Wspieranie edukacji obywatelskiej poprzez eTwinning

Page 1


Wspieranie obywatelskiejedukacji poprzez eTwinning

Edukacja szkolna

Więcej informacji o Unii Europejskiej można znaleźć online (http://europa.eu).

Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2025

Druk ISBN 978-92-9488-957-7 doi: 10.2797/2210440

PDF ISBN 978-92-9488-956-0 doi: 10.2797/5167184

EPUB ISBN 978-92-9488-955-3 doi: 10.2797/5824832

© Unia Europejska, 2025

EC-01-25-069-PL-C

EC-01-25-069-PL-N

EC-01-25-069-PL-E

Publikacja została przygotowana przez Nikolaosa Mouratoglou, Alessię Foschi i Irene Pateraki z Centralnego Biura eTwinning, prowadzonego przez European Schoolnet (EUN Partnership), na zlecenie Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury i finansowanego ze środków Unii Europejskiej. Opinie wyrażone w publikacji są wyłączną odpowiedzialnością wykonawcy i nie odzwierciedlają oficjalnego stanowiska instytucji zamawiającej.

Polityka Komisji w zakresie ponownego wykorzystywania dokumentów jest realizowana na mocy decyzji Komisji 2011/833/UE z dnia 12 grudnia 2011 r. w sprawie ponownego wykorzystywania dokumentów Komisji (DZ.U. L 330, 14.12.2011, s. 39). O ile nie zaznaczono inaczej, ponowne wykorzystanie tego dokumentu jest dozwolone na mocy licencji Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) (creativecommons.org/licenses/by/4.0/). Oznacza to, że ponowne wykorzystanie jest dozwolone pod warunkiem podania źródła i wskazania, jakie zmiany zostały wprowadzone.

W przypadku wykorzystania lub reprodukcji elementów, które nie są własnością UE, należy zwrócić się o zezwolenie bezpośrednio do odpowiednich podmiotów praw autorskich. Unia Europejska nie jest właścicielem praw autorskich do ilustracji, które nie są opatrzone znakiem praw autorskich © Unia Europejska.

Tłumaczenie niniejszej publikacji na język polski zostało wykonane na zasadzie dobrowolności przez Krajowe Biuro eTwinning, [PL01] Narodową Agencję Programu Erasmus+ i Europejskiego Korpusu Solidarności. W przypadku ewentualnych błędów w tłumaczeniu prosimy o kontakt z etwinning@frse. org.pl. Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek nieprawidłowości lub problemy wynikające z tłumaczenia niniejszej publikacji.

ILUSTRACJE I PROJEKT GRAFICZNY

Ilustracja na okładce: ©Cecilia Brugnoli, Central Support Service

Pozostałe ilustracje: s. 6: ©Clker-Free-Vector-Images, aunaun art studio’s Images, Fredy Sujono from Freud via Canva, s. 7: ©Unia Europejska, 2024, s. 10: ©Noun Project Eucalyp, Eucalyp, aunaun art studio’s Images via Canva, s. 14: ©iwitostudio, erifqizeicon, bomsymbols via Canva, s. 20: ©ELCREATIVE, Motif Mavens, Wena Vega via Canva s.21-45: ©Projects TwinSpace, s.46: ©satriyo pujo, iwitostudio via Canva, s.60: ©aunaun art studio’s Images, Koondon from Koondon’s Images, Eucalyp via Canva, s.62: ©Freeicon via Canva, s.64: ©Biuro Centralne eTwinning, Noun Project, Kevin Kellar from Noun Project, Aficons studio, s. 65, 68-71, 72: ©Biuro Centralne eTwinning, s. 68: ©Reflections on eTwinning, Grupa Doradcza Pedagogiczna (2006), eTwinning Litwa, s. 69: ©eTwinning project ESCAPE (Enhanced Skills Competence and Practice for the Economy), s. 69: ©Greckie Biuro eTwinning, s. 68, 70, 71: ©Biuro Centralne eTwinning.

Projekt graficzny: Cecilia Brugnoli

Wspieranie edukacji obywatelskiej poprzez eTwinning

Przedmowa

Roxana Mînzatu Wiceprzewodnicząca wykonawcza ds. praw i umiejętności społecznych, wysokiej jakości miejsc pracy i gotowości

Obywatelstwo to coś więcej niż status prawny. To wspólne zaangażowanie na rzecz społeczności opartej na prawach, obowiązkach i wartościach. To poczucie przynależności – do społeczeństwa, do demokracji, do historii, którą wspólnie tworzymy. To aktywne uczestnictwo poprzez głosowanie, wolontariat czy dialog. To także branie odpowiedzialności nie tylko za siebie, ale i za innych, kierując się wspólnymi wartościami: wolnością, demokracją i solidarnością.

Jednak kompetencje obywatelskie nie są nam dane – trzeba się ich nauczyć, praktykować i żyć z w zgodzie nimi każdego dnia. Wysiłki te zaczynają się w salach lekcyjnych. Niniejsza publikacja eTwinning 2025 stanowi hołd dla tych codziennych praktyk. Odzwierciedla wspólny wysiłek nauczycielek i nauczycieli oraz ich podopiecznych z całej Europy, aby przekształcać te wartości w rzeczywiste doświadczenia, umożliwiając młodym ludziom stanie się świadomymi, odpowiedzialnymi i zaangażowanymi obywatelkami i obywatelami.

To wydanie jest wyjątkowe, jako że obchodzimy w nim 20-lecie programu eTwinning – jednej z flagowych inicjatyw programu Erasmus+. Od dwóch dekad eTwinning łączy szkolne klasy w całej Europie, wspierając współpracę transgraniczną, innowacje cyfrowe i wymianę międzykulturową.

W czasach narastających napięć geopolitycznych celebrowanie tego, co łączy nas jako obywateli Europy, jest ważniejsze niż kiedykolwiek. Taką okazją były zeszłoroczne wybory do Parlamentu Europejskiego. W czterech państwach członkowskich po raz pierwszy do głosowania w wyborach europejskich uprawnione były osoby w wieku 16 lat. Ich głosy to coś więcej niż kamień milowy demokracji; to wyraźne przypomnienie, że nasza młodzież to nie tylko przyszłość – to aktywni uczestnicy teraźniejszości.

Aby jednak młodzi ludzie mogli naprawdę uczestniczyć w procesach demokratycznych, potrzebują wiedzy, umiejętności i pewności siebie. Dlatego moją pierwszą ważną inicjatywą była Unia Umiejętności, której trzon stanowi plan działania na rzecz umiejętności podstawowych. Kompetencje

obywatelskie zostały uznane za jedną z pięciu kluczowych umiejętności, które musi nabyć każda uczennica i każdy uczeń w Europie – obok umiejętności czytania i pisania, matematyki, nauk przyrodniczych i umiejętności cyfrowych. To coś więcej niż decyzja polityczna; to zobowiązanie wobec naszej przyszłości.

Jednocześnie nowa strategia na rzecz unii gotowości zapewni silniejszą edukację obywatelską, skupiając się między innymi na kształtowaniu umiejętności rozpoznawania i przeciwdziałania dezinformacji od najmłodszych lat. Gotowość stanowi obecnie kluczowy priorytet edukacji i zostanie włączona do programów młodzieżowych, takich jak Erasmus+ i Europejski Korpus Solidarności.

Społeczność eTwinning już jest liderem w tym obszarze. Poprzez swoje projekty pokazujecie uczennicom i uczniom, co to znaczy być obywatelką lub obywatelem Europy – nie w teorii, ale w praktyce. Pielęgnujecie myślenie krytyczne, dociekliwość i zdolność do współpracy, które leżą u podstaw naszych demokratycznych społeczeństw.

Dziękuję wszystkim 312 000 szkół i 1,2 miliona nauczycielek i nauczycieli, którzy od 2005 roku stanowią część społeczności eTwinning. Wasza pasja i wytrwałość przyniosły korzyści ponad 12 milionom uczennic i uczniów.

Patrząc w przyszłość, zachęcam Was do kontynuowania tej niezwykle ważnej pracy. Kształtujmy kolejne 20 lat w tym samym duchu innowacji, włączenia i inspiracji. Razem zadbajmy o to, by każda młoda Europejka i każdy młody Europejczyk czuli się częścią naszej wspólnej historii i byli gotowi napisać jej kolejny rozdział.

Roxana Mînzatu

Wiceprzewodnicząca wykonawcza ds. praw i umiejętności społecznych, wysokiej jakości miejsc pracy i gotowości

W jaki sposób eTwinning wspiera edukację obywatelską?

Poprzez edukację obywatelską nauczycielki i nauczyciele odgrywają ważną rolę w przygotowaniu młodych ludzi do roli myślących, zaangażowanych obywatelek i obywateli, wnoszących znaczący wkład w życie zarówno lokalnych społeczności, jak i całego świata. Choć inne czynniki, takie jak rodzice oraz wpływy społeczne i kulturowe, również mają kluczowe znaczenie, to szkoła jest często miejscem kształtowania postaw i zachowań obywatelskich, zapewniając uczennicom i uczniom wiedzę, umiejętności i wartości niezbędne do aktywnego udziału w życiu politycznym, społecznym i obywatelskim. W europejskim raporcie „Poglądy i zaangażowanie młodych obywateli w zmieniającej się Europie”1 wskazano, że wiedza obywatelska jest ściśle powiązana z pozytywnymi postawami obywatelskimi, w tym z większym uznaniem dla swobody przemieszczania się, współpracą w zakresie ochrony środowiska, zrównoważonym zachowaniem i bardziej przychylnym spojrzeniem zarówno na Unię Europejską, jak i na współpracę między krajami europejskimi.

Aby wesprzeć ten cel, Komisja Europejska wprowadziła niedawno plan działania na rzecz umiejętności podstawowych2, w którym kompetencje obywatelskie zostały uznane za jedną z podstawowych umiejętności, niezbędnych, aby uczennice i uczniowie mogli odnaleźć się we współczesnym świecie. W planie działania podkreślono, że kompetencje obywatelskie –obok umiejętności czytania i pisania, matematyki, nauk przyrodniczych i kompetencji cyfrowych – stanowią kluczowy filar uczenia się przez całe życie. Zawiera on wezwanie dla instytucji edukacyjnych do priorytetowego traktowania rozwoju kompetencji obywatelskich w celu przygotowania młodych ludzi do pełnego uczestnictwa w życiu demokratycznym i przyczyniania się do budowania odpornego, spójnego społeczeństwa. Jako nauczycielki i nauczyciele stoicie na czele tej misji, przekazując swoim podopiecznym nie tylko wiedzę akademicką, ale również umiejętności niezbędne do bycia świadomą, krytyczną i odpowiedzialną osobą zaangażowaną w życie obywatelskie.

W tym kontekście społeczność eTwinning oferuje kadrze pedagogicznej możliwość wzbogacenia edukacji obywatelskiej3 poprzez współpracę transgraniczną. Wyobraźcie sobie młodzież z waszych szkół, która prowadzi wartościowy dialog ze swoimi rówieśniczkami i rówieśnikami z całej Europy, zgłębiając kwestie społeczne i wzmacniając swoje zaangażowanie na rzecz wartości demokratycznych. Dzięki eTwinningowi sale lekcyjne mogą stać się pomostami kształtującymi wspólne poczucie europejskiej tożsamości, solidarności i współodpowiedzialności. Dla nauczycielek i nauczycieli eTwinning i Europejska Platforma Edukacji Szkolnej stanowią możliwość nawiązania kontaktu z innymi, podobnie myślącymi osobami, wymiany najlepszych praktyk i odkrywania strategii włączania edukacji obywatelskiej w codzienne nauczanie. Oferują one bogate źródła wsparcia i

1 – https://www.iea.nl/publications/study-reports/national-reports-iea-studies/iccs-2022-european-report

2 – https://europa.eu/!9TrYgg

3 – https://europa.eu/!4mK7nF

inspiracji dla wszystkich osób pracujących we wczesnej edukacji, szkolnictwie podstawowym, średnim czy zawodowym.

Jedną z głównych zalet eTwinningu jest możliwość łączenia różnych perspektyw kulturowych w bezpiecznej przestrzeni online. Dzięki wspólnym projektom uczennice i uczniowie mogą zgłębiać takie zagadnienia, jak uczestnictwo w życiu demokratycznym, dziedzictwo kulturowe, sprawiedliwość społeczna czy działania na rzecz klimatu. Tego typu rzeczywiste zagadnienia pobudzają ciekawość i krytyczną refleksję, wyposażając ich w ważne umiejętności w zakresie komunikacji międzykulturowej, pracy zespołowej i kreatywnego rozwiązywania problemów. Dzięki współpracy z rówieśniczkami i rówieśnikami z innych krajów młodzież lepiej rozumie globalne współzależności i konieczność podejmowania kolektywnych działań w celu sprostania wspólnym wyzwaniom. Projekty eTwinning nie tylko wzbogacają naukę akademicką, ale również pomagają kształtować obywatelki i obywateli świata. Młodzież rozwija empatię, odpowiedzialność społeczną i odporność niezbędną do życia w zróżnicowanych społecznościach. W całej Europie i nie tylko eTwinning stanowi źródło niezliczonych przykładów na to, jak kompetencje obywatelskie można włączyć do codziennej praktyki. Projekty skutecznie:

• rozwijają zrozumienie kompetencji obywatelskich wśród uczennic i uczniów dzięki współpracy i działaniom praktycznym,

• promują wartości demokratyczne, włączenie społeczne i szacunek dla różnorodności,

• poruszają pilne kwestie natury globalnej, takie jak nierówności, prawa człowieka i działania na rzecz pokoju,

• podnoszą umiejętności komunikacji i dialogu międzykulturowego,

• pobudzają myślenie krytyczne i umiejętność rozwiązywania problemów,

• umożliwiają uczennicom i uczniom podejmowanie świadomych działań w swoich społecznościach i poza nimi.

Niniejsza publikacja przedstawia 24 innowacyjne przykłady udanych projektów eTwinning oraz zawiera praktyczne działania, które pomogą włączyć edukację obywatelską4 do Waszego nauczania. To zaproszenie do inspirowania i bycia inspirowanym, pokazujące, jak wspólnie możemy wychowywać kolejne pokolenie aktywnych, odpowiedzialnych obywatelek i obywateli. W ostatnich latach społeczność eTwinning podejmowała takie kluczowe tematy, jak włączenie społeczne, dziedzictwo kulturowe, zmiany klimatyczne, umiejętność korzystania z mediów, aktywna postawa obywatelska czy obywatelstwo cyfrowe. Hasło przewodnie na rok 2025, Edukacja obywatelska: razem świętujemy to, co nas łączy5, scala te elementy, zachęcając nauczycielki i nauczycieli oraz ich podopiecznych do doświadczania wspólnych wartości i zasad6 leżących u podstaw Unii Europejskiej.

4 – https://europa.eu/!jDpPR9

5 – https://europa.eu/!YBbHCJ

6 – https://europa.eu/!hXjC6M

Od polityki do praktyki: Wdrażanie edukacji obywate

Refleksja nad edukacją obywatelską w Europie

Daria Arlavi i Hristina Petkova, Komisja Europejska: Dyrekcja Generalna ds. Edukacji, Młodzieży, Sportu i Kultury

Różne dokumenty strategiczne UE podkreślają znaczenie edukacji obywatelskiej w kontekście stawiania czoła obecnym wyzwaniom Europy, takim jak rosnący populizm, spadające zaufanie instytucjonalne oraz zagrożenia dla praworządności. Sytuację dodatkowo komplikują zjawiska takie jak dezinformacja, zmanipulowane media i mowa nienawiści.

Promowanie edukacji obywatelskiej w szkołach od dawna stanowi cel europejskiej współpracy w sektorze edukacji. Deklaracja paryska7 (2015) oraz zalecenie Rady8 w sprawie promowania wspólnych wartości, edukacji włączającej i europejskiego wymiaru nauczania (2018) zawierają wezwanie do ponownego skupienia się na wartościach UE i edukacji obywatelskiej, kładąc nacisk na kontekst europejski, dziedzictwo i funkcjonowanie Unii. Zalecenie Rady9 z 2018 roku w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie definiuje kompetencje obywatelskie jako zdolność do odpowiedzialnego angażowania się w życie obywatelskie, w oparciu o rozumienie struktur społecznych, gospodarczych, prawnych i politycznych. W strategicznych ramach na rzecz europejskiego obszaru edukacji10 (20212030) podkreślono znaczenie kompetencji obywatelskich, międzykulturowych i społecznych oraz zwrócono się do państw członkowskich o podjęcie działań w oparciu o te priorytety. Konkluzje Rady11 w sprawie wkładu kształcenia i szkolenia we wzmacnianie wspólnych wartości europejskich i obywatelstwa demokratycznego (2023) również potwierdzają to stanowisko, podkreślając potrzebę rozwijania umiejętności wspierających aktywne uczestnictwo w procesach demokratycznych UE. W planie działania Komisji w zakresie umiejętności podstawowych12 z 2025 roku rozszerzono pojęcie umiejętności podstawowych, aby uwzględnić kompetencje obywatelskie obok umiejętności czytania i pisania oraz umiejętności cyfrowych.

Edukacja obywatelska stanowiła główny obszar prac grupy roboczej ds. równości i wartości w kształceniu i szkoleniu13 Europejskiego Obszaru Edukacji. Grupa poddała analizie różne wyzwania i zagadnienia14 związane z edukacją obywatelską w Europie. Oto niektóre z głównych wniosków:

• Pomimo zwiększonego nacisku na istotność edukacji obywatelskiej, nadal

7 – https://europa.eu/!XMvnV6

8 – https://europa.eu/!njj4ct

9 – https://europa.eu/!gKdbVq

10 – https://europa.eu/!8bWkYt

11 – https://europa.eu/!btgGX6

12 – https://europa.eu/!9TrYgg

13 – https://europa.eu/!X6bmYy

14 – https://europa.eu/!4mK7nF

istnieje znaczna rozbieżność między celami politycznymi a ich praktyczną realizacją.

• Aby edukacja obywatelska nie traciła na znaczeniu, powinna odnosić się do zmian społecznych i złożonych wyzwań globalnych. Jednak szkoły często mają trudności ze zrozumieniem i wdrażaniem jej podstawowych elementów z powodu ograniczeń czasowych i napiętych programów nauczania.

• Nauczanie edukacji obywatelskiej może stanowić wyzwanie, zwłaszcza jeśli poziom kształcenia i doskonalenia zawodowego jest nieadekwatny. Problemem może być również niedobór skutecznych materiałów dydaktycznych lub trudności z ich znalezieniem.

