Tuinwijck Gazet sept 2020

GAZET de Tuinwijck

Een

pr achtige

tuin

buiten

TUINWIJCK

D e m o e stu i n va n d e fa m i li e Ta k k e n

Ondanks de maatregelen

EENvoor MOOI JAAR de kidsclub

Fruit -en notenbomen aan de

ZWARTE GOUW rondom Tuinwijck

september 2020

Een fantastishe kleurplaat van

BUNNYBRIGADE tijd voor bezinning en huisvlijt

Van de voorzitter Beste Tuinwijckers,

De zomervakantie is ten einde en kinderen gaan gelukkig weer naar school, en velen werken thuis of zelfs op de tuin.

De tuinbeurten kunnen weer gezamenlijk worden gedaan. Mijn complimenten voor al die mensen die op hun eigen en veilige manier hebben bijgedragen aan het onderhoud van de algemene stukjes. Hoe mooi zijn de groene paden geworden achter de kantine en bij huisjes 97 en 94, daar zie je dat er met liefde het pad wordt gedaan.

We waren blij dat de kantine met alle voorschriften van dien open kon gaan, maar even later heeft ‘ corona’ hier de deur weer dicht gedaan. Hierdoor hebben we een heel ander tuinseizoen, de aspirant leden melden zich massaal aan. Het bestuur ziet zich genoodzaakt om verwaarloosde tuinen aan te schrijven met het verzoek hun tuin op te knappen of anders te verkopen.

We zijn momenteel in gesprek met vele politieke partijen in voorbereiding op de bespreking van de Volkstuinnota van de gemeente. Als het aan de gemeente ligt wil men zo’n 40 tuintjes van Tuinwijck op termijn opsplitsen in kleinere nutstuintjes zodat meer Amsterdammers een tuintje kunnen krijgen. Het bestuur kijkt of er ook andere mogelijkheden zijn om meer mensen te kunnen laten genieten van Tuinwijck en de omgeving. We denken onder meer aan een voedselbos en een ijsvogelwand op het stukje land tussen Tuinwijck en de ringweg. Maar ook bekijken we hoe we de gebouwen van Tuinwijck optimaal kunnen gebruiken en niet alleen voor onze tuinders. Mocht u ideeën hebben of willen meedenken, dan horen wij dat graag. Dan proberen we ‘coronaproof’ iets te organiseren.

Heeft u trouwens de mooie groene kleur van de kantine gezien? Naast de kantine worden ook de omliggende gebouwen in de verf gezet en de rolstoeltoegankelijkheid van de kantine wordt verbeterd.

De commissie verfaaiing doet een oproep aan mensen die willen mee helpen en met vooral het natuurlijk-tuinieren-stippenproject, hoe meer diversiteit hoe meer bijvoorbeeld de ijsvogel het naar de zin heeft bij ons op het park. Mocht u bijzondere dieren waarnemen meldt dit dan op waarnemingen.nl dan zet u Tuinwijck letterlijk op de kaart. Geniet nog van de hopelijk vele mooie nazomerse dagen op Tuinwijck, zorg goed voor elkaar en blijf gezond.

Astrid Kuiper

Door verhuizing van Wendy van de Grin hebben we afscheid van haar moeten nemen als secretaris en zijn we op zoek gegaan naar een toekomstig bestuurslid. Ingrids Goldsman wordt momenteel ingewerkt als secretaris en Peter van de Wel doet de communicatie (nieuwsbrief en website) Als bestuur zijn we blij met deze ondersteuning en zullen ze dan ook voordragen op de eerst volgende ALV.

Je advertentie hier? Daar hebben we heel schappelijke tarieven voor.

Mail naar gazet.tuinwijck @gmail.com dan nemen we contact met je op.

4 De Oostenrijkse kunstenaar Friedensreich Hundertwasser (19282000) was zijn tijd al ver vooruit. Behalve kunstenaar en natuur liefhebber was hij ook milieu activist zou je wel kunnen zeggen.

Het jaaroverzicht van de aktiviteiten van de kidsclub: ondanks de Corona­ maatregelen hebben we er een mooie zomer van gemaakt.

6

10

Een prachtige tuin buiten Tuinwijck, de moestuin van Gerard en Mary Takken.

Zo één zoals je zelf in je fantasie zou willen hebben, met een kas, een koude bak, een schuurtje, heel veel groentes die het allemaal ook echt ‘doen’, kruiden, bessenstruiken, druif en fruitboompjes.

INHOUD 16

Tijd voor bezinning en huisvlijt. Kleur die geweldige tekening van onze eigen BunnyBrigade zelf in of laat het aan je kids over. In het voorjaar organiseren we een expositie. advertentie

29

Dolle bijen: Voor de ene persoon is het warme weer heerlijk, vooral als je niet hoeft te werken. Voor de andere persoon is het niet aangenaam, vooral als je moet werken. Bijen hebben ook dat dilemma.

Een fotoreportage van een aantal van de tuinnummers, en het verzoek, als je er geen hebt, het vooral aan je paradijsje toe te voegen.

24

COLUMN

Kunst en natuur

De Oostenrijkse kunstenaar Friedensreich Hundertwasser (1928- 2000) was zijn tijd al ver vooruit. Behalve kunstenaar en natuur liefhebber was hij ook milieu activist zou je wel kunnen zeggen.

Zijn inzicht om bewuster met de natuur om te gaan is vandaag de dag actueler dan ooit.

‘Alleen als je van een boom houdt zoals van jezelf, zal je overleven’ zei hij eens.

Hundertwasser maakt in zijn leven veel verschillend werk.

Hij ontwerpt bijvoorbeeld postzegels, vlaggen, munten, affiches. Maar ook op andere vlakken is hij zeer actief.

In zijn schilderijen is het kleur­ gebruik en de omkaderde vlakken zeer kenmerkend. Dat zijn voorliefde en inspiratie bronnen bij Gaudí , Schiele en Klimt liggen is in zijn werk terug te zien.

HUNDERTWASSER WILDE IN HARMONIE MET DE NATUUR LEVEN EN ZICH OMRINGEN MET ORGANISCHE VORMEN

Vanuit zijn schilderijen ontstaat steeds meer de interesse voor architectuur. Zijn liefde voor een vernieuwende architectuur wordt goed zichtbaar. Hij ontwerpt unieke gebouwen waar de verbinding tussen mens en natuur een belangrijke rol speelt.

Hij wordt gezien als een “Ecologisch kunstenaar�.

Hundertwasser wilde in harmonie met de natuur leven en zich omringen met organische vormen. In zijn tuinontwerpen is dit dan ook mooi terug te zien.

Hier zijn geen harde rechte lijnen te zien, maar veel natuurlijke vormen en rondingen. De overgang tussen natuur en bouwwerken wordt speels benaderd en met veel verschillende materialen en vormen samen gebracht.

Een grote tegenstelling tot de soms strak steriele tuintegels en aangeharkte blokjes gras die we tegenwoordig regelmatig zien.

Wie weet durft u zelf in uw eigen tuin eens te experimenteren met deze vormen, verschillende materialen en kleur. Of probeer eens op een Hundertwasser manier uw tuin te schilderen, een spel van omlijnde kleurvlakken.

Ik kan me nu al voorstellen dat het bijzondere en versassende resultaten zal opleveren!

