9789037241303 werven, coördineren en begeleiden van vrijwilligers

.v .

Training

co

py r

ig h

tE

du

'A

ct ie

fb

Werven, coรถrdineren en begeleiden van vrijwilligers

Colofon

.v .

Uitgeverij: Edu’Actief b.v.

0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl

Titel: Werven, coördineren en begeleiden van vrijwilligers

© Edu’Actief b.v. 2016

ct ie

ISBN: 978 90 3724 130 3

fb

Auteur: Erica Huppelschoten Inhoudelijke redactie: Floortje Vissers

'A

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

du

Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in compilatiewerken op grond van artikel 16 Auteurswet kan men zich wenden tot de Stichting PRO (www.stichting-pro.nl).

tE

De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.

co

py r

ig h

Door het gebruik van deze uitgave verklaart u kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met de specifieke productvoorwaarden en algemene voorwaarden van Edu’Actief, te vinden op www.edu-actief.nl.

Inhoudsopgave 7 8

Vrijwilligerswerk of betaald werk?

Inleiding 17 Vrijwilligers werven en selecteren Inleiding 23

17

23

36

Vrijwilligersbeleid opstellen Inleiding 44

du

Reflecteren 54 Inleiding 54

44

'A

Vrijwilligers begeleiden Inleiding 36

fb

Wat is vrijwilligerswerk?

Inleiding 8

ct ie

OriĂŤntatie

4

.v .

Over deze training Inleiding 4

Theoriebron Wat is vrijwilligerswerk?

Inleiding 55

55

tE

Theoriebron Vrijwilligerswerk versus betaald werk Inleiding 57

ig h

Theoriebron Vrijwilligers werven en selecteren Inleiding 59 Theoriebron Vrijwilligers begeleiden Inleiding 62

57

59

62

64

co

py r

Theoriebron Vrijwilligersbeleid opstellen Inleiding 64

3

Over deze training

Over deze training

.v .

Inleiding

du

'A

ct ie

fb

Bij deze training leer je wat vrijwilligerswerk precies is en waarom mensen ervoor kiezen om vrijwilligerswerk te doen. Daarnaast oefen je met het werven en begeleiden van vrijwilligers en leer je om vrijwilligersbeleid op te stellen.

In Nederland zijn veel vrijwilligers actief.

tE

Leerdoelen

ig h

• Je hebt kennis van vrijwilligerswerk, vrijwilligersbeleid en de plaatselijke ondersteuning van vrijwilligerswerk.

• Je hebt kennis van de verschillen tussen vrijwilligerswerk en betaald werk.

• Je kunt vrijwilligers werven en selecteren.

• Je kunt vrijwilligers op diverse wijze begeleiden.

• Je kunt het vrijwilligersbeleid van een organisatie opstellen door middel van de vijf B's.

py r

Beoordeling

co

Beoordelingsformulier <

4

Je wordt op verschillende punten beoordeeld. Deze punten kun je in het beoordelingsformulier terugvinden. De volgende punten zijn belangrijk bij de beoordeling.

• Je kunt een vacaturetekst voor vrijwilligerswerk opstellen en verspreiden.

• Je kunt een sollicitatiegesprek met een vrijwilliger voeren.

• Je kunt een begeleidingsgesprek voeren met een vrijwilliger volgens het GROW-model.

• Je doet actief mee aan de lessen.

• Je voldoet aan de voorwaarden bij de oefeningen en bij de demonstratie: correcte kleding en goede persoonlijke verzorging.

Over deze training

Planning Aan het einde van de training moet je een demonstratie uitvoeren. Plan deze demonstratie tijdig in. Lees eerst de demonstratie goed door en vul daarna het planningsformulier in.

Neem ook de andere oefeningen van deze training op in je totale planning. Zo voorkom je dat je in tijdnood komt.

.v .

Planningsformulier <

fb

Demonstratie 1: Vrijwilligers werven en selecteren

ct ie

Casus

Voorbereiding

'A

In het asielzoekerscentrum waar je werkt, zoeken ze vrijwilligers om activiteiten voor de kinderen 's middags te organiseren. Dit is een nieuwe functie voor op de woensdagmiddag.

Je gaat een eerste vrijwilliger zoeken die deze activiteiten gaat opstarten. Mogelijk komen er in de toekomst nog meer vrijwilligers bij.

tE

Uitvoering

du

Neem je eigen up-to-date cv mee en schrijf een korte motivatie voor deze functie, zoals omschreven onder Casus. Bij een studiegenoot zul je voor sollicitant 'spelen'.

Stel een vacaturetekst op voor deze functie. Deze bevat in ieder geval informatie over de functie, de organisatie en hoe iemand kan solliciteren. Je mag zelf informatie bedenken als het niet bij de casus staat beschreven.

ig h

Noteer hoe je de vacature wilt gaan verspreiden. Noteer minstens twee ideeën.

Bekijk de cv's en motivaties van drie studiegenoten. Kies er één uit voor een sollicitatiegesprek.

Leg uit waarom je voor deze sollicitant kiest.

co

py r

Voer het sollicitatiegesprek met de vrijwilliger (je studiegenoot). Vertel aan het eind van het gesprek meteen aan de kandidaat of hij/zij is aangenomen.

Reflectie Maak na het uitvoeren van de demonstratie een reflectieverslag. Ga hierin in op de volgende vragen: • Hoe verliep het werven van de sollicitanten? Ben je tevreden over je vacaturetekst en ideeën voor verspreiding?

• Wat vond je goed gaan tijdens het sollicitatiegesprek?

• Wat zou je volgende keer anders doen bij een sollicitatiegesprek?

Plan voor jezelf een datum waarop je de demonstratie gaat uitvoeren. Vul deze datum in op je planningsformulier.

5

Over deze training

Demonstratie 2: Vrijwilligers begeleiden Casus

fb

.v .

Je hebt een vrijwilliger binnen een verzorgingstehuis. Hij/zij begeleidt wekelijks een lange wandeling voor de ouderen, samen met twee andere vrijwilligers. Deze vrijwilliger doet dit nu een maand en je wilt weten hoe het gaat. Niet alle bejaarden zijn altijd even vriendelijk en ook collega-vrijwilligers zijn soms erg direct.

Voorbereiding

ct ie

Bedenk een probleem dat deze vrijwilliger zou kunnen hebben. Je gaat bij een klasgenoot deze vrijwilliger spelen.

Uitvoering

'A

Voer een coachingsgesprek met de vrijwilliger volgens het GROW-model.

Reflectie

du

Maak na het uitvoeren van de demonstratie een reflectieverslag. Ga hierin in op de volgende vragen: â&#x20AC;˘ Hoe vond je het gesprek lopen? â&#x20AC;˘ Wat ging goed en wat zou je de volgende keer anders doen?

co

py r

ig h

tE

Plan voor jezelf een datum waarop je de demonstratie gaat uitvoeren. Vul deze datum in op je planningsformulier.

6

OriĂŤntatie

OriĂŤntatie Oefening 1

Ervaring met vrijwilligerswerk

Oefening 2

fb

.v .

Heb je wel eens vrijwilligerswerk gedaan? Ken je mensen die vrijwilligerswerk doen? Wat doen zij dan precies?

Vrijwilligers en betaald werk

Oefening 3

'A

ct ie

Een groenteboer, schoonmaker of bejaardenverzorger is geen vrijwilliger. Waarom zouden in een organisatie sommige taken door vrijwilligers worden gedaan en andere door betaalde krachten? Bedenk zo veel mogelijk redenen.

Vrijwilligers werven, selecteren en begeleiden

1.

tE

2.

du

a. Hoe zou jij, als je vrijwilligersbegeleider was, nieuwe vrijwilligers zoeken? Bedenk drie manieren.

3.

ig h

b. Zou je iedereen die vrijwilliger wil worden ook aannemen? Waarom wel of waarom niet?

co

py r

c. Vrijwilligers begeleiden kan door training of coaching. Welke van deze twee dingen heb jij zelf wel eens gedaan of gevolgd?

Zoek op internet naar een voorbeeld van 'Vrijwilligersbeleid'. Bekijk een verslag globaal.

Staan er dingen in die je al weet? Staan er ook dingen in die je nog niet weet? d. Dit wist ik wel:

e. Dit wist ik nog niet:

7

Wat is vrijwilligerswerk?

Wat is vrijwilligerswerk?

.v .

Inleiding

fb

Wanneer je vrijwilligers wilt begeleiden, moet je wel weten wat je van ze vraagt. Je hebt dus kennis nodig over vrijwilligerswerk: wat is het wel en wat is het niet? Welke rechten en plichten heeft een vrijwilliger?

Daarnaast is er in een organisatie vaak een vrijwilligersbeleid opgesteld. En ook de gemeente doet vaak van alles om vrijwilligers(organisaties) te ondersteunen. Om vrijwilligers goed te begeleiden moet je daar ook het een en ander vanaf weten.

Wat weet jij over vrijwilligerswerk?

'A

Oefening 1

ct ie

Leerdoelen • Je kunt uitleggen wat vrijwilligerswerk inhoudt.

• Je kunt de rechten en plichten van vrijwilligers benoemen en vastleggen in een vrijwilligersovereenkomst.

• Je kunt de functie van het vrijwilligersbeleid uitleggen.

• Je kunt uitleggen op welke vijf manieren gemeentes vrijwilligerswerk ondersteunen.

Beantwoord de volgende stellingen met 'Ja' of 'Nee' en leg je antwoord uit.

du

a. Ik doe of deed ooit vrijwilligerswerk.

tE

b. In mijn familie doen mensen vrijwilligerswerk.

c. In mijn toekomstige baan zal ik waarschijnlijk met vrijwilligers werken.

ig h

d. Ik weet precies wat wel en wat geen vrijwilligerswerk is.

py r

e. Bekijk je antwoorden op de vragen hiervoor. Welk cijfer zou je jouw kennis over vrijwilligerswerk op dit moment geven? (1=laagst, 10=hoogst)

Oefening 2

co

Theoriebron Wat is vrijwilligerswerk? <

8

Voorbeelden van vrijwilligerswerk Weet jij wanneer iets een voorbeeld is van vrijwilligerswerk en wanneer niet? Lees eerst de Theoriebron Wat is vrijwilligerswerk?

Lees de voorbeelden en bepaal samen met een studiegenoot of het wel of geen vrijwilligerswerk is. Leg jullie antwoord uit. a. Marijke leest een verhaal voor aan haar kleine broertje.

Wat is vrijwilligerswerk?

b. Tim helpt op zaterdag voor niets bij de training van de F’jes op zijn voetbalclub.

fb

.v .

c. Nico helpt elke woensdagmiddag bij het bingo in het verzorgingstehuis. Een keer per jaar krijgt hij € 50,00 als bedankje.

Website Coggle <

Een vrijwilligerswerk-woordspin

Je gaat een woordspin maken over het begrip vrijwilligerswerk. Gebruik hiervoor pen en papier, of gebruik een online programma zoals Coggle.

'A

Oefening 3

ct ie

d. Buurvrouw Smitse gaat meerdere keren per week naar haar zieke vader. Zij helpt hem met aankleden, doet boodschappen voor hem en kookt vaak eten voor hem. Hier krijgt ze geen geld voor.

co

py r

ig h

tE

du

Maak met een medestudent een woordweb over vrijwilligerswerk met de volgende begrippen: onbetaald, onverplicht, via een organisatie, voor anderen.

Voeg aan elk begrip nog twee voorbeelden of twee blokjes uitleg toe.

Oefening 4

Vrijwilligerswerk in beeld Voorbereiding Knip acht kaartjes uit een A4.

Uitvoering • Bedenk vier woorden die iets met vrijwilligerswerk te maken hebben.

• Noteer elk woord op één kaartje.

