



Cover: Tele Radio
haalt assortiment
Sistematica in huis
Plannen met waterstof? Denk nu al aan instrumentatie
Technologieën met grote impact op technische industrie
Cover: Tele Radio
haalt assortiment
Sistematica in huis
Plannen met waterstof? Denk nu al aan instrumentatie
Technologieën met grote impact op technische industrie
Betrouwbare niveaumeting met FMRx0B
De nieuwe Endress+Hauser Micropilot FMRx0B 80 GHz radarserie biedt eenvoud en gemak in watergerelateerde niveaumeetapplicaties. Eenvoudige installatie, encrypted Bluetoothcommunicatie via smart devices en Heartbeat Technology zorgen voor gebruiksgemak en betrouwbaarheid. Het compacte ontwerp maakt het ideaal voor installaties met beperkte ruimte. De radarserie is geschikt voor utiliteitstoepassingen in alle industrieën en de perfecte match voor toepassingen in onder andere water & afvalwater en voedingsmiddelen & drankenindustrie. Meer op: www.nl.endress.com/FMR30B Lees ook pagina 21
Sensoren worden steeds kleiner, slimmer en gevoeliger
Sensoren zijn cruciaal voor onze huidige industrie (en verder). Sensoren meten en regelen én leveren hierdoor een belangrijke bijdrage aan onder meer de aansturing van machines, de veiligheid van processen of het voorspellen van onderhoud. Ontwikkelingen in de halfgeleiderindustrie zetten de trend in naar miniaturisatie. Inmiddels worden sensoren met dimensies in het nanobereik geproduceerd en ondersteunen kunstmatige intelligentie (AI) en zelfs quantummechanica de engineer in het uitwerken van futuristische ideeën. Lees ook pagina 16
Products4Engineers
Dit is een vakblad met relevante productinformatie voor technische professionals, onder andere op het gebied van aandrijftechniek, industriële automatisering, sensoren en transmitters, hydrauliek, logistiek en werkplaats, meet- en regeltechniek en technische materialen. De Products4Engineers Buyers Guide verschijnt twee keer per jaar.
Redactie
Director Strategy & Business Development: Durk Haarsma
Contentmanager: Herman de Haan
Design: Persmanager, www.persmanager.nl Aan dit nummer werkten mee: Marjolein de Wit- Blok
Ad Spijkers
Lieke Coppens
Contact:
Tel: +31(0)514-561854
Email: redactie@products4engineers.nl
Verkoop:
Meer informatie over adverteren in dit blad is beschikbaar op de website of op de mediaplanner. Kijk op: www.products4engineers.nl/adverteren
Wilt u meer informatie, dan kunt u natuurlijk altijd vrijblijvend contact opnemen met onze onderstaande marketing advisor:
Marc Nühn
Tel: +31 (0)6 53 630120
Email: marc.nuhn@geomares.nl
Geomares
Vuurtorenweg 18 b 8531 HJ Lemmer
P.O. Box 112, 8530 AC Lemmer
The Netherlands
Tel: +31(0)514-561854
Email: redactie@products4engineers.nl www.products4engineers.nl
Copyright 2025, Geomares
ISSN: 1879-0488
Algemene voorwaarden
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie.
Lezers van dit blad wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.
Advertorial Tele Radio
P. 06 Tele Radio haalt innovatief instapassortiment in huis
P. 08 Plannen met waterstof? Denk nu al aan instrumentatie
Veel bedrijven kijken naar mogelijkheden om waterstof te produceren, te distribueren of te gebruiken. Er lopen diverse initiatieven, maar er is nog geen sprake van grootschalige productie en toepassing. Alle partijen in de keten moeten kennis opbouwen en heel wat procedures doorlopen. Heel belangrijk is de instrumentatie van waterstofsystemen. Hitma in Uithoorn helpt in een vroeg stadium bij de juiste keuze.
P. 16 Miniaturisatie van sensoren
Sensoren zijn cruciaal voor onze huidige industrie (en verder). Sensoren meten en regelen én leveren hierdoor een belangrijke bijdrage aan onder meer de aansturing van machines, de veiligheid van processen of het voorspellen van onderhoud. Ontwikkelingen in de halfgeleiderindustrie zetten de trend in naar miniaturisatie. Inmiddels worden sensoren met dimensies in het nanobereik geproduceerd.
P. 20 Column: Welke technologieën hebben grote impact op concurrentiepositie in de technische industrie?
Advertorial vakbeurs M+R
P. 22 Innovatie in industriële automatisering: procesoptimalisatie met JUMO
Advertorial CS Instruments
P. 24 Meetinstrumentatie voor industriële gassen
P. 30 Sensoren onmisbaar in het kader van veiligheid
Industriële veiligheid is deels gebaseerd op de toepassing van sensoren. Als verlengstuk van onze zintuigen detecteren sensoren inmiddels alle belangrijke grootheden en slaan alarm wanneer grenzen worden overschreden. Nieuwe ontwikkelingen in de industrie leiden daarbij weer tot nieuwe vraagstukken en de ontwikkeling van bijbehorende sensoren.
P. 07 Sensoren en transmitters
P. 10 Industriële automatisering
P. 13 Hydrauliek
P. 14 Elektrotechniek en elektronica
P. 19 Meet- en regeltechniek
P. 23 Machines en gereedschap
P. 25 Logistiek en werkplaats
P. 26 Motoren en aandrijvingen
P. 33 Pneumatiek
P. 34 Materialen
Gratis dit magazine ontvangen?
Naast de website en de wekelijkse digitale nieuwsbrief wordt de Buyers Guide van Products4Engineers twee keer per jaar uitgegeven. Het is mogelijk om gratis abonnee te worden. Interesse? Meer informatie vindt u op: www.products4engineers.nl
De recente aankondiging van de Amerikaanse president Donald Trump over ‘wederkerige’ handelstarieven zet de wereldeconomie op scherp. Met de woorden ‘It’s Liberation Day’ introduceerde hij begin april importheffingen van minimaal 10 procent voor alle landen. Aanvankelijk was voor een aantal landen dat percentage zelfs nog hoger. Trump’s motivatie? Andere landen belasten volgens hem Amerikaanse producten en benadelen de VS al decennialang. Een controversiële maatregel die de mondiale verhoudingen andermaal op zijn kop zet en de wereldhandel fundamenteel dreigt te verstoren.
Na bekendmaking van Trump’s strafheffingen sloten beurzen wereldwijd met forse verliezen en werden door verschillende landen tegenmaatregelen aangekondigd. Trump zette vervolgens de aanvullende importheffingen op pauze, behalve voor China waardoor een handelsoorlog tussen de twee grootste wereldeconomieën lijkt te escaleren. Analisten waarschuwen dat Trump’s beleid de wereldeconomie ontwricht en mogelijk een mondiale recessie veroorzaakt. De president probeert met deze maatregelen de voorheen sterke Amerikaanse maakindustrie terug te brengen. Of dit lukt is echter zeer twijfelachtig, aangezien de Amerikaanse economie al jarenlang voornamelijk op diensten en technologie (o.a Big Tech) is gebaseerd. Hoe dan ook zullen de importheffingen handelspatronen verstoren en extra kosten met zich meebrengen voor bedrijven die afhankelijk zijn van handel met de VS.
Amerikaanse componenten
De Nederlandse en Europese hightech-industrie en machinebouw zijn voor een deel aangewezen op componenten uit de Verenigde Staten. Op dit moment van schrijven is de situatie nog onduidelijk, maar ook toenemende kosten voor invoer vanuit Amerika kunnen resulteren in duurdere productieprocessen en een verzwakte positie tegenover concurrenten. Deze ontwikkelingen kunnen zorgen voor onderbrekingen in de aanvoerketens en kunnen winstmarges onder druk zetten.
Ondanks dat de export naar de VS slechts 5 procent van de totale Nederlandse export vormt, kunnen bepaalde industrieën - met name machinebouw en elektronica - toch aanzienlijke hinder ondervinden. Overigens worden Nederlandse ondernemingen naast deze importheffingen geconfronteerd met meerdere uitdagingen: toenemende kosten voor energie, schaarste aan gekwalificeerd technisch personeel en de toenemende druk om duurzamer te opereren. Het gezamenlijk aanpakken
van deze obstakels biedt echter wel mogelijkheden om de concurrentiepositie te versterken.
Duurzaamheid en efficiëntie
Innovatie is daarbij het sleutelwoord en staat centraal bij het ontwikkelen van effectieve oplossingen, zowel op het gebied van duurzaamheid als efficiëntie. In onze sector zien we veelbelovende ontwikkelingen, zij het nog op beperkte schaal. Verschillende ondernemingen verkennen bijvoorbeeld de mogelijkheden om waterstof te produceren, te verspreiden of toe te passen in het kader van de energietransitie. Er zijn momenteel diverse projecten in uitvoering, waarbij waterstof voornamelijk wordt toegepast in de mobiele sector. In de industrie is waterstof nog minder doorgedrongen, omdat geschikte componenten voor industriële toepassingen lange tijd ontbraken. Deze instrumentatie is nu echter wel beschikbaar, en bij Hitma in Uithoorn beschikken ze over alle relevante expertise hierover. In een verhaal verderop in dit nummer doet het bedrijf alles uit de doeken.
Miniaturisatie van sensoren
Hebben we het over duurzaamheid en efficiëntie, dan hebben we het ook over miniaturisatie van sensoren. Voor onze huidige industrie zijn sensoren onmisbaar. Ze meten, regelen en leveren een belangrijke bijdrage aan onder meer de aansturing van machines, de veiligheid van processen of het voorspellen van onderhoud, wat zowel efficiëntie als duurzaamheid bevordert. Inmiddels worden sensoren met dimensies in het nanobereik geproduceerd en ondersteunen AI en zelfs quantummechanica de engineer in het uitwerken van futuristische ideeën. Onze redactie schreef er diepgaande artikelen over voor dit themanummer over sensortechniek. Daarnaast bevat deze voorjaarseditie van ons magazine natuurlijk weer talrijke productinnovaties van onze tachtig premiumpartners. Ik wens u veel leesplezier toe en met het oog op de huidige internationale ontwikkeling ook veel sterkte!
Herman de Haan contentmanager
herman.de.haan@geomares.nl
KNF werkt samen met Zwitserse startup aan frequentietransparante ramen
De wereld wordt steeds afhankelijker van draadloze technologie. Telefoongesprekken of dataverbindingen kunnen echter op veel locaties nog steeds lastig zijn. Dit geldt met name voor in het openbaar vervoer, zoals treinen, waar glas een grote impact heeft op draadloze signalen. De Zwitserse startup ‘nu glass’ heeft een revolutionaire technologie ontwikkeld om dit probleem op te lossen. Het bedrijf werkt hierin samen met KNF Verder.
De N 838 membraangaspomp van KNF speelt een vitale rol in het graveersysteem. Foto: KNF Verder
Hoewel draadloze signalen de afgelopen jaren sterker en efficiënter zijn geworden, blijven ze moeite hebben om door bepaalde bouwmaterialen te dringen. Dit maakt het moeilijk, en soms zelfs onmogelijk, om binnenshuis bereik te hebben. Normaal helder transparant glas kan de sterkte van een draadloos signaal tot 4 decibel (dB) verminderen, terwijl gecoat glas het signaal met wel 30 dB (x1000) kan verminderen. Dit probleem komt met name voor bij voertuigen in het openbaar vervoer, zoals treinen, waar passagiers vaak geen draadloos bereik hebben.
Uniek snijpatroon voor beter signaal Het Zwitserse‘nu glass’ gebruikt een gepatenteerde lasertechnologie om een patroon in deze laag te graveren, waardoor draadloze signalen door het glas kunnen dringen.
In het energiesysteem van de toekomst dat primair moet leunen op wind- en zonne-energie wordt grootschalige ondergrondse opslag van waterstof essentieel om de stabiliteit van het energiesysteem te borgen. Reden waarom TNO, Energie Beheer Nederland (EBN) en Shell deelnemen aan het grootschalige Europese onderzoeksproject ‘EUH2STARS’ (European Underground Hydrogen Storage Reference System) waarin samen met organisaties uit Oostenrijk, Spanje en Hongarije wordt toegewerkt naar de toepassing van waterstofopslag in lege gasvelden. Het onderzoeksproject, waar de Europese Unie 20 miljoen euro voor uittrekt, staat onder leiding van RAG Austria en spitst zich onder meer toe op de technische en maatschappelijke aspecten van ondergrondse waterstofopslag in lege gasvelden.
