6de jaargang nummero 24 6 september 2023 Redactie-adres Buizemontstraat 19
Giesbaergske koleuren gazette
9500 Geraardsbergen
Giesbaergen
giesbaergske gazette vordat de koleuren goe zoan vermingen
Onafhankelijk en kleurrijk multicultureel gazetje ter verdubbeling van cultuur die niet enkelvoudig kan werken. Giesbaergske Koleuren Gazette is een realisatie en uitgave van Studio Schrever en Uitg. Eigenbegeer
Intussen
in de wereld De school-
stakingen van Greta Thunberg en haar volgelingen hebben een tastbare indruk gemaakt op het consumentengedrag. Uit onderzoek in Zwitserland blijkt dat bijna een op drie zijn gedrag heeft veranderd. n De hoop om de ergste gevolgen van de klimaatverandering te vermijden blijft leven, met dank aan het fenomenale succes van hernieuwbare energie. Dat
© Wim Schrever
1 Licht op de stad Intussen in de wereld 2 Voorwoord Vive le vélo: Fietsolutie 3 Karen stelt zich voor in Stadsboerderij Hunnegem 4 Verslag uit de Denderstreek: gesprek met auteur Dominique Willaert 12 Koken met Karen: Tuinpesto 14 Boekvoorstelling in Geraardsbergen 16 Wekelijkse Korte Keten Markt Hunnegem 20 Fotoverslag Feest van de Korte Keten 22 Ikben Naza: campagne digitaliseren 23 Richard Omanga: man van de wereld 24 Colofon Filosofietje als Uitsmijter
Licht op de stad
Vanop een berg kan je verder de wereld in kijken. Dat is niet anders op deze fijne plek in Geraardsbergen: de Oudenberg, op de top van de Muur. Het is geen hoge piek: het hoogste punt meet slechts honderdenelf meter boven de zeespiegel. Toch geeft de unieke heuvel een groots gevoel. Het is dan ook de enige heuveltop in de buurt. Eigenlijk is het de spits van een heuvelrug, die
al in het naburige Deux-Acren begint. In Wallonië dus. Daar neemt de aardkorst een lichte glooiing aan, op de oevers van de Dender, de machtige rivier die door het landschap kronkelt, op weg naar de zee. Gestaag klimt de heuvel van daar af dus, op naar het hoogste punt, met hier en daar een extra stulpje er bij. De rug van deze heuvel is eveneens bijzonder. Bij het verschuiven van aardplaten vele miljoenen jaren geleden, bleef de originele zandgrond er als korst bovenop liggen. En dat is dezelfde bodemlaag die we ook in de Kempen
blijkt uit nieuwe cijfers van het Internationaal Energieagentschap (IEA). n In het dorp Falan in Colombia is het verzet tegen nieuwe mijnbouw ijzersterk. ‘Als het aan de milieuactivisten van Falan ligt, eindigt hier en nu de kolonisatie van Falan.’ n Dé grote winnaar van de energiecrisis is zonder twijfel hernieuwbare energie, met zonne-energie op kop. Voor zon was 2022 een absoluut recordjaar. n De ontbossing in het Braziliaanse Amazonegebied blijft een neerwaartse trend vertonen, zo tonen cijfers van het nationale ruimteonderzoeksinstituut van Brazilië. (uit MO* Magazine)
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
aantreffen. Daardoor kunnen we op deze heuvelrug eenzelfde plantengroei waarnemen als op de heidegrond in de verre Kempen. De wondermooie Blauwe Knoop is er een van. Deze kunstige bloem kan je momenteel ook vinden op de bolle rug van de geroemde oude berg. Dit bergje, eigenlijk een heuvel als we eerlijk zijn, heeft dus meer troeven dan enkel de (luttele) hoogte. Als we goed kijken, vanuit de verte, kan je er bovendien ook de buik van een slapende reus in zien. Maar dat verhaal is voor een volgende keer... (WimS)
© Wim Schrever
I nhou dst a f e l Edit ie H e rf st ‘ 23
1
www.giesbaergskekoleurengazette.be
V o o r w o o r d In deze vierentwintigste editie van uw favoriete, kleurrijke krant (een schouderklopje mag wel eens, horen we tegenwoordig wel vaker in therapeutische kringen.. :-} zetten we een nieuw boek over de Denderstreek in het licht. Theatermaker en auteur Dominique Willaert reisde vorig jaar enkele maanden op de oevers van de Dender. Hij ging er in gesprek met mensen van uiteenlopende visies en opinies. De verhalelen verzamelde hij in het boek ‘Niet alles maar veel begint bij luisteren’. Tijdens de interviews was hem dat namelijk sterk opgevallen, dat mensen niet meer gehoord werden. Dat ze er alleen voor staan. Dat Dominique als bezieler van socio-artistieke projecten in Gent zo’n diepe interesse in onze regio toont, is welgekomen. Met zijn kennis en ervaring kan hij een beweging in gang zetten en de regio in de aandacht zetten. Het is niet vreemd, die interesse vanuit Gent voor onze stad Geraardsbergen. Guido Gezelle stelde het al eerder: ‘Tussen Gent en Geraardsbergen / daar liggen zeven scherven / zeven scherven langs de wijde watergang / niemand die ze raken kan / niemand die ze genaken kan / raadt, wat zijn me die scherven dan?’
