Welkom in de Droomgaard - Tuur De Moor

Tuur De MoorBegin september ben ik in Antwerpen naar het openingsweekend van het Festival van Verbinding geweest. Op vrijdag stelde Eric Boydens er zijn boek Welkom in mijn boomgaard. Welkom in de Droomgaard voor. Ik vond veel troost, wijsheid en inspiratie in zijn woorden.

Welkom in de Droomgaard Ik kocht en las het boek. Een parel. Mooi uitgegeven. Hier en daar wel wat slordige zinsconstructies, maar daar las ik met plezier over.

Hieronder deel ik graag enkele inzichten en citaten.

Eric is zijn hele leven huisarts geweest, maar voelde zich steeds onbehaaglijker bij de dominante praktijken (en verhalen) in de moderne geneeskunde (en maatschappij). In zijn woorden: “In februari 2019, een maand nadat ik mijn activiteit als huisarts achter me liet, legde ik me toe op dat wat al een tijdje aan me trok: het schrijven van een verhaal. (…) Ik voelde het al heel lang bij mezelf. Diep van binnen. Dat ik iets diende te doen met alle individuele verhalen over stress, overspanning, vermoeidheid, chronische uitputting, burn-out, depressie en suïcide. Al deze zaken zijn geen individueel probleem meer. Hier is véél meer aan de hand. De uitputting bij al deze mensen is de spiegel van de uitputting van de samenleving. Meer nog: onze lineaire groeieconomie brandt alles zonder respect op wat er op zijn weg komt – zowel mensen als natuur – met erosie tot gevolg.”

Erosie van bodem en ziel

De erosie van de bodem en de erosie van onze ziel zijn in Boydens’ analyse twee zijden van dezelfde medaille. Ze zijn het gevolg van een ziekmakend, extractief systeem. Het onderliggende mens- en wereldbeeld stelt eindeloze groei volgens lineaire modellen en denkbeelden (of beter: waanbeelden) voorop. Maar niets in de natuur groeit eeuwig, alles is constant in beweging, alles is cyclisch. Elk levend wezen wordt geboren, groeit, verhoudt zich tot zijn of haar omgeving, en dan gaat het onherroepelijk terug naar af met onze materiële manifestatie op deze aardkluit.

Ook een economie en een samenleving kunnen niet permanent groeien. Dat is in strijd met alle natuurwetten. De huidige mondiale ratrace is onhoudbaar. We spinnen een web waarin we onszelf lijken te willen vangen, in totale controle. Het doet denken aan de parabel van de kikker. Die gaat als volgt. Een kikker die je in een kokende pot water gooit, springt er als de bliksem uit. Een kikker die je in een kom lauw water zet, zal zich behaaglijk voelen. Wanneer je dat water opwarmt, zal hij blijven zitten. Hij zal levend verbranden. De moderne mens is die kikker.

Hof-arts

Eric ziet een sterk verband tussen burn-out en ecologie. Het dominante verhaal en wereldbeeld loopt op zijn laatste benen. In 2019 is hij met pensioen gegaan en een tweede leven begonnen als hof-arts. Met zijn boomgaard in Broechem (bij Ranst, op 15 km van Antwerpen) – in 2008 plantte hij de eerste fruitbomen op een akker waar jarenlang maïs werd geteeld – wil hij een plek maken die ontvankelijk is, waar mensen samenkomen, waar pijn gedeeld wordt, waar hoopvolle alternatieven ontstaan, kortom: waar ‘het nieuwe’ geboren kan worden.

Kanteltijd

Hij gelooft dat we in een kanteltijd leven. Op heel wat plekken ontstaan nieuwe initiatieven, voelen mensen pijn, ontstaat bewustzijn, dromen we van een (betekenis)voller leven. Hij gelooft (met ons?!) in het belang van ondersteunende netwerken die deze oases voeden en met elkaar verbinden, die zorg dragen voor al die kiemende zaadjes. Want het is allemaal nog zo pril en kwetsbaar, en voor je het weet rijdt er een tractor over. Maar de liefde en de waarheid zijn tijdloos en de moeite van het leven waard. Dat is waar we onze aandacht op moeten richten. In deze fase is het volgens hem belangrijk om een ‘coalition of the willing’ aan te gaan. Dus: niet iedereen direct (of geforceerd) mee willen ‘trekken’ in het bad, maar werken met de mensen en de plekken waar een energie of openheid zit. Niet (te veel) energie steken in overtuigen, maar aandacht schenken aan ‘dat wat nu nodig is’, aan wat wil transformeren, leven en bloeien. En dat is al heel wat, heb ik tijdens het openingsweekend nog maar eens gemerkt.

Over het werk op de Droomgaard schrijft hij: “En zo werd mijn Boomgaard een Droomgaard, een oord voor Droomgaardgesprekken. Een plek waar artsen, coaches, duurzame ondernemers… (opnieuw) durven dromen en stelling durven nemen over een nieuwe economie en een nieuwe aarde met een nieuw verhaal. (…) De droomgaard wil fungeren als ontmoetingsplek, als levend netwerk, als community, als gastheer, als… Een plek in het bijzonder voor jonge, groene ondernemers. We maken steeds weer plannen rond het vuur. Onze lokaal geoogste thee staat altijd klaar.’

Op 29 en 30 september gaat het slotweekend van het Festival van Verbinding door in de Droomgaard. Het programma oogt alvast veelbelovend.

Als uitsmijter deel ik graag nog twee citaten uit het boek, één van Eric zelf en één van Plato:

“Mijn bijen vliegen 3 kilometer, op zoek naar nectar en stuifmeel. Mijn honing is mijn honing niet. Ik ben afhankelijk hiervoor van mijn omgeving. Laat mij dus méér met de omgeving, met het systeem bezig zijn en hier actief in participeren. Want gunstige omstandigheden bepalen mijn gezondheid en geluk.” (Eric B.)

“Dus om hoofd en lichaam gezond te maken, moet je eerst de ziel genezen: dat komt als eerste. Want dit is de grootste fout die we tegenwoordig maken bij de behandeling van het menselijk lichaam: dat artsen de ziel van het lichaam scheiden.” (Plato)

Eric Boydens, Welkom in mijn boomgaaard. Welkom in de Droomgaard. Over omstandigheden creëren voor gezondheid, geluk en zingeving in een ecologische omgeving. 114 pagina’s. 25 euro Info en bestellen: www.ericboydens.be/welkom-in-mijnboomgaard-welkom-in-de-droomgaard/

Eric Boydens is gastspreker op ons 3de Feest van de Korte Keten: meer details in het programma via www.trager-vzw.be en onze Facebook-pagina.