Fedelec magazine 169 - NL by Fedelec magazine

FEDELEC

169

magazine JAARGANG 31 - JUL/AUG/SEP 2015

ELEKTRO TAVERNIER LED-verlichting op maat van winkelketen in optiek

SRM GLOBAL TECHNOLOGY Luikse KMO realiseert mega PV-installatie in Marokko

MEGAVOLT De juiste expertise en ervaring in industriĂŤle projecten

MEMBER OF: be

Afgiftekantoor Oostende X - BC9646 - Driemaandelijks tijdschrift Verantwoordelijke uitgever: Filip Cossement - Bld. des Canadiens 118 - B-7711 Dottignies

Simplement plus.

Colofon

voorwoorD

Concurrentievermogen moet dringend hersteld worden

Fedelec Magazine. Vakblad voor de elektriciteitssector. Gratis verstuurd naar elektrotechnische ondernemers, architecten, studieburelen, groothandels elektriciteit en industriële bedrijven. PERIODICITEIT Driemaandelijks REDACTIE Philip Declercq T 056 77 13 10 | F 056 77 13 11 E redactie@fedelecmagazine.be

Op het eerste zicht was 2014 nog een vrij goed jaar voor de bouwsector met een lichte groei, maar dat was vooral dankzij de uitzonderlijk goede weersomstandigheden en de lage rente waardoor er een opflakkering was van het aantal bouwvergunningen. Intussen is die groei volledig stilgevallen en de niet-woningbouw gaat zelfs sterk achteruit. Het structurele herstel blijft dus uit en heel zorgwekkend is vooral de evolutie van de loonarbeid. In de bouw gingen sinds begin 2012 niet minder dan 17.000 jobs verloren. In de sector van de elektriciens zijn dat er intussen ook al 1.500. Iedereen weet dat de buitenlandse concurrentie voor een enorme druk zorgt en het voortbestaan

RECLAME - ADVIES FCO Media, Boulevard des Canadiens 118, 7711 Dottignies T 056 77 13 10 | F 056 77 13 11 filip.cossement@fcomedia.be

van duizenden kmo’s bedreigt, maar de overheid doet daar tot op heden te weinig

VORMGEVING Marieke Veys E marieke.veys@fcomedia.be

Het meest acute probleem, zijn de veel te hoge loonlasten die een onoverkomelijke

Version française: sur simple demande VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Filip Cossement Boulevard des Canadiens 118, 7711 Dottignies OFFICIEEL TIJDSCHRIFT VAN DE NATIONALE FEDERATIE VAN ELEKTROTECHNISCHE ONDERNEMERS DIRECTEUR FEDELEC Willy Pauwels J. Chantraineplantsoen 1, 3070 Kortenberg T 02 757 65 12 | F 02 757 65 41 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor ondertekende artikels zijn alleen de auteurs aansprakelijk. Voor de inhoud van de advertenties zijn enkel de adverteerders aansprakelijk. De uitgever erkent geen enkele verplichting tot opname van aangeboden advertenties.

aan. Als er niet dringend maatregelen komen, dan zullen nog meer kmo’s over kop gaan wat duizenden bijkomende banen zal kosten. Welke maatregelen moet de overheid dan nemen? handicap vormen voor onze ondernemingen. Het is gewoonweg onbegonnen werk om te concurreren met buitenlandse bedrijven die op legale wijze actief zijn in ons land. Legaal dus, maar wel met kosten die 20 tot 35 % lager liggen! Er moet dus een substantiële lastenvermindering komen voor alle sectoren die geconfronteerd worden met deze buitenlandse concurrentie. Verder moet België samen met andere Europese landen die in dezelfde situatie verkeren druk uitoefenen bij Europa om de detacheringsrichtlijn te herzien tot een aanvaardbaar model dat de bestaande discriminatie wegwerkt. Zo zou men de detachering kunnen beperken in de tijd en voorzien dat de RSZ geïnd wordt in het werkland om het nadien door te storten naar het land van oorsprong. Dit kan via bilaterale verdragen, een piste die trouwens vervat zit in het Wetboek van de Belgische bouwsector waaraan de Confederatie Bouw meegewerkt heeft. Maar ook op nationaal niveau kan men nog maatregelen treffen, zoals het aantal aannemers in de keten beperken tot bijvoorbeeld twee en de hoofdelijke aansprakelijkheid RSZ ook toepassen op buitenlanders.Tevens moet men meer gerichte controles uitvoeren, maar dan op echte fraudeurs en niet door inspectiediensten af te sturen op reguliere bedrijven om daar “het uiterste uit de kan” te halen. Daar gaat men niets mee oplossen.

Karl Neyrinck, LID VAN DE UNIE VAN DE UITGEVERS VAN DE PERIODIEKE PERS

Voorzitter

inhoud

24 FEDELEC IN ACTIE

05 - 17

FEDELEC dossier Uw Arbeidsongevallenverzekering bij Federale Verzekering?

Nieuwe uitgave van het technisch voorschrift C2/112 van Synergrid

voor installaties aangesloten op het HS-distributienet.

Projecten LED-verlichting op maat van winkelketen in optiek

Conexbox groeit

Nieuwigheden op de Dobiss & Abyz ‘on tour’

Luikse KMO realiseert mega PV-installatie in Marokko

Normen voor het bouwen en testen van verdeelinrichtingen voor laagspanning

De juiste expertise en ervaring in industriële projecten Schrack Design plant verdeelkast eenvoudig en correct

38 42

events

Safety first op Elektro Event 2015

Elektro Corbeels viert 70 jaar

Slimme technologiebeurs biedt opportuniteiten

productspot

FLEXIDOME IP panoramic camera family from Bosch

product news

FEDELEC IN ACTIE

Naast E-Consortium Oost-Vlaanderen nu ook E-Consortium West-Vlaanderen

de partijen. Volta wil op een open en transparante manier haar eigen acties voorstellen aan dit Consortium.

Op dinsdag 16 juni 2015 werd in het trainingscenter van TVH te Waregem het

• Er wordt tijdens de vergaderingen

eerste officiële E-Consortium gehou-

altijd voor gezorgd dat er geen eenzij-

den voor West-Vlaanderen.

dig verhaal wordt gegeven. • Daarnaast willen we op regionaal vlak

Het Flanders E-Consortium is een

samenwerkingen op poten zetten en

• Deze vorm van samenwerken is uniek

groep van regionale overlegmomenten

een regionaal gedragen visie ontwik-

voor ons land. Door gemeenschap-

tussen experten om onderwijs, oplei-

kelen.

pelijk overleg wordt innovatie tussen

dingsverstrekkers en industrie korter bij elkaar te brengen.

de verschillende partijen bevorderd. • Het Flanders E-Consortium is in evolutie. Samen met de verschillende

Voor de andere provincies is de opstart

Doelstellingen:

experten wordt toekomstgericht een

later dit jaar voorzien.

• In 2015 wil Volta op een actieve manier

aantal samenwerkingen opgestart.

een brug bouwen tussen bedrijven, industrie, scholen en aanbieders van werkzoekendenopleidingen.

Indien geïnteresseerd in deelname aan het

• Door dit regionaal overleg zorgt Volta voor eenheid tussen de verschillen-

Consortium, neem contact met Peter Van Den Brulle: peter.vandenbrulle@fedelec.be

Nieuw model van een onderhoudscontract In de sector van de elektriciens zijn er heel wat activiteiten die ook een onderhoud van de installaties vereisen. Deze activiteiten zijn echter zo uiteenlopend dat men geen onderhoudscontract kan uitwerken dat voor iedere aanneming kan gelden. Fedelec heeft echter een modelovereenkomst uitgewerkt dat de installateur kan aanpassen in functie van zijn werkzaamheden en type klanten. Dit model bestaat echter al enige jaren en intussen zijn een aantal zaken geëvolueerd, dus was er een nood aan een ge-update versie. Met de medewerking van Tijl Vandommele, jurist bij de Confederatie Bouw West-Vlaanderen en het advocatenkantoor Declerck Leterme Partners werd een nieuw model uitgewerkt. De nodige aanpassingen slaan onder meer op de nieuwe regelgeving van het boek VI van het economisch wetboek inzake de consumentenbescherming. Tevens werden een aantal bijlagen voorzien. De bijlagen zijn beknopt opgesteld onder de vorm van een leidraad die de installatiebedrijven moeten vervolledigen opdat het volledig aangepast zou zijn aan hun eisen. Het nieuwe model van onderhoudscontract en de daarbij horende bijlagen kunnen de Fedelec-leden downloaden op de Fedelec website.

Fedelec magazine | 5

FEDELEC IN ACTIE

Nieuwe voorzitter FEDELEC OOST-VLAANDEREN Op de voorbije jaarlijkse algemene verga-

Jan Pieters is general manager bij

enkele jaren het andere, tweede, man-

dering van de regionale Fedelec afdeling

de firma Francis & Tytgat uit Melle,

daat van ondervoorzitter voor zijn reke-

Oost-Vlaanderen, gehouden op 20 mei

behorende tot de Dalkia en Evolia

ning.

2015, werd de heer Jan Pieters, reeds

groep. Als nieuwe ondervoorzitter

een aantal jaren ondervoorzitter van de

werd Peter Van Hecke, zaakvoerder

We wensen Bernard Van Rysseghem

vereniging, verkozen tot nieuwe voorzitter. Hij volgt Bernard Van Rysseghem op

van nv Elektrotechniek Van Hecke uit

te bedanken voor zijn inzet als gewezen

Evergem, verkozen. André Overdulve,

voorzitter en wensen Jan Pieters veel

die de voorbij legislatuur van voorzitter

zaakvoerder van Electroservice André

succes in zijn nieuwe functie de komen-

voor zijn rekening nam.

uit Wortegem Petegem, neemt sinds

de jaren.

FEDELEC WEST-VLAANDEREN & ICS WEST-VLAANDEREN: "Meet & greet" avond Domotica en hernieuwbare energie De beroepsverenigingen voor elektriciens (Fedelec West-Vlaanderen)

gepast aan uw project en optimalisatie

vandaag energie wordt gemeten, gesu-

van de HVAC toepassing.

perviseerd en actief wordt gestuurd en

en Sanitair-verwarming (ICS West-

DT-plan: Energie monitoring, wat

gemonitord. Schneider Electric toont u

Vlaanderen) organiseerden op dins-

doen we ermee? De focus wordt

hoe een actieve energiekoppeling op

dag 26 mei 2015 een infoavond “Waar Domotica en hernieuwbare energie

gelegd op automatisatie van bestaande en nieuwe installaties/gebou-

KNX, vermogenschakelaars, frequentieregelaars en PLC's wordt gestuurd

samenkomen”. Welke soorten technie-

wen. Beheer van sites vanop afstand.

via HMI, webserver en apps.

ken, alternatieve energie, hybride oplos-

Rendementcontroles van regelin-

Vaillant: Hernieuwbare energie: Hybride

singen en solarsystemen bestaan er?

gen door middel van archiveringen.

oplossingen en Solarsystemen.

Hoe kan je het verbruik van verwarming-

Correcte fouten analyse en opvolgin-

en koelsystemen opvolgen? Welke inno-

gen. Impact op andere technieken

Afsluitend netwerkdrink en een friet-

vatieve oplossingen bestaan er?

zoals verlichting en ventilatie. Effect op

je van de frituur aangeboden door de

vochtigheid en CO2 bij afregeling van

fabrikanten.

Inleidend was er een voorstelling van

HVAC installatie

de werking en visie van de overkoepe-

Smappee: ontwikkelt innovatieve

lende federatie STS door dhr. Kris Van Dingenen (Directeur Speciale Technieken

oplossingen voor duurzamer energieverbruik. Ze reiken mensen gebruiks-

en adjunct-directeur Fedelec nationaal)

vriendelijke, betaalbare en efficiënte middelen aan om minder energie te ver-

Nadien kregen de deelnemers, inge-

bruiken zonder aan comfort in te boe-

deeld in kleine groepjes, van elke onder-

ten. Onder het motto “Let’s Win” zorgt

staande fabrikant een beknopte uitleg

Smappee ervoor dat zowel de consu-

over hun product(en)/systemen en wer-

ment als het milieu erbij winnen. Tijdens

king en kreeg iedereen ook de kans om

de Speeddating heeft de firma het con-

gerichte vragen te stellen. Zo werd er

cept van de Smappee energie monitor

doorgeschoven tot elke groep geïnfor-

toegelicht en gedemonstreerd.

meerd werd door alle fabrikanten.

Buderus: Uw partner voor de toekomst

Waren vertegenwoordigd;

op vlak van alternatieve energie, …

ACB: meester in combinatietechnieken tussen warmtepomp en ventilatie.

Schneider Electric: Dé wereldmarktleider in energiemonitoring en beveili-

Matching van besturingssystemen aan-

ging geeft voor u een demonstratie hoe

6 | Fedelec magazine

FEDELEC IN ACTIE

Brouwerij Huyghe De cluster Speciale Technieken OostVlaanderen nodigde op 22 april 2015 zijn leden uit voor een informele rondleiding, een babbel en een receptie in de brouwerij Huyghe te Melle, gekend van het bier met de roze olifant. Na de rondleiding in de brouwerij was er een ‘open café’ met een hapje en drankje en kon er kennis gemaakt worden met zowel de lokale als de nationale bestuursleden en medewerkers van de Confederatie Bouw Oost-Vlaanderen. Een evenement dat bijzonder ‘gesmaakt’ werd door de vele aanwezige installateurs en voor herhaling vatbaar is.

Dag van de Speciale Technieken Oost-Vlaanderen: minibeurs met maxi-effect! Energiezuinig bouwen zit in de lift. Meer zelfs, het wordt een must. De overheidsnormen worden almaar strenger. (Ver)bouwers gaan op zoek naar energiezuinige technieken. Op de Dag van de Speciale Technieken van Oost-Vlaanderen op 12 mei 2015 kwam je er alles over te weten. Dit was het eerste grote evenement in het Huis van de Bouw, waarmee de Cluster Speciale Technieken Oost-Vlaanderen uitpakte in samenwerking met de Confederaties Bouw Oost-Vlaanderen en Waasland. De opzet was meteen raak: alles over energiezuinige technieken gekoppeld aan gebouwbeheerssystemen, zowel voor scholen als voor professionals. Met een minibeurs, voordrachten, demonstraties én een netwerkreceptie. Met maxi-effect! Rony Beyens van Remko-warmtepompen: “De aanwezige scholieren, dat zijn niet alleen toekomstige klanten, maar ook onze toekomstige opvolgers. En de toekomst, dat zijn de speciale technieken. Meer zelfs, de steeds strengere EPBnormen zijn voor de Speciale Technieken een opportuniteit.” André Overdulve, voorzitter Cluster Speciale Technieken Oost-Vlaanderen: “In de Speciale Technieken gaat het razendsnel. Binnen vijf jaar is alles voorbijgestreefd. “ Andere evenementen die eraan komen: een bezoek aan de technische installaties van de KBC-toren (september 2015) en een bezoek aan het Eurostation Gent SintPieters (voorjaar 2016). Ook in haar activiteiten loopt de Cluster duidelijk voorop… en de Dag van de Speciale Technieken Oost-Vlaanderen als eerste grote evenement van de Cluster? Een voltreffer!

Fedelec magazine | 7

FEDELEC IN ACTIE

Oost-Vlaamse Fedelec bestuurders op bezoek bij PHILIPS Eindhoven Op maandag 18 mei 2015 trok een Oost-Vlaamse delegatie richting Eindhoven voor een bezoek aan het Philips belevingscentrum (LAC) Innovatie, inspiratie en informatie

winkel nagebouwd, er is een kantoor, een

gaan hand in hand

horecagelegenheid en zelfs een heuse

In het LAC (Lighting Application Center)

productiehal. Speciaal voor architecten

in Eindhoven draait alles om beleving.

en binnenhuisarchitecten heeft het LAC

In het LAC worden de meest uiteenlopende soorten klanten uit de hele

nu ook een unieke architectendemo ontwikkeld.

wereld ontvangen, variërend van kleine ondernemers tot bijvoorbeeld vertegen-

Volwaardige partner

woordigers van winkelparadijs Galleries

Als het gaat om lichtoplossingen, heeft

Lafayette uit die àndere lichtstad, Parijs.

Philips veel in huis om voor beslissers

Licht is bij uitstek iets dat je moet erva-

een volwaardige partner te zijn.

ren. En er is geen betere manier om uit te

Met de vele demonstraties in het Lighting

leggen wat het verschil is in lichtoplossin-

Application Center (LAC) in Eindhoven

gen dan de effecten hiervan te zien. Zien, voelen & beleven, daar draait het dus om

wordt daarvan dagelijks het bewijs geleverd. De lighting designers van Philips

in de innovatieve Philips indoor- en out-

maken lichtstudies op maat. Zodra het

door licht belevingscentrum.

lichtconcept vaststaat kan er gestart

Ruimte voor creatieve ideeën

worden met het volledige projectmanagement.

Uniek aan het LAC centrum is de imposante lichtshow en de speciaal ingerich-

Philips LAC, zeker een bezoek waard !

te themaruimten. Zo is er een complete

ALIA Infomeetings op 21 en 22 april 2015: Alle telecommunicatie i.v.m. alarm over IP of GPRS - Kort verslag Het onderwerp belangt ons allen aan. De

richte wijze toegelicht door 2 experten

shift van analoog naar IP gaat snel en is

ter zake, Ludovic De Crem, General

onomkeerbaar. Morgen zal alles via internet verlopen.

Manager van Connexcenter en Thierry Genis, accountmanager Lobeco, als vertegenwoordiger van AFIDIS.

Vandaag zijn er soms nog verbindings-

betrokkene aanraden zich in deze materie verder te verdiepen. Het feit dat Proximus bijvoorbeeld vanaf januari 2016 geen nieuwe analoge en digitale huurlijnen meer aanbiedt is

problemen met de meldkamer. Hoe

De leden van ALIA kunnen de PowerPoint

wederom een bewijs dat de weg naar

hier als alarminstallateur mee omgaan?

presentatie terugvinden op de website

IP-technologie onomkeerbaar is.

Wat moet u weten om een goede

van ALIA. De presentatie bevindt zich in

IP-connectie met de meldkamer op te

het gedeelte van de website dat exclusief

ALIA houdt eraan ook langs deze weg

bouwen? Hoe moet u de polling instellen? Op welke alarmen moet de meldka-

is voorbehouden voor de ALIA leden.

de sprekers te bedanken voor de fijne

mer reageren?

Als bestuur van ALIA willen we het belang

Tijdens deze infomeetings werd een en

van deze technologische evoluties

ander op een boeiende en praktijkge-

beklemtonen en iedere professioneel

8 | Fedelec magazine

samenwerking bij het organiseren van deze avonden.

Het AREI en keuringen van elektrische installaties: Overlegplatform met de werkgroep Elektriciteit van het GTO (Gemeenschappelijk Technisch Orgaan van de Erkende Controleorganismen) Elektro-installateurs worden in hun

komen over:

dagelijkse praktijk in specifieke situa-

• hoe bepaalde onduidelijkheden in de

ties soms geconfronteerd met bepaalde aspecten van elektrische installaties

reglementering van elektrische installaties in de praktijk benaderd mogen/

waarvoor er (nog) geen duidelijke toe te

moeten worden (korte termijn oplos-

passen regels zijn in het AREI, normen

sing)

- Eenduidige

invulling

van

BD-codering? - Moet een elektrisch bord dat vitale kringen voedt, in een aparte ruimte opgesteld zijn? - …

of technische nota’s. Het is dan zaak om

• noodzakelijke aanpassingen en toe-

in individueel overleg met het erkende

voegingen die aan het AREI zouden

De consensus zal telkens opgenomen

controleorganisme dat de conformiteitscontrole van de elektrische installa-

moeten gedaan worden (lange termijn

worden in een Technische Nota die

oplossing).

