WARSZAWA STOLICA POLSKI Lech Zdrojewski Tadeusz Jędrysiak 2016

Lech J. Zdrojewski Tadeusz Jędrysiak

W a r s z a w a dużo fotografii i słów kilka o stolic y Polski

z cyklu: PIĘKNO POLSKI

dużo fotografii i trochę informacji o grodzie Warsa i S aw y

Lech J. Zdrojewski Tadeusz Jędrysiak

Warszawa stolica Polski F u n d a c j a O K O - L I C E K U LT U R Y - 2 0 1 6

Warszawa - stolica Polski z cyklu: PIĘKNO POLSKI

Redakcja i teksty: Lech J. Zdrojewski, Tadeusz Jędrysiak Foto: Lech J. Zdrojewski, Tadeusz Jędrysiak oraz Narodowe Archiwum Cyfrowe – Warszawa DTP: Lech J. Zdrojewski, Katarzyna Stosik Korekta: Aleksandra Wrycza-Zdrojewska ISBN 978-83-65365-82-8 Wydawca: Fundacja OKO-LICE KULTURY Zblewo, ul. Modrzewiowa 5, www.oko-lice-kultury.pl wydanie pierwsze - Zblewo 2016

4 46 66 102 138 198 216 262 276

Zamiast wstępu - kilka słów i dat oraz zaproszenie na spacer po Starym Mieście Nowe Miasto Skarpa Wiślana - aż po Trasę W-Z i kościół św. Anny Trakt Królewski - część pierwsza od Placu Zamkowego do pomnika Kopernika Place Warszawy Trakt Królewski - druga część od Nowego Światu do Wilanowa Praga po prawej stronie Wisły Warszawskie pomniki Pamięci tych, którzy walczyli o Wolną Polskę Muzea warszawskie Warszawskie nekropolie

Zamiast wstępu Nie jest to typowy „przewodnik” w klasycznym tego słowa znaczeniu.

Nie jest to klasyczny album na temat „...”.

Publikacja ta jest zaproszeniem do poznania historii i piękna Warszawy.

Znajdziecie tutaj: sporo opisów miasta, dużo fotografii i zachętę do przeżycia przygody w stolicy.

Teksty zostały opracowane przez przewodników i kulturoznawców - autorów wielu publikacji i albumów.

Fotografie zostały tak wykonane, aby oddać wrażenia ze spaceru po Warszawie.

004 Zamiast wstępu

Spotkanie z Warszawą

Wiele spotkań radosnych Znamy w życiu człowieka Wiele spotkań na wiosnę Gdy na ciebie ktoś czeka Lecz ze spotkań najmilsze I piękniejsze niż wszystko To spotkanie, spotkanie z Warszawą W cieniu domów nad Wisłą To spotkanie, spotkanie z Warszawą W cieniu domów nad Wisłą

słowa - Tadeusz Kubiak muzyka - Alfred Gradstein piosenka z mojego dzieciństwa, śpiewali ją Mieczysław Fogg i kapele podwórkowe, czasami nucę ją sobie pod nosem

TJ 006 Zamiast wstępu

008 Zamiast wstępu

Stolica Polski - Warszawa - Leży w samym sercu kraju, w centrum Niziny Mazowieckiej. Nazwę swą zawdzięcza Warszowi z rodu Rawiczów, którego wieś znajdowała się tu przed wiekami. Legenda wywodząca historię od rybaka Warsa i jego żony Sawy powstała znacznie później, tak jak późniejsza jest opowieść o syrenie: pół-kobiecie, pół-rybie żyjącej w odmętach Wisły.

Nie jest znana dokładna data lokacji miasta - wiemy, że dokonał jej książe Bolesław II (początek XIV w). Wtedy Warszawa zaczęła pełnić funkcje centrum gospodarczego i politycznego Mazowsza; stała się siedzibą książąt mazowieckich.

