1
Република Македонија Универзитет Св.Кирил и Методиј во Скопје Факултет за музичка уметност - Скопје
ВТОР ЦИКЛУС СТУДИИ
СТУДИСКИ ПРОГРАМИ
ПРАВИЛА ЗА СТУДИРАЊЕ
ПРЕДМЕТНИ ПРОГРАМИ
С К О П Ј Е , мај 2012
2
СТУДИСКА ПРОГРАМА ЗА МУЗИЧКИ НАУКИ
I СЕМЕСТАР
Назив 1.
ЗАДОЛЖИТЕЛЕН НАСТАВЕН ПРЕДМЕТ Неделен Код Статус фонд
Музикологија
су
Број на кредити
Вид на настава
20
Индивидуална
2+0
ИЗБОРНИ НАСТАВНИ ПРЕДМЕТИ ОД ЛИСТАТА НА ФМУ 1.
Хорско пеење (*)
су
4+0
2.
Методологија на научното истражување
оо
2+0
3.
Музичка литература на ХХ век
су
2+0
4.
Елитна и масовна култура
оо
2+0
5 5 5 5
Колективна Групна Групна Групна
ИЗБОРНИ НАСТАВНИ ПРЕДМЕТИ ОД ЛИСТАТА НА УКИМ 1.
Предмет од листата на УКИМ
2+0
5
Групна
Студентите избираат еден (1) наставен предмет од листата на ФМУ и еден (1) наставен предмет од листата на УКИМ.
* За запишување на предметот потребна е согласност од предметниот наставник.
II СЕМЕСТАР ИЗРАБОТКА НА МАГИСТЕРСКИ ТРУД – 30 КРЕДИТИ
3
СТУДИСКА ПРОГРАМА ЗА МУЗИЧКА ИНТЕРПРЕТАЦИЈА И КОМПОЗИЦИЈА
I СЕМЕСТАР
ЗАДОЛЖИТЕЛЕН НАСТАВЕН ПРЕДМЕТ Неделен Код Статус фонд
Назив 1.
Музичка интерпретација/композиција
су
2+0
Број на кредити
Вид на настава
20
Индивидуална
ИЗБОРНИ НАСТАВНИ ПРЕДМЕТИ ОД ЛИСТАТА НА ФМУ 1.
Оркестар (*)
су
4+0
2.
Биг бенд (*)
су
4+0
3.
Камерна музика (*)
су
2+0
4.
Хорско пеење (*)
су
4+0
су
2+0
оо
2+0
5. 6.
Вокално студио (за студентите од областа на соло-пеењето и од областа на диригирањето) Методологија на научното истражување
7.
Музичка литература на ХХ век
су
2+0
8.
Ансамбл – практика (за студентите од областа на диригирањето)
су
2+0
9.
Елитна и масовна култура
оо
2+0
5 5 5 5 5 5 5 5 5
Колективна Групна Групна Групна Групна Групна Групна Групна Групна
ИЗБОРНИ НАСТАВНИ ПРЕДМЕТИ ОД ЛИСТАТА НА УКИМ 1.
Предмет од листата на УКИМ
2+0
5
Групна
Студентите избираат еден (1) наставен предмет од листата на ФМУ и еден (1) наставен предмет од листата на УКИМ. * За запишување на предметот потребна е согласност од предметниот наставник. II СЕМЕСТАР ИЗРАБОТКА НА МАГИСТЕРСКИ ТРУД – 30 КРЕДИТИ
4
ПРАВИЛА ЗА СТУДИРАЊЕ на вториот циклус академски студии на Факултетот за музичка уметност - Скопје I. Предмет на уредување Член 1 Предмет на уредување се правилата за студирање на студиските програми на вториот циклус академски студии на Факултетот за музичка уметност – Скопје (во понатамошниот текст – факултетот). Правилата за студирање се уредени согласно Законот за високото образование и Правилникот за условите, критериумите и правилата за запишување и студирање на прв и втор циклус универзитетски студии на Универзитетот “Св.Кирил и Методиј” во Скопје. II. Услови за запишување Член 2 На студиските програми од втор циклус академски студии може да се запише лице кое има завршено универзитетски студии од прв циклус на факултет за музичка уметност. Кандидатите кои имаат завршено други студиски програми полагаат контролен испит. Содржината, условите и начинот на полагање на контролниот испит ги утврдува Наставнонаучнито уметнички колегиум за втор циклус студии (во понатамошниот текст – колегиумот). III. Траење на студиите Член 3 Студиите траат два семестри, од кои еден семестар за настава и еден за изработка на магистерскиот труд. Магистерскиот труд може да биде и композиција, концертна или сценска изведба на музичко дело или солистички концерт. IV. Кредити Член 4 Со студиските програми се утврдува бројот на кредити за секој одделен наставен предмет, во зависност од вкупното време потребно за негово успешно совладување. Кредити можат да се доделуваат и за воннаставни активности на студентот. Пред почетокот на секоја учебна година со одлука на Наставно-научниот и уметнички совет на факултетот се утврдуваат начинот и условите за доделување кредити за воннаставните активности на студентот. Член 5 Кредитите се освојуваат со успешно совладување на наставниот предмет, врз основа на критериумите утврдени со предметните програми. Кредитите за воннаставните активности ги доделува факултетскиот координатор за Кредиттрансфер системот. V. Статус на наставните предмети
5
Член 6 Во зависност од степенот на обврзноста, наставните предмети се задолжителни или изборни. Член 7 Студентот е должен да ги запише и успешно да ги совлада задолжителните наставни предмети. Член 8 Изборните наставни предмети студентот ги запишува во зависност од сопствените желби и од сопствениот план за напредување во студиите. Член 9 Студентот е должен успешно да ги совлада запишаните изборни наставни предмети. Член 10 Пред почетокот на секоја учебна година, Наставно-научниот и уметнички совет со одлука ги утврдува начинот и условите за запишување на изборните наставни предмети. Член 11 Задолжителните и изборните наставни предмети се утврдуваат со студиските програми. VI. Проверка на знаењата и оценување Член 12 Знаењата на студентот се проверуваат преку завршна проверка на знаења. Со предметните програми може да се утврди кредитите за одделни наставни предмети да се освојуваат и без проверка на знаења. Член 13 Знаењата се оценуваат описно (со “положил” или “не положил”), или квантитативно со нумеричка оцена од 5 (пет) до 10 (десет), во зависност од карактерот на наставниот предмет. Со оцената 5 (пет) се оценува студентот кој не го совладал успешно наставниот предмет. Член 14 Елементите од кои зависи успешното совладување на наставниот предмет, условите за пристапување на проверка на знаења, испитните барања, формите и начинот на проверка на знаењата и на оценувањето се утврдуваат со предметните програми. Студентот се стекнува со право да ги полага испитите по заверувањето на првиот семестар. Студентот е должен успешно да ги совлада наставните предмети од првиот семестар во јануарскиот испитен рок (ако се запишал на студии во летниот уписен рок), односно во мајско-јунскиот испитен рок (ако се запишал на студии во зимскиот уписен рок). Студентот кој не совладал успешно наставен предмет од првиот семестар во роковите утврдени во став 3 од овој член, должен е тој наставен предмет да го презапише во наредниот семестар и повторно да ја следи наставата со покривање на трошоците. Висината на трошоците за повторно следење на наставата се утврдува со одлука на Деканатската управа.