Kunst en natuur

Speranza 2018 Roos Eelman

Colu mn

Roos Eelman

ADVERTENTIE

De grootste speciaalzaak in Nederland voor

Dwarsslaap mechaniek

Twilight mechaniek

SLAAPBANKEN & BEDKASTEN Kom naar onze showroom voor het hele assortiment

Bedkast Florenz

Showroom: Middenweg 109-113a 1098 AH Amsterdam

Opklapbed Cubed

Tel.: 0206631161 E-mail: info@slaapbanken.nl 5 DE TUINWIJCK GAZET Internet: www.slaapbanken.nl

Na een koele start zaterdagochtend 15 augustus maakten bramenkoningin Sophia en haar groteen kleine achterban zich klaar voor de befaamde bramenpluk. Met een opbrengst van maar liefst 8 kilo werden er vele potjes jam gebrouwen.

Kidsclub zomer 2020 Ondertussen was er een uitgebreide lunch en werden de potjes mooi versierd voor en door de liefhebbers.

De zon liet zich steeds vaker zien dus een middagduik bij Durgerdam was een welkome afkoeling. Lekker zwemmen en de stoere boys sprongen en doken zelfs vanaf de enorme mast. ‘s Avonds genoten de kinderen van het pannenkoekenfeest en de animatiefilm BeeMovie in de kantine. De ouders hadden zelf ook lekkere hapjes en drankjes meegebracht en zo werd het een verrassend gezellige avond. De voorspelde bliksem, donder en regenbuien bleven ons toch nog bespaard.

Oh... en wisten jullie dat er twee nieuwe picknicktafels, hangmatten en een slackline op het veldje zijn geplaatst? Er werd volop gebruik van gemaakt tijdens het jaarlijks terugkomende feestelijke kamp. Vele tentjes in verschillende formaten en kleuren, lampjes en kleedjes toverden het veldje om in een heuse hippie-camping. Tot in de late uurtjes was er feest met BBQ, patatjes en natuurlijk film en pizza. Alleen de kleintjes kregen een meeslapende ouder. De jonge pubers waren vrij van begeleiding en profiteerden vol overgave van hun nacht zonder ouders.

Ontbijt op bed mocht ook niet ontbreken na een zeer korte nacht.

En er komt nog meer! Voor de kinderen die er niet bij waren tijdens het kamp gaan we het nog een keer overdoen. We wachten op een zomers weekend na de vakantie voor een tweede tentjesfeest.

En natuurlijk nog Tuinwijck floats. Nog spectaculairder door de vele sups die een aantal tuinders heeft aangeschaft. Zo gaan we met vele bootjes, kanos en sups een tocht maken richting Ransdorp.

Ondanks de Coronamaatregelen hebben we er een mooie zomer van gemaakt. Volgend jaar hopelijk weer meer toffe activiteiten!

Fotografie: verschillende bronnen

Namens de kidscommissie Anne-Marie Faber

ONDANKS DE CORONA­ MAATREGELEN HEBBEN WE ER EEN MOOIE ZOMER VAN GEMAAKT.

7 DE TUINWIJCK GAZET

WORMEN­HOTEL In de gemeente Amsterdam staan inmiddels al ruim 75 wormenhotels. De hotels zijn geadopteerd door buurtbewoners die er gezamenlijk zorg voor dragen. Ze gooien hun groente en fruit afval in het wormenhotel en de wormen “smikkelen en smullen” ervan, wat over blijft is vruchtbare eersteklas compost.

Onlangs kreeg ik als verjaardagscadeau van bevriende tuinders een zak met een kilo wormen en 3 plastic bakken, dit werd de start van mijn wormenhotel.

Een wormenhotel bestaat uit 3 op elkaar gestapelde bakken. De onderste is de uitlek bak, de middelste vormt het “woonverblijf” en bovenop is het “eetverblijf”. In de bodem van het woonverblijf boorde ik een hele serie gaten van 3 mm, zodat overtollig vocht makkelijk kan weg lekken naar de uitlekbak.

Om te zorgen dat de wormen naar het eetverblijf kunnen kruipen boorde ik ook daarin een serie gaten van 3 mm. In het eetverblijf gooien we nu dagelijks ons groente en fruit afval. Om het niet te nat te laten worden doen we er ook in stuk gescheurde eierdozen in en karton resten zonder kleuring. Om voor voldoende ventilatie te zorgen boorde ik ook in de zijkanten van het eetverblijf een serie gaten tot circa 10 cm hoogte van onderen. De wormen houden niet van zonlicht, dus er moet een deksel op. Het beste zet je het hotel in de schaduw, anders wordt het snel te warm voor de wormen.

Dagelijks migreren de wormen van het woonverblijf naar het eetverblijf. Net zoals ze ook in de natuur doen. Alles wat ze eten poepen ze als prachtige zwarte compost uit. De kilo wormen hebben het goed naar hun zin en eten makkelijk al ons groente en fruit afval op. Inmiddels heb ik ze al twee maanden en ze jongen flink aan, zo goed gaat het met ze. Straks kan ik de wormen uit het woonverblijf halen en waarschijnlijk wel een halve kilo doorgeven aan iemand die ook wil starten. Natuurlijk kan je ze ook loslaten in de tuin of voor vissen gebruiken. De compost van het woonverblijf gaat de tuin in. De

inhoud van het eetverblijf is inmiddels ook al goed gecomposteerd en verplaats ik dan met de rest van de wormen naar het woonverblijf. Vervolgens kunnen we dan weer 3 maanden wormen voeren door ons GF-afval in de bovenste bak te doen.

BUURTBEWONERS GOOIEN HUN GROENTE EN FRUIT AFVAL IN HET WORMENHOTEL EN DE WORMEN “SMIKKELEN EN SMULLEN” ERVAN, WAT OVER BLIJFT IS VRUCHTBARE EERSTEKLAS COMPOST Voordeel van een wormenhotel boven de traditionele compost bak is dat je geen muizen en ratten lokt met de groente en fruit resten. In de uitwerpselen van wormen zit het enzym chitinase dat het skelet van insecten oplost. Planten nemen deze chintinase uit de compost op en bouwen zo een afweer op tegen vraatzuchtige insecten. En planten die groeien in grond met veel wormen hebben ook minder last van slakken vraat!

Geschreven door Erik Slim die dit wormenhotel heeft op Tuinpark Waterland Almere.

Op de laatste pagina van het blad vind je een eenvoudige werktekening voor het zelf maken van een wormenhotel.

Dit keer in de spotlight een bijzondere plant die slakken kan weren maar ook visioenen kan opwekken.

Alsem

Alsem (Artemisia Absinthium) is een bijzondere plant. De naam Artemisia kan zijn afgeleid van het Griekse woord ‘artemes’ wat gezond betekent.

Een andere verklaring zegt, dat de plant genoemd is naar de godin Artemis Ilithyia (Diana), de beschermgodin van jonge vrouwen, van de jacht en ook godin van de maan. Absinthium betekent in het Oudgrieks ‘ongenoegen’, wat waarschijnlijk wijst op de bittere smaak van alsem als je het eet. Niet eten dus. Het bijzondere is dat, als je er aan ruikt of met je handen door de plant gaat, je cola ruikt. Een soort cola-plant.

Effecten Alsem is een psychische stimulant. Het effect van alsem is licht verdovend en het geeft een vreedzaam en geruststellend gevoel.