De Fietsolutie zet zich ook in Geraardsbergen door De Giesbaergske Koleuren Gazette heeft wel vaker dingen in beweging gezet, in de Geraardsbergse dynamiek. Vanuit de intentie om in te zetten op werkbare en duurzame alternatieven, ontstond ook het deelplan om het gebruik van de fiets te stimuleren. Fietscampagne werd opgestart en voorziet sindsdien in op maat gemaakte cam-
pagnes om meer mensen vaker aan het fietsen te krijgen voor dagelijkse verplaatsingen in en rond Geraardsbergen. De vzw voert daar een fikse communicatie rond. De maatschappelijke evolutie naar meer fietsmobiliteit kon namelijk ook in Geraardsbergen niet uitblijven. En daar heeft Fietscampagne zeker toe bijgedragen: de Fietsolu-
tie kreeg ook hier voet aan de grond en begon te resoneren in het lokale beleid. Op de recent voorgestelde plannen voor een hernieuwd stadscentrum, werd bijvoorbeeld het Kunstpleinplan opgenomen, dat Fietscampagne vzw al in 2017 lanceerde en uittekende tot een zoemende bijenkorf in het centrum van de stad. Check! ((Adri)
Veel lees- en kijkplezier in de vierentwinstigste Giesbaergske Koleuren Gazette! Wim Schrever, hoofdredacteur.
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
2
www.giesbaergskekoleurengazette.be
Stadsboerderij Hunnegem Coördinator Karen Remans
Een mandala van bloemen en vruchten Op vrijdag 1 september startte Karen Remans als coördinator voor de Stadsboerderij Hunnegem. Ze kijkt ernaar uit om de job aan te pakken en stelt zichzelf graag even voor. Mijn nieuwe job in de Stadsboerderij Hunnegem, bij TraGer vzw startte op 1 september. En dus is het tijd om de vakantie af te ronden en samen met jullie aan de slag te gaan! Mijn passie is genieten van wat de natuur ons schenkt. Als je dat samen deelt en als je in harmonie elkaar kunt vinden en delen wat je dierbaar is, dan kan er een prachtig schilderij ontstaan of een mooie symfonie. Graag deel ik met jullie enkele ideeën en dromen die we samen waar kunnen maken in de Stadsboerderij Hunnegem. Ik kijk erg uit naar de Denkdag met alle vrijwilligers en de Raad van Bestuur, op zaterdag 30 september (uitnodiging volgt nog). Het is een goed moment voor een nieuwe start.
Mandala zie ik een ster met vijf armen. Dit vertaal ik nu voor vzw TraGer in vijf doelen: Natuur-educatie, Ontmoeting tussen jong en oud in het voedselbos, Korte keten markt, Heerlijke en eerlijke maaltijden, Transitie in de praktijk.
De Mandala vertrekt vanuit het centrum en groeit uit zoals de stralen van de zon. Dit is een beeld van: rozengeur en zonneschijn, een herinnering aan de zomer! Ik besef goed dat het leven niet altijd zo rooskleurig is, maar ik hoop dat ik in mijn nieuwe functie er kan toe bijdragen dat we samen aan die vijf pijlers kunnen verder bouwen. Dat de vzw mag groei- Ja, het gaat TraGer! Trager misschien en, dat onze stem mag klinken en dat dan we allemaal zouden willen. Het vraagt ook van iedereen inzet en moed. Ja, de administratie en de boekhouding moeten ook gebeuren en er zijn veel helpende handen nodig in de tuin en bij de korte keten-markt. Ik geef het een kans, komen jullie ook mee de vruchten (en de zonnebloemen) plukken de komende weken(/maanden/jaren)? Dank aan ieder van jullie voor het vertrouwen.
Drie jaar geleden maakte ik op het eind van de zomer een schilderijtje met bloemen en vruchten. Centraal in deze
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
we duurzame veranderingen kunnen realiseren. Dat zowel een jonge als een oudere bezoeker van de stadsboerderij anders leert kijken naar eenvoudige dingen zoals een zaadje dat geplant wordt. En dat we te zijner tijd allemaal de vruchten ervan kunnen plukken.
Tot binnenkort! Karen
3
www.giesbaergskekoleurengazette.be
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
4
www.giesbaergskekoleurengazette.be
Op stap in de Denderstreek Dominique Willaert
‘De idee dat niemand luistert, zit heel diep bij de mensen’ Schrijver en theatermaker Dominique Willaert trok vier maanden door de Denderstreek, en sprak er met iedereen die zijn pad kruiste. Van kiezers van Vlaams Belang tot nieuwkomers met Afrikaanse roots: “De woede is immens.” Denderstreek Na twee decennia verliet theatermaker en activist Dominique Willaert in 2022 zijn geesteskind, het Gentse cultuurhuis Victoria Deluxe. De gewezen artistiek leider vond zichzelf heruit als denker en schrijver. Eerst van het essay ‘Dansen op een ziedende vulkaan’, binnenkort van een boek waarvoor hij op stap ging door Denderleeuw, Ninove, Aalst en Geraardsbergen. Beter bekend als de Denderstreek.