• Należy kłaść nacisk na transformacyjne i ukierunkowane na działanie podejścia pedagogiczne, w tym zajęcia praktyczne i w terenie. W dyskusjach na temat włączenia społecznego, równości, wartości demokratycznych, praw człowieka i różnorodności kulturowej powinno się unikać podejścia odgórnego, pozostawiając miejsce na krytyczną refleksję.

• Edukacja obywatelska często obejmuje tematy kontrowersyjne, polityczne, religijne lub etyczne, które mogą być niewygodne dla niektórych nauczycielek i nauczycieli. Zamiast unikać kontrowersyjnych lub wrażliwych tematów, należy podejmować je z rozwagą i szacunkiem, w sposób dostosowany do wieku uczennic i uczniów.

• Niektórzy rodzice lub opiekunowie mogą postrzegać edukację obywatelską jako formę indoktrynacji lub uznawać ją za coś nieodpowiedniego. Różnice między wartościami przekazywanymi w szkole a tymi obecnymi w domu mogą prowadzić do trudnej dynamiki relacji dla osób nauczających i uczących się. Organizowanie wspólnych zajęć edukacyjnych i warsztatów dla rodziców, dzieci i osób ich uczących sprzyja otwartemu dialogowi i wzajemnemu zrozumieniu, wzmacniając edukację obywatelską.

• Skuteczne zarządzanie szkołą ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia kadrze pedagogicznej niezbędnego wsparcia i wskazówek.

• Edukacja obywatelska powinna być zintegrowana z praktyką szkolną, tworząc środowisko, w którym demokracja jest aktywnie praktykowana. Kluczowe znaczenie ma wdrożenie podejścia obejmującego całą szkołę, w tym współpraca z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego.

Nauczanie nadziei

Herco Fonteijn, profesor nadzwyczajny, Uniwersytet w Maastricht

W dzisiejszych czasach nawet dorośli niechętnie śledzą wiadomości z obawy przed ich przytłaczającym charakterem. Naukowcy zajmujący się klimatem już wcześniej wyrażali niepokój o losy naszej planety, a obecnie w niektórych częściach świata ich ważna praca jest wręcz wygaszana. Jak donosi „The New York Times”, takie słowa jak równość, rzecznictwo, sprawiedliwość społeczna, zdrowie psychiczne czy przynależność są po cichu usuwane z priorytetów rządowych. Jednocześnie psycholog Jonathan Haidt ostrzega, że coraz więcej młodych ludzi uważa, że ich życie nie ma sensu, co ma z kolei związek z nadmiernym korzystaniem z mediów społecznościowych i Internetu, odcinających ich od rzeczywistych społeczności. Prawa człowieka, demokracja i praworządność są zagrożone. Jeszcze kilka lat temu obywatelstwo globalne postrzegano jako odpowiedzialność za uczynienie świata lepszym; dziś w niektórych regionach świata przedstawiane jest jako zagrożenie dla lokalnych interesów.

Wyzwania, przed którymi stoimy, są jednak zbyt poważne, aby jeden kraj (lub nawet niewielka grupa krajów) mógł im sprostać samodzielnie. Współpraca międzynarodowa ma kluczowe znaczenie. Jednocześnie wielu uważa, że źródłem dzisiejszych globalnych problemów są decyzje podejmowane przez osoby wysoko wykształcone, dlatego coraz więcej ludzi pokłada nadzieję w nowym pokoleniu – i ponownie w edukacji. Nauczycielki i nauczyciele są w samym sercu tej nadziei. Oprócz nabywania wiedzy, w dzisiejszych czasach uczennice i uczniowie muszą rozwijać nowe rodzaje kompetencji: silny kompas moralny oraz umiejętność efektywnej współpracy z osobami o odmiennych poglądach. Muszą nauczyć się projektować rozwiązania, które są zrównoważone pod względem ekonomicznym, społecznym i środowiskowym. Krótko mówiąc, potrzebują kompetencji w zakresie innowacji systemowych15.

W tym momencie do gry wkraczają historie przedstawione w niniejszej publikacji. Dzięki projektom eTwinning realizowanym w całej Europie i poza nią, te kluczowe kompetencje zostały włączone przez nauczycielki i nauczycieli do codziennych zajęć.

Przykłady, które tu można znaleźć, pokazują uczennice i uczniów podejmujących realne problemy: od eko-sztuki, sadzenia drzew i stosowania zasady 5R po wymyślanie fikcyjnych, zrównoważonych cywilizacji i bohaterów podróżujących w kosmosie z misją realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ. Niektórzy zgłębiali tematykę równości płci, dostępnych miast, lokalnego dziedzictwa UNESCO oraz korzeni tożsamości UE. Inni analizowali wybory, uczyli się rozpoznawać dezinformację, a nawet projektowali kampanie rzecznicze dla młodzieży. A przy tym wszystkim uczyli się troski i współpracy, często budując w ten sposób mosty międzykulturowe. W jednym z poruszających projektów uczennice i uczniowie z Francji, Grecji, Gruzji, Jordanii, Łotwy, Polski, Portugalii, Turcji, Ukrainy i Włoch stworzyli film instruktażowy pokazujący w jaki sposób reagować na syreny przeciwlotnicze i

15 – https://www.mdpi.com/2071-1050/13/4/1737

jak przygotować plecak ewakuacyjny – niepokojący znak naszych czasów, ale również świadectwo ich odporności i solidarności.

Takie projekty pomagają uczennicom i uczniom nie tylko zdobywać wiedzę, ale także rozwijać umiejętności interpersonalne i międzykulturowe. Mogą również zapewnić narzędzia do odpowiedzialnego poruszania się po cyfrowym świecie, wspierając tym samym aktywne obywatelstwo cyfrowe, bezpieczne korzystanie z Internetu oraz świadomość wyzwań związanych ze sztuczną inteligencją. Jednak oprócz kompetencji cyfrowych uczennice i uczniowie rozwijają cechy, które będą niezbędne do odnalezienia się w świecie opartym na AI: wyobraźnię, zdolność do dialogu, poczucie sprawiedliwości, odporność, umiejętności przywódcze, otwartość i wrażliwość etyczną. Wiele z tych cech jest zgodnych z ramami odniesienia w zakresie kompetencji na rzecz kultury demokratycznej16 opracowanymi przez Radę Europy. Ma to szczególne znaczenie w kontekście wyników najnowszego europejskiego raportu z

Międzynarodowego Badania Kompetencji Obywatelskiej17 który pokazuje, że młodzież posiadająca większą wiedzę obywatelską częściej angażowała się w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju niż ich rówieśniczki i rówieśnicy o niższym poziomie takiej wiedzy.

Niniejsza publikacja jest aktualna, praktyczna i pełna nadziei. Pokazuje, w jaki sposób nauczycielki i nauczyciele zaangażowani w projekty eTwinning już dziś pomagają uczennicom i uczniom budować wiedzę, wartości i umiejętności potrzebne, by wykazywali się aktywnością i odpowiedzialnością wobec zmieniającego się świata. Jeśli wierzysz w to, że różnice między ludźmi powinny być chronione, a dzieci należy wspierać w stawaniu się świadomymi, aktywnymi i odpowiedzialnymi obywatelkami i obywatelami, to poniższe strony posłużą Ci za inspirację.

16 – https://www.coe.int/en/web/reference-framework-of-competences-for-democratic-culture 17 – https://www.iea.nl/publications/study-reports/national-reports-iea-studies/iccs-2022-european-report

3

Projekty eTwinning

W niniejszym rozdziale prezentujemy zbiór projektów eTwinning realizowanych przez nauczycielki i nauczycieli oraz ich podopiecznych z całej Europy i nie tylko. Oprócz przeglądu głównych celów i działań każdego projektu, rozdział ten oddaje głos uczestniczkom i uczestnikom projektów, którzy dzielą się osobistymi refleksjami i spostrzeżeniami ze swojej podróży z eTwinningiem.

Schoolnest: A place of wellbeing #eTwinnovation

Kraje: Czechy, Estonia, Grecja, Hiszpania, Portugalia, Słowacja, Turcja

Poziom edukacji: Wczesna edukacja

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/schoolnestplace-wellbeing-etwinnovation

Rezultaty: https://shorturl.at/ULxKG

OPIS

W projekcie zbadano kompetencje obywatelskie przez pryzmat pór roku, przyrody i tradycji kulturowych. Uczennice i uczniowie nawiązywali relacje z otoczeniem i ze sobą nawzajem, analizując zagadnienia środowiskowe, dzieląc się lokalnymi zwyczajami i ucząc się o życiu w innych krajach. Działania były skupione na zrównoważonym rozwoju, dziedzictwie i życiu społeczności, zachęcając ich do refleksji nad swoją rolą zarówno w kontekście lokalnym, jak i globalnym.

REALIZACJA

Zabawa i odkrywanie

Dzięki połączeniu codziennych doświadczeń, takich jak obserwacja zmian pór roku czy obchodzenie tradycji, z zadaniami wymagającymi kreatywności, projekt przekształcił rok szkolny w podróż pełną odkryć. Uczennice i uczniowie dokumentowali swoje odkrycia, dzielili się opowieściami i zwyczajami z rówieśniczkami i rówieśnikami z innych krajów oraz zgłębiali tematy takie jak redukcja odpadów i bioróżnorodność poprzez praktyczne wyzwania i eksperymenty.

Aktywne role

Uczennice i uczniowie nie ograniczali się do biernego uczestnictwa – angażowali się w odkrywanie, twórczość artystyczną i komunikację. Spacerując po pobliskim lesie, szkicując prace o tematyce ekologicznej czy obserwując zmiany pogody, samodzielnie odkrywali świat wokół siebie. Współpraca z rówieśniczkami i rówieśnikami z różnych krajów Europy poszerzała ich perspektywę i pobudzała ciekawość.

Twórcza ekspresja i dialog

Poprzez występy, opowieści w formie cyfrowej i sztukę wizualną uczennice i uczniowie dzielili się tym, czego się nauczyli i co stworzyli. Bieżące informacje zwrotne od rówieśniczek i rówieśników oraz szkół partnerskich dawały im

możliwość udoskonalania pomysłów, rozwijania krytycznego myślenia i poczucia przynależności do czegoś większego. Dzięki temu mogli zobaczyć, w jaki sposób indywidualne działania łączą się ze wspólną odpowiedzialnością.

Podczas projektu moje uczennice i moi uczniowie badali lokalną przyrodę, dzielili się swoimi odkryciami i podnosili świadomość na temat wpływu zmian klimatycznych na gatunki takie jak jaskółki i pszczoły. Ich działania były wyrazem aktywnej postawy obywatelskiej i zaangażowania w ochronę przyrody.

Pomagałem chronić jaskółki, robiąc gliniane gniazda, żeby pokazać, jak bardzo potrzebują naszej pomocy. Wspólnie z koleżankami i kolegami zrobiliśmy też gry o pszczołach, które uczą innych, jak ważne są te owady. Razem nauczyliśmy się, jak dbać o przyrodę i czynić świat lepszym.

Kraje: Cypr, Grecja, Polska, Serbia

Poziom edukacji: Wczesna edukacja

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/i-believei-can

Rezultaty: https://shorturl.at/gZJVb

W projekcie poruszono problem nierówności ze względu na płeć oraz różnic społecznych poprzez zbadanie historii ośmiu pionierek, które przełamywały stereotypy. Na podstawie prawdziwych przykładów uczennice i uczniowie analizowali tematy sprawiedliwości, praw i reprezentacji. Łączyli osobiste aspiracje z odpowiedzialnością społeczną, kwestionując stereotypy i pogłębiając zrozumienie równości.

Nauka oparta na rolach

Uczennice i uczniowie angażowali się w działania badawcze, projektowe i rzecznicze, zgłębiając życiorysy inspirujących kobiet i wspólnie analizując złożone zagadnienia społeczne. Prowadzili dyskusje, przeprowadzali wywiady oraz podejmowali temat praw osób uczących się oraz zagadnień związanych z płcią w ramach pracy zespołowej.

Twórcza ekspresja i praca zespołowa

Tworząc gazetki szkolne, projektując kampanie społeczne i działając w grupach, uczennice i uczniowie przekuwali zdobytą wiedzę w konkretne działania. Efekty ich pracy inspirowały do dialogu i wyrażania siebie, jednocześnie rozwijając empatię, umiejętności komunikacyjne i poczucie sprawczości.

Krytyczne zaangażowanie

Projekt zachęcił uczennice i uczniów do refleksji nad normami społecznymi i zastanowienia się, w jakim społeczeństwie chcieliby żyć. Dzięki wskazówkom i wsparciu wyrażali swoje pomysły, kwestionowali stereotypy i uczestniczyli w tworzeniu włączających narracji, kładąc podwaliny pod zaangażowanie obywatelskie i świadomość społeczną.

Nauczanie o przeciwdziałaniu dyskryminacji powinno być integralną częścią programu nauczania, ponieważ uczennice i uczniowie często przejmują uprzedzenia obecne w ich domach. Przełamywanie stereotypów to klucz do budowania bardziej sprawiedliwego świata, w którym wszyscy mają prawo do godności, sprawiedliwości i równości.

Wszyscy ludzie, bez względu na płeć, rasę czy specjalne potrzeby, mogą osiągnąć sukces, jeśli tylko wierzą w siebie.

We have a voice: For a better future, beautiful, sustainable, together #etw4future

Kraje: Grecja, Islandia, Litwa, Polska, Serbia, Turcja

Poziom edukacji: Wczesna edukacja

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/we-havevoice-better-future-beautiful-sustainabletogether-etw4future

Rezultaty: https://shorturl.at/IZ2MQ

Projekt, oparty na wartościach demokracji, włączenia społecznego i zrównoważonego rozwoju, zachęcał uczennice i uczniów do refleksji ich swoimi prawami i obowiązkami jako obywatelek i obywateli. Odwołując się do Nowego Europejskiego Bauhausu oraz hasła eTwinning „Nasza przyszłość –piękna, zrównoważona, wspólna”, zgłębiali kluczowe kwestie społeczne, takie jak działania na rzecz klimatu, migracja i uczestnictwo, poprzez praktyczne i zespołowe działania łączące sprawczość jednostki z wpływem zbiorowym.

Praktyki demokratyczne

Uczennice i uczniowie przejmowali inicjatywę w kształtowaniu szkolnego otoczenia, opracowując karty praw, tworząc rady uczniowskie i przygotowując materiały rzecznicze. Dzięki takim demokratycznym procesom mieli przestrzeń do wyrażania pomysłów, negocjowania z innymi i obserwowania, jak ich głos może wpływać na rzeczywiste decyzje.

Działania społeczne

Poprzez działania na rzecz społeczności, takie jak sadzenie drzew czy udział w kampaniach na rzecz praw uchodźczyń i uchodźców, uczennice i uczniowie

I believe I can...
OPIS
REALIZACJA

przechodzili od dyskusji do działania. Tego typu aktywności nie tylko łączyły naukę z rzeczywistymi problemami na świecie, ale również wzmacniały ich poczucie przynależności i odpowiedzialności.

Wspólna refleksja

Praca w grupach i wymiana międzynarodowa sprzyjały otwartemu dialogowi i krytycznemu myśleniu. Uczennice i uczniowie byli zachęcani do refleksji nad swoimi doświadczeniami i wartościami, tworząc wspólną wizję przyszłości.

Jednocześnie uczyli się współpracy bez względu na różnice oraz rozwijali umiejętność przemyślanego i twórczego odpowiadania na złożone wyzwania.

Zawsze wiedziałam, że dyskusja o prawach i obowiązkach jest ważna, ale dopiero widząc uczennice i uczniów zaangażowanych w rady uczniowskie, kampanie i działania praktyczne, zobaczyłam, jak bardzo wzmacnia to ich sprawczość. Edukacja obywatelska jest najskuteczniejsza, gdy opiera się na działaniu i wynika z inicjatywy uczniowskiej.

Zabieranie głosu, pomaganie innym i branie odpowiedzialności za naszą społeczność naprawdę coś zmienia. Głos każdego z nas ma znaczenie.

Artful STEM tellers, creative STEAM solvers

Kraje: Grecja, Rumunia, Turcja

Poziom edukacji: Wczesna edukacja

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/artfulstem-tellers-creative-steam-solvers

Rezultaty: https://shorturl.at/CQVga

Projekt wprowadzał dzieci w tematykę kompetencji obywatelskich, skupiając się na włączeniu społecznym i zrównoważonym rozwoju. Punktem wyjścia była wspólna refleksja nad tym, jak uczynić przestrzenie miejskie bardziej dostępnymi i przyjaznymi dla wszystkich. Uczennice i uczniowie podejmowali rzeczywiste problemy społeczne poprzez praktyczne i dostosowane do ich wieku działania twórcze, technologiczne i zespołowe, dzięki którym wartości obywatelskie, takie jak empatia i szacunek, nabierały konkretnego znaczenia.

Projektowanie z nastawieniem na cel

Przedszkolaki brały udział w miejskich wyzwaniach związanych z projektowaniem urbanistycznym, które łączyły ze sobą opowiadanie historii, programowanie i robotykę. Tworzono modele miast sprzyjających włączeniu społecznemu oraz cyfrowe narracje odzwierciedlające ich pomysły na dostępne i zrównoważone społeczności. Dzięki tym zadaniom mogły dostrzec, w jaki sposób technologia może być wykorzystana do wspólnego rozwiązywania problemów społecznych.

Wspólne odkrywanie

Poprzez dyskusje, pracę zespołową i informacje zwrotne od rówieśniczek i rówieśników dzieci mogły lepiej zrozumieć, co oznacza wspólne życie w zróżnicowanym społeczeństwie. Dzieliły się perspektywami, współtworzyły rozwiązania i uczyły się uważnego słuchania oraz reagowania – jednocześnie budując pewność siebie i poczucie wpływu na otoczenie.

Twórcza refleksja

Prototypowanie, odgrywanie ról i działania artystyczne pozwalały przedszkolakom łączyć zagadnienia obywatelskie z własnymi doświadczeniami. Niezależnie od tego, czy tworzyły opowieść, czy budowały model, zachęcano je do refleksji nad potrzebami innych, krytycznego myślenia i wyrażania swoich pomysłów w konstruktywny sposób. Dzięki temu uczyły się, że aktywna postawa obywatelska zaczyna się od małych, świadomych działań.

Nawet najmłodsze dzieci potrafią wnosić istotne i innowacyjne pomysły dotyczące włączenia społecznego i zrównoważonego rozwoju. Przekonałam się, że projekty zespołowe oparte na praktyce sprzyjają krytycznemu myśleniu o odpowiedzialności społecznej. Sposób, w jaki dzieci wykorzystywały technologię i kreatywność w ramach edukacji obywatelskiej, był dla mnie olśnieniem.

I have rights

OPIS

Każdy powinien czuć się częścią swojego miasta. Dzięki budowaniu miasta dla wszystkich poczułem się szczęśliwy.

