GoiBerri 64. zenbakia

Goierritarraren eta Otamotzen astekaria

Xabier Erauskin 3 Iritzia 4-5 Lomce legea 8-9 Xanet Imaz 10 Igerilekuak zabalik 11 Lizarrusti Lareo ibilbidea 12-13 Saretik 14

64. zenbakia. 2013ko ekainaren 21a

Everest 20 urte ‘Marron’ ataundarra izan zen lehen Goierritarra 6-7

GOI B ERRI Everest mendiaren ikuspegia oinarrizko kanpalekutik. PEDRO GARCIA

02 GOIBERRI

PUBLIZITATEA

GOIBERRI 03

KATE MOTZEAn

Xabier Erauskin Aktorea

«Aktore lanetik bizitzea ez da erraza, gaur lana duzu, eta bihar auskalo» Mikel Albisu Zaldibia Xabier Erauskin aktorea (Zaldibia, 1969) Goenkalen ari da lanean. Hamar urte pasatxo dira lehen telesailean aritu zenetik, eta harrezkero, laburmetrai batzutan ere parte hartu du.

Baina, soldata ateratzeko Alonso hornigai enpresan lan egiten duzu.

Kirmen Uriberen Bilbao-New York-Bilbao da azkena irakurri dudana.

Bizi naizen bitartean ametsak izateko gaitasuna ez galtzea.

Inoiz ahaztuko ez duzun eguna.

16 urterekin lagunekin, lehen aldiz, oporretara irten ginenekoa.

Pelikula bat.

Hollywoodekoa ez bada, hobeto.

Jaso duzun oparirik bereziena.

Musika talde bat.

Lagun batek idatzitako poesia.

The Clash.

Gorroto duzuna.

Abesti bat.

Itxurakeria

Mikel Laboaren Izarren hautsa.

Goierriko txoko bat.

Aktore lanetik soilik bizitzea ez da erraza, gaur lana duzu, eta bihar auskalo. Zaletasun moduan hartu izan dut beti.

Janari bat.

Zaletasun bat.

Oporretarako leku bat.

Udan gaudenez, entsalada.

Edari bat.

Errioxako ardoa.

Musika, antzerkia...

Oporretarako bada edozein.

Liburu bat.

Amets bat.

«Amundarain errekan Jupiter deitzen diogun presa dut gustoko txokoa»

Amundarain errekan Jupiter deitzen diogun presa.

Herriko alkate bazina.

Alkatea laguna dut eta ezin jarriko dut orain konpromisoan.

Zaldibian biziko ez bazina...

Edonon.

MIKEL ALBISU

Diruz laguntzen duten erakundeak: Udalak: Altzaga, Arama, Itsasondo, Olaberria, Urretxu, Zerain, Segura eta Zumarraga

GOI B ERRI

Argitaratzailea: Goierriko Hedabideak SL Zuzendaria: Eskeine Legorburu Kudeatzailea: Lierni Ormazabal Koordinatzailea: Loinaz Agirre Produkzio arduraduna: Mikel Albisu Diseinua eta banaketa: Bidera zerbitzuak. Berria Taldea Lege gordailua: SS-1638/2011

Egoitzak: Beasain:

Webgunea:

Oriamendi, 32. 20200.

Posta elektronikoa:

goiberri.hitza.info

Urretxu:

goiberri@hitza.info

Barrenkale 13. 20700.

Publizitatea:

Telefonoak: Beasain: 943-16 00 56 Urretxu: 943-72 34 08

Bezero arreta / harpidetzak:

673 69 90 95 – asubinas@bidera.eu 902-82 02 01 – harpidetza@hitza.info

04 GOIBERRI

IRITZIA

Gurutze Izagirre

BERRIA Taldeko Administrazio Kontseiluko kidea

Euskaraz bizi nahi al duzu? errootan sartu bazara erantzuna baiezkoa izango delakoan nago. Pauso bat harago eramango dut galdera: Euskaraz 'normal' bizi nahi al duzu?

Alegia, etxean, lagun artean, lantokian, ikastetxean, administrazioan, hedabideetan... euskara jaso eta eman nahi al duzu? Hein handi batean, badugu horretarako aukera. Baina askotan eman dezake horretarako esku artean ditugun tresnak zerutik erori berriak direla, zuk esku artean duzun berri paper hau bezela. Eta ez da horrela.

Komeni da gogoratzea duela 25 urte, euskarazko egunkarien alde erakundeek eta gizartearen zati handienak xentimo erdirik ematen ez zuten garaian, bost Argierok erderazko prentsaren alde zegoen olatuari aurre egin, eta marearen kontra nola ekin zioten euskarazko egunkaria egiteari, itsu-itsuan lan egin zuten, euskarak euskarazko egunkari bat behar zuela

L

sinesten zutelako. Beharko hala egin, ez zen aterako bestela. Eta gero ekimen hori zabaltzen ahalegindu ziren, eta ehunka euskal herritarrek musutruk, jakin gabe oso ondo zer eratorriko zen, dirua eman zuten Euskaldunon Egunkaria sortzeko. Herritik sortu zen, herritarren laguntzarekin. Sortu zen 1990ean, eta ibilbide oparoa egin zuen. Hazten eta sendotze bidean zela, 2003ko otsailean itxi egin zuten, baina ekainean beste bat ireki genuen, indar handiagoz eta gizartearen babes zabalarekin.

Ordurako Hitzak ere martxan zeuden.