‘Nogal wat bewoners van de Denderstreek zijn boos, en dat snap ik.’ “Het was een opbouwwerkster uit de Denderstreek die me een mail stuurde met het idee”, vertelt Willaert in een druk bezet café. “Uiteindelijk ben ik vier maanden door de streek getrokken. Ik heb er met mensen uit de sociale woonwijken gebabbeld. Ik heb cafés bezocht en rondgehangen in de stationsbuurten.” In die Denderstreek haalt extreemrechts bij verkiezingen al jaren monsterscores. In 2018 stemde 40 procent van de kiezers in Ninove voor Forza Ninove van Vlaams Belanger Guy D’haeseleer. Centraal in Willaerts gesprekken stond dan ook de vraag waarom extreemrechts in deze streek en ver daarbuiten zo’n vruchtbare grond vindt. Het resultaat wordt een boek waarin de inwoners van deze streek aan het woord komen, zegt Willaert. “Hier en daar reflecteer ik over wat ze me vertelStraatbeeld in Geraardsbergen - Foto © Wim Schrever 6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
den, maar dan vooral herstelgericht. Ik wil geen boek dat de gemoederen nog meer verhit. Daar zijn er al genoeg van. Nogal wat bewoners van de Denderstreek zijn boos, en dat snap ik. Daarom wil ik het hebben over hun reële problemen. En hoe we de noden en verzuchtingen waarmee ze worstelen beter kunnen begrijpen.”
“Mensen met een migratie-achtergrond zijn vaak noodgedwongen meer informeel georganiseerd. Ze vinden minder aansluiting bij de bestaande gemeenschap en onze lange geijkte procedures. Maar het is een klacht die bij witte mensen vaak terugkomt: ‘ze’ organiseren zich apart, los van ons.”
“Zo was er in Denderleeuw een kerk met een zwarte priester aan het hoofd. Die nieuwe priester zorgde voor een heel nieuw publiek. Van heinde en ver kwamen er gelovigen naar die kerk. In de wijk stonden er plots auto’s met Duitse, Nederlandse en Franse nummerplaten. De oudere Vlamingen uit de buurt stonden hier met verstomming naar te kijken, Verlies van werk als bron van extreemrechts? want terwijl hun misvieringen leeglopen, zien ze de kerk in hun wijk volstromen “Tot in het begin van de jaren negentig met zwarte mensen.” was er voldoende werk in de streek. Het waren dikwijls zware en ongezonde Heb je tijdens je tocht ook gesproken met die jobs, maar mensen hadden wel een in- nieuwe bewoners? komen en bestaanszekerheid. Bovendien was aan de fabriek een heel soci- “Natuurlijk heb ik ook gepraat met aal leven verbonden: cafés, sportclubs, nieuwkomers. En de overgrote meerdertoneelverenigingen. Met de teloorgang heid van die groep doet het goed: ze van de industrie is ook dat bijna allemaal spannen zich in om Nederlands te leren, verdwenen.” hebben werk, willen net als iedereen hun kinderen goed opvoeden. Kortom: Het gaat dus over meer dan materieel verlies? ook zij hopen op een waardig en goed leven. Maar dat vertelt extreemrechts “De streek is vanaf 2000 snel en ingrij- niet. Bij hen is het wij-tegen-zij.” pend veranderd. Door de dure woningprijzen en complexe leefsfeer in Brus- En dus stemmen mensen op Vlaams Belang. sel, zijn er veel mensen met Afrikaanse Is dat niet een beetje kortzichtig? roots komen wonen. Andere mensen, andere talen, andere gewoonten. Voor “Rationeel misschien wel, maar mensen veel oorspronkelijke inwoners werkte dit zijn niet enkel rationele wezens. Menontwrichtend. Ze werden ook nauwelijks sen kijken niet alleen naar de wereld op tot niet op de komst van zo veel nieuwe basis van feiten en cijfers, maar ook op mensen voorbereid.” basis van emotioneel geladen verhalen. Daarmee proberen ze greep te krijgen op hun leven.” Of die woede dan zo groot is? “De woede is immens, zeker bij de oorspronkelijke witte inwoners van de Denderstreek. Zij stapelen een lange reeks aan verlieservaringen op, die vaak te maken hebben met de de-industrialisatie van de streek.”
‘Er zijn veel mensen met Afrikaanse roots komen wonen. Andere mensen, andere talen, andere gewoonten.’ 5
“Het heersende politieke sentiment vindt daar zijn basis. Politiek is in de eerste plaats emotie. Extreemrechts speelt daar handig op in, daarom zijn ze zo’n sterke en dominante politieke factor.” Wat betekent dat voor de politiek? www.giesbaergskekoleurengazette.be
“De meeste lokale bestuurders in deze regio zijn mensen die goed en degelijk proberen te besturen. Dat is belangrijk. Alleen slaat dat niet aan bij de burger. Mensen voelen het niet. Voor veel mensen speelt goed bestuur weinig rol in hun stemgedrag.”
