Een nazomer vol kermisverlangens

Op kermissen komen altijd dezelfde blikvangers in beeld: draaimolens, botsauto’s, schietkramen, podia en paardenkoersen. Deze keer richten we de camera op de mensen achter de schermen, die kermis houden met hun vrije tijd om jou een leuk weekend te bezorgen.

Deerlijk heeft 4 kermissen, met - chronologisch gerangschikt - Kermis Deerlijk Centrum, Statiekermis, Belgiek Koerse en Molenhoekkermis. We spreken met enkele sterkhouders achter elke kermis. We verzamelden Vera en Pol (centrum), Luc (Statie, die ontbreekt op de coverfoto), Nick (Molenhoek) en Billy (Belgiek) niet alleen op de cover van dit magazine, maar ook rond dezelfde tafel. We vroegen ze uit over het kermisgebeuren in onze gemeente. Het leverde een geanimeerde discussie op, waarin ze niet alleen de feestelijke hoogtepunten, maar ook de keerzijde van de kermismedaille aan bod laten komen.

Een kermis organiseren, hoe begin je daaraan?

Nick: ‘Er komt heel veel bij kijken. Je moet vergunningen aanvragen, de inname van het openbaar domein regelen, tenten reserveren, prijzen opvragen, drank aankopen. Tegenwoordig moet je ook rekening houden met veel dingen waar je vroeger niet aan moest denken.’

Luc: ‘Vroeger had je bijvoorbeeld geen brandweerkeuring. Nu is dat vaak wel zo, afhankelijk van hoeveel volk er naar jouw kermis komt. In het verleden mochten we gewoon een blaadje indienen bij de gemeente met alles wat we nodig hadden. En we waren content met alles wat we kregen.’

Billy: ‘Het begint maanden op voorhand. In feite ben je er een heel jaar mee bezig. Wij werken met werkgroepen. Die zijn dan elk verantwoordelijk voor iets, zoals de paardenkoers, de bar, ons zaterdagprogramma. Op onze vergaderingen praten we er dan over met iedereen, om wat bij te schaven.’

Nick: ‘Ook wij werken nu met een systeem van werkgroepen, vergelijkbaar met onze collega’s van Belgiek Koerse. We hebben een kern van 6 personen die de sturing en opvolging van die werkgroepen regelt.’

Hoe zien de dagen voor de kermis eruit?

Luc: ‘We zijn vaak al moe tegen dat de kermis begint (lacht). Je moet de zaal kuisen, het podium arriveert ondertussen, je moet het geluidssysteem installeren, stoelen en tafels klaarzetten, de toog opbouwen, koelkasten aansluiten, drank vullen … Het is vaak tot de laatste minuut werken.’

Vera: ‘Op de kermisdagen zelf is er toch een ploeg van minstens 30 personen aanwezig om alles in goede banen te leiden. En ook met zoveel personen blijft het echt hard werken.’

Veel evenementen lokken na corona minder volk. Is dat ook zo met kermissen?

Luc: ‘Vorig jaar hadden we programma gemaakt op 800 man en we hadden er 400. Dus we hebben serieus moeten bijleggen. Dat lukt enkel door onze sponsors. Met het sponsorgeld proberen we normaal gezien de kosten voor onze artiesten te dekken. We hebben geen oorlogskas meer. Terwijl we er vroeger, zelfs als er niemand kwam, onze broek niet aan scheurden.’

Nick: ‘Het coronajaar heeft geen goed gedaan aan het kermisleven. De kostprijzen zijn bijvoorbeeld veel gestegen.’

Vera: ‘Mensen hebben ook minder geld om uit te geven.’

Billy: ‘Het gaat niet alleen over het geld. Veel mensen hebben tijdens corona andere gewoonten aangekweekt. De mentaliteit is gewijzigd.‘

Nick: ‘Op de paardenkoers blijven onze bezoekersaantallen goed. Daardoor blijft onze kermis rendabel. Dan hebben we rond de 4.000 bezoekers. Op zaterdag is dat 500 man. Zonder sponsors kan je niet veel doen. We hebben ook nog grote namen gevraagd. Je lokt er veel volk mee, maar als het optreden voorbij is, zijn die mensen ook meteen weer weg. Er zijn er zelfs bij die hun eigen drinken meebrengen.’

Billy: ‘25 jaar geleden hebben we ervoor gekozen om ons op zaterdag op de buurtbewoners te richten, zondag uit te rusten en er op maandag in te vliegen met de paardenkoers. Op onze zaterdag hebben we iedere keer rond de 500 man, waarvan er 300 blijven eten. In de Belgiek heerst er wel een soort samenhorigheid. We wakkeren dat ook aan.’

Vera: ‘Dat is een beetje het probleem met het centrum. Wij zijn geen wijk. Het centrum is te groot en de verschillende buurten hebben geen echte band met elkaar.’

Nick: ‘Volgens mij zijn straatfeesten de doodsteek van de wijkkermissen. De mensen gaan liever naar daar. Ik vrees dat het binnen 10 jaar gedaan zal zijn met de wijkkermissen.’

Vera: ‘Dat denk ik ook. Ik betwijfel of ze nog zotten zoals ons zullen vinden die daar zoveel tijd aan willen spenderen.’

