Caderno do investigador
3.º de Educación Primaria
A palabra atopada
Entra en www.isdinsunlab.com para poder responder a todas as preguntas que suscita a Caza do tesouro.
A medida que vaias respondendo ás preguntas da Caza do Tesouro, irás conseguindo unhas letras que debes anotar neste cadro.
Escribe aquí as letras atopadas
Ao finalizar as 14 preguntas, deberás ordenar no seguinte cadro as 14 letras atopadas para descubrir a palabra que buscamos.
Ordena as letras
3 Que palabra atopaches?
2 NIVEL MEDIO / 3.º EP Caderno do investigador
FICHA 1
1
2
A palabra atopada
4 Mentres buscabas esta palabra aprendiches moitas cousas, coas que seguro poderás completar este texto:
A pel é o órgano máis do corpo e ten capas. O Sol, que é unha do sistema , emite cara á Terra, entre outros, tres tipos de : os , e .
Só os raios e chegan á .
Aínda que o sol achega beneficios, por exemplo que as plantas poden realizar a e as persoas xeramos
, os raios UVA e UVB poden producir na nosa .
Para protexernos do sol debemos usar , beber moita , levar de e elixir ben o cun de solar adecuado ao noso tipo de . Se fas todo isto, adecuadamente.
Elixe a palabra adecuada para cada espazo.
Ultravioleta, extenso, UVA, fotosíntese, D, pel, UVB, ultravioleta, camiseta, Terra, UVC, vitamina, UVB, danos, UVA, lentes, fotoprotector, auga, sol, factor, tres, estrela, solar, raios, fotoprotexeraste, protección, pel
3 NIVEL MEDIO / 3.º EP Caderno do investigador
FICHA 1
Construímos un reloxo de sol
Propoñémosche que constrúas un reloxo de sol. Necesitarás os seguintes elementos:
• Tesoiras
• Pegamento de barra
• Cartón (podes reutilizar unha vella caixa de zapatos)
• Modelos para o reloxo (están nas seguintes páxinas)
4 NIVEL MEDIO / 3.º EP Caderno do investigador
2
FICHA
1
Construímos un reloxo de sol
Coñecer as pezas que o forman.
O noso reloxo de sol ten tres pezas: a cara de primavera e verán, a cara de outono e inverno e o estilo. As dúas primeiras pezas terán en conta a época do ano na que vas construír o reloxo de sol.
• A cara superior lerá a hora na primavera ou verán.
• A cara inferior lerá a hora no outono ou inverno.
Cara de Primavera / verán
Cara de Outono / Inverno
O modelo de estilo, é o que vai proxectar a sombra; terás que ter en conta a latitude da cidade onde te atopas.
Para iso, debes elixir un dos catro modelos propostos, segundo a latitude da túa cidade. Se non aparece, elixe a latitude dunha cidade próxima a donde esteas situado.
Estilo para 40 º Estilo para 36 º Estilo para 42 º Estilo para 38 º
5 NIVEL MEDIO / 3.º EP Caderno do investigador
2
FICHA
2
40 º 36 º 42 º 38 º
Construímos un reloxo de sol
6 NIVEL MEDIO / 3.º EP Caderno do investigador
as pezas polas liñas laranxas. 3
Recorta
2
Cara de Primavera / verán FICHA
Construímos un reloxo de sol
7 NIVEL MEDIO / 3.º EP Caderno do investigador
as pezas polas liñas laranxas. 3
Recorta
FICHA 2
Cara de Outono / Inverno
FICHA 2
Construímos un reloxo de sol
Recorta as pezas polas liñas laranxas.
Madrid
Guadalaxara
Toledo
Estilo para 40 º Lado de abaixo
8 NIVEL MEDIO / 3.º EP Caderno do investigador
3
40 º •
•
•
Ávila
•
•
•
•
•
Cuenca
Teruel
Castellón
Valencia
FICHA
Construímos un reloxo de sol
Recorta as pezas polas liñas laranxas.
•
Cádiz
Xerez
Alxeciras
Málaga
Almería
9 NIVEL MEDIO / 3.º EP Caderno do investigador
3
36 º
•
•
•
•
•
Estilo para 36 º Lado de abaixo 2
Huelva
FICHA 2
Construímos un reloxo de sol
Recorta as pezas polas liñas laranxas.
Estilo para 42 º
Vigo • Orense
León
Palencia
Burgos
Logroño
Pamplona
10 NIVEL MEDIO / 3.º EP Caderno do investigador
3
42 º
•
•
•
•
Lado de abaixo
•
•
•
Barcelona
Construímos un reloxo de sol
Recorta as pezas polas liñas laranxas.
• Sevilla • Córdoba
Xaén
Linares
Cartaxena
Murcia
Alacante
Estilo para 38 º Lado de abaixo
11 NIVEL MEDIO / 3.º EP Caderno do investigador
3
38 º
•
•
•
•
•
FICHA 2
Construímos un reloxo de sol
Recortar e pegar.
Agora que xa coñeces as pezas, debes recortalas. Unha vez recortadas debes pegalas nun anaco de cartón para facelas máis resistentes. Unha vez pegadas, recórtalas de novo. ¡Atención! As caras do reloxo deben ir pegadas facendo coincidir os centros da circunferencia unha a cada lado. Así terás un reloxo reversible que che servirá durante todo o ano.
Encaixar as pezas.
Unha vez recortadas e pegadas, xa tes todo o que necesitas para terminar o teu reloxo de sol. O único que che falta é encaixar as pezas tal e como se mostra no debuxo.
Cara superior: primavera-verán
Cara inferior: outono-inverno
Lado de abaixo
12 NIVEL MEDIO / 3.º EP Caderno do investigador
4 5
Cara de Primavera / Verán
2
Cara de Outono / Inverno
FICHA
Construímos un reloxo de sol
Orientar o reloxo.
O reloxo de sol xa está listo e só queda un último paso: orientalo para que nos informe da hora.
Fíxate na imaxe:
Na primavera-verán a sombra proxectarase sobre a cara superior; no outono-inverno, a sombra proxectarase sobre a cara inferior.
13 NIVEL MEDIO / 3.º EP Caderno do investigador
6
2
Norte ou estrela Polar
FICHA
FICHA 3
A hora solar
Unha vez construído e orientado, a sombra que proxecta o reloxo indicarache a hora do día. Na primavera-verán a sombra proxectarase sobre a cara superior; no outono-inverno, a sombra proxectarase sobre a cara inferior.
Advertencia: Ten en conta que os reloxos de sol non marcan a hora do reloxo convencional (hora civil), senón a hora solar. Para iso hai que realizar unha pequena corrección: A hora que marca o reloxo está adiantada unha hora en horario de inverno (do último domingo de outubro ao último domingo de marzo) e dúas horas no horario de verán. É dicir, terás que sumar á hora solar 1 ó 2 horas dependendo se a observación a realizas en horario de inverno ou verán.
Observa o teu reloxo en 3 momentos distintos do día e anota na seguinte táboa a hora que marca a sombra (é a chamada hora solar) e a que indica un reloxo convencional (esta é a hora civil).
14 NIVEL MEDIO / 3.º EP Caderno do investigador
1
2
Hora solar Hora civil