Compendio historico de la religion [Part 2 of 2] by Filipiniana Online

338 Pag. Ang paggalang ni Da.vid sa Dios. Si Mifiboset. Aug casalanan ni David. Ang mga parusang nas.i!pit ni David. Ang salot na naguing parus~ nang capalaluan ni David. Si Salo,mon . . Ang paggalang ni Salomon sa caniyang Ina .

185路 186 186 189 19'1 195 196

Ang carunufigan ni Salomon. Ang' pagcaualang halaga fig cayamanan dito sa lupa. Ang pagtatayo fig Templo fig J erusalem. Ang pagcacasala at pagcamatay ni Salomon. Ang nalalaman sa icatlong Capitulo

197 200 201 203 206

SA ICATLONG CAPITULO Ang Caharian ng Israel Ang Caharian nang Juda. Si Jeroboan. Si Acab at si J ezabel. Si Elias. Ang balong taga Sarepta. Ang pananalo ni Elias. Ang pagtatagc ni Elias Ang malaquing hula ni Elias. . . . . . Ang pagcauala. ni Elias dito sa lupa. Ang pagcamatay ni Acab. Mga himala ni Eli-

seo.

206 209 2.12 214 214 215 216 219 221

223 224

225

Mga himala ni Eliseo. 228 Ang 'gutom sa Samaria. . . , , , . . . 229 Quinilalang Hari si J e; ' hU. 231 Ang . pagcamatay ni " . Joran. . , , . 232 Atlg pagcamatay ni i :,J ez\,-hel. ,232 Si Jonas, 233 ,:.

Ang pagslSlsi nang mga Ninivitas. Ang catapusan fig caharian . fig Israel. Ang cabaitan at paggalang sa Dios ni Tobias. Ang aua ni Tobias. Ang mga pagdadalita ni Tobias. Ang pagcabulag ni Tobias. Ang paglacad nang batang si Tobias. Ang pag-aasaua ni Tobias cay Sara. Nacaquita na si Tobias na nabulag. Ang pagcamatay ni Tobias. Ang hula ni Toeias. Si Olofernes. Si Aquior. Si Judit. Ang pagpugot ni J udit cay Olofernes. Sj Roboan. Si J osafat. Si J Oran. Si Atalia.

235

235 236 239 239 239 240 243 244

246 247 248 249 251 ' 255 256 257 ' 258 260

339 Pag.

PaU.

Si Joas. Si Ozias. Si Joatan. Si Acaz. Si Ezequias. Si Manases. . . Ang pagbabalic loob ni . Manases. Si Amon. 8i J osias.

261 262 262 263 263 267 267 268 269

Si J eremias. Falsos Profetas. Si J o"caz. Si Joaquin. Si J econias. Si Sedeci"'s. A ng cata pusan fig caharian nang Juda. Ang nalalaman sa Icaapat na Capitulo

269 270 271 271 273 273 276 279

SA ICAAPAT NA CAPITULO Si Daniel. 8i Eusana. Ang panaguinip nang Haring N abucodonosor. Ang cahabaghabag na nasapit ni Nabucodonosor. Aug Idola Bel. A n g pagcapahamac nang Idola Dragon. Si Daniel sa culufigan fig mga Leones. Si Abacuc. Ang malaquing hula ni Daniel. .. Ang paglw.pon nang Haring Baltasar. 8i Asuero. 8i Aman. Si Mardoqueo. Si Ester. Ang pagcamatay ni Arnan. Ang catapusan nang pagcabihag nan g mga Judios sa BabiIonia. Si Nehemias. Ang tubig na naguing apuy. . . . . . . . Nagpisan na ang mga J udios at IsraeJitas. 8i Alejandro Magno.

282 284 287 291 292 293 294 294 295 296 298 298 298 299 303

304 306 307 810 312

Si Tolomeo FiJopator. 314 Ang nasapit ni Eliodoro. 316 Si Antioco Epifanes. 317 Ang pinagdaanang hirap fig pitong batang lalaqui . 319 Si Matatias. 321 Si Judas Macabeo. 323 Ang pagcamatay ni Antioco Epifanes. 325 Si Antioco Eupator. 326 Ang hapis ni Judas Macabeo. 327 Inutos ni Judas na ipanalafigin ang mga patay. 328 Ang

pagca,m atay

fig

bayaning si E leazaroo Si Demetrio Soter. Ang pananampalasan sa Dios fig palalong sa Nicanor. Ang parusang nasapit fig tampalasang si Nicanor. . . . . . Ang pagcamatay ni Judas Macabeo. Si Jonatas Macabeo. 8i Hlrc ~~no at si Arist6bu 10. Si Herodes Ascalonita. Indice ng unang tomo

329 329 330 330 331 331 332 332 335

•

COMPENOIO HISTORICO DE LA RELIGION MAICLING CASAYSAYAN NANG

_ Sarisaring bagay na nauucol sa pagquilala at Pagsamba .sa Dios

rOMO SEGUNDO MULA NIYONG ·NAGCATAUANG TAO ANG POONG DIVINO VERBO, HANGGANG SA KALAGAYAN NGAYON NANG SANTA IGLESIA.

ADMINISTRACION APOSTOLICA DEL ARZOBISPADO DE MANILA

En vista de la instancia presentada por eI R. P .. Fr. Francisco Garcia O. P., Sindioo del Colegie> de Sto. Tomas de esta Ciudad para reimprimir la obra titulada " COMPENDIO mSTORICO DE LA RELIGION", traducida al tagalo. por D. Antonio Florentino Puansen, concedenlos nuestra licencia como se pide.

Manila 13 de Octubre de 1903.

FR. MARTiN Obispo y Administrador Apostolico_ flay un sel10 que dice A r.obispado de Manila .

â&#x20AC;˘ DON SIMON RAMIREZ, PRESBITERO, LICENCIADO EN CANOI\"'ES, P~BENDADO DE ESTA SANTA IGLESIA CATEDRAL, Y SECREJ'ARIO INTERINO DE CAMARA Y GOBlERNO DE ESTE ARZOBISPADO. Centifico que a la instancia de D. Antonio Florentino PuanseD, vecina de Binondo, en solicitua de licencia pa ra que pueda imprimil'se el tomo segundo del Compendio Historico de la Religion t raducido a1 tagalo, S . E. nma, ha tenido a bien decretal' can est a fecha 10 siguiente. lIIanila 21 de Abril de 1865.-Concedemos pOl' 10 que a Nos toea la licencia necesaria, para que pueda imprimirse el tOIDO segundo del Compendio Hist6rico de la Religion traducido al tagala por D. Antonio Florentino Puans6n: en atenci6n a que segun dictamen del Censor, que de nuestra orden 10 ha examinado, no contiene cosa contraria al dogma y a la moral , sino a.ntes bien su lectura sera muy provechos~ a los naturales del Pais. Librese testimonio por Secretaria de este decreta, y archivese original.Gregorio, Arzobispo. Y por verdad doy el presente que firma en esta Secretaria de mi cargo a 21 de Abril de 1865.-Simon Ramirez.

,,*' ,[*,,*,[*,i*,(*' ,,,*',(iit;,*,(*,(*,[*,[*,,*,,*,(*,(*,,*,[*,1*,(*,,*1 ............... ................................................................................ .............. '

Ang Nalalaman Sa Icalimang Capitulo Naganap any panahon nang pagdating nang Mesias, niyong naghari sa Judea si Herodes Ascalonita; at . nanaong ang Arcangel San Gabriel, at ipinagbigay alam sa Poong Virgen Ma1'ia na siya ang pinili nang Dios, na maguing Ina nang Mesias. Natacot ang mahal -na Virgen dahilan sa voto de virginidacl -6 pagiiiigat nang calinisan '(I,ang calulua at catauan, na ipinaiigaco sa Dios; datapu(J, pinatotohanan ni San Gar briel na ang ipaiigaiiganac niya ay lalnng nang Espir'itu Santo, at hindi masisira ang caniyang pagca virgen: pumayag na si ginoong Santa Maria, at alipala ay nangyari sa canilislinisang tiyan niya ang pagcacatauang taa nang Poong Divino Verbo. Punwroon q,ng , ?nahnl na Virgen sa ciudad nang Hebron, at dumalao sa pinsan niyang si Santa Isc~b el: at pagquiquitct nilang dalaua- ay agad napaui ang cas(Llwl1.ang original nang sanggol na na sa tiyan ni Santa Isabel, nt pagcaraan nang tatlong buan ay siya ang ipinaiiganac, at Juan ang iniiigalan sa caniya. Napagmasdan ni San Josef ang cabuntisan nang bunying Virgen, niyong sila ay umui at naroon na sa N azaret, at pagdaca ay 1taisipang umalis at humiualay sa caibig-ibig na Esposa; datapua hindi itinu,loy ang inacala, sapagcat ipinahayag sa caniya nang isang Angel ang daraquilang misterio nang pagcacatauan tao nang Anac nang Dios. Pumaroon sa Belen si Josef at si Mcwia, nang maganap ang utos ni Cesar Augusto: at eloon ipinaiiganac 'nang Virgen anO, Paiiginoon natin sa iswl1.g sabsaban. Natua at umauit ang ?nga Angeles, at ipinahayag nang Laiigit sa ntga Pastores at sa tatlong Haring Magos ang himalang nangyari. Hinalasan ang mahal na Niiio sa icaualong arao nang par ii.gaii.ga_na~ sa caniya, at pinaiiganlang Jesus, at sa icar

-- 344 -

apat na pung arao ay dinala nang Virgeng Ina sa Te-mplo nang Jerusalem, at do on inialay sa Dios : at naquilala na-man ni Simeon -at ni Ana sa siya ang sasacop sa teman. Pinapugutan ni Herodes sa boong Belen, at sa 1nga calapit na bayan, ang mga saggol na ualang dalauang taong -mahiguit; datapua hindi nangyari ang ninasa niya na maramay ang Poong Jesus, na. lubhang quinag(~litan, sapagcat sinunod na ni San Josef ang utos nemg Angel, at dinala sa Egipto ang Nino, at ang Virgeng Ina. Umui sa Nazaret si San Josef casa-ma ang Virgen, at ang Nino, pagca?natay nang tampalasang si Herodes. Pagsapit ni Jesus sa icalabing dalauang tao1'/! nang caniyang buhay, dumalao sa Templo nang Jerusalem, casama ang ama at ang ina, at hindi nila namalayan na si Jesus ay natira sa Temp 10, at do on nagturo at naquipagtalo sa mga pantas at Doctores. Nar - hapis ang Virgen, at si San Josef, at pagcaraan nang taUong arao ay pumaroon sila sa Templo, at do on nar quita ang anac na minwtnahal. Napabinyag ang Par nginoon natin cay San Juan Bautista, niyong maganap ang icatlong pung taon nang caniyang buhay, at saca pumarQon sa ilang, at doom tumahan at hindi cumain at uminom nang anuman sa loob nang apat na pung arao: at ipinahintulot sa Demonio na siya ay t~~csuhin, at nalubos ang pananalo niya . . Minulan nang Poong Jesus ang pangangaral sa mga bayan, e~t ipinaquilala sa tao na siya (J,ng tunay .na M esias dahilan sa cataasan nri:ng cabanalan niya, at sa cagand(~han nang aral na itinuro, at sa caramihan nang himalang guinaua. Minahal at pinagpaquitaan nang loob ang mga bata, at ang mga mahihirap. Quinaingguitan at pinagbantaang patain nang mga cabar bayan niyang taga Nazaret. Pinapugutan ni Herodes Antipas si San Juan Bautista. Pumili 'si Jesucristo nang labing dalauang Apostoies, at bucod na minahal si San Pedro, at siya ang guinauang puna nang boong Santa Iglesia. Dinala sa bundoc nang Tabor si San Pedro, si Santiago Mayor at si San Juan Evangelista, at do on ipinaquita sa canila

345-

ang rnal'u alhating pagliliuanag nang boong eatauan niya: Pinapagbalie loob ang Sama1'itana, si M agdalena at si Zaqueo . Dumalo sa piging nang isang iquinasal sa eiudad nang Cana, at do on guinauang alae ang tUbig. Biglang pinagaling ang alilang malubha ng isang Centurion Romano; isang lalaquing inaali!tan nang Demonio: ang bienang babai ni San Pedro: isang lalaquing puno nang LepnL: at isang lalaquing lumpo. Binuhay ang isang bedang lalaq~ii, na naquitang patay at ibabaon na lamang sa eiudad nang Nain. Pina~mtos ang baguiong eaquilaquilabot, na naeasindae sa mga Apostoles sa dagat nang Genezaret, at lumacad na parang na sa lupa sa ibabao nang tUbig nang dagat na iyon. Pinagaling ang babaing inaagasan na lumapit sa eaniya. Ipinaeuha eay San Pedro sa bibig nang isang isda ang salaping ibubuis nila sa Cesa1路. Binuhay ang -isang babaing anae ni JaY1路o. [nib'i g na gumaling at mewaquita ang dalauang lalaquing bulag. Biglang pinalacad ang isang lalaquing lumpo, na hindi maealusong sa tubig nang Piscina Probatica, Guinamot any pageabulag nang isang lalaquing hindi naea'eaquita nang anuman, mula niyong ipanganae. Pinapageasiya ang limang tinapay at dalauang isda sa mahiguit na limang libong tao . Binuhay si Lazaro sa Betania. Sinalubong at pinuri nang boong bayan emg Poong si J e~ier'isto niyong pJ,l,masoc SCi Jerusalem, at talagang yayariin na niya ang路 pagsaeop sa teman. Naingguit ang mga hung hang nq Saeerdotes, at inaeala nilang daepin ang Panginoon natin, at sila ay pinangar cuang tutulungan ni Judas Iscariote. Nagsalo ang Poong Jesus at emg mga Apostoles niya sa paghapon nang Cordero Pascual. . Hinugasan at pinahiran ang mga pew nila, at nilalang ang Santisimo Sacramento. Nanalangin sa halamanan nang Getsemani: nahapis at nanglumo, at dugo ang ipinauis, at inaliw nang isang Angel, Dinaquip nang mga J udios, at dinala sa bahay ni Anas, at saea sa bahay ni Caifas. Tinampal ni Malco, at maeaitlong itinatua ni San Pedro. Nagpatiuacal ang lilong Apostol na si Judas lseariote.

346-

Ipinahatid ni Caifas ang Panginoon natin sa hucuman ni Pjlato, at ipinahatid naman ni Pilato sa palacio ni Herodes, niyong matal.astas na u.alang casalanan ang taong isinusumbong sa caniya. I naring nlol, at pinaramtan nang palamarang si H erodes at ipinabalic sa hucuman ni Pilato. Hinampas nang higuit na limang libo, at sinacsacan nang cO?'onang tinic ang caniyang ulo. Hiningi nang bayan na si Ba1"1"abas ang paualan, at si Jesus (Lng parusahan. N atacot si Pilato sa ibinala sa caniya nang mga Judios, at hin(~tulang patain ang Poong Jesus. Quinaladcad hang gang sa bundoc nang Calvario, at doon ipinaco nang paripa sa isang Cruz, at ipinaq~~itna sa dalau.ang . magnanacao. Quinilala at sinamba nang magnanacao, na napapaco sa dacong canan. Namatay sa icatlong homs nang pagcabitin sa C1'UZ, at saca tinanggal at inilibing nang dalau.ang banal. Nabuhay na nag-uli sa icatlong arao: mult at 'muling napaquita sa mga Apostoles, at ipinagcaloob sa canila ang capangyarihan sa pagpapatau.ad nang mga casalanan sa Santa Confesion. Isinama sila sa bundoc nang Olivete, at do on napaalam, umaquiat sa Langit sa icaapat na pung arao nang muling lJ(~gcabuha.y niya.

ma-

ICALIMANG CAPITULO

MULA SA CAPANGANACAN NANG MESIAS, HANGGANG" SA PAGPANAOG NANG OIOS ESPIRITU SANTO.

Ano ang sadyang bagay na nangyari niyong panahon nang Haring Herodes Ascalonita? S. Ang lalong malaquing himalang hinihintay nang tao niyong panahong yaon, samacatuid, ang pagparito nang Mesias: nang maganap ang dilang bagay na inaasahan at sinasampalatayanan, alinsunod sa nasasabi sa Ley ni Moises. T. Ano ang cahulugan nang uicang Mesias? S. Ang bugtong na Anac nang Dios, na pinaparito sa lupa nang caniyang mahal na Ama, sapagcat siya lamang ang macapagliligtas sa taong lahat, na inalipin nang Demonio dahilan sa casalanan ni Adan: at ang mga carapatan figa niya ang ipaguiguing dapat natin na tayo ay maturang mga anac nang Dios.T. Ano ng guinaua, nang Anac nang Dios, nang tayo ay mapacagaling? S. Nagpacababa at nilangcapan nang pagca tao angcaniyang pagca Dios, ipinafiganac sa malaquing caruc-haan nagtiis nang maraming hirap hanggang nabubuhay, at hindi tinangguihan ang camatayan sa lubos na cahihian. T. Gaano ang panahong nagdaan, mula niyong mayari ang Mundo hanggang sa naparito ang Mesias? S. Apat na libong taon. T. Baquit hindi pinaparito nang Dios Ama ang bugtong na Anac niya, pagcayari nang casal an an ni Adan? S. Inibig nang Dios na maqu'ilalang magaling nang tao na totoong cailafigan ang pagparito nang isang mananacop, nang matutuhan nilang hifigin at ipagbuntong hinifiga arao at gabi ang mahal na Mesias, para nang guinaua nang mga banal sa una. At ang uica naman ni 'San Bernardo, ay lubhang cailafigan /

348-

sa taong nagcasaquit dahilan. sa camandag nang casalanan, ang magtiis muna, at papag-alabin ang pagnanasa nang cagalingan, bago tanggapin at paquinabangan ang gamot. 'T. Ano ang ngalan nang Anac nang Dios, na nagcataual1g tao? S. J esucristo. 路T. Ano ang cahulugan nang ngalang J esus ? S. Ang nacauauala nang casalanal1. 'T. Ano ang cahulugan nitong dalauang ngalan, Cristo at M esias ? :So Isa lamang ang cahulugan nitong dalauang figalan, sa macatuid, Ungido 6 Consagrado: na cung tatagaluguin, ay taong nilahiran nang Oleo Santo. T. Baquit pinafigafiganlang Cristo 6 Ungido ang Anac nang Dios? :So Sapagcat siya ay Hari, at Profeta, Sacrificador, at Sumo Sacerdote: at dating nilalahiran nang Oleo Santo ang mga taong gumagamit nang mga naturang catungculan. T. Baquit Hari si Jesucristo? S. Sapagcat siya ay Dios l1a ualang capantay, at ualang macapangyayari sa caniya. 'T. Alin ng pinaca sadyang caharian ni J esucristo? :So Ang catipunang nang mga Cristianos, na pinafigafiganlang Santa Iglesia, sapagcat ito ay niyari nang dugo niyang nabubos, at quinacasihan tuina nang caniyang mahal na Espiritu. 'T. Baquit pinafigafiganlang Profeta si Jesucristo? S.. Sapagcat siya ang nafigusap at nagturo sa mga Profetas; at marami naman at sarisari ang bagay, na hinulaan niya, at paraparang natuloy sa canicaniyang panahon. 'T. Baquit natuturang Sacrificado 6 Sacerdote si Jesucristo? S. Sapagcat inialay sa Dios Ama ang caniyang buhay at dugo, niyong napapaco sa Cruz dahilan sa mga casalanan nang taong lahat: at iyon din ang inihahain i'igayon arao-arao sa mga altares, na pinagmi-

349-

misahan nang mga Sacerdotes, bagaman hindi na, nabubuhos ang caniyang mahal na dugo. T. Baquit pinafigafiganlang Sumo Sacerdote si Jesu-, cristo? S. Sapagcat siya ay Dios na ualang capantay, at sa caniya nanggagaling ang carapatan at camahalan nang tanang Sacerdotes. T. Nilahiran baga nang Oleo Santo si Jesucristo, na para nang guinaua sa mga Hari, sa mga Profetas, at Sacerdotes? S. Hindi nilahiran nang sinuman ang ating Paiiginoong Jesucristo, sapagcat siya ang bucal nang cabanalan, at ang mahal niyang calulua ay pinamahayan pagdaca nang boong cabagsican nang gracia at mga biyaya nang Espiritu Santo, niyong siya ay nagcatauang tao sa calinislinisang tiyan nang mahal na Virgen: at ipinahalata ang caniyang pagca Dios, niyong siya ay bininyagan sa Jordan. T. Alin pa ang isang figalan nang Mesias? S. Em1nanuel, 6 Manuel, at ang cahulugan nito cung' tatagaluguin, ay Dios ang sumasa atin. T. Ipinaquilala baga nang Dios na siya ay malapit, nang purriarito sa mundo? â&#x20AC;˘ S. Ipinamalay sa tao, at nagsugo nang isang Pre-cursor. T. Ano ang cahulugan nang uicang Precursor? S. Ang taong nafigufiguna, at' migsasabi na mayroong darating na sumusunod sa caniya. T. Sino ang precursor nang Mesias? S. Si San Juan Bautista: Si s. Juan. T. Ano ang cahulugan nang figalang Bautista.. Juan? S. Gracia nang Dios, 6 taong tinatahanan nang gracia nang Dios. T. Sinusino ang ama, at ang ina ni San Juan Bautista? ' , S. Ang Santo Sacerdote Zacarias, at si Santa Isabel" pinsang nang Ina nang Mesias. T. Mayroon bagang nangyaring himala sa paguiguing tao ni San Juan?

350-

00, sapagcat ipinagbigay alam nang isang Angel sa banal na Sacerdote Zacarias na siya ay magcacaroon nang anac. T. Saan ipinahayag nang Angel cay Zacarias na siya ay magcacaroon nang Anac? S. Niyong si Zacarias ay na sa Templo, at guinaganap ang mahal niyang catungculan, ay napaquita sa ' caniya ang marafigal na Espiritu, at nafigusap nang ganito: Huag cang matacot, sapagcat aco ang AT'cangel Gabriel, na sinugo nang Dios, nang icao ay matua dahilan sa ibabalita co sa iyo, na hindi na malalaon, at ang asaua mo ay manganganac nang isang lalaqui, na panganganlan mono. Juan. Mauiuili sa caniya ang Dios na ualang capantay, at ipagcacaloob na siya ay maturang banal sa tiyan nang caniyang ina sapagcat siya ang PrecuTSor, na pinili nang Dios. T. Ano ang sinabi ni Zacarias sa Angel, na nafigafigaco sa caniya nang isang anac sa figalan nang Dios? S. Mahirap dao ang pangyayari nang ganoong bagay, at hindi siya naniniuala, sapagcat ang asaua niya ay dating baog, at silang dalaua ay lubhang matanda na. T. Ano ang itinutol nang Arcangel cay Zacarias, na ayao maniuala na s路i ya ay magcacaroon nang isang anac? . S . Pinagsabihan ang Sacerdote Zacarias na siya ay mapipipi, hanggang sa matuloy ang ibinalita sa ca~ niya, yayang ayao maniuala, at hindi umaasa sa pafigaco nang Dios: at hindi na figa nacapafigu.' sap si Zacarias. 路T. Sino aug piniling Ina nang Anac nang Dios, na nagcatauang tao? .s. Isang bunying Virgen nang baranggay ni Juda, at lahi nang Haring, David, tunay na Esposa nang isang lalaquing banal nang nat,u rang baranggay at lahi, taong mabait, bag~an lubhang 'mahirap, at ualang iquinabubuhay cund,i ang pagC:;l anJuagu~:

351-

Ano ang himalang guinaua nang Dios na naguing sadyang biyaya nang mahal na Virgen? S. Hindi siya nalahiran munti man nang libac nang casalanang original, na minamana nating lahat dahilan sa pagcacasala nang amang si Adan: at dapat sampalatayanang matibay ang misterio nang calinislinisang paglilihi cay Gui- Ang caJ.inis. noong Santa Maria, bagaman siya ay Jinisa,ng paggaling din cay Adan, na para nang lilihi. taong lahat; sapagcat inifigatan siya at itinafigi nang Dios alang-alang sa mga carapatan ni J esucristo. ("') T. Baquit inibig nang Dios na huag malahiran ang mahal na Virgen nang casalanang original? S. Sapagcat hindi dapat maturang alipin nang Demonio sumandali man lamang ang babaing mapalad, na maguiguing tunay na Ina nang Anac nan%" Dios. T. Sinusino ang ama, at ang ina nang mahal na Virgen? S. Si San Joaquin, at si Santa Ana. T. Paano ang guinauang pagaalaga ni San Joaquin at ni Santa Ana sa anac nilang mahal na Virgen? S. Dinala sa Templo nang Jerusalem, at inialay sa Pafiginoong Dios ang anac nilang puspos nang gracia sa icatlong taon nang caniyang buhay: at doon iniuan at inilagac sa isang bahay, na ang figalan ay Colegio, at hindi malayo sa Templo, sapagcat sa bahay na iyon inaampon at tinuturuan nang Sumo Sacerdote ang mga ilang dalagang mahihirap ang buhay, at do on sila inililigpit, aj; pinafigafigaralan tuina, at sinasanay sa paggaua fig cabanalan, hanggang sa dumating ang panahon nang canilang pagaasaua. Tumahan sa naturang bahay si Guinoong Santa Maria, at pagdaca ay guinaua ang pinafigafiganlang Voto de VirginidiLd, samacatuid, ang pafigacong matibay na hindi mag-aasaua, nang mai. figatan hanggang s.a camatayan ang puspos na cali. nisan I).ang calulua at catauang inihain sa Dio1l . .. . '; .(0)

Ex ' Bull~ .pogmatioa Pii Papae. Noni." Lectio VI..in oc:. .

tava Immac. Concept. B. i\Iariae V. .

352-

Paano ang nangyari, at naguing Esposo si San Jos ef ang mahal na Virgen? ' S. Napagmasdan nang Sumo Sacerdote lla si Guinoong Santa Maria ay sumapit sa ugaling panahon nang pag-aasaua nang mga dalaga, at talastas namang ang bunying' Virgen ay hindi maparisan nang sinuman sa cagandahan at cabanalan, 'a t siya figa ang tunay at mahal na uliran nang lahat sa pagiifigat sa cahalayan, sa cababaan fig loob, at sa pagmamasunurin: caya inisip na dapat piliing magaling ang taong mapalad, na matuturang Esposo nang Virgen Maria. Namtiafigin ang Sumo Sacerdote, nang maalaman cung ana ang mabuting gauin, at siya ay matutong pumili, at ipinatanto sa caniya nang Dios na dapat tip un in ang tamin lalaqui nang lahi ni David, na na1'oon sa Jerusalem niyong panahong yaon, tafigi ang mga hindi macapag-asaua dahrlan sa catandaan; papagtafiganin nang isang tungcod na tuyong cahoy ang balang isa sa mga lalaquing titipunin, at cung sino ang may tafigan fig tungcod, na mamulaclac, ay iyon ang dapat piliin na maguing Esposo nang bunying Virgen. Guinanap nang Sumo Sacerdote ang calooban nang Dios, na ipinamalay sa caniya, at naquita nang lahat na ang tungcod ni Josef ang biglang nanariua at namulaclac nang lubhang mariquit, at pumatong pa sa ulo niya ang Dios Espiritu Santo, na nag-asal calapating maputi: caya naquilala nang lahat na si Josef ang pinili nang Dios, at siya na iiga ang na- ' guing tunay na Esposo nang mahal na Virgen. T. ' Hindi baga tumanggui sa pag-aasaua si Guinoong Santa Maria dahilan sa guinaua niyang Voto de Virginidad? S.' Hindi tumanggui ang uica ni Santo Tomas de Aquino, sapagcat ipinahayag sa <;aniya nang Dios na si San Josef naman ay gumaua nang Voto de Virginidad, nang maifigatan hanggang sa camatayan ang calinisan nang calulua at catauan. . T. Baquit inibig nang Dios na si San Josef ay maT.

353-

guing Esposo ni Guinoong Santa Maria, cung silang dalaua ay mananatili sa Voto de Virginidad? S. Bucod sa mga ibang .dahilan, na hindi maabot fig pag-iisip, ay dapat natin tandaan ang tatlong sumusunod. Ang unauna: nang magcaroon nang casama at catulong ang mahal na: Virgen sa mga sarisaring cailaligan sa pamumuhay. Ang icalaua : nang mapatotohanan ni San josef ang mataas na cabana Ian at lubos na calinisal'l ni Guinoong Santa Maria. Ang icatlo: nang huag paghinalaan nang masama ang puri nang bunying Virgen, cung maquita na siya ay ualang asaua at naguing ina. T. Sa an t1,lmahan at namayan ang mahal na Virgen, at ang calinislinisang Esposo niya? S. Doon sa Nazaret, munting ciudad nang Galilea sa landas nang bundoc, na ang figalan ay Tabor .

â&#x20AC;˘

. .. ' 23

354 _.

Ang pagbibigay alam ni San Gabriel Arcangel sa Poong Virgen Maria na siya ang maguiguing ina nang Anac nang Dios. . T.

Paano ang pagcaalam nang Poong Virgen Maria na siya ay maguiguing ina nang Mesias? S. Sinugo nang Dios ang ~rcangel San Gabriel, at inutos na ipagbigay alam sa mahal na A.ng psgba路 Virgen ang daraquilang misterio nang ti. pagcacatuaang tao nang Poong Divino Verbo: at pagdaca ay nanggaling sa Laiigit ang bunying Arcangel, pumasoc sa silid nang Virgeng nananalaiigin, at binati nang ganito: Aba, Guinoong Maria, napupuno ca nang gracia ang Panginoong Dios ay sumasa iyo, bucod cang pinagpala sa babaing lahat. T. Ano ang isinaloob nang Virgell, pagcariiigig nang bati ni San Gabriel Arcangel? S. Lubhang nabalisa dahilan sa malaquing cababaan nang loob, at hindi maisip cung baquit naguing dapat na siya ay batiin at purihin nang ganoon: caya itinuloy nang Arcangel ang caniyang paiiguiigusap, at ito ang sinabi: Huag cang mabalisa, 6 Maria, at

355-

asahan mo na ang gracia nang Dios ay na sa iyo. lpaglilihi mo at ipanganganac ang macauauala nang casalanan, at sasacop sa tanan, at caya mababagay na totoo at dapat mong gamitin sa caniya ang ngalang J estis. (*) T. Tumahimic baga si Maria, niyong sabihin ni San Gabriel na siya ay maguiguing ina nang Dios Anac? S. Hindi tumahimic, sapagcat naalaala ang calinisan nang calulua at catauan, na inihain sa Dios, at ipinahayag sa Arcangel na hindi mangyayari ang siya ay maguing ina dahilan sa Voto de Virginidad. T. Ano ang itiutol ni San Gabriel Arcangel sa Poong Virgen Maria, nang huag niyang tangguih~n ang paguiguing ina dahilan sa Voto de Virginidad? S. Huag cang manimdim nang anuman, 6 cabanalbanalang Maria, at icao figa ay maguiguing ' Ina, at hindi masisil'a munti man ang iyong pagca Virgen, sapagcat ang bufigang mapalad na ipaglilihi mo, at manggagaling sa iyo, ay gaua lamang at lalang nang Dios Espiritu Santo. At v.ang icao ay Hlaniuala sa sinasabi co, at malubos ang iyong pag-asa sa capangyarihan nang Dios, ipinagbibigay alam co sa iyo ang malaquing himalang nangyari sa pinsan mong si Isabel, na cahit matanda na, at dating baog, ay naglihi, at na sa icaanim na buan figayon nang caniyang cabuntisan. T. Pumayag din baga ang calinislinisang Virgen na siya ay maguing Ina nang Mesias? S. Umalinsunod sa calooban, at nafigu- Ang page"," sap nang ganito: Narito ang hamac na eatauang alipin nang Dios, mayari naua sa aquin tao nan g ang calooban niya, ayon sa sinabi Anac Dios. mo. (**). At alipala ay nayari sa calinislinisang tiyan nang mahal na Virgen ang isang catauang sanggol na lalaqui, na nilalang nang lubos (*) Ne timeas, :Maria., invenisti enim gratiam apud Deum: ecce concipies in utero et paries filium, et vooabis nomen ejus Jesum. (Luc. cap. I, v. 4.) . C'*) Ecce aOl(lilla Domini fiat mihi secundum Verbum tuum. (Lucae. cap. 1.)

356-

na capangyarihan nang Dios Espiritu Santo: agad namailg nayari ang isang mahal na calulua, at inilangcap nang Dios Anac sa caniyang Persona ang calulua at catauang yaon, at naguihg Dios na totoo. at tao namang totoo. T. Baquit nagcatauang tao ang Anac nang Dios? S. Guinamit ang pagca tao, nang matiis ang anumang hirap at ang camatayan: at calangcap ang pagca Dios, sapagcat Dios lamang ang macapapaui nang casalanan, at macayayari nang pagsacop sa tao, alang-alang sa mga carapatan niyang ualang hanggan. T. Ilan ang taon nang mahal na Virgen, niyong m:;tgcatauang tao sa tiyan niya ang Poong Divino Verbo? S. Culang )amang nang caunti sa labing lima. T. Ano... ang caibahan ni Eva cay Guinoong Santa Maria? S. Cahalimbaua ni Eva ang masamang ina, sapagcat iniabot niya at ipinacain cay Adan ang buiiga nang cahoy nang carunuiigan, bagaman hindi nalilihim sa caniya na ang buiigang yaon ay mabisang camandag, na macamamatay sa ating lahat, sapagcat ibinaual nang Dios. Datapua cay Guinoong Santa Maria nanggaling ang Poong si Jesucristo, Dios na totoo at buiigang catamistamisan, na macabubuhay sa atin magparating man saan: at caya siya ang babaing mapalad, na dapa:t paiiganlang tunay na Eva, 6 ina nang taong lahat.

357-

Ang pagdalao ni Guinoong San ta Maria sa pins an ni yang si Santa Isabel. T.

Ano ang. minagahng nang mahal na Virgen, pagcayar i nang cahafigahafigang misterio nang pagcacatauang tao nang Poong Divino Verbo? S. Agad naisipang dalauin ang pinsan niyang si Santa Isabel, na pinagcalooban nang Dios na maglihi, bagaman dating baog : at talagang babatiin at pupurihin sa ganoong pagda- Ang pagdalao, ang himalang guinaua nang Dios sa lao nan g 路paglilihing iyon, at nang mapaui naman mahal na 路ang casalanang original nang sanggol Virgen cay na nasa tiyan nang caniyang pinsan. Santa l saT. Saan tumatahan si Santa Isabel? bel. S. Sa isang ciudad na ang figalan ay H ebron, sa cabunducan nang Judea, at lubhang ma layo sa Nazaret. 1\0 N aquilala baga ni Santa Isabel sa gonoong pagda. lao, na ang mahal na Virgen ay nararapat na maguing Ina nang Dios? S. 00, sapagcat niY0ng marifigig niya ang pagbati nang mahal na Virgen, ay naramdaman pagdaca na ang sanggol na nasa tiyan, ay natua at naglulucs6

358-

aahilan sa pagcauala nang casalanang original. alang-slang sa mga carapatan at pagcaharap nang Dios na mananacop, na nasa tiyan nang bunying Virgen. At inibig nang Dios na maquilala ni Santa Isabel ang daraquilang misterio nang pagcacatauang tao nang Poong :Qivino Verbo, dahilan sa hindi ugaling paglucso nang sanggol sa caniyang tiyan: caya agad gumalang at bumati, at nafigusap nang ganito: 0 cabanalbanalan.g Ma1'ia, bucod cang pinagpalo. sa babaing lahat, at mapalad naman ang buiigang na sa tiyan mo. Datapua t ano baga ang naguing carapatan co, at aco ay dinauw at binati nang ina nang Dios at panginoon co?

Ano ang guinaua ni Guinoong Santa Maria, niyong marifigig ang pagpuri ni Santa Isabel sa caniya? fl. Nagpacababa at napasalamat sa Dios, sapagcat siya ang pin iIi at minarapat na maguing Ina nang Mesias, at biglang nafigusap, at niyari ang pinafigafiganlang Cfmtico nang mahal na Virgen: at iyon figa ang Magnificat anima mea Dominum, na inaauit figayon sa Santa Iglesia. T. Malaon bagang tumahan ang mahal na Virgen sa bahay ni Santa Isabel? S. Tat!ong buang nagsama ang magpinsan, ang uica ni San Ambrosio, hanggang sa nafiganac si Santa Isabel, sapagcat inibig nang Poong Virgen Maria na maquita niya ang catacatacang sanggol, na quinasihan nang gracia sa tiyan nang ina, at maguiguing Precursor nang anac niyang si Jesucristo. T. Ano ang nangyari sa icaualong arao nang pafigafiganac ni Santa Isabel cay San Juan Bautista? S. Nagtipon ang mgl:\ camaganac, at talagang hahalasan ang sanggol, at lalaguian tuloy nang figalan: at inisip nilang lahat na dapat pafiganlang Zacarias, na para nang caniyang ama. Datapua IDl.nagaling naman 'nila ang sangguniin muna at tanufigin si Zacarias: at palibhasa ay hindi macapafigusap ang taong ito, mula niyong pagsabihan ni San Gabriel Arcangel na siya ay mapipipi dahilan sa hindi paniniuala at pag-asa sa Dios, ay humifigi na

359

lamang nang isang pluma, l}t isinulat ang figalang Juan, na ipinagbilin nang Arcangel, sapagcat ganoon ang utos nang Pafiginoong Dios: at alipala ay " nasambit niya ang figalang isinulat, at nacapafigu, sap tuloy na para nang dati, ayon sa ipinafigaco nang Arcangel sa caniya. At pagdaca ay quinasihan nang gracia nang Espiritu Santo ang Sacerdote Zacarias, at agad nafigusap nang ganito: Purihin at pasalamatan ang Pa,iiginoong Dios sa Israel, sapagcat siya ay nanggaling sa Laiigit, at yayariin ang pagsacop sa caniyang ba,yan, ayon sa ipinahayag at ipinaiigaco nang mga Profetas sa iigalan niya. At pinagmasdan naman ang caniyang anac, at lubhang naligaya, at ito ang sinabi: M apalad ca, anac cong minamahal, at icao ang paiigaiiganlang tunay na Profeta nang Dios na ualang capantay, sapagcat icao ang Precursor niya, at ipaquiquilala mo siya sa tao. (*) T. Ano ang nangyari cay San Josef, niyong umui na sa Nazaret, at napagmasdan ang lagay nang V1rgeng naglihi? S. Lubhang nabalisa, sapagcat hindi pp. niya natatalastas ang daraquilang misterio nang pagcacatanang tao fig. Poong Divino Verbo sa calinislinisang tiyan nang caniyang mahal na Esposa: at iquinasindac na totoo ang camatayang naguiguing parusa nang mga babaing naglilo sa asaua, alinsunod sa nauutos sa Libro de la Ley; bagaman naquiquilala niya ang mataas na cabanalan nang bunying Virgen, at hindi maisaloob na ang ganoong babai ay - nagcasala at napahamac sa cahalayan. Ualang minagajing sa pagcaligalig nang 1000 niya sa lagay na yaon, cundi a.\lg umalis, at huag magpamalay nang anuman, at inacala ang tumahan sa malayo, nang huag mapahamac dahilan sa caniya ang inaari "niyang banal, cung siya ay maharap sa Hucom, at nang huag namang masabi fig sinuman na inayu(*) Et tu, puerJ Propheta Altissimi vocaberis: praeibis enim ante facient Domini, parare yjas eins. (Cant. Zac. v. 9.)

-- 360 -

nan niya ang gauang mahalay, cung totoong nangyari, at siya ay hindi cum-ibo at nagsumbong. T. Itinuloy baga ni San Josef ang inacalang pag-alis dahilan sa cabuntisan nang mahal na Virgen? S. Hindi itinuloy, sapagcat napaquita sa caniya ang isang Angel, niyong siya ay natutulog, at pinagsabihan nang ganito: Josef, anac ni David, huag c(('ng manimdim nang anuman sa paquiquisama mo cay Maria" at huag mong ituloy ang pag-cÂŁlis sapagcat siya ay /ubhang malinis, at ang scmggol na ipinaglihi at na so, tiyan niya ay gaua lamang at lalang nang ganap na capangyarihan nang Espiritu Santo, at iyon cmg Dios na sasacop sa tanan.

Ano ang nangyari sa icasiam na buan nang cabuntisan ni Guinoong Santa Maria? S. Nagpatauag ang Emperador Cesar Augusto, at inutos na ang taong lahat nang caniyang Imperio ay pumaroon at pasulat sa canicaniyang bay an, sapagcat ibig maalaman cung gaano ang bilang nang taong nasasacupan niya. T. Ano ang guinaua ni San Josef, nang maganap ang utos, na ipinagtauag ni Cesar Augusto? S. Gumayac sa paglacad mula sa Nazaret, at pumaroon sa Belen, na hindi lubhang malayo sa Jerusalem, sapagcat siya at ang caniyang Esposa ay mga tao nang lahi ni David, na doon namayan sa Belen. At bagaman hindi cabilang ang mga babai sa utos na ipinatauag, inibig nang Dios na samahan nang mahal na Virgen ang caniyang Esposo sa paglacad na yaon, nang matuloy ang hula nang mga Profetas. T. Saan nanuluyan si Guinoong Santa Maria-, at si San Josef, niyong sila ay naroon na sa Belen? S. Hindi sila pinatuloy nang sinuman, sapagcat lubhang marami ang taong dumal6 sa Belen, at uaJang cumilala at tumanggap sa mag-asauang liyag dahiIan sa malaquing cahirapan nila: caya sapilitang lumabas sila sa bayan, at cahit lubhang malamig ang panahon, ay pumasoc na lamang sila at sumilong sa -isang yufigib, na quinacanan at pinagpapahifigahan nang mga hayop, at iyon ang pinafigafiganlang Establo.

361-

Ang panga1iganac ni Guinoong Santa MU1'icL sa ceting Panginoong J esucristo. T.

Ano ang nangyari sa Poong Virgen Maria, niyong naroon na sa establo sa Belen? S. Doon naganap ang icasiam na buan Ang panganang caniyang cabuntisan, at ipinafiga- iiganac ni nac sa malaquing ligaya niyong hating Guinoong gabing malalim aug Dios na nagcata- Santa Maria uang tao, ualang hirap na dinamdam, sa ating Paat hindi nasira munti man ang caniyang figinoong Jepagca Virgen. At pagdac~ ay quinalong slleriato, at sinamba, at binalot tuloy ang mahal na sanggol, inahiga sa caunting dayami, at inilagay sa sabsaban. T. Baquit inibig 'ni Jesucristo na siya ay mHhirapan, at ipafiganac nang mahal na Virgen sa isang maralitang sabsaban? S. N,ang maalaman nating lahat na alang-alang' sa camya ay unaunang dapat mahalin nang mga cristianos ang pagdaralita nang anumang hirap at saquit nang catauan, ang cababaan nang looi;), at ang pag-anng hamac 'sa cayamanan.

362 - -

Baquit hating gabing malalim myong ipafiganac ang Poong Jesus? S. Nang matalastas natin na siya ang Arao nang catuiran, at ang pagsilang niya ang macapapaui nang dilim, na iquinalat fig casalanan, sapagcat ang casalanan, ay totoong nacalalabo at nacasisira fig pagiisip. T. Ipinahayag baga nang Dios sa tao na ang sanggol, na ipinafiganac sa Belen, ay tunay na Anac niya? Ang S. Agad ipinahayag sa mga pastores, na . mga nag-aalaga at nagbabantay nang canipasto~s sa Belen. canilang hayop doon sa mga lupang ma~ lapit sa Belen. _ T. Paano ang pagcaalam nang mga pastores na ipi-' nafiganac na sa Belen, ang Dios na nagcatauang tao? S. Nanaog at napaquita sa canila ang isang Angel mi lubhang maganda at plfspos nang liuanag, na hindi matitigan at pinagsabihan sila nang ganito: Huag cayong matacot, mga pastores na ma1!alad, sapagcat icatutua at icagagaling nang boong sangtinacpan ang caligaligayang ibabalita co sa inyo at 'iigayon nga ipinanganac ang Dios, na nagcatauang tao, at sasacop sa tanan. Pumaroon, cay6 sa Belen, at doon ninyo siya maquiquita na nalalagay sa isang sabsaban. . . At alipala ay naquita nang mga pastores ang hindi mabilang na ' mga Angeles, na pumisan sa Angel na naiigusap, at nariiigig nilang lahat ang pagpapasalamat sa Dios nang mga maraiigal na Espiritus, na paraparang umaawit sa malaquing casayahan, at ang uica nila ay, (*) Purihin ang Dios sa ca- ' taasan nang Langit, at sa lupa naman ay manatili sa capayapaan ang mga taong magandang loob. T. Ano ang guinaua nang mga pastores, niyong mill'iiigig ang ibinalita sa canila nang Angel, na ipinaiiganac na ang sasacop sa tanan? S. Agad silang lumacad at pumaroon sa Belen, at T.

(-If) Gloria in excelsis Deo, et in terra pax homnibus bonae voJuntatis . (Luc. cap. 2. v. 14.)

363-

doon nila naquita ang mahal. na Nino, na nag-asar maliirap~at nacala,gay sa isang sabsaban, at nanginginig sa guinao, at minumulan na nga ang pagda': ratita nang hirap, nang masacop niya ang tao. Lumuhod sila at sumamba sa Nino, at ina!iw naman sila nang Dios; at pinagcalooban nang mga biyaya nang Langit: at nagbalic na sila sa canilang mga hayop, at itinanyag ang himalang nangyari sa canila.

â&#x20AC;˘

3Q4

An g Circwncisi6n 6 pagtulo nang dugo nang_Nino Dios niyong siya ay sinugatan at pinanganlang Jesus. -T.

Guinaua baga sa Nifio Dios ang halas na pinafigafiganlang Circuncisi6n, niyong icaualong arao nang capafiganacan niya? -So Inibig nang Dios na nagcatauang tao, at nagpacababa, na siya ay sugatan nang ganoon, at tumulo na figa ang dugo niyang .mahal, alinsunod sa nauutos at dating ugali, at inilagay sa caniya ang catamistamisang figalang Jesus, na ipinagbilin nang Arcangel, niyong batiin ang mahal -na Virgen. -T. Sa mga pastores baga lamang ipinahayag nang Di6s ang capafiganacan nang P(3'ong Jesus? :S. Ipinahayag naman sa tatlong Haring Gentiles, na ang mga figalan ay Mel- Ang tatlGng chor, G-aspar at Baltasar. Hari. 'T. Saan naroon ang mga bayang pinaghaharian ni Melchor, ni Gaspar, at ni Baltasar? :So Doon sa silafiganan nang Judea, at ang figalan nang lupang iyon ay Arabia feliz: at sila ang pinaJigafiganlang mga Magos 6 l!'ilosofos, sapagcat lub-

365-

hang maruninong, at naquiquilala nila ang anumangnangyayari dahilan sa pagmamasid nang lagay at ga]ao nang mga bituin. T. Sinusino ang pinaiigaiiganlang Gentiles. S. Taiigi lamang ang mga Hebreos, na sumasamba sa Dios na totoo, ay Gentiles ang iigalan nang mga bayang lahat, na nacacalat sa lupa niyong panahong' yaon, sapagcat sinasamba nila ang mga Idolos, at minamagaling ang anumang gauang sala. T. Baquit ipinahayag naI).g Dios ang capaiiganacan nang Poong Divino Verbo. sa tatlong Hari, cung sila ay mga Gentiles na hindi sumasamba sa Dios na-. totoo? S. Nang maalaman nang lahat nri ang Anac 'nang Dios ay nagcatauang tao, nang masacop at mapacagaling, hindi ang bayan nang Israel lamang, cundi ang ,.boong sangtinacpan. T. Ano ang himalang nangyari, at nahalata nang tatlong Hari na ipinaiiganac na ang Mesias? S . Mayroon .silang naquitang isang tala 6 bituing lubhang maliuanag, at inibig nang Dios na agad nilang maquilala .na ang bituing iyon ay bago, at hindi dating sumisicat. At palibhasa ay talastas nila ang hula ni Balaan na ang pagsicat nang ganoong bituin ay siyang taiJ,da na ipinaiiganac na sa Israel ang" Haring maraiigal, na quiquilalanin sa boong sangtinacpan, at matuturang Hari nang mga Hari, ay agad nilang isinaloob na naganap na ang hulang iyon: at pagdaca ay tinugtog naman nang Dios ang' mga loob nila, at gumayac na iiga silang madali at inihanda ang cailaiigan sa paglacad at talagang dadalauin at sasambahin ang bagong Haring ip,ina-. iiganac. (*) T. Paano ang pagcaalam nang tatlong Hari, cungalin ang daang lalacaran nila? S. Gumalao at nagpauna ang bituing maliuanag na.. bagong sumicat: at siya nilang sinunod. (.) mero.

Tingnan ang hula ni Balaan sa pii.gina 124, Torno Pri-路

366--

Hanggang saan inihatid nang bituin ang tatlong Haring Magos? S. Naquita nilang nauala, niyong sila ay naroon na sa Jerusalem, at caya isinaloob nila agad na naroon ang canilang hinahanap, at itinuloy na figa ang pagpasoc sa bayan, at ipinagtanong ang Haring bagong pafiganac, na ipinaquilala nang hituing lubhang mariquit, na naquita nilang sumicat sa silafiganan. T. Ano ang guinaua nang Haring Herodes pagcaalam nang himalang nangyari, dahilan sa pag-uusisa nang tatlong Hari? ' S . Lubhang nabalisa, at nasira' ang loob niya, at inutos pagdaca na magtipon ang tanang Sacerdotes, at mga pantas nang caharian, nang matalastas niya ,c ung saan ,ipinafigafiganac ang Mesias: at sinabi fig lahat na doon sa Belen, sapagcat hinulaan' nang Profeta Miqueas na cahit pinaca munti sa mga lJayang lahat nang Juda ang bayan nang Belen, ay darating ang arao nang caniyang camahalan, at siya'y paiigafiganlang mapalad, sapagcat sa lupang iyon ipafigafiganac ang Dios na ualang hanggan, na mageacatauang tao, at maghahari sa Israel. Hindi nagpahalata nang anuman ang malupit na si Herodes, at binati iiga niya na parang dating cai'bigan ang tatlong Haring Magos, at naiigusap nang ganito: Doon dao sa Belen dapat ipaiiganac ang bunying sanggol, na ipinagtatanong ninyo; caya pumaroon cayo sa bayang iyon, at inyong hanapin, at cung siya ay maquita, ipagbigay alam ninyo sa aquin, sapagcat aco naman ,ay paroroon at sasamba sa caniya. (*)

"T . . Ano ang na sa loob ni Herodes, niyQD.'g ipinagbibilin sa tatlong Haring Magos na ipagbigay alam sa caniya', cung saan ipinaiiganac ang hinahanap nila? S. Inaacalang patain ang Mesias, pagcaalam niya ,- cung saan ipinanganac. , (*) Et mittens illoo, dixit: ite, et interrogate diligenter de Puero, et -cum inv.eneritis, renuntfate mihi, "ut e't . ego vEmiens, ,adorem cum, (Matth. cap . 2.)

367

Baquit pinagbantaang patain ni Herodes ang mahal na Mesfas? S. Lubhang natacot na baca siya ay alisin sa pagca Hari, sapagcat hindi carapatdapat sa cantya ang gumamit nang ganoong capangyarihan, at inampon iiga lamang siya at inayunan, nang mga Romanos, at caya naagao niya ang pagca Hari. At yayang hindi niya mapasinufigalifigan ang matunog na balita fig capafiganacan fig bagong Hari, ipinamansag nang tampalasan na ualang ibang Mesfas cundi siya: at pinatotohanan naman ang ganQong casinufigalifigan nang mga Judios, na pinafigafiganlang H erodianos dahilan sa parati nilang minamagaling at inaayunan ang mga caul ulan ni Herodes. T. Ano ang guinaua nang tatlong Haring Magos, niyong marifigig na nila ang mga sinabi ni Herodes? S. Lumabas sila sa Jerusalem, at tinunton ang daan nang pagparoon sa Belen, at napaquita naman' uli sa canila ang bituing maliuanag, at siya nilang sinunod.

368-

I Ang pagdalao ng tatlong Hari sa Poong Jesus sa Belen. T.

Sa an huminto ang bituing nagturo nang daan sa tatlong Hari? S. Sa tapat nang yungib, na quinalalaguian nang Santo Nino, at agad naman silang quinasihan nang gracia nang Dios at itinuloy nila ang pagpasoc: lumuhod sila at sumamba sa Poong Jesus, at hinainan nang guinto, incienso at mirra. T. Baquit naghain nang guinto, incienso, at mirra ang tatlo'ng Haring .dumalao sa Belen? S. Inihain nila路 ang guinto, sapagcat si Jesus ay Hari at Panginoon nang dilang cayamanan: inihain ang incienso, sapagcat siya ay Dios na dapat sambahin: at inihain ang mapait na mirra, .sapagcat siya ay nagcatauang tao, at talagang magtitiis nang madlang hirap at camatayan. T. Cailan guinagaua nang Santa Iglesia ang fiesta nang pagdalao nang tatlong Hari sa Nino Jesus? S. Sa icaaIiim na arao nang buan nang Enero: at 路inibig nang Santa Iglesia na ipafigilin natin ang ga-

369-

noong arao, at ang iigalan nang fiesta, ay Epifania del Senor. T. Ano ang cahulugan nang uicang Epifania? S. Ang pagpapaquita nang Dios sa tao. T. Nagbalic baga sa Jerusalem ang tatlong Haring banal, at ibinalita cay Herodes ang naquita nila sa Belen? S. Hindi sila nagbalic doon, sapagcat ipinamalay sa canila nang Dios, niyong sila ay natutulog, na masarna ang banta ni Herodes: at pinagsabihan sila na huag dumaan sa Jerusalem, pag-uwi sa canicaniyang bayan. At sinunod nil a ang utos nang Dios, at dumating silang malualhati sa canicanila ng caharian, at ipinahay"g sa lahat ang mga biyaya at him ala nang Dios.

370

Ang "Purificaci6n" 6 pagp(}fl'oon nang rnahal na Virgen sa Ternplo nang Jerusa~ern, sa icaapat na pung a1'ao nang paiigaiiganac niya sa Poong Jesus.

Ano ang nangyari, niyong madalao na nang mga pastores at nang tatlong Hari ang Nifio Jesus sa Belen? S. Lumacad si Guinoong Santa Maria, Ang Purlfi路 casama si San Josef, pagcaraan nang caci6n nang apat na pung arao nang capafiganacan m a hal na nang Poong Jesus, alinsunod sa nauuVirgen. tos sa mga babaing nafigafianac, at pumaroon sa Templo nang Jerusalem, at doon dinala at inialay sa Dios ang anac niyang minamahal. Ipinahayag nang Dios sa isang matandang cagalanggalang, na ang figalan ay Sirneon, na maquiquita niya ang Mesias bago mamatay, at naroon figa siya sa Templo, niyong dumating ang mahal na Virgen, at agad natanto, sapagcat tinanglauan nang gracia ang loob niya, na ang-mariquit na sanggol, na ipinasoc sa Templo, ay siyang tunay na Mesias: caya sumalubong at dumulog s.a mahal

371-

na Virgen, nagpacababa at quinalong ang Niiio, at naiigusap nang ganito: Mamamatay na aco figayon ..sa capayapaan, 0 Dios at Pafiginoon co, ayon sa ipinafigaco rno sa aquin: at uala na figa acong dapat nasain at tingnan dito sa lupa, yayang naquita '!'1-a nang aquing mga mata ang Dios na nanggaling sa iyo, at macauauala nang casalanan nang boong sangtinacpan.

Niyong si Simeon ay nacapaiigusap nang ganoon, ay agad namang nagtindig sa pagcaluhod ang isang 'banal na viuda, na si Ana Profetis(~ ang iigalan, at naroon din naman sa Templo, at nananalaiigin:. at palibhasa ay quinasihan at tinanglauan ang loob niya nang gracia nang Espiritu Santo, ay naiigusap naman, at pinatotohanan ang pagca Dios nang mahal na Niiio. T. Alin ang utos na guinanap nang mahal na Virgen, niyong pumaroon sa Templo nang Jerusalem? S. Ang cailaiigang ganapin nang sinumang babaing naiiganac nang lalaqui, na cung macaraan ang apat na punK arao, ay dapat pumaroon at dumalo sa Templo, at doon dadalhin at iaalay sa Dios ang anac, at tutubusin nang salapi, cung pafiganay. T. Ano ang dapat ihain nang babaying naiiganac, cung dumalao sa Templo, alinsunod sa nauutos sa Libro nang .Ley ni Moises? S. Cung mayaman ang babai, isang Cordero 0 tupang humiguit lamang na isang taon, at isang Tortola 0 inacay caya ang cailafigang ihain na parang (*) Holocausto; clatapua cung mahirap, ay dalauang Tortola lamang ang inihahain, 0 dalauang inacay. T. Cailaiigan baga sa mahal na Virgen ang dumalao at maghain sa Templo, sapagcat siya ay nanganac? S. Hindi: cailafigan cay Guinoong Santa Maria ang dumalao at maghain sa Templo, sapagcat siya ay Virgeng calinislinisan bago naiiganac, at sa paiiga(*)

Tingnan sa pagina 113 nang Torno Primero cung paano ang paghahain ng Holocausto. .

372-

nganac, at niyong macapanganac na: at ang mahal niyang anac ay Dios, na hindi dapat tubusm, sapagcat siya ang sasacop at tutubos sa taong lahat. T. Baquit caya sinunod nang mahal na Vir.ge~ an~ pagdalao at paghahain sa Templo, cung hmdl callangan -sa caniya? S. Nang tayo ay matutong magpacababa, at magmasunurin sa Dios, at sa mga pin uno natin. T. Ano ang inihain ni Guinoong Santa Maria, niyong daHlin Sit Templo ang Nino Jesus? S. Dalauang inacay Jamang nang TortoJa, sapagcat siya ay mahirap na para nang anac niyang guiniguiliw" na, bagaman Dios na totoo, ay nagpacababa at talagang magpapacahirap. T. Baquit nahapis ang Virgeng Ina, niyong dumalao sa Templo? Ang hula ni S. Sapagcat humula ang Santo Simeon, Simeon. at isinaysay sa caniya ang madlang hirap at casaquitsaquit na camatayang dadalitain nang Poong Jesus dahilan sa mga casalanan nang taong lahat, at sinabi tuloy na ang mahal niyang calulua ay parang sasacsaquin nang .matulis na sundang, cung maquita at mapagmasdan ang masasapit nang anac niyang sinisinta. Datapua umalinsunod sa calooban nang Dios ang Poong Virgen Maria, at bagaman malaquing totoo ang lumbay at hapis, na dinamdam sa caniyang puso, ipinagpasalamat naman ang pagsacop sa tao, na gagauin nang anac niya. T. Ano ang guinaua Iii He}'odes niyong mapagmasdan na hindi na nagbalic at nagbalita nang anuman ang tatlong Haring Magos? S. Lubhan,g nagalit, at agad inutos na dacping madali ang tatlong Haring yaon, at iharap sa caniya; at palibhasa ay hindi nasunod ang gaAng pagpa路 noong utos, sapagcat ang mga Hari ay: papugot sa naroon na sa canicaniyang bayan, ay: mga S)tntos napatucso sa Demonio ang tampalasang Inoc~ntes. si Herodes, at inutos sa boong Belen, at sa mga nayong caratig nang bayang

373-

iyon, na pugutang ualang aua ang tanang sanggol na lalaqui, na ualang dalauang taong mahiguit, at ang isip figa niya ay hindi maealiligtas ang mahal na Mesias, na naealiligalig sa eaniya. Sumunod na madali ang mga soldados, at hindi sa daan lamang guinaua ang ganoong eapalamarahan, eundi pinanhie pa at sinaliesie ang mga bahay, a.t pinasoe ang mga silid, at hindi pinaeundafiganan ang pananambitan nang mga ina, ang pagiyac nang mga bata, at ang pagealunos nang boong bayan. Labing apat na libo ang sanggol na napatay, cabilang ang isang anac nang Haring malupit na nag-utos nang ganoon; datapua yayang si Jesus ang naguing dahilan nang pageamatay nilang yaon, ay sila ang pi nanganganganlang Santos Inocentes Martires, ipinahayag nang Santa Iglesia na quinamtam nil a ang calualhatiang ualang hanggan, at iguinagalang ang pagpagpapapugot sa eanila sa icadalauang pu at ualong arao nang buan nang Dieiembre. T. Ano ang uica nang isang Historiador na si Mac1'obio ang figalan, tungcol sa pagcapahamac nang 路 isang anae ni Herodes, dahilan sa inutos nito na ang mga sanggol ay pugutan? S. Nabalitaan dao ni Cesar Augusto ang ganoong eal~pitan, at pagdaca ay parang natua na lamang, at pmatotohanan na lalong mabuti ang maguing babuy, sa maguing tunay na anac ni Herodes.

374 -

Ang pagparoon at pagtatago sa Egipto nang Poong Vi?"ye:n Mar'ia at ni San Josef, casama any Nino Jesus.

Baquit nacaligias ang Nino Jesus sa calupitan ni Herodes? S. Sapagcat napaquita ang isang Angel sa Poong San J oSPf, niyong natutulog, at pinagsabihan nang ganito: Bumangon ca at isama mo ang Nino g,t ang caniyang ina, at agad cayong pumaroon at rnagtago sa Egipto, sapagcat hinahanap ni H erodes ang Nino, at ibig patain. Hindi tumutol nang anuman si San

Josef, at pagdaca ay lumacad at pumaroon sa Egipto, casama si Jesus at si Maria. T. Ano ang nangyari sa ciudad nang Tanis, sa Egipto, niyong dumating doon ang Poong Virgen Maria, at si San Josef, casama ang Nino Jesus na itatago, dahilan sa pagpapapugot ni Herodes sa mga sanggol na lalaqui sa Belen? S. Pumasoc sila sa patio nang isang templo, na dating sinisilungan 'nang tao, at talagang magpapahinga: at paJibhasa ay lubhang marami ang diosdiosan 6 Idolos na naroon, at)ba nang iba ang sinasamba arao arao sa loob nang isang taon ay natulig at naglayasan ang mga Demonios, sapagcat naramda-

375-

man nila ang pagdating, at pagcaharap nang Poong Jesus, at alipala ay biglang nabual, at lumagpac sa lupa ang mga Idolos na lahat. Madaling nabalita ang himalang nangyari, at agad namang dumal6 ang Sacerdote nang mga Idolos, na sinamahan nang taong lubhang marami: at naquita nang caniyang mga mata ang ganoong pagcasira, at tinanglauan naman nang Dios ang loob niya, caya nafigusap nang ganito : Hindi magpap(J;tirapa at sasa1nba ang mga dioses natin, c~mg itong mahal na Nino ay hindi mataas at macapangyarihan sa canilc~. At lumuhod na figa at nagpatirapa ang Sacerdote, at ganoon din ang gninaua nang mga . casarrta niya, at silang lahat ay nagpacababa, at sumamba sa Nifio Jesus. T. Malaon bagang tumahan sa Egipto si Jesus 'at si Maria at ang Poong San Josef? S. Hanggang sa namatay ang malupit na Haring Herodes, at hindi na figa naguing isang taon ang buhay nang tampalasan, sapagcat inibig nang Dios na maticman na niya ang ta- Ang pagea路 pat na parusa: Nilagnat nang catacot- matay 111 tacot, ang uica nang Cardenal Hugo , Herodes As. nabuloc at buhamo ang boong catauan calonita.. niya, at hindi mabilang ang uod, na sumipot sa mga sugat, lubhang nacadagdag nang hirap na nasapit, na para nang pal along si Antioco. At ang ,1along casaquitsaquit ay hindi lumambot ang loob niya, at namatay figa sa casalanan, at pa-nunumpa sa Dios napasama sa Infiernos, at hangga figayon ay ualang puri at nacagagalit ang figaJan niya. T. Ano ang nangyaring gulu sa caharian ni Herodes Ascalonita niyong siya ay patay na? S. Inibig ni Cesar Augusto na gauing tatlong bahagui ang caha-rian nang Judea, at maguing Hari ang tatlong anac na lalaqui ni Herodes Ascalonita: at ipinabahala na figa cay Arquelao ang lupang Judea, cay Herodes Antipas ang Galilea, at cay Filipo ang bayang pinafigafiganlan Iturea: at ang pamagat

376-

na ipinagcaloob sa balang isa sa canila, ay T etra?'ca. Ngunit pagcaraan ng siam 0 sampung taon, ay quinagalitan ni Cesar si Arquelao, at inalisan siya nang catungculan at mula niyon ay hindi na Tetrarca, cundi Gobernador laman 6 Presidente, ang naguing pamagat nang sinumang mamuno sa lupang Judea, at isa sa mga naguing Gobernador doon ay si Poncio Pilato. T. Saan tumahan si Guinoong Santa Maria, at si San Josef, niyon sila ay manggaling sa Egipto? S. Namayan -sila sa Nazaret, at caya pinafiganlang Naza?'eno ang Poong Jesus, na ualang guinaua sa cabataan niya, cundi gumalang at tumulong, at magmasunurin sa mahal na Virgen, at cay San Josef: at ang isip figa nang lahat ay anac lamang siya fig isang anloagueng mahirap .

â&#x20AC;˘

377-

Ang paghanap ni San Josef sa Nino Jesus T.

Ano ang nangyaring nasasabi sa Evangelio, niyong si Jpsus ay sumapit sa icalabing dalauang taon nang caniyang buhay? S. Dinala siya ni Guinoong Santa Maria, at ni San Josef sa Templo nang Jerusalem, at sila figa ay talagang dumalo dahilan sa fiesta nang Pascua. Niyong matapus ang pagsamba at pananalafigin sa Templo at naglabasan na ang mga tao, ay tumira ang Poong Jesus, at talagang napaiuan at hindi naman nacamalay nang anuman ang mahal na Virgen at si San Josef, sapagcat calooban nang Dios ang ganoong bagay na nangyari, at inisip nila na aug Nino Jesus ay naquisama sa mga ibang caquilala 6 camaganac, na umuwi naman sa Nazaret, at inasahan na sila ay magquiquita sa bahay, paglubug nang Arao. Datapua nalumbay sila at nahapis, niyong mahalata ang pagcauala ni Jesus, at uala namang masabi ang sinumang pinagtanungan: caya hindi napalagay sa boong magdamag si Guinoong Santa Maria at si San Josef, at pagca umaga ay pumaroon silang madali sa Jerusalem, at doon hahanapin.

378

Ang Nifio J esus, naquita ni Santa Maria at ni San Josef sa T emplo .nang Jerusalem, niyong macaraan ang ico:tlong arao nang pagcaual(~ niya.

Pagcaraan nang tatlong arao nang paghanap nila, at uala figang macapagsabi cung naquita man lamang ang mahal na Nino, ay naisipan Ang pagca路 nila ang );}umaroon at pumasoc sa Tem~ guita sa Ni路 plo at doon nalubos ang canilang tuwa, fio Jesus nisapagcat doon naquita ang Poong Jeyong maca路 sus, na nacaupo sa guitna nang mga raan an g pantas at Doctores, na paraparang nai ca q 0 ng titiguilan, at hin-di nila maubos maisip, arao nang cung saan nanggaling ang catacatacang pagcauacarunufigan at cabaitan nang isang bala niya. tang humiguit lamang sa labing dalauang taon: at sila fig-a ay sinusulit at tinatanong nang sarisaring bagay, na mahirap maabot nang pag-iisip, at itinuturo sa canila ang catotohanan, cung sila ay hindi macasagot. Dinulog nang mahal na Virgen ang anac niyang sinisinta,

- 379. niyong matapus ang paghaharap at pagtatanufigang yaon, binati at ipinahayag ang lumbay at hapis na 路 dinalita niya, at ni San Josef, at tinanong naman cung ana ang dahilan nang ganoong paghiualay sa _ canila: at ang uica ni Jesus, ay nauucol sa calualhatian at paglilingcod sa Dios Ama ang pag-tira niya sa Templo sa mga arao na yaon. At sumama n~ sa caniyang mahal na ina, at cay San Josef, at umUl sila sa N azaret. T. Cailan minulan nang Poong Jesus ang paglalacad, nang magaua niya ang pafigafigaral sa tao? S. Niyong siya ay malapit na sa icatatlong pung taon nang caniyang buhay. T. Ano ang guinaua ni Jesucristo nang maaiaman nang tao na siya ay mafigafigaral na? S. Inibig na mafigaral muna si San Juan Ang buha.y Bautista, sapagcat siya ang Precursor, ni San Juan na dapat magpaquilala sa tao nang pag- Bautista. dating at pafigangaral nang mahal na Mesias. T. Paano ang buhay nang bunying Precursor? S. Malaquing himala ang cabaitan at cabanalan niya, at pagca bata na figa ay umui sa ilang, at doon na tumahan; at cahit ualang malay sa anumang gauang sala, sapagcat quinasihan nang mahal na gracia bago ipinafiganac, ay hinarap na totoo ang pagpapasaquit sa catauan niya, at ang cahalimbaua ay macasalanang nagsisi. Ualang ibang damit cundi ang hinabing balahibo nang isang hayop, na ang figaIan ay Camello, (*) at iyon ang naniniquit na parang cilicio sa catauan niya, hindi gumamit nang sandalias at mga balang lamang at pulot puquitltan ang pagcaing iquinabuhay, at ualang pinagcacabalahan arao at gabi cundi ang maquipagusap sa Dios sa catahimican, at sa pananalafigin. Iguinalang fig tao ang mataas na cabanalan niya, at inisip nang caramihan na siya ang tunay na Mesias, yayang na(*) Ang Cam 0110 ay nahahauig nang caunti sa cabayo; datapua ang lUg ay lubhang mahaba, at ang lomo ay matamboc.

380-

ganap na ang panahon nang pagpanaog nang Anac nang Dios. T. Ano ang guinagaua ni San Juan Bautista sa mga t aong sumasampalataya na siya ang tunay na Mesias? S. Pinafigafigaralan nang tapat ang mga taong yaon at pinagsasabihan sila na -siya ay Precurso1' lamang, na nagbibigay alam sa mga bayan na ang tunay na Mesias ay dumating na at mafigafigaral: at cung baga sa isang Haring nagsusugo nang Ang pa figatao sa paroroonan niya, nang maalaman figa ra! ni ang caniyang pagdating, at gayon din San Juan naman siya ang sinugo at inutusan Bautista. nang tunay at mahal na Mesias nang igayac niya ang loob nang taong quiquilala at tatanggap sa Mananacop na hinihintay nila. At minsan naman niyong siya ay nafigafigaral ay naquilala at itinuro sa tao ang Poong Jesus, na naquitang dumating, at nafigusap nang ganito: Tingnan ninyo ang Cordero nang Dios, tingnan ninyo ang maghahain nang caniyang buhay, at nacauauala n ang casalanan nang taong lahat ("') Ito ang A nac nang Dios na ualang capantay, at aco ay hindi carapatdapat na maturan man lamang alipin niya: at siya nga ang lalalang nang bagong pagbibinyag na huhugas at macalilinis, at macapupuno nang gracia sa mga calulua.

Paano ang pagpapaquilala ni San Juan Bautista sa mga tao, na ang Mesias ay maglalacad na at mafigafigaral? S. Ipinahayag sa lahat na ang mahal na Mananacop ay dumating na, at macacasama na sila, at cababayan pa nila: at cung hindi nila naquiquilalang magaling, ay mapagmamasdang madali nang sinuman, cung maquita ang marami at malaquing himalang gagauin: at caya cailafigang igayac ang loob, at magsisi at harapin ang paggaua nang cabanalan, ( * ) Ecce Agnlls Dei, ecce qui toll it peccata mundi. (Jean. cap . 1. v . 9.)

381-

nang sila ay maguing dapat na caauaan nang tunay na Mesias. T. Ano ang guinagaua ni San Juan Bautista sa mga taong naquiquinig, at ibig sumunod sa mga aral niya? S. Binibinyagan ang mga taon yaon, sa macatuid, pinalillguan sila sa ilog na ang figalan ay Jordan, at caya BautistGt ang naguing pamagat niya, sapagcat Butismo sa uicang castila ang pinafigafiganlan nating binyag. T. Nacauauala baga nang casalanan ang pagbibinyag ni San Juan Bautista? ' So Ang pagbibinyag laman ni J esu::risto ang nacauauala nang casalanan, at nacagagaling sa mga calulua, sapagcat ang pagbibinyag ni San Juan ay ualang sariling cabagsican, at cahalimbaua lamang nang tubig, na cung inihuhugas sa mga sugat nang catauan, ay hindi nacagagaling, bagaman nacallinis nang caunti. T. Ano ang napaquinabang ni San Juan Bautista dahilan sa cababaan nang loob at mga ibang cabanalan n~a? ' S. Pinuri siya ni Jesucristo, sa harap fig caramihan ' fig tao, at sinabi na ualang 'macapapara sa caniya sa tanang mga Profetas. ' T. Ano ang guinaua ni Jesucristo, niyong mumulan na ang pafigafigaral? S. Lumacad at hinanap si' San Juan sa mga tabi nang Jordan, nagpacababa at nag-asal macasalanan, at hinifigi na siya ay binyagan; datapua tumanggui si San Juan at ang uica ay Ang pagbi路 hindi carapatdapat sa caniya ang guma- binyag ni ua nang ganoon sa tunay na Manana- San Juan sa cop, na macauauala nang casalanan fig ating P a路 taong lahat. Tumutol si J esucristo" at , nginoong Je路 sinabi na cailafigan ang siya ay pabin- sncristo. yag, sapagcat siyang calooban nang pagca Dios niya: at sapilitan namang sumunod si San Juan, at bininyagan na figa ang ating Pafiginoon. At mula niyon, ang uica nang mga Santos

382-

Padres, ay pinagcalooban nang Dios ang tubig fig sariling cabagsican, at inibig na macalinis sa' mga calulua, cung gamitin sa mahal na Sacramento, na ang figalan ay Bautismo: at sinasampalatayanan figa nating mafibay na ang tubig na ibininyag, alinsunod sa aral at gaua nang Santa Iglesia, ay siyang nacauauala nang casalanang original, na minana natin cay Adan. T. Ano ang nangyaring himala niyong binibinyagan ni San Juan Bautista ang Poong Jesus.? S. Bumuca ang Lafigit, nanaog at pumatong sa ulo nang Poong Jesus ang Dios Espiritu Santo, na naganyong calapati, at narifigig nang lahat ang ganitong pafigufigusap nang Dios Ama: Ito ang A nac cong lubhang minamahal, at na sa camiya ang dilang .bagay, na nacauiuili sa aquin. T. Ano ang guinaua ni Jesus niyong siya ay mabinyagan na ni San Juan? S. Pumaroon sa ilang, at doon nanalafigin, at hindi cumain at uminom nang anuman sa Ang ,layuno boong apat na pung arao, at apat na IIi Jesus. pung gabi, nang maalaman nang lfthat . . na ang sinumang nagnanasa na siya ay maguing Sacerdote, ay dapat tumahimic muna, manalafigin at mag-ayunar.

383-

â&#x20AC;˘

Ang pananalo nang Poong J esus, niyong siya ay tinucso nang Demoni o. T.

Ano ang nangyari pagcar aan fig apat na pung arao fig pag-aayunar na lubhang mahigpit fi g Poong Jesus? S . Ipinahintulot nang Poong Jesus na siya ay tucsuhin nang Demonio . â&#x20AC;˘ T. Ano ang itinucso nang Demonio sa ating Pafiginoong J esucristo? S. Ang mga bagay na madalas macabuyo sa atin sa tatlong casalanang pinanggagalifigan nang mga iba at iba: sa macatuid, ang catacauan sa pagcain at pag-inom, ang capalaluan, at ang casaquiman. T. Paano ang unang pagtucso nang Demonio sa Pafiginoor( natin.? S. Ipinatanto sa Pafiginoon natin na ang dinalita niyang mahigpit na"ayuno ay totoong laban sa mat uid na pagibig nang tao-sa sariling catauan, at sinuman dao ay hindi dapat magpacamatay sa gutom, at lalo na ang para niya, na hindi mahihirapan sa pagh.anap nang macacain, sapagcat siya ay Anac nang Dios, at cung ganoon ay sucat ang calooban niya,

384-

ay agad maguiguing pagcain at macabubusog ang mga matitigas na bato. . T. Ano ang inilaban ni Jesucristo, niyong siya ay tinutucso nang Demonio sa catacauan? S. Pinagsabihan ang Demonio na totoo figa at cailafigan sa buhay nang tao ang tinapay at mga sarisaring pagcain, na nacabubusog sa catauan; datapua lalong cailafigan ang cabagsican nang mahal na gracia, at ang paquiquinig nang aral nang Dios, na nacabubusog at nagpapalacas sa mga calulua. T. Paanp ang icalauang pagtucso nang Demonio sa Poong Jesus? S. Dinala ang Poon Jesus sa cataastaasan nang bubufigim nang Templo nang Jerusalem, na pinafigafiganlang Pinaculo, at doon pinagsabihan na biglang magpatibulid, at huag mag-alaala nang anuman, sapagcat inutos nang Pafiginoon Dios sa mga Angeles na siya ay saluhin at ifigatan, huag pabayaan na siya ay mapahamac. T. Ano ng itinut@1 nang Poong Jesus sa icalauang panunucso nang Demonio? S. Pinagsabihan ang Demonio na masama ang lumagay sa anumang pafiganib, cung ualang dahilang matuid, sapagcat ang taong pangahas at ualang inaasahan cundi ang mga himala, ay tantong nanunucso sa Dios, at nagcacasala. T. Paano ang icatlong pagtucso nang Demonio sa Pafiginoon natin? ' S. Inilipat ang Pafiginoon natin sa isang bun doc na mataas, at doon itinuro at ipinatanao sa caniya ang mga bayan at caharian, at ang cayamanang lahat, na nacacalat sa boong sangtinacpan, at palibhasa ay dating palalo at magdaraya, ay nafigahas nafigusap nang ganito: Ibibigay co sa iy6 ang cayamanang lahat, na naquiquita mo ngayon, cung icao ay lumuhod sa harap co, ,a t aco ay sambahin mo. T. Ano ang guinaua nang Poong Jesus, niyong hinihiling nang Demonio na siya ay luhuran at sambahin? S. Quinagalitan ang manunucso, at alipala ay guina-

385 â&#x20AC;˘ mit aug pagca Dios, at nafigusap nang ganito: Manao cang madali, Satanas, at icao ay pumar'oon sa . Infierno, sapagcat ualang dapat luhuran at sambahin cundi ng Dios na totoo. At agad namang nagalit at natacot ang Demonio, at biglang nauala. T. Baquit ipinahitulot nang Paiiginoon natin na siya ay harapin at tucsuhin nang Demonio? S. Nang matutuhan natin ang paglaban, at pananalo sa anumang tucso . .T . .. Ano ang nangyari, niyong mauala na ang Demonio, sapagcat siya ay tinalo ni Jesus? S. Nanaog ang maraming Angeles, na pa raparang umaauit, at ipinagsasaya figa nila, at. ipinagdiriuang ang pagcahia nang mal).unucso, at pinacain nila si Jesus na nagtagumpay.

â&#x20AC;˘

386 -

A ng Poong JesUs na naiigaiigaral. T.