Alsem is geschikt om thee van te zetten, deze thee heeft een gunstige invloed op herstel na ziekte. Ook heeft het een positieve uitwerking op de spijsvertering. Maar het meest bijzondere is misschien wel dat het drinken van deze thee voor het slapengaan lucide dromen, visioenen en helderziendheid kan opwekken.

Hoe gebruik je het Alsemthee kun je maken door ½ tot 1 theelepel (2,5 tot 5 gram) bij een kop kokend water doen. Laat dit een paar minuten trekken.

De thee heeft een zeer bittere smaak, hier is weinig aan te doen. Je kunt een beetje pepermuntblad of anijs in de thee doen.

Doe er in ieder geval geen suiker bij: zoet en bitter gaan niet samen. Eeuwenlang is alsem gebruikt als mottenverdelger, insecticide en er werd nevel van gemaakt om (naakt)slakken mee te weren. Dat is iets om uit te proberen!

En als laatste een bijzonder gebruik: als een meisje het alsemkruid onder haar hoofdkussen legt, dan zal zij van haar toekomstige man dromen.

Een volgende keer misschien meer over het gebruiken van alsem bij het maken van absint.

Absint is een sterke drank op basis van anijs, absintalsem, venkel en een aantal aanvullende kruiden.

Maria Derksen

Een moestuin buiten

Tuinwijck Wie wel eens in de omgeving van Tuinwijck wandelt of fietst, is vast ooit over het kleine paadje van de Schellingwouderkerk naar de dijk of omgekeerd gegaan.

En heeft dan, net als ik, over de heg gehangen om te kijken naar die prachtige moestuin, wat er allemaal groeit en bloeit, om jaloers op te worden.

DE TUINWIJCK GAZET 10

Zo’n moestuin, zoals je zelf in je fantasie zou willen hebben, met een kas, een koude bak, een schuurtje, heel veel groentes die het allemaal ook echt ‘doen’, kruiden, bessenstruiken, druif en fruitboompjes. Een super-composthoop en ook nog eens compostbakken. Deze moestuin dus, heb ik dit keer bezocht. De moestuin van Gerard en Mary Takken. We zijn uitgebreid de tuin ‘doorgelopen’ en hebben koffie met lekkers genuttigd. Het was bijna onmogelijk om weg te gaan, zoveel interessants hebben Mary en Gerard te vertellen.

Kom, we gaan de moestuin in!

Kruiden en ‘nuttige’ planten De kruidenhoek is Mary’s domein.

Alle kruiden die je maar kunt bedenken, staan er. Vaak maakt Mary gebruik van het zaad van de kruiden om weer opnieuw te zaaien. Er staat een hele bijzondere knofloofplant met kleine witte bloemetjes en de platte stengels smaken naar knoflook. Zo’n plant had ik nog niet eerder gezien.

En Mary weet veel interessante dingen over ‘nuttige’ planten te vertellen. Van de goudsbloem, calendula, gebruikt ze de bloemetjes. Die doet ze in olijfolie, bij

HET WAS BIJNA ONMOGELIJK OM WEG TE GAAN, ZOVEEL INTERESSANTS HEBBEN MARY EN GERARD TE VERTELLEN.

11 DE TUINWIJCK GAZET

voorkeur goede eerste persing olie. Twee maanden laten staan, af en toe schudden. Daarna is dit een heel effectief middel om op te smeren. Gerard vertelt dat alle wondjes en schrammen die hij nog al eens oploopt tijdens het werken, verdwijnen na het smeren met dit ‘medicijn’. Het blad van smeerwortel, samen met reuzel, wordt een fantastisch smeersel tegen bijv. schouderpijn. Trouwens dit heeft Gerard gecheckt bij zijn specialist van het ziekenhuis en inderdaad in de smeerwortel zitten geneeskrachtige stoffen.

Groenten We beginnen gelijk over de slakken. Gerard vertelt dat het goed is om afrikaantjes te planten, het is een soort lokplant. Daar komen de slakken op af en dan kun je ze makkelijk weghalen. Verder vangt Gerard veel slakken door ze te zoeken en te verzamelen in de schemer van de avond en de vroege ochtend met behulp van een zaklantaarn. Weg ermee!

Wat staat er allemaal? Palmkool en boerenkool. Twee soorten wortels: zomerwortels en winterwortels. De wortels staan op het landje waar eerst de aardappels stonden, die zijn inmiddels gerooid. Hij doet aan wisselteelt: niet steeds dezelfde groente op hetzelfde stuk grond. Sinds kort houdt hij een plattegrond bij. Dit jaar heeft hij een ander soort biet gezaaid: een rossige biet met hele zoete smaak. Prachtige kroppen sla en een pastinaakplant staan in de koude bak.

De stokbonen, snijbonen en sperziebonen, staan door elkaar. Dit is of een foutje van de zaadhandel (zaad in het verkeerde pakje) of Gerard heeft zelf de plantjes door elkaar heen gezet. Hij heeft nl. dit jaar wel drie keer de bonen moeten zaaien, omdat de groei teleurstelde of de kleine plantjes werden opgegeten. Maar wat maakt het uit dat het door elkaar staat? Allemaal lekker. Ik vraag waarom hij meer stokbonen dan lage stam- of struikbonen heeft. Dat heeft een praktische

reden: het is makkelijker om op sta-hoogte te oogsten dan te moeten bukken om laag bij de grond de struikbonen te plukken.

Over de bamboe-ondersteuning voor de bonen vertelt Gerard dat hij ook wel eens een ander type stellage heeft uitgeprobeerd: bamboe-stokken in een soort wigwam-vorm. Het nadeel daarvan vond hij dat de bonen, op de plek waar die stokken bij elkaar komen, te dicht bij elkaar zaten en moeilijker te plukken waren. Daarom nu weer gewoon de traditionele ondersteuning.

Dit jaar heeft hij trouwens wel een veldje met lage struikbonen: hele speciale zwarte sperziebonen. Het ziet er bijzonder uit. Dit jaar hebben ze dit voor het eerst uitgeprobeerd. De zwarte bonen worden trouwens, als je ze kookt, lichtgroen.

Broccoli groeit er. Er staat veel andijvie, een heus andijvie-veldje.

Hoe krijgen jullie dat allemaal opgegeten, vraag ik. Daar is over nagedacht: de oogst wordt gespreid in de tijd. In november steekt

Gerard de kroppen andijvie met pol en al uit de aarde, en zet deze in de kas. Vaak kan hij dan nog tot januari andijvie oogsten. Aan de rand van de moestuin staat nog veel rabarber. Die eten ze nu niet meer: na de langste dag (21 juni) moet je geen rabarber meer oogsten. Van de oogst vòòr de langste dag heeft Mary jam gemaakt: rabarber met aardbeien-jam. Er staat een veldje prei. Hij vertelt dat het er nu niet zo mooi bij staat, maar straks, dan doet hij er compost bij. En dan moet ik nog maar eens terugkomen om te zien hoe goed de prei er dan bij zal staan. Selderie (van eigen gekweekt zaad) en rucola hebben ook een plekje in de moestuin.

En dan komen we bij het veld kolen: heel veel rode kool, witte kool en spitskool. Hoe kun je die allemaal opeten? De grote hoeveelheid rode kolen heeft een speciaal doel. Zo is er een man, Willem Blootvoet, die in een woonwagen woont op de Poppendammergouw. Hij is veelal te vinden op het Waterlooplein en op de Noordermarkt. Deze Willem heeft veel last van zijn rug. Die rode koolbladeren worden door Willem gebruikt: hij kneust de bladeren en legt ze allemaal op zijn bed. Vervolgens ligt hij hier drie dagen op, dan is de pijn weg.