• Maak op de andere vier kaartjes een tekening bij elk woord. Zo krijg je vier setjes van kaartjes: een kaartje met een woord en een kaartje met een tekening die bij dat woord past.

9

Wat is vrijwilligerswerk?

â&#x20AC;˘ â&#x20AC;˘

Wissel jullie kaartjes uit met een ander duo.

Bekijk de kaartjes van het andere duo. Probeer te bedenken welk woord en welke tekening bij elkaar horen.

fb

ct ie

b. En had het andere duo jullie kaartjes goed verdeeld?

.v .

Reflectie a. Bespreek jullie antwoorden met het andere duo.

Hadden jullie de kaartjes goed in setjes verdeeld?

Oefening 5

'A

c. Waren er verschillen tussen de woorden en tekeningen of hadden jullie ongeveer hetzelfde gemaakt?

Wat als...?

du

Vrijwilligers hebben rechten en plichten. Zo moet er bijvoorbeeld gezorgd worden voor goede werkomstandigheden en moeten er duidelijke afspraken zijn over wat de vrijwilliger wel en niet mag doen.

ig h

tE

Wat denk jij dat er gebeurt als een vrijwilligersbegeleider geen rekening houdt met de rechten en plichten van vrijwilligers?

Oefening 6

Rechten en plichten Wanneer is er sprake van een recht en wanneer is er sprake van een plicht?

co

py r

Kies bij elke omschrijvingen wat het is: een recht of een plicht van vrijwilligers.

10

a. Vrijwilligerswerk moet plaatsvinden in veilige werkomstandigheden.

Recht | Plicht b. Een vrijwilliger volgt een inwerktraining om het vrijwilligerswerk goed te kunnen uitvoeren.

Recht | Plicht c. Een vrijwilliger van 16 of 17 jaar mag geen vrijwilligerswerk doen tussen 23.00 en 06.00 uur Recht | Plicht d. Een vrijwilliger moet zijn taken zorgvuldig en voorzichtig uitvoeren.

Recht | Plicht

Wat is vrijwilligerswerk?

Bron Vrijwilligerscontract <

Je gaat in deze opdracht aan de slag met vrijwilligersovereenkomsten. Bekijk de bron Vrijwilligerscontract en het document Vrijwilligersovereenkomst op de website Sportwerkgever.nl de voorbeelden van vrijwilligersovereenkomsten.

Noteer in steekwoorden minstens acht onderwerpen die in zulke overeenkomsten staan. De eerste is al ingevuld: 1. Soort werkzaamheden

Oefening Vrijwilligersovereenkomst opstellen

'A

Oefening 8

ct ie

fb

Bron Vrijwilligersovereenkomst via Sportwerkgever.nl <

Vrijwilligersovereenkomsten

.v .

Oefening 7

du

Casus

tE

Jij bent vrijwilligerscoördinator in zorghuis 'Heuvelrust'. Wilma de Vries is 40 jaar en komt vrijwilligerswerk doen. Ze komt eenmaal per week wandelen en liedjes zingen met de bewoners. Jij moet voor haar een vrijwilligersovereenkomst opstellen.

Voorbereiding Zoek samen met een studiegenoot op internet een voorbeeld van een vrijwilligersovereenkomst.

co

py r

ig h

Uitvoering Vul samen de volgende gegevens in op de vrijwilligersovereenkomst: • Wilma begint aanstaande maandag met haar vrijwilligerswerk. Ze komt eenmaal per week van 13.00 tot 17.00 uur.

• Wilma komt met de trein en krijgt deze reiskosten vergoed.

• Wilma ontvangt geen andere vergoedingen voor het vrijwilligerswerk.

• Wilma moet binnen drie maanden de cursus 'Begeleiden van ouderen' volgen. Dat moet elke nieuwe vrijwilliger.

Wanneer je nog meer gegevens moet invullen, mag je die zelf bedenken.

Reflectie a. Vonden julie het moeilijk of makkelijk om een vrijwilligersovereenkomst te maken?

b. Vergelijk jullie vrijwilligersovereenkomst met die van een ander tweetal. Noteer een overeenkomst en een verschil.

11

Wat is vrijwilligerswerk?

Oefening 9

Wat is vrijwilligersbeleid?

.v .

a. Veel organisaties hebben een vrijwilligersbeleid. Wat denk jij dat vrijwilligersbeleid is?

fb

b. Lees nu de Theoriebron Wat is vrijwilligerswerk? Noteer hieronder wat vrijwilligersbeleid is:

Oefening 10

Wel of geen vrijwilligersbeleid?

ct ie

c. Zoek op internet minstens drie namen van bedrijven of organisaties waar ze een vrijwilligersbeleid hebben. Bij welke van deze organisaties zou jij later kunnen gaan werken? Leg uit welke organisatie jou het leukst lijkt om te werken.

'A

Maak gebruik van de Theoriebron Wat is vrijwilligerswerk?

du

Verdeel samen met een klasgenoot de volgende voorbeelden in twee groepen: • situaties waarbij vrijwilligersbeleid nodig is • situatie waarbij vrijwilligersbeleid niet nodig is.

py r

ig h

tE

Lees de volgende situaties, en bedenk of er wel of geen vrijwilligersbeleid nodig is: 1. In een jongerencentrum zoeken ze nieuwe vrijwilligers. Hoe kunnen de medewerkers die het beste werven?

2. Vrijwilligerscoördinator Sonja heeft een gesprek met iemand die misschien vrijwilliger wil worden. Deze persoon vraagt: 'Welke regelingen hebben jullie allemaal voor vrijwilligers in dit bedrijf?' Sonja heeft geen idee.

3. Een groepje vrijwilligers in een azc willen liever om 10.30 uur koffiepauze houden in plaats van 10.00 uur.

4. Mohammed besluit na een paar jaar te stoppen met zijn vrijwilligerswerk bij de voedselbank. Hij weet eigenlijk niet precies wat hij daarvoor moet regelen.

5. Vrijwilligerscoördinator Matthijs vraagt zich af of er geld is in de organisatie om een leuk uitje voor alle vrijwilligers te organiseren. Daarmee wil hij ze bedanken en ook meer betrekken bij de organisatie. a. Situaties waarbij vrijwilligersbeleid nodig is: b. Situaties waarbij vrijwilligersbeleid niet nodig is:

co

Oefening 11

12

Argumenten voor vrijwilligersbeleid Casus Klaas is een vrijwilliger die vrijwilligersbeleid maar onzin vindt. Hij werkt al vijftien jaar als vrijwilliger en vindt het helemaal niet nodig. Jij wilt Klaas overtuigen door hem een e-mail te sturen.

Wat is vrijwilligerswerk?

Voorbereiding Bedenk minstens drie argumenten vóór vrijwilligersbeleid.

tE

du

'A

ct ie

fb

.v .

Uitvoering Schrijf een e-mail van ongeveer 100 woorden om Klaas te overtuigen dat vrijwilligersbeleid heel nuttig is. Noteer in je e-mail je argumenten.

Zorg dat je een nette e-mail schrijft met een aanhef ('Beste Klaas,') en een afsluiting ('Met vriendelijke groet,').

ig h

Reflectie Wissel je e-mail uit met een klasgenoot. Lees de e-mail van je klasgenoot en geef hem/haar minstens twee tips om de tekst te verbeteren.

Wissel jullie teksten weer terug. Verbeter je tekst met de tips van je klasgenoot.

Wat doet de gemeente?

Gemeentes moeten van de overheid sinds 1 januari 2015 meer zorgtaken uitvoeren. Daarvoor zijn betaalde krachten, maar ook vrijwilligers nodig. Daarom doen gemeentes steeds meer om vrijwilligerswerk te stimuleren. Wat gebeurt er in jouw gemeente? Is er bijvoorbeeld een vrijwilligerscentrale? Of helpt de gemeente op andere manieren?

py r

Oefening 12

co

Zoek op internet minstens één voorbeeld van wat jouw gemeente doet om vrijwilligerswerk te stimuleren.

13

Wat is vrijwilligerswerk?

Oefening 13

Definities van basisfuncties Verbind de vijf basisfuncties met de goede definitie.

.v .

De gemeente legt ervaringen met het doen en organiseren van vrijwilligerswerk vast in rapporten.

De gemeente brengt mensen die vrijwilligershulp nodig hebben in contact met mensen die vrijwilligerswerk willen doen.

Versterken

De gemeente promoot het doen van vrijwilligerswerk.

Verbreiden

Wanneer er grote ontwikkelingen zijn in de maatschappij, past de gemeente het vrijwilligersbeleid daarop aan.

Verankeren

De gemeente helpt en ondersteunt mensen en organisaties die vrijwilligerswerk doen.

Film basisfuncties

'A

ct ie

fb

Verbinden en makelen

Lees de Theoriebron Wat is vrijwilligerswerk? En bekijk het filmpje 'Vrijwilligers compliment gemeente Nijkerk'. In dit filmpje zie je een voorbeeld van de basisfunctie:

Bekijk de lijst met voorbeelden. Noteer achter elke basisfunctie welke voorbeelden erbij horen.

Voorbeelden: 1. Een plan maken voor het persoonlijk benaderen van mensen die misschien vrijwilligerswerk willen doen.

2. Evaluaties maken van opgedane ervaringen.

3. Heldere informatie verstrekken aan vrijwilligersorganisaties wanneer er nieuwe wettelijke regelingen zijn.

4. Het opzetten van een digitale vacaturebank voor vrijwilligerswerk in de gemeente.

5. Organisatieadvies geven aan vrijwilligersorganisaties door experts van de gemeente.

6. Zorgen voor aandacht in de media voor vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld door aandacht voor bepaalde organisaties die veel met vrijwilligers werken.

7. Het ondersteunen van nieuwe vormen van spontaan vrijwilligerswerk, zoals burgerinitiatieven.

py r

co

Basisfunctie Vertalen maatschappelijke ontwikkelingen Verbinden en makelen

14

.

Voorbeelden basisfuncties

ig h

Oefening 15

Vertalen maatschappelijke ontwikkelingen

du

Filmpje Vrijwilligers compliment gemeente Nijkerk <

Definitie

tE

Oefening 14

Basisfuncties:

Voorbeeld(en)

Wat is vrijwilligerswerk?

Versterken Verbreiden

Oefening 16

.v .

Verankeren

Basisfuncties in beeld

co

py r

ig h

tE

du

'A

ct ie

fb

Noteer bij elk plaatje welke basisfunctie wordt uitgebeeld.

15

co

py r

ig h

tE

du

'A

ct ie

fb

.v .

Wat is vrijwilligerswerk?

16

Vrijwilligerswerk of betaald werk?

.v .

Vrijwilligerswerk of betaald werk?

Inleiding

ct ie

fb

Er zijn heel veel verschillende redenen waarom mensen vrijwilligerswerk willen doen. Als je vrijwilligers begeleidt moet je die redenen kennen, zodat je ze werk geeft wat daarop aansluit.

Daarnaast moet je goed weten wat de verschillen zijn tussen betaalde krachten en vrijwilligers (naast dat de één geld krijgt en de ander niet). Ten eerste helpt je dat mensen overtuigen vrijwilligerswerk te doen (in plaats van nog meer betaald werk). Ten tweede kun je die kennis gebruiken om de goede begeleidingsvorm te kiezen.

du

Waarom zouden de volgende mensen vrijwilligerswerk doen? Bedenk samen met een studiegenoot bij iedere persoon twee redenen. Maak hierbij gebruik van de Theoriebron Vrijwilligerswerk versus betaald werk. a. Peter Bakker (46 jaar) is arbeidsongeschikt. Hij chat doordeweeks elke ochtend een paar uur met mensen die relatie-, geld- of verslavingsproblemen hebben. Zij vertellen anoniem hun problemen aan hem. Peter hoort veel interessante en afwisselende verhalen. Meestal luistert hij alleen, soms geeft hij ook advies om bijvoorbeeld bij een bepaalde dokter of een organisatie langs te gaan. Vaak melden de mensen zich een paar weken later weer om te vertellen of het beter of slechter gaat.

ig h

Theoriebron Vrijwilligerswerk versus betaald werk <

Redenen voor vrijwilligerswerk

tE

Oefening 1

'A

Leerdoelen • Je kunt de redenen noemen waarom mensen vrijwilligerswerk willen doen.