‘Ik ben naar een lezing van Filip Dewinter gaan luisteren. De manier waarop hij aan storytelling doet, is haast geniaal.’
ten kiezers naar partijen en krachten waar ze die wel denken te vinden. Veel kiezers willen met hun stem op extreemrechts zich revancheren op ‘de politiek’, waar ze zich al lang vervreemd van voelen.” Wat slaat er dan wel aan?
“De sluw en slim geconstrueerde verhalen die de populisten van Forza Ninove en Vlaams Belang brengen. Wat aanslaat is de omvolkingstheorie. Ik ben naar een lezing van Filip Dewinter gaan luisteren. De manier waarop hij aan storytelling doet, is haast geniaal. Hij “Als politieke partijen onvoldoende on- spreekt mensen in de zaal rechtstreeks derdak en geborgenheid bieden, vluch- aan en vraagt hen: ‘Willen jullie hier over twintig jaar met een hoofddoek zitten? En in plaats van een cava met een halalStraatbeeld in Geraardsbergen drankje? Ja of nee?’” - Foto © Wim Schrever
‘Mensen zijn boos omdat banken hun kantoren sluiten en het openbaar vervoer op niets trekt.’ “Dewinter zijn discours bulkt van verhalen en sterke emoties. Wij framen dat discours als fake news en een complot. Maar zijn publiek hoort vooral verhalen die hen houvast bieden. Veel mensen verlangen naar een reductie van de complexe werkelijkheid. Simpele verhalen met duidelijk herkenbare vijanden zijn dan een antwoord.” Je spreekt haast positief over extreemrechts. Snap je dat mensen van kleur dit pijnlijk vinden? “Absoluut. Ik spreek hier op geen enkele manier een goedkeuring over uit, integendeel. Het populisme van extreemrechts is zo rauw dat het veel integere mensen uit de politiek jaagt. Tegen mensen van kleur heerst zelfs een heuse intimidatiecultuur, zeker als ze een mandaat hebben. Dat is zo goor dat het eigenlijk strafrechtelijk vervolgd moet worden.” “Laat het dus duidelijk zijn: ik maak me heel veel zorgen over hun populariteit. Alleen kan ik objectief gesproken, enkel zien dat ze hun werk als stemmenronselaars uitstekend doen.” Wat heeft het Vlaams Belang dat linkse partijen niet hebben? “Links heeft het te weinig over het echte leven, de reële zorgen en problemen van mensen. Ze hebben het vaak over koopkracht of een winstvermogenbelasting. Maar dat is te abstract voor gewone burgers.” “Mensen zijn boos omdat banken hun kantoren sluiten en het openbaar vervoer op niets trekt. De afbouw van onze publieke dienstverlening is bijzonder nefast. De voortschrijdende digitalisering doet ook veel kwaad. Alles moet online gebeuren, ook bij de hulpverlening, stadhuis, vakbond of ziekenfonds. Maar er zijn mensen die dat nooit zullen kunnen of willen. Ik sprak zelfs iemand die zijn laptop op de grond kapot had gegooid omdat het hem niet lukte om een online-account aan te maken.”
‘Mensen hunkeren naar sociale erkenning en waardering.’ 6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
6
www.giesbaergskekoleurengazette.be
Maar hoe los je die frustratie op? “De nabijheidspolitiek van de vroegere zuil was zeer effectief. Oudere mensen blikken met heimwee terug naar die periode.” “Socialisten, liberalen en christendemocraten hadden hun zitdagen waarop ze mensen met allerhande problemen hielpen. In ruil werden mensen lid van de juiste vakbond en mutualiteit, en gaven ze hun stem aan de juiste partij. Er was een sterk wij-gevoel. Mensen behoorden letterlijk en figuurlijk tot een politieke familie.”
‘Drie jaar geleden werden de carnavalisten van Aalst weggezet als antisemieten. Dat heeft veel commotie veroorzaakt.’
“Het politieke dienstbetoon van Vlaams Belang is ronduit indrukwekkend. Elke zaterdag is er in het Vlaams Huis een zitdag. De mandatarissen zitten boven in kamertjes, mensen gaan er naar toe met hun klachten en verzuchtingen. Ik ben er meerdere keren geweest. De mensen die er zitten, zijn de mensen die vroeger in het gildenhuis of het volkshuis terecht Dat dienstbetoon leidde soms wel tot corruptie. konden.” “Ik denk dat corruptie een te zwaar woord is. Het is een fout beeld dat alle mensen die hier gebruik van maakten profiteurs waren. Dienstbetoon gaf mensen een gevoel van geborgenheid en de garantie op bestaanszekerheid. Dat is nu totaal weg. Mensen gaan ten onder aan de uitzinnige individualisering die onze samenleving tot in haar dieptste kern treft.”
