Wetenschap en praktijk vormen de basis van de onderzoeken bij Gortemaker Algra Feenstra. Ontwerpend onderzoek helpt ons meer kennis op te doen over onderwerpen waar wij in de praktijk vaak mee te maken krijgen. Onder het motto: ‘als wij weten hoe het werkt, kunnen wij het ontwerpen’, onderscheiden wij ons als bureau. Wat ons uniek maakt, is dat wij naast onze concrete projectopdrachten intensief onderzoek doen.
Dankzij wetenschap en onderzoek groeit onze kennis over hoe omgevingsfactoren en ruimtelijke ervaring zijn gebruikers beïnvloedt. Deze inzichten vormen een essentieel onderdeel van ons ontwerpend onderzoek. We werken onafhankelijk aan onderzoeksvragen, omdat we het belangrijk vinden om een open, frisse en vooruitstrevende blik te behouden binnen ons vakgebied, los van onze opdrachten. Onze aanpak vraagt om een integrale benadering. Daarom werken we vaak samen met diverse disciplines en partners. Onderzoek helpt ons om steeds te blijven vernieuwen in onze opdrachten, doordat we de opgedane kennis direct inzetten voor onze opdrachtgevers.
Vernieuwing is niet alleen belangrijk in ons onderzoek en onze opdrachten, maar ook binnen ons bureau blijven we voortdurend op zoek naar een frisse blik en vernieuwing. Daarom hebben we begin dit jaar besloten dat het een goed moment is om de directie uit te breiden. Met trots kondigden we enkele weken geleden aan dat Ellen Gedopt is toegetreden als nieuwe Architect | Directeur van ons bureau. Haar promotie past binnen onze traditie om elk decennium een nieuwe architect-directeur aan te stellen om met een frisse blik de ontwikkelingen in architectuur inhoud te geven.
Verderop in de Bi-Annual delen we welke veranderingen we nog meer hebben gemaakt in onze organisatie. Terwijl de wereld om ons heen evolueert, is het essentieel dat wij onszelf blijven ontwikkelen in deze dynamische omstandigheden. Roelof, Maurits, Femke & Ellen
Onderzoek — Onderzoeken in de spotlight
Nieuws — Over & Weer wint Woonzorgchallenge
In gesprek met — Anouk Matser
Architectuur — Ontwerpend onder–zoeken in de praktijk
Onderzoek BijOns, Archipel Zorggroep Eindhoven (i.s.m. UKON en Radboud Universiteit)
Gortemaker Algra Feenstra is betrokken bij verschillende onderzoeken die gericht zijn op het bevorderen van de gezondheid. Onze ontwerpen zijn gebaseerd op wetenschappelijke inzichten, beschikbare kennis en principes uit de omgevingspsychologie.
In 2015 zijn we gestart met onderzoek naar het activeren van patiënten in ziekenhuizen. We ontdekten dat de focus in ziekenhuizen vaak gericht is op ziekte, bedden en wachten, wat zorgt voor een passieve houding van de patiënt. Waarom behandelen we patiënten zo passief? Kan de ruimtelijke omgeving bijdragen aan het ‘reactiveren’ van patiënten?
Met het concept ‘Reactiverend Ziekenhuis’ streven we ernaar patiënten een actiever verblijf te bieden door de omgeving zo in te richten dat deze beweging en zelfstandigheid stimuleert. De ruimtelijke ingrepen bevorderen de gezondheid van patiënten tijdens én na hun opname. We introduceren geen nieuwe beweging, maar stimuleren dagelijkse, onbewuste bewegingen door een nieuw ruimtelijk concept.
In het Rijnstate Ziekenhuis in Arnhem hebben we deze principes toegepast op de afdelingen Geriatrie en Oncolo-
gie, met focus op beweging, ontspanning en voeding. Dit bevordert het herstel van patiënten, ondersteunt zorgpersoneel en voorkomt achteruitgang in functie en spierkracht.
Patiënten ondernemen dagelijkse activiteiten die ze ook thuis zouden doen, zoals eten in de huiskamer en zichzelf aankleden. Wanneer de situatie het toelaat, liggen patiënten alleen in bed als ze gaan slapen of rusten. Verpleegkundigen nemen taken over als patiënten deze zelf niet kunnen uitvoeren.