Ondergrondse opslag noodzakelijk In het energiesysteem van de toekomst zal de hoeveelheid opgewekte wind- en zonne-energie in binnen- en buitenland sterk verschillen van dag tot dag en tussen de seizoenen. Bastiaan Jaarsma, projectleider ondergrondse waterstofopslag bij EBN: “Naast import en sturing van de vraag is ondergrondse opslag van waterstof straks noodzakelijk om de fluctuaties in vraag en aanbod te balanceren. Daarmee is waterstofopslag niet alleen van belang voor de stabiliteit van het systeem, maar ook voor de overstap van de industrie naar duurzame energie.”
NORD biedt voor zijn aluminium aandrijfoplossingen twee nieuwe varianten van oppervlaktebescherming.
Met NXD heeft NORD DRIVESYSTEMS de nieuwste generatie van zijn oppervlakteveredeling gelanceerd. De systeemaanbieder biedt voor zijn aluminium aandrijfoplossingen twee varianten van effectieve oppervlaktebescherming aan. Dit maakt ze beter bestand tegen extreme omgevingsomstandigheden en garandeert langdurige prestaties, zelfs bij veeleisende toepassingen.
NXD is de oppervlakteveredeling voor reductoren, gladde motoren en frequentieomvormers van aluminium. Het biedt gebruikers een voordelig en effectief alternatief voor de oppervlaktebescherming van aandrijfoplossingen die hun werk moeten doen in extreme omgevingsomstandigheden. Met NXD vergroot NORD de duurzaamheid van deze aandrijfsystemen en verlengt hiermee de beschikbaarheid van het systeem. De oppervlakken zijn vrij van chroomverbindingen en PFAS.
Twee varianten
Bij NXD worden de aluminium oppervlakken gegalvaniseerd, waardoor ze uiterst corrosie-resistent en duurzaam worden. De nieuwste generatie van oppervlaktebescherming is beschikbaar in twee varianten. NXD BASIC bestaat uit een galvanisch geproduceerde basislaag met een aanvullende lak. Dit verzekert ook corrosiebescherming in het geval van schade aan de laklaag. Deze variant is geschikt voor veeleisende omgevingsomstandigheden, zoals in de offshore. De tweede variant is de voedselveilige NXD tupH.
Sinds de overname van het Italiaanse Sistematica in 2024 door moedermaatschappij Allgon Group (eigenaar van Tele Radio) is het assortiment van Sistematica eveneens verkrijgbaar via het wereldwijde verkoopnetwerk van Tele Radio. Ook in de Benelux profiteren bestaande en nieuwe Tele Radio-klanten van deze uitbreiding.
De overname afgelopen najaar creëert een breed scala aan mogelijkheden voor bedrijven die meer uit afstandsbedieningen willen halen. Sinds de overname heeft Tele Radio – meer dan 25 vestigingen wereldwijd – Sistematica geïntegreerd en het resultaat mag er zijn: vanaf heden is Sistematica verkrijgbaar bij Tele Radio Benelux.
Producten van Sistematica zijn per direct beschikbaar. “De integratie van Sistematica is een grote stap voor iedereen die al bekend is met de voordelen van het op afstand bedienen van machines”, zegt Mark van der Elst, Chief Market Officer bij Tele Radio. “Met Sistematica maken we nóg geavanceerdere technologie, naast een al uitgebreid productassortiment, toegankelijk voor onze klanten.”
Compacte handzenders
Sistematica levert compacte, innovatieve en flexibele handzenders die een uitstekende aanvulling zijn op de middelgrote handzenders van Tele Radio. Zo kunnen Sistematica-zenders ook mét draad geleverd worden, waarmee het risico op het verlies van een afstandsbediening wegvalt.
Een Sistematica-afstandsbediening kan zo worden ingesteld dat degene die bedient
zich binnen een bepaalde afstand van een machine moet bevinden, of juist erbuiten, om te kunnen werken. Displays kunnen worden geïntegreerd, noodknoppen toegevoegd en knopposities aangepast. Alle systemen bieden bovendien live feedback, die aangeeft of de verbinding met een ontvanger effectief tot stand is gebracht.
Complexe besturingstaken
Het assortiment van Sistematica biedt zenders tot een maximum van 14 knoppen en 56 commando’s, waarmee zelfs de meest complexe besturingstaken uitgevoerd kunnen worden. De draadloze zenders communiceren op 433, 868 of 915 MHz voor een optimale connectie, ongeacht regio of omstandigheid.
Afstandsbedieningen van Sistematica helpen operationeel falen te voorkomen. Dit blijkt onder andere uit het feit dat ze drijven. Een afstandsbediening kwijtraken omdat deze in een vloeistof valt en zinkt, behoort tot het verleden. De producten van Sistematica mogen klein van formaat zijn – de innovatieve technologie die ze herbergen, is groots.
Dankzij toekomstgerichte functies vormen ze een waardevolle aanvulling op het bestaande instapsegment van Tele Radio.
Afstandsbedieningen van Sistematica zijn compact en innovatief.
“Het meest opvallend in dit licht”, vertelt van der Elst, “zijn de mogelijkheden om het Internet of Things te integreren in de dagelijkse bedrijfsvoering. Indien dit is aangeschaft en zo is geprogrammeerd, kunnen werkzaamheden worden voortgezet vanaf een smartphone wanneer een afstandsbediening kwijtraakt. Omdat ook de ontvanger met knoppen is uitgerust, kan degene die bedient zelfs de ontvanger inzetten voor dat doel.”
Omdat de toepassingen van klanten vaak uniek zijn, biedt Tele Radio op maat gemaakte oplossingen, zowel voor de eigen producten als die van Sistematica.
Radio B.V.
Jadestraat 9
2665 NS Bleiswijk
T: +31 (0)70-4194120
E: info@teleradio.com
W: www.teleradio.nl
De multifunctionele sensor SIEDS voor voorspellend onderhoud van Indu-Sol maakt deel uit van het CM&SM-systeem (Condition Monitoring & Security Management System). De sensor kan tien fysieke parameters meten die de beschikbaarheid van installaties beïnvloeden. De SIEDS combineert sensoren, gegevensverwerking en netwerkcommunicatie in een compacte en robuuste IP65-behuizing. De sensor detecteert en analyseert omgevingscondities.
Ondersteund door CAN Open en J1939 digitale uitgangen, is deze Gefran KMC ultracompacte RVS drukopnemer bijzonder geschikt voor mobiele toepassingen zoals (land)bouwmachines, (mini)kranen, terminal trekkers, etc. De sensor combineert digitale connectiviteit en een zeer nauwkeurige drukmeting met temperatuurstabiliteit. Tevens behoudt hij zijn kwaliteiten onder extreme weersomstandigheden.
De Vaisala Indigo520 is een duurzame, metalen transmitter die compatibel is met een uitgebreid assortiment Indigo-compatibele slimme sensoren van Vaisala voor vochtigheid, temperatuur, dauwpunt, CO2, verdampte waterstofperoxide en vocht in oliemetingen. De Indigo520 is geschikt voor maximaal twee verwisselbare probes tegelijk, waarbij dezelfde of verschillende parameters simultaan worden gemeten. De probes kunnen snel en eenvoudig worden verwisseld. Voorzien van IP66/NEMA 4-behuizing en touchscreen van gehard glas.
Beschikbaarheid van installaties is een belangrijk thema. In dit kader heeft Müller Industrie-Elektronik zich gericht op efficiënte proces- en conditiemonitoring. Integratie van IO-Link-systemen als drijvende innovatieve kracht in de ontwikkeling van sensortechnologie biedt de beste voorwaarden voor de implementatie van het nieuwe M-MEASURECLOUD conditiemonitoringsysteem. IO-Link-sensoren en de nieuwe monitoringssoftware zorgen voor de beslissende stap richting de digitalisering van machines en systemen.
De medium frequency capacitive accelerometers (MF-serie ASC 4421MF) zijn gebaseerd op capacitieve sensortechnologie en produceren een analoog voltage dat evenredig is aan de ingangsversnelling. De accelerometers kunnen zowel statische (zwaartekracht) als dynamische versnellingen meten. De MF-serie kan worden gebruikt voor zeer lage tot middelhoge frequentie trillingsmetingen van 0Hz tot 2.5kHz. De MF-serie beschikt over een MEMS-sensorelement waarbij de seismische massa is verbonden tussen twee geleidende condensatorplaten.
De precisiedruktransmitter van STS is uitgerust met de modernste technologie in een zeer kleine behuizing. Hij is voornamelijk geschikt voor veeleisende meettaken in test- en meettoepassingen. Ontwikkelaars in de automobiel-, luchtvaart- en machinebouwindustrie vertrouwen op onvervalste meetresultaten. Zelfs de kleinste onnauwkeurigheid kan de ontwikkelingstijd vertragen en extra kosten met zich meebrengen. STS biedt een meetinstrument op zakformaat, met hoge nauwkeurigheid.
Er wordt veel gesproken en geschreven over het produceren, transporteren en verbruiken van waterstof. Maar veel bedrijven kijken de kat nog uit de boom of willen eerst kennis opbouwen. Heel belangrijk is de instrumentatie van waterstofsystemen. Hitma in Uithoorn helpt in een vroeg stadium bij de juiste keuze.
Veel bedrijven kijken naar mogelijkheden om waterstof te produceren, te distribueren of te gebruiken. Er lopen diverse initiatieven, maar er is nog geen sprake van grootschalige productie en toepassing. Alle partijen in de keten moeten kennis opbouwen en heel wat procedures doorlopen. “Dit vertraagt de productie en het gebruik van waterstof”, weet Herbert Baesjou, productmanager bij Hitma. “In projecten moet je redelijk vooraan in het traject zitten. Niet alleen omdat wij graag sensoren verkopen, maar
omdat er in de markt weinig kennis over sensoren voor waterstofinstallaties is. Veel bedrijven zitten in de fase van verkenning, ontwikkeling, systeemontwerp en testen. Er zijn platforms waarin waterstof als energiedrager wordt gepromoot en waar ook kennisoverdracht plaatsvindt, maar het is nog veelal theoretisch.”
De belangrijkste toepassing van waterstof op dit moment is te vinden in de mobiele sector. De Toyota Mirai wordt als enige personenauto in serie gebouwd terwijl
sommige openbaar vervoerbedrijven bussen op waterstof testen. De industrie loopt achter in de ontwikkeling en applicatie, mede doordat componenten voor industriële toepassing van waterstof er lange tijd nog niet waren. Inmiddels is die instrumentatie er wél.
Eigenschappen
Waterstof heeft bepaalde eigenschappen die veel materialen ongeschikt maken voor contact met het gas. Gezien de kleine molecuulgrootte en hoge reactiviteit tast
waterstof standaardmaterialen aan. Twee grote risico’s zijn:
• Permeatie: waterstof diffundeert door materialen, wat kan leiden tot lekkages en onnauwkeurige metingen;
• Brosse breuk: waterstof verzwakt materialen en veroorzaakt scheuren.
Met name de brosheid heeft instrumentfabrikanten de nodige hoofdbrekens gekost. In de praktijk wordt vooral massief materiaal gebruikt voor behuizingen en aansluitingen, doorgaans RVS 316L. Ook bepaalde exotische materialen zoals titanium- of chroomlegeringen voldoen, maar daar hangt een stevig prijskaartje aan.
Hitma heeft de door het bedrijf gevoerde sensoren uitgebreid laten testen en ook zelf getest. De onderneming kan waterstofsensoren leveren met de vereiste certificaten, met name voor Atex Zone 2 en IEC-Ex. Er zijn (nog) geen certificaten beschikbaar die aangeven dat de sensoren voldoen aan de eisen voor de Europese Drukrichtlijn (PD, Pressure Directive).
Parameters
De belangrijkste parameters bij het meten en bewaken van waterstofinstallaties zijn druk, temperatuur en nauwkeurigheid. Typerend voor waterstofinstallaties is dat het om hoge drukken gaat. De sensoren moeten, behalve robuust, bestand zijn tegen corrosie en grote
De Barksdale BHyT Refuel-druktransducer voldoet aan de eisen van de industrie op het gebied van precisie en veiligheid bij waterstofcompressie en waterstoftanktoepassingen. Foto: Hitma
temperatuurverschillen. De bovengrens voor de instrumentatie ligt op 1400 bar, meer dan veel producenten van leidingen, generatoren, compressoren en drukvaten aan kunnen. Het gewenste temperatuurbereik gaat van -40°C tot meer dan +100°C.