“Het vroegere volkshuis in Ninove is gesloten. Dat was een plek met een immens rijke geschiedenis. Er was een turnclub, toneelvereniging, harmonie en een feestzaal. Weg! Een paar straten verder opende Forza Ninove het Vlaams Huis. Guy D’Haeseleer organiseert ook meerdaagse eetfestijnen met meer dan tweeduizend bezoekers. Hij vult het gat dat de traditionele partijen laten vallen.”
Op bezoek bij een gezin in Geraardsbergen - Foto © Wim Schrever
“Absoluut. Buiten het obligate bezoek een maand voor de verkiezingen zie je politici niet meer in de wijken. Dat is funest. Het zorgt voor nog meer boosheid.” Misschien willen politici gewoon geen loze beloftes doen? “Mensen zijn niet dom. Ze snappen heus wel dat veel problemen zo complex zijn dat beleidsmakers die niet zomaar kunnen oplossen. Ze hebben liever dat je hen dat ook niet belooft.” “Wel is er een enorme hunkering naar sociale erkenning en waardering. Iets wat weinigen nog krijgen: niet op het werk, niet in de sociale woonwijk waar ze leven, niet van hun bestuur. Wanneer Forza Ninove en het Vlaams Belang dit wel doen, dan scoren ze meteen.”
‘Kiezers van Vlaams Belang rouwen. Ze zijn verdrietig en kwaad.’
Guy D’haeseleer en zijn aanhangers organi- Is het dat? Mensen hebben te weinig persoonlijk contact met de man of vrouw die ze seren wel nog zitdagen. hebben verkozen? “De mensen die op extreemrechts stemmen, doen dit veel minder uit ideo6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
7
www.giesbaergskekoleurengazette.be
logische overtuiging dan we soms denken. Heel wat kiezers vertelden me expliciet geen racist te zijn. Het is daarom dom om ze weg te zetten als racisten of fascisten. We moeten het politieke succes van extreemrechts veel grondiger bestuderen, en dat betekent vooral onbevooroordeeld leren luisteren naar wie op hen stemt.”
‘De mensen die ik in de streek hoop heb zien brengen, waren opbouwwerkers.’ Hoe werd je ontvangen in het Vlaams Huis? “Iedereen was vriendelijk tegen me. De eerste keer bekende ik wel dat ik een beetje linksig ben. (lacht) Maar ik ben in de eerste plaats volks, kan me snel aanpassen en stond daar niet te zwaaien met een belerend vingertje.” Is dat de fout die de linkerzijde maakt? “Soms wel ja. We zijn bijvoorbeeld te De oude fabriek van de Union Allumettière (Unal-site) werd in 2016 met de grond gelijkgemaakt - Foto © Wim Schrever
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
belerend over wat mensen wel en niet komen vlakbij twee scholen en de lokale bevolking werd op geen enkele manier mogen zeggen.” gehoord. Bovendien vinden mensen hier “Neem carnaval, dat is in de Denderval- terecht dat ze al genoeg miserie heblei enorm belangrijk. Drie jaar geleden ben.” werden de carnavalisten van Aalst weg- “Minister van Justitie Vincent Van Quicgezet als antisemieten vanwege enkele kenborne (Open VLD) komt dat verkopraalwagens met Joodse karikaturen. pen op een infovergadering, maar hij Dat heeft in heel de streek veel commo- doet zelfs niet de moeite te verstoppen tie veroorzaakt. ‘Zelfs dat gaan ze ons dat de beslissing eigenlijk al genomen afpakken.’ Het is dat soort ressentiment is. Die vergadering is nog niet afgelodat mensen in de armen van extremis- pen of Forza Ninove lanceert een grote ten drijft. Schrijf maar op: in Ninove zal Facebookcampagne. Zo’n beslissing is het cordon sanitaire breken en wordt een cadeau voor hen. Waarom zoekt men niet naar een kapitaalkrachtigere D’haeseleer burgemeester.” regio waar minder druk is?” Dat is een straffe voorspelling. Politiek consultant Reinout Vanzandycke die “Ik vind het verschrikkelijk, maar de tra- ook in deze reeks verkiezingsinterviews zat, ditionele partijen doen het hem cadeau. benadrukte heel fel het belang van sociale In Ninove bijvoorbeeld komt er een de- media. tentiecentrum met kleine detentiehuizen bij de oude rijkswachtkazerne. Op zich “In mijn gesprekken vroeg ik altijd waar een goed idee, maar die detentiehuizen mensen hun nieuws halen. Zeker bij jongeren zijn dat sociale media, vaak TikTok. Guy D’haeseleer zit daar ook ‘Iets kleins, zinvols veran- op. Ik heb die filmpjes bekeken. Ze zijn slim gemaakt en hij speelt handig in op deren in je eigen straat, het onderbuikgevoel. Of het nu klopt of buurt of wijk… niet klopt wat hij beweert, speelt helaas veel mensen hebben daar geen rol. Hij spreekt de mensen rechtstreeks aan en dat telt.” goesting in.’