Dit heeft geleid tot een geheel nieuw ontwerp: open keukens waar patiënten samen met een voedingsdeskundige eten kunnen pakken of bereiden, verschillende verblijfsplekken buiten de kamer voor zowel patiënten als bezoek, luisterplekken, werkplekken, spelhoeken en leesnissen. In de oncologielounge krijgen patiënten hun chemotherapie uit bed. Er is een wellnessbadkamer en een beweegruimte die beide afdelingen
gebruiken, evenals een beleef- en beweegtuin waar patiënten naar buiten kunnen om te bewegen en te genieten van zon en natuur. Tevens is er bewegwijzering geplaatst om beweging extra te stimuleren.
De resultaten zijn positief: patiënten en bezoekers eten graag samen in het afdelingsrestaurant. Er wordt meer bewogen, wat het welzijn bevordert, en patiënten blijven langer uit bed, wat hun activiteitenniveau verhoogt. De badkamer wordt intensief gebruikt, en het persoonlijke dagprogramma biedt structuur. De beleef- en beweegtuin wordt door zowel patiënten als bezoekers als zeer waardevol ervaren.
Op vergelijkbare wijze pasten we bij Zierik7 in Zierikzee de EvidenceBased Design-methode (EBD) toe om een optimale woonomgeving te creëren voor bewoners met een somatische zorgvraag en bewoners met dementie. De woningen voor langdurig verblijf zijn ontworpen met zowel een voordeur naar buiten als een interne deur, wat de toegankelijkheid en autonomie van de bewoners bevordert. Domotica helpt bij het afstemmen van autonomie en veiligheid. Het gebouw heeft diverse routes die bewoners stimuleren om te verkennen en hen helpen met oriëntatie, zowel naar hun woning als in de gemeenschappelijke ruimtes.
Reactiverend Rijnstate Ziekenhuis Arnhem
Aan dit project ging het onderzoek
‘The Art and Science of Dementia Care’ vooraf. Hierin onderzochten we hoe mensen met dementie zich oriënteren in een gebouwde omgeving, wat zijn herkenbare elementen en hoe bewegen mensen zich? Hoeveel vrijheid en autonomie kan een ontwerp bieden binnen de veiligheid van een beschermende omgeving?
thema’s zoals een tuinkamer en muziekkamer die inspelen op de interesses van de bewoners, deze zijn zichtbaar in de gangen. Het landschappelijk ontwerp biedt diverse tuinen en wandelroutes die bewoners motiveren om te bewegen en hun eigen routes te kiezen. Al deze elementen dragen samen bij aan de bevordering van welzijn voor de bewoners in hun dagelijks leven.
Woonzorgcentrum Zierik7
Binnen Zierik7 kunnen bewoners als het mogelijk is zelfstandig door hun voordeur naar buiten en daar genieten van de zon samen met andere bewoners of verwanten. Via de achterdeur is de rest van het huis toegankelijk. Belangrijk hier is dat iedere ruimte om te bewegen direct daglicht heeft. De studio’s en ontmoetingsruimtes hebben aan de buitenzijden allemaal herkenbare punten voor bewoners om zich te oriënteren. De studio’s hebben nissen met persoonlijke spulletjes. De ruimtes voor ontmoeting hebben Gortemaker Algra
Door evaluaties hebben we kennis opgedaan over de werking van het concept. Deze evaluaties toonden dat de werkwijze en het concept van het gebouw nog niet optimaal op elkaar zijn afgestemd. Samen met Zierik7 werken we binnen het onderzoek ‘Bij Ons’ aan een betere integratie van gebouw en zorgconcept. Binnen de organisatie wordt al hard gewerkt aan de transformatie van het zorgconcept naar socio-therapeutische leefmilieus, die goed aansluiten bij het ruimtelijk concept van Zierik7. Wel is de aansluiting op de buurt al optimaal benut. Zo heeft de basisschool die er naast ligt zijn schooltuinen in de tuin van Zierik7 en tuinieren kinderen en bewoners samen.