6
Член 15 Со пријавата за полагање испит по наставниот предмет музикологија, студентите на студиската програма за музички науки доставуваат 4 примероци од елаборатот за научно-истражувачкиот проект. Со пријавата за полагање испит по наставниот предмет композиција, студентите на студиската програма за музичка интерпретација и композиција доставуваат четири примероци од партитурите на композициите. Трудовите и композициите се доставуваат и во дигитален формат. Член 16 Испитот по посебно-стручно уметничките наставни предмети на студиската програма за музичка интерпретација и композиција, се полага со изведба на програма, односно со звучна и аналитичка презентација на музичко дело. Член 17 Основниот текст на елаборатот за научно-истражувачкиот проект за полагање на испитот по музикологија се изработува компјутерски, и не смее да биде пократок од 10 страници, со 28 реда по страница, со фонт со големина-12 и 70 карактери во ред. Податоците за користената литература и прилозите не се дел од основниот текст. Списокот на користената литература мора да содржи најмалку 5 наслови на книги и најмалку 5 наслови на други теориски трудови. Член 18 Испитите по наставните предмети се полагаат пред предметниот наставник или пред комисија. Со предметните програми се утврдува дали испитот се полага пред предметен наставник или пред комисија. Комисијата ја сочинуваат три наставници. Комисиите ги формира раководителот на колегиумот. Член 19 Со предметните програми поподробно се утврдуваат видовите на проверка на знаењето, начинот на полагање на испитите и начинот на оценувањето на проверката на знаењата по одделни наставни предмети. VII. Пријавување, подготвување и одбрана на магистерскиот труд Член 20 Пријава за изработување на магистерски труд студентот поднесува до наставно-научниот уметнички совет по претходно дадено позитивно мислење на колегиумот. Пријавата за изработување на магистерскиот труд ја потпишуваат менторот и раководителот на колегиумот. Студентот се стекнува со право да пријави изработка на магистерски труд по успешното совладување на наставните предмети предвидени со студиската програма. Член 21 Пријавата за изработување магистерски труд содржи: наслов на темата, образложение за научната, уметничката и стручната оправданост на темата, план за работа и преглед на литература.
7
Пријавата за изработување на магистерски труд на студиската програма за музичка интерпретација и композиција содржи и имиња на авторите на композициите, наслови на композициите, изведувачки состав и времетраење на композициите, односно наслов на музичкото дело, изведувачки состав и времетрање на композицијата. Насловот на темата, односно програмата за изработка на магистерскиот труд ја потврдува наставно-научниот уметнички совет. Член 22 По завршувањето на менторската фаза, односно по изработката на трудот, студентите доставуваат пет примероци од магистерскиот труд со барање да им се формира комисија за одбрана. По образложен предлог на менторот за завршена менторска фаза, наставно-научниот уметнички совет формира комисија за оцена на магистерскиот труд од три члена, во рок од 45 дена од денот на доставувањето на трудот. Комисијата од претходниот став на овој член изготвува извештај во кој дава оцена и образложение на трудот, најдоцна во рок од 3 месеци од денот на предавањето на трудот. По усвојувањето на извештајот, наставно-научниот уметнички совет формира комисија за одбрана и го определува денот на одбраната, во рок од 15 дена од прифаќањето на извештајот. Член 23 На студиската програма за музичка интерпретација и композиција, трудот се брани со изведба на програма, односно со звучна и аналитичка презентација на музичко дело. Магистерската програма за гудачките инструменти, дувачките инструменти, удирачките инструменти, клавишните инструменти, харфа и гитара се состои од концерт и рецитал. Магистерската програма за соло-пеење се состои од еден рецитал и еден полурецитал. Магистерската програма за корепетиција се состои од два рецитала. Магистерската програма за камерна музика се состои од еден рецитал и еден полурецитал. Магистерската програма за композиција е дело за симфониски оркестар (најмалку a-due) во траење од најмалку 12 минути. Магистерската програма за диригирање се состои од диригирање на инструментална или вокалноинструментална композиција. Должината, начинот и условите за изведување на магистерската програма, односно презентацијата на музичкото дело поблиску се уредуваат со одлука на Наставно-научниот и уметнички совет. Член 24 Основниот текст на магистерскиот труд на студиската програма за музички науки се изработува компјутерски, и не смее да биде подолг од 50 страници, со 28 реда по страница, со фонт со големина-12 и 70 карактери во ред. Податоците за користената литература и прилозите не се дел од основниот текст. Списокот на користената литература мора да содржи најмалку 15 наслови на книги и најмалку 15 наслови на други теориски трудови. Постапката за одбрана на магистерскиот труд на студиската програма за музички науки се одвива на следниов начин: - презентација на кандидатот од страна на менторот - презентација на извештајот на комисијата од страна на претседателот на комисијата - презентација на трудот од страна на кандидатот, која не смее да трае подолго од 25 минути - прашања исклучиво од комисијата.
8
Член 25 Менторот е должен, во соработка со кандидатот да го организира просторот и начинот на презентација пред почетокот на одбраната. Член 26 По завршувањето на одбраната на трудот, комисијата за одбрана на трудот јавно ја соопштува оцената на одбраната на магистерскиот труд. Оценувањето се врши со две описни оценки: го одбранил магистерскиот труд и не го одбранил магистерскиот труд. За текот на одбраната се води записник.