Paano minulan 'ni Jesucristo ang pafigafigaral sa tao? S. Ipinahayag sa mga bayan ang mahal na Evangelio, sa macatuid, pinagsabihan ang lahat na sila ay matua na, sapagcat siya ang Anac nang Ang pafiga.Dios, at tunay na, Mesias, na ipinafigaco iigaral ni nang mga Porfeta: at naparito figa siya Jesucristo. sa lupa, nang mayari ang pagsacop sa tao, at mabucsan na ang Lafigit, na hindi mapasoc nang sinuman dahilan sa casalanan ni Adan. T. Anuano ang mga bagay, na nagpapaquilala na si Jesus ay Anac nang Dios, at tunay na Mesias? S. Ang camahalan nang mga aral niya, ang caniyang buhay, at ang mga himalang guinaua. T. Paano ang aral ni Jesucristo? S. Ang aral niya ay nauucol na totoo sa cagalifigan nang tao, at mataas -na di hamac sa aral na sinusunod nang mga tao sa una, at sa mga utos na isinulat ni Moises, A/.am ninyo na ang maglilo sa asawa ay casa/.anang daquila; ang uica ni Jesucristo sa

â&#x20AC;˘

387 ' -

mga J udios; datapua , sinasabi co so, inyo no, ang sinumang tumingin, at magnasa nang mahcday, cahit hindi ituloy ang gauang masama, ay nagcacasala no, ~a loob niy(~, ("') Ibinabaual SCi inyo ang pumatay nang capua -tao; datapua, sinasabi co ngayon 'no, huag ninyong gagauan a,ng inyong capua tao nang anumang hindi matuid, no, icasasama nang loob niya, at inuutos co no, huag ninyong ipagtatanim ang sinuman , T, Ilan ang utos na quinauuwian nang boong arall1i J esucristo? S, Dalaua lamang:' ang unauna, ibiguin ang Dios na lalo sa lahat nang bagay, at ang icalaua, ibiguin mo ang capua mo tao para nang pag-ibig mo sa iyo, T. Baquit mahal na totoo ang aral ni Jesucristo? S, Sapagcat laban sa anumang bagay na hindi matuid at siya lamang ang nagtuturo nang tunay at mataas na cabanalan. T. ' Baquit nauucol sa cagaliiigan nang tao ang aral ni Jesucristo? .' S, Sapagcat cung tayong lahat ay sumunod sa aral ni Jesucristo, ayon sa pagcalagay nang isa at isa sa atin, ay hindi masisira munti man an\; catahimican 2.t capayapaang ninanasa nang sinuman sa buhay na ito, at maca,c amtan natin ang ualang hanggang caguinhauahan at calualhatian sa Laiigit, Mahahalata ang carunuiigan nang mga Harj, sapagcat maJututuhan nila ang mahusay na pag-iiiigat at pamamahala sa mga bayang nasasacupan na hindi lilihis路 sa daan nang catuiran ang anumang iutos nila, qza,Ll.Jala silang haharapin at lubhang cauiuilihan .,' rc'uudi;["'ng mga bagay, na icabubunyi nang pananarri:paJ",~~al ftt J)agsamba nang canilang mga vasa110s sa DlOS na ,~o~oo, Matututong gumalang at magmasunurin -ang'. 'irii.a, payan, at ualang lalaban at maglililo, sapagcat't:i)'ast.as nang lahat na ang anu",~!,.

~-f

(*) . . Ego autem "dieo vobi~ quia o'm::qi~lv qui viderit mulier em a.d

.concuplscGndam earn, moechatus est 路earn in corde suo. (Math. ;cap, 5, v. 28.) ' "

388-

mang utos ay nauucol sa cagalifigan nila. Hin,di paquiquinggan nang mga Hucom ang mga mayaman, at macapangyarihan, cung lilihis sa daan nang catuiran ang mga hatol nila dahilan sa suhol at paquiquiusap nang mga taong yaon. 'Ualang magdadaya at manglulupig sa anumang pafigafigalacal.at paquiquipagtipan sa capua tao. ' Magsasamang mahusay at hindi masisira ang pagcacasundo at pagiibigan nang mga mag-asaua. Mag-iifigat arao at gabi ang mga magulang at sasaquitin ang pagtutu1'0 nang magaling sa mga anac, nang matutuhan nilang hanapin ang tunay na daan nang catuiran, at sila ay magbait, at huag mahicayat nang masamang hibo nang catauan: at quiquilalanin naman, at gagantihin nang mga anac ang ganoong pagtuturo at pag-aalaga, at igagalang nila at susundin cailan man ang canilang mga magulang. Matututong magdalita at magpacababa ang mga mahirap, at hindi icasusucal nang loob nil a ang casalatan 6 caualan nang anuman: at cauiuilihan nang mga mayaman ang pagtifigin at pag-ampon sa mga mahirap, sapagcat isasaloob nila,na ang taong hindi naglilimos, ayon sa nacacayanan, ay tunay na magnanacao, at hindi magcacamit nang aua nang Dios. Hindi magtataniman ang mga tao at ualang gaganti nang masama, at matatapos ang mga usapin at pagbabaca, cung iisiping parati nang sinuman na tayong lahat ay parang magcacapatid, na nanggaling sa isang ama, at tinubos nang dugo ni Jesucristo, at mamanahin figa natin ang caharian nang Lafigit alang-alang sa mga carapatan niya. Mabubuhay tayo< sa tunay na caguinhauahan at capayapaan, at hindi macaliligalig sa atin ang anumang hirap, cung tayo ay masunurin sa aral ni J esucristo, at hindi macasisindac ang pagdating nang horas nang camatayan, na nacalulumbay sa tao; cundi bagcus icatutua natin ang pagpanao sa bayang cahapishapis, at aalinsunod tayo sa calooban nang Dios, at macaliligaya, ang matibay na panana!.ig na ipacacamit niya sa atin ang ualang hanggang calualhatian sa Lafigit.

389-

yayang tayo ay nilalang at itinalaga sa caguinhauahang iyon. T. Paano ang guinaua nang Panginoon natin, nang mahicayat ang tao sa pagnanasang magcamit nang Langit? S .â&#x20AC;˘ Gumagamit nang sarisaring halimbaua, nang matanto nang tao, cung ana ang ipinangangaco at ipatatamo sa canila. Ang caharian dao, nang Langit ay Parang isang Teso1"o, 6 malaquing cayamanang natatago, na dapat pagpilitang hanapin at macuha, sapagcat siyang maglalagay sa atin sa tunay at lubos na cagtiinhauahan. Inihahalimbaua cung minsan sa isang hiyas na lubhang mariquit, na hindi mabibili nang tanang cayamanan dito sa lupa: at cung' minsan naman ay sa isang malaquing piguing, na macabubusog 1l.t macaliligaya sa sinumang dumulog. At parating sinasabi na ualang totoong cailangan sa tao, cundi ang mapacagaling sa Langit, :sapagcat ualang cabuluhan at paraparang matatap os ang mga cay am an an at sarisaring bagay, na quinauiliilihan natin dito sa lupa: at ualang mapapaquinabang ang sinuman, cung mamatay at mapacasama sa Infierno. (*) T. Ano ang sinasabi nang Panginoon natin, na cailangang gauin' nang taong ibig magcamit nang Langit? S. Ang pagsampalataya sa caniya, at ang pagsunod sa aral na itinuturo niya, sapagcat iyon ang daang matuid, na dapat tuntunin nang sinumang ibig macasapit sa Langit. Aco aniya, ang ilao, na nacalilir uanag sa boong sang-tinacpan: at ang sinumang sumunod sa aquin, ay hindi lalacad sa cadiliman, at macasasapit nCb ualang sala sa magandang palad na ualang hanggan.

Ano ang itinuro ni Jesucri$to, na parang daang lalacaran? S. Ang paggaua nang cabanalan, at ang pagsisisi cung nagcai:ala. (*) t;Quid enim prodest homini, si mUlldum univcrsum lucretnr anim!.U vero sure detrimentum patiaturf (Matth. cap. 16. v. 26.) \

390-

Baquit pinafigafiganlang masiquip ang daang itinuro ni J esucristo? â&#x20AC;˘ S. Sapagcat cung siya ang susundin natin, ay cailafigan ang lumaban sa masasamang pita nang catauan, at magtiis nang anumang hirap, alinsunod sa calooban niya, at llUag lifignnin ang lalong nacalulugod at nacahihicayat sa atin sa pagcacasala' sa Dios. T. Baquit sinas~bi nang ating Pafiginoong Jesucristo na hindi mahirap ganapin ang caniyang mga utos, at lubhang magaan ang ipinapapasan niya? R. Sapagcat gaano man ang hirap at bigat nang mga. utos niya dahilan sa masamang hibo nang catauan natin, ay minamasarap na at minamagaan nang sinuman, cung totoong iniibig ang Dios: at nauauala. ang catamaran, cung isaloob at ituloy ang paglacad sa daan nang catuiran, sapagcat inaalalayan naman ' nang Dios ang taong riagsasaquit sa gauang magaling, at nagpapalacas na totoo ang tulong nang c~.niyang mahal na gracia. At cung mamihasa naman ang tao sa paglaban sa masasamang pita nang catallan, at sa paggaua nang amunang cabanalan, ay tumatapang na ang loob niya, at naquiquilala tuloy na ang mga catuwaan natin dito sa Mundo ay ualang cabuluhan, cung ipaparis sa malaquing tuwa at ligaya nang taong nananatili sa cabanalan: caya ang Profeta David, at ang mga banal, ay nafigufigusap sa Dios nang ganito: Ang sumunod sa mgautos mo ay ma-tamis pa sa- pulot: at ang maghaponlJ ipaglingcod sa iyo, ay lalong mabuti sa isang libong ar'ao, cung ipaquiquisa-ma sa mga ?nacasalanan.

Ano ang sinasabi ni Jesucristo na dapat gauin fig tao, nang macamtan ang tulong nang mahal na gracia? . S. Ang pananalafigin: sapagcat sinuman dao ang humingi, ay pagcacalooban niya, at sinuman ang tumauag sa caniyang pinto, ay bubucsan, T. Ano ang dapat nating gauin sa paghifigi nang tulong nang gracia? S. Magpacababa sa harap nang Dios, at itaim tim sa

391-

loob ang pananalangin, yayang naquiquilala ng sinuman na ang loob nang tao ay nasira dahilan sa casalanan, at parating mabigat sa gauang magalirg: caya lubhang cailangan sa atin ang tulong nang mahal na gracia, nang tayo ay matutong macanala sa casal an an, at manatili sa cabanalan. T. Mayroon bagang ipinahayag si Jesncristo, na dapat nating tandaan at parisan sa pananalangin? S. 00, at ipinahayag naman, cung paano ang pananalafigin nang taong palalo at pangahas, at nagsalita nang ganito: Dalauang lalaqui ang nagsabay na pum,m'oon sa Templo, at talagang mananalangin : at ang isa nga sa canila ay Fariseo, na ualang 'i pinagmamagali ng cundi ang rnga dating ugali at utos na sinustmod; .at ang pamagat nang isa ay Publicano, sa macatuid, taong ualqng pw'i dahilan sa casamaan, at halos hindi cumiquilalc~ sa Dios.

Tumayo ang Fariseo sa guitna nang Templo, nang siya ay maqnita nang Ang Farilahat, isinaloob at iquinatua ang cabai- seo, at ang tan niya at mga gauang magaling, at Publicano. namilangin nang ganito: Talastas mo na, Panginoon cong Dios, na hindi co sinusunod ang mga gauang linsad, na iquinasasama nang mga iba, at nacasisira sa canila. Hindi aeo palama1'a sa capua co tao, malayo sa aquin ang ant~mang g(~uang m.ahalay, aco ay macalauang nag-aayuno sa loob nang isang linggo, at hindli sumasala 'cailan man ang pag. bibi gay co nang icasampu nang aquing cayamanan sa 1nga Sacerdotes mo, alinsunod sa nau~~tos: cava ?nalinis ang aquing paghara;p ngayon so, iyo, at aco ay hindi nafigahas na para nitong Publicano.

Niyong nananalangin nang ganoon ang Fariseo. ay naroon naman ang Publicano sa pinto nang Templo, at hindi nangahas pumasoc sapagcat iqninahihia ang mga casalanan niya, caya nalang tiguil ang pagdagoc sa dibdib, at ito lamang ang sinabi: Mar aua ca sa aquin, Panginoon co, at aco ay lubhang macasalanan: cit bagaman hindi dapat sa aquin ang . magcamit nang patauad iniaamo co sa iyo na aco

392-

ay patauarin mo alang-alang sa aua mong ualang hanggan, at ipagcaloob mo sa aquin ang mabisang lacas nang gracia, nang aco ay matutong macauala sa cahabaghabag na nasapit co dahilan sa casalanan.

Pinaquiriggan nang Dios ang ganoong panalaiigin, at pagdaca ay quinaauaan at pinatauad ang Publicano, na totoong nagpacababa sa harap niya; at nagalit at hindi pinaquinggan ang pala!ong Fariseo. T. Alin sa mg, .panalaiigin ang lalong magaling? S. Ang Ama namin sumas{/, Langit ca, na itinuro ni J esucristo sa caniyang mga alagad. T. Baquit ang Ama -namin ang lalong magaling na panalaiigin? S. Sapagcat si Jesucristo ang nagturo, at caya dapat tandaan at parisan sa paggaua nang mga ibang panalaiigin, yayang nalalaman at nabibilin sa mga ilang pafigufigusap lamang ang anumang dapat hifigin , na icagagaling natin. T. Ano ang dapat gauin, alinsunod sa aral ni Jesucristo, cung maguiguing dahilan nang pagcacasala natin ang anumang bagay, 0 sinumang capua tao? S. Lumayong madali, at pafigilagan ang anumang bagay 0 taong macabubuy6 sa casalanan, cahit lubhang cailafigan at minamahal natin na para nang sariling catauan. Cung ipinagcacasala mo, aniya, ang iyong camay 6 ang iyong paa, cailangan ang putli n at i tapon ang casangcapang yaon, sapagcat lalong magali ng' ang pumasoc sa Langit, cahit uala cundi i sang camay 6 isang paa, sa magcaroon nang dalaua, cung mapapacasama ca sa lnfierno.

Ano ang in)ltos ni Jesucristo na gauin natin, cung tayo ay pinagcasalanan 6 minura nang capua tao? S. Pauiin dao ang galit, at dalitain ang anumang camurahan, patauarin at ibiguin, at ipa.nalafigin sa Dios ang umauay sa atin: at l1Uag isipin ang pagganti nang masama, cundi ang magpaquita nang cagandahan nang loob. (") ( 'It ) Dili gite iuimieos vestro s, benefacite his, qui oderunt V QS, e t 'orate pro persequentibus, ct calumnialltibus vos. (Math. e.ap. 5. v. 44.)

393-

Aho ang sinasabi ni Jesucristo na macasusulong nang loob natin sa ~agpapatauad sa mga caauay, na aariing mabigat nang sinuman, cung susundin lamang ang sariling calooban? S. Anuman dao ang hirap 6 camurahang" dalitain sa buhay na ito, ay alaiigan sa Allg taong parusang nararapat sa mga casalanan a.yao magnatin: at tandaang magaling na hindi patauad. tayo magcacamit nang patauad nang Dios, cung hindi natin patauarin alang-alang sa caniya ang mga nagcasala 6 nacam ura sa atin: (*) at nang lalong matalastas nang sinuman ang catuiran nang aral niya, ay guinamit at sinabi ang 11alimbauang ito. Mayroong isang Mayordomo, aniya, 6 alilang catiuala, na nagcautang sa isang Principe nang sampung Jibong talent os : (*.) at palibhasa ay hindi macabayad dahilan sa caualan, inihatol nang Principe, na ipagbiling parang mga alipin ang naturang Mayordomo, at ang asaua, at mga anac niya. Pagcaalam nang Mayordomo, nang ganoong hatol, ay agad dumulog at nagpatirapa sa harap nang Principe, at isinamo na siya ay pabayaan at pahingahin muna, at naiigacong macababayad sa untiunti. Pinaquinggan nang Principe ang ganoong pagmamacaaua, at l1ahabag sa mga luha nang Mayordomo, at alipala ay nagpaquita nang magandang loob, at ipinatauad ang lahat nang utang. . Pagcaraan nang ilang arao, mula niyong ipagcaloob nang Principe ang nasabing malaquing biyaya, ay nasalubong nang Mayordomo ang isang casama niyang mahirap, na nagcacautang sa caniya nang caunting salapi, at pagdaca ay sinunggaban sa liig, at ang uica ay bayaran siyang madali. Nagpacababa ang mahirap na may utang, at isinamo na siya ay tiisin muna at huag piguipitin, at macababayad >na ( *) Si non di mi serit is hominibus, nee Pater ves ter dimit tet vobis peccata vesti-a. (Mat t h. ca p. 6. v. 15.) ( **) Ting nan sa pag ina 227 nang Torn o Primcro cung g aall'o aug ha laga nang isang Talento.

394-

ualang sala sa loob nang ilangarao; datapua hindi pinaquinggan nang Mayordomo ang galloong pamanhic, at ipinabilanggo ang caauaauang may utang. Nabalitaan nang Principe ang ganoong bagay at pagdaca ay nagalit, at ipinatauag ang Mayordomo, at pinafigusapaI). nang ganito: Taong italang pinagam lan, ut masaman g ascd" t baquit hindi mo pinaha-

lagahan ang pagpapasunod co nang magc~ling ? N~ qui tct mo, na aco ay naaua at nahabag sa iyo, at ipinatauad co tuloy ang sampung libong Talentos, na naguing utang mo sa aquin. Datapua nctalama路n co ngayon na hindi mo pinaquinggan ang pagmumaca-." aua nang isang casama mong nagcautang sa iyo n{f cau.nting salapi, at icao nga ci,y nagmatigas na totoo; at hindi ca tumugot, hanggang sa siya ay nabilanggo. Cung hindi mo ipiniquit ang iyong mata nan{f huag mong maquita ang ilao, nct nagtuturo nang dac~n nang catuiran, at cung pinaquinggan 11W ang aral nang cabaitan, ay hindi ca sana gumaua nang ganoon, 6 nagpiguil ea man lamang nang caun ti, at i sasaloob mo na ang taong hindi marunong maaua sa" capua tao, ay hindi naman dapat magcamit nang anumang aua, at biyaya. Matuid na totoo ang icao< ay piguipitin co iigayon, nang maticman mo sa iyo ang guinagaua mo sa iba. At pinasunggaban na figa

at ipinagapos ang Mayordomo, at inutos na huag caauaan munti man, at ituloy na madali ang unang inihatol sa taong iyon. . T. Ano ang dapat tandaan tungcol sa utos ni Jesu-路 cristo, na patauarin at ibiguin ang mga caauay? S. Dilidilihin natin na ang pagsunod sa ganoong utos ay tanda nang malaquing cabanalan, at ipinaguiguing dapat natL.'1 na tayo ay magcamit nang mga biyaya at aua nang Dios: at iniaaral naman nang cabaitan na ualang para nang magpaquita fig magandang loob, cung ibig nating talunin at pasucuin, at mabihag tuloy ang loob nang I1lga caauay, sapagcat cung mapagmasdan nila na hindi natin hinahafigad ang macaganti nang masama, cundi ang

395-

mahusay na pagcacasundo, ipagtataca nilang ualang sala ang camahalan nang ganoong asal, icahihia ang caualan nang catuiran at calupitan nila, at ipahihintl,1lot naman nang Dios na sila ay sumuco, at sapilitang maquiqllipagcaibigan. T. Sinllsino ang pinafigafiganlang mapalad ni Jesucristo? < S. Ang mga caauaauang nagdadalita nang anurrtang hirap at camurahan sa buhay na ito alang-alang sa Dios, sapagcat masasaganaan sila nang tuwa at 1i-' gaya sa buhay na ualang hanggan. Sila, aniya, ang t

mga caibigang pinili nang aquing Ama sa路 LC拢iigit,. [big nang Ama co na sila ay magtiis nang maraming hirap at capighatian, nang maquilala ang catibayan nang loob nila sa cabanalan at ib'ig naman na matutuhcm nilang tali cdan at ariing hamac ang mga cayamanan at catuaan dito sa lupa, nang huag s1~mala ang pagcacamit ni la nang calualhatiang walang hanggan. ' _

Sinusino, ang uica ni Jesllcristo, ang masasamang palad na tao? S. Ang mga taong nagtatamasa sa buhay na ito, na ualang hinaharap cundi ang pagpapalayao sa catauan, at ang magtipon nang cayamanan, at 'hindi na dinaramdam at nililifigon ang hi rap at casalatan nang capua tao: sapagcat cung hindi sila magbago nang asal, ay natatalaga na sa canila ang apoy at hirap na ualang catapusan sa Infierno. , T. Ano ang halimbauang guinamit ni Jesucristo, fig mapatotohanan ang magandang capalaran nang taong nagdadalita nang anumang hi rap alang-alang sa Dios, at ang masamang masasapit nang mga matitigas na loob, na nagtamasa sa buhay na ito? S. Mayroon aniyang isang taong mayaman,- na ualang guinaua sa buhay na ito cundi ang humanap nang cagllinhauahan at mga Ang mayacatuwaan, at sumunod sa masasamang mang ma.sa.pita nang catauan :ang bahay na tin i- quim. tirahan niya ay parang Palacio, parating nananamit nang maririquit, at paraparang ma-

396-

-hahalaga at sari sari ang mga hiyas na guinagamit, at ualang quinacain cundi ang lalong masarap sa caniya. (*) Nacahandusay naman arao at gabi sa pinto nang -caniyang bahay ang isang taong mahirap at lubhang caauaaua, na si Lazaro ang figalan, tad tad nang sugat mulang ulo hanggang paa, at tuwi siyang lalabas 6 papasoc sa nasabing pinto, ay sapilitang naquiquita at naririfigig ang cahabaghabag na pananafigis nang mahirap, na ualang isinasamo cundi ang siya ay caauaan at limusan. Datapua nagmatigas na totoo ang mayaman, at cailan man ay hindi nabighaning nagbigay nang anum an, at tinitiquis pa ang paglifigon sa cabila, cung maquita ang mahirap: caya madalas na hindi cumain si Lazaro sa boong maghapon, at ualang nacaguiguinhaua nang caunti sa caniya cundi ang mga aso lamang cung dinidilaan ang mga sugat niya. Dumatillg ang arao nang pagpihit nang capala-ran nang isa at isa, at inibig na figa nang Dios na matapos ang buhay nilang -dalaua. Namatay si Lazaro sa malaquing cas-alatan, at inihatid nang mga Angeles ang calulua niya sa Seno ni Abrahan, na pinagpapahifigahan nang mga caluluang banal sa una: at namatay naman ang mayaman sa casaganaan at pagpapalayao sa catauan, at agad ibinulusoc a ng calulua niya sa cailaliman nang Infierno, at doon min ulan ang paghihirap sa apoy na ualang hanggan. ( '* ) At nang lalong sumaquit ang caniyang loob, ay inibig nang Dios na matanao niya mula sa Infierno ang caligaligang quinalalaguian ni Lazaro na casamahan ni Abrahan, at ang tunas at lubos na caguinhauahang quinacamtan. Inisip nang mayaman na si Lazaro ay malulunusan cung siya ay magmacaaua, at isinaysay na figa (*) Homo quic1am erat dives, qui inc1uebatul' purpura et bysso, .et epulabatur quotidie splendid e. (Lue. cap. 16. ) (**) M.ol'tus est autem dives, 'ct sepultus est in inferno. .cap. 16. v. 22.)

(Luc .

397-

ang cahabaghabag na nasapit at narating niya, at isinasamong muli at muli na basain nang tubig ang路 dulo nang isang daliri lamang, at ipatac sa caniyang dila, nang mapaui nang caunti ang mitinding uhao, at mabauasan ang malaquing init, na lubhang nagpapahirap sa: caniya. Datapua sumagot si Abrahan, . at nafigusap nang ganito: Alalahanin mo na si Lrizaro ay nagtiis nang maraming hirap at casaquitan, niyong nabubuhay ca sa casaganaan at caguinhauahan: cava ibig ngayon nang catuiran nang Dios na si Lazaro q,ng mapahinga sa capayapaang ualang hanggan; at icao ang magdusa at maghirap sa apoy na ualang catapusan. T. Ano ang iniaral ni Jesucristo sa mga taong ayao magbait, dahilan sa naquiquita nila ang mga Sacerdotes, na gumagaua nang hindi matuid? S. Pinagsasabihan ang mga taong yaon na hindi dapat pahalagahan at sundin ang camalian nang mga Sacerdotes, na lumilihis sa daan nang catuiran; cundi igalang ang Catedra, 6 luclucan ni Moises: samacatuid, 路 dapat igalang at sundin ang rnagaling na iniaaral nang mga Sacerdotes, cung guinagamit ang canilang catimgculan sa figalan nang Dios. T. Ang ruga tao baga lamang nang panahon ni Moises ang pinafigaralan ni J esucristo, na igalang at tanggapin ang magandang aral nang rnga Sacerdotes, at huag paquialaman ang rnga carnalian nila? S. Hindi sila lamang, cundi ang 路tanang mga cristianos naman: at dapat figa nating igalang at ibiguin ang rnga Sacerdotes, at paquinggan at sundin ang magaling na iniaaral nila, bagaman talastas natin cung minsan na sila ay nagcacasala, at ang canilang asal ay malayo at laban sa iniaaral, sapagcat ang mga carnalian nila ay hindi nacasisira rnunti man sa catuiran nang aral ni Jesucristo. Tanggapin natin at mahalin ang iniaaral nang mga Sacerdotes, na nagcacal!ala, ang uica ni San Agustin, at tayo ay magingat na para nang pumuti nang rosas, cung' nababacod nang tinic; samacatuid paquinggan at

398

sundin ang iniaaral, pabayaan at huag snnd1:n ang gau,ang hindi matuid.

Paa no ang pag-aliw nang Pafiginoon natin sa mga taong mahirap, na halos ualang macain? , S. Pinagsasabihan ang mga ganoong tao na sila ay hindi lilimutin at pababayaan nang Dios, na nagiingat nang dilang bagay, na nilalang niya sa Langit at sa lupa. Dilidilihin ninyo, aniya, ang nangyaya ri sa mga ibon at ibang hayop, sapagcat sila ay lalong mahirap sa inyo ang ganoon rrLan ay naqttiquita nila arao-arao angpagcaing iqtl-in abub1thay. Lubusin ninyo ang pag..asa sa aua nang Dios, at hu,ag cayong matacot, yayang malaqui ang pagtingin niya sa tao, at a'lam ninyo na ang tao ay mahalagang di hamac sa mga hayop.

Ano an'g sinasabi ni Jesucristo sa mga macasalanan, nang sila ay matutong umasa at manalig cailan man sa aua nang .Dios? S. Ipinaaalaaia sa 路 canila na inibig nang Dios Ama na siya ay magcatauang tao, nang mayari ang pagsacop sa tanan, at hindi' niya ipinarito ang paggan'. 路, 11 nang masama, at pagpaparusa sa mga macasalanan, c~nai ang paggaua nang dilang bagay, na icagagaling riil:!.':' lit caya gaano man ang dami at bigat nang casal an an, ay 'liihdi dap'at mauala ang maljbay . na pananalig sa aua llqng Dios, sapagcat cung magsisi nang tap-at ang sinumang macasalanan, ay tatanggapin niya at patatauarin, at lilimutin na ang ipinagcallal~ ~ij._. ~~a ;;}l~tl}Yra yar. . papara sa isang " n m;al:>.'tiItingililas~or, IjiJ; !UQharig I)itW.tua, 'cung maqui:tang magbalic ang hayop na naligaD.

399

Ang cdibughang anac, na pinatauad at niyacap nang -masintahing ama.

Ano ang - isinasalitang halimbaua ni J esucristo, nang maipaquilalang magaling ang aua nang Dios sa mga macasalanan? S. Mayroon, anfyang, isang taong lub- Ang . 路n .c na hang mayaman, at dalaua ang caniyang nagtapOl1 fig an2.C na hindi magcaugali, sapagcat ang cay.man.n. isa ay masunurin at mabait, at ang isa ay mapagsuay at lubhang malicot. Hlnifigi nito na siya na ang magtafigan at mag-ifigat nang cayamanang mamanahin (*) niya, at ipinagcaloob naman nang ama, na parang napilitan, sapagcat siyang isinasamo sa caniya arao at gabi, at ang guinaua nang malicot, niyong macamtan ang ninanasa, ay lumayas at pumaroon sa malayong bayan, at doon sinunod ang balang masamang pifa nang catauan, hanggang sa siya'y naubusan nang ~alapi, at, nabaon sa mala-

(*) Homo quidam habuit duos filios, et dixit adolesce11ti"Qr ex illis patri: Pater, da mihi portionem suhstantim, qu~ ' me cantin&it. Luc. cap. 15.

400-

quing cahirapan: caya nagpaupa na lamang, at ualang hinarap cundi ang mag-alaga nang babuy, at halos arao-arao nilili'Pasan nang gutom, at ualang iquinabubuhay cundi ang man~ning nilalamon nang mga hayop na yaon. Sa ganoong paghihirap, na lalong dinaramdam, at ipinagpuputoc nang loob niya, cung maalaala at mapagdilidili ang caguinhauahan at casaganaan sa bahay nang magulang, ay sapilitang naquilala ang mga guinauang camalian, at nagmadaling umuwi sa bahay ay lumuhod at nagpatirapa sa harap nang caniyang ama, at nangusap nang ganito: Aco ay lubhang nagcasala sa iyo, ama co, at hindi nga pat sa aquin ang aco ay quilalanin mong anac, tapua isinasamo co sa iyo na aco ay tanggapin lamang, at ipaquibilang sa mga alipin harnac alila mo.

dadamo na

Nalunusan ang ama, at agad niyacap ang anac na nagmamacaaua, at nafigusap nang ganito: Yayang icao ay nagnirap at nasalat nang ganoon, anac co, at talastas mo naman na totoong malaqui at matimyas ang pag-ibig co sa iyo, i baquit nalaon any pagharap at pagdulog mo sa aquin? At ipinatapon

na figa ang mga dinadamit niyang maruming ba1;ahan, at iniutos na siya ay bihisan at gayacan nang mariquit, ipinatauad ang mga guinauang camalian, nagpahanda nang isang malaquing piguing, at inanyayahan at pinacain ang mga caquilala at caibigan, at ito ang sinabi sa pagsasalo. Tayong lahat ay matua, at ipagsaya natin ang pagdating at pagbabalic loob nang aquing anac, sapagcat ang isip co ay namatay na, salamat ngayon at siya ay naqnita cong buhay at mabait. At itinuloy ang pagmamahal at

pagpapaquita nang loob sa anac, na yaon, na para nang pagpapalagay sa .isang anac, na hindi nagcasala. Ganoon din 路naman, ang nangyayari sa Lafigit, ang uica ni Jesucristo, sapagcat cung gaano ang ttiwa nang mga Angeles dahilan sa pananatili sa gracia nang mga banal, ay ganoon din ang pagsa-

401-

saya nila, cung nagsisisi at nagbabalic loob ang mga macasalanan. T. Baquit hindi ipinamamansag cung minsan ni Jes ucristo na siya ay tunay na Anac nang Dios, at sinasa-bi lamang na siya ay Anac nang tao? S. Nang huag nating limutin na siya ay Dios na totoo, at tao namang totoo, at naguing catauan figa lJiya ang calinislinisang dugo nang tiyan ni- Guinoong Santa Maria. T. Paano ang buh:iy ni J esucristo? S. Siya ang unang gumagaua nang anumang bagay, na iniaaral sa tao at na sa caniya ang cabanalang lahat. T. Alin-alin ang mga gauang cabanalan, na lalong ipinahalata ni J esucristo sa mabuting pagpapasuÂˇno21 sa atin? _ Mga. eabaS. Ang cababaan at calubayan. nang loob, na.Jan ni Jenang pagtitiis, at ang pag-ibig sa capua suensto.

tao.

â&#x20AC;˘ 26

402

Ang Poong Jesus, nauiuili at nagpapaquita nang loob sa mga batao

Sinusino ang pinagpaquitaan ni Jesucristo nang lalong malaquing pag-ibig? S. Ang mga bata, at ang mga mahihirap. T. Baquit nahahalata ang sadyang pag-ibig ni Jesucristo sa mga bata? S. Sapagcat sila ay madalas na itinuturo at parang itinatafigi, cung naquiquitang nahahalo sa car amihan, at ualang sinasabi cundi pabayaang lumapit sa caniya ang mga bata, at ang mga bata ay niyayacap na para nang isang ama, at parating tumatanggap nang caniyang bendicion. (*) At hindi miminsang sinabi na anuman ang hindi matuid, na gauin sa mga bata, ay minamabigat niya, at dapat sa ganoong gaua ang parusa nang casalanang daquila. Cahabaghabag, aniya, ang masasapit nang sinumang nagpapasunod nang masama; datapua lalong nagcacasala, at susumpain nang catacottacot ang nagpapasunod nang masama sa mga bata, (*) bat cis.

Complexus eos, et manus imponens super BIos,. benedice路 Mtth. cap. v. 16.

403-

nang sila ay mahicayat sa pagsuay sa mga utos nang Dios. Lalong magaling sa mga gumagaua nang ganoon ang huag n a silang nag~ting tao. 6 ang sila' cava ay patauan sa liig nang isang batong guilingan, at itapon sa guitna nang dagat.

At sinabi naman na cailaiigan ang tayo ay pumara sa mga batang mababait; cung ibig nating pumasoc sa caharian nang Langit, sapagcat hindi magcacamit nang magandang capalaran ang taong palalo at suai!. . T. Paano ang sadyang pagpapaq uitang loob ni Jesucristo sa mga taong mahibirap ? S . Madalas na sinasabi na dapat isipin at isa loob na siya ang caharap natin, cung tayo ay nacacaquita nang taong mahirap, sapagcat anuman ,ang caauaang gaua 6 pagtingin natin sa mga ganoong tao, ay tatanggapin niya at mamahalin, at parang siya ang naquinabang: at ang cagandahan dao nang loob at ang aua sa mga mahihirap, ang ipagcacamit nang calualhatiang ualang hanggan,. at ang catigasan at caualan nang aua, ang icapapahamac m'a gparating man saan. At nang lalong mapatotohanan ang sinabi, ay nangusap nang ganito: Cung pumarito ang Anac nang tao sa huling arao, at talagang hu- â&#x20AC;˘ hucuman ang boong sangtinacpan, ay pa1'a sa isang marunong na pastor, at ibubucod ang mga tupa sa mga cambing: sa macatuid, papagtitipunin at palalayuin ang mga banal sa mga macasalanan, ititi1'igin sa mga banal sa dacong canan ang mga mata niyang maauain, at mangungusap nang ganito: Ha-

lina, mga caibigan cong minamahal na pinagpala nang aquing Ama, at camtan na ninyo ngayon ang caharian nang Langit na itinalaga co sa inyo, sa~ pagcat cayo ang nagpacain sa aquin, niyong aco ay nagugutom, sa inyo nanggaling ang tubig, na nacapaui nang aquing uhao, at ang dam it na iguinayac sa aquin, niyong , aco ay hubad, cayo ang dumalao at umaliw sa aquin, niyong aco ay nabibilanggo at may saquit, at bahay ninyo ang tinuluyan co, niyong aco ay naglalacad at napapagod, at ualang ma-

404-

tuluyan.

At liliiiguni'(! numa.n ang mga macasalanan sa dacong cctliua, at iirapan sila nang catacottacot, bubuZasin nang ganito: Mga taong ualang

palad, na hindi naaua sa aquin murrti man, niyong aco ay nagdadalita nang gutom, at malaquing casalatan, pumaroon na cayo sa Infierno, at doon ninyo mulan sa apuy na ualang catapusan ang parusang tapat, na nababagay sa casamaan at catigasan nang mga loob ninyo. At cung sabihin nang mga macasalanan na cailan man ay hindi nila naquita sa casalatan ang Hari nang Laiigit at nang lupa, tututol ang H~wom, at mafigufigusap nang gan,ito. Aco ang

nagdadalita sa calulua at catauan nang mga taong mahirap, na hindi ninyo pinahalagahan, at parang aco ang itinaboy at tinalicdan, ninyong hindi ninyo biniguian nang anuman ang mga taong yaon. At pagdaca ay matutuloy na ang isinumpa, at biglang mabubuca ang lupang tinutuJ:),gtungan, at mababaon na sila. sa Infi~rno. T. Ano ang iquinabubuhay ni J esucristo? S. Ang inililimos lamang nang mga taong mababait, na pinangaralan niya sa pagdadalita nang anumang hirap dahilan sa casalatan, sa init at sa guinaw, sa â&#x20AC;˘ gutom at sa uhao: at madalas na nangyayari at ualang mahiligan ang caniyang ulo, at ualang matulugan. T. Anuano ang mga himalahg guinaua ni Jesucrfsto? S. Lubhang catacata, at hindi mabilang ang mga himalang g'uinaua niya, sapagcat cung isusulat na lahat, ang uica ni San Juan Evangelista, ay hindi magcacasiya sa boong Mundo ang mayayaring mga - libro. Biglang tumitiguil ang lalong malacas na hangin, cung ibiguin niya, agad pinauuntos ang mga sigua, at ualang may saquit, na hindi pinagagaling. Nacacaquita ang mga bulag, pinapangungusap ang mga pipi, pinalalacad ang mga lumpo, binubuhay ang mga patay, pinalalayas ang Demonio, cung inaalihan ang tao: at ang dilang bagay sa Langit at sa lupa ay paraparang sumusunod sa calooban niya

- 405sapagcat siya ang tunay na Pafiginoop at may-ari nang lahat. At ang mga palamara at mga tacsil na Judios, na parating nahahanda sa paglaban, at cusang tumalicod, ay pinagsasabihan ni J esucristo nang ganito: "Cung mapait man sa loob ninyo ang sumampalataya sa aquin, ay pagmasdan na lamang at pahalagahan ang mga guinagaua co: at hindi figa cayo macapaghihinala munti man na aco ay nagtuturo nang cabulaanan sapagcat naquiquita ninyong lahat ang madlang himalang nagpapatotoo nang mga aral co, at alam ninyo na ualang macagagaua nang anumang himala cundi ang Pafiginoon Dios, na nacapangyayari" sa lahat, at hindi niya mamagalingin cailan man ang anumang daya 6 casinungalifigan, sapagcat siya ay carunungan at cagalifigang ualang hanggan." . T . . Ano ang napaquinibang ni Jesucristo dahilan sa malaquing cabanalan niya, at mga pangangaral, at himalang. guinagaua? , S. Minahal siya at pin uri nang mga bayan, at saan man naroon, ay pinag-uubusan nang maraming tao, na ualang hinahangad sa ganoong pagdalo, cundi ang siya ay maquita at maringig. At ang mga lansangang dadaanan niya, ay napupuno 'nang marami at sarisaring may saquit, na sumasampalatayang matibay'na sila ay gagaling na ualang sala, maquita lamang nila ang Poong Jesus. .. T. Minahal baga si Jesucristo nang mga taga Nazaret, yayang siya ay malaong tumahan sa bayang yaon, at sila ang unaunang pinangaralana na dapat maquinabang at umayon sa mga pumupuri at nagpapasalamat? S. Hindi siya minahal nang mga tao sa Nazaret, sapagcat siJa ay parating pinangungusap,a n dahilan aa gauang hindi matuid, at caya madalas ang pagbu, bul'ungan nil a, at sIla figa ay nagagalit, at Iiagsasalitaan nang ganito. "Cung itong si Jesus na nanngafigaral, ay anac lamang nang isang anloague, na si Josef ang figalan., i,sino caya ang nagbigay sa caniya

406-

nang capangyarihan, nang mahucuman niya ang guinagaua natin?" At isang arao naman ay naisipan nilang sunggaban si Jesucristo, at doon ibulid sa cataasan nang isang bundoc sa Nazaret, cung lumalabas na sa Sinagoga, na pJ!rang Simbahart nila; datapua hindi natuloy ang masamang banta nang mga palamara, sapagcat inibig ni J esucristo na siya ay lruag maquita nang sinuman. T. Ano ang calum'bay-Iumbay na nangyari. niyong panahon nang 'pafigafigaral ni J esucristo? S. Ang paguutos ni Herodes Antipas, Ang page"," Tetrarca sa Galilea, na si San Juan bilanggo ni Bautista ay dacpin at culufigin sa biS. Juan langguan. Bautista . T. Ano .ang guinagaua ni San Juan Bau~ tista, niyong inutos ni Herodes Antipas na siya a-y dacpin at ibilanggo? S. Hinaharap na masaquit ang pafigafigaral sa tao at ma r ami sa mga macasalanang naquiquinig, ang nag~ isi at nagbabalic loob. T. Baquit ipinabilanggo ni Herodes Antipas ang bun, ying Precursor? S. Dahilan din sa pafigafigaral, at pinagsabihan figa siya ni San Juan na silang dalaua ni Herodias ay nagcacasala at nagpapasunod fig masama sa capua tao, at malaquing caliluhan ang pagcacaibigan nila, sapagcat ang babaing iyon ay asauang tunay nang capatid niyang -si Filipo. T . Paano ang pagcamatay ni San Juan Bautista? Ang pa.gpa. S. Dumating aug arao na ipinagsflsayii ni Herodes Ant ipas taon taon, sapagcat papugot ni iyon ang nagpapaalaala nang capafigaHerodes eay nacan niya, at ang guinaua sa ganoong S. Juan arao, ay nagpahanda sa caniyang PalaBautista. cio, at inanyayahan at pinacain ang mga mahal na tao: at marami ang nagsayauan, ni- . yong matapus ang pagsasalo. Nauili si Herodes; sa pagmamasid sa isang babaing anac ni Herodias na si Salome ang figalan, sapagcat lubhang mariquit ang mga galaw at pinihitpihit nt' inilabas sa pag-

407-

sasayaw, at ang nasapit ay nasira ang loob niya, at isinumpa tuloy na ipagcacaloob cay Salome anuman ang hilifigin, cahit ang calahati nang caharian niya. Lumacad na . madali si Salome, at ipinagbigay alam sa caniyarig ina ang ipinafigaco ni Herodes, at itinanong tuloy, cung ana ang mabuting hifigin: at palibhasa . ay nagpuputoc ang loob ni Herodias, at lubhang nagagalit cay San Juan Bautista at ualang hinahafigad cundi ang macaganti nang masama, ay hindi na naisipan ang humifigi fig cayamanan, 6 ibang bagay na icadadafigal niya, at agad pinagsabihan si SaJome na samantalahin ang panahon, at hifigin lamang cay Herodes ang ulo ni San Juan, nang huag na nilang maquita ang inaaring caauay. Dinamdam at minasama ni Herodes ang ganoong hiting ni Salome, sapagcat sa loob niyang sarili ay minarnahal at iguinagalang ang bunying Precursor, datapua isinaloob na siya ay natatali dahilan sa is inumpa, at sapilitan ang sumunod sa calooban ni Salome, caya hindi nacaquibo, at agad inutos, sa mga ilang soldados na sila ay pumaroon sa bilangguan, at doon pugutan si San Juan Bautista. Inilagay nila ang ulo sa isang pinggan, at ibinigay cay Salome, at diriala naman ni Salome at ipinaquita sa caniyang ina, at ang guinaua nitong babaing malupit sa malaquing catuaan ay quinuha ang cauad na panipit nang caniyang buhoc, ang uica ni San Jer6nimo, at idinuro sa dila nang bunying Martin, nang lalong malubos ang pagganti nang masama. T. Nagcasala baga caya si Herodes, cung hindi niya pinahalagahan ang isipumpa, na ipagcacaloob ang anumang hilifigin nang isang babaing nagsayaw? S. Lalong nagcasala dahilan sa pagpapapugot cay San Juan Bautista, sapagcat ang ganoong bagay na hiniling sa caniya, ay lubhang masama at laban sa catuiran. T. Cailan ang Fiesta ni San Juan Bautista? S. Dinadasal sa Santa Iglesia ang capafiganacan ni San Juan Bautista sa icadalauang pu at apat na o

408-

arao nang buan nang Junio: at ang pagpapapugot sa caniya ni Herodes, sa icadalauang pu at siam nang Agosto. T. Sinusinu ang madalas na casamasama ni Jesucristo? S. Ang mga Apostoles niya. T. Ano ang mga Apostoles? S. Mga taong mahihirap na hindi nag-aral nang anuman, at ualang iquinabubuhay cundi ang pafigifi gisda lamang at sila figa ang pinili at tinauag ni J esucristo, at inibig na siya ay samahang saan man, nang maquita nila ang guinagaua niyang buhay, at matutuhan naman ang iniaaral niya. At sila ay quinacausap at tinuturuang parang caibigan, cung hindi nila natalastas na magaling ang iniaral sa caramihan, at tinitiis na parang ama ang mga camalian at caculafigan nila. T. Ano ang cahulugan nang uicang Apostol? S. Taong sinugo. T. Baquit pinafigafiganlang Apostoles, 0 mga taong sinugo, ang labing dalauang pinili at quinasama ni J esucristo? S. Sapagcat inibig ni Jesucristo na cung mayari na ang pagsacop sa tanan, at ang pagpanaog nang Dios Espiritu Santo, ay libutin nila ang boong' sangtinacpan, at ituro sa mad lang tao ang mahal na Evangelio. T . . Baquit itinalaga ni Jesucristo sa pagtuturo nang mataas na aral nang Evangelio, ang mga taong mangmang at mahirap, na para nang mga Apostoles, na pinili niya? S. Nang maquilala nang lahat na ang pagbabago nang loob nang tao, at ang pagcayari nang Santa Iglesia, ay sadyang gaua lamang nang Dios, na hindi dapat ipagmalaqui nang sinuman, yayang ualang cabuluhan, at lubhang alafigan sa gauang nayari ang mga taong sinugo, at guinamit na parang mga casangcapan. Sapagcat cung pinili ni Jesucristo ang mga taong marurunong, na nagpupuyat sa pagaaral, 6 ang mga Haring matatapang na hindi ma-

409-

laban an, ay marahil masasabi fig sinuman na ang tao ay nagbago fig loob, at sapilitang sumuco sa mahusay at mariquit na pafigafigaral nang mga roarur'unong, 0 sa tapang at lacas nang mga macapangyarihan. T. Ilan ang Apostoles na pinili ni J esucri,s to? S. Labing dalaua ang bilang nila, at ito ang mga pafigalan . Si Pedro, na ang dating figalan ay Simon, at si Andres na capatid niya: si Jacobo n-a pinafigafiganlang Santiago Mayor, at ang capatid niyang . si Juan, capua anac ni Zebedeo: si Felipe, si Bartolome, si Mateo, at si Tomas Didimo: si Jacobo 6 Santiago Menor, at ang capatid niyang si Judas Tadeo, at capua anac ni Alfeo: si Simon Cananeo, at si Judas Iscariote. T. Baquit labing dalaua ang piniling Apostoles? S. Inibig ni J esucristo na sila ang panggalifigan nang boong bayang cristiano, sapagcat sa labing dalauang anac ni Jacob nanggaling ang boong bayang hebreo. T. Sabay bagang tinauag ni Jesucristo ang labing dalauang Ap6stoles? S. Sa iOa at ibang panahon: at ang mga ilan sa canila ay nababangguit na lamang sa Evangelio. T . Paano ang pagtauag ni Jesucristo cay Pedro, at cay Andres, cay Jacobo, at cay Juan? S. Isang arao na si Jesucristo ay luma- Ang pagtalacad, at Rng dinadaanan niya ay mala- uag ni Jesupit sa clagatdagatan nang Genesaret, na cristo cay pinafigafiganlan namang dagat nang P e d r 0 at Galilea, ay nacaquita nang dalauang cay Andres bangcang nasasadsad sa tabi, sapagcat Jacobo- at ang mafigingisda ay 'u mahon, at hinucay Juan. hugasan ang mga lambat: at pagdaca ay lumulan sa isang bangca, at iyon nga ang cay Pedro, at pinangaralan ang maraming taong sumusunod sa caniya. Pagcatapos nang pangangaral, pinagsabihan si Pedro na siya ay palaot, at ihaguis sa tubig ang lambat, at si Pedro ay nangusap nang ganito: . Na sa

410-

loob namin, Panginoon co, na ang panahon ay masama, at hindi dapat ipangisda, sapagcat inihulog na namin ang lambat, at cami ay hindi natulog saboong magdamag, at ualang nahuli cahit isa: datapua ih(~haguis co u~i sa ngalan mo. At pagsayad

nang lambat sa tubig, ay agad nap uno nang isda, at hindi na maisampa ni Pedro sa bangca, bagaman catulong ang capatid niyang si Andres, na dating casama: caya sap iIi tang tinauag at pinalapit ang bangca ni Jacobo, at ni Juan, nang sila ay tulufigan, at natiguib ang dalauang bangca sa caramihan nal)g isda. At pinagsabihan ni Jesucristo ang apat na mafigifigisda na sila ay sumama na sa caniya, at mula niyon ay huag na nilang harapin ang pafigifigisda, cundi ang pai'igafigaral sa tao, at sila naman ay sumunod na mad ali; at iniuan ang mga bahay at ari nila, at sumama na cay Jesucristo. T. Ano ang cahalimbaua nang maraming isdang nahuli ni San Pedro, at ni San Andres, niyong ihaguis nila ang lambat sa figalan ni J esucristo? S. Ang caramihan nang taong maquiquinig sa canil a, at nagbalic loob, na mahuhuli nilang parang mga isda, cung s.i la ay mafigaral na sa figalan ni Jesucristo. T. Baquit lumulan si Jesucristo sa bangca ni San P.edro, at doon nafigaral? S. Nang matalastas natin ang uica ni San Gregorio, na ang sasaquian ni Pedro ay lan:l.Uan nang Santa Iglesia, at siya ang panggagalifigan nang aral na matuid hanggang sa huling arao . . T. -Ano ang pagcabuhay ni San Mateo, niyong hindi pa tinatauag ni J esucristo? S. Nagpapatubo nang salq.pi, at hinaharap ang paninifigil nang buis, at cay a Publicano ang pamagat niya, sapagcat inaaring hamac nang mga Judios, at ualang cabuluhan sa canila ang mga taong nabubuhay na para ni Mateo. T. Paano ang nangyaring pagtauag ni Jesucristo cay Mateo?

411-

Isang arao na nacaupo sa caniyang tindahan, ay nagdaan ang Poong si Jesucristo, at siya ay tiningnan, at ang uica ay halina at sumama ca sa aquin: , at qui nasi han naman fig mabisang gracia ang loob ni Mateo, pagcarifigig niya nang ganoong' anyaya at pagtauag, caya madaling nagtindig, at ualang nilifigon, hindi nagpaalam canino man, at agad suma- . rna. At ito pa ang isang himalang nagpaquilala na si Jesucristo ay Dios na nacapangyayari sa lahat, yayang na sa camay niya, at nabibihag niyang ma. dali ang loob nang sinuman.

â&#x20AC;˘

412

Ang Apostol San Pedro. T.

Sino sa mga Ap6stoles ang lalong pinahiguit nang Pafiginoon natin? S. Si San Pedro: at caya siya ang unang tinuturifigan at binabangguit nang mga Evangelistas. T. .Baquit nahalata ang pagpapahiguit nang Paiiginoon natin cay San Pedro? S. Sapagcat inibig na siya ang panggalifigan, at quilalaning puno nang Santa Iglesia, cahalimbaua nang unang batong ibina6n sa lupa, at papatufigan nang capua bato, cung magtatay6 nang isang bahay, 6 matibay na cuta: caya ang figalan niyang Simon ay binago, at inihalili ang Cejas, na ang cahulugan ay Pedro 6 bat6, at inibig na siya ang maguing Pastor na mag-alaga sa tanang mga binyagan, na pinaiigafiganlang ovejas ni J esucristo, at sa caniya ipinagcatiuala ang mga susi nang caharian nang Lafigit. T. Ano ang sadyang carapatan ni San Pedro, at siya ay minahal at pinahiguit ni Jesucristo sa mga ibang Ap6stoles? S. Siya ang alagad, na madalas magpaquita 路 nang taimtim na pag-ibig, at lubos na pagmamalasaquit

413

sa auumang bagay, na nauucol sa capurihan nang caniyang Maestro: at minsan figa ay tinanong ni Jesucristo ang mga Apostoles, cung sino siya sa acala nila, at si San Pedro ang unang sumagot at cumilala na siya ay Diosna tQtoo: at tunay na Anac nang Dios. . Minsan naman ay pinagsabihan ni Jesucristo ang mga Apostoles na siya ay iuan at pabayaan, cung hindi nila minamagaling ang aral niy-a, at ualang n;:tcaquibo; datapua si San Pedro ay tumutol na madali, at nafigusap nang ganito: Hindi ca namin pababayaan, Paiiginoon co, .hanggang cami ay natitiis mo, at naguiguing dapat na maqui sama sa iyo: at sinasampalatayanan riga namin na icao ay Anac nang Dios, at ang aral mo ang maghahatid sa amin sa buhay na ~Ialang hanggan. .s'i no pa caya ang lalong magaling na Maestrp ang dudulugan namin at sasamahan?

Nahalata naman ang pag-ibig ni San Pedro, niyong sinal,;>i sa ating Pafiginoong Jesucristo na cung umalis man . at pumanao ang mga ibang Apostoles, ay siya ang dadamay at sasama sa caniya saan man, hanggang sa bilangguan at sa camatayan. At tinanong naman si 'San Pedro nang Poong si Jesucristo, niyong muling nabuhay, cung siya ay mina- r mahal at iniibig, at ito ang isinagot nang bunying Apostol. Hindi nalilihim sa iyo, Paiiginoon co, na totoong malaqui at taimtim sa puso ang pag-ibig co sa iyo, yayang natalastas mo ang nasa loob nang tao, at hindi ca mapag.(/,adayaan nang sinuman. .

Sinusino pa ang mga Apostoles, na lalong minahal J~sucrfsto, bucod. cay San Pedro? S. Si Santiago, at si San Juan, Âˇmga anac ni Zebedeo, at madalas figa ang pagpapaquita nang loob sa canila, at silang daua at si San Pedro ang isinama sa bundoc nang Tabor, nang sila ang maguing sacsing magpatotoo nang himalang ipinaquita sa canila sa bundoc na iyon. T. Ano ang himalang guinaua ni Jesucristo sa bun. doc nang Tabor? - â&#x20AC;˘ ni

414-

Ipinahayag sa tatlong alagad na isinama arrg sariling camahalarr at .calualhatian niya, na inilihim at parang tinacpan at piniguilan, mula niyong magcatauang tao, nang matiis ang anumaÂˇn g hi rap, at ang camataya, hanggang sa mayari ang pagsacop sa tanan. T. Baquit ipinahayag ni Jesucristo ang calualhatian niya sa bundoc nang Tabor? S. Nang tumibay ang mahinang pananampalataya nang mga Apostoles, at tandaan nilang magaling na siya ay Dios na totoo, cahit maquita ang malaquing camurahan nang caniyang Pasion at pagcamatay sa Cruz: at nang matanto naman nila na magliliuanag ang ganoon ang catauan nang mga banal, cung macamtan na ang calualhatian, at magandang palad na ualang hanggan . â&#x20AC;˘

415 -

â&#x20AC;˘

Ang Transfig u1"aci6n 6 pagliliuanag nang ating Panginoong Jesuc1'isto so, bundoc nang Tabor, T.

Paano aug nagyaring himala, na ang iigalan ay Transfiguracion? S. Nasasabi sa Santo Evangelio na na- Ang Transquita nang tatlong Apostoles na ang figuraci6n 6 muc-ha ni Jesucristo ay biglang lumi- pagMliuanag uanag na para nang Arao, na hindi ma- nang atiilg titigan, at ang damit niya ay pumuting Pafiginoong lalo sa busilac: at humarap sa ganoong Jesllcristo, hfmala s.i Moises, at si Elias, at ipinahayag sa canila ni Jesucristo na matutuloy na ang dilang bagay, na hinulaan nang mga Profetas tungcol sa caniya, At nacaquita ang tatlong Apostoles nang isang maningning na alapaap, na humalang at nacataquip sa Poong Jesus, at nariiigig nila ang ganitong paiiguiigusap nang Dios Ama, Ito any A nac cong minamahal, no, lubhang quinauiuilihan co, at no, so, caniya nga ang boong pag-ibig, at my a pagnanasa nang aquing puso. Siya ang paquinggan ninyo, at siya ang sundin. cailan man, sapagcat siya ang marunong na Maestro, at tunay no, Hari ninyo. At hindi na nacatitig ang 'tationg Apostoies, sapag-

416-

cat nalubos ang pagcasilao nil a, at naualan na sila nang loob, at paraparang nabual at sumubsob sa lupa, at hindi nacagalao, hanggang sa sila ay tinauag at pinatindig ni J esucristo: at nauala na nga at naparam ang malaquing calualhakian, at naquita na ' lamang nila ang Poong iniibig, na nag-iisa sa dating anyo at pangangatauan. T. Baquit pinili at sinalunga ni J esucristo ang isang bundoc na lubhang mataas; at doon ipinahayag ang cahangahangang pagliliuanag nang catauan niya? S. Nang malaman nang sinuman na hindi natin macacamtan ang mga biyaya at calualhatian niya, cung tayo ay naquiquigulo sa mga macasalanan, at nacababalisa sa atin ang mga macasalanan, at nacababalisa sa atin ang mga lamang bayan dito sa lupa, na dapat . ariing hamac cung nacasisira nang loob, at nacahahalang sa paglilingcod sa; Dios na tunay na catahimican at capayapaan nang mga banal, na ualang ninanasa cundi ang cataasan nang Langit. T. Dinamdam baga nang mga Apostoles ang pagpapahiguit ni J esucristo c~y San Pedro, cay Santiago at cay San Juan? S. 00, at ang ibig nang balang isa sa canila ay siya ang lumalo at humiguit sa mga iba. T. Ano ang inilaban ni Jesucristo sa -pagsama nang loob, at pananaghiling hindi matuid nang mga ibang A postoles ? _ S. Pinagsabihan silang lahat na sinuman sa canila ang ibig magca.mit nang ma}aquing puri, at lumalo sa iba, ay siya ang lalong dapat magpacababa, at mag-asal hamac. T. lVIayroon bagang mga ibang pinili si Jesucristo, na itinalaga sa pangangaral bucod sa labing dalauang Apostoles? S. Pitong pu at dalaua ang pinili, at pinanganlang mga alagad 0 Discfpulos. T. Anuano ang mga cabanalang inihabilin Ilci Jesucristo sa mga Apostoles, at Discfpulos niya, na lalong dapat mahalin at gamitin, nang mamunga nang sagana ang pangangaral nila?

417-

Ang cababaan at cagandahan nang loob, ang pagdadalita nang anumang hirap at camurahan, ang cabaitan, at ang pagsasabi nang totoo cailan man. "Magbait cayo, aniya, at parisan ninyo ang' calapati.ng tapat na loob, at ang maamong Cordero, na hinaharap at inaangilan nang mga hayop na ganid. Aariin cayong mga sinungaling, na ualang iniisip cundi ang lumaban sa mga punong bayan, at baguhin ang mga ugali at cayo ay dadacpin at ihahatid sa mga Hucom; datapua tiisin ninyong lahat alangalang sa aquin, at huag itiguil ang pangangaral nang magaling: at tandaan ninyong mapapahamac magparating man saan ang sinumang tumalicod sa aquin, nang maingatan ang caniyang buhay, at magcacamit nang buhay na ualang hanggan ang sinumang pamura; at mapahamac dahiJan sa aquin. T. Marami baga ang taong nagbago nang loob dahilan sa pangangaral ni J esucristo? S. 00: at isasalita co iamang ang nangyari sa isang babaing taga Samaria, cay Santa Maria Magdalena, at cay Zaqueo, sapagcat sa caramihan nang nasasabi sa Santo Evangelio, ay silang tatlo ang lalong nagpapahalata nang malaquing aua at pag-ibig ni . J esucristo sa tao.

418-

Ang paiigaiigaral ni Jesucristo sa Samaritan a sa tabi nang isang balOn. T.

Paano ang nangyari sa Samaritana, 0 babaing taga Samaria? Ang pagba- S. Isang tanghaling tapat fig si Jesus ay balic 100 b . lubhang napapagod, at nahahapo dahina.ng SamaIan sa malaquing init ay huminto at ritana. nagpahifiga sa tabi nang isang balon, malapit sa ciudad nang Sicar, lupang nasasacupan nang caharian nang Samaria: at uala siyang casama sa pagpap路i hifigang iyon, sapagcat ang mga Apostoles ay pumasoc sa bayan, at .bumili nang macacain. Sa lagay na yaon ay dumating na hindi nalaon ang isang babaing iiguib, at ang guinaua ni Jesus ay lumapit, at naqui-inom, at sinabi tuloy na ang tubig na igaganti niya ay lalong mahalaga at masarap, at nacapapaui nang uhao magparatjng man sa/l-n at nang malubos路 ang pananampalataya nang babaing natitiguilan, isinalita sa caniya ni Jesus ang guinaua niyang lahat na calihimlihiman, niyong siya ay na sa cabataan. Nalubos ang pagtataca nang Samaritana, at ali-

419-

pala ay binitiuan ang dalang bafiga at 路umui sa bityan, at nagsisigao nang ganito habang daan. "Halina cayo, mga cababayan, at maquiquita ninyo figayon ang taong nagpahayag sa aquin nang calihimlihimang nangyari sa buhay co, at siya nga yata ang tunay Mesias, na hinihintay natin." At dumagsa naman at dumalo ang mga taga Sicar, at ipinamanhic nilacay Jesus na huag silang lisanin agad, at pu.m ayag naman si Jesus, at mar ami ang sumampalataya sa caniya. T. Paano ang pagbabalic loob ni Santa Maria Magdalena? S. Macasalanan ang tauag nang sinu- Ang pagbaman sa babaing iyon, sapagcat hindi balic 100 b na iquinahihia ang anumang gauang ni Santa. mahalay, at marami ang nagcasala da- Maria Maghilan sa caniya. Datapua quinasihan dalena. nang mahal na gracia, niyong mabalitaan na si Jesus ay inanyayahan at piniguing fig isang Fariseo sa caniyang bahay: at ang guinaua ay cumuha nang isang mariquit na sisidlang puna nang pabafigo, at lumacad na madali, at pumaroon sa banay nang Farisee, at hindi nanimdim nang anuman, pagdating doon, agad pumasoc sa pinagcacatipunan nang maraming tao, nagpatirapa at nanafigis, at inihugas ang luha, sa mga paa ni Jesucristo, at saca ipinahid ang mahabang buhoc niya: sapagcat inibig nang Dios, ang uica ni San Juan Crisostomo, na :tnaguing . casangcapan sa pagcacarriit nang gracia, ang bagay na lalong ipinagmamalaqui at ipinagcasala. At ibinuhos ang pabafigo sa mga paa ni Jesucristo, at mulit muling hinagcan sa manifigas na pagsisisi. . Pinagmasdan nang hunghang na Fariseo ang guinaua ni Magdalena, at nafigusap nang ganito sa sariling loob: 'Cung totoo ang sinasabi nang sinu... man na ang taong ito ay Profeta, ay dapat sana niyang maalaman na ang babaing humahalic sci mga , paa niya, ay lubhang mahaJay at ualang pun, at hindi ipahihintulot na siya路 ay sayaran munti man.

420-

Datapua natalastas ni J esucristo. ang gano.ong bagay at alipala ay pinangusapan ang Fariseo., sapagcat naghihinala nang masama, at sinabi tuloy na ang casalanang lahat nang babaing iyo.n ay napaui na, dahilan sa malaquing pananampalataya, at tunay na pagsisisi, at maningas na pag-ibig niya sa Dio.s, na ipinaquilala at ipinahalatang magaling, dahilan sa guinaua sa caniya. At saca hinarap si Magdalena, at pinagsabihan na siya ay pinatatauad na. at pinauwi sa caniyang bahay. T. Paano. ang nangyari cay Zaqueo? 4ng pagbaS. Ang tao.ng yao.n ay maguino.o. nang balic loob mga Publicano.s, at isa sa mga hindi ni Zaqueo. nag-aalaala nang camatayan, at cusang nilimo.t ang caniyang calulua, caya ualang hinaharap cundi ang magtipo.n nang maraming cayamanan, at hindi na iquinahihiya ang anumang daya at panglulupig sa capua dahil. sa casaquiman_ Pinagnasaang maquita si Jesucristo., sapagcat siya na lamang ang pinag-uusapan at pinup uri nang tao> dahilan sa maraming himalang guinagaua: at isang arao. na naalaman, cung saan dadaan ang Pangino.o.n. natin, ay lumabas at inabafigan, at umaquiat pa sa isang puno.ng caho.y, nang masunod na magaling ang ninanasa, sapagcat siya ay pandac, at lubhang rnaraming taong dumalo.. Naquita ni Jesucristo. si Zaqueo., at pagdaca ay sinambit ang caniyang figalan, at siya ay tinauag, at pinagsabihan tulo.y na ibig manuluyan sa bahay niya, at do.o.n cumain sa arao na yao.n: at agad namang bumaba si Zaqueo., at sinamahan ang Pafigino.on natin hanggang sa caniyang bahay, pinagpaquitaan nang malaquing alang-alang, at nafigusa!>, .nang ganito.: 路 '~Quiniquilala co. figayo.n 6 maauaing Pafigino.o.n, na aco. ay lubhang macasalanan at hindi mabilang ang mga camaliang naiaua co, at acQ. _ ay路 lalo.ng nagcasala dahllan sa mga daya at pang, 路lulupig sa eapua co. tao. na hindi co. iquinabalisa munJ ti R\an ma芦atipo.n ~mang aco. nang maraming" caSa.":F/.a,!ap. . . D.a:tAlll!-~ tallloS~ co. namav,.,.a,Y.g ' l!-uaimQng:

421

ualang hanggan . sa mga macasalanang nagbabalic loob, at matibay na ngayon ang aquing pagtitica lla hindi na magcacasala cailan man: at sa catunayan nang aquing pagsisisi, ililimos co figayon din Ra mga mahihirap ang calahati nang aqlling cayamanan, . at aco ay nafigafigaco na patutubuan co nang apat ang balang isang naguiglling utang co, :at iyorl ang aquing ibabayad sa srnllmang maquilala <co na aquing pinagnacauan 6 pinagdayaan." Minagaling ni Jesucristo ang ganoong pagsisisi ni Zaqueo, at agad ipinagcaloob na siya ay magcamit nang gracia;

422-

Iniuig ni J esuc1'isto na maguing alae ang tu big sa piguing nang m'ga iquinasal sa ciudctd nan" Cana. T.

Anuano ang mga him ala ni Jes us, na maisasalita mo figayon, sa earamihan nang mga riasasabing gulnaua niya? Mga himaJa S. 1. Nasasabi sa Santo Evangelio na ni Jesucris路 ang - ating Pafiginoong Jesueristo, .at to. ang eaniyang mahal na Ina, at ang mga Apostoles, ay napaanyaya at dumalo sa . malaquing piguing nang bagong iquinasal sa eiudad nang Cana sa ~Galilea : at niyong maubos ang alae sa earamihan nang tao, at uala nang main om, ay inutos nang Paiiginoon natin sa mga alila na sila ay eumuha nang anim na tapayan, at punuin nang tubig, at iyon ang ipainom sa mga taong piniguing. Sinunod nang mga alila ang ganoong utos, at pagdaea ay naguing alae na lubhang masarap ang tubigna isinilid sa anim na tapayan, at paraparang nagtaea ang taong lahat sa ganoong pagsasaya. 2. Dinulog si Jesueristo nang isang Centurion () Capitan, at hinifigi na pagalifigin ang isang alila

- 423niyang minamahal, na maysaquit at malubha, at mamamatay na lamang, at ito ang isinagot ni Jesucristo. - Paroroon aeo sa bahay mo, at pagagalingin co ang iyong alila. Dtapua tumutol nang ganito ang Centurio: "Hindi dapat sa aquin, 6 maauaing Pafiginoon, na ang bahay co ay dalauin nang eamahaIan m~, at ieao ay lumaead pa at maabala, sapageat dito man eung iibiguin m~, at ieao ay maiigusap, ay gagaling at mabubuhay ang alila co." Nagtaea si Jesueristo sa ganoong pananampalataya, at naiigusap nang ganito: "Matua ea na, at ieao ay umui sa ,bahay, at asahan. mo Ea ang iyong alila ay magaling na." At ganoon .ang nangyari. 3. Isang arao iig si J esueristo ay nangaiigaral sa Sinagoga, ay dumating at pumasoc ang isang lalaquing iubhang malupit, na inaalihan nang Demonio: at palibhasa ay naramdaman nang masamang Espiritu na siya ay nahaharap sa camahalmahalang Paiiginoon natin, at alaalang masaquit na baca siya ay palayasin sa catauan nang lalaquing iyon, ay nasindac at natacot, at nagsisigao nang ganito: Pabayaan mo na aco, 6 mahal. na Pafiginoon, at alam co na icao ang Dios na ualang capantay, at ipahintulot mo sa aquin ang dating pagtahan co sa catauan nang lalaquing ito. Datapua hindi pinaquinggan ni Jesu-

cristo ang tampalasang Demonie, cundi pinalayas ria madali, at agad namang gumaling ang caauaauarig lalaqui, at humusay na ang loob niya. 4. Minsan naman ay hinifigi cay J esucristo nang caniyang mga Discipulos na pagalifigin ang bienang babai ni San Pedro, na inaapuy nang lagnat, at hindi macabafi.gon, at ualang guinaua ang Pafiginoon natin cundi sinayaran nang hipo ang eamay nang may saquit, at pagdaca ay lumaeas at gumaling, bumafigon sa hihigan, at siya ang naghanda nang pagcain. , 5. Lumapit at nagpati;rapa sa harap nang Poong Jesus ang isang lalaquing puno nang Lepra, at nanalafigin nang ganito: Maaua ca sa aquin. Panginoong co, sapagcat aco ay gagaling na ualang sala,

424-

cung ibiguin mo. Iguinauad ni Jesus ang caniyang camay, at ang uica ay Masunod naua ang ninanasa mo ngayon: at agad namang nauala ang Lepra, at luminis ang catauan nang lalaqui. 6. Isang lalaquing lumpo, na dinuduyan at pinapasan nang apat na lalaqui, ay napadala sa harap ni Jesucristo, at hinifigi na siya ay caauaan at pagalifigin, at nafigusap nang ganito ang Pafiginoon natin: M agtindig ca na, CCit iligpit mo ang iyong duyan, at icao ay lumacad. At ang tanang caharap ay paraparang natiguilan, sapagcat ang lalaquing lumpo ay nagtindig na madali, at pinasan ang caniyang duyan, napasalamat sa Dios, at lumacad na. 7. Niyong si Jesucristo ay papasoc sa isang ciudad na ang figalan ay Nain, ay lumalabas naman, at nasalubong niya ang libing nang isang batang lalaqui, at napagmasdan ang pananafigis nang inang nalulumbay, na sumama sa libing nang caniyang anac. Naaua si Jesucristo sa babaing yaon, at pinagsabihan na huag nang umiyac, at ang guinaua ay lumapit sa cabuong, at nafigusap nang ganito: Magtindig ca na, at aco ang nag~tutos sa iyo. At agad namang nabuhay ang bata, at nagtindig na madali, at nalubos ang tua nang caniyang ina.

â&#x20AC;˘

425-

Ang si guang pinauntos nang Paiig{noon natin sa dagat-dagatan nang Genezaret.

8. Isang gabi naman fig si Jesucristo ay naglalayag sa dagat nang Galilea, 0 dagatdagatan nang Genezaret, casama ang caniyang mga Apostoles, ay nagpahifiga at nacatulog nang mahimbing, at. pagdaca ay sumama ang panahon, at umunos nang catacpttacot at lulubog 路na lamang ang sasaquian: at nasindac at naualan nang loob ang mga Apostoles, at ang guinaua ay nilapitan agad si Jesucristo, at guinising fig ganito: Lulubog na ang sasaquian, at mapapahamac na ualang sala ang aming buhay, cung hindi mo cami caauaan. At ito ang isinagot nang Poong Jesus: eA no ang" iquinatatacot ninyo, mga taong ualang pananampalataya, aco'y naririto at inyong casama? At biglang pinatiguil ang ha-

figin at ulan, at agad namang lumiuanag nang panahon, at tumahimic ang dagat. 9. Minsan naman ay napaquita ang ating Pafiginoong Jesucristo sa mga Apostoles, niyong sila ay tumat!!uid sa dagat na yaon, at paroroon sa Betsaida, at palibhasa ay dumaan ang Pafiginoon natin sa tabi nang sasaquian, at lumalacad sa ibabao

426-

nang tubig, na para nang paglacad sa lupa, at naualan nang loob at nagsisigao ang mga Ap6stoles. at ang isip nila ay cung anong masama ang naquiquita; datapua napaquilala si Jesucristo sa canila, at ang uica ay Huag cayong matacot, at aco ang nar'ito. At nafigusap nang ganito si San Pedro: Cung ico,o ang nariyan, at caharap namin, Panginoon co, ipagcaloob mo no, aco naman ay macalacad S[~ ibabo,o nang tubig. At pumayag ang Pafiginoon na-

tin, at si San Pedro ay Iumabas na madali sa sasaquian, at nacalacad sa ibabao nang tubig dahilan sa matibay na pananampalataya at pananalig; datapua humina ang loob niya, at nacaquita nang isangmalaquing alon, at niyong lulubug na lamang dahiIan sa tacot, ay nagsisigao nang ganito: ladya moo aco w carnatayan, Panginoon co. At ang guinaua ni J es ucristo ay piniguilan si San Pedro, at pinafigusapan tuloy, sapagcat nauala ang matibay na pananampalataya niya, at lumulan na silang dalaua sa sasaquian, 10. Sa lupang paguitan nang dalauang bayan, na ang mga figalan ay Ti1"0 at Sidon, ay nabalitaan nang isang babaing taga Canaan, ang mga himalang guinagaua ni Jesucristo, at agad inasahan na siya ay magcacamit nang aua, caya dumulog na madali, at nagpatirapa sa harap nang Pafiginoon natin, at nanalafigin nang ganito: Jesus, anac ni David, maaua co, so, aqui:'r'b, at paga,lingin mo ang anac cong babai, no, inaalihan at lubhang pinahirapan nang" Demonio. Tinicman ni Jesus ang 1001:> sa pananam-

rialataya ang babaing nanalafigin, at hindi sumagot nang anum an, at itinuloy ang paglacad; datapua sin un dan siya nang babai, at nagsisigao nang ganito: Jesus, anac ni David, rnaaua co, so, aquin, at aco ay nahahapis. At namaguitan ang mga Ap6st oles, pagcarifigig nang ganoong pag-mamacaaua, at isinamo nila sa Pafiginoon natin ang biyayang hinihifigi. Lalong tumibay at nadagdagan ang pananalignang babai dahilan sa pamamag-uitan nang mga

-, 427 -

Apostoles, at ang guinaua niya ay sumigao nang lalong malacas, at nanalafigin nang ganito: Ipagcaloob mo sa aquin ang hinihiling co 6 1naauaing Pa1'ig'inoon. Datapua sumagot si Jesllcristo, at ualang sinabi cundi siya'y lumayo na, sapagcat masamang h'a guisan nang tinapay ang mga aso, hanggang hindi nabubusog ang mga anac. Hindi nasira ang loob nang babai dahilan sa ganoong pafigufigusap, cahit nahalata na siya ay inaaring aso: at ang guinaua ay lalong nagpacababa, at tumutol nang ganito: "Totoo ang sinabi mo, Pafiginoon co, datapua hindi naman ibinabaual sa mga aso ang pagcain nang mga mumo nang tinapay, at pinababayaan na sa canila ang naialaglag sa ilalim nang dulang, na quinacanl,l.n nang mga anac." Natua si Jesucristo sa ganoong pagmamacaaua, at nafigusap nang ganito: "Malaquing totoo ang pananampalataya mo sa aquin, 6 babaing nahahapis, at igaganti co figayon sa iyo ang pagcatupad nang ninanasa mo. Matua ca na, at icao ay omui sa bahay, sapagcat lumayas na ang tampalasang Demonio, , at dadatnan ' mong magaling ang iyong anac na babai." Napasalamat ang cananea, at umui na sa bahay, at naquitang mahusay at magaling ang anac niya. 11. Isang arao fig si Jesucristo ay naroon sa ciudad nang Cafarnaum, na tinatahanan nang Tetrarca sa Galilea, ay nilapitarr nang mga maninifigil nang buis, na pinafigafiganlang Alcabaleros, at sapilitang pinapagbabayad nang cung magcanong - salapi. Macatata ngui sana ang Pafiginoon natin dahilan sa malaquing cahirapan nan'g caniyang buhay, sapagcat siya ay nagpacahirap, at masasabi naman na hindi dapat bumuis canino man ang Hari at Pafiginoon nang Laiigit at Lupa; datapua hindi , tumutol nang anuman, nang maalaman nang tao na cailafigan ang bumuis, sapagcat ang buis ay ' tanda nang pagquilala sa mga Hari, at agad pinagsabihan nang ganito si San Pedro: "Pumaroon ca sa tabi nang dagat at ihaguis mo ang taga, sapagcat ang

428-

is dang mahuhuli, ay macucunan nang salapi sa bibig, at iyon ay labis nang ibayad sa hinihifigi sa atin." Sumunod si San Pedro, at nangyari ang sinabi ni J esucristo. 12. Minsan naman niyong si J esucristo ay pumapasoc sa naturang ciudad, at sinusundan nang lubhang maraming tao, ay naquita siya nang isang babaing maysaquit, na labing dalauang taon nang inaagasan, at uala nang magaua, at natuyo na ang catauan dahilan sa dugong hindi maampat; datapua nanalig sa aua nang Pafiginoon natin, at nafigusap nang ganito sa sariling loob: "Aco ay gagaling na ualang sala, masayad lamang ang aquing camay sa laylayan nang damit niya." At ang guinaua ay di, nagdagan ang pananampalataya, at naquipagsicsican, hanggang sa nacalapit, at naisayad ang caniyang camay sa laylayan fig tunica ni J esucristo: at alipala ay gurnaling at lumacas, at hindi na nahalata na siya ay nagcasaquit. Lurnifigon ang ating Pafiginoong Jesucristo, at tinarfong ang rnga Apostole.s, cung sino ang lumapit at humipo sa caniy,a: at ito ang isinagot nang mga Apostoles: "~Baquit rno cami tinatanong nang ganoon, Pafiginoon namin, cung naquiquita mo na ang cararnihan nang taong lumalapit sa iyo, at icao ay naguiguipit at halos hindi macagalao sa guitna nila?" At si Jesucristo ay nafigusap nang ganito: "Natatalastas co na mayroong lumapit, at sadyang isinayad sa damit co ang camay niya, sapagcat naramdaman co na mayroong isang biyayang nanggaling sa aquin, na nacagaling sa isang maysaquit." At ang guinaua nang babai, pagcarifigig nang ganoong pafigufigusap, ay lumuhod at sinamba si Jesucristo, at quinilala at ipinahayag ang biyayang tinanggap niya: at ang uica naman nang Pafiginoon. natin ay "Matua ca na, at ang pananampalataya mo ang nacagaling sa iyo." 13. Naguing sacsi naman nang isang malaquing himala ni Jesucristo ang rnga taga Cafarnaurn, niyong rnaquita nila ang nangyari sa Principe nang

429-

Sinagoga, na si Jairo ang iigalan. Ang taong ito ay namatayan nang isang anae na babai sa iealabing dalauang taon nang buhay, at ang guinaua niya ay nagpatirapa sa harap nang Paiiginoon natin, at isinamo na pumaroon sa eal1iyang bahay, at buhayin ang anae niya. Pumayag at naparoon si Jesucristo, easama ang tatlong Apostoles na si San Pedro, si Santiago at si San Juan: at pagdating sa bahay ni Jairo, pinalabas na madali ang taong lahat na dumalo, at talagang sasama sa libing at ito ang sinabi: "Umui na eayo, at ang batang ito ay hindi patay, eundi natutulog lamang." Lumabas ang mga tao, paraparang nagtataua, sapageat talastas nila na ang bata ay patay na totoo, at natira lamang si Jesueristo, ang ama at ang ina nang bata, at ang tatlong Apostoles. At ang guinaua nang Paiiginoon natin ay tinaiiganan ang eamay nang batang patay, at pinatindig, at agad namang nabuhay ang bata, at lumaead. 14. Doon din sa eiudad na iyon ay nariiigig nang dalauang bulag na dumaraan ang ati.ng Paiiginoong Jesueristo, ' at pagdaea ay sumunod sila, at nagsisigaa nang ganito: Jesus, anac ni David, maaua ca sa amino Tinanong sila nang Poong Jesus: i Matibay baga ang pananampalataya ninyo na cayo ay. macacaquita, cung ibiguin co? At ito ang isinagot nang dalauang bulag: Sumasampalataya cami sa iyo, Panginoon namin. At ang guinaua nang-Poong Jesus y hinipo lamang ang eanilang mga mata, at pagdaea ay nacaquita na sila. 15. Sa eiudad nang Jerusalem ay mayroong isang estanque, na pinaiigaiiganlan Piscina Probli. tica, at iyon ay parang balong mahaba at maluang, na parating puna nang tubig. Taon-taon s-a sadyang panahon, ay dumadalo at nagtitipon sa tabi nang ' naturap.g Piscina ang mga,. bulag, ang mga pilay, ang mga lum.po, at -aug may saquit na sinuman, sa:_pagcat alam nUa na sa ganoong arao ay nanana:<>g :. 'ang isang Angel, 路at nilalal:)Q ang -tqbig: at ang may -l'!1llqU~~ ~ nl!:.:mllll:~nll , 1umusoI)~ sll,,!tWlig na . mIabe, ay

L130 -

gumagaling na ualang sala gaano man ang lubha nang saquit. Isang arao ay dumating si Jesucristo sa nasa bing Piscina, at napagmasdan sa caramihan nang may saquit ang isang lalaquing !umpo, na hindi macagalao sa pagcacahiga sa isang duyan, at ganap nang tatlong pu at ualong t!!.on ang saquit niyang iyon. Tinanong ni Jesucristo, cung ibig niyang gumaling, at agad napaoo; datapua ipinahayag na hindi niya inaasahang paquinabafigan ang himala , nang tubig na nilabo, sapagcat hindi siya macalusong sa Piscina, cung ualang aacay at tutulong sa caniya. At nafigusap nang ganito ang Paiiginoon natin: M.atua ca na, anac co, sapagcat icao ay maga~ing na, at hi ndi cai~aiigan sa iyo Cffltg tubig na nilabo. Pasanin mo ang duyan , at u mui ca na iigayon din, cu ng ibig mo. At madaling nagtindig, at nacalacad ang

lalaquing lumpo, at paraparang natiguilan ang tanang caharap, nang maquita ang 'ganoong himala. 16. Isa namang lalaquing bulag, na hindi umaa sang gagaling, sapagcat siya ay bulag na, niyong ipafiganac, ay parating nacaupo sa pinto nang Templo, at doon nagpapalimos, at naquiquilala na siya nang sinuman, datapua isang arao ay narifigig na ang ating Pafiginoong Jesucristo ay dumaraan sa pintong yaon, at pagdaca ay nanalig at nagsisigao, at iniamo na siya ay pagalifigin. At ang guinaua nang Pafiginoon natin ay dumampot nang caonting 1upa, at nilamas at binasa nang lauay, at iyon ang ipinahid sa dalauang mata nang bulag, at nafigusap nang ganito: PUmaJroon ca sa pa~iguan nang Si~oe, sa paa nang bundoc nang Sion, at icao ay maghugas doon. Lumacad ang lalaqui, at guinauang madali

ang inutos sa caniya, at agad nacaquita. Madaling nabalitaan nang mga Fariseos ang ganoong himala, at agad ipinatauag ang bulag na nacaquita, nang mausisa nHa cung paano ang nangyari: at nagsaru naman. nang totoo ang lalaquing gumaling, at hindi nacatutol nang anuman ang mga Fariseos. Datapua ipinahalata ang malaquing ga-

431-

lit at caingguitan nila sa Pafiginoon natin, at tinanong nang ganito ang lalaqui: t Sino baga sa acalct mo ang taong nacauala nang iyong Pagcabulag? t Sinasampalatayanan co, ang uica nang lalaqui, na siya ay ta,ong mapaghimala, at isa sa mga ma;runong at mar-aiigal na Profetang naquilala natin. At tumutol nang ganito ang mga Fariseos: "Luâ&#x20AC;˘ bos ang paniniuala namin na ang taong yaon ay lumalaban sa utos ni Moises, at hindi na niya iquinahihia ang pagcacasala, sapagcat arao nang Sabado niyong siya ay dumampot nang lupang nilamas, na iguinamot sa iyo: at ang ganoong tao ay hindi macagagaua nang anumang himala." "Hindi co masabi cung siya ay macasalanan, 6 hindi, fig uica nang bulag na gumaling; "datapua natatalastas co na aco ay dating bulag, at figayon ay hindi na." Sumucal na totoo ang loob nang mga Fariseos, niyong marifigig ang ganoong pafigufigusap, at ang guinaua nila ay sinagana nang tufigayao at sumpa ang lalaquing caharap, at pinalayas na madali. Pagcaraan nang ,ilang arao ay 'nasalubong nang Poong Jesus ang lalaquing pinagaling: at tinanong cung siya ay sumasampalataya sa anac nang Dios; at ito ang isinagot nang lalaqui: "i, Sino baga, Pafigi- . noon co, ang Anac nang Dios?" At nafigusap nang ganito si Jesus. "Ualang iba cundi ang causap mOJ at aco figa ang nagpagaling sa iyo." At ang guinaua nang lalaqui ay lumuhod, at quinilala ang himalang nangyari sa caniya, at nafigusap nang ganito: "Sinasamba quita 6 maauaing Pafiginoon, at natulubo,s figayon ang 'pananampalataya co na icao ay Anac nang Dios, dahilan sa malaquing biyayang ipinagcaloob mo sa aquin."