Kraje: Grecja, Hiszpania, Portugalia, Rumunia, Turcja, Włochy Poziom edukacji: Szkolnictwo podstawowe

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/i-haverights

Rezultaty: https://shorturl.at/mQz3N

Projekt przybliżył dzieciom rzeczywiste wyzwania związane z prawami człowieka, zrównoważonym rozwojem i odpowiedzialnością społeczną. Poprzez odwołania do Konwencji ONZ o prawach dziecka oraz Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ, projekt zachęcał ich do refleksji nad swoją rolą w globalnym społeczeństwie. Dzięki praktycznym działaniom uczestnicy analizowali, w jaki sposób indywidualne i grupowe wybory mogą przyczynić się do budowy bardziej sprawiedliwej i zrównoważonej przyszłości.

REALIZACJA

Angażujące badania

Uczennice i uczniowie zgłębiali problemy społeczne i środowiskowe poprzez dyskusje, badania i krytyczne myślenie. Debatowali nad rzeczywistymi studiami przypadków, przyglądali się globalnym wyzwaniom i odnosili je do własnego życia oraz lokalnych społeczności.

Twórcze działania promocyjne

Projektując kampanie z wykorzystaniem plakatów, filmów i prezentacji, uczennice i uczniowie podnosili świadomość wśród swoich rówieśniczek i rówieśników oraz organizowali wydarzenia lokalne. Działania te dawały im możliwość dzielenia się swoimi spostrzeżeniami, budowania pewności siebie i zachęcania innych do działania.

Nauka przez działanie

Działania na rzecz społeczności, praca zespołowa i podejmowanie dialogu pomagały uczennicom i uczniom przekuć wartości w działania. Refleksja nad własną odpowiedzialnością, współpraca z innymi i praktyczne doświadczenie w promowaniu zmian rozwijały empatię oraz silniejsze poczucie obywatelskiego celu.

ktywne zaangażowanie w rzeczywiste problemy wzmacnia w dzieciach poczucie odpowiedzialności i empatii. Nauka poprzez doświadczenie jest kluczowa dla skutecznej edukacji obywatelskiej, jako że promuje krytyczne myślenie, współpracę i pogłębianie świadomości społecznej.

Let’s play with EU

Bycie aktywną obywatelką lub aktywnym obywatelem oznacza wykorzystywanie swojego głosu i działań do wprowadzania pozytywnych zmian. Nawet drobne wysiłki, takie jak zwiększanie świadomości czy pomaganie swojej społeczności, mogą mieć ogromny wpływ.

Kraje: Finlandia, Grecja, Niemcy, Portugalia

Poziom edukacji: Szkolnictwo podstawowe

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/letsplay-eu

Rezultaty: https://shorturl.at/gjQ6Y

Odkrywanie kultury

Dzięki badaniom grupowym i prezentacjom uczennice i uczniowie przedstawiali swoje regiony i mogli poznać inne. Wymiana przepisów kulinarnych, ilustracje i opowieści stanowiły zabawną i konkretną formę docenienia europejskiej różnorodności, jednocześnie rozwijając otwartość i ciekawość wśród uczestniczek i uczestników projektu.

Obywatelstwo cyfrowe w praktyce

Korzystając z AI i narzędzi cyfrowych, uczennice i uczniowie zastanawiali się, jak technologia kształtuje ich życie oraz jak z niej korzystać w etyczny sposób. Współpracowali online, współtworzyli treści cyfrowe i pogłębiali rozumienie zasad komunikacji w przestrzeni wirtualnej opartej na szacunku, wzmacniając tym samym umiejętności niezbędne dla współczesnych obywatelek i obywateli.

Uczennice i uczniowie zadali pytanie postaciom z Fobizz AI (takim jak Einstein, Greta Thunberg, Elvis i Superman), jak mogą wywierać realny wpływ na świat pomimo swojego młodego wieku. Był to dla mnie innowacyjny i poruszający moment.

Projekty z uczennicami i uczniami z innych krajów pomagają nam zrozumieć różne kultury. Nawet młode obywatelki i młodzi obywatele mogą mieć swój wkład w społeczność i zmieniać świat dzięki swoim pomysłom.

3,2,1... Blast off! The SDG heroes are here to help!

Kraje: Grecja, Hiszpania, Turcja, Włochy Poziom edukacji: Szkolnictwo podstawowe

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/321blastsdg-heroes-are-here-help

Rezultaty: https://shorturl.at/iH1jL

W projekcie podjęto temat obywatelstwa europejskiego poprzez twórczą współpracę uczennic i uczniów z różnych krajów opartą na nowoczesnych technologiach. Dzięki połączeniu kompetencji cyfrowych z wymianą międzykulturową, uczestniczki i uczestnicy projektu mogli lepiej zrozumieć różnorodność kulturową Europy oraz swoją własną rolę w jej obrębie. Działania projektowe dotyczyły komunikacji, kreatywności i odpowiedzialnego korzystania z narzędzi cyfrowych, budując jednocześnie wspólne poczucie tożsamości i przynależności.

Interaktywna nauka

Uczennice i uczniowie brali udział w wymianach wirtualnych, wywiadach wspomaganych przez AI i zadaniach narracyjnych z wykorzystaniem narzędzi takich jak AR, VR i sztuczna inteligencja. Od projektowania gier planszowych o Unii Europejskiej po wspólne tworzenie piosenki o Europie – każde zadanie zachęcało do nauki przez zabawę, dialog i eksperymentowanie. OPIS

Poprzez pomysłową przygodę o tematyce kosmicznej, projekt wprowadził uczennice i uczniów w Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ w zabawny i angażujący sposób. W ramach podróży przez cztery galaktyki tematyczne –Eco, Socio, Enviro i Galaktykę 17. – uczestniczki i uczestnicy projektu zgłębiali globalne wyzwania, takie jak działania na rzecz klimatu, równość i prawa człowieka. Po drodze rozwijali poczucie odpowiedzialności i empatii, ucząc się, że nawet najmłodsza osoba jest w stanie coś zmienić.

Nauka poprzez zabawę

Uczennice i uczniowie wcielali się w role bohaterek i bohaterów, podejmując twórcze misje łączące opowiadanie historii, prace plastyczne i gry. Odgrywanie ról oraz kreatywne projekty, takie jak budowanie statków kosmicznych czy wymyślanie postaci, pomagały w zrozumieć złożone zagadnienia w przystępny i atrakcyjny sposób.

Projektowanie praktyczne

Dzięki współpracy międzynarodowej uczennice i uczniowie współtworzyli cyfrowe gry planszowe, piosenkę z elementami generowanymi przez AI oraz wirtualną galerię swoich prac. Wspólne rezultaty dały im poczucie sprawczości oraz wspólnego celu, urzeczywistniając przy tym Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ.

Świętowanie i motywacja

Aby utrzymać entuzjazm w projekcie, przyznawano atrakcyjne nagrody za ukończenie każdej misji – od przepustek pozwalających siedzieć obok koleżanki lub kolegi po tematyczne imprezy kostiumowe. Takie lekkie podejście pomagało utrzymać zaangażowanie, jednocześnie rozwijając umiejętność współpracy, kreatywność i autentyczne zainteresowanie zrównoważonym rozwojem oraz edukacją obywatelską.

Obywatelstwo to nie tylko pojęcie, ale też ważna odpowiedzialność, która wymaga aktywnego udziału w procesach społecznych, środowiskowych i gospodarczych, dlatego obywatelki i obywatele powinni współpracować na rzecz zrównoważonego rozwoju.

Aktywna postawa obywatelska jest ważna dla opieki nad naszym światem. Możemy być aktywnymi obywatelkami i obywatelami, pomagając innym i sprawiając, że wszystkim będzie lepiej. Każdy mały krok to dobry początek dla zrównoważonej przyszłości.

Today’s children are the architects of the future

OPIS

Kraje: Grecja, Jordania, Republika Mołdawii, Rumunia, Słowacja, Turcja, Włochy

Poziom edukacji: Szkolnictwo podstawowe

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/todayschildren-are-architects-future

Rezultaty: https://shorturl.at/13P8L

W projekcie poruszono temat aktywnej postawy obywatelskiej poprzez zachęcenie uczennic i uczniów do zgłębiania problemów społecznych i nawiązywania kontaktów z rówieśniczkami i rówieśnikami z innych krajów. Działania oparte na dialogu, badaniach i twórczej ekspresji pozwoliły na analizę zagadnień takich jak równość, zrównoważony rozwój i prawa człowieka. Projekt wspierał rozwój wartości obywatelskich, w tym empatii, odpowiedzialności i szacunku dla różnorodności, oraz pogłębiał zrozumienie roli uczennic i uczniów w kształtowaniu bardziej sprawiedliwego społeczeństwa.

REALIZACJA

Wspólne badania

Uczennice i uczniowie pracowali w międzynarodowych zespołach, badając globalne wyzwania powiązane z Celami Zrównoważonego Rozwoju ONZ. Projektowali ankiety, prowadzili dyskusje grupowe i tworzyli kampanie, aby dzielić się swoimi odkryciami, łącząc naukę szkolną z realnymi problemami świata.

Twórcza komunikacja

Cyfrowy storytelling, prezentacje multimedialne i debaty online dawały uczennicom i uczniom przestrzeń do wyrażania własnych poglądów i działania na rzecz zmian. Narzędzia te wspierały zarówno myślenie krytyczne, jak i kreatywność, pomagając im w refleksji nad wartościami i skutecznej komunikacji międzykulturowej.

Uczestnictwo i refleksja

Stały dialog i wymiany z rówieśniczkami i rówieśnikami zachęcały do słuchania, zadawania pytań i współpracy. Poprzez aktywny udział w podejmowaniu decyzji i osiąganiu założonych rezultatów w projekcie, uczennice i uczniowie budowali więzi z ludźmi z innych krajów i zdobywali wiedzę na temat różnych sposobów wyrażania wspólnych wartości, wzmacniając tym samym swoje poczucie świadomości i aktywności obywatelskiej.

Wykorzystaliśmy wspólne opowiadanie historii za pomocą narzędzi cyfrowych, aby zgłębiać problemy społeczne, rozwijając myślenie krytyczne i kompetencje cyfrowe. Dzięki debatom, odgrywaniu ról i symulacjom online uczennice i uczniowie aktywnie ćwiczyli udział w procesach demokratycznych i odpowiedzialną postawę obywatelską.

Wypowiedź ucznia: Obywatelstwo to nie tylko znajomość swoich praw, ale również obowiązków. Zrozumiałem, jak ważna jest rozmowa i współpraca z innymi.

Kraje: Grecja, Hiszpania, Turcja

Poziom edukacji: Szkolnictwo podstawowe

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/littleprince-steametwinnovation

Rezultaty: https://shorturl.at/GoBMJ

Projekt łączył opowiadanie historii z myśleniem opartym na nauce, zachęcając uczennice i uczniów wyobrażenia sobie, jak wyglądałyby baśnie bez magicznych rozwiązań, oraz w jaki sposób rzeczywista wiedza – od zrównoważonego rozwoju po inżynierię – może pomóc rozwiązywać fikcyjne problemy. Łącząc naukę, technologię, sztukę i zagadnienia globalne, uczestniczki i uczestnicy projektu tworzyli kreatywne rozwiązania, które odzwierciedlały empatię, innowacyjność i wspólne poczucie odpowiedzialności w świecie opartym na współzależnościach.

REALIZACJA

Kreatywny storytelling

Uczennice i uczniowie wspólnie pracowali nad przepisaniem tradycyjnych historii z myślą o przyszłości. Wykorzystując platformy cyfrowe, takie jak StoryJumper, oraz narzędzia wspierane przez AI, tworzyli narracje, w których zamiast magii pojawiało się naukowe rozumowanie. Działania obejmowały

OPIS
The Little Prince on STEAM #eTwinnovation

projektowanie nowych światów, cywilizacji i technologii odpowiadających na wyzwania znane z oryginalnych historii.

STEAM w praktyce

Dzięki tworzeniu modeli, projektowaniu spekulacyjnemu i eksperymentom praktycznym uczennice i uczniowie odkrywali, jak dzięki nauce i technologii mogą wcielać swoje pomysły w życie. Tworzyli planety, mapowali społeczeństwa i testowali zrównoważone rozwiązania, stosując wiedzę STEM w kreatywny sposób.

Dialog i refleksja

Pracując w międzynarodowych zespołach, uczennice i uczniowie wymieniali się pomysłami, dzielili się perspektywami kulturowymi i zastanawiali się nad wartościami zawartymi w swoich opowieściach. Rozmowy te pogłębiły ich zrozumienie znaczenia globalnego obywatelstwa, współpracy cyfrowej i siły narracji w inspirowaniu zmian.

Praktyczna współpraca międzykulturowa to najskuteczniejszy sposób na naukę kompetencji obywatelskich. Praca oparta na partnerstwie międzynarodowym rozwijała empatię, umiejętność pracy zespołowej i globalną świadomość, potwierdzając, że projekty osadzone w prawdziwym świecie nadają edukacji obywatelskiej realny wymiar.

Nawet małe działania mogą mieć wielkie znaczenie. Wspólna praca, dzielenie się pomysłami i szacunek wobec innych pomagają rozwiązywać prawdziwe problemy w naszych społecznościach i na całym świecie.

Building a B.R.I.G.H.T. future

Kraje: Hiszpania, Turcja, Włochy Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie I stopnia

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/buildingbright-future

Rezultaty: https://shorturl.at/r3kKk

Projekt zachęcał uczennice i uczniów do przejęcia odpowiedzialności za swoje społeczności poprzez identyfikowanie i przekształcanie zaniedbanych przestrzeni w zrównoważone i przyjazne środowiska. Działania praktyczne i wspólne badania pozwoliły na analizę wyzwań społecznych i środowiskowych łączącą problemy lokalne z tematyką globalnego obywatelstwa. Doświadczenia te pomogły im zrozumieć wartość zaangażowania obywatelskiego, pracy zespołowej i wpływu, jaki mogą mieć na otoczenie.

Od pomysłu do działania

Uczennice i uczniowie rozpoczęli projekt od zbadania lokalnych problemów i wspólnego poszukiwania rozwiązań w małych grupach. Przeprowadzali obserwacje terenowe, zbierali opinie i projektowali praktyczne inicjatywy, takie

jak zazielenianie przestrzeni publicznych czy promowanie włączenia społecznego poprzez dostępność. Ich działania były zakorzenione w idei zrównoważonego rozwoju społecznego, łącząc priorytety środowiskowe i społeczne.

Współpraca międzynarodowa

Współpracując z ludźmi z innych krajów pozwoliła uczennicom i uczniom na wymianę pomysłów, porównanie stojących przed nimi wyzwań i zaprezentowanie swoich planów podczas spotkań online. Międzynarodowe wymiany poszerzały ich perspektywy, promowały wzajemny szacunek i pomagały im postrzegać lokalne działania jako część szerszej, wspólnej odpowiedzialności.

Zaangażowanie społeczności

Uczennice i uczniowie współpracowali z lokalną społecznością, rodzinami i środowiskiem szkolnym, organizując kampanie informacyjne, współprowadząc akcje sprzątania i prezentując swoje projekty władzy lokalnej. Takie realne zaangażowanie nadawało ich nauce sens i widoczność, jednocześnie wzmacniając ich umiejętności komunikacyjne i przywódcze oraz długofalowe zaangażowanie w aktywne działania obywatelskie.

Zamiast traktować projekt jedynie jako zadanie edukacyjne, uczennice i uczniowie zaangażowali lokalną władzę i społeczność, z przekonaniem prezentując korzyści środowiskowe, społeczne i rekreacyjne swoich rozwiązań zgodnych z Celami Zrównoważonego Rozwoju.

Zrozumiałem, że bycie aktywnym obywatelem to branie odpowiedzialności za otaczający nas świat i byłem dumny, że mogłem przyczynić się do uczynienia naszej społeczności lepszą i bardziej zrównoważoną.

Europe@ns. Yes, we can.

Kraje: Hiszpania, Rumunia, Włochy Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie I stopnia

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/europensyes-we-can

Rezultaty: https://shorturl.at/tGmyu

W ramach projektu uczennice i uczniowie zapoznawali się z pojęciem tożsamości europejskiej poprzez naukę o historii, wartościach i państwach członkowskich Unii Europejskiej. W drodze badań, dyskusji i twórczej współpracy analizowali takie pojęcia jak pokój, solidarność i różnorodność kulturowa. Działania projektowe rozwijały myślenie krytyczne i pomagały im zrozumieć, co to znaczy być częścią wspólnej europejskiej społeczności.

OPIS

Odkrywanie Europy

Uczennice i uczniowie pracowali w zespołach narodowych, badając swoje kraje oraz inne państwa europejskie, poznając tym samym tradycje, geografię i struktury polityczne. Analizowali początki Unii Europejskiej i zasady leżące u jej podstaw, takie jak demokracja, współpraca i poszanowanie różnorodności.

Kreatywne myślenie

Pracując w międzynarodowych grupach, uczennice i uczniowie tworzyli wizję idealnego państwa europejskiego. Wspólnie projektowali wszystko – od flagi i waluty po prawo i język urzędowy – urzeczywistniając wartości demokratyczne poprzez kreatywną pracę zespołową.

Dialog i uczestnictwo

Dyskusje na forum zapewniały przestrzeń do wymiany pomysłów i kwestionowania stereotypów. Działania takie, jak międzynarodowy quiz na platformie Kahoot czy wspólne tworzenie nowego hasła UE sprzyjały zaangażowaniu, dialogowi międzykulturowemu i wzmacniały poczucie przynależności do Europy.

Uczennice i uczniowie mają pomysły ukształtowane przez ich własne doświadczenia i kulturę, na które mogą też mieć wpływ stereotypy. Takie projekty pomagają nam rozwijać w klasie wartości demokratyczne, myślenie krytyczne i szersze spojrzenie na świat.

EU4Teens

Chociaż mamy różne pomysły, możemy stać po tej samej stronie, współpracować i wspólnie znajdować najlepsze rozwiązania.

Kraje: Francja, Grecja, Hiszpania, Niemcy

Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie I stopnia

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/eu4teens

Rezultaty: https://shorturl.at/uXUBF

Projekt, osadzony w kontekście wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2024 roku, zachęcał młodzież do zastanowienia się, co Unia Europejska oznacza dla ich życia i przyszłości. W odpowiedzi na powszechną dezinformację i mieszane przekazy medialne, działania projektowe obejmowały krytyczne dyskusje na temat europejskich wartości, instytucji i możliwości. Uczestniczki i uczestnicy projektu tworzyli oryginalne treści cyfrowe z perspektywy młodego pokolenia mieszkającego w Europie.