• Je kunt uitleggen wanneer mensen liever vrijwilligerswerk doen dan betaald werk.

• Je kunt uitleggen op welke manier je vrijwilligers anders moet begeleiden dan betaalde krachten.

co

py r

b. Muhammed Al Ehaf (24 jaar) is net verhuisd naar Houten. Naast zijn werk als systeembeheerder, helpt hij sinds kort wekelijks bij de Technologie Desk in het buurthuis.

Mensen komen daar langs met hun laptop of mobieltje, omdat ze er een probleem mee hebben. Hij legt dan uit wat ze moeten doen, want vaak zijn het simpele problemen.

Daarna maakt hij vaak nog een praatje met ze, wel zo gezellig.

17

Vrijwilligerswerk of betaald werk?

Waarom zou jij vrijwilligerswerk doen?

fb

Oefening 2

.v .

c. Manja van Gangeren (19 jaar) volgt de opleiding tot onderwijsassistent. Ze helpt elke voorjaarsvakantie en meivakantie bij kindervakantieweken. Deze kinderen kunnen normaal gesproken door problemen thuis niet op vakantie. Zij zorgt dat de kinderen een leuke week hebben met veel spel en sport.

'A

om waardering te krijgen om je eigen (sport)vereniging te helpen om nieuwe mensen te leren kennen omdat je tijd over hebt en iets nuttigs wilt doen om werkervaring op te doen om een dag-/weekroutine te houden als je (tijdelijk) zonder studie of werk zit omdat het werk zelf gewoon leuk is om nieuwe dingen te leren omdat je geloof je dat voorschrijft om actief te blijven na je pensioen.

du

• • • • • • • • • •

ct ie

Bekijk de volgende lijst met redenen om vrijwilligerswerk te doen. Maak hier een persoonlijke lijst van. Zet bovenaan wat voor jou de belangrijkste reden zou zijn en onderaan wat voor jou geen reden is om vrijwilligerswerk te doen.

1.

3.

4.

5.

ig h

6.

tE

2.

7.

8.

9.

py r

10.

Oefening 3

co

Website Gliffy <

Overzicht redenen vrijwilligerswerk Er zijn veel verschillende redenen om vrijwilligerswerk te doen. Met behulp van Gliffy maak je een overzicht van al deze redenen. Hierdoor kun je de verschillende redenen makkelijker onthouden.

Voorbereiding Kort de volgende redenen af tot één of twee woorden. De eerste is voorgedaan: om waardering te krijgen - WAARDERING om je eigen (sport)vereniging te helpen om nieuwe mensen te leren kennen -

18

Vrijwilligerswerk of betaald werk?

omdat je tijd over hebt en iets nuttigs wilt doen om werkervaring op te doen -

.v .

om een dag-/weekroutine te houden als je (tijdelijk) zonder studie of werk zit -

omdat het werk zelf gewoon leuk is om nieuwe dingen te leren -

fb

omdat je geloof je dat voorschrijft om actief te blijven na je pensioen -

ct ie

Uitvoering Maak met Gliffy een overzicht met redenen voor vrijwilligerswerk. Zet alle woorden in een overzicht.

Oefening 4

Verschillen bedenken

'A

Reflectie Wat vind jij goede redenen om vrijwilligerswerk te doen? Maak die redenen groen.

Wat vind je slechte of rare redenen om vrijwilligerswerk te doen? Maak die redenen rood.

du

Voor 'gewoon' werk krijg je betaald en voor vrijwilligerswerk niet. Dat is het opvallendste verschil tussen vrijwilligerswerk en betaald werk. Maar er zijn nog meer verschillen.

co

py r

ig h

tE

Probeer samen met een studiegenoot drie verschillen te bedenken.

Betaald werk of vrijwilligerswerk?

19

Vrijwilligerswerk of betaald werk?

Oefening 5

Redenen sorteren

Reden voor vrijwilligerswerk

Reden voor beide soorten werk

ig h

tE

du

'A

Reden voor betaald werk

fb

om werkervaring op te doen om je eigen (sport)vereniging te helpen om actief te blijven na je pensioen om geld te verdienen om aanzien te krijgen om waardering te krijgen omdat je tijd over hebt en iets nuttigs wilt doen om carrière te maken om bezig te blijven als je geen werk/studie hebt om nieuwe dingen te leren om nieuwe mensen te leren kennen omdat je geloof je dat voorschrijft omdat het werk zelf gewoon leuk is

ct ie

• • • • • • • • • • • • •

.v .

Hieronder zie je door elkaar redenen staan om betaald werk en om vrijwilligerswerk te doen.

Sommige redenen gelden maar voor één soort werk, andere redenen voor beide soorten werk. Vul samen met een studiegenoot de redenen in op de goede plaats in het schema.

Maak gebruik van de Theoriebron Vrijwilligerswerk versus betaald werk.

Reclameposter

py r

Oefening 6

co

Website Easel.ly <

20

In deze opdracht ga je een poster maken voor een sportvereniging. Op de sportvereniging bij jou in de buurt moeten alle sporters van 16 jaar en ouder verplicht twee keer per jaar meehelpen in de kantine. Ze moeten dan op zaterdag of zondag overdag drie uurtjes helpen.

Veel sporters mopperen daarover, want ze hebben wel wat beters te doen. Vooral de jongeren balen, want de meesten hebben in het weekend een bijbaantje.

Maak een reclameposter op de website van Easel.ly voor deze sportvereniging. Leg op de poster uit wat de jongeren eraan hebben om vrijwilligerswerk te doen (in plaats van hun bijbaantje). Bedenk zelf redenen of gebruik de Theoriebron Vrijwilligerswerk versus betaald werk.

Vrijwilligerswerk of betaald werk?

Oefening 7

Gepaste uitspraken Lees de volgende uitspraken. Welke uitspraak kun je, indien nodig, wel zeggen tegen een betaalde kracht, maar beter niet tegen een vrijwilliger? Leg je antwoord uit.

Do’s en Don’ts

ct ie

Oefening 8

fb

.v .

1. 'Je werk is ver onder de maat. Dit moet je direct verbeteren!'

2. 'Het werk gaat nog niet zo goed. Wat kan ik doen om je te helpen?'

3. 'Ik hoor van verschillende mensen dat het niet zo goed gaat met je taken. Kun je uitleggen wat er aan de hand is?'

Wat moet je vooral níet, en wat moet je vooral wél doen bij het begeleiden van vrijwilligers?

'A

Je werkt als vrijwilligerscoördinator en je hebt een nieuwe collega. Hij heeft jarenlang als bedrijfsleider gewerkt. Hij weet dus goed hoe je mensen moet begeleiden, maar hij heeft nog nooit met vrijwilligers gewerkt. Maak gebruik van de Theoriebron Vrijwilligerswerk versus betaald werk.

tE

a. Do’s:

du

Bedenk samen een do en don't voor hem die hij kan gebruiken bij het begeleiden van vrijwilligers.

ig h

b. Don’ts:

Oefening Op twee manieren begeleiden Voorbereiding Verdeel de vier rollen: één iemand is de werkgever/vrijwilligerscoördinator, één iemand is vrijwilliger, één iemand is werknemer en één iemand is observant.

De werkgever/coördinator moet twee gesprekken voeren: één met een werkgever die steeds te laat komt en één met een vrijwilliger die steeds te laat komt. Beide komen namelijk elke week wel een keer te laat en daar hebben meerdere collega's/mede-vrijwilligers over geklaagd.

De werknemer en vrijwilliger vinden het zelf wel meevallen.

co

py r

Oefening 9

Uitvoering De vrijwilliger verlaat de ruimte.

Voer het gesprek tussen werkgever en werknemer. De observant noteert globaal wat er wordt gezegd.

De vrijwilliger komt terug en voert het gesprek met de coördinator. De observant noteert weer globaal wat er wordt gezegd.

21

Vrijwilligerswerk of betaald werk?

Oefening Vragen stellen

ct ie

Voorbereiding Noteer vijf vragen over de lesstof op een los papier.

fb

Oefening 10

.v .

Reflectie Bedenk samen: Wat waren de opvallendste verschillen tussen het gesprek werknemer-werkgever en vrijwilliger-coรถrdinator?

Uitvoering Wissel jullie blaadjes door. Lees de vragen die jij hebt gekregen en zet de antwoorden erbij.

Wissel jullie blaadjes nogmaals door. Je hebt nu weer een nieuw blaadje. Kijk de vragen en antwoorden na die daarop staan.

co

py r

ig h

tE

du

'A

Reflectie Bespreek samen: welke vragen leken op elkaar? Wat is dus het belangrijkste om te onthouden van dit leerdoel?

22

Vrijwilligers werven en selecteren

.v .

Vrijwilligers werven en selecteren Inleiding

ct ie

fb

Wel eens op de website van een vrijwilligerscentrale of vrijwilligersloket gekeken? Daar staan allemaal vacatures van organisaties die vrijwilligers zoeken. Nieuwe vrijwilligers komen niet zomaar uit de lucht vallen. Een organisatie moet ze werven, daarna sollicitaties beoordelen en gesprekken afnemen. Alleen door zelf enthousiast te zoeken en te selecteren kan een organisatie goede, nieuwe vrijwilligers vinden.

ig h

tE

du

'A

Leerdoelen • Je kunt een vacaturetekst opstellen.

• Je kunt een vacaturetekst verspreiden.

• Je kunt sollicitatiebrieven en cv’s beoordelen en beantwoorden.

• Je kunt sollicitatiegesprekken voeren met vrijwilligers.

• Je kunt kandidaten aannemen of afwijzen.

py r

Ook met vrijwilligers voer je een sollicitatiegesprek.

Oefening 1

co

Website Ik wil vrijwilligerswerk doen <

Inhoud vacaturetekst Zoek samen op de website Ik wil vrijwilligerswerk doen vier vacatures voor vrijwilligerswerk.

Bekijk de vier vacatures goed. a. Noteer minstens drie dingen die je moet noemen om een duidelijke vacaturetekst te maken.

23

Vrijwilligers werven en selecteren

Bron Vacature Jongerenondersteuner <

In deze oefening ga je een bestaande vacaturetekst verbeteren.

Voorbereiding Lees de vacature voor Jongerenondersteuner en lees de Theoriebron Vrijwilligers werven en selecteren.

fb

Theoriebron Vrijwilligers werven en selecteren <

Oefening Vacaturetekst verbeteren

Uitvoering Kopieer en verbeter de vacaturetekst in Word (of een vergelijkbaar programma). Als belangrijke informatie ontbreekt, mag je die zelf bedenken.

Wissel van tekst met een studiegenoot en lees elkaars teksten.

Noteer wat je goed vindt aan de tekst van je studiegenoot en verbeter dat aan je eigen tekst.

du

'A

Reflectie a. Wat vond je goed aan je eigen tekst?

ct ie

Oefening 2

tE

b. Hoe heb je je tekst nog beter gemaakt?

co

py r

ig h

c. Zou je zelf reageren op deze vacature? Waarom wel of niet?

24

.v .

b. Noteer ook twee dingen die een vacaturetekst mooier, bijzonderder of leuker maken.