Van projecten als Rijnstate en Zierik7 leren we dat het integreren van elementen die beweging, sociale interactie en zelfstandigheid stimuleren, bijdraagt aan een betere zorgervaring en welzijn. Als ontwerpers en onderzoekers hopen we zo bij te dragen aan de kwaliteit van leven.
Ontmoetingsruimtes met verschillende thema’s, Woonzorgcentrum Zierik7
G.A.F. wint de EHD Champions Award
Het ontwerp van Zierik7 wint de European Healthcare Design Champions Award 2025 in de categorie Health and Wellness. Zierik7 is uitgeroepen tot het beste zorgproject van het decennium!
Gortemaker Algra Feenstra
Onderzoek — Onderzoeken in de spotlight
*bronvermelding achterzijde
1. Reactiverend ziekenhuis
Onderzoek naar hoe ruimtelijke ingrepen bijdragen aan het ‘reactiveren’ van patiënten, met als doel een actiever verblijf in het ziekenhuis en het bevorderen van de gezondheid tijdens en na opname. Gepubliceerd in HERD.
2. Huis voor alle zinnen
Een pleidooi voor een mensvriendelijkere inrichting van psychiatrische klinieken, waarbij inzetten op de zintuigen en beweging centraal staan binnen het onderzoek.
3. Art and science of dementia
care Hoe functioneren de zintuigen van mensen met dementie en hoe kunnen we deze zintuigelijke ervaringen gebruiken om beweging en oriëntatie te stimuleren?
4. Dutch Design Week 2018
Door het Carebnb-spel krijgen bezoekers inzicht in een mantelzorgconcept voor mensen die na opname, een tijdelijke lichte zorgvraag hebben.
5. EBD onderzoek Zierik7
Het onderzoek geeft inzicht in hoe bewoners het concept gebruiken en beleven. Wat heeft
het concept bijgedragen aan de autonomie en zelfredzaamheid van bewoners en aan de werkomgeving van zorggevers.
6. ROUTE 53: Adaptieve dijk Een toekomstscenario voor de IJsseldijk dat zich richt op meer dan alleen veiligheid, met als doel het herwaarderen van de beleving en de historische waarde.
7. Dutch Design Week 2019
Door de kijkdozen van Up close & personal krijgen bezoekers een blik op de verschillende scenario’s die de toekomst van de zorg en de veranderende rol van ziekenhuizen belichten.
8. Competentiegericht onderwijs Een onderzoek naar de ruimtelijke veranderingen van leeromgevingen die flexibeler, virtueler en meer openbaar worden door de toenemende praktijkgerichtheid.
9. Bij Ons Een ontwerpmethode om samen met bewoners, naasten en zorg een tastbare woonvisie te ontwikkelen voor specifieke woongroepen, die helpt bij het aanpassen van de fysieke omgeving met onder andere workshopboxen.
10. Open de laatste deur Een onderzoek naar ruimtelijke alternatieven voor separeren. Hoe kan de omgeving binnen een psychiatrische afdeling bijdragen aan het terugdringen van gedwongen separaties. Door de patiënt meer keuze in ruimtes aan te bieden waarbij veiligheid, autonomie en bewegingsvrijheid voorop staan. Mede dankzij dit onderzoek is de nieuwe veldnorm voor de EBK (extra beveiligde ruimte) ontstaan.
11. Het schoolvoorbeeld Een lopend onderzoek dat streeft naar een toekomstgerichte leeromgeving, binnen en buiten de school. Waar meer tijd en ruimte is voor de individuele behoeften van leerlingen, docenten en ouders. Een plek waarin beweging, natuur en cultuur een rol spelen en kinderen de kans geeft om de wereld te ontdekken en hun talenten te ontwikkelen.
12. Dutch Design Week 2023 Een workshop gericht op het ontwerpen van zorgomgevingen, waarbij verschillende gebruikers (bewoners, mantelzorgers, zorgprofessionals en ontwerpers) in gesprek gingen voor interdisciplinaire samenwerking. Dit bood diverse ontwerpoplossingen die reflecteerden op de uitdagingen van het harmoniseren van verschillende waarden in zorginstellingen.