REALIZACJA Badania międzynarodowe

Dwanaście międzynarodowych zespołów, każdy złożony z uczniów z czterech różnych krajów, współpracowało poprzez połączenie spotkań na żywo z komunikacją asynchroniczną. Korzystając z wideokonferencji oraz platform takich jak Cryptpad i Digipad, zespoły prowadziły badania, wymieniały się pomysłami i planowały wspólne rezultaty.

Produkcja medialna

Uczennice i uczniowie współtworzyli podcasty na tematy europejskie za pomocą narzędzia Bandlab oraz współpracowali przy tworzeniu internetowego magazynu w programie Madmagz. Takie multimedialne formaty pracy umożliwiały refleksję, pobudzały kreatywność i pozwalały na zabranie głosu, rozwijając jednocześnie kompetencje cyfrowe i medialne.

Krytyczne zaangażowanie

Przyglądając się bliżej instytucjom UE, wyborom i wspólnym wartościom, uczennice i uczniowie uczyli się kwestionowania założeń, oceny źródeł informacji i formułowania świadomych opinii. Ich aktywne uczestnictwo nie tylko wspierało edukację demokratyczną, ale także promowało dialog międzykulturowy i poczucie wspólnej tożsamości europejskiej.

Musimy nieustannie zapoznawać młodych ludzi z historią, wartościami i korzyściami płynącymi z członkostwa w Unii Europejskiej, aby stali się bardziej krytyczni wobec dezinformacji i półprawd, z którymi spotykają się w mediach społecznościowych.

OPIS

Jeśli nie będziemy troszczyć się o naszą demokrację, stracimy społeczeństwo, w którym osoby o różnych poglądach muszą współpracować i wspólnie szukać najlepszego możliwego rozwiązania dla nas wszystkich.

Kraje: Francja, Gruzja, Grecja, Hiszpania, Jordania, Łotwa, Macedonia Północna, Polska, Portugalia, Turcja, Ukraina

Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie I stopnia

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/lead4peace

Rezultaty: https://shorturl.at/Kvtqc

Projekt, oparty na wartościach pokoju, tolerancji i poczuciu wspólnoty, obejmował współpracę międzynarodową pozwalającą przyjrzeć się globalnym wyzwaniom i promować włączenie społeczne. Na podstawie Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ – w szczególności Celu 16 – w projekcie połączono naukę szkolną z realnymi problemami, poruszając tematy takie jak konflikty, gotowość na sytuacje kryzysowe i prawa człowieka. Poprzez twórczą ekspresję i

OPIS
Lead4Peace

REALIZACJA

zaangażowanie społeczne uczennice uczniowie badali, w jaki sposób współczucie i współpraca mogą kształtować bardziej sprawiedliwy i pokojowy świat. Twórcza ekspresja i refleksja

Uczennice i uczniowie wspólnie tworzyli wiersze, opowiadania, plakaty i słowniczki, aby zwiększać świadomość na temat pokoju, różnorodności i reagowania w sytuacjach kryzysowych. Projekty takie jak „ABC pokoju”, wspólnie pisana opowieść oparta na idei Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ, oraz filmy o niezbędnym wyposażeniu plecaka ewakuacyjnego pomagały im wyrażać swoje pomysły, a jednocześnie zdobywać umiejętności praktyczne.

Działania informacyjne i społeczne

Od obchodów Dnia Praw Człowieka po organizację zbiórek charytatywnych i szkolnych kampanii na rzecz pokoju – uczennice i uczniowie przenosili zdobytą wiedzę do swoich społeczności. Doświadczenia te nadawały ich pracy znaczenie wykraczające poza szkolne mury, rozwijając empatię, poczucie inicjatywy i odpowiedzialności społecznej.

Nauka międzykulturowa i partycypacyjna

Spotkania online i wspólne zadania wspierały dialog międzykulturowy i pracę zespołową. Uczniowie wcielali się w role związane z pisaniem, projektowaniem, prowadzeniem badań i organizowaniem wydarzeń, ucząc się tym samym kierowania ludźmi, udzielania informacji zwrotnej i współpracy międzykulturowej. Zaangażowanie rodziców w działania pomagało także w budowaniu pomostu między szkołą a domem, podkreślając znaczenie pokoju, bezpieczeństwa i włączenia społecznego w codziennym życiu.

Projekt pomógł uczennicom i uczniom w analizie zagadnień społecznych i politycznych, podejmowaniu świadomych decyzji i przeciwstawianiu się niesprawiedliwości, co przełożyło się na praktyczne działania, takie jak organizacja zbiórek czy wsparcie dla osób w trudnej sytuacji.

Projekt zainspirował mnie do zaangażowania się w wolontariat i życie mojej społeczności.

Kraje: Rumunia, Serbia, Słowacja, Turcja, Włochy

Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie I stopnia

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/lets-greenfuture

Rezultaty: https://shorturl.at/ORXdv

OPIS

Projekt dotyczył kompetencji obywatelskich w zakresie ochrony środowiska, zachęcając uczennice i uczniów do krytycznego myślenia o zmianach klimatu i zrównoważonym rozwoju. Przeprowadzone badania i kreatywna praca cyfrowa pozwoliła im dostrzec, w jaki sposób działania jednostek i społeczności mogą przyczynić się do poprawy stanu naszej planety. Działania projektowe promowały proekologiczne nawyki i pogłębiały zrozumienie wyzwań środowiskowych oraz ich powiązań z odpowiedzialnością społeczną. Twórcze odkrywanie

Aby podnieść świadomość na temat zrównoważonego rozwoju, w ramach projektu powstały innowacyjne rozwiązania, takie jak alfabet zero waste, wspólna książka z opowiadaniami oraz EnviroBot_24, chatbot zasilany sztuczną inteligencją. Uczennice i uczniowie wykorzystali ankiety do zbadania poziomu świadomości klimatycznej, a także stworzyli cyfrowe wystawy i filmy edukacyjne, aby zaprezentować swoje wnioski.

Wspólne działanie

Pracując w międzynarodowych zespołach, uczennice i uczniowie dzielili się pomysłami i opracowywali treści na potrzeby kampanii w mediach społecznościowych oraz prezentacji online. Narzędzia cyfrowe zwiększały ich zaangażowanie, a wspólne wysiłki sprzyjały pracy zespołowej, międzykulturowemu uczeniu się i zaangażowaniu obywatelskiemu.

Wpływ lokalny

Poza przestrzenią cyfrową młodzież współpracowała z władzą lokalną, organizując akcje sprzątania środowiska. Te działania nadały nauce praktyczny wymiar i pomogły ukształtować aktywne i odpowiedzialne postawy obywatelskie, rozwijając jednocześnie kompetencje cyfrowe oraz umiejętności krytycznego myślenia i rozwiązywanie problemów.

Nasze uczennice i nasi uczniowie wykazali się aktywną postawą obywatelską, współpracując z lokalną władzą przy organizacji akcji sprzątania. Dzięki chatbotowi (EnviroBot_24) edukowali nie tylko społeczność lokalną, ale i międzynarodową.

Aktywna postawa obywatelska to nie tylko głosowanie czy udział w oficjalnych procesach; istnieje wiele sposobów, aby wnieść swój wkład w życie społeczne. Nawet małe inicjatywy, jak organizacja akcji sprzątania, mogą mieć duże znaczenie.

Let’s green the future
REALIZACJA

OPIS

Me, my heritage and you

Kraje: Finlandia, Francja, Hiszpania, Włochy

Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie I stopnia

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/me-myheritage-and-you

Rezultaty: https://shorturl.at/lwpub

W projekcie omówiono dziedzictwo kulturowe i globalne obywatelstwo przez pryzmat obiektów światowego dziedzictwa UNESCO. Uczennice i uczniowie poznawali wartość ochrony lokalnych i międzynarodowych zabytków kultury, doceniając różnorodne dziedzictwa Europy i tym samym rozwijając wspólne poczucie odpowiedzialności.

Dzięki badaniu, prezentowaniu i nominowaniu obiektów dziedzictwa kulturowego mogli przemyśleć kwestie tożsamości, włączenia społecznego i znaczenia ochrony wspólnej przeszłości z myślą o przyszłych pokoleniach.

REALIZACJA

Cyfrowy storytelling

Uczennice i uczniowie pracowali w międzynarodowych zespołach, aby badać i mapować miejsca UNESCO, dzielić się osobistymi powiązaniami z obiektami lokalnego dziedzictwa i nominować nowe miejsca do wpisania na wstępną listę UNESCO. Wykorzystywali filmy, fora i cyfrowe narracje do prezentowania swoich pomysłów i budowania więzi międzykulturowych.

Twórcza współpraca

Z pomocą narzędzi online i platformy TwinSpace uczennice i uczniowie tworzyli materiały wizualne, wspólnie pisali artykuły i głosowali w sprawach projektowych, takich jak wybór logo projektu. Zadania te zachęcały do wyrażania siebie, słuchania innych i refleksji nad różnymi perspektywami kulturowymi.

Aktywne uczestnictwo

Podejmowanie decyzji, ewaluacja i rozwiązywanie problemów były integralną częścią projektu i sprzyjały budowaniu rzeczywistego poczucia odpowiedzialności. Dyskutując na forach internetowych lub przygotowując wspólne prezentacje, uczennice i uczniowie rozwijali umiejętność pracy zespołowej, zdolności przywódcze i myślenie krytyczne, pogłębiając swoje zaangażowanie w przestrzeganie wartości obywatelskich i ochronę dziedzictwa kulturowego.

Praca w grupach międzynarodowych nad nominacją obiektów dziedzictwa UNESCO zachęciła młodzież do krytycznego myślenia o ochronie kultury, wzmocniła poczucie wspólnej odpowiedzialności i pogłębiła zrozumienie znaczenia aktywnej postawy obywatelskiej w Europie.

Zrozumiałem, że małe działania mogą przynieść wielkie zmiany. Chodzi o to, by zabierać głos, działać i wspierać ludzi wokół siebie.

Dade’s journey of change

Kraje: Grecja, Hiszpania, Litwa, Niemcy, Polska, Portugalia, Turcja, Włochy

Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie I stopnia

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/dadesjourney-change

Rezultaty: https://shorturl.at/JHKEK

OPIS

Projekt obejmował analizę pilnych globalnych wyzwań – od zmian klimatu i utraty bioróżnorodności po bezpieczeństwo cyfrowe i migracje – przez pryzmat globalnego obywatelstwa. Dzięki połączeniu edukacji obywatelskiej z kompetencjami cyfrowymi, edukacją ekologiczną i prawami człowieka, uczennice i uczniowie mogli zbadać powiązane zagadnienia w sposób twórczy i krytyczny. Ich działania uwydatniły wspólne wartości, refleksję etyczną oraz siłę wspólnych działań na rzecz zrównoważonej przyszłości sprzyjającej włączeniu społecznemu.

REALIZACJA

Interdyscyplinarne odkrywanie

Uczennice i uczniowie wspólnie przygotowywali artystyczne odpowiedzi na złożone tematy, opracowując plakaty, filmy, piosenki i e-booki. Współtworzony kalendarz tematyczny łączył zagadnienia zrównoważonego rozwoju, dobrostanu, praw człowieka i wydarzeń kulturowych, pomagając im dostrzec wspólne wątki w kulturach europejskich oraz wzmacniając ich poczucie współzależności.

Innowacyjne podejście wieloperspektywiczne

Poprzez dyskusje na forach online i zadania oparte na rolach uczennice i uczniowie wcielali się w dziennikarzy, naukowców czy ambasadorów na rzecz młodzieży, aby podejmować wyzwania z różnych perspektyw. W ramach projektu powstał również „Awatar Dade’a” –cyfrowa postać stworzona z pomocą sztucznej inteligencji, która odzwierciedlała wspólne wartości i inicjowała dyskusje o roli technologii w zrównoważonym rozwoju.

Dialog etyczny i działania społeczne

Uczennice i uczniowie prowadzili ciągłe dyskusje na temat dylematów związanych z technologią cyfrową, odpowiedzialności klimatycznej i włączenia społecznego. Analizowali problemy etyczne i proponowali odpowiedzialne, przyszłościowe rozwiązania. Końcowe rezultaty projektu – od animacji po kampanie społeczne – były prezentowane zarówno lokalnie, jak i międzynarodowo, wzmacniając zaangażowanie w świadome, kreatywne działania i współpracę społeczną.

Przykładem sytuacji, w której moje uczennice i moi uczniowie wykazali się aktywną postawą obywatelską w trakcie projektu, było działanie grupy zadaniowej dotyczącej zmian klimatu. Pracując w zespołach międzynarodowych, przyjęli role (np. influencerek i influencerów, osób ze świata nauki), aby wspólnie dyskutować i proponować rozwiązania dotyczące zmian klimatycznych.

Jeśli zadbamy o środowisko, ono nam się odwdzięczy. W efekcie będziemy prowadzić zdrowsze życie w czystszym miejscu. Nauczymy się także współistnieć w harmonii.

OPIS

Digital entrepreneurship and Generation Z

Kraje: Rumunia, Turcja Poziom edukacji: Kształcenie zawodowe podstawowe

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/digitalentrepreneurship-and-generation-z

Rezultaty: https://shorturl.at/S1EXM

Projekt poruszał kwestie tożsamości i potencjału pokolenia Z poprzez zagadnienia związane z obywatelstwem cyfrowym, przedsiębiorczością i świadomością kulturową.

Uczennice i uczniowie badali, w jaki sposób technologie cyfrowe wpływają na ich życie oraz jak można z nich korzystać sposób twórczy i odpowiedzialny. Dzięki interdyscyplinarnemu nauczaniu opartemu na kompetencjach rozwijali krytyczne myślenie, kluczowe umiejętności komunikacyjne i cyfrowe, a jednocześnie mogli zastanowić się, na czym polega zaangażowanie obywatelskie na poziomie globalnym.

REALIZACJA

Twórcze zaangażowanie cyfrowe

Uczennice i uczniowie współtworzyli mapy myśli dotyczące dobrostanu, przedsiębiorczości i tożsamości, przygotowywali cyfrowe biuletyny i słowniki oraz świętowali Dzień eTwinningu za pomocą wspólnego filmu. Ponadto uruchomili kanały informacyjne w mediach społecznościowych i korzystali z narzędzi takich jak Kahoot, aby w interaktywny sposób zgłębiać tematy projektu, wzmacniając swoje umiejętności techniczne i komunikacyjne.

Uczenie się międzyprzedmiotowe

Projekt został zintegrowany z programami nauczania różnych przedmiotów, co pozwoliło połączyć naukę języków, STEM, wiedzę o społeczeństwie i edukację medialną w spójny sposób. Działania wspierały szeroki zakres kompetencji kluczowych – od wielojęzyczności i myślenia naukowego po elastyczność i umiejętność współpracy.

Angażowanie innych

Nauczycielki i nauczyciele różnych przedmiotów ściśle współpracowali nie tylko ze sobą, ale także z uczennicami i uczniami, ich rodzinami oraz dyrekcją szkoły, tworząc dynamiczne, włączające środowisko edukacyjne. Takie podejście sprzyjało zaangażowaniu, budowało poczucie odpowiedzialności i kształtowało szkolną kulturę zaangażowania i refleksji.

Projekty dotyczące przedsiębiorczości cyfrowej zachęciły moje uczennice i moich uczniów, by nie skupiali się wyłącznie na sukcesie ekonomicznym, lecz działali także z myślą o odpowiedzialności społecznej. Pokolenie Z powinno zdawać sobie sprawę z wagi realizowania praw i obowiązków obywatelskich w świecie cyfrowym, wprowadzania zmian społecznych i przyczyniania się do zrównoważonego rozwoju.

Przeprowadzanie wywiadów z przedsiębiorcami podczas obchodów Dnia Obywatelstwa Cyfrowego i w ramach międzynarodowych webinarów dało mi zupełnie nowe odczucie – bycia wśród obywatelek i obywateli Europy.

Open your window to Europe!

OPIS

Kraje: Hiszpania, Holandia, Niemcy Poziom edukacji: Kształcenie zawodowe podstawowe

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/open-yourwindow-europe

Rezultaty: https://shorturl.at/E5AVw

REALIZACJA

Projekt połączył uczennice i uczniów szkół zawodowych z trzech krajów, aby wspólnie zastanowili się nad swoimi doświadczeniami z projektów Erasmus+ i eTwinning. Dzielenie się spostrzeżeniami na temat kultury, języka i oczekiwań w miejscu pracy wzmocniło ich poczucie tożsamości europejskiej, jednocześnie rozwijając umiejętności w zakresie języka angielskiego i komunikacji międzykulturowej oraz kompetencje cyfrowe. Projekt kładł duży nacisk na naukę poprzez praktykę, zachęcając uczestniczki i uczestników do krytycznego myślenia o podróżach, pracy i różnorodności kulturowej. Wymiana międzykulturowa

Za pośrednictwem narzędzi TwinSpace, MS Teams i forów internetowych uczennice i uczniowie dyskutowali o europejskich zwyczajach i językach oraz bezpieczeństwie pracy. Tworzyli infografiki o krajach i wymieniali się listami, a także wspólnie napisali cztery e-booki zawierające porady dla osób, które w przyszłości planują wziąć udział w programie Erasmus+.

Umiejętności językowe i cyfrowe

Pisanie listów motywacyjnych, prezentowanie swoich szkół za pomocą filmów i praca w języku angielskim we wszystkich działaniach pomogły uczennicom i uczniom w rozwijaniu kompetencji językowych i cyfrowych. Narzędzia cyfrowe wspierały kreatywność i współpracę, wywołując u nich poczucie, że nauka ma cel i jest dostosowana do ich potrzeb.

Podejście ukierunkowane na uczniów

Nauczycielki i nauczyciele kierowali procesem, ale to uczennice i uczniowie decydowali o treści. Porównywali systemy edukacyjne, kwestionowali stereotypy kulturowe i tworzyli materiały odzwierciedlające ich własne doświadczenia. Takie partycypacyjne podejście wspierało autonomię, empatię i włączającą współpracę, wyposażając ich w cenne kompetencje życiowe, edukacyjne i zawodowe.

Kluczowym momentem świadczącym o aktywnej postawie obywatelskiej moich uczennic i uczniów było zakwestionowanie przez nich stereotypów poprzez porównywanie realiów kulturowych w ramach dyskusji na TwinSpace. Z szacunkiem debatowali nad błędnymi wyobrażeniami, dzielili się osobistymi doświadczeniami i budowali dokładniejsze rozumienie różnych kultur europejskich.

Chodzi o robienie różnicy, choćby małej, poprzez angażowanie innych i otwartość na nowe perspektywy. Pomaga to przełamywać stereotypy, budować relacje i tworzyć bardziej włączający świat.