1526 - po bezpotomnej śmierci książąt mazowieckich, Księstwo Mazowieckie zostaje przyłączone do Korony Polskiej.

1573 - Warszawa zostaje miejscem elekcji królów polskich.

1596 - król Zygmunt III Waza wraz z dworem przenosi się z Krakowa do Warszawy. Warszawa staje się stolicą Polski. Król rozpoczyna gruntowną przebudowę Zamku Królewskiego. Konsekwencją tego jest szybki rozwój Warszawy i stały wzrost liczby ludności.

1624 - Warszawa liczy 14 000 mieszkańców.

010 Zamiast wstępu

1655-1658 - Warszawa jest trzykrotnie oblegana, zdobywana i okupowana przez wojska szwedzkie i siedmiogrodzkie. W wyniku „potopu szwedzkiego” zniszczono ok. 65 % zabudowy miasta.

1764-1795 - czasy panowania ostatniego elekcyjnego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Warszawa liczy 120 000 mieszkańców.

1795 - Polska znika z mapy na 123 lata, a jej ziemie zagarniają Rosja, Prusy i Austria.

1830-1831 - Powstanie Listopadowe - rozpoczyna się w Warszawie.

1863-1864 - Powstanie Styczniowe.

1900 - Warszawa liczy 690 000 mieszkańców.

1918 - Warszawa zostaje stolicą odrodzonego Państwa Polskiego.

1919-1920 - wojna polsko-bolszewicka, Bitwa Warszawska 15 sierpnia 1920 r.

1939 - Warszawa liczy 1,3 mln mieszkańców (380 000 Żydów).

19 IV-16 V 1943 - Powstanie w Getcie Warszawskim.

1 VIII-2 X 1944 - Powstanie Warszawskie. W powstaniu ginie 200 000 osób.

1945 - Warszawa liczy 400 000 mieszkańców.

2016 - W stolicy mieszka prawie 2 mln osób.

Kolumna króla Zygmunta III Wazy Plac Zamkowy

„… Jest u nas kolumna w Warszawie, Na której usiadają podróżne żurawie, Spotkawszy jej liściane czoło śród obłoka; Taka zda się odludna i taka wysoka!

Za tą kolumną, we mgły tęczowe ubrana, Stroi trójca świecących wież Świętego Jana; Dalej ciemna ulica, a z niej jakieś szare Wygląda w perspektywie sinej Miasto Stare.”

(z wiersza Juliusza Słowackiego „Uspokojenie”)

012 Zamek Królewski i Stare Miasto

020 Zamek Krรณlewski i Stare Miasto

Zamek Królewski Plac Zamkowy

Początki Zamku sięgają XIV w. W XVI i XVII w. za czasów panowania króla Zygmunta III Wazy Zamek uzyskał kształt zamkniętego pięcioboku.

Był rezydencją królewską, miejscem obrad sejmu, centrum administracyjnym i kulturalnym kraju. Za czasów panowania ostatniego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego zatrudnieni artyści przebudowali wnętrza Zamku.

3 maja 1791 r. na Zamku Królewskim uchwalono polską Konstytucję - pierwszą w Europie, a drugą na świecie. W czasie zaborów (XIX w.) znaczna część zamkowych zbiorów ostatniego króla znalazła się w Rosji.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości część dzieł sztuki powróciła na dawne miejsce. W latach 1926-1939 Zamek był rezydencją prezydenta II Rzeczpospolitej Ignacego Mościckiego.

022 Zamek Królewski i Stare Miasto

We wrześniu 1944 r. Zamek Królewski został wysadzony w powietrze przez niemieckie wojska. Odbudowę Zamku rozpoczęto w 1971 r. Zwiedzającym udostępniono zrekonstruowane wnętrza w 1984 r. Zamek Królewski w Warszawie jest symbolem suwerenności państwowej. Jest miejscem uroczystości państwowych, ważnym centrum edukacji oraz muzeum.