Euskarazko egunkari bakarra daukagu; euskaldunok egina, eta euskaldunontzat. Egunkari guztiak oro har, gogor kolpatu ditu krisiak. Batetik, krisi ekonomikoak eragin du jendeak gero eta egunkari gutxiago erostea.

Eta bestetik, teknologia berriekin joera gero eta handiagoa da informazioa jasotzeko papera ez den beste tresna batzuetara jotzea.

Berregokitze ahalegin horre-

ÂŤBadakigu komunitate bat dugula atzean, euskaraz bizi nahi duena, euskaraz informatu nahi duenaÂť

tan buru belarri ari gara. Interneten gero eta zerbitzu hobea eta osoagoa ematen ahalegintzen (albisteen azkartasuna, bideoak, argazkiak, soinu grabazioak, tokian tokiko informazioak). Berria.info (hilabete batzuk barru .eus!) helbidera doan sar daiteke erabiltzailea.

Baina atzean sekulako lana dago, pertsonak daude informazio hori berritzen eta elikatzen etengabe.

Sekula baino jarraitzaile gehiago ditugu. 20.000 lagun baino gehiagok segitzen dute egunero BERRIA interneten, eta CIESen arabera, 64.000tik gora dira egunero egunkaria irakurtzen dutenak. Jarraitzaileak inoiz baino gehiago, baina diru sarrerak inoiz baino gutxiago. Baliabide premia horri erantzuteko abiatu genuen komunitatearen kanpaina. Erantzuna oso ona izan da. Iazko urtean, 500.000 euroko ekarpena lortu dugu. Lortu dugu milaka lagunek, aleka, hilero hamar euroko ekarpena eginda sekulako ziztada ematea proiektuari. Badakigu komunitate bat dugula atzean, euskaraz bizi nahi duena, euskaraz informatu nahi duena.

Hobetzen segitu nahi dugu.

Informazioa euskaraz modu independente eta profesionalean ematen segitu nahi dugu.

Egin ditugu hamar urte. Baina hamarnaka kontatzen segitu nahi dugu. Bakarrik ezin dugu.

Zurekin bai.

Txinpartak ÂŤEzinbestekoa dugu bake giroa alderdien aldetik, arnasgune politikoa.

Euskararen gaineko eztabaidetan liskar gunetik urrats bat atzera egitea eta akordioak posible diren atarian kokatzeaÂť Mikel Irizar

Euskaltzaleen Topaguneko lehendakaria

% 100 Goierriko lau urtegiak beteta.

Azken hilabeteetan egindako euria dela eta, Goierriko urtegiak bete-bete eginda daude.Legazpiko Barrendiola %100,44an dago beteta; Ataungo Lareo % 100,19ean eta Beasaingo Arriaran %100,09an.

GOIBERRI 05

IRITZIA

Asteko irudia

Josu Maroto

San Joan sua Iritsi da ikasturtearen azken eguna, eta etzi San Joan bezpera. Batek baino geihagok botako dizuzte sutara apunte eta koadernoak. Ondo pasa oporrak!

Ekaina da, uda ate-joka dugu, udaberri euritsu hau poliki-poliki atzean uzten ari garela ematen du eta uda garaiko festa eta ospakizunak iristeko ez da asko falta. Guztiok horretarako gogoa daukagula esatea ez da gehiegikeria. Une honetan udazkenera begira jartzea lekuz kanpo egon daitekeen arren, halaxe egitea erabaki dut, datorren udazkenean gure arreta osoa bereganatuko duen bertsolari txapelketa nagusiaren beste edizio bat jokatuko baita, irailaren amaieran hasita.

Lau urtez behin gauzatzen den ospakizun handi hau euskaldunon komunitateak ikusmin handiz jarraitzen duen ikuskizuna da, bertsozaletasun soilaz harago doan gertakari soziala eta kulturala baita. Zaletu andana mugiarazten du saio bakoitzak, zer esanik ez azken urteetan Barakaldoko BEC-en jokatu den finalak.

Orain dela gutxi egin zen txapelketaren estraineko aurkezpena, baina klabe garrantzitsuenen berri aurrerago da. Zerbait aurreratzerik bai, Nerea? Izan ere, parte hartzekoa zara, ezta? Entzun

dugu saio batzuk euskal geografiako leku ez hain «ohikoetan» egingo direla... Goierritarrik ez da faltako txapelketa nagusian, eta ikusi egin behar bakoitza noraino iristeko gauza den. Seguru nago aurten sorpresaren bat edo beste egongo dela. Ez duzu uste?

Gorka Azkarate

bat eta

Azken hilabeteotakoa udaberria izan ote den sinesteko nahikoa lanekin gabiltzan honetan udazkenari begira jarrita? Bitxia da gero bi hankako animalia arrazionalon joera! Iraganera itzultzea ezinezkoa dela jakitun eta etorkizunera iritsiko ote garen ziurtasunik gabe, harrigarria zait orainaldian bizitzeko daukagun zailtasuna ikustea. Ez Gorka, ez naiz Horacioren carpe diem quam minimum credula postero esaldi ezaguna betez etorkizunik ez balitz bezala bizitzeaz ari, baina baditut udazkena iritsi aurretik bizi nahi nituzkeen hamaika hitzordu.