OPIS

Not single use, convert and reuse

Kraje: Portugalia, Turcja Poziom edukacji: Kształcenie zawodowe podstawowe

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/not-singleuse-convert-and-reuse

Rezultaty: https://shorturl.at/7sKYi

W projekcie poruszono temat zrównoważonego rozwoju, zachęcając młodzież do zrozumienia wpływu człowieka na planetę i podejmowania realnych działań. Interdyscyplinarne podejście pozwoliło im na zgłębienie takich zagadnień, jak ślad węglowy, redukcja odpadów i gospodarka o obiegu zamkniętym. Łącząc teorię z praktyką w ramach kreatywnych projektów i działań na rzecz społeczności, uczestniczki i uczestnicy projektu rozwijali poczucie odpowiedzialności za środowisko oraz aktywne postawy obywatelskie.

REALIZACJA

Nauka oparta na działaniu

Uczennice i uczniowie pracowali w grupach, badając lokalne problemy środowiskowe i proponując praktyczne rozwiązania. Organizowali kampanie informacyjne, prowadzili debaty i warsztaty dotyczące ponownego wykorzystania materiałów, przekuwając pomysły w działanie na rzecz swoich szkół i szerszych społeczności.

Uczenie się w społeczności

Od projektów upcyklingowych po działania wolontariackie – uczennice i uczniowie znaleźli praktyczne sposoby na poznanie zasad zrównoważonego rozwoju. Dzięki tym działaniom mogli przemyśleć własne nawyki, dostrzec wartość dóbr naturalnych i krytycznie spojrzeć na swoją rolę w ochronie środowiska.

Wspólny wpływ

Poprzez pracę zespołową i dialog uczennice i uczniowie rozwijali umiejętności komunikacji i rozwiązywania problemów, promując jednocześnie wspólne zaangażowanie na rzecz zrównoważonego rozwoju. Angażując swoje rodziny, rówieśniczki i rówieśników, a także kadrę pedagogiczną, przyczyniali się do budowania kultury świadomości ekologicznej opartej na empatii, odpowiedzialności i zaangażowaniu obywatelskim.

Wyjątkowym momentem uwypuklającym aktywną postawę obywatelską moich uczennic i uczniów było zorganizowanie przez nich kampanii na rzecz ograniczenia odpadów w szkole. Punktem kulminacyjnym była akcja zbiórki i ponownego wykorzystania materiałów z udziałem całej społeczności szkolnej, świadcząca o inicjatywie i poczuciu współodpowiedzialności.

Kiedy pomogliśmy przekształcić odpady w nowe produkty, poczułem się jak aktywny obywatel. Miło było zobaczyć, że potrafimy dać drugie życie rzeczom, które normalnie trafiłyby do kosza.

Cyber security

OPIS

Kraje: Macedonia Północna, Polska, Portugalia, Rumunia, Turcja, Tunezja Poziom edukacji: Kształcenie zawodowe podstawowe

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/cybersecurity-2

Rezultaty: https://shorturl.at/6mh6E

Projekt dotyczył związku między kompetencjami obywatelskimi a życiem cyfrowym, skupiając się na bezpieczeństwie w sieci, cyberbezpieczeństwie i odpowiedzialnym zachowaniu w przestrzeni cyfrowej. Uczennice i uczniowie badali, jaki wpływ mają ich działania na innych w środowisku online, oraz uczyli się, jak chronić siebie i swoje społeczności. Podejmując rzeczywiste wyzwania związane z cyfryzacją, projekt promował empatię, świadomość etyczną i aktywne obywatelstwo cyfrowe.

REALIZACJA

Badanie zagrożeń cyfrowych

Uczennice i uczniowie zgłębiali tematy takie jak cyberprzemoc, ochrona danych osobowych i dezinformacja. Poprzez dyskusje grupowe i studia przypadków analizowali rzeczywiste sytuacje i proponowali praktyczne rozwiązania, rozwijając zarówno świadomość, jak i odporność w cyfrowym świecie.

Tworzenie i udostępnianie

W ramach projektu uczennice i uczniowie przygotowywali treści cyfrowe, takie jak infografiki, filmy i kampanie informacyjne, aby edukować innych w zakresie cyberbezpieczeństwa. Wspólnie opracowane materiały były udostępniane w szkołach i w Internecie, wzmacniając przekaz o odpowiedzialnym i etycznym korzystaniu z technologii.

Krytyczna refleksja

Prezentując swoje wnioski i uczestnicząc w wymianie informacji zwrotnej, uczennice i uczniowie rozwijali umiejętności komunikacji i myślenia krytycznego. Projekt zachęcał do refleksji nad prawami cyfrowymi, oceny konsekwencji zachowań w sieci i rozważenia kariery w obszarze cyberbezpieczeństwa, budując podstawy odpowiedzialnego i świadomego obywatelstwa cyfrowego.

Momentem, w którym moje uczennice i moi uczniowie wykazali się aktywną postawą obywatelską, było zorganizowanie w szkole „Tygodnia Bezpiecznego Internetu”. Przygotowali oni kampanie informacyjne, dzielili się wskazówkami dotyczącymi bezpieczeństwa w sieci i zachęcali innych do przyjęcia odpowiedzialnych nawyków cyfrowych.

Udział w tym projekcie nauczył mnie, że odpowiedzialność w sieci jest równie ważna jak odpowiedzialność w prawdziwym życiu. Dowiedziałem się, w jaki sposób chronić swoje dane osobowe i jak pomagać innym czuć się bezpiecznie w środowisku cyfrowym.

OPIS

E.Y.E.S. on democracy (Engaged Young European Students)

Kraje: Hiszpania, Włochy Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie II stopnia

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/eyesdemocracy-engaged-young-europeanstudents

Rezultaty: https://shorturl.at/SaeJ3

Projekt zachęcał do refleksji nad znaczeniem demokracji oraz rolą, jaką trzeba pełnić, aby móc podtrzymać jej wartości. Dzięki wyjątkowej współpracy między dwiema szkołami biorącymi udział w programie „Szkoła-Ambasador Parlamentu Europejskiego”, uczennice i uczniowie zgłębiali takie zagadnienia, jak dyskryminacja, stereotypy i odpowiedzialność obywatelska. Dzięki połączeniu osobistych doświadczeń z szerzej rozumianymi wartościami europejskimi, projekt pomagał zrozumieć, że demokracja rozwija się dzięki aktywnemu uczestnictwu, dialogowi i poszanowaniu praw człowieka.

REALIZACJA

Wspólne odkrywanie

Pracując w 12 zespołach międzynarodowych, uczennice i uczniowie badali tematy związane z tożsamością europejską, pamięcią zbiorową i mechanizmami demokracji. Nagrywali podcasty i filmy, przedstawiali swoje stanowiska, a nawet powołali uczniowski „wzorowy rząd”, wykorzystując debaty i analizy do refleksji nad wyzwaniami stojącymi przed współczesną demokracją.

Zaangażowanie uczniowskie

Uczennice i uczniowie samodzielnie prowadzili dyskusje, dzielili się refleksjami i współtworzyli działania, zarówno podczas sesji na żywo, jak i z wykorzystaniem narzędzi asynchronicznych. W ich pracy szczególny nacisk położono na współpracę, negocjacje i rozwiązywanie problemów obywatelskich, co pogłębiało ich poczucie odpowiedzialności i krytyczne zaangażowanie.

Aktywna refleksja

Analizując studia przypadków, prowadząc ankiety i tworząc kreatywne treści, uczennice i uczniowie poszerzyli swoją wiedzę o zasadach demokracji i ich znaczeniu w codziennym życiu. To doświadczenie pomogło im rozwinąć poczucie empatii, odpowiedzialności i przynależności do wspólnego europejskiego projektu, przygotowując ich do podejmowania świadomych i aktywnych działań w zmieniającym się społeczeństwie demokratycznym.

Ważnym momentem było opracowanie przez zespoły uczniowskie wspólnych prac pisemnych na temat znaczenia pamięci i na temat zagrożeń wynikających z obojętności dla zachowania demokracji. W międzynarodowych zespołach dyskutowano o tym, jak tragedie historyczne, takie jak Holokaust, pokazują konsekwencje przymykania oczu na nietolerancję.

Udział w tym projekcie eTwinning nauczył mnie, że demokracja i wartości europejskie to nie tylko pojęcia teoretyczne, ale coś, czego wszyscy musimy aktywnie bronić i promować.

NextGen EUropeans

OPIS

Kraje: Bułgaria, Polska, Rumunia, Węgry, Włochy

Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie II stopnia

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/nextgeneuropeans

Rezultaty: https://shorturl.at/1vrII

W projekcie podjęto tematykę obywatelstwa europejskiego i dziedzictwa kulturowego poprzez kreatywne działania prowadzone z inicjatywy uczniowskiej, które miały na celu przybliżenie wartości, możliwości i tożsamości Unii Europejskiej. Inspirowany planem NextGenerationEU, projekt zachęcał pokolenie Z do refleksji nad tym, co dziś oznacza bycie Europejką lub Europejczykiem. Tematy obejmowały zarówno inicjatywy młodzieżowe UE, jak również etyczne wykorzystanie sztucznej inteligencji, a wszystko to w duchu celebracji wspólnych osiągnięć kulturowych Europy.

REALIZACJA

Kreatywne zaangażowanie

Uczennice i uczniowie tworzyli infografiki, posty w mediach społecznościowych oraz treści audio i wideo, aby wyrazić swoje poglądy na temat tożsamości i wartości europejskich. Pracując indywidualnie i zespołowo, prowadzili badania w Internecie z wykorzystaniem oficjalnych źródeł UE i przekształcali zebrane informacje w przystępne i atrakcyjne materiały dla młodzieży.

Dialog i ekspresja

Dzięki interaktywnym forom, wirtualnym tablicom i narzędziom online uczennice i uczniowie wymieniali się perspektywami oraz uczestniczyli w debatach opartych na faktach. Dyskusje sprzyjały refleksji nad tematami takimi jak różnorodność, etyka i jedność, a jednocześnie rozwijały umiejętności medialne i komunikacyjne.

Świętowanie kultury

W projekcie zrealizowano działania wielojęzyczne oparte na literaturze europejskiej, których zwieńczeniem było wydarzenie na żywo z okazji Dnia Autorów Europejskich. Łącząc odkrywanie kultury z edukacją obywatelską, uczennice i uczniowie pogłębiali poczucie przynależności do Europy oraz doceniali jej bogactwo dziedzictwa kulturowego.

Skuteczne nauczanie kompetencji obywatelskich polega na pomaganiu innym w dostrzeżeniu znaczenia różnych instytucji w ich codziennym życiu i umożliwieniu im rozpoznania, jak ich działania mogą kształtować lepszą przyszłość. W ramach ostatniej aktywności uczennice i uczniowie wcielili w życie aktywne postawy obywatelskie, debatując i zajmując stanowisko w kwestiach, które wcześniej zidentyfikowali i zaproponowali.

Unia Europejska to znacznie więcej niż to, czego uczymy się w ramach zajęć z edukacji obywatelskiej i warto było odkryć, jak wiele możliwości oferuje młodym ludziom takim jak my.

OPIS

SocioScienceTwinning

Kraje: Portugalia, Rumunia, Turcja, Włochy Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie II stopnia

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/ sociosciencetwinning

Rezultaty: https://shorturl.at/nO3j8

W projekcie poruszono kwestie społeczno-naukowe, zachęcając uczennice i uczniów do refleksji nad etycznymi, społecznymi i naukowymi wymiarami takich tematów jak zmiana klimatu, inżynieria genetyczna, sztuczna inteligencja i bioetyka. Krytyczna analiza rzeczywistych dylematów sprzyjała budowaniu świadomości naukowej, pogłębianiu rozumowania etycznego i refleksji nad rolą nauki w społeczeństwie, jednocześnie przyczyniając się do rozwoju umiejętności świadomego i odpowiedzialnego podejmowania decyzji.

REALIZACJA

Badania i argumentacja

Uczennice i uczniowie budowali argumenty oparte na dowodach korzystając z modelu Toulmina oraz opierając się na przeglądach literatury, opiniach eksperckich i ustrukturyzowanej ocenie źródeł. Dzięki wsparciu środowiska akademickiego mogli stosować praktyki badawcze i rozumowanie etyczne w analizie złożonych zagadnień.

Interdyscyplinarne rezultaty

Pracując w zespołach, uczennice i uczniowie tworzyli treści cyfrowe z wykorzystaniem narzędzi takich jak Canva, Padlet i Mentimeter. Wśród rezultatów znalazły się współtworzone prezentacje oraz seria podcastów przedstawiające ich spojrzenie na wyzwania społeczne związane z nauką.

Debaty i refleksja

Ustrukturyzowany format debat i dyskusji dała uczennicom i uczniom przestrzeń do wyrażania i rozwijania poglądów oraz ćwiczenia dialogu opartego na dowodach i wzajemnym szacunku. Doświadczenia te pogłębiły ich zrozumienie wpływu nauki na życie codzienne oraz zachęciły do krytycznego myślenia, skutecznej komunikacji i odpowiedzialnego działania.

Jako nauczycielka przekonałam się, że tematy społeczno-naukowe są nieodzownym elementem edukacji obywatelskiej. Model argumentacji Toulmina wspierał rozwój krytycznego myślenia i podejmowania decyzji. Ocena wiarygodności źródeł i budowanie argumentów opartych na dowodach daje uczennicom i uczniom możliwość pełnienia roli odpowiedzialnych obywatelek i obywateli.

Aktywna postawa obywatelska oznacza podejmowanie świadomych decyzji i szanowanie różnych punktów widzenia. Chodzi o korzystanie z wiarygodnych informacji, aby rozumieć problemy społeczne i przyczyniać się do pozytywnych zmian. Każdy z nas ma rolę do odegrania w kształtowaniu przyszłości, a małe działania mogą mieć duże znaczenie.

European changemakers

OPIS

Kraje: Hiszpania, Holandia, Irlandia, Słowenia Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie II stopnia

Link do projektu: https://school-education. ec.europa.eu/en/etwinning/projects/europeanchangemakers/twinspace

Rezultaty: https://shorturl.at/AY9EV

Projekt, osadzony w kontekście wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2024 roku, zachęcał do analizy takich obszarów tematycznych, jak udział w procesach demokratycznych, rzecznictwo młodzieży oraz problem dezinformacji. Uczennice i uczniowie aktywnie poznawali mechanizmy funkcjonowania demokracji i sposoby, w jakie młodzi ludzie mogą wpływać na zmiany, mimo że większość z nich nie była jeszcze uprawniona do głosowania. Zadania polegające na pisaniu manifestów politycznych, projektowaniu kampanii informacyjnych i prowadzeniu badań w grupach, sprzyjały zdobywaniu wiedzy na temat obowiązków i możliwości związanych z obywatelstwem na poziomie krajowym i europejskim.

REALIZACJA

Współpraca inicjowana przez młodzież

Ponad 100 uczennic i uczniów z 50 szkół biorących udział w programie „Szkoła-Ambasador Parlamentu Europejskiego” pracowało w międzynarodowych zespołach, badając istotne dla siebie zagadnienia, opracowując propozycje polityczne i projektując kampanie informacyjne. Tworzono manifesty polityczne oraz strategie przeciwdziałania dezinformacji, na każdym etapie stosując myślenie krytyczne i kompetencje obywatelskie.

Zaangażowanie społeczne i informacja zwrotna

Zespoły prezentowały swoje działania podczas webinariów. Informacje zwrotne od koleżanek i kolegów oraz opinie eksperckie wspierały refleksję, prowadzenie dyskusji i doskonalenie efektów pracy. W ramach projektu młodzież ćwiczyła również przemówienia publiczne, rzecznictwo cyfrowe i sprawdzanie faktów, aby móc skutecznie przekazywać swoje pomysły i sprawić, by jej głos został usłyszany.

Elastyczność i skalowalność

Dzięki elastycznej strukturze projekt mógł być dostosowany do różnych warunków, co pozwalało osobom prowadzącym zajęcia na dopasowanie go do potrzeb swoich uczennic i uczniów. Stosowany w całości lub częściowo, model projektu stanowił skuteczne narzędzie pobudzania znaczącego zaangażowania obywatelskiego i edukacji medialnej, zachęcając do myślenia globalnego i działania lokalnego.

Edukacja obywatelska nie powinna być odrębnym przedmiotem w planie lekcji, ani kolejną „odhaczaną” formalnością. Powinna być wcielona w codzienne życie szkoły. Uczennice i uczniowie powinni być w stanie zobaczyć procesy demokratyczne w praktyce i uczestniczyć w nich poprzez rady uczniowskie, przedstawicieli klas, kampanie społeczne oraz projekty takie jak ten.

Dzięki projektom eTwinning można nauczyć się o wiele więcej niż podczas zwykłych zajęć. Zadziwiło mnie, że dzięki eTwinningowi można doskonalić swoje umiejętności i wiedzę w tak przyjemny sposób.

Aktywności

Poniższy rozdział przedstawia serię aktywności zaprojektowanych aby wprowadzić hasło przewodnie na ten rok: „Edukacja obywatelska: razem świętujemy to, co nas łączy” poprzez aktywne, partycypacyjne uczenie się. Aktywności te można włączyć do projektów eTwinning lub wykorzystać niezależnie. Pomagają one zaangażować osoby uczące się w różne aspekty edukacji obywatelskiej, takie jak wspólna tożsamość, krytyczne myślenie, uczestnictwo w procesach demokratycznych, odpowiedzialność społeczna i świadomość kulturowa.

Pokój i rozwiązywanie konfliktów

Poziom edukacji: Wczesna edukacja

Tytuł aktywności: Dorastamy dzięki sobie – przewodnik po empatii i szacunku

Autorka: Antigoni Mavromichali, nauczycielka w Przedszkolu nr 100 w Atenach (Grecja)

Cel

Celem tej aktywności jest zaangażowanie uczennic i uczniów w działania na rzecz pokoju i rozwiązywania konfliktów poprzez naukę dialogu, negocjacji i poszukiwania pokojowych rozwiązań. Główne cele aktywności obejmują:

• rozwijanie współpracy i empatii poprzez dzielenie się osobistymi pragnieniami i udział w zajęciach grupowych,

• zachęcanie do aktywnego słuchania i wzajemnego szacunku poprzez umożliwienie wyrażania swoich potrzeb i uczuć,

• promowanie pracy zespołowej i komunikacji międzykulturowej poprzez tworzenie międzynarodowych grup i wspólne działania artystyczne,

• opracowanie materiału (przewodnika) promującego wzajemne zrozumienie, empatię i strategie rozwiązywania problemów w społeczności szkolnej.

