5 minute read

Land van Lobo, een labo voor cultuurverandering

Een groep enthousiaste inwoners van Geraardsbergen, Ninove en Galmaarden startte vorig jaar met het project ‘Uit liefde voor onze streek’ (hierna: ULVOS). Eén van de trekkers is Dirk Sturtewagen, coördinator van Waerbeke vzw, de organisatie die zich al meer dan 20 jaar inzet voor de integratie van stilte in alle domeinen van de Vlaamse samenleving. We waren benieuwd, sprongen op onze fiets en gingen in de oude pastorie van het dorp Waarbeke op de koffie bij Dirk.

Dag Dirk, hoe zijn jullie op het idee gekomen voor dit project?

ULVOS is een bovenlokaal cultuurproject dat zijn wortels heeft in het Stiltegebied Dender-Mark, het pilootproject waarmee Geraardsbergen, Ninove en Galmaarden in 2001 het eerste stiltegebied in Vlaanderen officieel op de kaart zetten. Sinds 2021 geniet dit unieke grensgebied ook internationale erkenning als Urban Quiet Park. Met diverse streekgenoten gingen we met de volgende vragen aan de slag: hoe kunnen we in onze streek actief burgerschap en sociale cohesie bevorderen door middel van nieuwe vormen van samenwerking? wat is er nodig om de zorg voor elkaar en voor onze natuurlijke omgeving te vergroten? Met laagdrempelige, uitnodigende startvra- gen spreken we streekbewoners aan. Het verlangen groeit om meer bewust om te gaan met de plek die we samen bewonen. Het project onderzoekt hoe we beter kunnen samenwerken om de gemeenschap op deze plek te laten floreren.

Noden en wensen van streekgenoten worden door een ontwerpgroep vertaald in doelen. Deze ontwerpgroep bestaat uit een mix van geëngageerde burgers, medewerkers van middenveldorganisaties, lokale ondernemers en betrokken ambtenaren. Deze groep is met een open blik gericht op het hele ecosysteem en overstijgt daarbij de eigen belangen. Ze ontwikkelt een ‘platformstrategie’ en test deze uit i.s.m de projectpartners in zogenaamde ‘prototype-acties’. Succesvolle acties kunnen zich verankeren. We zien onze streek als een labo voor cultuurverandering.

Welke partners zijn zoal betrokken bij dit project?

Stichting Lodewijk de Raet is onze procesbegeleider. Gemeentebesturen en sociaal-culturele partners als Avansa spreken we aan om bij te dragen aan een vlotte communicatie met de streekbewoners. Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei, Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen en natuurorganisaties geven stem aan de natuurlijke belangen bij het in kaart brengen van het ecosysteem. Diverse middenveldorganisaties, welzijnsactoren en burgerinitiatieven helpen om bovenlokale verbindingen te smeden, met aandacht voor inclusie.

Waarom is dit project een goede zaak voor deze regio?

De Denderstreek kampt met tal van samenlevingsuitdagingen. Een gedeelde betrokkenheid op het ecosysteem van de streek in en om het stiltegebied kan mensen verbinden rond een positief streekverhaal. Welke achtergrond of voorkeur mensen ook hebben, het gevoel te behoren tot een gemeenschap en een plek kan bijdragen tot het welzijn van mensen.

Deze streek is interessant door haar omvang op mensenmaat, maar ook omdat ze gemeente- en provinciegrenzen overschrijdt. Door ontwikkeling van de platformstrategie ontstaan er bovenlokale verbindingen die voorheen ondenkbaar waren. ULVOS willen we vertalen in een toegankelijke communicatiecampagne gericht op diverse streekactoren. Communicatie gebeurt via de kanalen van de projectpartners. Eenzelfde herkenbaar label kan langzamerhand zijn intrede doen en gebruikt worden door zowel burgers, lokale overheden als betrokken organisaties.

Het glooiende landschap in het Stiltegebied is kenmerkend voor de streek: bovenop de top van de Congoberg kijkt het kunstwerk ‘De Ontvoering van Europa’ van Koenraad Tinel over de wijde regio uit.
Foto’s © Wim Schrever

Wat zijn mogelijke acties die uit deze nieuwe netwerken kunnen ontstaan?

Dit voorjaar zette ULVOS mee haar schouders onder het vrijwilligersproject DAG VAN DE AARDE in De Helix in Grimminge. Deze dag in april staat al een halve eeuw wereldwijd in het teken van de zorg voor onze planeet, de habitat waarin we samenleven met elkaar en met al wat leeft. Ook in de Denderstreek schrijven mensen nieuwe verhalen, waarin zij met eigen talent en creativiteit de basis leggen voor duurzame verandering. Transitie is niet langer een verre droom, maar een realiteit die dag na dag wordt waargemaakt! Door dit event met vele lokale spelers hier te vertalen ontstaat een leerrijk contactmoment voor al wie zich inzet voor onze streek.

Of nog enkele andere voorbeelden. Het is realistisch en haalbaar dat we de komende jaren dankzij ULVOS meer en meer projecten zien ontstaan zo- als deze: sociaal-culturele organisaties en geëngageerde burgers zetten hun schouders onder de herbestemming van een leegstaande kerk als open ontmoetingsplek voor streekbewoners. Of kunstenaars gaan aan de slag met verhalen van diverse streekbewoners over hun liefde en dromen voor de streek in een theatervoorstelling en op een kunstparcours in en om het stiltegebied. We zien pluktuinen tot ontwikkeling komen waar productie, ontmoeting en natuurbeleving samengaan, waar jong en oud samenwerken en er aandacht is voor mensen in kwetsbare situaties. Of cultuur- en welzijnsactoren slaan de handen in elkaar om samen met natuur- en landschapsactoren mensen in een kwetsbare positie mee te nemen in trajecten waarbij het eigen herstel én het herstel van de natuurlijke omgeving hand in hand gaan. En wat vind je van jeugdorganisaties en rusthuizen die jongeren en ouderen samenbrengen om verhalen te delen en te praten over de toekomst die zij zien voor de streek?

Hoe kunnen geïnteresseerde burgers of organisaties (in deze onderzoeksfase) bijdragen aan ‘Uit liefde voor onze streek’?

Met onze ontwerpgroep vatten we onlangs onze droom voor de streek in enkele zinnen samen. We nodigen nu iedereen uit om te reageren op dit verhaal (zie kaderstuk). Wat voel je bij deze tekst? Welke kansen zie jij om onze streek te doen floreren? Wat vind je van de werknaam die we voor onze streek kozen: Land van Lobo? Mail je antwoorden graag naar info@bronhuis.be. Veel dank hiervoor!

Dank voor dit boeiende gesprek op deze historische plek!

Het glooiende landschap in het Stiltegebied is kenmerkend voor de streek.
Foto’s © Wim Schrever
This article is from: