C
op
yr
ig
ht
Ed
u' Ac
tie
Herkennen sociale problematiek
fb .v
.
Project
Colofon
fb .v
.
Uitgeverij: Edu’Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Lily Benjamin Inhoudelijke redactie: Napona Smid Titel: Herkennen sociale problematiek
tie
ISBN: 978 90 3724 070 2 ©
u' Ac
Edu’Actief b.v. 2017 Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Ed
Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in compilatiewerken op grond van artikel 16 Auteurswet kan men zich wenden tot de Stichting PRO (www.stichting-pro.nl). De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.
C
op
yr
ig
ht
Door het gebruik van deze uitgave verklaart u kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met de specifieke productvoorwaarden en algemene voorwaarden van Edu’Actief, te vinden op www.edu-actief.nl.
4
Vooronderzoek
7
Ontwerpfase
8
Voorbereidingsfase Realisatiefase
9
10 11
C
op
yr
ig
ht
Ed
u' Ac
tie
Oplevering
fb .v
Over dit project
.
Inhoud
3
Over dit project
Over dit project
.
Inleiding
u' Ac
tie
fb .v
Als pedagogisch medewerker krijg je te maken met kinderen met verschillende achtergronden. Sommige kinderen wil je extra begeleiding bieden. Vaak omdat een kind een achterstand heeft, of omdat een kind opgroeit in een lastige omgeving. In dit project ga je aan de slag met verschillende soorten sociale problematiek die bij kinderen kunnen spelen. Je leert hoe je ze kunt herkennen en hoe je een kind het best kunt begeleiden.
Ed
Sommige kinderen hebben een extra steuntje in de rug nodig.
Leerdoelen
Je kunt informatie verzamelen over de achtergrond van sociale problematiek. Je kunt conclusies trekken uit de informatie. Je kunt een advies schrijven voor een kind met sociale problematiek. Je kunt een gesprek voeren met (vervangend) ouders waarin je informatie en advies geeft. Je kunt bij dit gesprek effectief gespreksvaardigheden toepassen.
ht
• • • •
C
op
yr
ig
•
4
Over dit project
Projectbeschrijving Casus
fb .v
.
Bso De Regenboog staat in een probleemwijk van een grote stad. Allerlei kinderen uit de wijk bezoeken de voorziening. Hun ouders werken of studeren. Soms komen kinderen naar de voorziening omdat er problemen thuis zijn. De ouders kunnen slecht voor zichzelf zorgen door ziekte, beperkingen of sociale omstandigheden. Of de ouders hebben tijdelijk extra ondersteuning nodig om zich te kunnen redden.
Opdrachtgever
u' Ac
tie
De pedagogisch medewerkers begeleiden de kinderen zo goed mogelijk. Hierbij krijgen zij te maken met de achtergronden van de ouders. Hier weten zij niet altijd genoeg van af. Hoe herken je bijvoorbeeld laaggeletterdheid bij ouders? Of hoe begeleid je een kind waarvan de ouders een verstandelijke beperking hebben? Op welke signalen let je? Zijn er extra activiteiten die je in de bso kunt doen om de ontwikkeling van de kinderen te stimuleren?
Ed
De manager van De Regenboog is jullie opdrachtgever. Hij heeft jullie gevraagd om deze opdracht uit te voeren. De producten die jullie maken zijn bedoeld als deskundigheidsbevordering voor de pedagogisch medewerkers van De Regenboog.
Projectopdracht
ig
ht
Maak een advies voor de aanpak van begeleiding van een kind (of een groepje kinderen), waarbij sociale problematiek speelt. Dit kan zijn: verstandelijke beperking van de ouders, laaggeletterdheid bij de ouders, armoede, slechte beheersing van de Nederlandse taal van de ouders, of een ander onderwerp dat speelt in jullie regio. Overleg met de docent over het onderwerp voor jullie groep. Je verzamelt eerst informatie over het onderwerp. In het verslag hiervan laat je de achtergronden van het onderwerp zien. Wat is het precies? Hoe vaak komt het voor? Hoe kun je deze sociale problematiek herkennen bij een kind of bij de ouders?
C
op
yr
Je voert een gesprek met de (vervangend) ouders, waarin je de ouders adviseert op een onderdeel van de ontwikkeling van het kind. Dit kan een fictief gesprek (rollenspel) zijn.
Projectproduct Je levert op: • informatie uit verschillende bronnen over het onderwerp • informatie over instellingen, websites, steungroepen voor deze groep kinderen en hun ouders • een advies voor begeleiding van een kind waarbij deze vorm van sociale problematiek speelt
5
Over dit project
• •
twee activiteiten, die de ontwikkeling van kinderen (die te maken hebben met deze problematiek) stimuleren een gesprek met (vervangend) ouders, waarin de nadruk ligt op informatie en advies. Hiervan maak je een filmopname.
fb .v
Beoordelingsformulier <
.
Beoordeling De producten voldoen aan deze eisen:
Achtergrondinformatie:
• Werkmodel Planning <
• •
Geef een beschrijving van de gekozen sociale problematiek: Wat is het? Hoe vaak komt het voor? Hoe kun je het herkennen? De beschrijving beslaat minimaal vier A4’tjes. Welke instanties zijn er, die zich bezighouden met deze sociale problematiek? Denk hierbij aan instellingen en organisaties, belangenorganisaties en steungroepen (bijvoorbeeld op Facebook). Beschrijf minimaal drie organisaties. Welke vormen van begeleiding zijn er voor kinderen, die te maken hebben met deze sociale problematiek? Beschrijf twee vormen van begeleiding. Gebruik voor de achtergrondinformatie in ieder geval drie verschillende bronnen. Geef aan welke bronnen jullie hebben gebruikt.
tie
•
u' Ac
Werkmodel Samenwerkingscontract <
Advies voor begeleiding:
•
Geef in minimaal twee A4’tjes een advies voor begeleiding van een kind, dat te maken heeft met deze sociale problematiek. Beschrijf hierin: Op welke signalen let je? Hoe doe je dit? Hoe kun je het kind goed ondersteunen op de bso?
Ed
•
•
Beschrijf twee activiteiten die je met het kind onderneemt, gerelateerd aan ontwikkelingsdoelen en aan de sociale problematiek waarmee het kind te maken heeft. Werk de activiteiten concreet uit: doelen, voorbereiding, uitvoering en evaluatie, benodigde materialen en begeleiding.
ig
•
ht
Twee activiteiten:
yr
Gesprek met (vervangend) ouders:
C
op
•
6
• • • • • •
Jullie groep maakt een profiel van de ouders, die met deze problematiek te maken hebben. Een student uit een andere groep speelt een van de ouders. Voer een gesprek met de (vervangend) ouder, waarin je een advies geeft over de begeleiding van het kind. Het advies is passend bij het kind en bij de problematiek waarmee het kind te maken heeft. In het gesprek sluit je aan bij het niveau van de (vervangend) ouder. In het gesprek toon je respect voor de (vervangend) ouder. Het gesprek duurt maximaal 15 minuten. Jullie filmen het gesprek.
Vooronderzoek
Vooronderzoek Opdracht vooronderzoek
•
• • • •
.
ig
Begin met het schrijven van het logboek, door de samenwerking tot zover te beschrijven. • Hoe is het samenwerken tot nu toe verlopen? • Wat ging goed en wat ging niet goed? • Wie heeft wat gedaan? Heeft iedereen voldoende bijgedragen? • Hebben jullie duidelijke afspraken gemaakt? Hoe is dit gegaan? Houd het logboek tijdens het project goed bij. De docent gebruikt het bij de beoordeling van het project.
C
op
yr
Werkmodel Logboek en evaluatie <
Opdracht Logboek
ht
Opdracht 2
fb .v
• •
tie
•
Formeer de projectgroep en maak een samenwerkingscontract. Bepaal wat jullie moeten weten voordat je aan het project begint. Bepaal met welk onderwerp jullie aan de slag gaan. Dit kan zijn: laaggeletterdheid, verstandelijke beperking bij de ouders, slechte beheersing Nederlands, armoede, of een ander soortgelijk onderwerp dat speelt in jullie regio. Overleg met de docent over de keuze van jullie onderwerp. Bespreek met elkaar wat jullie weten over het onderwerp. Bespreek welke bronnen jullie kunnen gebruiken. Dit kunnen boeken, vakbladen of internetsites zijn. Het is ook mogelijk om een ervaringsdeskundige over dit onderwerp te interviewen. Stel met elkaar vragen op die jullie onderzoeken. Neem hierin in ieder geval op: – Algemene achtergrond: wat is het? – Bij hoeveel mensen speelt dit? – Hoe speelt het in jullie omgeving? – Welke signalen kun je waarnemen bij een kind, of bij de ouders? – Welke organisaties houden zich bezig met het onderwerp? Welke steun kunnen zij bieden? – Wat zijn specifieke aandachtspunten in de begeleiding van een kind, dat met deze problematiek te maken heeft? – Wat zijn aandachtspunten voor de communicatie met de ouders? Maak een takenlijst en een planning. Wie onderzoekt wat? Hoe informeren jullie elkaar daarover? Voer de afspraken uit. Maak een verslag van het vooronderzoek en leg dit voor aan je docent. Dit verslag is de basis voor het eerste beroepsproduct. Neem dit verslag op in je projectplan.
u' Ac
•
Ed
Opdracht 1
7
Ontwerpfase
Ontwerpfase Opdracht 1
Ontwerpfase
u' Ac
tie
fb .v
.
Jullie ontwerpen vier producten: 1. achtergrondinformatie over jullie onderwerp 2. advies voor begeleiding van een kind 3. uitwerking van twee activiteiten 4. film met daarin de weergave van het gesprek dat jullie voeren met de (vervangend) ouder.
Ed
Bedenk activiteiten om de ontwikkeling te stimuleren.
Bespreek met elkaar: • Hoe gaan jullie de producten vormgeven? Producten 1, 2 en 3 hebben een vorm op papier. Product 4 is een filmfragment. • Wat wordt de opbouw en indeling?
ht
Maak gebruik van tekst en beeldmateriaal. Kun je de activiteiten ook beeldend laten zien, ter ondersteuning van de informatie op papier?
ig
De producten moeten makkelijk toegankelijk zijn voor een pedagogisch medewerker. Maak een overzicht van de inhoudsopgave.
yr
Maken jullie kosten voor het ontwikkelen van de producten? Maak dan nu een begroting.
C
op
Schrijf de inleiding voor jullie producten. Noem hierin waar het over gaat, en wat een pedagogisch medewerker ermee kan. Maak een eerste opzet: • Maak een opzet voor de producten. • Neem hierin de inleiding en inhoudsopgave op. • Verwijs hierin naar links met filmfragmenten, die jullie nog gaan maken. Laat jullie ontwerp met inleiding en inhoudsopgave goedkeuren door de docent. Neem een begroting op in het projectplan. Pas aan de hand van de feedback van de docent de opzet en het projectplan aan. Werk nu het logboek bij.
8
Voorbereidingsfase
Voorbereidingsfase Opdracht 1
Voorbereidingsfase
fb .v
.
Maak afspraken over wie wat doet en werk dit bij in het projectplan. Maak een indeling van het gesprek met de (vervangend) ouder. Bespreek deze indeling met de docent en/of in de lesgroep.
C
op
yr
ig
ht
Ed
u' Ac
tie
Maak een beschrijving van de ouder, zodat een student uit een andere groep deze rol kan uitvoeren tijdens de gesprekken.
9
Realisatiefase
Realisatiefase Opdracht 1
Realisatiefase
fb .v
.
Nu is het tijd om de producten daadwerkelijk te gaan maken. In het projectplan hebben jullie afgesproken wie welke taken uitvoert. Ook hebben jullie regelmatig overleg met elkaar over de producten. Voer het projectplan uit. Loopt de uitvoering niet zoals gepland, overleg dan tijdig met elkaar en eventueel met je docent.
C
op
yr
ig
ht
Ed
u' Ac
tie
Werk je logboek telkens bij wanner je een activiteit hebt uitgevoerd. Noteer wat er gerealiseerd is. Ga voor jezelf na: wat ging er goed, wat ging er minder goed? Tegen welke problemen ben ik op gelopen? Hoe heb ik dit opgelost? Hoe doe ik het een volgende keer?
10
Oplevering
Oplevering Spreek met je docent af wanneer je de producten inlevert.
Opdracht 1
fb .v
.
De docent plant met de lesgroep een moment waarop alle producten gepresenteerd worden. Dit kan zijn door het aan elkaar te laten zien of door er een korte presentatie over te geven.
Evaluatie
Bedenk een moment of situatie tijdens het werken aan het project waarvan je nu vindt dat je het in het vervolg anders zou moeten aanpakken. Kijk terug en doe dit met behulp van de STARRT-methode. Schrijf een reflectieverslag en lever dit in bij je docent.
C
op
yr
ig
ht
Ed
Werkmodel STARRT-methode <
Reflecteren
u' Ac
Opdracht 2
tie
Evalueer met elkaar het project en doe hiervan verslag in het logboek.
Werkmodel Logboek en evaluatie <
11