Ecocide Hoe Vrouwe Justitia haar zwaard kan gebruiken in
de strijd tegen milieuschade De verwoesting van de natuur gaat in sneltempo door en de politiek lijkt geen antwoord te kunnen bieden. Maar wat als men de verandering via de rechterlijke weg probeert af te dwingen? Een gesprek over ecocide. txt_Michaël Verest pix_ Babs Verhoeve, Noor Dewulf
20
Om met de deur in huis te vallen: wie zijn jullie? Babs Verhoeve: Wij zijn vrijwilligers bij End Ecocide Belgium, de jonge Belgische tak van Stop Ecocide International, opgericht naar aanleiding van het opstellen van een internationale definitie van ecocide in 2021. Noor Dewulf: Ik ben een paar maanden geleden afgestudeerd als juriste. Babs heeft me betrokken bij de werking van Ecocide Belgium. Ik ben altijd bezig geweest met milieu en klimaat binnen rechten.
Wat is ecocide? Babs: Ecocide is ernstig aangebrachte schade aan milieu, natuur en ecosystemen. Het betreft de excessen, dus niet het omhakken van een boom. Ten tweede gaat het over acties waarvan degene die de beslissing neemt op dat ogenblik al weet dat de kans op schade reëel is. We willen met ecocide preventief werken, toekomstige schade vermijden. Ten derde, het is niet nodig dat de wet wordt overtreden. Ook wettelijk vergunde handelingen kunnen ecocide veroorzaken. De vergunde teerzanden in Canada vallen dus bijvoorbeeld onder de definitie. Babs: Er staat letterlijk: onwettige handelingen of roekeloze handelingen. Net om zulke toestanden op te vangen. Wordt nationale wetgeving dan niet ondergeschikt aan de uitspraak van de rechter?
Noor: Wanneer de schade zo desastreus is, zo disproportioneel tegenover de economische doelen, dan is de vergunning irrelevant. Maar het gaat over een specifieke zaak, niet over het feit dat alle vergunningen geen geldigheid meer zouden hebben. Zal men dan nog durven vergunnen? Babs: De meeste gevallen van ecocide gebeuren in het globale Zuiden, maar diegenen die het veroorzaken en er voordeel uit halen, komen uit het Noorden. Daarom zit die kosten-batenanalyse in de definitie. De rechter zal moeten afwegen of de schade die een Westers mijnbouwbedrijf pleegt in bijvoorbeeld Jamaica disproportioneel is tegenover de economische baten. Je kan dat een zwak punt vinden, maar het is een compromis. Veel landen die aangesloten zijn bij het Internationaal