432-

â&#x20AC;˘

Inibig ni Jesucristo na ang limang tinapay at dalauan!! isda lamang ay macabusog sa mahiguit na limang libong tao. 17. Isang arao na si J es ueristo ay nanggaling sa Cafarnaum; at umui sa isang ilang, na ang figalan a y Llanos ,de B et saida, at talagang magpapahifiga na ng eaunti, ay sinundan at sinamahan nang lubhang maraming tao, na ang bilang ay limang libo, - tafigi ang mga bata, at ang mga babai, at sa earam ihang yaon ay ualang naeaisip magbaon nang anuma ng pageain : caya niyong lumubog na ang arao, at nagdidilim na, ay sinabi nang mga Apostoles sa ating Pafiginoong Jesucristo na mabuting pauwiin ang mga taong yaon, sapageat sila ay nafigagugutom, at dapat hmnanap nang macaeain: at ang uiea nang Pafiginoon natin sa eanila 'ay "paean in na ninyo." Datapua tumutol nang ganito si San Andres: " Paano aug gagauin naming pagpapacain, nang macabusog sa canilang lahat ang limang tinapay, at daJauang isdang narito." Hitag cayong mabalisa, ang sagot ni Jesucristo, maupo na sila, at pacanin ninyo . At iguinauad pagdaca ang caniyang mahal

- - 433 -

na bendicion sa limang tinapay at da1auang isda, at ibinigay sa mga Apostoles, at inutos na ipamudmod nila sa caramihan: at naquita nang lahat ang himalang nangyari, sapagcat ualang hindi nabusog, ' at labing dalauang canastos pa ang nap uno nang tinapay at isdang lumabis, na hindi na nacain. Paraparang natiguilan at lubhang natua ang taong lahat, na pinacain at binusog nang mga Apostoles, at naisipan nilang ipatanyag na sila ay ualang quiquilalaning Hari cundi ang a,ting Pafiginoong Jesucristo. Datapua quinagalitan sila at pinafigusapan nang Pafiginoon natin, at ,sinabi na siya ay nuparito, nang matutuhan nang mga bayan ang pagmamasunurin sa mga Hari, at uala sa loob niya ang maalisan nang capangyarihan ang sinuman. At ipinahayag na siya ay hin.di lulucloc na parang Hari sa lupa, nang huag-. mauili ang tao sa mga cayamanan at dilang bagay, na mad alas macasira nang loob sa buhay na ito, sapa]'cat ang mga calulua ang totoong minamahal at ibig pagharian, nang maipacamit sa atin ang tunay na calualhatia.n sa buhay na ualang hanggan. At nang huag matuloy ang inaacala nang,caramihan, yayang ibilJ din nila na masunod ang ninanasa, ay biglang nauala ang Pafiginoon natin, at hindi namalayan nang sinuman sa canila, cung saan naparooil at nagiago.

â&#x20AC;˘

434-

Ang 1nuling pagcabJl-hay ni Lazaro.

18. Lalong tumun6g sa mga ibang him ala ni Jesucristo ang nangyari sa ciudad nang Betania, sapagcat doon naquita nang maraming Ang muling tao 'ang muling pagcabuhay ni Lazaro. pagcabuhay N aquilala ni Santa Marta, at ni Santa ni Lazar(}. Maria Magdalena, na totoong malubha ang saquit, at malaqui ang pafiganib nang capatid nilang si Lazaro, at agad ipinasabi sa Panginoon natin na dalauin at pagalifigin ang canilang capatid; dataplla nagpacatagal si Jesucristo, nang lalong matanyag ang ganap na capangyarihan at pagca Dios niya: at hindi dumating sa Betania, cundi pagcaraan nang apat na arao, mula niyong si Lazaro ay malibing. Dinalao at inaaliw si Marta at si.Magdalena, nang maraming Judios na nanggaling sa Jerusalem, at mga dating caibigan 6 caquilala nila. At pagcaalam ni Marta na dumarating na ang ating Panginoong J esucristo, ay agad nagtatacb6 at sinalubong, nagpatirapa at nanafigis, at nangusap nang ganito: Hindi $ana nct1natay ang capatid co, 6 1naauaing Pafigi-

435-

noon, cung icao ay naparito niyong mga arao na nagdaan. Huag cang manafigis) ang. uica ni Jesucristp, sapagcat ang capatid mo ay muling nw.bubuhay . At tumutol nang ganito si Marta: Mabubuhay figa 'siya sa huling arao, cung muling mabuhay ang. taong lahat. Datapua pinagsabihan ni Magda-

lena ang capatid niyang si Marta na huag maiigusap nang ganoon, sapagcat na sa camay ni Jesucristo ang buhay nang sinuman, at madaling, mabubuhay si Lazaro, cung' ibiguin niya. At inutos nang ating Paiiginoong Jes ucristo na i.turo sa caniya ang pinaglibiiigan, at sinamahan siya nang t aong lahat, na naroon sa bahay, nang maquita nila cung ana ang mangyayari. Pagdating nang Pafiginoon natin sa pinaglibiiigan, ipinaalis na madali ang batong nacataquip, at agad nangusap nang ganito si Marta : Mabaho na ang bangcay, Pafiginoon co, Datapua tumingala sa Langit si Jesucristo at ito ang sinabi : Lazaro, bttmafigon ca na, at icao ay lumabas na maclali, At alipala ay nabuhay at bumangon si Lazaro at lumabas agad sa ' cabaong', at hindi nacapi guil sa ganoong ' paggalao ang sapot at mga pamahid, na itinali sa caniya. T. Quinilala baga nang t anang Judios na si Jesucristo ang tunay na Mesias? S. Mga ilan 'lamang sa canila ang sumampalataya at cumilala. ~ T. Baquit hindi quinilala nang caramihan nang mga Judios na si Jesucristo ang tunay na Mesias? S . Sapagcat hinulaan nang mga Profetas na ang Anac nang Dios na magcacatauang tao, ay maghahari sa boong sangtinacpan: caya isinaloob nang mga Judios na ang mahal na Mesias ay madaling maquiquilala, sapagcat dadaiguin niya si David sa catapangan, at si Salomon sa carunungan: igagalang siya nang tao, at catatacutan naman, yayang maquiquitaan nang ' g,map na capangyarihan, at lubhang maraming cayamanan, at parating gagamit nang patalim, at haharapin ang pagbabaca : at'

436-

cung matalo na niya ang mga bayan, ay malulubos naman ang capangyarihan nang mga Hari sa Judea, sapagcat sila ang quiq~ilalaruin nang boong sangtinacpan. Datapua hindi ganoon ang sinabi nang mga Profetas, at ipinatanto figa nila sa tao na ang ruga calulua ang paghaharian nang Mesias, at bagaman siya ay Hari at Pafiginoon nang Lafigit at Lupa, at Dios na nacapangyayari sa lahat, ay ualang ituturo cundi ang cababaan nang loob, at ang pagdadalita nang anumang hirap; sisirain niya ang caharian ni Satamis, ilalayo ang loob nang tao sa mahalay na pagsamba sa mga Idolos, at sa dilang bagay na hindi matuid, at paquiquilala sa mga bayan dahilan sa maraming himalang gagauin: at caya sa cahabaan nang arao ang boong simgtinacpan ay susuco, at sas amba sa ating Pafiginoong Jesucristo, malulubos ang caniyang pananalo, at hindi matatapus cailan man ang malualhating paghahari at capangyarihan niya. T. Nagcasala baga ang mga Judios dahilan sa hindi pagquilala na si J esucristo ang tunay na Mesias? S. Nagcasala sila nang daquila, yayang natatalastas nila na iyon ang panahon nang pagdating nang Mesias, ayon sa hula nang mga Profetas: at maquiquita ang pangyayari nang dilang bagay na nauucol sa pagca,tao, at sa capaiiganacan at buhay nang ating Pafiginoong J esucristo: at pinatototohanan nan'lan nang maraming himalang hindi nalilihim sa canila, na ualang ibang tunay na Mesias cundi si Jesucristo, Anac nang Dios, at Dios na nacapangyayari sa lahat, caya madali sa caniya ang paggaua nang. anumang cababalaghan, at ualang hindi sumusunod sa calooban' niya, cung guinagamit ang ganap na capangyarihan. T. Sinusino ang mga Profetas na lalong nagpaquilala nang panahon nang pagdating nang Mesias? S. Si Daniel, at"si Jacob: at si Daniel figa ang nagpa. hayag, cung ilan ang taon bibilafigin, bago matuloy

437-

ang pagcacatauang tao nang Anac nang Dios: (*) at sinabi naman ni Jacob na matutuloy ang pagdating nang Mesias, cung maualan na nang capangyarihan ang baranggay 0 Tribu ni Juda. T. Sino baga ang qriniquilalang Hari sa Judea niyong magcatauang tao at ipafiganac ang mahal na Mesias; S. Si Herodes Ascalonita, na hindi tao nang baranggay ni Juda, sapagcat siya ay taga Idumea. T. Baquit hindi natuloy ang pagdating nang Mesias . sa loob nang isang daan at tatlong pung t a on, bago naguing hari si Herodes Ascalonita, yayang sa loob nang panahong yaon ay hindi naghari sa Judea, cundi ang mga Macabeos nang baranggay ni Levi ? S. Ang baranggay ni Juda ang nagbigay nang capangyarihan sa mga Macabeos, sapagcat ang mga taong ito, ay nagpaquita nang malaquing catapafigan, at sila ang lumaban at sumupil cay Antioco Epifanes, at sa mga iba ng Hari sa Siria, na luma};jan at nagpahirap sa mga JU9ios: caya cung iisiping magaling, ay hindi masasabi na naualan nang capangyarihan ang baranggay ni Juda sa loob nang naturang isang daan at tatlong pung taon, yayang calooban niya ang pamamahala nang mga Macabeos. Datapua ang paguiguing Hari ni Herodes ay hindi calooban nang baranggay ni Juda, cundi gaua nang mga Romanos, niyong matalo nila at masacop ang boong Judea: at mula niyong nauala ang camahalan at dating capangyarihan nang baranggay ni Juda. T. Anuano ang mga hulang masasabi mo figayon, na nauucol sa pagcatao at capafiganacan nang Mesias, at sa buhay at pagcamatay niya? S. 1. Ipinahayq.g nang Dios cay' Jacob Mga hulang na ang mga pangaco cay Abrahan, nauucol sa at cay Isaac, ay matutuloy sa lipi Mesias. niya. (**) 2. Lilitao na parang bulaclac na lubhang mari-

- - --

( *) Tingnan ang hula ni Dav.iel sa pagina 295 nang Torno 19. ( ** ) Tingn~n aug sinabi nang Dios cay J acob, sa pagina 62 nang Tom'o Pnmero.

438-

quit sa !ahi ni David, ang uica nang Profeta Isaias, at ang !ahing ito ay parang isang safigang maganda, at si Jose ang quiqui!alaning pinaca-ugat. (1) 3. Malaquing himala ang mangyayari sa capafiganacan fig Mesias, sapagcat hindi masisira munti man ang pagca Virgen nang caniyang Ina, at Emrr/,anuel ang maguiguing pafigalan路 niya. (2) 4. Ipafigafiganac siya sa bayan nang Belen. (3) 5. Dadalauin nang mga Haring manggagaling sa Arabia, at hahainan siya nang sarisaring biyaya, (4) 6. Cung siya ay mafigaral na, at paquilala sa tao, ay macacaquita ang mga bulag, at macaririfigig ang mga bifigi. (5) 7. Sasacay sa isang Jumenta, at papasoc sa Jerusalem: matutua ang bayan, at siya ay sasalubufigin at pupurihin. (6) 8. Hahalagahan siya nang tatlong pung sa!api, at ipagbibili sa caniyang mga caauay. (7) 9. Hindi sapilitan, cundi sariling calooban a:ng caniyang mahal na Pasion at pagcamatay sa Cruz yayang inibig na ang camatayan niya ay maguing cauas nang casal an an nang taong lahat: cay a hindi mafigufigusap nang anuman, cung siya ay pahirapan, at papapatay na parang maamong Cordero. (8) (1) Et egredietur virga de radice J esse, et f10s de radIce ejus as cendent: at requiecet super eum aesp-iritus Domini.路 (Isaiae cap. 11, v.I.) (2) Ecce Virgo concipiet, at pariet filium) et vocab-itur nomen ejus Emmanuel (Isai", cap. 7 v. 8.) (3) Tingnan so, pigina 366 nitong Torno Segundo ang hula nang Profeta lVIiqueas. (4) Reges ,!I.rabum .et Saba dona adducent. (Salmo 71. v. 10.) (5) Tunc aperientur"oculi coeGorum, et t.ures surda.rum pate- . bunt. (6) Exulta, filia Sion: jubila, fiI-ia Jerusalem, ecce Rex tuus veniet tibi justus et salvador super pullum filium asinae ~ (Zacb . cap. 9.) . (7) Appenderunt mercedem mean triginta argenteos . (Zach. cap. 11.) (8) Oblatus est, quia ipse voiuit, et non aperiet as suwn: giaut avis ad occisionem dueetur. (Isaia?: cap. 53 . v. 7.)

439-

10. Ang mga paa at camay niya ay paraparang bubutasan, at ang caniyang dila ay sasalisulin nang apd6 at suca. (1) 11. Cung mapagmasdan nang mga caauay ang cahabaghabag lla lagay niya ay hindi s.iya caauaan munti man, cundi bagcus tutufigayauin at mumurahing masaquit. (2) 12. Pagsusugalan ang caniyang mahal na tunica, at cung sino ang manalo, ay siya ang mag-aari. (2) 13. Magdidilim ang boong sangtinacpan sa arao nang pagcamatay niya, at paglalahuan ang Arao sa tanghaling tapat. (4) 14. Sa arao na iyon ay bubucal naman sa Calvario, at aagos sa boong sangtinacpan ang tubig na lubhang malinao, na parating macabubuhay: sa macatuid, ang mahal na gracia at sarisaring biyaya nang Santo Bautismo, at mga ibang Sacramentos, na macalilinis at macabubuhay sa mga calulua. (5) 15. Tatlong arao at tatlong gabing namalagui ang Profeta Jonas sa tian nang isang malaquing isda: at ganoon din naman ang laon nang Anac fig Dios sa libifigan, bago 'mangyari ang muling pagcabuhay niya. ( 6) , T. Baquit hindi nagbago ang loob nang mga Judios, yayang hindi nalilihim sa canila ang mga himala ni J esucristo? S. Sapagcat ualang isinusulsol ang mga hunghang na Sacerdotes at Doctbres nila, cundi ang sila ay huag (1) Fodernnt ma.nus meas et pedes meos: denimeraverunt omnia ossa mea, Salmo. 21 v. 18=Et deberunt in eseam meam fel: et in siti mea p'o taverunt me aceto. (Salma 68. v. 26.) (2) Omens vi dentes me, deriserunt me; locuti sunt labiis, et moverunt caput. (Salma 21 v. 7.) (3) Diviserunt sibi vestimenta mea; et super vestem Ju eam miseverunt sortem. (Salma 21. v. 19.) (4) In die ilia occident Sol in mel'idie, (Amos cap. 8. v. 9.) (5) In die ilia exibunt aquae vivae de Jerusalem. (ZaQh . cap, 14. ) . (6) Sicut fuit Jonas in ventre ceti tribus diebus et tribus noctibus, sic erit filius hominis in corde terre . (Matth. cap. 12. v. 40.) Tingnan ang na.ngyari sa Profeta. Jonas , sa pagina 235 nang Tomo Primel' O.

440-

maniuala, at cabulaanan dao lamang at casinufigaIifigan ang mga aral at gaua nang ating Pafiginoong J esucristo: at madalas nilang itinatatua ang mga himalang nangyayari, cahit naquiquita nang dalauang mata nang sinuman, 'at cung hindi !llaitatua, ay sapilitang hahanap nang anumang dahilan, at aariing hindi matuid, at iyon ang ipahahayag at pipintasan: caya niyong pagalifigin nang PafiginQon natin ang lalaquing bulag, na nacaupo sa pinto nang Templo, ay nagmura ang mga hunghang at ang paglamas dao ni Jesucristo nang caunting lupang dinampot, ay hindi dapat gauin sa arao na yaon, sapagcat Sabado; bago ay talastas nila na ang panggagamot at anumang caauaang gaua, ay hindi baual sa mga arao na pafigilin, At cung sila ay ualang masabi, at hindi mapintasan ang himala, ipinamamansag naman na si Jesucristo ay mangcuculam n:1 lubhang malupit, at quinacasihan dao at tinutulufigan nang Diablo sa anumang guinagaua. T. Baquit ayao sumampalataya sa Pafiginoon natin ang mga Sacerdotes at Doctores nang mgaJ udios? S. Isinaloob na sila ay mauaualan nang cabuluhan at capangyarihan, cung sumunod ang tao sa aral nang Santo Evangelio. T. Sinusino ang lalong nagagalit sa ating Pafigi, noong J esucristo? S. Ang mga Fariseos. T. Ano ang mga FaTiseos? S. Mga taong ualang ipinagmamagaling cundi ang pagca masunurin nila sa mga utos ni Moises, at ang isip naman nang bayan ay totoo silang mababait, at caya malaqui ang galang at pagtifigin sa canila. Datapua sila ay nagbabanalbanalan lamang, at laban sa catuiran ang mga gaua nila. T .. Baquit nagagalit at naiinggui~ cay Jesucristo ang mga Fariseos? S. Sapagcat cung nafigafigaral ang Poong Jesus, ay binabangguit at pinafigufigusapan ang capalaluan at pagbabanalbanalan nila, at ito ang mad alas na sinasabi sa bayan. Cung cayo ay magbabanctl na

441-

pam nang mga Fariseos, at sila lamang ang inyong paparisan, ay huag ninyong asahan ang macasapit sa caharian nang Langit. At pinagsabihan ang mga Fariseos na uala silang cahalimbaua cundi ang isang libingan, na cung tingnan sa lab as ay totoong mariquit, bago ay puno nang uod at cabllillcan sa loob. T. Ano ang inacala nang Panginoon natin, pagcaganap nang muling pagcabllhay ni Lazaro? S. Minagaling ang magbalic sa Jerusalem, nang mayari at matuloy ang pagsacop sa tanan. T. Ano ang sinabi ni Jesucristo sa mga Ap6stoles, niyong sila ay Jumalacad, at paroroon sa Jerusalem? S. Ipinahayag na matutuloy na ang hu- Hillulaan ni ling pagsasalo nila sa paghapon dahilan Jesus a.n g sa Fiesta nang Pascua: at siya nga_ay pagcamata.y dadacpin na nang caniyang mga caa- niya. uay, at malaquing hirap 'at camurahan ang _masasapit niya: hahatulan siya nang parusang camatayan, at ipapaco sa isang Cruz. T. Ano ang sinabi .pang Panginoon natin sa mga Ap6stoles, niya niyong mapagmasdang masasama ang loob nila? S. Pinagsabihan na sila ay huag mahapis, yayang ualang mapapac:;tgaling cundi alang alang sa mga carapatan nang caniyang mahal na Pasi6n at pagcamatay sa Cruz: at ipinangaco na siya ay muling mabubuhay sa icatlong arao. T. Ano pa ang sinabi nang Panginoon natin sa mga Ap6stoles, na nalulumbay? S. Na cung mayari na ang pagcamatay niya sa Cruz, ay mum ulan ang paghahain nang isang bagong Sacrificio, at malilipol na at mauaualan nang cabuluhan ang mga dating ugali sa paghahain nang panahon ni Moises, na do on lamang guinagaua sa Templo nang Jerusalem: sapagcat ang bagong Sacrificio ay gagauin arao arao sa hindi mabilang na Templos, na itatayo sa boong sangtinacpan, at hindi na figa sarisaring hayop ang ihahain, cundi ang caniyang mahal na catauan at dugo: at caya ang ganoong paghahain ay totoong macaluillgod sa Dios

442-

Ama, at macapapaui nang malaquing galit niya dahilan sa casalanan. . T. Ano ang inutos nang Paiiginoon natin sa dalauang Apostoles, niyong malapit na sa Jerusalem? S. Pinaparoon sila sa isang bayang caratig, na ang iigalan ay Bet/age, at ang bilin ay calaguin at dalhin sa caniya ang maquiquita nilang isang Jumenta, at isang Pollino, na capua napupugal, at cung batiin sila nang sin uman, ay sabihing madali na siya ang nagpapacuha. Nitquita at din ala nang mga Apostoles ang dalauang hayop na yaon, at ang guinaua nang Poong Jesus ay sinaquian muna ang Jumenta, at saca ang Pollino, at pumasoc sa Jerusalem .

â&#x20AC;˘

443-

Ang Poong j esils na sumacay sa isang Jum enta, at pumasoc sa Jerusalem. T. Ano ang guinaua nang tao sa Jerusalem, pagcaalam na si Jesus ay dumating, at papasoc sa ciudad? S. Sinalubong siy:. nang taong hindi Ang Dominmabilang, na paraparang natutua at go de Ra,. nagpapasalamat, sapagcat naalaala ang mos. mga himala, at malaquing aua niya sa tao, at lalo na ang muling pagcabuhay ni Lazaro, na nangyari sa Betania. At ang gl2inaua nang caramihan ay cumuha nang mga sarisaring halaman at bulaclac na mababang6, at iquinalat sa lupang dadaanan fig Poong Jesus: inilatag nang mga iba ang canicanilang mga balabal, at ang mga iba naman ay cumuha at tumangan nang palaspas at oliva, at mga sariuang sanga nang cahoy, at nagsisiga uan nang ganito silang lahat: Purihin natin at igalang ang mahal na anac ni David: pasala;matan ang bunying Hari sa Isra.el: pagpalain at sambahin ang Panginoong dumating at puwasoc dito ngayon sa iigaIan nang Dios. (*) (*) Rosana Filio David: benedictus qui venit in nomine Domine 0 R ex I srael: Hosanna. in excelsis .

444-

Ano ang rtangyari sa malaquing pagtatagumpay ni Jeslls, niyong siya ay nacasacay sa isang Jumenta, at pumasoc sa Jerusalem? Hinulaan ni S. Napagmasdan nang lahat na siya ay nalunusan at umiyac tuloy, niyong rnaJ eSllS na ma~ tanao ang J erusalern, at naalaala figa sisira an g niya ang rnasasapit na capaharnacan Jerusalem. nang bayang iyon, at nafigusap nang ganito: Aeo .ay nahahabag sa iyo, 0 masamang palad na Jerusalem, sapagcat icao ay mapapahamac na ualang sala, at caquilaquilabot ang hampas na maguiguing pa1'usa mo dahila路n so, catigasan nang loob, at inari mo ngcmg hamac, at hindi tinanggap ang Dios na magliligtas sa iYo. Sa loob nang ilang taon, ay lolooban' ea at sisirain nang mgCh ibang baycm, iuo/Uasac at isasabog ang Templo, at ang mga cu. tang nagpapatibay sa iYo, at uala nang maquiquitang bato sa ibabao nang capua bato . Mababaon sa ganoong pagcasira ang caramihan nang mga anac mo, at icao ay maguiguiJng pamng na ualang cabuluhan, at aariing hamac nang boong sangtinacpan.

Ano ang nangyari dahilan sa rnalaquing tua nang bayan, niyong si Jesus ay salubuiigin at purihin? S. Nalubos ang caingguitan at 'galit nang rnga Sacerdotes at Fariseos, at nagsalitaan sila nang ganito: Ano at hindi tayo nababalisa munti man? Nararagdagan arao-arao ang capangya1'ihan niya, boong bayan sa taong ito, dahilQ,n sa mga himalang guinagaua niya at anuman ang ating gauin, ay hindi na masansalaarig pagsunod sa caniya nang tao. Nararagdagan arao-arao ang capangyarihan niya, at ang atin ay nababauasan, cung tayo ay hindi matutong humalang at lumaban, ay hindi malalaon ang pagcapahamac natin, sapagcat siva ang quiquilalaning tunay na Mesias, at tayo ay mauaualan nang cabuluhan: cava dapat samantalahin ang panahon, at gauin ang magagaua, hang gang sa siva ay mapatay.

At agad inisip 'nang rnga hungh ang, cung paano ang gagauin, nang rnasunod ang ninasa nila, at

44'5

pinagcaisahan nilang lahat na mabuting ituloy ang pagdaquip sa Poong Jesus, cung nag-iisa, at ualang ibang casama cundi ang mga Apostoles, sapagcat sila 'ay natatacot na baca ipaglaban nang bayan at magcaroon nang malaquing gulo. T. Sino ang nagturo sa mga Fariseos nang lalong magaling na paraan nang pagdaquip sa Poong Jesus? S. Si Judas Iscariote, isa sa mga Apos- Ang calilutoles na nacasama nang Poong Jesus . han ni .rusa Betania, taongl masamang 'asal at das. lubhang masaquim, na cusang humiuajay at tumalicod sa Pafiginoon natin, niyong sila ay manggaling na sa bayang yaon. At ang guinaua nang tampaJasan ay hinanap ang mga Sacerdotes at Fariseos, at ipinagbili aflg caniyang Maestro, ipinafigaco na siya ay sasama sa mga soldados, cung dadacpin na, at tinanggap ang ibinigay sa caniyang tatlong pung salapi, 0 humiguit cumulang sa labing limang piso, na naguing upa 0 cabayaran nang ganoong paglililo.

446

Ang kuling pagkapon ni Jesucristo casalo ang mga . Ap6sto!es niya.

Ano ang nangyari, bago natuloy ang paglililo ni Judas? S. Ang paghapon n.i Jesus casalo ang mga Apostoles dahilan sa Fiesta nang Pascua. T. Ano ang guinaua ni Jesus nang matuloy ang paghapon niya na casalo ang mga Apostoles dahilan sa Pascua? S. Pinaparoon sa Jerusalem si San Pedro, at 'si San Juan, at. ito ang sinabi at inutos sa canila. Pagpasoc ninyo sa bayan, cayo ay macacaquita nang isang lalaquing pumapasan nang isang bl1:iigang puna nang tubig: sundan ninyo ang taong yaon, at cayo ay magtuloy sa bakay na pasuqnin niya, at sabikin sa may-ari sa ngalan co na ipngamit sa aqui1t ang salas ng caniyang bakay, sapagcat doon tayo magsasaiD dakilan sa Fiesta ng Pascua. At igayac na ninyo at ikanda sa salas na iyon ang mga bagay na cailangan, sa pagkapon nang Corrler'o Pascual.

Sumunod ang dalauang Apostoles, at nangyari ang sinabi nang ating Pafiginoong Jesucristo, igui-

447-

nayac nila ang salas nang bahay, at ipinagbigay alam sa Maestro ang guinaua nilang lahat. T. Ano ang guinaua ni Jesucristo, niyong matapos ang paghapon nang Cordero Pascual, na pinafigafiganlang Gena Legal? S. Nagtindig sa pagcacaupo, at nagtali Ang paghusa baewang nang isang pamahid 0 toha- hugas nang lla, cumuha nang isang panastan, at pi- paa sa labing nuno .nang tubig, lumuhod sa harap dalauang nang caniyang mga Apostoles, at tala- Apostoles. gang huhugasan ang mga paa nila. Naualan nang loob ' at nalunusan si San Pedro niyong maquita ang Poong Jesus, na nacaluhod sa harap niya, at ayao sanang pahugas, at nagtindig tuloy, at nagtatacbo dahilan sa malaquing cahihiyan, at ang uica ay huag mo nang hugasan, Pa1iginoon co, any aq1ÂŁing mga paa. Datapua pumayag din at napahugas, sapagcat ibinala nang Poong Jeslls na siya ay pagtatampuhan, at babauian nang gracia: hindi na cumibo ang mga ibang Apostoles, niyong sila ay lapitan, at paraparang napahugas silang lahat. At pagcatapos nang ganoong pagpapacababa, ay muling naupo ang Poong Jesus, at nafigusap nang ganito: Tandaan ninyong magaling ang pagpapasUr nod co ngayon sa cababaan nang loob, at gayon din ang inyong gauin, sapagcat sinuman ang quiniquilalang puna nang mga iba, at ibig magcamit nang malaquing p1ÂŁri, ay dapat magpacababa, nang mauili ang loob sa paggaua nang anumang nauucol sa cagali1igan nang capua tao.

Ano ang guinaua nang Poong Jesus, niyong mayari ang paghuhugas nang paa sa caniyang mga Apostoles? S. Ipinacain sa canila ang caniyang ca- Ang paglatauan, at ipinainom ang caniyang dugo. lang nang T. Paano ang guinauang pagpapacain Santisimo ni J esucristo nang caniyang mahal na Sa.cramento. catauan? S. Dinampot ang tinapay sa dulang, tumingala sa

448--

Lafigit, at napasalamat sa Dios Ama, iguinauad s9tinapay ang caniyang mahal na bendicion, at saca pinagpirapiraso at ipinamudmod sa mga Apostoles, at nafigusap nang ganito: Tanggapin ninyo at canin, sap(~gcat

ito ang catauan co.

Paano ang pagpapainom ni Jesucristo nang caniyang dugo? S. Iguinauad ang caniyang mahal na bendicion sa alac na nasisilid sa isang cop a, 0 caliz, at saca ipinainom sa mga Apostoles, at nafigusap nang ganito: Inumin ninyo, sapagcat ito ang aquing dugo, ang dugo nang bagong pagtitipan.

Ipinagcalqob baga ni Jesus cay Judas na lilo ang tinapay at alae, na naguing tunay na catauan at dugo niya? S. Sinubnan ang tampalasan, nang huag mas ira ang loob nang mga ibang Apostoles, sapagcat hindi nila namalayan, at nalilihim pa sa canila ang nayaring gauang paglililo. At minagaling nang Poong Jesus ang magpaquita nang ganoong cagandahan nang loob nang si Judas ay matutong magsisi, at humifigi nang aua cung mapagmasdan na siya ay minamahal din at pinahahalagahan ang caniyang Pllri nang Pafiginoong pinagliliihan: datapua hindi nagbago ang loob nang palamara, at nalubos na figa ang casamaan niya, sapagcat hindi pinagsisiJ:ian ang guinauang caliluhan, at tinanggap sa masamang pagcalagay ang mahal na catauan at ' dugo ni Jesucristo. T. Ano ang figalan nang Santisimo Sacramento, na nilalang nang nang Poong Jesus, niyong matapos ang Cena Legal? S. Eucaristia, 0 Comunion. T. Ano ang guinaua ni Jesus nang maparati sa Santa Iglesia ang mahal na Eucaristi~? S. Ipinagcaloob sa mga Apostoles, at sa tanang Sacerdotes ang capangyarihang guinamit niya, niyong lalafigin ang Santisimo Sacramento: at inibig na magaua nila ang ganoong himala, nang maguing tunay na catauan at dugo niya ang tinapay at ang

449-

alae, cung sambitin nil a ang mga uicang Ito ang catauan co, ito ang aquing dugo. T. Ano ang sinabi ni Jesucristo sa mga Apostoles, niyong ipagcaloob na magaua nil a ang himalang nacayari nang Santa Eucaristia? S. Ipinahayag na sila ay binibiguian nang ganoong capangyarihan, sapagcat ang catauan niya sa mahal na Sacramento, ang ihahain arao-arao sa bagong Sacrificio nang Santa Iglesia, na sinabi sa canila, niyong sila ay lumalacad at paroroon sa Jerusalem: at siya naman ang pagcaing macabubusog, at magpapalacas sa mga calulua, nang sila ay manatili sa buhay at sa gracia. T. Ano ang dapat nating dilidilihin sa misterio nang paglalang nang Santisimo Sacramento . . S. Ang manifigas na pagsinta sa atin nang puso ni J esucristo; at nilangcapan figa niya nang pagcatao ang caniyang pagca Dios na ualang hanggan, nang tayo ay masacop at mapacagaling alang-alang sa mga cai'apatan nang mahal na Pasion, at pagcamatay niya sa Cruz: at inibig naman na macabuhay at macabusog 'sa mga calulua ang tunay na catauan at dugo niya na cung tingnan at namnamin nang sinuman, ay tinapay lamang at alac. T. Baquit minagaling nang Poong Jesus na mali him ang catauan at dugo niya sa amoy at lasa nang tinapay at alac? S. Sapagcat hindi natin ugali ang cumain nang laman, at uminom nang dugo nang tao. T. Ano ang naguing figalan nang bahay, na pinaghapunan nang Poong Jesus casalo ang mga Apostoles, dahilan sa Fiesta nang Pascua? S. Pinafiganlang Cenaculo. T. Ano ang sinabi ni Jesus, bago umalis sa Cenaculo? S. Ipinahayag sa mga Apostoles na isa Hinulaan n1 sa canila ang naglilo, at magpapahuli Jesus ang sa caniya, at ang mga iba ay matatacot pagtatua n1 at lalayo, at ualang dadamay: at hinulaan naman na bago magtilaoc ang ma- S. Pedro. noc sa hating gabi, ay masisira ang loob ni Pedro, 29

- 450at macaitlong tatatua ang matapang na Apostol, at isusumpa tuloy na siya ay hindi naquiquilala, bagaman hindi miminsang nagpaquita nang malaquing pag-ibig sa caniya. T. Saan naparoon si Jesus, niyong mayari na ang huling paghapon dahilan sa Pascua? S. Sa halamanan nang Getsemani, na naroon sa bundoc nang Olivete, at doon nanalaiigin.

â&#x20AC;˘

451 -

Ang pananctlangin ni Jesucristo so, halamanan nang Getsemani.

Ano ang nangyari, niyong si Jesus ay nan anal afigin sa halamanan nang Getsemani? S. Napagdilidili at parang maquiquita Ang hapis ang mad lang hirap at camurahang mani Jesus sa sasapit niya sa mahal na Pasion at pag- halamanan camatay sa Cruz at dinamdam nang nang Getsecaniyang puso ang catacsilan nang tao, manl. yayang talastas niya na ang caramihan ay ualang igaganti sa malaquing aua at pagsacop niya sa atin, cundi ang magcasala at sumuay sa ealooban niya: caya lubhang nahapis, at macaitlong nanalafigin nang ganito: Huag co nang dalitain, Ama cong minamahal, ang ma,dlang hirap at camatayang. masasapit nang catauan co, at malayo naua so, aquin, cung mangyaya1路i, ang Caliz nang ganoong .capaitan; datapua susundin co ang calooban mo, cung cailangan ang aco ay magdusa at mamatay, 'nang mangyari ang pagsacop sa tanan. At pagdaca

ay nanglumo ang Poong Jesus at lubhang marami ang dugong pauis, na lumabas sa catauan niya, at umagos at nacadilig sa lupa nang halamanan, hang-

452-

gang sa manaog ang isang Arcangel, na sinugo sa caniya nang Dios Ama. (*) T. Sinusino ang mga Ap6stoles, na isinama ni Jesucristo sa halamanan nang Getsemani? S. Si Pedro, si Tiago at Si Juan, na paraparang nacatulog nang mahimbing, at caya macaitlo silang guinising nang Poong Jesus, at ang uica ay manalangin naman sila. T. Ano ang dapat nating tandaan, tuing isasaloob ang pananalangin ni J esucristo sa halamanan nang Getsemani? S. Ang una una : isipin natin na cahit si Jesus ay Dios na totoo, na, hindi macapagdadalita nang anuman, ay nagpacababa siya, at lubhang nalumbay at nahirapan dahilan sa atin ang camahalmahalang pagca tao niya. Ang icalaua: tandaan natil1 na ualang para nang manalangin cailan man, at lalo na sa mga hirap at panganib, nang tayo ay caauaan at tulungan nang Dios, at matutuhan natin ang pagdaralita nang anuman alang-alang sa caniya. Ang icatlo: tandaan naman natin na hindi casa. lanan ang ugaling pagtanggui at pangingilag nang tao .sa anumang hirap at sa camatayan; huag lamang mauala ang lubos na pag-alinsunod sa calooban nang Dios, nang matularan natin si Jesucristo, at dapat ngang isipin nang sinuman na ang Dios ang nagpapadala sa atin nang anumang hirap at capaitan sa buhay na ito, cung mauucol sa capurihan niya, at sa cagalingan nating ualang hanggan. T. Ano ang guinaua ni Judas, niyong si Jesus ay nananalangin? S. Naquipagquita sa mga Sacerdotes at Fariseos at sinabi na dapat samantalahin ang panahong yaon, at ipahuling madali ang caniyang Maestro: at (*) Pater, si vis, transfer calicem istUlll a me j verumtamen non mea voluntas sed tua fiat. Apparuit autem illi Angelus decoelo, confortans eum. Et factus in agonia prolixius orabat. Et. factus est . sudor ejus sicut guttae sanguinis decurrentis in terram , ~

(Lu c. cap. 22.)

453-

naiigacong sasama at ituturo, cung siya ay pasamahan sa mga soldados at ministros na huhuli. T. Ano ang ibinigay ni Judas na pinacatanda, nang maquilala nang mga soldados ang Poong Jesus sa cadiliman nang gabi? S. Pinagsabihan sila na cung sino ang hagcan niya, ay iyon ang dapat nilang sunggaban at gapusin. T. Ano ang guinaua ni Jesus, niyong siya ay nilapitan, at talagang hahagcan nang Iilong Apostol? S. Binati nang banayad, at naiigusap nang ganito: Judas, Jano at itinuloy mo ang pagpapahuli sa Anac nang tao, at guinaua mong pinacatanda ang paghalie na parang caibigan? ( * )

Ano ang nangyari sa mga Judios na casama ni Judas Iscariote sa halamanan nang Getsemani? S. Tinanong sila nang Poong Jesus, cung sino ang hinahanap nila, at ang isinagot nang mga Judios ay si Jesus Nazareno: at guinamit nang Poong Jesus ang capangyarihan niya, at ang uica ay Aco ang hinahanap ninyo: at alipala ay natulig at napasubsub sa lupa silang lahat, pagcariiigig nang ganoong paiiguiigusap. T. Ano ang guinaua ni Jesus, niyong maipahayag na sa mga JUdios ang ganap na capangyarihan niya? S. Pinatindig na sila, at binati at nafigusap nang ganito: J Aco baga ay mang- Ang pagdahaharang 6 magnanacao, na dadacpin, qui P sa at ganoong na ang dami nang pamalo Po 0 n g ;Ieat sQ!"t1,datang dala ninyo? Arao-arao nar sits. quiquita ninyong lahat na aco ay nangangaral, at pinagagaling co ang mga maysaquit, at hincZi ninyo napafigahasan at naituloy ang pagdaquip sa aquin, sapagcat hindi co pa calooban; datapua cZumating na ang panahon nang pagsacop sa tao, at ipinahintulot co iigayon na aco ay dacpin ninyo. At sinunggaban na at guinapos nang mga

Judios ang maamong Cordero. (*)

Juda, osculo Filium hominis tradis ? (Luc. cap. 22.)

454-

Ano ang guinaua nang mga Ap6stoles, niyong maquitang nagagapos ang canilang Maestro? S. Natacot silang totoo, at paraparang llagtacbuhan: at sinabi na figa sa canila nang Poong JeStlS na cung masugatan ang Pastor, ay biglang malalabugao ailg mga ovejas; figunit hindi nacatiis si San Pedro, at si San Juan, dahilan sa malaquing pag-ibig nila, at .sinundan sa malayo ang canilang Maestro at Pafiginoon. T. Ano ang guinaua ni San Pedro sa halamanan niyong mapagmasdan ang paglabnot nang mga Judios sa Poong Jesus? S. Nilabso ang caniyang tabac, at biglang namooc dahilan sa malaquing galit, at hindi tumiguil hanggang' sa tinaga, at naputo] ang taiiigang canan nang isang路 casama ni Judas, na nalalapit sa caniya, na si Malea "ang pafigalan datapua pinaiigusapan nang Poong Jesus ang matapallg na si Pedro, at agad pinagaling at isinauli sa dati ang taiiiga ni Maleo. T. Saan dinala nang mga Judios ang Poong Jesus, na dinaquip at guinapos sa halamanan nang Getsemani? . S. Sa bahay ni Anas, na naguing Sumo Sacerdote nang ta6ng nagdaan; at saca sa bahay ni Caifas, na humalili sa ganoon catungculan, at siya figa, ang Sumo Sacerdote, niyong si Jesus ay dacpin, at sa bahay niya nagtipon ang mga Sacerdotes at punong bayan, nang mapagcaisahan nila, cung ana ang mabuting gauin, nang mayari ang paghuli, at pagpatay sa Pafiginoon natin. T. Pumasoc baga si San Pedro, at si San Juan sa bahay ni Caifas? S. Madaling nacapasoc si San Juan, sapagcat siya ay naquiquilala nang mga casambahay ni Caifas: at naipasoc 'niya tuloy si San Pedro, at doon pinapaghintay sa patio nang bahay, na pinagcacatipunan nang mga alilang nagsisiga dahilan sa guinao, at naquipanalang si San Pedro. T. Ano ang nangyari cay San Pedro sa bahay ni Caiias?

455-

Tinanong nang isang alilang babai, eung siya ay casama at alagac1 nang Poong Jesus at ganoon din naman ang itinanong nang Ang casalamga ilang Judios, at idinugtong pa at nanniS.Pepinatotohanan nang isang camaganae dro. ni Maleo na siya ay naquita sa halamanan, at naririfigig nila ang pafigufigusap niya sa uieang Galileo, na para fig taong c1inaquip. At natacot nafiga, at biglang naualan nang loob si San Pedro, at macaitlong tumatua, at isinumpa tuloy sa icatlong pagsagot na hindi naquiquilala ang Poong Jesus. _ T. Baquit ipinahintulot nang Dios na mageasala nang daquila ang puna nang mga Ap6stoles, dahilan sa itinatua ang Poong Jesus T S. 1. Nang matalastas natin na ang loob nang tao ay lubhang marupoc: at eaya eailafigan ang manalafigin at humifigi nang aua sa Dios arao at gabi, nang malabanan natin ang mga tucso, at tayo ay manatili sa gracia. 2. Nang matutuhan nating parisan ang madaling pagsisisi ni San Pedro, cung tayo ay napapahamae na para niya dahilan sa easalanan: at nang huag mauala sa loob natin ang lubos na pananalig sa malaquing aua nang Dios. T. Ano ang guinaua ni Caiias, niyong iharap na sa eaniya ang Poong Jesus? S. Tinanong cung sa an naroon ang mga alagad niya, at cung ana ang iniaaral; at nagpaeababa ang Pafiginoon natin, at sinabi na Si .resus sa ang dilang bagay na itinuro niya sa tao, harap n1 ay narifigig fig tanang mga caharap, at CaHas. ualang nalilihim sa canino man, sapageat hindi siya nafigafigaral sa mga parang at suloe, eunc1i sa Templo at sa Sinagoga. At bagaman matuid na totoo ang ipinahayag nang Poon Jesus, ay nagpalalo at nagalit si Maleo, at biglang tinampal nang malacas ang mue-hang eagalang-galang nang Pafiginoon natin, at nafigusap nang ganito: i Baquit ganoon ang pagsagot ?nO sa Pontifice? T. Ano ang guinaua nang Poong Jesus, niyong siya ay matampal na ni Maleo?

456-

Nafigusap nang banayad, at ito ang sinabi: Cung masama ang sinabi co, at caualan nang galang sa Pontifice, ipahayag mo ngayon din, at aco ay patatalo; ngunit cung totoo ang sinabi co, at hindi mapipintasan ang sinuman i ano at aco ay sinactan mo?

Ano pa ang guinaua ni Caifas sa Pafiginoon natin? S. Tinacapan at minura, niyong mapagmasdan na ualang magaua ang mga sacsing sinufigaling, na inupahan at sinapacat nang mga Judios, sapagcat anoman ang ibintang nil a, ay hindi tUIDututol ang Paiiginoon natin, at nagbabata na lamang: at nagtindig na figa si Caifas, at talagang pasasaguting sapilitan ang Poong Jesus caya nafigusap nang ganito: Sinasacsi co ang Dios sa calMigitan, (~t ibig naming lahat na isigao mo ngayon, cung icao ay nay na Mesias, na anac nang Dios.

tt~足

Ano ang isinagot fig Pafiginoon natin, niyong siya ay pinapafigufigusap ni Caifas sa figalan nang Dios? S. Ipinahayag na siya ay tunay na Mesias, at ang mga himalang guinagaua niya ang nagpapaquilala, at nagpapatotoo nang caniyang pagca Dios: at sinabi tuloy na yayang ayao qHilalanin nang caramihan na siya ay Dios na mananacop, at nacauauala nang casalanan, ay sapilitang quiquilalanin nila ang ganap na capangyarihan at cabagsican niya, cung siya ay pumarito sa hUling arao, nang mahucuman ang taong lahat. T. Ano ang nangyari, niyong maipahayag nang Pafiginoon natin sa harap ni Caifas na siya ay Dios na totoo? S. Guinisi ni Caifas ang damit niya sa catauan, at sumigao nang ganito: Naringig na ninyo ang caquilaquila/Jot na panunungayao sa Dios nang taong ito, na hindi nangiming nagpalalo sa harap nating lahat, bagaman talastas niya na tayo ay hindi 1nga ulol na maniniuala; i do on pa caya sa pangangaral sa mga ?nangmang, hindi gagauin ang pagpapalalo ng ganoon, nang siya ay quilalaning tunay na M esias ?

At agad surrtigao ang tanang Judios na dapat hatulang patain ang ating Pafiginoong J esucristo: caya

457-

pinagcaisahan nila Ila ihatid pagca-umaga sa bahay ni Poncio Pilato, Gobernador sa Judea na inihalal nang mga Romallos, sapagcat siya lamang ang macahahatol nang dusang icamamatay. At nagpahifiga na muna sila, at pinabantayan ang ating Pafiginoon sa mga alila ni Caifas, at ibang Judios na naglamay. T. Ano ang guinaua nang mga tampalasang nagbabantay sa PO<mg Jesus sa bahay ni CaiH.s? S. Pinagtulufigall nila ang paglait sa . Pafiginoon natin, at guinaua ang balang rnaisipan sa boong magdamag. Niluran at pinagsusuntoc sa muc-ha, binugbog ang catauan, tinacpan ang mata nang isang pamahid na marumi, at saca pinucpoc sa ulo, at ang uica nila ay hulaan mo cung sino ang lJUmUCpoc sa iyo, Hari nang mga Judios. At sinagana nang tampal at dagoc, at pinagsicanin at dillunggol, at hindi hinumpayan nang mura at tufigayao ang Pafiginoong nagbabata. T. Ano ang nangyari cay Judas, niyong mapanood niya ang nasasapit nang Poong Jesus? S. Hindi napalagay ang loob niya, at naquilalang magaling na ang taong pinagliluhan, ay lubhang banal, na ualang munti mang Aug pagpa路 casalanan: at ang guinaua ay naquipag- patiuacal ni quita sa mga Sacerdotes, at isinasauli Judas. ang tatlong pung sal api, at ang uica ay calagan at patialan agad ang caniyang Maestro at Pafiginoon sapagcat siya ay totoong nagcamali. Datapua tumanggui at nagtauanan ang mga Sacerdotes, at ito ang isinagot cay Judas: Anong mas aquit sa amin, cung icao ay nagcamali, at nagsisisi na figayon, at hindi mo inisip muna ang iyong guinaua?

Nalubos ang pagcasil'a nang loob ni Judas, niyong marifigig ang ganoong sagot, at hindi na inasahan na siya ay patatauarin nang Poong Jesus, caya minagaling ang magpatiuacal, alinsunod sa tucso nang Demonio: at alipala ay naparoon sa Templo, at ibinulagsac sa pinto ang tatlong puong salapi, at saca itinuloy ang paglacad, at lumabas sa bayan, at tinalian ang caniyang liig, at dumuclay sa isang cahoy, doon nagbicti, at nagpacamatay.

458-

Ang Poong Jesus na iniha1'ap sa hu()urnan ni PonGio Pilato.

Ano ang isinumbong nang mga Judios cay Poncio Pilato, nang masunod ang ninanasa nila na si Jesus ay hatulang patain? S. Ipinamamansag dao ni Jesus na siya Ang Poong ang tunay na Mesias at Hari nang mga Jesus sa ha~ J udios, parating nilalait ang Dios, at birap ni Pilanabago ang mga ugali at utos ni Moises, to. at ualang isinusulsul sa tao cundi ang lumaban at huag bumuis cay Cesar. T. Naniuala baga si Pilato sa mga Judios, niyong isinusumbong nila ang Poong Jesus? S. Naquilala niya na hindi matuid ang pagsusumbong, at ualang ibang dahilan cundi ang malaquing caingguitan nang mga Judios. Datapua hinarap din ang Poong Jesus, at tinanong cung siya ay tunay na Hari: at napaoo naman si Jesus, at sinabi tuloy na hindi hamac na bayan dito sa lupa ang caharian niya, cundi ang cataasan nang Lafigit. T. Ano ang guinaua ni Pilato, niyong marifigig ang sinabi ni Jesus?

-- 459 -

Ipinahayag sa mga Sacerdotes at Fariseos, na ang taong isinusumbong nila ay ualang casalanan, at hindi dapat hatulang patain: at yayang hindi niya minamatuid ang maquialam at umayon sa mga tampalasang nagbibintang, ay natua ang caniyang loob niyong marifiigig ang sinabi nang mga Judios na si Jesus ay Galileo, at hindi nila cababayan: at madaling inutos na dalhin at iharap ang Pafiginoon natin cay Herodes Antipas, na nagcataong naroon sa Jerusalem niyong mga arao na yaon, sapagcat siya ang Tetrarca 0 pinaca Hari sa Galilea, at siya ang Hucom na may capangyarihang humatol sa sinu. mang Galileo. T. Matuid baga ang guinaua ni Pilato, niyong inutos na ihatid ang Poong Jesus cay Herodes Antipas? S. Malaquing camalian, sapagcat naquilala niya na si Jesus ay taong banal, na hindi dapat hatulang patain, cundi calagan at paualang madali. T. Ano ang guinaua ni Herodes Antipas, niyong na sa harap na niya ang Poong Jesus? S Nagalit muna, at guinahasa ang mga Judios, at saca guinamit ang caniyang corona at cetro, at naupo sa dating luclucan, bina- Ang Poongti at tinanong nang sarisari ang Pafigi- Jesus sa ranoon natin, at inasahan na siya ay sasa- rap ni Hegutin, at pagpapaquitaan nang anu- rodes. mang himala. Datapua hindi nangyari ang nihanasa niya, at ang guinaua ay nilapastafigan at minura ang Poon Jesus, na hindi umiimic munti man, at tinuya't inaglahi, pinaramtan nang maputi at inaring ulol, at ipinabalic sa hucuman ni Pilato. T. Baquit hindi nafigusap nang anuman ang Pafiginoong natin sa harap ni Herodes Antipas? S. Sapagcat si Herodes ay lubhang palalo at malupit, alam na ni Jesus na siya ay hahamaquin lamang, at aariing ulol. T. Ano ang guinaua ni Pilato, niyong ibalic sa caniya nang mga Judios ang Poong Jesus, a linsunod sa utos. ni Herodes?

460-

Inisip cung ana ang lalong magaling na paraan, nang huag mahatulang patain ang Pafiginoon natin, yayang hidi niya minamatuid ang ganoong parusang hinihifigi nang mga tampa!asan, at lubos ang paniniuala na si Jesus ay ualang casalanan. At lalong nabalisa ang loob niya, sapagcat dumating ang sinugo nang caniyang asaua, at ang bilin ay huag niyang ipahamac at pafigahasang hatufan ang taong banal, na isinusumbong nang mga Judios, sapagcat siya ay nanaguinip na masama ang masasapit nang boong sangtinacpan, cung matuloy ang pagcamatay nang taong yaon. "T. Baquit nanaguinip nang masama ang asaua ni' Pilato, niyong hinihifigi nang mga Judios na si Jesus ay hatulang patain? S. Naquilala nang Demonio na ang tao ay macacauala sa pagca-alipin niya dahilan sa casalanan cung magtuloy ang mahal na Pasion at pagcamatay ni Jesus: caya guinulu ang loob nang babaing iyon, at pinagpaquitaan nang sarisaring masasama sa catahimican nang pagtulog. "T. Ano ang unang minagaling ni Pilato, na si Jesus ay macalagan? ~. Inialaala sa mga Judios na tuing dadating ang ganoong arao nang Pascua, ayon sa ugali nila, ay pinatatauad at pinauaualan ang isang taong inuusap, na dapat parusahan nang mabigat: at ipinaquilala sa canila ang isang nabibilanggo, T],a si Barmbris ang figalan, magnanacao at manghaharang at nacamatay nang maraming tao at tampalasan, lumalaban sa mga punong bayan. At inasahan ni Pilato na si Jesus ang pacacalagan nang mga Judios, at si Barrabas ang pahahatulang patain. T. Sino ang inayunan at pinacalagan fig mga Judios? S. Si Barrabas. S.

461-

Ang paghampas nang mga Judios sa ating Pafiginoong J esucristo

Ano pa arig guinaua ni Pilato, nang rnailigtaS" sa camatayan ang Poong Jesus? S. Inutos na siya ay pagtulungang Ipinahampa" hampasin nang mga sold ados, at ang ni P i l a to guinaua nang mga tamplasan ay agad ang Poongsinunggaban at hinubaran si Jesus, Jesus. iguinapos sa isang haliguing bato, at hinampas nang mahiguit na lirnang libo, hanggang sa naguing isang sugat lamang ang boong mahal na. catauan.

462-

Ang Poong Jesus na pinutufigan sa ulo fig coronang tinic,

At pagcatapos fig ganoong nacahihiyang parusa, at isinoot na figa ni Jesus ang caniyang tunica, at 11alos hindi na macagalao, ay muling hinubar;ln nang mga tampalasan, at nilaguian nang isang balabal na mapula at marumi, pinaupo sa isang bangco, at pinapagtafigan nang isang putol na cauayang tuyo, at sinacsacan sa ulo nang maraming'tinic, na nilicao na parang diquin, at saca niluhuran at sinagana nang tufigayao, pinaglulur!tn sa muc-ha, at pinagpupucpoc sa ulo, at ang uica nang mga lilo, ay Aba Hari nang mga JOOios,

463-

Jpinatanao ni Pilato si Jesucristo sa mga Judios, at ang uica niya ay ECCE HOMO. Pinagmasdan ni Pilato ang ganoong pag-ayop, at salagay na yaon ipinapanhic ang Poong J eslls at ipinatanao sa tanang Judios at ang uica ay Ecce Homo: sa macatuid, Tingnan winyo itong tao: ito ang quinaiingguitan ninyo, at lubhang quinagagalitan, at pinipilit na hatulang patain. TingnlJ,'YI, niYIJ ang cahabaghabag na nasapit nitong taong mal,ttmanay, at huag na cayong matacot na baca siya ay quilalaning Hari nang boong bayan, at maaga,o wiya ang inyong capangyarihan. Bahaguia nang naquiquilala ang caniyang pagclJ,tao, at hindi na dapat eaingguitan, cundi patauarin at eaauaan. Datapua hindi nagbago munti man ang loob nang mga Judios, at nagsigauan nang ganito silang .lahat: Magagalit sa iyo ang Emperador Tiberio, at aalisan elI, nang catungculan, cung hindi mo ipapapatay na madali ang taong iyan. T. Ano ang guinaua ni Pilato, niyong marifigig ang ibinala nang mga Judios, na cung hindi niya ipapatay si Jesus, ay mauaualan siya nang catungculan?

464-

Umayon din sa mga tampalasan, at hinatulang patain ang ating Pafiginoong J esucristo, palibhasa'y dating mahina ang loob niya, at nataHinatulan ni cot na totoo dahilan sa ibinala nang Pilato aug mga 1iI0 sa figalan nang Emperador TiPoong Jesus berio: at si Barrabas ang pinaualan. Datapua humifigi nang tubig, at naghinao muna, nang maquilala nang lahat na hindi niya tunay na calooban ang ganoong paghatol at siya ay pinilit lamang. '1'. Ano ang napaquinabang ni Pilato sa paghihinao, niyong hiriatulang patain si Jesus? S. Ualang anuman: at nagcasala figa siya nang daquila dahilan sa humatol nang laban sa catuiran: at inamin naman nang mga Judios na sila, at ang tanang inapo nila ang sum pain at parusahan nang Dios dahilan sa dugo at buhay ni Jesus, na ipinahamac nila. T. Ano ang camatayang inihatol ni Pilato sa i'oong Jesus? S. Ang ipinarurusa sa mga macasalanang ipaco sa Cruz, sapagcat ang galwong pagcamatay ang lalong camuramurahan, at cahiahia niyong panahong yaon .

â&#x20AC;˘

465-

Ang Poong J esus na quinaladcad nang mga Judios mula sa hlwuman ni Pilato hang gang sa Calvario.

Ano ang 路naisipan at guinaua nang mga tampalasan, sa pagganap nang hatol ni Pilato? S. Ipinapasan ang mabigat na Cruz sa ating Paiiginoong Jesueristo, bagaman talastas nila na hindi na maeaeaya, at parating naliliyo at nabubual, dahilan sa maraming hampas at sarisaring hirap at pasaquit na dinalita :.at tinalian nila sa liig nang isang lubid, at iyon ang binabatae, at Si Sim6n 01sapilitang pinatataebo, at minumurang rineo. ualang humpay. Maeaitlong gumulonggulong sa lupa ang Poong Jesus, bago )laeasapit sa bundoe nang Calvario: at tuing masusubasob, ay sinisiearan nila at binubugbog, tinutuiigayao at tinatampal, binabatac ang lubid sa daeong lieod, at pinatitindig na mad ali. Data'pua nataeot ang mga lilo na baca ang Poong Jesus ay hindi na maeatagal, at mapatdan tuloy nang hiniiiga sa ganoong paghihirap, at nang masunod ang ninanasa nila na maqui tang mamatay sa pag芦;!apaeo sa Cruz, ay tinauag 30

466

at inupahan si Simon Cirineo, at pinahaliling pumapasan. T. Ano ang nangyari sa paglaead ni Jesus, mula sa hueuman ni Pilato hanggang sa Calvario? S. Nasalubong sa lansafigang Amargura ang eaniyang mahal na Ina, at sa ganoong pagAng mga ba路 quiquita ay lubhang nalunusan at nabaing tag.. hapis ang mga puso nila. Sumalubong Jerusalem. din naman ang mga ilang babaing nahahabag at nananafigis, niyong si Jesus ay naroon na sa labas nang eiudad "nang Jerusalem, sapageat dinaanan na ang pinto, na ang figalan ay Puerta Judiciaria: at ang guinaua nang Pafiginoon natin ay tumiguil nang eaunti, at nilifigon ang mga babaing yaon, at nafigusap nang ganito: Huag ninyong itafigis ang mga hirap, na dinadalita co iigayon, cundi ang cahabaghabag na 1nasasapit nang masamang palad na Jerusalem dahilan sa casalar nan: (") sapagcat dadating ang tapat na parusa sa caniya nang catuiran nang Dios, at maririfigig ninyo sa arao na yaon na pafigafiganlang mapalad ang mga babaing hindi nag-anac: at nanasain ninyong lahat na cayo ay bagsacan at matabunan tuloy nang mga bundoc, nang huag na ninyong maquita ang mar laquing capahamacan nang bayan.

Ano ang "dapat nating tandaan tungeol sa isang babaing sumalubong, na si Veronica ang figalan? S. Hindi natiis ang cagandahan nang loob niya ang pageahabag sa Poong Jesus, at ang guinaua ay lumapit at lnmuhod, inalis ang eaniyang bir"a ng 0 pafio, at tiniclop nang susonsuson, at siyang ipinahid sa mue-hang cagalanggalang, na halos masira at hindi na maquilala, sapagcat inaagusan nang maraming dugo at pauis, na nahaluan nang alaboe, at niIm'han pa nang mga Judfos. At agad namang' ipinaquilala nang Poong Jesus na pinahalagahan iliya ang ganoong aua at eagandahang loob, at naquita nang lahat ang malaquing (*) Filiae Jerusalem, nolite flere super- me,. sed super vos iplias flete, et super filios vestros. (TJue. cap. 22) ~

467-

himalang nangyari, sapagcat natala-ang larauan fig mahal niyang muc-ha sa tatlong suson nang bit-ang, na ipinahid sa caniya nang maauaing si Veronica_ Ang isa sa mga naturang larauan, na pinafigafiganlang mga muc-ha nang Dios, ay doon iguinagalang sa Basilica nang San Pedro sa Roma: ang isa sa simbahan nang J aen: at ang isa naman ay naroon sa M~drid, sa Capilla nang bunying Principe Pio.

468-

Ang ating Panginoong Jesucristo sa pagcacapaco sa Cruz .

.T. Ano ang guinaua nang mga Judios, pagdating sa

bundoc nang Calvario? S. Pinag-agauanan nila ang paghuhubad sa Poong Jesus, na lubhang napapagod, at halos hindi na macagalao: at palibhasa ay marahas ang paghuhubad, at naniniquit na ang tunica sa mahal na catauan, ay biglang nanariua at humapdi ang mga sugat, at parang baha ang dugong umaagos. At inutos nang mga lila sa maamong Cordero na siya ay mahiga na sa Cruz, ipinaco ang mga paa at camay niya, at saca binaligtad ang Cruz, at isinubsob sa lupa ang Pafiginoon natin, hanggang sa naibaluctot nila ang dulong labis nang mga paco: at ganoon din ang guinaua sa dalauang magnanacao na idinamay sa parusa, bago ibinafigon at itinulos sa lupa ang tatlong Cruz. T. Anuano ang mga bagay na nagpaquilala, cung sino sa tatlong napapaco ang Poong si Jesucristo? S. Jpinaguitna nang mga tampalasan ang Poong Je-

469-

sus, nang isaloob nang sinuman na . siya ang JaJong paJamara: at ipinasulat ni PiJato sa isang rotulo itong apat na letra, 1. N. R. 1. na cung tatagaJuguin ay J esus Nazar'eno Hari nang mga Judios, at siyang ipinalagay sa itaas nang Cruz, na pinagpacuan sa Pafiginoon natin, at bagaman nagalit ang mga Judios, at hinifigi nila na ipaalis ang rotuJo, ay hindi sila pinaquinggan ni Pilato. T. Ano ang g uinima nang mga hunghang na taong bayan, niyong maquita si Jesus na napapaco? S. Guinayahan ang pagtuya at paglait nang mga Sacerdotes at Fariseos sa Pafiginoon natin, at madaJas nilang inuulit ang mga uicang ito: Tumanggal ca ngayon sa pagcapaco mo sa Cruz ncmg maquilala narnin na icao ay tunay na Anac na-ng Dios. At ganoon din naman ang bucang bibig nang magnanacao, na napapaco sa dacong caliua, na si Gestas ang figalan. T. Ano ang iguinanti nang maauaing Pafiginoon natin sa mga taong tacsil, na nagpahirap at nagpaco sa caniya? S. TumifigaJa sa Dios Ama, at nanaJa- Ang unang figin nang ganito: Ama co, patauar'in pafiguiigusap mo ang aquing mga caauay, sapagca;t . uala silang malay nang masamang guinagaua nila. S. Sino ang lalong quinaauaan nang Poong Jeslls, niyong naghihirap at naghihifigaJo sa Cruz? S. Ang mapalad na si Dimas, na napapaco sa dacong canan, sapagcat quinasihan nang mabisang gracia, at natutong sumampaJataya at cumilaJa na ang Poong Jesus, na casama niya sa pagdurusa, ay Anac nang Dios, at Dios na totoo: caya pinafigusapan nang banayad si Gestas, na nagmumura, at saca tinitigan ang maauaing Jesus: at nanaJafigin nang ganito: Alalahanin mo aco, Panginoon co, cung icaQ ay naroon na sa caharian mo. T. Ano ang napaquinabang ni Dimas sa pagtauag at pananalig sa Poong Jesus, na napapaco at naghihifigalo sa Cruz?

Quinaauaan at pinatauad nang Poong Jesus, at ito ang isinagot sa caniya: N gayon din macacasama mo aco sa Pa1'aiso. At pagcamatay ni Dimas niyong arao na yaon, ay agad guminhaua ang calulua niya sa Seno ni Abrahan, sapagcat doon. tumatahan at nagpahifiga ang mga caluluang banal sa una, hanggang sa arao nang pag-aquiat sa Lafigit nang Poong Jesus. T . Saan naroon si Guinoong Santa Maria, niyong si Jesus ay napapaco at naghihingalo sa Cruz? S. Hindi lumayo sa paa nang Cruz, at doon natiguib nang malaquing hapis at lumbay sapagcat ang tanang hirap at casaquitang dinalita nang Anac niyang sinisinta, ay parang mga sundang na matalim, na isinacsac sa caniyang puso at caluluang nalillunusan. At cung ipinamahagui sa taong lahat ang lumbay at dalamhati nang puso ni Guinoong Santa Maria, ang uica ni San Bernardino de Sena, ay hindi mababata nang sinuman at icamamatay nang balang macaramdam. At pinatotohanan fig mga Santos Padres na ang dinamdam ni Guinoong Santa Maria iy mahiguit na di hamac sa dinalita nang tanang Martires, at cung hindi quinasihan at inifigatan nang ganap na capangyarihan nang Dios, ay nauna sanang namatay sa Poong Jesus. T. Sino pa ang nahapis, na hindi lumayo sa paa nang Cruz nang 'ating Pafiginoong J esucristo? S. Si San Juan Evangelista, alagad niyang minamahal, na totoong nalumbay at nagdalamhati sa horas na yaon: at caya naguing dapat na maturang anac nang mahal na Virgen, at narifigig niya ang ganitong pafigufigusap nang Poong JesuAng ica,tlong cristo sa Inang nahahapis: Babaing pafigufigusa,p timtimang loob, tingnan mo an giyong anac. At pagdaca ay siya naman ang tinunghan, at ang uica Tingnan mo ang iyong Ina. T. Gaano ang laon nang paghihifigalo nang Pafigi. 路noon natin sa Cruz? S. Tatlong horas na naghirap sa pagcapaco, at sa Ang icalauang pa,ngu路 figusap.

470-

471-

mga horas na yaon ay pinaglahuan ang Arao, at - nangyari ang pagdidilim na parang hatinggabing malalim sa boong sangtinacpan. At naquilala nang isang marunong na Fi!osofo, na hindi pa sumasamba sa Dios na totoo niyong panahong yaon, na ang ganoong pagdidilim ay malaquing himala, caya â&#x20AC;˘ nangguilalas at biglang nangusap nang ganito : Nasisira ang dating cahusayan nang boonp sangtinacpan, 6 na sa malaquing hirap ang Pangin oong lUr malang. T. Ano pa ang hirap na dinalita ni Jesucristo bago namatay sa pagcacapaco sa Cruz? S. Nahapis ang caniyang puso, sapagcat nalalaman na hindi paquiquinabangan nang maraming caluluang tacsi!, na mapapahamac sa Infierno, ang mahal na Pasion at pagcamatay niya sa Cruz: at caya tumingala sa Langit, at dumairig nang ganito: Dios co, Dios co, i baq7.it aco Ang ie â&#x20AC;˘â&#x20AC;˘ pat ay pinabayaan nw? At sa maningas na at iealimang pagnanasa na madagdagan pa ang hi- pafigufigurap niya, nang mapacagaling ang taong sap. lahat, ay dumaing uli, at sinabi na siya ay Nauuhao: at ang .guinaua nang mga tampalasan ay binasa nang apdo at suca ang pangsuguiguing inilaan nila, at saca inilagay sa isang tiquin, at isinalisol sa bibig ng Poong Jesus. T. Ano ang nangyari sa mahal na tunica nang ating Panginoong J esucristo? S. Pinagsugalan nang mga soldados, yayang p-inagcaisahan nila na ganoon ang dapat gauin, at cung sino ang manalo, ay siya ang mag-ari. T. Cailan nam'atay ang PoO~g Jesus? S. Niyong icaapat na libo, at tatlong pu at tatlong taon, mula niyoug lalangin ang Mundo: icalabing siam nang paghahari nang Emperador Tiberio: arao . nang Viernes a las tres nang hapon. T. Ano ang sinabi nang Poong Jesus, bago namatay sa pagcacapaco sa Cruz? S. Ipinahayag na natapos na ang lahat na dapat ni-

472-

yang gauin, nang mayari ang pagsacop sa tao ayon sa hula nang mga Profetas, at niyong mapapatid na ang hinifiga, ay nanalafigin nang gaAn g icaanito: Ama co, sa 1'YIJ[Ja camay mo iniDim at leahahabiMn co ang aquing cah{lua. At alipitong pa路 pala ay tumafigo at namatay. iigufigusap.路 T. Dapat baga nating igalang at sambahin ang mahal na Cruz ~ S. 00; sapagcat sa Cruz nayari ang pagsacop sa atin, at sa Cruz inihain ang caniyang buhay, at nalubos ang pananalo nang- ating Pafiginoong JesucTisto, nang tayo ay macauala sa pagcaalipin nang Demonio. T. Baquit sinabi nang Poong JesLls na natapos na ang lahat, niyong siya ay mamamatay na? S. Nang maalaman natin na nayar1 na niya at naganap ang dilang bagay, na naguing calooban nang Dios dahilan sa casalanan ni Adan: at siya ay nagpacahirap, sapagcat ang mga carapatan niya ang ipaguiguing dapat natin na tayo ay mapacagaling sa Lafigit. T. Ano ang cailafigang gauin, nang mapaquinabafigan natin ang mga carapatang ualang hanggan nang ating Pafiginoong J esuCristo? S. Sundin ang aral nang Santo Evangelio : tanggapin nang tapat ang mga Sacramentos, na nilalang nang ating Pafiginoong J esucristo: sambahin ang Dios alinsunod sa aral at utos nang Santa Iglesia, at gumaua nang ruga bagay na parusa dahilan sa casalanan. T. Hindi baga sucat ang mga carapatan ni Jesucristo at cailafigan pa sa atin ang gumaua nang cabanalan, nang tayo ay mapacagaling' sa Lafigit? S. Sucat at labis ang mga carapatang ualang hanggan nang ating Pafiginoong Jesucristo; datapua hindi dapat paquinabafigan nang mga taong tacsil, na ualang guinagaua cundi ang sumuay sa mga utos niya: cahalimbaua nang isang masamang anac, na hindi magcacamit nang magandang capalaran, cung tinatampalasan ang caniyang ama, at hindi pinaha-

473-

'l agahan ang rruadlang biyayang ipinagcacaloob sa camya. At gaano mall baga ang bisa nang gamot, na inihanda nang lalong marunong na Medico, i, pasasaan at hindi mamamatay ang maysaquit, cung matigas ang ulo niya, at ayao tanggapin at gamitin ang gamot na iyon. T. Ano ang nangyari, niyong mapatid ang hinifiga ni Jesus? S. Lumindol nang lubhang malacas, at nagcauntugan ang mga bato, at ang ' mga bundoc ay parang tinitibag at mahahapay, umihip na parang umuufigaI, at nagsalusalubong ang mga hangin, at ang dagat ay umugong nang catacot-tacot, nacasisilao ang mga quidlat, nacatutulig ang mga culog, at maraming patay ang muling nabuhay at lumabas sa canicanilang mga baunan: at nahalata nang lahat ang pagcalumbay nang boong sangtinacpan, at caya nangguilalas ang tanang caharap, at lubhang mar ami â&#x20AC;˘ ang dumagoc sa dibdib, at sumigao nang ganito: Dapat sampalatayanan na ito ang tunay na Anac nang Dios. T. Ano pa ang himalang nangyari, niyong namatay na si Jesus? S. N aguisi at 'nabiac mula sa itaas hanggang sa ibaba ang tabing 0 velo nang Templo, na nacatataquip sa Santuario. T. Ano ang cahulugan nang pagcaguisi nang tabing o vela nang Templo, niyong si Jesus ay mamatay? S. Ang cahulugan ay hindi na dapat sundin ang mga utos na isinulat, 0 Ley es- Ang Ley de crita ni Moises cundi ang Santo Evan- gracia. gelio, 0 Ley de gracia, na iniaral nang a.t ing Pafiginoong J esucristo: sapagcat nayari na niya ang pagsacop sa tao, at nabucsan na ang tunay na Santuario nang Langit, na hindi mapasoc nang sinuman, mula niyong magcasala si Adan. T. Baquit Ley de gracia ang figalan nang Santo Evangelio, na iniaral ni J es ucristo ? S. Sapagcat lubhang marami ang biyaya at tulong, na ipinaguiguing dapat natin sa calualhatiang ua-

474-

lang hanggan, cung tayo ay masunurin sa aral nang Santo Evangelio: at caya sinasabi nang mga Santos Padres na ang dugong nabuhos ni Jesucristo ay parang isang b:;tha nang mga biyaya at pagpapala nang Lafigit. T. Alin ang, lalong malaquing biyaya nang Ley de gracia? S. Ang mga inilangcap ni Jesucristo, sa pitong Sacramentos, na nilalang niya: at mahiguit sa lahat ang sa mahal na Eucaristia, na nacabubusog at nagpapalacas sa calulua. T. Ilan ang taon ni Jesucristo, niyong siya ay mamatay? S. Humiguit cumulang sa tatlong pu at tatlo. T . Ano ang nangyari sa mahal na calulua, at pagca Dios ni Jesucristo, niyong siya ay mamatay sa Cruz? S. Nanaog sa Seno ni Abrahan ang mahal niyang calulua, nang malubos .ang tua at ligaya nang mga caluluang banal sa l,ma, sapagc:;tt naroon silang lahat, at doon hinihintay ang pagdating nang Dios Anac, na sumacop sa tanan, sa matibay na pananalig na siya lamang ang macaguiguinhaua, at maghahatid sa canila sa Lafigit. At ang pagca Dios niya ay hindi humiualay munti man sa caluluang nanaog sa Seno, at sa catauang mahal na napapaco sa Cruz. T. Baquit hindi inumugan nang hita ang Poong Jesus, cundi ang dalauang magnanacao lamang, I)a casamang pinarusahan? S. Napagmasdan nang mga tampalasang Judios na si Jesus ay patay' na; at guinagaua figa lamang nila ang ganoong bagay, nang matuluyan ang pagcautas nang mga pinarusahan. At inibig ni J esucristo na mangyari sa mahal na catauan niya ang dilang bagay, na guinagaua sa Cordero Pascual, alinsunod sa mga ugali nang panahon ni Moises: at caya hindi ipinahintulot na siya ay umugan nang hita, yayang nauutos na huag babalian nang anumang but6 ang路 Cordero Pascual. T. Ano ang guinaua nang isang soldado na si Longi-

475-

no ang figalan, nang maquilalang magaling na si Jesus ay totoong 'p atay na? S. Guinamit ang sibat niya, at inu16s ang taguiliran nang ating Pafiginoong J esucristo, at agad namang nilabasan ang sugat nang maraming dugo at tubig. T. Ano aug naugyaring misterio, niyong labasau fig dugo at tUbig aug taguiliran ni Jesus? S . . Ang pagcayari nang Santa Iglesia Cat6lica, caibigibig na Esposa nang Mananacop natin, at cahalirnbaua ni Eva, na nanggaling sa taguiliran ni Adan. T. Anuano ang mga sadyang bagay, na ipinahiyas nang Pafiginoon natin sa Santa Iglesia Cat6lica? S. Ang lubos na catibayan, na hindi matatalo nang sinumang caauay, at ang pitong Sacramentos na parang mga batis, na binubucalan cailan man nang mahal na gracia at sari sa ring biyaya.