Fedelec zal verspreiden naar de leden.

tie zal doen, te bepalen welke opties er zijn opdat de elektrische installatie goed-

Enkele voorbeelden van discussiepunten:

Kris Van Dingenen

gekeurd zal worden. Indien er meerde-

• Laadpalen voor elektrische voertuigen: - Er is een type B-differentieel nodig

kris.vandingenen@fedelec.be

re opties bestaan die voldoen, dient de opdrachtgever ook betrokken te worden

bij een 3-fase lader nodig, maar dit is

in de uiteindelijke keuze.

niet toegelaten huishoudelijke lokalen

Het ontbreken van duidelijk toe te passen

- Kan het probleem bestaan van het

regels geeft onzekerheden (mogelijke

uitbranden van gewone huishoude-

discussiepunten) in het werk van elektro-installateurs wat zich vertaalt in een

lijke stopcontacten (laadmodus 1 is niet verboden volgens het AREI)

waarover volgens u discussie

financieel risico. Daarnaast betekent de

• Differentieel type B nodig bij 3-fasige

bestaat, door aan Fedelec zodat

noodzaak tot het individueel overleggen

frequentiesturingen in wooneenheden

we deze mee kunnen bespreken

ook tijdsverlies voor de elektro-installateurs.

(liften, warmtepompen), maar dit type is

op het Overlegplatform.

â Geef punten inzake het AREI

niet toegelaten in deze lokalen • Art. 104: Voorzorgsmaatregelen tegen

Teneinde de bovenstaande problema-

OPROEP aan de leden:

brand

Indien we in het overlegplatform tot een consensus komen, helpt u

tiek te verkleinen en zo mogelijk hele-

- Wat met de letter en de geest van dit

naast uzelf ook uw collega’s door

maal te verhelpen, heeft Fedelec een

duidelijkheid te hebben over hoe de

Overlegplatform opgericht met de

artikel? Moeten in de lokalen gekenmerkt door de uitwendige invloeds-

Werkgroep Elektriciteit van het GTO

factoren BD2, BD3 en BD4 enkel

de Erkende Controleorganismen

(Gemeenschappelijk Technisch Orgaan

de kabels SA en SD zijn, of geldt dit

van de Erkende Controleorganismen)

ook voor andere materialen van de

met betrekking tot het discussiepunt.

Het is de bedoeling om met het

elektrische installatie (goten, buizen,

Overlegplatform tot een consensus te

aftakdozen,…)?

houding is van de meerderheid van

Fedelec magazine | 9

FEDELEC IN ACTIE

SPEEDDATING Midden- & Hoogspanning Op 1, 20 en 29 april 2015 heeft Fedelec

hoogspanning, maar die deze markt

actief zijn: studieburelen, grote aanne-

een evenement georganiseerd met een

graag zouden betreden:

mingsbedrijven, distributienetbeheer-

uitzonderlijk concept, “Speeddating”. De sessies gingen respectievelijk door in De

- Om zelf MS- & HS-installaties te

ders, …

kunnen installeren

Jachthoorn in Kontich, Kasteelklooster

- Om beter inzicht te verwerven om dit

Sint-Jansberg in Zelem en het Huis van

DEBA, EME, SCHNEIDER ELECTRIC,

de Bouw in Zwijnaarde. De 3 sessies

stukje uit een lastenboek met kennis van zaken in onderaanneming te

hadden een groot succes met telkens

kunnen geven.

bedrijven had een eigen stand waar ze

meer dan 65 deelnemers.

- Of om voldoende kennis van methodes en materialen te verwerven

Wie waren de standhouders? SIEMENS en VINCOTTE. Elk van deze hun bedrijf, hun producten en hun specialiteiten konden voorstellen.

Het modus operandi van deze

om bestaande transfo’s te kunnen

avonden was als volgt:

schakelen bij klanten voor werk-

Tijdens deze sessies werd ook een pre-

De installateurs kregen in kleine groepen

zaamheden of na uitval door een

sentatie gegeven over de nieuwe tech-

informatie van elk van de 5 standhouders

spanningsonderbreking of -dip.

nische voorschriften (Synergrid C2/112)

en hadden de mogelijkheid om meteen

• Bedrijven met een hoogspanningsaan-

voor aansluiting op het HS-distributienet

gerichte vragen te stellen. Na 20 minuten

sluiting die productinformatie zoeken of

(zie ons artikel over dit onderwerp) door

ging de gong en moesten de groepen

een opleidingsverstrekker in het kader

Wim De Maesschalck (Eandis) of Walter

doorschuiven naar de volgende « date ».

van de bevoegdheidsverklaring van

Finotto (Infrax).

hun personeel om bijvoorbeeld hun Voor wie waren deze avonden? • Elektro-installateurs die al ervaring hebben met midden- en hoogspanning • Elektro-installateurs die nog geen praktische ervaring hebben met midden- en

10 | Fedelec magazine

eigen transfo te schakelen na de automatische uitval door een spanningsonderbreking of spanningsdip van het MS- of HS-net. • Andere actoren die in dit vakgebied

FEDELEC IN ACTIE

Nieuwe Belgische regels inzake Branddetectie- en brandmeldsystemen: nieuwe NBN S21-100 -1 en NBN S21-100 -2 in het vooruitzicht De laatste maanden is er vanuit verschil-

ken bleven beperkt tot één enkele func-

nationale normen waarvan de scope

lende hoeken al informatie gegeven over

tie (per kring enkel handdrukknoppen,

overlappend is aan het Europese initi-

de komende nieuwe Belgische regels

ofwel enkel detectoren, geen menging

inzake Branddetectiesystemen. Er wordt

van beide). Er waren veel beperkingen

• In september 2012 was de periode van

soms te lichtzinnig gebruik gemaakt van

opgenomen in het document en er

stand-still afgelopen omdat de prEN

verschillende termen als het gaat over

werd met geen woord gesproken over

54-14 terug de status van “TS” kreeg,

de naam en status van de inhoudelijke

onderwerpen zoals: Hoe valse alarmen

en mocht er opnieuw gewerkt worden

teksten. Er wordt door sommigen vandaag nog altijd gesproken van NBN/

beperken, onderhoudsdetails (preventief, curatief …), bewaking van trap-

aan de actualisering van de teksten van

DTD-documenten of gewoon van DTD-

penhuizen en tussentijdse detecties,

• In oktober 2012 toonde een studie van

documenten terwijl deze aanduiding

definities van “geïntegreerd systemen”

sinds 15/10/2014 ook al achterhaald

en hiërarchische systemen, bepaalde

ANPI aan dat geen enkele branddetectie-installatie nog echt conform was

is. Sinds 15/10/2014 wordt er namelijk

detectietechnieken die onmisbaar zijn

aan de ondertussen verouderde tekst

gesproken van prNBN S21-100 teksten.

in het industrieel milieu,… Met de evolutie van de technologie zijn er in de loop

van de NBN S21-100. Er was geen for-

Om de mogelijke verwarring voor nietspecialisten nog groter te maken, werd

der jaren verschillende bijlagen geko-

er op een gegeven moment in het kader

men aan de NBN S21-100 om een aan-

• Begin 2013 werd duidelijk dat een mix

van de vrijwillige certificatie van installateurs van branddetectie systemen, ook

tal ‘mankementen’ op te lossen, maar

van technische en administratieve

de nood werd groter en groter om de

eisen binnen hetzelfde document niet

gesproken over een technische nota

basistekst van de NBN S21-100 te actu-

meer aanvaard zou worden. De TC72

NTN 162.

aliseren.

besliste om de draft NBN S21-100 op

atief.

de NBN S21-100.

meel kader meer voor de nieuwe technologieën.

• Sinds 2004 werd in de bevoegde

te splitsen in 2 aparte documenten: een

De verschillende namen van de teksten

Technische Commissie 72 (TC72)

hebben betrekking op de status van de

gewerkt aan een update van de NBN

technisch deel en een apart administratief deel.

tussentijdse documenten in het woelige proces om te komen tot NBN S21-

S21-100. Het werkdocument bevatte

• Door het uitblijven van een consensus binnen de TC72 over het geheel, kon

100 teksten die de status van Belgische

zowel technische als administratieve eisen (voorwaarden waaraan een

Norm hebben. Met dit artikel wil Fedelec

installateur moet voldoen). Fedelec en

het kwaliteitsmerk BOSEC, niet anders

volledige duidelijkheid verschaffen

de andere vertegenwoordigers van

dan een eigen nota (de zogenaamde

m.b.t. de status van de komende nieuwe

de installateurs waren van mening dat

NTN 162) met zowel de technische als

Belgische regels voor Branddetectie- en

deze administratieve eisen te marktafschermend waren en er werd geen

de administratieve clausules invoeren als controleprocedure in de cer-

consensus gevonden.

tificatieregels van het kwaliteitsmerk

brandmeldsystemen en over de benaming van de verschillende tussentijdse documenten.

ANPI als certificerende instelling voor

• In 2010 werd op Europees niveau

BOSEC. Deze NTN 162 is gebaseerd

begonnen aan de actualisering van de

op de toenmalige versie van de draft NBN S21-100. Dit had ANPI nodig om

1986 tot 2014

TS 54-14 (Brandmeld- en brandalarmstelsels - Deel 14: Richtlijnen voor het

• De initiële installatienorm NBN S21-100

plannen, ontwerpen, installeren, in

kunnen controleren in het kader van

in 1986 handelde over het “Ontwerp

bedrijf stellen, gebruik en onderhoud)

BOSEC.

van veralgemeende automatische

waardoor dit document de status kreeg

branddetectiesystemen via puntdetector”. Zoals de titel het zegt werd de norm

van prEN 54-14. Dit houdt automatisch

Historiek van de NBN S21-100 van

beperkt tot puntdetectie en werd enkel

in dat er op niveau van de Europese lidstaten een periode van “stand-still” van

de veralgemeende detectie duidelijk

kracht wordt waardoor de lidstaten niet

gedefinieerd. De beschreven netwer-

mogen werken aan de actualisatie van

moderne branddetectie-installaties te

• In september 2014 mondden de werkzaamheden in de TC 72 uit in 2 technische documenten: - DTD S 21-100-1: Branddetectie- en brandmeldsystemen – Deel 1: “Regels voor de risicoanalyse en de

Fedelec magazine | 11

FEDELEC IN ACTIE

evaluatie van de behoeftes, de stu-

Wat is de verdere evolutie in 2015 en

die en het ontwerp, de plaatsing,

huidige status?

de indienststelling, de controle, het

• Op 28/02/2015 is de openbare enquête afgelopen. Er zijn heel veel opmer-

waarbij de gespecialiseerde onder-

kingen binnengekomen die allemaal

de plaatsing en de in bedrijfstel-

behandeld werden in de TC72.

ling doet. De plaatsing kan door de

gebruik, het nazicht en het onderhoud” - DTD S 21-100-2: Branddetectieen brandmeldsystemen – Deel 2:

• Eind juni 2015 heeft de TC72 alle

ming uitbesteed worden. - Branddetectie als een apart lot neming de gedetailleerde studie,

gespecialiseerde onderneming uitbesteed worden.

“Kwalificaties en competenties”

opmerkingen verwerkt en is er ook

• Op 15/10/2014 werd door het NBN

een consensus inzake de administratieve clausules. Dankzij Fedelec en de

De definitieve documenten zijn dus

tijdsduur) opgestart waardoor de beide DTD S21-100 documenten de sta-

andere vertegenwoordigers van de

versies” die op 15/10/2014 publiek

tus kregen van prNBN S21-100, meer

steeds mogelijk dat in een lastenboek

• Gelet op de verwachte doorlooptijd

bepaald:

de branddetectie deel uitmaakt van

zullen de definitieve normen NBN S21-

een globaal lot Elektriciteit. In de nieuwe norm zijn volgende mogelijkheden

100-1 en de NBN S21-100-2 pas in het

de openbare enquête (met bepaalde

- prNBN S 21-100-1: Branddetectieen brandmeldsystemen – Deel 1: “Regels voor de risicoanalyse en de

elektro-installatiebedrijven is het nog

inhoudelijk nog aangepast t.o.v. de “prgemaakt zijn.

najaar van 2015 gepubliceerd worden.

voorzien:

evaluatie van de behoeftes, de studie en het ontwerp, de plaatsing,

- Branddetectie als deel van een globaal lot elektriciteit waarbij de

norm?

de indienststelling, de controle, het

gespecialiseerde onderneming in

gebruik, het nazicht en het onder-

onderaanneming de gedetailleerde

Op technisch vlak is de norm geëvolueerd van “automatische branddetec-

houd”

studie en de in bedrijfstelling doet

tie-installaties door middel van punt-

en de elektricien de plaatsing van de

detectoren” naar “Branddetectie- en

branddetectie doet

brandmeldsystemen” opgebouwd uit

- prNBN S 21-100-2: Branddetectieen brandmeldsystemen – Deel 2: “Kwalificaties en competenties”

- Branddetectie als deel van een

Het doel van een openbare enquête

globaal lot elektriciteit waarbij de

is om teksten die voorbereid zijn in

gespecialiseerde onderneming

Technische Commissies officieel kenbaar te maken aan het brede

in onderaanneming de gedetailleerde studie, de plaatsing en de in

publiek zodat zij hierop eventuele

bedrijfstelling doet. De plaatsing kan

opmerkingen kunnen geven.

door de gespecialiseerde onderne-

Grootste wijzigingen t.o.v. de oude

minstens 1 detector of 1 drukknop.

Technische evolutie norm (oude) NBN S21-100

(nieuwe) NBN S21-100 -1

Rookdetectie

Enkel puntdetectie, optisch en ionisch

Puntdetectie Aanzuigsystemen of meerpuntsdetectie, Klasse A, B, C Lineaire optische rookdetectie (beam)

Thermische detectie

Enkel puntdetectie

Vlamdetectie

Ja (Klasse niet gespecifieerd)

Klasse 1, 2, 3

Multi-criteria detectie

Niet vermeld

Ja, deel 1, punt 6.5.6

Draadloze detectie

Niet vermeld

pas in een volgende editie

Lineaire thermische detectie

Niet vermeld

Handbrandmelders

Beperkt behandeld

Installatievoorschriften

12 | Fedelec magazine

Naast de nodige technische evolutie gaat het toepassingsgebied nu over de levenscyclus van “Branddetectieen brandmeldsystemen”: van “risicoanalyse en behoeftes” over “uitvoering” tot “beheer”. Kris Van Dingenen kris.vandingenen@fedelec.be

Belangrijk: • Sinds de start van de openbare enquête door het NBN op 15/10/2014 zijn de 2 delen van de prNBN S21-100 dus publiek ter beschikking. Studieburelen en opdrachtgevers deden er sindsdien goed aan om al te verwijzen naar de prNBN S21-100-1 (deel techniek) voor hun nieuwe projecten. Sinds de publicatie ervan geldt de prNBN S21100-1 immers als de recentst beschikbare versie van de regels van goed vakmanschap inzake de installatie van branddetectiesystemen. • Sommige opleidingscentra boden in maart 2015 al opleidingen aan op basis van de prNBN S21-100. Besef als installateur dat het hier gaat over de voorlopige versie waaraan nog tot eind juni 2015 wijzigingen werden gedaan om te komen tot een definitieve versie. • Onze eigen sectororganisatie Volta (die Tecnolec overkoepelt) werkt hard aan de ontwikkeling van een kwalitatieve en praktijkgerichte opleiding (duur 1 dag) die zo snel mogelijk (najaar 2015) na de publicatie van de norm zal aangeboden worden. Volta is, zoals vaak, goed geplaatst om een heel correcte en volledige opleiding samen te stellen omdat Volta actief heeft deelgenomen aan alle werkzaamheden die deze nieuwe norm tot stand gebracht hebben.

Fedelec magazine | 13

FEDELEC IN ACTIE

Conformiteit van technische installaties aan passieve brandeisen Met het oog op de veiligheid van

• Brandveilige doorvoeringen en

worden, geldt dit met andere woorden

personen (en goederen), worden de

andere verzwakkingen zoals stop-

ook voor de doorvoeringen en andere

passieve brandeisen die opgelegd

contacten en schakelaars

verzwakkingen.

worden aan technische installaties en gebouwen steeds strenger.

Volgens het Koninklijk Besluit tot vaststelling van de basisnormen voor de

Gebrek aan duidelijkheid en

preventie van brand en ontploffing,

eenduidige praktijkrichtlijnen:

waaraan nieuwe gebouwen moeten

Enerzijds is het nieuwe artikel 104 op vele

voldoen, mogen de doorvoeringen

vlakken niet duidelijk genoeg waardoor er interpretatieverschillen voorkomen.

Het Koninklijk Besluit (KB) van 25 april

van leidingen voor fluïda of voor elektriciteit alsook andere verzwakkingen

2013 (gepubliceerd in het Belgisch

zoals stopcontacten en schakelaars

Staatsblad op 4 juni 2013) voert een

de vereiste brandweerstand van de

van de BD-codering (ontruimingsvoorwaarden van personen in geval van nood)

aantal belangrijke wijzigingen door in

bouwelementen niet nadelig beïnvloeden. Om de brandweerstand van een

bestaan er grote interpretatieverschillen.

het AREI (Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties) met betrekking

bouwelement (muur, vloer) te waar-

tussen opdrachtgevers, studiebureau’s,

tot voorzorgsmaatregelen tegen brand.

borgen, is het van essentieel belang

Het doel van de overheid is om de verspreiding van brand door leidingen te

dat alle onvermijdelijke doorboringen

elektro-installateurs en erkende keuringsorganismen. Anderzijds heeft het

(elektrische kabels, leidingen voor flu-

gebrek aan eenduidige praktijkrichtlijnen

beperken, en in ‘niet normaal ontruim-

ïda, luchtkanalen, schakelaars, stop-

voor de correcte uitvoering van brandvei-

bare’ locaties het ontstaan van ondoor-

contacten, lineaire voegen…) die erin

lige doorvoeringen een aantal belangrijke

zichtige en corrosieve rook bij het bran-

aanwezig zijn, correct afgedicht wor-

implicaties voor de installateur die ver-

den van leidingen te beperken. Tevens

den. Indien dit niet gebeurt, heeft het

antwoordelijk is voor de afdichting van

worden bijkomende eisen gesteld aan

weinig zin om een bouwelement met

deze doorvoeringen. Hij wordt immers

de vitale kringen die bij een uitwendige

brandwerende prestaties te voorzien.

geconfronteerd met talloze onduidelijk-

brand gedurende tenminste 1 uur operationeel moeten blijven.

Wanneer een verticale of horizontale

heden en interpretatieverschillen bij de

wand brandwerend uitgevoerd moet

opstelling van de prijsofferte en de eigen-

Passieve brandeisen: • Voor zorgsmaat regelen

tegen

brand volgens het AREI (Art. 104)

14 | Fedelec magazine

Alleen al over een éénduidige invulling

Hierdoor ontstaan er vaak discussies

FEDELEC IN ACTIE

lijke uitvoering, wat kan leiden tot ern-

- 19u45-20u30:

Brandveilig afdichten

stige betwistingen op de bouwplaats en

van doorvoeringen (elektrische kabels,

hoge herstellingskosten achteraf.

leidingen voor fluïda, luchtkanalen, schakelaars, stopcontacten, lineaire

Info-sessies voor installateurs

voegen…) in brandwerende wanden:

met concrete praktijkgerichte

Voorschriften en plaatsing

antwoorden

• Doorvoeringen in de praktijk

Fedelec organiseert samen met de beroepsfederatie ICS (Chauf fage, Sanitair, Ventilatie,…) een reeks van kwalitatieve info-avonden die concrete praktijkgerichte antwoorden zal geven op de voornoemde problematieken.