Gerard heeft het gecheckt bij zijn specialist in het ziekenhuis, die bevestigde dat er een bepaalde stof in rode kool zit die genezend kan werken bij deze pijn. Over een paar dagen worden de rode kolen geoogst en gaan ze richting Poppendammergouw. Voor de volledigheid moet ik wel melden dat de pijn niet blijvend wegblijft.

Dit jaar had hij gemaaid gras als bodembedekker tussen de kolen gebruikt. Dat zal Gerard volgend jaar niet meer doen, in het ge-

HET BLAD VAN SMEERWORTEL, SAMEN MET REUZEL, WORDT EEN FANTASTISCH SMEERSEL TEGEN BIJV. SCHOUDERPIJN. maaide gras zaten nl. al heel wat zaadjes en dat komt op. Volgend jaar zal hij liever stro gebruiken als bodembedekker.

In het voorjaar had hij tomaten, paprika en pompoenen voorgezaaid. Veel te veel voor zijn eigen tuin. App-je gezet op de Schellingwoude-dorps-app, zo zijn er dus in het hele dorp Schellingwoude planten van Gerard en Mary verzeild geraakt. Twee meisjes van 14-16 jaar zijn voor het eerst een groentetuintje begonnen.

Mooi toch? En wat blijkt: de tomaten hebben het bij sommige andere mensen beter gedaan dan bij Gerard. Hoe dat komt?

Weer zo’n raadsel. De kas, waarin tomaten en paprika’s staan, komt oorspronkelijk van Tuinwijck.

Zo’n 25 jaar geleden was er een tuinder op Tuinwijck die weg wilde van het volkstuinpark, hij vond het bestuur te ‘zeikerig’.

Gerard mocht de kas hebben van deze tuinder, als Gerard de kas weghaalde én als deze tuinder in een klein hoekje van de kas wat slaplantjes mocht planten. Van die slaplantjes in een klein hoekje is het nooit gekomen, maar dat is weer een ander verhaal. Eén tomatenplant staat trouwens buiten: ossenhart-tomaat. Maar dit kan je eigenlijk geen plant meer noemen, dit is een struik: een tomatenstruik met bijzondere vruchten.

Pompoenen Bij binnenkomst in de tuin, loop je meteen tegen een tafel aan waar pompoenen op liggen. Van zo’n enorm formaat, dat je denkt, hoe krijgt hij ze zo groot? Gerard en Mary vertellen dat er een buurt-pompoenwedstrijd gaande is. Een van de buurvrouwen had aan de deelnemers zaadjes uitgedeeld. En dan maar kijken wie in de buurt de grootste pompoenen kon telen. Gerard heeft met glans gewonnen, alhoewel de prijsuitreiking nog moet komen. Prijs?

Een chocoladereep.

En wat is nu het geheim achter deze grote pompoenen: Gerard heeft de planten op de composthoop gezet. En die composthoop ligt erg gunstig en krijgt veel direct zonlicht. De planten kunnen groeien op de compost, krijgen veel zon en worden gesteund door de heg. Allemaal gunstige voorwaarden. En over die compost: dat is koeienmest, die boer Piet van de Liergouw één keer per twee jaar komt brengen. Dat mengt Gerard met wat aarde, bee tje kalk. Super compost en daar groeien de pompoenen op.

Fruit De aardbeiplanten, tja die hebben het dit jaar niet zo goed gedaan.

Hoe dat komt? Raadsel. Er staan frambozen. De kruisbes heeft het dit jaar fantastisch gedaan.

Van de rode, zwarte en kruisbessen maakte Mary jam: met basterd­suiker, wat limoncello en marmello (uit Jubbega) worden heel wat potten gevuld. Dan is er nog een laagstam appelboom en perenboom: voor appelmoes en stoofpeertjes. Advies van Gerard: als er een paar peren vallen, pluk dan de peren die al mooi groot zijn. Laat ze niet rijpen aan de boom, dan worden ze melig.

GERARD SPIT DE MOESTUIN NIET MEER, JE MAAKT MET SPITTEN HET BODEMLEVEN KAPOT.

Adviezen voor de beginnende moestuinierder Tussen alle verhalen door geven Mary en Gerard heel wat informatie. Wat wil je ook als je al bijna 50 jaar hier woont en al die jaren een moestuin hebt. Trouwens, in hun jonge jeugd maakten zij allebei al kennis met moestuinieren.

Hun beider vaders kweekten al groenten. Mary herinnert zich de augurken die op de composthoop werden geteeld. Gerard werkte als kleine jongen mee met zijn vader op de moestuin.

Probeer nieuwe dingen uit: zoals zij dit keer een nieuw soort biet, sperzieboon en ossehart-tomaat zaaiden. Hou rekening met een ‘percentage teleurstelling’. Ook bij hen doet niet alles het goed, terwijl het bij anderen het wel goed gaat. Het kan te droog, te nat, te warm, te koud zijn. Je weet het niet altijd. Maar probeer het gewoon opnieuw!

DE TUINWIJCK GAZET 14

Gerard spit de moestuin niet meer, je maakt met spitten het bodemleven kapot. Voorheen deed hij dat wel, maar tegenwoordig gebruikt hij een handschoffeltje en trekt overtollig onkruid er met de hand uit.

Naast de grote compostbak (met koeienmest) hebben Gerard en Mary twee compostbakken.

Hierin doen zij alleen bio-groenafval, dus van hun eigen tuin. Nooit gekookte groente, nooit afval van niet-biologische groenten van de winkel. Uienschillen en gevulde koffiefilers zijn uitstekend. En dan hebben zij ook nog wormencompost van een wormenhotel, dit jaar voor het eerst. De wormen’pis’, wordt verdund (1 op 10) en vooral de prei krijgt extra gier.

Kunstmest wordt nooit gebruikt.

Zaden en plantuien bestellen zij bij Van der Wal in Hoogeveen.

Wat zijn makkelijk te telen groen-

tes voor iemand die enthousiast is geworden door jullie verhaal en ook een moestuin wil? En welke adviezen kunnen jullie geven aan ‘Tuinwijckers’ die ook een moestuin willen?

Begin met het ‘groffe werk’ en makkelijke groentes: aardappelen, uien, knoflook, kolen, rabarber, radijsjes.

Houd rekening met een percentage teleurstelling en zaai opnieuw.

Zaai, maar koop ook een paar kleine groenteplantjes, dan heb je alvast wat. Zij kopen bij Lokkemientje in Edam; wij kunnen natuurlijk bij De Kas onze groetenplantjes kopen.

Gewoon doen en uitproberen.

Bedankt Gerard en Mary, ik heb veel gezien en zelf ook weer nieuwe ideeën gekregen voor de moestuin! De sla en de ui (witte plantui) smaakten voortreffelijk!

Maria Derksen

Gastenhuisje

Sociaalhuisje verandert van naam maar het doel blijft het zelfde We hebben besloten de naam van het huisje te veranderen van sociaalhuisje, en later logeerhuisje, naar de uiteindelijke naam gastenhuisje. We vinden dit vriendelijker klinken, minder stereotyperend, en we willen het huisje ook breder gaan inzetten dan alleen logeren. Tijdens de wintermaanden kan het huisje gebruikt worden voor bijvoorbeeld; vergaderen met kleine groepen, schoolactiviteiten of andere leerzame projecten.