476 -

Ang pagtatanggal sa Poong Jesus. T. S.

S.ino ang tumanggal sa Poong Jesus, na napapaeo? Isang lalaquing banal na taga Arimatea, na si Josef ang figalan, sapageat hinifigi niya ang bangeay nang Poong Jesus, at agad namang ipiAng pagnagealoob ni Pilato. Sumama sa eaniya tanggal. ang banal na si Nicodemus, at pumaroon silang dalaua sa Calvario: sinabi sa mahal na Virgen ang gagauin nila, at pagdaea ay sinandigan nang dalauan hagdan ang mahal na Cruz. Inalis muna ang r6tulo, at ang eoronang tinie, pinuepoe at binunot ang mga paeo, at saea pinagtulufigang inihugos na marahan ang mahal na bangeay, at ipinaealong sa Inang nalulunusan.

477-

A ng li?ing na,ng a,ting Pa,figinoong J esucristo. At hinugasan nila at nilahiran nang pabafigo ang catauan ni Jesus, at binalot nang isang cumot na bago at maIinis, at saca inihatid sa 'halamanan nang Getsemani, at doon ibinaon sa isang bagong libingan, na hindi pa nalalaguian nang bangcay nang sinuman, sapagcat iyon ay aring sari Ii ni Josef, na itinatalaga sa catauan niya, at inialay sa Pafiginoon natin. T. Ano ang guinaua nang mga Sacerdotes, niyong malibing na , ang bangcay nang Poong Jesus? S. Hinifigi cay Pilato na pabantayan ang libifigan sa mga ilang soldados; at palaguian tuloy nang isang sella 6 tanda aug batong itinaquip, sapagcat sila ay natatacot, na baca sa hatinggabi ay nacauin ang bangcay ni Jesus nang mga alagad niya, at saca ipatanyag sa bayan na ang canilang Maestro ay muling nabuhay.

478-

Ang muling pagcabuhay nv,ng v,ting Panginoong J esucris to.

Ano ang napaquinabang nang mga Fariseos at Sacerdotes nila, at napabantayan sa mga ilang soldadados ang libifigan ni Jesus? S. Ualang anuman: at madaling nangyari ang ipinafigaco nang Poong Jesus na siya ay muling mabubuhay sa arao na icatlo. Pagcaraan nang Ang muling hatinggabi nang- arao nang Sabado, ay pagcabuhay sumilid na ang malualhating calulua ni ni Jesus. Jesus sa mahal na catauan niya, at pagdaca ay muling nabuhay, at lumabas sa libifigan, at hindi nagalao munti man ang batong mabigat na nacataquip. Lumindol nang malacas niyong horas na iyon, at agad nanaog na nanggaling sa Lafigit ang isang Angel na maganda, at inalis niya ang batong nacataquip sa libifigan, nang maquita at mapatotohanan nang sinuman na nangyari na ang daquilang misterio nang mnling pagcabuhay ni J esucristo. Nasilao at natacot, at paraparang nabual at sumubsob sa lupa ang mga soldados na nagbabantay,

479-

dahilan sa malaquing liuanag at calualhatian nang ating Pafiginoong J esucristo: at niyong sila ay l11acaalal11 nang pagcatao, ay agad nagtacbuhan, at ibinalita nila sa mga Sacerdotes ang himalang nangyari. Natiguilan at nahia ang I11ga Sacerdotes, pagcaalam nang ganoong bagay, at palibhasa ay uala nang magaua, minagaling na lal11ang nila ang suhulan n.a ng maraming salapi ang mga soldados na nagbantay, at pinagsabihan tuloy na huag silang maifigay, at cung l11ayroong magtanong, ay sabihin nila na ninacao nang mga alagad. ni Jesus ang bangcay nang canilang Maestro, niyong sila ay macat ulog路 sa pagbabantay. At hindi inisip nang mga hunghang na sila ay pagtatauanan lamang dahilan sa ganoong pagmal11atuid, ang uica ni San Agustin: sapagcat i sino baga ang macapagpapatotoo nang anumang bagay na nangyari, niyong siya ay natutulog? Valang masa-

sabi ang ta:ong nacatulog cundi ang napanaguinip lamang niya; at iyon man ay madalas l11alimutan cung mmsan. T. Sinusino pa ang nagpatotoo na si Jesucristo ay muling nabuhay? . s. Ang I11ga Apostoles at alagad niya, at maraming . babaing banal, na nacaquita at naquipag-usap sa Poong J estIS, pagcaraan nang mga arao nang caniyang mahal na Pasion. T. Sino ang unang dinalao nang Poong Jesus nang muling mabuhay? S. Si Guinoong Santa Maria, Ina niyang minamahal, na nacasamang dumamay sa mga nirap, mula sa sabsaban nang Belen hanggan sa paa nang Cruz: at alipala ay . nabihisan nang malaquing tua at ligaya ang lumbay at hapis na dinalita nang mahal na Virgen sa capaitpaitang Pasion, at pagcal11atay sa Cruz nang Anac niyang guiniguiliw.

480 -

Ang do,lo,uo,ng Angeles no, na,quito, ni So,nto, Mo,ria Mo,gdo,leno, so, libiiigan fig o,ting Po,figinoong J esucristo.

Paano aug nangyaring pagpapaquita ni Jesus cay Santa Marfa Magdalena, at sa mga ibang Apostoles? S. Pagca-umaga nang arao nang muling pagcabuhay, ni Jesus, ay lumacad si Santa Marfa Magdalena, at talagang dadalauin ang libifigan; datapua dinatnang ualang taquip, at hindi naquita ang Pafiginoong hinahanap, at agad isinaloob na ninacao nang mga Judios ang mahal na catauan, caya nalumbay at nanafigis, at hindi nacaguinhaua nang loob niya ang pagaliw nang dalauang Angeles na naquitang nacaupo sa ulunan at sa paanan nang libifigan . â&#x20AC;˘

481-

Ang Poong Jesus na'nag-asal HM,telano, at napaquita cay Santa Maria Magdalena. Dumating hindi nalaon ang Poong Jesus, na nagasal Hortelano 6 maghahalamim, at tinanong cung ana ang dahilan fig lumbay at pananafigis niya, at ito ang isinagot ni Magdalena. Nauala set libingan ang bang cay nang aquing Panginoon, at isinasamo co ngayon na ituro mo sa aquin cung saan naroon, yayang na sa loob co na hindi nalilihim sa iyo ang pinagdalhan. Nafigusap si Jesus at sinambit aug figalang Maria, at agad nalubos ang tua at ligaya ni Magdalena, sapagcat naquilala na si Jesus ang caharap niya, at pagdaca ay lumuhocl at sumamba. At inutos ni Jesus na siya ay tumindig, at pinagsabihan nang ganito: Lumacad ea ngayon din, at hanapin mo ang aquing mga Ap6stoles at alagad, at ibalita sa eanila ang malualhating pageabuhay co. Sumunod na madali sa Santa Maria Magdalena, at ibinalita ang dilang bagay na macapagpapatotoo fig pangyayari nang daquilang misterio; datapua hindi naniuala ang mga pinagsabihan. Ng hapon nang arao na iyon ay nanggaling sa Jerusalem ang dalauang alagad ni Jesus, at talagang 31

482-

paroroonsa isang pinagcutaan na ang iigalan ay Emaus: at sa paglacad na iyon ay naquisama sa ca-

nila ang Poong Jesus na I}ag-asal taong naiigifigibang bayan, at caya hindi nil a naquilala, bagaman sila ay lubhang natutua at naaaliw, sa mga bagay na sinasabi sa canila. Pagdating sa Emaus, napaalam ang Paiiginoon natin, at CUlma ay paroroon sa lalong malayo; datapua isinamo nang dalauang alagad na huag muna siyang tumuloy, sapagcat madilim na, at pU!l1ayag naman si Jesus. Niyong sila ay nacaupo na sa dulang, iguinauad ni J eSlls ang caniyang bendicion sa isang tinapay na dinampot, at biniguian nang caputol ang balang isa sa canila: at alipala ay naramdaman nang dalauang alagad na sila ay parang naalisan nang ulap sa mata, at agad niJang naquiiala na si ~esus ang caharap at nacasama; datapua hindi na nila nacausap at biglang nauala. At nagmadali naman silang umui sa Jerusalem, at ibinalita sa mga Apostoles ang himalang nangyari sa canilang paglalacad, at sinabi, na naquilala nila si J esus ~ahilan sa pagbiac nang tinapay. Niyong pinaquiquinggan nang mga Apostoles ang ibinabalita nang dalauang alagad, na nanggaling sa Emaus, ay biglang napaquita at napaguitna sa canila ang Poong Jesus, at sila ay binati nang ganito: Malubos naua ang inyong lig(JflJa sa t1may na capayapaan. At agad napaquilala ang Paiiginoon nat in, Ang pagl",路 lang nang Sacmmento na ang figaIan ay Confesi6n.

yayang napagmasdan na silang lahat ay nasindac, at ito ang sinabi: Huag cayong matacot, at aco ang narito, slkplkgC(1t nangyari na Ikng aquing ipinangaco sa inyo na aco ay muling mabubuhay sa arao na icatlo. At ang guinaua ni Je-

sus ay hinipan ang mga Apostoles, at naiigusap nang ganito: Binibiguian co

cava nang ganap na capangyarihan, nang 1nahucuman ninyo at mahatulan ang mga macasalanan sa Santa Confesi6n; at sinuman nga ang inyong cala-gan at patauar路in dito sa lupa, ay mlkgcacamit na-

483-

man nang pata'uad sa Lafigit, at any hindi ninyo calagan, ay hindi nal1~an patata1tar'in. (~) At big-

lang nauala ang Poong J estis. Sino sa mga Apostoles ang hindi caharap, niyong ipinagcaloob sa canila ni Jesucrist9 ang mahal na capangyarihang guinagamit figayon nang mga Sacerdotes natin sa Santa Confesion? S. Si Santo Tomas, na pinafigafiganlang si Didimo. T. Ano ang sinabi ni Santo Tomas, niyong ibinalita sa caniya nang mga ibang Apostoles na naquita nila ang Poong Jesus na muling nabuhay? S. Nafigusap na hindi siya maniniuala, hanggang hindi maquita nang caniyang mga mata.

(*) Quorum remiseritis peccata, remittuntur eis; et quorum retinueritis, retenta sunt. (J oall. cap. 20.)

â&#x20AC;˘

484-

Napaquita at napaquilala ang Poong Jesus C(~y Santo Tomas Apostol, na ayao maniuala n(~ siya ay muling nabuhay ..

Nasunod baga ang ninasa ni Santo Tomas na maquita niya ang Pafiginoon natin, na muling nabuhay? S. Pagcaraan nang ualong arao mula niyong siya ay mafigusap na hindi maniniuala, ay nagcataong nacasama niya ang mga ibang Apostoles, doon din sa bahay na pinagcatipunan, niyong siya ay uala: at bagaman talastas nila na ualang macapapasoc sa bahay na yaon, niyong sila ay nagcacatipon, sapagcat nasasarhan ang pinto, ay big lang napaquita at mipaguitna sa canila ang Poong Jesus, at siya ay binati nang ganito: M alubos naua ang iyong ligaya sa T.

tunay na capayapaan.

At inutos sa Apostol' na ayao maniuala, na tingnan at hipuin ang J:>acas nang sugat nang caniyang mahal na taguiliran, at pagmasdang magaling ang mga paa at camay niya, na paraparang binutasan at ipinaco sa Cruz, nang matuloy ang paniniuala niya. N atiguilan at nalunusan si Santo Tomas da-

485-

hilan sa ganoong cagandahan nang loob ni Jesus, at agad lumuhod, at ang uica ay Dios co, at Panginoon co. At sumagot naman si Jesus, at siya ay pinafigusapan nang ganito: Natuloy na ngayon, 6 Tomas, ang pagsam'Palataya mo sa aquin, sapagcat aco ay naquita mo na, at nangyari angninanasa mo. Mapalad ang mga hindi nacaquita, cung sila ay sumasampalataya. T. Cailan ipinagsasaya nang Santa Iglesia ang Pascua de Resurrecci6n 6 mnling pagcabuhay fig ating Pafiginoong J esucristo? S. Sa arao nang Domingo 6 linggong sumusnnod sa cabilugan nang Buan, cung nacaraan na ang icadalauang pung arao nang buan nang Marzo: at mabuting tandaan na ang Pascua de Resurrecci6n ay hindi maiuurong sa icalauang pu at dalauang arao nang Marzo, at hindi naman mailalampas sa icadalauang pu at limang arao nang Abril.

486-

Ang pag-aquiat sa Laiigit nang ating Paiiginoong J esuc1路isto. T.

Cailan at paano ang pangyayari nang huling pagpapaquita nang ating Panginoong J eSllcristo, at ang malualhating pag-aquiat niya sa Langit? S. Sa icaapat na pung arao mula niyong siya ay muling nabuhay, napaquita sa labing isang Apostoles, at inutos na ipahayag nila at patotohanan sa boong sangtinacpan na siya ay nagcatauang tao at naparito sa lupa, nagpacasaquit at namatay sa Cruz, at muling nabuhay, nang mayari ang pagsacop sa tanan. Ipinagbilin ang pagpapatauad sa mga macasalanang nagsisisi, ang pagtuturo nang dilang bagay, na nauucol sa pagsamba sa Dios, alinsunod sa aral nang Ley de gracia 0 Santo Evangelio at ang pagbibinyag sa figalan nang Ama, at nang Anac, at nang Espiritu Santo. Iguinauad sa mga Apostoles ang ganap na capangyarihan niya, at inibig na maipagcaloob nila sa iba, nang maparati sa Santa Iglesia ang pag-aalaga at pagtuturo sa tao nang mga Obispos at Sacerdotes. Sinabi na lubhang marami ang hirap at camurahang dadalitain nila sa pafigafigaral sapagcat sila ay caiingguitan at sasactan,

487-

ipaghahatiran sa mga hucuman, hahatulang pataill, na para nang guinaua sa caniya. Datapua ipinafigaco naman sa canila ang mabisang gracia nang Espiritu Santo, at sinabi na sila ay bibiguian nang lubos na carunufigan, nang matalastas nila ang cahulllgan nang mga' misterios nang Escl'itura Sagrada: at macapafigufigusap sila nang sarisaring uica, at macagagaua nang maraming cababalaghan, at hindi mas is ira ang loob nila sa anumang hirap at pafiganib. At ipinafigaco naman na cahit siya ay naroon na sa calualhatian nang Lafigit, ay hindi niya pababayaan ang Santa Iglesia, at siya rin ang magtatanggol at magcacalifiga sa anumang pafiganib at caligaligan, nang huag mapahamac at mabalisa, cahit pagtulufigan nang boong Infierno. At isinama sa bundoc nang Olivete ang mga Apostoles at ibang alagad An g pagniya, at doon napaalam, at iguinallad aq uiat sa sa canila ang caniyang mahal na ben- Laiigit nang dicion: at pagdaca ay napaitaas at na- a<ting Paiigiquita nilang lahat ang malualhating noong Jesupag-aquiat sa Lafigit nang ating Pafigi- cristo noong Jesucristo, na parang nalulucloc sa isang alapaap na lubhang maningning, at hindi naman nauala sa tifigin nila, cundi niyong mataas nang totoo, natacpan na figa nang alapaap. Datapua natiguilan at naualan nang loob ang mga Apostoles dahilan sa naquitang himala, at hindi sila natutong umalis sa bundoc na iyon, hanggang sa nanaog ang isang Angel, na bumati sa canila, at nafigusap nang ganito: i Ano ang hinihintay ninyo at tinitifi.gaia mga taong taga Galilea? Ang Poong Jesu.s na umaquiat iigay)n sa Laiigit, ay hindi na paquiquita sa tao sa ganoong calualhatian at c(J,raiigaLan cundi sa huling arao, sapagcat cung matapos na ang Mundo, ay siya ang mananaog at huhucom sa taong lahat. (*) (*) Viri Galiliae dquid statis, a-spicientes in coelum.? Hic 3esus, qui assumptus est ,a vovis in coelum, sic veniet, quemadmodum vidistis eum euntem ill coelum. (De Act. Apost. in lect. 3. )

488-

Sinusino ang isinama sa Langit nang Poong Jesus niyong siya ay . umaquiat? S. Ang mga caluluang banal, na hinafigo sa Seno ni Abrahan. T. Ano ang nangyaring himala sa lupang tinuntufigan nang路 Poong Jesus, niyong umaquiat sa Langit? S. Natala sa lupang iyon ang bacas nang mga mahal niyang talampacan, at hangga ngyon ay naroon, bagaman marami na aug ilumampot at cumuha nang lupang tinuntungang yaol1, dahilan sa malaquing paggalang sa mga bacas nang Panginoon natin. At lalong catacataca ang nangyari, niyong guinagaua sa nasabing lupa ang simbahang ipinatatayo ni Santa Elena, ina nang Emperador Constantino: sapag'cat hindi natacpan ang mga bacas na yaon, niyong nilalatagan nang bato ang simbahan, at naquilala nang mga gumagaua na sayang ang pag-od, at parang tinutumboc sa dacong ilalim ang balang batong ilagay nila. At hindi naman nayari ang boong bubungan sapagcat hindi natacpan ang natatapat sa mga bacas nang talampacan: at iyon nga ang dinaan an nang ating Panginoong J esucristo, niyong umaquiat sa Langit.

CATAPUSAN NANG ICALIMANG CAPITULO

Ang Nalalaman sa Icaanim na Capitulo Nagtipon sa Cenaculo ang n~ga Ap6stoles (tt ibang binyagan, at sa icasampung arao nang pag-aquiat sa Langit nang Panginoon natin, ay do on nila tinanggap ang mga biyaya nang Dios Espiritu Santo, na napaquitang pamng mga dila nang apoy. Humalili ang lubos na catapangan sa dating cahinaan nang loob nang mga Ap6stoles, at agad nilang itinuro sa tao ang pananampalataya cay Jesucristo. Tatlong libo ang nagbalic loob sa unang pangangaral ni San P edTo, at limang libo sa icalauang pangaiigar'al, at sumampalataya naman sa Dios ang isang manggagaway na si Simon Mago ang ngalan; datapua hindi nanaWi dahilan sa capalaluan at catacauan nang puri. Dalauang pu at tatlong ta6ng nabuhay ang Poong Virgen Maria, mula niyong mayari nang anac niyang si Jesus ang lJagsacop sa tanarl,. Namatayang ViTgeng Ina sa maningas na pagsinta sa Dios, at muling nabuhay sa icatlong ar'aw, at umaquiat sa Laiigit ang calulua at catauan niya. Mammi sa mga Judios na ayao maquinig nang aral, at cumilala sa Dios dahilan sa cagandahan nang asal at mabuting pagpapasunod nang mga binyagan. Dinalita nang mga Ap6stoles ang pagpapahampas sa canila nang mga Sacer'dotes at hucom nang mga Judios, at itinuloy nila ang pangangaral sa tao. Binuhay ni San Pedro si Tabfta sa ciudad nang J ope. Hindi nagbago sa Jerusalem ang pagpapahirap sa mga binyagan, at muling nabilanggo si San Pedro; dar tapua isang Angel ang inutusan nang Dios na hwnar ngo sa caniya sa bilangguan. Pumili ang mga Ap6stoles nang pitong banal, na biniguian nang capangyarihan, at pinafi-ganlang Diaconos, at inibig nila na mag-

490-

camon nang my a Sacerdotes at Obispos, nang sila ay mcdu~ungan . _ Ipi:nahayag nang Langit cay San Pedro na ang mgu Genti~es naman ay q~oiquilala sa Dios na totoo. Pinaiigaralan at bininyagan sa ciudad nang Cesaria ang Centur"ion Romano, na si Cornelio ang ngalan. Nagbalic loob sa Dios at napabinyag ang a~i~ang Eunueo nang Reina Candace, dahi~an sa paiiganga?"al nang Diacono San Felipe. Pinagbatuhanan nang mga Judios anq isa sa pitong Diaconos na si Esteban ang iigalan, at ito ang unang namatav na Mar'tir' alangalcmg cay Jesucristo. Sumampalataya at nagbalic ~oob si Saulo, at naguing caibigan nang mga cristianos, na dating quinagaga~itan, at parating inuusig. Nagcalat ang mga Ap6sto~es sa boong scmgtinacpan, at parapaTang naiigaral at nagpatayo nang ?nga Simbahan: at pinaca u~o ang Sirnbahan sa Roma, na ipinatayo at tinahanan ni San Pecl?"o. Nanqa?"al sa Espaiia si Santiago Mayo?', at saca umui sa Jerusalem, at doon no,matay na Martir', sapagcat pinapugutan ni Herodes Agripa. Ipinagbilin sa mgri ala gad no, any catauan niya ay dalhin at ilibing sa ~upang Espa?ia: at sumunod naman ang mga pinagbilincm, at mula niyon ay naquilala nang ?nga castila na sila ay par'ating quincLcalifiga nang Ap6stol Santiago: Pablo ang naguing nga/an ni Saulo niyonq mabinyagan na, at ang guinatLa niya ay pumnr'oon at gurnala sa maraming bayan, at itinur"o sa lahat ang aral nang Santo Evangelio. Pinagbantaang patain nang mga id61atms sa ciudad nang Damasco; datapua nailigtas nang mga binyagan: at marami ang sumampalataya sa Dios, niyong siya ay naiigaiigaral sa Antioquia. Pinapagbalic loob ano isang rnaha~ na da~aga na si Teela ang nga~an sa ciudad nang leonia: at hindi nasayang ang pagod niya sa Pafos, sa Listria, at sa Atenas. Naguing caibiga,n nang isang taong banal na si Tito ang ngalan sa ciudad nang Corinto. ipinaquilala sa mga taga Efeso na sila ay pinagdadayaan ~a足 mang ni Apolonio, na manggagauay at tinutulufigan ni Satanas. Bumuhay nang isang patay sa Troada. Da-

491-

lauang taong nabilanggo sa ciuclad nang Cesa1'iea, at saca inilagay at dinala sa Roma. Nctbagbag a1'/.{f sasaquiang nilulanan, at napatwpon sa capuluan nan.{1 Malta, naquilala nang tao sa capuJ,uang yuan ang capangyarihan niya sa mga gauang caiJabalaghan. Nabilanggo nang dalauang taon sa Rorna, at pinaualan din naman. Dinalao at inaliw an{/ mga binyagan sa Judea at sa G1'ecia: at saca bumalic sa Roma at nacatulong ni San Ped1'o . Namatay so. pag?Japalalo si Simon Mago: at namatay nama,n sa pagca Marti1' si San Pedro, at si San Pablo. _ lpinababad ni Domiciano si San Juan Evangelista sa isang tapayang lang'is na CU7l1UC2tZO: at yayang hindi naano sa pa1'usang yaon, ay pinapanao sa Ca1JUluan nang Patmos. lpinaquita ni Sa1. Juan ang malaq1ting pag-ibig niya sa capua tao, niyong habulin at paiigaralan ang isang puna nang 'mga manghaharang: at namatay SCt ciuclacl nang Efesosa icasiam na pung taong mahiguit nang caniyang buhay. N amatay na MaTti?' sa Jerusalem si Santiago Menor. Si San Simon, at si San Judas Tadeo sa Persia, Si San Bartolome sa Armenia Mayor. Si Santo Tomas sa Meliapur. Si San Andres sa Acaya. Si San Mateo sa Etiopia. Si San Felipe sa Frigia. Si San Matias sa Judea. Naquilala nang mga JUdios na dumating na ang Mesias dahilan sa pag()agunao nang ciudad nang J erusale1n, at pa:gcasabog nilang lahat sa boong sangtinacpan. Lumapit ang catapangan loob nang mga Apostoles sa mga alagacl nila, at lubhang mar'ami any nanatili sa pananampalataya sa Dios, at sa cabanalang asal cahit sila ay pU1'ating inuusig at pinahihirapan, at cava hindi mabilang ang namatay sa pagca Martiro Datapua ipinahintulot nang Dios na humina ang IDob nang Sacerdote Sapricio, niyong stya ay pupugutan na lamang, sapagacat hindi pinatawacl ang isang nacatalo, na nagpacababa at humingi nang tawacl sa caniya. Quinilala ni Marco Aurelio na siva ay tinulutu.;an nang Dios na totoo, at cava natalo ang mga caauay niya: at inutos na huag pahirapan ang mga binyagan; datapua at hindi nagtagal ang ganoong

492-

eapayapaan, at tu?nuloy na pa?'a nang dati ang pagusig sa mga alagad ni J esueristo, Marami naman ang umui at tumahan sa mga buncloe at parang, at do on nagtiis nang hi1'ap, at nanatil:i sa pag-ibig at pagWingcod sa Dios: at sila ang pinanganganlang Ermitafios 6 Anacoretas, Isang bagongtaong anae nang mayaman ang unang nagpasunod na tumir a sa parang, at siya ang si San Pablo, primer Ermitafio, na iguinagalang nang Santa Iglesia sa icalabing limang a1'ao nang buan nang Enero, Inutos nan g H u com na id6latra na si Santa Teofila, at si Santa Dorotea, ay euluiigin sa bahay nang masasamang babai, nang masira ang eanilang puri; dataP'lta iniadlla nang Dios ang mga naturang Vi1'genes sa paiiganib na iyon, at ualang lalaquing nacapangahas,

â&#x20AC;˘

ICAANIM NA CAPITULO MULA SA PAGPANAOG NG OIOS ESPIRITU SANTO, HANGGANG SA PAGCACALlflGA fiG EMPERAOOR CONSTANTINO SA MGA CRISTIANOS.

Ano ang guinaua nang mga Apostoles, niyong macaaquiat na sa Lafigit ang ating Pafiginoong J esucristo? S. Nagbalic sa Jerusalem, casama ang Poong Virgen Maria, nagpisan silang lahat sa Cenaculo, at doon hinarap ang ayuno at pananalafigin, at iguinagayac figa ang loob sa pagtanggap nang mahal na gracia nang Espiritu Santo, na ipinafigaco nang Pafiginoon natin, at hinihintay nila, nang malubos ang cayarian at catabiyan nang Santa Iglesia Catolica. T. Ano ang nangyari, niyong hinihintay nang mga Apostoles ang pagpanaog nang Espiritu Santo? S. Nafigusap si San Pedro, at sinabi na dapat magcaroon nang cahalili ang napahamac na si Judas Iscariote, nang masauli sa dati ang bilang nila: at minagaling naman nang mga ibang Apostoles ang ganoong bagay, na ipinahayag nang canilang puno. T. Sino ang minagaling nang mga Apostoles na maguing isa sa canila, at cahalili ni Judas Iscariote? S. Pinagcaisahan nilang pinili si San Matias: at si Josef Bersabe, na pinafigafiganlang taong banal: at yayang nag-alafigan ang loob hila, at hindi maalaman cung sino ang pahihiguitin, dahilan sa carapatan nang isa at isa, minatuid nang lahat ang magpahugot, at si San Matias ang naguing icalabing dalua nang mga Apostoles, sapagcat siya ang nacahugot nang pinacatanda. . T. Cailan nangyari ang pagpanaog nang Dios Espiritu Santo? S. Sa icalimang pung arao mula niyong muling mabuhay ang ating Pafiginoong J esucristo, icasampu nang pag-aquiat niya sa Lafigit.

494

• A ng pagpanaog nang Dios Espiritu Santo.

Paano nangyari ang pagpanaog nang Espiritu Santo? S. Nananalafigin sa Cenaculo ang Poong Virgen Maria, casama ang labing dalauang AposAng pagpa· toles, at pitongpu at dalauang Discipunaog n ang los, at mga ibang mapapalad, na -nacaDios Espiri· quita sa Poong Jesus na muling nabutu Santo. hay; (") at matibay ang pag-asa nilang lahat na sila ay dadalauin fig icatlong Persona fig Santisima Trinidad. Pagdating fig nasabing icasampung arao fig pag-aquiat sa Lafigit fig Poong Jesus, ay naramdaman nang lahat sa hOl'as nang a las nueve nang umaga, ang hafiging lubhang malacas, na nacayanig sa bahay na quinalalaguian nila, at iyon na figa ang pagpanaog nang Dios Espiritu Santo, na napaquitang parang mga dila nang apoy, ilao na lubhang maliuanag, na pumatong sa ( * ) I sang daan at dalauang pu ang bila.ng nilang lahat no. nagtipon sa Cemiculo.

495-

ulo nang balang isa sa canila, at sila ay biniguian nang maniiigas na pagibig sa Dios, at malaquing catapaiigan nang loob sa paiigaiigaral. T. Ano ang fiesta nang mga Judios, na guinagaua nila, at tumatama sa arao nang pagpanaog nang Espiritu Santo, na ipinagsasaya natin iigayon? S. Ang pinaiigaiiganlang Pentecostes, icalimang pung arao mula niyong sila ay macauala sa pagcaalipin sa Egipto: at sa ganoong arao ibinigay nang Dios cay Moises ang Ley escrita sa bundoc nang Sinai. T. Ano ang cahulugan llang haiiging lubhang malacas, na sumabay sa pagpanaog nang Dios Espiritu Santo? S. Ang malaquing pagbabago nang boong sangtinacpan, sapagcat humaliJi sa Ley escrita ang mahal na Ley de gracia, at hindi na iiga dapat gauin iigayon ang mga paghahain sa Dios alinsunod sa mga ugali nang panahon ni Moises, cundi ang iniaaral nang Santo Evangelio, 6 Ley de gracia, na dapat nating sundin sa mga pagsamba at paghahain, nang paquinabafigan ang mga carapatan ni Jesucristo. T. Alin ang .1aJong mahaJagang Paghahain nang Ley de gracia? . S. Ang mahal na Sacrificio na ' pinaiigaiiganlang Misa, sapagcat ang Misa ang nag1lapaalaala nang camahalmahalang paghahain nang caniyang buhay, na guinaua nang Paiiginoon natin, niyong napapaco sa Cruz: at siya ang nagcaloob na maparati sa Santa Iglesia ang paggaua nang ganoong paghahain, dahilan sa malaqlling pagsinta niya sa tao. T. Diyata at isa lamang ang halaga nang Misa, at nang paghahaing nayari sa Cruz? S. 00: sapagcat ang Hostia ,at ang alac na guinagamit, at inihahain sa pagmimisa, ay tunay na catauan at dugo nang ating Pafiginoong Jesucristo, Dios na totoo at tao namang totoo : at ang paraan iiga lamang nang paghahain ang pinagcacaibahan, sapagcat sa Cruz ay nabuhos, ang dugo niya, at sa Misa ay hindi nabubuhos, at nangyayari lamang ang mahal na misterio nang paghihiualay nang catauan

496

at dugo niya, dahilan sa mga iloa at iloaug uicang guinagamit nang Sacerdote, cung binubuliifigan aug Hostia, at ang alae sa caliz. T. Ano ang dapat nating isaloolo cung tayo ay humaharap sa Misa? S. Ang manifigas na pagsinta sa atin ni Jesucristo, at inibig figa nang cagalifigan niyang uala.ng hanggan na ma.guing tunay na catauan at dugo niya ang tinapay at ang alae, cung gamitin nang mga Sacerdotes nang Ley de gracia. ang malaquing capangyarihang ipinagcaloob sa ~anila sa pagmimisa, nang maparati sa Santa Iglesia ang mahal na paghahaing nayari sa Cruz, nang masacop ang tanan. At caya dapat nating isipin sa paquiquinig nang Misa na tayo ay naroon sa Calvario, at naquiquita natin ang paghilurap at pagcamatay ni Jesucristo sa Cruz: pagsisihan ang tanang ipinagcasala, at pasalamtan ang cagandahan nang loob niya. T. Ano ang nangyari sa mga Apostoles, niyong matanggap na nila ang Dios Espiritu Santo? S. Ang ipinafigaco nang Pafiginoon natin sa canila, at caya nalubos ang canmufigan, at lumiuanag na totoo ang pag-iisip nila, at sila ay natutong nafigusap nang sarisaring uica, at nagcaroon tuloy nang ganap na capangyarihan sa paggaua nang anumang cababalaghan: at humalili ang catibayan at catapafigan nang loob sa malaquing caduagang ipinaquita nila, niyong si Jesus ay dacpin, sapagcat sila ay paraparang natacot, at nagtago niyong panahong yaon. At pagdaca ay min ulan nila ang pafigafigaral, at hindi na quinatacutan ang sinuman, at ipinahayag nila sa lahat na ualang ibang tunay na Mesias cundi ang taong namatay sa Cruz, at muling nabuhay: at sinabi tuloy na caquilaquilabot ang parusang masasapit nang mga nagpahirap sa taong yaon, cung hindi sila magbalic loob, at magsising madali. T. Ano ang malaquing himalang nangyari sa pafigafigaral nang mga Apostoles, niyong matanggap na nila ang Espiritu Santo? S. Natalastas nang lahat ang sinasabi nil a, cahit

497-

iba't iba ang mga uicang catutubo, na dating gUlnagamit nang caramihan. T. Natacot baga ang mga Judios dahilan sa ibinabala nang mga Apostoles? S. 00: at mal'ami sa canila ang nagbalic loob, at sumampalataya sa ating Pafiginoong J esucristo; bagaman lalong marami ang hindi naniuala, at ayao maquinig, at pinapangyari figa nila ang dating catigasan nang loob . â&#x20AC;˘ T. Ilan aug unaunang cumilala sa Dios na totoo dahilan sa pafigafigaral nang mga Apostoles? S. Tatlong libo ang cumilala at nagbaloc loob sa unang pafigafigaral ni San Pedro: at isang arao na siya ay pumasoc sa Templo, casama si San Juan Evangelista, ay naquita nilang nacalupagui sa tabi nang pinto ang isang lalaquing pilay, na pal'ating nagpapalimos doon, at hindi na umaasang gagaling, sapagcat ganoon na siya niyong ipafiganac, at caya ualang hinifigi sa dalauang Apostoles cundi ang siya ay caauaan at limusan; figunit nafigusap nang ganito si San .Pedro: "Hindi quita malilimusan, capatid co, sapagcat aco ay ualang salapi; datapua mauauala figayon ang pagcapilay mo sa figalan ni J esus Nazal'eno, at ibig co na icao ay macalacad nang matuid figayon din." At agad naramdaman nang lalaquing- pilay ang paglacas nang caniyang mga hita, at tumindig na figa, at lumacad, at sumama cay San Pedro hanggang sa loob nang Templo, at doon napasalamat sa Dios. Nafigaral si San Pedro, at ipinahayag ang malaquing himalang nangyari, nang maquilala nang lahat ang ganap na capangyarihan ni Jesucristo: at sa pafigafigaral na iyon ay limang libo ang cumilala at nagbalic loob sa Dios. ' T. Ano ang guinaua nang mga Apostoles sa mga bagong cumiquilala at nagbabalic loob sa Dios? S. Titmturuan nila, at binibinyagan, at saca sinasangcapan nang mahal na Sacramento, na ang figalan ay Confirmaci6n. 32

498-

Ano ang nangyayari niyong panahong yaoll sa mga tumatanggap nang Sa,nta, Confirma,ci6n? S. Nahahalata at parang naquiquita sa mga muc-ha ang cariquitan nang gracia at sarisaring biyayang iguinauad nang Espiritu Santo sa mga calulua nila sapagcat mar ami ang nangyayaring himala: at ito ang naguing dahilan nang pagcasira nang loob nang isang lalaquing taga Samaria, na ang figalan ay Simon Ma,go, manggagauay na nagsisi, Si Simon at bagong cumilala sa Dios, at inisip Mago. figa nang hunghang na mabibili nang pilac ang capangyarihang nagcacaloob nang gracia at mga biyaya nang Espiritu Santo, at caya binibiguian nang salapi S1 San Pedro, magaua lamang niya ang guinagaua nang mga Apostoles. Datapu!, iquinagalit na totoo ni San Pedro ang ganoong pafigafigahas ni Simon Mago, at nafigusap nang ganito: M a,pa,hamac na,ua, a,ng iyong ca,ya,mOr na,n, a,t icao na,ma,n a,y mapa,CfLSarna, cung ini-isip mo na, nabibili na,ng pila,c ang ma,ha,l na, ca,pa,ngya,rihan namin, a,t a,ng gra,cia a,t mga biya,ya, nang Dios. Hindi nagbago ahg loob ni Simon Mago, at hindi niya pinahalagahan ang pafigufigusap ni San Pedro, at ang guinaua nang palalo ay tumalicod sa pananampalataya sa Dios na totoo, naguing campon nang Demonio, at manggagauay na lubhang malupit na para nang dati, at caya pwnga,na,y ni Sa,tanas ang inifigalan sa caniya ni San Ignacio. T. Sinusino ang pinafigafiganlang Simonia,cos, 0 mga alagad ni Simon Mago.? . S. Ang humifigi 0 nagbibigay nang salapi, na parang binibili ang pagtanggap nang anumang Sacramento: at ang nafigafigaco 0 nagsusubo nang salapi, 0 ibang bagay; na matitimbafigan nang pilac, nang magcamit nang catungculan 0 capangyarihang nauucol sa pagaalaga at cagalifigan nang mga calulua, sapagcat ibinabaual nang Santa Iglesia 路 ang pagbibili nang mga bagay na ito, na hindi matitimbafigan nang anumang cayamanan dito sa lupa.

499-

Ano ang buhay ni Guinoong Santa Maria, niyong macapanaog na ang Dios Espiritu Santo? S. Pagcayari nang mahal na Pasion at pagcamatay nang ating Pafiginoong Jesucristo, iniuwi na ni San Juan Evangelista sa caniyang bahay ang Poong Vir- . gen 'Maria, at doon inalagaan at iginalang na parang tunay na ina. At bagaman manifigas ang pagnanasa nang bunying Virgen na siya ay maparoon na sa Lafigit, nang maquita at macasama ang Anac niyang si Jesus, inibig nang Dios na siya ay mabuhay nang mahabang panahon dito sa lupa, nang maharap niya, at maalagaan sa pafigafigaral ang mga bagong nagbabalic loob, at cumiquilala sa Dios at sa Santa Iglesia. T. IIang taon ang buhay nang mahal na Virgen dito sa lupa f S . . Humiguit sa pitong pu: at hindi nasira munti man ang' cagandahan niya, cundi bagcus nadagdagan hanggang sa camatayan, .

â&#x20AC;˘

500-

Ang pag-aquiat sa Laiigit nang Poong Virgen Ma1路ia. T. Anuano all,g himalang' nangyari, niyong pumanao ang mahal na Virgen sa buhay na ito? S. Inibig nang Dios na biglang dumating sa Jerusalem "ang mga Apostoles, na nagcalat sa maJalayong bayan, at doon sila nagpisan sa bahay na tinatahanan nang bunying Virgen, at caya naAng pagearifigig nila ang mga huling pafigafigamatay at ral, at tinanggap tuloy ang mahal na pagaquiat sa bendici6n nang maauaing Ina. At naLafigit ui quita nang tanang dumal6 sa bahay na Glti'n,oong iyon ang pagdating nang Poong Jesus, Sta. Maria. casama ang hindi mabilang na Angeles na paraparang masasaya at umaauit: at sa manifigas na pagsinta sa Dios ay agad pumanao ang mahal na calulua nang Virgeng Ina, at inihatid sa Lafigit nang Anac niyang si Jesus. At agad lumiuanag ang boong bahay, at cauiliuili ang bafigong humalimuyac, at lalong dumami ang taong dumalo, sa pagnanasa nilang maquita ang bangcay na ualang casing ganda: at ang balang maysaquit na dumulog at humalic sa paa ng malualhating Virgen, ay agf(d -natua at gumaling.

501-

Ang Poong Virgen Maria, na pinutufigan nang corona nang Santisima Trinidad. Sinaputan at dinala sa halamanan nang Getsemani ang catauan ni Maria, at doon inilibing sa isang hucay na sadyang pinagyaman, at talagang inilaan sa mahal na bangcay, at hindi mabilang ang taong sumama sa libing na iyon at inibig naman nang Dios na macaaliw sa lumbay at hapis nilang lahat ang ualang humpay na pagpupuri at pag-aauit nang mga Angeles, at ang bafigong humahalimuyac, na bumucal sa baunan, at lubhang nacaliligaya. Pag.dating nang icatlong arao, sumilid ang calulua ni Maria sa mahal niyang catauan, at siya ay muling nabuhay, at umaquiat sa Lafigit, at doon pinutufigan nang corona nang Santisima Trinidad, at caya ang puri at bati sa caniya nang tanang lumulualhati sa Lafigit, at nating lahat dito sa lupa, ay Anac fig Dios Ama, Ina nang Dios Anac, at Esposa nang Dios Espiritu Santo. T. Paano ang pagcatanyag na ang catauan ni Guinoong Santa Maria ay naroon na sa Lafigit? S. Pagcaraan nang icatlong arao mula niyong malibing ang mahal na Virgen, ay hindi na narifigig ang

502-

musica nang mga Angeles, at nagcataon naman dumating si Santo Tomas, na hindi caharap sa pagpipisan nang mga ibang Apostoles: at inibig figa nang Dios na ganoon ang mangyari, nang mapatotohanan nilang lahat na ang catauan nang Mahal na Virgen ay naroon na sa Lafigit. Nalumbay at nanafigis ang Apostol Santo Tomas, at malaquing totoo ang dalamhati nang caniyang puso, dahilan sa hindi na dinatnang buhay ang Virgeng Imi, at caya hinifigi cay San Pedro at sa mga ibang Apostoles na pabucsan ang libifigan, nang maquita.man lamang niya ang mahal na catauan ni Maria: at minagaling naman nang tanang mga Apostoles ang ganoong bagay, nang guminhaua ang loob ni Santo Tomas; datapua niyong maalis ang batong nacataquip, at uala nang naquita sa !ibifigan cundi ang sapot na lamang, na humahalimuyac nang bafigo: at pagdaca ay lumuhod na sila at sumamba sa Dios, at sinampalatayanan nila at ipinatanyag na ang calulua at catallan nang calinislinisang Virgen ay naroon na sa Lafigit, sapagcat inibig nang Dios na malllbos ang calualhatian ni Maria, bago mangyari sa huling arao ang muling pagcabuhay nang taong lahat. ( * ) T. Cailan ipinagsasaya nang Santa Iglesia ang pagaquiat sa Lafigit ni Guinoong Santa Maria? S. Sa icalabing limang arao nang bllan nang Agosto. T. Ano ang buhay at asal nang mga bagong cumiquilala at nagbabalic loob sa Dios niyong panahon nang mga Apostoles? S. Hinaharap nilang masaquit ang paggaua fig cabanalan, at iniifigatan sa tllnay na pag-iibigan ang mahusay na pagcacasundo; at caya ang caramihan nang ayao maquinig, nang anumang aral, ay nahicayat din sa magaling, dahilan sa naqu.iquita nilang magandang asal nang mga cristianos. T. Ano ang nagpapatibay nang loob nang mga taong sumasampalataya at cumiquilala sa Dios dahilan sa pafigafigaral nang mga Apostoles? S. Ang paghifigi nang aua sa Dios, at ang malimit na (*) De sermone Sancti Joannis Damasceni: in Brev. Rom. de 18 Augusti.

503-

pagtanggap nang mahal na catauan at dugo ni Jesucristo sa Santa Com union. T. Ano ang lalong ipinaguiguing dapat nang mga cristianos na sila ay paquinggan nang Dios? S. Ang mahusay na pagcacasundo, at pagtitipon nila cuug nananalafigin, sapagcat ipinafigaco ni Jesucristo na cung saan na1'oon ang dalaua 0 tatlong nananalafigin, ay naroon naman siya at napaguiguitna, at alang-alang sa mga C' rapatan at pamamaguitan niya, ay madaling ipagcacaloob nang Dios Ama ang biyayang hinihifigi nang isa at isa. T. Ano ang guinagaua nang mga nagbabalic loob cung sila ay mabinyagan na, niyong panahon nang mga Apostoles? S. Ipinagbibili ang mga lupa at ari nila, at ibinibigay sa mga Apostoles ang sal aping pinagbilhan, nang paquinabafigan at icabuhay nang ta,nang mga binyagan: at ipinamumudmod naman nang mga Apostoles ang salaping tinataggap, at nahahabilin sa canila, ayon sa cailafigan at pagcalagay nang isa at isa; at caya ualang mahirap na nagpapalimos niyong panahong yaon, at pinafigifigilagan nang mga cristianos 'ang manifigas na pagnanasa nang cayamanan dito sa lupa, yayang talastas nila na ang casaquiman sa salapi ay parang ugat, na pinanggagalifigan nang maraming casalanang. At lalong catacataca ang mga Apostoles, na nagiifig-at nang salapi nang lahat, sapagcat sila ang lalong nagpapacahirap sa 'pagcain at sa pananamit. T. Sino ang nagsinufigaling na napahamac sa pagbibigay sa mga Apostoles nang salaping pinagbilhan nang lupa? S. Isang mag-asaua na ang mga pafigalan ay Ananias at SMira: at ipinagbili figa nila ang canilang mga lupa, at dinala cay San Pedro ang salapi, at sinabi na ualang pinagbilhan cun- Ang pagea路 di iyon lamang, bago ay hindi ganoon, mat a y ill at sila ay naglihim at nagtago nang ca- Anamas at unti. At inibig naman nang Dios na ill SMira. mahalata ang casinufigaljfigan nila, at

504-

caya nagalit si San Pedro, at nafigusap nang ganito: ;, Baquit ganoon a-ng usal ninyo, at ibig ninyong madaya ang Espiritu Santo? At alipala ay nanglumo ang mag-asaua, at sila ay parang tinamaan nang lintic, pagcarifigig nila nang ganoong pafigufigusap, at biglang nabual at namatay silang dalajla. T. Baquit ipinagbibili nang mga cristianos ang mga buquid nila niyong panahon nang mga Apostoles? S. Sapagcat bihira ang mayamang nagbabalic loob sa Dios, at napabibinyag: at caya cung ualang aasahan cundi ang inaani lamang taon-taon sa lupa nang mga cristianos, y hindi masusunod ang nina nasa nila na paquinabafigan at icabuhay nang calahatan. At parati naman nilang naaalaala ang sinabi nang ating Pafiginoong J esucristo na dahilan sa catigasan nang loob at malaquing casalanan fig mga taga Jerusalem, ay hindi na malalaon ang capahamacan nang bayang yaon, at papasuquin figa at sisirain nang mga ibang bayan, at sasamsamin ang tanang pag-aari at cayamanang naroon: at caya binibitiuang madali ang mga ari at lupa nila, nang huag na nilang alalahanin cung dumating ang arao nang pagcasira nang Jerusalem. T. Ano ang naisipan nang mga Sacerdotes at punong bayan nang mga Judios, niyong maquita nila na marami ang cumilala 'sa Dios dahilan sa pafigafigaral nang mga Apostoles? S. Pinagcaisahan nilang lahat na dapat sansalain ang pafigafigaral nang mga taong yaon, at sila ay pngbalaan, 0 parusahan nang mabigat, at agad pinasunggaban, ang mga Apostoles, at ipinahatid sa mga hucuman nila, at tinanong cung sino ang nagturo, at nagbigay sa canila nang capangyarihan, at sila ay nafigafigahas mafigaral sa tao, at binabago nila ang mga ugali, at ang dating pagsamba sa Dios, at guinugulo ang catahimican nang bayan: at ito ang is inagot nang mga Apostoles: Ang Poong si J esucristo, na tinampa-lusa-n ninyo a-t pina-himpa-n, a-t pina-ta-y sa- isa-ng Cruz, a-y siya- a-ng nagtm'o a-t na-gbigay

505-

sa amin nang malaquing capangyarihan at iniaaral nga namin sa lahat na路 si J esuc'risto ang dapat quilalaning tunay na Pafiginoon, at Dios na ncwauauala nang casalanan, at macapagliligtrhs sa atin Sit cama- . tayang ttalang hanggan: at natatalastas namin at pinatototohanan na siya ang mahal na Mesias, yayang naganap sa pagcatao niya Cing mga hula at pangaco nang mga Profetas, at siya ang gurnaua nang malalaquing himalang naq~titct 路namin. at carni ay mga sacsi nang calualhatian nan[f muling pagcabuhay niya. At hindi mctgbabago ang pafigafigaral namin nctng ganoon, cahit ualan g sumampalataya at magbalic loob, at cam.i ay pahirapan at patain nang mga macapangyarihan dito sa lupa.

Ano ang nangyari sa mga Apostoles dilhilan sa catapafigan nang loob, at pagsagot nang tapat sa mga hucom nang mga Judios? S. Inutos nang mga tampalasang hucom nang mga Judios na sila ay hampasin, hanggang sa maquita ang pag-agos nang dugo at ibinala sa canila ang camatayan, cung ituloy nila ang pagtuturo nang aral nang ating Pafiginoong J esucristo. T. Iquinasira baga nang loob nang mga Apostoles ang pananampalasan sa canila nang mga J udios? S. Lalong tumapang at natua silang lahat, yayang ninanasa nilang dalitain ang madlang hi rap at camurahang nasapit nang Poong Jesus, at minamatamis'nila ang anumang cahihiyan at ang camatayan, nang matularan ang canilang Maestro: at caya niyong sila ay paualan, itinuloy na para nang dati ang pafigafigaral sa Jerusalem, at gayon din naman sa mga-bayan nang Judea, sa Samaria at sa Galilea. T. 路 Ano ang isang himalang guinaua nang Dios, nang lalong tumibay ang pananampalataya nang tao sa aral ni San Pedro? S. Ang nangyari sa isang ciudad na ang figalan ay Jope, sapagcat sa ciudad na iyon ay namatay ang isang babaing may magan- Ang muling dang asal na si Tribita ang figalan, at pagca,buhay minamahal nang lahat, sapagcat lub- ni Tabita.

506-

hang maauain, at siya ang parang inang nagpapacain at nagbibigay nang damit sa mga balo at ulila, at ibang mahihirap: at caya dumulog cay San Pedro ang mga cristianos, at isinamo na sila ay caauaan sa ganoong pafigufigulila, at ipagcaloob sa canila na ang babaing yaon ay mabuhay na muli. At pinaquinggan nang Santo Ap6stol ang pagsamo sa caniya, at pagdaca ay nanalafigin at saca tinauag ang babaing patay, at inutos na siya ay bumafigon, at agad namang natua at natiguilan ang tanang caharap, sapagcat si Tabita ay muling nabuhay, at madaling nagbafigon sa hihigan, at nabuhay pa nang mahabang arao, at nanatili sa dating cagandahan nang asal, at pagcamaauain niya. T. Ano pa ang isang hirap na nasapit nang mga Ap6stoles sa Jerusalem? S. Dinaquip naman si San Pedro, niyong malapit na ang fiesta nang Pascua at quinulong sa Ang icala-. isang madilim na bilangguan, at binanuang pagdatayan nang labing anim na soldados, quip cay S. alinsunod sa utos nang ap6 ni Herodes Pedro. Ascalonita, na _si Herodes Agripa ~ng figalan, at ang banta nitong lilo ay patain ang Santo Ap6stol, pagcaraan nang Pascua. T. Baquit naisipang patain ni Herodes Agripa ang bunying Principe nang mga Ap6stoles? S. Nang siya ay macatuaan, at ariing caibigan nang mga Judios, yayang talastas niya na ang mga taong ito ay lubhang nagagalit sa mga cristianos. T. Nangyari baga ang masamang banta ni Herodes Agripa cay San Pedro? S. Hindi nangyari, sapagcat niyong gabing bago duma~ing ang arao na itinacda nang lilo, ay pumasoc sa bilanguan ang isang Angel, na sinugo. nang Dios, at alipala ay biglang nacalag at nalaglag ang dalauang tanicalang natatali sa catauan ni San Pedro, at agad namang -nabucsan ang mga pintong nasususi: at caya nagtindig at lumacad ang bunying Ap6stol, at hindi namalayan nang mga bantay ang

-路507 -

paglabas niya sa bilangguan. At ito ang malaquing himalang ipinaalaala sa atin nang Santa Iglesia sa fiesta ni San Pedro Advincula sa unang arao nang buan nang Agosto. T. Ano -ang naguing bufiga nang himalahg nangyari cay San Pedro, sapagcat siya ay hinafigo liang isang Angel sa bilangguan? . S. ' Nalubos ang paggalang sa caniya nang mga binyagan, at quinilala nang lahat na siya ang lalong macapangyarihan sa mga catoto nang Dios, na dapat daifigan sa anumang hirap: at caya sadyang inilalabas ang mga maysaquit sa mga lansafigang dinadaanan ni San Pedro yayang gumagaling na ualailg sala ang bala.ng masayaran, 0 matapat sa anino niya. T. Ano ang guinaua nang mga Apostoles, 路niyong maquita ang pagdami nang mga binyagan, at hindi na nila macayanan ang pag-aalaga sa lahat? S: Pumili sila sa calahatan nang mga Discipulos fig pitong banal, na pinafiganlang Diaconos, at it inalaga sa pag-iifigat nang salaping ibinibigay sa mga mahihirap : . at biniguian naman nang capangyarihan angpitong Diaconos na An g m g a. yaon, nang macatulong nila sa pagmi- Diaconos. misa, at sa canila inihabilin ang pagsusubo nang catauan at duga ni Jesucristo sa mga dumudulog na maquiquinabang. At yayang napagmasdan nang mga Apostoles na ang pitong Diaconos na pinili nila, ay alafigan din sa caramihan nang dapat gauin, at mndi na nila maharap at macayanan ang pag-aalaga sa mga cristianos, na parating dapat pafigaralan at sangcapan nang mga Sacr:.amentos, ay pumili sila nang mga ibang disci pulos, na pinafiganlang Presbiteros 0 Sacerdotes, at ang mga piniling ito ay biniguian nang malaquing capangyarihan, ng magaua nila ang pagmimisa at pafigafigaral sa tao, at ang pagpapatauad sa mga macasalanang nagsisisi, at dumudulog sa Sta. Confesion? ' At ipinagcaloob naman nang mga Apostoles ang

508-

ganap na capangyarihan nila sa mga ilang Sacel'dotes na sadyang pin iii at nilahiran nang An g m g a Oleo Santo: at inibig nila na ang mga Obispos. piniling ito ay quilalaning puno nang mga ibang Sacerdotes, at pinafiganlang Obispos, sa macatuid, mga Pastores na tumitifigin sa catipunan nang mga ovejas ni Jesucristo. T. Ano ang isang bagay, na ipinahayag nang Dios cay San Pedro, niyong siya ay naroon sa J OP&? S. Ang pagbabalic loob nang mga Gentiles, na dating sumasamba sa mg:;t Idolos, ' at ipinahayag na figa nang mga Prof etas ang ganoong bagay, at nangyari na niyong sambahin nang tatlong Hari ang ating Pafiginoong J esucristo sa Belen nang maquilala nang lahat ang malaquing camalian nang mga Judios na palalo, at ang isip figa fig mga taong ito ay hindi paquiquilala sa mga Gentiles ang Dios na totoo, at hindi nila paquiquinabafigan ang pagsacop sa tanan. T. -Paano ang pagtauag nang Dios sa mga Gentiles? S. Inibig nang Dios na matutuhan nilang tanggapin Ang Santo Bautismo, nang sila ay macauala sa pagcaalipin nang Demonio, at mapisan sa Santa Iglesia na para nang mga Judios. At ang ganoong pagpipisan nang mga Gentiles at Judios na binyagan, ay siyang pinafigafiganlang bayan nang mg1\, cristianos. T. Papaano ipinahayag nang Dios cay San Pedro ang pagtauag sa mga Gentiles, niyong siya ay naroon sa ciudad nang Jope? S. Tsang arao na si San Pedro ay naroon sa caniyang bahay at nananalafigin, ay biglang naidlip at parang naualan nang loob, at sa lagay na yaon Ang pagtaay nacaquita nang isang malaquing cunag nan g mot na nanggaling sa Lafigit, at nagcaDios sa mga cabuhol ang mga dulo: at ang tifigin Gentiles. niya sa cumot, ay ' parang isang sisidlang puno nang maraming hayop na marurumi, na hindi dapat canin, sapagcat ibinabaual nang Ley ni Moises, at nacarifigig naman siya nang isang nafigufigusap, na ang uica ay patain

509-

niya at canin ang mga hayop na yaon. Nagtaca si San Pedro, at sinabi na hindi niya macacain ang mga ganoong hayop, sapagcat marurumi: at tumutol naman ang unang nafigusap at ang uica ay hindi na niya dapat ariing marumi ang nilinis nang Dios: ~t biglang nauala ang cumot. Niyong matapos ang pananalafigin ni San Pedro, at iniisip niya cung ana ang cahulugan nang ganoong bagay na naquita, ay mayroong tatlong lalaquing nanggaling sa ciudad nang Cesarea, na tumuctoc at tumauag sa pinto nang caniyang bahay: . at sinabi nang mga lalaquing yaon na sila ay sinugo nang isang Centurion sa Roma na nagnanasang ma tuto nang dilang bagay na nauucol sa pagtanggap nang Santo Bautismo, at caya isinamo nila sa mahal na Apostol na siya ay pumaroon sa Cesarea, nang masunod ang ninanasang magaling nang Centurion. Ang nasabing Centurion na si Cornelio ang figa-,lan, ay parating causap at casalo nang mga cristianos, at hindi miminsang narifigig niya na ualang ibang Dios na totoo cundi si J esucristo, at siya lamang ang dapat sambahin: at agad namang isinaloob na hindi camailan ang pananampalataya at aral nang mga cristianos, sapagcat naquiquita niya ang cabaitan at cagandahan nang asal nila. At naisipan ang paghifigi sa Dios arao-arao na liuanagan ang caniyang pag-iisip, at patapafigin ang caniyang loob, fig matuloy na ang ninanasa niyang masaquit na siya ay maguing cristiano; at nauili sa paglilimos, at sa paggaua fig mga cabanalang asal, bagaman hindi pa niya naquiquilala ang I!).alaquing carapatan at paquinabang fig anumang cabanalan, cung sinasamahan fig tunay na pananampalataya, sapagcat hindi pa siya binyagan, at sinunod lamang niya ang Ley natural, 0 catuirang itinuturo fig pagiisip, na parang Hao na nacaliliuanag at nagpapaquilala fig masama at magaling. Pinaquinggan nang Dios ang mga pananalafigin ni Cornelio, at ipinasabi sa caniya sa isang Angel na siya ay dumulog sa Principe nang mga Apostoles,

510-

nang maalaman niya cung ana ang cailafigang gauin: at caya nagsugo si Cornelio nang tatlong lalaqui, at ipinahanap niya si San Pedro. At natalastas naman ni San Pedro, pagcaquita sa tatlong lalaqui, na ang mga Gentiles ang tunay na calarauan nang mga hayop, na naquita niya at pinangdirihan: at inisip na matatanggap na sa Santa Iglesia ang mga Gentiles, at mabibinyagan na sila na para nang mga Judios: at agad natua at pumaroon sa Cesarea, nang maituro cay Cornelio ang mga miste~ios na dapat malaman nang taong binyagan. Pagcatapos nang pafigafigaral, naquita nang lahat ang pagpanaog nang Dios Espiritu Santo, at nahalata ni San Pedro na si Cornelio, at ang mga ibang Gentiles na naquinig nang aral, ay quinasihan nang mabisang gracia, sapagcat sila ay biglang natutong mafigusap nang sarisaring uica, na para nang mga Ap6stoles: at natalastas ni San Pedro na totoong tinatauag nang Dios ang mga Gentiles, dahilan sa nangyaring himala, at agad bininyagan si Cornelio, at ang tanang caharap, na naquinig nang aral. T. Ano pa ang isang himalang naguing dahilan nang pananampalataya nang mga Gentiles? S. Ang pagbabalic loob nang isang alilang lalaqui; na pinafigafiganlang Eunuco, at parating casama nang Reina sa Egipto, na si Candace ang figalan. T. Paano ang nangyari, at natutong sumampalataya sa Dios na totoo ang alilang Eunuco nang Reina Candace? , S. Inutusan nang Dios ang isang Angel, at ipinasabi sa isa sa pitong Diaconos na si Felipe ang figalan, na siya ay lumacad at pumaroon sa ilang: at agad namang guinanap ni San Felipe ang ganoong utos, at maghapong lumacad, na ualang sinu,s unod cundi ang calooban nang Dios, at hindi nalalaman cung saan hahangga. Datapua nasalubong din niya at naquilala tuloy ng Eunuco, sapagcat siya ay binati, at pinagpaquitaan nang loob, at inanyayahang umupo at sumama sa sinasaquiang carro. Napagmasdan ni San Felipe na binabasa nang

511-

Eunuco ang mga hula nang Profeta Isaias, na nag- ' sasaysay na ang Poong Jesus ay hindi umimic mun- · ti man, at parang maamong oveja, niyong ihatid sa camatayan: at tinanong ni San Felipe, cung natatalastas niya ang hulang yaon, at ang uica nang Eunuco ay hindi, at ibig figa niyang malaman cung ana ang cahulugan. Nafigusap si San Felipe, at sinabi na ang hulang yaon ay nauucol sa ating Pafiginoong Jesucristo, Anac nang Dios, at Dios na totoo, na nagcatauang tao, at nagpacasaquit at namatay sa Cruz, nang mapacagaling ang taong lahat, na hindi macapasoc sa Lafigit dahilan sa casalanan ni Adan. At madali namang tumibay ang pananampalataya nang Eunuco, sapagcat inibig nang Dios · na agad mamufiga nang magaling ang iniaral ni San Felipe: at yayang nacaquita sila nang tubig na burnubucal sa lansafigang dinadaanan, isinamo nang Eunuco na siya ay binyagan na, at pumayag naman si San Felipe, at • nagpaalaman na silang dalaua, at naghiualay na parang magcaibigan. T. Ano ang.isang bagay na pinagtalunan niyong pa. nahon nang mga Ap6stoles? S. Ang halas 6 sugat na dating guinagaua sa catauan, at pinafigafiganlang Circuncision, sapagc.a t isinaloob nang mga Judios na dapat ituloy ang ugaling pagsunod sa m:ga utos nang Ley Antigua: at cayiJ. ang uica nila ay cailafigan ding halasan sa catauan ang mga Gentiles, na binibinyagan, yayang inibig n'a ng ating Pafiginoong Jesucristo na siya naman ay halasan: nang malaman dao nang tao na hindi lulualhati sa Lafigit ang sinuman, cung hindi tanggap"in ang Bautismo at ang Circuncisi6n. Ngunit nagtipon sa Jerusalem ang mga Ap6stoles, at pinagcaisahan nilang lahat na hindi na cailafigan ang Circuncisi6n sa mga cristianos, cundi ang Bautismo lamang, at ang pagsunod sa mga aral at utos nang Santo Evangelio. T. Sino ang pinafigafiganlang Protomarti?·, sapagcat siya ang unaunang nagdalita nang camatayan dahi-

512

Ian sa pananampalataya sa ating Pafiginoong J esucristo? 8i 81. EsteS. Si San Esteban, isa sa pitong Diaconos na lubhang quinagalitan nang mga ba.n. Judios, sapagcat sila ay parating pinafigafigaralan at hinihicayat sa magaling: at ang guinaua nang mga tampalasan ay pinagbatuhanan, hanggang sa mamatay. T. Ano ang cahulugan nang uicang Martir? S. Ang Martir ay parang sacsi. T. Baquit pinafigafiganlang Ma1路tires, 6 mga sacsi. ang mga taong nananatili sa pananampalataya, cahit sila ay pinahihirapan at pinapatay? S. Sapagcat ang catibayan nang loob nila ang lalong nagpapatotoo nang catuiran nang aral ni Jesucristo sa Santo Evangelio. T. Ano ang isang bagay na nasasabi sa Sagrada Escritura, na nangyati sa pagpatay nang iIiga Judios cay San Esteban? S. Ang inasal nang isang bagungtao, na si Saulo aug figalan, sapagcat siya ang nagpaquita nang lalong ~alaquing galit sa may magandang palad na Martir, at siya ang nag-ifigat nang damit na hinubad nang mga tampal:;tsang bumato. T. Baquit tinandaan ang inasal ni Saulo cay San Esteban? S. Sapagcat cung gaano ang laqui nang galit niya sa mga cristianos, ay ganoon din naman ang himala nang pagbabalic loob niya sa Dios. T. Ano ang dahilan nang calupitan ni Saulo sa mga cristianos, at paano ang nangyari sa pagbabalic loob niya sa Dios na totoo? S. Nagalit si Saulo sa ating Pafiginoong Jesucristo, sapagcat ualang narifigig sa caniyang cabataan, cundi ang masasamang aral nang mga palalong Judios, na nagturo at nagpalaqui sa caniya: caya madaling natutuhan at isinaloob angpagpapahirap sa mga cristianos, at .hinifigi sa mga Hucom at Sacerdotes nang mga Judios na siya ay .pabayaang gumala sa Jerusalem, at pahintulutang pumanhic sa

. -

513 -

bahay nang sinumang binyagan, at ang uiea ay pipilitin niyang ipasusumpa si Jesueristo sa mga taong yaon, at ang balang lumaban, ay agad dadaepin at pahihirapan. Nasunod ang ninanasa ni Saulo, at ipinaquilala sa lahat na siya ang lalong malupit na eaauay nang mga eristianos. Hindi nageasiya sa loob ni Saulo ang Ang pagbapagpapahirap sa mga binyagan sa Jeru- baJie loob ru salem, at nasunod ' din naman ang nina- Saulo. nasa na siya ay pahintulutang pumaroon sa eiudad nang Damaseo, sapageat ipinaiigaeong hahanapin niya, at dadaepin ang mga binyagan sa ciudad na yaon. Datapua isang tanghaling tapat niyong siya ay malapit na sa Damaseo, ay biglang nacaquita nang isang malaquing liuanag 6 sinag, na nanggaling sa Lafigit, at tumama sa dalauang mata niya: at alipala ay naualan siya nang loob, at nanglumo at nahulog sa sinasaquiang eabayo, at naeariiigig tuloy nang ganitong panguiigusap: Saulo, Saulo; i, ano at aeo ay pinahihirapan mo, at parating inuusig at pinagbabantaan nang masama? .

Naiigusap si Saulo, at tinanong eung sino ang bumati sa eaniya nang ganoon, siya'y sinagot nang ganito: Si Jesus na quinagagalitan mo, ang sumalubong at bumati sa iYo, sapageat ieao ay talagang gagauing Ap6stol at eaibigan niya: eaya masasOr yang la1nang ang pagud mo, at hindi mo matatangguihan ang pagtauag eo sa iyo. Nasindae at nataeot si Saulo, at muling tumanong nang ganito: Ano ang aquing gagauin figayon, Panginoong eo, nang masunod ang ealooban mo? At ito ang narifigig na isinagot sa eaniya: ' Tumindig ea at ituloy mo ang pagpasoe sa Damaseo, at doon eo ipahahayag sa iYo, eung ano ang gagauin mo.

At agad namang nabalisa si Saulo, sapageat ang loob niya ay binago na at pinatapang Rang eapangyarihan nang gracia, at hindi na -siya napalagay sa malaquing pageaibig na masunod na_madali sa horas na iyon .ang ealooban nang Dios, at pagdaea ay .

514 -

tumindig. Datapua hindi nacalacad, sapagcat siya ay binulag nang matinding ~liuanag, na tumama sa dalauang mata niya: caya inacay na lamang, at ipinasoc sa ciudad nang Damasco, at ipinanuluyan sa isang bahay: tatlong arao na hindi cumain at uminom nang anuman, at ualang guinaua cundi manalafigin. T. Ano ang nangyari sa icatlong arao nang pananalafigin ni Saulo, niyong siya ay bulag, at naroon .s a Damasco? S. Ipinahayag nang Dios ang himalang nangyari cay Saulb, sa isang taong banal na si Ananias ang figalan, at Obispo sa Damasco, ang uica ni San Agustin: at ang guinaua ni Ananias ay pumaroon sa bahay na tinatahanan ni Saulo, .hinipo at pinagaling ang pagcabulag niya, at nafigusap nang ganito: Capatid cong Saulo, ang Poong Jesus na surnalubong at turnauag sa iyo sa /ansaiigan, ay siva ang nagsugo sa aquin, at iniutos niya na pagalingin co ang pagcabulag rno, at sabihin tuloy sa iyo na ica.o ay pinili at 'it'inilaga sa pangaiigaral, nang rnaipaquilala rno ang carnahalan at capangyarihan niya sa rnga Hari at bayan dito sa lupa. Tanggapin rno ang Santo Bautisrno, at icao ay lurnacad na at rnangaral, nang paquinabaiigan nang tao ang rnataas na catungculan at rnga biyayang ipinagcaloob sa iyo na.ng ating Paiiginoong Jesucristo.

Ano ang inasal ni Saulo, niyong siya ay mabinyagan na? S. Nilibot ang mga bayan, at hindi natacot mafigaral at magturo sa lahat na hindi na dapat sundin nang taong binyagan ang mga utos ni Moises, cundi ang mga aral at utos nang Ley de gracia. Natalo at nahia ang mga palalong Judios, na ualang mailaban sa malaquing carunufigan ni Saulo, cundi ang dating catigasan nang loob at calupitan nila, at natua at nagtagumpay ang mga alagad ni J esucristo, yayang nagbalic loob, at naguing pintacasi at caibigan ang lalong malupit na caauay nila.

515-

Ano ang naguing pafigalan ni Saulo, niyong siya ay mabinyagan? _ S. Pablo ang ipinafigalan sa caniya: at pinagcalooban siya nang Dios nang malaquing capangyarihan sa paggaua nang anumang cababalaghan, at caya ang damit na masayad sa catauan niya, ay macagagaling sa mga maysaquit. T. Ano ang naisipan nang mga Ap6stoles, nang tumibay ang pagquilala sa Dios nang mga Gentiles? ~. Minagaling nila ang maghiuahiualay, at cumalat sa boong sangtinacpan.

Si Sun T.

Mc~teo

516-

Apostol ut Evungdistu.

Ano ang guinaua nang mga Apostoles, bago itinuloy ang inacala nilang paghihiualay? S. hmtos cay San Mateo na siya ay sumulat nang isang maicling casaysayan nang pinagdaanang buhay ni Jesucristo, nang masunod ang ninanasa nang mga taga Judea: at ang sulat na iyon ay pinafiganlang Evungelio. T. Anuano ang isinulat nang mga Apostoles at Evangelistas? S. Ang dilang bagay na guinaua ni J esucristo, na naquita nang canilang mga mata, at ang iniaral na narifigig nila. T. Ano pa ang guinaua nang mga ApostQles, niyong sila ay maghihiualay, na at cacalat sa boong sangtinacpan? S. Nagtipon sila at nanalafigin, at humifigi nang aua at tulong sa Dios Espiritu Santo, at sac a nila hinusay at pinagcaisahan ang dilang bagay, na dapat sampalatayanan, at ituro sa mga binyagan: at ang mga bagay na yaon ay pinagpisanpisan nil a, at parang iniligpit sa isang maicling sulat, na pinafiga-

517-

:figanlang C1'edo 0 Simbolo nang mga Apostoles, at ito ang Sumasampalataya aco sa Dios Amang macapangyayari sa lahat, na dinadasal sa uicang tagalog. Pinagcaisahan nila ang mga utos nang Dios at nang Santa Iglesia, na cailafigang sundin at pagaralan nang taong cristiano. Inacala at pinagcayarian ang mga bagay na nauucol sa pagbibinyag at sa pagmimisa, at sa paggaua nang mga ibang Sacramentos: ang mga gayac at casangcapang gagamitin, at ang mga panalafiging babasahin, at ang mga ugaling tatandaan at susundin, na pinafigafiganlang Ritos 0 Ce1'emonias nang Santa Iglesia. Pinagcayarian at tinandaan ang mga bagay, na caiIafigang iaml at i)Jahayag saan man, at minagaling nilang lahat na mali pat sa arao nang Domingo ang dating pafigifigilin cung Sabado. At naghiuahiualay na sila, at ang balang isa ay pumaroon sa iba't ibang bayan 0 caparian, alil1sunod sa pinag-usapan nila: at ualang natira cundi si Santiago Menor, sapagcat sa caniya inihabilin at ipinabahala ang simbahan, at ang mga cristianos sa Jerusalem. T. Baquit inibig nang mga Apostoles na malipat sa arao nang DomJingo ang dating pafigifigilin cung Sabado? S. Sapagcat, sa arao nang Domingo nangyari ang muling pagcabuhay nang ating Pafiginoong J esucristo, at ang pagpanaog nang Dios Espiritu Santo. T. Yayang minagaling nang mga Apostoles ang gumala at mafigaral ,sa malalayong bayan, at alam nil a na sila ay dadaan at maglalacad sa mga bundoc at parang, at ang caramihan nang路 taong macacausap ay hindi pa cumiquilala sa Dios, at ualang ipinafigafigahas cundi ang canilang sariling lacas at calupitan, i, naghanda baga sila nang salaping babaunin, at mga casangcapang mailalaban? S. Hindi nacaligalig sa mga Apostoles ang anumang bagay, sapagcat sila ay nanafigan lamang sa malaquing aua .at capangyarihan fig Dios, ria ipaquiquilala nila sa tao. Ualang sandata at anumang inihanda cundi ang cababaan nang loob, at ang

518-

pagdadaJita sa anumimg hirap at camurahan: at ualang itinalagang mga paraan cundi ang catibayan at catuiran nang mga aral na ituturo, ang capangyarihan sa paggaua nang anumang himala, at ang tunay na cabanalan, at maningas na pag-ibig sa capua tao. T. Ano ang guinaua nang mga Apostoles sa mga bayang nilibot, nang maparati ang pananamparataya at ruga aral na itinuro nila? S. Nagpatayo sila nang mga simbahan, at inihabilin sa isang Obispo at mga ilang sacerdotes ang pagaalaga sa mga naquiquinig nang iniaaral nil a, at napabinyag. T. Alin ang pinacaulo nang mga simbahang ipina. tayo nang mga Apostoles? S. Ang simbahan sa Roma, sapagcat si San Pedro ang nagpatayo, at doon niya inilagay ang luclucan , nang daquilang capangyarihang igui'llauad ni Jesucristo sa caniya. . T. Baquit minagaling ni San Pedro na maguing tahanan at luclucan nang Sumo Pontifice ang ciudad nang Roma, na pinaghaharian nang mg-a Emperadores? S. Inibig nang Dios na ganoon ang mangyari, sapagcat ang Roma ang pinacaulo nang mga ibang caharian sa boong santinacpan.: at natalastas ni San Pedro na cung magbalic Ioob, at sumampaltataya sa Dios na totoo ang mga Emperadores sa Roma, ay susunod na madali ang caramihan nang mga bayan at cahariang nasasacupan nila. T. Pinagcahirapan baga nang mga Apostoles ang pagpapatanggap nang aral nang Santo Evangelio sa mga Gentiles? S. 00, sapagcat lumaban din ang mga Gentiles na para nang mga tampalasang Judios,' at caquilaquilabot ang inasal nila sa pagpapahirap sa mga cristianos. T. Anuano ang guinaua nang mga Gentiles, na nagpahalata nang malaquing galit nila sa mga cristianos? ~.