• Eisen

Bijkomend zullen de deelnemers vóór en na de inhoudelijke niet-commerciële presentaties verschillende standhouders kunnen bezoeken die specifieke oplossingen aanbieden inzake brandveiligheid van technische installaties.

• Oplossingen o Type-oplossingen (gevalideerd door FOD Binnenlandse Zaken) o Brandwerende voorzieningen • Wat met de letter en de geest van dit

• Technische Voorlichting “Brandveilig

artikel? Moeten in de lokalen gekenmerkt door de uitwendige invloeds-

afdichten van doorvoeringen en

factoren BD2, BD3 en BD4 enkel

andere verzwakkingen in brandwerende wanden”

de kabels SA en SD zijn, of geldt dit

Spreker: WTCB, het Wetenschappelijk

ook voor andere materialen van de

en Technisch Centrum voor het

elektrische installatie (goten, buizen, aftakdozen,… )?

Bouwbedrijf • 20u30-22u00: Receptie + bezoek aan

• Is een vrijstaande HS-cabine met

standhouders

een oliegevulde transformator een Programma: Infoavond reeks

ruimte met bijzonder brandgevaar?

"Conformiteit van technische

• Moet een elektrisch bord dat vitale

Data: - Donderdag 03/09:

installaties inzake passieve

kringen voedt, in een aparte ruimte

De Montil, Affligem

brandeisen"

opgesteld zijn?

- Donderdag 10/09:

- 18u30 -19u00:

• Mogen in kabelbanen voor vitale

Ontvangst + bezoek aan standhouders - 19u00-19u45: Verduidelijking en praktische toepassing van de voorzorgsmaatregelen tegen brand volgens het AREI Art 104:

kringen, andere niet-FR2 kabels bijgelegd worden? • …

De Jachthoorn, Kontich - Dinsdag 22/09: Confederatie Bouw Kortrijk - Woensdag 30/09:

Spreker: GTO, de vereniging van

Sint-Truiden

erkende keuringsorganismen.

Kris Van Dingenen kris.vandingenen@fedelec.be

MEER INFORMATIE over locaties en INSCHRIJVINGEN: â via banner bovenaan de homepage van www.fedelec.be De Fedelec-leden hebben ondertussen per email een individuele uitnodiging ontvangen

Fedelec magazine | 15

FEDELEC IN ACTIE

CAO REGELING VOOR DE ELEKTRICIENS Voorontwerp van nationaal akkoord voor de jaren 2015-2016 Fedelec vertegenwoordigt zijn leden-

Ook bepaalde vergoedingen betaald

Inzake loopbaanplanning, en meer

installateurs tijdens de sectorale onder-

door het Fonds voor bestaanszekerheid

bepaald SWT (brugpensioen), wordt

handelingen die om de twee jaar

worden verhoogd, maar in het kader van

het alsmaar moeilijker om van dit stelsel

plaatsvinden. Ook dit jaar waren er onder-

het huidige budget (budgetoefening) en

handelingen en op 22 juni werd een voor-

dus zonder een bijdrageverhoging van de

gebruik te maken, wat zowel voor werkgevers als voor werknemers voor proble-

ontwerp van nationaal akkoord bereikt

werkgevers. De maximale ononderbroken periode voor tijdelijke werkloosheid

men kan zorgen. Mits strikte voorwaarden

van 8 weken wordt in dit kader verlengd.

2016. Belangrijk om weten is dat de kost

voor de periode 2015-2016. Hoe verlopen zulke

zal SWT vanaf 58 jaar nog kunnen tot eind hiervoor volledig gedragen wordt door het

onderhandelingen?

De sociale partners hebben ook een

Fonds voor Bestaanszekerheid.

Eerst en vooral is er een kader waarbinnen

akkoord bereikt over het principe om

Arbeiders zullen in de periode 2015-2016

onderhandeld dient te worden, want men

incentives uit te werken voor zowel werk-

ook in aanmerking kunnen komen voor

dient rekening te houden met de beslissingen die de interprofessionele sociale part-

gevers als werknemers voor instroom en opleiding van jongeren gekoppeld aan

een “landingsbaan” t.t.z. een loopbaanvermindering met 1/5, mits de leeftijd van

ners en de regering genomen hebben. Zo

“werkbaar werk” voor oudere werk-

minstens 55 jaar en zware beroep.

werd beslist om in 2015 een indexsprong

nemers. Dit kadert volledig in het plan

te realiseren en in 2016 ruimte te laten voor

van de regering inzake koppeling van

Bestaande cao’s inzake flexibiliteit en

een beperkte koopkrachtverhoging op

ingroeibanen aan peterschapsformules.

arbeidsorganisatie worden ongewijzigd

basis van een “dubbele enveloppe” van

We sluiten dus een akkoord af met de

verlengd tot 30 juni 2017. Op onderne-

0,5% en 0,3%.

regering inzake ingroeibanen en erkennen daardoor het belang van vorming en

mingsvlak kunnen afspraken gemaakt

Hiermee rekening houdend hebben zowel

opleiding van jongeren op de arbeids-

rekening houdend met de principes en

de vakbonden als de werkgeversorganisaties hun eisenbundels geformuleerd.

markt. Belangrijk hierbij is het gegeven

regels van cao 42.

worden omtrent nieuwe arbeidsstelsels,

dat dit niets zal kosten aan de bedrijven, want de financiering gebeurt op basis

Verder engageren de sociale partners van

van een herschikking van de aanwending van bestaande middelen, name-

de sector van de elektriciens zich om de

meestal, moeizaam, maar uiteindelijk werd een voorontwerp van akkoord

lijk door overheveling van een deel dat

te pakken, door besprekingen met andere

bereikt die elke instantie aan haar achter-

vroeger bestemd was voor wat we de

betrokken sectoren en de overheid aan te

ban zal voorleggen.

“risicogroepen” noemen.

gaan.

Als alle instanties het voorontwerp goed-

Verder zal onze sector als “piloot” fungeren voor het stelsel duaal leren.

Dit zijn de belangrijkste punten uit het

De onderhandelingen verliepen, zoals

keuren, zal een nationaal akkoord getekend worden op de vergadering van het

problematiek van de sociale dumping aan

voorontwerp van akkoord.

paritair subcomité voor de elektriciens van

Inzake de opleiding van de werknemers

23 september 2015.

binnen de bedrijven hebben de arbeiders

Uiteraard zal Fedelec zijn leden informeren over de volledige inhoud van het

een individueel recht op 1 dag opleiding

akkoord vanaf het ogenblik dat het geof-

Wat zijn de krijtlijnen van het

per jaar, dit zover de betrokkene het jaar

ficialiseerd is. De installatiebedrijven kun-

akkoord?

voordien geen opleiding heeft genoten

nen steeds met ons contact opnemen

Inzake koopkracht blijft men volledig binnen de loonmarge die bepaald is in de

van zijn werkgever (niet opgenomen recht

indien ze vragen hebben over de sociale regelgeving eigen aan de sector. Wij zullen

Wet. Dit komt neer op een loonsverhoging

= verloren recht). De werkgevers kunnen hiervoor een premie ontvangen van

met 0,5% op 1 januari 2016. Er komt ook

Vormelek.

een bijkomende verlofdag (loopbaanverlof) vanaf de leeftijd van 60 jaar. Verder zal

Tevens werd afgesproken om de criteria

de bijdrage voor het sectoraal pensioen-

omtrent het opleidingsaanbod te herzien

stelsel verhoogd worden met 0,3%.

en te verbeteren.

16 | Fedelec magazine

hen graag van antwoord zijn.

Aan het puzzelen met uw aanbod? Uw klant vraagt naar inbraaken branddetectie, camera en toegangscontrole, maar u bent niet gecertifieerd? Met GDW Security Certified zijn er geen gaten meer in uw aanbod. Surf naar

fedelec.gdwsecurity.be info: jdw@gdwsecurity.be / 02 720 99 90

Openbare werken Travaux public Klasse 4 - Classe 4 € 900.000,-

Nieuwe leden

FRANSTALIGE

2 trimester 2015

S.P.R.L. Electronic Labo

1000 BRUXELLES VILLE

S.P.R.L. A.M.S. Belgium

1030 BRUXELLES 3

S.C.R.L. Trio Invest

1030 SCHAERBEEK

S.P.R.L. Emega

NEDERLANDSTALIGE 1910 KAMPENHOUT

N.V. Eco Heating Center B.V.B.A. Reluz

1400 NIVELLES

S.P.R.L. Aireco-Tech 2220 HEIST-OP-DEN-BERG

B.V.B.A. Teamservice

2370 ARENDONK

1400 NIVELLES

S.A. Gestion Et Maintenance Thermique

1410 WATERLOO

Et Frigorifique S.A. Don'T Forget

WZRL Gebr. Taels

2440 GEEL

M. Diprima Salvatore

De Hr Willemssens Frederick

2500 LIER

M. Laguesse Michaël

1490 COURT-SAINT-ETIENNE 4000 LIÈGE 4020 LIÈGE

2960 BRECHT

S.A. Noctua

4051 CHAUDFONTAINE

B.V.B.A. Ecowin Technics

3001 LEUVEN

S.P.R.L. Art'Elec Wireless Systems

4051 CHAUDFONTAINE

B.V.B.A. J & O Contractors

3560 LUMMEN

B.V.B.A. Eproject

B.V.B.A. Artnation

8400 OOSTENDE

B.V.B.A. Advenso

8490 JABBEKE

B.V.B.A. Lecatecs

8570 ANZEGEM

E.B.V.B.A. Plafonneerwerken Everaert De Hr Lippens Jurgen

8700 TIELT 8720 DENTERGEM

S.P.R.L. Bonfond-Construction M. Hans Johan S.P.R.L. Kv Systeme S.P.R.L. F & G Bati Concept S.P.R.L.U. Fiumefreddo

N.V. Mylle Security & Partners

8800 ROESELARE

M. Boland Daniel

B.V.B.A. Decancq - Groep B.V.B.A. Cbe B.V.B.A. All Round Works De Hr Verhaeghe Wouter B.V.B.A. De Wilde Marc B.V.B.A. Rdr Infra

8820 TORHOUT 8870 IZEGEM 8890 MOORSLEDE 8900 IEPER 8940 WERVIK 9111 BELSELE 9150 KRUIBEKE

B.V.B.A. Solora

9404 NINOVE

B.V.B.A. Tumar

9820 MERELBEKE

4431 ANS 4470 SAINT-GEORGES-SUR-MEUSE

M. Janssens Ludovic

8800 ROESELARE

De Hr Dekeyser Niels

4340 AWANS

M. Bernard Xavier

B.V.B.A. Elektriciteitsonderneming E.L.L. B.V.B.A. Ruben Hillewaere

8740 PITTEM

4280 ABOLENS

S.P.R.L. Solutech Services

S.A. Energytec S.P.R.L. Engineering Services & Designers S.P.R.L. Wiart Electricité S.P.R.L. Nrj - Concept S.P.R.L. Ecosystec S.P.R.L. Delta - Trim M. Deblander Jean-Luc S.P.R.L. Volteco S.P.R.L. Maitrise Electricite Generale

4570 MARCHIN

4852 PLOMBIÈRES

4890 THIMISTER-CLERMONT 4920 AYWAILLE

5300 ANDENNE 5380 FERNELMONT 5500 DINANT 5530 YVOIR 5590 CINEY 5640 METTET 6043 CHARLEROI 6210 LES BONS VILLERS 7060 SOIGNIES 7100 LA LOUVIÈRE Fedelec magazine | 17

fedelec dossier

Uw Arbeidsongevallenverzekering bij Federale Verzekering? Al voor de 3de maal op rij wint ze de DECAVI Verzekeringstrofee!

heeft tijd tot eind september om te kiezen voor de verzekering Arbeidsongevallen van Federale Verzekering. Die werd in april bekroond met de Verzekeringstrofee 2015 door een jury van vakmensen als de beste verzekering in haar categorie, net zoals in 2013 en 2014.

Ontdek de redenen waarom onze

Uw contract raadplegen en online

offer tijdens zijn hospitalisering en revali-

polis het verschil maakt, wij regelen

aangifte van schadegevallen:

datie. Indien nodig begeleidt onze dienst

de rest!

efficiĂŤntie en snelheid

het slachtoffer wanneer hij zijn werk her-

Federale Verzekering biedt haar klanten

neemt. De werkgever ontvangt ook de

Deskundig advies van onze

met Mijn Federale Verzekering op www.

nodige info.

Preventiedienst

federale.be een beveiligde site. U kunt

De Preventiedienst is ISO 9001-gecertificeerd en bestaat uit ingenieurs wier

een schadegeval aangeven en de afhandeling van het dossier opvolgen, maar

Billijke tarieven en winstverdeling

dienstverlening bijzonder op prijs wordt

ook uw verzekeringscontracten raadple-

Federale Verzekering geen externe aan-

gesteld door onze klanten. Ze houden

gen. Bij een elektronische aangifte van

deelhouders vergoeden. Onze klanten

zich dagelijks bezig met de organisatie

een schadegeval kunnen we het dossier

kunnen dus rekenen op billijke tarie-

van veiligheidscampagnes en vormingen binnen bedrijven en met het uitvoe-

nog sneller afhandelen.

ven. Bovendien deelt de maatschap-

Om ons contact met u nog te verbeteren,

pij haar winst met hen. Klanten met een

ren van risicostudies met het oog op het

hebben we het beheer van de meeste

Arbeidsongevallenverzekering ontvan-

afsluiten van specifieke waarborgen.

schadegevallen gedecentraliseerd naar

gen elk jaar hun restornoâ&#x20AC;&#x2122;s, die uitge-

onze regionale zetels.

keerd worden op hun rekening.

kwaliteitsgarantie

Gespecialiseerde begeleiding van

Wacht niet langer en maak kennis met

Sinds 1999 beschikt onze afdeling

zwaargewonde slachtoffers

ons!

Schadebeheer Arbeidsongevallen over

Een arbeidsongeval kan dramatische

een ISO 9001-certificaat. Dit label is het

gevolgen hebben, ook voor de familie. Daarom heeft Federale Verzekering

* De restornoâ&#x20AC;&#x2122;s zijn niet gegarandeerd en

bewijs dat het activiteitenbeheer gebeurt volgens een goed omkaderd model,

een begeleidingsdienst opgericht

Raad van Bestuur, van de economische

waarbij een constante verbetering van

voor zwaargewonde slachtof fers.

conjunctuur en van de resultaten van de

de organisatie een belangrijke doelstelling is. Dit systeem van kwaliteitsbeheer

Gespecialiseerde medewerksters informeren het slachtoffer zeer grondig over

onderneming.

vormt een onmiskenbare meerwaarde.

zijn rechten en de afhandeling van het

Redactie: Federale Verzekering

Zo kunnen we onze klanten de beste ser-

schadegeval, volgen het medische dos-

0800 14 200 - www.federale.be

vice aanbieden.

sier nauwgezet op, adviseren het slacht-

Als onderlinge verzekeraar moet

Het ISO 9001-certificaat, een

18 | Fedelec magazine

zijn afhankelijk van de beslissing van de

2013 2014 2015

Onze verzekering Arbeidsongevallen wint de Verzekeringstrofee voor het derde jaar op rij! Onze verzekering Arbeidsongevallen maakt het u gemakkelijk. Wij verzekeren u: • preventieadvies; • schadebeheer met ISO 9001-certificaat; • de mogelijkheid om via Mijn FEDERALE Verzekering online uw ongevalaangiftes te doen en uw dossier verder op te volgen; • een gespecialiseerde begeleiding van zwaargewonden. Bovendien deelt Federale Verzekering al meer dan 100 jaar haar winst met haar klanten. Stap over naar Federale Verzekering! Wij regelen alles voor u. Contacteer uw persoonlijke adviseur via:

www.federale.be of De verzekeraar die zijn winst met u deelt

fedelec dossier

Nieuwe uitgave van het technisch voorschrift C2/112 van Synergrid voor installaties aangesloten op het HS-distributienet Synergrid, de federatie van de netbe-

- het verbeteren van de leesbaarheid

van een bèta-versie van het document.

heerders voor gas en elektriciteit in

door een meer didactische opbouw;

Deze versie werd eerst aan een openbare

België, heeft als missie de gemeen-

raadpleging onderworpen via de website

schappelijke belangen van de DNB’s1

- het harmoniseren van de reglemente-

van Synergrid en daarna ter goedkeuring

en de TNB’s2 te behartigen. In dit kader

ring met betrekking tot de cabines van

voorgelegd aan de regionale regulatoren

werd in 2004 het technisch voorschrift

de DNG’s3 en de DNB’s;

VREG, Brugel en CWaPE.

met de code C2/112 gepubliceerd waaraan alle installaties aangesloten op het

- het uitbreiden van het toepassingsge-

hoogspanningsnet moeten voldoen.

bied van het voorschrift naar het geheel

Op 25/03/2015 werd de nieuwe uitgave van het Synergrid voorschrift

Het is dus gemeenschappelijk voor alle

van de secundaire cabines (decentrale

C2/112 gepubliceerd op de website van

DNB’s en geldig in heel België.

productie, dispersie cabine, enz.);

Synergrid (www.synergrid.be), op het

Als gevolg van de technologische voor-

- de integratie van de FAQ’s van de inter-

gedeelte “technische voorschriften elektriciteit” – code C2/112.

uitgang en fundamentele wijzigingen

pretatienota C2/116, in het bijzonder

Dit voorschrift bepaalt dus de gemeen-

zoals de noden voor een smart grid of

in het hoofdstuk met betrekking tot de

schappelijke regels die van toepassing

de massale opkomst van de gedecen-

renovatie van de cabines;

zijn op alle installaties die aangesloten

traliseerde productie-installaties, heeft

zijn op het hoogspanningsnet, uitgebaat

een werkgroep zich erop toegelegd

- de integratie van het KB4 van december

om het document te herschrijven. Deze

2012 met betrekking tot het beheer van

door de Belgische distributienetbeheerders. Deze nieuwe versie bestaat uit 2

werkgroep werd opgericht binnen de

de risico’s.

Synergrid commissie CE2 « Elektrisch materiaal », bevoegd voor deze materie,

Een eerste draftversie werd voor opmer-

- Het eerste deel "Algemeenheden en

en werd samengesteld uit technische

kingen voorgelegd aan de voornaam-

technische voorschriften” beschrijft het

experten gedelegeerd door de voornaamste Belgische DNB’s. Voor de her-

ste actoren zoals fabrikanten, installa-

ontwerp van een cabine, de uitrustin-

teurs en studiebureaus. Meer dan 1500

gen die erin moeten voorzien worden

ziening werden specifieke doelstellingen

opmerkingen en vragen werden ontvan-

en de basisvoorschriften die gerespec-

vastgelegd, namelijk:

gen en hebben geleid tot het schrijven

teerd moeten worden om de aanslui-

20 | Fedelec magazine

ting op het net van de DNB mogelijk te

Deze nieuwe uitgave is aangevuld met

smart grid lokalen en hulpvoedingen, …

maken.

talrijke schema’s, logigrammen en over-

werden toegevoegd.

zichtstabellen.

