Kruip in je pen DEEL DRIE
De Duitse krijgsgevangene: Dit is een speciaal geval, het handelt over een Poolse soldaat die een Duitse soldaat gevangen neemt, die uiteindelijk zijn broer was, maar hiervoor moet ik terugschakelen naar een deeltje geschiedenis over de oppervlakte van Polen. Het verhaal van de gevangenneming had ik opgevangen van een man aYoms2g van de Nederlandse Koewacht die het in zijn jonge jaren vernomen had van zijn vader die de slag om Axel als buurtbewoner had meegemaakt. Bij Google ging ik mijn licht eens opsteken en daar kwam ik tot de vaststelling dat de grenzen van Polen in het verleden gans anders waren dan vandaag. Als ik nu de kaart van Polen als een vierkant beschouw dan was ongeveer één vierde links van de oppervlakte oorspronkelijk Duits grondgebied en rechts verloor Polen een strook grondgebied aan Rusland. Om daar wat meer klaarheid in te krijgen ging ik te rade bij een gepensioneerd lector (tevens Polenkenner vlot de taal sprekend en schrijvend) van één van de Gentse hogescholen met enkele vragen:
VERDRAG VAN VERSAILLES Duitsland moest in het Westen het verdrag van Versailles tekenen als verliezer van de oorlog. België (met Amerika, Frankrijk en GrootBri;annië) beze;e een belangrijk economisch deel van Duitsland aan de Ruhr en Rijn, (velen van ons hebben na WO 2 daar hun dienstplicht vervuld). België kreeg bovendien een schadevergoeding, nl. Duits grondgebied: Eupen, Malmedy, Sankt-Vith (de Oostkantons) werd Belgisch. In het Oosten ze;e dit verdrag Polen terug op de kaart na meer dan een eeuw. Polen vocht tegen Duitsland voor de westgrens: Silezië (drie opstanden tot 1922 en opstand in Pommeren), en tegen de Russische Bolsjevieken voor de Oostgrens. Het versloeg het Rode leger vernie2gend in 1922. Duitsland verloor OpperSilezië en het Pommers gebied (Dantziger corridor) aan het nieuwe Polen.
BEGIN TWEEDE WERELDOORLOG. In 1939 vielen Duitsland en Rusland Polen aan. (Rusland sloot zich later bij de geallieerden aan). Zij verdeelden Polen onder mekaar volgens het Molotov-Riebbentropf geheim verdrag. Bovendien hech;e Duitsland OpperA: Hoe zit dat met de wijzigingen van de Silezië en Pommeren (dat linker deel) terug aan, Poolse grens in de jaren 1700? dat deel waarover sprake in het begin van de De omvang van het Poolse grondgebied tekst. De Poolse inwoners van deze twee veranderde meermaals. Ooit was het een groot gebieden werden onderdanen van het Derde koninkrijk samen met het hertogdom Litouwen. Rijk. De Poolse mannen moesten dus in het Het strekte zich uit van de Oder tot vóór Duitse leger dienen. In de Oostelijke gebieden Moskou en van de Bal2sche Zee tot de Zwarte deporteerde Stalin massa’s Polen naar Siberië, Zee (Oekraïne). Later in 1772, 1793 en 1795 vermoordde minstens 25.000 Poolse officieren verdeelden de mach2g geworden buren het in Ka2n en andere kampen en annexeerde Duits Keizerrijk-Pruisen, Oostenrijk-Hongarije en Estland, Letland en Litouwen. het Russisch Keizerrijk de Poolse bondsstaat. Toen in 1941 Duitsland Rusland aanviel liet EINDE EERSTE WERELDOORLOG Stalin de resterende Poolse krijgsgevangen WAPENSTILSTAND AAN HET WESTELIJK FRONT soldaten vrij om te vechten in het westelijk Op 11 november 1918 kwam de wapens2lstand geallieerde leger. De andere jongere Polen lijfde aan het westelijk front. Duitsland trok zijn hij in bij het Rode leger. Bij de Wehrmacht troepen in het Westen terug. Op deze vocht het linker deel van Polen. Bij het Rode terugtocht bliezen de Duitsers in Terdonk de leger (het 1ste en 2de Poolse leger en de brug over het kanaal Gent-Terneuzen op. De luchtmacht) en in het Britse, Franse, restanten van de oude brug zijn nog zichtbaar in Amerikaanse, Canadese en Braziliaanse leger. de oevers van het kanaal. In Kalve En in een eigen leger aan Westelijke kant: de (Wachtebeke) zag een klein meisje (ons moeder eerste Poolse Pantserdivisie, passeerde in Maria) de doodvermoeide Duitsers voorbij september 1944 Wachtebeke-Overslag op weg tsjokken. Ze had medelijden en stopte een naar de slag om Axel, (gedurende die passage soldaat een “kuste” brood toe. Oh ja, de Duitse plaatsten ze volgens ons moeder een kanon op keizer vluch;e naar vrij Nederland en s2erf ons hof met de loop rich2ng Axel Gdyniabrug) daar in ballingschap. en het tweede Poolse korps (Woes2jnoorlog en bevrijding Italië), onaPankelijke Poolse AAN HET OOSTELIJK FRONT parachu2stenbrigade (slag om Arnhem, zie film Hier haalde Duitsland de overwinning. De “een brug te ver”), Poolse Luchtmacht en Bolsjewieken moesten het verdrag van Brestoorlogsmarine. Litovsk tekenen. Rusland verloor grondgebied CONCLUSIE: Dit alles maakt dat Polen mekaar aan nieuwe staten o.a. Estland, Letland, gevangen konden nemen, aPankelijk van wie Litouwen... Polen. welk uniform droeg. 10