- 519S. Mayroon silang tinatalian sa isang Ang pagp"," paa lamang 6 sa isang eamay, at sapaib.~rap ea ibinibitin, at pinapatauan nang ma- nan g mga bigat ang eamay 6 paang naealauit, Gentiles sa nang mabatae at luminsad ang mga mga cristlacasucasuan nang boong catauan. Ang nos. mga iba naman ay dinadaganan nang mga cahoy 6 batong mabibigat, na nacadudurog nang buto, at binabantayan sa ganoong pagpapahirap hanggang 'sa mainis at mamatay. Cung minsan naman ay hinuhubaran ang caauaauang pahihirapan, at saca quinacayod ang laman nang mga suclay 6 cueong patalim; at cung matapos ang ganoong pagpapahirap, ay quinueulong sa isang madalim na bilangguan, na sinabugan at quinalatan 路 nang sarisaring tinie at bubog. Mayroon silang inaalisan nang路 ilong, 6 pinuplltlan nang dila, mga camay at taifiga, at pinababayaang buhay, nang mapafigilablltan at matacot ang balang macaquita. Cung minsan ipinahahampas nang cata- . cot tacot, nilalaguian nang bacal 6 tinga ang mga dulo nang pamaio, at hindi hinuhumpayan hanggang sa mahapo ang humahampas. Ang mga iba naman ay hinuhubaran at nilalahiran nang puiot ang boong catauan, at saca iguinagapos,. nang matagai ang paghihirap dahilan sa siguid nang mga iafigao at langgam. Cung 路minsan inillllubog ang mga caauaaua sa isang malaquing cauang puna fig lafigis na cumuculo, 6 quinuculong caya sa isang sisidlang tan so, na cung tignan ay parang' toro, at guinagatllfigan sa dacong labas, nang masafigag ang caauaauang quinulong. Ang mga iba naman ay inaalisan fig balat ang boong catauan, at sa lagay na yaop. ipinatatanao sa tao, hanggang sa mapatdan nang hinifiga. At mayroon silang hinuhubaran, at iginagapos sa isang tulos, at saca pinapahiran ang boong catauan nang lafigis 6 sahing na tinunao 6 anumang bagay, na maliuag patain cung nagninifigas, malaqui ang tua nila, cung masulsulan na fig

520-

apoy, at maquitang nagliliab, hanggang sa IIlapugnao ang pinahihirapan nang ganoon. T. Ano baga ang casamaan nang asal nang mga cristianos, at sila ay tinatampalasan at inuusig na masaquit nang mga Gentiles. S. Uala silang guinagauang hindi matuid, at naquiquita nang lahat na guinaganti nila nang cagandahan nang loob ang mga palamarang nagpapahirap, at ipinananalafigin pa ang mga sumusumpa sa canila. S. Baquit pinahihirapan nang mga Gentiles ang mga binyagan? S. Sapagcat ang cabanalan at pagpapasunod nila nang magaling, ay parating iquinahihia nang mga Gentiles, na ualang hinaharap cundi ang pagsamba sa mga Idolos, at ang paggaua nang anumang bagay na casalanan: at nacararagdag naman nang calupitan nila ang pagsulsol nang Demonio, na totoong: nagngifig'itfig',lt at nahahapis, sapagcat naquiquita na ang pagdami nang mga binyagan, ay nacasisira nang malaquing capangyarihan nil a, na malaon nang inilulupig sa tao dahilan sa casalanan ni Adan. T. Sino sa mga Apostoles ang gum ala at nangaral sa caharian nang Espana? S. Isa sa mga lalong minahal nang ating Panginoon, na pinangangalang Santiago Mayor, capatid ni San Juan Evangelista, at caya quiniquilalang pintacasi nang Espafia ang naturang Apostol. T. Baquit Santiago Mayor ang pamagat nang isang Apostol? S. Sapagcat Tiago naman ang figalan nang Apostol na naguing Obispo sa Jerusalem, at ito ang pinangalanlang Santiago Menor. T. Paano ang pagcamatay ni Santiago Mayor? S. Pagcatapos nang pafigangaral sa Espana, ay nagbalic sa Jerusalem, ang bunying Apostol, at doon pinapugutan nang tampalasang si Herodes Agripa, na ualang ipinagmamagaling cundi ang maturang caibigan nang mga Judios, at caauay na malupit

521-

nang mga cristianos. Si Santiago Mayor ang unaunang mapalad na Apostol, na nagdalita nang camatayan dahilan sa pagpapatanyag nang aral ni Jesucristo: at ipinagbilin sa mga discipuios niya na dalhin sa lupang Espana, at doon nila ibaon ang caniyang catauan. T. Nasunod baga ang nasang ipinahayag ni Santiago Mayor sa mga discipulos niya, bago namatay? S . 00, sapagcat itinapon na lamang at pinabayaan nang mga palamarang J udios ang mahal na bangcay nang bunying Apostol, na pinugutan, at cay a pagcagabi ay nailigpi't nang mga discipulos, at agad nilang dinala sa sinasadsaran nang mga sasaquian sa isang uaua nang ciudad nang Jope, at inibig naman nang Dios na mailulang madali ang catauan ni Santiago sa isang sasaquiang aalis. At tumuloy na malualhati ang paglalayag nang sasaquiimg yaon, sapagcat quinalifiga nang Dios na nacapangyayari sa mga sigua at sa tubig: at pagcaraan nang pitong arao ay dumating sa lupang Espafia na pinafigafiganlang ITia Flavia sa Galicia, at ang pangaIan figayon nang bayang iyon ay Villa del PadTon. At yayang hindi pa binyagan ang mga mamamayan sa Iria Flavia niy<ffig panahong yaon, ay ini'sip nang mga discipulos na hindi dapat malagac sa naturang lupa ang catauan nang canilang Maestro, at baca tampalasanin nang mga Idolatras ang bangcay na iguinagalang nang mga binyagan, ay minagaling nila ang guamaua nang isang caba'ong na batong marmol, at do on isinilid ang mahal na catauan, at saca dinala sa isang bundoc na lubhang malayo sa Iria, at itinago ang cabaong sa loob nang isang yufigib. Dalauang a lagad ni Santiago ang tumira sa bundoc na iyon, nang maingatan at matingnan ang pinagbaunan, at niyong sila ay mamatay, inilibing naman nang mga binyagan ang mga bangcay nila sa pinagbauanan sa canilang Maestro. At palibhas a ay sumucal at naguing gubat ang bundoc sa cahabaan nang panahon, sapagcat ang mga binya-

522 -

gan ay pinagpapatay at nilipol nang mga Id6latras, nalimutan nang lahat ang malaquing cayamanimg na~atago sa lupang iyon at hindi naungcat hanggang sa panahon nang Haring si Don Alonso el Casto, icaualong daang taon ang bilang mula niyong magcatauang tao si J esucristo. T. Ano ang himalang nangyari, at nahucay ang catauan ni Santigao Mayor. S. Napagmasdan nang mga taong parating naglalacad sa mga lupang yaon na cung gabi a't madilim, ay lumiliuanag ang isang suloc nang gubat, dahilan sa maraming ilao na naquiquita, at agad, nilang ipinagbigayalam ang himalang yaon sa Obispo sa Iria, na si Teodomiro ang iigalan. Hindi isinaloob nang Obispo ang ganoong bagay, sapagcat inaring casinuiigaliiigan 0 camalian nang mga nagbabalita; datapua minaga!ing din ang pumaroon sa lupang pinagcacaguluhan nang tao, nang mausisa ang catotohanan, yayang hindi nagbabago ang mga ba!ita: at doon naquita nang dalauang Ang pageamata niya ang mga ilao na ibinabalita, euha fig eaat quinilala ang himala nang Laiigit sa tauan ganoong pagliliuanag. At nagsama Santiago nang maraming tao, at nagpahucay sa Apostol. lupang iyon: at agad namang lumitao ang cabaong na batong miirmol, at do on naquita ang isang catauang nahihiualay sa ulo, at dalauang bangcay sa magcabila. Madaling nabalitaan nang Haring Don Alonso a~g himalang nangyari, sapagcat ipinagbigay alam sa caniya nang Obispo, at alipala ay gumayac, at pumaroon sa bundoc na iyon casama ang maraming maguinoo, at mga Obispo, at ipinabuclat tuloy ang mga dati at dating sulat na nagsasaysay nang mga bagay, na malaon nang nangyari: at agad namang nacuha ang sulat na nagpapatotoo nang pagcacatago nang catauan ni Santiago Mayor, at nang dalauang alagad niya, sa lupang pinagcacaguluhan nang tao, At napasalamat sa Dios si Don Alonso, at agad nagpatayo nang isang simbahang mariquit sa lupang

523-

yaon, na pinafiganlang Carnpo ,de las EstTellas, 6 lupa nang mga bituin, dahilan sa maraming bituin 6 ilao, na nacaliuanag doon; datapua nagi;lago ang figalan sa cahabaan nang panahon, ang tauag figayon sa lupang yaon ay Compostela. Dumalo ang mga bayan, at pinagcaguluhan nang tao ang pagdalao sa Compostela, at ipinaquilala nang mga himalang nangyari na hindi cabulaanan ang mga bali tang cumalat, na nauucol sa nacuhang catauan ni Santiago Apostol. At mula niyon ay luminis na at humusay ang lupang dating masucal, at marami ang namayan doon, hanggang sa naguing ciudad na malaqui: at ipinagcaloob tuloy nang Santo Papa ang hiniling nang Obispo sa Iria, na ang ciudad na iyon ay. maguing luclucan naman nang isang Obispo, nang maharap na magaling arig lalong icadadafi~'al nang simbahan ni Santiago sa Compostela; T. Cailan nahalata nang mga castila ang pagcacalifiga sa canila ni Santiago Apostol? S. Sa mad alas na paquiquipagbaca nila Ang pagcasa mga moros, at lalo na sa nangyaring caliiiga paglalaban sa isang munting bay an na Santiago. ang figalan ay Clavijo, niyong panahon nang Haring Don Ramiro Primero: sapagcat ang pagbabacang iyon ay minulan pagcaumaga, at hindi napayapa hal1ggang sa sila ay pinapaghiualay nang cadiliman nang gabi, at nahapis na totoo ang mga cristianos dahilan sa caramihan nang napahamac sa canila, at caya inacala at minagaling ang lumayo at magtago niyong gabing yaon. Datapua nacatulog si Don' Ramiro dahilan sa malaquing pagcahapo, at sa pagtulog na iyon ay napaquita S31 caniya ang Apostol Santiago, at naiigusap nang ganito: Huag icahina nang loob mo ang nasapit nang mga cristianos sa pagbabaca; sapagcat icao ay quinacasihan nang Langit. "Hamunin mo bucas ang mga mOTos, at icao ay muling maquipagbaca, at asahan mo ang tulong nang aquing capangyarihan, .nang malubos angl pagcatalo nang mga caauay.

524-

Tumapang ang loob ni Don Ramiro ~t pagca-umaga ay muling itinuloy sa pagbabaca ang mga cristianos, at inutos na ipagsigauan nila ang figalan ni Santiago: at quinaauaan naman sila nang Dios, at napaquita sa canila ang Santo Apostol, na nacasacay sa isang cabayong maputi, at may tafigang espada, at sa isang camay naman isang estandarte .6 bandilang maputi, na quinintalan sa guitna nang isang cruz na mapula. Nalubos ang pananalo nang mga cristianos, at naquita nila ang pagcabual nang pitungpung Iibong moros, na namatay dahilan sa pamomooc niSantiago. Quinilala at tinandaan nang mga castila ang ganoon bagay na nangyari, at caya hangga figayon ay ugali nila ang ipagsigauan anz figalan ni Santiago sa paquiquipagbaca sa mga hindi binyagan. At mayroon silang ibinubuis. taon-taon sa. simbahan nang Compostela, na par ang pafigacong tinutupad, at _siyang pinafigafiganlang Voto de Santiago. T. Pinarusahan baga nang Dios ang pananampalasan at calupitan ni Herodes Agripa cay San Ang pagcaPedro, at cay Santiago Mayor? mat a y ni S. N abuloc at napuno nang uod ang boHerodes ong catauan niya, at caya nasapit ang Agripa. hirap na naguing parusa nang nuno niyang si Herodes Ascalonita, at nang palamarang si Antioco, at namatay ang lila sa malaquing pagfigifigitfigit.

525-

Ang Apostol San Pablo T.

â&#x20AC;˘

Baquit pinafigafiganlang Apostol si San Pablo, eung siya ay hindi easama sa bilang nang labing dalauang Apostoles? S. Sapageat si San Pablo naman ay tinauag at pinili ni Jesueristo, at naganap niyang magaling ang mga eatungeulan nang pagea Apostol: siya ang gumala at nafigaral sa lalong ,maraming bayan, siya ang nagpatayo at nagpayari nang lalong maraming simbahan, at hindi mabilang ang hirap na dinalita niya, at ang mga Gentiles na pinapagbalie loob sa Dios na totoo. T. Ano pa ang isang pamagat ni San Pablo Apostol? S. Siya ang pinafigafiganlang Doctor de las Gentes: sa maeatuid, ang marunong na nafigaral sa lubhang maraming tao. T. Anuano ang figalan nang mga eiudades nang mga. Gentiles, na guinala ni San Pablo, nang maipaquilala ang aral ni Jesueristo? S. Damaseo, Antioquia, leonia, Pafos, Listria, Atenas, Corinto, Efeso, -Troada, at mga iba pa. T. Cailan nafigaral si San Pablo sa Damaseo?

526-

Niyong siya ay nabinyagan na, at gumaling ang pagcabulag niya. T. Ano ang naguing buiiga nang paiigaiigaral ni San Pablo sa ciudad nang Damasco? S. Sumucal na totoo ang loob nang mga Ang pang.a,.. Judios sapagcat ang isip nila ay si San iigaral ni Pablo ang dadaquip at magpapahirap sa San Pablo. mga cristianos sa naturang ciudad; bago ay siya ang naiigaral at nagcaliiiga sa mga taong yaon, at lalong dumami ang napabinyag: at caya pinagbantaang patain nang mga lila ang bunying Apostol, cung n1aquita sa labas nang bayan. Ngunit nabalitaan nang mga binyagan ang masamang banta nqng mga Judios, at ang guinaua nila ay naghanda nang isang batulang na malaqui, at doon isinilid si San Pablo, at saca dinala sa cataasan nang cuta, at inihulog ang batulang sa dacong labas hanggimg sa sumayad sa lupa, caya nacaligtas ang bunying Apostol, at hindi namalayan nang mga Judios ang pagcauala niya sa ciudad. T. Ano ang nangyari sa Antioquia dahilan sa paiigaiigaral ni San Pablo? S. Marami ang nagbalic loob sa Dios at nagpacababa at sumampalatayang matibay na si J esucristo ang tunay na Mesias: at ang mga taga Antioquia ang unaunang natua na sila ay paiiganlang cristianos, 0 mga alagad ni Cristo. T. Sino ang dapat nating tandaan, na nagbalic loob sa Dios dahilan sa paiigaiigaral ni San Pablo sa lconia? S. lsang dalagang maraiigal na si Tecla ang paiigalan, at totoong minamahal nang boong bayan, sapagcat lubhang marunong at maganda. Pagcariiigig nang paiigaiigaral ni San Pablo, ay agad minagaling at isinaloob ang pagquilala at pagsamba sa Dios na totoo, at inaring malaquing caululan ang mga dating sinusunod na pamahiin: caya nagalit ang mga Gentiles, at inutos nang canilang Hucom na magsiga nang malaqui at si Tecla ay sunuguin; datapua hindi naano sa apoy, agad namatay, sapagcat biglang

527-

umulan. At niyong ipain naman sa mga hayop na ganid doon sa Antioquia, ay napagmasdan fig mga hunghang na ang lalong fualupit sa lahat ay umamo at Jumapit cay Tecla, at siya ang umafigil at nacasansala sa mga iba, nang huag macalapit. Agad pinaualan si Tecla nang mga caauay niya dahilan sa naquitang mga himala: at ang guinaua ni Tecla ay umui sa ciudad nang Seleucia, at doon hinarap aug paglilingcod sa Dios hanggang sa icasiam na pung taon nang caniyang buhay, at namatay sa malaquing cabanalan, at quinamtan sa lafigit ang corona nang pagca Virgen at Martir. T. Ami ang naguing bufiga nang pafigafigaral ni San Pablo sa ciudad nang Pafos? S. N arifigig ang pafigafigaral niya nang isang Pr-oconsul sa Roma na si Ser-gio ang figalan, at agad naman sumampalataya, at nacaisip magbalic loob sa . Dios, humalang at lumaban ang isang mangagauay na Judio, na si Elimas ang figalan, at nagpalalong nafigusap na ipalilitao niya ang pagcaualang cabuluhan nang mga bagay na iniaaral ni San Pablo; datapua tumutol ang Santo Apostol, at ito ang sinabi sa Judio: ciAno ang ipanaiigaiigahas l1W tampalasan, at ganoon na ang iyong paglaban sa ar-al ni Jesucristo Dios na sumacop sa iyo? lnaasahan co na hindi mauaualan nang pa1'usa ang l1~alaquing capalaluan at catacsilan mo sa Dios. Pagcatapos nang ganoong pafigufigusap ni San Pablo, ay agad nagcaroon nang bilig ang dalauang mata nang Judio, at biglang nabulag ang palamara. ,Naquita ni Sergio ang himalang nangyari, at pagdaca ay nalubos ang caniyang pananampalataya at pagbabalic loob sa Dios. '. T. Ano ang nangyari sa pangangaral ni San Pablo sa ciudad nang Listria? S. Natiguilan ang mga Gentiles, na namamayan do on, sapagcat biglang pinagaling ni San 路 Pablo at ni San Bernabe ang isang lalaquing lumpo nang ipafiganac, at sirraloob nila dahilan sa naquitang himala, na ang dalauang Apostoles ay mga dioses, na nanggaling sa Langit, at agad naisipang ahinan nang

528 -.

isang Sacrificio. Datapua guinisi ni San Pablo at ni San Bernabe ang canilang damit sa catauan, at iquinahapis na totoo ang ganoong camalian, at ipinahayag tuloy sa mga Gentiles na silang dalaua ay mag taong hamac, na mamamatay na para nang mga iba: at ualang dapat quilalanin at sambahing parang Dios cundi ang Pafiginoong lumalang nang Lafigit at nang Lupa. T. Ano ang nangyari cay San Pablo sa Atenas? S. Nacaquita siya nang isang altar, na sinulatan fig mga Gentiles nang ganitong pafigufigusap: Sa Dios na hindi naquiquilala. At pagdaca ay sinamantala ni San Pablo ang ganoong bagay, at minulan ang pagtuturo nang aral nang Santo Evangelio, at sinabi sa mga Gentiles, na ang Dios na sinasamba nila, cahit hindi naquiquilala, ay siyang Dios na macapangyayari sa lahat, na nag-iifigat sa boong sangtinacpan: at ipinahayag naman ang mataas na misterio nang Santisima Trinidad at ang pagcacatauang tao fig icalauang Persona caya mar ami ang cumilala at sumampalataya cay Jesucristo. Cabilang sa mga mapalad na nagbalic loob ang isang marunong na Fil6sofo at mahal na Hucom nang Ar路eopago (*) sa Atenas na si Dionisio ang figalan, at naguing Martil' naman: at ito ang nagpatotoo na hindi ugali cundi malaquing himala ang nangyaring pagdidilim fig boong sangtinacpan, niyong paglahuan ang Arao sa tanghaling tapat, dahilan sa pagcamatay ni J esucristo sa Cruz. T. Ano ang nangyari cay San Pablo sa pagtahan niya sa Corinto? S. Pinatuloy siya sa bahay, at iguinalang at pinagpaquitaau nang magandang loob nang isang taong mabait na si Tito attg figalan: at guinanti naman at minahal na totoo ni San Pablo ang taong yaon. T. Ano ang sadyang bagay, na guinaua ni San Pablo sa Efeso? S. Ipinaquilala sa mga bayan na sila ay dinadaya lamang, at inaaring ulol nang isang mangga(*) Ang Areopago ay Tribunal Hucom sa Atenas.

catipunan nang matataas na

529-

gauay na taga Tiana, na si Apolonio ang figalan, sapagcat ang mga himalang ipinaquiquita nang taong yaon ay mga pal'aya lamang at lalang ni Satanas, nang sila ay manatili sa pagsamba at paghahain sa mga Idolos. T. Baquit hindi nalubos ang pagtatagumpay ni San Pablo, bagaman naquilala nang tao ang cabulaanan - ni Apolonio? S. Guinulo ang loob nang cal'amihan nang isang malupit na platel'o, na si Demetrio ang figalan, at ualang ibang iquinabubuhay cundi ang gumaua nang mga munting simbahan at larauan nang diosa Diana, na sinasamba nang mga taga Efeso: yayang napagmasdan na siya ay mauaualan nang pagcabuhay dahilan sa pafigafigaral ni San Pablo, caya sisulsuIan ang tao, at ipinagsigauan naman nang mga mangmang na dapat ipapatay ang tampalasang/ pafigahas, na sum is ira nang dating paggalang at pagsamba nang mga taga Efeso sa diosa Diana. Pagcamalay ni San Pablo na siya ay pinagbabantaan nang masama, na para na nangyari sa Damasco, at lubhang pafiganib ang buhay niya, ay agad lumacad at sapilitang umalis sa ciudad nang Efeso. T. Ano ang himalang guinaua ni San Pablo sa Troada? S. Nafigafigaral siya sa isang bahay na lubhang mataas, na pinagcacatipunan nang mga cristianos dahilan sa fiesta nang Pascua, at ang guinaua nang isang batang lalaqui na si Eutiquio ang figalan, ay naupo sa dufigauan, at doon naquiquinig nang aral; datapua hindi napiguilan ang pag-aantoc, at ang nasapit ay nahulog sa daan, at biglang namatay. Pagcaalam ni San Pablo nang ganoong bagay, agad nanaog, at binuhay si Eutiquio, at saca pinagbalican ang mga cristianos, na pinafigafigaralan: hindi ipinahayag ang guinauang himala, at nafigusap lamang nang ganito: Pasalamatan natin ang Dios, at tayo ay matua, mga caibigang naquiquinig, sapa:gcat ualang nangyaring capahamacan, . at ang capatid natin ay magaZin;; at parang hindi nahulog. 34

530-

Si San Lucas Evangelista. T.

Ano ang nangyari cay San Pablo, pagcaraan nang ilang taon nang paiigaiigaral niya sa mga Gentiles? S. Nagbalic sa Jerusalem casama si San Lucas Evangelista, nang maibigay nila sa mga binyagang mahirap na namamayan doon, ang mga limos na na)igpit sa Macedonia-at sa Asia: at ang guinaua nang mga Judios, pagcaquita cay San Pablo, ay pinagbantaang patain, at ang uica nila ay siya ang nagttlturo saan man nang dilang bagay, na totoong laban sa Ley ni Moises; datapua humadlang at namaguitan ang mga soldados na taga Roma, at hindi nangyari ang ninanasa nang mga J udios, at pinagcaisahan nila na si San Pablo ay gapusin na lamang, at ihatid sa ciudad nang Cesarea, sapagcat naroon ang Gobernador, na dapat humatol sa caniya. T. Malaon bagang naculong si San Pablo sa bilangguan nang ciudad nang Cesarea? S. Isang taong mahiguit, at inutos nang Gobernador, pagcaraan nang icalauang taon, na si San Pablo ay malulan sa isang sasaquiang lalayag sa Roma, yayang"hiniiigi nang Apostol na ang Cesar ang maguing hucom na humatol sa caniya.

531-

Ano ang nangyari sa paglalayag ni San Pablo sa Roma, alinsunod sa utos nang Gobel'nador sa Cesarea? S. NasiraOat nadurog ang sasaquiang nilulanan niya, sapagcat dinatnan nang masamang panahon, at isinadsad nang hafigin sa isang capuluan, na ang figaIan ay Malta; datapua nanalafigin si San Pablo, at sa aua nang Dios ay sumapit sa -Jupa silang lahat, at ualang nalunod. At ang guinaua naman nang mga taong tumatahan sa capuluang yaon, ay dinalo at pinacain ang mga caauaauang nabasagan nang sasaquian, na paraparang naguiguinao, at nagpanifigas nang malaquing siga, nang sila ay mainitan at maguinhauahan: at naquipanalang si San Pablo. T. Ano ang himalang guinaua ni San Pablo sa Malta, niyong naquiquipanalang sa siga?, S. Dumampot siya nang isang bigquis na mga safigang tuyo, at talagang ihahag'uis sa apoy, at ualang malay na nagtago sa mga safigang yaon ang isang ahas, na hindi gumagalao dahilan sa lamig; datapua biglang nacaramdam nang in it, at aJipala ay quinag:;Lt ang camay ni San Pablo, at ayao bitiuan. Isinaloob nang tanang caharap na si San Pablo ay madaling mamamatay dahilan sa mabisang camandag nang ahas, at ang uica nila ay totoong nagagalit ang Dios sa taong Yaon, at caya napahamac nang ganoon cahit nacaligtas sa pagcalunod. Ngunit natiguilan silang lahat, niyong mapagmasdan nila na si San Pablo ay ualang guinaua cundi ipinagpag na marahan ang camay, sapagcat ang ahas ay agad napatapon sa apoy, at nauala ang bisa nang camandang, at hindi naano ang camay nang Santo Apostol. At mula niyon ay hindi na tumahan doon ang mga ahas, at sarisaring hayop na may: camandang, na dating nagcalat sa capuluang yaon. T. Ano ang nangyari cay San Pablo sa Roma? S. Dalauang taong napiit sa bilangguan, at sac a inutos nang Cesar na siya ay paualan yayang naquilala na hindi dapat hatulang patain.

532-

Ano ang guinaua ni San Pablo, niyong macauala sa pagcabilanggo sa Roma? S. Dinalao at inaliw ang mga cristianos.,sa Judea at sa Grecia, na paraparang nalulumbay at nananafigis, mula niyong mabalitaan na siya ay quinulong at ibinilanggo. IpinagJ:iilin sa mga cristianos na yaon, na sila ay manatili sa pananampalataya, at sa mga aral na itinuro sa canila: at saca nagbalic sa Roma, nang matulufigan si San Pedro sa pag-ganap nang mabigat na catungculan nang pagca ApostoL T. Sino ang nagpaquita nang lalong malaquing paglaban sa pafigafigaral ni San Pedro, at ni San Pablo sa Roma? S. Ang malupit na mangagauay na si Simon Mago, na pinafigusapan ni San Pedro, niyong nagbibigay nang salapi, nang ipagbili sa caniya ang capangyarihan nang mga Ap6stoles. At palibhal'a ay tinutulufigan nang Demonio sa pag-gaua nang sarisaring lalang at casinufigalifigan, nahicayat niya ang mga mangmang at mahinang loob na siya ay ariing Dios, at ipinafigaco sa Emperador N eron na sa ganoong arao ,ay maquiquita nang boong bayan na siya ay lilipad na malualhati at aaquiat sa Lafigit. Pagcalaan ni San Pedro nang ganoong bagay, agad inutos sa mga cristianos na sila ay mag-ayunar at manalafigin, bago dumating ang arao, na tinandaan ni Simon, nang llUag ipahintulot nang Dios na siya ay magtagumpay. Pagdating nang arao, na hinihintay nang bayan, ay napaquita si Simon Mago, at agad napaitaas, na parang aaquiat sa Ang pagca路 Lafigit, sapagcat pinipiguilan nang mamatay ni Si raming Demonios n~ fiindi naquiquita mon Mago. nang sinumafl, at caya binati at pinuri nang tao sa ganoong pagpapalalo. Ngunit nanalafigin si San Pedro at si San Pablo, at sinambit nila ang camahalmahalang figalan ni Jesus, at alipala ay nasindac at nauala ang mga pumipiguil, at ang nasapit ni Simon Mago ay biglang bumagsac sa lupa, at nabalian ang dalauang hita, nabugbog ang boong catauan, at namatay quinabucasan: at

533-

marami ang cumilala at nagbalic loob sa Dios dahiIan sa nangyaring pagcapahamac nang palalo. T. Ano ang dapat nating tandaan sa mga nangyari cay Simon Mago, hanggang sa namatay sa pagpapalalo? S. Ang pananalo ni Moises sa mga marunong na manggagauay, na ipinagmamalaqui nang Haring Faraon sa Egipto: at ang cahihiang masasapit nang palalong Antecristo sa huling arao. T. Baquit ipinahihintulot nang Dios na ang Demonio ay macagaua fig sarisaring lalang, na nacasisira fig loob nang tao? S. Nang lalong tumibay ang pananampalataya at pananalig nang mga cristianos, at nang mahalata ang pagcaualang cabuluhan at ang cabulaanan nang Demonio. T. Ano ang quinahinatnan nang madlang hirap, na dinalita ni San Pedro at ni San Pablo dahilan sa pafigafigaral? S. Ipinapatay sila nang tampalasang Emperador Neron, na lubhang nagalit dahilan sa pagcapahamac nang caibigan niyang si Simon Mago, na nagtuturo sa caniya nang maraming Ang M arti路 casinufigalifigan: at sa isang arao la- rio ni San mang quinamtan nang dalauang Apos- Podro at ni toles sa Roma ang calualhatian at pag- San Pablo. tatagumpay sa Lafigit, na iguinaganti nang Dios sa mga Marlires. T. Paano ang pagcamatay ni San Pedro at ni San Pablo? S. Ipinaco nang patiuaric si San Pedro sa isang Cruz, at si San Pablo ay pinugutan. T. Baquit patiuaric na ipinaco si San Pedro? S. ,Hinifigi nang Santo Apostol ang ganoong Rag.calagay, sapagcat isinaloob na hindi dapat sa caniya ang mapaco, na para nang pagcacapaco nang ating Pafiginoong J esucristo.

534-

San Juan Apostol at Evangelista T.

Ano ang nangyari cay San Juan Apostol at Evangelista? S. Ipinababad siya nang Emperador Domiciano sa isang tapayang lafigis na cumuculo, saAng Martipagcat ayao sumamba sa mga Idolos: at rio ni San yayang hindi naano sa ganoong pasaJuan Evanquit, at lalong lumacas sa dati, ay pigelista. napanao nang malupit na Emperador sa capuluan na Patmos, na ang figalan figayon ay Palmosa, at doon sinulat ni San Juan ang mahal na libro, na pinafigafiganlang Apocalipsi. T. Ano ang nalalaman sa libro nang Apocalipsi? S. Ang mga bagay na ipinahayag nang Dios, na nauucol sa calagayan nang Santa Iglesia hanggang sa catapusan nang Mundo. T. Baquit pinafigafiganlang Evangelista si San Juan Apostol? S. Sapagcat siya ang sumulat nang isa sa apat na Evangelios, na binabasa nang mga Sacerdotes sa Santa Iglesia. T. Ano ang nalalaman sa apat na Evangelios? S. Ang buhay at aral, at ang mga himalang guinaua

535-

nang ating Pafiginoong J esucristo, at ang l11ahal na Pasion at pagcal11atay niya sa Cruz. T. Ano ang isang bagay na nagpaquilala nang manifigas na pag-ibig ni San Juan Evangelista sa capua tao niyong icaualong pung taon nang caniyang buhay? S. Ipiuatalastas ni San Ireneo na si San Juan ay pumaroon sa isang ciudad na mala pit sa Efeso, nang matingnan at l11adalao ang mga binyagang namamayan sa ciudad na iyon, at doon nacaquita nang isang bagongtaong gentil, na nacabati at nacausap. Naquilala ni San Juan ang mataas na pag-iisip at cagandahan nang asal nang bagongtao, at isinaloob na cung marifigig ang aral nang Santo Evangelio, ay madaling tatanggapin at igagalang, at hindi tatangguihan ang paguiguing cristiano: at caya ipinagbilin sa Obispo na ang taong yaon ay turuan at haraping magaiing, at gauin ang magagaua hanggang sa mabinyagan. Sinunod nang Obispo ang bilin ni San Juan, at sa aua nang Dios ay madaling natuto, at naguing cristiano i:mg bagongtaong pinaturuan; at napagmasdan nang lahat na hindi nag-iba aug dating ca路 baitan niya. Datapua nacalifigatan nang Obispo at napabayaan sa ' paquiquisama sa mga palamarang ualang guinagaua cundi hu~icayat sa masama, at ang nasapit ay nasira ang, loob nang bagongtao, at natutong magnacao, hanggang sa naguing .puno nang mga manghaharang. Pagcaraan nang ilang taon, nagq.ing cailafigan fig Santo Apostol ang pumaroon at Idumalao sa mga bayang malapit sa Efeso, at ang ' guinaua ay naqui. pagquita sa Obispo, a~ tinanong cung ano ang lagay nang caluluang inihabilin" sa caniya: at sinabi naman 'nang Obispo na siya ay lubhang nahihia, sapagcat ang taong dapat ifigatan, ay lumayas na, at gumagala at nlj,nghaharang sa mga bundoc dahilan sa capabayaan niya. Nagpahayag si San Juan nang malaquing hap is at lumbay, at bagaman siya ay mahina na dahilan

536-

sa catandaan, ay agad nafigabayo, at pumaroon sa bundoc, nang mahanap ang caluluang naligao, at sa aua at tulong nang Dios ay hindi nasayang ang pagod niya, at madaling naquita ang hinahanap. Agad naquila).a si San Juan Evangelista nang 路 puno nang mga manghaharang, at sa malaquing cahihian ay tumacbo, at ayao maquipagquita; datapua hinabol at sinundan ni San Juan at nagsisigao nang ganito: Tumig~til ca, anac co, at Ang pagibig

icao ay maquinig, at huag mong iuan ang masintahing huma.hanap sa iyo, ng EVaJl~Llsta icao ay masauli sa daan nang cabanasa capuatao lan, sapagcat cuny i 'ibiguin mo, ay labis pa ang panahon, at icao ay mapapacagaling. Alalahanin mo na ang Dios natin ay amang lubhang maauain, at asahan mo ang pagccwamit ng patauad, cuny icao ay magsi si, sapagcM aco ay ma?namaguitan, at ipananalangin quita, at gayac nct,man ang loob co sa pagcamatay dahilcm sa iyo, cung cailangan' ang aquing camatayan, nang icao ay mabuhay. niSanJuan

Tumiguil at nalunusan ang puno nang mga manghaharang, pagcarifigig nang ganoong pafigufigusap ni San Juan, at ang guinaua ay sinalubong, at dumulog sa paa nang masintahing Apostol, at quinilala at sinabi na siya ay dapat magdusa at maghirap sa Infierno dahilan sa cabigatan nang mga casalanan niya. Naligaya si San Juan sa ganoong pagsisisi, at agad niyacap ang nagbabalic, loob, at saca isinama at pinafigaralan, at hindi pinabayaan, hanggang sa nafigumpisal at tumanggap fig absolucion; at tumuloy na ang pananatili nang bagongtao sa dating cab:iitan. T. Saan namatay si San :Tuan Evangelista? S. Sa ciudad nang Efeso, sa icasiam na pung taong mahiguit nang caniyang buhay: at siya ang huling namatay sa labing dalauang Apostoles. T. Ano ang muli at muling ipinagbilin ni San Juan Evangelista sa mga alagad niya, bago namatay? S. Ang pag-ibig sa Dios, at sa capua tao, sapagcat

537-

ang ganoong pag-ibig ang pinagmumulan nang tunay at mataas na cabanalan. T. Paano ang pagcamatay ni Santiago Menor? S. Pagcaraan nang icadalauang pu at ualong taon nang paguiguing Obispo niya sa Jerusalem, at doon figa guinanap ang mga catungculan fig pagca Apostol, ay sinunggaban fig mga Ang MartiJ udios, at dinala sa cainasan nang Tem- rio ni Sanplo, at pinagtulufigan ibinulid; datapua ti/lgo Menor hindi namatay sa pagcahulog, at pagsapit sa lupa, ay agad lumuhod, at hinifigi sa Dios ang pagbabalic loob nang mga palamarang nagpapahirap sa caniya. Sa lagay na yaon ay lumapit ang isang tampalasan, at pinalo sa ulo nang isang malaquing putol na cahoy, at ang ganoong ham pas ang iquinamatay nang Apostol. Si San Simon, at si San Judas Tadeo, ay gum ala naman at nafigaral sa malalaquing caharian sa loob nang tatlong pung taon, at saan man ay pinadami nil a ang mga nagbalic loob at Ang Marticumilala cay J esucristo, at pagcal'aan rio ni Sa.n nang naturapg panahon, ay pumaroon Simon at ni sila sa caharian nang Persia, talagang San Judas. itutuloy ang pafigafigaral. Datapua sinalubong sila at pinagsunggabanan fig mga hindi binyagan sa cahariang iyon, at ang guinaua nang mga tampalasan ay nilagari ang catauan ni San Simon, at biniac nang palacol ang ulo ni San Judas Tadeo. ' Pinagcaisahan nang mga ApostoJes, niyong sila ay maghiuahiualay, na si San Bartolome ay pumaroon -sa Armenia Mayor, at doon mafigaral: at yayang dumami, nararagdagan pa Aug Martiarao-arao ang cumilala sa Dios' na totoo rio ni San sa cahariang yaon dahilan sa pafigafiga- Bartolome. ral niya, ay nagalit ang .mga Sacerdotes nang mga Id()los, at ang guinaua nang mga lilo ay <linaquip ang Santo Apostol, at inalisan nang balat ang boong catauan, at saca pinugutan. Si Santo Tomas ay pinapagcasaquit at namatay

538-

sa isang ciudad na ang figaian ay Meliapu?', na nasasacupan figayon nang caharian nang Ang MartiPortugal at niyong panahon nang Hario ni Santo ring Don Juan Tercero, taong isang libo Tomas. limang daan at dalauang pu at tatlo, ay nacuha ang catauan nang naturang Apostol, casiping ang isang sibat, na ipinatay sa caniya,- at isang batong tin,;:tbas na parang Cruz, at puno nang dugo, at mayroong mga sulat, na hindi nabasa nang sinuman, hanggang sa pinagmasdan at natalastas nang dalauang marunong, na pinafigafiganlang Bracmanes 6 Sacerdotes indios, na nacacaalam nang mga uica sa una, at sinabi nila na dapat basahing ganito ang mga sulat na yaon: Duma,.. ting sa lupang ito ang isang taong banal na si Tomas ang iigalan, at ipinaquilala niya ang Dios na totoo at marami ang himalang guinaua: at ang nasapit ay pinatay siya nang mga hindi binyagan sa ibabao nang batong ito. At ang guinaua nang mga Portugueses ay pinafiganlang Santo Tome, ang ciudad

nang Meliapur. Ang Apostol San Andres ay gumala sa caharian nang Acaya, at doon nafigaral: at niyong dumami na ang nagbalic loob at sumampalataya sa Dios na totoo, dahilan sa pafigafigaral at mga himalang guinaua, ay dinaquip at hinatulang mamatay sa pagcapaco sa isang. Cruz sa ciudad nang Patras, na nasasacupan nang naturang caharian. Natua si San Andres, niyong maquita ang Cruz na inihanda sa caniya, at nafigusap nang ganito: Oh Cruz na pinaganda nang catauan nang aquing Maestro at Paiiginoon, masus~tnod na iigayon ang ninananasa co ha,.. bang arao na aco ay maculong mo, at caya isinasamo co na aco ay tanggapin mo, bagaman hindi dapat sa aquin ang macapit sa iyo, nang aco ay pagpalain at caauaan nang Paiiginoong S~jmacop sa aquin, at namatay sa pagcacapaco. Itinuloy ni

Martirio ni San Andres.

Ang

San Andres ang pafigafigaral sa mga taong caharap. parang nalimutan ang mga hirap na dinaram-

539-

dam sa caniyang pagcalagay, at hindi namatay, cundi pagcaraan nang dalauang arao. Si San Mateo Apostol at Evangelista ay nangaral sa Etiopia, na ang ngalan ngayon ay Abisinia, at sa cahariang iyon ay marami ang dinatnan niya, na tinuturuan nang ali lang Eunuco nang Reina Candace, na pinangaralan at bininyagan ni San Felipe. Naguing bunga ng pangangaral ni San Mateo ang caramihan nang sumampalataya at nagbalic loob sa Dios cabilang ang isang Princes a na si Efig enia ang pangalan, at talagang maguiguing asaua nang Haring Hirtaco; datapua napabinyag na madali si Efi'genia, at hindi na pumayag na maguing asaua nang sinuman, sapagcat inihain sa Dios ang puspos na calinisan nang calulua at catauan, at ang nasa pit ay dinamdam nang Harl Ang M!artiang ganoong pagtangg'ui, at inutos na rio ni Sa.n agad patain si San Mateo, yayang siya Mateo. ang naguing dahilan nang pagbabago nang loob nang Princesa. Lumacad na ualang liban ang mga soldados na inutusan nang Hari, at bagaman dinatnan si San Mateo sa pagmimisa, ay hindi na pinacundafiganan nang mga tampalasan, at pagdaca ay nilusob sa altar, at doo'y pinagtulungang pinalacol, hanggang sa namatay. Nasunod ang ninanasa ni San Felipe sa caharian nang Frigia, sapagcat marami ang Templos nang mga Idolos, na ipinaguiba niya sa naturang caharian, at hinalinhan nang mga simbahang iniwlay sa Dios na totoo: at pumaroon naman siya sa ciudad nang Hienipolis, na nasasacupan nang Frigia at pinatay at dinurog ang isang ahas na lubhang malaqui, na sinasamba at inaaring Dios sa ciudad na iyon. Nagalit ang tanang Ang MartiSacerdotes at mga hunghang na suma- rio ni Sa路n samba sa ahas, at isinaloob nila na si Felipe. San Felipe ay taong tampalasan sa Dios, at alipala ay sinunggaban at iguinapos sa isang Cruz ang Santo Apostol, at quinaY-Od nang mga suc-

540-

lay na patalim ang boong catauan, hanggang sa napatdan nang hinifiga. Natira si San Matias sa caharian nang Judea, at doon itinuloy ang pafigafigaral, at pagpapaquilala sa tao; na si J esucristo ay Dios na totoo, at ipinahahayag na cailafigang sundin nang sinuman ang mga aral nang Ley de Gracia. Napagmasdan nang mga Doctores at Hucom nang mga Judios na minamagaling nang boong bayan ang pafigafigaral ni San Matias, yay a n g nararagdagan Ang Martiarao-arao ang bilang nang mga alario ni San g a 'd niya, at nababauasan ang suMatias. musunod sa Ley ni Moises: at ang guinaua nang mga tampalasan ay guinulo ang boong bayan, at ipinadaquip ang Santo Apostol, sapagcat ang uica nila ay dapat hucuman at sisihin, dahilan sa binabago ang mga dating ug!lIi tungcol sa pagsamba sa Dios, at hinatulang pagbatuhanan hanggang sa namatay na para ni San Esteban. T. Baquit nanatili sa pafigafigaral ang mga Santos 路 Apostoles, at hindi nacasira nang loob nila ang madlang nirap at camatayang dinalita? ' S. Nang tayo ay matutong manatili sa pananampalataya, at sa cagandahan nang asal, alinsunod sa aral ni J esucristo, na ipinamana nila sa atin. T. Cailan dinadasal sa Santa Iglesia ang Fiesta ni San Pedro, at ni San Pablo, at nang mg-a ibang Ap6stoles? S. Sa icadalauang pu at siam na arao nang buan nang Junio ipinagdadasal si San Pedro at si San Pablo. Sa icatlong pung arao nang Noviembre si San Andres. Sa icadalauang pu at lima nang Julio si Santiago Mayor. Sa icadalauang pu at pito nang Diciembre si San Juan Evangelista. Sa unang arao nang buan nang Mayo si San Felipe, at si Santiago Menor.

541-

Sa icadalauang pu at apat nang Agosto si San Bartolome. Sa icadalauang pu at isa nang Septiembre si San Mateo Evangelista. Sa icadalauang pu at ualo nang Octubre .si San Simon, at si San Judas Tadeo. â&#x20AC;˘ Sa icadalauang pu at isa nang Diciembre si Santo Tomas. Sa icadalauang pu at apat nang Febrero si San Matias, at cung ang ta6n ay Bisiesto sa icadalauang pu at lima. Sa ic:;tanim na arao nang Mayo ' ang pagcababad ni San Juan Evangelista sa langis na cumuculo. Sa icatlong pu nang Diciembre ang pagcalipat nang catauan ni Santiago Mayor sa Espana mula sa Jerusalem. Sa icadalauang pu at tatlo nang Mayo ang pagpa~ paquita nang naturang si Santiago sa mga castila, niyong tinalo ni Don Ramiro ang mga moros sa bayan nang Clavijo. (*) T. Ano ang jsang bagay na lalong nagpatibay nang loob nang mga Gentiles, sa pagtanggap nang aral nang Santo Evangelio? S. Ang parusang caquilaquilabot, na nasapit nang mga Judios dahilan sa mga guinaua nilang pananampalasan at calupitan cay J esucristo, at sa mga Santos Profetas at Ap6stoles: at malaon namang iniliban nang Dios ang pagsisi sa canila, nang lalong matanyag ang catuiran nang par!lsa. T. Paano ang pagcatuloy nang par usa nang mga Judios.? S. Inibig nang Dios na sila ay macaisip lumaban at maquipagbaca sa mga Romanos, na dating quiniquilala at binubuisan, at ang guinaua nang Emperador Tito Vespasiano ay nagtipon nang maraming Soldados, nilusob at binacod ang mga J udios, at (*) Tingnan sa pagina 502 ang pagcacaJiiiga ni Santiago, niyong maquipagbaca sa mga moros ang Haring Don Ramiro Primero.

542-

ipinasunbg ang mga bayang lahat at bahay na tinatahanan nila; at nagpaquita nang paglaban. T. Ano ang lalong dinamdam nang mga Judios sa pagcapahamac nil'a ? . S. Ang lubos na pagcasira nang ciudad nang Jerusalem. . T.路 Ano ang catacatacang nangyari, bago nasira ang Jerusalem? S. Sinabi ni Josefo, sa casaysayang isinulat, sapagcat siya ay sacsing nacaquita nang pagcapahamac nang mga J udios, na mayroong nangyaring isang bagay, na quinilala nang lahat na iyon ang huling pagtauag nang maauaing Dios sa parurusahang Jerusalem, bago natuloy ang lubos na pagTaong 74. casira niya. Uala pa sa loob nang sinuAng lubos man na sila ay mapapahamac sa pagna pagcasibabaca, sapagcat lubos ang catahimican ra nang Jeat capayapaan nang boong Judea, cung rusalem. ana at isang arao niyong ipinagsasaya nila ang fiesta na pinaiigaiiganlang Ta.bernaculos, ay biglang dumating at napaguitna sa caramihan nang tao ang isang lalaquing taga buquid, na catacot-tacot at parang nananag;hoy ang paiiguiigusap niya, at nagsisigao nang ganito; Mapapahamac ang Jerusalem. Masisira ang Templa. Cahabaghabag ang masasapit nang boang bayan.

At mula niyon ay hindi na itiniguil ang paglibot sa mga lansagiian, arao at gabi ay nananaghoy at nagsisigao nang ganoon. Natiguilan aug boong bayan, at hindi natiis nang mga puna at Hucom nang mga Judios ang ganoong pimghuhulang nacalulumbay, at ang guinaua nila ay pinasunggaban at ipinahampas nang catacot-tacot ang lalaquing iyon, at pinagbilinang masaquit na huag magifigay. Datapua parang hindi dinamdam nang lalaqui ang pagbugbog sa caniya, at itinuloy ang dating panambitan dahilan sa madlang hi rap, na masasapit nang bayan niya, at ualang inuulit-ulit cundi mapapahamac ang Jerusalem. Pitong ta6ng mahiguit na nagsisigao nang ganoon, at hindi nasi-

543-

xa munti man ang tinig nang caniyang pafigufigu: sap: at isang arao na siya ay gumagala at nagpapaliguid-liguid sa ciudad, na binabacod na nang mga Romanos, ay sumigao nang lalong malacas: at idinugtong sa dating pananambitan na siya naman ay mapapahamac na; at pagdaca ay nabual at biglang namatay, sapagcat tinamaan sa ulo nang isang batong malaqui, sa caramihan nang inihahaguis nang mga Romanos. T. Ano ang lalong nacadali nang pagpasoc nang mga Romanos sa Jerusalem? S. Ang pagcacasira nang mga Judios, at ang malaquing gutom na nagpahirap sa canila. T. Ano ang nagpahalata nang pagcacasira nang mga Judios? S. Ang 路 pagpapatayan nila sa malaquing pagfigifigitfigit, at caya hindi lubhang marami ang dugo nilang nabuhos dahilan sa paglaban, at paquiquipagbaca sa mga Romanos, na para nang umagos sa loob nang bayan dahila sa calupitan nang asal nila. T. Baquit nahalata ang paghihirap nang mga Judios dahilan sa gutom? S. Sapagcat sapilitang quinain nila ang mga bagay na lalong pinandidirihan, at hindi macain nang tao. T. Ano ang lalong caquilaquilabot na nangyari sa Jerusalem, dahilan sa malaquing gutom at lubos na casalatan? S. Pinugutan nang isarig babai ang anac niyang pasusuhin, at sac a pinagpirapiraso, at unti-unting iniihao, at quinacain: at palibhasa ay mar-ami ang nagugutom, na pumasoc sa bahay dahilan sa amoy nang iniihao, niyong uala nang natitira nang catauan nang sanggol cundi isang putol na lamang, at inaagao nila ang- ganoong inihao, na hindi nalalaman cung ano, ay lumabang masaquit ang babai hanggang sa natalo, at sapilitang binitiuan ang talagang cacanin. Datapua madaling qu:inilabutan ang mga nagugutom na umaagao, sapagcat naquilala nila na ang inihao ay laman liang tao: at sa la-

544-

gay na iyon ay agad nagsisigao ang babaing nagfigifigitfigit, at nafigusap nang ganito: Cumain cayo, at , huag ninyang lalauan ang pagcamaselan nang isang babai, at ang pagcamaauain nang isang ina.

Ano ang naguing hangga nang Jerusalem, na sinalacay at tinalo nang mga Romanos? S. Nahabag si Tito dahilan sa mga hirap, na nasapit nang boong bayan, at pinafigacuan niya nang patauad ang mga Judios, cung sila ay susucong madali. Datapua inibig nang. Dios na matuloy na ang parusang igaganti sa canila dahilan sa pagcabuhos nang dugo ni Jesucristo, at ipinahintulot na sila ay manatili sa catigasan nang loob, at sa dating capalaluan: caya nalubos ang galit nang mga Romanos, at pinasoc na nila at nilooban ang ciudad nang Jerusalem, at pinatay ang tanang Judios na naroon. T. Gaano ang bilang nang mga Judios, na pinatay nang mga Romanos, na sumalacay at pumasoc sa Jerusalem? S. Mahiguit sa labing isang daang libo, at hindi figa mabilang ang Judios na dumalo at nagtipon sa Jer'usalem dahilan sa fiesta nang Pascua, mula niyong binacod nang mga Romanos ang ciudad na iyon: at inibig nang Dios na sila ay mapahamac sa ganoong panahon, sapagcat itinaon nil a sa fiesta nang Pascua ang pagpapahirap at pagpatay sa Anac nang Dios na nagcatauang tao. T. Napatay baga naman ang mga cristianos, na naroon sa Jerusalem, niyong pumasoc doon ang mga Romanos? S. Hindi naano ang mga binyagan sa Jerusalem, sapagcat mula niyong binacod ni Tito ang ciudad, nang masupil ang mga judi6S, ay agad namalayan nang mga binyagan cung ana ang mangyayari, at caya umalis na madali silang lahat, na para nang pagalis ni Lot sa Sodoma, casama ang Obispo nilang si San Simeon, at sila ay umui sa isang bayan, na ang figalan ay PeUa.

545-

Ano ang guinaua nang mga Romanos sa Templo nang Jerusalem? S. Sa malaquing pagcaibig ni Tito na huag masira ang gauang yaon, ay agad nagpatauag at nagpabala nang parusang lubhang mabigat sa sinumang mafigahas lumapit sa mahal na Templo; datapua hindi nasunod ang ninamisa niya, sapagcat iba ang calooban nang Dios, at pagdaca ay nilapitan at sinulsulan nang apoy nang isang soldado, at hindi napatay ang sunog, hanggang sa naguing abo ang boong Templo, at ualang natira cundi ang mga bato na lamang. At itinuloy naman ni Tito ang pagpapaguiba nang ruga bahay at cuta, at ipinauasac na lahat, hanggang sa naguing lupa lamang ang boong bayan: at -sa ganoong pagcasira naganap ang hula ni Jesucristo na cung magunao na ang Jerusalem, ay ualang matitirang bato sa ibabao nang ibang bato. T. ' Ano ang nasapit nang mga Sacerdotes nang Templo nang Jerusalem, na tinalo at guinunao nang mga Romanos? S. Pinugutan silang lahat na para nang guinaua sa taong bayan, at ang balang magmacaaua 0 humifigi nang tauad, ay biniro at tinuya nang mga Romanos, at pinagsabihan na hindi na cailafigan ang mga Sacerdotes, yamang nalubos na ang pagcasira nang Templo. T. Ano ang sinabi ni Tito, niyong siya ay macapasoc na sa Jerusalem? S. Napagmasdan na totoong matibay, at mahirap talunin ang ciudad na iyon, at bagaman hindi pa binyagan, ay agad ipinahayag sa mga casamang sold ados na sila ay quinasihan nang Dios na nacapangyayari sa lahat, nang malubos ang panaIialo nila, caya natiguilan, at nafigusap nang ganito: Quilalanin nang sinuman na ang Dios na totoo ang naquipagbaca dahilan -sa atin, at calooban niya -ang paghina at pagcagunao nang Jerusalem, sapagcat cung hindi ganoon, ay Mndi matalo nang lacas nang tao ang bayang ito. 35

546-

Alin ang isang ciudad nang mga Judios, na parang nagpatiuacal sa paglaban sa mga Romanos? $. Jotapata ang rrgalan nang ciudad na iyon: at lalong inibig nang mga Judios na namamayan doon, na silang lahat ay pugutan, huag lamang sumuco; bagaman cahabaghabag na ang nasapit nila dahilan sa gutom, at mad lang hirap na dinalita. T. Ano ang lalong nagpaquilala nang malaquing calupitan at Gapalaluan nang mga JÂˇudios, na namamayan sa J otapata ? calupi~ S. Apat na pu sa canila ang tumacbo at tan nang nagtago sa isang yufigib na lubhang mamga Juilios layo> niyong pasuquin at gunauin nang â&#x20AC;˘ a Jotapamga Romanos ang ciudad na iyon: at tao naaua naman si Tito, pagcaalam nanK ganoong bagay, at agad ipinatauag at nangacong patatauarin niya at hindi na ipapapatay ang mga J udios, na nagtago, cung sila ay paquita ,at surriuco: at dapat sana nilang pahalagahan at pasalamatan ang aua at pangaco ni Tito, yamang sila ay namamatay na ualang sala sa hindi pagcain. Datapua pinagcaisahan nang mga palalo ang hindi pagtanggap nang ganoong biyaya, at caquilaquilabot ang naisipang .gauin nang mga tampalasan, nang huag masabi na sila ay namatay sa gutom, sapagcat inamin nilang lahat na isa saÂˇ canila ang patain at maguing pagcain nang mga iba, at tuing mauubos ay maghugutan, at cung sino ang tamaan nang pinacatanda, ay siya naman ang patain at canin. Namatay ang mga palalo sa ganoong calupitan, hanggang sa ualang natira cundi isa lamang, at ang naturang si Josefo, na nacaquita at nagsaysay nang pagcagunao nang Jerusalem: at mabuti na lamang at napilit niya at nahicayat ang isa na huag na silang maghugutan sapagcat ualang masasapi.t ang pagmamatigas nang ganoon, at minagaling nilang dalaua ang patalo at sumuco sa mga Romanos. T. Ano ang gui~aua nang mga Judios na natira, niyong magunao na ang Jerusalem?

547-

Gumalagala sila sa boong sangtinacpan, at humahanap nang isang lupang matatahanan, sapagcat ibig nilang magcaroon nang sariling caharian, at mga dating ugali. Datapua hindi nangyayari hangga figayon ang ninanasa nila: at cung iquinadadafigal na totoo ang figalang Judio , niyong sila ay cumiquilala at sumasamba sa Dios, iquinahihia na figayon nang sinuman, at ualang natutua na siya ay panganlan nang ganoon. ' T. Ilang bagay ang lalong dapat tandaan, na nauucol sa mga J udios? S. Dalaua: ang una una ay hindi na nila maitatua ang pagparito nang Mesias, yamang naganap na ang hula nang Profeta Daniel na ang Anac nang Dios :ay magcacatauang tao, at mayayari ang pagsacop sa tanan, bago magunao ang Jerusalem. At palibhasa ay hindi nila masabi na si Daniel ay sinufigaling sapagcat naquita nang lahat ang nangyari, ipinamamansag naman nang mga hunghang na ang tunay na Mesias ay dumating na figa; figunit naliliâ&#x20AC;˘ him dao, sapagcat calooban nang Dios na pumarito muna ang Profeta Elias, nang malahiran nang Oleo Santo ang Mesias, bago paquita at paquilala sa tao. Ang, icalaua: ' dapat natin tandaan na cailan man ay hindi naualan nang par usa' ang pagcacasala nang mga Judios, lalo na cung naguiguing casalanan nila ang Idolatria, 0 pagsamba sa mga Idolos: at hindi miminsang ipinahintulot nang Dios na sila ay talunin at bihaguin nang mga ibang bayan, at lubhang nalaon ang pagcabihag nila sa Babilonia, na sumapit sa pitong pung taon. Datapua ang pagcasabog figayon nilang lahat, na parang mga binihag sa boong santinacpan, ay lalong mahirap at ualang catapusan, at mahiguit na figa sa isang libo at ualong ,(Jaang taon ang lumalacad, mula niyong sila ay maualan nang sariling caharian dahilan sa pagcagunao nang siudad nang Jerusalem: at ang nasapit na ito nang mga Judios ang nagpapatotoo na cung mabigat man ang casalanang Idolatria, 0 pagsamba ,sa mga Idolos, na hindi miminsang nacapahamac sa canila,

548-

ay lalong masama at mabigat ang mga guinaua nilang pagpapahirap at pagpatlj-y sa Anac nang Dios. T. Ano ang guinaua nang isang Emperador sa Roma. na si Adriano ang figalan, nixong ta6ng isang daan at tatlong pu, mula sa pagcaca,tauang tao nang Anac. nang Dios? S. Inacalang gauing ciudad na para nang dati ang nasirang Jerusalem, at magpatayo nang isang Templo, n'a talagang iaalay at pagsasambahan sa Idol<> Jupiter, yamang hindi pa naquiquilala nang mga Romanos ang Dios na totoo. Sumucal ang loob nang mga Judios, pagcaalam nang ganoong bagay, at inacala naman ang humadlang at lumaban sa Emperador Adriano, , alinsunod sa mga sulsol nang isang cababayan nila, na si Barcoquebas ang figalan, taong palalo at sinufigaling na namamansag niyong panahong yaon na siya ang tunay na Mesias: at nafigaco sa mga Judios na sila ay mananalo, at maguiguing caharian nila ang boong sangtinacpan. Datapua napahamac na naman ang mga palalo sa ganoong paglaban, at mahiguit na anim na daang libo sa canila路 ang ipinapatay nang naturang Emperador, at lalong bumigat ang calagayan at pagca aljpin nila sa Roma. Nangyar i ang inacala nang Emperdor Adriano. at pinafiganlang Elia Capitolina ang bagong Jerusalem, sapagcat Elia ang pamagat nang caniyang lahi, at Capitolina naman ang pamagat ni Jupiter: at nang lalong sumucal ang loob nang mga Judios. at malubos ang pag-aring hamac sa canila, ipinatala ni Adriano sa isang pinto nang bagong ciudad ang larauan nang isang babuy, sapagcat ito ang hayop路 na lubhang quinagagalitian nang mga Judios. Mayroon namang isang ulol at sinufigaling, na. napaquilalang parang Mesias sa isang capuluan na. ang figalan ay Creta, niyong ta6ng limang daan, at sinabi nang palalo' sa lubhang maraming Judios na namamayan doon, na siya ang sinugo nang Dios, na maghahatid sa canila sa dating lupang pinafigafiganlang Tierra de Promiswn at ipinafigaco sa la-

549-

.hat na matutuyo ang dagat, nang sila ay macatauid na malualhati. Naniuala ang mga mangmang na pinagsabihan, at pumaroon sila sa tabing dagat, pagdating nang arao na tinandaan at ang guinaua nang palalo ay sinulsulan ang mga Judios na sila ay lumusong na sa tubig, at huag mahalisa, at marami naman ang sumunod na naiigahas at ang balang tumalon ay nalunod: caya lalong marami ang umurong at natacot, at ang mga iba ay nagbalic loob sa Dios na totoo. Napaquilala naman na parang Mesias ang isang ,Judio, na si Rabbi Salomon ang iigalan, niyong taong isang libo limang daan at tatlong pu at dalaua, at palibhasa ay lubhang paiigahas at sinuiigaling, naisipang paiigaralan at hicayating sumunod sa ugali nang mga Judios ang Haring 路Carlos Quinto ;s a Espaiia, at si Francisco Primero sa Francia; datapua nagalit ang dalauang Hari, at ipjnasunog ang palalo sa ciudad nang Mantua. T . Ano ang iigalan iigayon nang lupang tinahanan nang mga J udios ? S. Palestina ang iigalan na para nang dati; datapua lalong minamagaling nang mga cristianos ang iigalang Tierm Santa 6 Santos Lugares nang Jerusalem, sapagcat doon nayari ang mga mahal na misterios nang pagsacop sa atin nang Anac nang Dios. T. Marami baga ang tumulad sa mga Ap6stoles, na nagdalita nang anumang hirap, at hindi natacot sa camatayan a!ang-alang cay J esucristo? S. Lubhang marami, at halos hindi mabilang. T. Sinusino ang mga Martires, na mababangguit mo ? ngayon. . S. Si San Ignacio, alagad ni San Pedro, si Santa Sinlorosa, at ang pitong anac niyang la\aqui, si San Justino, si San Policarpo, si Santa Potamiana, si Santa Agueda, si San Lorfinzo, ang mahiguit na anim na libong soldados na binyagan, na pinaiigaiiganJang Legion Tebea, si San Gines, si San Vicen-

550

te, si Santa Dorotea, si San Teofilo, si Santa Catalina, at ang apat na pung Martires sa Sebaste.

Apat na pung taong naguing Obispo sa Antioquia si San Ignacio, at quinilala nang lahat na minana niya ang malaquing cabanalan nang Ta6ng 100. mga Apostoles, dahilan sa manifigas na Si S. Igna路 pag-ibig sa capua tao, at sa mahusay na cio Obispo pag-iifigat sa mga caluluang nasasacuat Martir. pan nang caniyang mataas na catungculan. Dumating sa Antioqufa ang Emperador Trajano, at agad ipinatauag si San Ignacio, at niyong caharap na niya, ay pinafigacuang pagpapalain, at bibiguian nang lubhang malaquing capangyarihan sa boong Imperio, cung tumatua sa tunay na pananampalataya, at sumamba't maghain sa mga Idolos. Hindi nacasira nang loob nang Santo Obispo ang pafigaco nang Emperador Trajano, at pagdaca ay nafigusap nang ganito: Malaquing totoo ang camalian nang sinuman, 0 mahal na Emperador, cung pinangwnganlang dioses ang mga Idolos na sinasamba mo. Ipinagbibigay alam co sa iyo na ualang Dios na totoo cundi iisa lamang, at siya ay tatlo sa pagca Person(~, Ama, Anae at Espiritu Santo. N(~naog so. lupa at nagcatauang tao ang icalauang Penona at ipinanganac siya nang iswl/,g Virgeng calinislinisan, nang masacop ang sangcatauhan sa pagca, alipin ng Demonio, P,t caya Jesus ang ngalan niya. Magandang capalaran co ang pagca Sacerdote nang maar uaing Jesus, at aco ay ualang ninanasCL cundi ang paghahain sa caniya nang aquing buhay, yayang natatalastas co na cung siya ang maguing dahilan ng aquing pagcamatay, hindi aco mauaualan nang anuman, at ang buhay ao ay maguiguing buhay na malualhati magparating n~an saan.

Nagalit ang Emperador Trajano, at isinaloob na ang ganoong pafigufigusap ni San Ignacio ay malaquing calapastafiganan sa mga Dioses 0 Idolos niya, na hindi dapat maualan nang parusa: at pagdaca ay hinatulang patain, at inutos na ihatid sa Roma ang

551-

bunying Obispo, at doon ipain sa mga hayop na ganid, na sadyang pinauaualan sa isang lupang nababacuran, na pinafigafiganlang Anjiteatl'o, sapagcat malaqui ang tua nang mga Romanos, cung naquiquita ang pagpatay nang mga hayop sa mga cristianos, a~ parang larong nacalilibang sa caniJa ang ganoong bagay. Natua si San Ignacio, pagcarifigig nang hatol I).ang Emperador, at agad nanalafigin nang ganito: Pinasasalamatan quita, Panginoon eong J esueristo, at aeo ay maguiguing dapat na namatay dahilan sa pananampalataya at pagsamba sa iyo: at cq,ya ,huag mong' ipahintulot na aco ay pacundanganan nang mna hayop, na para nang nangyuri su mgc~ ibung alagad 1JW cundi CLgad nilang gamitin ang ugaling calupitan, nang muyaring路 1nudali ang aquing pageUr matc~y alung-alang sa iyo.

Pinaquinggan nang Dios ang ganoong pananalafigin, at ipinahintuJot na si San Ignacio ay pagsunggabanan at pagtuJufigan nang mga hayop na pinaualan, .pagpasoc niya sa Anfiteatro, hanggang sa naguing ilang putol ang caniyang catauan. At naquita nang lahat na pasl!sulat na paranK guinto sa pliso nang Santo Obispo ang catamistamisang figalang Jesus, na parating sinasambit niyong nabubuhay. Ang Martirio ni Santa Sinforosa, at nang , pitong anac niyang lalaqui, ay Taong 120. doon nangyari sa isang ciudad na mala- Si San t a . -pit sa Roma, na ang figalan ay Tivoli, Sinforosa. n i yon g panahon nang Emperador Adriano; at ang guinaua nito ay pinagpaquitaan muna nang loob, at pinafigacuan nang maraming cayamanan si Santa Sinforosa, at ang pitong magcacapatid, cung sila ay tumalicod sa Dios, ' at sumamba sa mga IdoJos; datapua hindi nasira ang loob nang matapang na ina, at ito ang sinabi' sa Emperador: Uulang eabuluhan ang mga pungaco at biyaya mo, at anuman ang iyong gauin, ay hindi mo maip-ipilit sa aquin ang pngsamba at paghah(~in sa mga Idolos. Si Jesuel'isto ang naguing dahilan nang

552-

pagcamatay nang esposo cong si Getulio, at ang mga hirap na dinalita niya, ay guinanti nang Dios nang buhay at ligayang ualq,ng hanggan: at caya ibig co naman na aco at ang aquing mga anac ay mamatay na para niya, nang cami ay magcasama - sa Laiigit. Hindi natiis nang Emperador ang ganoong pafigufigusap, at agad inutos sa mga verdugos na ang babaing iyon ay pahirapan muna at pasaquitan, at saca pinapatauan nang isang malaquing bato, at ipinatapon sa ilog. Datapua inibig nang Dios na ma(}Uha img bangcay ni Sinforosa, at nailibing nang capatid niyang si Eugenio. Ang pitong anac nang naturang Santa, na ang mga pafigalan ay Cresencio, Juliano, Nemesio, Primitivo, Justino, EstMteo at Eugenio, ay paraparang tinampalasan nang malupit na Emperador, at saca ipinagapos ang balang isa sa isang cahoy na itinulos sa lupa. Si Cresencio sinacsac nang sundang sa liig: Si Juliano sa dibdib: si N emesio sa puso: si Primitivo sa pusod: si Justino pinutlan nang mga camay at paa: si Estacteo ipinapana: at ang catauan ni Eugenio ay biniac sa guitna mula sa dibdib. - Nabaon silang lahat sa isang hucay na lubhang malalim doon sa Tivoli at saca inibig nang Di(')s na matago ang canilang mga buto sa isang simbahan sa Roma. Si San Justino Martir, isa sa mga nabantog na lubhang marunong na Fil6sofo, ay hinTaong 166. di nauili sa mga iba at ibang bagay na Si San Jus. pagsamba sa Dios nang mga Id6latras, tina. yayang naquilala na ang mga aral na sinusunud nila, ay paraparang cabulaanan lamang, na parating nagiiba, at ualang catunayang pinanggagalifigan: at caya niyong matalastas ang cagandahan at catuiran nang aral nang mga cristianos, ay siyang minagaling at tinanggap na madali at napabinyag tuloy, at nanatili sa cabanalan, at sa pananampalataya at paglilingcod cay Je-

553-

sucristo, hanggang sa siya ay pinapagcasaquit at pinugutan nang mga hindi binyagan. Si San Poiicarpo, Obispo sa ' Esmirna, ipinatauag nang Hucom sa ciudad na yaon, at pinaiigusapan nang ganito: Nabalitaan co na icao ang nagtuturo sa boong bayan nang aral ni J esucristo, na nacagu'gulo at nacasisira nang loo"b nang tao: at caya ang utos co figayon ay agad mong sumpain at itatua ang mga ami nang sinufigaling na -sinasamba mo; at cung hindi ca susunod sa aquin, ipasusunog quita ngayon din.

Sumagot si San Poiicarpo, at naiigusap nang ganito: Valong pu at anim na taon ngayon ang aquing buhay sa ibabao _nang Ta6ng 167. lupa, at aco ay tumanda na sapagca Si San P()li路 alipin ni J esucristo Dios at Pafiginoon carpo. co, at hindi co mabilang at maganti fig tapat ang sarisaring biyayang ipinagcacaloob niya sa aquin cailan man at hangga figayon. ;,Paano caya ang pagsumpa at pagtatua sa pinagcacautafigan nang ganoon? Ang apoy na ibinabala mo sa aquin, ay hindi macasisira nang loob co, at siya ang lalong magpapatibay nang aquing pananalig: at ?naquita mo na aco ang hahaguis nang aquing catauan sa siga, sapagcat ang mga binyagan ay ualang apoy na quinatatacutan, cundi ang apoy sa Infierno, na . ipinarurusa nang Vios sa mga tampaiasan.

Nalubos ang galit nang Hucom, at agad inutos na si San Poiicarpo ay dalhin sa lupang natataiaga sa mga pinarurusahan, at ang guinaua nang Santo Obispo pagdating doon ay nag-alis nang baro at napagapos na madali sa mga verdugos, at hindi nabalisa niyong maquita ang niiigas nang mga cahoy, na isusunog sa caniya. At naquita naman nang tanang caharap na ang bunying Martir ay hindi naano, cahit nabaiot nang iagablab nang ~poy, na cung tingnan ay parang iayag na hinihipan nang Iiaiigin, at na amoy nang lahat ang baiigong humahaiimuiYac, na nanggagaling sa catauan niya at natiguiian at parang natulig ang Hucom, at ualang hindi nagta-

554-

ca sa ganoong himalang nangyari. Datapua inisip nang malupit na Hucom na si San Policarpo ay manggagauay, na quinacasihan nang Diablo, sapagcat ito ang ugaling isinasaloob nang mga Id6latras, cung hindi nila maitacuil ang C'atotohanan nang mga, himalang guinagaua nang mga binyagan: at fig matuloy ang masamang ninanasa, ay tinauag ang m'g a verdugos, at inutos na sacsaquin nang sibat ang dibdib ni San Policarpo, at ito ang huling pasaquit na nacalubos nang pagca Martir niya. Si Santa Potamiana Virgen at' Martir ay alila lamang, at dalagang maganda, na hindi napahicayat sa ninanasang mahalay nang caniyang pafiginoon: at ang ganoong paglaban ang naguing dahilan nang ' pagca Martir niya, sapagcat ang guinaua nang pafiginoong mali bog, na hindi miminsang napahia, ay dumulog sa Gobernador sa Alejandria, na caibigan niya, sinabi na ang aliIa niyang si Potamiana ay dapat pahirapan at patain, yayang sumusunod sa aral ni Jesucristo, at ayao sumamba sa mga Idolos. Datapmi. ibinulong naman nang tampalasan sa Gobernador na' caibigan, na si Potamiana ay huag aanhin, cundi pauuiing madali sa caniyang. bahay, cung mafigacong papayag sa calooban niya. Pinafigatauanan nang Gobernador ang pagbibigay loob ,sa caibigan niya, at agad pj. Taong 202, nagbalaan si Potamiana na siya ay paSi San t a susunggaban, at iIal~gay sa isang caPotamiana. uang lafigis na cumuculo, cung pamamalaguiin niya ang pagsamba cay J esucristo, at ang pagtanggui sa calooban nang caniyang pafiginoon. Hincli nabalisa ang mabait na alila, at pagdaca ay nafigusap nang ganito: Nc.tatalastc(,8 co na anuman ang hirap na iparurusa mo sa aquin, ay hindi lubhang malalaon, at matatapos na: ualang sala, at cung mauala na ang buhay co sa ibabao nang lupa, ipagcacaloob sa aquin nang Dios ang buhay at calualhatiang ualang hanggan, iigunit cung co ay matacot at sumunod sa iyo, ay nanamnamin co iiga at paquiquin,aoaiigan ang dilang bagay

555-

â&#x20AC;˘

na casinu-iigaliiigcun, na macauiuili, at macaguiguinhaua sa aquin sa buhay na ito, at malaquing hirap naman ang 1nasasapit co magparating man saan sa In/ierno. Icao ang mag-isip iigayon, cU"tLg. ano an!l dapat cong gauin. Naquilala nang Gobernador na masasayang lamang ang pagod niya, at" hindi matatalo ang bunying dalaga, at ang guinaua ay tinauag ang mga. verdugos, at ipinatuloy ang parusang ibinala: at madali namang lumusong si Santa Potamiana sa lafigis na cumuculo, eaparis nang lumulusong sa isang masarap na paliguan, at dinalita ang eamatayan sa ganoong hirap; riang lmag masira ang pananampalataya at pagca Virgen niya. Si Santa Agueda Virgen at MartiI' ay doon ipinafiganac sa Palermo, eiudad nang eaharian nang Sicilia, niyong panahon nang Emperador Decio, at ang ama at ina niya ay capua Ta6ng 251. l:;>inyagan, at mahal ang' lahing pinang- Si Santa. galifigan. Hinarap nang ama at ina ang Agueda. pagpapaturo sa anae nila nang dilang bagay na magaling, at plnaquinabafigan naman ang pagod at salaping iguip.ugol, sapagcat si Agueda ay lumabas na mabait, at ang cagandahan nang loob at asal niya ay naguing tunay na uliran nang capua dalaga. Pagsapit sa icadalauang pung taon nang caniyang buhay, palibhasa'y lul;>hang magalfda, ay sininta at pinafigasaua nang Gobernador sa Sicilia, na si Quinciano ang figalan, muli ' at muting hinifigi nito na siya ay tanggapin; datapua tumanggui si Agueda, sapagcat inialay na niya sa Dios ang pagca Virgen, at si Q,uinciano ay hindi binyagan. â&#x20AC;˘ Inacala nang naturang Gobernador ang pagganti nang masama dahilan sa nasapjt na cahihian, at alipala ay pinaharap si Agueda sa hucuman niya, at pinagsabihan na dapat niyang sumpain si Jesu-Âˇ cristo, at quilalanin at hainan agad ang mga dioses, na sinasamba nang tao sa boong Imperio: at ito ang sinabi ni Agueda: H-undi co mas1).Sunod ang caloo-

â&#x20AC;˘

556-

:ban mo, sapagcdt aco ay ualang ibang Dios at Panginoon cundi si Jesucristo, at siya lamang ang caibig-ibig na may ari nang aquing puso at calulua, at hindi aco macahihiualay sa caniya, anuman ang masapit. Tumutol ang malupit na Gobernador, at pinagsabihan si Agueda na siya ay pahihirapan, at pipiliting sumunod; at ipinahayag naman nang matapang na Virgen na cahit siya'y alisan nang buhay, hindi magbabago ang caniyang pananampalataya, at pag-ibig cay Jesucristo. Tinauag ni Quinciano ang mga verdugos, at inutos na si Agueda ay pagtatampalin, at cayurin nang mga cucung patalim, at diquitan, ang boong catauan niya nang mga nilapad na tanso at bacal na nagbabaga, at saca pinaputlan nang dalauang suso. Quinilabutan ang tanang caharap sapagcat lumabis na totoo ang calupitan ni Quinciano: at napagmas.(Ian nang lahat na si Agueda ay lubhang masaya sa ganoong pagpapahirap. Ipinaculong nang tampalasan ang bunying Martir sa lalong madilim na bilangguan, at inisip na hindi na magtatagal ang buhay niya; datapua lumiuanag ang bilangguan, at dumating at napaquita ang malualhating Apostol San Pedro, at naquita nang lahat ang biglang pagcauala nang mga sugat nang catauan ni Santa Agueda, na parang hindi nagdalita nang anumang hirap. _Nalubos ang galit ni Qunciano, pagcaalam nang ganoong bagay, at inutos na si Agueda ay caladcaring hubad sa lupang sinabugan nang maraming baga, at sarisaring bubug, at ganoon ang guinaua .ang mga verdugos; datapua natacot ang palamara, at lihim na ipinadala ang Santa Martir sa bilangguan, sapagcat lumindol nang malacas sa bOClJlg ciudad, at nabagsacan nang bato, at biglang namatay si Silvino at si Falconio, mga caibigan niya at casama sa bahay. Bahaguia nang humihifiga ang Martir, na pinarusahan nang catacot-tacot, at niyong naroon na sa bilangguan, ay nanalafigin nang ganito : PMiginoon cong J esucristo, yayang aco ay

557-

iniibig mo, ay hindi mo ipinahintulot na mauili anq loob co sa anumang bagay sa buhay no, ito, tanggapin mo rigayon. ang aquing calul:ua, at mamatay路 naua aco sa pag~ibig sa iyo. Pinaquinggan nang Dios ang ganoong panalafigin, at alipala ay napat-路 dan nang hinifiga si Santa Agueda, at quinamtan na niya sa Lafigit ang calualhatian nang pagca Virgen at Martir. Si San Lorenzo ay doon ipinafiganac sa Huesca, ciudad nang Aragon, at minagaling niya ang lumipat sa Roma, sa manifigas na TaOng 258. pagnanasa nang madlang hirap, na na- Si San Losasapit nang mga binyagan sa cilldad ranzo. na iyon alang-alang cay Jesucristo. Naqiiilala Iii San Sisto Papa na si Lorenzo ay taong banal at magandang loob, at pagdaca ay guinauang Arcediano, at ipinagcatiuala sa caniya ang mga casangcapan at sarisaring hiyas, na guinagamit sa simbahan, at ang salaping ibinibili nang quinacain fig ruga Sacerdotes, at inililimos sa mga mahihirap_ Bahagllia nang guinagamit ni San Lorenzo ang catungculan nang pagca Arcediano, alinsunod sa calooban nang Santo Papa, ay naisipan naman nang路 Emperador Valeriano ang pag-usig at pagpatay sa 路 mga binyagan, at sa caramihan nang sinunggaban at dinaquip, ay nacasama ang naturang Papa, at hinatulang pugutan. Sinalubong ni San Lorenzo si San Sisto, niyong inilalacad na, at inihahatid sa. pagpupugutan, at tinanong cung baquit hindi siya isama sa pagdurllsa, yayang manifigas din naman ang pagnanasa niya nang camatayan alang-alang cay Jesucristo: at agad namang nalunusan si San Sisto, at sumagot nang ganito: Madaling mangyayari ang ninanasa mo, anac co, at inibig riga nang Dibs na aco ay pugutan na lamang, at huag lubhanq pahirapan, sapagcat aco ay matwnda na, at malaqui ang aquing cahinaan;. datapua ang hirap na masa-sapit mo ay caquilaquilabot na totoo, at mababantog naman sa .boong sangtinacpan ang pananalo at ca-lualhatian mo.