Om het leven van de lezer gemakkelijker

- Het tweede deel "Bijlagen" bevat een

Rechts vindt u bijvoorbeeld het schema

te maken, werd gebruik gemaakt van

praktische checklist voor de conformi-

dat de doorgang van de gassen illus-

teitscontrole van een nieuwe installatie,

treert in een lokaal van het type BB10 in

iconen die de doelgroep van het hoofdstuk aangeven (DNG, installateur, studie-

een lexicon, de wettelijke en norma-

geval van een interne boog.

bureau, erkend controle organisme … ).

tieve referenties, de technische details

Hoewel het grootste gedeelte van de

van de basisvoorschriften beschreven

Bepaalde onderwerpen die reeds

revisie bestond uit het toegankelijker en

in het eerste deel, en een reeks nuttige

behandeld werden in de vorige uitgave

explicieter maken van het voorschrift,

elektrische schema’s.

werden uitgebreid en nieuwe domeinen,

werden eveneens inhoudelijke wijzigingen aangebracht.

zoals directe aansluiting aan een post, De bedoeling van deze opsplitsing in 2 delen is om de technische gegevens die regelmatig gebruikt worden, te concentreren in een apart document, namelijk de bijlagen. Deze nieuwe versie vervangt de vorige versies en is van toepassing sinds de datum van publicatie. Er werd evenwel een overgangsperiode voorzien, waarbij een onderscheid gemaakt werd tussen de aanvraag (studie) en de indienststelling.

Fedelec magazine | 21

fedelec dossier

Enkele voorbeelden hiervan zijn: - het gebruik van gestandaardiseerde

- het plaatsen van foutstroomindicatoren, met een aantal gelijk aan het aantal kabelvelden verminderd met één;

liezen voor transformatoren volgens de nieuwe Europese reglementering Ecodesign6;

ééndraadsschema’s voor het samenstellen van het technisch dossier. Deze

- het verbod op het gebruik van niet-

- de regels met betrekking tot de recu-

schema’s zijn gepubliceerd in een

betreedbare cabines voor installaties

peratie van gebruikte transformatoren;

apart Synergrid document C2/119 en

met een meting op hoogspanning, en

respecteren een codificatie per type

de beperking van het gebruik ervan

- het gebruik van een LS-vermogens-

van functionele eenheid die eveneens

voor installaties met een meting op

schakelaar in geval de transformator

opgenomen is in de lijst van erkende

laagspanning in functie van de afmetingsvereisten rondom de meetgroep;

beveiligd is door een gecombineerde

materialen C2/114. De documenten de website van Synergrid, evenals de procedure C2/113 voor de erkenning

lastscheidingsschakelaar met smeltveiligheden;

C2/119 en C2/114 zijn beschikbaar op - het invoeren van nieuwe materiaalklassen, namelijk AA15 en AA35;

- de verplichting tot het plaatsen van kabelafdichtingen bij kabeldoorgan-

van het HS-schakelmateriaal; - de overgang van het gebruik van span-

gen;

ningsindicatoren (VDS 5) van het type HR (high resistance) naar het type LRM (low resistance modified);

- de versoepeling van de regels met betrekking tot de verplichting van een minimumspanningsbeveiliging;

- de beschrijving van alle toegelaten combinaties van klassen van gebou-

- het gebruik van het hulpcontact van de

wen en de materiaalcategoriën die

LRM VDS zodat de informatie betref-

daarin geplaatst kunnen worden, en dit

fende de aanwezigheid van spanning

via fiches die een overzicht geven van

kan gebruikt worden voor de automa-

de drukwaarden en de buffervolumes.

tische wederinschakeling;

U vindt hierboven bij wijze van voorbeeld de fiche C1020 die een overzicht

- het vastleggen van duidelijke regels

- de motorisatie van de functionele eenheden van een lus - het aantal te voor-

geeft van de vereisten voor de installatie

betreffende de uitvoering van de laag-

van een functionele eenheid categorie

en hoogspanningsaardingen voor de

ziene motorisaties is vastgelegd in

AA10 in een lokaal van de klasse BB20;

verschillende configuraties die mogelijk

- de aanpassing van de toegelaten ver-

zijn voor cabines. Deze regels zijn geïllustreerd aan de hand van typesche-

de aanvullende voorschriften van de DNB’s;

22 | Fedelec magazine

ma’s, zoals het voorbeeld links (G-M-klant: een klantencabine in globale aarding, geïnstalleerd in een gebouw aangrenzend aan het hoofdgebouw); - de verplichting van een aparte scheiding voor de hulpvoedingen … Dit artikel is helaas slechts een korte inleiding op het voorschrift C2/112 en kan een aandachtige lectuur van het document niet vervangen. Indien u echter vragen hebt, of verduidelijking wenst over bepaalde onderwerpen ervan, zullen deze met plezier door de commissie CE2 beantwoord worden via CE2@synergrid.be. DNB = Distributienetbeheerder (Eandis, Infrax , Sibelga, ORES, Resa, AIEG, AIESH en Régie de Wavre) 2 TNB = Transportnebeheerder (Elia en Fluxys) 3 DNG = Distributienetgebruiker 4 K B = Koninklijk Besluit van 04.12.2012 betreffende de minimale voorschriften inzake veiligheid van elektrische installaties op arbeidsplaatsen. 5 VDS = Voltage Detection System 6 Reglement N° 548/2014 van de Europese Unie 1

OB62044

PROOF PDF

Hoe uw energie-investeringen beter laten renderen? Z-energy helpt u op weg op het vlak van intelligent energiegebruik, duurzame energieproductie, hernieuwbare energiebronnen en groene mobiliteit. Z-energy, iedere dinsdag op Kanaal Z vanaf 19.50 uur. Ook te bekijken op www.kanaalz.be In samenwerking met

OB62044_ZENERGY.indd 1

03/03/15 16:37

Fedelec magazine | 23

PROJECTen

LED-verlichting op maat van winkelketen in optiek

en verouderd handelspand in de Oostendse Adolf Buylstraat werd

casco gezet. Bestaande kleine ruimtes

volledig genoveerd. Dit drie bouwlagen tellend pand werd casco

werden uitgebroken, her en der werden

gezet en gerestyled tot een moderne optiekzaak naar een ontwerp

door de ruwbouwaannemer versterkingen aan het gebouw aangebracht.

van de Antwerpse interieurarchitect Renaat De Maeyer. Alle elektrotechnische werkzaamheden, inclusief het installeren van de LED-verlichting, werden uitgevoerd door de firma Tavernier nv uit Gistel.

Zowel het gelijkvloers als de eerste verdieping worden door de nieuwe optiekzaak gebruikt. Op het kleine tussenverdiep werd het oogtestlabo ingericht. De tweede verdieping wordt gebruikt als

De firma Tavernier is een familiebedrijf

gebouwen beheerders en syndics, en

stockageruimte. De gaten in de muren,

opgericht in de jaren 70, eind jaren 80

waar voorheen de inbouwdozen voor

door Joost Tavernier - de tweede gene-

bij een sociale huisvestingsmaatschappij, Tot ons cliënteel behoren ook enkele

ratie - tot Tavernier nv elektriciteitson-

hotels en retailzaken, zoals deze optiek-

derneming omgedoopt. Oorspronkelijk

zaak. Vele industriële klanten zijn helaas

focuste het Gistelse bedrijf op algemene

uit de regio middenkust verdwenen, in dit

‘Op zoek naar tracés’

elektriciteitswerken en op loodgiete-

segment hebben we nog enkele klanten.

“Het voornaamste probleem met dit

rij. Deze laatste activiteit werd evenwel

Uit de residentiële projectbouw aan de

gebouw was dat er weinig of geen rech-

afgebouwd tot het occasioneel installe-

te hoeken zijn, en dat het schuin staat

ren van bv. een elektrische waterverwar-

kust hebben we ons rond de eeuwwisseling bewust teruggetrokken omdat we

mer. De focus ligt nu wel degelijk op alle

merkten dat, wat onze niche betrof, prijs

recht. De muren staan niet parallel. Het

elektrische installaties en domotica (KNX

voorrang had op kwaliteit”, aldus Joost

was dan ook belangrijk dat we van bij de

en LUXOM). Met Steve is ook de derde

Tavernier.

opstart - en quasi continu - op de werf

stopcontacten waren aangebracht, werden intact gelaten, en mee overschilderd.

tegenover de straat Niets staat lood-

aanwezig waren. In eerste instantie om

generatie reeds in het bedrijf actief. Joost en Steve doen alle werfvoorbereidingen

Primeur voor Oostende

en offertes, en volgen o.m. de diverse

IO.-Independent Opticians-in Oostende

de oude elektriciteitsinstallatie af te breken en nieuwe bekabeling aan te bren-

werfvergaderingen op. “De onderneming is hoofdzakelijk op de renovatie-

is de eerste van 40 optiekzaken in ons

gen. Dit project werd letterlijk in bouwteam gerealiseerd. Er waren niet enkel de

markt actief. Gezien onze ligging dicht

land die allemaal volgens hetzelfde winkelconcept zullen worden aangekleed:

bij de kust hebben we nogal wat reno-

geen etalageruimte, openstaande deu-

met o.m. de ruwbouwaannemer & de

vatieprojecten lopen met o.m. een ver-

ren, om het even winter of zomer, pla-

architect hebben we ‘tracés’ in de oude

plichte elektrische keuring binnen de 18

fondgedeelte tussen 1e en 2e verdieping

muren moeten zoeken om bepaalde

maanden na aankoop. Soms betreft het

uitgebroken aan de inkom, wanden in

kabels te kunnen installeren, zelfs nog

tweede verblijven die verhuurd worden in

hun originele ruwe look behouden, iden-

tijdens de schilderwerken… Voedings-

het kader van de nieuwe logieswetgeving

tieke LED-verlichting… Het vrij smalle

maar ook voor particulier gebruik. Verder

en asymmetrische gebouw in de Adolfe

en databekabeling konden wel ondergronds worden doorgetrokken tot aan

zijn we elektricien-aan-huis bij diverse

Buylstraat werd eerst volledig gestript en

het verdeelbord, vermits het gebouw vol-

24 | Fedelec magazine

wekelijkse werfvergaderingen. Samen

ledig onderkelderd is. Het verdeelbord,

Daarbij komt nog eens de levensduur

kleur, waardoor mensen zich meer op

met een driefasige aansluiting van 40

van 60 000h. Dit betekent dat de klant

hun gemak voelen. Het voordeel van de

ampère, werd ter plaatse bekabeld. Door

gedurende 15 jaar geen lampen meer

GOLD versie van TRIDONIC is dat de CRI

de vrij beperkte winkeloppervlakte en het

hier geen invloed heeft op de producten”,

gebruik van LED-verlichting volstond een

moet vervangen. Aangezien het vermogen aanzienlijk daalt, betekent dit ook

beperkt vermogen. Langs de binnen- en

minder warmte in de winkel zelf. Hierdoor

buitenmuren werden sobere, metalen

moet de airco minder presteren. Globaal

Antiverblindingsfactor UGR < 19

kabelgoten (150 cm hoog - met deksel)

gesproken resulteert minder vermogen

In het concept van de interieurarchitect

aangebracht, waarin om de 4 meter dubbele stopcontacten zijn voorzien. Ook

en minder airco in minder verbruik en een

werd aanbevolen om met driefasige

aanzienlijk langere levensduur van de

rails te werken. “Zo kan op elk moment

dit element maakt deel uit van de huis-

verlichtingsarmaturen. Een tweede item

het juiste aantal spots per rail worden

stijl van de winkelketen. Door deze ruime

geplaatst in functie van de producten

kabelgoten dienen er - voor het aanbren-

was het huiselijke aspect. Er werd geopteerd voor een 2700K in plaats van een

gen van eventuele extra kabels - geen

3000K, veel aangenamer en warmer van

is ook dat er spots kunnen bijgeplaatst

aldus Joost Tavernier.

die moeten uitgelicht worden. Pluspunt

gaten te worden geboord. Schemerschakelaar met dimmer Het plafond blijft overal zichtbaar. Vooraleer het plafond gespoten was konden nog geen verlichtingsarmaturen worden opgehangen, maar wel reeds aanhechtingspuntjes voorzien. Een domotica-oplossing was hier niet noodzakelijk vermits alle LED-verlichting quasi tegelijkertijd wordt aan- of uitgeschakeld, en door middel van een klok wordt bediend. De enige, intelligente sturing is de schemerschakelaar met dimmer aan de voorgevel. In geval er teveel zonlicht zou schijnen op de LEDverlichting van de publiciteitsborden, wordt deze automatisch gedimd. De

Zeker in een winkel waar (bril)glas wordt gepresenteerd, is verblinding een te vermijden factor

LED-verlichtingsproducten werden vervaardigd door ZUMI innovator in Lighting. Laag verbruik, huiselijk aspect Bij het uitwerken van de LED-verlichting voor dit nieuwe winkelconcept, in nauwe samenwerking met Lichtpunt Gistel, kwamen een aantal belangrijke topics, zoals de kleurtemperatuur, antiverblinding op de glazen, de flexibiliteit, en, last but not least, het verbruik naar boven. “Een eerste item betrof het laag verbruik per winkel, reden waarom er werd gekozen voor een LED oplossing. TRIDONIC is een oplossing waarbij het rendement op 160 lm/ Watt ligt, dat is 2 maal meer dan een T5 oplossing of ontlading.

Langs de binnen- en buitenmuren werden sobere, metalen kabelgoten aangebracht, waarin om de 4 meter dubbele stopcontacten zijn voorzien

Fedelec magazine | 25

PROJECTen

Joost Tavernier

De gaten in de muren, waar voorheen de inbouwdozen voor stopcontacten waren aangebracht, werden intact gelaten, en mee overschilderd (foto’s PDC)

worden, vanuit stock, of van de ene

ven technieken? Joost Tavernier: “Er zijn

winkel naar de andere verplaatst wor-

enkele grote marktspelers die er in slagen

Tavernier nv & Fedelec

den, vermits overal hetzelfde concept

de meeste technieken te combineren,

De firma Tavernier nv is lid van

wordt toegepast. In het toestel zelf kan

en ook elke tak - domotica, verlichting,

Fedelec sinds 1993. Zaakvoerder

de reflector vervangen worden door een

Joost Tavernier is sinds meer dan 20

16°, een 26° of een 42°. De LED in het

beveiliging, automatisatie, netwerkbekabeling, ventilatie, airco, verwarming en

toestel voldoet aan de Zhaga standaar-

koeling, sanitair, groene energie … - tot in

Vlaanderen. “Niet alleen omwille

de puntjes beheersen. Maar gemengde

van het netwerken onder collega’s

installatiebedrijven zijn geen evidentie.

is lid zijn van de beroepsfederatie

Ik zie ook andere ‘gemengde’ bedrijven

belangrijk. Als elektro-installateur

waar de ambitie wel zeer groot is, maar

is het essentieel dat je op de hoogte

de geleverde kwaliteit heel wat minder. Vaak betreft het bedrijven die zich

blijft van de zich snel opeenvolgende wijzigingen op diverse vlakken,

beperken tot residentiële nieuwbouw

dat je de juiste adviezen krijgt... Een

projecten, waar de moeilijkheidsgraad

bedrijf dat stilstaat, gaat er op ach-

een stuk lager ligt. Bij ons blijft het nieuwbouw segment beperkt tot enkele betere

teruit. De vele, kleinere KMO’s in

residentiële projecten, waar intelligentie

van hun flexibiliteit. Fedelec moet

wordt geïntegreerd. Voor kleinere ondernemingen, zoals de onze, zal het eer-

een stuwende rol spelen in het voorbereiden en leren samenwerken van

“Samen met de ruwbouwaannemer en de architect hebben we ‘tracés’ in de oude muren moeten zoeken om bepaalde kabels te kunnen installeren” Joost Tavernier

jaar bestuurslid van Fedelec West-

onze branche hebben het voordeel

der zaak zijn om in de toekomst samen

die leden-bedrijven, elk op basis van

disatie. Zeker in een winkel waar (bril)glas

te werken en te clusteren met andere

hun specifieke specialisatie. Temeer

wordt gepresenteerd, is verblinding een

KMO’s die zich elk in een bepaalde rich-

te vermijden factor. Alle gebruikte reflec-

ting specialiseren, en dan ook heel sterk

daar de specialisaties inzake technieken tegenwoordig soms zeer ver

toren hebben een zeer groot rendement

zijn in hun specialisatie. Momenteel telt

uiteen leggen. Het ene bedrijf focust

en een antiverblindingsfactor UGR < 19.

mijn bedrijf een 8-tal volwaardige elektri-

bv. op databekabeling, het andere

Dit bezorgt de klant een groot comfort bij

ciens. Groeien als dusdanig is geen optie

op koeling. Dit zijn twee materies die

het shoppen en het kijken naar de producten”, zegt Joost Tavernier.

meer, wel wil ik het overzicht behouden en de bestaande klanten zo goed moge-

mijlenver uit elkaar liggen. Op termijn kan deze clustervorming enkel

lijk van dienst zijn.”

resulteren in een win-win-situatie

( Door Philip Declercq)

voor alle bedrijven, én voor ons cli-

KMO’s moeten clusteren Wat te denken van de evolutie van de branche richting totaalinstallatiebedrij-

26 | Fedelec magazine

ënteel.” (PDC) www.elektro-tavernier.be

Conexbox groeit

ls een voorname marktspeler op vlak van elektrische laagspanningsaansluitingen, en als producent, verdeler en importeur van meer dan 7000 producten, heeft Teconex vorig jaar haar zelf ontwikkelde modu-

laire verdeelkast gelanceerd. “Na de Conexbox vervolledigen wij ons gamma nu met de ConexboxF (F staat voor Flush Mounted): een gelijkaardige, stevige inbouwkast”, aldus Patrick Slechten, CEO van Teconex.

Vorig jaar lanceerde de Luikse onderne-

Bervoets, Product & Marketing Director

Brand’, geldig voor de merken Teco en

ming haar eigen modulaire verdeelkast,

Teco Professional, selecteert Teconex

genaamd Conexbox. Voorheen kon

bij Teconex. “Middels de productpresentatie en ‘Touch & Feel’ konden de installa-

Teconex reeds alles aanbieden wat zich

teurs zelf ervaren hoe sterk en doordacht

in een modulaire verdeelkast bevindt.

de Conexbox beantwoordt aan de wen-

Belgische markt, en voldoen aan strenge eisen inzake veiligheid, innovatie en

Enkel de kast zelf nog niet. De Conexbox

sen die zijzelf ooit geformuleerd hebben.

bedrijfszekerheid. “Het label ‘The Belgian

is beschikbaar in 20, 40 en 60 modules,

Dit in aanwezigheid van het team dat de

Brand’ geeft aldus een herkenbare

en is uitgerust met het gepatenteerde

Conexbox tot stand heeft gebracht.”

meerwaarde aan het modulaire gamma

producten die toegespitst zijn op de

van Teco en de LED-verlichting van Teco

systeem voor een overzichtelijke, professionele bedrading. Het sterke punt van de

Nieuwe mijlpaal

Professional”, besluit Miet Suelze.

Conexbox blijft het bedradingsgemak.

De Conexbox was een onmiskenbare

(Door Philip Declercq)

stap in de geschiedenis van Teconex. Marktonderzoek

“Vandaag vervolledigen wij het gamma

De Conexbox is een Belgisch product, ontwikkeld voor een Belgisch publiek.

met een gelijkaardige, stevige inbouwkast: de ‘ConexboxF’. Deze inbouw-

“De mening van onze installateurs was

kast voelt zich thuis in omgevingen waar

van het prille begin al doorslaggevend,

hoge eisen worden gesteld aan design.

maar blijft ook daarna van uiterst belang.