We zijn druk bezig geld in te zamelen voor de realisatie van het gastenhuisje. Er is een wervend filmpje gemaakt dat we in september verwachten te lanceren op het crowdfundingplatform http://voorjebuurt. nl/ Tessa heeft de presentatie van het filmpje gedaan en geeft in onderstaand stukje haar beleving weer: “Toen ik gevraagd werd of ik de presentatie wilde doen voor de crowdfunding campagne en informatiefilm voor tuinders zei ik meteen enthousiast: Ja! Om te beginnen is het een initiatief waar ik helemaal achter sta, omdat we daarmee ons mooie park en ons tuindersgeluk kunnen delen met mensen die weinig financiële draagkracht of een fysieke beperkingen hebben. Ook voor oudere ex-tuinders is het een mogelijkheid om verbonden te blijven aan Tuinwijck. Wie geluk deelt, vermenigvuldigt het. En daarnaast was ik natuurlijk meteen goed op de hoogte van de stand van zaken van het Gastenhuisje. Het vrijwilligersteam heeft over veel zaken al goed nagedacht en staat open voor verdere tips en aandachtspunten. Het zou fantastisch zijn als Tuinwijck een dergelijk sociaal initiatief kan verwezenlijken.”

Hopelijk word je na het zien van de filmpjes en de achtergrond informatie op de website net zo enthousiast als wij en wil je ons helpen dit project tot een succes te maken.

Word vriend van het gastenhuisje en doneer op het volgende rekeningnummer NL93 RABO 0105380733 t.n.v. Bond van Volks­tuinders o.v.v. Vriend gastenhuisje We hebben na ons vorige artikel in de Gazet al wat vrienden van het gastenhuisje mogen verwelkomen. Bij deze willen we jullie heel hartelijk danken voor jullie bijdrage.

Mocht je na het lezen van de informatie op de website nog vragen of suggestie hebben dan nodigen wij je uit die te mailen naar tuinwijckgastenhuisje@ gmail.com.

Hartelijke groet, Sonja, Cora, Ineke, Pim en Judith

Ook kun je, onder de knop gastenhuisje, op de website van Tuinwijck, meer informatie vinden over een filmpje met enkele geïnterviewde tuinders, financiën, geschiedenis en andere nieuwtjes over het huisje.

15 DE TUINWIJCK GAZET

Tijd voor bezinning en huisvlijt. Kleur die geweldige tekening van onze eigen Bunny Brigade zelf in of laat het aan je kids over. Haal hem uit het hart van het blad want In het voorjaar organiseren we een expositie.

17 DE TUINWIJCK GAZET

Pal achter Tuinwijck, aan weerzijden van de Zwartegouw staan allerlei fruit- en notenbomen. Zwartegouw is het pad dat langs Tuinwijck ligt aan het weiland en helemaal doorloopt naar Zunderdorp.

RONDOM TUINWI deel 5

Fruit- en Notenbomen aan de Zwartegouw Pal achter Tuinwijck, aan weerzijden van de Zwartegouw staan allerlei fruit- en notenbomen.

Zwartegouw is het pad dat langs Tuinwijck ligt aan het weiland en helemaal doorloopt naar Zunderdorp. De bomen die ik hier beschrijf, staan aan de Zwartegouw tussen de Liergouw en het Weerslootpad, het pad langs het water richting Ransdorp.

Hoewel iedereen wel eens op Zwartegouw heeft gelopen, bleek dat weinigen weten dat hier noten en fruit-bomen staan. Eigenlijk wil je dit natuurlijk een beetje geheim houden, maar als jullie het niet doorvertellen, is er genoeg voor iedereen. Daarom is hier speciaal voor wandelaars van Tuinwijck een plattegrond toegevoegd.

Hoewel er ook veel bessenstruiken staan, zoals bramen en vlier, zijn dat er teveel om te beschrijven en bovendien herkennen de meeste mensen deze struiken al zelf.

De bomen die ik hier nu beschrijf zijn de appel-, hazelnoot- en mispelbomen. De appelbomen zijn niet zo lang geleden geplant door de gemeente (net als in het verlengde van de Zwartegouw langs ‘Het puntje’ van Tuinwijck).

De veel oudere mispelbomen en de hazelnootbomen zijn mogelijk ook ooit door mensen aangeplant, maar misschien ook spontaan aan komen waaien.

DE TUINWIJCK GAZET 18

Parkeerterrein

1. Appel 2. Hazelnoot 3. Mispel 4. Hazelnoot 5. Mispel 6. Hazelnoot

7. Hazelnoot 8. Mispel 9. Appel 10.Hazelnoot 11.Appel 12.Appel

Aan al deze bomen was goed te zien dat we een hete, droge zomerperiode hebben gehad.

Het najaar zou eigenlijk dè tijd moeten zijn om van deze bomen te oogsten, maar de oogst is dit jaar karig. Van de appels was niet veel te zien. Misschien omdat andere wandelaars ons voor zijn geweest, of omdat de appelbomen nog niet voldoende volgroeid zijn. De hazelnoten hebben het

Spee

Zwarte Gouw

heel zwaar gehad, goed te zien aan de bruine bladranden, maar hebben toch nog hier en daar wat noten weten te produceren.

De mispels lijken het best bestand geweest tegen de droogte.

Bovendien kun je deze bijna nooit in een winkel kopen. Daarom hier een mispelrecept.

De mispels pluk je normaliter het best in het najaar, na de eerste

AAN AL DEZE BOMEN WAS GOED TE ZIEN DAT WE EEN HETE, DROGE ZOMERPERIODE HEBBEN GEHAD

IJCK

appelmoes heeft. Giet steeds wat water bij indien nodig. Als het moes is geworden, doe de substantie dan door een zeef. Al naar gelang hoe fijn en helder je de jam wilt, duw je het eerst (met kracht) door een grove zeef. Schraap het gezeefde vruchtvlees van de zeef af.

Passeer het evt daarna door een fijnere zeef.

Weersloot

elveld

vorst. Ze rijpen nog beter en worden lekkerder als er zelfs een paar nachten vorst is geweest. Ze worden dan zacht en zoet, ze lijken dan rot, maar zijn het niet. De uitdrukking “Zo rot als een mispel� doet geen recht aan de zoete zachte staat van de vrucht. Als je na de eerste vorst niet langer wilt wachten, leg ze dan daarna een nacht in de vriezer. Leg ze dan in de fruitschaal om zacht te laten

worden. Van mispels kun je van alles maken van wijn tot compote, maar dit recept is voor een mispeljam.

Gebruik alleen de mispels die zacht zijn geworden. Deze boen je goed schoon en je snijdt de bodem en de puntjes er vanaf en verwijdert de pitten. Kook ze met wat water tussen 20-40 minuten totdat het de substantie van

Voeg daarna gelei en suiker naar smaak en gewenste dikte toe, voeg per kilo gezeefde mispel 1 citroen en wat zest (geschaafde citroenschil) toe. Breng alles opnieuw aan de kook en meng goed. Doe de jam daarna in goed gereinigde potten en keer ze om nadat ze gevuld zijn. Je kunt de jam een jaar bewaren.

Geen tijd of zin om jam te maken? Je kunt de mispels ook zo uit de hand eten als ze zacht zijn. Snij of bijt het kontje (het puntje aan de vrucht) eraf en zuig het vruchtvlees er uit.