Eventueel kan een goudcoating op de binnenzijde van de sensorbehuizing worden aangebracht. Een heel dun goudlaagje op het membraan dat de feitelijke meting uitvoert, is noodzakelijk om de piëzoresistieve beweging van het membraan te beschermen. De goudlaag voorkomt brosheid maar is ook bepalend voor de prijs. Monolithisch roestvrijstaal is goedkoper en het meetgedeelte ligt wat verder van de gasstroom af.
Installatie en onderhoud
Sensoren moeten contact maken met het medium, en dat betekent dat ze op of in leidingen en drukvaten moeten worden geïnstalleerd. Lassen biedt de beste garantie voor een lekdichte en duurzame interfacing in applicaties met hoge drukken. System integrators en installatiebouwers beschikken over gecertificeerde lassers en laten lasverbindingen met bijvoorbeeld röntgenstraling controleren op dichtheid. Eventueel zouden de sensoren ook via flensverbindingen kunnen worden aangesloten. Maar het moge duidelijk zijn dat dan hoge eisen worden gesteld aan de vlakheid en afdichting. Hiervoor kunnen afdichtingen op basis van Viton of Teflon worden toegepast.
In de markten waarin Hitma zich begeeft, zijn verkeerde montage en onderhoud de grootste bedreigingen voor de sensoren. Baesjou: “Als een waterstofsensor eenmaal goed is geïnstalleerd, kan er eigenlijk niets mee gebeuren. Incidenteel kom je tegen dat een instrument beschadigd raakt door mechanisch onderhoud aan delen van een installatie. De meeste schades die optreden, zijn het gevolg van een lange levensduur.”
Aanbod
Het programma sensoren van Hitma dat geschikt is voor waterstof, omvat vooral druktransmitters van Barksdale. Deze aanbieder gebruikt piëzoresistieve elementen in zijn sensoren. Behalve druktransmitters heeft het bedrijf in Uithoorn ook flowmeters in het programma, onder meer Coriolismeters. De temperatuurmeting in waterstofstromen gebeurt met min of
Een aantal druktransmitters uit het programma van Barksdale. Foto: Hitma
meer standaard sensoren, met dien verstande dat ook deze bestand moeten zijn tegen permeatie en corrosie.
Een heel andere parameter die van belang is, is de zuiverheid van waterstofgas. Aan de bepaling van verontreinigingen komen geavanceerde en complexe, van origine uit het laboratorium afkomstige instrumenten zoals analysers en gaschromatografen te pas. Dit soort gespecialiseerde instrumenten zitten niet in het leveringsprogramma van Hitma.
Uitlezing
Er is een heel scala aan netwerken en protocollen beschikbaar om informatie uit sensoren te halen: veldbussen, industriële ethernet-varianten en draadloze technieken. Maar bij waterstofsensoren en andere kritische gasapplicaties (met name in Atex-gebieden) zijn analoge signalen (met name 4-20 mA) de standaard.
Baesjou: “Bij elk digitaal apparaat (PLC’s, gateways, routers, controllers, HMI’s) loop je het risico dat het wordt gehackt. In de offshore en chemie kan dat tot grote schade aan mensenlevens, installaties en het milieu leiden. Analoge techniek is oud maar betrouwbaar; je kunt een bijna oneindig meetbereik instellen en als het signaal niet tussen 4 mA en 20 mA ligt, weet je dat er een storing in de installatie is. Het is natuurlijk mogelijk om een analoog signaal in een PLC of process controller te converteren naar een digitaal protocol.”
Tekst: Ad Spijkers
‘Early
SCHURTER is ontwikkelingspartner voor klantspecifieke HMI-oplossingen. Hoe eerder specialisten van SCHURTER betrokken worden bij een HMI-project, hoe meer waarde zij kunnen toevoegen op basis van kennis en expertise. SCHURTER’s engineers zijn al in de ontwikkelingsfase van de toepassing betrokken. In nauwe samenwerking met de klant wordt een toonaangevende gekwalificeerde HMI-oplossing gecreëerd.
Avalue’s Meteor Lake-based motherboards offer advanced AI capabilities, enhanced 3D performance hybrid architecture, and an optimal balance of performance and power efficiency, making them ideal for next-generation industrial applications, such as weighing scale machines, production line quality scanning, surveillance equipment, and passport control terminal. These motherboards are optimized for industrial IoT, smart manufacturing, retail, and other highperformance applications requiring stable, low-maintenance systems.
BOXX S3 werkstations zijn gebaseerd op de 14e generatie Intel ‘Raptor Lake’ processoren. Deze werkstations zijn specifiek gericht op de markt voor 3D-ontwerp en animatie, CAD/CAE/AEC toepassingen en voor oplossingen in de media en entertainmentmarkt. De basissystemen zijn voorzien van een Intel i7-14700K (20 cores, 28 threads, 5,6 GHz) of een i9-14900K (24 cores, 32 threads, 6.0 GHz, performance tuned to 6.1 GHz) processor met Z790 chipset.
De NT5000-switches van Red Lion zijn nu beschikbaar met de befaamde N-Ring-technologie en DHCP Server, die redundantie en verhoogde bruikbaarheid toevoegen aan de bekroonde serie Industrial Ethernet-switchserie. De N-Ring Manager voegt betrouwbaarheid toe aan deze opvallende Ethernet switches, met snelle ringhersteltijden van circa 30ms. De nieuwe switchversie bevat ook een DHCP-server voor automatische toewijzing van IP-adressen, met ondersteuning voor DHCP Server-optie 61 en Relay-agent-optie 82.
De open, fabrikantonafhankelijke Traffic Control System (TCS)-software van SIGMATEK vereenvoudigt het wagenparkbeheer van Automated Guided Vehicles (AGV’s) en Autonomous Mobile Robots (AMR’s): hiervoor verbindt TCS verschillende AGV- en AMR-varianten, coördineert transporttaken, organiseert de routeplanning tijdens run-time en optimaliseert transporttaken met de geïntegreerde vlootsimulatie. Met gestandaardiseerde interfaces en protocollen kan TCS van SIGMATEK snel en flexibel worden geïntegreerd in bestaande intralogistieke systemen: VDA 5050, MQTT, JSON, UDP, TCP/IP.
PI 500
De PI 500 is een multifunctioneel handzaam meetinstrument voor verschillende applicaties in de industrie zoals flow-, druk-/vacuüm-, temperatuur- en vocht-/ dauwpuntmetingen. De grafische indicatie van gekleurde curves tot 100 miljoen meetwaarden kan worden opgeslagen met datum, tijd en plaats van de metingen. De meetwaarden kunnen via een USB stick worden overgebracht naar een computer. De data kan eenvoudig worden geëvalueerd met de CS Soft Basic software.
De Ewon Cosy+ Remote Access VPN router integreert een hoog niveau van hardwarebeveiliging, waardoor hij toekomstbestendig is. Door de ingebouwde hardwarebeveiliging biedt de Cosy+ gebruikers vanaf iedere locatie veilige toegang tot PLC-gebaseerde machines. Inbedrijfstelling, troubleshooting en programmering kunnen online worden uitgevoerd. De Cosy+ serie, ontwikkeld en beheerd volgens ISO27001, omvat meerdere beveiligingslagen en biedt unieke ingebouwde hardware beveiligingsfuncties.
Het heksysteem PSENmgate van Pilz combineert de klassieke veiligheidsvergrendeling PSENmlock met het bedieningselement PITgatebox in een compacte oplossing. Als compact systeem neemt het minder ruimte op het hek in beslag. Tegelijkertijd biedt PSENmgate maximale bescherming tegen manipulatie en omzeiling. Al met al bespaart PSENmgate belangrijke ruimte op de machine en, door de vereenvoudigde bedrading via slechts één connector, tijd bij de montage.
De SE2L Advanced biedt superieure bescherming tegen stof- en luchtvervuiling, waardoor ongewenste stilstand afneemt. De geleidende coating op het optische venster verhindert stofophoping en vergemakkelijkt reiniging. Verbeterde lichtontvangst en interne aanpassingen reduceren omgevingsimpact, terwijl gebruikers via de Ethernet-poort op afstand kunnen programmeren. De waarschuwingszone is nu uitgebreid van 20 meter naar 30 meter.
De Advantech ROM-2820 is een compacte maar krachtige Computer-on-Module met de NXP i.MX 93 dual-core processor. Deze module combineert rekenkracht, AI-capaciteiten via de Ethos-U65 microNPU en uitgebreide connectiviteit in het compacte OSM L-formaat (45 x 45 mm). Met 2GB LPDDR4X geheugen, MIPI-DSI, meerdere USB- en UART-poorten plus Yocto Linuxondersteuning biedt deze module alles wat systeemontwikkelaars nodig hebben voor hoogwaardige toepassingen.
De ingebouwde OPTICHECK technologie gebruikt de functies van KROHNE meetinstrumentatie om de beschikbare gegevens te vertalen naar geavanceerde diagnostische informatie. Dit gaat verder dan uitgebreide apparaatdiagnostiek, zelftests en verificatie op locatie. Het geeft inzicht in het proces en helpt bij op conditie gebaseerd onderhoud en optimalisatie van de meetsystemen.
De Getac B360 Pro G2 AI is een krachtige en robuuste laptop, ontworpen voor AI-gedreven toepassingen in veeleisende omgevingen. Uitgerust met een 13e generatie Intel Core processor en een krachtige NVIDIA GPU, biedt de B360 Pro G2 ongeëvenaarde rekenkracht voor data-intensieve en machine learning-taken. Het 13,3 inch FHD-scherm is afleesbaar in direct zonlicht en de stevige behuizing is bestand tegen water, stof en schokken.
Verhoog de efficiëntie en betrouwbaarheid van je processen met de EE210, EE212 en HTP201 sensoren. Deze geavanceerde sensoren bieden nauwkeurige metingen van temperatuur en luchtvochtigheid, ontworpen voor de meest veeleisende industriële toepassingen!
EE210: Compact, snel en nauwkeurig voor HVAC en machinebewaking.
EE212: Robuust en betrouwbaar voor zware industriële toepassingen.
HTP201: Ideaal voor hoge temperatuur- en vochtigheidsmetingen in de luchtbehandeling.
Kies voor E+E – de betrouwbare partner voor industriële sensortechnologie!
SR20 cilinders (SSH) zijn roestvrijstalen cilinders die typisch worden gebruikt in de voedingsindustrie, milieutechnologie en overal waar een olie gebaseerde werking vereist is. Het cilinderontwerp is eenvoudig, robuust en garandeert een lange levensduur in een agressieve omgeving. De cilinder heeft een hoge corrosieweerstand en behoeft minimaal onderhoud. Slag: 50-3000 mm; Werkdruk: 200 bar; Zuigerdiameter: 25-100 mm; Standaard materiaal: W.St. 1.4301.
De serie ‘extended’ beluchtingsfilters van Des-Case heeft een hoge luchtdoorstroom en een lange levensduur van de droogstof silicagel. De beluchters zijn voorzien van terugslagkleptechnologie. Dit is ideaal voor hydrauliektanks, grote opslagtanks, windturbines, tandwielkasten en voor toepassingen in de luchtvaart- en petrochemische industrie. Onderin de beluchter zitten zes kwalitatief hoogwaardige paraplu-terugslagkleppen, die het hydraulische of smeeroliesysteem isoleert van de vochtige buitenlucht.
Vloeistofkoppelingen, ook wel aanloopkoppelingen genoemd, worden toegepast als aanloopkoppel waarbij de olievulling zorgt voor een langzame aanloop. Ze zijn leverbaar met een optionele voorkamer om extra langzaam aan te lopen. De koppelingen worden veel toegepast bij transportbanden, mengers en mixers, brekers en shredders waarbij de kans bestaat dat de aandrijving stil gezet wordt terwijl het proces nog gevuld is met materiaal. Hiervoor biedt een vloeistofkoppeling een oplossing.
Blijf op de hoogte van de laatste technische ontwikkelingen
Schrijf u in voor de nieuwbrief
Door IP6K9K bescherming geschikt voor buitentoepassingen voor agrarischebouw- of speciale voertuigen. Het EAO serie 09 keypad heeft programmeerbare 4-segmenten RGB halo-ringverlichting voor statusindicatie. Hoge flexibiliteit dankzij uitwisselbare ISO 7000 of klantspecifieke symbolen en gekleurde symbolen. Voldoet aan IATF 16949, ontworpen voor functional safety volgens ISO 26262 en 13849. Met CANbus integratie en clip-in of schroefaansluiting.