Bovendien is ze plaatsbesparend en is ze

Tijdens de volledige levensloop zal de

zowel geschikt voor renovatie als nieuwbouw. Ze is zeer elegant, uiterst degelijk

Conexbox getoetst worden aan de verwachtingen van de vakman. Daarom

www.teconex.eu

gebouwd (met 5 jaar garantie), en garan-

organiseerde Teconex één jaar na de lan-

deert ook op moeilijke ondergronden

cering een onderzoek om de positie van

een perfecte afwerking. De ‘ConexboxF’

de Conexbox in de markt te evalueren.

is geschikt voor holle of volle wand, en is

Meer dan 100 installateurs vulden een

verkrijgbaar in 1, 2, 3 of 4 rijen”, aldus nog

vragenlijst in waarin o.a. gepeild werd

Axel Bervoets.

naar de naambekendheid en hun ervaring met de Conexbox. Voor 50% van

‘Fier op onze Belgische

Groeien in een dalende markt

de ondervraagden was de Conexbox

achtergrond’

“Ondanks de verzadigde markt

al geen onbekende meer. Op de vraag:

Met haar labels ‘The Belgian Brand’ en

en de dalende conjunctuur, voelt

‘Beantwoordt de Conexbox aan uw vereisten als installateur?’, antwoordde 80%

‘Made in Belgium’ wil de Luikse onderneming bovendien de Belgische waarden

Teconex zich, gesteund door de

positief”, aldus nog Patrick Slechten.

duidelijk in de verf zetten. Miet Suelze,

haar plaats te verdienen tussen de

Marketing Manager: “Het label ‘Made

vele grote internationale spelers”,

Via de groothandel naar de

in Belgium’ is voor ons een evidentie. Zo

aldus Geert Telemans, Product

installateur

werd de Conexbox met de medewerking

Management Specialist Teconex.

“Tijdens tal van info-avonden hebben

van verscheidene installateurs in België

diverse groothandelaars ons in de gelegenheid gesteld om de Conexbox voor

ontworpen en ontwikkeld, en wordt het

“Innovatie en gedrevenheid zijn sleutelfactoren om zelfs in een dalende

product ook hier geproduceerd.”

markt te kunnen groeien.“

te stellen aan de installateur,” vertelt Axel

Onder een tweede label, ‘The Belgian

installateurs, sterk genoeg om

Fedelec magazine | 27

projecten

Nieuwigheden op de Dobiss & Abyz ‘on tour’ Dobiss Ambiance PRO voorziet in de meest bekende functies: woning verlaten toets, slapen gaan toets, automatisch doven (foto Dobiss)

nlangs gingen Abyz, de audio en video specialist uit Galmaarden,

gangsbeheer via een i-button. Een klein

en domotica fabrikant Dobiss, on tour met events in onder meer

zwart sleuteltje (chipkey) kan gekoppeld

Nazareth en Herentals. Op het programma de nieuwe ontwikke-

worden aan het Ambiance PRO sys-

lingen bij Dobiss - Dobiss Ambiance PRO en Dobiss Evolution PRO, en bij

teem om de garagepoort te openen. Een

Fermax - Duox, en kit Way. Ook koppeling op IT/netwerk en toegangscontrole

onbeperkt aantal sleutels kan worden

via webserver of bluetooth kwamen aan bod.

ingevoerd, zodat ieder gezinslid over zijn eigen chipkey beschikt. Zo kunnen 1 of meerdere i-buttons aan diverse toegangen worden opgesteld. Bij oplevering

Ambiance PRO geldt als het domotica

regelmatig geupdated aan de hand van

kan de configuratie van de hele installatie

instapmodel van Dobiss. Deze oplos-

feedback van klanten, trainingen en

met één klik op de knop als een volledig

sing is budgetvriendelijk en voorziet in

installaties. De oplossing is eveneens

as-built dossier gegenereerd worden uit

de meest bekende functies: woning ver-

geschikt voor appartementsbouw en

laten toets, slapen gaan toets, automa-

de software. Dit kan in pdf afgedrukt worden en aan de klant bezorgd. De instal-

tisch doven functie, … Hiermee biedt

systeembouw, waarbij het om een veelvoud van ‘vergelijkbare’ wooneenheden

deze fabrikant een oplossing om iedere

gaat. Pluspunt: de configuratie moet

zicht aan de klant van de opbouw van de

woning van een hedendaagse elektro

slechts eenmaal gebeuren en kan dan

installatie. Hiermee kan de klant online

installatie te voorzien. Voor de installateur

in grote lijnen telkens opnieuw herbruikt

zijn fabrieksgarantie van 2 jaar uitbreiden

is dit systeem eenvoudig te installeren.

worden. Dit levert heel wat tijdsvoordeel

tot 5 jaar garantie.”

De gebruiksvriendelijke software wordt

op.

lateur geeft zo bij oplevering een over-

Evolution PRO

De Dobiss PRO app (foto Dobiss)

28 | Fedelec magazine

Software genereert volledig

Dobiss heeft naast de instapversie ook

as-built dossier

een uitgebreidere domotica oplossing,

De modules van Ambiance PRO worden

met name Evolution PRO. Het betreft een

zichtbaar gemaakt voor de eindklanten.

vervolgverhaal, en dus is de configuratie

Deze kunnen in hun basissysteem ook

van Dobiss Ambiance PRO voor 100%

gebruik maken van een app om de lichten te bedienen. Alles kan zo bediend

overzetbaar naar Dobiss Evolution PRO.

worden van op de smartphone of tablet,

Bij wijze van voorbeeld enkele functionaliteiten. Als extra’s kan nu gebruik

maar ook een gebruiksvriendelijke vaste

gemaakt worden van tijd of lichtafhan-

bediening in de woning behoort tot de

kelijke functies. Beheer van verwarming

mogelijkheden. David Vaeremans van

en permanente meting van analoge

Dobiss bvba: “Er kan gevarieerd worden

sensoren zoals wind, regen, vochtig-

met het aantal drukknoppen. Zo kunnen er op elke drukknop twee functies

heid van de grond,… maken dat er weer

worden ingesteld. Nieuw is ook het toe-

worden. Zo kan nu de eerder geplaatste

heel wat nieuwe functies beschikbaar

i-button als een volwaardig toegangsbeheer systeem gebruikt worden met restricties afhankelijk voor de gebruiker. Zo heeft de poetsvrouw bv. enkel toegang op donderdagen tussen 8u en 16u met haar chipkey. In de Evolution Pro is ook de interface om de gratis app (Android en Apple) te gebruiken altijd standaard beschikbaar. Geavanceerde, logische condities De grote nieuwigheid in Evolution zijn evenwel de geavanceerde, logische condities. Deze laten toe de volledige status van de woning te gebruiken om acties aan te sturen. Deze condities worden

De Skyline videofonie productlijn (foto Fermax)

gecentraliseerd in de Master-module en opnieuw gebruikt in de drukknoppen/

Fermax new

Koppeling op IP/netwerk

sferen. Zo moet een conditie slechts op

Jurgen Vitrier van Abyz lichtte de nieuwe ontwikkelingen bij Fermax toe: “De

Op deze ‘Dobiss en Abyz on tour 2015’

hergebruikt te worden bij bv een functie voor een drukknop, programmatie,

Way-kit is een eenvoudige tweedraadse,

gaven specialisten de elektro-installateurs ook nog praktische tips mee, o.m.

niet gepolariseerde, kit met monobloc

inzake koppeling op IP/netwerk. Naast

i-button of sfeer. Om condities te creëren

het type netwerkkabels kwamen ook de

is men dus niet meer beperkt tot ‘en/of’,

opbouw, slechts 25 mm dik en vervaardigd uit zamak. Naast 1 kleurcamera met

ook volledig willekeurige combinaties zijn

een hoek van 90° is er automatische ver-

bekabeling aan bod. Andere items, zoals

mogelijk. Zo kunnen, bv. op basis van de

lichting. De monitor is een 7 inch scherm

DHCP/vast IP adres, bandbreedte, PoE,

klok of van data, temperatuur sensoren

met touch screen en intercomfunctie.

DYNDNS, APP’s en SIP passeerden

of andere analoge sensoren naar keuze,

Uitbreiding tot 2 monitoren per woonunit

bepaalde condities worden ingesteld. De

eveneens de revue. Ook aan de voorbereidingen te treffen ten opzichte van de

creatieve installateur kan zo met de 64

is mogelijk. Naast een standaard ingebouwde geheugenfunctie, waardoor wie

vrij aan te maken condities echt wel een

aanbelt, wordt gefilmd, is er ook een niet-

Vooral bij particulieren moet op voorhand

oplossing bedenken om elke gewenste

storen functie. Wie gebruik maakt van

goed worden nagegaan hoe het netwerk

actie te bekomen.

een twisted pair, heeft tussen voeding en

precies in elkaar zit. Ook toegangscontrole via webserver of bluetooth, kwam

Condities in sferen creëren

binnen- of buitenpost 60 meter beschikbaar.”

één plaats gedefinieerd worden om dan

Interessant wordt het vooral als we deze

geldende normen voor gestructureerde

klant, werd de nodige aandacht besteed.

aan bod. (Door Philip Declercq)

condities in sferen creëren. Een voorbeeld hiervan is: de lichtsfeer voor de

Duox Met de Duox-oplossing van Fermax blij-

www.abyz.be

nachthal kan gekoppeld worden aan

ven we in de tweedraadssfeer. Dit vol-

www.dobiss.com

bewegingsdetectoren, tot 21u ingesteld

ledig digitaal systeem is een primeur

www.fermax.com

voor 100% licht aan, en ’s nachts gedimd

in de videofonie. Volledige audio- en

licht, bv 25%. Door de condities in sferen wordt het mogelijk om voor eenzelf-

videokwaliteit is verzekerd. Buitenposten

de lichtpunt toch verschillende acties te

kunnen geïnstalleerd worden in appartementsblokken, in de gangen, en aan de

laten uitvoeren. Handig om met eenzelf-

appartementen zelf. Ook 1 of meerdere

de toets toch steeds het gewenste resul-

guard-units zijn mogelijk. Er zijn tot 10

taat te bekomen. De ingangsmodule van

algemene buitenposten mogelijk, denk

Dobiss Evolution is de opvolger van de SX alarmmodule. De eerste 8 ingangen

aan een site met verschillende gebouwen die elk over een individuele buiten-

zijn vrij te configureren als 0-10V analoog

post beschikken. Elk gebouw kan zelf

input of on/off contact, de laatste vier zijn

nog eens over 10 buitenposten beschik-

steeds contactingangen. De statussen of

ken. Bij dit Duox-systeem zijn verdelers

de analoge waarden van de inputs kunnen weergegeven worden zowel op de

of switches - bij meerdere buitenposten

touchscreens als de smartphone/tablet

ale lijnafsluiter. In deze configuratie omvat

via de webserver.

het systeem ook parlofonie.

- niet meer nodig, dit dankzij de speciDe WAY-kit, een tweedraadse kit met monobloc opbouw, is slechts 25mm dik (foto Fermax)

Fedelec magazine | 29

PROJECTen

Luikse KMO realiseert mega PV-installatie in Marokko

n Alleur is sinds 2007 de firma SRM Global Technology, gespecialiseerd in algemene elektriciteitswerken en het plaatsen van PV-installaties, actief.

Het vermogen aan elektriciteit dat op het dak van het kaasverwerkend bedrijf wordt opgewekt, wordt volledig door de fabriek zelf verbruikt (foto SRM Global Technology)

Begin dit jaar realiseerde dit Luikse bedrijf zijn eerste project op buiten-

landse bodem. In de buurt van de Marokkaanse stad Casablanca realiseerde

machines uitgeruste, fabriek met een

de KMO een PV-installatie met een vermogen van 576 kWh/m², en een jaarlijks

200-tal medewerkers. De expertise en

verwacht rendement van 835 MWh.

de ervaring van Joseph Alunni inzake voorstudie van grootschalige, Belgische PV-projecten, was ook de Belgische investeerder niet ontgaan. Bedrijven

SRM Global Technology werd opge-

binnen te halen”, aldus Joseph Alunni.

doen vaak een beroep op de knowhow

richt door Joseph Alunni en Roberto

De PV-sector heeft woelige jaren achter

van Joseph Alunni voor de voorstudie

Manfredi. Naast de 2 zaakvoerders telt

de rug. Na de goede opstartjaren van-

en het berekenen van grootschalige

het bedrijf 2 administratieve medewer-

af 2008 volgde de bekende terugslag

PV-installaties, in het bijzonder voor de

kers en een 14-tal arbeiders. De acti-

in de jaren 2012, 2013, en vooral 2014.

landbouwsector. “Via dit netwerk kwam

viteiten zijn tweeledig: het plaatsen van

“Maar dit jaar merken we toch een lichte

ik het geplande project in Marokko op

PV-installaties, zowel in de residentiële

het spoor. Ik werd gecontacteerd om de

sfeer als voor industriële bedrijven, ener-

remonte van de sector, waarbij het industriële marktsegment iets beter uit de verf

zijds, en algemene elektriciteitswerken,

komt dan het residentiële. SRM Global

zij het enkel in het industriële marktseg-

Technology behaalde in 2014 het kwali-

gevraagd om de voorstudie van het project te doen. De voorstudie alleen nam

ment, anderzijds. Actieradius is in hoofd-

teitslabel ‘Charte PV QUAL’ na een gron-

bijna één jaar in beslag. Ook in ons land

zaak de provincie Luik, en, in mindere

dige audit van het bedrijf en enkele gere-

vraagt een dergelijke projectvoorberei-

mate, de Brusselse regio.

aliseerde projecten.

ding de nodige tijd, maar meestal blijft

Investeren in stock een must

Project in Casablanca

Het bedrijf uit Alleur heeft partnerships

Begin dit jaar realiseerde SRM Global

met diverse leveranciers van zonnepa-

Technology een eerste project in het

Made in Belgium

nelen, omvormers en accessoires. Het

buitenland. In Bouskoura, op 15 km

Specifiek aan dit project was ook het

beschikt over een stockageruimte van

van de Marokkaanse stad Casablanca,

feit dat de eindklant-kaasproducent,

om en bij de 1.000m² en heeft om en bij

werd - via een Belgische investeerder -

Copralim genaamd, er op aandrong dat

de 1.000 zonnepanelen in voorraad. “De

een mega PV-installatie geplaatst voor

alle componenten voor het opbouwen

PV-niche is één van de weinige industriële sectoren waar investeren in vol-

een lokale producent van smeerkazen.

van de PV-installatie uit ons land afkomstig waren. “In Marokko is men namelijk

locatie ter plaatse te gaan bekijken en

deze toch beperkt tot 2 à 3 maanden”,

doende stock een must is om projecten

30 | Fedelec magazine

Deze beschikt over een zeer hygiënische, met technologisch geavanceerde

aldus Joseph Alunni.

zeer gesteld op de Belgische arbeids-

ethos en industriële knowhow. Alle com-

De PV-installatie werd inbedrijfgesteld

op 7. In een later stadium hebben we

ponenten, accessoires, werktuigen,

door Joseph Alunni en de twee techniekers van SRM Global Technology die het

ook onze andere diensten voorgesteld:

etc werden, op uitdrukkelijke vraag van de eindklant, bij het inschepen opgelijst

project ter plaatse opvolgden. Reeds tij-

en gecheckt. Pas daarna werd alles in

dens de inbedrijfstelling werd heel wat

installatie van industriële (LED-)verlichting in de bedrijfshallen… Inmiddels is

één enkele vracht naar Casablanca verscheept. Op 3 januari werden de werk-

elektriciteit geproduceerd, waarvan zo’n

onze startactiviteit bij deze klant - instal-

300 kW opnieuw op het elektriciteitsnet

latie en onderhoud van slagboomsys-

zaamheden in Bouskoura aangevat. Voor de eigenlijke installatiewerkzaam-

kon worden geïnjecteerd. Het vermogen aan elektriciteit dat op het dak van

heden werd een samenwerkingsverband

het kaasverwerkend bedrijf wordt opge-

opgezet tussen SRM Global Technology

wekt, wordt volledig door de fabriek zelf

- dat met 2 arbeiders ter plaatse was - en

verbruikt.

bekabeling, bordenbouw, studie en

de onderhoudsafdeling van de eindklant. De medewerkers van deze onderhoudsdivisie, Prolenat genaamd, werden door

Praktische modaliteiten niet

onze mensen vaktechnisch opgeleid”,

Het kostenplaatje van dit Marokkaanse

aldus Joseph Alunni.

PV-project loopt op tot om en bij de

“De PV-niche is één van de weinige industriële sectoren waar investeren in voldoende stock een must is om projecten binnen te halen” - Joseph Alunni van SRM Global Technology

evident

700.000 euro. De Belgische investeringsgroep, waarvoor SRM Global Technology het project realiseerde, neemt de garanties inzake het rendement en de diverse componenten van de PV-installatie op zich. “Vanuit technisch oogpunt was dit eerste buitenlands project alvast een mooie uitdaging voor ons bedrijf. Maar de lokale gebruiken en de manier van werken hebben veel geduld gevergd van onze kant. Naast de bijzonder lange voorbereidingsperiode van

De totale dakoppervlakte van de vier bedrijfshallen bedraagt om en bij de 4.000 m² (foto SRM Global Technology)

het project, waren er ook de praktische modaliteiten (hotel etc) tijdens de uitvoering ter plaatse, en vooral het zeer

PV-installatie van 576 kWh/m²

chaotische verkeer in en rond de stad

De totale dakoppervlakte van de vier

Casablanca, die ons parten speelden”,

bedrijfshallen van de kaasverwerkende

aldus Joseph Alunni.

fabriek in Bouskoura, om en bij de 4.000 m², werd uitgerust met zonnepanelen. De

Projecten industriële elektriciteit

PV-installatie omvat 2.300 zonnepanelen

Naast het plaatsen van PV-installaties

en 24 omvormers van SMA-makelij met

is SRM Global Technology ook actief in

elk een vermogen van 20 kW. De installatie heeft een vermogen van 576 kWh/m²

algemene elektriciteitswerkzaamheden,

voor een verwachte jaarlijkse opbrengst

zij het enkel in het industriële marktsegment. Roberto Manfredi: “Door ons te

van 835 MWh. Dit is uiteraard een gevolg

specialiseren in het installeren en onder-

van de zeer hoge en lange blootstelling

houden van slagboomsystemen zijn we

aan zonnestraling. Ter vergelijking: in

erin geslaagd een onderhoudskontrakt

Marokko bedraagt de straling van de zon

af te sluiten voor alle lokale bedrijfssites

1450 kWh, terwijl dit in België slechts 850

van een belangrijke, wereldwijd actieve,

kWh is. De installatiewerkzaamheden

staalproducent. Deze service verzekeren we inmiddels 24 uur op 24, 7 dagen

werden beëindigd op 20 februari 2015.

Op het dak van de kaasfabriek werden 2.300 zonnepanelen en 24 omvormers van elk 20 kW geïnstalleerd (foto SRM Global Technology)

Fedelec magazine | 31

PROJECTen

temen -, verder uitgebreid met onder

Polyvalent & flexibel

gerichte vervolmakings- en opfrissings-

meer elektronische toegangscontrole.