Opis

• Wprowadzenie (30 minut): Osoba prowadząca zajęcia wykorzystuje przykład rzeczywistego konfliktu w klasie, aby ustanowić samorząd uczniowski zgodnie z pedagogiką Freineta. Grupa omawia swoje ogólne obawy i pragnienia, które zostaną później zapisane na cotygodniowym szablonie przy użyciu karteczek samoprzylepnych. Następnie grupa tworzy duży plakat podzielony na dni tygodnia, do którego codziennie będą dodawane nowe notatki.

• Głosowanie (15 minut): Dzieci wybierają głowę samorządu i osobę w roli

sekretarza, którzy pomogą zarządzać zgłoszeniami i usprawnią proces.

• Codzienne wpisy (10 minut): Każdego dnia grupa dostaje czas na dodanie swoich indywidualnych pragnień do plakatu.

• Prezentacja i kategoryzacja: Głowa samorządu i sekretarz prowadzą dyskusję plenarną na temat zebranych wpisów. Klasa kategoryzuje zgłoszone potrzeby według tematów, np. szacunek, życzliwość, bezpieczeństwo. Samorząd uczniowski podsumowuje wpisy i przygotowuje je na potrzeby spotkania online ze szkołami partnerskimi.

• Współpraca międzynarodowa (40 minut): Dzieci ze szkół partnerskich spotykają się w sieci, by porównać skategoryzowane potrzeby. Grupy omawiają podobieństwa i różnice oraz proponują ogólne kategorie.

• Twórcza ekspresja i propozycje (45 minut): Dzieci dołączają do konkretnej grupy tematycznej (na podstawie swoich zainteresowań) i pracują w zespołach międzynarodowych. Korzystając z narzędzi cyfrowych (np. Draw Chat, Colorillo), tworzą rysunki obrazujące ich propozycje rozwiązywania konfliktów dla danej kategorii.

• Końcowy rezultat (1 godzina): Przewodnik zawiera każdą skategoryzowaną potrzebę po jednej stronie oraz odpowiadający jej rysunek i propozycje rozwiązań po drugiej (narzędzie Canva). Aby wzbogacić przewodnik, można do niego opcjonalnie dołączyć nagrania audio w różnych językach przedstawiające potrzeby i propozycje.

Ewaluacja

• Dzieci podsumowują swój wkład i zdobytą wiedzę w formie krótkiej wypowiedzi.

• Osoba prowadząca zajęcia ocenia poziom dyskusji, kreatywność i praktyczność zaproponowanych rozwiązań. W ocenie uwzględnia się również aktywne uczestnictwo, wykazanie empatii i szacunku oraz jakość finalnej wersji przewodnika.

• Przewodnik jest oceniany pod kątem przejrzystości, kreatywności i skuteczności w przekazywaniu potrzeb uczennic i uczniów oraz zaproponowanych rozwiązań, z uwzględnieniem ewentualnych nagrań audio w różnych językach.

Świadomość ekologiczna i zaangażowanie obywatelskie

Poziom edukacji: Szkolnictwo podstawowe

Tytuł aktywności: Szkoła przyjazna pszczołom – petycja o więcej dzikich kwiatów

Autorka: Paraskevi Belogia, nauczycielka języka angielskiego w Szkole Podstawowej nr 16 w Larissie (Grecja)

Cel

Celem tej aktywności jest zaangażowanie uczennic i uczniów w praktyczną inicjatywę łączącą świadomość ekologiczną z zaangażowaniem obywatelskim. Główne cele aktywności obejmują:

• przekazanie wiedzy na temat zaangażowania obywatelskiego i sposobów wpływu na lokalne procesy decyzyjne,

• podnoszenie świadomości na temat znaczenia pszczół i różnorodności biologicznej,

• rozwijanie umiejętności pisania perswazyjnego i pracy zespołowej,

• zachęcanie do współpracy z lokalną władzą w celu promowania działań na rzecz środowiska.

Opis

Wprowadzenie pojęcia petycji (45 minut)

• Rozpocznij od dyskusji na forum TwinSpace na temat: Czym jest petycja? W jaki sposób może przyczynić się do pozytywnych zmian?

• Stwórz stronę w TwinSpace i zamieść na niej opisy i linki do prostych petycji zakończonych sukcesem. Dodaj tablicę TwinBoard i zachęć uczennice i uczniów do dodawania innych znanych im przykładów.

• Przygotuj i przeprowadź lekcję wprowadzającą temat: Dlaczego pszczoły są ważne? Dlaczego potrzebują więcej dzikich kwiatów? Jeśli szkoły partnerskie mierzą się z innymi problemami, można je porównać.

• Omów rolę burmistrzyni/burmistrza i wpływ decyzji samorządowych na środowisko.

o Podziel dzieci na małe grupy aby zastanowiły się, na czym według nich polega praca burmistrzyni/burmistrza.

o Poproś grupy o przygotowanie krótkiej prezentacji multimedialnej na ten temat.

Identyfikacja problemu (30 minut)

• Omów zagadnienie bioróżnorodności i utraty siedlisk w kontekście globalnym, odnosząc je do problemów lokalnych. Wyjaśnij, że pszczoły są ważne dla zapylania roślin, ale mają trudności z przetrwaniem z powodu utraty naturalnych siedlisk.

• Poproś uczennice i uczniów o obserwację szkolnego podwórka (jeśli to

możliwe, udajcie się na krótki spacer) i ocenę, czy jest tam wystarczająco dużo kwiatów dla pszczół. Grupy mogą udostępnić zdjęcia lub filmy ze swoich podwórek na TwinSpace projektu.

• Podczas spotkania online przeprowadź burzę mózgów: Co możemy zrobić w naszej szkole, by pomóc pszczołom?

Pisanie petycji (30 minut)

• Użyjcie narzędzi online aby wspólnie przygotować petycję. Pozwól na edycję w czasie rzeczywistym i dodawanie komentarzy przez uczennice i uczniów z różnych krajów. Razem zadecydujcie o treści petycji do burmistrzyni/burmistrza o wsparcie wysiewania większej liczby dzikich kwiatów na terenie szkoły i w zielonych przestrzeniach publicznych. Przykład: Szanowny Panie Burmistrzu, My, uczniowie szkoły [nazwa], jesteśmy zaniepokojeni spadkiem liczby pszczół w naszym mieście. Pszczoły są ważne dla zapylania roślin, jednak mają trudności ze znalezieniem kwiatów, dzięki którym mogłyby się żywić. Prosimy o wsparcie inicjatywy wysiewania łąk kwietnych na terenie naszej szkoły i w pobliskich parkach. Dzięki temu pomożemy pszczołom przetrwać, a nasze otoczenie stanie się bardziej zielone i piękne. Bardzo liczymy na Pana wsparcie. Dziękujemy!

• Upewnij się, że petycja zawiera miejsce na nazwiska i podpisy.

• Zbierz podpisy (1-2 dni, poza klasą)

• Zachęć uczennice i uczniów do zbierania podpisów od koleżanek i kolegów, nauczycielek i nauczycieli oraz rodziców. Następnie porozmawiajcie o tym, dlaczego ważne jest wytłumaczenie celu petycji podczas zbierania podpisów.

Przygotowanie do spotkania (30 minut)

• Przećwiczcie sposób, w jaki przedstawicie petycję burmistrzyni/ burmistrzowi. Podziel uczennice i uczniów na role (wyjaśnienie problemu, przedstawienie petycji, odpowiadanie na pytania).

Spotkanie z burmistrzynią/burmistrzem (30–60 minut, w zależności od dostępności)

• Zorganizuj wizytę w urzędzie miasta lub zaproś burmistrzynię/burmistrza (lub jej/jego przedstawicielkę/przedstawiciela) do szkoły.

• Uczennice i uczniowie formalnie przedstawiają swoją petycję.

Refleksja i dyskusja (45 minut)

• Porozmawiaj z partnerami o tym, jak uczennice i uczniowie czuli się, podejmując działania. Poproś grupy o opisanie swoich doświadczeń na tablicy TwinBoard, aby ich koleżanki i koledzy z zagranicy mogli się z nimi zapoznać.

• Zastanówcie się wspólnie, czego uczennice i uczniowie nauczyli się o zaangażowaniu obywatelskim. Podziel ich na międzynarodowe grupy i poproś o przygotowanie infografiki z najważniejszymi przesłaniami dotyczącymi zaangażowania obywatelskiego.

• Zastanówcie się, co można zrobić dalej, jeśli burmistrzyni/burmistrz poprze pomysł, lub jeśli trzeba będzie podjąć dalsze kroki.

Ewaluacja

• Użyj aplikacji Mentimeter do przeprowadzenia ankiet lub tworzenia chmur słów w czasie rzeczywistym (np. Jaka jest najważniejsza rzecz, której się nauczyliście?).

• Stwórzcie wspólną mapę działań za pomocą Google Maps lub Padlet, oznaczając szkoły, w których powstały petycje. Szkoły mogą dodać zdjęcia, filmy lub opisy swoich petycji i ich rezultatów.

• Zorganizuj ostatnie spotkanie online, podczas którego uczennice i uczniowie z różnych szkół zaprezentują swoje petycje, omówią rzeczy, których się nauczyli oraz dalsze plany działania.

• Aktywność można dostosować do innych tematów ważnych dla dzieci, takich jak ograniczanie użycia plastiku, poprawa bezpieczeństwa na placach zabaw czy zwiększenie liczby koszy do segregacji w przestrzeni publicznej.

• Zachęcanie uczennic i uczniów do działania w istotnych dla nich sprawach sprzyja rozwojowi poczucia odpowiedzialności obywatelskiej i uświadamia im siłę własnego głosu.

• Aktywność można również dostosować do młodszych dzieci w ramach wczesnej edukacji.

Demokracja i odpowiedzialność społeczna

Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie I stopnia

Tytuł aktywności: Ustanawianie konstytucji Dzieciogrodu (ang. Kidtopia)

Autorka: Esin Yalçin, nauczycielka nauk społecznych w Szkole Średniej I stopnia Hasanağa Şehit Piyade Er Kadira Çavuşoğlu (Turcja)

Cel

Celem aktywności jest zapoznanie uczennic i uczniów z zasadami demokracji, poczuciem odpowiedzialności społecznej i regułami funkcjonowania społeczności. Główne cele aktywności obejmują:

• zwiększenie świadomości uczennic i uczniów na temat ich przyszłych ról w społeczeństwie,

• wspieranie rozwoju uczennic i uczniów w kierunku bardziej świadomej i odpowiedzialnej postawy obywatelskiej,

• zachęcanie do krytycznego myślenia i refleksji nad dobrem wspólnym i odpowiedzialnością jednostki,

Uwagi

• rozwijanie poczucia zaangażowania i odpowiedzialności obywatelskich w kontekście demokracji.

Opis

• Wprowadzenie do tematu społeczeństwa i demokracji (30 minut): Rozpocznij od zapoznania grupy z pojęciami demokracji, rządów i zasad społecznych. Omów znaczenie reguł dla utrzymania porządku, sprawiedliwości i uczciwości. Poproś uczennice i uczniów, aby opisali przykłady prawdziwych konstytucji lub umów społecznych za pomocą TwinBoard lub TwinSpace, aby zilustrować, w jaki sposób społeczeństwa rządzą się uzgodnionymi zasadami.

• Burza mózgów (30 minut): Uczennice i uczniowie dzielą się na międzynarodowe grupy (3-5 osób) w osobnych pokojach spotkań online lub na asynchronicznych forach dyskusyjnych. Poproś ich aby wyobrazili sobie, że zakładają nowe miasto o nazwie Dzieciogród. Uczennice i uczniowie przeprowadzają burzę mózgów i tworzą wizję Dzieciogrodu, odpowiadając na pytania takie jak:

o Jak powinien wyglądać Dzieciogród? Jakie środowisko będzie go charakteryzować?

o Jakimi podstawowymi wartościami będą się kierować osoby mieszkające w Dzieciogrodzie?

o W jaki sposób osoby mieszkające w Dzieciogrodzie powinny się nawzajem traktować?

• Grupy zapisują swoje pomysły w udostępnionym dokumencie i wspólnie tworzą szkic miasta lub projektują flagę albo godło reprezentujące Dzieciogród. Prace są umieszczane na TwinSpace, gdzie inne zespoły mogą je przeglądać i komentować.

• Następnie każda grupa prezentuje swoją wizję Dzieciogrodu, przedstawiając kluczowe wartości i cele przyświecające miastu. Podczas burzy mózgów uczennice i uczniowie określają niezbędne zasady obowiązujące w ich społeczeństwie. Każda osoba przedstawia propozycje przepisów prawnych, które zapewnią pokój, porządek i sprawiedliwość w mieście.

• Gdy wizja społeczności jest już jasno określona, pomóż uczennicom i uczniom w stworzeniu zasad odzwierciedlających wartości, które powinny być podtrzymane. Następnie grupy opracowują konkretne przepisy prawne i wytyczne, które zapewnią pokój, porządek i sprawiedliwość w Dzieciogrodzie. Aby ułatwić zadanie, możesz im zadać następujące pytania:

o Jakie prawa i obowiązki będą mieli obywatelki i obywatele

Dzieciogrodu?

o W jaki sposób będą rozwiązywane konflikty?

• Następnie każda grupa przedstawia swoją listę zasad. Uczennice i uczniowie wspólnie je omawiają, poprawiają i głosują (korzystając z opcji ankiety na TwinSpace) nad tym, które zasady powinny zostać uwzględnione w ostatecznej wersji Konstytucji Dzieciogrodu

• Refleksja (45 minut): Uczennice i uczniowie zastanawiają się, na czym

polega odpowiedzialna postawa obywatelska w obrębie społeczności. Zachęć ich do rozważenia, jak zasady obowiązujące w Dzieciogrodzie odnoszą się do ich roli w prawdziwym świecie i jak mogą je zastosować w życiu codziennym. Refleksje mogą być zapisane lub przedstawione ustnie.

Ewaluacja

• Osoby prowadzące zajęcia obserwują zaangażowanie uczennic i uczniów oraz ich wkład w burzę mózgów, dyskusje i pracę w grupach.

• Uczennice i uczniowie przekazują informację zwrotną na temat wkładu i pomysłów swoich koleżanek i kolegów.

• Uczennice i uczniowie przygotowują krótką refleksję lub propozycję działań, szczegółowo opisującą sposób, w jaki wartości Konstytucji Dzieciogrodu mogą być zastosowane w ich życiu.

Równość płci i zaangażowanie obywatelskie

Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie II stopnia

Tytuł aktywności: Zgromadzenie kobiet – głosy kobiet od starożytności po współczesność

Autorka: Maria Lorenza Campanella, nauczycielka języka angielskiego i literatury w Liceo Scientifico Statale „G. Berto” w Vibo Valentia (Włochy)

Cel

Aktywność stanowi część projektu eTwinning realizowanego we współpracy z dwiema szkołami z Hiszpanii, dwiema z Włoch, jedną z Francji i jedną z Grecji. Uczennice i uczniowie angażują się w badanie porównawcze postaci kobiecych z historii i współczesności, pogłębiając swoją wiedzę na temat ról płciowych i zaangażowania obywatelskiego. Główne cele tej aktywności obejmują:

• rozwijanie świadomości na temat historycznego statusu kobiet i ewolucji praw kobiet,

• analiza luki płciowej i jej znaczenia we współczesnym świecie, przy jednoczesnym kształtowaniu poczucia odpowiedzialności obywatelskiej,

• promowanie nauki języków klasycznych oraz wzmacnianie uznania dla kultury antycznej jako fundamentu obywatelstwa europejskiego.

Opis

Uczennice i uczniowie pracują w zespołach międzynarodowych, badając sylwetki dziesięciu wpływowych kobiet ze starożytności, które wniosły istotny wkład w życie swoich społeczności. Następnie porównują je ze współczesnymi kobietami, które stanowią dla nich inspirację, oraz omawiają podobieństwa między przeszłymi i współczesnymi wyzwaniami stojącymi przed kobietami oraz ich osiągnięciami.

• Wybór tematu (1 tydzień): Uczennice i uczniowie prowadzą dyskusję na forum projektu na TwinSpace i uzgadniają, które postaci historyczne będą badać.

• Faza badawcza (2 tygodnie): Uczennice i uczniowie zbierają informacje o wybranych postaciach, korzystając z wiarygodnych źródeł.

• Opracowanie treści (2 tygodnie): Uczennice i uczniowie opracowują zgromadzony materiał, dodają bibliografię i formułują skłaniające do refleksji pytanie do końcowego quizu.

• Przygotowanie wywiadu (2 tygodnie): Każda osoba przeprowadza wywiad z kobietą ze swojej społeczności, która stanowi dla niej inspirację, dokumentując jej doświadczenia i osiągnięcia.

• Publikacja i refleksja (1 tydzień): Uczennice i uczniowie zamieszczają wywiady na TwinSpace, przypisując je do wybranych postaci historycznych, z którymi identyfikują się rozmówczynie. Dodają też uzasadnienie swojego wyboru.

• Międzynarodowa inspiracja (2–3 tygodnie): Uczennice i uczniowie zapoznają się z wywiadami rówieśniczek i rówieśników z innych krajów, wybierają kobietę, która stanowi dla nich inspirację, oraz angażują się w dyskusję na forum, aby omówić wybory swoje oraz koleżanek i kolegów.

Ewaluacja

• Aktywny udział w quizie sprawdzającym wiedzę o wkładzie kobiet w starożytności.

• Udział w refleksyjnych dyskusjach na temat kobiet stanowiących inspirację oraz ich istotnej roli w przeszłości i współczesności.

• Udział w dyskusjach w klasie wykazujący głębokie zrozumienie omawianych tematów.

Rozumowanie naukowe i aktywne obywatelstwo

Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie II stopnia

Argumentuj, by działać – zaangażowanie w zagadnienia społecznonaukowe poprzez argumentację

Autorka: Yaprak Bebek, nauczycielka biologii w Gölcük Science High School (Turcja)

Cel

Celem tej aktywności jest rozwijanie krytycznego myślenia, rozumowania naukowego i aktywnej postawy obywatelskiej poprzez analizę zagadnień społeczno-naukowych. Główne cele aktywności obejmują:

• zrozumienie znaczenia odpowiedzialności obywatelskiej poprzez ocenę rzeczywistych problemów wpływających na społeczeństwo,

• kształtowanie aktywnej postawy obywatelskiej poprzez merytoryczną dyskusję i świadome podejmowanie decyzji,

• rozwijanie empatii poprzez uwzględnianie zróżnicowanych punktów widzenia i implikacji etycznych,

• doskonalenie umiejętności współpracy cyfrowej poprzez udział w dyskusjach online.