Mooie bijkomstigheid is dat de mispel ook geneeskrachtig is.

Ze zijn goed voor je darmen, werken licht laxerend, helpen tegen een opgeblazen buik, verzachten de keel en zijn goed voor je microbioom (zie twee Gazets geleden). En dit allemaal te vinden rondom Tuinwijck! door Tessa Boerman

Groene paden Ze zaten al de hele dag op me te wachten in de tuin van Jannie, Sanne en Petri. Waar blijft die fotograaf toch? En inderdaad ik kwam aanlopen en ik was echt onder de indruk.

Er doemde een prachtig groen pad op. Het was eigenlijk geen groen pad, het is een graslaan waar een golfbaan nog jaloers op zou zijn, de green van Tuinwijck.

Al keuvelend steggelden we over hoe lang geleden Sanne begonnen was met het groene pad. De aftrap was het kleine stukje tussen de tuinen van Jannie en Sanne & Petri in, toen Marcel van de duurzaamheidscommissie was langs geweest om te peilen of de tuinders aan dit kleine stukje pad geĂŻnteresseerd waren in deelname aan de pilot.

Volgens Jannie was dat nog maar twee jaar geleden maar na nog wat gesteggel was de eindconclusie toch drie jaar. En het pad dat voorlangs de tuinen loopt van Jannie, Sanne en Petri is uiteindelijk ook meegenomen.

En echt, het ziet er wonderschoon uit. Geen onkruid, egaal, geen kale plekken en de voordelen zijn er ook naar. Vocht wordt gelijk opgenomen dus goed tegen zware regenval en tegen grote plassen, het is veel koeler, zelfs de honden vinden het fijn om er op te liggen, het is groen wat een soort van rust geeft en het is stil, geen fietsen die je hoort langskomen of voetstappen die je hoort knarsen zoals op de gravelpaden.

Het is veel werk. Sanne die het meeste werk verricht, maait elke week het gras en op kale plekken moet regelmatig bijgezaaid worden. Op veel groene paden zie je kale plekken door de gravel maar dit trio mengt graszaad met tuinaarde zodat het gras echt een kans krijgt om te groeien.

En is het al het werk en geld aan zaad en aarde allemaal waard? Ja zeker, als je kijkt naar de al eerder genoemde praktische voordelen is het echt veel fijner. En zegt Sanne, in plaats van dat je alleen maar voor een korte tijd onkruid verwijdert, werk je nu toe naar een mooi resultaat.

Al met al echt een prachtig groen pad en het is in principe een stukje tuin wat is bijgevoegd aan het oorspronkelijke perceel. U mag er overheen lopen, toegangskaarten zijn verkrijgbaar bij het loket op tuin 94.

Henri Blommers

DE TUINWIJCK GAZET 20

2.0

HET IS EEN GRASLAAN WAAR EEN GOLFBAAN NOG JALOERS OP ZOU ZIJN, DE GREEN VAN TUINWIJCK

BOERDERIJ BOX

Lokale producten rechtstreeks van de boer uit omgeving Waterland onder andere: Honing

Eieren

Cider

Kazen

Tulpen

Karneboter

Brood

Yoghurt

€50,Bestellen via boerderijbox@gmail.com voor vrijdag 18:00 uur OP=OP De boerderij box wordt gepresenteerd in een houten krat met boeren linnen servet Ophalen zaterdag 13:00 – 16:00 bij Boerderij Dikhoeve Nieuwe Gouw 51 Ransdorp Het ophaalpunt kun je vinden aan de overkant van de weg in de hooischuur

zie onze instagram voor meer informatie

@boerderijbox

NIEUWS VAN DE

VERFRAAIING Voor de verfraaiing begon dit seizoen heel vreemd. Net voordat de lockdown inging hadden wij nog een gezamenlijke start van de tuinbeurten. Die zaterdag werd er door een bescheiden groep mensen nog even veel werk verzet.

Onze gezamenlijke lunch, die we elk jaar aan de start van het seizoen hebben, kon echter geen doorgang vinden, daar de eerste besmettingen met corona ons land bereikt hadden. Dit was de eerste gezamenlijke tuinbeurt van seizoen 2020 en tevens voorlopig de laatste.

De maanden maart, april, mei en juni lagen de gezamenlijke werkbeurten op de zaterdag stil, maar het algemeen groen op het park niet, dat groeide en bloeide weelderig, dat had geen boodschap aan de coronacrisis.

In overleg met het bestuur werd er besloten de tuinders te vragen hun verantwoording te nemen en wanneer het hen uitkwam een paar uurtjes in het algemeen groen te werken. Dat was niet tegen dovenmansoren gezegd, de foto’s van voor en na de werkbeurt stroomden de email van de verfraaiing binnen.

Vele tuinders hebben hun handen uit de mouwen gestoken en ons geholpen het algemeen groen redelijk onder controle te houden. Hulde aan al diegene, die ons hierbij geholpen hebben.

DE TUINWIJCK GAZET 22

De eerste zaterdag in juli zijn we weer gestart met de algemene werkbeurten op de zaterdag, coronaproef.

We verzamelen ons tussen half 10 en 10 uur op afstand voor de kantine, een ieder krijgt koffie of thee en dan verspreiden we ons over het park voor de werkzaamheden.

Er moet nog veel gebeuren, want er is wel wat achterstallig onderhoud opgelopen, maar we gaan er met z’n allen weer tegenaan.

Tuinders, die nog beurten moeten inhalen, zijn elke zaterdag welkom, tot en met 10 oktober.

10 oktober is onze laatste werkbeurt van het seizoen 2020, maar helaas zullen we deze ook afsluiten zonder gezamenlijke lunch, want de corona zijn we nog niet de baas.

Wij, als verfraaiing, kijken straks terug op een bizar 2020, een coronajaar, maar ook een jaar met vele warmte records, op het moment dat ik dit schrijf, zitten we middenin een hittegolf.

Een jaar waarin je blij bent dat je een tuin hebt op Tuinwijck. Geniet er allemaal nog maar even van, want voor je het weet maken we de tuin weer winter klaar en hopelijk wordt 2021 weer wat normaler.

Voor de verfraaiing, Maartje Root

Produktie evelyne dielen

Tuinnummers

Iedereen weet dat je je soms een ongeluk zoekt om een tuin te vinden, vooral als er geen huisnummers staan. Daarom hier een hoop inspiratie en de uitnodiging om toch vooral jouw stukkie paradijs van een nummertje te voorzien.

DE KASKRAKERS ONLINE!

KASKRAKERSSSS Omdat de kas in het voorjaar niet ‘coronaproof’ kon worden geopend, kwamen Thieme en ik op het idee om een online webshop te organiseren en uit te voeren.

Dit zou moeten kunnen met een nichtje die zich kapot verveelde omdat stage niet door ging en een man die wel iets van computernetwerken af weet. Na samenspraak met voorzitter Astrid, hebben we eerst in minimale lijnen een plan bedacht en snel een website opgezet; vervolgens alle planten in kaart brengen, juiste foto erbij en klaar, dachten we.

Een up-to-date catalogus had wel enige voeten in de aarde. Zoals ik al vaker schreef, zijn we geen professionele kwekers, maar is het voor ons allen een uit de hand gelopen hobby. Aan het begin van het seizoen is het nog niet van alle plantjes duidelijk of ze het gingen halen en of wat het zou worden‌We zijn namelijk niet altijd even secuur met het toevoegen van naambordjes bij het verspenen van zaaigoed en zoals jullie weten is Peter nogal van de Latijnse namen en zelf ben ik al blij dat ik de Nederlandse naam weet (!) Al moet ik zeggen dat dit experiment mij enorm veel kennis heeft opgeleverd, echter mis ik wel de grapjes van Peter.