Niettegenstaande de beperkte perso-

cursussen volgen. Zo is het merendeel

Ook in de tertiaire sector zijn we actief,

neelsbezetting - een 14-tal medewer-

van onze arbeiders in staat een elektrisch

zo hebben we LED-verlichting met speciale dimmers geplaatst in een groot vak-

kers, die regelmatig worden aangevuld

verdeelbord te bekabelen. We zijn zeer

met ervaren interimkrachten - slaagt

flexibel georganiseerd, en kunnen, indien

bondsgebouw in Luik, en hebben we ook

SRM Global Technology er als kleine

elektro-technische projecten uitgevoerd

KMO in complexe projecten tot een goed

noodzakelijk, bij wijze van spreken, binnen het uur van de ene activiteit op de

bij enkele afvalverwerkende bedrijven.

einde te brengen. “Als onderneming hebben wij altijd veel geïnvesteerd in polyva-

andere overschakelen”, besluit Roberto

lente medewerkers. Met het oog op die

(Door Philip Declercq)

Inzake camerabewakingssystemen hebben we inmiddels eveneens een grote stap vooruit gezet.”

Manfredi.

polyvalentie laten we hen ook regelmatig www.srmgt.be

SRM GLOBAL TECHNOLOGY & FEDELEC SRM Global Technology werd lid van Fedelec in 2008. „Een bevriende elektro-installateur heeft ons toen overtuigd om lid van Fedelec te worden. Zeker bij de opstart van een bedrijf is het aangewezen om op een degelijke beroepsorganisatie te kunnen terugvallen, voor diverse juridische, sociale of economische materies. Persoonlijk vind ik dat het verenigen van zoveel Het team van Prolenat dat samen met 2 medewerkers van SRM Global Technology de PV-installatie in Casablanca opbouwde. Midden op de foto Gabriel Torzi, een van de 2 medewerkers van het bedrijf uit Alleur. Sylvain Labadia ontbreekt op de foto (foto SRM Global Technology)

mogelijk bedrijven die op het zelfde domein actief zijn, enkel voordelen met zich brengt. Zelf ben ik sinds een drietal jaar bestuurder van de afdeling Fedelec Luik die om en bij de 250 leden telt. Hoe sterker de lokale afdelingen, hoe meer er op het nationale niveau met hun mening moet rekening gehouden worden. Momenteel waait er een nieuwe wind door Fedelec. Die dynamiek moeten we proberen te behouden. Er zijn bovendien heel wat kleinere elektro-installateurs die de werking van onze beroepsfederatie nog niet kennen. Ook hen willen we overtuigen om met ons in zee te gaan”, aldus Roberto

Roberto Manfredi en Joseph Alunni van SRM Global Technology: “Dt jaar merken we een lichte remonte van de PV-sector, waarbij het industriële marktsegment iets beter uit de verf komt dan het residentiële” (foto PDC)

32 | Fedelec magazine

Manfredi.

Verhuur van meetapparatuur Power QualIty analysers

Cable testers

InFrareD Camera’s

› Europa’s grootste verhuurder van testen meetapparatuur › Meer dan 5.000 instrumenten uit voorraad leverbaar › Leverbaar binnen 24 uur › Attractieve prijzen voor elke huurperiode

Dataloggers

InstallatIon testers

FIber InstallatIon tools

› Ready to use, voorzien van de juiste accessoires, handleiding en kalibratie-certificaat

12100394

Livingston.com Livingston Belgium Grote Steenweg 48, B-2550 Kontich, Tel.: +32 (0) 15 286 281, Fax: +32 (0) 15 286 287 infobe@livingston.com, www.livingston.be

12100394 LIV ADV A5 Fedelec BE.indd 1

15-11-12 09:30

Normen voor het bouwen en testen van verdeelinrichtingen voor laagspanning Een belangrijk verschil is dat de nieuwe norm een aantal maatregelen oplegt om warmteontwikkeling in elektrische verdeelborden te beperken.

inds 1 november 2014 zijn de normen NBN EN 61439-1 en NBN EN 61439-2 van kracht. Deze hebben betrekking op de samenstelling van laagspanningsschakel- en verdeelinrichtingen, en vervangen de EN 60439. In dit artikel gaan

we dieper in op de voordelen, maatregelen en verplichtingen die deze nieuwe normen met zich meebrengen.

De NBN EN 61439 haalt een aantal

kasten, railkokersystemen, en installa-

geïsoleerd). Naast de materiaaleisen zijn

onduidelijkheden en grijze zones uit de

ties op publiek toegankelijke plaatsen

voorgaande norm en heeft een duide-

zoals laadpalen, marktpleinen en cam-

er ook uitvoeringseisen waarmee de bordenbouwer/installateur rekening moet

lijke structuur. Zo zijn er nu duidelijke

pings. De verschillende delen leggen

houden. Deze moeten ervoor zorgen

eisen met betrekking tot tempera-

daarbij eenduidige verificatiemetho-

dat de weerstand in verdeelborden zo

tuurstijging en zijn de constructie- en

den op wat betreft de verdeelinrichtin-

beperkt mogelijk blijft.

functievereisten overzichtelijk weerge-

gen, dit via ontwerpregels, berekenin-

geven in afzonderlijke hoofdstukken.

gen en testen/meten.

Enkele voorbeelden van verplichte maatregelen: - de maximale buigradius van kabels res-

De delen 0 en 1 gelden algemeen en bevatten, respectievelijk, de handlei-

Maatregelen tegen

ding voor het specifiëren van verdee-

warmteontwikkeling

linrichtingen en de algemene regels.

Een belangrijk verschil ten opzichte van

De overige 6 delen specifiëren de ver-

de oude norm is dat de NBN EN 61439

eisten voor verdeelinrichtingen in ver-

- overbelasting vermijden door meer-

schillende omgevingen: industrie,

maatregelen oplegt om de warmteontwikkeling in elektrische verdeelborden

huishoudens, werfkasten, voetpad-

te beperken. De norm bevat testen en

sluitklem, tenzij de aansluitklem hierop

simulaties om deze te bepalen. Voor het

voorzien is. In het laatste geval moet het

voorkomen van warmteontwikkeling,

wel om 2 kabels met dezelfde diameter

en dus vermogensverlies, is een goede

pecteren; - twee componenten rechtstreeks verbinden, dus zonder huls- of klemverbinding in de loop van de kabel; dere kabels aan te sluiten op één aan-

gaan;

continuïteit van de bekabeling van groot

- kabels zo goed mogelijk scheiden;

belang. Wat niet wegneemt dat ook vele

- fases gescheiden houden. Geleiders

andere componenten en factoren onnodige verliezen kunnen veroorzaken. De

die een verschillend potentiaal hebben

normen leggen daarom kwaliteitseisen

(bv. nulgeleider t.o.v. andere fasedraden) mogen elkaar niet raken, tenzij de

op aan de fabrikanten van installatiema-

kabel van het type 90 °C is.

terialen. Deze moeten ervoor zorgen dat

De Elektro Lijn Fulltest3 biedt zowel verplichte als niet verplichte testen (foto Euro-Index)

de geproduceerde materialen een zo

Optimaal kabelgebruik

laag mogelijke weerstandsfactor heb-

Aan de hand van een voorbeeld verdui-

ben. Voor kabels geldt eveneens dat ze

delijken we het optimaliseren van de toe-

mechanisch resistent moeten zijn, en

gelaten stroom door een kabel en het

corrosie-, UV- en hittebestendig (goed

beperken van zijn vermogensverlies.

Fedelec magazine | 35

PROJECTen

De berekeningen zijn gebaseerd op de

controles uitgevoerd worden. Een eer-

schillende tests vergelijkbaar met de EN

berekeningswaarden, terug te vinden in

ste groep controles heeft betrekking op

61439-1, maar is van toepassing op elek-

de tabel in Annex H van de nieuwe norm.

de constructie van het verdeelbord: de

trische installaties van machines.

Er wordt bv. een 2,5 mm² koperen kabel

beschermingsgraad tegen stof, water

De Elektro Lijn Fulltest3 biedt zowel ver-

met PVC isolatie in een dichte kabelgoot

en mechanische impact (IP) moet gerespecteerd worden, de lucht- en kruipwe-

plichte als niet verplichte testen. Hij is

gelegd, samen met nog andere belaste geleiders. In deze situatie geeft de tabel

gen moeten conform zijn. Verder moet

faces zoals een aanraakgevoelig kleu-

een maximaal toelaatbare stroom weer

o.m. de basisbescherming tegen elek-

renscherm, intern geheugen, 3 USB-

van 10 A bij een omgevingstemperatuur

trocutie in orde zijn, de aansluitingen soli-

poorten voor aansluiting van een pc, een

van 55 °C (temperatuur in het bord). Om

de, de inbouw correct gebeurd, geschik-

USB-stick, een toetsenbord, een printer

door diezelfde kabel veilig een hogere

te componenten gebruikt worden, enz.

en/of een barcodelezer. Het toestel test

stroom te laten voeren, kan men gebruik

De tweede groep controles slaat op de

maken van deze mogelijkheden:

prestaties van het bord. Zo moet bij bor-

onder meer de continuïteit van de aardingen, isolatieweerstand tot 1.000 V DC,

- ervoor zorgen dat de omgevingstemperatuur lager is. Bij 30 °C mag de

den boven de 250 A de isolatieweerstand

doorslag met een instelbare testspan-

geverifieerd worden door op elk circuit

ning van 250 tot 5.100 V AC, en aardlek-

koperen kabel, rekening houdend met

gedurende 1 seconde een vermogen-

schakelaars met oplopende foutstroom/

de temperatuurcorrectiefactor, een

frequentie weerstandstest uit te voeren

uitschakeltijd. Ook impedantie/kortsluit-

stroom voeren van 16,4 A.

stroom van de foutstroomketen, rest-

- gebruik maken van geleiders met VPE-

met 1.890 V AC. Onder bepaalde voorwaarden zijn uitzonderingen mogelijk.

EPR isolatie die een hogere belasting

De isolatieweerstand van borden onder

stroom, draaiveldrichting, opgenomen

toelaten conform de tabellen in IEC

de 250 A moet met minimum 500 V DC

stroom en werkelijk/schijnbaar vermo-

60364-5-52.

getest worden. De aardingen moeten

gen, kunnen door middel van dit toestel

- ervoor zorgen dat de kabel beter zijn

dan weer gecontroleerd worden met een

worden getest.

warmte kan afvoeren door het aantal

minimale teststroom van 200 mA AC/DC.

(Door Philip Declercq)

kabels in de goot te verminderen, of

Het kan ook nodig zijn om de bedrading

door een geperforeerde goot te gebruiken.

van het bord te controleren en een elektrische werkingstest uit te voeren. De

Een kabel met een grotere diameter

procedure en het aantal tests is afhanke-

gebruiken is eventueel een optie. Maar

lijk van het feit of het bord, bijvoorbeeld,

omwille van te kleine inbouwmaten,

complexe onderlinge vergrendelingen,

niet-compatibele aansluitklemmen en

of opeenvolgende controlemogelijkhe-

andere componenten, of om prijsgerelateerde redenen is dat niet steeds

den bevat. Soms is het zelfs noodzakelijk

mogelijk. Bovendien is er, ook in de bor-

uit te voeren of te herhalen, vooraleer het

denbouw, een aanhoudende trend naar

bord definitief wordt aangesloten.

uitgerust met innovatieve gebruiksinter-

spanning, aanraakspanning, ontlaad-

www.euro-index.be

om deze tests op de plaats van installatie

miniaturisatie waarbij alles zo weinig mogelijk plaats mag innemen. Om tege-

Normconform testinstrument

moet te komen aan deze vraag, ontwik-

In de EN 61439 worden dus duidelijke

kelden kabelfabrikanten al kabels die een

materiaal- en installatietests opgelegd

hogere geleidertemperatuur aankunnen.

aan fabrikanten en bordenbouwers/

Hierdoor kunnen ze met een beperkte

installateurs. Hiermee moeten ze aantonen dat hun product of installatie vol-

diameter toch meer stroom transporteren.

doet aan de norm. Hiervoor biedt EuroIndex onder andere de Fulltest3 aan, een

Installatie-verificatie

compleet instrument voor het uitvoeren

Tijdens of bij het afwerken van de assem-

van tests conform de EN 61439-1 en EN

blage van een bord moeten er bepaalde

60204-1. Deze laatste norm is voor ver-

36 | Fedelec magazine

De Elektro Lijn Fulltest3 installatietester

Nog meer

pluspunten

met de plaatstalen verdeler

xEnergy Basic BP-O

Uitgebreid kastenprogramma met veel plussen De BP-O opbouw wandverdelers zijn onderdeel van een uitgebreid kastenprogramma van xEnergy Basic. xEnergy Basic verdelers zijn beschikbaar als opbouwen inbouw wandverdelers en als staande verdeler. Doordat er veel thermische ruimte beschikbaar is voor elektrische componenten kan er goed voldaan worden aan de EN-IEC 61439. De BP kasten zijn uitermate geschikt voor het toepassen van het Profi+ inbouwsysteem.

BP-O pluspunten: Geaarde kasten met afneembare wanden Installatiegemak door grote inwendige ruimte Grote warmtedissipatie door grote diepte van de kast Beschermingsgraden IP30 en IP54

Bekijk uw mogelijkheden op www.eaton.be

Oplossingen in techniek voor het geheel van de energiedistributie.

Profi+ inbouwsysteem: Profi+ voor het plaatsen van DIN modulaire componenten Profi+ heeft inbouwmodulen voor vermogensautomaten tot 630 A.

www.eaton.be

PROJECTen

De juiste expertise en ervaring in industriële projecten

n de voorbije 15 jaar is de firma Megavolt uit Itterbeek (Dilbeek) uitge-

ject ging bij Megavolt een voorstudie van

groeid van een familiebedrijf tot een KMO die een brede waaier aan

meer dan een jaar vooraf.

gespecialiseerde diensten in de sector aanbiedt. Het bedrijf van Eric

Callebaut realiseert voor de firma Bel Fibres alle elektrotechnische werk-

Voedingskabels met 240 mm

zaamheden op de nieuwe locatie in Saint-Ghislain waar dit papierverwer-

diameter

kend bedrijf straks een geavanceerde mega-installatie opstart.

Deze voorstudie gebeurde in nauw overleg met een lokaal ingenieursbureau. “Zo was onder meer de berekening van de voedingsbekabeling een belangrijk

Tot de brede waaier aan diensten die

Een jaar voorstudie

aspect. De berekening van de voedingskabels - met het oog op piekstromen - is

Megavolt aanbiedt, behoren o.m. alge-

Het papierverwerkend bedrijf Bel Fibres

van cruciaal belang. Er zijn 19 hoofdvoe-

mene elektriciteit, lichtadvies, ventila-

is een bestaande klant van Megavolt.

dingskabels, vervaardigd uit aluminium,

tiesystemen, domotica (KNX), video- en

Een tiental jaar geleden reeds voerde

die vertrekken vanuit de HS-cabine en

parlofonie, alarmsystemen, branddetec-

Megavolt renovatiewerkzaamheden uit

elk 200 meter lang zijn, samen goed voor

tie, camerabewaking en databekabeling.

aan een kleiner gebouw van het bedrijf.

ongeveer 4 kilometer bekabeling. Deze

Het bedrijf telt een 35-tal gespecialiseer-

Ook in Houthalen beschikt Bel Fibres

kabels hebben een diameter van 240

de medewerkers, die worden bijgestaan

over een filiaal, waar Megavolt instond

door een team van projectleiders, com-

voor renovatie- en verbeteringswerken

mm. Een twaalftal zeer zware machines zullen elk rechtstreeks afzonderlijk

merciële coördinatoren, calculators en

aan twee gebouwen waarin zich een

worden gevoed. Deze bekabeling werd

ploegleiders. Het elektro-installatiebe-

HS-cabine en een grote dieselgroep

door Megavolt, in nauwe samenwer-

drijf uit het Vlaams-Brabant legt zich in

bevonden. Beide gebouwen kregen

king met de ruwbouw aannemer voor de

hoofdzaak toe op grote industriële pro-

een volledige elektrotechnische update.

graafwerken, op nauwelijks drie dagen

jecten. Tot de voornaamste sectoren

Een nieuw project betreft de opstart van

geklaard. Als we de ‘gewone’ bekabe-

waarin Megavolt actief is, behoren de

ling nog even buiten beschouwing laten,

retailbranche met grote warenhuiske-

een splinternieuwe papierverwerkingsfabriek, met een totale oppervlakte van

tens zoals o.m. Colruyt en Lidl. Zowel

60.000 m², op een bedrijfsterrein in de

alle ruwbouw werkzaamheden - nog

in Vlaanderen als in Wallonië lopen er

Rue des Roseaux in Saint-Ghislain - bij

projecten. Maar ook speciale renovatie-

Bergen. Industriebouwer van dienst is

voor om en bij de 10 kilometer databekabeling”, aldus Eric Callebaut, zaak-

projecten zoals het Don Bosco-college

Willy Naessens nv. Op deze oppervlakte,

voerder van Megavolt. “Er zijn uiteraard

in Groot-Bijgaarden, en het Kasteel van

die een 30 centimeter dikke beton vloerplaat krijgt, zullen alle activiteiten op de

de wekelijkse werfvergaderingen, maar

Gaasbeek, behoren tot de recente realisaties. Megavolt laat ook de residentiële

diverse bedrijfslocaties rond Bergen

markt niet volledig los, zij het hier in dit

worden gecentraliseerd. De afmetingen

snelle oplossing vragen om de continuïteit van de werf niet in het gevaar te bren-

geval meestal grotere projecten, inclusief

van de fabriek op zich bedragen 200 op

gen, worden onmiddellijk met de betrok-

domoticatoepassingen, betreft.

200 meter. Aan dit industriebouwpro-

ken partijen uitgepraat en opgelost.”

38 | Fedelec magazine

volgt in een latere fase - na uitvoering van

kleinere technische problemen die een

‘Open fabriek’

worden ingericht. Ook hier worden de

Zes elektrische verdeelborden

Enkel aan de straatzijde zal de produc-

elektrotechnische werkzaamheden - van

Op de Bel Fibres-site zullen zes grote

tie-eenheid, door middel van een zware

(data-)bekabeling, over LED-verlichting,

elektrische verdeelborden worden geïn-

betonnen wand, waaraan een aanzienlijk

tot toegangscontrole… - door Megavolt

stalleerd. Zowel in het kantoorgebouw

hellend dak zal worden bevestigd, afge-

uitgevoerd. Het ventilatiesysteem in dit

als in de loods aan de voorzijde van de

scheiden zijn. De voor dit bouwproject

gebouw, een systeem van Soler & Palau,

straat wordt een elektrisch bord voor-

gebruikte materialen zijn in hoofdzaak

zien. Op de verwerkingssite zelf zijn er

metaal en beton. In deze open fabriek

werd eveneens door Megavolt geïnstalleerd. Eens de volledige bedrijfssite met

zullen heel wat zware machines, zoals bv.

draad en een elektronische toegangs-

waaronder een zeer krachtig bord voor

balenpersen, operationeel zijn. De keuze voor robuuste materialen is uiteraard

poort zal omheind zijn, zal worden voor-

de sprinklerinstallatie. Aan de onderzijde van de metalen dakconstructie zul-

zien in camerabewaking.

nog vier elektrische borden gepland,

ingegeven door de aard van de bedrijfsactiviteiten, en door het zware materieel dat hierbij wordt ingezet. Het risico op schade aan de installaties, berokkend hetzij door eigen medewerkers, hetzij door klanten-bezoekers, is dan ook niet gering. HS-cabine 2500 kVA Naast de voedingskabels installeerde Megavolt op de site in Saint-Ghislain inmiddels ook een hoogspanningscabine van 2500 kVA. Deze is ondergebracht in een technische cabine waarin ook het laagspanningsgedeelte en de ruimte voor de tellers zich bevinden. In de eerste, inmiddels afgewerkte, fase was Megavolt met een zestal medewerkers gedurende een week op de werf actief. In de tweede fase die na het bouwverlof werd aangevat, zal wellicht met een grotere bezetting gewerkt, vermits de opleverdatum - eind oktober 2015 - dichterbij komt. Kantoorgebouw en loods Links van de ‘open fabriek’ bevinden zich nog 2 kleinere gebouwen. Aan de straatzijde betreft het een loods-atelierruimte waar onder meer hijswerktuigen en ander rollend materieel zal worden ondergebracht. Achter dit gebouw werd nog een tweede kantoorgebouw van 400 m² opgetrokken. In dit twee bouwlagen tellend pand zullen kantoren, vergaderruimtes, een refter en sanitaire ruimtes

Enkel aan de straatzijde zal de ‘open fabriek’, door middel van een zware betonnen wand, waaraan een aanzienlijk hellend dak wordt bevestigd, afgescheiden zijn.