Gaiari ihes egin nahian nabilela pentsatu duzu honezkero. Ez da nire asmoa. Zenbaitek gainean ikusten duzuena urrun xamar ikusten dut nik, besterik gabe. Ospakizun handia eta garrantzitsua da Bertsolari Txapelketa Nagusia, bai. Zaletu andana biltzen du Beceko finalak ere, ados. Dena dela, zure hitzei tiraka eta ezer gutxiesteko edo inor mintzeko inolako desiorik gabe, pozik jakingo nuke euskaldun komunitatearen zein portzentaje ote den Txapelketa Nagusia «ikusmin handiz» jarraitzen duena. Txiki izaten ohituta

bat

Nerea Elustondo

gaudenok handia erraldoi ikusteko tentazioa izaten ez ote dugun…

Beraz, udazkeneko kontuak uda azkenerako utziko ditut. 43 partaidetatik goierritarrak 5 direla/garela besterik ez dizut aurreratuko. Zu seguru zaude sorpresak izango direla. Nik ez dakit zer esan.

Sorpresa ere hain da gauza subjektiboa...

06 GOIBERRI

ERREPORTAJEA

Pedro Garcia ordiziarra Everest mendiaren gailurrean, 2010eko maiatzaren 24an. Jaitsiera igoera baino latzagoa izan zen. PEDRO GARCIA

Goierriko mendirik altuena, Everest Hogei urte dira Joxe Ramon Agirre ‘Marron’-ek gailur garaiena zapaldu zuela. Geroztik, Pedro Garcia izan da.

Aimar Maiz Ataun Aurten 60 urte bete dira Everest gailurrera lehen aldiz gizakia iritsi zela. Hillaryren eta Tenzingen balentria bi goierritarrek soilik errepikatu dute, geroztik.

Joxe Ramon Agirre ‘Marron’ ataundarra izan zen bailarako aurrena 8.848 metroak jotzen, duela 20 urte. Bigarrena, eta oraingoz azkena, Pedro Garcia ordiziarra izan zen, 2010ean.

Marron arabar espedizio batean joan zen, 1993an, bederatzi lagunek osatutakoa. Jose Mari Oñate Abitxuela eta biak aste pare bat lehenago iritsi ziren Katmandura (Nepal), kontratuak itxi, porteatzaileak hartu, janaria erosi eta halako lanak egitera. Lehenago egokitu zirenez, Everest erraldoiari gaina hartzera biak aurreratu ziren.

«Oso espedizio luzea izan zen. Bi hilabete eta erdi pasatu nituen, oinarrizko kanpalekuan

bi hilabete. Gainera oso konplikatua izan zen». Ezin sinistuzko egoerak izan zituen. Nepal aldetik igo ziren, ohiko bidetik.

Lehen saiakeran, Ang Rita porteatzaile esperientziaduna —bederatzi aldiz igoa zen Everest gailurrera— eta haren seme bat zituzten laguntzaile.

Hego Lepoko 4. kanpalekura igo (7.950m), eta han geratu ziren gauaren zain. «Normalean tontorrerako saiakera gau horretan egiten da, 23:00ak edo 24:00ak aldera abiatuta. Bada, iluntze horretan Ang Rita gaizki jarri zen. Ura egiten hasi zen, eta denda erabat itxita zeukanez — hankasartzea bere partetik—, itolarrian jarri zen, ezin zion arnasari buelta eman. Gizona horrela utzita gailurrera igotzea ez zela bidezkoa, eta bertan geratu ginen, hari laguntzen».

Goizerako indarrak hartu zituen Ang Ritak, eta behera jaitsi

GOIBERRI 07

ERREPORTAJEA

zen. Bigarren gauari begira ziren, baina semea gaixotu zitzaien hurrena. «Lehen aldia zuen, eta arropa gutxirekin joan zen nonbait, hotzak zegoen. Aitaren antzekoa gertatu zitzaion. Guk ezin genuen sinistu.

Egun hartan tripa jaten egon ginen, ikusten baikenuen jendea gailurra egiten ari zela, baldintza onak zeuden eta». Bigarren gaua ere 8.000 metroan igaro zuten. Biharamunean bidali zuten gaztea ere behera.

Goiko argazkian, Jose Maria Oñate, Alberto Zerain eta Joxe Ramon Agirre ‘Marron’, Everesten gailurrean, 1993ko maiatzaren 16an. Behekoan, Marron hogei urte geroago, Lizarrustin, munduko gailur handieneko bizipenak gogoratzen. MARRON – AIMAR MAIZ

«Aukera bakarra bizitzan»

Ingelesaren erreskatea Denbora agortzen ari zitzaien.

Hirugarren gauean ere zoriak ez zien utzi, ordea, gora egiten.

«Arratsalde hartan, gailurretik behera zetorren mendizale bat erori zen, 8.500 metro inguruan. Ikusten genuen jendea behera zetorrela, eta inork ez zuela atzera egiten laguntzeko». Iluna iritsi zen, eta halako batean kopetako linterna bat pizten ikusi zuten, prismatikoekin. Piztu eta itzali egiten zuen, tarteka. «Hor zegoen eta ez zen jaisten. Gu gailurrerako prest geunden jada, gertatutako guztiaren ondoren. Hirugarren eguna genuen Hego Lepoan. ‘Zer egin behar diagu? Tipoa hor zagok’ esaten genion elkarri».

Gailurrari uko egin, eta mendizale hari laguntzera joatea pentsatu zuten, oxigenoa, ura eta janaria hartuta. «Hiru-bat ordura zegoen. Harri arte batean erori zen, eta orkatilan min hartuta zegoen. Kristoren gizasemea zen. Kranpoi bat falta zitzaion. Gu jotzen saiatu zen gainera, oxigenorik gabe kordea erdi galduta zegoen eta. Hego Lepora jaitsi eta haren espediziokoekin utzi genuen. Ingelesa zen. Izugarrizko bronka eduki genuen bere lagunekin, nola utzi zitekeen laguna han».