13. Streamer Een onderzoek naar de toepassing van Building Information Modeling (BIM) voor energie-efficiënt bouwen in de vroege ontwerpfase van ziekenhuizen. Veel ziekenhuizen verbruiken bovengemiddeld veel energie voor zowel het gebouw als de organisatie. Daarom streven ze de komende jaren naar aanzienlijke energiebesparing om duurzamer en toekomstbestendiger te opereren.
14. CareBNB Het mantelzorgconcept is een betrouwbare accommodatie in jouw buurt waar je tijdelijk woont en waarbij de hulpverleners de ‘buren’ zijn. Het concept is gericht op ondersteuning van mensen die na een ziekenhuisbehandeling of revalidatie tijdelijk een lichte zorgvraag hebben en daarmee niet terecht kunnen in hun eigen leefomgeving.
15. Gebouwd water
Onderzoek naar de waterweerbaarheid van oude wijken. Het oplossen van wateroverlast blijkt de kans op sociale verbetering van de wijk. Zo kan een ongebruikte binnentuin die dikwijls blank staat, door een mix van ingrepen zoals groene gevels, infiltratiekratten en waterdoorlatende bestrating, wel die aangename plek worden waar bewoners elkaar ontmoeten.
16. Future hospitals; Maia Het onderzoek omvat een geavanceerd zorgsysteem waarin technologieën zoals kunstmatige intelligentie (AI) worden ingezet om patiënten actief te betrekken bij het kiezen van de beste zorglocaties op basis van hun klinische en emotionele behoeften. Maia, een AI-assistent, speelt een centrale rol door patiënten te helpen bij het vinden van optimale zorgplekken, variërend van thuis tot gespecialiseerde medische centra.
17. Poliklinieken van de toekomst Veranderingen in de gezondheidszorg, tekort aan zorgpersoneel en de opkomst van E-health zorgen voor noodzakelijke veranderingen in de ambulante zorg. In het onderzoek ‘polikliniek van de toekomst’ onderzoeken we hoe de ruimtelijke omgeving door deze veranderingen wordt of kan worden beïnvloed.
18. Small hospital, big idea Een generiek ziekenhuisconcept dat een nieuwe manier van denken vertegenwoordigt, waarbij het ziekenhuis niet alleen wordt gezien als een plek van ziekte, maar eerder als een ‘huis’ van genezing dat wordt bevorderd door beweging, en dus met gezondheid. Generieke bouwdelen zijn op verschillende manieren te configureren om zo op iedere plek het juiste ziekenhuis te kunnen bieden.
NIEUW ONDERZOEK
ZEBAI-project Het onderzoek richt zich op het ontwerpen van klimaatneutrale gebouwen met behulp van kunstmatige intelligentie (AI). Het doel is om energie-efficiëntie, milieueffecten, binnenklimaat en kosten te optimaliseren via een integrale aanpak. De innovativiteit ligt in de integratie van AI, schaalbare toepassingen en een allesomvattende methodologie die duurzaam bouwen naar een hoger niveau tilt. Gortemaker Algra Feenstra
Over & Weer wint Woonzorgchallenge
We zijn ontzettend trots dat ons concept ‘Over & Weer’ de Woonzorgchallenge heeft gewonnen! Samen met een geweldig team van ontwerpers, specialisten en onderzoekers hebben we met ‘Over & Weer’ een nieuwe visie neergezet wat sociale verbindingen en interactie bevordert, verder dan fysieke bouwstenen; het richt zich op sociale cohesie en lange termijn welzijn van de bewoners.
Samen bouwen aan de toekomst De Woonzorgchallenge is een initiatief van de Rijksoverheid dat zich richt op innovatieve woonzorgconcepten voor ouderen. In dit unieke co-creatieproces hebben we samen met bewoners, woningcorporatie Staedion, zorgaanbieder Middin en de gemeente Den Haag een nieuw woonzorgconcept gezocht voor een woongebouw aan de Beresteinlaan in Den Haag Zuidwest. Het complex bestaat uit 74 zelfstandige appartementen voor senioren en de
woonlocatie van Middin met drie woongroepen voor mensen met een verstandelijke beperking.