Fedelec magazine | 39

PROJECTen

len enkele honderden sprinklers worden

Vlakke structuur

boekje van Megavolt alvast goed gevuld.

bevestigd. In gewone omstandigheden

Eric Callebaut geeft meer uitleg bij de

“We zijn quasi continu op een Colruyt-

zijn deze leidingen gevuld met lucht,

vlakke structuur van Megavolt. “Ikzelf heb

werf, ergens te lande, aan de slag. Maar

onder hoge druk. Zodra er zich een brandalarm voordoet, verdwijnt de druk en

rechtstreekse lijnen met de twee werfleiders, de twee administratieve medewer-

er staan ook nog enkele kleinschaligere

wordt er water in de leidingen gepompt.

kers en ons commerciële aanspreek-

projecten op stapel”, besluit de zaakvoerder van Megavolt.

In het kader van de voorschriften voor

persoon. “De twee werfleiders starten

(Door Philip Declercq)

brandbeveiliging diende op het bedrijfsterrein een waterbuffersysteem van

elk hun eigen werven op en volgen deze

150.000 liter te worden voorzien.

bestaat ons team uit een twaalftal ploegen - telkens bestaande uit een ervaren

Scoren op meerdere vlakken

elektricien en een hulpelektricien - die

“Met dit megaproject scoort bouwheer

op meerdere werven aan de slag zijn. Bij

Bel Fibres op diverse vlakken”, aldus

grote werven, zoals deze Belfibres-werf

Eric Callebaut van Megavolt. “Het bedrijf

bijvoorbeeld, worden vaak twee of drie

genereert niet enkel meer productiecapaciteit, het productieproces op zich

ploegen tegelijkertijd ingezet. De sterkte

verder op tijdens de uitvoering. Verder

zal ook in aanzienlijke mate geautoma-

van ons team is de goede mix van ervaren medewerkers en goed opgeleide,

tiseerd verlopen. Tevens zal er op het

jongere talenten.” Hoe ziet Eric Callebaut

bedrijfsterrein meer manoeuvreerruimte

de toekomst van ondernemingen, actief

zijn voor vrachtwagens, bulldozers etc.

in de elektro-installatiesector, over een

Ook naar doorlooptijden zal het bedrijf een goede zaak doen, vermits er heel wat

periode van 5 of 10 jaar? “Wellicht zullen kleinere bedrijven zich eerder speci-

meer transportbanden zullen zijn om de

aliseren in de richting van de residentiële

persen te voeden.”

markt, andere zullen zich eerder op het

www.megavolt.be

domotica-segment toeleggen. Er zullen De ene branche is de andere niet

ook altijd ondernemingen zijn die vooral

“Dit project rond een papierverwerkingsinstallatie vraagt van onze kant een totaal

toespitsen op industriële projecten, of op

andere voorbereiding en voorstudie dan

in functie van de ervaring en de expertise

pakweg een project voor een speler uit

die het bedrijf in kwestie in huis heeft.”

de retailbranche”, aldus Eric Callebaut.

Voor de volgende maanden is het order-

appartementenbouw. Dit alles uiteraard De hoofdvoedingskabels hebben een diameter van 240 mm

“Colruyt bijvoorbeeld beschikt over een eigen uitgebreide bouwafdeling en dito ingenieursbureau, die de volledige voorstudie van elk bouwproject

MEGAVOLT & FEDELEC

van de warenhuisketen voor hun reke-

juni 2000. “Zeker als je als elektro-installatiebedrijf op een bepaalde schaalgroot-

ning nemen. In die gevallen voeren wij de

te actief bent, zijn er enkel voordelen verbonden aan het Fedelec-lidmaatschap.

werkzaamheden uit in overeenstemming

Maar in feite is dat evengoed voor kleinere installatiebedrijven het geval. Of het nu

met hun plannen en berekeningen. Bij dit

gaat om personeelsaangelegenheden, de zich snel opvolgende wijzigingen in de

project van Bel Fibres doet elke betrokken bouwpartner de voorstudie wat zijn

wetgeving in onze branche, of de eventuele solvabiliteit van bepaalde onderaannemingsbedrijven, er is altijd een toegevoegde waarde voor het bedrijf dat zich

specialisatie betreft. Hier staan wij dus

aansluit.” Eric Callebaut is sinds begin dit jaar actief als bestuurslid van de afdeling

zelf - in bepaalde gevallen eventueel via

Fedelec. “Door het bijwonen van bestuursvergaderingen blijft er soms te weinig tijd

een externe partner - in voor het berekenen van alle elektrotechnisch gerelateer-

over om zelf technisch georiënteerde seminaries en info-avonden bij te wonen”,

de materies.”

40 | Fedelec magazine

De firma Megavolt, in 2000 opgericht door Eric Callebaut, is lid van Fedelec sinds

aldus de zaakvoerder van Megavolt. (PDC)

Zorgeloos installeren. Daarover gaat het. Van een simpele switch tot een complexe congres-, audio- of videoinstallatie. U staat er als installateur niet alleen voor. Omdat we – net als u - gepassioneerd zijn door audiovisuele technieken. Geef ons een seintje of kom even langs. Onze technici en ingenieurs helpen u graag verder en doen er alles aan zodat u kan scoren bij uw klant.

Gent Brussel Antwerpen

09 381 86 40 02 767 31 05 03 771 10 01

info@playbiz.be www.playbiz.be

Febelec_FEB15.indd 2

3/02/15 20:31

BEZOEK ONS OP CLIMATECHNO STAND 075 EN MAAK KANS OP EEN GRATIS INRICHTING T.W.V. € 4.000 EX. BTW

SCHUIFLADEN

OPBERGVAKKEN

BELASTBAAR TOT 90 KG

BELASTBAAR TOT 120 KG

GRATIS TEL. 0800 857 59 Vilvoorde · Sint-Eloois-Vijve · Tessenderlo · info@sortimo.be

LEGBORDEN

BELASTBAAR TOT 120 KG

projecten

Schrack Design plant verdeelkast eenvoudig en correct

lannen maken voor verdeelkasten behoort tot de dagdagelijkse bezigheden van de elektro-installateur. De nieuwe norm EN61439 - waaraan elke nieuwe en aangepaste elektrische verdeelkast moet voldoen - heeft dit plannen niet vereenvoudigd. Met Schrack Design heeft Schrack Technik bvba hiervoor een handige software-

tool ontwikkeld. Hiermee kan, voor de controle van de warmteberekening van de verdeelkast volgens IEC60890, aan de nieuwe norm worden voldaan. De software laat ook toe het project te documenteren aan de hand van de Schrack Technik artikel database van meer dan 10.000 producten.

aliseerd in hoog kwalitatief elektrisch

Infosessies met Fedelec Sinds november 2014 is de nieuwe norm

materieel en is in hoofdzaak op de

EN61439 in voege en behoren keurin-

Belgische markt actief, met ook klan-

gen van verdeelkasten volgens deze

Nieuw marktsegment aanboren

ten in Nederland en Luxemburg. In de

norm door de erkende instanties tot de

De Schrack Design software is vrij down-

vestiging in Sint-Denijs-Westrem (Gent)

mogelijkheden. “Niet enkel onze nieuwe

loadbaar van de website van het bedrijf.

werken een 18-tal medewerkers. “Er

software maar alle componenten die we

Elke installateur die zich bij Schrack

was een duidelijke vraag naar gebruiksvriendelijke software vanuit installatiebe-

onze klanten aanbieden, zijn normcon-

Technik registreert, kan deze kosteloos

form. Met Schrack Design mikken we

installeren. Hij of zij ontvangt een log-in

drijven die zich geen dure CAD-software

vooral op kleine en middelgrote instal-

en kan meteen aan de slag. “In de meer

kunnen aanschaffen. Ons originele opzet

latiebedrijven die niet over een eigen

dan 20 jaar dat Schrack Technik op de

was om gebruiksvriendelijke teken- en

studiedienst, uitgerust met een CAD-

Belgische markt actief is, richtte het

berekeningssoftware te ontwikkelen

programma, beschikken. Deze nieuwe

bedrijf zich vooral op de (middel)grote

voor eenvoudige schakelkasten, zonder

productontwikkeling wordt gelanceerd

meer. Maar toen ook de nieuwe norm

op verschillende manieren: via infoses-

installatiebedrijven. Nu is het de bedoeling om een breder doelpubliek aan te

EN61439 in voege trad, leek het ons

sies in samenwerking met Fedelec, via

spreken. Niet enkel ondernemingen in

raadzamer om meteen ook het aspect

roadshows bij klanten of op centrale

de projectbusiness dus, maar ook klein-

warmteberekening mee in het ontwikkelprogramma mee te nemen. Vandaar

locaties, en uiteraard ook via onze web-

schalige bedrijven. Ook het marktseg-

site. Wat de infosessies betreft, beper-

ment van de zelfstandige elektricien - die

dat de studie- en voorbereidingsperio-

ken we het aantal deelnemers telkens

bijvoorbeeld met 2 of 3 arbeiders werkt

de voor het lanceren van onze Schrack

tot een 30-tal personen om een goede

- willen we vlotter kunnen bereiken en

Design software uiteindelijk een tweetal

interactie te verzekeren. Elke deelne-

jaar in beslag heeft genomen. Hiervoor

mer moet de Schrack Design software

bedienen. Meestal zijn deze zaakvoerders tijdens de week zelf ook op de werf

werden van elk Schrack Technik-artikel

reeds gedownload hebben op zijn lap-

aan de slag. Enkel ’s avonds of in het

de warmteverliezen berekend en ingevoerd. Het bijzondere aan deze software

top, zodat we probleemloos online kun-

weekend kunnen ze zich toeleggen op

nen gaan, alle zoekfuncties operationeel

is dat ze dit ook kan berekenen voor pro-

zijn, enz. De software is bijzonder goed

studiewerk, software voor warmte berekening, etc.”, besluit Marc Steenssens.

ducten van andere fabrikanten, mits het

geschikt voor bv. een complete Schrack

ingeven van de juiste afmetingen. Andere

Technik verdeelkast van 250 A, die ook

Functies

dergelijke softwareprogramma’s op de

componenten (sturingen, domotica…)

De Schrack Design software telt 8 func-

markt beperken zich tot producten van

van andere makelij bevat. Ook voor

tionaliteiten die we hier even kort overlo-

eigen makelij”, aldus zaakvoerder Marc

kleine verdeelkasten waar zeer com-

pen.

Steenssens.

pact moet gewerkt worden, biedt het

- Producten selecteren:

SCHRACK Technik bvba is gespeci-

42 | Fedelec magazine

een geschikte oplossing”, aldus Marc Steenssens.

de artikel database bevat meer dan 10.000 producten voor verdeelkasten. Begin met een kast, voeg alle andere onderdelen vanuit de artikel database, ‘favorieten’ of eigen artikelen toe. In de onderdelenlijst kan men de hoeveelheden aanpassen. - Onderdeellijst aanmaken: plan één of meerdere verdeelkasten. Met enkele klikken kan men artikelen toevoegen, vervangen, hoeveelheden wijzigen, en ook vooraf geconfigureerde verdeelkasten gebruiken. - Vooraanzicht verdeelkast opmaken: sleep de symbolen van de artikelen in het tekenvenster met de kast. Plaats de individuele producten en plan het vooraanzicht van de elektrische verdeelkast. - Eendraadsschema opmaken: maak een ééndraads- of meerdraadsschema van de verdeelkast en sleep de pictogrammen van de artikelen in het tekenvenster. Diverse extra functies maken professionele schema’s mogelijk. Uitgangen kunnen eenvoudig worden voltooid of tekst toegevoegd. - Warmteberekening uitvoeren:

Identificatie en bijbehorende documentatie van elk bord

klik op "warmte berekening" en controleer of het plan conform de norm is, of er componenten moeten worden aangepast. Ook de omgevingstemperatuur en het type plaatsing kunnen worden aangepast. Zo checkt men of het verdeelbord veilig is. - EN61439 Rapport afdrukken: met 2 klikken kan men het rapport IEC TR 60890 afdrukken. In de documenten van de klant vindt men vooraanzicht, schakelschema, onderdelenlijst en de IEC 890 + A1 controle terug. Een plaquette voor de verdeelkast is beschikbaar. - Exporteren en opslaan: de documentatie van de verdeelkast moet bijgehouden worden voor een periode van 10 jaar om aan de wetgeving te voldoen. Met een paar muisklikken kan men een stukkenlijst maken en de documentatie opslaan of exporteren. - Verdeelkast bestellen: zodra de verdeelkast conform en klaar is, kan men alle Schrack producten bestellen in de online shop. Door te klikken op de winkelwagen wordt een stukkenlijst aangemaakt die men kan terugvinden in zijn Schrack account.

Eenvoudig uittekenen van een één- of meerdraadsschema

Verantwoordelijkheid verschuift Het klassieke, terugkerende probleem is dat een verdeelkast - enkele jaren na de installatie - vaak reeds enkele wijzigingen heeft ondergaan. “De nieuwe norm EN61439 schrijft voor dat de laatste persoon die aan de verdeelkast een wijziging heeft aangebracht, verantwoordelijk is voor de gehele installatie. Bij elke wijziging moet via de software een nieuwe berekening worden gemaakt, aan de hand van de unieke code die op elk document verschijnt. Met de nieuwe norm verschuift de verantwoordelijkheid voor de elektrische installatie van de fabrikant-bordenbouwer in de richting van het installatiebedrijf”, besluit Gert-Jan Lauwerys, verantwoordelijke Product Management & Schrack Design België. ( Door Philip Declercq) www.schrack.be

Berekening van temperatuursstijging en warmteverliezen

Fedelec magazine | 43

events

Safety first op Elektro Event 2015

russel, 3 juni 2015. Volta, kruispunt van elektrotechniek, heeft vorige week donderdag 28 mei haar 2e succesvolle Elektro Event georganiseerd. Ongeveer 150 leerkrach-

ten uit het elektrotechnisch onderwijs kwamen hiervoor samen in Brussel.

Het Elektro Event stond dit jaar helemaal in het teken van de veiligheid. Wie dat wou kon zijn kennis over de veiligheidsvoorschriften opfrissen. ’s Namiddags was er de mogelijkheid om het Veiligheid voor operationeel Leidinggevenden-examen af te leggen. Het slaagpercentage bedroeg 86%, een groot succes. Peter Claeys, directeur Volta: ”De aanwezigheid van zoveel leerkrachten bewijst dat er nood is aan dit soort bijscholingen. Het bewijst ook dat zowel de sector als het onderwijs samen werk willen maken van een kwalitatief en up-to-date opleidingsprogramma voor de leerlingen elektriciteit.” De leerkrachten kregen ook de mogelijkheid om deel te nemen aan een beurs waarop 3M, ARCOP, FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, Honeywell en Prebes aanwezig waren. Dit traject leidde hen doorheen de verschillende aspecten van veiligheid. Over Volta Safety first in de klas

VOLTA is dé koepelorganisatie waar 3 dienstverle-

Tijdens het Elektro Event werd ook de nieuwe publicatie Safety first voorgesteld: een handige en leerrijke bundel met de belangrijkste veiligheidsbepa-

nende organisaties uit de elektrotechnische sec-

lingen voor wie werkt in en studeert over elektrotechniek. Onmisbaar dus

tuur om zo een optimale dienstverlening te kunnen

voor wie jongeren veilig wil leren werken. Vanaf volgend schooljaar is Safety

aanbieden. Vormelek, Tecnolec en FBZ worden

first (met bijbehorende inspiratiebundels voor leerkrachten) gratis beschik-

bestuurd door de sociale partners van de elek-

baar in de online shop www.stroomopwaarts.be.

trotechnische sector. Daarin zijn zowel de werk-

Voor meer informatie over Volta en haar activiteiten surft u naar www.volta-

geversfederaties van de elektrotechnische sector

org.be.

(Eloya, Fedelec, FEE & Nelectra) als de werkne-

tor hun krachten bundelen in één organisatiestruc-

mersorganisaties (ABVV-metaal, ACV-CSC Metea Voor bijkomende informatie:

& MWB-FGTB) vertegenwoordigd.

Christ’l Sprengers Dossierbeheerder communicatie & events Volta christl.sprengers@volta-org.be 02/431.05.89

44 | Fedelec magazine

www.volta-org.be

Elektro Corbeels viert 70 jaar

oen grootvader Rene Corbeels in mei 1945 in Kessel- Lo een eenmanszaak voor “auto-moto-elektriek” oprichtte had hij wellicht nooit kunnen denken dat die in het begin van de 21ste eeuw zou uitgroeien tot een uit de kluiten gewassen kmo met ruim 30 werknemers. De passie van grootvader Rene voor motocross lag aan de

basis van zijn initiatief, vandaar de wat eigenaardige combinatie, maar het is vooral zoon Julien die in de zestiger jaren meer en meer de focus legt op elektriciteit en ook de activiteiten uitbreidt van de particuliere naar de openbare sector.