9
Република Македонија Универзитет Св.Кирил и Методиј во Скопје Факултет за музичка уметност - Скопје
ВТОР ЦИКЛУС СТУДИИ
ПРЕДМЕТНИ ПРОГРАМИ
10
Прилог бр. 3 Предметна програма од втор циклус на студии 1. Наслов на нaставниот предмет Музикологија 2. Код 2М101 3. Студиска програма Музички науки 4. Организатор на студиската програма Факултет за музичка уметност – Скопје (единица, односно институт, катедра, оддел) 5. Степен (прв, втор, трет циклус) Втор циклус 6. Академска година/семестар I /1 7. Број на ЕКТС 20 кредити 8. Наставник Менторот избран од кандидатот 9. Предуслови за запишување на предметот Нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со актуелните состојби во музикологијата и истражувањата на полето на музиката, а од областа на интерес на студентот, запознавање со истражувачките методи, како и сите останати достапни материјали кои се поврзани со широкиот спектар на теми што се однесуваат на музичката уметност/педагогија. Стекнување продлабочени знаења за музичката уметност/педагогија и начините на нејзиното истражување (во областа на која се однесува темата или тезата). 11.
Содржина на предметната програма: Сумирање и евалуација на постоечките соодветни истражувања и примена на стекнатото знаење во областа на истражување и креација. Развивање на професионалните вештини и способности за продлабочена теориска и историска анализа, со правилна организација и употреба на изворите и материјалите фокусирана на централната тема или теза. Формулирање на прашањата, генерирање на истражувачки проект кој ќе резултира со нови решенија, интерпретација на проблемите или идеи. Изработка на елаборат кој ќе содржи наслов на темата, образложение за научната, уметничката и стручната оправданост на темата, план за работа и преглед на литература.
12.
Методи на учење: Индивидуална менторска работа со студентот, самостојна работа, истражувања, дискусии и консултации. Вкупен расположив фонд на време 20 ECTS x 30 часови = 600 часови Распределба на расположивото 30 + 570 = 600 часови време Форми на наставните активности 15.1 Предавања-теоретска настава 30 часови 15.2 Вежби (аудиториски), / часови семинари, тимска работа Други форми на активности 16.1 Проектни задачи / часови 16.2 Самостојни задачи / часови 16.3 Домашно учење 570 часови Начин на оценување 17.1. Тестови / бодови 17.2. Семинарска работа/проект / бодови (презентација: писмена и усна) 17.3. Активност и учество 10 бодови 17.4. Завршен испит (писмен и 90 бодови устен дел) Критериуми за оценување до 50 бода 5 (пет) (F) (бодови/оценка) од 51 до 60 бода 6 (шест) (E) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)
13. 14. 15. 16. 17.
18.
11
од 81 до 90 бода 9 (девет) (B) од 91 до 100 бода 10 (десет) (A) За потпис: Редовност на настава (не повеќе од 4 изостаноци) За завршен испит: Потпис Изработен елаборатот за научно/уметничко-истражувачки проект.
19.
Услови за потпис и полагање на завршен испит
20. 21
Јазик на кој се изведува наставата Македонски Метод на следење на квалитетот на Самоевалуација наставата Литература Задолжителна литература 22.1 Ред. Автор Наслов Издавач Година број 1. Списокот на користената литература мора да содржи најмалку 5 наслови на книги и најмалку 5 наслови на други теориски трудови.
22.
22.2
2. 3. Дополнителна литература Ред. Автор број 1. 2. 3.
Наслов
Издавач
Година
Прилог бр. 3 Предметна програма од втор циклус на студии 1. Наслов на нaставниот предмет Музичка интерпретација/композиција 2. Код 2М201 3. Студиска програма Музичка интерпретација и композиција 4. Организатор на студиската програма Факултет за музичка уметност - Скопје (единица, односно институт, катедра, оддел) 5. Степен (прв, втор, трет циклус) Втор циклус 6. Академска година/семестар I /1 7. Број на ЕКТС кредити 8. Наставник Менторот избран од кандидатот 9. Предуслови за запишување на предметот Нема 10. Цели на предметната програма (компетенции):
20
Стекнување на напредно музичко знаење и критичко размислување, како и креативни вештини неопходни за инвентивно и сеопфатно музичко образование со високи уметнички и академски стандарди, кое ќе ги подготви за успешна професионална кариера во музичко-изведувачките дисциплини/композиција и ќе ги оспособи за продолжување на нивното образование на следното повисоко ниво, односно на третиот циклус на студии. 11.
Содржина на предметната програма: Натамошно развивање и усовршување на техничките, креативните и интерпретативните аспекти
12
на изведувачките дисциплини/ компонирањето, кое ќе ја овозможи концепцијата на оригинална и експресивна музичко-уметничка изведба/креација. Проширување и збогатување на репертоарот или фокусирање на потесна специјализација на одреден музички стил или техника. Критичко размислување за прашањата и проблемите од изведувачката/композиторската пракса или прашањата од естетиката кои се однесуваат на изведувачката/композиторската пракса. Развивање на способноста за селектирање, анализа, подготовка и учење на соодветна литература и програма. Стекнување експертиза и високи компетенции преку избор и составување на адекватна програма, познавање и примена на различните методи и техники за нејзината реализација и оформување на личен уметнички израз. 12. 13. 14. 15. 16. 17.
18.
19.
Методи на учење: Индивидуална менторска работа со студентот, самостојна работа, истражувања, дискусии и консултации. Вкупен расположив фонд на време 20 ECTS x 30 часови = 600 часови Распределба на расположивото 30 + 570 = 600 часови време Форми на наставните активности 15.1 Предавања-теоретска настава 30 часови 15.2 Вежби (аудиториски), / часови семинари, тимска работа Други форми на активности 16.1 Проектни задачи / часови 16.2 Самостојни задачи / часови 16.3 Домашно учење 570 часови Начин на оценување 17.1. Тестови / бодови 17.2. Семинарска работа/проект / бодови (презентација: писмена и усна) 17.3. Активност и учество 10 бодови 17.4. Завршен испит (писмен и 90 бодови устен дел) Критериуми за оценување до 50 бода 5 (пет) (F) (бодови/оценка) од 51 до 60 бода 6 (шест) (E) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C) од 81 до 90 бода 9 (девет) (B) од 91 до 100 бода 10 (десет) (A) Услови за потпис и полагање на завршен 1.За потпис: испит Редовност на настава (не повеќе од 4 изостаноци) 2.Програмата за завршниот испит мора да содржи: За завршен испит по инструмент/соло пеење: Изведба на програма со вкупно времетраење од најмалку 10 минути. За завршен испит по оркестарско диригирање: Диригирање на инструментална или вокалноинструментална композиција во траење од најмалку 15 минути. За завршен испит по хорско диригирање: Диригирање на “a cappella” композиција или композиции во траење од најмалку 15 минути.