Harry Taylor zuen izena bizia salbatu zioten ingeles hark. Rebecca Stephensek liburu bat idatzi zuen hartaz, On top of the world (Munduaren gailurrean).

Laugarren egunak Hego Lepoan argitu zien. Hiru egun eta hiru gau heriotzaren eremuaren mugan, eta hiru laguni bizia salbatuta. Tontorrerako baldintzak onak izan arren, gizatasunaren gailurrera igotzea hobetsi zuten. Baina «porru eginda» zeuden jada. Jaitsi egin ziren.

‘Marron’-en igoera gora-beheratsua izan zen oso; bi sherpa gaixotu, erreskate bat...

Gailurretik hegan parapentearekin jauzi egiteko asmoa zuen, baina bertan behera utzi zuen

Ordurako beren taldeko Alberto Zerain eta Juan Vallejo gora abiatuta zeuden, eta 2. kanpalekuan (6.500 m) topo egin zuten. «Nik Oñateri esaten nion: ‘Aukera bakarra diagu bizitzan, hau ez duk berriz gertatuko. Goazemak gora!’. Burutik jota nengoela esaten zidan. Gau hartan ez nuen lorik egin. Hurrengo goizean, Albertorekin eta Juanekin batera, 2. kanpotik 4.era igo ginen, zuzenean».

Hego Lepoan zeuden atzera, egun bat beherago eginda.

«Ondo errekuperatu nintzen.

Hego Lepora iritsi, eta hurrengo egunean gailurra egin genuen».

Vallejo 4. dendan geratu zen, segitzeko ondo ez zegoelako.

Zerain, Oñate eta Marron abiatu ziren munduko sabaira.

1993ko maiatzaren 16a zen. Bidean izan zuen eragozpen gehiago ataundarrak, oraindik.

«Oxigenoa erabiltzea erabaki genuen. 23:30a inguruan abia-

Pedro Garciak izozketak izan zituen gorputz adarretan arronen ondotik, beste goierritar bat bakarrik iritsi da Everest gailurrera. Pedro Garcia ordiziarrak (Ordizia, 1971) 2010eko maiatzaren 24an, astelehena, 10:15ean zapaldu zuen tontorra, Alfredo Garcia errioxarrarekin batera. Tibet aldetik igo ziren.

Jaisterakoan elur erauntsi batek harrapatu zituen, eta gaua 8.350 metroan igaro behar izan zuten. Beste espedizio batek bidalitako bi sherpak oxigenoa eraman zieten, eta haien laguntzari esker iritsi ahal ziren lehen kanpalekuraino. Hatzetan eta behatzetan izozketak izan zituen Pedro Garciak.

M

tu ginen gora. Ez nindoan ondo.

Zeraini eta Oñateri beren martxan segitzeko esan nien».

8.700 metroraino iritsi, eta buelta hartzekotan egon zen.

«Motxilan neraman oxigeno botila, eta, ez naiz bada konturatu beteta neukala eta balbula itxita zegoela!? Abiatzerakoan, nonbait, nerbioekin eta eskularru handiekin ireki gabe utzi nuen. Oxigenoa jarri, eta azkeneko bizkarra hala igo nuen».

Gailurretik parapentearekin jauzi egiteko asmoarekin joana zen, baina 8.000 metroan utzi zuen, hainbeste ustekabekoren ondoren tontorreraino eramatea gehiegitxo eta. Beherakoan, Hego Lepoan goizean parapentea prestatu zuen, baina Tibet aldetik haize bortitza sartu eta hegaldia zapuztu zion.

Nepalgo Gobernuak baimenaren dirua itzuli zien, ingelesa erreskatatzeagatik eta bi sherpekin izan zuten jarreragatik esker oneko keinu bezala.

08 GOIBERRI

ASTEKO GAIA

Lomce legeari ez PPren gobernuak Wert ministroaren eskutik proposatu duen hezkuntza sistemaren erreformak hautsak harrotu ditu ikastetxeetan, eta Hezkuntza Komunitatea Lomceren aurka mobilizatu da, tartean Goierriko ikastetxeak.

Josune Zarandona Goierri Pasa den maiatzaren 24an behin behineko onarpena eman zitzaion Espainiako Diputatuen Kongresuan Lomce lege proiektuari. Emendakinak aurkezteko 15 eguneko epea agortuta, berriro eramango dute lege proiektua Kongresura behin betiko onartzeko. Ondoren, lege honekin batera etorriko diren dekretu guztiak onartzeko epea zabalduko dute.

PPren gobernuak eta Wert ministroak ezarpen egutegi bat zehaztuta dute dagoeneko. Legeari 2013a amaitzerako eman

nahi diote behin betiko onarpena. Hori horrela balitz, 2014-15 ikasturtean jarriko litzateke indarrean Lomce legea Lehen Hezkuntzako 1. , 3. eta 5. mailetan, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako 1. eta 3. mailetan eta Batxilergoko 1. mailan. Hurrengo ikasturtean, 2015-16an, gainontzeko mailei eragingo lieke legeak.

Montse Alkorta Urretxu-Zumarraga ikastolako zuzendariak aitortu duenez «ezustean» harrapatu ditu lege proiektuaren onarpenak; «gizartearen erantzuna ikusita legea atzera

botako zutela uste genuen».