Als hij in 1968 de zaak overneemt, is die

ren met grote ramen en veel lichtinval,

jecten. Maar ze hebben er zich door-

gegroeid tot een personeelsbestand van

een atelier, opslagruimtes, een vergader-

heen gewerkt zonder grote gevolgen.

ca. 12 medewerkers. Er wordt een pand

zaal… De installatieploegen zijn op de

Als bedreiging voor de toekomst ziet

gekocht aan de Vaartkom en enkele

werven, daar is momenteel de bedrijvig-

Fanny vooral de sociale dumping op

jaren later komt ook kleindochter Fanny

heid. Electro Corbeels is gespecialiseerd

Europees niveau, waarbij via omzeiling

Corbeels het team versterken. Zij neemt

in alle takken van de elektrotechnische

van onze sociale wetgeving oneerlijke

aanvankelijk vooral de administratie voor

installaties en stelt een dertigtal arbei-

concurrentie wordt gevoerd. En ze ziet

haar rekening en later ook de technische

ders en zeven bedienden tewerk. Zeker

ook met enige ongerustheid hoe bij grote

opvolging. De eenmanszaak wordt in

85% van de opdrachten worden gere-

aanbestedingsprojecten meer en meer

1990 omgevormd tot een nv en Fanny

aliseerd voor bedrijven en openbare

Corbeels wordt in 1996 benoemd tot

besturen. Recente projecten waren bij-

één centrale aannemer wordt aangesteld voor alle aspecten van het project,

bijkomend gedelegeerd bestuurder. In

voorbeeld het ondergrondse parkeerge-

waardoor ze in de rol van subcontrac-

1999 wordt omwille van de technische

bouw op Gasthuisberg UZ Leuven en de

tor geduwd worden. Zo verliezen ze het

knowhow een bordenbouwer overgenomen en krijgt het bedrijf een nieuwe

concertzaal Het Depot. Maar naast deze

rechtstreekse contact met de opdracht-

grote projecten werkt Electro Corbeels

gever, wat soms problemen kan mee-

boost. lnmiddels is Fanny de enige aan-

ook voor particulieren in nieuwbouw en

brengen op het vlak van communicatie.

deelhouder van de firma. De groei gaat

renovatie. De nieuwste toepassingen

onvermoeid verder en in 2005 wordt een

voor parlofonie, videofonie, domotica,

Een familiale kmo, thuis in Vlaams-

groot pand in Holsbeek aangekocht.

camerabewaking en dergelijke meer

Brabant Fanny Corbeels is fier op wat

Stilaan komt nu ook de vierde generatie

kennen voor hen geen geheimen. "Dit is

er de voorbije decennia met het bedrijf

aanzetten met Dave en Ellen Coenen in

de continue innovatie waarin we ons

is gerealiseerd. Vaak in niet eenvoudige

de onderneming. Continuïteit lijkt verzekerd.

bewegen," verklaart Fanny" en waarbij we voortdurend de vinger aan de

economische omstandigheden. "lk heb

pols moeten houden. Zo raakt domo-

jaar continu in een crisissfeer gewerkt

Constante innovatie

tica nu stilaan ingeburgerd, maar staan

hebben. Maar dat zal wel typisch zijn

Het is dan ook een fiere en zelfverze-

de ontwikkelingen met allerlei vormen

voor elke ·ondernemer die een kleine

kerde Fanny Corbeels die ons rondleidt

van smart grids voor de deur." De (voor-

in het grote pand aan de Leuvensebaan

bije?) crisis hebben ze enkel gevoeld

familiale kmo succesvol wil laten groeien". Electro Corbeels is vooral actief in

in Holsbeek. We komen in ruime kanto-

door de druk op de prijzen bij grote pro-

Vlaams-Brabant, waar ze toonaange-

soms het gevoel dat we voorbije dertig

vend zijn op hun niveau. Ze werden ook al twee keer bekroond met de “Trends Gazellen Award” als sterk groeiende kmo in Vlaamg-Brabant. In 2015 wordt het zeventigjarig bestaan gevierd met op 6 juni een uitbundig feest voor personeel, klanten en vaste relaties in de Jos Theys Boerderij. Ongetwijfeld de eerste stap naar een verdere succesvolle groei. www.corbeels.be

Fedelec magazine | 45

events

Slimme technologiebeurs biedt opportuniteiten

an 19 tot en met 21 mei ging in Paleis 3 van Brussels Expo de tweejaarlijkse professionele beurs van Cebeo door. Elektrotechnische installateurs konden er kennis maken met de nieuwste ontwik-

“Daar waar de installateur vroeger enkel producten installeerde, wordt van hem steeds meer een geïntegreerde, intelligente oplossing verwacht”

kelingen op het vlak van installatiemateriaal, verlichting, Home & Building Automation, datacom, Industriële automatisering, kabel, HVAC, regenera-

diensten uit handen te nemen kan hij ten

tieve energiesystemen, consumer electro en tools.

volle op zijn core business focussen”, aldus nog Dewulf. Sinds de overname van de activiteiten van Vanas Beyond

Deze editie van Cebeo Technologie

ook tonen dat we een volwaardige ser-

Tools uit Kruibeke, werd het Cebeo-

stond voor innovatieve producten en

viceorganisatie ter beschikking van onze

productassortiment nog uitgebreid met

oplossingen van meer dan 150 fabrikan-

klanten zijn.” Deze keer is het thema

professionele handgereedschappen,

ten, verspreid over een beursvloer van

‘Smart Solutions, Approved by Cebeo’.

machines en hef- en hijswerktuigen.

11.000 m². Zowel innovaties voor toepas-

Smart Solutions slaat op de verschillende

singen in de residentiële sector, de tertiai-

innovaties die de fabrikanten in het kader

Bron voor inspiratie en informatie

re sector als de industriële sector werden

van slimme installaties voorstellen. In elke

Carl Malfait, Marketing & Communication

er voorgesteld. Alle producten en oplos-

technische oplossing zit er vandaag een

Manager van Cebeo: “Dit jaar zijn er 152

singen die de bezoeker op de beursvloer

vorm van intelligentie. Van verlichting met

te zien kreeg, waren Approved by Cebeo,

fabrikanten die hun innovaties voorstellen op onze technologiebeurs. Voor de

wat impliceert dat kwaliteit in al zijn

daglichtsturing in een residentiële installatie tot Industrial Automation. De evolu-

aspecten de rode draad is. Daarnaast

tie naar smart heeft belangrijke gevolgen

bedoeld als bron voor inspiratie en infor-

kwamen ook de diensten en de technische ondersteuning van de Waregemse

voor de elektro-professional. Daar waar

matie. Op de eerste twee dagen samen

hij vroeger enkel de producten instal-

mochten we om en bij de 3.000 bezoe-

distributeur in elektrotechnisch materiaal

leerde, wordt nu steeds meer een geïnte-

kers verwelkomen. Normaliter ronden we

om tot een optimaal resultaat te komen,

greerde, intelligente oplossing verwacht.

vandaag de kaap van 5.000 bezoekers.”

uitgebreid aan bod. De beurs was uitsluitend toegankelijk voor professionelen uit

Voor heel wat professionals is dit een

(Door Philip Declercq)

nieuw gegeven.”

de sector. Er kon elke dag genetwerkt worden tot 22 uur.

www.cebeo.be

‘Approved by’ De distributeur in elektrotechnisch

Evenement met strategische (meer) waarde

materiaal trekt volop de kaart van slimme samenwerking met de installateur.

“We organiseren Cebeo Technologie

“Naast kwaliteit op het vlak van pro-

tweejaarlijks omdat dit evenement inmiddels een belangrijke strategische (meer)

ducten en oplossingen ondersteunen

waarde heeft”, aldus CEO Alexander

en bieden we sterke e-business oplos-

Dewulf. “Onze rol is meer dan deze van

singen aan. Op onze centrale stand

een distributeur. We creëren opportuniteiten voor zowel onze klanten als onze

stellen we deze nieuwe ontwikkelingen

leveranciers. Met dit forum kunnen we

Campus’ voor. Door de installateur deze

46 | Fedelec magazine

installateurs is deze professionele beurs

we hem ook met logistiek maatwerk,

en ons opleidingsprogramma ‘Cebeo

PRODUCtspot

FLEXIDOME IP panoramische camera’s van Bosch - Mis niets met een overzicht van 360 graden in een enkel beeld • Hoogste beeldkwaliteit binnen het

tot zes verschillende waarnemingsmodi

gebied van panoramische videobewa-

selecteren. De FLEXIDOME IP panoramic 7000 MP heeft een uitgebreide inge-

king • Volledig overzicht van 180 of 360 graden zonder blinde hoeken • Aanmerkelijk verminderde belasting van netwerk en opslagcapaciteit • Uitgebreide ingebouwde video-analyse om automatisch alarmfuncties te

hetzelfde moment kunnen worden bekeken - en dat allemaal in hoge resolutie. Hierdoor kunnen de beelden gemakke-

bouwde videoanalysefunctie om te ver-

lijker worden beheerd zonder dat het vol-

zekeren dat de gebruikers ervan worden

ledige beeld uit het oog wordt verloren.

gewaarschuwd wanneer het nodig is en dat de relevante informatie op de meest

Ingebouwde Intelligente

doeltreffende manier wordt doorgespeeld, zowel live als in retrospect.

Videoanalyse om zintuiglijk vermogen en structuur toe te voegen

activeren en op een intelligente manier Verminderde belasting van netwerk

De FLEXIDOME IP panoramic 7000 MP

en opslagcapaciteit

heeft Intelligente Videoanalyse (IVA) van

De innovatieve technologieën in deze

Bosch. Het activeert het alarm wanneer

FLEXIDOME IP panoramic camera’s

het nodig is en helpt bij het opzoeken van belangrijke gebeurtenissen uit uren video

Bosch introduceert met hun panorami-

helpen om de beeldkwaliteit te verbeteren en de kosten voor videobewaking

sche camera’s FLEXIDOME IP de hoog-

te drukken. Het ingebouwde Intelligent

verrijkt videobewakingsapparatuur door

ste beeldkwaliteit binnen het gebied van

Dynamic Noise Reduction (Intelligente

zintuiglijk vermogen en structuur toe te

panoramische videobewakingsappara-

voegen aan videomateriaal met behulp

tuur. De binnencamera FLEXIDOME IP

dynamische ruisonderdrukking) vermindert de bitsnelheid met tot wel 50

panoramic 7000 MP biedt een overzicht

procent, en daardoor dalen de opslag-

zoekfuncties moeiteloos kunnen worden

van 180 of 360 graden van een bepaald

kosten en netwerkbelasting. Gezien het

uitgevoerd.

gebied met een sensorresolutie van

overtollige geluid wordt gereduceerd aan

twaalf megapixels, 30 frames per seconde en een visooglens. De FLEXIDOME IP

de bron bij het vastleggen van de beel-

Onopvallende panoramische

den, heeft de lagere bitsnelheid geen

camera’s die gemaakt zijn voor een

panoramic 5000 MP voor binnen- en bui-

negatieve invloed op de videokwaliteit.

eenvoudige installatie

tengebruik heeft de kleinste 360-graden-

Mogelijke verstoringen door tegenlicht

Alle panoramische camera’s van Bosch

koepel op de markt en heeft een sensor-

worden geëlimineerd door het unieke

zijn ontworpen voor een bijzonder

resolutie van vijf megapixels, 15 frames

ingebouwde Intelligent Auto Exposure

gemakkelijke installatie. De FLEXIDOME

per seconde en een visooglens. Beide

van Bosch. De FLEXIDOME IP panoramic 7000 MP biedt een volledig over-

IP panoramic 7000 MP bijvoorbeeld

gewenste objecten te traceren • Onopvallende panoramische camera’s die ontworpen zijn voor een eenvoudige installatie

cameramodellen verzekeren een volledig

in een aantal seconden. IVA-technologie

van metadata, waardoor forensische

overzicht in een enkel beeld zonder blinde hoeken en een eenvoudige vastleg-

zicht van een gebied, maar de gebrui-

heeft een uniek draai-click-installatiemechanisme, waardoor de installatietijd

kers kunnen tegelijkertijd inzoomen en

aanzienlijk korter wordt. Omwille van zijn

ging van bewegende objecten. Het is een

bepaalde belangrijke zones selecteren.

uitmuntend en innovatief ontwerp heeft

aanmerkelijke verbetering voor de wereld

De detailopnames worden overgedragen

de FLEXIDOME IP panoramic 7000 MP

van videobewaking. Met de software

via aparte streams, waardoor zowel het

een Red Dot Award ontvangen: Product

Video Security Client kan de gebruiker

volledige beeld als de detailopname op

Design 2015.

Fedelec magazine | 47

Product News

Gamma uitgebreid BTicino, de toonaangevende fabrikant van laagspanningstoepassingen voor de residentiĂŤle markt, heeft het LivingLight gamma uitgebreid met een volledig apparaat. Het bestaat uit de modulehouder, het mechanisme, en de toets of sierplaat. Alles kan besteld worden met dezelfde referentie, en de installateur wint tijd bij de montage omdat alles is ineengeklikt. BTicino heeft 13 basisreferenties met spanklauwbevestiging en evenveel met schroefbevestiging. Deze 26 referenties zijn beschikbaar in wit en kunnen in standaard Belgische inbouwdozen gemonteerd worden. www.bticino.be

Legrand stelt IK-3 vloerdoos voor De nieuwe IK-3 vloerdoos H50mm bij Legrand is een oplossing voor flexibel kabelbeheer. Troeven zijn onder meer de mogelijkheid om het schakelmateriaal (Mosaic) verticaal te positioneren (2 x 8 modules) en een makkelijk te scheiden kabeluitvoer. Verder is de IK-3 vloerdoos H50mm in de hoogte verstelbaar (50 & 70 mm). Het deksel is uitneembaar en eenvoudig te openen met behulp van een handvat. De vloerdoos in grijs (RAL 7031) is geschikt voor renovatie en bij de installatie van een technische vloer. Ze is esthetisch te combineren met diverse vloerbedekkingen, van tapijt tot vinyl. www.legrand.be

Energie besparen met LED verlichting Door over te schakelen op LED verlichting kon de firma Taskin Logistics de energiekosten met ongeveer 64% doen dalen. Het ging om het Lichtprofs systeem van Trilux, dat omvat niet alleen de LED verlichting, maar ook het beheer ervan. Nadat de vier logistieke hallen van Taskin Logistics ermee waren uitgerust, ging het werk vlotter, en verbeterde het comfort van de medewerkers. Volgens bedrijfsleider Selcuk Taskin is een te zwakke verlichting in de gangen of opslagruimtes een bron van risico, en leidt het tot fouten. Trilux Lichtprofs verdient zichzelf terug in naar schatting 2,5 jaar. Taskin Logistics had hallen tot 7 m hoog, waarvoor Trilux de E-line serie LEDs heeft ingezet. www.trilux.com

48 | Fedelec magazine

PRODUCT NEWS

Compacte infraroodcamera De nieuwe THT45 thermische camera van Euro-Index is in de eerste plaats compact en licht. Dit veelzijdige toestel is ideaal voor de inspectie van elektrische, mechanische, HVAC of PV-installaties. De THT45 heeft een thermische resolutie van 80x80 pixels, een meetbereik van -20°C tot +350°C en een beeldfrequentie van 50 Hz. Op het infraroodbeeld

Oplossing voor tijdelijke werfbekabeling

kan ook het beeld in zichtbaar licht worden geprojecteerd (PIP Fusion). Foto's kunnen opgeslagen worden in JPEG en video's in MPEG4, door

Om stroomonderbrekingen te beperken, heeft

middel van een MicroSD

Nexans een handige oplossing: tijdelijke kabelaan-

kaart. De camera heeft

sluitingen voor een hoogspanningsnet. Deze maat-

een 2,8" kleurenscherm

werkkabels zijn snel aan te sluiten, bijvoorbeeld bij

en menubediening. Er

herstelwerken aan bovengrondse leidingen of bij

is ook een voorgeprogrammeerde tabel met

transformatorcabines bij het omzetten van een net-

emissiefactoren

van

spanningskabels, met samengeslagen kopergelei-

courante materialen, een

ders met een sectie van 150 mm2 of 300 mm2. Ze zijn

herlaadbare Li-Ion accu,

verkrijgbaar voor spanningen van 110, 132, 150 of

een geïntegreerde laseraanduiding en een LED

230 kV, in lengtes van 50 tot 500 m. De stroom kan tot

scherm.

werk. Qua ontwerp lijken de werfkabels op hoog-

750 A gaan. Door parallelmontage kan men de capaciteit verdubbelen. Dankzij de soepele uiteinden in elastomeer zijn ze gemakkelijk te hanteren.

www.euro-index.be www.nexans.be

Berker by Hager Het materiaal Berker by Hager onderscheidt zich door een onberispelijke productie en steeds evoluerende reeksen. Nieuwe innovatieve afwerkingen verrijken regelmatig het aanbod van de voorgestelde apparatuur: natuurlijke leisteen, beton, eik, leer en acryl zijn enkele materialen die onlangs toegevoegd werden aan het gamma van afwerkingen. De afdeling Berker Manufactuur maakt het mogelijk om alle producten van de verschillende schakelaarprogramma’s te personaliseren. Deze kunnen voorzien worden van speciale markeringen (belettering, symbolen), speciale oppervlakbehandelingen krijgen of vervaardigd worden in hoogwaardig materiaal…. Het resultaat: een slimme mix van hightech en handwerk die een exclusief karakter verlenen aan realisaties. Hager werkt regelmatig samen met architecten en designers voor projecten waar zeer specifieke behoeften aan te pas komen. www.hager.be

Fedelec magazine | 49

Product News

EPB-eisen verlichting: grotere vermogens met tweekanaalssensor Dankzij de nieuwe tweekanaalssensor van Niko met een capaciteit van 10 ampère kan men nu lichtpunten vervangen bij renovatie, of zelfs verplaatsen naar een andere kamer, en toch de grenswaarden van de EPB eisen respecteren. Deze laatste leggen immers limieten op aan het geïnstalleerde specifiek vermogen. Voor verlichting zijn er correctiefactoren van 0,7 tot 0,2 voor de installatie. In combinatie met de Niko tweekanaalssensoren van 10 ampère per kanaal en een potentiaalvrij

Staande bevestiging van PV modules

contact, kan de installateur toch hoge vermogens installeren, zonder de plafondwaarden te overschrijden. De tweekanaals-

Renusol, de fabrikant van bevestigingsystemen, heeft het

sensor van Niko verbruikt slechts 0,2 W en is daarmee een

MetaSole montagesysteem uitgebreid met MS+Portrait.

van de zuinigste op de markt. Niko kiest ook voor flexibiliteit:

Hiermee kunnen PV modules staand worden bevestigd, zonder

één enkele sensor biedt een oplossing voor zowat alle verlich-

doorlopende rail. Felix Janssen, productmanager bij Renusol:

tingstoepassingen in commerciële gebouwen.

in functie van het beschikbare dakoppervlak kan men soms PV-modules staand monteren voor een hogere opbrengst.

www.niko.be

Omwille van het uitzicht kan men er ook voor kiezen om de panelen staand in plaats van liggend te monteren. Daarom werd het MetaSole gamma uitgebreid met MS+Portrait. Het systeem is voorzien voor metalen geribde dakplaten. Renusol heeft 270 modellen van metalen geribde daken van vooraanstaande Europese fabrikanten geanalyseerd. Het is dan ook een zeer handig systeem, geschikt voor de overgrote meerderheid van PV-modules en van metalen geribde dakconstructies. Montage neemt slechtes 10 minuten per kW piek in beslag. www.renusol.com

Potentiaalvrije inputmodule Domintell brengt een nieuwe versie uit van de DISM0x module. De DISM20 vervolledigt het gamma dat al de DISM04 en DISM08 omvat. Deze potentiaalvrije inputcontactmodule (Domintell Input Switch Module) maakt sterschakeling voor kleine installaties mogelijk. www.domintell.com

50 | Fedelec magazine

arch: François Martens www.avvisi.com

1 NIEUWE WONING OP 5 WORDT UITGERUST MET DOMOTICA LAAT DIE KANS NIET VOORBIJGAAN: WORD DOMINTELL INSTALLATEUR In nieuwe woningen worden steeds meer domotica-

persoonlijker

systemen geïnstalleerd. Klanten willen inderdaad hun

verschillende

kunnen

behoefte aan gespecialiseerde installateurs groeit.

bedienen – en op die manier heel wat energie

Waarom wordt u niet een van onze erkende partners-

besparen – vanaf touchscreens in huis of vanaf

installateurs? Een gratis opleiding van twee dagen

hun mobiele toestellen. Domintell, dat al vele

is voldoende om volop te profiteren van de groei

jaren

gebied,

van deze nieuwe markt. Geïnteresseerd? Aarzel niet

besteedt al zijn kennis en een belangrijk deel van

ons te bellen voor een demonstratie. 067 88 82 50

zijn middelen aan onderzoek en ontwikkeling om

info@domintell.com - www.domintell.com

lang

woningfuncties

een

referentie

afstand

dat

producten te kunnen ontwikkelen die nog beter,

markt

van

toegankelijker de

domotica

zijn.

explodeert

Resultaat: en

cubyko zelfs de natuur heeft erop gewacht

Waterdicht schakelmateriaal IP55 Door zijn goed doordacht concept en ergonomie, zullen de schakelaar en stopcontacten van het gamma cubyko u zeker bekoren : een flexibeler beheer van uw voorraad, vanzelfsprekend eenvoudig in gebruik, een alles doorstaande dichtheid en een opmerkelijke zichtbaarheid dankzij de ring met leds.