Obok na zdjęciu Sala Balowa.

Jest ona największą i najbardziej paradną komnatą w Zamku. Została zrekonstruowana na podstawie fotografii sprzed 1939 r.

024 Zamek Królewski i Stare Miasto

Pokój Marmurowy Został przebudowany za czasów panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Na ścianach pokoju wiszą 22 portrety królów polskich (do Augusta III włącznie).

Na największym obrazie ostatni polski król Stanisław August w nadzwyczaj efektownym stroju koronacyjnym.

030 Zamek Królewski i Stare Miasto

032 Zamek Krรณlewski i Stare Miasto

Od Placu Zamkowego do Rynku Starego Miasta można dojść ulicą Piwną albo ulicą Świętojańską.

Pomnik Syrenki (1855 r.)

Syrena jest symbolem Warszawy, który znajduje się w herbie miasta.

Pomnik stoi w samym centrum Rynku i jest otoczony fontanną. Należy do najbardziej rozpoznawalnych pomników. Rzeźba z brązu (wys. ok. 2,5 m) przedstawia syrenę z tarczą i szablą.

Twórcą Syrenki był Konstanty Hegel.

Jest to kopia oryginalnej rzeźby, którą można zobaczyć w Muzeum Historycznym Warszawy.

Wizerunki Syrenki pół kobiety, pół ryby można spotkać na terenie całego miasta.

Warszawa

038

Nowe Miasto Powstało na początku XV w.

Ze Starówką łączy je ulica Freta, która zaczyna się za Barbakanem.

W kamienicy pod nr 16. urodziła się Maria Skłodowska-Curie (1867).

Dzisiaj na piętrze jest muzeum.

Atrakcją Nowego Miasta są kościoły: - o.o. Paulinów (św. Ducha), - o.o. Dominikanów (św. Jacka), - Sióstr Sakramentek (św. Kazimierza), - o.o. Redemptorystów (św. Benona) - o.o. Franciszkanów - Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny.

047 Warszawa - stolica Polski

054 Nowe Miasto i Skarpa Wiślana

Pomnik Marii Skłodowskiej-Curie Znajduje się obok gotyckiego kościoła NMP na skraju skarpy wiślanej. Odlany z brązu posąg noblistki przedstawia uczoną w obszernym fartuchu. W ręce trzyma model odkrytego przez nią pierwiastka promieniotwórczego Polon, nazwanego tak na cześć Polski. W stolicy spędziła pierwszych 19 lat swojego życia. Wyjechała do Francji na studia.

Jest jedyną kobietą, która otrzymała Nagrodę Nobla dwukrotnie w dwóch różnych dziedzinach nauki. W 2009 r.

Brytyjski magazyn „New Scientist” uznał ją za największą uczoną naukowca wszechczasów.

055 Warszawa - stolica Polski

Panorama Nowego Miasta Widoczne są wieże trzech kościołów: św. Kazimierza, św. Benona i kościoła NMP. Jest to jeden z najładniejszych widoków Nowego Miasta od strony Wisły. U podnóża skarpy wiślanej znajduje się najnowsza atrakcja Nowego Miasta - Multimedialny Park Fontann.

Od maja do września odbywają się tutaj 30-minutowe pokazy multimedialne „woda-światłodźwięk” z wykorzystaniem reflektorów LED i laserów.

058 Nowe Miasto i Skarpa Wiślana

Panorama Starego Miasta Widzimy tu Zamek Królewski i Katedrę oraz Arkady Kubickiego, które wspierają skarpę wiślaną od strony Wisły. Panorama Starego Miasta zachwyca kunsztem architektury i budową.

O pięknie Warszawy świadczy najpełniej jej przedwojenna nazwa - Paryż Północy.