Opis

• Wprowadzenie do zagadnień społeczno-naukowych i modelu argumentacji (30 minut): Rozpocznij od omówienia pojęcia zagadnień społeczno-naukowych, takich jak szczepienia, zmiany klimatyczne czy etyka sztucznej inteligencji. Następnie wyjaśnij model argumentacji Toulmina (teza, dane, uzasadnienie) na prostym przykładzie, aby pomóc uczennicom i uczniom zrozumieć strukturę argumentacji. Pokaż krótki film lub artykuł, aby zainteresować ich tematem i zapewnić kontekst. Następnie zorganizuj krótki quiz lub dyskusję na TwinSpace w celu sprawdzenia zrozumienia materiału.

• Wybór tematu i tworzenie grup (30 minut): Uczennice i uczniowie przeprowadzają burzę mózgów na temat różnych kwestii społecznonaukowych istotnych dla ich społeczności lub w kontekście globalnym. Poprzez głosowanie (np. w formie ankiet lub na TwinSpace) wybierają jeden temat do realizacji. Następnie dzielą się na małe międzynarodowe grupy (4–5 uczniów).

• Faza badawcza (1–2 godziny, asynchronicznie): Każda grupa bada wybrany temat z różnych punktów widzenia, gromadząc dane na poparcie swoich argumentów. Uczennice i uczniowie porządkują wyniki swojej pracy zgodnie z modelem Toulmina: formułują tezy, zbierają dane i uzasadniają swoje stanowiska. Narzędzia do współpracy online (takie jak TwinSpace, Google Docs, Padlet czy Jamboard) sprzyjają efektywnej współpracy oraz umożliwiają dokumentowanie i dzielenie się wynikami.

• Sesja argumentacyjna online (1 godzina, synchronicznie): Każda grupa prezentuje swój argument podczas spotkania online, przedstawiając tezę i zgromadzone dowody. Grupy wymieniają się kontrargumentami, przedstawiają alternatywne punkty widzenia i z szacunkiem kwestionują stanowiska innych. Osoba prowadząca zajęcia moderuje dyskusję, dbając o to, by debata miała odpowiednią strukturę, włączający charakter i była prowadzona z szacunkiem.

• Refleksja i działanie (30 minut): Uczennice i uczniowie poddają refleksji sposób, w jaki dyskusja mogła zmienić lub wzmocnić ich punkt widzenia na daną kwestię. Na koniec, w tych samych międzynarodowych zespołach, finalizują swoje argumenty i tworzą krótką propozycję działania lub strategii. Może to być np. list do lokalnego organu władzy lub pomysł na kampanię informacyjną. Zachęć ich do zastanowienia się nad swoją rolą jako aktywnych obywatelek i obywateli w rozwiązywaniu danego problemu. Rezultatem może być plakat, list oficjalny itp.

Ewaluacja

• Osoby prowadzące zajęcia obserwują zaangażowanie uczennic i uczniów podczas dyskusji online, korzystając z kryteriów oceny, obejmujących klarowność przedstawionych tez, jakość zebranych dowodów oraz sposób prowadzenia dyskusji z poszanowaniem dla innych argumentów.

• Uczennice i uczniowie wypełniają formularz opinii na temat pracy koleżanek i kolegów z grupy, przekazując konstruktywną informację zwrotną dotyczącą współpracy i jakości argumentacji.

• Uczennice i uczniowie przygotowują pisemną refleksję lub propozycję działania, przedstawiając, jak zmieniały się ich poglądy podczas aktywności i nakreślając, w jaki sposób mogą wykazywać zaangażowanie obywatelskie.

• Na zakończenie można przeprowadzić quiz sprawdzający znajomość modelu Toulmina i założeń rozumowania społeczno-naukowego, by ocenić stopień opanowania zagadnień i narzędzi używanych w trakcie aktywności.

Wspieranie praw człowieka

Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie II stopnia

Tytuł aktywności: Walcz o swoje prawa

Autorka: Cornelia Alina Moț, nauczycielka w szkole podstawowej w Găvojdia (Rumunia)

Cel

Celem tej aktywności jest sprawienie, aby uczennice i uczniowie lepiej rozumieli prawa człowieka i mogli działać na ich rzecz poprzez podnoszenie ich świadomości w tym zakresie oraz rozwijanie umiejętności myślenia krytycznego i współpracy. Główne cele aktywności obejmują:

• podniesienie świadomości na temat podstawowych praw człowieka i znaczenia ich przestrzegania,

• promowanie poczucia empatii i solidarności wobec grup narażonych na wykluczenie,

• rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia poprzez analizę sytuacji naruszania praw,

• doskonalenie umiejętności współpracy i komunikacji.

Opis

• Krótko wyjaśnij pojęcie praw człowieka i ich znaczenie w życiu codziennym. Przedstaw Powszechną Deklarację Praw Człowieka i wyróżnij jej kluczowe punkty. Następnie podziel uczennice i uczniów na

grupy międzynarodowe i przeprowadź wstępną ankietę, aby ocenić ich wiedzę na temat praw człowieka.

• Każda grupa ma za zadanie przeanalizować treść jednego artykułu Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Uczennice i uczniowie omawiają rzeczywiste przypadki naruszenia praw człowieka (np. wolności słowa, prawa do edukacji). Zorganizuj forum dyskusyjne na TwinSpace, na którym będą dzielić się wnioskami i przemyśleniami na temat omawianych przypadków.

• Uczennice i uczniowie mogą przygotować materiały wizualne (np. plakaty, prezentacje, filmy) promujące konkretny zakres praw człowieka, bazując na przeprowadzonych badaniach, i udostępniają je na TwinBoard. Następnie uczestniczą w grach opartych na ogrywaniu ról, prezentując sytuacje związane z naruszeniem lub obroną praw człowieka z obu punktów widzenia.

• Dodatkowo grupy przygotowują przykłady listów otwartych do organizacji międzynarodowych lub instytucji rządowych, w których będą zabierać głos w sprawie konkretnego problemu związanego z prawami człowieka. Warto rozważyć zorganizowanie konferencji online, podczas której zespoły zaprezentują swoje wnioski i przygotowane materiały (za zgodą uczennic i uczniów rezultaty projektu mogą zostać udostępnione publicznie lub wykorzystane w szkolnej kampanii edukacyjnej).

Ewaluacja

• Uczennice i uczniowie wypełniają ankietę oceniającą ich wiedzę na temat praw człowieka przed i po realizacji aktywności.

• Uczennice i uczniowie zastanowią się, czego się nauczyli i jak mogą wykorzystać tę wiedzę w prawdziwym życiu, aby działać na rzecz praw człowieka.

Krytyczne umiejętności cyfrowe

Poziom edukacji: Szkolnictwo średnie II stopnia

Tytuł aktywności: Pułapki sztucznej inteligencji w edukacji

Autorka: Romina Marchesani, nauczycielka języka angielskiego i trenerka nauczycieli w IIS Acciaiuoli-Einaudi, Ipsia G. Marconi Ortona (Włochy)

Cel

Celem aktywności jest rozwinięcie umiejętności krytycznego myślenia poprzez analizę ograniczeń sztucznej inteligencji w edukacji, refleksję nad kwestiami etycznymi oraz zrozumienie znaczenia nadzoru człowieka. Poprzez rozważania na temat wpływu AI na społeczeństwo uczennice i uczniowie stają się bardziej świadomi znaczenia aktywnej i odpowiedzialnej postawy obywatelskiej.

Uczą się oceniać nowe technologie w sposób krytyczny i promować ich odpowiedzialne wykorzystanie w kontekście edukacyjnym i społecznym. Główne cele aktywności obejmują:

• zbadanie i krytyczną analizę wad stosowania AI w edukacji,

• rozwijanie umiejętności cyfrowych i krytycznego myślenia,

• doskonalenie kreatywności i kompetencji cyfrowych poprzez tworzenie jednostronicowych prezentacji,

• pobudzanie umiejętności rozwiązywania problemów poprzez proponowanie rozwiązań dla wyzwań związanych z AI w edukacji.

Opis

Rozpocznij od interaktywnej prezentacji lub krótkiego filmu:

• Czym jest sztuczna inteligencja i jak jest wykorzystywana w szkołach (np. chatboty, automatyczne ocenianie, analiza danych dotyczących uczenia się)?

• Omów zarówno zalety, jak i ryzyka związane z narzędziami AI, takimi jak ChatGPT, algorytmy predykcyjne, rozpoznawanie twarzy w klasach itp. Zbierz opinie uczennic i uczniów za pomocą ankiety lub tablicy TwinBoard:

• Gdzie zauważasz obecność AI w swoim procesie uczenia się?

• Jakie masz obawy związane z wykorzystaniem AI w edukacji? Uczennice i uczniowie tworzą trzyosobowe zespoły lokalne lub międzynarodowe. Każdy zespół:

• bada trzy–cztery główne ograniczenia lub zagrożenia związane z AI w edukacji (np. stronniczość, prywatność danych, brak empatii, dezinformacja, nadmierna zależność),

• gromadzi przykłady, artykuły prasowe lub opinie ekspertów,

• używa wspólnego dokumentu lub tablicy TwinBoard do organizowania informacji.

Każdy zespół przygotowuje swoją jednostronicową prezentację, w której:

• definiuje temat (AI w edukacji),

• tworzy chwytliwy tytuł i krótkie wprowadzenie przedstawiające rolę AI w edukacji,

• jasno przedstawia wybrane zagrożenia za pomocą zwięzłych opisów i przykładów,

• proponuje możliwe rozwiązania danych problemów,

• dodaje elementy wizualne, ramki i grafiki w celu zwiększenia czytelności i atrakcyjności prezentacji,

• następnie zespoły finalizują swoje prezentacje: można ją wykonać ręcznie lub w programie Canva, korzystając z dostępnych samouczków,

• na koniec zespoły dokonują przeglądu i edycji, sprawdzając pracę pod kątem dokładności, przejrzystości i jakości.

Każdy zespół udostępnia gotową pracę (skan lub plik cyfrowy) na TwinBoard, podając swoje imiona, nazwę szkoły i kraj.

Ewaluacja

• Uczennice i uczniowie biorą udział w dyskusji, udzielając konstruktywnej informacji zwrotnej na temat prac innych zespołów.

• Grupy wspólnie omawiają zidentyfikowane zagrożenia i proponowane rozwiązania.

Uwagi

• Aktywność może być dostosowana do kształcenia podstawowego zawodowego poprzez skupienie się na wykorzystaniu sztucznej inteligencji w środowisku zawodowym, np. w automatyzacji procesów przemysłowych, konserwacji predykcyjnej maszyn w sektorach technicznych lub narzędziach obsługi klienta opartych na AI.

• Inne propozycje mogą obejmować analizę zgodności AI z przepisami i standardami branżowymi, włączenie ćwiczeń praktycznych z wykorzystaniem narzędzi AI w konkretnym zawodzie lub przeprowadzenie wywiadów z osobami z konkretnych branż na temat wdrażania AI w ich środowiskach pracy.

Zakończenie 5

Przykłady zebrane w niniejszej publikacji pokazują, że edukacja to nie tylko przekazywanie wiedzy, lecz także kształtowanie charakteru, wartości i ducha wspólnoty. U podstaw edukacji obywatelskiej leży przygotowanie młodych ludzi do tego, by aktywnie brali udział w życiu społecznym – z rozwagą, empatią i odwagą.

Zgromadzone tu różnorodne i inspirujące przykłady zaczerpnięte od całej społeczności eTwinning ilustrują, w jaki sposób można włączyć edukację obywatelską do zajęć w klasie; nie jako odrębny przedmiot, ale jako żywe i autentyczne doświadczenie. Przedstawione projekty eTwinning demonstrują, jak współpraca ponad granicami może przekształcić abstrakcyjne wartości w konkretne, transformujące działania na różnych etapach kształcenia: wczesnej edukacji, jak również szkolnictwa podstawowego, średniego i zawodowego. Stanowią też przykład na to, jak ciekawość może przerodzić się w dociekanie, jak współpraca może budować empatię i jak uczennice i uczniowie mogą zacząć wykazywać się aktywną postawą obywatelską dzięki rzeczywistym wyzwaniom.

Wszystkie te historie łączy przekonanie, że zaangażowania obywatelskiego uczymy się poprzez działanie. Niezależnie od tego, czy chodzi o ochronę pszczół, debatę na temat praw cyfrowych, odkrywanie dziedzictwa kulturowego czy pisanie manifestów na rzecz lepszej Europy, uczennice i uczniowie nie ograniczają się jedynie do przyswajania wiedzy. Aktywnie uczestniczą w życiu społecznym, tworzą i kształtują wspólnoty marząc o bardziej sprawiedliwym, włączającym i zrównoważonym świecie. eTwinning zapewnia przestrzeń, narzędzia i inspirację na tej drodze. Łączy klasy, zachęca do innowacji i wspiera Was – nauczycielki i nauczycieli – w ożywianiu wartości leżących u podstaw demokracji: szacunku, zaangażowania, odpowiedzialności, solidarności i krytycznego myślenia. Pomaga zarówno Wam, jak i Waszym uczennicom i uczniom, przekraczać granice – geograficzne i intelektualne – aby wspólnie budować prawdziwe poczucie europejskiego i globalnego obywatelstwa.

Niniejsza publikacja to nie tylko zbiór pomysłów, doświadczeń i zasobów, które mogą wspierać Waszą praktykę. To również zaproszenie do refleksji, eksperymentowania i inspirowania innych. Edukacja obywatelska nie jest wyznaczonym celem; to ścieżka, którą podążamy razem, a każde nowe pokolenie wnosi na nią swoje nadzieje, głosy i wyobrażenia.

Patrząc w przyszłość, pamiętajmy, że dzisiejsze klasy to jutrzejsze społeczeństwa. Czas, energia i troska, które wkładacie w rozwijanie świadomości obywatelskiej i zaangażowania uczennic i uczniów, odbiją się echem daleko poza murami szkoły. Nie tylko uczycie – pomagacie kształtować obywatelki i obywateli, którzy są świadomi, empatyczni i zaangażowani społecznie.

Razem nie tylko świętujemy to, co nas łączy, ale kształtujemy to, co nas definiuje.

6 Odniesienia

Damiani, V., Losito, B., Agrusti, G. & Schulz, W., Young citizens’ views and engagement in a changing Europe, 2024, https://doi.org/10.1007/978-3-031-68631-3

Deklaracja paryska w sprawie promowania, poprzez edukację, obywatelstwa i wspólnych wartości, jakimi są wolność, tolerancja i niedyskryminacja, 2015, Nieformalne spotkanie ministrów edukacji państw Unii Europejskiej, https://wikis.ec.europa.eu/spaces/EAC/pages/55903445/ Equality+and+Values+Documents?preview=/55903445/121439779/paris_ declaration_2015_en.pdf

Komisja Europejska, Grupy robocze ds. ram strategicznych europejskiego obszaru edukacji, 2024, https://education.ec.europa.eu/pl/about-eea/working-groups

Komisja Europejska, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie planu działania na rzecz umiejętności podstawowych, COM (2025) 88 final, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:52025DC0088

Komisja Europejska: Dyrekcja Generalna ds. Edukacji, Młodzieży, Sportu i Kultury, ECORYS, van Driel, B., ECORYS, Donlevy, V. et al., Issue paper on citizen education, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2023, https://op.europa.eu/pl/publicationdetail/-/publication/03af1d4e-582b-11ee-9220-01aa75ed71a1

Komisja Europejska: Dyrekcja Generalna ds. Edukacji, Młodzieży, Sportu i Kultury, Grupa robocza ds. równości i wartości, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2024, https://op.europa.eu/pl/web/eu-law-and-publications/publication-detail/-/ publication/2ef2a7b3-3366-11ef-b441-01aa75ed71a1

Rada Unii Europejskiej, Konkluzje Rady w sprawie wkładu kształcenia i szkolenia we wzmacnianie wspólnych wartości europejskich i obywatelstwa demokratycznego, (C/2023/1419), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ TXT/?uri=CELEX:52023XG01419

Rada Unii Europejskiej, Konkluzje Rady w sprawie wkładu kształcenia i szkolenia we wzmacnianie wspólnych wartości europejskich i obywatelstwa demokratycznego, (C/2023/1339), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ TXT/?uri=CELEX:52023XG01339

Rada Unii Europejskiej, Rezolucja Rady w sprawie strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia na rzecz europejskiego obszaru edukacji i w szerszej perspektywie (2021-2030), (2021/C 66/01), https://eur-lex. europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32021G0226(01)

Rada Unii Europejskiej, Zalecenie Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie promowania wspólnych wartości, edukacji włączającej i europejskiego wymiaru nauczania, (2018/C 195/01), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ TXT/?uri=CELEX:32018H0607(01)

Rada Unii Europejskiej, Zalecenie Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie, (2018/C 189/01), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32018H0604(01)

7 Świętujemy 20 lat eTwinningu:

Łączymy nauczycieli, inspirujemy edukację

eTwinning: Jak to się zaczęło

W styczniu 2005 roku Komisja Europejska uruchomiła program eTwinning jako część inicjatywy eLearning, mając na celu połączenie szkół w całej Europie poprzez współpracę cyfrową. W przeciwieństwie do tradycyjnych programów grantowych, eTwinning zapewniał bezpłatny dostęp do bezpiecznej platformy internetowej służącej wymianie wiedzy i dialogowi międzykulturowemu.

Już w pierwszym roku działania w inicjatywie wzięło udział 10 000 nauczycielek i nauczycieli z 7 000 szkół z 27 krajów, realizując niemal 2 000 projektów – obiecujący początek dla nowego programu. Były komisarz Ján Figel, dostrzegając kluczowe znaczenie integracji technologii informacyjno-komunikacyjnych dla przejścia od tradycyjnego nauczania do edukacji wspieranej cyfrowo, nazwał eTwinning „złotą szansą” dla uczennic i uczniów na rozwijanie kompetencji cyfrowych, współpracę w różnych dziedzinach oraz pogłębianie wiedzy o językowej i kulturowej różnorodności Europy.

Do 2006 roku liczba osób zaangażowanych w program podwoiła się, co odzwierciedlało rosnące zainteresowanie cyfrową współpracą zarówno wśród nauczycielek i nauczycieli, jak i uczennic i uczniów. eTwinning wyróżniał się na tle innych europejskich programów edukacyjnych swoim unikalnym podejściem: zamiast wsparcia finansowego oferował szkołom bezpłatny dostęp do bezpiecznej platformy internetowej, ułatwiającej nawiązywanie partnerstw. Ta elastyczność pozwalała szkołom nawiązywać współpracę zarówno przy krótkoterminowych projektach trwających kilka tygodni, jak i przy długoterminowej integracji z programem nauczania.