Door de vergrijzing groeit de behoefte aan woonvormen die ouderen ondersteunen in hun zelfstandigheid en welzijn. Met Over & Weer bieden we een antwoord op deze groeiende zorgvraag door een veilige en sociale leefomgeving te creëren waarin ouderen langer zelfstandig kunnen wonen. Het team zet in op een verschuiving van zorg naar gezondheid, van individualisme naar ‘samen aan zet’, en een combinatie van korte- en langetermijnoplossingen.
De locatie biedt veel potentie, maar bewoners leven nu langs elkaar heen. Over & Weer richt zich op sociale cohesie en welzijn op de lange termijn op drie niveaus: tussen bewoners, tussen bewoners en hun omgeving, en tussen bewoners en (zorg)organisaties. Het concept bestaat uit de volgende drie dimensies:
Samen (ge)woon: stimuleert de kracht en samenredzaamheid van bewoners door hen aan te moedigen en te ondersteunen in samenwonen en samenleven. Dit vereist een programma dat ruimte biedt voor geplande en ongeplande ontmoetingen om een vitale gemeenschap te creëren. Gezond wonen: de fysieke dimensie omvat routes en plekken die cruciaal zijn voor het verbinden van bewoners met de wijk en het integreren van de Middin-groepen. Ruimte die aantrekkelijk is ingericht, waar mensen kunnen wandelen maar ook kunnen verblijven. Met zorg wonen: de organisatorische dimensie bevordert de verbinding tussen bewoners en organisaties, én tussen de organisaties zelf. Dit vraagt om een integrale businesscase en nieuwe
rollen, zoals een (t)huiscoach die bewoners helpt langer zelfstandig te wonen en de gemeenschap medeonderhoudt.
Met deze aanpak ontstaat een duurzame, dementievriendelijke woonzorgomgeving waarin bewoners optimaal worden ondersteund. We zijn nu al begonnen met de Samenwerkchallenge en kijken ernaar uit om deze visie verder uit te werken!
Over & Weer bestaat uit: Femke Feenstra, Tess Maas, Rozemarijn Peeters (G.A.F.), Laura Koenen (Studio Laura Koenen), Froukje van der Klundert (PosadMaxwan), Hanneke Noordam (Vilans), Elke Miedema (Hogeschool Inholland) en Clementine Mol (bouwkundig arts).
In gesprek met —
ANOUK MATSER
Hoe kun je een verpleeghuis zo inrichten dat het echt als een thuis voelt voor bewoners? Met ‘Bij Ons’ leren zorgteams hoe ze dit samen met bewoners en naasten kunnen realiseren. Dit onderzoek hebben we uitgevoerd met diverse partners, waaronder Anouk Matser, gezondheidszorgpsycholoog bij Archipel. Vandaag gaat Femke Feenstra met haar in gesprek over dit proces.
FF: We werken al lang samen aan 'Bij Ons'. Hoe is het idee ontstaan en waar komt de naam vandaan?
AM: Het proces begon met een onderzoek naar socio-therapeutische Leefmilieus samen met de Radboud Universiteit. Met funding van het Stimuleringsfonds voor de Creatieve Industrie gingen we met architecten en interieurontwerpers in gesprek over het creëren van een omgeving die beter past bij de behoeften van bewoners in de verschillende leefmilieus. Bij deze onderzoeksgesprekken was ook een mantelzorger aanwezig, de echtgenoot van één van onze bewoners, die uiteindelijk met de naam 'Bij Ons' kwam. Het idee werd meteen geaccepteerd omdat het zo goed past bij onze visie op participatie van bewoners en hun families. De naam suggereert een gevoel van thuis.
Dat klinkt prachtig. 'Bij Ons' roept inderdaad een gevoel van gemeenschap op. Hoe belangrijk is het voor jullie dat bewoners zich thuis voelen?
Gezondheidszorgpsycholoog Anouk Matser
Het is essentieel. Voor veel bewoners is verhuizen naar een zorgomgeving een verlieservaring. Ze kunnen vaak niet meer bij hun partner wonen en laten veel van hun bezittingen achter. Daarom is het belangrijk dat ze zich bij ons thuis voelen. De laatste keer verhuizen moet een positieve ervaring zijn.