060 Nowe Miasto i Skarpa Wiślana

Panorama Warszawy od strony Wisły Widoczna jest tylna fasada kościoła św. Anny z jego dzwonnicą, zrekonstruowane kamienice nad trasą W-Z oraz kolumna króla Zygmunta III Wazy.

Trasa W-Z (Wschód-Zachód) była pierwszą większą inwestycją komunikacyjną, wybudowaną w powojennej zniszczonej stolicy, która połączyła oba brzegi Wisły.

062 Nowe Miasto i Skarpa Wiślana

Trakt Królewski - część pierwsza od Placu Zamkowego do pomnika Kopernika

Kościół św. Anny Jest jednym z najstarszych i najpiękniejszych kościołów (XV w.), wielokrotnie niszczony i odbudowywany w różnych stylach (zawiera elementy aż czterech stylów architektonicznych). Pod koniec XVI w. obok kościoła postawiono murowaną, wolno stojącą dzwonnicę, która pełni obecnie rolę tarasu widokowego. W czasie Powstania Warszawskiego (1944) zniszczeniu uległo tylko sklepienie kościoła. Zachowane do dziś wyposażenie wnętrza świątyni - ołtarz główny i trzy pary bocznych ołtarzy, organy i ambona - pochodzą z XVIII w.

Obecnie jest to kościół akademicki.

066 Trakt Królewski - część pierwsza

Warszawa

067

070 Trakt Królewski - część pierwsza

Warszawa

071

Trakt Królewski Jest to historyczny trakt wiodący dawniej ze Starego Miasta w kierunku południowym.

Rozpoczyna się przy Placu Zamkowym i przez Łazienki Królewskie biegnie (14 km) aż do Wilanowa. Na Trakcie Królewskim znajduje się wiele historycznych budowli, kościołów, parków i rezydencji. Tworzą go ulice: Krakowskie Przedmieście, Nowy Świat, Plac Trzech Krzyży, Aleje Ujazdowskie, Belwederska i Sobieskiego.

072 Trakt Królewski - część pierwsza

Warszawa

073

086 Trakt Królewski - część pierwsza

Pomnik księcia Józefa Poniatowskiego Książe Józef Poniatowski był bratankiem ostatniego króla, bohaterem wojen napoleońskich, marszałkiem Polski i Francji.

Pomnik stoi przed Pałacem Prezydenckim.

Warszawa

087

Bazylika Świętego Krzyża Kościół powstał w XVII w. Jest własnością Zgromadzenia Księży Misjonarzy. W 1858 r. nad wejściem do dolnej części świątyni, ustawiono figurę Pana Jezusa dźwigającego krzyż. W 1880 r. w kościele umieszczono pomnik nad sercem Fryderyka Chopina.

Zgodnie z wolą F. Chopina rodzina sprowadziła jego serce do kraju i złożyła je tutaj w podwójnej puszce z ołowiu i drewna.

W styczniu 1945 r., na kilka dni przed opuszczeniem Warszawy, Niemcy dokonali ostatecznego aktu zniszczenia kościoła wysadzając w powietrze wieżę, na której wisiały dzwony. Kościół został odbudowany.

Warszawa

096

Warszawa

097

Place Warszawy

Plac Bankowy, Plac Teatralny i inne

Plac Bankowy Jeden z najgłówniejszych placów stolicy, powstał w 1825 r. i miał pełnić rolę reprezentacyjną Królestwa Polskiego w XIX w.

Zaprojektowany przez wybitnego włoskiego architekta Antonio Corazziego.

Podczas II wojny światowej plac został kompletnie zniszczony.

102 Place Warszawy

Plac Teatralny Plac stał się w połowie XIX w. właściwym centrum Warszawy, głównie ze względu na obecność Teatru Wielkiego wg projektu Antonio Corazziego. oraz Pałacu Jabłonowskich, w którym mieścił się Ratusz.

Podczas oblężenia Warszawy przez Niemców w 1939 r., gmach Teatru Wielkiego został zbombardowany i niemal całkowicie zniszczony.