8
www.giesbaergskekoleurengazette.be
“Ik maak me daar ernstig zorgen over. We leven in zeer onredelijke tijden maar weten niet hoe we daarmee moeten omgaan. Normaal leren wij om redelijke argumenten te ontwikkelen, om in dialoog te gaan, om tot een compromis te komen. Maar dat werkt vandaag niet meer. Er zit een grote vernietigingsdrang in de architecten van extreemrechts. En omdat een aanzienlijk deel van de mensen verlieservaringen cumuleert, zoeken ze onderdak bij extreemrechts.” Hoe komt dat? “Mensen rouwen. Ze zijn verdrietig en kwaad. Mensen geloven niet dat het ooit nog beter wordt, zelfs niet met Vlaams Belang aan de macht. Toch willen ze hen die kans geven.” “Waarom? Omdat ze zich herkennen in hun rol als underdog. Het Vlaams Belang beweert dat ze gecensureerd en doodgezwegen worden. Dat past helemaal in de levenservaring van mensen. Het gevoel dat niemand naar hen luistert, niemand met hen spreekt, zit heel diep.” Moet het sociaal werk deze groep mensen dan geen stem geven? “De mensen die ik in de streek hoop heb zien brengen, waren opbouwwerkers. Zij fungeren als pubieke dienstverleners die goed aanvoelen wat er bij mensen leeft. Het zijn getrainde luisteraars.” “Dikwijls zijn het mensen die geboren en getogen zijn in de Dendervallei, of er al lang wonen. Als sociaal werker moet je de streek kunnen lezen, pas dan word je betekenisvol. Je moet ook bereid zijn om er te blijven en niet naar de stad te vluchten.” (lacht) Wat lijkt je een goede aanpak? “Vroeger was ik de man van het grote verhaal, de ideologie. Maar ik ben veel pragmatischer geworden. Vandaag haal ik mijn inspiratie onder meer uit het werk van de Frans-Joodse activiste Simone Weil. Zij streefde ernaar om in een kleine behapbare context betekenisvol te zijn voor mensen in een kwetsbare positie.” “Iets kleins, zinvols veranderen in je eigen straat, buurt of wijk… veel mensen hebben daar goesting in. Dat geeft hen handelingsvermogen. Als je het enkel over de grote crisissen en grote uitdagingen hebt, werkt dat verlammend. Mensen maar ook sociaal werkers voelen zich dan onmachtig.” 6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
Maar als sociaal werker kan je die crisissen “Ieders Stem Telt (project dat een stem en uitdagingen niet terzijde schuiven. geeft aan maatschappelijk kwetsbare groepen tijdens verkiezingen in België , “Het is een en-en-verhaal. Daarom ben red) kan dat veranderen. En taal is daarik een groot supporter van ‘Ieders Stem bij een belangrijk element. We moeten Telt’, het project dat in de aanloop naar meer gewone volkstaal gebruiken. Mende verkiezingen 2024 aan nieuwkomers, sen worden zot van de technische besociale huurders, mensen in armoede stuurstaal van beleidsmakers en politici. een stem geeft.” Niemand kan nog volgen. Heldere taal verhoogt echte participatie. En dat is “De mensen van kleur die ik sprak, wa- broodnodig.” ren meestal totaal niet bezig met politiek. Nochtans zijn ze erg kwetsbaar. Ze (Bron: zijn zo getraind in zelforganisatie dat het Sociaal.Net; auteurs: Geert Schuereen groep is die leeft met de idee: wij mans, Liselot Simillion, Nico Bogaerts) hebben de overheid niet nodig. De kans is reëel dat velen van hen niet naar de Het boek ‘Niet alles maar veel begint bij stembus zullen trekken, laat staan dat luisteren’ is een uitgave van Epo Uitgeze weten op wie ze zouden stemmen.” verij. Bestellen via www.epo.be 9
www.giesbaergskekoleurengazette.be
Tachini is een van de geïnterviewde Aalstenaars in het boek ‘Niet alles maar veel begint bij luisteren’. Foto: © Yasmina Besseghir
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
10
www.giesbaergskekoleurengazette.be
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
11
www.giesbaergskekoleurengazette.be
Ontwerp: Karen Remans 6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
12
www.giesbaergskekoleurengazette.be
Gezonde voeding Keukenrecepten
Koken met Karen: Tuinpesto met rucola Karen is coördinator van de Stadsboerderij Hunnegem. Samen met een recept voor pesto, deelt ze haar visie en dromen voor het project.
We gaan creatief en intuïtief aan het werk. We brengen transitie in de praktijk in Geraardsbergen.
Een jaar geleden werkte ik in de Sociale moestuin bij Teledienst (nu vzw De Knoop). Als moestuin-begeleider heb ik gedurende één jaar de seizoenen beleefd in al zijn facetten. Cathy heeft dit recept op punt gesteld. Nu het volop noten-tijd is kan ik jullie alleen maar aanraden om dit ook eens uit te proberen. Zo krijgen jullie waarschijnlijk ook de smaak te pakken. Je kan pesto maken met allerlei soorten (wilde)kruiden. Brandnetelpesto kan bijvoorbeeld in het voorjaar ook heel lekker zijn! Het klassieke recept is met basilicum, pijnboompitten en look, maar je kan eindeloos variëren.
De structuur en de tuin die dit mogelijk kunnen maken: n de site heeft een voedselbos/moestuin-gedeelte waar we op concentrische cirkelvormige bedden (zoals op het ontwerp van Leen Van De Weghe) op een ecologische manier groenten telen. n heeft een verwilderd voedselbos achter de muur waar wildpluk mogelijk is met aandacht .ook voor oude bomen (=monumenten). n heeft op de evenementenweide een kruiden- en een bloementuin waarin in (zeskantige / verhoogde) bedden op verschillende niveaus alle zintuigen aangesproken worden. Deze is ook toegankelijk voor rolstoel-gebruikers. n er zijn eilanden in de boomgaard en er staan schapen in de wei. n er is plaats voor jong en oud / vele handen maken licht werk, verschillende verenigingen dragen mee zorg (voor een gedeelte van de tuin) / voor ons project van cultuur naast natuur in de stad
Een belevingstuin voor jong en oud ter ere van 400 jaar Hunnegem.
Hieronder enkel elementen die ik graag zou verwezenlijkt zien in de stadsboerderij Hunnegem. We spreken alle zintuigen aan bij onze bezoekers. We moeten de seizoenen kunnen beleven. We duiken in de geschiedenis van de stad en van het klooster. We ontdekken de kracht van de natuur. We ontdekken stilte en verbinding in de tuin. We verwelkomen groepen. Een combi-
ticket met een bezoek aan de musea van Hunnegem moet mogelijk zijn. Het programma met proeverijën ook afkomstig van de korte keten markt moet aangepast worden aan de vier seizoenen. Dit is onze tuin van (h)eden en ons (tuin)plan voor de toekomst! Wie sluit er aan bij de volgende werkgroepen? n moestuin-project n verwilderd voedselbos achter de muur n boomgaard n schapen in de wei n een poel in de tuin n belevingstuin voor jong en oud / kruiden en bloemen n korte keten markt n cursus ecologisch tuinieren n de compost-meesters n van boer tot bord / samen koken en samen eten / gastentafels n wildpluk n ... Karen
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
13
www.giesbaergskekoleurengazette.be
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
14
www.giesbaergskekoleurengazette.be
Boeren/Producenten Lokale Korte Keten
Gezonde lokale landbouw voor producent en consument Op de Wekelijkse Korte Keten Markt zorgt TraGer vzw elke zaterdag voor een mooi aanbod van lokale korte keten voedingsproducten en andere levensmiddelen, bij Stadsboerderij Hunnegem. Sinds de opstart van de korte keten markt op 14 mei 2022 is er wekelijks een mooi aanbod met producten recht van bij de boer. Boeren/Producenten brengen hun verse producten aan. Uit het aanbod kunnen consumenten elke week hun inkopen komen doen. In hoofdzaak staan er zowel groenten en fruit, als zuivel, brood en vlees in het aanbod. Daarnaast zijn er ook regelmatig andere levensmiddelen zoals honing en ambachtelijke zepen, uit de lokale korte keten. (Ap.Pel)
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
15
www.giesbaergskekoleurengazette.be
Samen inzetten op een gezonde lokale landbouw voor iedereen, met producenten en consumenten, samen aan een grote lange tafel in het open landschap
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
16
www.giesbaergskekoleurengazette.be
Samen inzetten op een gezonde lokale landbouw voor iedereen, met producenten en consumenten, samen aan een grote lange tafel in het open landschap
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
17
www.giesbaergskekoleurengazette.be
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
18
www.giesbaergskekoleurengazette.be
Terugblik met foto’s
Feest van de Korte Keten Markt: 1 jaar Stadsboerderij Hunnegem Op zaterdag 13/05/’23 had het Feest van de Korte Keten plaats in de Stadsboerderij Hunnegem. Het was tevens de eerste verjaardag van het burgerinitiatief van TraGer vzw, dat er wekelijks op zaterdag een korte keten markt verzorgt. Naast het groot korte-keten-kraam van de organisatie zelf, waren er 23 extra standhouders met voedingsproducten en andere levensmiddelen uit de lokale korte keten, recht van bij de boer of producent. Bezoekers namen graag een kijkje tussen de verschillende standen van boeren/producenten en ambachtsmensen. Het vrijwilligersteam van TraGer vzw had ook een flinke picknick verzorgd, met producten recht van bij de boer. Daarmee installeerden de mensen zich
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
19
