Πέντε πέντε την ημέρα και εκατό την εβδομάδα; (σημειώσεις για κόμματα και μη κόμματα)
Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής
1. Να ορίσουμε το πεδίο “Κάνουμε πόλεμο ή κάνουμε ανάλυση”; Κάνουμε πολεμική στα κόμματα έχοντας τη γνώμη μας παγιωμένη- “τα κόμματα είναι εφεύρεση του διαβόλου”- και έχοντας στόχο μας δεδομένο: την κατάργησή τους; Ή κάνουμε ανάλυση όπου όλα είναι ανοιχτά; Είμαστε με το “κόμμα” της κατάργησης των κομμάτων; Κάνουμε μια ιδεολογική συζήτηση για την ολέθρια ύπαρξη των ιδεολογιών; Η εποχή είναι τέτοια που θαρρώ ότι δεν μπορεί να υπάρξει ανάλυση χωρίς πόλεμο και πόλεμος χωρίς ανάλυση. Οπότε ας παραμείνουμε ψύχραιμοι έχοντας την αίσθηση του κινδύνου ότι μαζί με τα βρομόνερα ενδεχομένως να πετάξουμε και το παιδί. Για να μη συμβεί αυτό, πρώτο βήμα αυτής της ανάλυσης πρέπει να είναι ο προσδιορισμός του χρόνο της: είναι άλλο πράγμα να μιλάμε για τα κόμματα στο νεωτερικό “τώρα” και άλλο πράγμα να μιλάμε για τα κόμματα “μετά”! Δεύτερο βήμα της ανάλυσης πρέπει να είναι το πρωτεύον: για ποιον ανθρωπολογικό τύπο μιλάμε; Για τον σημερινό μηδενιστή που ό,τι πιάνει γίνεται σκόνη και μπουχός ή για τον “άλλο” τύπο, εκείνον τον “πέρα του Ατόμου” που συνηθίζουμε πια ν' αποκαλούμε Πρόσωπο; Αν, παρ' ελπίδα είχαμε, με αυτά τα κόμματα τα σημερινά, μια κρίσιμη μάζα ανθρώπων γενναίων, ένα φύραμα Προσώπων, η συμπεριφορά των κομμάτων αυτών θα ήταν η ίδια; Αν απαντήσουμε ότι “θα ήταν η ίδια” τότε ομολογούμε ότι και το φύραμα αυτό “τείνει στο μηδέν”, ότι δεν είναι ικανό ν' αλλάξει το παραμικρό. Οπότε καλό είναι να κάτσουμε στ' αυγά μας προσδοκώντας την άνωθεν φώτιση κι αποδεχόμενοι αυτά που μας καταμαρτυράει ο Ράμφος. Αν πάλι απαντήσουμε ότι “θα ήταν, η συμπεριφορά των κομμάτων, διαφορετική” τότε ήδη έχουμε βρεθεί στο κέντρο του προβλήματος, στον άνθρωπο και στην ποιότητά του κι έχουμε “απαλλάξει” τον θεσμό από την ευθύνη. Απαλλάσσοντας τον θεσμό από την ευθύνη δεν “χαριζόμαστε” στα κόμματα, στην κομματοκρατία, στους κομματανθρώπους κλπ. Απλώς κάνουμε σωστά τη δουλειά μας, μένουμε συνεπείς στην βασική αρχή που λέει ότι τον παπά δεν τον κάνουν τα ράσα. 2. Πότε φτιάχτηκαν τα κόμματα; Πότε φτιάχτηκαν τα κόμματα; Έχω την εντύπωση ότι λέγοντας πως είναι φαινόμενο νεωτερικό και μόνο πέφτουμε με αντίστροφο τρόπο στη λογική της ίδιας της νεωτερικότητας. Εκείνη ισχυρίζεται ότι ό,τι δεν υπήρχε πριν, ό,τι είναι νέο και δικό της δημιούργημα, είναι καλό. Εμείς τι λέμε; ότι άπαξ και φτιάχτηκε κάτι από εκείνη είναι κακό; Η νεωτερικότητα λέει ότι ό,τι έφτιαξε αξίζει να υπάρχει πάντα. Εμείς τι λέμε; ότι ό,τι έφτιαξε εκείνη πρέπει να καταστραφεί; ότι δεν θα μας είναι απαραίτητο να ζήσει; Είναι όμως έτσι; Ισχύουν όλα αυτά για τα κόμματα; Οι δημοκρατικοί και οι ολιγαρχικοί που εμφανίζονται σε όλη την ιστορία της κλασικής εποχής και καθορίζουν την πολιτική συμμαχιών και σε “διεθνές” επίπεδο τι είναι; Οι Πράσινοι και οι Βένετοι του Ιπποδρόμου; Δεν είναι “κόμματα”, “τάσεις”¨, “ρεύματα” ήγουν τρόποι πρόσληψης του συλλογικού από το ατομικό; 3. Κόμματα και πολιτικό σύστημα Πότε τα κόμματα γίνονται “πολιτικό σύστημα”; Όταν “μπαίνουν” στο Σύνταγμα και το