Izan ere, Euskal Herriko zein Espainiako hezkuntza esparruko langile, eragile eta norbanako gehienak Wert ministroak aurkeztutako legearen aurka mobilizatu dira.

Atzerapausoa da legea Euskal Herrian Euskal Eskola Publikoa, Ikastolen elkartea, Kristau eskolak, Eliz barrutiko eskola, Ikasle Abertzaleak Sortzen Ikasbatuaz, sindikatuak eta guraso elkarteak batu dira, besteak beste, Lomce legearen aurka. Zergatik? Lourdes Ne-

gredo Urretxuko Gainzuri ikastetxeko zuzendariaren iritziz, legea «atzerapauso» nabarmena da, urte guzti hauetan «irakaskuntzaren alorrean egin diren aurrerapenak» zapuztuko dituelako.

Lomce «Madrildik datorren lege bat da, eta ez du hemengo errealitatea aintzat hartzen», dio Negredok. Izan ere, PPren gobernuak proposatzen duen hezkuntza sistema berriak ez ditu tokian tokiko berezitasunak errespetatzen, eta Alkortaren hitzetan gizartearen «uniformizazioa» ekarriko du. Bai-

GOIBERRI 09

ASTEKO GAIA

LOMCE legearen aurka egoteko arrazoiak

Urretxuko Gainzuri ikastetxean ostiralero elkartzen da eskola komunitatea Lomce legearen aurka protesta egiteko. JOSUNE ZARANDONA

na ikastolako zuzendaria harago doa. Dioenez, «hezkuntza sistema batek adierazten du zer hiritar mota nahi dugun, eta hori gobernu batek bere nahietarako erabiltzea oso gogorra da. Printzipio demokratiko guztien aurka doa».

Lomce legearen edukiari begiratuta, «kontraesanak» ugariak dira Alkortaren iritziz. Adibidez, «ikastetxeen autonomia eta espezializazioa bultzatu nahi duela dio legeak», baina praktikan ez da horrela izango, besteak beste, «kanpoko ebaluazio sistema bat ezarriko zaigu, Madrilen egingo dira gainditu beharreko frogak eta kanpoko ikuskatzaileek zainduko dituzte ikasleen azterketak».

Ebaluazio sistema ere aldatuko da, «azterketa edo rebalida asko proposatzen ditu lege-

ELA, LAB, STEE-EILAS, Ikasle Abertzaleak eta Sortzen-Ikasbatuaz LOMCE legearen aurka azaldu dira, eta «hezkuntza erreforma hau gure ikasgeletan sar ez dadin hezkuntza komunitatearen eta jendarte osoaren erantzun sendo eta zabala beharrezkoa» dela uste dute. Urriaren 12rako manifestazioa deitu dute Bilbon. LOMCE legeak ekarriko dituen ondorioak ondorengoak izango direla aurreratu dute sindikatuek: estatuaren berzentralizazioa.

«Estatuaren berzentralizazioa eta Euskal Herrian gure hezkuntza erabakitzerako orduan erabateko muga inposatzea bilatzen du». merkantilizatzeko joera.

«Merkatu eta enpresen zerbitzura jarriaz hezkuntza merkantilizatzeko urrats oso larria suposatzen du, hezkuntzaren helburu behar-

ko lukeen pertsonaren eta jendartearen garapena guztiz perbertituz». Horren adibide dira DBHko aldaketak, hezkuntza ibilbideen aukeraketa aurreratzea, hautazko materien gutxitzea, Lanbide Heziketa birmoldatzea, unibertsitateko hauta frogak unibertsitateen esku uztea.... euskarari eraso.

«Gure nortasun, eskubide eta hezkuntza sistemaren ardatz beharko lukeen euskarari eraso zuzena suposatzen du». espainolizazioa.

«Espainiar Estatuaren uniformazioa, espainolizazioa eta baliorik atzerakoienak oinarritzat hartuz adoktrinamentu ideologiko, politiko eta erlijiosorako bidea irekitzen du, modu berean, hezkuntza segregatzaile eta klasista bultzatuz» aukera berdintasuna.

«Ikasleen garapen pertsonala, he-

ziketa integrala eta aukera berdintasuna mugatzen du, oso goiz emaitza akademikoen baitan hezkuntza ibilbideak finkatzera derrigortuz». tokian tokiko beharrak.

«Hezkuntza tokian tokiko beharretara egokitzeko moduak eta garapen pertsonal eta ebaluazio pertsonalizaturako aukerak mugatzen ditu eta ikastetxeen eta irakasleen lanarekiko muga eta mesfidantza handitzen du, Espainiar Estatuak erabakitako irizpideen baitan derrigorrezko azterketa orokorrak ipiniz eta ‘kanpotik’ eginiko ebaluazioak ezarriz». parte hartzea.

«Hezkuntza komunitatearen parte hartzeko aukera eta bideak murrizten ditu, hezkuntzan eragile ezberdinen parte hartzea mugatuz eta ikastetxetako kudeaketa demokratikoa oztopotuz».

ak», zehaztu du Negredok.

Egungo selektibitatearen antzeko lau azterketa edo rebalida egongo dira, 9, 12, 15 eta 18 urterekin egin beharko direnak.

DBHko zein Batxilergoko tituluak eskuratzeko azterketa horiek gainditu beharko dira.