Tele Radio introduceert vier handzenders en één ontvanger op een nieuw hardware- en softwareplatform met PLe, CAT4, SIL3 veiligheidsniveau op de stopknop. De PAQ Line zenders hebben 6, 8 of 10 2-stapsdrukknoppen en twee hebben een display. De FieldManager TM smartphone-app biedt mogelijkheden voor instellingen, softwareaanpassingen en service. De PAQ Line is grotendeels uitwisselbaar met bestaande Tele Radio-producten.
AD-1500
De programmeerbare DC voeding AD1500 van Cotek, met een uitgangspanning van 12 tot 400Vdc en 1500W vermogen, is voorzien van een verwisselbare Ethernet-interface. Dit biedt aanzienlijke voordelen voor hightech sectoren zoals onder meer de halfgeleiderproductie, auto-industrie en magazijnautomatisering. Met Ethernet-connectiviteit kunnen gebruikers de DC voeding op afstand bedienen en monitoren via het netwerk. Dit maakt het mogelijk om spanning, stroom en andere parameters te regelen vanaf een centrale locatie.
De Push-In-verbindingstechnologie van HARTING is een verdere ontwikkeling van de veerdrukklem en breidt het programma van Han-industriële connectoren uit met een extra methode voor aansluiting in het veld. De focus ligt op de snelle en ongecompliceerde montage van de connector met een consequente kwaliteit en robuustheid. Een grote selectie van insteekstukken uit het Hanprogramma is beschikbaar. Deze biedt talrijke oplossingen voor verschillende vereisten.
Deze VESX50-IP explosieveilige aardingstangen zijn vervaardigd uit roestvrijstaal voor een lange levensduur en duurzaam gebruik in explosiegevaarlijke omgevingen. De aardingstangen beschikken over twee zeer sterke Neodymium magneten en scherpe wolfraamcarbide contactpinnen die veerbelast zijn. Hierdoor ‘bijten’ deze aardingstangen door coatings en vervuiling heen om een laagohmige verbinding met de aarde tot stand te brengen.
Draadloos netwerk in explosiegevaarlijke omgevingen? Het Armadex ATEX WiFi access point maakt dit mogelijk in ATEXgezoneerde magazijnen, logistieke centra of productielocaties. Geschikt voor zone 2 en 22, eenvoudig te monteren, en toepasbaar in binnen-, buitenen offshore-omgevingen. Verkrijgbaar in verschillende uitvoeringen (2,4/5Ghz, POE, diverse behuizingen) en compatibel met A-merken zoals Zebra, Cisco en Aruba. De industriële ‘heavy duty’-uitvoering is ontworpen voor extreme werkomstandigheden.
PSENcode is zowel bedoeld voor de standbewaking van afschermingen volgens EN 60947-5-3 als voor de positiebewaking. Door de geïntegreerde analyse en de standaardpoorten is PSENcode compatibel met producten van andere fabrikanten. Zo past de gecodeerde veiligheidsschakelaar optimaal in de omgeving van de gebruiker en maakt hij het later aanpassen van installaties mogelijk.
GMC Instruments brengt een powermeter AM3000 op de markt waarop draadloze rogowskispoelen aangesloten kunnen worden. Er is dan één basisstation op het hoofdveld waarmee spanning en stroom gemeten wordt en op alle afgaande velden alleen de draadloze stroommetingen. Tot wel 25 (3 fasen+N) of tot 33 (3 fasen) afgaande velden kunnen tegelijkertijd gemeten worden. Het TFT kleurenscherm geeft alle informatie van de hoofdmeting en de afgaande velden overzichtelijk weer.
Voor betrouwbare en intuïtieve bediening en schermnavigatie in voertuigen. EAO breidt de Serie 09 In-Cabin uit met de Rotary Cursor Controller (RCC) en Rotary Pushbutton (RPB), ideaal voor agrarische – en bouwmachines, vrachtwagens en bussen. Deze bieden draai-, druk- en joystickfuncties en zijn voorzien van RGB-verlichting. Ontworpen voor veilig gebruik onder uitdagende omstandigheden. Voldoet aan automotive standaard IATF 16949.
Een kastsysteem dat volledig is ontwikkeld op basis van de vraag naar een hogere productiviteit in de besturingsen schakelinstallatiebouw en de eisen van de Industrie 4.0-waardecreatieketen. De VX25 biedt maximale gegevenskwaliteit en volledige continuïteit van gegevens, gereduceerde complexiteit en tijdbesparing en veiligheid bij de montage. Meer dan 25 aangemelde industriële eigendomsrechten bewijzen de hoge mate van innovatie.
Deze militairy grade HEMP-filters bieden bescherming tegen elektromagnetische verstoringen (EMI) die kunnen optreden als gevolg van HEMP (Highaltitude Electromagnetic Pulse), of HPM (High Power Microwave). Deze hoog vermogen spanningspulsen kunnen forse schade aanrichten in systemen die opgebouwd zijn met standaardcomponenten zoals communicatieapparatuur, PC’s, servers en alle randapparatuur. De toepassing is relevant in omgevingen waar kritieke infrastructuur aanwezig is, zoals: defensie, telecommunicatie en civiele infrastructuur.
Murrelektronik introduceert de One-Cam-Connect, een installatiebundel voor machine vision met één camera. Deze plug-and-play oplossing maakt het eenvoudig om inspectiesystemen snel en veilig op te zetten, bijvoorbeeld voor code- of tekstscanners in de intralogistiek. Door een modulaire en fabrikant-onafhankelijke opzet biedt het systeem flexibiliteit en efficiëntie, terwijl de robuuste uitvoering bestand is tegen zware industriële omstandigheden.
Sensoren zijn cruciaal voor onze huidige industrie (en verder). Sensoren meten en regelen én leveren hierdoor een belangrijke bijdrage aan onder meer de aansturing van machines, de veiligheid van processen of het voorspellen van onderhoud. Ontwikkelingen in de halfgeleiderindustrie zetten de trend in naar miniaturisatie. Inmiddels worden sensoren met dimensies in het nanobereik geproduceerd en ondersteunen AI en zelfs quantummechanica de engineer in het uitwerken van futuristische ideeën.
Al zolang er sensoren bestaan, is er behoefte om deze kleiner, lichter en efficiënter te maken. Olaf de Kok, Sales Director bij Althen Sensors & Controls weet: “Bijvoorbeeld voor elektronische apparaten als mobiele telefoons en laptops, maar ook voor industriële robots, medische toepassingen en IoT. Sensoren moeten eigenlijk altijd zo klein mogelijk zijn om ze zonder extra gewicht en volume te integreren in het systeem. Daarbij stellen sectoren als de lucht- en
ruimtevaart en robotica extra hoge eisen aan hun nauwkeurigheid.”
De miniaturisatie van sensoren kwam pas echt in een stroomversnelling door ontwikkelingen in de halfgeleiderindustrie en MEMS-technologie (Micro-ElectroMechanical Systems). Hierop volgt een logisch spel van nieuwe mogelijkheden die de verschillende sectoren aangrijpen om door te ontwikkelen wat weer leidt
tot nieuwe vragen en hogere eisen. De Kok: “Door miniaturisatie ontstaan er nieuwe mogelijkheden voor het compacter en lichter ontwerpen van machines. Ook de draagbaarheid en mobiliteit is hierdoor sterk toegenomen terwijl de verbeterde integratie voordelen biedt voor precisiebewegingen en navigatie in robotica en drones. In IoT systemen is bovendien grotere dataverzameling mogelijk omdat meer sensoren op kleinere oppervlaktes zijn te plaatsen.”
Miniaturisatie is dan ook vrijwel binnen iedere sensortechnologie terug te vinden. Bijvoorbeeld:
• Druksensoren (voor medische toepassingen en industriële monitoring)
• Versnellingssensoren (IMU’s en gyroscopen) (voor robotica, automotive en luchtvaart)
• Temperatuursensoren (voor IoT en precisie-industrie)
• Positie- en verplaatsingssensoren (voor robotica en medische apparatuur)
• Krachtsensoren en rekstrookjes (voor biomechanische toepassingen en industriële precisie-instrumenten).
Miniatuur luchtspoelen of microspoelen worden gemaakt van ultrafijne draden vanaf een diameter van 0,020 mm. Foto: Wijdeven
Technisch uitdagingen
Uiteraard komen ontwikkelaars en producenten ook de nodige uitdagingen tegen. Alwin van Binsbergen is productmanager bij SICK en geeft aan: “Bij de ontwikkeling van optische sensoren is heb je bijvoorbeeld te maken met de beperkingen van de optiek: Hoe groter de lens, hoe beter het beeld, hoe nauwkeuriger de meting en hoe verder het bereik. Er is dus een afweging tussen toepassing, kosten en formaat. Om toch steeds kleinere sensoren te maken, zijn de twee voornaamste fronten van ontwikkeling de optiek (glas/plastic) en de elektronica. Qua optiek gloort een aantal interessante technologieën aan de horizon, maar het duurt waarschijnlijk nog wel een aantal jaar voordat de industrie hiermee aan de gang kan. Interessant is bijvoorbeeld de meta-optiek waarbij lenzen niet middels een spuitgietmachine van kunststof worden gemaakt maar met fotolithografie op een wafer worden geprint. De lens bestaat dan uit miljoenen nano lensjes en de totale lens is misschien een mm dik. Hiermee is het bijvoorbeeld
mogelijk om de prestaties van een grote spiegelreflex cameralens van 40 cm lang onder te brengen in een smartphone.
Overige uitdagingen:
De efficiëntie van de verwerkingseenheid (processor) moet zo groot mogelijk zijn omdat deze grotendeels verantwoordelijk is voor het stroomverbruik en de warmteontwikkeling.
• Kleinere sensoren moeten net zo nauwkeurig blijven meten als hun grotere varianten. Sensoren voor versnelling of de zwaartekracht voelen een kracht die evenredig is aan hun massa. Een kleinere massa maakt het dus moeilijker die kleinere krachten te meten. Door geavanceerde signaalverwerking en filtering moet de nauwkeurigheid en signaalruisverhouding worden gewaarborgd.
• Onderzoek naar materialen en encapsulatietechnieken moeten miniatuur sensoren steeds robuuster
maken zodat ze beter bestand zijn tegen trillingen, temperatuurwisselingen en schokken.
• Kleinere sensoren hebben logischerwijs minder ruimte voor batterijen of energievoorziening. Energiezuinige elektronica en draadloze energietechnieken bieden oplossingen.
• Hoe kleiner de sensor, hoe complexer de productie. Door MEMS-technologie wordt massaproductie van miniatuur sensoren met hoge nauwkeurigheid mogelijk.
Bram van Herck, Lead-Engineer bij Wijdeven: “Als KUK-Groep maken we eigen machines om de micro-coils te kunnen produceren die nodig zijn voor onder meer medische sensoren die in het lichaam worden gebracht. Want het miniaturiseren van de sensoren is één ding, het zorgen voor een betrouwbare verbinding is een heel andere uitdaging. Deze Cu-draad is erg kwetsbaar en de isolatielaag moet
een gegarandeerde dikte hebben. Op dit moment zijn we in staat om micro-coils met een dikte van 10 µm (een tiende van een mensenhaar) te produceren.”
Ontwikkelingen
Prof. dr. Peter Steeneken is hoogleraar en afdelingsvoorzitter van de afdeling PME (Precision and Microsystems Engineering) van de faculteit Mechanical Engineering, TU Delft. Hij is dagelijks bezig met ontwikkelingen die samenhangen met miniaturisatie van sensoren. “We richten ons op sensoren die kleiner en gevoeliger zijn of op sensoren met nieuwe functionaliteiten. Dit heeft onder meer al geleid tot een aantal nieuwe sensorbedrijven zoals SoundCell, Plense en Memsys die ons onderzoek hier inzetten voor het verder ontwikkelen van een commerciële sensor(technologie) in een apart bedrijf. Als je het over de toekomst hebt, gaan we na MEMS steeds meer richting NEMS (nanoelektromechanische systemen of sensoren). De structuren worden kleiner en dus moeilijker te maken. Op nanoschaal kan je met lithografie nog steeds structuren maken, maar hiervoor heb je duurdere apparaten nodig. Een ontwikkeling waar wij aan werken is het produceren van ultradunne lagen van nieuwe materialen zoals grafeen. Hiermee zijn membranen te maken die lijken op de vellen van een drumstel (zie ook kader) maar ook zijn we bezig met de ontwikkeling van een elektronische ‘neus’ die ziektes kan ruiken.