Gelukkig zijn daar wel altijd planten nog over van vorig jaar en de vaste planten die Karel altijd regelt: de begonia’s, geraniums, struikmargrieten en dahlia’s, etc.

Alle kaskrakers zijn mensen van de praktijk, elkaar zien is praten en doen, maar nu moesten we

ons geheel tegen onze natuur in, communiceren via de mail en dan ook vervolgens doen wat we zeiden đ&#x;˜‰ en niet ‘go with the flow’ of zoals we in Twente zeggen ‘kiek’n wat wot’.

Stel het zou een succesje worden, dan zouden we snel en adequaat de planten moeten kunnen vinden en klaarzetten en vervolgens afleveren. Dus de aantallen van de soorten en plek waar ze neergezet werden, moest steeds opnieuw bekeken en geteld worden, zodat de bestellingen gemakkelijk te verzamelen waren.

Dus zo begonnen we vol goede moed alles in kaart te brengen van wat we al hadden. Foto erbij gezocht en de kaskrakers catalogus 1.0 was een feit. Via de nieuwsbrief van het bestuur iedereen op de hoogte gebracht en vervolgens vol verwachting zien wat er gebeurt.

Wat in kaart gebracht was moest de hele week op dezelfde plek blijven staan en wanneer het aantal verminderde moest dit opnieuw geteld of doorgegeven worden. Hier ging het heel begrijpelijk nog wel eens mis, waardoor er soms gedacht werd dat een plant op was terwijl die alleen maar verhuisd was van tafel 1 naar tafel 2, omdat dit in de flow beter uitkwam‌ We hoefden niet lang te wachten

op onze eerste bestelling, het was leuk om te zien dat er voorzien werd in een behoefte, de eerste week hadden we maar liefst 45 bestellingen van gemiddeld 10 verschillende planten!! Dit bleef zo enkele weken doorgaan. Zelfs mensen van andere tuinparken in de omgeving, kwamen via de website in de lucht om plantjes te bestellen.

Gelukkig had mijn nichtje veel geduld met deze oude tante en zaten we elke week aan de telefoon, zij in Wolfheze en ik in Amsterdam om de chaos te structureren en te optimaliseren zodat zij vervolgens de catalogus weer kon updaten; ondertussen stuurde ik alle rekeningen naar de penningmeester voor de bond en mijn man paste geduldig elke week de website weer aan.

Dus ondanks alle chaos die elke kaskraker in zich heeft, kwam het uiteindelijk goed. De tafels in de kas hebben er nog nooit zo georganiseerd bijgestaan als dit jaar. Wel jammer dat niemand dit gezien heeft. Ik ben in alle consternatie helaas vergeten om foto’s te maken. Het is altijd mooi om te zien wanneer de planten op tafel bloeien. Dan lijken we haast een echt tuincentrum đ&#x;˜‰ Een ander bijkomend voordeel van het feit dat de voorbereiding iets meer tijd koste dan van te voren bedacht en de kas dus iets

We horen graag van u, wat u ervan vond dat de kas dicht was, maar wel online besteld kon worden. later ‘open’ ging, was dat de plantjes die men normaal koopt al iets groter en sterker waren dan soms het geval is, wanneer men iets aan het begin van het seizoen koopt.

Dus ik pleit voor een jaarlijkse kas opening voor verkoop niet in april maar op 1 mei.

Ik heb veel positieve en lieve reacties gehad via de mail, van de online bestellers en mede kaskrakers.

Dit gaf deze burger moed en bleef ik ondanks alle kinderziekten en chaos, het toch heel leuk vinden.

Dank daarvoor!

We weten niet of alle tuinders blij waren met de online mogelijkheid om te bestellen, we hebben dit jaar ook heel veel vaste klanten helaas niet gezien of gesproken en er bleven verdacht veel geraniums en struikmargrieten over, die elk jaar toch als zoete broodjes over de toonbank gaan.

Dus ja, we hebben als kas­ krakers iets om over na te denken, het corona tijdperk is helaas nog niet voorbij en we vragen ons af of we de goede dingen een volgend jaar kunnen behouden.

De kaskrakers hebben als visie dat de kas niet alleen een winkel is waar je plantjes koopt, maar ook een ontmoetingsplek moet zijn van tuinliefhebbers, een vraagbaak kan zijn voor beginnende tuinders, waar geëxperimenteerd wordt met niet alledaagse planten, naast hele gewone en vooral met veel liefde en plezier samen er het beste van proberen te maken.

Dus ja, wat gaan we doen, houden we de website in stand, maar maken we er een kijkgids van, zodat men weet wat er elke zaterdag in de kas te koop is, of

gaan we toch bestellingen aannemen en klaar zetten, die men op gepaste afstand kan ophalen of beiden? Iets om deze winter over na te denken.

We horen graag van u, wat u ervan vond dat de kas dicht was, maar wel online besteld kon worden. Tips en trucs om het geheel te optimaliseren zijn welkom op: kaskrakers@xs4all. nl Inmiddels hebben we de looproute in de kas eenrichting gemaakt en is de kas elke zaterdag weer open, dus jullie zijn van harte welkom om op gepaste afstand inspiratie op te doen, voor een praatje of om te winkelen. De rest van het seizoen zal dan ook de website dicht blijven, tot nader bericht.

Hartelijke groet, Kaskraker Gea

27 DE TUINWIJCK GAZET

♥

NIEUWS, INFO & MEER

Karels’

bloemen ♥ quiz Wat bloeit daar?

Raad de bloem en win een plant uit de kas!

In de aankomende edities van de Gazet plaatsen we steeds een foto van een bloem. Weet jij wat voor bloem het is? stuur dan je oplossing naar gazet.tuinwijck@gmail.com ovv van “Oplossing Wat bloeit daar?” en de betreffende Gazet editie.

Meedoen kan tot het verschijnen van de volgende Gazet. Uit de goede inzendingen wordt een winnaar getrokken, die een gratis plant mag ophalen in de kas. Doe nu meteen mee, want we beginnen makkelijk en daarna wordt het je steeds moeilijker gemaakt…

Welke bloem is dit?

Safety first: OOK OP DE TUIN

Ik zal niet de enige zijn die een beetje COVID19-moe is. En toch, je kan het onbedoeld overbrengen, je kan het ongewenst krijgen. Zonder dat je het doorhebt en, als je mazzel hebt, zonder fatale afloop. Kortom: moe of niet, ik blijf het serieus nemen.

Zo ook die andere nare sluiper met de lugubere bijnaam de stille moordenaar: koolstofmonoxide.

Deze week vertelde een vriendin dat het bij haar benedenburen was gemeten. Ze hadden al lange tijd doorgaans hoofdpijn. Het is dat ze mensen zijn die altijd ramen open hebben, anders hadden ze het waarschijnlijk niet meer na kunnen vertellen. Daar word je dan toch wel stil van.

Ik heb meteen ‘n gloednieuwe rook- en koolstofmonoxidemelder aangeschaft; die wordt vandaag nog geïnstalleerd. Dan heb ik samen met de brandblusser en blusdeken alles gedaan om veiligheid voorop te stellen, voor mezelf en anderen.