Vrijwilligers werven en selecteren

Oefening 3

Oefening Vacaturetekst opstellen Voorbereiding Lees de volgende vacaturegegevens door: Hondenuitlater voor ouderen

Aantal uren

2-4 per week (1 tot 2 wandelingen)

Organisatie

DOL (Dierenhulp Ouderen Leeuwarden)

Taak

Veel oudere mensen hebben een hond tegen de eenzaamheid. Soms hebben ze echter niet meer de energie om lange stukken te wandelen met hun hond. Vrijwilligers laten dan hun hond uit.

Wie zoeken we?

Dierenliefhebbers vanaf 16 jaar.

Dagdeel

In overleg

Begeleiding

Nieuwe mensen gaan de eerste keer mee met een ervaren vrijwilliger.

Wanneer hij/zij denkt dat ze goed snappen wat ze wel en niet moet doen kunnen ze zelf beginnen met honden uitlaten.

Hoe solliciteren?

Door een mail met motivatie te sturen naar naar info@dol.nl, gericht aan Petra van Harken. Zij neemt dan contact met hen op.

Locatie

Leeuwarden

'A

ct ie

fb

.v .

Functienaam

co

py r

ig h

tE

du

Uitvoering a. Schrijf een vacaturetekst op basis van de gegevens. Zet de informatie in een logische volgorde. Mis je informatie? Bedenk die er dan zelf bij. Pas zinnen of woorden aan indien nodig.

Reflectie b. Vergelijk je tekst met die van een klasgenoot. Wat hebben jullie hetzelfde en wat is anders?

25

Vrijwilligers werven en selecteren

c. Welke vacaturetekst vind jij het beste? Leg uit waarom.

Oefening Interview voor een vacaturetekst

.v .

Oefening 4

In deze oefening ga je iemand interviewen zodat je op basis van zijn functie een vacaturetekst kunt gaan opstellen.

fb

Voorbereiding Zoek samen met een studiegenoot iemand die vrijwilligerswerk doet. Maak een afspraak voor een interview. Dit interview kun je doen bij diegene thuis, via de telefoon of per e-mail.

tE

du

'A

ct ie

Uitvoering a. Interview de vrijwilliger over wat hij/zij precies doet bij zijn vrijwilligerswerk. Stel ook vragen over de organisatie en wat je zou moeten doen als je daar wilt solliciteren.

Schrijf nu een vacaturetekst voor zijn/haar functie.

ig h

Reflectie b. Vraag de vrijwilliger of hij/zij jullie vacaturetekst wil nakijken: Klopt de tekst? Vraag anders een klasgenoot om feedback: is het een duidelijke vacature?

co

py r

c. Hadden jullie na het interview alle informatie om een goede tekst te schrijven of misten jullie nog bepaalde informatie?

26

Vrijwilligers werven en selecteren

Website Vrijwilligersloket Gemeente Zuidplas <

Oefening 6

Website

Voordelen

Nadelen

Vrijwilligers Centrale Amsterdam

.v .

Vul het schema in waarin je per website een voordeel en nadeel noemt voor vrijwilligers die een vacature zoeken.

fb

Website Buurthulp <

Bekijk op internet de websites Vrijwilligersnetwerk.nu van de VrijwilligersCentrale Amsterdam, Buurthulp.nl en het vrijwilligersloket van de gemeente Zuidplas op zuidplas.nl. Hier vind je vacatures voor vrijwilligers.

Buurthulp

ct ie

Website Vrijwilligers Centrale Amsterdam <

Vacatures plaatsen

Vrijwilligersloket Gemeente Zuidplas

Vacatures verspreiden

'A

Oefening 5

du

Maak gebruik van de Theoriebron Vrijwilligers werven en selecteren.

Als een vrijwilligersvacature op een website staat, moet hij ook verder verspreid worden.

Dan pas zullen veel mensen de vacature lezen. Vaak gebeurt dit via social media.

ig h

tE

Noteer welke social media jij zou gebruiken om een vacature te verspreiden. Leg ook uit hoe je dat zou doen (dus welke groepen, welke hashtags).

Oefening 7

Stappenplan vacature plaatsen Maak gebruik van de Theoriebron Vrijwilligers werven en selecteren.

co

py r

Maak een stappenplan voor het schrijven en plaatsen van een vacaturetekst. De eerste stap is al ingevuld.

Stap 1: Overleg wat de vacature precies inhoudt.

Stap 2: Stap 3: Stap 4:

Oefening 8

Hoe kies jij een sollicitant?

Maak gebruik van de Theoriebron Vrijwilligers werven en selecteren.

Als vrijwilligersbegeleider ontvang je twaalf brieven en cv's voor een vacature. Hoe zou je kiezen welke drie mensen op sollicitatiegesprek mogen komen?

27

Vrijwilligers werven en selecteren

Maak hiervoor een lijstje met vijf beoordelingspunten. Zet bovenaan wat het belangrijkst is en onderaan het minst belangrijkst.

1.

2.

.v .

3.

4.

Filmpje Sollicitanten afwijzen <

Oefening Afwijzen en uitnodigen per e-mail

In deze oefening ga je sollicitanten afwijzen en uitnodigen per mail.

Voorbereiding Bekijk het filmpje â&#x20AC;&#x2DC;Sollicitanten afwijzenâ&#x20AC;&#x2122;.

ct ie

Oefening 9

fb

5.

ig h

tE

du

'A

Uitvoering a. Samen met een studiegenoot heb je verschillende sollicitatiebrieven en cv's gelezen.

Je wilt Yasmine Nguyen uitnodigen voor een gesprek. Je hoopt dat ze aanstaande woensdag om 11.00 uur kan langskomen. Schrijf samen een e-mail voor Yasmine.

co

py r

b. Annette de Boer moet je helaas afwijzen. Zij heeft ook gesolliciteerd, maar woont te ver weg. Schrijf samen een e-mail voor Annette.