Om de volgende stap in sensorminiaturisatie te zetten, voor de maakindustrie en andere velden, worden grafeensensoren ontwikkeld in een groot Europees project (Graphene Flagship). Als onderdeel en in opvolging van dit grote project werkt de TU Delft onder meer aan grafeen microfoons. Hiermee is niet alleen gewoon geluid te detecteren, maar bijvoorbeeld ook het geluid of de trillingen die microorganismen genereren. Hiervoor is inmiddels het bedrijf SoundCell opgericht. Zij ontwikkelen en maken microfoons die werken met een soort trommels (membranen) die gemaakt zijn van ultradun dubbellaags grafeen membranen en in staat zijn de (nano)bewegingen van bacteriën te meten.
Prof. dr. Peter Steeneken: “Om een idee te krijgen: een enkele Escherichia coli-cel genereert willekeurige oscillaties met amplitudes tot 60 nm, waarbij krachten tot 6 nN op zijn omgeving worden uitgeoefend. Deze bewegingen worden opgevangen door de grafeen trommels waarmee wordt vastgesteld dat de bacteriën leven. Na het toevoegen van een antibioticum wordt gekeken of de bacteriën doodgaan – waarmee het een actief antibioticum is – of niet. Omdat deze methode zelfs werkt voor een enkele bacterie, kan veel sneller worden bepaald wat het juiste antibioticum is.”
Half februari is SoundCell officieel gestart met de eerste proeven in ziekenhuizen in het Reinier Haga Medisch Diagnostisch Centrum (RHMDC, Delft) en het Erasmus Medisch Centrum (Erasmus MC, Rotterdam). In de komende twaalf maanden wordt gewerkt aan het optimaliseren van de monstervoorbereiding voor positieve bloedkweken, het valideren van de technologie en het vergelijken van de snelheid gevoeligheid en nauwkeurigheid van de technologie met bestaande methoden. In de testperiode worden er géén bloedmonsters van patiënten gediagnosticeerd.
Olaf de Kok vult aan: “Onze algehele verwachting is dat sensoren in de toekomst nog kleiner, slimmer en energiezuiniger zullen worden met geavanceerder en veelzijdiger toepassingen als gevolg. Nieuw daarbij is de opkomst van quantum sensing in miniatuurformaat. Onze huidige sensoren zijn voornamelijk gericht op de klassieke fysica. Quantumsensoren maken gebruik van eigenschappen zoals superpositie en verstrengeling om signalen met een ongekende nauwkeurigheid te detecteren
en zijn extreem gevoelig voor fysische grootheden zoals magnetische en elektrische velden en zwaartekracht. De combinatie van miniaturisatie en quantum sensing kan de komende jaren zorgen voor een revolutie in precisietechnologieën. Denk bijvoorbeeld aan ultrasone medische beeldvorming op nanoniveau, verbeterde detectie van hersenactiviteit in draagbare EEG-apparaten of ultragevoelige miniatuur inertiële meetsystemen (IMU’s) voor navigatie zonder GPS.”
Hij besluit: “Tot slot spelen draadloze en zelfvoorzienende sensoren een steeds grotere rol. Deze sensoren maken gebruik van beschikbare energie uit de omgeving zoals temperatuur(verschillen), licht of trillingen; hiermee neemt de afhankelijkheid van batterijen af. Ook integratie van AI in sensoren zal verdere nieuwe mogelijkheden gaan bieden. Doordat deze sensoren zelfstandig data kunnen analyseren en verwerken, zal dit leiden tot efficiëntere en snellere besluitvorming in realtime toepassingen; bijvoorbeeld in het kader van voorspellend onderhoud. Een laatste aandachtspuntje is duurzaamheid: Omdat miniatuur sensoren kleiner zijn, gebruiken ze minder materiaal en energie, maar zijn ze ook lastiger te recyclen. Uitdagingen houden we altijd.”
Tekst: Marjolein de Wit- Blok
De Distran Ultra Pro is een draagbare ultrasone gaslekdetector die lekken op afstand opspoort met behulp van akoestische technologie. Dankzij 124 ultrasone microfoons en een geïntegreerde camera kunnen zelfs moeilijk bereikbare lekken nauwkeurig worden gelokaliseerd. Het apparaat visualiseert lekkages in realtime en verkort inspectietijden aanzienlijk. De detector is geschikt voor diverse gassen en verkrijgbaar in een standaard- en ATEX-variant.
Persluchtlekken in industriële omgevingen zijn vaak lastig te vinden, maar de S532 ultrasoon lekkagecamera maakt ze direct zichtbaar. Dankzij 64 richtmicrofoons en augmented reality detecteert het instrument zelfs de kleinste lekken tot 150 meter ver. Met één druk op de knop is de situatie vast te leggen. Kortom: een praktisch hulpmiddel om persluchtverliezen snel en nauwkeurig in kaart te brengen en kosten te besparen.
De DD52R-E is een digitale positie-indicator van Elesa+Ganter en is ontworpen voor een precieze aflezing van rotatiebewegingen. Het elektronische display werkt op batterijen en geeft een duidelijke weergave zonder externe stroombron. Dankzij de eenvoudige montage en het compacte ontwerp is integratie in machines efficiënt. Ideaal voor toepassingen waar precisie en gebruiksgemak centraal staan.
De DuraVersa-100 is een geautomatiseerde universele hardheidsmeter die alle gangbare hardheidsschalen ondersteunt, zoals Rockwell, Vickers, Knoop en Brinell. Aangeboden in drie versies, vanaf een belasting van 200gf (optioneel 10 gf) tot 250 kg, 750 kg of zelfs 3000 kg. Elke versie heeft de kenmerkende 9-positie revolver, die flexibiliteit biedt om indruklichamen en objectieven uit te rusten volgens specifieke applicatievereisten.
De testo 558s digitale manifold biedt een intuïtieve bediening via touchscreen en gekleurde meetgrafieken, vergelijkbaar met een app. Deze digitale manifold maakt het werken aan koelsystemen, airconditionings en warmtepompen eenvoudiger en sneller dan ooit. Dankzij de flexibele functies en volledige compatibiliteit met A3- en A2L-koudemiddelen, biedt het betrouwbare metingen en is het altijd gebruiksklaar voor diverse toepassingen. Het maakt meettaken flexibeler en efficiënter.
CaTeC introduceert de MicroAir WiFi Logger, een slimme oplossing voor het monitoren van temperatuur en vochtigheid in realtime via WiFi. Dit compacte apparaat biedt een eenvoudige installatie en maakt het mogelijk om gegevens direct te volgen via een webplatform of mobiele app, zonder extra hardware. De MicroAir WiFi Logger is ideaal voor toepassingen in onder andere de voedsel- en farmaceutische industrie.
De technologische industrie is in een stroomversnelling beland. Digitalisering, automatisering en kunstmatige intelligentie veranderen niet alleen de manier waarop bedrijven produceren, maar bepalen ook hun concurrentiepositie. Wie niet meebeweegt, blijft achter. Maar wat zijn de belangrijkste innovaties? En hoe kan de maakindustrie deze slim benutten om toekomstbestendig te blijven?
De kracht van slimme technologie
Machines die met elkaar communiceren, productieprocessen die zichzelf optimaliseren en een fabriek die voorspellend onderhoud uitvoert voordat er iets misgaat—het klinkt futuristisch, maar het gebeurt nu al. Digitale tweelingen, data-analyse en AI zorgen ervoor dat bedrijven verspilling minimaliseren en hun productie efficiënter inrichten.
Daarnaast groeit het belang van additive manufacturing. Waar voorheen prototypes en productonderdelen weken in beslag namen, kunnen ze nu binnen enkele dagen of zelfs uren worden geproduceerd met minder materiaal en lagere kosten. Nieuwe meet- en inspectietechnieken tillen de kwaliteitscontrole naar een hoger niveau, wat leidt tot nauwkeurigere en betrouwbaardere producten.
Duurzaamheid speelt ook een steeds grotere rol. Energieefficiënte productiemethoden en circulaire productieprocessen zijn niet langer een nice-to-have, maar een noodzaak. Niet alleen om aan wetgeving te voldoen, maar ook om concurrentievoordeel te behalen. Bedrijven die slim investeren in duurzame technologieën, maken zich klaar voor de toekomst.
Efficiëntie als sleutel tot succes
In een wereld waar levertijden steeds korter worden en klantverwachtingen hoger liggen, is efficiëntie de sleutel. Maar hoe bereik je dat? Het antwoord ligt in samenwerking.
Bedrijven die ontwerp en maakbaarheid al vroeg in het proces op elkaar afstemmen, besparen tijd en voorkomen fouten. Digitalisering en data-analyse helpen om productieprocessen voortdurend te optimaliseren. Maar misschien wel het krachtigste middel: kennisdeling. Bedrijven die technologie niet voor zichzelf houden, maar best practices uitwisselen, versterken niet alleen hun eigen positie, maar ook die van de hele industrie.
De drempels van innovatie
Toch is de overstap naar nieuwe technologieën niet vanzelfsprekend. Hoge investeringskosten en complexe systeemintegratie maken het voor veel bedrijven, vooral kleinere, een uitdaging om de eerste stap te zetten. Daarnaast is er een tekort aan technisch geschoold personeel. AI en geavanceerde productietechnieken vragen om nieuwe vaardigheden, maar gekwalificeerde medewerkers zijn schaars.
En dan is er nog de menselijke factor. Interne weerstand speelt vaak een grotere rol dan gedacht. Medewerkers zijn gewend aan hun manier van werken en zien op tegen verandering. Zonder draagvlak binnen de organisatie wordt zelfs de meest innovatieve technologie niet optimaal benut.
De toekomst van de technologische industrie
Hoe zorgen we ervoor dat bedrijven niet alleen toegang krijgen tot nieuwe technologieën, maar deze ook succesvol implementeren? De sleutel ligt in drie belangrijke acties:
• Investeren in opleiding en bijscholing – Medewerkers moeten de kans krijgen om nieuwe vaardigheden te ontwikkelen die passen bij de fabriek van de toekomst.
• Sterkere samenwerking binnen de keten – Bedrijven die verder kijken dan hun eigen optimalisatie en actief samenwerken met toeleveranciers en klanten, boeken de grootste winst.
• Toegang tot innovatieplatforms – Evenementen, masterclasses en expertgroepen zorgen ervoor dat kennis sneller gedeeld wordt en bedrijven van elkaar kunnen leren.
De toekomst van de maakindustrie ligt niet alleen in technologie, maar vooral in de manier waarop we deze samen toepassen. Innovatie ontstaat niet in isolatie, maar in de verbinding tussen bedrijven, experts en kennisinstellingen. Wie de krachten bundelt, heeft de toekomst.
Lieke Coppens
Programmamanager Evenementen Mikrocentrum
De VPFlowScope M is een veelzijdige vier-in-één insteek flowmeter voor perslucht en technische gassen. Hij meet tegelijkertijd bi-directionele flow, druk, temperatuur en totaal flow. Verkrijgbaar in twee maten: P220 (leidingen van 1”–3”) en P350 (grotere diameters). Dankzij de VPSensorCartridge is herkalibratie overbodig. Met Ethernet, RS485 (Modbus RTU) en analoge uitgangen is hij geschikt voor Industrie 4.0, met minimale downtime en betrouwbare metingen.
De Elcometer Digitale Inspectiekit (TOP versie) is ontwikkeld voor inspecties in de beschermende en industriële coatingindustrie. De kit bevat de Elcometer 224 Oppervlakteprofielmeter, Elcometer 319 Dauwpuntmeter en Elcometer 456 Droge Laagdiktemeter voor het meten van oppervlakteprofiel, klimaatparameters en droge laagdikte. Alle meetinstrumenten zijn compatibel met ElcoMaster en de ElcoMaster App voor directe toegang tot meetgegevens en rapportage op Android en iOS.
Drukregelaars voor hogere werkdrukken
Voor het reduceren van de druk uit gascilinders (200-300bar) met industriële gassen worden vaak reduceerventielen toegepast. Bij werkdrukken tot ongeveer 30-35 bar werken deze met rvs of Hasteloy membranen. Indien hogere drukken benodigd zijn, wijzigt ook de techniek in de drukregelaars en wordt vaak de zuigertechniek toegepast.