558

Nabalitaan nang Emperador Valeriano, pagcaraan nang ilang arao, na si San Lorenzo ' ang nagiiiigat nang salapi nang simbahan, at pagcaalam nang .ganoong bagay, agad ipinatauag ang banal na Arcediano, at pinagsabihang ipahayag na madali, cung saan natatago ang maraming cayamanang iniiiigatan niya, sapagcat naguiguing cailaiigan nang Imperio: at agad namang naiigusap si San Lorenzo, at ipinaiigaco sa masaquim na Emperador na ipaquiquita niya at ibibiga:v. na madili ang hindi mabilang na hiyas at cayamanan nang simbahan, at siya ay ualang ililihim na anum an ; datapua humiiigi nang caunting panahon, at huhusain dao niya at titipunin ang mga cayamanang yaon. Tatlong arao ang ipinagcaloob nang Einpel'adol', at ang guinaua ni San Lorenzo ay tinipon ang mga bulag at pilay, ang mga lumpo at sugatin: at ang mga ulila at taong mahihirap, at pinacacain, at pagcar aan nang tatlong arao, isinama ang mga caauaauang yaon, at humarap sa Bmperador, at ito ang sinabi: Narito na ngayon (Lng eayamanang lahat, na iniiiigatan eo, nang magaua mo ang iyong ealooban. Hindi maisu;;ulit nang dila ang malaquing pagiigaiigalit nang Emperador, niyong maquita ang mga casama ni San Lorenzo, at ang uica ay dapat parusahan nang mabigat ang sinuiigaling na naiigaco, sapagcat siya ay inaring ulol, at pinagdayaan lamang. At ipinatauag na madali ang mga verdugos, at ipinahampas nang catacot-tacot si -San Lorenzo, at inutos na ang hoong catauan niya ay cayurin at laslasin nang patalim, at saca ipinahiga sa isang ihauang bacal, na nilaguian nang maraming baga sa ilalim, at parang hayop na ipinaihao si San Lorenzo. Hindi dumaing ang matapang na Martir .sa ganoong paghihirap at naiigusap lamang nang ganito: Pihitin ninyo aeo, sapageat mabuti na ang pageaihao nitong isang taquilimn. At pinihit naman siya nang mga tampalasan, at niyong maihao na ang boong catauan, ay muling naiigusap, at si-

- ' 559-

nabi sa mga verdugos na macaj:!ain ria nila ang caniyang laman: at pagdaca ay nanalaiigin, at tumiiigala sa Laiigit, at napatdan nang hinifiga, . Pinafigaiiganlang Legion ,Tebea ang mahiguit sa anim na libong soldados na binyagan, na ipinapatay nang Emperador Macsi- Taong 190. miano, at ito ang naguing dahilan nang Ang Legion pagca Martires nila. , Naisipan nang na- â&#x20AC;˘ Tebea . .turang Emperador ang sumamba at maghain sa .mga dioses 6 idolos, na iguinagalang sa Roma, at inutos na dumalo at humarap sa ganoong fiesta at paghahain, ang tanang sold ados na nasa.cupan, nang caniyang capangyarihan, at ualang 'hindi pumayag at napaoo, tafigi ang mga soldados nang Legion Tebea, Ipinatauag ni Macsimiano ang puna nang Legion, n;t si Mauricio ang figalan, at tinanong cung ana ang dahilan nang pagsuay nila, at mad~t!ing sumagot si _San Mauricio na siya at ang mga soldados niya, ay paraparang tumatalaga sa anumang hirap at paiiganib, at sa camatayan man, cung mauucol sa cagaliiigan at capurihan nang Emperador; figunit hindi nila magagaua ang humarap sa fiesta at paghahain sa mga idolos, sapagcat sila ay mga cristianos na sumasamba sa Dios na totoo. Lubhang iquinagalit ni Macsimiano ang matuid na paiiguiigusap ni San Mauricio, at ipinabilang pagdaca ang mga sold ados nang Legion Tebea, at pinapugutan ang balang icasampo: at inisip na hindi na susuay ang mga mapalad, na hindi tinamaan nang bilang, at caya muling iniutos ang pagdalo nang lahat sa inaacalang paghahain; figunit ipinahayag ni San Mauricio, at nang mga soldados niya, na ualang dapat hainan at sambahin cundi ang Dios , na totoo, at ang nasa pit ay pina]Jugutan silang lahat nang malupit na Eemperador: at tinanggap naman nil a sa cababaan nang loob ang ganoong pagcamatay, at hindi minagaling ang lumaban, cahit sila'y lubhang marami, at paraparang matatapang, sapagcat inihain sa Dios ang canilang mga buhay. Ang MartiI' San Gines y dating id6latI'a, at ma-

560-

lupit na caauay nang mga binyagan, at palibhasa ay mabuting comediante, at marunong Taong 300. nang sarisaring palabas, ay naisipang Si San Gigagarin sa comedia ang guinagaua nang nes. Santa IglesIa, cung mayroong bibinyagan, 6 sasltIlgcapan nang ibang Sacramento, nang malibang at matua sa caniya ang Emperador Diocleciano. Pinarisan nang gayac ang mga hip.di sanggol, na binibinyagan, at lumabas na at napaquita sa caramihan, casama ang ilang hunghang na gumayac na parang mga Sacerdotes; at niyong masagot na niya ang ugaling itinatanong -sa taong bibinyagan, cung sumasampalataya sa Dios na totoo, at tumatalicod cay SatamJ.s at nagagad na ang mga ibang ceremonias, na guinagaua, ay sinunggaban at inacay si Gines nang isang Sacerpote, at macaitlong pinalusong sa inihandang paJiguan, sapagcat ganoon ang pagbibinyag niyong panahong yaon: at sinambit tuloy nang pal along nag-asal Sacerdote ang mga uicang Bibinyagan quita sa ngaian nang A ma, at nang Anac at nang Espiritu Santo. Humahalachac ang Emperador, at malaqui ang tua nang tanang caharap, at ang uica nila ay ganoon figa ang guinagaua sa mga simbahan, at guinagad na magaling ni Gines, at alipala ay mayroon namang lumabas na parang mga soldados, at dinaquip nila si Gines at iniharap sa Emperador at sinumbong ang pagtanggap niya nang Santo Bautismo: at ang guinaua nang Emperador ay nagalit cunua, at tjnanong ' si Gines cung siya ay totoong napabinyag, at sumagot nang ganito ang bunying comediante: I quinalulualhati co na ngayon ang pagca cristiano, at sinasampalatayanan cung matibay na si J esucristo ay Dios na to too, at siva na lamang ang aquing iibiguin at sdsambahin, al-insunod sa guinagaua nang mga capatid cong cristianos. Iquinatua at pin uri nang lahat ang ganoong pafigufigusap, at ang uica nila ay si Gines ang dapat parisan nang capua comediante, cung anuman ang

561 -

palalabasin; datapua nafigusap si Gines nang lalong malacas, at ipinahayag sa lahat na siya ay hindi n~ nagbibiro, yayang binago at pinata pang ang loob niya nang cabagsican uang gracia nang Dios, niyong siya ay lumusong sa tubig, at caya ninanasa niya ang tunay na pagbabaJic loob nang Emperador, at nilang Jahat, sapagcat si Jesucristo lamang ang dapat ibiguin at sambahin, at hindi na magbabago ang caniyang pananampalataya at pagca cristiano, cahit siya'y pahirapan at patain. Parang puputoc sa malaquing galit ang loob nang Emperador Diocleciano, niyong marifigig ang ganoong pagpapahayag, at ang guinaua ay pinasunggaban si San Gine~ , at inutos na bugbuguin nang ham pas, at sulsulan nang apoy ang boong catauan niya, at saca pinapugutan, yayang hindi nacasira nang loob nang mapalad na Martir ang mga hirap na ipinarusa sa caniya. Si San Vicente Martir, cababayan ni San Lorenzo, ay naguing Diacono naman, at doon nafigaral sa ciudad nang Za1路agoza, alin- Ta6ng 309. sunod sa utos nang Obispo San Vcd erio, Si San Viniyong panahon nang Emperad"o r Dio- cente. cleciano, na ualang guinaua cundi ang pag-usig at pagpapahirap sa mga cristianos: at caya naisipang ipatauag si San Vicente nang isang malupit na Hucom, na si Daciano ang figalan, at inutos na humarap sa caniyang tribunal sa ciudad nang ValenCia, at do on pinagsabihan na siya ay tumalicod sa Dios nang mga binyagan, at agad sumamba at" maghain sa mga dioses, na quiniquilala sa Roma, sapagcat ganoon ang calooban nang marafigal na Emperador Diocleciano. Datapua hindi nasira ang loob ni San Vicente, at ipinahayag sa Hucom na ang mga dioses na ipinasasamba sa caniya, ay mga larauang cahoy Jamang 6 bato, at ualang dapat sambahin cundi aug Dios na nacapangyayari sa lahat, na gumaua nang Lafigit at nang Lupa_ . Pinagbalaan ni Daciano si San Vicente na ipabubuhos ang caniyang dugo, cung hindi niya ga36

562-

naping madali ang calooban at utos nang Emperador; at yayang nanatili ang banal na Diacono sa dating pananamp:il..lataya at catapafigan nang loob, ay agad pinasunggaban nang tampalasang Hucom, at inutos na ang laman nang boong catauan niya ay laslasin at himain nang mga calauit na patalim. Ipinahayag ni San Vicente na hindi niya dinaramdam ang ganoong hirap, sapagcat siya ay quinacasihan nang gracia ni Jesucristo: at ang guinaua ni Daciano ay nagpahanda nang isang catre 6 hihigang bacal, na nilagyan nang maraming pacong matutulis, at inutos na ang hihigang yaon ay tapatan sa iialim nang isang malaquing siga, hanggang sa magnifigas at maguing baga. Sinunggaban nang mga verdugos ang MartiI' na inanitan, at inahiga sa bacal na nagbabaga, at sa lagay na yaon ay binubusan maminsanminsan nang tinunao na taba 6 S ebo ang catauang iniihao, nang lalong magliab ang apoy sa ilalim. Binata ni San Vicente ang ganoong pasaquit, na tumalab sa caniyang mga buto, at napagmasdan nang lahat na siya'y totoong masaya, at pinasasalamatan figa niya ang pagdadalita nang anumang hirap at capaitan alang-alang sa Dios. Inutos nang Hucom na ang Martir na iniihao, ay buhatin at dalhin sa isang madilim na bilangguan, na sinabugan nang maraming tinic at bubug, nang do on mamatay sa pagtitiis nang bagong hirap; figunit biglang lumiuanag ang bilangguan, pagpasoc ni Vicente, at naguing bulaclac ang mga tinic at bubug, at dumating ang lubhang maraming Angeles, na paraparang masasaya at nag-aauitan, at inaaliw nila ang bayaning campon ni Jesucristo. Natiguilan ang bantay na nag-iifigat nang pinto nang bilangguan, at gayon din naman ang mga casama niya niyong marifigig nila ang ganoong casayahan, at mga tinig na lubhang nacauiuili, at pagdaca ay sumilip sila sa isang siuang, at naquita nilang lahat ang catacatacang pagliliuanag nang bilangguan, at ang cagandahan nang mga nag-aaui-

563-

tan, at narifigig nila ang pafigufigusap nang isa sa mga Angeles, na ito ang sinabi cay San Vicente: Natapos na ang panahon nang paquiquipagbaca, at nalubos ang iyong pananalo, at macacamtan mo na ang calualhatiang, iguitnaganti nang Dios sa mga matapang na loob, na nagdadalita nang hir-ap alangalang sa caniya: caya iuan mo na ang catauang lupa, <5 bayaning Martir, at icao ay sumama sa amino At

namatay na figa si San Vicente, at naquita nang mga bantay na ang mahal niyang calulua ay casama nang mga Angeles, at umaquiat sa Lafigit. Sumucal ang loob ni Daciano, niyong mabalitaan ang mga himalang nangyari sa pagcamatay ni San Vicente, at nang huag mailibing nang mga cristianos ang mahal na bangcay, agad ipinatapon sa parang, at ang ibig niya ay canin nang mga -hayop ang cagalang-galang na Martir, datapua inibig nang Dios -n a ang catauan ni San Vicente ay bantayan at ifigatan nang isang uac na nanggaling sa Lafigit, at ang guinaua nito ay tinuca at pinatacbo ang mga aso at lobo, at mga ibang hayop na lumapit. Pagcaalam ni Daciano na hindi nangyari ang ninanasa niya, pinapatauan ang bangcay nang isang malaquing bat6, at saca ipinalulan sa isang barca, at ipinalabas sa dagat, at inutos na ihulog sa tubig, pagdating sa laot. Ang ibig nang Hucom na ang catauan ni San Vicente ay lamunin nang mga isda: at inibig naman nang Dios na ang bat6 ay lumutanglutang, at tumacbong parang sasaquiang matulin, at nauala tuloy sa tifigin ni Daciano, at nang mga caual niya, at hindi tumiguil, hanggang sa nalagay sa lupa ang mahal na bangcay. At ang ganoong himala ang napagquilala nang maraming taong dumalo sa tabing dagat na iyon ay catauan nang isang Martir ni J esucristo, at ang guinaua nila ay quinalag sa pagcatali sa bato, at inilibing na madali. Si Santa Dorotea Virgen at Martir, na nabantog sa ciudad nang Cesarea, Si Sta. Do-. dahilan sa malaquing cagandahan at ca- rot_a. baitan, ay tinauag fig isang Hucom na

564-

si AP1-icio ang figalan, at hinicayat na sumamba sa mga idolos, sapagcat ang uica niya, ay caul ulan lamang nang mga binyagan ang pagsamba sa isang taong hamac, na nagcasala nang daquila, at ipinaco sa Cruz nang mga Judios. Ipinahayag ni Santa Dorotea na si Jesucristo ay Dios na totoo, at siya ang Hari nang Lafigit at Lupa, na dapat igalang at sa.mbahin; at ang guinaua ni Apricio ay tinauag si Crista, at si Calista, mga babaing tumalicod sa pananampalataya sa Dios, at capua capatid ni Santa Dorotea: at inihabilin sa canila ang paghicayat sa naturang Virgen, nang mabuy6 sa pagsamba sa mga idolos. Datapua nasayang ang pagod nang dalauang hunghang, sapagcat sila ang nahicayat sa pagsisisi at pagbabago nang loob: at ang guinaua nang malupit na Hucom ay pinahubara.n si Santa Dorotea, at inutos na ang boong catauan niya ay dictan nang mga nilapad na tanso at bacal na binaga, at saca pinapugutan. Ang Martir San TeMilo ay dating caSi San Teo路 auay nang mga binyagan, at madalas filo. ang pagdulog niya sa mga hucuman, sapagcat siya ay Abogado: at lubhang natutu a, cung isusumbong 6 pagbibintafigan ang sinumang cristiano: at narifigig niya ang sinabi sa Hucom ni Santa D01"otea, na cailan man ay hindi na c uaualan nang sarisaring bufiga at bulaclac na sariua ang halamanan nang caniyang Esposo sa Paraiso. Naisipang salubufigin ang mapalad na Virgen, niyong lumalacad at inihahafid sa pagpupugutan, at sa ganoong pagsalubong ay binati at tinuya, at pi-路 nagbilinan na siya ay padalhan nang mg" sinabing bufiga at bulaclac na sariua. Pagcayari nang Martirio ni Santa Dorotea, niyong- ibinabalita ni Te6filo sa mga ilang caibigan ang ipinagbilin niya, at ang ipinafigaco sa caniya, at paraparang nagtauanan silang lahat, ay nacaquita sila nang isailg batang lalaquing lubhang maganda, at ang guinaua nito ay nilapitan si Te6filo, at biniguian nang tatlong manzanas, na nasasabit

565-

sa isang mariquit na safiga, at tatlong rosas na sariua, at sinabi na ang mga bagay na yaon ay pad ala ni Santa Dorotea, at biglang nauala. N agtaca si Te6filo, yayang talastas niya na sa mga arao na iyon ay hindi dapat mamufiga ang manzanas, at mamulaclac ang rosas dahilan sa labis na calamigan nang panahon: at pinagcalooban naman siya nang Dios nang mabisang garcia, at naquilala niya na si Jesucristo ay Dios na totoo, at ipinagsigauan na siya ay cristiano, at humarap sa Hucom, at ganoon din ang sinabi, hanggang sa naguing Martir naman, at nacasama niya si Santa Dorotea sa calualhatiang ualang hanggan. Si Santa Catalina Virgen at Martir Si Santa Car ay anac nang mahal na tao sa ciudad talina. nang Alejandria, at naguisnan niya ang pagsamba sa mga idolos; figunit pinaturuang magaling nang caniyang ama at ina, at madaling na_ tuto nang sarisaring carunufigan, at inibig naman nang Dios na siya ay Iiuanagan nang mahal 路na gracia, at naquilala niya na si Jesucristo ay Dios na totoo, at ualang araI. na matuid cundi ang sinusunod nang mga cristianos: caya tinalicdan ang Idolatl'ia, at napabinyag na madali. Pagcaraan nang i1ang arao, ay naquita . sa pagtu[og ang at~ng Pafiginoong Jesucristo, at si Guinoong Santa Maria, na sinasamahan nang maraming Angeles, at napanaguinip na siya ay sinootan nang isang singsing, at pinafiganlang Esposa nang Pafiginoon natin, at niyong maguising, ay naquita sa isang daliri niya ang singsing na napanaguinip. At mula niyon ay nag路alab na totoo ang caniyang puso sa pag-ibig sa Dios, at hindi na nauala sa bibig niya. ang catamistamisang figalan Jesus, at si Jesus na lamang ang .ipinagbuntong hinifiga, at pinagnanasaang maquita sa Lafigit. Nagpatauag ang Emperador Macsimino na ang sinumang binyagan ay tum ali cod na madall sa Dios na sinasamba, at humanda sa pagcamatay ang balang hindi sUIl).unod sa utos niya: at ang guinaua ni

566-

Catalina ay cusang humarap, at ipinahayag na siya ay binyagan. NagpiguiJ at parang na alang-alang ang malupit na Emperador, sapagcat ang dalagang caharap ay lubhang marunong, at .rnahal na tao, at labing ualong ta6n lamang ang biJang nang caniyang buhay, at inisip na madaling magbabago ang loob nang Virgen dahilan sa cabataan. Ipinasundo ni Macsimino ang mga lalong marunong na Fi16sofos nang mga Idolatrias, nang mahicayat si Catalina sa dating pagsamba sa mga Idolos, ' at pagdaca ay jimang pu ang dumating at nagtipon, at agad naiigusap ang pinaca marunong sa lahat na parang sinusulsulan nang Demonio. .Datapua quinasihan nang Espiritu Santo si Catalina, at natutong sumagot, at nalubos ang pananalo niya, at sapilitang quinilala nang limang ' pung marunong na si Jesucristo ay Dios na totoo, at minagaling nila ang mga catuiran at mariquit na paiigaiigaral nang dalagang caharap: at ang guinaua nang Emperador sa malaquing galit ay pinasunggaban, at ipinasunog sa isang siga ang mga naturang Fi16sofos, na paraparang tinulufigan fig mahal na gracia, at namatay sa ganoong pasaquit alang-alang cay Jesucristo. Ipina.hampas ni Macsimino si Santa Catalina, at labing isang arao na hindi pinacain at pinainom sa bilangguan, yayang hindi pinahalagahan ang cani路 yang mga pafigaco at paquitang loob; at pinapugutan ang Emperatriz na asaua niya, at aug isang General na si Portirio ang figalan, sapagcat dinalao nila sa bilangguan ang naturang Santa, at sila ay sumampalataya sa Dios, at napabinyag naman: at saca inutos na ang bunying Martir ay daganan at paraanan nang isang gulong, na pinacuan nang .rnaraming patalim sa boong palibid. Nanalafigin si Santa Catalina, sa pagdadalita nang ganoong hirap, at alipala ay nasira at sumabog ang gulong, at marami ang sumampalataya cay J esucristo; datapua lalong tumigas ang loob nang malupit na Emperador, at agad pinaputlan nang ulo ang mapalad na Virgen, at inibig naman nang Dios na ang catauan

567-

niya ay buhatin at dalhin nang mga Angeles sa taluctoc nang bundoc nang Sinai, at doon nalibing. Pinafigafiganlang Mdrtires de Sebas- Martires de te ang apat na pung soldados na binya- Sebaste. gan, na hindi miminsang pinahirapan sa bilangguan nang isang malupit na Gobernador na si Agricolao ang figalan, sa ciudad nang Sebaste sa caharian nang Armenia. Pinahubaran nang tampalasan ang mga soldados na yaon; at magdamag na ipinababad sa isang paliguang puno nang tubig, na nahahamugan at namumuu dahilan sa labis na calamigan nang pariahon: at inutos na sinuman sa canila ang magbago nang loob, at tumalicod sa DiO@ na dating sinasamba, ay agad tumacbo at lumipat sa malahinifigang tubig na nahahaTida, at malapit sa paliguang malamig. Niyong hating gabing malalim, at mapapatdan na lamang nang hininga ang mga bayaning Martires na paraparang nafigangatal sa guinao, ay biglang lumiuanag ll,ng paliguan, at naquita nang isang bantay na hindi binyagan ang pagpanaog nang Poong Jesus, na na.nggaling sa Langit, at doon huminto sa tapat nang paliguan, at inutos sa mga casamang Angeles na putufigan nang isang corona ang balang isa sa mga Martires na yaon, tangi ang isang mahinang loob, na umahon at lumipat sa tubig na malahininga. Natiguilan at nagbalic loob sa Dios ang bantay na hindi binyagan, dahilan sa naquitang himala, at ang guinaua ay naghubad, at nafigusap na siya ay cristiano, at lumusong na madali sa paliguan at doon namatay at quinamtan ang corona nang pagca. Martir. At ang mahinang loob na hindi nacatiis nang caunting hirap alang-alang cay Jesucristo, at humanap nang caguinhauahan sa tubig na malahinifiga, ay namatay naman pagcaraan nang ilang arao, at napacasama sa Infierno. Inutos ni Agricolao pagca-umaga na ang mga martires na pinahirapan sa paliguan, ay paraparang balian nang mga hita, at saca tipunin at sunuguin

568-

silang lahat sa isang siga: at pinagsabihan ang mga verdugos na pabayaan ang pinacabata' sa mga Miirtires, na si Meliton ang figalan, sapagcat naquitang buhay, hagaman lubhang mahina, at halos hindi ma_ cagalao dahilan sa pamamanhid nang boong catauan. Nabalisa ang ina ni Meliton sa mani1'igas na pagnanasa na malubos ang pagca Miirtir nang caniyang anac, at pagdaca ay pinasan ang bata, at sinundan ang mga carros, na quinalaguian nang mga Miirtir es na susunuguin, at talagang ipamamanhic sa mga inutusan . nang Gobernador IJa ipaquihaguis nila si Ii! Meliton sa siga: at ualang guinaua habang daan cundi pinangaralan ang anac niya, at ang uica ay tiisin ang init nang apoy na para nang pagtitiis nang guinao sa paliguang malamig. Naghingalo at namatay si Meliton sa paglacad na iyon, at lubhang natua ang mabait na ina sa lubos na pag-asa na ang anac niya ay lulualhati na sa Lafigit: at inilagay na mad ali ang catauan noong bata sa carro nang mga Miir-tires, at sumunod na para nang dati, at hindi umui hanggang sa naquitang napugnao sa siga. T. Cailan dinadasal ang fiesta nang mga Miirtires sa Sebaste? S. Sa icasampung arao nang buan nang Marzo. T. Ano ang nangyari sa mga binyagan na namayan sa ciudad nang Zaragoza sa Espana niyong unang panahon? â&#x20AC;˘ S. Pinagbantaang lipulin silang lahat nang tampalasang Gobernador Daciano, alinsunod sa utos nang Emperador sa Roma, at nang mayaring madali at mapaminsan ang pagpatay sa ' mga alagad ni Jesucristo, ay nagpatauag ang naturang Gobernador na ang balang ayao suma.mba sa mga Idolos, at tumirii sa loob nang ciudad, ay magtipon at umalis sa ganoong arao, na sad yang pinili: at pagdaca ay minagaling nang mga cristianos ang ganoong pagpanao, at inisip na sila ay tatahimic, at hindi na ipipilit sa canila ang pagtalicod sa Dios na totoo, cung

569-

sila ay mamayan at mamahay sa mga bundoc at parang. Datapua inabafigan at pinatay nang mga soldados ang mga binyagang nagsamasama' na umalis sa ciudad, niyong arao na itinacda, sapagcat ganoon ang utos nang lilong Gobernador, at saca sinunog ang mga bangcay, at hindi na inalam cung ilan ang napatay: at caya hindi masabi ang bilang nang mga Martires sa Zaragoza, na nababangguit sa calendario sa icatlong a1'ao nang buan nang Noviembre. T. Hindi baga naubos 6 nabauasan img mga cristia. nos dahilan sa ca1'amihan nang mga Martires? S. Ma1'ami at lubhang macap:j,1 ang nagbalic loob sa Dios na totoo dahilan sa cagandahan nang asal, pagtitiis at catapaiigan nang loob, na ipinaquita nang mga Mi"ll-tires: at caya lalong dumami at parang namuiiga ang mga cristianos, cahalimbaua nang palay at trigo; na cung itinatanim ay parang patay na ibinabaon sa lupa, bago ay doon tumutubo, at hindi mabilang ang butil na ibinubuiiga nang ba.Iang isang buti!. T. Ano ang isang bagay na nagpaquilala nang cabaitan at cagandahan nang loob nang mga cristianos? S. Ang malaquing pagtifigin at pag-galang, at ang pagca masunurin nila sa mga Empe1'adores sa Roma, cahit sila ay parating inuusig at pinahihirapan, sapagcat alinsunod sa aral ni Jesucristo inaari nilang mga cahalili nang Dios ang路 mga flucom at punong bayan: at caya hindi nasabi cailan,ma11 na sila ay naquipagsapacatan 6 umayon sa mga taong tacsil at balauis na ualang iniisip cundi ang lumaban at sumuay sa capangya1'ihan: at dumudulog na lamang slla ay tumatauag sa Dios, cung totoong- nahihirapan, at hinihiiigingbaguhin ang loob nang mga eaauay nila. T. Ano ang pamagat nang mga cristianos, na nagdalita nang maraming hi rap, at hindi namatay sa pagca Martir? S. Pinafigafiganlan silang mga Confesores, sapagcat hindi 11ila iquinatacot ang pagpapahayag sa harap nang mga hucom na sila ay mga alagad 11i Jesu-

570-

cristo: at humahalic nang camay sa canila ang mga ibang cristianos, cung sila ay naquiquita 6 nasasalubong. . T. Sinusino ang lalong inuusig at pinahihirapan nang .mga Id6latras: S. Ang .mga Obispos, at ang mga humalili cay San Pedro sa Roma. T . Paano ang pagsasaya nang mga binyagan sa mga fiestas, na dapat nilang gauin, cung sila ay hindi pinababayaang tumahimic? S. Lihim na guinagaua ang mga fie~tas nila, at madalas cung gabi sa ilalim nang lupa, sa mga lunggang pinafigafiganlang CCLtCLcumbCLs, na parang mga yufigib 6 cueva: at doon natatago ang mga buto nang lubhang maraming Martires. T. Sino ang hucom na dinudulog nang mga binyagan sa una, cung sila ay nagtatalo at mag-uusapin? S. Bala silang dinudulog cundi ang Obispo, at ito ang pumapayapa at humahatol sa canila, cung napaquinggan na at natalast.as ang mga catuiran nang bawa't isa. T. Ano ang calumbaylumbay na nangyari sa isang Sacerdote na si 8CLpricio ang figalan, dahilan sa catigasan nang loob? S. Naualan nang cabuluhan ang mga carapatan niya sa pagdadalita nang madlang hirap, at biglang humina ang I.oob, niyong siy;J, ay pupugutan na lamang, at sinabi sa. verdugo na siya. ay tumatalaga sa pagsamba sa mga Idolos, at hindi na sumasampalataya cay J esucristo. T. Baquit hindi ipinagcaloob nang- Dios na matuloy ang Martirio nang Sacerdote >Saprici6? Ang Sacer- S. Sapagcat hindi niya tinanggap ang dote Sapri'pagpifigi nang tauad nang isang lalacia. quing nacatalo, na si Ni(}eforo ang figaIan na dating caibigan: at ang guinaua figa nito, bucod sa humanap at nagsugo nang mga taong naquiusap at namaguitan, nang masauli ang dating pagcacasundo, ay ,muli at muling nagpacababa at dumulog sa naturang Sacerdote, at sinalu-

- 571bong sa daan, niyong 路inilalacad na, at inabangan pa sa lupang pagpupugutan, at doon isinasamo na siya ay patauarin alang-alang sa pagca Sacerdote niya, at sa buhay at dugong ihahain sa pagsinta sa POOl1g Jesus. Ngunit hindi lumambot ang loob nang hunghang na Sacerdote, at ipinahalata cay Niceforo na hindi napapaui ang galit niya, at cay a hindi ipinagcaloob nang Dios na siya ay macasama nang. mga Martires sa Langit: at nlj-ngyari ang sinabi ni J esucristo, na hindi tinatanggap nang Dios ang anumang iniaalay sa caniya nang taong nagtatanim, at ayao magpatauad sa nacaauay. Pinaualan nang verdugo ang masamang palad na Sacerdote, at sinunggaban si Niceforo, sapagcat ipinahayag nito ang pagca cristiano niya, at inibig nang Dios na siya ang mag.dalita nang camatayan, at quinamtan niya sa Langit ang calualhatian nang mga Martires. T. Sino ang isang Emperador sa Roma, na nag-utos na huag usiguin at pahirapan ang mga cristianos? S. Si Marco Aurelio, sapagcat niyong maisipang lusubin ang mga caauay niya, ay lubhang mainit ang panuhon, at naquita ang malaquing panganib na sasapitin nang caniyang mga soldados, na nahapo at parang nalingat sa pagtauid sa isang ilog, na ang ngalan ay Danubio: at biglang nabacod nang ca. auay, at hindi na umasang mananalo. Naquilala ni Marco Aurelio sa ganoong panganib ang pagca ulang cabuluhan nang mga dioses, na tinatauag niya, sapagcat hindi siya tinutulungan, at agad pi nagsabihan ang mga casamang sold ados na binyagan, nit sila ay manalangin at humingi nang aua sa Dios na sinasampalatayanan nila: at sumunod namang madali ang mga binyagan, at alipala ay nagdil'im ang Langit, at umulan at naguinhauahan ang boong ejercito nang mga Romanos, at inibig nang Dios na malubos ang capahamacan nang mga caauay nila, sapagcat ang ulan ay sinabayan nang maraming bato at lintic na pumatay sa canila. Quinilala at ipinasulat ni Marco Aurelio na siya

572-

ay nanalo sa aua at tulong nang Dios na totoo, at caya inutos na huag liligaliguin ang mga cristianos; datapua hindi nalaon ang ganoong capayapaan, at madaling hmpalili ang dating pagpapahjrap sa mga alagad ni J esucristo. T. Ano ang guinagaua nang mga ibang binyagan, nang huag silang mahuli nang mga tampalasang Id6latras? . S. Nagtatago sa mga ilang, at hindi napaquiquita sa canino man: at doon hinaharap ang pananalafigin at paglilingcod sa Dios, at ualang quinacain cundi ang mga bufiga nang cahoy. . T. Ano ang pamagat nang mga banal, na nabuhay at namatay sa catahimican nang mga ilang? S. Anaco1"etas 6 E1"mitaiios. T. Sino ang unang tumahan sa isang ilang, na naguing Santo Anaco1"eta 6 Errmitaiio? Si San Pa- S. Isang bagongtaong anac nang mayablo Ermitaman, na si Pablo ang figalan, na naulila fio. sa i_calabing limang ta6n nang caniyang buhay, at nacaisip umui sa parang, sapagcat sinamsam at . sinarili nang caniyang bayao ang cayamanang iniuan nang canilang magulang, na dapat manahin nillj,I)g dalaua: at ang guinaua pa nang masaquim ay dumulog sa Hucom, at sinabi na si Pablo ay cristiano, at cailafigang hulihin at patain. Sa paglacad ni Pablo sa parang, at humahanap figa siya nang mapagtataguan, ay nacaquita nang isang yufigib sa paa nang isang bundoc, at alipala ay natua at napasalamat sa Dios, at minagaling na niya ang tumira doon: sapagcat nacaquita naman nang isang puna nang datiles, at isang batis na malinao, na totoong malapit sa yufigib na iyon. Pagcaraan nang ilang ta6n, ay natuyo ang puna nang datiles, na quinacain niya, at inibig ' nang Dios na siya ay magcaroon arao-arao nang calahating tina pay, na dinadala sa caniya nang isang uac. T. Paano ang nangyari, at natanyag ang malaquing cabanalan ni San Pablo Errnitafio? S. Niyong siya ay sumapit sa isang daan at labing

- 573tatlong taon nang caniyang buhay, at mala pit nang mamatay, inibig nang Dios na maguing caquilala niya si San Antonio AbacL na tumanda naman sa parang, at ganito ang nangyari. Inisip ni San An- tonio na ualang ibang banal na Ermitaiio, 0 taong tumatahan sa i1ang, na ualang hinaharap cundi ang icagagaling nang calulua, sapagcat siya ay sumapit na sa icasiam na pung taon nang caniyang buhay, ay ualang naquiquita 0 nababalitaan; figunit pagca- . raan nang i1ang arao, ay nanaguinip na mayroong isang lalong banal na matanda sa caniya, na naunang nagtago at nanahimic sa i1ang: at naguing manifigas na pagnanasa niya ang maquipagquilala sa banal na iyon. Lumacad na mad ali si San Antonio pagca-umaga, at inaasahan na ang Dios ang magtuturo sa caniya nang daan, sapagcat hindi nalalaman, clmg saan par01"00n at hahanapin ang napanaguinip na Ermitafio: at sa icatlong arao nang caniyang paglalacad, ay nacaquita nang isang loba, at inibig nang Dios na maisipan niyang sundan ang .hayop na iyon, na hindi naman tumiguil hanggang dumating sa yufigib na hinahanap niya. Binati ni San Pablo si San Antonio, at agad natutuhang sambitin ang pafigaIan nito, bagaman hindi sila nagcaquilala cundi niyon lamang: at naupo na silang dalaua sa tabi nang batis at doon nil a pinag-usapan ang magandang capalaran nang taong tumatahimic, na ualang hinaharap cundi ang paglilingcod sa Dios: yayang ualang cabuluhan ang mga layao at cayamanan dito sa lupa, na pinagcacasaquitan nang mga hindi sumusunod sa aral ni Jesurcisto. Dumating ang uac, niyong sila ay nagsasalitaan, at naquita ni San Pablo na ang dinala sa caniya ay tinapay na buu, at hindi cabiac na para nang dati, at sa malaquing pagtataca ay nafigusap nang ganito : Quilalanin natin at pasalamatcLn ang malaquing aua at eagalingang ualang hanggan nang Panginoon Dios, eaibigan eong Antonio, sapageat sa loob nang anim na pung taon ay hindi sumala min-

574-

san man ang pagpadala niya sa aquin nang calahating tinapay arao-arao, at ngayon ay buung tinapay ang tinanggap co, saplJ,gcat icao ay narito, at dalaua ang bubusuguin ngayon nang ana niya.

Quinain nang dalauang Ermitafios ang tina pay sa tabi nang batis, at uala silang guinaua sa boong magdamag cundi manalafigin at pasalamat sa Dios: at ipinahayag ni San Pablo pagca-umaga na siya ay papanao na sa buhay na ito, at inutos cay San Antonio na hanapin sa parang ang balabal, na ibinibigay sa caniya ni San Atanasio, sapagcat ibig niya na ang balabal na iyon ang maguing sapot nang caniyang bangcay. Naquilala ni San Antonio ang malaquing canabaIan ni San Pablo, at minagaling na niya ang mabuhay at mamatay na casama nang banal na iyon; iigunit hindi nacatutol, at sapilitang lumacad, bagaman mapait sa loob ang "umalis doon, at lumayo; at niyong siya ay magbabalic, at nacuha na ang bajabal na hinahanap, ay "naquita ang calulua ni San Pablo, na inihahatid sa Lafigit nang mga Angeles, casama ang mga Santos Ap6stoles at Proietas, at naquita naman sa loob nang yufigib ang bangcay na nacaluhod at nacataas ang dalauang camay, na parang nananalaiigin. Umauit si San Antonio nang mga Himnos 6 pagpupuri sa Dios, alinsunod sa ugaIi nang Santa Iglesia, at niyong siya ay nahahapis dahilan sa caualan nang casangcapan, at hindi niya maigaua nang libiiigan ang Santo Ermitafio, ay nacaquita nang dalauang leones na nanggaling sa isang: gubat na masucal, at ang mga hayop na yaon ang nagcahig sa lupa, at 'gumaua nang isang hucay, at lumayong madali. Ibinaon ni San Antonio ang bangcay ni San Pablo, at umui na sa ilang na dating tinatahanan, at naguing ari niya ang mga hinabing dahon nang datiles, na parang cayong guinauang tunica, at guinamit nang mapalad na Ermitaiio: at ipinaquita sa mga ibang Anacoretas, at inaring parang hiyas na

575-

lubhang mahal ang damit na iyon, at siyang isinosoot sa mga arao nang Pascua at Pentecostes. T. Sinusino ang mga Emperadores, na lalong umusig at nagpahirap sa mga cristianos? S. Si Neron, si Domiciano at si Diocleciano; datapua hindi lubhang naligalig ang mga binyagan sa mga unang ta6n nang Imperio ni DiocJeciano. T. Baquit marami ang Martires nang panahon ni Diocleciano, cung siya'y hindi malupit sa mga binyagan? S. Pinagsabihan nang mga Sacerdotes Id6!atras na ayao magpallayag nang anum an ang mga Idolos dahilan sa caramihan nang binyagan: palibhasa'y talastas nila ang lubos na paniniuala ni Diocleciano sa anumang casinufigalifigang ipinahahayag nang mga Idolos, at laID na cung nauucol sa mga bagay na lihim na ibig niyang maalaman: at sumucal na totoo ang loob nang naturang Emperador, sapagcat isang arao ipinatanong sa Idolo Apolo, cung ana ang mangyayari, at sinabi nang mga Sacerdotes na hindi sumagot si Apolo, dahilan sa maraming binyagang nagcalat sa boong Imperio. T. Ano ang guinaua nang Emperador Diocleciano, niyong siya ay masulsulan nang mga Sacerdotes Idolatras? . S. Nagpaquita nang malaquing hapis dahilan sa hindi pagquibo nang mga Idolos, at nang mapaui niya ang galit nl Apolo, ay agad nagpatauag at inutos na lipulin ang mga cristianos: at madali namang sumunod ang mga tampalasang hucom, at caquilaquilabot ang mga pasaquit na ipinarusa sa mga Martires, at caya parang tubig na umagos ang dugo nang mga binyagan sa boong Imperio Romano. T. Ano ang isang bagay na minagaling nang mga hucom na palamara, nang lalong madaling mali pol ang mga binyagan? S. Inutos nila na huag pagbilhan nang anumang pagcain ang mga binyagan, cung hindi nila sambahin muna ang mga Idolos, na sad yang inilagay sa mga tindahan.

576 -

Ano ang nangy ari sa isang banal na dalag a sa Nicomedia na si Teolila ang figala n? S. Ipina dala nang tampa lasan g hucom sa isang bahay na tinata hanan nang masa sama ng babai , at inisip na masis indac si Teofi la, at sasam ba na sa mga Idolos, huag laman g masir a ang caniy ang puri; datapua ipinag tangg ol nang Dios si Santa Teofila, at hindi nangy ari ang. inaca lang masa ma nang malup it na hucom, sapag cat ang unang puma soc sa silid na quina lalagu ian nang bunyi ng Marti r, ay biglan g nabaual at nama tay, at ang icalau a ay nabul ag; at natacot na ang mga iba dahila n sa parus ang nasap it nang balan g malib og, na nagna sa at nafiga has .. T. Ano ang nangy ari sa isang dalag ang anac nang maha l na tao sa Aleja ndria , Si Sta. Teona si Teodo ra ang iigala n, at ipinac udora. long din nama n sa isang bahay nang masa sama ng babai ? S. Iniiig atan din nang Dios, sapag cat isang binya gang soldado na si Didimo ang iigala n, ang unang puma soc sa silid na itinal aga sa Santa Marti r, at nafigusap nang ganit o: Huag cang mataeot, maha l na dalaga, sapageat aeo ay eristiwno, at ualang ibang dahilan ang aquing pagpasoc dito, Gundi ang eaibigan eong maing atan ang iyong p~iri. TanggCLpin mo at gamiting madali ang aquing gayae soldado, at icao ay lumabas na at magtago, at aeo ang matit ira at hahalili sa iyo. Puma yag si Santa Teodora, at agad isinoo t ang damit ni Didimo, at nacal abas na mada li, sapag cat hindi naqui lala nang sinuman_ T. Ano ang guina ua nang hucom, pagca alam na si Santa Teodo ra ay naual a sa bahay fig masa sama ng babai , sapag cat hinali nhan at pinala bas ni Didim o? S. Hinat ulang pugut an si Didim o: at ang guina ua nama n ni Santa Teodo ra ay huma bol at 'tumacbo hangg an sa Iupan g pagpu pugut an sa bayan ing soldado, at ang uica ay siya ang dapat patain alang alang cay Jesuc risto; datap ua nafigu sap nang Si Sta. Te6fila.

- 577ganito si Didimo: Hindi matuid ang hinihiling mo, at aco nga ang dapat mamatay ngayon yayang ipinagcaloob mo so, aquin ang aco ay humalili so, iyo. At tumutol nang. ganito si Santa Teodora: Ipi'lWr yag co nga so, iyo no, icao ay humalili so, aquin, nang mailigtas mo lamang . aco so, panganib nang puri; ngunit hindi co ipinagcaloob na icao ang mamatay, at magcamit nang calualhatian nang pagca Martir, nang aco a,y mabuhay. At" ang guinaua nang malupit na hucom ay pinapugutan ang dalauang alagad ni路 J esucristo.

CATAPUSAN NANG ICAANIM NA CAPITULO

Ang Nalalaman sa Icapitong Capitulo Ipinalagay nang Emperador Constantino ang mahal na larau,an nang C1'UZ sa Estandarte 6 bandera nang ejercito Romano, sapagcat natalastas na ganoon ang dapat gauin, dahilan sa naquitang himala sa Langit. Tinalo si Maxencio na nagbantang umagao nang caniyang corona: at inu.tos na ang boong Imperio Romano ay cumilala at sumamba sa Dios nang mga c1·istianos. Pumar'oon sa Jerusalem si Santa Elena, ina nang naturarw si Constantino, at dumalao sa Tierra Santa, at doon naqt£ita at nacuha ang rnahal na C1·UZ, na quinar matayan ni Jesucristo. Iguiniba at isinabog nang mga taong bayan ang mga Templos, na dating pinagsasambahan sa mga Idolos, at nagtayo sila nang marir·iquit na simbahan. ' Nauili ang loob nang mga id6latras na napabinyag, niyong mapagrnasdan nila ang mahusay at mariquit na pagcacasunod nang mga Mihistros, na gumagamit nang capangyarihan sa Santa Iglesia. Naquilala nila ang camahalan nang gracia nang Santo Bautismo, dahilan sa mga bagay na cailangang gauin at igayac nang taong pabibinyag: at natal:astas naman cung gaa,no ang sama at cahalayan nang casalanang mortal, dahilan sa mga parusang nauutos sa mga Canones Peni-

tenciales. Inibig nang Vios na isang babaing alipin ang mag1£ing dahilan nang pagbabalic loob nang mga Iberos. Nacaligalig sa Santa Iglesia ang mga licong aral nang heregia ni Arrio. Nagpulong ang mgc£ Obispos sa ciudad nang Nicea, at nayari ang pinangaiiiganiang Concilio Niceno. Pinapanao ni Constantino ang tampalasang si Arrio. Ipinaglaban ni San Atanasio ang panar nampalataya nang mga binyagan sa Dios na totoo; at ang guinaua nang mga hereges ay dumulog sa mga hucom, at isinumbong na si San Atanasio ay nacasira

579-

nang PU1"i nang isang babai, at nacamatay nang- isang Obispo nila; ngunit napatotohanan ni San Atanasio na siya ay pinagbibintangan lamang. Nahalata nang lahat ang cabulaanan nang mga Arrianos dahilan sa dalauang himalang nangyari cay Cirola, at cay Z6simo. Bumalic si Arrio sa Constantinopla, at inutos ni Constantino na siya ay tanggapin sa Santa Iglesic~, sapagcat ipinahayag nang sinungaling na tinatanggap na niya ang mga aral at hatol nang Concilio Niceno; datapua hindi ganoon ang nasa loob, at inibig nang Dios na siya ay mapahamac sa big lang pagcamatay. Nacaligalig naman sa Santa Iglesi a ang Emperador Juliano, na tumalicod sa pananampalataya sa Dios: at ang guinaua nang palamara ay tinauag at pinapagtipon ang mga Judios, at inacalang isauli sa dating lagay: ang ciudad nang J erusalem; datapua humalang sn calooban ni Juliano ang mga himalang ipinaquita nang Lnngit, at namatay ang lila sa panunumpa cay .Tesucristo. Napabinyag ang Ha1"ing Clodeveo, sapagcat quinilala na siya a.y timdU11,gan nang Dios na to too, at caya natalo ang mga caauay niya. Sufnunod no, napabinyag ang mga ibang bayan at caharian: at ang mga SU8VOS at mga G6dos, na nagtitira so, Espana niyong panahong yaon, ay paraparang t1~malicod naman so, heregia ni Arrio, at sumampalataya sa Dios rna totoo. Muli at muling naliligalig ang Santa Iglesia dahilan sa mga licong aral nang mga hereges, at sc~ calupitan nang asal na1ig maran~ing binyagan, na ualang guina~ gaua cundi ang paglaban sa mga utos nang Dios .. dCLtapua hindi naman sumas ala ang pangaco ni J esucristo cay San P edro na hindi matatalo ang Santa Iglesia, cahit pagtulungan nang boong Infierno. At marami namang himalang ipinaquiquita nang Dios nang tumibay ang loob natin so, pananampalataya, para nang mga nangyari sa Constantinopla, so, Madrid, sa Paris at sa Napoles: at gayon din naman ang nangyayari so, mga panahong ito, at cailan man, yn'yang hindi nababauasan ang ganap na capangyarihan 'nang Dios, at ang malaquing aua niua so, atin, nang tayo ay matutong manal:ig.

580-

Marami naman any inibig nang Dios na maguing uliran natin so, cabanalan, nang huag malubos ang jJagtatagumpay nang Demonio dahilan sa mga nagpapasunod nang masama; at hindi dapat limutin nang sinuman na tayong lahat ay macagagaua nang cabanalan, at mahaharap nang isa at isa ani paglilingcod sa Dios sa canicaniyang estado 0 pagcalagay. Tinalo nang Emperador Heraclio ang Haring Cosroas, at nacuha ang mahal na reliquia 0 caputol nang Cruz nang Panginoon natin, no, dinala so, Persia nang Haring iyon: at ito ang pananalong iniaalaala nang Santa Iglesia so, fiesta nang Exaltaci6n de la Santa Cruz. Pinarusahan nang Dios ang pagcacasala nang mga binyagan, at ipinahintulot na macuha nang mga Mahometanos ang Tierra Santa, at ang pagpasoc nang mga Lombardos sa Italia, at ang paghiualay nang mga Griegos sa Iglesia Latina. Tumulong sa Santa Iglesia ang mga Hari sa Francia na si Pipino at si Carlomagno, na nasupil nila at napaalis sa Italia ang mga Lombardos. Inibig nang Dios na macuha nang mga binyagan ang Tierra Santa, 1lahilan sa guinaua nang isang Ermitafio sa Francia ,na si Pedro ang ngalan; datapua pagcaraan nang ualong pu at ualong ta6n ay nasauli no, naman so, mga Mahometanos, dahilan so, pagcacasala nang mga binyagan. Nacaligalig sa Santa Iglesia ang mga licong aral ni Martin Lutero, at ni Juan Calvino; at nayari naman ang mga aral at utos nang Santo Concilio de Trento, no, parang mabisang lunas so, mabisang camandag nang mga aral nila. Sisipot ang Antecristo so, mga huling arao, at siya ang lalong magpapahirap at uusig so, mga alagad ni Jesucristo. Manga11garal si Enoc at si Elias, papupugutan sila nang Anticristo, at ang lilong ito ay papatain naman nang ~sang Arcangel. Malulubos ang pagtatagumpay nang Santa Iglesia dahilan so, pagbabalic loob nang tanang Idolatras, hereges at Judios; 'at cahulihulihang mangyayari so, catapusan nang Mundo ang paghuhucom sa sangcatauhan.

ICAPITONG CAPITULO MULA SA PAGCACALINGA NANG EMPERADOR CONSTANTINO SA MGA CRISTIANOS, HANGGANG SA PAGCALAGAY NGAYON NG SANTA IGLESIA.

Gaano ang tagal nang pagdadalita nang mga cristianos, dahilan sa pag-usig at pagpapahirap sa canila nang mga Idolatras? S. Mahiguit sa tatlong daang taon, at hindi sila nagcamit nang capayapaan hanggang sa panahon nang Emperador Constantino: at ang guinaua nga nito ay quinalifiga ang mga binyagan, at agad ipinasauli ang mga ari nilang sinamsam nang mga-hucom, alinsunod sa utos nang mga Emperadores na nauna: at sumampalataya naman siya sa Dios na totoo, at napabinyag tuloy. T. Ano ang dahilan nang pagtatagumpay nang mga cristianos, na dating pinahihirapan at inuusig nang mga Idola,tras? S. Ang calooban nang Dios na nacapangyayal'i sa lahat, sapagcat cung hindi tumulong ang Dios, ay masasayang sana ang pagod nang labing dalauang Apostoles, na nafigaraLsa boong sangtinacpan, sapagcat sila ay mga t~g hamac na ualang pinagaralan, at ang Dios figa lamang ang nagbigay sa canila nang lubos na carunufigan; at sadyang catapafigan: at caya nalabanan nila at natalo ang catigasan nang loob nang mga Judios, at ang ipinagmamagaling na carunufigan nang mga Fil6sofos Gentiles, at nahicayat ang taong hindi mabilang sa pananampalataya, at pagsamba sa isang taong pinarusahan at ipinaco sa Cruz: at sa cahabaan nang arao ay tumalicod naman ang mga Had at Emperado res na macapangyarihan sa mga dating aral, na sinunod nila mula sa cabataan, cahit naquilala na ang aral ni J esucristo ay nauucol na mataas na cabanalan, at laban sa masasamang pita nang catauan. T.

582-

Ano ang sadyang bagay na naguing dahilan nang pananampalataya ni Constantino sa ating Pafigi. noong J esucris'to ? S. Naquilala ni Constantino na matutul()y ang masamang banta nang caingguitan ni Maxencio, at sapilifang maagao sa caniya ang corona, sapagcat uala siyang mailaban, at cailafigan sa caniya ang pagtulong sa lalong malacas: at sa lagay na yaon ay minagaling ang tumauag sa Dios nang mga cristianos, na inaring macapangyarihan, at isinamo na siya ay tulufigan at ampunin sa ganoong pafiganib na hindi mailagan. Pagcatapos nang panalafigin - nang Emperador .constantino, ay biglang lumitao sa LaAng Cru.zna figit ang isang Cruz, na parang ilao na naquita sa lubhang maliuanag, na naquita' niya, at Lafigit nang nang caniyang mga soldados, at nabasa Emperador nilang lahat ang llasusulat sa boong paCtmstantino. ligid nang Cruz, ang ganitong pafigufigus<Lp: Ito ang maguiguing tanda nang iyong pananalo~ At niyong gabing sumunod sa arao nang pangyayari nang himalarrg yaon, ay nanaguinip si Constantino na si J esucristo ay caharap niya, at tinandaan ang sinabi nang maauaing Pafigino,on, na isang Cruz ang dapat niyang ihalili sa larauan nang isang "tyuila na dating natatala sa estandarte 6 bandera nang ejercito Romano, na pinafigafiganlan. nilang La,baro. Sinunod na madali nang Emperador Com;tantino ang calooban nang Pafiginoong natin, at ipinatala sa guitna nang isang mariquit at bagong estandarte ang camahalmahalang larauan nang Cruz, at ang figalan ni Cristo: at sa a1"ao nang pagbabaca at maIaquing pafiganib na quinatacutan, ay nalubos ang pananalo niya sa isang daan at ualong pung Iibong caauay: at agad tumacbo si Maxencio, nang mailigtas ang caniyang buhay, sapagcat naquita ang pagcatalo nang mga soldados niya; datapua pagdaan sa isang tulay, nahulog sa ilog ang cabayong sinasa-

583-

quian, at doon siya nalunod, at gayon din naman ang maraming sold ados, na naquitacbo at hindi humiualay sa caniya. Nagtagumpay at pumasoc sa Roma ang Emperaaor Constantino, sa malaquing tua at pagsasaya nang boong bayan, at iquinadaiigal na totoo nang pananalo niya ang lauaran nang Cruz, na natatala sa bagong estandarte, at naquita nang mga cristianos na ang mga Idolatras ay lumuhod sa harap nang lauarang iyon. T . Anuano pa ang guinaua ni Constantino, nang maipahayag ang malaquing pagtiiigin at pago-ibig niya sa Santa Iglesia? S. 1. Iguinalang na parang cahalili 0 ViCU1"iO ni J esucristo ang Santo Papa sa Roma, at ipinagcaloob na maguing tahanan nang mga Pontifices ang bahay na pinaiigafiganlang Palacoio de Let1路an. 2. Tumulong _sa paghucay nang cimiento nang oSimbahan ni San Pedro sa Roma, at macalabing .dalauang pumasan at humacot nang lupa sa iigalan nang labing dalauang Apostoles. 3. Inut9s na cung sinuman ang nagcasala nang daquila, at hinatulang mamatay sa parusa, ay huag nang gamitin ang Cruz na para nang dati, sapagcat hindi dapat na maguing casangcapan nang camatayan ang larauan nang cahoy na namuiiga at pinanggaliiigan nang buhay na ualang haggan. T. Sino- ang isang umampon sa mga cristianos, na para ni Constantino? S. Ang mapalad na si Santa Elena, ina nang naturang Emperador; at ang guinaua nang babaing iyon sa icaualompung taon nang buhay niya, ay pumaroon at dumalao sa mga Santos Ang pagcaLugares nang Jerusalem, at doon nata- quita ni Sta. lastas ang dating ugali nang mga Ju- Elena nang dios na cung saan ibinaon ang hinatu- 1m ah a 1 na lang parusahan at patain, ay doon din Cruz ni Jenaman ibinabaon ang casangcapang sucristoo ipinatay: at caya inusisa at hin:;tnap ang pinagbaunan sa ating Paiiginoong J esucris-

584-

to, at ninasang macuha ang Cruz, na naguing casangcapan nang pagsacop sa tanan: at nagpahucay nang lubhang malalim si Santa Elena sa lupang itinuro sa caniya, sapagcat ang' guinaua ang mga Idolatras ay muli at muling tinabunan, at pinataas hanggang sa sumucal ang lupang yaon, nang mailubog nil a ang mahal na libifigan ni Jesus. Tatlong Cruz na ualang pinagcacaibahan ang lumitao sa cailaliman nang hinucay na libifigan, at naquita naman nang lahat na nabubucod sa isang tabi ang mga uicang Jesus Nazareno, Ha?'i nang mga Judios, na nasusulat sa apat na letra sa isang rotulo, at ito ang nagpaquilala na isa sa tatlong Cruz na nacuha, an,g pinagpacuan sa Pafigjnoon natin. Datapua hindi masabi nang sinuman, at ualang macapagpatotoo, cung alin ang hinahanap ni Santa Elena, at sa lagay na iyon ay minagaling na lamang ni San Macario Obispo sa Jerusalem ang sumampalataya at manalig sa aua nang Dios, at agad ipinadala sa Isang bahay ang tatlong Cruz, at isa-isang ipinasiping sa isang babaing naghihifigalo: at doon naquilala nang lahat na ualang cabuluhan ang dalauang Cruz na unang isiniping, cundi ang huling inilapit, sapagcat biglang gumaling at nacabafigon ang babaing naghihifigalo, pagsayad sa caniya nang icatlong Cruz, at caya ito ang tinandaan at inaring tunay na Cruz ni Jesucristo.路 At cumuha naman sila nang tatlong bangcay, at inahiga sa tatlong Cruz, at pagdaca ay nangyari ang himala nang muling pagcabuhay nang bangcay, na inahiga sa Cruz na biglang nacagaling sa babaing naghihifigalo. ' Natua at napasalamat si Santa Elena sa ating Pafiginoong J esucristo, at siya ay sacsing nacaquita nang mga nangyaring himala: at ini utos na gauing tatlong bahagui ang mahal na Cruz, at nagpagaua nang isang mariquit na caban, at do on isinilid ang isang bahagui, at ipinatago sa Jerusalem: ibinigay ang isang bahagui sa anac niyang si Constantino, at ang isa ay ipinadala sa Roma, at doon nalalagac

585 --

hanggang figayon sa pinafigafiganlang simbahan nang Santa Cruz. T. Ano ang sadyang himalang nangyari sa isang bahagui nang Cruz, na natago sa Jerusalem? S. Sinasabi ni San Cirilo, Patriarca sa -Jerusalem, sapagcat naquita nang dalauang mata niya, na hindi nababauasan munti man, cahit parating tinatapiasan at parang hinihimay ang cahoy na iyon, dahilan sa mumunting putol na ibinibigay sa mga mauilihing loob sa Dios, na nanggag'aling sa malalayong bayan, at sadyang naglalacad at dumadalao sa ciudad na iyon. T. Ano ang naguing bufiga nang cagandahan nang loob at pagtifigin ni Constantino, at ni Santa Elena sa mga cristiano? S. Ang pagquilala at pananampalataya sa Dios na totoo nang lubhang maraming bayang nasasacupan nang Imperio Romano. T. Ano ang unang guinaua nang mga bayang sumampalataya sa Dios na totoo? S. Iniuasac ang mga Templos na pinagsasambahan sa mga Idolos, at hinarap ang pagtatayo nang maririquit na simbahan, at ang pag-gaua nang sarisaring hiyas at casangcapang icadadafigal nang pagsamba sa Dios: at mula niyon ay hindi na inilihim ang mga fiestas at pagsasaya nang mga cristianos. T. Alin-alin ang lalong dapat tandaan sa mga simbahang nayari niyong panahon nang Emperador Constantino sa Roma? S. Ang tatlong ipinagaua ni Santa Elena sa J erusalem: ang una una sa sabsabang pinafiganacan nang mahal na Virgen sa Pafiginoon natin sa Belen: ang icalaua sa lupang pinagbau- Ang m g a nan: at ang icatlo sa bun doc nang Oli- simbahang vete, sa lupang tinuntufigan nang ating i~inatayo ni Paiiginoong Jesucristo, niyong uma- Sta. Elena. quiat sa Lafigit. T. Anuano ang ipinasira ni Santa Elena sa mga lupang pinagtayuan nang mga simbahang ipjnagaua niya?

586-

Ang larauan ni Adonis sa sabsaban nang Belen: ang larauan ni Venus sa lupang pinagbaunan: at ang larauan ni Jupiter sa bundoc nang Olivete. T. Ano a'ng isang bagay na nausisa, niyong iuasac ang mga Templos na pinagsasambahan sa mga Idolos? S. Ang paraya at cabulaanan nang mga Sacerdotes Id61atras, sapagcat ang caramihan nang larauan nang mga Idolos ay ualang laman sa loob, at ang guinagaua nang mga hunghang na Sacer-dotes ay sila ang sumisilid sa mga larauang yaon, at sila ang nafigufigusap at nagsasabi nang casinufigalifigan sa mga ulol, na sumasamba at naniniuala sa canila. At hindi ang mga iba lamang ang inuulol nila, cundi sila-sila naman ay paraparang nagdadayaan: at ang susunod na salita ang magpapatotoo nang ganoong bagay. Ipinamamansag nang mga Sacerdotes Caldeos na ualang Dios na macapangyarihan cundi ang apoy, at ang uica nila ay ualang larauang hindi nasisira at, natutunao sa apoy; at yayang sinasamba nang mga Sacerdotes sa ciudad nang Canopo ang tubig nang isang ilog, na ang figalan ay Nilo, at hindi nil a masabi na ang tUbig ay marahas na para nang apoy, naisipan nila ang magpagaua nang isang larauang ualang laman sa Ioob, at nilaguian nang isang butas sa dacong paa, at pin uno nang tubig ang larauan, at tinacpan nang pagquit ang butas, na hindi napansin nang sinuman. Pagcayari nang ganoong lalang, ay hinamon nang mga Sacerdotes sa Canopo ang mga Sacerdotes Caldeos, at ang uica ay hindi mananalo ang apoy sa tubig; at palibhasa ay tumutol ang mga Caldeos na ualang macalalaban sa apoy, minagaling nilang lahat ang magsubucan, nang maalaman ang bagsic at eapangyarihan nang isa at isa. Natua ang .ruga Caldeos, alipala, ay gumaua nang isang malaquing siga, at inaasahan na nila -ang lubos na pananalo; at ang guinaua naman nang mga Sacerdotes sa Canopo ay binuhat ang canilang larauan nang Rio Nilo, at inilagay sa guitna nang S.

587-

sigang nagninifigas, at ang nasa pit ay natunao ang pagquit na nacataquip sa butas, at lumahas ang tubig na nasisilid sa larauan, at namatay ang apoy: caya nalubos ang cahihian nang mga Caldeos, at sapilitarig quinilala nila na hindi mananalo ang carahasan at init nang apoy sa cabagsican at lamig nang tubig. T. Ano ang isang bagay na lalong ipinagtaca nang mga hindi binyagan, niyong sila ay cumilala na sa 1;>ios na totoo? S. Ang cagandahan nang aral nang Santa Iglesia, at ang pinafigafiganlang J erarqwia E clesiastica. T. _ Ano ang pinafigafiganlang Jemrquia Eclesiastica? S. Ang mahusay na pagcacasunod nang mga catungculan at capangyarihan sa Ang JerarSanta Iglesia, mula sa lalong mataas quia Eelesiastica. hang'gang sa lalong mababa. T. Sinusino ang gumagamit nang ca. tungculan at capangyarihan sa Santa Iglesia, mula sa lalong mataas hanggang sa lalong mababa? S . . Mataas sa lahat ang Santo Papa sa Roma, a.t ang mga Arzobispos at Obispos: sumusunod ang mga Sacerdotes, Diaconos - at Subdiaconos: at pinacamababa ang .ruga Ac6litos, Exorcistas, Lecto1'es at Ostiarios, at ang mga huling ito ang pinafigafiganlang de 6rdenes menores 6 minoristas. T. B;quit mataas ang Obispo sa mga Sacerdotes? S. Sapagcat ang Obispo ang nagbibigay sa mga Sacerdotes nang capangyacihan at pahintulot sa pagmimisa, at pagpapatauad sa mga macasalanang dumudulog sa Santa Confesi6n: sa pagbibinyag, at pafigafigaral sa mga bayan,. at sa paggagauad sa mga路 may saquit nang, maha!. na Extremaunci6n. T. Anuano ang guinagamit nang mga Arzobispos at Obispos, na sariling gayac nila? S. Ang damit na pinafigafiganlang Muceta, na napapatong sa balicat at nacataquip sa boong dibdib at paypay, ang singsing sa isang daliri nang canang camay, ang Mitra sa ulo, at ang Baculo pastaral . .

588-

Sino ang nagbibigay nang mataas na capangyarihan sa mga Arzobispos at Obispos? S. Ang Santo Papa sa Roma: at caya naigagauad nila ang mga Sacramentos, na pinafigafiganlang Orden at Confirmacion, na hindi maabot nang capangyarihan nang mga Sacerdotes. T. Sino ang pinafigafiganlang Arzobispo Metropoli-' tano? S. Ang Obispo nang ciudad na pinacaulo nang isang boong capuluan 6 provincia, at caya Arzobispo Metr opolitano ang pamagat nang Obispo sa Maynila; sapagcat ang Maynila ay capital, 6 pinacaulong quiniquilala nang boong capuluang Filipinas. T. Ano ang pamagat nang mga Obispo na namamahala sa mga ibang provincias, na nasasacupan nang capital? S. Sila ang pinafigafiganlang Obispos Sufraganeos: sa halimbaua, ang Obispo sa Camarines, 0 Nueva Caceres, ang sa Cebu, at ang sa Ilo'ilo, at N1teva Segovta. T. Ano ang sadyang figalan nang boong lupang nasasacupan nang capangyarihan nang isang Obispo? S. Obispado, 6 Diocesis. T. Sino ang pinafigafiganlang Pr<tmado sa Espafia? S. Ang Arzobispo sa Toledo. T. Sino ang mga Obispo, na pinafigafiganl~ng Patriarcas? . S. Ang Obispo sa Antioquia, saI1agcat si San Pedro ay tumahang pitong taQll sa ciudad na iyon, bago lumipat sa Roma: ang sa Alejandria, sapagcat ang ciudad na ito ay capital nang boong caharian nang Egipto: ang sa Jerusalem, dahilan sa daraquilang misterio nang pagsacop sa tao, na niyari ni Jesucristo sa lupang iyon: at ang sa Constantinopla naman, sapagcat ito ang corte 6 ciudad na tinatahanan nang mga Emperadores. At ang naturang apat na Obispos ay ualang quiniquilalang Metropolitano, cundi ang Santo Papa sa Roma: at sila ang dinudulugan nang mga ayao umamin nang hatol nang mga T.

589-

Arzobispos at Obispos, na namamahala sa mga ibang provincias, na nasasacupan nang Pat1"iarcado. T. Sino ang Santo Papa 6 Sumo Ponti/ice? S. Ang Obispo sa Roma, Vicario ni Jesucristo, at tunay na cahalili ni San Pedro sa cataastaasang capangyarihan nang Santa Iglesia: at caya pinaiigaiiganlang Papa, sapagcat ang cahulugan nang uicang ito ay Ama, at siya ang dapat quilalaning Ama at pastor nang mga cristianos. T. Ano ang inilalagay sa ulo nang Papa, na ang iigaIan ay Tiara? S. Tatlong coronang pilac 0 guinto, na nacacabit sa isang mataas at mabilog na gorro at ang lagay nang tatlong corona ay susonsuson sa mahusay na pagcacalayo. T. Ano ang gayac na ang iigalan ay PaZio? S. Isang maputing liston na ang lapad ay tatlong dali, na napapatong sa balicat at nacalauit nang caunti sa dibdib at sa licod: at ang naturang liston ang inilagay sa ibabao nang boong cagayacan, at madaling maquiquilala, sapagcat sinabugan nang anim na cruz na maitim. ( " ) T. Ano ang cahulugan nang Palio? S. Ang cabuuan nang mataas na capangyarihang ipinagcaloob nang Santo Papa. T. Sinusino ang gumagamit nang Palio bucod sa Santo Papa? S. Ang mga Arzobispos at Patriarcas: at ang mga Obispos na sadyang pinagcacalooban nang Santo Papa. T. Ano ang cahulugan nang dalauang susing naquiquita sa pinaiigaiiganlang Escudo 6 Sello nang Santo Papa? S. Ang mga susing yaon ang nagpapaalaala nang ganap na capangyarihang ipinagcaloob ni J esucristo, niyong sinabi sa Apostol San Pedro na ang balang magsisi at magcamit dito sa lupa nang patauad niya, ay patatauarin naman at tatanggapin sa Lafigit. (*) Ang guinagauang Polio ay hinabing balahibo nang tupa: at ang ganoong cayo ang pinaiigaiiganlang Lana.

T. S.

590-

Ano ang nasa dulo nang sandalias nang Papa? Isang cruz na guinto: at iyon ang hinahagcan nang mga lumalapit, at marunong gumalang sa Santo Papa. T. Sino ang pumipili nang maguiguing Papa, 0 Sumo Pontifice? S. Sa loob nang anim na raang taon mula sa panahon nang mga Apostoles, ay ualang naguiguing Obispo 0 Papa cundi ang pinili at pinagcacaisahan fig bayan, at nang mga Obispos at Sacerdotes na nagi;itipon; figuni 't binago nang Santa Iglesia ang ganoong ugali, sapagcat marami ang nagtataio at nagcacasira dahilan sa hindi pagcacaisa nang loob -nang caramihan, at caya figayon ay hindi pinaquiquialaman nang bayan ang ganoong bagay, at ualang pumipili .nang maguiguing Papa .cundi ang mga Cardenales lamang. T. Sinusino ling mga Cardenales? S. .Pinafigafiganlang Cat'denales Pl'esbiteros niyong unang panahon ang mga Sacerdotes 0 Prirrocos, na nag-aalaga nang mga simbahan sa Ang m g aRoma: at Cat'denales Diriconos naman Cardenales. ang pamagat nang pitong Diaconos na nag-iifigat nang salaping ibinibigay nang mga maauain, nang mailimos sa mga mahihirap ayon sa cailafigan nang isa at isa. Casangguni nang Papa ang mga naturang Cardenales, at inibig nang Papa Clemente Quinto na sila ay dumami dahilan sa caramihan nang bagay na dapat isangguni sa canila: at ganoon din ang minagaling nang mga Pontifices na humalili, at caya parating nadadagdagan ang bilang nang mga Cardenales, hanggang sa sila ay naguing pitong pu, at ang catipunan nilang lahat ang pinafigafiganlang Sacro Colegio. Anim sa canila ang Cardenales Obispos, limang pu ang Cardenales Presbiteros, at labing apat ang Cardenales Diriconos. T. Anuano ang guinagamit nang mga Cardenaies, na sariling gayac niia? S. Ang gorro sa uio, na pinafiganiang birreta 0 soli-

591-

dco, at ang sombrero na ang figalan ay capelo: at ang culay na mapula 0 color de purpura nang boong cagayacan nila. T. Paano ang guinagaua nang mga Cardenales, cung sila ay pipili nang taong maguiguing Papa? S. Sa icasampung arao nang pagcamatay nang Papa, ay humaharap sila sa Misa nang Espiritu Santo, at nafigafigacong matibay na hindi pipiliin cundi ang inaacala nilang carapatdapat Ang pagpili na maguing puno nang boong Santa nang PontiIglesia: at pagcatapos nang Misa, ay fice. nagsasamasama sila, at naparoroon sa isang sadyang tahanan, na ang figalan ay Conclave, at doon nagcuculong sa isang silid na bucod ang balang isa sa canila, at ualang iniisip sa catahimican at pagcuculong nang ganoon, cundi ang ayuno at pananalafigin, nang ituro sa canila nang Dios ang lalong magaling: at hindi sila macalalabas sa Conclave, hanggang hindi mayaring mahusay ang pagpili nang Pontifice alinsunod sa mga utos nang Santa Iglesia, na nauucol sa ganoong bagay. T. Cailan n:;tyayari ang pagpili nang Pontifice, at sino ang dapat quilalanin sa boong Santa Iglesia? S. Guinagauang tatlong bahagui ang lahat nang Cardenales, na nagtipon sa Conclave, at nangyayari ang pagpili nang Pontifice, cung mayroong pinagcaisahan ang dalauang bahagui: sahalimbaua, cung anim na pu ang Cardenales na nagtipon, ay quiquilalaning Pontifice ang pinagcaisahan nang apat na pu. T. Baquit hindi macapag-asaua ang mga Obispo, at Sacerdotes, Diaconos, at Subdiaconos? S. Sapagcat sila ay parang mga Angeles dito sa lupa, na parating humaharap sa altar, sa Hari nang Lafigit, at "inihahain nila sa Dios Ama ang calinislinisang catauan at dugo ni J esucristo: at caya inibig nang Santa Iglesia na sila ay gumaua nang voto de castidad, nang maifigatan hanggang sa camatayan ang puspos na calinisan nang calulua at catauan, at maparisan nila ang mga Angeles.

592-

Sinusino ang pinafigafiganlang Diaconisas nang Santa Iglesia niyong mga unang panahon? S. Mga babaing magagandang asal, bao at matatanda ang caramihan, na nafigafigacong matibay na hindi na mag-aasaua, at itipatalaga nang Obispo sa mga sadyang catungculan. T. Anuano ang catungculan nang mga Diaconisas? S. Dinadalao nila at inaalagaan ang mga babaing maysaquit, ang mga mahihirap: sila ang nagbibigay alam sa mga Obispo at Sacerdotes nang lagay at cailafigan nang isa at isa, nang matulufigan at malimusan nang tapat; pinafigafigaralan nila, at guinagayacang mahusay ang mga babaing napabibinyag, at sila ang nagtuturo at parang umaalalay sa mga nabinyagan na, at hinuhusay nila at hinaharap ang lagay fig mga babai sa loob nang simbahan: at sa catagang uica, sila ang gumaganap sa capua babai nang sarisaring catungculan nang mga Diaconos sa mga lalaqui, at caya Diaconisas ang ipinafigalan sa canila. T . Ano ang mga Canonigos? S. Mga Sacerdotes na tumutulong sa Obispo 6 Arzobispo, sa dilang bagay na nauucol sa pagsamba at pagpuri sa Dios, T . Ano ang cahulugan nang uicang AduUo? S. Taong sumapit sa edad 6 panahon nang pag-iisip. T . Agad bagaBg binibinyagan niyong mga unang panahon nang Santa Iglesia ang ruga adultos, na humihifigi nang Bautismo? Ang caila- S. Itinuturo muna sa canila ang dilang figan sa mga bagay na dapat sampalatayanan, at ang adultos na ,m ga aral at utos nang Dios at nang bibinyag,,"!. Santa Iglesia, na cailafigan sundin nang taong cristiano; pinagmamasdan cung Sila ay tumatalicod sa mga pamahiin, at pagsamba sa mga Idolos; at sa anumang bagay na ipinagcacasala sa Dios, cahit pinagcacaquitaan nang iquinabubuhay, sa halimbaua, cung pinababayaan ang pagca c{)mediante, 6 manghuhula, cung hindi na nagpapatubo, cung nafigifigilag sa gauang mahaT.

593 -

halay, cung hindi na guinagamit sa Panggagamot ang mga bulong at sarisaring caul ulan; at tinitingnan naman, cung sila ay naquiquiugali sa mga binyagan, at nauiuili na sa ayuno at sa panalafigin, at sa mga gauang pagpapahirap sa sariling catauan . T. Gaano ang laon nang pagmamasid sa mga adultos, na humihifiging sila ay binyagan? S. Dalauang taon ang ugali; datapua hindi nalalaon nang ganoon ang pagbibinyag sa mga nagpapaquita nang malaquing casipagan sa paggaua nang cabanalan: at hindi naman binibinyagan, cahit macaraan ang dalauang taon at mahabang arao, ang mga hindi nagpapaquita nang magandang asal, na nagpapaquilala nang catunayan nang pagbabalic loob nila. T. Ano ang sadyang figalan nang mga adultos, na gumagayac sa pagtanggap nang Santo Bautismo? S. Sila ang pinafigafiganlang Catecum enos sapagcat cailafigan sa canila ang maquinig nang aral 0 pagtuturo nang Catecismo, hanggang sa sila ay matuto. T. Cailan ang mga tafiging arao nang pagbibinyag sa mga catecumenos, na inaa<!alang mabibinyagan na niyong mga unang panahon nang Santa Iglesia? . S. Sa arao nang Sribado Santo, nang masabay sa muling pagcabuhay ni J esucristo ang pagtanggap nila nang buhay na gracia: 0 sa arao nang Sabado na sin'usundan nang Domingo de Pentecostes, nang matanggap nilang para nang mga Apostoles ang mga biyaya nang Espiritu Santo. At caya hangga figayon ay guinagaua sa Santa Iglesia sa mga naturang arao ang mahal na bendicion nang Crisma at Oleo Santo: at iyon ang tubig na pangbinyag, na iniingatan sa Pila bau'tismaL sa mga simbahang pinanganganlang Igbesias Parroquiales. T. Paano ang ugaling pagbinyag niyong unang panahon? S. Macaitlong inilulubug sa tubig ang catecu.meno, at sinasambit nang Sacerdote aug figalan nang isang Persona nang Santlsirna Trinidad sa balang isang paglubug, at ito ang pagbinyag na pinafiga38

594-

nganlang Bautismo por inmej路sion. Datapua ang guinagaua ngayon ay sinasaloc ang tubig, at ibinubuhos sa ulo nang binibinyagan, at ito ang pagbinyag na pinanganganlang Bautismo por infusion. T. Ano ang pamagat nang catecumeno, cung nabinyagan na? S. Neofito ang tauag sa mga bagong binyagan, at ang cahulugan nang uicang Neofito ay bagong halaman 6 tanim, sapagcat ninanasa nang Santa Iglesia na ang taong binyagan ay mamunga nang gauang cabanalan. T. Ano ang gayac na dapat gamitin nang mga neofitos, hanggan sa icaualong arao mula niyong sila ay mabinyagan? S. Ang .maputing damit na isinoot sa canila, niyong sila ay nabinyagan na. T. Ano ang cahulugan nang maputing damit, na ipinasosoot sa taong bininyagan? S. Ang calinisan at cagandahan nang calulua, dahiIan sa gracia nang Santo Bautismo. T. Ano ang Bautismo de deseo? A.ug BautisS. Ang maningas na pagnanasa nang roo de deBautismo, calangcap ang Contricion 6 seo. tunay na pagsisisi, at ang pananampalataya sa Dios. T. Ano ang paquinabang nang Bauiismo de deseo? S. Pinatatauad nang Dios, at lumulualhati sa Langit ang taong namamatay sa ganoong pagnanasa at pagsisisi, bagaman hindi pa binyagan sapagcat uaJang buminyag sa caniya. T. Ano ang Bautism.o de sangre? S. Ang camatayan nang mga Martires, n'a dinada!ita nang taong hindi binyagan, alang-alang sa tunay na pananampaJataya, at pag-ibig niya sa Dios. T. Ano ang paquinabang nang Bautismo de sangre? S. Nagcacamit nang gracia, at lumuAug-BautisJualhati sa Langit ang taong namamaroo de santay na parang Martir ni J esucristo, bagre. gaman hindi pa binyagan, sapagcat ualang buminyag sa caniya.

595-

Ano ang mga Canones Penitenciales, na nauucol sa Santa Confesi6n? S. Ang mga parusang itinalaga nang Ang m g a Santa Iglesia niyong unang panahon sa Canones Pebalang isang casalanan. nitenoo.ies.. T. Anuano ang ugaling parusang nabibilin sa mga Canones Penitenciales? S. Ang pagtitiis nang hirap :nang ayuno hanggang sa madayucdoc: ang lamay 6 puyat sa pananalangin: ang cilicio 6 pagpapasaquit sa catauall: at ang hindi pagtanggap nang anumang Sacramento, yayang hindi nagcacamit nang absoluci6n ang macasalanan, hanggang hindi matapos ang panahon nang parusang nabagay sa caniya, alinsunod sa ibinibilin sa mga Canones Penitenciales. T. Gaano ang laon nang mga dating parusang nasu_ sulat sa mga Canones Peniteciales? S. , Sampung tao.ng gumaganap nang parusa ang naglilo sa asaua, at ang tumalicod sa pananampalataya sa Dios, at ang pumatay nang capua tao. Pitong taon ang nagbintang 6 naguing sacsing sinungaling, at ang sumumpa nang casinufigalifigan. Apat na taon ang lalaqui at ang babaing nagcasala s'a gauang mahalay,- cung sila ay capua ualang asaua. TatIong tao.n ang ualang galang na nafigusap nang masama sa caniyang ama 6. ina, at ang lalaquing naggayac babai, 6 ang babaing naggayac lalaqui, cung ualang tunay na dahilan. Dalauang taon ang nagnacao, cung ualang ibang bagay na lalong nacabibigat nang casalanan. Dalauang pung arao na ualang .cacanin at iinumin cundi tinapay at tubig, ang sumira nang ayuno dahilan sa catacauan. Sampung arao ang nagsasalita sa simbahan habang nagmimisa, cung ualang dahilan. Tatlong arao ang tumanggap nang gaua, 6 nagpagaua sa arao nang Domingo, 6 ibang arao na dapat ipafigilin: at hanggang buhay ang parusa nang Sacerdote, cung pinagcasalanan sa gaua,ng mahalay ang babaing nafigufigumpisal sa caniya. T. Ano ang guinagaua sa taong pinanggalifigan nang

596-

escandalo, na hindi nahiang magcasala sa harap nang car ami han ? S. Ipinahahayag naman sa caramihan ang pagpaparusa sa taong yaon, at ang ganoong parusa ang pinafigafiganlang Penitencia publica. T. Paano at cailan minumulan ang penitencia publica? S. Ang pinarurusahan nang ganoon, ay Ang peni路 nagsosoot nang damit na parang supot tencia plina ang figalan ay saco, at lumalacad na blica. ualang sandalias, at naparoroon sa simbahan sa arao nang Miercoles de ceniza, at cung natanggap na niya ang abo, ipinananalafigin siya nang mga Sacerdotes, at nang boong bayan, at saca pinalalabas na madali sa simbahan, nang maalaala niya ang pagpapaalis nang Dios cay Adan at cay Eva sa Pa1'aiso Terrenal dahilan sa casalanan: at mula sa arao na iyon ay baual sa caniya ang anumang paglilibang, at uala siyang dapat harapin cundi ang ayup.o at pananalafigin. T. Paano ang pagmamasid cung tunay ang pagsisisi nang mga macasalanang gumaganap nang penitencia publica? S. Tinitingnan ang cababaan nang loob nila sa apat na bagay na parang mga baitang, na cailafigang pagdaanan, bago macamtan ang absoluci6n. T. Anuano ang cailafigang gauin nang mga macasalanang gumanap nang penitencia publica? S. Binubudburan nang abo ang canilang mga ulo, at hindi sila gumagalao sa pagcaluhod sa pinto nang simbahan, cahit arawin at ulanin sa lagay na iyon, at isinasamo nila sa mga taong pumapasoc na sila ay caauaan, at ihifigi nang tauad sa Dios: at ang mga nagdalita nang ganoong hirap, ay pinafigafiganlang Lloradores. Pagcaraan nang ilang arao, ipinagcacaloob sa canila ang pagpasoc sa simbahan, nang sila ay maquinig nang aral at pagtuturo nang doctrina 6 catecismo; datapua pinalalabas na madali, cung matapos ang pafigafigaral, at hindi sila pinahaharap sa

- 597Misa: at ang mga ganoon ang pinaiigaiiganlang Oyentes. Cung maganap ang nasabing parusa, ipinahihintulot na sila ay humarap sa Misa, hanggang dinadasal nang Sacerdote ang rnga unang panaiafigin datapua pasubsub sa iupa ang iagay nila, at pinaiala.bas din sa simbahan, cung malapit na ang paghahain nang mahal na Hostia: at ang tauag sa canila ay Postrados. At saca ipinagcacaloob na sila ay humarap nang patayo sa boong Misa, bagaman hindi pa nila matanggap ang catauan ni Jesucris~o sa Santa Comuni6n: at ang figaian nang mga ganoon ay Consist entes. T. Cailan tumatanggap nang absoluci6n ang mga macasaianang gumanap nang penitencia publica? S. Naparoroon sila sa pinto nang simbahan sa arao nang Ju eves Santo, cung natapos na a~g panahon nang parusa, at doon ipinagcacaioob sa canila nang Obispo ang mahai na absoluci6n, cung sila ay mafigafigacong matibay na hindi na gagauin ang casalanang naguing dahilan nang parusang ipinatupad sa canila. T. Naiiclian baga ang ugaling panahon nang pen iten cia publica? S. Iniiclian nang Obispo, yayang naaabot nang capangyarihan niya ang ganoong bagay, cung nagpapaquita nang maiaquing hapis at pagsisisi ang mga macasalanan: cung sila ay dinadatnan nang mabigat na saquit, at nalalagay sa pafiganib ang buhay, nang huag mamatay na uaiang absoiuci6n: cung dadatnan fig malaquing hirap ang Santa Iglesia dahiian sa calupitan nang mga Hari at Hucom, na nagagalit at umuusig sa mga binyagan: at iniiclian naman cung hinihifigi nang mga badal, na nagtiis nang maraming hirap, 6 mamamatay caya sa pagca Martir alang-aiang cay Jesucristo, nang maalaman nang lahat na pinahaiagahan nang Santa Iglesia ang mga carapatan at pamamaguitan nang mga Martires at Confesores.