En ik houd toch ook maar dat raampje open.

Nagekomen bericht: Weet even dat we nu ook melders te koop hebben in de winkel Auteur: Melanie Veenstra

♥

Dit was de laatste quiz uit het vorige nummer, daaronder vind je de oplossingen. vraag 1 Schoeisel van een Griekse liefdesgodin vraag 2 De naam van een dier met manen uit de dierentuin vraag 3 Heel veel en goed gewassen vraag 4 Dit droegen onze grootouders in bed vraag 5 Hij doet een paard steigeren vraag 6 Dit kruid wordt bij het naaien veel gebruikt vraag 1 Venusschoentje. vraag 2 Leeuwenbekje. vraag 3 Duizendschoon. vraag 4 Slaapmutsje. vraag 5 Ridderspoor. vraag 6 Vingerhoedskruid

DE TUINWIJCK GAZET 28

DOLLE BIJEN

31 M EI 2 0 2 0

WAPPEREN MET DE VLEUGELS

Foto: Marlies Mandersloot

Voor de ene persoon is het warme weer heerlijk, vooral als je niet hoeft te werken. Voor de andere persoon is het niet aangenaam, vooral als je moet werken. Bijen hebben ook dat dilemma.

Ook met warm weer moeten de bijen doorwerken met het verzamelen van wintervoedsel. Dit gaat immers dag in dag uit door. Door het warme weer droogt de grond enorm uit. Met als gevolg dat de planten en bloemen het moeilijk hebben. Bloemen gaan slap hangen en nectar wordt niet meer aangemaakt. Minder vocht in een bloem betekend ook minder nectar in de bloem. Bijen halen in zo’n extreem warme periode dus veel minder voedsel op.

Naast voedsel verzamelen hebben bijen bij warm weer ook een ander klus. Zij moeten ervoor zorgen dat het niet te warm wordt in de bijenkast. Bijen die last hebben van de warmte zullen de kast proberen te koelen. Dit doen ze omdat zij de temperatuur in de kast constant willen houden. Te veel temperatuurschommelingen is niet goed voor het broed.

Ook is het niet goed voor de was. Het gevaar is dat de was in de kast smelt.

Dit koelen doen zij op een hele bijzondere manier.

Het is echt teamwork en heel bijzonder. Zij gaan

met vele bijen tegelijk op de vliegplank staan. Dan wapperen zij de vleugeltjes richting de vliegopening om de luchtcirculatie in de kast op gang te brengen.

Dit blijven zij doen totdat de temperatuur in de kast constant is.

Bijen tip: Wist u dat u ook iets kunt doen voor bijen bij warm weer! U kunt een bijen bar aanleggen in u tuin. Hoe doet u dat?

Neem een grote schaal of bak en vul die met kiezelstenen. Leg de stenen er aflopend en schuin in. Vul de schaal met vers water.

De bijen, vlinders en andere insecten kunnen dan veilig water drinken en altijd terug vallen op een steen zodat zij niet verdrinken. .U zult zien dat veel insecten hier heel blij mee zijn en gebruik van zullen maken!! Zorg ervoor dat u de bijen bar regelmatig voorziet van vers water en dat de stenen altijd schuin oplopend in de schaal of bak liggen.

29 DE TUINWIJCK GAZET

♥

NIEUWS, INFO & MEER Maak zelf een wormenhotel

Het principe van het gestapelde wormcomposteer­ hotel is dat, in tegenstelling tot de grauwe regenworm, die diep graaft, onze rode compostworm altijd naar boven migreert, naar het voedsel toe en hun uitwerpselen onder zich laat vallen. Het is de bedoeling om een meervoudig ​​ stapelsysteem op te bouwen van onderling verbonden wormbakken of trays die enigszins taps toelopen om de bakken in elkaar te laten nestelen. Wormuitwerpselen (de compost) worden verzameld in de onderste bakken en wormenvoedsel (keuken- of tuinresten) wordt geconsumeerd in de bovenste verdiepingen van de wormenbak. Wanneer een onderste bak bijna vol is met uitwerpselen, wordt deze geleegd en naar boven gedraaid, enzovoort. Zie verder de beschrijving op pagina 8.

COLOFON OFFICIEEL ORGAAN VAN TUINPARK

TUINWIJCK, AFDELING VAN DE BOND VAN VOLKSTUINDERS ADRES: Liergouw 55 Amsterdam 1026 BW Telefoon/Fax.020-4904911 e-mail : TuinwijckAmsterdam@gmail.com website: www.tuinparktuinwijck.nl

BESTUUR:

Deksel

Astrid Kuiper (voorzitter) Sonja Brilman en Wendy Grin (secretaris) Irene Bijl (penningmeester) ) Algemene bestuursleden: Karel Schram, Floyd C. Fransman, en Yvette Korzelius

Gaten voor lucht

Grondlaag, bodemlaag/rustlaag

POST IN BRIEVENBUS BESTUUR

Actieve ruimte keukenresten en wormen

Wormuitwerpsel/compost

REDACTIE GAZET: Henri Blommers, Tessa Boerman, Maria Derksen Evelyne Dielen Fotografie: Henri Blommers, tenzij anders vermeld Vormgeving & Illu’s: Evelyne Dielen, tenzij anders vermeld e-mail: gazet.tuinwijck@gmail.com Eventueel in brievenbus bestuur

Wormen ‘thee’ ‘Thee’ tab

poten

Redactie en/of bestuur is niet verantwoordelijk voor de inhoud van ingezonden brieven en mag plaatsing weigeren en tekst inkorten.

U vindt deze Gazet ook op de website onder het kopje ‘de Gazet’. Of zoek op Tuinwijck Gazet op www.issuu.com of download de issuu app.

SLUITINGSDATUM VOOR KOPIJ VOOR DE VOLGENDE GAZET: 30 OKTOBER 2020

1

TUIN BUDGET TIPS

2

Als je gereedschap gaar is geef je ze een tweede leven in de tuin. Een oude kruiwagen wordt een plantenbak, als er nog geen gaten in de bodem zitten; boor er een paar voor afvoer.

Een schep hergebruik je als bord of tuinnummer.

Een van de gemakkelijkste en goedkoopste manieren om je tuin te transformeren, is door het gazon in een duidelijk gedefinieerde vorm te maaien - zoiets als een cirkel, een vierkant of een langwerpige vorm. Teken het af met een touwtje en gebruik een spade om het overtollige gras weg te steken.

3

Gebruik kranten en maak ze nat met water en verspreid ze over de grond om te voorkomen dat er onkruid in het tuinbed groeit.

6

Bloemetje aan de wand, wie is de mooiste van het land? Bloemetje over?

Hang ze op in een potje aan een pallet.

7 4

Besproeien, begieten, bespoelen, besprenkelen, bespuiten, bevloeien. ‘Volautomatische’ water installatie onder je dakgoot.

Hergebruik plastic flessen. Ze zijn ideaal voor in de tuin omdat het geweldige alternatieve plantenbakken zijn.

Snijd gewoon een kant open, vul met compost en plant zaailingen, en hang ze vervolgens op met stevig touw.

5

Glow in the dark tuindecor van enkele middelgrote houtblokken die worden geverfd met kleurrijke verfkleuren of met neon lichtgevende - of blacklight verf, waarna je er een spotlight op richt.

evelyne dielen

GAZET de Tuinwijck

september 2020