ACIN instrumenten introduceert de AirTracer van Retrotec, een draagbare rookgenerator voor nauwkeurige luchtlekdetectie. Met een ergonomisch ontwerp en directe rookproductie kunnen professionals eenvoudig luchtlekken opsporen in gebouwen en HVACsystemen. De AirTracer is kosteneffectief, betrouwbaar en gebruiksvriendelijk, wat de efficiëntie van inspecties verbetert. Deze innovatie ondersteunt energie-efficiëntie en kwaliteitsborging in diverse sectoren.
Endress+Hauser presenteert vernieuwde Dosimass en Dosimag flowmeters, perfect voor nauwkeurige vul- en doseertoepassingen in Food & Beverages en Life Sciences. Deze lichtgewicht sensoren zijn verkrijgbaar in drie elektronicaversies: een kosteneffectieve puls/ frequentie/status-versie, een intelligente variant met IO-Link voor realtime procesgegevens, en een geavanceerde batchversie met Dynamic Drip Correction via Modbus RTU voor optimale vulcontrole.
Deze ATEX-gecertificeerde transmitter (Zone 1 en 2) is geschikt voor stationaire detectie en meting van VOC’s, brandbare gassen, zuurstof, koelmiddelen en een groot aantal toxische gassen. Er is plaats voor montage van éen of twee plug-and-play sensoren voor gelijktijdige meting van twee (soorten) gassen. Het toestel wordt geconfigureerd en bediend met een magnetisch staafje, waarbij de ATEX-behuizing niet hoeft te worden geopend.
Door stijgende grondstofprijzen, een krappe arbeidsmarkt en een groeiende behoefte aan energiebesparing zien we dat bedrijven wereldwijd hun bedrijfsvoering opnieuw moeten inrichten.
Steven de Graaf, Directeur JUMO Nederland, licht toe hoe deze ontwikkelingen de industrie veranderen.
“De industrie staat niet langer aan de vooravond van verandering; we zitten er middenin,” zegt De Graaf. “Wat we zien, is dat bedrijven door externe factoren – zoals grondstof- en energiekosten – versneld inzetten op automatisering. Wie nu niet meegaat, loopt straks achter de feiten aan.” Deze transformatie draait volgens hem niet alleen om productiesnelheid of kostprijs. “Het gaat ook om het creëren van duurzame meerwaarde. We moeten slimmer en efficiënter omgaan met grondstoffen, energie en tijd. Het is écht een integrale aanpak.”
Slimmere processen, hogere efficiëntie
Een belangrijke drijfveer voor innovatie in de industrie is het optimaliseren van processen. Hoe haalt men een hoger rendement met minder productieverlies? De Graaf licht toe: “Dat begint met precieze metingen. Denk aan temperatuur-, druk- of niveaumetingen.
De vakbeurs M+R is op 1 en 2 oktober in Ahoy Rotterdam. Foto: Seijbel Photography
Meten is weten, en de juiste data geven inzicht in inefficiënties en verspillingen. Op basis daarvan kunnen processen worden bijgestuurd.”
Duurzaamheid en energiemanagement
Naast het verbeteren van efficiency speelt ook duurzaamheid een steeds belangrijkere rol. “Innovatieve temperatuurregelaars kunnen bijvoorbeeld warmteverlies minimaliseren, terwijl slimme meetsystemen waterbeheer optimaliseren. Minder energie- en waterverbruik betekent lagere kosten én een kleinere ecologische voetafdruk.” Die focus op duurzaamheid is niet slechts een trend, maar een noodzakelijke strategie voor bedrijven die op de lange termijn relevant willen blijven. “Regels worden strenger en afnemers vragen ernaar.”
Ontmoet JUMO op M+R 2025
De aankomende editie van M+R op 1 en 2 oktober in Ahoy Rotterdam staat in het
teken van industriële automatisering en procesoptimalisatie. Samen met de vakbeurzen Pumps & Valves en Solids biedt M+R een uniek totaaloverzicht van de volledige industriële keten: van het meten, regelen en analyseren tot het verplaatsen van vloeistoffen, gassen en vaste stoffen.
Vakbeurs M+R
Ahoyweg 10 3084 BA Rotterdam
T: +31 (0)183 680 680
E: evelien.kraaij@easyfairs.com
W: www.mrprocessing.nl
De nieuwe FM 50 van KNF levert een capaciteit van 100-500 ml/min met een uitzonderlijk hoge nauwkeurigheid van +/- 2% en een hoogst lineaire pompkarakteristiek. De capaciteit blijft lineair, zelfs onder wisselende omstandigheden. Hierdoor is deze pomp ideaal voor toepassingen die een nauwkeurig instelbare capaciteit vereisen en profiteren van de voordelen van de membraan¬pomptechnologie, zoals chemische bestendigheid, dichtheid, milde vloeistofhandling en betrouwbaarheid.
De Labotom-20 tafelmodel doorslijpmachine is geschikt voor een breed scala aan werkstukken die handmatig moet worden doorgeslepen. Extreem snel en gemakkelijk te gebruiken, het stelt de operator in staat om bijna elk werkstuk snel en efficiënt door te slijpen, met minimale training. De machine bevat functies om de controle te vergroten en bedieningsfouten te verminderen, waaronder geleidingslijnen en een laserpreview-functie.
De Heat Inserter is een efficiënte oplossing voor het thermisch inpersen van Multisert inserts in thermoplasten, wat aanzienlijk sneller is dan traditionele schroefdraadtechnieken. Dit apparaat kan tot vier smeltstiften tegelijk verwerken en biedt instelbare inperssnelheid, werkhoogte en werkslag. Met zes LED-lampen voor optimaal zicht, een indicatorlampje voor inpersdiepte en temperatuurregeling tot 400°C zorgt het voor nauwkeurige, betrouwbare resultaten bij kunststof schroefdraadtoepassingen.
De blindklinknagelautomaten uit de serie GAV van GESIPA zijn ontworpen om snel achter elkaar grote series blindklinknagels te plaatsen. Zo wordt bespaard op de productiekosten en is de gebruiker zeker van juist geplaatste blindklinknagels. De installatie bestaat uit een losse glad afgewerkte controle-unit met daarin een triltrommel en de nodige hard- en software. Door de aangebrachte isolatie aan de binnenkant van de panelen, wordt veel geluid gedempt.
Voor ontwerpers van apparaten met Li-Ion batterijen van Tefoo is er een efficiënte en compacte tool beschikbaar om de SMBus-data van batterijen uit te lezen. Deze tool biedt gedetailleerde inzichten in de status, configuratie en meetwaarden van Tefoo hardcase batterijen, weergegeven op een helder tweekleuren-display. De tool maakt gebruik van een 5-pins blade connector die eenvoudig in elk Tefoo pack kan worden aangesloten.
De nieuwe BradyPrinter i7500 heeft het uiterst nauwkeurig printen van labels met een kern van 76mm volledig heruitgevonden. Geen kalibratie, geen opmaak, geen gedoe met printlinten, geen printtests, geen verspilling – de i7500 biedt een premium printervaring voor het printen van labels met een kern van 76mm in de elektronica, productie en laboratoria.
Het Duitse CS Instruments levert wereldwijd meetinstrumentatie voor industriële gassen waaronder perslucht, waterstof, stikstof, CO2 en vele andere gassen. Binnen de divisie ‘Benelux’ werkt een uniek team aan het ondersteunen van bedrijven bij het verbeteren van hun persluchtinzicht. Het doel? Een hogere productie, een gewaarborgde productkwaliteit en lagere operationele kosten. Want eigenlijk is het eenvoudig: snap wat je kúnt meten en doe er je voordeel mee.
De Benelux divisie bestaat uit drie medewerkers die een uniek team vormen waarin technische creativiteit, knowhow en goede sales hand in hand samengaan. ‘Goede sales’ betekent in dit geval niet zoveel mogelijk producten leveren, maar vooral de klant ondersteunen met alles wat te maken heeft met de generatie en het gebruik van technische gassen.
Iwan van Ballegooijen is sinds vorig jaar Performance Engineer in Nederland en geeft aan: “Wie zich bewust is van alle grootheden die meetbaar zijn bij persluchtinstallaties, kan al snel de nodige voordelen behalen. Ons doel is dan ook niet om een willekeurige flowmeter ‘in the blind’ te leveren, maar op basis van een (aan)vraag in gesprek te gaan en op basis hiervan advies uit te brengen.”
Breed portfolio
Om dit advies uiteindelijk te vertalen naar een concrete technische oplossing, heeft CS Instruments een bijzonder breed portfolio aan meetinstrumentatie. Deze
producten zijn volledig in eigen huis ontwikkeld waarvoor meer dan 10 procent van de 200 werknemers wereldwijd actief is binnen R&D. Daarnaast beschikt het bedrijf over een eigen kalibratielab in Duitsland waar zij hun eigen instrumenten kalibreren en justeren. Alle sensoren zijn ontworpen met het oog op een lange levensduur conform de ‘Deutsche Gründlichkeit’.
Danny Gillis is samen met collega Hugo Struyf voor de Benelux divisie werkzaam in Antwerpen en weet: “Juist door het brede portfolio aan producten en diensten zijn we in staat om voor ieder persluchtsysteem – dat voor ieder bedrijf uniek is – de juiste instrumentatie te leveren. Afgestemd op de eisen die aan een specifiek productieproces worden gesteld en de locatie waar zich de persluchtinstallatie bevindt.”
Er kan zoveel meer
Door alle kennis en ervaring die in de afgelopen drie decennia is opgebouwd,
In het eigen kalibratielab kan CS Instruments al haar meetinstrumenten weer binnen de opgegeven specificaties brengen.
weet het bedrijf exact waar de behoeften liggen. Zo zijn veel instrumenten gericht op het verhogen van de kwaliteit van de perslucht wat belangrijk is voor sectoren als food & pharma. Daarnaast heeft het verlagen van de CO2 footprint de aandacht van vrijwel elk bedrijf. Eén van de innovaties die hieraan invulling geeft, is de LeakCam 600; en instrument dat persluchtlekkage detecteert en visualiseert. Gillis: “Een typisch voorbeeld van een instrument dat niet bij iedereen bekend is, maar uiteindelijk duizenden euro’s op jaarbasis aan energiebesparing kan opleveren. En dit pér lekkage. Ik zou zeggen: laat je adviseren!”
CS Instruments Benelux
Bakboordlaan 30
3448 KG Woerden
T: +31 6 42 87 79 76
E: info@cs-instruments.nl
W: www.cs-instruments.com
Deze werktafel is speciaal ontwikkeld voor de panelenbouw om het werk voor de monteurs te vereenvoudigen. Ergonomisch verantwoord werken omdat zowel de werkhoogte als de werkhoek motorisch verstelbaar zijn. Tillen en handling tijdens de montagewerkzaamheden wordt zo tot een minimum beperkt. Het programma is onlangs opgefrist en de modellen zijn verkrijgbaar in diverse uitvoeringen en optioneel te voorzien van accessoires.
Het J-design overgavesysteem van MULTIPOND combineert ultrahygiënisch design met optimale reinigingsmogelijkheden voor top seal traysealmachines en dieptrekmachines. Direct aangestuurd vanuit de MULTIPOND weegautomaat zonder apart besturingssysteem, waardoor alle instellingen in het productgeheugen zijn opgeslagen. Eenvoudig in te stellen bij productwissels. Productspecifiek ontworpen voor nauwkeurige plaatsing van gewogen producten in trays of dieptrekverpakkingen.
De 2.0 Rinnova Ceiling 40 is een compacte en efficiënte klimaatunit die ventilatie, verwarming en koeling combineert. Dankzij thermodynamische warmteterugwinning en een inverterwarmtepomp zorgt het systeem voor een aangenaam binnenklimaat met verse, gezuiverde lucht. Sensoren voor CO2, temperatuur, vluchtige stoffen en vochtigheid passen de werking automatisch aan. De unit is eenvoudig te installeren en geschikt voor diverse binnenruimtes.
Rittal
Deze verlichting voor schakelkasten van Rittal is energie-efficiënt en voorzien van krachtige LEDtechniek. De serie biedt een groot aantal details die garant staat voor optimale verlichting in de kast én die installatiewerkzaamheden aanzienlijk vergemakkelijken. Om de kast optimaal te verlichten, wordt een transparante kunststof afdekking gebruikt waarin Fresnellenzen zijn geïntegreerd. De kastverlichting kan optioneel via een geïntegreerde schakelaar, een deurschakelaar of een bewegingsmelder worden in- en uitgeschakeld.