«Gaurko sistemarekin, nahikoa da ziklo bakoitzeko ikasgai guztiak gainditzea titulua eskuratzeko», azpimarratu du Alkortak. Zentzu horretan, egokiagoak dira «jarraipeneko ebaluazioak» Negredoren iritziz, ikasleak egin duen lanaren ikuspegi orokor bat eskaintzen duelako.

ikasleak aldiz, 4. maila ezberdin bat egingo dute, Lanbide Heziketan amaitzeko».

Hezkuntza komunitatean benetako kezka sortzen duten gaiak dira hauek, ikasleei aukera berdintasuna ukatzen zaie-

Gizartearen banaketa

Montse Alkorta

Hori gutxi balitz, ebaluazio mota honek «gizartearen segregazioa» ekarriko duela uste du Alkortak. Izan ere, DBH-ko 3. mailatik aurrera bitan banatuko ditu ikasleak. «Kalifikazio onenak ateratzen dituzten ikasleak DBH-ko 4. maila batera pasatuko dituzte, handik gero unibertsitatera bideratzeko. Gehiago kostatzen zaien

Ikastolako zuzendaria

lako, aniztasuna deuseztatzen duelako eta gizartean pertsonen arteko mailaketa bat ekarriko duelako.

Aldaketen zerrenda, baina, luzea da. Ikastetxe bakoitzak zer ikasgai emango duen, zenbat orduz, eta nola ere Madrildik erabakiko da. Hizkuntza koofizialen presentzia gutxituko da. Ikasleak azterketa jakin batzuk gainditzera prestatu beharko dira. Horren aurrean, «ikasleak modu integralean heziko dituen sistema baten alde gaude», dio Negredok. Eskola «inklusiboaren alde gaude. Guztientzako eskola nahi dugu, anitza», gehitu du Alkortak.

Lomce legearen aurka ostiralero elkarretaratzea egiten duten Gainzurin, «8:45etik 9:00etara». Ikastolan, aldiz, orain arte ez da ezer egin. «Ez dakit zergatik gauden hain lasai», aitortu du zuzendariak.

Beste komunitate batzuekin alderatuta, Euskal Herrian «zalaparta gutxi» atera dela ondorioztatu du.

«Gizartearen erantzuna ikusita legea atzera botako zutela uste genuen»

«Ikasleak modu integralean heziko dituen hezkuntza sistema baten alde gaude» Lourdes Negredo

Gainzuriko zuzendaria

10 GOIBERRI

GAZTEAK

«Aukera polita da, baina Capellan eta Lasa topera ez aritzea espero dut» Mikel Goñi, Migel Capellan eta Oskar Lasarekin jokatuko du Xanet Imaz segurarrak San Joan egunean.

Asier Zaldua Segura Xanet Imaz (Segura, 1995) gazte mailako pilotaria da eta astelehenean, bere garaian punta-puntan aritu ziren hiru pelotarirekin jokatuko du Segurako Baratze pilotalekuan. Berak eta Mikel Goñik, Migel Capellanekin eta Oskar Lasarekin neurtuko dituzte indarrak.

Herrian bertan, hiru pilotari handirekin jokatuko duzu.

Aukera polita da, baina hiru horiek topera ez jokatzea espero dut, bestela bizirik jango naute!

Mikel Goñirekin jokatzea oso pozgarria da. Dudan guztia ematera joango naiz eta ea partida polita irteten den. Oskar Lasari aurre egitea ez da erraza izango.

Noiztik ari zara pilotan?

Umetan aitonarekin Idiazabalgo frontoira joaten nintzen eta osabarekin Mutiloakora. Ondoren, Segurako pilota eskolan hasi nintzen.

Seguran, bere garaian, zaletasun handia zegoen.

ASIER ZALDUA

Babeslea

Bazegoen, bai. Txikitan kuadri-

llako guztiok jokatzen genuen, baina nik bakarrik jarraitzen dut. Kuadrilla guztietan gertatu da hori. Seguratik joan behar izan nuen eta Tolosako Aurrera Saiaz taldearekin jokatzen dut.

Ez dut Herriarteko Txapelketa jokatzeko aukera izan eta horrek pena handia ematen dit.

Nolako pilotaria zara?

Ez dut kolpe handirik, baina segurua naiz... egun txarra ez dudanean.

Zeintzuk dira irabazi dituzun txapelketa garrantzitsuenak?

Kadete mailan Euskal Herriko txapelketa irabazi nuen eta iaz DV txapelketako finala jokatu nuen.

Enpresaren batek deitu al dizu?

Ez, ez... Pilotan jokatzea gustatzen zait eta gero gerokoak. Pilotari esker jende on asko ezagutu dut. Tolosara alde egin beharrak mesede egin dit.

Nork irabaziko du buruzko buruzko finala igandean?

Juan Martinez de Irujo ondo dago, baina Aimar Olaizolak irabaziko du. Aimar, Aimar da.

GOIBERRI 11

MOTZEAN

Gerriko, Luluaga, Etxeberria eta Balerdi arduratuko dira Segurako igerilekuaren eta tabernaren kudeaketaz aurtengo udan. ANE ARRIETA

Igerilekuak herriko gazteek kudeatuta Ane Arrieta Segura Prest daude jada Goierriko kanpoko igerilekuak udako denboraldiari hasiera emateko. Zegama, Segura, Idiazabal, Beasain, Olaberria, Ordizia, Urretxu, Legazpi, Ormaiztegi eta Lazkaok dituzte kanpoko igerilekuak Goierrin, eta herri bakoitzak igerilekuak kudeatzeko modu ezberdina du. Batzuetan kiroldegiak berak kudeatzen du, beste batzuetan igerilekuen kudeaketaz arduratzen diren enpresen esku uzten dira, eta beste batzuetan herriko jendeari ematen zaio igerilekua eta bertako taberna kudeatzeko aukera. Segura da horietako bat.

