4 minute read
PIETER SPAEPEN: VOORVECHTER VAN HET MENINGSVERSCHIL
‘Du choc des idées jaillit la lumière.’ Het citaat van de 17e-eeuwse Franse polemist en dichter Nicolas Boileau is zowat de lijfspreuk van Pieter Spaepen, opleidingshoofd van de Polyvalente Ingenieursvorming op Campus Groep T. Ideeën op zich volstaan niet, pas door ze met elkaar te confronteren ontstaat toegevoegde waarde. Een portret van een gedreven docent die pleit voor een herwaardering van het meningsverschil.
De spreekwoordelijke mantel der liefde is volgens Pieter vaak een voorwendsel om de angst voor het meningsverschil te camoufleren. Hiermee zit hij op een lijn met wat in de managementliteratuur bekend staat als de ‘friction theory’ (letterlijk ‘wrijvingstheorie’) als basis voor innovatie. Die focust precies op de obstakels die verandering in de weg staan. En dat zijn er nogal wat: van drempelvrees en gemakzucht tot gehechtheid aan het bestaande en -jawel- angst voor het meningsverschil.
P&O’s
Pieter studeerde in 2000 af als bio-ingenieur aan de KU Leuven. Omdat hij naar eigen zeggen te weinig afwist van machines, behaalde hij nog een bijkomend diploma Werktuigkunde aan de Faculteit Ingenieurswetenschappen. Daar kon hij ook meteen aan de slag als onderzoeker, net op het moment dat de P&O’s (Probleemoplossen & Ontwerp) werden ingevoerd in de bacheloropleiding als sluitstuk van een programmahervorming. “P&O’s kun je voor een deel vergelijken met de Ingenieursbelevingen in onze faculteit”, legt Pieter uit. “Wetenschap en technologie worden er gecombineerd met teamwerk en creativiteit. De studenten leren in groep werken waarbij methoden uit verschillende vakken worden geïntegreerd om een technisch probleem op te lossen.”
Voor Pieter waren de P&O’s een buitenkans om zich ook zelf multidisciplinair en creatief uit te leven. Hij ontwierp experimentele setups en bedacht mee uitdagende opdrachten zoals de waterraket in het eerste bachelorjaar. Hij was eveneens nauw betrokken bij de graduele opbouw van de P&O’s van een gesloten opdracht over een gesloten ontwerp naar een open opdracht. Naarmate hij zich sterker engageerde, verschoof ook zijn belangstelling van onderzoek naar onderwijsontwikkeling en -vernieuwing.
Ingenieursbeleving
Zijn ervaring met de P&O’s kwam Pieter goed van pas toen hij in 2007 overstapte naar de toenmalige KH Kempen. Naast zijn functie als lesgever stampte hij er mee het projectwerk uit de grond. Van thuiskomen was pas echt sprake toen Pieter in 2013 terugkeerde naar Leuven en Campus Groep T vervoegde. Daar waren al bij de invoering van de bachelor-masterstructuur in 2004 de ‘Engineering Experiences’ (EE’s) geïntroduceerd en was al heel wat expertise opgebouwd in het ontwikkelen van interdisciplinaire leerpraktijken waarin niet alleen geappelleerd wordt aan wetenschappelijke en technische kennis maar ook aan professionele competenties als teamwerk, communicatie en ondernemerschap. Bij de facultaire programmahervorming in 2020 lagen de EE’s aan de basis van de Ingenieursbelevingen (IB’s) in de nieuwe curricula.
Breed en diep
Op Campus Groep T doceert Pieter o.m. Industriële IT, Machine Design en Productietechnologie. Daarnaast blijft hij zich onvermoeibaar inzetten voor de IB’s Elektromechanica. In de facultaire curricula vormen de IB’s een cruciaal onderdeel van de Polyvalente Ingenieursvorming die elke bachelorstudent ongeacht zijn/haar afstudeerrichting moet volgen. “Dit gemeenschappelijk pakket stelt ons in staat om veelzijdige ‘T-shaped engineers’ op te leiden”, vervolgt Pieter. “Daarbij staat de verticale lijn voor diepgang in een specifiek vakgebied terwijl de horizontale balk verwijst naar de breedte, dus naar competenties uit andere disciplines, ook niet-technische.”
Volgens Pieter bestaat de kunst van de opleiding erin om de mens in elke student te zien. “Dit betekent meer willen zien en verder durven kijken dan alleen vakkennis. Aandacht voor het groeiproces dat iedere student doormaakt is daarbij cruciaal omdat dit precies een allerindividueelste aangelegenheid is. Maar hoe persoonlijk ook, groeien doe je niet in het ijle. Je ontwikkelt je ‘future self’ altijd in een omgeving samen met anderen. En daarbij zijn fricties en meningsverschillen niet alleen onvermijdelijk, ze zijn ook bijzonder nuttig. Wie ze niettemin wil vermijden of ontwijken, bewijst de studenten geen dienst. En zichzelf evenmin”, aldus Pieter.
- Yves Persoons