Nieuw bij BIBUS, hoogwaardige koppelingen en componenten in de dempingstechniek van het
Duitse Ringfeder Power Transmission. Denk hierbij aan as-naaf verbindingen, askoppelingen, frictieveren en industriële buffers. De producten van Ringfeder zijn ontwikkeld om te voldoen aan de strengste eisen en bieden maximale betrouwbaarheid, zelfs in de meest uitdagende omstandigheden.
De BMU-serie is een compacte borstelloze DC-motor met een vermogensrange van 30-400 Watt. Deze motor heeft een IP66bescherming en de vernieuwde IP67-connector maakt een enkele kabelaansluiting mogelijk, wat de installatie vereenvoudigt. De motor wordt gecombineerd met een 230Vac stand-alone controller, dus: een stabiele snelheidsregeling variërend van 80-4000 rpm. De BMU-serie is te combineren met inlijn- of parallelle vertragingskasten, ideaal voor snelheidsgeregelde toepassingen.
Ontworpen, ontwikkeld en geassembleerd in Italië. De grondstoffen en componenten zijn van hoge kwaliteit en voldoen aan de Europese normen. De betrouwbare en nauwkeurig te positioneren EC’s (AC/DC-motor) zijn onderhoudsarm, verbruiken geen energie ‘bij stilstand’ en hebben geen olie- of luchtlekkage. Met een kracht van 5…200.000N, snelheden van 0,75…500mm/s, zijn de EC’s van MecVel de innovatieve oplossing voor hef-, trek- en duwbewegingen.
Apex Dynamics breidt zijn productassortiment uit met spelingsvrije koppelingen, waaronder de Elastomeerkoppelingen (E-serie) en Disc-koppelingen (D-serie).
Deze koppelingen zijn geschikt voor diverse assen, zoals motorassen en drijfassen, en kunnen direct op Apex Dynamics tandwielkasten worden gemonteerd. Ze bieden spelingsvrije koppeloverbrenging, zijn onderhoudsarm en kunnen hoge koppels aan. Apex Dynamics biedt 5 jaar garantie op deze hoogwaardige koppelingen.
De in-line actuators van A&E zijn producten, die talloze functies vervullen. Heffen, trekken, drukken en liften: alles is mogelijk. Dankzij de innovatieve designs, kunnen de componenten worden toegepast in verschillende marktsegmenten. Bovendien zijn deze verkrijgbaar in verschillende metalen: van aluminium tot roestvrijstaal, voor binnen- en buitentoepassingen. Het spindel-moer-systeem zorgt voor betrouwbaarheid en stabiliteit. Toe te passen in meerdere segmenten.
De cyber force line biedt kracht- en snelheidsgeoptimaliseerde varianten die zorgen voor een significante productiviteitsverhoging. Deze uiterst nauwkeurige en compacte lineaire actuatoren laten zich moeiteloos integreren in machineontwerpen. Dankzij het onderhoudsarme karakter en de lagere totale eigendomskosten bieden ze een efficiënte en duurzame aandrijfoplossing. Bovendien maakt de overstap van pneumatische en hydraulische systemen naar een elektromechanische servoaandrijving de technologieomschakeling eenvoudiger dan ooit.
KTR heeft een hoog elastische flenskoppeling in het assortiment, speciaal ontwikkeld voor toepassingen met variabele belastingseisen. Dankzij de progressieve torsiestijfheid bij toename van het koppel, zorgt de VAROLASTIC voor optimale trillingsdemping en beschermt hij aandrijfsystemen effectief tegen belastingspieken. De belangrijkste toepassingsgebieden zijn bouw- en landbouwmachines. De VAROLASTIC vermindert en dempt ongelijke elasticiteit door middel van variabele torsiestijfheid. De torsiestijfheid neemt toe bij toenemend koppel.
Met Industrial POWERISE presenteert dempingsspecialist ACE Stoßdämpfer een nieuwe productreeks van elektromechanische aandrijfsystemen voor industriële toepassingen. Fabrikanten in de machinebouw en automatisering profiteren daarmee van veilige en volledig automatische bewegingen van bijvoorbeeld onderhoudskleppen, motorkappen, versteleenheden en schuifdeuren. Industrial POWERISE maakt het openen, sluiten, heffen, laten zakken, verstellen en vastzetten van bewegende componenten mogelijk. De basisvariant IPR35 met interne sensoren is per direct verkrijgbaar.
De draadlagers van Franke zijn uniek vanwege het feit dat de rollichamen rollen op draadringen in plaats van op de massieve behuizing. Dit maakt het mogelijk om vrijer en eenvoudiger, geheel naar wens, te ontwerpen en waarnaar te realiseren. Daarbij zijn verschillende lagers in aluminium en staal direct uit voorraad leverbaar.
De motorreductoren van Aandrijf Technisch Buro bieden veelzijdige oplossingen voor uiteenlopende aandrijfuitdagingen in zowel machinebouw als zware industrie. Van compacte rechte reductoren tot robuuste haakse en opsteekreductoren met koppels tot 18.000 Nm. Dankzij de brede selectie aan merken, hoge efficiëntie en maatwerkopties biedt Aandrijf Technisch Buro altijd de juiste oplossing voor nagenoeg elke toepassing, van transportbanden tot menginstallaties en hijstoepassingen.
NXD corrosiebestendige veredelingstechniek
NXD is de nieuwste corrosiebestendige veredelingstechniek van NORD DRIVESYSTEMS voor aluminium aandrijvingen en is verkrijgbaar in twee soorten: NXD Basic bestaat uit een gegalvaniseerd oppervlak en een beschermende lak. Deze techniek is bedoeld voor veeleisende omgevingen, zoals de offshore. NXD tupH omvat een gegalvaniseerd oppervlak en een sealer. Hiermee zijn de met deze techniek veredelde aandrijfcomponenten uiterst geschikt voor voedselveilige toepassingen.
De i650 motec van Lenze biedt verbeterde functies ten opzichte van de i550 motec. Dankzij de geïntegreerde Logic PLC kunnen stand-alone toepassingen van één of meerdere aandrijvingen worden gerealiseerd, zonder een hoger controlesysteem. Dit bespaart kosten en zorgt voor een overzichtelijker machineontwerp. De positioneringsfunctie is ideaal voor draaischijven, hoekoverzetters en liftstations. Verhoogde veiligheid door toevoeging van STO via CIP Safety.
Flexible
Total Solutions
Client-Centered
Integrated Systems
Innovative Drive Technology
Tailored Engineering
Smart Automation
De wormwielsets van ZAE zijn leverbaar in verschillende standaardmaten, maar kunnen ook, op basis van productietekeningen, op maat worden gemaakt. De centrifugaal gegoten bronzen wormwielen beschikken over uitstekende glij-eigenschappen. De wormassen zijn van gelegeerd staal. De wormwielsets van ZAE worden succesvol toegepast in vele industriële toepassingen, onder andere voor het realiseren van de draaibeweging van industriële kranen.
De stappenmotoren module VST 012 van SigmaControl is ontwikkeld voor het besturen van 2 fase stappenmotoren die een nominale spanning aankunnen tot 70 V. De compacte modules meten 28 x 151 x 123 mm en ondersteunen volledige en halve stap mode evenals microstepping met 32 microstappen per volledige stap en 10 A continu vermogen. Verder voorziet de module in een incrementele encoder interface voor het besturen van de motorpositie.
De PR04 is een motortype in de reeks lineaire roterende motoren van LinMot. Dit model wordt gekenmerkt door een uitstekende flexibiliteit, dynamiek en snelheid. De PR04 combineert twee elektromagnetische servomotoren in één slanke behuizing, waardoor een gecombineerde lineaire en roterende beweging op de meest eenvoudige manier mogelijk is. De PR04 productfamilie is ontworpen voor een zeer lange slag en heeft tegelijkertijd de best mogelijke geoptimaliseerde totale massa.
De MQ15-familie van Murrelektronik bestaat uit compacte, krachtige voedingsconnectoren die onder meer een veilige aansluiting bieden voor asynchrone/ driefase motoren tot 7,5 kW. Het 1/4-draaivergrendelingsmechanisme zorgt voor snelle, strakke en foutloze montage en is alles wat nodig is om een veilige, IP67geclassificeerde verbinding te creëren. Dit innovatieve quickconnect systeem reduceert de montagetijd voor installatie, service en onderhoud tot 80 procent.
De o450 Motor Driven Roller (MDR) van Lenze zet een nieuwe standaard in efficiëntie en kracht binnen transporttechnologie. Deze geavanceerde MDR, die gemakkelijk kan worden geïntegreerd in bestaande transportsystemen, biedt een indrukwekkend vermogen van 115 Watt, wat hem meer dan dubbel zo krachtig maakt als vergelijkbare modellen op de markt. Een van de opvallendste eigenschappen is de werking volgens het Vernier-principe, wat resulteert in een uitzonderlijk stille werking.
De high-speed kogelwagens van Bosch Rexroth in de maten 45, 55 en 65 kunnen twee keer sneller zwaardere lasten verplaatsen dan de standaardversies. De lineaire geleidingen bereiken maximale snelheden tot respectievelijk 10, 7,5 en 5 m/s, gecombineerd met een hoog draagvermogen. Het grotere formaat biedt een hogere belastingcapaciteit, wat betekent dat er potentie is voor langere onderhoudsintervallen. Dit verlengt de levensduur van het totale systeem.
Veiligheidssensoren zorgen voor veilige beweging van AGV’s in magazijnen en productieruimtes. Foto: Pilz
Industriële veiligheid is deels gebaseerd op de toepassing van sensoren. Als verlengstuk van onze zintuigen detecteren sensoren inmiddels alle belangrijke grootheden en slaan alarm wanneer grenzen worden overschreden. Nieuwe ontwikkelingen in de industrie leiden daarbij weer tot nieuwe vraagstukken en de ontwikkeling van bijbehorende sensoren. En omgekeerd: ontwikkelingen die bepaalde eigenschappen van sensoren verbeteren, leiden tot nieuwe mogelijkheden om het veiligheidsniveau te verhogen.
Veiligheid is een bijzonder breed begrip grofweg in drie stappen af te dekken. Veilig werken begint in de basis met het voorkomen dat gevaarlijke situaties kunnen ontstaan. Dit is ‘intrinsiek’ veilig werken en onder andere te bereiken door procesparameters hierop af te stemmen. Een cobot die met lage snelheden werkt, zal medewerkers bij eventueel contact geen serieus letsel kunnen toebrengen. Hetzelfde geldt voor veilige temperaturen, drukken, spanningen enzovoorts. Veelal heeft intrinsiek veilig werken te maken met een goed ontwerp van de machine of installatie en niet minder: gezond verstand.
Hardware – sensoren
Is intrinsiek veilig werken niet volledig mogelijk, dan zullen maatregelen moeten worden genomen. In eerste instantie door de toepassing van hardware. Met betrekking tot machineveiligheid betekent dit in de basis het plaatsen van afschermingen zoals een hekwerk. Veiligheidsdeskundige bij Pilz Laurens de Graaff: “Hiermee kom je ook terecht bij de toepassing van sensoren. Van oudsher worden al mechanische sensoren gebruikt die op basis van een bepaalde trigger de spanning afschakelen en hiermee een proces stilleggen.”
Voorbeelden van dergelijke sensoren zijn te vinden in onder meer schakelmatten, schakelbumpers en schakellijsten. De matten beschikken intern over druksensoren – eigenlijk mechanische schakelaars – die in werking treden wanneer iemand op de mat gaat staan en daarmee te dicht bij de machine komt. In het meest extreme geval schakelt dit signaal een machine volledig af, maar je kunt er ook eerst voor kiezen om een alarm te activeren. Op eenzelfde manier werken schakellijsten en – bumpers. Schakellijsten worden aangebracht op plaatsen waar een risico van beknelling is. Ook hier zal een te hoge druk die
ontstaat omdat zich bijvoorbeeld een hand tussen bewegende delen bevindt, leiden tot het afschakelen van de machine. Schakelbumpers zijn onder meer te vinden op AVG’s (autonoom rijdende voertuigen) en zorgen ervoor dat het voertuig afremt of stopt wanneer hij ‘voelt’ dat hij ergens tegenaan stoot.
Software en regelingen
De Graaff: “Een veel hogere graad van veiligheid behaal je wanneer je sensoren kunt koppelen aan een besturing –bijvoorbeeld een PLC – of integreren in een compleet veiligheidssysteem. Het activeren van de sensor wordt hierbij gedetecteerd door de besturing en op basis daarvan wordt een bepaalde actie uitgevoerd. Dit breidt het aantal mogelijkheden op het vlak van veiligheid aanzienlijk uit. Onder meer met betrekking tot ‘veilig afschakelen’. Je kunt immers wel een machine van het ene op het andere moment spanningsloos maken, maar wanneer er op dat moment processen plaatsvinden die eigenlijk eerst veilig moeten worden afgemaakt, dan heb je alsnog een probleem. Denk daarbij aan hijsbewegingen waarbij de last plotseling vrijkomt wanneer de spanning wegvalt. Of aan producten die in beweging zijn en bij abrupte stilstand omvallen.”