Aurten lau gaztek osatutako taldea izan da igerilekua kudeatzeko aukeratua, aurkeztu di-

ren hiru talderen artean. Euskara jakitea, taldeak hiru lagun behintzat izatea eta taldeko gehienak herrian erroldatuta egotea ziren eskatzen ziren baldintzak.

Lau gazte Hala eman zuten izena Aimar Balerdik, Olatz Etxeberriak, Gorka Gerrikok eta Amaia Luluagak. Hauetatik hiru lanik gabe zeuden maiatz hasieran igerilekuak hartzeko eskaera egin zutenean. Geroztik, batek

Prest daude jada Goierriko kanpoko igerilekuak udako denboraldiari hasiera emateko

denboraldi baterako lana lortu badu ere, igerilekuetako lanari eustea komenigarri ikusten zuten.

Segurako igerilekuek, igerileku zerbitzuaz gain, taberna eta jatetxe zerbitzuak ere eskaintzen ditu, eta aurten ere zerbitzu guztiak eskaintzeko asmoa dute lau gazteek: plater konbinatuak (tartean begetarioanoak ere bai), ogitartekoak, anoak, pizzak, hanburgesak eta sandwichak emateko asmoa dute. Gainera, enkarguz eskatuz gero, bazkari bereziak ere emango dituzte. Ekainaren 26tik irailaren 1era bitartean egongo dira irekita: 11:00etatik 20:00etara egongo da zabalik igerilekua, eta taberna beranduxeago itxiko dute, afariak zerbitzatzeko.

Amaitu berri den udaberria ikusita, udan egingo duen giroaren beldurrik ba ote duten galdetutakoan ezezkoa esan dute gazteek; «txarxeagoarekin ere moldatzeko modua aurkitzen» saiatuko direla diote.

Herritarrei aukera Egoera ekonomikoa nola dagoen ikusita, herriko gazteei horrelako lantxo bat ematea «garrantzitsua» dela iruditzen zaie gazteei, eta «herriak duen zerbitzu publiko bat sustatzeko modu egokia» dela uste dute.

Gainera, herritik kanpoko enpresa bati lan hau eman ordez herriko gazteei aukera bat emateak «udalak herritarrengan duen konfidantza ere azaltzen» duela uste dute lau gazteek.

12 GOIBERRI

IBILBIDEA

Lareoko urtegia, atzean Sarastarri, Akaitz txiki eta Akaitz mendiak dituela. ARGAZKIAK: ARKAITZ APALATEGI

Lareo, ikazkinen bidetik Lizarrustiko parketxetik abiatuta, garai bateko ikazkinen eta basomutilen bideetatik iristen da Gipuzkoako urtegirik garaiena den Lareora; pagadi ederrak, mailo eta harkaitz zorrotzak eta historiaren aztarnak aurki daitezke.

Arkaitz Apalategi Ataun Lizarrustiko parketxetik abiatuta egin daitezken bideetan erraz eta ederrenetako bat da Lareoko urtegira doana. Eguraldiak laguntzen duen asteburuetan, jende askok paseorako edo goiz pasarako aukeratzen duen tokia izaten da. Lizarrustitik abiatuta eta garai bateko ikazkin eta basomutilen bidetik, 40 bat minutu behar dira Lareora iristeko, eta ordu eta erdi pasatxo itzuli osoa egiteko.

Gipuzkoak eta Nafarroak muga egiten duten mendateetako bat da Lizarrusti. Aralar parke naturaleko sarbideetako bat ere bada, ordea. Eta horregatik kokatu zuten bertan parketxea, garai batean Mikeleteen etxea izan zen tokian. Bertan, Aralar parke naturalaren

interpretazio zentroa, aterpea eta jatetxea daude, besteak beste. Eraikinaren atzealdetik abiatzen den bideari helduko diogu, ibilbidea hasteko.

Pagadi eder batean barrena jarraituko dugu, eskuin aldetik

mailo handiak zaindari ditugula. Bidetik gertu, Sukaldezarreko koba dago; erraz iritsi daiteke bertara, eta behin ikusitakoan, atzera bidera itzuli.

Apenas 20-25 minuturen bueltan iritsiko gara Akerretako

iturrira. Harkaitzaren barrenean egindako iturria da; toki aproposa geldialdia eginez ur pixka bat edateko. Aurrera segita, berehala ikusiko dugu iturriaren izen bereko tunela ere.

Akerretako tunela

Harkaitzaren barrenean egindako pasabidea da Akerretako tunela.

Lizarrusti eta Lareo lotzen dituen oinezko bidea egokitzerakoan, garai batean basoan lan egiten zutenek erabiltzen zuten bidearen hainbat zati berreskuratu zituzten. Bide haren aztarnetako bat da Akerretako tunela. Harkaitzean egindako zulo hori 1916koa da; txondor ikatza eta harria menditik ateratzeko erabiltzen zuten. Gerora, Quifosa enpresak ere atera zion atarramendua, alkohola egiteko pago egurra bertatik garraiatzen baitzuten.

