbrydoliaeth a chreadigrwydd yn rhan o gêm y Scarlets. Roedd y chwaraewyr hefyd yn sôn am eu llawenydd a’u mwynhad wrth

chwarae a gwên ar eu hwynebau. Mae yna wersi pendant i hyfforddwyr y tîm cenedlaethol sydd ar fin herio timoedd Hemisffer y De a’r Llewod sydd â nifer fawr o Gymry talentog yn rhan o’r daith. Mae nifer yn dyfynnu’r hyfforddwr yn y 1970au, Carwyn James, oedd yn rhoi rhyddid i unigolion fynegi eu talent ar y cae nid dilyn cynllun caeth. Fe ddywedodd am un o’r chwaraewyr wrth wynebu Seland Newydd, “doedden nhw byth wir yn deall Barry John. Roedd yn dod o blaned arall.” Y gobaith yw y bydd fflachiadau o’r un ddewiniaeth yn dod ’nôl i rygbi Cymru gan ddilyn esiampl y tîm o Lanelli a’r gorllewin.

Blwch Post 4 Llanbedr Pont Steffan Ceredigion SA48 7LX Ffôn 01570 423 529 Ffacs 01570 423 538 e-bost ymholiadau@golwg.com safwe www.golwg360.cymru Golygydd Gyfarwyddwr Dylan Iorwerth Cyfarwyddwr Busnes Enid Jones

Cyhoeddir Golwg gan Golwg Cyf gyda chymorth ariannol gan Gyngor Llyfrau Cymru. Nid yw ein noddwyr o angenrheidrwydd yn cytuno gyda’r farn yn y cylchgrawn. Cofrestrwyd yn y Swyddfa Bost fel papur newydd. Argraffwyd gan Argraffwyr Cambrian

STRAEON ERAILL 10 Lle mae’r llefarwyr? 11 ‘Y gorau o bob byd’ yn Cannes 14 Bryn yn brolio cynnyrch Cymru 15 Steil Anni Llŷn 18 ‘Creu stori newydd’ yn yr Ysgwrn 20 Cofio pasiantaethau hanesyddol Harlech 21 Llifogydd mawr y meddwl

BOB WYTHNOS 8 Yr Wythnos – pigion newyddion golwg360 Bwrlwm y Bae 9 Llun newyddion yr Wythnos Byd y blogiau

Cartŵn

Cen Williams

10 Llythyr

Portread

20-1

Swyddi

Amy Wadge Tegwen Ellis

Y Babell Roc 22 Chroma 24 Y

Calendr

Colofnau

Cysylltiadau Golygydd Siân Sutton Dirprwy Olygydd Barry Thomas Gohebydd Celfyddydau Non Tudur Gohebydd y Cynulliad Mared Ifan Gohebydd Cyffredinol Siân Williams Dylunio Dyfan Williams Swyddog Cyllid Rhiannon Lloyd Williams Swyddog Gweinyddol Wendy Griffiths Swyddog Tanysgrifiadau Mair Jones

6 Plismyn arfog yr Urdd 7 Bardd Plant newydd Casia i drafod yr amgylchedd 13 Gwerthu powlenni Cymreig i’r Cwîn 22 Chroma – y band sy’n ennill gwobra’ 26 All y Llewod drechu’r Crysau Duon?

6 8 10 24 25 26 27

Gwilym Owen Dylan Iorwerth Cris Dafis Manon Steffan Ros Ar y soffa – Huw Onllwyn Phil Stead Aled Samuel

Chwaraeon 26 Y Llewod Scarlets yn ‘anhygoel’

Llun Clawr: Casia Wiliam Ffotograffydd: Sioned Birchall