Ocalała jedynie klasycystyczna fasada teatru.

106 Place Warszawy

Plac Trzech Krzyży - kościół św. Aleksandra W 1756 r. na pamiątkę zakończenia brukowania ulic i doprowadzenia bruku aż do tego miejsca, ustawiono posąg św. Jana Nepomucena z krzyżem (patrona dróg i mostów).

W latach 1818-1826 na cześć wizyty cara Aleksandra I, wówczas także króla Polski, został wybudowany kościół w formie rotundy wzorowanej na rzymskim Panteonie. Świątynia została zniszczona w wyniku bombardowania przez Niemców w czasie Powstania Warszawskiego 1944 r. Odbudowana w latach 1949-1952.

Kościół św. Aleksandra jest jedną z najbardziej znanych świątyń stolicy.

142 Trakt Królewski - część druga

Nieopodal: Parlament - Budynek Sejmu i Senatu Budynki nad skarpą wiślaną, w pobliżu Parku Ujazdowskiego.

Budynki te są jednymi z najbardziej charakterystycznych w kraju.

Cały kompleks został zbudowany w latach 1925-1928. Zniszczony podczas II wojny światowej.

Na skwerze przed budynkiem Sejmu stoi pomnik poświęcony pamięci Polskiego Państwa Podziemnego i jego zbrojnej sile Armii Krajowej.

Pomnik odsłonił i poświęcił Jan Paweł II. Warszawa

144

Nieopodal także: Zamek Ujazdowski zbudowany przez króla Zygmunta III Wazę, stanowił letnią rezydencję królów.

Po zniszczeniach II wojny światowej został całkowicie odbudowany.

Od 1985 r. mieści się w nim Centrum Sztuki Współczesnej.

150 Trakt Królewski - część druga

Łazienki Królewskie Zespół pałacowo-ogrodowy To najpiękniejszy układ przestrzenny w stolicy i jeden z najpiękniejszych w Europie. Park (76 ha) obejmuje liczne obiekty zabytkowe.

Nazwa pochodzi od istniejących tu w przeszłości łaźni, które przebudowane zostały na pałac. Sercem Łazienek jest Pałac na Wyspie, wybudowany przez ostatniego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.

Jest perłą architektury i jednym z symboli Warszawy. Tutaj król wydawał przyjęcia i zapraszał na słynne obiady czwartkowe.

Obecnie stylowe wnętrza Pałacu na Wyspie to wspaniałe muzeum przedmiotów z epoki.

Warszawa

154

Sala Balowa posiada bogaty wystrój malarski i rzeźbiarski.

Spłonęła w 1944 roku.

Została pieczołowicie odrestaurowana po wojnie.

W niszy stoi rzeźba Herkulesa (kopia włoskiego antycznego dzieła).

162 Trakt Królewski - część druga

Z okien rezydencji królewskiej widać: staw, most i stojący na nim pomnik króla Jana III Sobieskiego.

Został on ustawiony na polecenie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, który w ten sposób uczcił pamięć wodza słynnej bitwy pod Wiedniem w 1683 roku, chroniąc Europę przed turecką nawałą i islamem.

168 Trakt Królewski - część druga

172 Trakt Królewski - część druga

W 1805 roku, w lewym skrzydle pałacu, ówczesny właściciel Stanisław Kostka Potocki utworzył pierwsze muzeum sztuki na ziemiach polskich.

Warszawa

178

180 Trakt Królewski - część druga

Zegar słoneczny na południowej elewacji pałacu od strony parku. Wykonany przez wielkiego astronoma gdańskiego Jana Heweliusza (1611-1687), który od 1677 roku za prace naukowe otrzymywał stałą pensję od króla Jana III Sobieskiego.

W centrum kompozycji znajduje się okrągły medalion, z którego wychyla się postać Chronosa.