Program eTwinning może przenieść wszystkie zakątki Europy do sal lekcyjnych naszych dzieci. Udział w eTwinningu pozwala uczniom i uczennicom docenić inne kultury i języki, a przy tym rozwijać umiejętności cyfrowe. W ten sposób eTwinning nie tylko zbliża Europejki i Europejczyków z różnych części kontynentu, ale także wspiera rozwój kompetencji, których potrzebuje nasza gospodarka, w coraz większym stopniu zdominowana przez technologie informacyjno-komunikacyjne.

Ján Figel, były komisarz europejski ds. edukacji

Dwie dekady później, dzięki zaangażowaniu ponad 1,2 miliona nauczycielek i nauczycieli oraz realizacji 170 000 projektów europejskich z udziałem milionów uczennic i uczniów, eTwinning wciąż pozostaje silnym przykładem edukacji cyfrowej i współpracy europejskiej, zawsze w zgodzie z najnowszymi trendami edukacyjnymi.

eTwinning w skrócie

Podróż w czasie: najważniejsze kamienie milowe

Uruchomienie programu eTwinning.

Wprowadzenie Krajowych Odznak Jakości, wręczenie pierwszych nagród eTwinning podczas pierwszej corocznej konferencji w Linz (Austria).

eTwinning staje się kluczowym działaniem w ramach programu „Uczenie się przez całe życie” (2007–2013). Wprowadzenie Europejskich Odznak Jakości

100 000 zarejestrowanych nauczycielek i nauczycieli oraz uruchomienie kursów online wspierających rozwój umiejętności w zawodzie.

Rozszerzenie programu na nowe kraje członkowskie: Armenię, Republikę Mołdawii, Tunezję, Ukrainę, Azerbejdżan i Gruzję.

Integracja z programem Erasmus+, stanowiąca zacieśnienie współpracy między europejskimi szkołami.

Liban i Jordania dołączają do programu, wzmacniając współpracę partnerską między Bliskim Wschodem a Europą. Wprowadzenie odznaki Szkoła eTwinning, wyróżnienia dla szkół będących wzorem do naśladowania.

eTwinning staje się kluczowym narzędziem nauki zdalnej w czasie pandemii COVID-19.

Integracja z Europejską Platformą Edukacji Szkolnej, łączącą główne platformy sektora edukacji szkolnej.

Oddolna inicjatywa „eTwinning wspiera Ukrainę” mobilizuje społeczność do działań solidarnościowych.

Uruchomienie Europejskiej Platformy Edukacji Szkolnej i aplikacji mobilnej eTwinning.

eTwinning obchodzi swoją 20 rocznicę.

20 LAT Z ETWINNING

Kraje uczestniczące: 46

Zarejestrowane szkoły: 312 000 eTwinnerzy w projektach: 1,2 miliona

Zrealizowane projekty: 170,000 Uczennice i uczniowie w projektach: 12 milionów

eTwinning to wielki europejski sukces. Jako część programu Erasmus+ opiera się na wartościach, które jednoczą nas wszystkich: współpracy europejskiej, integracji i dostępie do wysokiej jakości edukacji dla wszystkich. To Wy – nauczycielki i nauczyciele eTwinning – jesteście filarami tej społeczności. eTwinning nie byłby tym, czym jest dzisiaj, bez fantastycznego wkładu entuzjastycznych nauczycielek i nauczycieli.

Mariya Gabriel, była komisarz europejska (grudzień 2021)

eTwinning, społeczność nauczycieli z całej Europy

eTwinning ewoluował poza współpracę cyfrową, stając się istotnym systemem wsparcia w trudnych czasach. Podczas pandemii COVID-19 pomógł nauczycielkom i nauczycielom płynnie przejść na naukę zdalną, utrzymując zaangażowanie uczennic i uczniów dzięki narzędziom cyfrowym i sieciom współpracy. Społeczność wykazała się również solidarnością, wspierając nauczycielki i nauczycieli oraz uczennice i uczniów z Ukrainy, promując jednocześnie wartości humanitarne.

eTwinning jest częścią wielu krajowych strategii politycznych. Jego integracja z podstawą programową oraz systemami uznawania i rozwoju zawodowego nauczycielek i nauczycieli przynosi wymierne korzyści. Wysiłki te pokazują głęboki wpływ eTwinningu na nauczanie w całej Europie, co znajduje odzwierciedlenie w licznych badaniach, raportach i analizach18.

18 – https://europa.eu/!4w4cQb

Co mówią nauczycielki i nauczyciele?

eTwinning był punktem wyjścia mojej kariery zawodowej. Ukształtował mnie na nauczycielkę, którą jestem dzisiaj. Otworzył mi drzwi do współpracy, innowacji i uczenia się przez całe życie, wspierając mój rozwój zawodowy i osobisty. To doświadczenie nieustannie motywuje mnie do rozwoju i dążenia do doskonałości w edukacji. Liana Karapetyan (Armenia)

Dzięki eTwinningowi moje uczennice i moi uczniowie oraz ja sama wychodzimy poza mury klasy i otwieramy okno na świat współpracy, krytycznego myślenia i wymiany międzykulturowej Poprzez eTwininning uczymy się, dzielimy wiedzą i rozwijamy. To podróż bez granic, która kształtuje naszą europejską przyszłość. Andriani Christodoulou, nauczycielka w szkole podstawowej (6–12 lat), Szkoła Podstawowa „Mihalopouleio” w Kofinou (Cypr)

eTwinning to miejsce, w którym moje zainteresowania zawodowe spotykają się z entuzjazmem moich koleżanek i kolegów, by wspólnie przyczyniać się do poprawienia stanu edukacji w Europie. Irena Raykova, nauczycielka w szkole podstawowej (7–11 lat), Szkoła nr 137 im. Angeła Kynczewa (Bułgaria)

Po raz pierwszy wzięłam udział w projekcie eTwinning w 2007 roku, kiedy Chorwacja nie była jeszcze członkiem UE. Słuchanie innych nauczycielek i nauczycieli oraz możliwość wspólnego zastanawiania się, jak działać w edukacji, sprawiły mi ogromną radość. Pamiętam moje pierwsze wrażenia – w końcu znalazłam się wśród osób takich jak ja, pełnych zapału do wprowadzania zmian w edukacji. 18 lat później, w 2025 roku kieruję AI Squad w Europejskim Centrum Edukacji Cyfrowej, pracując nad wytycznymi dotyczącymi etycznego wykorzystania AI dla Komisji Europejskiej współtworzę ramy kompetencji cyfrowych i korzystania z AI. Żadna z tych rzeczy nie byłaby możliwa bez wpływu, jaki wywarł na mnie eTwinning. Lidija Kralj, nauczycielka matematyki informatyki (10–15 lat), Szkoła Podstawowa w Veliki Bukovec (Chorwacja)

Siedemnaście lat czystej przyjemności z eTwinningiem! Zrealizowałam wiele wspaniałych i unikatowych projektów z moimi uczennicami i uczniami w ramach IVET Inny rodzaj pracy, opierający się na projektach współpracy, dawał im radość i pewność siebie oraz wspierał ich samodzielność, pozwalając im uczyć się, nie zdając sobie z tego sprawy, wykroczyć z nauką poza mury szkolne Dla mnie eTwinning to coś absolutnie niezbędnego! Muriele Dejaune, nauczycielka języka angielskiego i francuskiego, kształcenie zawodowe podstawowe, Zespół Szkół Zawodowych im. Louisa Blériota, Trappes (Francja)

Dla mnie podstawą uczenia się, rozwoju i innowacji jest dialog czyli możliwość słuchania i bycia wysłuchanym w bezpiecznej przestrzeni, w której panują wzajemny szacunek i równość Dialog jest również istotą eTwinningu – inspirujemy się naszą różnorodnością i świętujemy to, co nas łączy. Tiina Sarisalmi emerytowana nauczycielka języka angielskiego (8–13 lat), Kultavuoren koulu (Finlandia)

Kształcenie przyszłych nauczycieli (ITE) z eTwinningiem i mobilności w ramach mieszanych programów intensywnych (BIP) Erasmus+ umożliwiają studentkom i studentom kierunków nauczycielskich spotkanie się już na etapie studiów, opanowanie obsługi Europejskiej Platformy Edukacji Szkolnej i przestrzeni projektowej TwinSpace, a następnie, już pracując w zawodzie, kontynuowanie współpracy projektowej przez wiele lat. Nie wyobrażam sobie lepszego sposobu na budowanie sieci kontaktów zapoznanie się z tymi niesamowitymi systemami i przygotowanie się na cyfrowe oraz międzykulturowe wyzwania, z jakimi zmierzą się w pracy. To mosty łączące dziś i jutro, pozwalające studentkom i studentom zdobywać pewność siebie, odkrywać świat i nawiązywać przyjaźnie. Richard Powers, profesor edukacji cyfrowej i wymiany wirtualnej, Uniwersytet w Stuttgarcie (Niemcy)

Zdobycie nagrody eTwinning w 2013 roku za projekt „Rainbow Village” było dla mnie dowodem na to, że młodzież może zmieniać świat na lepsze. Dzięki współpracy, kreatywności i aktywnemu obywatelstwu, nasze uczennice i nasi uczniowie wyobrazili sobie przyszłość opartą na solidarności i zrównoważonym rozwoju. Jestem niezmiernie szczęśliwa, że mogłam uczestniczyć w obozie eTwinning, gdzie wirtualne przyjaźnie przerodziły się w prawdziwe relacje. Nigdy nie zapomnę widoku moich uczennic i uczniów, żegnających ze łzami w oczach swoje przyjaciółki i swoich przyjaciół z Rumunii, którzy wstali skoro świt tylko po to, by wręczyć im butelki wody na długą podróż do domu; ani tego, jak po wielogodzinnej podróży dzieci od razu pobiegły na rynek, by podzielić się każdą niezapomnianą chwilą z Chorwacji. To właśnie takie momenty pokazują, czym naprawdę jest eTwinning: prawdziwe więzi, wspólne emocje i wiara w to, że razem możemy coś zmienić! Paraskevi Belogia, nauczycielka języka angielskiego (6-12 lat), Szkoła Podstawowa nr 16 w Larisie (Grecja)

Kiedy odkryłam eTwinning, odkryłam współpracę, dzielenie się wiedzą i troskę, a także przyjaciół na zawsze. Do dziś współpracuję z moją pierwszą partnerką, co roku realizując co najmniej jeden projekt. Wciąż odkrywamy nowe metody uczenia się i nauczania oraz wspólnie rozwijamy się jako nauczycielki. Cornelia Melcu, nauczycielka w szkole podstawowej (6-11 lat), Gimnazjum nr 9 im. Nicolae Orghidana w Braszowie (Rumunia)

eTwinning był przełomem w mojej karierze zawodowej jako edukatorki. Mołdawia dołączyła do programu w 2013 roku – miałam szczęście zarejestrować się od razu i rozpocząć niesamowitą podróż w ramach mojego rozwoju zawodowego. Wysoki poziom szkoleniowców i grono osób o podobnym podejściu, których spotkałam na platformie sprawiły, że nie tylko rozwinęłam się zawodowo, ale również podjęłam decyzję, czy chcę pozostać w tym zawodzie. Zostałam i w pełni cieszę się tym, co robię. Dziękuję, eTwinning! Tatiana Popa, zastępczyni dyrektora ds. nauczania (12–16 lat), Heritage International School (Republika Mołdawii)

eTwinning pokazał mi piękno wspólnej pracy bez względu na to, czym się różnimy Ta otwartość do dziś jest dla mnie niezwykle ważna i nieustannie inspiruje mnie do odkrywania nowych języków i kultur. Po doświadczeniu radości płynącej ze współpracy międzykulturowej wybór studiów związanych z tą tematyką był dla mnie oczywisty. Marta Krzyżanowska, była uczennica eTwinning, studentka filologii francuskiej, Uniwersytet Wrocławski (Polska).

Przez ostatnie 19 lat eTwinning ukształtował mnie zarówno pod względem zawodowym, jak i osobistym. Dzięki szerokiej sieci współpracowników, jaką zapewnia eTwinning, nauczyłam się biegle korzystać z narzędzi cyfrowych, rozwijać współpracę na poziomie międzynarodowym i projektować innowacyjne, zorientowane na uczniów projekty, które wspierają kreatywność myślenie krytyczne. Ta podróż pozwoliła mi zdobyć głęboką wiedzę na temat kompetencji XXI wieku, włączenia społecznego i zaangażowania obywatelskiego – umiejętności, które dziś przekazuję innym Obecnie pełnię funkcję koordynatorki współpracy międzynarodowej w mojej gminie, gdzie wspieram, inspiruję prowadzę nauczycielki i nauczycieli w budowaniu globalnych powiązań nowoczesnego środowiska uczenia się. Krótko mówiąc, eTwinning nie tylko odmienił mój sposób nauczania współpracy międzynarodowej, ale również otworzył przede mną drzwi, o których istnieniu nawet nie marzyłam. Annie Bergh, koordynatorka współpracy międzynarodowej (6-16 lat), gmina Malmö (Szwecja)

Pamiętam moją pierwszą lekcję z eTwinning nasze pierwsze spotkanie online. Łączyliśmy się z partnerami z Włoch. Zobaczyli nas, pomachali rękami zawołali: „Hello!”. A moje uczennice i moi uczniowie byli tak zaskoczeni, że dwie dziewczynki schowały się pod ławkę. Trzy lata później ta sama grupa zdobyła europejską nagrodę. Byłam wtedy w szkole, przeczytałam tego maila na przerwie. Od razu do nich pobiegłam żeby im o tym powiedzieć. Zaczęli krzyczeć i skakać z radości, a ja byłam tak samo szczęśliwa jak oni. Dziś te osoby ukończyły szkołę, zdobyły wyższe wykształcenie, pracują; niektórzy założyli już własne rodziny. Ale kiedy się spotykamy albo gdy piszą do mnie podczas wakacji, zawsze wspominają nasze projekty eTwinning z wyjątkowym ciepłem i wdzięcznością eTwinning poszerzył ich horyzonty, przełamał bariery językowe i mentalne, a także zatarł wszelkie granice między moimi uczennicami uczniami a ich rówieśnikami z Europy. Maiia Seliatinam, nauczycielka języka angielskiego, Liceum nr 10 w Odessie (Ukraina)

Już teraz możesz dołączyć do eTwinningu i stać się częścią najbardziej innowacyjnej i dynamicznej społeczności edukacyjnej w Europie. Nawiązuj kontakty z nauczycielkami i nauczycielami, dziel się wiedzą i twórz wpływowe projekty, które wykraczają poza wyznaczone granice. Rozpocznij swoją przygodę z programem eTwinning już dziś i pomóż kształtować przyszłość edukacji!

JAK SKONTAKTOWAĆ SIĘ Z UE

Osobiście

W całej Unii Europejskiej działają setki centrów informacyjnych Europe Direct. Adres najbliższego centrum można znaleźć online (european-union.europa.eu/contact-eu/meet-us_pl).

Telefonicznie lub pisemnie

Europe Direct to serwis, który odpowiada na pytania dotyczące Unii Europejskiej. Z serwisem można się skontaktować:

— pod bezpłatnym numerem telefonu: 00 800 6 7 8 9 10 11 (niektórzy operatorzy mogą pobierać opłaty za połączenie), — pod numerem stacjonarnym: +32 22999696, — za pomocą formularza: european-union.europa.eu/contact-eu/write-us_pl

JAK ZNALEŹĆ INFORMACJE O UE

Online

Informacje we wszystkich językach urzędowych Unii Europejskiej są dostępne na stronie internetowej Europa (europa.eu).

Publikacje UE

Publikacje UE można przeglądać lub zamawiać na stronie: op.europa.eu/en/publications. Większą liczbę egzemplarzy bezpłatnych publikacji można uzyskać, kontaktując się z centrum Europe Direct lub lokalnym punktem informacyjnym (european-union.europa.eu/contact-eu/meet-us_pl).

Prawo UE i powiązane dokumenty

Dostęp do informacji prawnych dotyczących UE, w tym całego prawa UE od 1951 r. we wszystkich językach urzędowych, można uzyskać na stronie EUR-Lex (eur-lex.europa.eu).

Portal danych europejskich

Oficjalny portal danych europejskich data.europa.eu/pl zapewnia dostęp do zbiorów danych udostępnionych przez instytucje, organy i agencje UE. Dane można pobrać i wykorzystać nieodpłatnie, zarówno w celach komercyjnych, jak i niekomercyjnych. Portal zapewnia również dostęp do szerokiego zasobu danych z krajów europejskich.

Kontakt z nami

Więcej informacji na temat eTwinning można znaleźć na stronie: https://school-education.ec.europa.eu/etwinning

W przypadku pytań dotyczących eTwinning prosimy o kontakt mailowy: eacea-eplus-etwinning@ec.europa.eu

O Europejskiej Platformie Edukacji Szkolnej

Uruchomiona w 2022 roku Europejska Platforma Edukacji Szkolnej to miejsce spotkań dla całej kadry edukacyjnej (od wczesnej edukacji, przez szkolnictwo podstawowe i średnie, po kształcenie zawodowe podstawowe), a także dla badaczy, decydentów politycznych i innych interesariuszy działających w sektorze edukacji szkolnej.

Europejska Platforma Edukacji Szkolnej to zintegrowane środowisko, które łączy wcześniejsze platformy i usługi, takie jak eTwinning, School Education Gateway oraz Teacher Academy. Obecnie eTwinning jest dostępny wyłącznie w bezpiecznej przestrzeni w ramach Europejskiej Platformy Edukacji Szkolnej i tylko dla osób zatrudnionych w szkołach, których status został zweryfikowany przez Krajowe Biuro eTwinning. Platforma zapewnia bezpieczne środowisko cyfrowe, w którym nauczycielki i nauczyciele realizują różnorodne działania – od projektowania i wdrażania europejskich projektów współpracy po tworzenie sieci kontaktów. eTwinning, dostępny w ponad 30 językach, zapewnia szeroki wybór zasobów edukacyjnych oraz możliwości rozwoju i współpracy.

Europejska Platforma Edukacji Szkolnej i społeczność eTwinning są finansowane ze środków programu Erasmus+, europejskiego programu na rzecz edukacji, szkoleń, młodzieży i sportu. Obie inicjatywy realizowane są przez Dyrekcję Generalną Komisji Europejskiej ds. Edukacji, Młodzieży, Sportu i Kultury. Społeczność eTwinning wspierana jest przez Centralne Biuro eTwinning, prowadzone przez European Schoolnet, oraz przez Krajowe Biura eTwinning w każdym z krajów uczestniczących w programie, finansowane ze środków Erasmus+ na podstawie umów grantowych z Europejską Agencją Wykonawczą ds. Edukacji i Kultury.

Obserwuj nas:

Facebook: eTwinningEurope | YouTube: EuropeanSchoolEducation | Instagram: eTwinning_Europe

ISBN 978-92-9488-956-0

doi: 10.2797/5167184

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.