We hebben als ontwerpers ook gekeken naar hoe we een omgeving kunnen creëren die zowel rustgevend als stimulerend is, afhankelijk van de behoeften van de bewoners. Kun je iets vertellen over het socio-therapeutische concept dat jullie hebben ontwikkeld?
In 2005 startten we bij Archipel met het differentiëren van bewoners op prikkel- en contactbehoefte, wat leidde tot leefmilieus afgestemd op individuele behoeften. We onderzochten welke elementen daarvoor essentieel zijn en hoe we deze verder kunnen ontwikkelen.
Welke uitdagingen zijn jullie tijdens dit proces tegengekomen?
Eén van de grootste uitdagingen was het samenbrengen van verschillende perspectieven en expertises. We moesten veel tijd en energie investeren om de kloof tussen zorgprofessionals en ontwerpers te overbruggen. Maar uiteindelijk leidde dit tot een mooi en coherent eindproduct.
Hoe heb jij, vanuit jouw rol als psycholoog, bijgedragen aan dit project?
De impact van de omgeving op het welzijn van bewoners is een belangrijk aspect in mijn rol als psycholoog binnen het verpleeghuis. Ik ben betrokken geweest bij de ontwikkeling van de socio-therapeutische leefmilieus en heb meegeholpen bij het integreren van onderzoeksresultaten in de praktijk.
Wat is het belangrijkste dat je hebt geleerd uit dit project?
Dat de omgeving een grote invloed heeft op het gedrag en welzijn van bewoners. Kleine aanpassingen, zoals het plaatsen van stoelen bij daglicht of het creëren van bewegingsroutes, kunnen significant bijdragen aan het welzijn van bewoners. Het gaat erom een omgeving te creëren die bewoners prikkelt en comfort biedt, afgestemd op hun individuele behoeften.
Fascinerend om te zien hoe kleine details een groot verschil maken in het creëren van een huiselijke omgeving. Kun je uitleggen hoe jullie de wensen en behoeften van bewoners hebben meegenomen in het ontwerpproces?
Allereerst hebben we uitgebreide gesprekken gevoerd met bewoners en hun families om te begrijpen wat voor hen belangrijk is. Daarnaast hebben we feedback verzameld van zorgprofessionals en bezochten andere zorginstellingen om van hun ervaringen te leren. Dit heeft ons geholpen een omgeving te creëren die echt aansluit bij de wensen en behoeften van onze bewoners.
Hoe onderscheiden de verschillende leefmilieus die jullie hebben gecreëerd zich van elkaar?
We hebben verschillende leefmilieus gecreëerd die afgestemd zijn op de individuele behoeften van bewoners. Elk individu is anders, en wat voor de ene bewoner werkt, werkt misschien niet voor de andere. Voor bewoners die behoefte hebben aan meer prikkels en sociaal contact, zijn er levendige, kleurrijke gemeenschappelijke ruimtes met veel interactiemogelijkheden. Voor bewoners die meer rust nodig hebben zijn er kalme ruimtes met zachte kleuren en minder visuele prikkels. Daarnaast hebben we gezorgd voor variatie in zitmogelijkheden en looproutes om zowel beweging als rust te faciliteren.
Mantelzorgers spelen een essentiële rol in het welzijn van bewoners. Hoe hebben jullie de inbreng van mantelzorgers verwerkt in het ontwerp?
Zeker, we hebben workshops en interviews georganiseerd waarin mantelzorgers hun ervaringen en suggesties konden delen, wat van onschatbare waarde was. Een belangrijk inzicht was de behoefte aan ruimtes waar mantelzorgers en bewoners in een huiselijke sfeer tijd samen kunnen doorbrengen. Dit leidde tot de creatie van gezellige zithoeken en familiekamers die privacy en comfort bieden. We hebben ook gezorgd voor duidelijke bewegwijzering en toegankelijke faciliteiten om het bezoek voor mantelzorgers zo gemakkelijk mogelijk te maken.
Hoe belangrijk is technologie?