13
За завршен испит по композиција: Звучна и аналитичка презентација на камерно дело (со најмалку три изведувачи) во траење од најмалку 6 минути. За завршен испит по камерна музика: Изведба на програма со вкупно времетраење од најмалку 15 минути. За завршен испит по корепетицја: Соната за пијано и инструмент (се изведува само делницата за пијано). 20. 21 22.
Јазик на кој се изведува наставата Метод на следење на квалитетот на наставата Литература Задолжителна литература 22.1 Ред. Автор број 1. 2. 3. 22.2 Дополнителна литература Ред. Автор број 1. 2. 3.
Македонски Самоевалуација
Наслов
Издавач
Година
Наслов
Издавач
Година
Прилог бр. 3 Предметна програма од втор циклус на студии 1. Наслов на нaставниот предмет Камерна музика 2. Код 2И303 3. Студиска програма Музичка интерпретација и компоозиција 4. Организатор на студиската програма Факултет за музичка уметност-Скопје (единица, односно институт, катедра, оддел) 5. Степен (прв, втор, трет циклус) Втор циклус 6. Академска година/семестар I/1 7. Број на ЕКТС 5 кредити 8. Наставник Сите наставници по инструмент 9. Предуслови за запишување на предметот Согласност од предметниот наставник 10. Цели на предметната програма (компетенции): Продлабочување на професионалните знаења преку учество во разни камерни состави насочено кон усовршување и надградување на чувството за ансамблово музицирање. Продлабочување на уметничката интерпретација и проширување на репертоарот. Развивање и негување на музичкиот вкус и музикалност. Познавање на различните стилови на интерпретација преку релевантна литература од различни музички епохи и стилови, за различен вид на состав, од дуо до октет.
14
Способност за меѓусебна комуникација и за меѓусебно прилагодување и координирање на начинот на свирење. 11.
12.
13. 14.
Содржина на предметната програма: Внимателно формирање на камерните состави врз основа на познавањето на индивидуалните способности на студентите. Избор на соодветна литература прилагодена на техничките и уметничките потреби на студентите. Усовршување на сите елементи на камерното музицирање: интонација звучна избалансираност, тонско и динамичко нијансирање, ритмичка ускладеност, фразирање, артикулација, агогика. Развивање на стилската интерпретација. Развивање на способностите за слушање, доживување и соработка со останатите членови од ансамблот. Ускладеност во рамките на секциите, урамнотеженост на секциите во рамките на целината. Методи на учење: Групна интерактивна работа со студентите, практична демонстрација, дискусија, консултации, изведувачка пракса, самостојна работа 8 ЕКТС x 30 часови=240 часови 30 + 210 = 240
15.
Вкупен расположив фонд на време Распределба на расположивото време Форми на наставните активности
16.
Други форми на активности
16.1 16.2 16.3
17.
Начин на оценување - Нумеричко 17.1. Тестови 17.2. Семинарска работа/проект (презентација: писмена и усна) 17.3. Активност и учество 17.4. Завршен испит Критериуми за оценување (бодови/оценка)
18.
15.1 15.2
19.
Услови за потпис и полагање на завршен испит
20. 21
Јазик на кој се изведува наставата Метод на следење на квалитетот на наставата
22.
Литература Задолжителна литература
Предавања-практична настава Вежби (аудиториски), семинари, тимска работа Проектни задачи Самостојни задачи Домашно учење (вежбање)
30 часови / часови / часови / часови 210 часови / бодови / бодови
10 бодови 90 бодови 5 (пет) (F) 6 (шест) (E) 7 (седум) (D) 8 (осум) (C) 9 (девет) (B) 10 (десет) (A)
до 50 бода од 51 до 60 бода од 61 до 70 бода од 71 до 80 бода од 81 до 90 бода од 91 до 100 бода 1. Редовност на наставата 2. Програмата за завршниот испит мора да содржи: Една или повеќе композиции со вкупно времетраење од најмалку 15 минути.
Македонски Студентски анкети, самоевалуација,претставување на студентите на јавни настапи, концерти, учество на државни и меѓународни натпревари.
15
22.1
22.2
Ред. број 1.
Автор
Наслов
Издавач
Година
На располагање е целокупната литература за камерни состави од сите видови и од сите музички стилови и форми. Изборот на делата и програмата се прави за секој камерен состав поединечно, во зависност од педагошката оправданост, како и од техничките и музичките способности и афинитети на студентите вклучени во составот.
2. 3. Дополнителна литература Ред. Автор број 1. 2.
Наслов
Издавач
Година
Прилог бр. 3 Предметна програма од втор циклус на студии 1. Наслов на нaставниот предмет Методологија на научното истражување 2. Код 2И304 МУЗИЧКИ НАУКИ 3. Студиска програма
МУЗИЧКА ИНТЕРПРЕТАЦИЈА И КОМПОЗИЦИЈА
4.
5. 6. 8. 9. 10.
11.
12. 13. 14. 15.
Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Степен (прв, втор, трет циклус) Академска година/семестар
Факултет за музичка уметност - Скопје
Втор циклус I/1
7.
Број на ЕКТС 5 кредити Наставник Проф. д-р Димитрије Бужаровски Доц. д-р Трена Јорданоска Предуслови за запишување на предметот Нема Цели на предметната програма (компетенции): Предметот го обработува научно-истражувачкиот процес од подготовка на елаборат, инструменти, операционализација во научен труд, обработка на податоци (квантитативни и квалитативни методи), коментирање на резултатите, користење и цитирање на литература. Содржина на предметната програма: Одредување на теориска дисциплина, дефинирањето на теоријата на музиката, поставување основи на наука, запознавање со научните методи, одредување на фазите на научниот процес, поставување хипотеза, структурирање на елаборат и научен труд, користење и цитирање литература, квантитативни методи и квалитативни методи (избрани техники за анализа). Методи на учење: Интерактивна настава, дискусија, консултации Вкупен расположив фонд на време 8 ECTS х 30 часови = 240 часови Распределба на расположивото 30 + 210 = 240 часови време Форми на наставните активности 15.1 Предавања-теоретска настава 30 часови 15.2 Вежби (аудиториски), / семинари, тимска работа
16
16.