graag in de boomgaard. Er waren knusse plekjes voorzien, met bankjes en dekentjes, voor elk wat wils. Kindjes genoten van de vrije, open plek en konden nieuwsgierig rondlopen. Als vzw voor een duurzame transitie in en rond Geraardsbergen, heeft de jonge organisatie de voorbije maanden heel wat werk verzet om de Eerste Verjaardag van het project te kunnen realiseren. Het was dan ook leuk om zoveel geïnteresseerde bezoekers te zien op deze activiteit. We kijken al uit naar het volgende Feest van de Korte Keten. Wekelijkse Korte Keten Markt in de Stadsboerderij Hunnegem, telkens op zaterdag van 9u30 tot 12u30. Alle info op www.trager-vzw.be
www.giesbaergskekoleurengazette.be
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
20
www.giesbaergskekoleurengazette.be
In de wereld Klimaatmigratie
Lukanga ‘Richard’ Omanga - Congo Richard Omanga is een man van de acties, gaande van inzameling van klewereld. Hij woont nu al meer dan tien dij, financiële middelen en schoolgerief. jaar in Geraardsbergen. Met deze nieuwe actie (zie pg 22) wil hij de digitalisering van jonge kinderen in Hij is geboren in Kinshasa (Congo). zijn geboortestreek vooruit helpen. Lukanga is zijn Afrikaanse naam. ‘Cherche-moi’ is de onderliggende beteke- Richard heeft bovendien een duidelijke nis. Richard gebruikt hij om het voor en scherpe visie op wat er in de wereld westerlingen makkelijker te maken. Zijn gebeurt. Ook over migratie neemt hij moeder was een top-ambassadrice. Als een duidelijk standpunt in: ‘Eigenlijk zijn gezin hebben ze de wereld afgereisd. Hij we allemaal migranten. De hele wereldheeft dus al op veel plaatsen in de we- bevolking is voortdurend aan het migrereld gewoond. ren. En dat is heel belangrijk: het is de essentie van een wereld waar iedereen Richard is een sociale man. Hij is graag zich kan thuisvoelen. Mensen migrein contact met andere mensen. En waar ren om drie redenen: oorlog, honger hij kan helpen, neemt hij meteen actie. of schulden. Iemand die honger heeft, Zo is zijn actie met Ikben Naza ontstaan. denkt niet na: dan komt onze instincVanuit zijn woonplaats in Geraardsber- tieve overlevingsdrang boven.’ gen, zet hij zich in voor zijn geboorte- ‘Het is pure logica dat wanneer een land. Hij organiseerde al verschillende mens bedreigd wordt, hij op zoek gaat
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
21
naar een andere plek, waar het veilig is.’ Het is intussen duidelijk dat veel mensen ook op de vlucht gaan voor de gevolgend van het veranderend klimaat. Voor Richard is de klimaatcrisis een kans tot inzicht: ‘Het klimaat is een gevolg van het systeem. Je kan niet verwachten dat we leven volgens een bedreigende ideologie zonder gevolgen op de planeet.’ Volgens Richard schort er veel aan het systeem waarin we leven -en dat we allemaal heel normaal vinden. ‘Het systeem is elitair, niet iedereen kan daar aan deelnemen. En dat moet ten gronde veranderen. We moeten komen tot een betere wereld voor iedereen, met meer gelijkheid en eerlijkheid. Er is een herverdeling van alle rijkdom noodzakelijk.’ (Alhouseini Dala)
www.giesbaergskekoleurengazette.be
Colofon
Hoofdredactie: Wim Schrever Eindredactie: Nele De Winde Redactie: Wim Schrever Nele De Winde Boniface Agboka Maria Loayza Diana Shtefuriak Tijaniya Saghir Amir Jafari Inna Aksenova Alexandre Tusiime Celestino Pestana Tuur De Moor Mohammed El Ahmad Kamal Aljaouny Vanessa Ribeiro Fotografie & Vormgeving: © Studio Schrever All rights reserved
© Studio Schrever
Tekst: Karen Remans Nele De Winde Inna Aksenova Diana Shtefuriak Tijaniya Saghir Wim Schrever Tuur De Moor Mohammed El Ahmad Kamal Aljaouny Productie: Studio Schrever Uitgeverij: Uitg. Eigenbegeer Redactie-adres: Buizemontstraat 19 9500 Geraardsbergen
U kan de werking van de vrijwillige, onafhankelijke en interculturele Giesbaergske Koleuren Gazette ondersteunen via een vrijwillige bijdrage: alle bijdragen zijn welkom op rekeningnummer BE25 7370 1096 4982 van Uitg. Eigenbegeer, Buizemontstraat 19, 9500 Geraardsbergen, met vermelding ‘bijdrage Gazette’.
Oost-Vlaanderen Solidaire Provincie
Filosofietje als uitsmijter Als uitsmijter publiceren we hier een filosofietje die inspeelt op onze werking, de actualiteit of het licht van de dag. We kiezen daarvoor telkens een andere filosoof, onder het moto: ‘A philosophy a day, keeps the doctor away’.
“Het is zeker waar wat de filosofie stelt, namelijk dat het leven achterwaarts moet worden begrepen. Maar daarbij vergeet men de andere stelling, dat we het voorwaarts moeten leven.”
Soren Kierkegaard Dagboek, 1843
6de jaargang, nummer 24, 29 september 2023
22
www.giesbaergskekoleurengazette.be
Verantw. uitgever: Wim Schrever, Buizemontstraat 19, 9500 Geraardsbergen
Giesbaergen multiculturèl