W lewej ręce trzyma kosę - symbol niszczącego wszystko czasu, a w prawej pióro, będące wskazówką rzucającą cień na tarczę zegara.

184 Trakt Królewski - część druga

Muzeum Plakatu Otwarte w 1968 roku, mieści się w dawnej ujeżdżalni pałacowej.

Było to pierwsze muzeum plakatu na świecie. W swoich zbiorach posiada ponad 70 000 prac.

Znajdują się tutaj oryginalne kolekcje plakatu polskiego i europejskiego od końca XIX wieku do współczesności.

Andrzej Pągowski

Praga

po prawej stronie Wisły

Praga jest to historyczny obszar obejmujący prawobrzeżną część Warszawy.

Nazwa wywodzi się od słowa „prażyć”, oznaczającego wypalanie gęsto porośniętego wówczas ten teren lasu.

Pierwsza wzmianka o osadzie Praga pochodzi z 1432 r.

198 Praga - po prawej stronie Wisły

Park Praski i ZOO powstał w latach 1865-1871 jako założenie krajobrazowe w miejscu fortyfikacji napoleońskich. W 1927 r. wydzielono północną część parku pod nowo zakładane ZOO. Charakterystycznym miejscem w parku jest placyk z metalową żyrafą. Na terenie parku występują rzadkie gatunki drzew.

W latach 1929-1951 organizatorem i wieloletnim dyrektorem ZOO był Jan Żabiński (1897-1974), który zdobył międzynarodową sławę jako naukowiec i hodowca ginących gatunków. Obecnie w warszawskim ZOO znajduje się ponad 3500 zwierząt - przedstawicieli 553 gatunków.

Warszawa

204

210 Praga - po prawej stronie Wisły

Praga Aby zobaczyć ślady starej Warszawy trzeba udać się na prawy brzeg Wisły.

Tu jeździło się zawsze po żywność, nielegalne dokumenty, płyty i ciuchy (słynny Bazar Różyckiego).

Tu na Pradze produkowano najlepszą wódkę w stolicy, a podwórkowe kapele i kataryniarze śpiewali: „nie ma cwaniaka nad Warszawiaka”. Obecnie Praga jest rewitalizowana.

211 Warszawa - stolica Polski

Praga - kapliczki Na starej Pradze znajduje się wiele ulicznych i podwórkowych kapliczek.

Większość z nich powstała w latach 1943-1944. Przyciągają uwagę swoją budową i kompozycją.

Często stoją w miejscach gdzie rzadko dochodzi słońce.

Opiekują się nimi mieszkańcy.

Pielęgnują je aby zachować wspomnienia i tradycję modlitwy, również w ciężkich czasach zaborów, okupacji oraz komunizmu.

Te małe kapliczki są świadkami prawdziwej historii Pragi.

Warszawa

212

Pomnik Bohaterów Warszawy 1939-1945 (Warszawska Nike) jest hołdem złożonym 800 000 mieszkańców stolicy, którzy oddali swe życie w walce z hitlerowskim najeźdźcą.

Rzeźba waży około 10 ton.

Ma długość 6 m i wysokość 7 m.

Wyobraża postać kobiety unoszącej się z mieczem w ręku.

Rzeźba jest wyrazem tragizmu, ale otwarte w krzyku usta i wzniesione w górę ręce są obrazem zwycięstwa.

218 Warszawskie Pomniki

220 Warszawskie Pomniki

Pomnik Tadeusza Kościuszki Jest to wierna kopia pomnika, który znajduje się w Waszyngtonie w Parku Lafayette’a, naprzeciwko Białego Domu.

W latach 1776-1784 Kościuszko brał udział w walkach o niepodległość Stanów Zjednoczonych, gdzie do dzisiaj nazywany jest „ojcem fortyfikacji amerykańskich”.