Други форми на активности
17.
Начин на оценување - нумеричко 17.1. Тестови 17.2. Семинарска работа/проект (презентација: писмена и усна) 17.3. Активност и учество Критериуми за оценување (бодови/оценка)
18.
16.1 16.2 16.3
Проектни задачи Самостојни задачи Домашно учење
90 бодови /
10 бодови до 50 бода 5 (пет) (F) од 51 до 60 бода 6 (шест) (E) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C) од 81 до 90 бода 9 (девет) (B) од 91 до 100 бода 10 (десет) (A) За потпис: - редовно посетување на наставата (не повеќе од 3 отсуства) За полагање завршен испит: - потпис македонски анкетни листови, самоевалуација
19.
Услови за потпис и полагање на завршен испит
20. 21
Јазик на кој се изведува наставата Метод на следење на квалитетот на наставата Литература Задолжителна литература 22.1 Ред. Автор Наслов број 1. Бужаровски, Истражувачки Димитрије методологии, материјали подготвени од предметниот наставник 2. Buzarovski, “Musicology and Dimitrije Ethnomusicolog y in the Digital Era” in: Contemporary Trends in Musicology and Ethnomusicolog y, The Struga Music Autumn 3. Colwell, Richard MENC (ed.) Handbook of Research Methodologies
22.
/ / 210 часови
Издавач
Година 1990-2012
Skopje: IRAM
2002
Oxford University Press
2006
17
22.2
Дополнителна литература Ред. Автор број 1. 2. 3.
Наслов
Издавач
Година
Прилог бр. 3 Предметна програма од втор циклус на студии 1. Наслов на нaставниот предмет Оркестар 2. Код 2И301 3. Студиска програма Музичка интерпретација и композиција 4.
5. 6. 8. 9. 10.
11.
12. 13. 14. 15.
16.
17.
Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Степен (прв, втор, трет циклус) Академска година/семестар
Факултет за музичка уметност-Скопје
Втор циклус I/1
7.
Број на ЕКТС 5 кредити Наставник Проф.м-р Саша Николовски-Ѓумар, Проф.м-р Борјан Цанев, вонр.проф.м-р Сашо Татарчевски Предуслови за запишување на предметот Согласност од предметниот наставник Цели на предметната програма (компетенции): Оркестарската изведба како организирана форма на колективно музицирање, има за основна цел изградување на инструментално-интонативната и динамичка изедначеност на разнородни и разнобојни инструментални делници и секции во еден хомоген оркестарски звук. Истовремено, учеството на студенти од различни студиски години и програми во оркестарот дава можност за развивање на еден колективен интелектуално-емоционален и креативен однос, усовршување на вештините за оркестарско настапување и за проширување на репертоарот. Содржина на предметната програма: Симфонии, увертири, концерти, оперски арии и вокално-инструментални композиции од сите епохи и стилови. Методи на учење: Колективна интерактивна работа со студентите, изведувачка пракса и настапи на концертите на оркестарот на Факултетот за музичка уметност-Скопје. Вкупен расположив фонд на време 8 ЕКТС х 30 = 240 часа Распределба на расположивото 60 + 180 = 240 време Форми на наставните активности 15.1 Предавања-практична настава 60 часови 15.2 Вежби (аудиториски), / часови семинари, тимска работа Други форми на активности 16.1 Проектни задачи / часови 16.2 Самостојни задачи / часови 16.3 Домашно учење (вежбање) 180 часови Начин на оценување – Описно (Положил/Не положил) 17.1. Тестови / бодови 17.2. Семинарска работа/проект / бодови
18
18.
17.3. Активност и учество Критериуми за оценување (бодови/оценка)
/ бодови Знаењата по наставниот предмет не се проверуваат. Студентот го положил испитот и ги стекнува кредитите со добивањето на потписот за редовно следење на наставата и со учество во проектите на оркестарот. 1. Редовност во посетување на наставата (не повеќе од 4 изостаноци). 2. Учество во актуелниот проект на оркестарот на ФМУ Македонски Студентски анкети, самоевалуација, претставување на студентите на концертните проекти на оркестарот.
19.
Услови за потпис и полагање на завршен испит
20. 21
Јазик на кој се изведува наставата Метод на следење на квалитетот на наставата Литература Задолжителна литература 22.1 Ред. Автор Наслов Издавач Година број 1. На располагање е целокупната оркестарска музичка литература, од сите музички епохи и стилови. Изборот на делата зависи од актуелните проекти во кои учествува оркестарот на ФМУ.
22.
Прилог бр. 3 Предметна програма од втор циклус на студии 1. Наслов на нaставниот предмет Хорско пеење 2. Код 2И305 3. Студиска програма Музички науки Музичка интерпретација и композиција 4. Организатор на студиската програма Факултет за музичка уметност - Скопје (единица, односно институт, катедра, оддел) 5. Степен (прв, втор, трет циклус) Втор циклус 6. Академска година/семестар I/1 7. Број на ЕКТС 5 кредити 8. Наставник Вонр.проф.м-р Сашо Татарчевски, Доц.д-р Ивица Зориќ 9. Предуслови за запишување на Согласност на наставникот и спроведување на аудиција предметот за распоред во различните хорски ансамбли на ФМУ 10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со хорскиот и вокално-инструменталниот репертоар од сите музички епохи и жанри. Совладување на вокалната техника и начините на пеење на различните стилови. Подобрување на prima vista читање на партитурите и развивање на моќта за правилно дешифрирање на музичкиот текст. Навикнување на дисциплина и партиципирање во тимска работа односно, создавање правилни навики кои се основа за професионален однос кон работата. Навикнување на сцена преку концертите и јавните настапи на хоровите. Создавање високи музичко-естетски вредности и развивање на колективен интелекиуалноемоционален и креативен однос кон музицирањето.
19
11.
12.
13. 14. 15.
16.
17.
18. 19.
20. 21 22.