Moderne sensorsystemen
Een bekend voorbeeld waarbij sensoren zijn gekoppeld aan een besturing zijn lichtschermen. Een combinatie van een zender die een lichtstraal uitzendt en een ontvanger in de vorm van fotoreceptoren vormt in feite de sensor. Wanneer er
Toepassing van lichtschermen die bewegingen stopzetten op het moment dat mensen in de kast een onderdeel willen pakken. Foto: Pilz
een (groot) aantal lichtstralen parallel aan elkaar wordt uitgezonden naar tegenoverliggende ontvangers, is er sprake van een lichtscherm. Wanneer iemand zich door het lichtscherm heen beweegt, zullen de ontvangers dit opmerken en doorgeven aan de besturing die hierop vervolgens een actie kan uitvoeren. Bijvoorbeeld de machine volledig veilig afschakelen of tijdelijk te
stoppen. Dit laatste gebeurt wanneer de doorbreking van de lichtstralen nodig is om iets in de machine of op een transportband te plaatsen. In dat geval wordt de machine of band tijdelijk op ‘hold’ gezet; wanneer het lichtgordijn zich weer heeft ‘hersteld’, gaat de machine weer door.
Door de mogelijkheden op het vlak van besturingssystemen zijn sensoren in deze tijd bovendien een cruciaal onderdeel in complete veiligheidssystemen. Denk daarbij aan een deurvergrendeling en een persoonlijke ‘tag’ of op een andere manier gepersonaliseerde sleutel. Een probleem bij oudere systemen is bijvoorbeeld dat medewerkers de deur waardoor zij een ‘gevaarlijke’ ruimte betreden ook weer moeten gebruiken om die ruimte te verlaten. In moderne systemen zorgt een persoonlijke tag ervoor dat mensen willekeurig kunnen in en uitlopen; het systeem houdt het overzicht. Dit zijn belangrijke ontwikkelingen wanneer bijvoorbeeld onderhoud moet worden uitgevoerd en het nodig is om de machine in beweging te zetten terwijl de monteur toch in de buurt is.
De Graaff: “En dan zijn er ook ontwikkelingen waarbij complexe systemen als een ‘oog’ met bijvoorbeeld
radar een hele omgeving kunnen scannen. Dit zijn echter ook behoorlijk dure systemen en er zijn maar weinig toepassingen waar die investeringen ook echt de moeite waard zijn. Vaak is met goedkopere systemen eenzelfde veiligheidsniveau te realiseren.”
Ontwikkelingen
Sensoren die worden ingezet voor veiligheidstoepassingen ontwikkelen zich op diverse vlakken. Vision sensoren en bijbehorende regelingen worden bijvoorbeeld steeds nauwkeuriger, betrouwbaarder en sneller. In combinatie met een snelle regeling kunnen ze razendsnel reageren op gevaarlijke situaties die zeer plotseling optreden. Toepassingen hiervan zijn onder meer te vinden in AVG’s die zich hierdoor sneller en veiliger door een ruimte kunnen bewegen zonder tegen objecten of personen aan te rijden. Daarbij zijn de sensoren zelfs in staat om tijdig hoogteverschillen te herkennen waarmee de kans dat de AVG een trapgat ‘induikt’ aanzienlijk is gereduceerd.
“Echt revolutionaire ontwikkelingen op sensorgebied binnen het domein veiligheid verwacht ik niet”, meent de Graaff. “Op dit moment gaat het vooral om doorontwikkelingen van bestaande concepten. Wel zie ik
Een écht nieuwe ontwikkeling op het vlak van veiligheidssensoren is de MPS wat staat voor: Molecular Property Spectrometer. Deze sensor is voorzien van een specifieke chip waarmee diverse gassen gelijktijdig zijn te monitoren. De chip is in staat om de gegevens van een piëzoelektrische sensor te lezen die veranderingen in diverse grootheden – zoals druk, vochtigheid, temperatuur, spanning en kracht – kan detecteren via een elektronische lading. Een MPS is hiermee te vergelijken met een multigasdetector, maar verschilt door het feit dat hij geen vier maar tot veertien gassen kan detecteren. Peter Adema van Hitma heeft meer dan twintig jaar ervaring in gas- en vlamdetectie en legt uit: “Tot deze gassen behoren ook DMC, DEC en EMC. Dit zijn gassen die vrijkomen wanneer zich een ‘thermische runaway’ ontwikkelt in een elektrische accu. Dit proces leidt onherroepelijk tot een accubrand waarvan we inmiddels weten dat deze niet eenvoudig te blussen zijn. Voorheen kon het voorstadium van een dergelijke brand alleen worden gemonitord door de temperatuur van de accu in de gaten te houden”
Hij vervolgt: “Het probleem is dat je met de detectie van een oplopende temperatuur eigenlijk altijd te laat bent. In het slechtste geval heb je nog geen half uur om actie te ondernemen door de accu sterk te koelen. Met deze nieuwe sensortechnologie kun je eerder ingrijpen en verklein je de kans op brand aanzienlijk. Inmiddels is hij overigens ook commercieel beschikbaar wat betekent dat niet alleen de technische specificaties zijn gevalideerd. maar ook de praktische toepasbaarheid. Zo zijn deze sensoren (extreem) robuust en kunnen niet vergiftigen of verzadigen. Daarbij is de levensduur langer dan vijftien jaar zonder de noodzaak de sensor tussentijds te kalibreren. Ik verwacht dat onder meer verzekeraars een dergelijk detectiesysteem gaan verplichten bij bedrijven die werken met Li-ion accu’s. Feitelijk is het onbelangrijk of dit er één is of een groot aantal hoewel de schade in het laatste geval natuurlijk groter is. Gelukkig richt de wet- en regelgeving zich ook langzaam op preventie.”
Lichtschermen bestaan uit zender-ontvangerparen die detecteren wanneer personen of objecten een gevaarlijke zone naderen. Foto: Pilz
De Molecular Property Spectrometer (MPS) detecteert meerdere gassen gelijktijdig, waardoor accubranden in een zeer vroeg stadium worden opgemerkt. Foto: Crown Detection Instruments
positieve ontwikkelingen wanneer het om communicatie gaat. Juist door het feit dat je sensoren wilt integreren in machines en veiligheidssystemen is het belangrijk dat zij kunnen communiceren met (bovenliggende) besturingssystemen of andere sensoren. Waar voorheen fabrikanten veelal hun eigen communicatieprotocollen hadden, zie je dat deze steeds meer ‘open’ worden. IO Link is zo’n voorbeeld van een eenvoudig, bidirectioneel communicatieprotocol dat specifiek bedoeld is om sensoren en actuatoren te koppelen aan een besturing. Tot slot zou ik willen meegeven dat je nooit de illusie moet hebben dat je 100 procent veilig bent en dat je dat ook niet moet proberen. Eindeloos investeren in hard- en software heeft uiteindelijk geen zin. Dan kun je beter aanvullend werken aan het veiligheidsbewustzijn van medewerkers om zo ‘veilig werken’ verder te verbeteren.”
Tekst: Marjolein de Wit- Blok
De ZS-schroefblower is een kleine en compacte blower die overal kan worden geïnstalleerd, zelfs naast elkaar. Deze kleine blowers zijn eenvoudig te onderhouden en passen perfect in de bestaande blowerruimtes. Ze kunnen
ook buiten worden geplaatst in zelfs de ruigste omgevingen, met een omgevingstemperatuur tot wel 50 °C/120 °F. Aan de voorzijde van deze blowers zijn sleuven voor vorkheftrucks aangebracht.
Met de Newtonline industriële gasveren van ACE is het technisch gezien mogelijk om onder andere het heffen en neerlaten van massa’s op een slimme manier gemakkelijker te maken. De met stikstof gevulde machine-elementen vallen op door de markante groeven en hun grafietgrijze UV-lak. Deze gasveren zijn leverbaar in de cilindermaten 15 tot 40 mm met verschillende slaglengten.
De kogelafsluiters series HFH, SFH, XFH en CFH van Vinco Válvulas, S.A. zijn speciaal voor waterstof en bieden aansluitingen van DN15-DN200 (1/2” tot 8”). De afsluiters zijn geschikt voor drukken van 20-680bar (300-10000psi). Het materiaal is RVS 316 en koolstofstaal. Vinco Válvulas, S.A. is een Europese producent van kogelkranen. Het bedrijf is gespecialiseerd in het ontwerp en de fabricage van brandveilige, cryogene en industriële kogelkranen.
De Jun-Air 87R-10B olievrije compressor is ontworpen voor pneumatische doseertoepassingen. Deze compressor is de ideale aandrijving voor post-mix pompen, bierpompen en tanks die gebruik maken van een liner. De compressor is uitgerust met een Gast 87R compressorunit, gemonteerd op een horizontale tank van 10 liter. Een belangrijk kenmerk is het automatische afvoersysteem dat voorkomt dat vocht of water zich ophoopt in de tank.
De NMP820 gaspomp produceert debieten tot 3,5 l/min met uitzonderlijk lage geluids- en trillingsemissies. De sterke punten van deze pomp zijn de einddruk van 1,2 bar g, een debiet tot 2,1 l/min en een eindvacuüm van 330 mbar abs. Door een tweede pompkop te combineren, nemen de waarden toe tot 1,2 bar g einddruk, debiet tot 3,5 l/min en 100 mbar abs eindvacuüm.
De SERIE O BIG bestaat uit robuuste, ronde cilinders met zuigerdiameters van 32 tot 63 mm, ontworpen voor industriële toepassingen. Hoewel ze buiten de ISO 6432-norm vallen, behouden ze de bijbehorende constructiekenmerken. De cilinders zijn beschikbaar in verschillende uitvoeringen, met opties zoals enkel- of dubbelwerkende werking, elastische bumpers of pneumatische demping. Diverse accessoires vergemakkelijken de installatie en optimaliseren de prestaties.
Deze hoogwaardige verwarmingsmantel biedt optimale vorstbescherming voor IBC containers bij buitengebruik. Uitgevoerd met aluminiumfolie voor gelijkmatige warmteverdeling, rvs zeilogen voor food- en cosmetische industrie, instelbare thermostaat (10-70°C) en 1400 Watt vermogen. De mantel is volledig waterdicht (IP54) en afwasbaar. Beschermt effectief tegen kou en bevriezing tijdens winterperiodes.
CHO-BOND 584-208 is een tweecomponenten, zilver gevulde, elektrisch geleidende epoxylijm, waarmee onder voorwaarden, soldeerof lasverbindingen vervangen kunnen worden. Het is ontwikkeld voor gebruik in hoog volume-toepassingen, waarbij een sterke, langdurige en laag ohmige elektrisch geleidende lijmverbinding moet worden gerealiseerd. De typische weerstand 0,002 ohm-cm en de afschuifsterkte is 1000 psi, waarmee het uitstekend toepasbaar is voor permanent verlijmde oppervlakken.
High torque blinde spreidmoeren bieden een sterke verbinding in dunne en zachte materialen, zoals staalplaat en kunststof met onnauwkeurige gaten. Ze worden vaak gebruikt in industriële toepassingen waar een hoge uittrekwaarde en trillingsbestendigheid cruciaal zijn. Van deze multigrip-eigenschap wordt optimaal gebruik gemaakt door ze te plaatsen met het bijbehorende koppelgestuurde TorqueFox accugereedschap. Hiermee worden de moeren snel en foutloos geplaatst. Elektronische procescontrole waarborgt een correcte installatie.
BEWEZEN EXPERTS IN METALOGRAFIE!
Of u nu een automatische complete oplossing nodig heeft voor het slijpen, polijsten of hardheidsmeten, of bewezen oplossingen voor het materialografisch prepareren – Struers is uw partner!
Ontdek meer via: www.struers.com/nl-nl
Met onze innovatieve apparaten en de ervaring van onze toepassingsspecialisten, staan we naast onze klanten en werken we met hen samen om de uitdagingen van de toekomst aan te gaan.
Neem contact op met: netherlands@struers.de
STRUERS GmbH Nederland - Zomerdijk 34 A - 3143 CT - Maassluis