Technologie speelt een steeds belangrijkere rol in onze zorgomgeving. We hebben verschillende technologische oplossingen geïmplemen-
teerd die bijdragen aan het welzijn en de veiligheid van onze bewoners. Zo maken we gebruik van sensoren en domotica om de bewegingsvrijheid van bewoners te monitoren zonder hun privacy te schenden. Dit helpt ons om snel te reageren in geval van nood. Daarnaast stimuleren en vermaken we bewoners met interactieve schermen en tablets, en bieden we digitale communicatiehulpmiddelen aan om het contact met familieleden te vergemakkelijken, vooral voor degenen die verder weg wonen.
Hoe waarborgen jullie de persoonlijke voorkeuren en individualiteit van bewoners binnen het "Bij Ons" concept?
Het 'Bij Ons' concept hecht veel waarde aan het respecteren van de persoonlijke voorkeuren en individualiteit van onze bewoners. Bij de intake bespreken we grondig de levensgeschiedenis, interesses en voorkeuren van elke nieuwe bewoner. Deze informatie gebruiken we om hun leefomgeving zo persoonlijk mogelijk in te richten, zoals door het toestaan van hun eigen meubels en decoraties. Daarnaast bieden we een breed scala aan activiteiten en programma’s aan die aansluiten bij de diverse interesses van onze bewoners. Op deze manier zorgen we ervoor dat iedereen iets kan vinden dat hen aanspreekt en bijdraagt aan hun gevoel van thuis zijn. Gortemaker Algra
Ontwikkeling — Kennis en expertise
Continue kennisontwikkeling is belangrijk voor ons bureau. We willen ervoor zorgen dat al onze medewerkers toegang hebben tot deze kennis. Naast onze rol als architect hebben we ook een actieve onderzoeksgroep binnen het bureau die zich verdiept in diverse onderzoeksprojecten onder het mom van: ‘als wij weten hoe het werkt, kunnen wij het ontwerpen’.
Momenteel leggen we onze onderzoeksbevindingen vast in compacte publicaties, die makkelijk toegankelijk zijn voor al onze collega’s. Op deze manier zorgen we ervoor dat opgedane kennis beschikbaar is en
Lunchlezing door SILO creative Agency
kan worden toegepast in lopende en toekomstige projecten. (zie ‘Onderzoeken in de spotlight’)
Naast deze onderzoeken hebben een aantal medewerkers een opleiding Omgevingspsychologie gevolgd. Om deze kennis binnen het bureau te delen, hebben we een online leermodule ontwikkeld. Medewerkers begrijpen door deze leermodule hoe de interactie tussen mensen en hun omgeving bijdraagt aan het welzijn van gebruikers. Met deze kennis kunnen wij onze opdrachtgevers meenemen in het maken van bepaalde ontwerpbeslissingen.
E-learning over omgevingspsychologie
Woordkaarten
Beeldkaarten
Kleurkaarten
Referentiekaarten
Materialen met verschillende kleuren en texturen
De ‘Bij Ons Boxen’ (zie ‘In gesprek met’) zijn ontwikkeld om ontwerpers en zorgteams te ondersteunen om samen met bewoners en naasten een tastbare woonvisie te creëerden. Deze boxen zijn ontstaan uit de ‘design-lab methode’ die wij al jarenlang inzetten bij onze opdrachtgevers.
De workshopboxen die we bij deze methode gebruiken waren toe aan vernieuwing. Ze zijn specifieker gemaakt voor de verschillende doelgroepen, uitgebreid en opnieuw vormgegeven om ervoor te zorgen dat we samen met onze opdrachtgevers tot nieuwe en verrassende concepten komen.
Geuren
Op kantoor — Over ons
Ons bureau heeft een aantal belangrijke veranderingen doorgemaakt. Veranderingen die nieuwe energie brengen.
Met trots verwelkomen we Ellen Gedopt als onze nieuwe Architect | Directeur. Ellen brengt een scherpe ontwerpvisie, een sterke sociale betrokkenheid en internationale ervaring mee. Haar benoeming past binnen onze traditie om het bureau elke tien jaar te verrijken met een frisse blik.