Był Naczelnym Dowódcą Insurekcji Kościuszkowskiej (1794), po jej klęsce dostał się do niewoli i był więziony w Rosji. Zmarł w Szwajcarii w 1817 r. Jego ciało zostało sprowadzone do Polski i pochowane na Wawelu. Serce Naczelnika spoczęło w urnie w kaplicy na Zamku w Warszawie.

221 Warszawa - stolica Polski

Pomnik Bohaterów Powstania Warszawskiego 1944 Powstanie Warszawskie jest jedną z najbardziej tragicznych i zarazem bohaterskich kart historii Warszawy.

Pomnik upamiętnia tysiące bohaterów, którzy przez 63 dni walczyli z niemieckim okupantem.

Warszawa

236

Od 1. sierpnia do 2. października w czasie trwania walk zginęło około 200 000 żołnierzy i cywilnych mieszkańców stolicy.

Pomnik został odsłonięty w 45. rocznicę wybuchu Powstania.

Pomnik tworzą postacie powstańców, które w realistyczny sposób oddają „ducha walki”.

240 Warszawskie Pomniki

„Reduta Matki Boskiej 1944” Pomnik stoi w miejscu, gdzie w połowie sierpnia 1944 r. w czasie Powstania Warszawskiego mieściła się reduta (zamknięte dzieło fortyfikacyjne polowe przeznaczone do samodzielnej prowadzonej obrony).

Swoją nazwę reduta zawdzięcza obrazowi Matki Boskiej Częstochowskiej, który znajdował się na elewacji budynku i pomimo bombardowań niemieckich nie uległ zniszczeniu.

Powstańcy w tym miejscu bronili się aż do wycofania się kanałami do Śródmieścia w dniu 1 IX 1944 r.

Warszawa

246

Pomnik Małego Powstańca przy murach, od strony fosy Starego Miasta upamiętnia najmłodszych uczestników Powstania Warszawskiego w 1944 r.

Pomnik Generała Emila Augusta Fieldorfa “Nila” Z tablicy na pomniku: „Generał Brygady, Emil August Fieldorf „Nil” dowódca „Kedywu” Armii Krajowej, Zastępca Komendanta Głównego AK, dowódca organizacji „Niepodległość”, ofiara komunistycznego mordu sądowego 1953 r. ...”

Pomnik Generała Stefana Roweckiego “Grota” przywódcy Armii Krajowej, zamordowanego przez Niemców po upadku Powstania Warszawskiego.

Warszawa

252

253 Warszawa - stolica Polski

Pomnik Bitwy o Monte Cassino odsłonięto w 1999 r. Kolumna (12 m), wykonana jest z żelbetu pokrytego białym marmurem, przedstawia bezgłową Nike ze śladami walk i okaleczenia. Na cokole umieszczono urnę z prochami bohaterów.

Na cokole wyrzeźbiono godła polskich jednostek, które brały udział w bitwie.

Nieopodal pomnika znajduje się tablica poświęcona Generałowi Władysławowi Andersowi dowódcy 2. Korpusu Polskiego, zdobywcy Monte Cassino.

Warszawa

258

266 Wybrane muzea Warszawy

Muzeum Wojska Polskiego zostało powołane dekretem Marszałka Józefa Piłsudskiego w 1920 r. Są w nim kolekcjonowane polskie i obce militaria od czasów najdawniejszych do współczesności. Jest to drugie, co do wielkości, muzeum Warszawy oraz najważniejsze polskie muzeum wojskowe z najbogatszą kolekcją. Ma status muzeum narodowego.

Zbiory - to 89 tysięcy obiektów: broń, sprzęt wojskowy, umundurowanie i oporządzenie, sztandary, ordery, odznaczenia, odznaki.

267 Warszawa - stolica Polski

272 Wybrane muzea Warszawy

Muzeum Skłodowskiej-Curie Zostało utworzone w 1967 roku. Mieści się w XVIII-wiecznej kamienicy na Nowym Mieście, w której Maria Skłodowska-Curie przyszła na świat. Na wystawie poświęconej życiu i działalności wielkiej uczonej można zobaczyć autentyczne sprzęty i przedmioty należące do niej lub pochodzące z jej epoki.