Содржина на предметната програма: Се изучуваат и подготвуваат композиции од сите музички епохи (стари мајстори, ренесанса, барок, класицизам, романтизам, импресионизам, музика на XX и XXI век), како a capella така и вокалноинструментални творби. Се опфаќаат и сите жанри во кои се појавува хорското музицирање. Методи на учење: Индивидуална и групна интерактивна работа со студентите, практична демонстрација, одделни и заеднички проби, дискусија, изведувачка пракса, консултации, самостојна работа, јавни настапи Вкупен расположив фонд на време 8 ECTS х 30 часови = 240 часови Распределба на расположивото 60 + 180 = 240 време Форми на наставните активности 15.1 Предавања-практична настава 60 часови 15.2 Вежби (аудиториски), / часови семинари, тимска работа Други форми на активности 16.1 Проектни задачи / часови 16.2 Самостојни задачи / часови 16.3 Домашно учење 180 часови Начин на оценување – Описно 17.1. Тестови / бодови 17.2. Семинарска работа/проект / бодови (презентација: писмена и усна) 17.3. Активност и учество / бодови 17.4. Завршен испит / бодови Критериуми за оценување до 50 бода Не положил (бодови/оценка) од 51 до 100 бода Положил Услови за потпис и полагање на завршен Редовност на настава (студентот да нема повеќе од испит 4 отсуства во семестарот). Совладување на тековната програма. Учество во проектите на хоровите при ФМУ. Јазик на кој се изведува наставата Македонски Метод на следење на квалитетот на Студенски анкети, самоевалуација, јавни настапи. наставата Литература Задолжителна литература 22.1 Ред. Автор Наслов Издавач Година број 1. На располагање е целокупната музичка литература за хор од сите епохи, стилови и жанри. Изборот на делата се врши според потребите на тековните проекти на хоровите на ФМУ, педагошката оправданост и можностите на студентите.
Прилог бр. 3 Предметна програма од втор циклус на студии 1. Наслов на нaставниот предмет Биг бенд 2. Код 2И302
20
3. 4.
5. 6.
Студиска програма Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Степен (прв, втор, трет циклус) Академска година/семестар
Музичка интерпретација и композиција Факултет за музичка уметност-Скопје
Втор циклус I/1
7.
Број на ЕКТС кредити
5
8. 9. 10.
Наставник Вонр.проф.м-р Кире Костов Предуслови за запишување на предметот Согласност на наставникот Цели на предметната програма (компетенции): Целта на програмата е преку групно, ансамблово музицирање да се изучуваат и изведуваат дела од традиционалната и современата музика за Биг бенд оркестри. Преку овој предмет се развиваат слушните, аналитичко-теоретските, техничките и импровизаторските вештини на студентитеизведувачи, се охрабрува истражувањето на музичката традиција на овој жанр во нејзиниот историски и социолошки контекс и се промовира висок стандард на заедничко музицирање.
11.
Содржина на предметната програма: Техника на правилно одвивање на пробите, вклучувајки ги: слушањето на другите музичари, внимание на правците и знаците, почнувањата и запирањата, работа на квалитетот на тонот, прецизност во однос на висината, балансот, ритамот и интонацијата, поттикнување на самостојното вежбање и подготвување. Разбирање и усвојување на специфичниот начин на фразирање. Усвојување на хармонско – стилските карактеристики на различните периоди и стилови на музиката за Биг бенд. Изведба на композиции од различни стилови : свинг, би-бап, џез валц, латин џез, кул-џез, фанк, џез-рок фузија и прогресивни правци. Негување на музичката независност и водство. Проби и работа по секции. Збогатување на Биг бенд џез репертоарот.
12.
Методи на учење: Групна и индивидуална интерактивна работа со студентите, самостојна работа, изведувачка пракса преку јавни настапи и концерти.
13. 14.
Вкупен расположив фонд на време Распределба на расположивото време Форми на наставните активности
15.
16.
17.
18.
8 ЕКТС х 30 = 240 часа 60 + 180 = 240 15.1 15.2
Предавања-практична настава 60 часови Вежби (аудиториски), / часови семинари, тимска работа Други форми на активности 16.1 Проектни задачи / часови 16.2 Самостојни задачи / часови 16.3 Домашно учење (вежбање) 180 часови Начин на оценување – Описно (Положил/Не положил) 17.1. Тестови / бодови 17.2. Семинарска работа/проект / бодови 17.3. Активност и учество / бодови Критериуми за оценување Знаењата по наставниот предмет не се проверуваат. (бодови/оценка) Студентот го положил испитот и ги стекнува кредитите со добивањето на потписот за редовно следење на наставата и со учество во проектите на Биг бендот.
21
19.
Услови за потпис и полагање на завршен испит
20. 21
Јазик на кој се изведува наставата Македонски Метод на следење на квалитетот на Студентски анкети, самоевалуација, претставување на наставата студентите на концертните проекти на Биг бендот. Литература Задолжителна литература 22.1 Ред. Автор Наслов Издавач Година број 1. На располагање е целокупната литература за овој тип на состави од различните жанрови и стилови, а изборот на делата зависи од педагошката оправданост и можностите на студентите, како и концептот и тековните проекти на ФМУ во кои што учествува Биг бендот. 2. 3. 22.2 Дополнителна литература Ред. Автор Наслов Издавач Година број 1. 2. 3.
22.
1. Редовност во посетување на наставата (не повеќе од 4 изостаноци). 2. Учество во актуелниот проект на Биг бендот.
Прилог бр. 3 Предметна програма од втор циклус на студии 1. Наслов на нaставниот предмет Ансамбл-практика 2. Код 2И307 3. Студиска програма Музичка интерпретација и композиција 4. Организатор на студиската програма Факултет за музичка уметност-Скопје (единица, односно институт, катедра, оддел) 5. Степен (прв, втор, трет циклус) Втор циклус 6. Академска година/семестар I/1 7. Број на ЕКТС 5 кредити 8. Наставник Проф. Саша Николовски-Ѓумар Проф. м-р Борјан Цанев Вон.проф. м-р Сашо Татарчевски 9. Предуслови за запишување на предметот Нема 10. Цели на предметната програма (компетенции): Целта на предметната програма е да се подготват студентите по диригирање за самостојна работа со ансамблите-оркестрите. Тие треба да се запознаат со спецификите и принципите на работа со различни инструментални и вокално-инструментални состави и да се оспособат за нивна практична примена. Да се запознаат и обучат за различните техники и можности на работа и подготовка на различните оркестарски групи и на оркестарот во целина. Да се здобијат со непосредно диригентско искуство. Да воспостават критички однос кон работата на своите колеги и
22
11.