GOIBERRI 13

IBILBIDEA

Ehunmiliak eta G2H mendi probetan laguntzeko boluntarioak behar dira

Lareo

ztailaren 12tik 14ra bitartean egingo dute Ehunmiliak eta G2H mendi proben laugarren edizioa. Aurreko ekitaldietan bezala, proba hori antolatzeko ezinbestekoa izango da boluntarioen lana. Hori dela eta, antolatzaileek laguntzeko prest dauden guztiei egin diete deialdia. Orain arteko edizioetan izan duten laguntzarekin «oso gustura» daudela azaldu du antolakuntza taldeko Mikel Valdivielsok, izan ere, boluntarioena «gure potentzialik handienetakoa da».

Ehunmiliak bezalako lasterketa luze bat antolatzeko, 1.000 boluntario inguru behar izaten dituzte, ibilbidea markatu, petoak eta materiala banatu, aparkalekuak zaindu, janaria prestatu edota kontrol eta anoa postuetan egoteko. Aurten ere, goierritarren erantzuna bikaina izaten ari da, eta «boluntarioekin errekorra hautsi» egingo dutelakoan dago Valdivielso. Orain arteko izen-emate kopurua ikusita, denera 1.200 lagunetik gora izatea espero dutela azaldu du.

Boluntario bezala izena emateko, Ehunmiliak probaren webgunean sartu eta han dagoen izen-emate orria bete behar da.

Edozein zalantza argitu edo informazio gehiago nahi duenak, mezu bat bidal dezake probaren helbide elektronikora: www.ehunmilak.com info@ehunmilak.com

U

Irteera-helmuga

Lizarrusti–Lareo–Lizarrusti Luzera: 7,3 kilometro (itzuli osoa) Denbora: 1h 45m Altuera gehiena: 761 m. Altuera gutxiena: 610 m.

Desnibela: 166 m. Zailtasuna: Erraza

Atzera pagadietan sartuta ekingo diogu bideari, harik eta Maizegi erreka zeharkatzen duen zubira iritsi arte. Erreka ondoan atseden hartzeko toki ederra dago, mahai eta guzti.

Garai bateko ikatza egiteko txondor gunea ere bertan dago.

Beste hamar-hamabost minuturen bueltan iritsiko gara Lareoko urtegiaren hormara.

1989an eraiki zuten Lareoko urtegia, Malkorburu, Sarastarri, Akaitz eta Alleko mendien arteko haranean. Gipuzkoan dauden urtegien artean, itsasoaren mailatik altuen dagoena da, 742 metrora.

Urtegiaren horma nagusia alde batera utzita, ezkerraldeko bidetik jarraituko dugu, urtegia

eskubitara dugula. Lareoko guardetxearen ondotik pasa eta urtegiaren ertzetik jarraituko dugu. Zutikako seinaleei kasu eginda, GRa alde batera utzi eta urtegiari itzulia emanez jarraituko dugu. Berehala ikusiko ditugu Lareoko trikuharriaren aztarnak, bide bazterrean.

Aurreraxeago, berriz, Finlandiatik ekarritako egurrarekin eta Vikingoen ontzien forman egindako zubi bitxia ikusiko dugu. Azken aldapatxoa igo eta urtegiaren hormara iritsiko gara, dagoeneko urtegiari itzuli osoa emanda. Puntu horretatik aurrera, lehen etortzeko erabili dugun bide bera egingo dugu, baina oraingoan, Lizarrustirako norantzan.

Boluntarioak, 2012ko ibilbidea prestatzeko lanetan.

14 GOIBERRI

INTERNET

saretik berria.info/estiloliburua

Irudia

BERRIAren estilo liburua sarean kontsulta daiteke uskarazko komunikabide eta idatzizko medioen artean erreferente bihurtu da BERRIA egunkariaren estilo liburua. Duela sei urte aurkeztu zuten papereko edizioa, baina azken urteotan, berritzen eta sarrerak gehitzen joan dira. Orain, sarerako pausoa egin dute, eta edonork sartu eta kontsulta dezake.

Hain zuzen ere, hori da sareko estilo liburuaren berrikuntza nagusietako bat, etengabeko berrikuntza. Atariaren lehen orrian emango dute berrikuntza horien berri. Garrantzia handiko beste erreminta bat,

E

bilatzailea izango da, hartara erabiltzaileak modu errazean aurkitu ahal izango baitu bila dabilen hori. Era berean, erabiltzaileek estilo liburuaren arduradunei iradokizunak egiteko aukera izango dute.

Hamar atal nagusi Berriaren estilo liburua hamar ataletan dago banatuta. Deontologia, informazio generoak eta elementuak, idazkuntza, Internet, ortotipografia, onomastika, munduko herrialdeak, Euskal Herriko herri izendegia, hiztegia eta bibliografia. Gaikako hiztegiak eta galde erantzunen bidez erantzundako zalantzen atala ere izango ditu.

Euskal komunitatearen domeinua Interneteko euskal komunitateak azken urteetako aldarrikapen bati bide eman dio, pasa den astean, ICABB erakundeak ‘.eus’ domeinua onartu eta gero. PuntuEus Elkartea 2008. urtean sortu zen, domeinu hori lortzeko helburuarekin, aurretik Herrialde Katalanetan (.cat) egin zuten

moduan. Hurrengo pausoa, elkartea fundazio bihurtzea izan zen, 2012an. Denera 60 elkarte bildu dira proiektu horren inguruan, tartean Euskaltzaindia, Kontseilua, EIE, EHU edota EiTB. Orain, ‘.eus’ domeinua garatzeari ekingo diote, eta bospasei hilabetean martxan izatea espero dute.

GOIBERRI 15

PUBLIZITATEA