598 .-

Ano ang pafigalan nang ganoong pagpapatauad alang-alang sa pamamaguitan nang mga Martires at Confesores? Ang pinang- S. lndulgencia ang figalan nang ganoong gagaliiigan capatauaran; datapua hindi dapat limunang mga tin na ualang cabuluhan ang carapatan Indulgennang sinuman, cundi alang-alang sa cias. mga carapatang ualang hanggan nang ' ating Pafiginoong Jesucristo. T. Ano ang mga Indulgencias? S. Capatauaran nang parusang dapat dalitain nang , tao dahilan sa casalanan, cung macamtan na niya sa mabuting pafigufigumpisal ang capatauaran nang parusang ualang haggan sa .apoy nang Infierno . . T. Ano ang Indulgencia plena1-ia? S. Capatauaran nang boong parusang pinafigafiganlang pena tempo1'al, na nararapat sa casalanan, at cailafigang pagbayaran sa buhay na ito, 6 sa apoy nang Purgatorio. T. Ano ang Indulgencia parcial? . S. Capatauaran nang isang bahagui nang parusa 6 pena temp01'al, na nararapat sa casalanan, at cailafigang pagbayaran sa buhay na ito, 6 sa apoy nang Purgatorio. T. Ano ang cailafigan sa taong ibig magcamit nang Indulgencia? S. Ang pagcalagay sa gracia, at ang mabuting pagganap nang mga bagay, 6 gauang cabanalang nilangcapan nang Indulgencia, alinsunod sa inuutos nang may capa-ngyarihang nagcaloob nang ganoong biyaya. T. Baquit cailafigan ang pagcalagay sa gracia nang taong ibig magcamit nang Indulgencia? S. Sapagcat ang taong na sa casalanang mortal, hanggang hindi 'nagcacamit nang patauad sa tunay na pagsisising Contricion, 6 sa mabuting pafigufigumpisal, ay dapat magdusa magparating man saan sa apoy nang Infierno, at hindi sa Purgatorio lamang. r. Bucod sa mga Indulgencias, lanuano ang ibang

599-

bagay na nacapapaui nang parusang nararapat sa taong nagcasala nang daquila, cung macamtan na niya ang capatauaran nang parusang ualang hanggan? S. Ang mabuting pag-ganap nang parusang ipinagbilin nang Confesor, at gayon din naman ang mga gauang cabanalan, at ang pagtitiis nang anumang hirap, cung ang calulua ay na sa gracia: At cung hindi mapal,li sa buhay na ito ang nasabing parusa, na pinafigafiganlang pena tempora~, ay sapilitang babayaran sa Purgato?'i6. T. Baquit pinaquiquinabafigan nang mga calulua sa Purgatorio ang ,ruga gauang magaling, na ipinatutungcol natin sa canila? S. Sapagcat sila ay mga catoto nang Dios: at inibig nang Dios na ang mga taong binyagan ay magpaquinabafigan nang canicaniyang gauang cabanalan, 路 cung na sa gracia ang pinatutungculan: at caya dinadasal natin sa Sumasampa~taya ang mga uicang may casamahan ang mga Santos. T. Uala bagang mga ibang gumaganap nang penitencia publica niyong unang panahon, cundi ang mga macasalanan lamang, na pinarusahan nang ganoon? S. Humihifigi naman at cusang gumaganap ang mga .Ialong banal, na totoong nagpapacababa, at ibig magtiis nang hirap, bagaman hindi sila nagcasala. T. Ano ang guinagaua nang Santa Iglesia sa mga macasalanan, cung dapat -sa canila ang penitencia publica, at sila ay lumalaban, at ayao sumunod? S. Inaalisan sila nang paquinabang sa mga gauang cabanalan, at ipinagbabaual sa canila ang pagtanggap nang anumang sacramento, at ang pagpasoc sa simbahan, at ipinagbabaual din naman sa mga ibang binyagan ang maquialam sa mga nagmamatigas J;lang ganoon: at ito ang parusang pinafigafiganlang E sco'mIUni6n.

Baquit hindi na guinagamit figayon ang mga paru~ sang nabibilin sa mga Canones Penitenciales? S. Minagaling nang Santa Iglesia ang cagaanan nang mga -par usa dahilan sa pagca maauain niya,

600-

nang limitan nang tao ang paghanap nang cagalifigan nang calulua sa Santa Confesi6n, at huag macaurong sa mga macasalanan ang tacot sa mga parusang mabigat. At ipinafigaral naman ni San Agustin na lalong mabuti ang munting parusang tinupad na magaling sa parusang mabigat na hindi gaganapin, sapagcat ang tum up ad nang munting parusa, at mamatay sa gracia, ay paroroon na lamang sa Purgatorio, at doon babayaran cung ano ang naguiguing caculafigan; datapua ang hindi tumupad nang mabigat na parusa dahilan sa catamaran 6 catigasan nang loob, ay nagcacasala nang daquila, at mapapahamac sa Infierno. T. Ang- mga bayan baga lamang nang Imperio Romano ang cumilala sa Dios na totoo niyong panahon nang Emperador Constantino? S. Madaling sumunod ang mga ibang caharian, at catacataca ang nangyaring naguing dahilan nang pagquilala nang mga Jberos sa Dios na totoo. T. Sino ang pin iii nang Dios, na macahicayat sa mga Iberos sa pagbabalic loob sa caniya? Ang pagqui. S. Isang babaing binyagan, na cahit ualang cabuluhan, sapagcat alipin lamang, lala nang ay totoong pinangguilalasan nang bamga Iberos yan dahilan sa malaquing cabaitan, at sa Dios na cagandahan nang loob niya. tatoo. T. Ano ang himalang nangyari, na nacatuloy nang pagbabalic loob nang mga Iberos sa Dios na totoo? S. Naaua ang babaing alipin sa isang babaing capit bahay niya, na totoong nalulumbay, sapagcat nllquiquitang naghihifigalo ang anac niyang lalaqui, na lubhang minamahal: at sa lagay na iyon ay pinagsabihan ang babaing nalulumbay na huag mahapis, at mayroon siyang .naquiquilalang manggag-amot na lubhang marunong at macapangyarihan, na si J esucristo ang figalan, bios na sinasamba nang mga binyagan. At ang guinaua ay lumuhod at nanalafigin, at bigla naman gumaling at bumafigon ang batang naghihifigalo.

601-

Nagcataong maysaquit ang Haring babai nang mga Iberos niyong panahong yaon, at masama naman ang lagay at lumulubha: at yayang nabalitaan ang catacatacang nangyari sa batang naghihiiigalo, ay agad nap ad ala sa bahay nang babaing alipin: at ang guinaua nito ay pinagsabihan ang Haring babai na siya ay lumuhod at humiiigi nang aua sa ating Paiiginoong J esucristo: at sumunod naman at nanalaiigin ang maysaquit, bagaman hindi pa binyagan, at alipala ay biglang gumaling. Umui sa palacio ang Haring babai, at ipinahayag sa asaua niya ang catacatacang pagcauala nang caniyang saquit, at pinagsabihan tuloy na siya ay tumalicod sa mga Idolos na dating sinasamba at quilalanin na niya ang Dios nang mga cristianos, na nacapangyayari sa lahat. Datapua hindi nagbago ang loob nang Haring lalaqui, hanggan sa may, roong nangyari sa caniya, sapagcat isang arao na siya ay naroon sa bundoc, at naiigaiigaso, ay agad nagdilim nang catacot tacot na parang hating gabing malalim, at hindi niya maquita ang hahacbaiigan: at sa lagay na yaon ay naalaala at tinauag ang Dios nang mga crist~nos, at pagdaca ay napaui ang dilim, at naquita na niya ang lalacaran. Pagdating sa palacio, agad ipinasundo ang babaing alipin, at hiniling na siya ay turuan nang aral nang mga crist.ianos, at sumampalataya cay Jesucristo at napabinyag: at ganoon din naman ang guinaua nang taming vasallos na nasasacupan niya, at caya naguing binyagan ang mga Iberos. T. Nalubos baga ang catahimican nang Santa Iglesia, yayang inutos nang Ernperador Constantino na huag usiguin at pahirapan ang mga binyagan? S. Hindi miminsang naligalig dahiJan sa capalaluan nang mga Hereges at Ap6statas. T. Sino ang mga Hereges? S. Ang mga binyagang humiualay sa Santa Iglesia dahiJan sa pagtatua nang isa 6 mga iJang bagay, na dapat sampalatayanan.

602-

Sino ang mga Apostatas? Ang mga binyagang humiualay sa Santa Iglesia dahilan sa pagtatua nang boong pananampalataya. T. Ano ang guinaua nang mga hereges at apostatas, na nacaliligalig sa Santa Iglesia? S. Sinasabi nang mga palalo na hindi dapat sampalatayanan ang lahat fig nalalaman sa Sagrada Escritura, sapagcat ang caramihan nang mga bagay na yaon ay hindi maabot nang pag-iisip nang tao; at hindi isinasaloob nang mga hunghang na lubhang marami at sari sari ang bagay, na hindi maabot nang pag-iisip, cahit naquiquita nang dalauang mata, at nahihipo nang dalauang camay, at ganoon man ay hind] itinatatua nang sinuman. T. At hindi baga dapat sampalatayanan ang mga bagay, na hindi maabot nang pag-iisip? S. Dapat sampalatayanang matibay ang lahat nang nalalaman sa Sagrada Escritura, na sinasampalatayanan fig- Santa Iglesia Catolica Apostolica Romana, sapagcat ualang nagpahayag nang mga bagay na yaon cundi ang Dios na nacapangyayari sa lahat, cagalifigang ualang hanggan at lubos na carunufigan, na hindi nadadaya, at hindi naman mapagdadayaan. T. Ano ang masasapit nang taong palalo, cung pagpilitang maabot nang caniyang maicling pag-iisip ang mga rnisterios na dapat sampalatayanan? S. Masasayang ang pagod niya, at mapapahamac na para ni Luzbel, na ibinulid nang Dios sa Infierno dahilan sa capalaluan. T. Baquit maicli ang pag-iisip nang tao? S. Sapagcat ang tao ay hindi dapat pumantay sa Dios ria lumalang sa caniya: at ang isa pa, ay Ialong lumabo at humina a,ng pag-iisip nang tao dahilan sa casalanang original, at sa mga iba't ibang casalanan. T. Ano ang ' isang babay na masasabi sa mga palalong ayao sumampalataya, nang sila ay matalo at mahia? T. S.

603-

S. - Ang tunay at matibay na pananam- An g pana路 palataya ni San Luis, Hari sa Francia, nampalata;sapagcat doon sa Capilla nang caniya ni San yang palacio sa Paris ay napaquita ang Luis. Poong Jesus, na parang ma,gandang Nino sa isang H ostia Consagrada: at ang tanang caharap ay paraparang naligaya, at ipinagbigay alam nila sa Hari ang ganoong hirriala, at ang isip ay paroroon ang Hari sa Capilla, at titingnan ang mahal na Hostia. Dataptta dindi gumalao si San Luis, at nangusap nang ganito: Pumaroon ang mga mahih-inang loob, nang malubos ang paniniucda nila: yayang sue at na sa aquin ang pahayaq nang Dios sa Santa Igl.esia, na ang Hostia Consagrada ay tunay na eatauan at dugo nang ating Paiiginoong J 6 sueristo: at maquita, co man ang himala:fI,g ibinabalita ninyo, ay hincli:na ma,ra,j"agdagan ang aquing pana,na1npala.taya.

Anuano pa ang ibang bagay na nagpapatotoo I)a ualang matuid na aral at pananampalataya cundi ang itinuro nang Santa Iglesia? _ S. 1. Ang c-aramihan nang mga hereges, pagdating nang horas nang camatayan, ay lubhang nababalisa at nasisindac, sapagcat inaalaala an~ parusang masasapit nila sa Infierno dahilan sa paghiualay at paglaban sa Santa Iglesia: at ang mga hereges na nagbabalic loob sa horas na iyon, sa m.alaquing aua nang Dios, ay 'nagsasabi nang totoo, na ualang ibang dahilan ang paglaban at catigasan nang loob nila, cundi ang caibigang masunod ang masasamang pita nang catauan. Datapua ang pagca masunurin sa Dios at sa Santa Iglesia, at ang pananatili sa cabanalan, ay -hindi pinagsisisihan cailan man nang taong cristiano sa horas nang pagpanao sa buhay na ito. 2. Ang mga aral na sinusunod nang mga hereges ay parating nagbabago, at iba nang iba ang dilang bagay na itinuturo nila, palibha'1>a ay mga casinungalingan lamang, isinusulsol nang Demonio, at uala silang pinagcacaisahan cundi ang paglaban sa San-

604-

ta Iglesia. Datapua ang mga aral at utos nang Dios, na itinuro nang mga Ap6stoles, ay hindi nagbabago cailan man, sapagcat galing sa Dios na hindi nagiiba, at ganoon din hangga figayon ang pananampalataya nang Santa Iglesia niyong mga unang panahon. 3. Ang labing dalauang Ap6stoles na nagcalat sa boong sangtinacpan at nagturo nang mga misterios na sinasampalatayanan natin, ay mga taong mang-mang na pinagcalooban nang Dios nang malaquing carunungan at ganap na capangyarihan, at caya lubha ng marami at sarisari ang himalang guinaua nila, nang mapatotohanan ang catuiran nang canilang pananampalataya at pafigangaral. Datapua ang mga hereges na nagtuturo nang bagong aral, ay hindi nacagaua nang anumang cababalaghan, sapagcat hindi ipahintulot nang Dios na gamitin nang sinuman ang capangyarihan niya, nang mapatotoh anan ang cabulaanan, at ang mga aral na hindi matuid. 4. Pinagcacaisahan nang tanang cristianos na ang sinurriang lumaban at humiualay sa Santa Iglesia, ay hindi magcacamit nang buhay na ualang hanggan sa Lafigit, cahalimbaua nang mga nalunod na nindi nacapasoc sa Area ni Noe, niyong apauan nang tubig ang boo路n g sangtinacpan. Ngunit sinasa@i nang mga hereges na marunong na ang calinisan at cagandahan nang asal nang mga binyagan, ay dapat macapagpasigla nang loob nang sinuman sa pagtanggap nSlng aral ni Jesucristo: at sinuman dao ang manatili sa pananampalataya at aral nang Santa Iglesia Cat6lica bagaman hindi na sumunod sa mga bagong aral niya, .ay macapagcacamit nang calualhatiang ualang hanggan. At caya ang pananampalataya at aral na sinunod natin ay cahalimbaua nang isang mabisang gamot, na macabubuhay na ualang sala, at minamagaling nang dalauang medico; datapua ualang nagpatotoo nang cagalifigan nang bagong aral nang mga hereges cundi sila lamang, yayang minamasama at inaaring

605-

lason nang mga cristianos ang anumang bagay, na hindi minamagaling nang Santa Iglesia Catolica Romana. At ito ang mga pagninilay na nacahicayat nang pagbabalic loob ni Enrique Cuarto, Hari sa Francia niyong taong isang libo limang daan siyam na pu at tatlo; ni Cristina Reina sa Sueca niyong taon isang libo anim na daan tatlong pu at tatlo: at nang isang Duque na si Antonio Ul1"iC ang figalan, niyong taong isang libo pitong daan at sampu. Inibig nang Dios na sila ay matutong mag-isip, at isinaloob nila at quinilalang madali na cung magaling man ang aral nang mga hereges, ay lalong magaling at malayo sa pafiganib ang aral nang Santa Iglesia. T. Baquit nacaligalig sa Santa Iglesia ang tampalasang hereges na si Arrio ang figalan? S. Ipinamamansag nang hunghang na ang pagca Dios nang Anac ay mababa sa pagca Dios nang Ama; bago ay hindi ganoon, at mati bay ang pananampalataya nang Santa Iglesia na isa lamang ang pagca Dios nang Ama, at nang Anac, at nang EspIritu Santo. T. Ano ang guinaua nang Emperadol' Constantino, nang maquilala nang lahat ang camalian ni ATrio? "25 S. Pinapagtipon ang mga Obispos nang T aang Santa Iglesia sa ci udad fig Nicea sa lu- A c" : pang B t't"tma, a t sa ganoong pagpupu- , I" ngN' anCllong ay namuno sa figalan nang Santo 10 lcena. Papa ang bunying Obispo sa Cordoba na Si Osio ang figalan. T. Ano ang figalan nang catipunan at pagpupulong nang mga Obispos, cung mayroong pag-uusapang nauucol sa aral nang Santa Iglesia? S. Concilio Ecumenico, 0 Concilio General: at sa ganoong pagpupulong ay dapat humarap at mamuno ang Santo Papa, 0 ang mga taong utusan niya, na pinafigafigalang Legados. T. Ilang Obispos ang nagpulong sa Concilio Niceno? S. Tatlong daan at labing ualo ang nagtipon, at caharap nila ang Emperador Constantino, na dahilan

606-

sa rualaquing pagtifigin at paggalang, ay nagbatang turuayo, hanggang sa inutos nang ruga Obispos na siya ay ruaupo. T. Ano ang guinaua nang ruga Obispos na riagp-ulong sa Concilio Niceno? S. Pinagcaisahan nila na ang aral ni Arrio ay rualaquing pananarupalasan sa Dios, yayang lihis na totoo sa aral na nasusulat sa Sagrada Escritura, na itinuturo at isinasaysay nang mga Santos Padres at laban naman sa Tradici6n. T. Ano ang pinafigafigalang Tradici6n? S. Ang mga aral na itinuro ni Jesucristo, at nang ruga Ap6stoles, na hindi nasusulat sa Sagrada Escritura, at ganoon man ay sinampalatayanang matibay at inifigatan nang mga Ap6stoles, at fig mga Obispos na humalili, at hindi nagbabago hangga figayon. T. Minagaling baga nang Emperador Constantino ang mga aral at hatol nang mga Obispos, na nagpulong sa Nicea? S. Tinanggap na parang aral na nanggaling sa Lafigit, at pinapanao si Arrio sa malayong bayan, sapagcat hindi nagbago ang catigasan nang loob niya. T. Sino ang nagpaquita nang lalong malaquing catapafigan nang loob, na inilaban sa mga arrianos, na ayao sumuco sa hatol at" capangyarihan nang Santa Iglesia Cat6liea? . S. Si San Atanasio Patriarca sa Alejandria: at caya lubhang quinagalitan nang mga hereges, at hindi ruiminsang pinagbintafigan nang sarisaring casamaan. T. Anuano ang lalong mabibigat na ibinintang nang ruga hereges cay San Atanasio? S. Ipinamansag nil a na pinaglalafigan muna, at saca guinahasa at inalisan nang puri ang isang dalaga: at pinatay ang isang Obisp-o nilang herege na si Arsenio ang figalan. T. Anu ang guinaua nang mga arrianos, nang mapatotohanan ang pagsira ni San Atanasio sa isang dalaga?

607-

Sumuhol sila nang isang masamang babai: at ang guinaua nito ay agad dumulog sa hucom, at sinunod ang calooban nang mga hereges, bagaman hindi niya naquiquita cailan man si San Atanasio. T. Ano ang guinaua ni San Atanasio, nang maquilala nang lahat ang cabulanan nang masamang babaing nagbintang sa caniya? S. Pinaparoon sa hucuman ang isang caibigan niyang Sacerdote, na si Timoteo ang figalan, at pinagsabihan na siya ang maquipagtalo sa babaing nagsumbong: at palibhasa ay hindi naquiquilala si San Atanasio nang babaing yaon, ay agad isinaloob na ang taong caharap na tumatatua, ay hindi iba cundi si San Atanasio, at ipinipilit na siya ang magdarayang sumira sa caniya. Datapua ang ganoong camalian ang nagpaquilala na siya ay nagbibintang lamang, at tumanggap nang suhol, yayang talastas nang lahat na hindi si San Atanasio ang caharap na naquiquipagtalo, at ang nasapit ay nahia ang mga hereges. . . T. Paano ang nangyari, at nasinufigalifigan ang mga hereges, na. nagsumbong na pinatay ni San Atanasio si Arsenio? S. Inibig nang Dios na si Arsenio ay mahia at dumulog cay San Atanasio, at' nagsabi nang totoo na siya ay napasapacat sa .mga arrianos, at nafigacong matibay na gagauin niya ang macacayanan, nang lumitao ang casinufigalifigan nang mga hereges, yayang hindi casangcapan nang catauan niya ang dinala at ipinaquita sa .mga hucom, at iyon ay brazo nang isang bangcay, na pinutol nang mga hunghang na nagsumbong. Pagcaraan nang ilang ara(), .ay humarap si San . Atanasio sa mga hucom na pinagsumbufigan, at itinatua ang pagpatay na ibinibintang sa caniya, at hinifigi na siya ay pahintulutang magpaquita nang isang sacsing hindi mapipintasan nang sinuman: at pagdaca ay tinauag si Arsenio, na naquiquilala nang mga hucom, at nafigusap nang ganito: Caharap nating lahar si Arsenio, at siya ay buhay na na-

608 -

quiquita ninyo: dt caya cung ipipiLit nang mga nagsumbong ang ibinibintang nila sa aquin, ay dapat nilang patotohanan muna na si Arsenio ay biniguian nang Dios nang tatlong brazo. T.

Ano pa ang isang bagay na iquinahia nang mga arrianos? Si Cirola. S. Ang nangyari sa isang Obispo nila, na ang figalan ay Girola, sapagcat ang guinaua nito ay biniguian nang salapi ang isang heregeng mahirap ang buhay, at pinagcayarian na ang heregeng yaon ay magbubulagbulagan, at paaacay at sasalubufigin sa daan ang Obispo Cirola, at sa harap nang caramihan nang tao ay doon magmamacaaua, at hihifigin sa naturang Obispo na siya ay gumaling at macaquita. At ganoon ang guinaua nang hunghang na napasuhol, at agad namang lumapit si Cirola, na cunua ay ' nahahabag, at nar figahas na tlafigusap nang ganito: ' Jpagcaloob noua

sa iyo nang Dios na icao ay gumaling at macaquita, nang maquilala nang lahat na ualang tunay na aral at pananampalataya cundi ang sinus~mod na,ng maa arrianos. Datapua niyong ididilat na nang herege ang caniyang dalauang mata, ay agad naquilala na siya ay totoong nabulag, at alipala ay nagbalisa, at nalio at pumihitpihit"na parang ulol, dahilan sa malaquing saquit na dinamdam sa boong catauan. Quinilala ang parusa nang Dios, at doon isinigao at sinabi ang totoo na siya ay nagbubulagbulagan dahilan sa salaping ibinigay sa caniya ni Cirola: at sa lagay na yaon ay nagpacababa at isinamo sa mga cristianos cat6licos, na nacaquita nang parusang nasapit niya, na sila ay manalafigin, nang siya ay caauaan nang Dios na gumaling at macaquita: naaua naman at nanalafigin ang mga cat6licos, at ipinagcaloob nang Dios ang biyayang hinifigi nila, at nalubos ang cahihian nang mga arrianos. T. Ano ang nangyari sa isang palalong Si Z6zimo. arriano na si Zozimo ang figalan? S. Ibinabalita ni Baronio na ang heregeng yaon ay nafigahas na napaquilalang Arzobispo

609-

sa ciudad nang Milan, at isang arao na siya ay gumayac at pumasoc sa simbahan, at talagang gagauin sa pagmimisa ang mga ceremonias, na. inugali nang Santo PaPa, ay biglang lumaqui at lumauit ang caniyabg dila, na parang dila nang vaca, at .hindi macapafigusap nang anuman, at caya sa malaquing cahihian ay lumabas na mad ali sa simbahan. At sapilitang tinangguihan niya at iniuan tuloy ang pagca Arzobispo, sapagcat inibig nang Dios na siya ay maghirap at mahia nang ganoon, tuing magbabantang pumasoc sa simbahan. T. Naparati baga si Arrio sa pagcapaalis na ipinarusa sa caniya nang Emperador Constantino? S. Ipinahintulot nang naturang Emperador na macauwi sa Constantinopla, sa'pagcat pinatutohanan nang mga hereges na caibigan ni Arrio na sila ay cumiquilala na sa Santa Iglesia Cat6lica. T. Ano ang lalang na guinaua ni Arrio, niyong siya ay tanufigin nang Emperador Constantino, cung tinanggap na niya ang aral at pananampalataya nang mga Obispos, na nagpulong sa ciudad nang Nicea? S. Nagpaquita sa Emperador liang isang papel, na quinasusulatan nang mga aral at hatol nang Concilio Niceno, at sinabi at isinumpa na tinatanggap niya ang aral at hatol na yaon; bago ay natatago - sa loob nang caniyang dam it ang papel, na quinasu8ulatan nang masasamang aral niya, at iyon ang tunay na isinasaloob. T. Ano ang guinaua ni San Ale,iandm Patriarca sa Constantinopla, pagcaalam na dinaya ni Arrio ang EIpperador Constantino? S. Lumuhod sa paa nang altar at nanalafigin, at hinifigi sa Dios ang cagalifigan nang Santa Iglesia, at ang tapat na parusa nang cabulaanan ni Arrio. T. Pinaquinggan baga nang Dios ang panalafigin ni San Alejandro, Patriarca sa Constantinopla? S. 00; sapagcat niyong manaog sa Palacio nang Emperador Constantino ang Ang pagca路 tampalasang si Arrio, na casama nang mat a y ni. mga caibigan niya, na parallarang nag- Arria. 39

610-

sasaya, ay biglang sinumpong nang pananabi, at humiualay sa mga cas am a : at ang nasa pit ay lubhang nahirapan, at lumabas tuloy ang bituca sa pananabing iyon, at caquilaquilabot ang pagcamatay niya. T. Natacot baga ang mga hereges na sumusunod sa aral ni Arrio, dahilan. sa masamang pagcamatay nito? S. Isinaloob nila na ang pagcamatay ni Arrio ay hindi parusa nang Dios, cundi ' ang ugaling pagcamatay nang tao, at caya itinuloy nila na para nang dati ang paglaban at pagpula sa mga aral at hatol nang Concilio Niceno: at mahiguit sa tatlong daan taon ang lumbay at dalamhati nang Santa Iglesia, bago nahalangan at parang naputol ang mga ugat nang masasamang aral na iquinalat nila. T. Ano ang nangyaring himala niyong panahon nang Emperador Constancio, anac ni Constantino? S. Naquita nang lahat sa ciudad nang Jerusalem ang isang Cruz na lubhang maliuanag na 1umitao sa Langit sa tapat nang bund6c nang Calvario hang-gang sa bundoc nang mga olivas: at matagal bago nauala. . T. Sino ang isang nacaligalig sa Santa Iglesia, na humalili cay Arrio? Ang EmpeS. Ang Emperador Juliano, na nag-asal rador Juliabinyagan sa cabataan, at hindi nagpano. halata nang anum an hanggang sa naguing Emperador. T. Anuano ang guinaua nang Emperador Juliano, na nagpaquilala na siya ay caauay ni J esucristo? S. Inutos na alisin ang Larauan nang Cruz, na ipinalagay ni Constantino sa guitna nang Estandaj'te 6 Labaro nang Imperio Romano, at nagpatayo nang mga Templos na pagsasambahan at paghahainan sa mga Idolos: tinuya at pinanganlang Galileos ang mga cristianos, at sinamsam ang mga ari nila, at ipinagbaual na sila ay macadulog at macapagsaysay nang anumang matuid sa harap nang mga hucom. T. Baquit inaring hamac nang Emperador Juliano

611-

ang mga binyagan, at sinamsam ang mga ari nila, at inutos na sila ay huag paquinggan sa mga hucuman? S. Sapagcat ang uica niya, ay nabibilin sa Santo Evangelio na ang mga 'cristianos ay .m agpacahirap, at magtiis nang anumang camurahan : at caya ipinagbaual din naman sa canila ang magcaroon nang anumang catungculan, at inibig pa nang tampalasan na ang mga binyagan ay paaring ulol na lamang, at palupig sa canino man; cahit hindi nauutos sa Santo Evangelio ang ganoong mga bagay at asal. T. Baquit ipinagbaual ni JuJiano sa mga binyagan ang mag-aral nang anumang bagay na carunufigan, na nacapagpapatalas nang pag-iisip? S. SinasRbi nang hunghang na hindi cailafigan ang mag-aral sa mga taong hindi clapat maquiJ}agtalo, cundi sumampalataya na lamang: at ito ang casinufigalifigang dinahilan nang palamara sa pagpapasunod fig 'maraming libros, na lubhang minasama at quinagalitan, sapagcat nasusulat sa mga libl'oS na yaon ang mga aral na magaling, na parang mabisang lunas; na mailalaban sa mabisang camandag nang mga aral na sinusunod niya. T. Anuano pa ang guinaua ni Juliano sa malaquing galit niya sa mga cristianos? . S. Quinalifiga at pinagpala ang mga hereges, at ang mga Judios, yayang talastas niya ang masamang pagtifigin at pagpula nang mga taong ito sa mga cristianos. . . T. 'Paano ang pagpapala ni Juliano sa mga Judios? S. Pinatauad ang maraming buis na dating ipinasisifigil sa canila nang mga Emperadores na nauna at naisipang itayo at isauli sa dating lagay ang Templo at ciudad nang Jerusalem, nang masinufigalifigan ang mga hula ni J esucristo. T. Nangyari baga ang inacala nang Emperaclor Juliano sa Templo at ciudad nang Jerusalem, na naisipang ipatayo at isauli sa dating ayos? S. Nacaquita siya nang isang himala nang cabagsican nang Dios, at nalubos ang cahihian nang mga Judios, na natua at dumalo sa Jerusalem, sapagcat

612-

inasahan nang mga palalo na sila ay muling magcacaroon nang caharian at capangyarihan, at mauaualan nang cabuluhan ang sinabi ni Jesucristo, dahiIan sa pagpa pala sa canila ni Juliano; bago ay hindi ganoon ang nangyari, at naquita nilang lahat na napugnao ang mga taong gumagaua, at natunao ang tanang casangcapan sa mga lagablab nang apoy na bumucal sa lupang hinucay, niyong ihuhulog na ang mga batong gagauin cemento: at tinangay at isinabog nang isang mabilis na hangin ang tinipon nilang buhangin at apog, na nahahanda at gagamitin; T. Iquinatacot baga ni Juliano ang catacatacang nangyari sa gauang pinafigahasan sa Templo at ciudad nang Jerusalem? S. Hindi nabalisa ang palamara, at pagdaca ay muling nagpahanda na)1g maraming casangcapan, at nagpatauag nang mga ibang gagaua; figunit sap ilitang quinilala na hindi matutuloy ang inacala niya, sapagcat muling nangyari at naquita nang lahat ang himalang sumira nang unang gaua. T. -Paano ang pagcamatay ni Juliano? S. Naquipagbaca sa mga Persas, niyong icalauang taon nang pagca Emperador niya, icatlong pu lamang nang caniyang buhay: at sa pagbabacang yaon ay tinamaan nang isang pana, at bigAng pagcalang nabual, at niyong naghihingalo na matay ni Juang tampalasan, ay pin uno nang can iliano. yang dugo ang isang camay, at inihaguis sa Langit, at namatay sa pan unumpa cay Jesucristo, at sa malaquing pagngangalit. T. Ano ang nangyari sa Santa Iglesia, pagcamatay ni Juliano? S. Nagtagumpay at tumahimic: at sa loob nang tatlong daang taon ay lubhang marami ang sumampalataya sa Dios na totoo. T. Sino ang unang Hari sa Francia, na cumilala sa Dios na totoo, at napabinyag? S. Ang Haring Clodoveo: sapagcat niyong siya ay Aug cahihiyan ni Jutiano.

613-

maquipagbaca sa mga Aleman, ay naquita ang pagcahapo nang caniyang mga sold ados, na hindi na macalaban, at parapal'ang ibig tumacbo: at sa lagay na yaon ay tumingala sa Langit, at nanalangin sa Dios nang mga cl'istianos at nangacong matibay na siya ay sasampalataya at pabibinyag, cung matalo ang mga caauay niya. Pinaquinggan nang Dios ang pagtauag sa caniya, at nalubos ang pagcatalo nang mga alemanes: at ang guinaua ni Clodoveo pagdating sa Francia, ay nagsaquit na nag-aral nang doct1"ina cristiana, at napatul'ong magaling, at iguinayac ang loob sa pagtanggap nang Santo Bautismo, at bininyagan siya ni .San Remigio Obispo, at gayon din naman ang dalauang capatid niyang babai, at mahiguit sa tationg libong taong sumunod sa canila. T. Cumalat baga sa mga bayang castila ang camandag nang masasamang aral nang heregia ni Arrio? S. 00, dahilan sa mga Suevos at Godos na pumasoc at namayan sa Espana; datapua nagbalic loob din sila sa Dios. T. Ano ang nangyaring dahilan nang pagbabalic loob nang mga Suevos? S. Nagcasaquit ang anac na lalaqui nang Hari nilang si Teodorniro, at hindi mapagaling nang mga marurunong na manggagamot na Ta6ng 460. ipinatauag, anuman ang gauin nila: at Ang pagbasa lagay na iyon. ay mayroong nagsabi balic 100 b at naghatol sa Haring nalulumbay na nang m g a. siya ay manalig sa Dios, at paampon cay Suevos. San Martin, sapagcat marami ang maysaquit na biglang gumagaling, cung dumalao at manalangin sa libingan nang naturang Santo. Naquinig ang Hari at inutos na hingin sa Dios ang paggaling nang anac niya sa libingan ni San Martin, at ipinangaco ang tunay na pananampalataya, at pagsuco sa Santa Iglesia Cat6lica, cung macamtan niya ang biyayang ninanasa: at ipinagcaloob naman nang maauaing Dios, at caya tumalicod sa heregia ni Arrio ang Haring Teodomiro, at ang caniyang mga vasallos.

614-

Ano ang nangyaring dahilan nang pagbabalic loob nang mga Godos? . S. Ang mabuting pagpapasunod nang bunying MartiI' San Hermenegildo, anac nang canilang Haring Leovigildo. T. Paano ang nangyari 路at nahicayat sa pagbabalic loob . ang mga Godos nang Santo MartiI' Hermenegildo? S. Nauili ang loob nang naturang Santo sa calinisan at cagandahan nang asal nang asaua niya, na si Ingunda ang figalan, babaing mabait at T aong 570. dating masunurin sa Santa Iglesia CaA.ug pagba路 t6lica: at inibig nang Dios na macagabalic 100 b ling sa caniya ang ganoong bagay na nang m g a quinauilihan, sapagcat naisipan niyang Gado.. tularan ang asauang minamahal, at alipala ay dumulog at napaturo sa mama niyang si San Leandro, Arzobispo sa Sevilla, at sa aua l}ang Dios ay madaling tinalicdan ang mga aral nang heregia ni Arrio. Sumucal ang loob nang Haring Leovigildo, pagcaalam ' nang ganoong bagay, at agad ipinapiit sa bilangguan ang anac niyang si Hermenegildo, at pinagsabihan tuloy na siya ay pahihirapan, cung hindi sumunod na para nang dati sa aral ni Arrio. Hindi nasira ang loob nang magandang palad na Principe, cahit siya'y pinagbalaan nang ganoon, at ipinahayag na lubhang nahahapis ang caniyang puso, dahilan sa hindi maayunan ang calooban nang Haring iguinagalang at ama,lg guiniguiliw, sapagcat naquilala niya sa malaquing aua nang Dios, na ualang matuid na aral at pananampalataya cundi ang itinuturo nang Santa Iglesia Cat6lica, at caya tinica nang loob niya ang mabuhay at mamatay na parang Cat6lico, anuman ang masapit. Dinamdam at minasama nang Haring Leovigildo ang ganoong pagsuay sa caJooban niya nang isang anac, na lubhang minamahal; figunit nagpiguil at hindi nagpaha!ata nang anuman at ang guinaua na lamang ay tinauag ang isang anac niya na si Recare-

615-

do ang figalan, at inutos na pumaroon sa bilangguan, at pagsabihan ang capatid niyang si Hermenegildo na cling minamagaling na niya at minatuid ang sumllco sa Santa Iglesia Cat61ica, ay hindi na siya sisisihin at pahihirapan, huag lamang niyang tangguihan ang pagtanggap nang comunion, cung siya ay susubuan nang Sacerdote Arriano. Pumaroon si Recaredo sa bilangguan, at guinanap ang utos nang Hal'i; datapua tumutol si Hermenegildo, niyong marifigig ang pasabi nang caniyang ama, at ipinahayag na hindi niya ibig na maghinala ang sinuman na siya ay nagbibil'o lamang, at naquiquialam din sa mga hereges, yayang taimtim sa loob niya ang pagsunod sa aral nang Santa Iglesia Cat6lica. Hindi natiis nang Hari ang ganoong pahayag na .isinaysay sa caniya ni Recal edo, at ang guinaua ay pinaputlan nang ulo si San Hermenegildo. T. Ano ang naguing bufiga nang pagca Martir ni San Hermenegildo? S. Inibig nang Dios na maquilala ni Recaredo ang camahalan nang aral at pananampalataya nang Santa Iglesia Cat6lica, dahilan sa cagandahan at catapafigan nang loob na ipinaquita nang bunying Martir na capatid niya: at pagcamatay ni Leovigildo, ay agad inutos na magtipon sa ciudad nang Toledo ang tanang Obispos nang caharian nang Espana, at sa harap nang Concilio 6 pagpupulong na iyon ay sumuco sa Santa Iglesia Cat6lica, at ibinaual sa mga bayan at vasallos na nasasacupan niya ang pagsunod sa mga aral nang heregia ni Arrio. T. Nagsisi baga at nagbalic loob ang Haring Leovigildo, bago namatay? S. Pinagsisihan ang pagpapapugot sa anac niya, ang uica ni San Gregorio; figunit iquinahia ang pagsuco sa Santa Iglesia Cat6lica, at namatay sa pagca herege. T. Ano ang calagayan nang Santa Iglesia, cahit lubhang marami ang cahariang nasasacupan nang capangyarihan niya?

616-

Naliligalig din dahilan sa masasamang aral, na iquinacalat nang mga hereges, at sa calupitan nang asal nang maraming cristianos, na 'hlndi sumusunod sa mga utos nang Dios; datapua ipinafigaco ni J esucristo cay San Pedro ang pananalo at pagtatagumpay nang Santa Iglesia, cahit pagtulungan nang boong Infierno: at caya cung nacadidilim ang ulap nang mga heregias, ay nacaliliuanag naman ang mga aral na magaling nang mga Santos Padres at Doctores, ang mga aral at hatol nang mga Concilios, at ang pagtuturo at pangangaral nang mga Obispos at Sacerdotes, na nagcalat sa boong sangtinacpan. At cung marami ang cristianos na nagpapasunod nang masama, dahilan sa calupitan nang asal nila, ay marami naman ang rp.abait na nacahihicayat nang loob sa magaling, dahilan sa cabanalan n.ila. T. Baquit pinahihintulutan nang Dios sa Santa Iglesia ang mga hereges at masasamang cristianos? S. Ipinahayag ni Jesucristo sa mga Apostoles, at nasasabi sa Evangelio ni San M~teo na ang Santa Iglesia ay parang isang buquid, na tinutubuan nang sarisaring tanim, na nagcacahalo at paraparang pinabayaan, at caya nagsasama at nagcacahalo sa San- _ ta Iglesia ang mga taong banal, at ang mga taong macasalanan. Ngunit cung dumating ang- panahon nang pag-ani, ang guinagaua nang mga magsasaca ay pinipili at ibinubucod ang mga butil 0 bufigang paquiquinabafigan na dapat i1igpit, at inihahaguis sa apoy ang masamang bunga: at ganoon din naman ang g<>.gauin nang mga Angeles sa huling arao, sapagcat ibubucod nila at ihahaguis sa apoy na ualang hanggan sa Infierno ang mga taong macasalanan: at titipunin at ililigpit sa caharian nang Langit ang mga taong banal, na maglulualhati at magniningning na para nang Arao magparating man saan. T. Baquit tinitiis nang Dios ang mga macasalanan, at lalo na ang mga pinanggalingan nang escandalo? S. Hindi maabot nang pag-iisip nang tao ang dahiIan nang inaacala nang Dios; datapua masasabi natin, ayon sa aral ni San Agnstin, na tinitiis nang

617 -

Dios ang mga macasalanan, sapagcat hinihintay na sila ay magsisi, at nang masubucan naman at maticman ang catibayan nang loob nang mga banal, at nang matutuhan natin ang malimit na paghifigi sa Dios nang aua at tlilong nang caniyang mahal na gracia, sapagcat ang taong umaasa at nananafigan sa sal'iling lacas, ay sapilitang mahihicayat sa masama dahilan sa carupucan nang loob, na naquiquilala nang sinuman. T. Ilang bagay ang lalong naguiguing dahilan nang catigasan nang loob nang mga hereges? S. Ang unauna, ang caibigang sumunod sa masasamang pita nang catauan. . Minamahirap nila ang mag-ifigat sa cahalayan, at ang casiyahan sa pagcain at pag-inom: minamabigat ang magpatauad sa mga caauay, ang aYlillO at ang confesi6n, at uala silang quinauiuilihan cundi ang sumuay sa mga utos nang Dios at nang Santa Iglesia: at caya hindi dapat ipagtaca ang paghina nang loob nila sa pananampalataya, sapagcat cung ganoon ang canilang asal at catacsilan, ipinagcacait naman nang Dios ang tulong nang mahal na gracia, at pinahihintulot na sila ay rilapahamac. Ang icalaua ang capalaluan: at caya madaling mahicayat sa heregia ang mga taong nagmamagaling, na ayao gumaJang at sumuco sa aral nang Santa Iglesia: at ang isip nang mga hunghang ay ualang macapapantay sa carunufigan nila, at pinagtatauanan at inaaring mangmang at mahinang loob ang taong sumasampalataya, sapagcat ibig nilang matalastas, at parang maquita nang dalauang mata ang mga bagay na hindi dapat salicsiquin nang pag-iisip, cundi igalang na lamang at sampalatayanang matibay. Ang icatlo ang pagbasa nang mga libros na ipinagbabaual nang Santa Iglesia. Ang taong nafigafigahas cumain, bagaman talastas niya na may cahalong lason ang pagcaing nasa dulang, ~pasasaan at hindi mamamatay? Cahalimbaua nang cumacain ang bumabasa nang libro, sapagcat ang nalaJaman

-- 618 -

sa mga libros, ay parang pagcaing nacabubusog sa calulua, at caya ang bumabasa nang masasamang libros, na ipinagbabaual nang Santa Iglesia, ay nagcacasala nang daquila, at pinapaiay ang canilang calulua. T. Baquit hindi na lubhang marami ang himalang ipinaquiquita figayon nang Dios? S. Cailan man ay hindi nauaualan nang himalang nangyayari, sapagcat hindi nababauasan munti man ang ganap na capangyarihan nang Dios; figunit hindi na lubhang marami na para nang dati, sapagcat ang caramihan nang himala, ang uica ni San Gregorio, ay naguing cailafigan niyong mga unang panahon, nang tumibay ang aral at pananampalataya nang Santa Iglesia: cahalimbaua nang isang bagong tanim, na inaalagaang masaquit, at parating dinidilig nang lumacas ang pagtubo; datapua cung matibay na ang capit nang mga ugat sa lupang tinamnan, inihihinto naman ang pag-aalaga, at ang malimit na pagdidilig. T. Ano ang himalang nangyari sa isang batang lalaqui sa Constantino pIa niy'ong panahon nang Emperador Justiniano? S. Ang batang iyon ay anac nang isang mag-asauang Judio, at isang arao na naqu isama sa mga ibang batang binyagan, ay nalibang at pumasoc Himalang sa isang simbahan, at natagalan bago na.ngyari sa l)mui sa bahay. Pinafigusapan at tinaConstantinonong nang caniyang ama, cung baquit pIa. nagtagal nang ganoon, at nagsabi nang totoo na siya ay pumasoc at nauili sa isang simbahan: at ang guinaua nang tampalasang Judio biglang sinunggaban, at inihaguis sa loob nang isang hurnong nagniniiigas. Nagcataong uala ang ina nang bata, at cung saan napar-oon, at pagdating sa bahay, agad tinanong sa asaua cung umui na ang anac nila, at ang sagot nang lilong Judio, ay hindi pa: at alipala ay lubhang nabalisa ang ina, muling lumabas, at hinanap at ipinagtanong sa boong ciudad ang anac niya, hanggang

619-

sa napagod at sapilitang umui, sapagcat ualang macapagsabi sa caniya nang anum an. Pagdating sa bahay, nanambitan at nagsisigao, at tinauag ang anac niya, at nariiigig nang batang na sa hurno ang pagtauag nang caniyang ina, at sumagot na madali, at pagdaca ay tumacbo ang ina" at lumapit sa hurno, at do on natua at natigilan sapagcat naquita na hindi naano sa apoy ang anac niya, at niyong tanungin cung sino ang nagtanggol sa caniya, ay nagsabi nang totoo na siya ay quinaliiiga at iniiigatan nang isang magandang babai, na ang gayac ay purpura, at nahahauig sa isang larauang naquita niya sa simbahan nang mga cat61icos. Pagcaalam nag Emperador nang gayong bagay, agad ipinatauag ang mag-ina at tinanong cung ibig nilang tanggapin ang aral nang Santa Iglesia, at madaling pumayag at napabinyag aug mag-ina; datapua ang malupit na Judio ay lumaban at nagmatigas, at ang nasa pit nang lila ay pinapugutan nang Emperador dahilan sa guinauang pananampalasan sa anac niya. T. 路 Ano ang himalang nangyari sa Espana niyong panahon narig Haring Felipe Cua?,to? S. Tumatahan sa isang bahay sa Mctdrid ang isang mag-asauang capua J udio, na mayroong dalauang anac 11a b;abaing malalaqui, at Taong 630. isang anac na lalaqui na ang edad ay Himaiang anim na ta6n: at ualang naghihinala nangyari sa nang calupitan nang asal nila sa Paiigi- Madrid, Esnoon Dios, yayang sila ay naquiquiugali pafia. sa inga binyagan, at doon sa bahay nila ay mayroong isang larauang cahoy nang Poong Jesus na napapaco, na ang taas ay calahating vara, (6 dalauang dangcal) at caya ang isip nang sinuman ay sumasamba sila sa Dios na totoo. Ngunit hindi ganoon, at ang guinagaua nang mga lilo, cung sila ay dumadaan sa harap nang mahal na larauan, ay mintimura at tinutllngayao, figinifigitian caya, 0 hinahaguis nang anuman, at hindi pa nila minamagaling ang ganoong pananampala-

620-

san sa arao-arao, sapagcat tuing miercoles at viernes ay dumadalo at nagpipisan sa bahay na iyon ang labing apat 0 labing limang lalaqui at babai, na paraparang mga Judios at malulupit naman, at sa ganoong pagpupulong ay binubuhat ang Santo Ci"isto, at inilalagay sa guitna nang bahay, at do on pinagtulufigang hinahampas nang mga lubid at saiigan matinic, at cung sila ay napapagod na, ay pinagtatatampal naman, at niyayapacan, at sinisicaran, at tinatalian nang isang lubid sa liig, at quinacaladcad sa boong bahay, at sinasagana nang tufigayao at sumpa. At saca pagsasabihan ang mga' .caharap nilang anac na maliliit, na ganoon ang gagauin nila cailan man, sapagcat si Cristo ang lalong malupit na caauay, na dapat pagbuntuhan nang galit nang tanang Judios. Macaitlong nafigusap nang banayad ang mahal na larauan, nang magbago at lumambot ang mga loob nila: at isang arao na pinagtutulufigang binahampas, ay dumaing nang ganito: ,iAno ang masamang guinaua co sa inyo, at aco ay pinahihi1째apan at sinasac tan nang ganoon? At alipala ay sumagot nang ganito ang isang lilo: Ganobn na ang iyong pagdaing sa ualang cabuluhcl-n, at hindi mo iniisip na lubhang marami ang utang na sisingilin namin sa iyo. At saca hinarap ang mga casama niya, at nafigusap nang ganito: Ituloy natin ang paghampas, at pahiguitin pa sa dati, nang siya ay lalong masactan at matutong magtiis.

Minsan naman ay nilabasan ang larauang nang 1ubhang maraming dugo, na naquita nilang cuma1at sa boong bahay; at bagaman hindi nagbago ' ang .catigasan nang loob nang mga palamara, ay nabali.sa at nasindac silang lahat, sapagcat ang canilang mga muc-ha at camay, at ang boong dam~t sa catau an ay napilansican nang dugo, at iquinata.cot nila ang lumabas at .paquita sa tao sa lagay na yaon: at caya ang uica nang isa't isa ay dapat :sirain 6 ilubog ang mahal na larauan, nang huag macapahamac sa cani!a.

6:l1 -

Mayroong nagsabi na mabuting dalhin sa buquicf ang larauan, at doon ibaon sa isang hucay na malalim: at ang uica nang mga iba ay doon na lamang sa silong nang bahay: at yayang hindi mapalagay ang loob nila, ano man ang maisipan at pafiganib din ang sila ay mahuli, cung magpaqu ita nang himala .ang mahal na lal'auan, pinagcaisahan nilang lahat na lalbng mabuti ang sunuguin, at alipala ay cumuha sila nang isang malaquing calan,. at pinagtulufigang guinatungan, at doon inihaguis angSanto Cristo. Datapua natiguilan at natacot ang mga lilo, sapagcat naquita nila na itinataas at parang pinapasall nang lagablab nang apuy ang larauan nang Pafiginoon natin: at sa lagay na iyon, ay nafigusap ang isa sa canila, at ang uica ay hindi masusunog ang cahoy, cung hindi masira muna ang pagcalarauan ni Cristo: at pagdaca ay minagalingnang lahat ang ganoong pag-iisip, at cumuha sila nang isang sundang, at pinutol ang ulo, at ang' mga paa at camay nang mahal na larauan, at saca tin ilad ang Cruz, at inihagui s na lahat sa apoy. Nangyari ang ninanasa nila na masunog at maguing abo ang larauan; figuni't sa horas na iyon ay nagpaquita naman nang dalamhati ang Lafigit sa mga quidlat na nacasisilaw, at sa mga cul6g na nacatutulig, at lumindol at humafigin nang malacas sa boong Madrid: at quinilala nang caramihan na ang' ganoong pagsama nang panahon, ay lubhang catacataca, at parang pagtauag nang Dios, at nalubos ang ganoong pag-iisip nila, niyong mausisa at lumitao ang caquilaquilabot na casalanang guinagaua nang mga Judios sa horas na yaon. Hindi ipinahintulot nang catuiran nang Dios na maualan nang tapat na parusa ang calupitan nang mga lilo, sapagcat ang mali it na anac na lalaqui nang路 naturang mag-asauang Judio, ay pumapasoc. arao-arao sa isang escuela, at niyong arao na sunuguin ang mahal na larauan, ay nagabihan, at nahuli sa pag-aaral. Tinanong nang Maestro cung ano ang: pinagcaabalahan niya, at pinagbalaang papaluin,

622-

cung hindi magsabi nang totoo: at ipinahayag nangbata na siya ay piniguilan nang caniyang ama at ina, at pinaharap nang maJaon sa ugaling paghampas at pagpapahirap sa isang larauan ni Cristo, at isinaysay ang guinagaua nang mga Judios tuing miercoles at viernes, at ang pagsunog sa larauang sinira niyong hapong yaon. Pinatauad nang Maestro ang bata, at pinagsabihan na siya ay maupo at mag-aral nang leccion, at hindi nagpahalata nang anuman, at ipinagbi1in lamang sa asaua niya na llUag palabasin aug bata sa escuela: at pagdaca ay siya ang umalis at pumaroon sa mga hucom na sadyang pinagsusumbuiigan sa mga hereges, at ipiuagbigay alam ang ibinalita sa caniya nang bata, at ang guinaua nang mga hucom ay agad inutos na dacpin ang mga Juclios, nn nagcasala nang ganoon: at ualang nacatanan cahi-~ isa sa mga palamara, sapagcat silang lahat ay naroon pa sa bahay na pinagpupulufigan, at bahaguia nang natatapos niyong horas na iyon ang paguiguing abo nang mahal na larauan. Hindi nacatatua ang mga lilo, at sila rin ang sacsing nagpatotoo nang calupitan nang asal nila: at caya maclaling hinucuman at ipinasunog silang lahat, at iniuasac ang bahay, na inuupahan nila na pinagpulufigan sa pagcacasala, at isang con vento ang nahaliling itinayo sa lupang yaon, at tinitirahan figayon nang mga Padres Capuchinos, at doon guinaganti nang galang at pagpupuring ualang humpay, ang mad lang camurahan at hirap na nasapit nang larauan nang Pafiginoon natin sa bahay na in iuasac: at nagsaya ang boong Espafia sa fiesta nang bagong larauan nang Poon Jesus, na ipillagaua nang mga naturang Padres Capuchinos. . Ang himalang nangyari sa ciudad nang Paris sa caharian nang Francia, ay Juhas na macapagpatotoo na ang mahal na Hostia Consagrada ay 'l'aong 1725. tunay na catauan at dugo ni Jesucristo. Himalang Sa bayan nang Santa Margarita, na nanangyarl sa sasacupan nang ciudad na iyon, ay mayParis. roong isang babaing may asaua na si

623-

Ana de la Fosse, ang-ngalan, na malaon nang inaagasan, at hindi .macagalao dahilan sa pagcauala nang dugo sa catauan, at caya nagnanasang mamatay nang matapos na madali ang hirap na tinitiis. Sa lagay na iyon ay dinalao nang isang babaing caib:gan at ipinaalaala sa caniya ang caramihan nang maysaquit, na dumulog at riagmacaaua sa ating Pafiginoong J esucristo, at biglang gumaling: at pi nagsabihan na siya ay sumampalataya at manalig, at macacamtan niya ang cagalifigang nina nasa, cung siya ay magpacababa at manalafigin. Pinaquinggan nang babaing maysaquit ang hatol nang caibigan, at napadala sa pinto nang caniyang bahay niyong arao nang procesi6n nang CO?'pus sa naturang bayan, at pagdaan nang Santisimo Sacramento sa tapat nang quinalalaguian niya, ay n2.nalangin nang ganito: Daraquilang Panginoon at Dios na nacauauala nang casalanan, sinasampalatayanan cong matibay na itong ?nahal na liostia ay tunay na catauan at dugo, calulua at boong pagca Dios ?nO: at yayang icao ay nacc£pangyayaTi sa lahat, is i nasc~ mo co sa iyo nc£ 'aco ay caauacm mo at pagaling in, 'l/a na para ncmg ma?'aming maysaquit na dunmlog sa iyo, at nagca?nit nang aua mo, niyong icao ay naglacad sa buhay na ito.

Bahaguia nang natapos ang ganoong panam.laiigin, ay agad nag-iba ang damdam nang catauan ni Ana, at alipala ay lumacas at nacatindig, at sin amahan ang Santisimo Sacramento hanggang sa s;mbahan: at nagtaca ang boong bayan, sapagcat nalalaman nang lahat na ang babaing iyon ay nararatay na. At mula niyon ay hindi na nagcasaquit, at naparati na ang lacas nang catauan niya, hanggang sa tumanda at namatay: at taon-taon sa arao nang fiesta nang Corpus, niyong siya ay nabubuhay, nacauilihan nang loob niya ang sumama at umilao sa procesi6n nang Santisimo Sacramento. Ang himalang ipinaquita nang Dios sa caharian nang Napoles, ay nangyayari taon-taon sa mga arao

624 -

nang fiesta ni 路SC1Jn Genaro Obispo, na namatay sa pagca Martir niyong panahon nang Himalang Emperador Diocleciano, icatlong daang nangyari sa taon mula niyong magcatauang tao si Napoles. Jesucristo. Nacapagligpit nang caunting dugo nang bunying Martir ang mga binyagang humarap, niyong siy.a ay nasisilid sa isang redoma, at natatago sa isang simbahan sa Napoles, at gayon din naman ang ulo nang naturang Santo, na iniifigatan at minamahal na parang mga reliquias, at siya ang pintacasing quiniquilala sa naturang caharian. Ang dugong nasi,silid sa redoma, ay mahirap maquilala cung naroon sa pinagtataguan, palibhasa ay dugong patay na namumuo at nafigifigitim; figunit sa arao nang fjesta at sa boong octava, cung inilalabas ang redoma at ang ulo, at inilalagay sa magcabila nang altar, bago magmisa, ay naquiquita nang lahat na cumuculo at pumupula ang dugo nang Martir, na sa tifigin nang sinuman ay bagong buhos : at hindi ang mga binyagan lamang ang nacacaquita nang ganoong cababalaghan, cundi ang mga hereges naman, sapagcat sila ay pinahihintulutang lumapit, nang mapatotohanan nila ang bagsic nang capangyarihan nang Dios. Arao-arao sa boong octava ay nangyayari ang himalang yaon, at gabi-gabi naman cung itinatago ang redoma at ang ulo, ay muling namumuo at nafigifigitim ang dugo. T. Sinusino ang nagpapasunod nang maAng mga galingr cahit lubhang marami ang mataong nag路 casalanan, at ang piuanggagalifigan papasunod nang escandalo? nang maga路 S. Aug mga lalaqui at babaing magaganling. dang asal, na bagaman tumubo at namihasa sa layao at casaganaan, ay tumalicod sa mga puri at paglilibang sa buhay na ito, at inari nilang hamac aug mga cayamanan at dilang bagay, na quinauiuilihan nang loob dito sa lupa, at sa cabataan nila ay pumasoc at nagculong sa mga 路conventos 6 monasterios, nang matularan si Jesucristo, at ualang hinaharap doon cundi ang paggaua

625-

nang cabanalan, ang pananalafigin at ang ayuno, at ang pagsisisi at ang pagpapahirap sa sariling catauan. Ang mga lalaqui at babai sa canicaniyang estado' 6 pagcalagay, na bagaman hindi nagculang na para nang mga religiosos, at mga monjas, at cahit nalilibot nang maraming capafiganiban at sarisaring bagay, na nacababacla nang loob sa pagcacasala, ay nananatili sa cabanalang asal, at hindi napahihicayat sa mga nagpapasunod nang masama: at nauiuiIi ang loob nil a sa pagharap sa Santa Misa arao araQ, at sa pafigufigumpisal at paquiquinabang nang tapat at malimit, at hindi nila guinagaua sa simbahan ang inaasal nang mga binyagang ualang galang sa Dios. Ang mga nasusulat sa mga Cofradias 6 pagcacapatid, sa halimbaua ang mga Terceros ni San Francisco, cung ginaganap nilang magaling ang mga utos nang Dios, at nang Santa Iglesia, at ang mga sadyang aral at catungculan nang canicanilang cofradia. T. Yayang- hindi mangyari ang ninanasa at pinagpipilitan nang Demonio na masira at mapahamacang Santa Iglesia Cat61ica, sapagcat cailan man ay hindi nauaualan- nang mga taong banal at marunong, na parang mga ilao na nacaliliuanag at nagtuturo nang daan nang Lafigit, ~sinusino ang mga Santos Padres at Doctores, na mababangguit mo iigayon, cahalimbaua nang pumipitas nang mga b'llaclac na pinili sa isang mariquit na halamanan, yayang inibig nang Dios na sila ay maguing uliran nang tao sa canicaniyang panahon, dahilan sa cabanalan at carunufigan at mga himalang ipinaquita nang isa't isa? S. Si San Gregorio Taumaturgo, Obispo sa Neocesarea, si San Martin Turonense, si San Geronimo, si San Ambrosio, Arzobispo sa Milan, si San Agustin, Obispo sa Hipona, si Santo Tomas de Villanueva, Arzobispo sa Valencia, si San Francisco de Sales, 40

6:26 -

Obispo sa Ginebra, si San Ej'?'en at si San Fnmrisco de A sis. T. Ano ang cahulugan nang uicang Taumatu1-go? S. Taong mapaghimala. Ta6ng 240. T. Anuano ang himalang guinaua ni San Si S. GregoGregorio Taumaturgo, na masasabi mo - rio Ta t1lna~ ngayon? turgo. S. Isang arao na siya ay lumalacad, ay biglang inulan nang malacas, at sapilitang pumasoc sa isang Templo nang mga Idolos, na lubhang ipinagmamagaling nang mga hindi binyagan, clahilan sa maraming sagot at pangungusap na ipinaril'inig nang mga Demonios sa loob nang natul'ang Templo. -Paglabas ni San Gregorio pumasoc ang Sacerdote id6latra, na may catungculang gumaua nang mga ugaling paghahain, at pagdaca ay narinig niya ang sigauan at pananambitan nang mga Demonios, na paraparang dumadaing, at ang uica ay hindi na nila matatahanan ang Templo, na para nang dati, sapagcat pumasoc doon si Gregorio. Nagalit ang Sacerdote, at lumabas na madali, at hinanap ang Santo, at pinagbalaang papatain, cung hindi niya ipahihintulot sa mga Demonios ang muling pagtahan sa Templo. Iquinatua ni San Gregorio ang ganoong bagay, at maipaquiquilala ang malaquing capangyarihang ipinagcaloob sa caniya nang Dios, at ang guinaua ay sumulat nang ganito: Iniuutos ni Grego1'io cay Satunas na siya ay muling pumasoc sa Templo. At ibinigay ang sulat sa hunghang na Sacerdote, at ang guinaua nito ay dinala at inilagay sa ibabao nang altar, at agad namang bumalic sa Templo si Satanas. Inisip at quinila!a nang Sacerdote id61atra na ualang cabuluhan ang mga dioses na sinasarriba niya, yayang natatalo at nasusupil nang capangyarihan nang Dios nang mga binyagan.; at alipala ay muling hinanap nang Santo Obispo, at isinamo na ipaquilala sa caniya ang Dios na ualang capantay, na sinasamba nang mga binyagan: at agad namang it i-

-路6:.0 -

l1L1rO .'. c:'.lliya ni Sal! Gl'egorio aug mga bagay na dapat ~al11 palatayan a n, at isinaysay ang' catuiran 11ang a1'a, na sinusullod nang mga binyagan, at naquiiala nang Sacerdote, na siya ay Iubhang nagcacal11 a Ii. Datapua ipinahayag naman na hindi maal11in nang loot niya ang mistel'io nang pagcacata'uang tao nang Dios na nacapangyayari sa lahat, savagcat ang uica ay mahirap maabot nang pag-isip, cung baquit nagpacababa nang ganoon, at nagtiis nang madlang hirap, at namatay sa cahihian ang Pafiginoong Iumalang at nag-iifigat sa boong sangtinacpan. At itinu ro cay San Gregorio ang isang batong lubhang malaqui, at sinabi na hindi niya masasampalatayanan ang mahal na misterio nangl)agsacop sa tanan, cung hindi gumalao at lumacad ang batollg ipinaquiquita sa cania : at alipala ay nangusap "i San Gregorio, at pinapal'oon sa malayo -ang batong hindi mati nag sa pagcalagay, at slimu110d n, man ang bato, at lumacad na madali, at nalubos ang pagbabalic loob nang Sacerdote id61atl'a. Minsan naman ay dinulog si San Gregorio nang mal'amillg. tao, at ipinagbigay alam sa caniya ang pagcasira nang mga buquid, dahilan sa hindi pagcati nang tubig nang isang ilog na umapao. Naaua ang Santo Obispo, at pumaroon agad sa mga lupang inaapauan, at pagdating do on ay nanalafigin, at itinulos ang caniyang baculo sa lupa: at pagdaca ay cumati (mg tubig, at nagcaroon nang maraming ugat ang baculo, at naguing punong cahoy na lubhang maJaqui: at mula niyon ay hindi na inapa uau ang mga buquid na yaon, sapagcat cailan man bumaha at lumaqui ang tubig nang naturang ilog, ay agad cnmacati, })agsapit sa paa nang baculo .6 tungcod, na itinulos ni San Gregorio. T. Baqllit minagaling ni San Gregorio Taumaturgo na maglling Obispo sa ciudad nang Comana ang isang mag-uuling na si Alejandro ang figalan? S. Ipinaquilala sa caniya nang Dios ang mga carapatan nang taong iyon: at natalastas niya na si Alejandro ay anac nang mahal na tao, at mayaman na-

628-

man, fig unit sa caibigang masunod na magaling ang mga utos nang Dios, at ang mga aral at hatol nang Santo Evangelio, ay umalis sa caniyang bayan, at cusang nagpacahirap, at iguinugol pa sa mga caauaang gaua ang caunting quiniquita, na pinagbibilhan nang uling. T. Sino si San Martin Turonense? S. Si San Martin ay taong magandang asal, cahit anac nang mag-asauang hindi binyagan, r.ang 356. at naguing soldado sa icalabing limang Si SanMartaon nang caniyang buhay hanggan sa tin Obispo icalabing ualo, at saca napabinyag. sa 路Tours. T. Ano ang isang bagay na nagpaquilaJa Iia si San Martin ay Jubhang maauain sa mahirap? S. Isang arao na siya ay dumadaan sa pinto nang ciudad nang Amiens doon sa Francia, niyong siya ay soJdado 路 pa, ay nacaquita nang isang puJubing lalaqui, na nafigafigatal sa guinao dahilan sa ualang damit at hubad, ang guinaua ay pinutol ang caniyang balabal, at ibinigay ang caJahati sa pulubing hubad. Nagtauanan ang tanang cahal'ap na nacaquita nang pagliJimos na iyon, at ang uica nila ay malaquing caululan ang pagcaaua nang ganoon; datapua niyong gabing sumunod sa naturang arao na iyon, ay dinaJao at pinasaJamatan ni Jesucristo ang mapalad na si San Martin, at ipinaquita sa caniya ang calahati ng balabaJ, na iniJimos, at sinabi na niya ang pulubing quinaauaan nang ganoon. T. Saan umui si, San Martin niyong siya ay mabinyagan, at iniuan na ang pagca soldado? S. NagcuJong sa isang monasterio 6 bahay na tinitirahan nang mga monjElS, na maJapit sa ciudad nang Tours sa Francia: at inibig nang Dios na siya ay maguing uliran nang mga casamang monjes dahilan sa malaquing cabanalan nang buhay niya, at caya pagcamatay nang Obispo sa Tours, pinagcaisahan. nang boong ciudad na siya ang dapat humalili at maguing Obispo. Datapua ipinahayag ni San Mar-

629-

tin na hindi niya matatanggap ang ganoong cataas na catungculan, sapagcat hindi dapat sa caniya . T. Ano ang lalang na guinaua nang mga taga Tours, nang masunod ang ninanasa nila na si San Martin ay macuha sa monasterio, at magauang Obispo? S. Pinagsabihan ang maauaing Santo na hinihintay ang pagdating niya nang isang babaing maysaquit na malubha: at naniuala naman at gumayac na madali, at sumama sa mga sumundo sa caniya. Sa paglacad na (yon ay biglang sinunggaban nang mga ilang taga Tours na umaabang, at dinala na siya sa ciudad, at doon pinilit na ipinatanggap sa caniya ang pagca Obispo. T. Anuano ang himalang guinaua ni San Martin, na masasabi mo figayon? S. Pagcaalam nang Emperador Valentiniano na si San Martin ay dudulog sa caniya, at hihifigi nang isang biyaya na hindi niya ibig ipagcaloob, ay agad pinasarhan ang mga pinto nang Palacio, at inutos sa mga bantay na huag pahintulutang macapasoc; iigunit pagdating nang Santo, ay cusang nabucsan ang mga pin tong sinarhan, at ualang nacaquibo sa mga bantay. Nagalit ang Emperador, niyong maâ&#x20AC;˘ quita si San Martin, at alipala ay guinahasa at tinanong, cung sino ang may utos na siya ay pumasoc: at sa! lagay na iyon ay nacaquita nang catacatacang apoy na sumusunog sa inuupan niya, caya ruadaling nagtindig at quinamayan si San Martin, at humiiigi nang tallad, at ipinagcaloob ang biyayang isinasamo sa caniya. Minsan naman ay naisipang patain ni San Martin ang isang punong cahoy na mataas, na pinafigaiigan- â&#x20AC;˘ lang Pino,' sapagcat naguiguing dahilan: nang mararuing pamahiin nang mga pala-anito: at ang uica nang mga hunghang na nauiuili sa cahoy na iyon, ay sila ang puputol, Il1magay lamang si San Mar.tin sa tapat nang babagsacan. Umasa ang Santo sa rnalaquing aua nang Dios, at hindi inilagan ang ganoong pafiganib: at niyong mapuputol na lamang ang cahoy, at cumiquiling na sa qu.inalagian niya,

630-

ay agad itinaas ang camay, at guina ua ang tanda n ang Santa Cr uz, at pagdaca ay biglang cumiling sa cabila at doon bumagsac ang cahoy, at nu m t i nang mapahamac ang mga n aroon at uma asa na si San J\l[a ltin ang babagsacan. T . Ano ang buhay ni San Geronimo ? S. JI'Iasipag sa gauang cabanalan, at sa pagpapahirap sa sariling catauan, at caya sa pagnanasang tumalicod sa m ga Jayao at casayahan dito sa lu p;)., ay umalis ' na mad ali sa ciudad nang' Roma, r , ong 360. niyong panahong sumisicat at paranir Si. Sall GeÂˇ bulaclac pa humahalimuyac a ng cabarO:limo. taan niya: at umuwi sa isa ng caparafigan sa Siria at doon hin ai'ap na magaling ang pag'lilingcod sa Dios, at 'a ng pagpapasaquit sa catauan, at pinagaralan ha ng-gan sa nat lltuhan ang uicang hebreo. T . Ano ang nangyari cay San Geronimo, niyong siya ay nananahanan sa ilang, at ninanasa n iya ang cat ahimican nang mataas na cabanalan ? S. Parating tinutucso nang Demonio, at iguiniguiit sa ala ala at pag-iisip niya ang cagandahan at cariquitan nang gayac nang mga baba ing naquita sa Rom a, at pinipilit na mabuyo at mauili ang loob niyiI sa paninimdim nang mahalay. Datapu a hindi nata10 si San Geronimo sa gayong t ucso, Sal}agcat quinasi han nailg mahal na gracia, at inilaban sa mga tucso n ang Demonio ang paghampas at ang aY,uno, at ang paghifigi nang aua at tulong sa Dios, at parating lumuluhod sa harap nang isang larallan nang Poong Jesus na na.papaco: at sa lagaO' 1la iyon ay lumuluha at nananalafigin, at dumadagoc sa clibdib, â&#x20AC;˘ at si Jesus ang tinitigan arao at gabi, h anggan sa tmnahimic ang loob niya. T. Naparati baga ang pagtahan ni San Geronimo sa ilang? S. Hindi lubhang nalaon, sapagcat naquilala ang maJaquing cabanalan at carunufigan niya nang Obispo sa Antioquia na si P a.ulino ang figalan, at pagcaraan nang apat na taon nang pagtahan sa Siria,

631-

ay napilitang pumaroon sa Antioquia 'dahilan sa ipi-â&#x20AC;˘ natauag nang Obispo Paulino, at doon tinanggap ang pagca Sacerdote sa icaapat na pu at limang taon nang caniyang buhay. . To' Saan pilmaroon si San Geronimo, niyollg siya ay Sacerdote na? S. Dinala nang Obispo Paulino sa ciuclacl nang Roma, at doon tumahan nang ilang taon, at tinulungan ang P!l-pa San Damaso; datapua hindi napa lagay, at parating gum iguiit sa loob niya ang pagnanasa nang catahimican, at cay a muling iniuan ang ciudad nang Roma, at naparoon sa Tierra Santa sa Jerusalem. T. Ano qng guinaua ni San Geron imo sa Tierra Santa? S. Doon hinarap ang paglilingcocl sa Dios, at ang paglalamay sa oracion, ang ayuno, at pagbasa nang Sagrada Escritura, at- ang dating pagpapasaquit sa catauan na guinaua sa caparangan nang Siria : at mula noon ay nabantog na ang cabanalan ni San Geronimo, at lubhang marami ang taong nanggaling sa iba't ibang bayan, na pumaroon at tllmahan sa Jerusalem, nang masunod na magaling ang mga aral nang caniyang regIa ;.. at sa caramihan nang taong dumalo, ay naguing cailangan . ang magtayo nang tatlong monasterios, na tinahanan nang mga babai lamang sa mga lupang caratig nang Belen. T. Ano ang guinaua ni San Geronimo, niyong siya ay matanda na, at malapit nang mamatay? S. Dinagdagan ang pag-iingat, at lalong sumipag sa paggaua nang ' cabanalan, at pagpapahirap sa catauan: yayang talastas niya na sinasaquit naman nang Demonio ang panunucso sa tao sa mga huling arao nang buhay. l1alang inaalaala at isinasaloob cundi ang cabagsican nang paghuhucom nang Dios, at sa pagcain dao, at sa pag-inom, anumang guinagaua, ay tila parating nariringig ang matllnog na trompeta nang Angel nang Apocalipsi, at parang ipinapasoc sa tainga niya ang mga uicang ito: Bu'maiig-on cayo, mga patay, at gagcwin n(~ ang pagh1~-

632-

hucom sa inyo. At madalas na guinugunamgunam na siya ay nahaharap na sa Tribunal nang Dios, at ipinagsusulit na niya ang dilang bagay na pinanimdim; at ang mga uinica at guinaua sa buhay na ito, cahit calihimlihiman: at sa pagdidilidili nang ganoon, ay nasisindac at namumutla, at nafigifiginig ang boong catauan niya. T. Ano ang nagpaquilala llang malaquing CarUl1tlfigan ni San Geronimo? S. Ang mar ami at sarisaring sulat na inilaban sa camandag nang mga heregias: at mahiguit sa lahat ang mga Ii bros nang Antiguo at Nuevo Testamento, na inihulog sa uicang latin, at pinafigafiganlang Vulgata: at caya ang pamagat niya ay Doctor at Columna nang Santa Iglesia, na cung tatagaluguin ay taong lubhang marunong, na parang haliguing pumipiguil at nagpapatibay nang aral nang Santa Iglesia. T. Baquit minamahal at pinaquiquinabafigan .nang Santa Iglesia ang mga libros nang Antiguo at Nuevo Testamento, na inihulog ni San Geronimo sa uicang latin? S. Sapagcat ang mga naturang libros ay dating nasusulat sa uicang griego at sa uicang hebreo, at mahirap pag-aralan dahilan sa cabigatan nang mga uicang ito, na bihira ang nacacaalam; datapua figayon ay magaan, at hindi hamac na maililico nang mga hereges ang cahulugan nang mga pafigufigusap, na nalalaman sa mga libros na iyon, palibhasa ay marami ang nag-aaral at -natututo nang uicang latin.

•

633-

Si San Ambrosio, A1·zobispo T.

Sino si San Ambrosio, at paano ang nangyari at siya ay naguing Arzobispo? Taong 379. S. Si San Ambrosio ay naguing Gober- Si San Am· nador sa ciudad nang Milan, at iguina- brosio. lang at minahal nang lahat, sapagcat lubhang mabait at masipag, at guinaganap na magaling ang mga catungculan niya. Pagcamatay nang Arzobispo sa Milan, ay nagtipon ang bayan sa tacdang arao, na talagang pipili nang taong hahaliIi at gagaui11g Arzobispo, alinsunod sa ugali nang mga panahong yaon: at minagaling ni Ambrosio ang dumal6 at humarap sa ganoong pagpupulong, at ipinaalaala sa lahat na hindi dapat piliin at gauing Arzobispo cundi ang quiniquilalang tunay na uliran sa carunufigan at cagandahan nang asal.

634-

Bahaguia nang natapos ang pafigufigusap ni San Ambrosio ay agae! tumutol ang isang batang lalaqui, at ang uica ay si Ambrosio ang dapat pili in : at isinaloob nang bayan na iyon ay turo nang Lafigit sa batang nafigusap, at alipala ay pinagcaisahan nang lahat na si San Ambrosio ang dapat humalili sa namatay na Arzobispo. Hindi iquinatua nang Gobernador sa Milan ang ganoong bagay, at agad sinabi sa tanang cahal'ap, na cung aJafigan sa caniya ang maguing Sacel'dote, ay laloni?,' hindi carapatdapat ang maguing Arzobispo, sapagcat siya ay culang na culang sa carapatan, at pagdaca ay umalis si San Ambrosio at nagiago : datapua hindi tumiguil ang bay an, hanggan sa siya'y naquita, at ipinilit sa caniya ang pagtanggap nang G/'den Sace1'dotal, at saca isinunod ang mahal na CO!1sogracion, nang caniyang pagca Arzobispo. T. Ano ang isang bagay na lalong nagpaquilala nang cabaitan ni San Ambrosio, niyong siya ay Arzobispo na? S. Ang mati bay na catatagan nang caniyang loob sa anumang bagay na nauucol sa catungculan niya, at caiiafigang ganapin at cay a hindi naalang-alang sa canino man, cung nalilihis sa daan nang catuil'an. T. Anuano ang masasabi mo figayon, na nagpaquilala nang catatagan nang loob ni San Ambrosio? S. lsang arao na naquitang pumasoc sa simbahan ang Emperador Teodosio, at doon naquihalo sa quinalalaguian nang mga Sacerdotes, ay hindi nacatiis, at agad nagsugo nang tao, at ipinasabi na hindi dapat sa caniya ang lumagay sa lugar na iyon: at ipinaquilala naman nang Emperador na pinahalagahan niya at minamahal ang capangyal'ihan ni San Ambrosio, at umalis na madali. 1. Minsan naman sa harap nang boong bayan, ay hindi pinahintulutang pumasoc sa simbahan ang naturang Emperador Teodosio, na pinanggaliiigan nang malaquing escandalo; sapagcat lumabis sa catuil'an ang parusang ipinanghiganti sa mga taong naninirahan sa ciudad nang Tesalonica, na nagca-

635-

sala sa caniya. Nafigusap ang Emperad.", at ang uica ay pinagcasalanan ni David ang isang babaing may asaua, at ipinapatay pa ang caa uaaliang lalaquing pinagliluhan; datapua tumutol TIll. madali si San Ambrosio, at sinabi sa Emperador na yayang sinusunod niya si David sa pagcacasala, ay dapat namang parisan sa pagsisisi: at sapilitang sum uco at gumanap nang penitencia publica ang Emperador Teodosio, at ua long buang hindi pinapasoc sa simbahan, at nahiuaJay sa paquin abang nang 1l'ga binyagan. 2. Inutos nang Empel'ador Valenti'i,iano Se.r;undo cay San Ambrosio na ibigay sa mg-a anianl)s ang isa sa mga simbahan nang ciudad nang }.fIilan, nang magaua sa simbahang yaon ang ugaling pagsamba sa Dios nang mga natul'ang hereges, Datapua sumag-ot si San Ambrosio na cu ng maJaqui man ang pagtifigin niya sa calooban liang Emperador, ay lalong malaqui ang galang at pagmamahal S;>, calooban nang Dios, sapagcat ang Dios ay daraqu ilang Hari nang mga Hari at Emperadol'es, Sinabi na hindi niya maubos maisip, cung baquit nag-utos nang ganoon ang Emperador Valentiniano: at ipinahayag na cahit f'ams amin ang caniyang mga ari. at siya ay pagbantaang patain, ay hind i siya pahihinuhod, at hindi magcacaroon nang simbahan ang mga tampalasang hel'eges sa boong Al'zohispado nang Milan, habang siya ay nabubuhuy, Nagsugo nang maraming soldados ang Emperadol', nang maipilit ang pagsunod sa calooban niya; datapua ang guinaua ni San Ambrosio ay sumalubong, at ipinarifigig ang mahal na paftgufigusap niya, at ang nasapit ay nasindac ang mga soldados at umuing madali, at nagsabi nang totoo sa Emperador, na hindi nila uurufigan ang sinumang caauay, huag lamang si San Ambrosio, sapagcat ang taong iyon ay quinacasiil an nang Dios, at hindi nila malalabanan.