Billy: ‘Ik vind toch vooral dat die veranderde mentaliteit een rol speelt. Vroeger was het kermisweekend het 1 e dat iedereen in zijn agenda noteerde. Nu is dat helemaal anders. De mensen moeten werken of hebben andere verplichtingen. Hoeveel mensen zitten er nog in een vereniging? Ik had vroeger 7 dagen op 7 vergaderingen, door alles wat ik mij aantrok.’

Nick: ‘Hun leven laat het ook niet meer toe. Als ik zie welke verplichtingen de mensen allemaal hebben, dan begrijp ik dat.’

Welke andere factoren bemoeilijken jullie taak?

Nick: ‘Wij hadden altijd genoeg volk om de tent op te bouwen. Dat was gezellig, je dronk achteraf een pintje. Tot we een paar jaar geleden plots een bestelwagen van de arbeidsinspectie zagen passeren. Waar zijn de veiligheidshelmen en -schoenen? Het staat in de kleine lettertjes van de verzekering, dat je aan allerlei veiligheidsvoorschriften moet voldoen. Je kan er je niets van aantrekken, maar als je dan iets tegenkomt, dan zit je in de miserie. We krijgen wel hulp van de gemeente voor de opbouw. Dat waarderen we enorm. Als je de feesttent niet zelf opbouwt, maar dat door een firma laat doen, dan komt er meteen een grote kost bij.’

Werken jullie op 1 of andere manier samen?

Nick: ‘Neen. Maar ik vind wel dat we kunnen samenwerken door voor leveranciers van drank, materiaal enzovoort gezamenlijk prijs te vragen. Dan kan je betere voorwaarden afdwingen.’

Billy: ‘Ik heb dat indertijd voorgesteld in het Centraal Feestcomité. Maar er moet er maar eentje andere drankprijzen vragen op zijn kermis, en dan beginnen de discussies. Bovendien is de ene dan content van zijn huidige drankleverancier, de andere wil bij zijn leverancier blijven voor zijn tent ...’

Een kermis organiseren is duidelijk niet eenvoudig. Waarom blijven jullie het dan doen?

Pol: ‘Uit gewoonte. (lacht)’

Vera: ‘Omdat we het zouden missen mochten we het niet meer doen. Het is ook met een bende kameraden dat je de schouders onder iets zet.’

Billy: ‘Ik heb zo lang achter de schermen gewerkt, dat de kermis ondertussen een beetje mijn kindje is. Na 40 jaar wilde ik eigenlijk stoppen, maar de anderen willen er niet van weten, omdat ze dan mijn ervaring kwijt zijn. Nochtans zit alles ondertussen in draaiboeken, dus het blijft ook zonder mij draaien. Maar uiteindelijk laat je dat deel van je leven niet graag los.’

Nick: ‘Je doet ook voort omdat het een traditie is van zoveel jaren. Je wil die niet verbreken.’

Wanneer is een kermis voor jullie geslaagd?

Luc: ‘Als er voldoende volk geweest is en de zaal of tent vol zit. En als we alles kunnen betalen. Maar we zien dat wel in orde komen.’

Nick: ‘We zijn altijd tevreden als we op het einde van de kermis de lichten kunnen doven, alles vlot verlopen is en kunnen zeggen dat er niets gebeurd is. De politie heeft onze kermis al een keer moeten stilleggen door een vechtpartij. Dat wil ik niet meer meemaken.’

Billy: ‘Het is voor ons goed als we het laatste paard zien springen en er geen accidenten gebeurden.’

Vera: ‘Veiligheid is het belangrijkste, draai en keer het zoals je wil.’

Net wanneer we het gesprek willen afsluiten, dat ons enigszins verraste omdat er een zekere crisissfeer in doorsijpelt, pakt Billy uit met een prachtig verwoorde afsluiter die ons meteen goesting in kermis doet krijgen.

Billy: ‘Onlangs passeerde ik in een dorpje dat nog die ouderwetse kermissfeer uitademde. Er hingen van die wimpeltjes over de straten. Je moest dat zien! Ik heb er van staan genieten. Vroeger was het hier ook zo. We gingen na de mis van de benzinepomp van Bernice naar ‘t Kruiske. Daar dronken we iets en zo trokken we naar het Lindenhof. Dat was meteen ambiance. En in de namiddag - hoe mooi is dat? - coureurkes. Frietzakken die op de grond liggen en een baan die je niet kan oversteken omdat het zwart ziet van het volk. Fanfares, majoretten, wijting die ligt te stinken, oliebollen, frituren en muziek. Dat is voor mij kermis. Prachtig!’

Kermisprogramma’s

Benieuwd naar het programma van onze kermissen? De datum ligt al vast. Het volledige programma ontdek je op hun website:

• Deerlijk-Centrum: 23 tot 24 september – www.kermisdeerlijkcentrum.be

• Statie: 29 september tot 01 oktober – www.statiedeerlijk.be

• Belgiek: 07 tot 09 oktober – Zoek Belgiek Koerse op www.facebook.com

• Molenhoek: 13 tot 16 oktober – www.molenhoekdeerlijk.be