12. 13. 14. 15.
16.
17.
18.
19.
20. 21 22.
кон сопствената работа. Да се запознаат со работата и делувањето на оркестрите на културните институции во Република Македонија. Содржина на предметната програма: Избор, комплетна подготовка, реализација и презентација на композиции од светската и македонската музичка литература за различни видови на ансамбли, во кои што учествуваат студенти од Факултетот за музичка уметност-Скопје. Хоспитација и активно вклучување во дејноста на оркестрите на музичките институции во Македонија. Методи на учење: Практична работа со комплетен ансамб или негови делови, консултации, изведувачка пракса. Вкупен расположив фонд на време 8 ЕКТС х 30 = 240 часа Распределба на расположивото 30 + 60 + 150 = 240 време Форми на наставните активности 15.1 Предавања 30 часови 15.2 Вежби (аудиториски), / часови семинари, тимска работа Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 60 часови 16.2 Самостојни задачи 150 часови 16.3 Домашно учење /часови Начин на оценување - Описно 17.1. Тестови /бодови 17.2. Проект (презентација) /бодови 17.3. Активност и учество /бодови 17.4. Завршен испит /бодови Критериуми за оценување Знаењата по наставниот предмет не се проверуваат. (бодови/оценка) Студентот го положил испитот и ги стекнува кредитите со добивањето на потписот за редовно следење на наставата и со учество во проектите на ансамблите на ФМУ. Услови за потпис и полагање на завршен 1. Редовност во посетување на наставата (не повеќе од испит три изостаноци). 2. Учество во актуелните проекти на оркестарот на ФМУ Јазик на кој се изведува наставата Македонски Метод на следење на квалитетот на Студентски анкети, самоевалуација, јавни настапи ос наставата ансамблите на ФМУ Литература Задолжителна литература 22.1 Ред. Автор Наслов Издавач Година број 1. На располагање е целокупната литература за различни видови на ансамбли од сите музички епохи и стилови, како и новосоздадени, неизведени дела од македонски композитори или студенти по композиција. 2. 3. 22.2 Дополнителна литература Ред. Автор Наслов Издавач Година број
23
1. 2. 3.
Прилог бр. 3 Предметна програма од втор циклус на студии 1. Наслов на наставниот предмет Музичка литература на XX век 2. Код 2И308 3. Студиска програма Музички науки Музичка интерпретација и композиција 4. Организатор на студиската Факултет за музичка уметност - Скопје програма (единица, односно институт, катедра, оддел) 5. Степен (прв, втор, трет циклус) Втор циклус 6. Академска година/семестар I/1 7. Број на ЕКТС 5 кредити 8. Наставник Вон.проф.м-р Јана Андреевска-Димитровска Доц. М-р Сони Петровски Доц. М-р Дарија Андовска Доц. М-р Горан Начевски 9. Предуслови за запишување на нема предметот 10. Цели на предметната програма (компетенции): Предметната програма има за цел кај студентите да создаде и развие професионална вештина за познавање и препознавање на основните музички стилови во XX век и нивниот развој преку творештвото на најзначајните композитори, значајни примери од музичката литература во повеќе жанри (оркестарска, концертантна, хорска, камерна, вокална, солистичка музика), запознавање на нивните композициски техники и естетскостилски карактеристики. 11. Содржина на предметната програма: Значајни автори во музиката на XX век. Развојот на музиката во XX век, стилски карактерстики и разлики. Значајни техники на компонирање претставени преку значајни дела на музиката во XX век.sic 12. 13. 14. 15.
16. 17.
in her or his li
Методи на учење: предавања, анализа на примери од музичката литература на час и дома, дискусии. Вкупен расположив фонд на 8 ECTS x 30 часа = 240 часа време Распределба на расположивото 30 + 100 + 110 = 240 време Форми на наставните 15.1 Предавања-практична 30 часови активности настава 15.2 Вежби (аудиториски), / часови семинари, тимска работа Други форми на активности 16.1 Проектни задачи / часови 16.2 Самостојни задачи 100 часови 16.3 Домашно учење 110 часови Начин на оценување - нумеричко 17.1. Тестови /бодови 17.2.
Семинарска работа/проект (презентација: писмена и
/бодови
24
усна) 17.3.
Активност и учество
20 бодови
17.4.
Завршен испит
80 бодови
18.
Критериуми за оценување (бодови/оценка)
19.
Услови за потпис и полагање на завршен испит
20.
Јазик на кој се изведува наставата
македонски
21
Метод на следење на квалитетот на наставата
анкетни листови, самоевалуација
22.
Литература 22. 1
22.
до 50 бода 5 (пет) (Ф) од 51 до 60.9 бода 6 (шест) (Е) од 61 до 70.9 бода 7 (седум) (Д) од 71 до 80.9 бода 8 (осум) (Ц) од 81 до 90.9 бода 9 (девет) (Б) од 91 до 100 бода 10 (десет) (А) За потпис: - редовно посетување на наставата (не повеќе од 4 отсуства)
Задолжителна литература Ред. Автор Наслов Издавач Година број 1. Kohoutek, Z. Техники на Универзитет уметности 1984 компонирање во у Београду мјузиката на XX век 2. Lester, J. Analytic Approaches to W-W NORTON 1989 Twentieth-Century &COMPANY Inc. New Music York 3. Lee, Douglas A Masterworks of New York: Routledge. 2002 Twentieth-Century Music: The Modern Repertory of the Symphony Orchestra. 4. Morgan, Twentieth-Century New York: W. W. Norton 1991 Robert P Music: A History of Musical Style in Modern Europe and America. 5. Salzman, Eric Twentieth-Century Upper Saddle River, NJ: 2002 Music: An Introduction, Prentice Hall 4th edition. 6. Дополнителна литература Ред. Наслов Издавач Година број 1. Whitall, Arnold Exploring Twentieth- Cambridge and New 2003 Century Music: York: Cambridge Tradition and University Press Innovation. 2. 3. 4.
25
1.
Наслов на наставниот предмет
2. 3. 4.