Muzeum ma charakter ściśle biograficzny tzn. jest poświęcone głównie życiu oraz rodzinie Marii Curie, a w mniejszym stopniu jej dokonaniom naukowym.

273 Warszawa - stolica Polski

Cmentarz Powązki Wojskowe Pochowano tu żołnierzy polskich, poległych w czasie I wojny światowej i w wojnie polskobolszewickiej (1919-20).

Znajdują się tu kwatery weteranów Powstania Styczniowego 1863 r.

Pochowani są żołnierze polegli w kampanii wrześniowej 1939 r.

W latach 1945-48 pochowano tu ekshumowane z terenu Warszawy szczątki powstańców z oddziałów Armii Krajowej „Zośka”, „Parasol”, „Baszta” i „Żywiciel” oraz wielu innych bohaterów.

281 Warszawskie nekropolie

Lech J. Zdrojewski artysta plastyk, fotografik

zodiakalny Lew, urodzony w Sopocie (1954), od 1960 roku zamieszkały na Kociewiu, absolwent Uniwersytetu Gdańskiego i Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (ASP) w Gdańsku, * plastyk, fotografik, kulturoznawca, wychowawca, nauczyciel, wykładowca, dydaktyk, autor wielu mniejszych i większych kampanii reklamowych, projektant i autor aranżacji wnętrz oraz wystaw dla firm i w muzeach, projektant i wykonawca oprawy plastycznej Arboretum Wirty, autor ścieżek dydaktycznych w Lipuskich Lasach, wydawca katalogów i albumów ... * poszukiwacz piękna i harmonii we wszystkim co nas otacza, pasjonat portretu - poszukujący indywidualności portretowanego, „utrwalający” w obiektywie uciekające chwile i obrazy, miłośnik NATURY, FORMY i ŚWIATŁA, * Twórca i jeden z fundatorów Fundacji OKO-LICE KULTURY.

Tadeusz Jędrysiak kulturoznawca, przewodnik

doktor nauk technicznych Politechniki Warszawskiej, stypendysta Międzynarodowego Instytutu Hydrologii i Ochrony Środowiska w Delft (Holandia).

Od kilkunastu lat jako przewodnik miejski oprowadza turystów po Warszawie w języku angielskim.

Jest instruktorem przewodnictwa, przewodnikiem muzealnym po Zamku Królewskim w Warszawie i Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.

Był współorganizatorem i prezesem niezależnego Warszawskiego Stowarzyszenia Przewodników im. Adama Jarzębskiego.

Jako pilot wycieczek zagranicznych, zwiedził ponad 100 krajów na wszystkich kontynentach.

Współpracuje z internetowym pismem naukowym „Turystyka Kulturowa”, opisując swoje doświadczenia turystyczne i podróże.

Autor i współautor książek poświęconych turystyce: „Turystyka kulturowa” (PWE, 2008), „Wiejska turystyka kulturowa” (PWE, 2010), „Militarna turystyka kulturowa” (PWE, 2011), „Turystyka kulinarna” (PWE 2015), „Turystyka muzealna” (PWE, 2016) oraz przewodników po Warszawie dla grup angielskojęzycznych m.in.:„Visiting Poland” (2015). * Współpracownik i Partner Fundacji OKO-LICE KULTURY.

ISBN 978-83-65365-82-8

9 788365 365828

Nie jest to typowy „przewodnik” w klasycznym tego słowa znaczeniu.

Nie jest to klasyczny album na temat „...”. Publikacja ta jest zaproszeniem do poznania historii i piękna Warszawy.

Znajdziecie tutaj: sporo opisów miasta, dużo fotografii i zachętę do przeżycia przygody w stolicy.