.636

Si San Agustin, Obispo, Confesor, Doctor, at Fundador. T. S.

Ano ang inasal ni San Agustin sa cabataan? Nasira ang loob niya dahilan sa pagbasa nang masasamang libros, at sa panonood fig comedia, at palibhasa ay nilimot ang Pafiginoong Dios, '1'a6ng 380. at ang parusang ualang catapusan fig Si San Agusmga macasalanan, ay madaling napani"/tin. bulos sa cahalayan, at nauili sa camaliang aral nang mga hereges Maniq?,-eos: at caya sa libro nang caniyang mga ConfestOnes, nasasabi at itinatafigis ang capahamacang nasapit niya, at nagbubuntong hinifiga nang ganito: jLaqui cava nOJng cabulagan co, maauaing Dios, at aco ay lubhang naligao at nalayo sa iyo niyong icaJabing anim na ta6n nang aquing buhay, at quina-

-- 637 uiUha,n co a,ng labis no, pa,gpapalayao so, catauan, at ang rnga ca$ayahang laban sa, catuiran, at ang pa,gluluba,lob so, pusalian nang calibugan! i,Gaano ca,va ang aquing pagngingiUigit ngayon so, apoy no, uarang catapusan, 6 rnasintahing Arna, cung 路aeo ay pinabayaan rnong rnarnatay at rnahulog so, In/,ierno, niyong sinasaquit co ang paglaban so, iyo? T.

Sino ang lalong nagdalamhati dahilan sa pagcasira nang loob ni San Agustin? S. Ang ina niyang si Santa M6nica, na sumunodsunod sa caniya saan man: at ualang guinaua arao at gabi cundi ang pananangis at paghingi sa Dios na patauarin at caauaan ang anac niya: at caya isang arao na -naquita ni San Ambrosio, ay agad inaliw at pinagsabihan na hindi matutuloy ang capahamacan nang isang anac, na tinatangisan at ipinananalangin nang ganoon. T. Ano ang isang bagay na nacahicayat nang pagbabalic loob ni San Agustin, bucod sa mga luha at pananalangin ni Santa Monica? S路. Ang magagandang aral ni San Ambrosio, na parating pinaquiquinggan, bagaman hindi hinangad ang maquinabang nang magaling: cung dumadayo at naquiquinig, cundi ang matalastas lamang niya at masubucan; cung. totoo ang ibinabalita nang tao, na ang pangungusap ni San Ambrosio a,y lubhang: mariquit, at nacabibihag nang puso. T. Ano pa ang isang nacatuloy nang pagbabago nang: asal ni San Agustin? S. Ang magandang halimbauang ipinaquita nang dalauang Oficiales, (*) na nacabasa nang buhay ni San Antonio, at capua tinulungan nang- gracia: sapagcat ang guinaua nang dalauang yaon ay agad tumanggal sa servicio nang Hari, at pumasoc sa isang convent(), at hinarap na lamang ang catahimican at pamimintuho sa Dios, at hindi na niliiigon ang matataas na catungculan, at ang mga. capuri(*)

Maiiga punong quiniquilala nang mga soldad路OB.

638 -

Jum ,/:, biyayang iguinaganii nang Harl sa mga tapat m~, loob, na naglilingcod sa caniya. Isang arao na si San Agustin ay naroon sa halamanan niya, casama ang isang caibigan na si Alipio ang jigalan, at pinag-uusapa n nila ang pagbabalic loob sa Dios na ng mga naturang Oficiales, ay biglang nagbuntong hininga si Sa n Agustin, at sinabi sa caibiglil1 na silang dalauang nagsasalitaan ay capua ulol, sapagcat inaagao nang mga mangmang ang caharian nang Langit, at ang naturang _marurunong na para nila, ay nagpapabaya, at tuma- . t anggui sa caguinhauahang yaon. At pagdaca a y lumayo cay Alipio at naupo sa ilalim nang isang pun ong higuera, at itinafigis na ang casalanan !liya, at sa lagay na yaon ay nacaringig nang ganitong pafigufigusap: Bu clotin mo any libro , at icao ay bu'm-CLsa. At palibhasa a y nagcataong dala niya ang libro nang mga sulat 6 epistolas ni San Pablo, ay ag-ad natalastas na inuu tos na ng Dios sa caniya na tafiganan at buclatin a ng naturang libro, at basahin ang unang sulat na maquita: at alipala a y ga路路 noon ang guinaua, at tinamaan nang mata at 11abasa ang uica ni San Pablo, na ang taong ibig mag路camit nang calualhatiang ualang hanggan, ay dapat magpilit na gumaua nang cabanalan, nang matularan si Jesucristo sa macacaya na n : at cailafigan ang magtiis nang hirap, at mafigilag sa calibugan, sa 路catacauan, at sa paglalasing, at sa pagnanacao, at sa mga ibang pita nang catauan na ipinagcacasala sa Dios. (* ) At nalubos na ang pagbabalic loob ni San Agustin, at ang pagtalicod niya sa mundo lliYOllg panahollg yaon, taong icatlong pu at tatlo nang caniyang bub ay, at napabinyag cay San Ambrosio. At nasasabi sa naturang libro nang caniyang mga confesiones, 6 pagpapahayag nang pinagdaanang C') Neque fornicarii, neque ic16lis sC'l'vientes, ncque auul tcri, neque mo)Jes. _. regnum Dei posslc1 ebun t.. (Sanct. Paul. Epi s t. 1. 3 COTint. cap , 6) .

G38-

buhay, na lubha~1g naguinhau'ahan ang calulua niya dahilan sa gracia nang Santo Bautismo, at ito ang mga sadyang paiiguiigusap na inihalo sa pagpapasalamat sa Dios. Hindi matapostapos ano pagcauili 11ang 100b co sa pagnini1ay nang ma1aquing aua mo, at inapauan nang casayahan ang aquing puso n;iyang aco a路y macauala sa pagca. a1ipin nang Dernonio. sapaqcat iniuasac ?nO ang mga tanica1ang mc~bir;at nang cascda.n an, na nClCap'i piit sa aquin . Naguin!} 'mclgc~an a.t masarap sa puso ang mga aTal at utos ina, lW elating minamahi1'C,p co at lubhang minamCibigc,t, Cit parang tubig nn umngos nng nquing luhc, sa r?wlaqul:ng tua at ligayc~, niyong mnriiigig co CInU matatc{'?nis na auit at pagpupuTi sn iyo nang Snnta Iglesic(. lVI(('hnbang pnnahon (lng nagdaan, bauo napasa iyo a路ng 1)ag-ibig co, 6 cc,gnndahang hindi nasisira" at ii.ga.yon co 1amang nc(quilala na unla,ng dc(pal ibiguing /.alo sa lClhat nnng bagay cundi ic(w, sCipagCCit ang a,quing mgci rnata, a,y natatc(cpan nang mucc,'Pal na tdap noong casc,lanan. Purihin at pasalamatctn 路ang aua mor,g ualang hanggcln, snpagcat pincmi mo ang cahambalhambal na dilim, na nacapaqiili r;o,w nang pag-iisip co , at ipinciquilala rna sa aquin 1/((, i Nw lam-ang, 6 DiGs, an!] tunay na caguinhauahan nt CCl .[Jaliiigcin, nt ang catwmistc,misang bagc,y na nrwaC((iliw sa ta.o.

Hindi na nag-iba ang pagbabalic loob sa Dios ni San Agustin, at hinarap na at itinuloy ang masaquit na pagsisisi, hanggan sa siya ay sumapit sa cataastaasang cabanalan. Nag-alab ang caniyang puso sa 'p ag-ibig sa Dios, inihalili sa dating catalasan nang dila, cung nagsasalita nang mga bagay na hindi nauucol sa cagalingan nang calulua, ang masaquit na llag-aaral nang mga misterios nang Religion Santa, at pinagsicapang binasa at parating isinaloob ang Sagrada Escritul'a, at maraming bagay na mahil'ap maabot nang pag-iisip, ang ipinaaninao sa mahusay na pangangaral: at minagaling at pinahalagahan nallg Santa Iglesia aug mga aral na isinulat niya. Muli at m uling -itinuro at ipinaquilala sa tao ang ca-

640-

riquitan at paquinabang nang cabanalang asal, at ang cahalayan nang anumang casalanan: at marami sa mga hereges ang nagbalic loob sa Dios, at sumuco sa Santa Iglesia dahilan sa cagandahan at catuirang hindi mailico nang mga aral at sulat niya. T . Ano a'ng nangyari cay San Agustin isang arao na siya ay naglalacad sa tabing dagat, at pinipilit na maabot nang caniyang pag-iisip ang daraquilang misterio nang Santisima Trinidad? S. Nacaquita nang isang batang lalaqui, na gumaua sa buhaiigin nang isang munting hucay na parang balon, at saca cumuha nang isang cabibi, at iyon ang isinasaloe nang tUbig sa dagat, na inilalagay sa munting balon. Tinanong ni San Agustin, cung ano ang acala niya, at ang uica nang bata ay uubusin niyang ililipat ang tubig nang dagat sa hucay na guinaua: at palibhasa ay naiigusap si San Agustin, at ang uica ay hindi mangyayari ang ganoong acala, ay agad tumutol ang bata, at ito ang sinabi: Masusunod co, at hindi maliuag sa aquin ang isinaloob mo na hindi mangyaya:l'i; datap'Ua hindi masasalicsic nang iyong pag-iisip ang cataastaasang misterio ng Santisima Trinidad. At alipala ay biglang nauala ang batao T. Sino si Santo Tomas de Villanueva? S. Si Santo Tomas de Villanueva ay anac Ta6ng 1488. nang mabuting tao, at naguing sadyang Si San t 0 cabanalan niya mula sa cabataan ang Tom a s de pagca maauain sa mga mahirap, at caya Villanueva. ayao cumain sa caniyang bahay cung umaga, at ang guinagaua ay dinadala sa escuela ang cacanin niya, at ibinibigay ang calahati sa unang pulubing masalubong. 1. Isang arao naman ay naquitang pumasoc sa isang capit bahay niya ang ilang batang hubad, na naiigaiigatal sa guinao dahilan sa malaquing calamigan nang panahon: at yayang nagcataon na siya ay naroon, at napagmasdan na hindi nilimusan ang mga batang yaon, ay agad sinundan at tinauag, at ibinigay sa isa ang casaca, at sa isa ang chaqueta, at â&#x20AC;˘

641-

sa isa naman ang medias, at caya ualang natira sa catauan cundi ang baro at ang salaual, at sa lagay na iyon ay umui sa bahay. Tinanong nang ina cung ana ang dahilan nang ganoong pagcahubad, at pagdaca ay sinabi ang naquita niyang nangyari, at i,d inugtong ang mga uicang ito: Quiniquilala co, ina, na ang aquing guinaua ngayon, ay tila hindi matuid, at mar'ahil mauiuica nang sinuman na aco ay lubhang nagcamali, at dapat biguian nang panlr sa; datapuo. iquinalunos nang aquing puso ang pagcaquita nang caauaauang lagay nang mga batang hindi nilimusan nang anuman, at inisip co at isinaloob na sila ay dapat cahabagan, at iligtas sa ganoong hirap at panganib nang buhay hanggan sa macacayanan, sapagcat iniuutos nang Dios ang pagibig sa capua tao alang-alang sa caniya. Natua ang ina ni Santo Tomas, at inifigatan sa puso ang sinabi nang anac niya, paJibhasa'y babaing mabait naman, at marunong maaua sa taong mahirap: at lumuha at napasalamat sa Dios, na nagbigay sa caniya nang isang anac na magandang asal at lubhang, maauain. 2. Minsan naman niyong si Santo Tomas ay Arzobispo na, ay biniguian nang caniyang mga Canonigos nang apat na libong piso, nang magayacan at humusay ang palacio na naquiquita nilang salat sa maraming bagay, at parang tahanan lamang nang taong mahirap. Tinanggap ni Santo Tomas ang apat na libong piso, at agad ipinadala sa mga maysaquit sa hospital, at saca napasalamat sa mga Canonigos, at sinabi na cahit ang caniyang tinatahanan ay culang na culang sa hiyas at casangcapan, ay hindi siya maaano munti man; figunit ang mga caauaauang maysaquit ay hindi mapapaigui cung ualang macain at cung hindi lirnusan. 3. Isang arao naman ay pinafigusapan ang caniyang Mayordomo, sapagcat hinandaan siya sa dulang nang isang isdang binili nang isang salapi, at ang uica ay sucat na sa caniya ang dalauang itlog, at anumang isdang mura. Nafigusap ang Mayor41

642-

domo, at sinabi na marami ang taong mababa at mahirap sa caniya, na cumacain arao-arao nang lalong mahal at masarap; datapua tumutol na madali si Santo Tomas, at ang uica ay macacain nang sinuman ang casarapsarapan, cung aring sarili ang salaping ibinibili, figunit ang salaping tinatafiganan niya, ay ari nang mga mahihirap, at hindi maigugugol sa catauan niya, cundi sa mga bagay lamang na totoong cailafigan sa buhay. 4. Minsan naman ay nagpatauag nang isang saStre, at pinahalinhan ang dalauang manggas nang chaquetang luma, at niyong babayaran na ang capagalan nang pagtabas at pananahi, ay tumauad nang tumauad, hanggang sa isinaloob tuloy nang sastre na ang causap niyang Arzobispo ay lubhang masaquim. Ang naturang sastre ay mayroong tatlong anac na dalaga, na paraparang sumapit sa edad nang pagaasaua, at iniisip niya cung ano ang mabutiI)g gauin, nang macaquita nang caunting salaping ipagpapatayo nang bahay. Hinatulan nang isang caibigan na siya ay dumulog sa banal na Arzpbispo, na totoong maauain sa mahihirap, at alipala ay nagtaua at minasama ang hatol, sapagca hindi nalilimutan ang muli at muling pagtauad ni :Santo Tomas, niyong babayaran ang capagalan niya. Ngu路. nit napahicayat din sa caibigan, dahilan sa maraming catuirang isinaysay sa caniya, at gumaua nang isang sulat, at doon ipinahayag ang ninanasang magaling, at ang caualan nang salaping cailafigan. Tinanggap at binasa ni Santo Tomas de Villanueva ang sulat na inihandog sa caniya, at tinanong cung gaano ang cailafigang salapi sa balang isa sa tatlong anac niyang dalaga: at inisip nang sastre na masama ang humifigi nang marami, at baca siya ay hindi biguian nang anuman, at sinabi na sa acala niya ay sucat na ang tatlong pung piso sa balang isa: at nafigaco naman ang maauaing Arzobispo na siya ay magbibigay, at ipinagbilin sa mag-aama na 'sila ay bumallc quinabucasan.

643-

Hindi sumala pagca-umaga ang pagparoon nang sastre sa palacio, casama ang tatlong anac niya, at ang guinaua ni Santo Tomas niyong maigauad na sa canila ang mahal na bendici6n, ay hinarap ang tatlong dalaga, at pinagsabihan nang ganito: Cahapon, ipinahayag sa aquin nang inyong ama, na nar guiguing ea:ilangan ang tatlong pung piso sa balang isa sa inyo, nang eayo ay malagay sa estado, at aco naman ay nangaeong magbibigay; datapua inisip ()O na ang hinihingi nang inyong ama ay eulang, at caya ngayon ay limang pung piso ang aquing ipinagcaealoob sa balang isa, nang ntayari ang ninanasang magtiLling . Jpagpatayo ng bahay ang dalauang pu, at ang tatlong pu ay puhunanin sa paghanap ng ieabubuhay.

At quinilala hang sastre na siya ay lubhang nagcamali, at natalastas na ang bunying Arzopispo ay nagtitipid na totoo, sa caibigang magcaroon fig maraming salaping mailimos: at pinasalamatan ang biyayang quinamtan, at ibinalita sa balang caquilala ang cagandahan fig loob at pagcamaauain ni Santo Tomas. T. Ano ang guinaua ni Santo Tomas de Villanueva, niyong siya ay mamatay na? S. Tinauag ang Mayordomo, at tinanong cung gaano ang salaping nasa bahay: at bagaman isinagot sa caniya na uala cundi caunti lamang, ay agad inutos na ipamudmod sa mga pulubi ang caunting yaon, nang huag maisisi sa caniya sa Tribunal ni Jesucristo ang pagtatago nang cahit cacaunting salapi nang mga mahihirap. T. Ano ang sadyang cabanalan ni San Francisco de . Sales, Obispo sa Ginebra? S. Si San Francisco de Sales ay magan- Taong 1567. dang loob din naman, at lubhang maa- S i S a n uain na para ni Santo Tomas de Villa- Francisco de nueva, at parang ualang cabuluhan sa Sales. caniya 'a ng anuman dito sa lupa. T. Ano ang isang bagay na nagpaquilala na si San

-644- .

Francisco de Sales ay hindi naghahafigad nang caguinhauahan at carafigalan dito sa lupa? S. Minahal nang Hal'i sa Francia ang mga carapatan niya, at ang madlang hirap na tiniis, bago nayari ang pagbabalic loob nang maraming hereges na nagcalat sa boong Diocesis nang Ginebra, at inibig na siya ay lumipat sa ibang Obispado, nang mapahifiga at guminhaua, sapagcat lalong malaqui ang quiquitain doon; datapua tumanggi si San Francisco, at ang uica ay minamahal niya na parang Esposa ang simbahan nang Ginebra, na ipinagcaloob nang Dios sa caniya, at hindi maiiuan, cung ualang malaquing dahilan. T. Ano ang guinaua ni San Francisco de Sales niyong siya ay biniguian nang isang Princesa nang isang mahalagang diamante, at ipinagbilin na ifigatan niya at gamitin tuina ang hiyas na yaon? S. Tinanggap ang diamante, at napasalamat sa Princesa, at ipinafigacong aariin at gagamitin ang biyayang hiyas; figunit ipinahayag naman na cung maguing cailafigan nang mga mahihirap, ay agad ipagbibili, at ililimos ang salaping pagbibilhan. T. Ano ang isang bagay na parang aral, na dapat tandaan sa buhay ni San Efren? Si Sa.n S. Niyong panahong namamayan sa ciuEfren. dad nang Edesa ang naturang Santo, at malaqui ang pagtifigin sa caniya nang lahat, at marami ang nahihicayat sa magaling dahilan sa mga cabanalang asal at magandang pagpapasunod niya, isang arao ay pinaroonan. sa caniyang tinatahanan, at sinadyang dinalao nang isang路 masamang babai, at doon tinucso at hinihicayat sa gauang mahalay. Hindi nagpahalata nang anuman si San Efren, at madaling nagpahayag na hindi siya tatanggui sa ganoong bagay, cung ipauubaya sa caniya路 ang }Jag-pili nang lugar, na pagcacasalanan nila. Tumugon ang babaing manunucso, at ang uica ay magagaua ang ganoong bagay cung saan ibiguin: at alipala ay nafigusap naman si San Efren, at sinabi

645-

na ualang lalong magaling na para nang lansafigan, sapagcat doon ay ualang macasusucal sa canila. Malaquing caululan ang iniisip mo, ang uica nang babai: sapagcat J sino baga ang mOJiigangahas g-u1naua nang mahalay sa ha1'ap nang boong bayan?

Sinamantala ni San Efren ang pagmamatuid nang babai, at pinafigaralan nang ganito: iO babaing ua,... lang bait, iquinahihia mo sa harap nang tao ang gauang mahalay, at hindi mo iniisip no, icao ay parating nagcacasala nang ganoon so, harap nang Vias, 71a hindi mapagtataguan nang sinuman, cahit saan pumaroon, at nilimot mo na siva ang magbibig(ÂŁy sa iyo na,ng parusang. ualang catapusan sa Injie1'no!

Itinuloy ni San Efren ang pafigafigaral, at inibig naman nang Dios na magbago ang loob nang babai, at ang guinaua nito ay pumasoc sa isang monasterio, at doon pinagsisihan ang tanang ipinagcasala. T. Cailan ipinaquilaJa ni San Francisco de Asis ang catapafigan nang loob niya sa pag-ibig sa Dios? S. Niyong siya ay quinagalitan fig caniyang ama dahilan sa mga cabanalang asal, at pagca maauain niya, at sa pagpipilit na maharap na parati sa catahimican ang paglilingcod sa Dios hanggan sa camatayan.

646

â&#x20AC;˘

Si San Francisco de Asis. T.

Ano ang guinaua nang ama ni San Francisco de Asis, niyong hindi masauata ang cabanalan at magandang nasa nang anac niya? Si San S. Inanyayahang humarap sa Obispo .sa. Francisoo de . â&#x20AC;˘ Asis, at ang uica ay doon mafigacong Asis. matibay na hindi paquiquialaman ang ari nang caniyang magulang, at cailan man ay hindi na tutunton nang mana: at madali namang napahinuhod si San Francisco, at hindi na hinintay na - magsabi nang anuman ang caniyang ama, niyong sila ay naroon na sa harap nang Obispo. at hinubad tuloy ang damit sa'catauan, at ibinigay sa ama, at doon ipinahayag na siya ay umaayao sa mga cayamanan at earafigalan dito sa lupa, at nafigacong matlbay na hindi tutunton at hahabol nang

647-

anuman: at idinugtong sa catapusan na yayang siya ay uala nang amang pagmamanahan sa lupa, ay lalong magninifigas ang pag-ibig niya sa Dios, at malulubos ang pananalig sa pagsambit nang mga uicang Ama namin sumas a Laiigit. T. Ano ang malaquing himalang nangyari cay San Francisco de Asis? S. Ang pagcatala nang limang sugat nang mga Paa at camay at taguiliran nang ating Pafiginoong Jesucristo sa mga paa at camay at taguiliran niya. T. Paano nangyal'i ang pagcacatala nang limang sugat ni Jesucristo sa catauan ni San Francisco de Asis? S. Niyong siya ay magcacamit na nang Ang pagcamagandang palad sa Lafigit, na iguina- tala fig liganti nang Dios sa mga banal, at dala- mang sugat uang taon na lamang ang ilalacad niya ni Jesucrissa pafigifigibang bayan sa buhay na ito, to sa cataay umuwi at nagtago sa isang bundoc uan ni San na ang figalan ay Alvernia, at doon gui- Francisco. naua ang pag-aayunar nang apat na pung arao sa capurihan ni San Miguel Arcangel: at isang umaga na siya ay nananalafigin sa naturang bundoc, ay naquitang nanggaling sa cataasan nang Lafigit ang isang anyong Serafin, na mayroong anim na pacpac, at parang apoy na lubhang maliuanag, at niyong mala pit na sa caniya, at itiniguil na ang paglipad, ay napagmasdang magaling na hindi Serafin ang naquiquita, cundi ang masi'lltah'ing Jesus na napapaco; at sa lagay na iyon ay lalong lumaqui ang ugalip.g pagninifigas nang puso niya sa pag-ibig sa Dios, at natiguilan at lubhang nalunusan sa pagdilidilidili nang cagandanhan nang loob, na ipinaquiquita, sa caniya nang Pafiginoon natin sa ganoong cababalaghan. . . Natapos at naparam ang himalang calugodlugod, na tinititigan at ninanamnam ni San Francisco, at alipala ay naquitang yaH ang pagcatala rumg limang sugat ni J esucristo sa catauan niya. Cung tingnan ang dalauang pal ad nang camay, at ang mga ibabao

648-

nang caniyang paa, ay do on naqui<l.uita ang mga ulo nang paco, at ang mga dulo naman ay doon lumilitao sa cabila nang camay at sa mga talampacan; at ang sugat nang taguiliran niya ay madalas na nilalabasan nang dugong nacababasa nang damit sacatauan. (*) T. Cailan dinadasal sa Santa Iglesia ang pagcatala nang limang sugat ni J esucristo sa catauan ni San Francisco de Asis? S. Sa icalabing pitong arao nang buan nang Septiembre, sapagcat sa ganoong arao nangyari ang himalang iyon, pagcaraan nang fiestang pinafigafigalang ExaLtaciOn de la Santa Cruz. T. Anuano ang masasabi mo sa capurihan ni Santa Isabel, Reina sa Portugal? S. Pinagsicapang guinanap ang catungSi Sta. Isa路 culan fig pagca Reina at pagca binyabel Reina sa gan, at cailan man sa boong maghapon Portugal. ay hindi inacsaya ang panahon: paratihg pinafig.i lagan ang mga ifigay at casayahan sa palacio, at pinagsaquitang hinarap ang paq.u iquiusap sa Dios sa pananalafigin; minahal at quinauilihan ang ayuno, at ang pagpapasaquit sa catauan, cahit lubhang magandang as aI, at nag-iifigat sa anumang bagay na casalanan: dinamdam sa puso ang mga hirap at casalatan nang capua tao, at iguinugol sa paglilimos ang balang nacayanarlg ibigay. T. Ano -ang lalong ipinagcapuri ni Santa Isa~el, Reina sa Portugal? S. Ang tunay na pag-ibig, at ang puspos lJa galang at pagalinsunod sa calooban nang Haring- asaua niya, na si Dionisio ang figalan, cahit lubhang masama.ang pagpapalagay sa caniya dahilan sa mga ibang babaing quinaguguluhan. Hindi nagpahalata nang .anuman sa catacatacang pagtitiis nang sariling hirap, at sa pagdadalamhati nang caniyang pus6, at ualang ( *)

Ex, Brev. Rom, in die 17 Septemb,

649-

minagaling cundJ ang manalafigin at hiiigin sa Dios ang pagbabago nang loob nang Haring asaua niya. T. Pinaquinabafigan baga ni Santa Isabel ang cagandahan nang asal niya, at ang mga pananalafigin na lubhang inihain sa Dios? S. 00, at ipinagcaloob nang Dios ang biyayang ninanasa, sapagcat ang Haring Dionisio ay nagbago nang as aI, at pinagpaquitaan na niya nang tunay na pag-ibig, at pinagtapatan si Santa Isabel. T. Ano ang guinaua nang Demonio, at nahicayat ang Haring Dionisio sa paghihinala na siya ay pinagliIil uhan ni Santa Isabel? S. Iguiniit sa loob nang isang aIila 6 paj e nang naturang Hari ang pananaghili sa isang casama niyang capua paje, at sa pagnanasa nang masama dahilan sa caingguitan, ay hindi na inisip nang hunghang cung ana ang gagauin, at agad isinumbong sa Hari na ang isang casama niyang paje ay parating cas am a ni Santa Isabel sa gauang mahalay. At naniuala namang at sucat ang Haring Dionisio, at hindi na nag-usisa 6 nagmasid nang anuman, cundi tinica na lamang na ipapatay na madali ang aIilang isinumbong, at caya isang arao na nanggaling sa llafigafigaso, ay nagdaan sa isang apugan, at ibinulong sa mag-aapog, na siya ay mayroong isang alilang uutusan at dadating doon quinabucasan, at magtatanong cung nasunod na ang ipinagbilin nang Hari, at ang alilang iyon, aniya, ay agad sunggaban at ihaguis sa calan nang apog. Quinabucasan ay tinauag fig Hari ang ipapahamac na paje, at inutusang pumaroon sa apugan, at ang uica ay tanufigin doon cung nasunod na ang ipinagbilin niya: at gumayac naman at lumacad na madali ang paje, nang maganap ang utos nang Hari; figunit pumasoc muna sa isang simbahan, at hinarap ang dinatnang misa, at hinintay pa hanggang sa natapos ang isang bagong lumabas, sapagcat dating mauilihing loot sa pagsisimba. Pagcaalis nang naturang paje, y lubhang nayamot ang Hari sa caibigang malaaman, cung ana na ang

650-

nangyari, at alipala ay tinauag ang palamarang nagsumbong, at pinaparoon sa apugan at ang uica ay tanufigin doon cung nayari na ang pinag-usapan. Lumacad ang palamara, dumating na madali sa apugan, at tinanong ang ipinagbilin fig Hari, at ang guinaua fig mag-aapog ay sinunggaban siya at inihaguis sa calang nagninifigas, at doon namatay ang liIo.

N agcataon namang natapos ang pagsisimba nang mabait na paje, at lumabas 11a sa si.mbahan, at tumuloy sa apugan, at tinanong cung iJayari na ang pinag-usapan, at ang sagot nang mag-aapog ay 00, at caya umuwi na siya sa palacio, at ipinagbigay alam sa Hari; ang isinagot sa caniya. N atiguilan ang Hari, pagcaquita sa pajeng isinumbong, na ang isip ay namatay na sa calan nang apog: at quinilala sa nangyaring camalian ang mataas na parunufigan ng Dios, at ang cabaitan at calinisan ni Santa Isabel. T. Ano ang guinaua ni Santa ' Isabel, pagcamatay nang Haring Dionisio? S. Nagsoot nang h:!lbito ni Santa Clara, at inubos ang mga hiyas at cayamanan niya sa mga ulila at taong .mahiray, at nagpatayo nang 'isang monasterio sa ciudad nang Coimbra sa Portugal. Dinalao nang mahal na Virgen sa huling pagcacasaquit, at namatay sa cabanalan niyong taong isang libo tatlong daan at tatlong pu at anim, sa icaapat na arao nang buan nang Julio: at pagcaraan nang tatlong daang taon, ay naquita ang caniyang bangcay, na hindi nasira munti man, at lubhang mabafigo, at marami naman ang himalang ipinaquita nang Dios alangalang sa pamamaguitan niya: at caya inutos na,ng Papa Urbano Octavo niyong taong isang libo anim na daa't dalauang pu at lima, na ang naturang Reina ay quilalaning Santa, at igalang at purihin sa boong sangcacristianuhan. T. Ano ang iquinabantog ni Santa MaSi Santa ria Egipciaca? . Maria EgiI>- S. Ang guinauang pagsisisi hanggan sa ciaca. ' camatayan.

651-

Ano ang inasal ni 路Santa Maria Egipciaca sa panahon nang cabataan? S. Ang babaing yaon ay lubhang maganda, at ualang qui.nauiliban cundi ang manamit nang magaling at magpabafigo, at hurnicayat sa gauang mahalay, at caya marami ang lalaquing ualang bait, na nagcasala at nasilo nang Demonio dahilan sa caniya. T. Ano ang . naguing dahilan nang pagbabago nang loob ni Santa Maria Egipciaca? S. Gumayac na nagpacabuti, at pumaroon sa Jerusalem, at talagang paquiquita sa tao, at maquiquipagsaya sa fiesta nang Invenci6n nang Santa Cruz; datapua niyong papasoc sa slmbahan, ay hindi nacatul6y, at nacaramdam nang isang camay na pumipiguil sa caniya, bagaman hindi naquiquita. Iquinasindac ni Maria Egipciaca ang ganoong himala, at quinasihan naman siya nang mahal na gracia, at -pagdaca ay quinilala ang mga casalanan niya, at nanafigis at nagsisi, at nagticang mati bay na hindi na muling magcacasala. At nacapasoc na sa simbahan, at doon lumuhod at sinamba ang mahal na Cruz: at saca nafigumpisal at umui sa isang gubat na masucal, at ualang quinain sa loob nang apat na pu at ualong ta6n cundi mga dam6ng guinulay, at mga bufiga nang cahoy, at pipagpilitang pinaui nang luha nang tunay n~ pagsisisi hanggan sa camatayan ang tanang ipinagcasala sa Dios dahilan sa cahalayan. T. Sino si Santa Pelagia? S. Isang babaing id6latria sa Antioquia, Si Santa na ualang .g uinaua sa panahon nang ca- Pelagia. bataan cundi ipagduro ang catauan sa balang macaibig, palibhasa'y nauili sa gauang mahalay, maganda naman, at caya marami ang caluluang ipinahamac nang Demonio dahilan sa caniya. T. Paanong nangya1'i ang pagbabalic loob ni Santa Pelagia? S . . Inibig nang Dios na siya ay macaisip pumasoc sa isang simbahan, isang a1'ao na nagcataong nafigafigaral ang isang banal na Obispo na si Nono ang-

652-

.figalan, cahit uala sa loob niya al1g maquinig nang .aral cundi ang paquita lamang sa tao: at caya ma路rami ang natucs6 sa simbahan, palibhasa'y naquiquilala siya nang bay an, at naquitang dala sa catauan ang mga hiyas na guinto at batong maniningning, na dating iguinagayac, at casama ang mga alila at caibigan, at lilingoslingos na parang usa. Nagtataca ang Obispo, at hindi niya maisip cung a no at pumasoc sa simbahan, at maquiquinig nang aral ang isang babaing lubhang palalo at malibog: at aJipala ay binago ang sinasabi sa pangangaral, at inialaala at pinahayag ang calualhatiang . ualang hanggan sa Langit, na iguinaganti ng Dios sa mga banal, at ang parusang ualang catapusan sa Infierno, na itinatalaga sa mga macasalanan. Lumambot 路a ng loob ni Pelagia sa paquiquinig nang ga]Joong aral, at sa tulong nang gracia nang Dios, naquita nang lahat ang pananangis niya at pagbubuntong hininga, niyong lumabas sa simbahan: at umui na nga sa bahay, at pagdating doon, ay agad sinulatan .ang Obispo, at isinamong masaquit alang-alang sa pag-ibig ni Jesucristo sa tao, na siya ay tanggapin at paquinggan, at ituro sa caniya ang cailangang gauin, nang mapaui ang galit nang Dios dahilan sa mga casalanan niya. Iquinatua nang Obispo ang sul.a t na tinanggap, muli at muling binasa, hanggan sa dumating at humarap sa caniya si Pelagia; at ang guinaua nito ay nagpatirapa at nanangis, nagpaquita nang tunay na pagsisisi sa pagsasalita nang pinagdaanang buhay, at caya hindi na iniliban nang Obispo ang pagbibinyag sa caniya. 路T. Ano ang guinaua ni Santa Pelagia, niyong siya ay mabinyagan na nang Obispo? S. Ipinagbili ang mga ari niya, at inilimos ang salaping pinagbilhan sa mga ulila at baong mahihirap, at saca nagsoot nang isang cilicio, at gumamit nang gayac lalaqui, at pumaroon sa Jerusalem, gumaua nang isang maliit na bahay sa bundoc nang Olivete, at doon nagculong, at ualang pinagsicapan arao at

653-

gabi cundi ang pagsisisi, at paghifigi nang patauacT sa Dios. Pagcaraan nang apat na ta6n, ay nacaisip pumarocm at dumalao sa lupang Jerusalem ang isang Diacono nang naturang Obispo Nono, at ang bilin nito ay dalauin at batiin sa figalan niya ang isang taong banal, na si Pelagio ang figalan, na tumatahan do on at nag-iisa. Hinanap at naquita nang Diacono ang tahanan ni Pelagio, at sinabi sa caniya ang ipinagbilin nang Obispo, at napasalamat naman si Pelagio sa ganoon alaala, at isinamo sa Diacono na hifigin sa Dios ang caniyang pananatili sa cabanalang asal at pagsisisi hanggan sa camtayan: at pagdaca ay sinarhan ang munting butas na dinufigauan. Bumalic ang Diacono, pagcaraan nang ilang arao, at talagang magpapaalam cay Pelagio, fig unit naquilala niya na ang taong iyon ay namatay na, sapagcat macaitlong t inauag, at hindi na sumagot. Ibinalita fig Diacono sa maraming monj es, na nananahanan sa mga caparafigang yaon, na ang taong banal na naroon sa bundoc, ay pumanao na sa buhay na ito, at agad namang dumal6 ang mga monjes, at naquilala nilang lahat na si" Pelagio ay babai: at laIc silang nagtaca at napasalamat sa Dios, dahilan sa mga hi rap at路 saquit na naquitang tiniis nang taong iyon, at sinunod nila ang ugaling guinagaua, cung ibinabaon ang mga taong banal, na dapat igalang dito sa lupa, yayang pinagcalooban nang Dios nang magandang palad sa Lafigit. T. Ano ang ipinagcapuri nang isang Doncella Napolitana, 6 dalagang taga Napoles? S. Ang pagmamahal at pag-iifigat nang Ang dalacalinisan nang calulua at catauan, bagang taga gaman hindi miminsang nalagay sa ma- Napoles. laquing pafiganib ang puri dahilan sa caruc-haan. Ang dalagang- yaon ay anac nang taong mayaman, datapua nasira ang loob nang ama sa pagsusugal, hanggan sa ipinatalo ang tanang cayamanan, at namatay sa malaquing cahirapan: at niyong dinararndam na nang ina ang casalatan sa pagcain at sa pananamit, at sa dilang bagay na nagui-

654-

guing cailafigan at caculafigan, dahilan sa casaganaan, at mga layao na pinagdaanan, ay hindi natutong umasa at tumauag sa Dios, na umaaHw at nacaguiguinhaua sa anumang hirap, cundi sinulsulan ang anac niya na ipagbili ang catauan sa balang macaibig na mayaman, nang sila ay mahafigo s'a cahirapan. Hindi inayunan nang mabait na dalaga ang masamang hatol nang caniyang ina, at pagdaca ay sinabi na mabuti pa ang mamatay sa magcasala, at idinugtong na sila ay para ni Job, na tiniticman nang Pafiginoong Dios, at mayroon pa silang maca-cain, cung siya ay tumanggap nang tihi, at maipagbili ang mga casangcapan sa bahay, at mabibihisan din, aniya, nang caguinhauahan ang hirap na dinadalita natin, cung tayo ay manatili sa cabanalang asal. Niyong maubos na ang salaping pinagbilhan nang mga casangcapan sa bahay, at uala nang matanggap na tahi, at naubos naman ang pinagbilhan nang damit, sapagcat ipinagbili naman ang mabubuting damit, na natatago, ay muling sinuIsulan at tinucso nang masamang ina ang mabait na anac, at ang uica ay sapilitang ipaghahanap buhay ang catauan niya, sapagcat uala na silang anumang hiyas na maipagbili, at nalubos na ang casalatan at pagcahubad nila. Ngunit hindi napahicayat sa gauang mahalay .ang bunying dalaga, at ipinaalaala sa caniyang ina ang malaquing aua at capangyarihan nang Dios, na dapat asahan nang sinuman: at alipala ay cumuha nang isang gunting, at pinutoI na mad ali ang caniyang buhoc, na sumasayad sa Iupa na Iubhang mariquit, at saca ibinigay sa inang nagdadalamhati, at inutos na ipagbili ang aring yaon, nang huag silang mamatay sa gutom. Sa paglacad nang ina, niyong ipinagbibili ang buhoc nang anac niya, ay agad nasalubong ang Virr'eina sa Napoles, na nacasacay sa caniyang coche, at nagpapasial, siyang nilapitan at pinagpaquitaan. Naualan nang loob ang Virreina, niyong mapagmas-

655-

dan ang carictan nang bohoc na ipinagduduro sa caniya, at pagdaca ay tinanong, cung sino ang mayari, at agad namang sinabi nang babai ang hirap na sinasapit niya, at nang caauaauang anac niyang dalaga, at sinabi na sila ay mamamatay sa gutom, cung hindi maipagbili ang buhoc na yaon. Bumaba sa coche ang Virreina sa malaquing pag.cahabag, niyong marifigig ang ganoong salita, at sumamang naglacad sa babaing nagbibili nang buhoc, sa pagnanasang maquita at maquilala ang dalagang mabait, na hindi nahinayang sa hiyas nang cagandahan nang catauan, nang huag mas ira ang puring iniifigatan. Pagdating sa bahay nang caauaauang ina, ay binucsan nito ang pinto nang silid na pinag-iuanan sa anac niya, at do on nila naquita ang dalagang magandang as aI, na nacaluhod at niyayacap ang isang larauan nang P oong Jesus na napapaco. Nalubos ang pagcahabag nang Virreina, sa pagmamasid nang lagay nang dalagang nananalafigin, na cung tingnan ay parang hubad na, sa caual<ln nang damit na maitaquip sa catauan, at isinama na figa at dinala sa palacio, at ipinagpagaua nang mabubuting damit, at minahal at pinalayao na parang anac at saca biniguian nang malaquing dote, nang macapag-asaua sa isang mahal na tao sa ciudad nang Napoles. T. Ano ang cahulugan nang fiestang pinafigafiganlang Exaltaci6n de la Santa Cn~z sa icalabing apat na arao nang buan nang Septiembre? S. Ang pagcasauli sa Calvario nang mahal na reliquia 6 caputol nang Cruz nang Pafiginoon natin, na quinl1ha at dinala nang isang Hari sa Persia na si Cosroas ang figalan. T. Baquit nacuha nang Haring Cosroas ang caputol nang Cruz ni J esucristo, na ipinalagay ni Santa Elena sa bundoc nang Calvario? S. Sapagcat pinasoc niya at nilooban ang Jerusalem, at lubhang mar ami ang binyagang ipinapatay sa ciudad na iyon, at guinaua ang balang naisipan: pa-

656-

libhasa ay guinaling sa pagbabaca, at ipinagmamalaqui ang pananalo niya sa Egipto at sa Africa. T. Paano ang nangyari at nasauli sa Calvario ang mahal na reliquia nang Cruz nang Pafiginoon natin, na tinafigay ni Cosroas? Ang pana.路 S. Tinalo nang Emperador Heraclio ang nalo ni lIepalalong Haring Cosroas; at inibig raclio. nang Dios na ang Haring ito ay mapatay nang isang anac din niya, na si Si1-oes ang figalan, na lubhang naghinanaquit, sapagcat ayao ipamana sa caniya ang caharian: at ang guinaua ni Sh-oes na humalili sa pagca Hari sa Persia, ay naquipagcasundo sa Emperador Heraclio, at isinauli ang naturang mahal na reliquia, na dinala sa Persia nang cariiyang ama. T. Ano ang himalang nangyari, niyong inihatid sa Calvario ang mahal na reliquia nang Cruz, na isinauli nang Haring Siroes sa Emperador Heraclio? S. Gumayac na nagpacabuti ang Emperador Heraclio, at guinamit ang caniyang purpura at corona, at saca pinasan sa balicat ang mahal na Cruz, at talagang ihahatid mula sa pinto nang ciudad nang Jerusalem hanggan sa bundoc nang Calvario; datapua hindi nacagalao sa pagcacatayo, at hindi macahacbang anuman ang gauin: at niyong hindi maubos maisip nang lahat cung ano ang dahilan nang himalang nangyari, sapagcat nacacayanan naman ni Heraclio ang Cruz na pinapasan, ang guinaua nang Patriarca sa Jerusalem, na si Zacarias ang figalan, na casama sa paghahatid nang Cruz, ay nangusap nang ganito: Isipin mo, 6 mahal na Emperador, na baca ang gayac mong nacasisilao ang na,guiguing dahilan nang himalang nacapipiguil 8a atin dito, sapagcat ang quislap nang pitrpura at any ningning nang corona, ay lubhang alafigan, at hindi nababagay sa caabaan nang damit ni J esucristo niyong siya ay quinacaladcad nang mga Judios, at idinaan sa pintong ito, at ang coronang na sa ulo niya ay tinic na licaolicao, at nasa balicat niya ang Cruz na iyan, na pinapasan mo figayon. Pinaquinggan

657-

ni Heraclio ang pafigufigusap nang Patriarca sa J erusalem, at pagdaca ay hinubad ang purpura at inalis ang corona sa ulo, at saca nagsoot nang hamac na damit, at nag-alis nang sandalias: at sa lagay na iyon ay nacahacbang na, at itinuloy ang paglacad hanggan sa nasauli ang mahal na Cruz sa dating quinalalaguian sa bundoc nang Calvario, niyong bunutin at dalhin nang palalong si Cosroas. T. liang taong nalagac sa Persia ang Cruz, na isinauli nang Haring Siroes sa Emperador Heraclio? S. Labing apat na taon: at icalabing apat na arao nang Septiembre nang taong anim na daan dalauang pu at siam, niyong inihatid ni Heraclio ang Cruz na iyon sa bun doc nang Calvario. T. Ano ang isang bagay nlt iquinahapis nang Santa Iglesia, niyong maisauli路 na ni Heraclio sa Calvario ang mahal na reliquia nang Cruz? S. Ang pagsaJacay at pananaJo nang mga Sa1Tacenos at nang mga Lombardos, na paraparang umapi at nagpahirap sa mga binyagan sapagcat tinalo at quinuha nang mga Sarracenos ang Tierra Santa at angConstantinopla: at pinasoc naman at nilooban nang mga Lombardos ang caramihan nang lupang nasasacupan nang ltalia, na sinarili nil a at pinafiganlang caharian nang Lomba1'dia at pumaroon sila sa Roma, at pinangahasfmg nilupig ang Santo Papa. T. Baquit pinanganganlang Mahometanos ang mga Sarracenos? S. Sapagcat sila ay sumasampalataya at sumusunod sa mga camaJiang aral ni M ahoma. T. Ano ang guinaua ni Mahoma, nang maicalat ang mga camaliang aral niya? S. Ipinaquilala muna at itinuro sa mga Ang cabillacababayan niyang taga Arabia, at ipi- anan ni Mo.namansag na si San Gabriel Arcangel homo.. na nag-asal calapati, ay nanggaling sa Langit, at siya ang may dala nang mga aral na itinuturo niya, na nasusulat sa isang caputol na balat nang tupang inihain ni Abrahan sa Dios, niyong hindi !latuloy ang pagpugot sa anac niyang si Isaac. 42

65S-

Datapua natalastas ni Mahoma na marami ang ayao maniuala sa ganoong cabulaanan, at ang guinaua nang palalo ay napaquilalang Hari sa mga ulol, na gumagaiang at sumusunod sa caniya, at inacay sa pagbabaca ang mga taong yaon, nilibot ang boong Arabia, at pinatay ang balang ayao maniuala at cumilala na siya ay Profeta at taong sinugo nang Dios. At ipinagcaloob nang tampalasan sa mga bayang nasupil, nang huag ariing mabigat ang mga aral at utos niya, na ang bawa't lalaqui ay macapag-aasaua sa maraming babai: at ipinahintulot sa mga lalaqui ang paghiualay sa baua't babaing .quinasama, cung inaayauan na at ibig hiualayan cahit ualang dahilan. T. Baquit 路 ipinahintulot nang Dios na macuha nang mga hindi binyagan ang Tierra Santa at mga ibang lupang pinaghaharian nang mga binyagan? S. Nang maparusahan ang mga binyagan, sapagcat ang caramihan ay nagugumon sa casalanan, at nagpapasunod nang masama sa mga' bayan, at hindi na nababagay sa cabanalan nang pananampalataya ang mga gaua nilang lahat. T. Nacuha baga naman nang mga mahometanos ang dalauang bahagui 0 / caputol nang Cruz, na ipinalagay ni Santa Elena sa Jerusalem at sa Constantinopla? S. Hindi nila nacuha ang dalauang bagay na yaon, at caya marami ang mumunting putol nang mga naturang reliquias ang naipamigay, at iguinalang sa mga iba't ibang caharian nang mga binyagan. T. Ano ang isang bagay na nacaaliw sa Santa Iglesia, cung nilooban ma,n at tinahanan nang mga Lombardos ang caharian nang India? S. Ang paquiquihalo at paquiquiugali nil a sa mga binyagan: sapagcat marami sa canila ang tumalicod sa idolatria, at natutong sumampalataya at nagbalic loob sa Dios na totoo. T. Ipinaglaban baga nang mga Haring binyaganang Tierra Santa, nang macuha at maalis sa capangyarihan nang mga Mahometanos?

659 -

Dumalo at tumulong sa Santa Iglesia aug Hari sa Francia, na si Pipino ang figalan, at ang anac niyang si Carlomagno, at ang guinaua nang dalauang ito ay naghanda at umacay nang maraming sold ados, nang masauata at maparusahan ang capalaluan nang mga Lombardos : at quinaauaan naman nang Dios ang mga Haring yaon, hanggang sa matalo at masupil aug mga caauay, at ibinigay nila sa Santo Papa ang mga nabauing bayan at lupa, na pinasoc .at tinahanan nang mga Lombar dos : at caya ipinagcaloob nang Santo Papa na ang Ha ri sa Francia ay paiiganlang Haring Cristianos, at anac na pafiganay nang Santa Iglesia: at malaquing capurihan nila ang mga pamagat na ito. "T. Ano ang guinaua nang isang Patriarca sa Constantinopla, na si Miguel Ce- Ta6ng 1050. ruia1'io aug figalan, niy'ong ta6ng isang S i Miguel libo at limaug pu? C<!rulario. S. Ipinagmalaqui at inilaban ang catungculan niya sa dara~uilang capangyarihan nang Santo P apa sa Roma, at inibig na siya ang igalang at quilalaning 'puno at pastor nang Santa Iglesia; at cahit siya ay pinafigusapan at pinafigaralan nang banayad nang Santo Papa, at ipinaalaala sa caniya na ualang ibang Sumo Ponti/ice 0 puno nang boong Santa Iglesia, cundi ang Obispo sa Roma, na quiniquilalang t unay na cahalili ni San P edro, ay hindi nagbago ang catigasan nang loob nang naturang Patrial'ca, at itinuloy ang pagpapalalo at panglulupig nang capangyarihan, cahit ipinarusa sa caniya ang Escomuni6n. (") 'T. Ano ang . naguing bufiga nang capalaluan ni Miguel Cerulario, Patriarca sa Constant ino pIa ? S. Ang pinafigafiganlang Iglesia Griega, na humiualay sa Iglesia Latina. T. Anuano ang malalaquing carnalian nang Iglesia Griega, mula niyong humiualay sa Iglesia Latina, ( *) Tingnau so. pagina 599 cung ano ang parusa-ng .Jiga nlang Eseomu ni6n.

p inaiiga~

660-

at ualang quinilalang Pontifice cundi ang Patriarca sa Constantinopla? S. Ang mga binyagan nang Iglesia Griega [J.y hindi sumasampalataya na ang Dios Espiritu Santo ay galing sa tunay at mahal na pag-iibigan nang Dios Ama, at nang Dios Anac. Itinatatua nila ang Purgatorio: at ang guinagamit na Hostia nang canilanlr mga Sacerdotes ay tinapay na umaasim, na sa uicang castila ay Pan fennentado. T. Alin ang tunay na Santa Iglesia ni Jesucristo? S. Ang Iglesia Latina, sa macatuid, ang calahatan nang cr istianos na para natin, na cumiquilala sa Santo Papa sa Roma. T. Ano ang sadyang figalan nang mga humihiualay sa Santa Iglesia, sapagcat ayao nilang quilalanin ng Santo Papa sa Roma? S. Cismriticos ang pamagat nila: at Cisma sa uicanlr castila aNg ganoong paghiualay. T. Ano ang dapat tandaan, na nangyari niyong taonlr isang libo siam na pu at anim? S. Nasauli ang Tierra Santa sa mga binyagan, sapagcat tinalo nila ang mga Mahometanos. T. Ano ang naguing dahilan nang pagcasauli nang Tierra Santa sa ruga binyagan? S. Pumaroon sa Tierra Santa ang isang Ermitafio sa. Francia na si Pedro ang figalan, at nacauilihan nangloob niya ang dumalao sa Santo Sepulcro 0 lupanlr naguing libifigan nang Pafiginoon natin: at sa pagdalaw na iyon ay lubhang nasaquitan at nahapis anlr caniyang I?uso, niyong matalastas ang cahambalharnbal na hirap na nasasapit nang mga binyagan sa Jerusalem, sapagcat marami at rnalaJaqui ang. buis na sinisifigil sa canila nang mga Mahometanos r at ang mga simbahan nila ay quinuha at guinauangmezquitas (*) nang mga naturang idolatras, at sapilitang inaagao at dinadala ang mga anac nila, at tinuturuan nang mga licong aral nang Religion ni Mahoma: at napagmasdan naman na ang mga tiC*) Mezquitas ang paiigaJan nang mga simbahan 6 Templo," ni Mahoma.

661-

natauag na Santos Lugares, 6 mga lupang cagalanggalang sa Jerusalem, ay parating tinatampalasan at hinahamac nang mga Mahometanos. T. Ano ang guinaua ni Pedro Ermitaiio, niyong matupad na ang caniyang devoci6n sa Tierra Santa? S. Pumaroon sa Roma, at ibinalita sa Santo Papa ang cahabaghabag na nasasapit nang mga binyagan sa .Jerusalem, at sinabi na dapat gauin ang balang macacayanan, nang mahaiigo sa malaquing hirap ang bayang yaon: at naquipagquita naman sa mga Hat:ing binyagan, at ipinamanhic na sila ay magcaisa nang loob, at pagtuluiigan nilang iligtas ang mga ocaauaaua, at alisin ang naturang lupa sa capangyarihan nang mga Mahometanos: at saca nilibot ang mga bayan, at hinicayat ang tao sa mahusay na pagcacasundo, at sa paggaua nang macacayanan nang isa't isa, hanggang sa macuha nila ang lJlahal na Tierra Santa. T. Nangyari baga ang inacala ni Pedro Ermitaiio tungcol sa Tierra Santa? S. 00, at pinagcaisahan nang mga Hari at bayang binyagan ang pagsalacay sa Jerusalem, nang mapaalis doon 'ang mga Mahometanos, at macuha ang mga lupang cagalang-galang na nilulupig nila. Anim na daang libong soldac\os na naglalacad ang humanda at tumalaga sa ganoong pagbabaca, at isang daang libo ang naiigaiigabayo. T. Ano ang sadyang iigalan nang ejercito nang mga binyagang sumalacay sa Taong 1096. Jerusalem, nang mabaui ang Tierra Ang Sa路n ta Santa? Oruzado. S. Santa Cruzada ang naguing iigalan nang naturang ejercito, sapagcat ang balang napasulat at naiigacong sasama sa Jerusalem, ay nagpapalagay nang isang Cruz na mapula sa damit na isosoot, at iyon ang pinacatanda na sila ay m'aquiquipagbaca sa mga hindi binyagan. T. Anuano ang ' sadyang biyayang pinaquiquinabaiigan nang mga soldados nang Santa Cruzada? S. Ang mga soldados nang Santa Cruzada ay hindi

662-

napipigEipit nang mga pinagcacautafigan, at hindi sila naidudulog sa mga hucom, nang mapilit sa pagbabayad, hanggang sa umui at manggaling sa Tierra Santa: at pinatauad namiOn ang mga parusang naguing utang nila sa Dios dahilan sa casalanan, alinsunod sa nauutos sa mga Canones Penitenciales. C') T. NacauUlong baga ang napasulat sa Santa Cruzada, cun~; ayao nang sumama? S. Sapilitan ang paquiquipagbaca nang mga binyagan, cung napasulat na sa Santa Cruzada, at naglagay sa damit nang Cruz na mapula : at ang balang umurong na ualang dahilan, ay pinarurusahan nang Escomunion. T. Nanalo baga ang mga soldados nang Santa Cruzada, na sumalacay sa Jerusalem? S. 00, at pinasoc nila ang ciudad na iyon nang icalahing lima nang buan nang Julio, arao nang viernes, a las tres nang hapon. '1'. Ano ang guinaua nang mga binyagang nanalo. pagpasoc sa Jerusalem? S. Inalis nila ang mga chapin sa paa, at dinalao ang Tierra Santa, at niluhuran at hinagcan ang mga lupang nagcaroon nang bacas nang mahal na Pasion nang ating Pafiginoong Jesucristo, na lubhang quinauiuilihan nang canilang devocion; at sinamahan sila sa ganoong pagdalao, nang mga binyagang dating namamayan sa Jerusalem, na paraparang nagsaya at guminhaua, yayang sila ay macalilig-路 tas na sa calupitan nang mga Mahometanos. Pinuri nila at pinasalamatan ang malaquing aua nang Dios, na nagcaloob nang ganoong pagtatagumpay: .at muli't muling quinilala ang naguing utang na loob cay Pedro Ermitafio, na hindi humiualay sa ejercito, sapagcat siya ang nafigaral .sa tao, at humicayat sa paquiquipagbaca nang ganoon, hanggang sa natalo at nasupil ang mga hindi binyagan. (*)

tcnciales.

Tingnan sa pagina 595 CUllg ano aug mga C{tnones Peni-

663-

Sino ang pinagcaisahan nang mga soldados nang Santa Cruzada na maguing Hari sa Jerusalem? S. Ang bayaning si Godof1路edo de Bullon, Duque sa Lorena, sapagcat siya ang unang pumasoc sa bayang natalo, niyong mabucsan ang pinto; datapua hindi gumamit si Godofredo nang coronang guinto, bagaman inamin niya ang paguiguing Han, at ang uica ay coronang tinic ang inilagay at isinasacsac sa ulo ni J esucristo sa ciudad na iyon. T. Malaon bagang inari nang mga binyagan ang bagong caharian nang Jerusalem, na tinalo at pinasoc nang Santa Cruz ada ? S. U along pu at ualong taOn lamang: at ipinahintulot din nang Dios na masauli sa capangyarihan nang mga Mahometanos, dahilan sa mga casalanan at parating pagtatalo nang masasamang asal na cristianos, na namayan doon: at mula niyon ay hindi na nacuha, cahit hindi miminsang plnaroonan at nilusob nang mga binyagan, sa caibigan matalo at mabaui ang lupang iyon. At ualang ipinagcaloob ang .mga tampalasang Mahometanos, pacundafigan sa matataas na buis na nasisifigil nila taon-taon, cundi ang pagtahan sa Jerusalem nang mga Religiosos !lang orden ni San Francisco, nang matingnan at maifigatan ang mga Santos Lugares, na dapat mahaJin at igalang nang taong binyagan: at pinahintulutan naman ang pagparoon at pagdalao nang sinuman sa mga lupang yaon. T. Ano ang Santo Concilio de Trento? S. Ang mga aral at utos na minagaling Taong 1545. at pinageaisahan nang mga Obispos Ang Santo nang boong sangcacristianuhan, na nag- Concillo de pulong sa ciudad nang Trento, alinsu- Trento. nod sa utos nang Santo Papa Paulo Tercero. T. Baquit inutos nang Santo Papa ang pagpupulong nang mga Obispos nang boong sangcacristianuhan sa ciudad nang Trento? S. Dahilan sa mga licong路 aral na parang camandag na iquinalat ni Mru路tin -Lutero, at ni Juan Calvino,

664-

mga palamarang hereges na nacaligalig sa Santa Iglesia: sapagcat marami ang mahinang loob na nahicayat nila sa hindi mabilang na casalanan, at caya marami naman ang hunghang na napahamac at natutupoc sa Infierno dahilan sa canila. T. Anuano ang minasama ni Lutero sa mga bagay na nauucol sa pananampalataya at magandang aral nang Santa Iglesia, na sinusunod natin? S. Ang pagquilala nang mahal na capangyarihan nang Santo Papa sa Roma, at ang pagsunod sa mga utos nang Santa Iglesia, ang pananampalataya natin na ang Hostia Consagrada ay tunay na catauan at dugo ni J esucristo, at ang voto de castidad 0 pagiifigat sa cahalayan nang mga Sacerdotes at Religiosos, ang paggalang at paghifigi nang tulong sa mga Santos at Santas, at ang mga pananalafigin at gauang magaling na ipinatutungcol sa mga calulua sa Purgatorio. Sa catagang uica, ualang minagaling si Lutero at si Calvino cundi ang mga bagay na laban sa catuiran, at lalo na ang casaquiman: at caya iniaral nang mga palamara na cung ibiguin nang mga Principes, ay macucuha nila at masasamsam ang anumang ari at cayamanan nang mga simbahan. T. Aling caharian ang lalong nagpaquita nang malaquing paglaban sa Santa Iglesia? S. Ang Inglaterra; datapua cung marami ang cahadan at bayang nadapiuhan nang lason nang mga licong aral, na iquinalat nang mga hereges, ay lalong marami ang nanatili sa pagmamasunurin, at marami naman aug bagong pumasoc na parang maamong ovejas sa bacuran ni Jesucristo: at caya ang nangyayari sa Santa Iglesia ay cahalimbaua nang nangyayari sa isang mabuting halaman, na cung inaalisan nang usbong, 0 pinuputlan nang mga ilang sanga, ay lalong lumalago at gumaganda, at namumunga nang sagana. T. Ano pa ang isang bagay na dapat macaaliw sa atin, cung nacahahapis man ang pagcaligalig nang Santa Iglesia dahilan sa masasamang aral nang mga

665-

hereges, at sa calupitan nang asal nang maraming binyagan? S. Dapat nating isipin na ang aral nang Santo Evangelio sa cahabaan nang panahon ay magtatagumpay at macaliliuanag na para nang Arao sa boong sangtinacpan: at bago matapos ang Mundo ay mangyayaring ualang sala ang pagbabalic loob nang mga Mahometanos, Luteranos, at Calvinistas, at nang tanang Idoiatras na umabot sa mga panahong yaon, alinsunod sa hula nang Profeta Daniel, niyong ipahayag niya ang cahulugan nang catacatacang panaguinip fig Haring Nabucodonosor. (*) T. Magbabalic loob baga naman ang mga tacsil na Judios? S. 00: at hinulaan nang Profeta Oseas na ang loob niJang lahat sa mga huling panahon ay babaguhin at palalambutin nang malalaquing aua at pagtitiis nang Dios: at quiquilalanin nila na si J esucristo ay Hari at Dios na totoo, at matututo silang humifigi nang patauad dahilan sa mga gauang pananampalasan at pagpapasquit nang canilang mga magulang sa naturang Pafiginoon. At isinulat naman nang Apostol San Pablo sa mga binyagan sa Roma aug bagay na ito, at hinulaan na cung mangyari na ang pagquilala nang tanang Gentiles sa Dios na totoo, ay matatapos naman ang cabulagan at catigasan nang loob nang mga Judios. T. Ano ang mangyayaring caligaligan, bago malubos ang pagtatagumpay nang Santa Iglesia? S. Ang pag-usig nang Antecristo sa mga binyagan: at ang pag-usig na ito ang uica -ni San Agustin, ay lalong caquilaquilabot sa mga iba't ibang nangyari, na nacaligalig hangga figayon. T. Sino ang Antecristo? S. Ang Antecristo ay taong sisipot sa lupa cung nayari na ang paglaganap nang aral nang Santo Evan(*) Tingnan sa pagina 287 nang Torno Primero ang pan aguinip ni Nabucodonosor.

666-

gelio sa sangsinucuban, at siya ang huling macaliligalig sa Santa Iglesia_ Taong palalo- at malupit, matacao at lubhang malibog, na pahihintulutan nang Dios na magcaroon nang maraming cayamanan, at maguiguing Hari, at gagamit nang malaquing capangyarihan: at caya iibiguin nang palamara na siya ay qui!alanin at sambahin na parang Dios, at uusiguin at pahihirapan hanggang sa mapatay ang balang sumalangsang sa mga utos niya. T. Ano ang isang macabubuyo sa mga mahinang loob, at sa mga palalong ualang pinananangnan cundi ang: sariling lacas, at sila ay mauiuili at mabibighaning sumunod sa aral at calooban nang Antecristo? S. Ang madlang himalang ipaquiquita nang palamara, sapagcat ipahihintulot nang Dios na siya ay tulungan at alalayan nang Demonio, sa paggaua nang: sarisaring cababalaghan. T. Sinusino ang mangangaral sa tao, cung umiral na ang capangyarihan nang palalong Antecristo? S. Ang Patriarca Enoc, at ang Profeta Elias, na capua iniingatang buhay at itinatalaga nang Panginoon Dios sa mga huling arao na yaon, nang maituro nila sa tao ang pananatili sa cabanalang as a!. Papupugutan nang Antecristo ang dalauang catoto nang Dios: at manggagaling naman sa Langit ang Arcangel San Miguel, at papatain ang palamraa, at macacasama niya si Lucifer sa apoy na ualang catapusan sa Infierno. T. Ano ang cahulihulihang mangyayari sa catapusan nang Mundo? S. Ang Juicio Universal, 6 paghuhucom sa sangcatauhan. T. Cailan gagauin ni Jesucristo ang paghuhucom sa sangcatauhan? S.' Ang arao nang paghuhucom sa sangAng paghucatauhan ay para nang arao nang camahucom sa tayan at paghuhucom sa bailIng isa sa sangcatauatin, na hindi nalalaman nang sinuman, han. cahit natatalastas nang lahat na ang

Ang Antecristo.

667-

ganoong arao ay parating lumalapit, at dadating na ualang sala. Datapua ipinahayag ni Jesucristo sa caniyang mga Apostoles, at nasusulat ang mga tandang magpapaquilala na hindi na lubhang malayo ang capaitpaitang arao nang galit na iniifigatan nang Justicia nang Dios. T. Anuano ang mga tandang magpapaquilala na hindi na lubhang mala yo ang al'ao nang paghuhucom sa sangcata uhan ? S. Ang pagcalat nang aral nang Santo Evangelio sa boong sangtinacpan, at ang pagsipot nang Antecristo, at ang pagbabalic loob nang tanang idolatras at Judios. At cung totoong malapit na, ang uica ni Jesucristo, ay hindi na magliliuanag ang Al'ao, at ang' Euan ay mamumula, at lalabo naman ang mga bituin: at macasisindac sa lalong matigas na puso ang pagcabaon sa ganoong pagdidilim. Iihip nang lubhang mala cas at magsasalusalubong ang mga hangin: macasisilao ang quislap nang quidlat: macatutulig ang lacas at ugong nang culug, at mananambulat ang lintic: at ang mga limpac nang apoy na ibubuga nang Lafigit, at parang mga batong babagsac . at cacalat sa lupa, ay lalong magpapahalata nang cahambalhambal na pagdidilim nang sangsinucuban, at parating macaguiguitla sa taong tutulig-tulig, na ualang casulifigan at pagtaguan. Parating lilindol nang malacas hanggang sa magcabitac-bitac ang lupa, at sapilitang mauugug at masis ira ang lalong matibay na edificio, at uuho at sasabog na ualang sala ang mga tones at palacios. Ang dagat na hindi lumalampas figayon sa pasigang buhafigin, na iguinuhit sa caniya nang Dios, ay biglang susubu at uugong nang catacot-tacot sa mga arao na yaon, at maquiquitaan nang hindi mabilang na daluyong, na matataas pa sa bundoc: at sa damdam at paquiquinig nang tao, ay parating tatabunan at parang lalam unin nang malalaquing alon ang lupang tinutuntufigan, at laIc na ang mga. calapit na bayan. At uungal nang calumbay-Iumbay,

668-

at papasoc sa mga bayan ang lalong mababafigis na hayop sa mga ilang, at ang mga ibong dating maiJap, na ayao tumira cundi sa masusucal na gubat, ay aamo, palibhasa ay maquiquilala nilang lahat ang. sasapiting catapusan nang canilang buhay. Manggagaling sa Laiigit ang . apoy na parang -ulan, U) at matutupoc ang guinto at ang pilac, at at ang dilang bagay sa lupa, at ang mga hiyas na lalong minamahal natin: at magliliab ang mga bun,doc at parang, at maguiguing abo ang mga cahoy at halaman, at ang tao at hayop na lahat na umabot sa arao na iyon, ay paraparang mamamatay. Ualang patatauarin ang apoy fig huling arao. At cung matapos na ang pagsunog nangboong. sangtinac, ay hihipan -nang Angel ang tromp eta, at ma,ririiigig sa ilalim nang lupa at sa cailaliman -nang dagat ang ualang casing-tunog nang ganitong -paiigufigusap niya: Burnangon cayo, mga patay, at ngayon gagauin ang -paghuhucom sa inllo. At alipala ay mangyayari ang muling pagcabuhay nang -taong lahat, papasoc ang mga calulua sa canicanilang catauan, at doon tayo magtitipon at magquiquita sa Valle ni Josaiat, ang uica nang Profeta .J oel (* *). Darating ang mga Angeles, at titipunin at sasamahan sa dacong canan ang mga banal, na magliliparan sa himpapauid, at itataboy sa dacong caliua ang mga hunghang, na pagbabatacanan nang mga Demonios: at saca mabubucsan ang Laiigit, at maquiquita nang lahat ang pagpanaog nang mga Angeles, na magtataglay nang isa't isa sa mga casangcapang guinaroit sa mahal na Pasion: at isang Angel din naman ang magdadala nang camahalmahalang Cruz, na maiiguiigunang parang bandera, at susunod na ang ating Pafiginoong Jesucristo, casarna ang Virgen Santa Marfa, at ang labing dala(*) Ignis ante ipsum praecec1et: et inflamabit in cireuitu -inimieos ejus. (Salmo 96. v. 4.) Ignis in conspectu ejus exardescet. Salmo 49. v . 4. (*'*) Congregabo omnes gentes, deducam eag in vallem Josa ... :fat: et disceptado cum eis ibi. .. (Joel. cap. 3. v. 1.)

6.69 -

uang Apostoles, at ang t anang coros nang mga Angeles. Cung pacaupo na ang P afiginoon patin sa caniyang mataas na luclucan, at gayon din naman ang mahal 路na Virgen, at ang labing dalauang Apostoles sa mga luclucang ihahanda sa canila sapagcat sila ,ay mga sacsing magpapatotoo nang catacsilan nang mga macasalanan sa malaquing aua na ng Dios, na hinamac nila, ay agad mabubucsan ang pinafigafiganlang Libro nang Conciencia : samacatuid, matatanto at matatalastas nang isa't isa ang mga panimdim, uica .at gaua nang isa't isa, at doon lilitao ang caIihimIihimang iniifigatan nang tao sa loob hanggang nabubuhay. Maquiquilala nang lahat ang tunay na cabanalan, at ang mga casalanang pinagsisihan nang mga banal, at gayon din naman ang calupitan nang asal, at pagbabanalbanaIan nang mga macasalanan. Mapupuri ang mga banal, at malulubos ang cahihian nang mga hunghang; at pagdaca ay titifigin sa dacong canan ang ating Pafiginoong J esucrist o, at maririfigig nang lah;l.t ang catamistamisang pagtauag niya nang g,;tnito sa mga banal: Halina, rnga catotong pinagpala nang aquing Arna, at carntan na ninyo ang caharian nang Langit, na nahahanda sa inyo, rnula niyong lalangin ang Mundo, Halina, rnga catotong pinagpala nang aquing Ina, nang cay6 ay lurnigaya rnagparating rnan saan sa panonood nang cauiliuiling cagandahan niya, at sa pagnarnnarn nang catarnisan nang pag-ibig nang caniyang puso .. At saca lilifigon sa dacong caliua, at do on ipaquiquita ang caniyang muc-hang nagninifigas sa malaquing gaIit, at ang dalauang matang nanlilisic, at mafigufigusap nang ganito: Lurnayo na 'cayo sa aquin, rnga palarnara at tacsil, at tiisin ninyo sa Injierno ang pagdurusa -sa apoy na ualang catapusan. At alipala ay mabubuca ang lupang tinutuntufigan, at mababaon sa Infierno ang mga macasalal1ang sinumpa: at aaquiat naman sa Laiigit ang ating Pafiginoong J esticristo, casama ang mga banal na pinagpala.

679-

Matatapos baga ang Santa Iglesia, cung matapos ang mundo? S. Malulubos ang carafigalan at pagtatagumpay nang Santa Iglesia, cung matapos ang Mundo, sapagcat ang mga anac niyang banal ay magcacamit nang tunay na capayapaan sa ualang hanggang caharian nang Lafigit, at hindi na sila maliligalig sa pagsamba at pagpapasalamat nang ualang humpay sa Dios, na inibig at pinaglincuran dito sa lupa. CATAPUSAN NANG ICAPITONG CAPITULO, AT NANG TOMO SEGUNDO.

A. F. ,P.

INDICE o TANDAAN NANG MGA SADYANG BAGAY NA NALALAMAN DITO SA TOMO SEGUNDO.

SA ICALIMANG CAPITULO Pag.

Pag.

Bi S. Juan Bautista. .' Ang c a lin i s lin isang paglilihi. Ang pagbati. Ang pagcacatauang tao nang Anac nang Dios A n g pagdalao nang mahal na Virgen cay Santa IsabeL Ang pafigafiganac ni Guinoong Santa Maria sa ating Pafiginoong Jesucristo. , . Ang mga pastores sa Belen. ~ . . . . . Ang tatlong Hari. Ang Purificacion nang mahal na Virgen. Ang hula ni Simeon. Ang pagpapapugot sa mga Santos Inocen-

349 351 354 355 357

361 362 364 370 372

tes. 372 Ang pagcamatay ni Herodes Ascalonita. 375' Ang pagcaquita sa Nino Jesus niyong macaraan ang icatlong arao nang pagcauala niya. 378 Ang buhay ni San Juan Bautista. 379 Ang pafigafigaral ni San Juan Bautista. 380 Ang pagbibinyag ni

San Juan sa ating Pafiginoong J e s ucri~to.

Ang ayuno ni Jesus. Ang paiigafigaral ni J esueristo. , Ang Farisoo, aL ang Publicano. Ang taong ayao magpatauad. Ang mayamang masaquim, Ang anac na nagtapon fig caya"",nan. Mga cabanalan ni J esueristo. Ang pagcabilanggo ni S. Juan Bautista.. Ang pagpapapugot ni Herodes cay S. Juan Bautista. Ang pagtauag ni J esucristo eay Pedro at cay Andres, eay J acobo at eay Juan. A n g TranSifiguraci6n o pagliliuanag nang ating Pafiginoong J esucristo. Ang pagbabalie loc路b nang Samaritana. .. Ang pagbabalie loob ni Santa Maria Magdalena.

381 382 386 391 393 395 399 401 406 406

409

415 418 419

672

pag. Ang pagbabalic loob ni Zaqueo. . Mga himala ni J esucristo. . . . . Ang muling pagcabuhay ni Lazaro. Mga hulang nauucol sa Mesias.. .... Hinulaan ni Jesus ang pagcat:1~.tay niya. Ang Domingo de Ramos. . Hinulaan ni Jesus na maSlSlra ang J erusalem. Ang caliluhan ni J udas. Ang paghuhugas nang paa S"- labing dalauang Apostoles. Ang paglalang nang Santisi,mo Sacramento. . . . . . . . . . Hinulaan n.i Jesus ang pagtatua ni S. Pedro, Ang hapis ni Jesus sa halamanan nang Getsemani. An g pagdaquip sa Poong Jesus. Ang casalanan ni San Pedro. Si Jesus sa harap ni Caifas. .

420 422 434 437 441 443 444

445 447 447 . 449 451 453 455 455

Pail路 Ang pagpapatiuacal ni Judas. Ang poong Jesus sa harap ni Pilato. Ang Poong Jesus sa hamp ni Herodes .. Iplnahampas ni Pilato ang Poong Jesus. .. Hin"tulan n.i Pilato ang Poong Jesus. .. Si Simon Cirineo.. Angroga babaing taga Jerusalem. Ang unang pafigufigusap. . . . . Ang icalauang pafigufigusap. Ang icatlong pafigufigusap. Ang icaapat at icalimang pafigufigusap. Ang icaanim at icapitong pafigufigusap. Ang Ley de grada. Ang pagtanggal. Ang mullng pagcabuhay ni Jesus. Ang paglalang nang Sacramento na ang ngalan ay ConIesi6n. Ang pag-aquiat sa Langit nang ating Panginoong J esucristo.

457 458 459 461 464 465 466. 469 470 470 471

472: 473 476 478 482: 487

SA ICAANIM NA CAPITULO Ang pagpanaog nang Dios Espiritu Santo. Si Simon Mago. A n g pagcamatay at pag-aquiat sa Lafigit ni Guinoong Sta. Maria. Ang pagcamatay ni Ananias at ni Satira. Ang mullng pagcabu-

494 498

500 503

hay ni Tabita. 505 Ang icalauang pagdaquip cay S. Pedro. 606 Ang mga Diaconos. 607 Ang mga Obispos. 608 Ang pagtauag nang Dios sa mga Gentiles. 608 Si S. Esteban. 512

673 Pag.

Pag. Ang pagbabaJic loob ni Saulo. A n g p a g pap a h irap nang mga Gentiles sa mga cristianos. Ang pagcacuha fig eatauan ni Santiago Apostol. Ang pagcacalifiga ni Santiago. Ang pagcamatay ni Herodes Agripa. Ang pafigafigaral ni San Pablo. Ang pagcamatay ni Simon Mago. Ang Martirio ni San Pedro at ni San Pablo. . . . . Ang Martirio ni San Juan Evangelista. Ang pag-ibig ni San Juan Evangelista sa capua tao Ang Martirio ni Santiago Menor AI\g Martirio ni S路a n Simon at ni San Judas Tadeo. Ang Martirio ni San Bartolome. Ang Martirio ni Santo To.m as. . ., Ang Martirio ni San

513 519 522 528 524 526 532 533 534 536 537 537 537 538

Andres. Ang Martirio ni San Mateo. Ang Martirio ni San Felipe. Ang Martirio ni San Matias. Ang lubos na pagcasira nang J el'llSalem. Ang calupitan nang mga J udios sa J otapata. Si S. Ignacio Obispo at Martir. Si Santa Sinforosa. Si San Justino. Si San Policarpio. Si Santa Potamiana. Si Santa Agueda.. Si San Lorenzo. Ang Legion Tebea. Si San Gines. Si San Vicente. Si Sta. Dorotea. Si San Teofilo. Si Santa Catalina. Martires de Sebaste. Ang Saeerdote Sapricio. Si San Pablo Er.m itafio. Si Sta. Teofila. Si Sta. Teodora.

538 589 539 540 542 543 550 551 552 553 554 555 557 559 560 561 563 564 565 567 570 572 576 576

SA ICAPITONG CAPITULO Ang Cruz na naquita

sa Lafigit nang Emperador Constantino. Ang pageaquita ni Sta. Elena nang mahal na Cruz ni J esucristo.. Ang mga simbahang ipinatayo ni Sta. Elena. Ang J erarquia Eele-

582 583 585

siastica. .... Ang mga Cardenales. Ang pagpili nang Pontifice. Ang cailaiigan sa mga adultos na bibinyagan. . . . . . . . Ang Bautismo de deseo. Ang mga Canones Penitenciales.

587 590 591 592 594 ' 595

674 ParI.

Ang penitencia publica. Ang pinanggagalingan n",ng mga Indulgencias. ," Ang pagquilala nang mga Iberos sa Dios na totoo. Ang pananampalataya ni San Luis. ~ Ang Concilio Niceno. Si Cirola. Si Zozimo. Ang pagcamatay ni Arrio. Ang Emperador Juliano. Ang cahihiyan ni J)lliano. . . . . . . . Ang pagcamatay ni Juliano. Ang pagbabalic loob nang mga Suevos. Ang pagbabalic loqb nang mga Godos. Himalang nangyari sa Constantinopla. Himalang nangyari sa Madrid, Espana. Himalang nangyari sa Paris. Himalang nangyari sa Napoles. Ang mga taong nagpapasunod nang magaling. Si S. Gregorio Tauma-

596 598 60"0 603 605 608 608

609 610 612 612 613

614 618 619

622 624

624

turgo. Si San Martin Obispo sa Tours. Si San Geronimo. Si San Ambrosi().. Si San Agustin. . . . Si Santo Tomas de Villanueva. Si San FranciscQ de Sales. Si San Efren. Si San Francisco de Asis . . . . . Ang pagc!> tala fig Iimang sugat ni J esucristo sa catauan ni -. San Francisco. Si Sta. Isabel Reina sa Portugal. Si S"nta Maria Egipciaca. . . Si Santa Pelagia. Ang dalagang taga N apoles. Ang pananalo ni Heradio. Ang cabulaanan ni Mahoma. Si Miguel Cerulario. Ang Santa Cruzada. Ang Santo Concillo de Trento. Ang Antecristo. Ang paghuhucom s a sangcatauhan.

FIN DEL SEGUNDO( TOMO Y 5.a EDICION .

626 628

630 633

636

640 643 64-1 646

647 6~8

650 651 653 656

657 659

661 ~663

666 666

•

"\'\1..\ 'O VI'IIM T lUll.lltc .

FILII'INAS f=~,...JL

11 E It I T ,\ G E '::'~~,-!:,,,!-,'-:-,,,,:,"""";J:=7.'-'L=w.~':'-'-"",,-"~='-"''-=J

Compendia historico de la religion = maicling casaysayan nang sari sa ring bagay na nauucol sa pagquilala at pagsamba sa Dios ... I hinusay na parang tanungan sa uicang castila ni -.-.........- - Josef Pinion at tinagalog ni Antonio Florentino Puansen I.IBRARY