Ook Pim IJsendoorn heeft een belangrijke nieuwe rol binnen ons bureau gekregen. Sinds januari is hij benoemd tot Algemeen Directeur.
Pim heeft in korte tijd laten zien dat hij met zijn brede internationale ervaring en strategische inzicht een waardevolle aanvulling is op ons team.
Martjan den Hoed heeft een nieuwe functie binnen de directie: Directeur Informatie & Innovatie. Met zijn analytische blik en jarenlange ervaring versterkt hij onze kennispositie en helpt hij
innovatieve ontwerpstrategieën en digitale transformaties verder te integreren.
Als Business Developer richt Constance Pope-Verkerk zich op het versterken van onze zakelijke positie en het uitbreiden van ons netwerk, zowel nationaal als internationaal. Met deze versterking in de leiding blijven we werken aan vernieuwende ontwerpen en inspirerende samenwerkingen.
Naast deze belangrijke veranderingen namen we afscheid van een collega die maar liefst 25 jaar een vaste waarde was binnen ons bureau: Senior architect Rien Trouborst.
Rien heeft in zijn carrière niet alleen prachtige projecten gerealiseerd, zoals de Goudse Waarden, Óscar Romerocollege, Zierik7 en het Deventer Ziekenhuis, maar hij heeft ook velen van ons geïnspireerd met zijn geduld, deskundigheid en humor. We namen afscheid van Rien op een passende locatie: zijn laatste project, de Goudse Waarden. Nu hij met pensioen is, wensen we hem veel plezier bij zijn nieuwe avonturen.
Gortemaker Algra Feenstra
Het nieuwe directie team van G.A.F.
Rien Trouborst als model in zijn eigen project, Franciscus Gasthuis, Rotterdam
Constance Pope-Verkerk
COLOFON
Gortemaker Algra Feenstra
Wilhelminakade 310
Postbus 51113
3007 GC Rotterdam
The Netherlands
+31 10 297 3030
Havenlaan 86C bus 203
1000 Brussels
Belgium
+32 23 72 33 31
info@gaf.eu
www.gaf.eu
Redactie
Femke Feenstra
Merel Heeris
Claudia Briggeman
Vormgeving
Merel Heeris
Claudia Briggeman
Fotografie
Ronald Tilleman
Federico Castelli
Huisstijl
Jim Jansen
Drukker
G.B. ‘t Hooft - Rotterdam
Deze uitgave is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Uitgever en auteurs aanvaarden echter geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die voortvloeit uit handelingen en beslissingen die gebaseerd zijn op informatie in deze publicatie. De makers hebben gepoogd alle rechthebbenden op de beelden te achterhalen. Rechthebbenden die ondanks deze zorgvuldigheid menen verantwoordelijk te zijn voor een van de geplaatste illustraties worden verzocht contact op te nemen. Mocht u dit document niet meer willen ontvangen dan kunt u een e-mail sturen naar info@gaf.eu. Voor verdere informatie over de verwerking van uw persoonsgegevens verwijzen wij u graag naar onze website.
Subsidie: De Europese Unie / Horizon 2020 | Samenwerking: 20 internationale partners uit 7 landen, waaronder ziekenhuizen en onderzoeksinstellingen | Doorlooptijd: 2014-2018
14. CareBNB
Subsidie: Stimuleringsfonds voor de Creatieve Industrie | Samenwerking: Creatief Perspectief Aziza Aachiche | Doorlooptijd: 2017-2020
15. Gebouwd water
Subsidie: Stimuleringsfonds voor de Creatieve Industrie | Opdrachtgever: Gem. Rotterdam, BNA, Hoogheemraadschap Delfland, Havensteder, Evides
Samenwerking: met 8 Rotterdamse architectenbureaus | Doorlooptijd: 2016 - 2017
16. Future hospital; Maia
Samenwerking: Ontwikkeld door Gortemaker Algra
Feenstra, Johan van der Zwart, Nirit Pilosof, Andrea Möhn tbv de Wolfson Economics Prize 2021 | Presentaties: European Health Property Network 2023, University of Stavanger 2023, European Health Design 2024 | Doorlooptijd: 2021 - heden