Код Студиска програма Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел) Степен (прв, втор, трет циклус) Академска година / семестар
5. 6. 8. 9. 10.
11.
12. 13. 14. 15.
16.
17.
18.
ЕЛИТНА И МАСОВНА КУЛТУРА КСИ 011 Културолошки студии (во книжевноста) Институт за македонска литература при УКИМ, Скопје
Втор циклус I/1
7.
Број на ЕКТС кредити проф. д-р Александар Прокопиев нема
5
Наставник Предуслови за запишување на предметот Цели на предметната програма (компетенции): - Да се усвојат знаења за етимолошката идентификација на поимите елитно и масовно во културата и нивното опстојување и преплетување низ историски; Да се усвојат знаења за нивно жанровко препознавање; - Да се усвојат знаења за препознавање и анализа на поттикнувачките и анестетички дејства меѓу елитната и масовната култура; - Да се стекнат знаења за препознавање на кичот, шундот и малограѓанштината во културата. Содржина на предметната програма: - Појмовна анализа: култура, елитно, масовно; филмот меѓу елитното и масовното; интермедиумски адаптации и трансмутации (литература-филм-ТВ); - Културната политика во популаризација на културата – од музеите до фестивалите; урбаната култура и субкултурата (стрип, рок, панк); - Артистот како sexy myth; кич, шунд; - Уметничките групирања, манифести, движења како афирмација на елитноста vs. масовноста. Методи на учење: предавања, вежби, изготвување на семинарски и пороектни задачи, дскусии Вкупен расположив фонд на време 180 часови Распределба на расположивото време Форми на наставните 15.1. Предавања – теоретска 9 часови активности настава 15.2. Вежби (лабораториски, 9 часови аудиториски), семинари, тимска работа Други форми на активности 16.1. Проектни задачи 30 часови 16.2. Самостојни задачи 60 часови 16.3. Домашно учење 72 часови Начин на оценување/ завршен испит 17.1. Тестови 60 бодови 17.2. Семинарска работа / проект (презентација: писмена и 30 бодови усна) 17.3. Активност и учество 10 бодови Критериуми за оценување до 50 бода 5 (пет) (F)
26
(бодови / оценка)
19. 20. 21.
Услов за потпис и полагање на завршен испит Јазик на кој се изведува наставата Метод на следење на квалитетот на наставата
22.
Литература 22.1. Задолжителна литература Ред. Автор број 1. Hauzer, Arnold 2.
22.2.
Dolo, Luj
3. Moren, Edgar Дополнителна литература Ред. Автор број 1. Svensen, Lash 2. 3.
Глен Џордан, Крис Ведон Englund, Peter
од 51 до 60 бода 6 (шест) (E) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C) од 81 до 90 бода 9 (девет) (B) од 91 до 100 бода 10 (десет) (A) предадена семинарска работа македонски евалуација (самоевалуација и надворешна евалуација)
Наслов
Издавач
Година
Sociologija umjetnosti, I,II
Skolska knjiga, Zagreb Clio, Beograd
1986
BIGZ, Beograd
1979
Наслов
Издавач
Година
Filozofija mode
2004
Културна политика
Cigoja stampa, Beograd Темплум, Скопје
Male istorije
Clio, Beograd
Individualna i masovna kultura Duh vremena
2000
19992000 2009
Прилог бр. 3 Предметна програма од прв, втор и трет циклус на студии 1. Наслов на нaставниот предмет Вокално студио 1 2. Код 2И306 3. Студиска програма Музичка интерпретација и композиција Организатор на студиската програма 4. (единица, односно институт, катедра, Факултет за музичка уметност - Скопје оддел) 5. Степен (прв, втор, трет циклус) Втор циклус Број на ЕКТС 6. Академска година/семестар I/1 7. 5 кредити Проф.м-р Саша Николовски-Ѓумар 8. Наставник Проф.м-р Борјан Цанев 9. Предуслови за запишување на предметот Нема Цели на предметната програма (компетенции): Основната цел и задача на предметот ВОКАЛНО СТУДИО првенствено е совладување на оперските партитури и изучување на комплетни оперски улоги, соодветни на видот на гласот на студентот и 10. изучување на различни ораториумски форми (кантати, ораториуми, пасии, миси). На тој начин, преку изучувањето на оперската и ораториумската драматургија и практичните вежби најефективно и одблизу се запознава музичката оперска и ораториумска литература. Преку оваа предметна програма студентот (музичарот) треба да добие јасна претстава за процесот на подготовка на едно
27
оперско или ораториумско дело.
11.
12. 13. 14.
Содржина на предметната програма: Вовед, оперни форми, практични вежби, основни поими за стил во оперното творештво и карактеристики на одделни стилови, изучување на делови од оперски улоги. Методи на учење: Индивидуална и групна интерактивна работа со студентите, практична демонстрација, дискусија, изведувачка пракса, консултации, самостојна работа Вкупен расположив фонд на време Распределба на расположивото време
8 ECTS х 30 часови = 240 часови 30 + 210 = 240 15.1
15. 16.
17.
18. 19. 20. 21
22.
Предавања-практична настава 30 часови Вежби (аудиториски), семинари, 15.2 / часови тимска работа 16.1 Проектни задачи / часови Други форми на активности 16.2 Самостојни задачи / часови 16.3 Домашно учење (вежбање) 210 часови Начин на оценување - Описно 17.1. Тестови / бодови Семинарска работа/проект 17.2. (презентација: писмена и / бодови усна) 17.3. Активност и учество 20 бодови 17.4. Завршен испит 80 бодови до 50 бода Не положил Критериуми за оценување (бодови/оценка) од 51 до 100 бода Положил Редовност на настава (студентот да нема повеќе од 4 Услови за потпис и полагање на завршен отсуства во семестарот), покажана активност и испит совладување на предвидената наставна програма. Јазик на кој се изведува наставата Македонски Метод на следење на квалитетот на Студентски анкети, самоевалуација. наставата Литература Задолжителна литература Ред. Автор Наслов Издавач Година број На располагање е целокупната оперска и ораториумска музичка литература од сите 1. музички епохи и стилови. Изборот на делата зависи од видот на гласот, способностите 22.1 и афинитетот на секој студент индивидуално. 2. 3. Дополнителна литература Ред. Автор Наслов Издавач Година број 22.2 1. 2. 3. Форми на наставните активности