28

Vrijwilligers werven en selecteren

Bron Sollicitaties Buurtcentrum <

Oefening Sollicitaties beoordelen met puntenlijst

Voorbereiding Jullie zoeken een vrijwilliger voor een buurtcentrum in Amsterdam. In dit buurtcentrum komen vooral oudere mensen. Jullie zoeken iemand die het leuk vindt om praatjes met hen te maken en activiteiten zoals bingo en bridge te organiseren. Ook moet deze persoon minstens ĂŠĂŠn keer per week beschikbaar zijn om 's ochtends de koffie te verzorgen.

fb

Oefening 10

.v .

Reflectie c. Wat hebben jullie in de e-mail naar Annette gezet om de afwijzing vriendelijk te brengen?

ct ie

Maak samen een lijst met punten waarop jullie de sollicitaties gaan beoordelen.

du

'A

a. Beoordelingslijst:

tE

Uitvoering Lees alle drie de bron 'Sollicitaties Buurtcentrum'. Beoordeel de sollicitatiebrieven en cv's aan de hand van jullie lijst. Bepaal samen wie jullie gaan uitnodigen voor een gesprek en wie niet. b. Naam uitgenodigde sollicitant:

ig h

c. Naam afgewezen sollicitant: Stel samen in Word (of een vergelijkbaar programma) een e-mail op met een uitnodiging of afwijzing voor elke sollicitant. Noem kort in elke mail waarom diegene wel of niet is uitgenodigd.

co

py r

Reflectie d. Waren jullie het snel eens over de sollicitanten of was er veel discussie? Waardoor kwam dat?

e. Hielp de lijst om de sollicitanten goed te beoordelen en te vergelijken?

29

Vrijwilligers werven en selecteren

Oefening 11

Oefening Sollicitaties beoordelen

fb

Uitvoering Geef jouw brief en cv aan je studiegenoten. Jij krijgt hun sollicitaties.

Maak een puntenlijst waarop je hun brieven en cv's gaat beoordelen.

.v .

Voorbereiding Zoek samen op internet een vrijwilligersvacature die jullie alle drie aanspreekt.

Schrijf een korte motivatiebrief voor deze vacature. Maak er ook een cv bij. Je mag je eigen gegevens gebruiken, maar je mag ook de naam en andere gegevens van de sollicitant verzinnen.

ct ie

a. Beoordelingslijst:

'A

Lees en beoordeel hun sollicitaties.

Bespreek samen jullie sollicitaties. Leg vriendelijk en duidelijk aan elkaar uit waarom jij diegene wel of niet zou uitnodigen voor een gesprek

tE

du

Reflectie b. Vergelijk jullie beoordelingslijsten: waren die bijna hetzelfde of heel anders? Waardoor kwamen de verschillen?

ig h

c. Hoe was het om iemand live te vertellen dat je hem wel of niet uitnodigt? Zou je het de volgende keer hetzelfde doen of anders aanpakken?

Oefening 12

Oefening Wat bespreek je in een sollicitatiegesprek?

co

py r

Voorbereiding Zoek samen een leuke vrijwilligersvacature op internet. Verdeel daarna de rollen: één is de sollicitant, de ander de vrijwilligerscoördinator van de organisatie.

Uitvoering Lees allebei de vacature rustig door en noteer voor jezelf wat je tijdens het gesprek wilt bespreken en vragen.

Voer samen een sollicitatiegesprek van zo'n 10 minuten.

Reflectie Maak na het gesprek op papier twee lijsten: Wat wil je als nieuwe vrijwilliger te weten komen? Wat wil je als begeleider weten over de sollicitant?

Bedenk een logische volgorde waarin je al deze punten tijdens een sollicitatiegesprek kunt bespreken. Noteer de eerste vijf punten van beide lijsten:

30

Vrijwilligers werven en selecteren

.v .

Dit wil een sollicitant weten:

Oefening 13

fb

Dit wil een begeleider weten:

Fasen in een sollicitatiegesprek

ct ie

Een sollicitatiegesprek bestaat uit verschillende fasen. Bedenk samen wat je doet en vraagt in die verschillende fasen.

'A

a. Kennismaking

tE

du

b. Aankondiging inhoud gesprek

ig h

c. De functie en organisatie bespreken

co

py r

d. Brief en cv bespreken

e. Ruimte voor vragen

f. Afsluiting

31

Vrijwilligers werven en selecteren

Oefening 14

Oefening Een sollicitatiegesprek afnemen

.v .

Voorbereiding Verdeel de volgende rollen: sollicitant, vrijwilligersbegeleider, observant.

De vrijwilligersbegeleider zoekt een vrijwilligersvacature.

De sollicitant schrijft een motivatiebrief van ongeveer 150 woorden voor deze vacature.

De observant maakt een eenvoudig schema waarmee het sollicitatiegesprek geobserveerd kan worden. In dit schema moeten alle fasen van een sollicitatiegesprek staan. Maak hierbij gebruik van de Theoriebron Vrijwilligers werven en selecteren.

fb

Uitvoering De vrijwilligersbegeleider en sollicitant voeren een sollicitatiegesprek over de vacature. De observant vult het observatieschema in. Noteer wat er telkens elke fase wordt gedaan en gezegd.

'A

ct ie

Reflectie a. De observant geeft feedback aan de vrijwilligersbegeleider over de fasen van het gesprek.

Kwamen alle fasen aan bod of werd er iets vergeten/overgeslagen?

du

b. De sollicitant geeft feedback aan de vrijwilligersbegeleider over de sfeer tijdens het gesprek. Was het een prettig en ontspannen gesprek? Heeft hij/zij na het gesprek zin om als vrijwilliger aan de slag te gaan?

Oefening 15

tE

Wissel van rol totdat iedereen elke rol heeft gehad.

Samen een sollicitatiegesprek afnemen

py r

ig h

Voorbereiding Soms zijn namens de organisatie meerdere mensen bij het sollicitatiegesprek aanwezig.

Verdeel de rollen: twee zijn vrijwilligersbegeleiders die een gesprek afnemen, twee zijn sollicitant.

De vrijwilligersbegeleiders zoeken een vrijwilligersvacature.

De sollicitanten schrijven allebei een sollicitatiebrief van ongeveer 150 woorden. Maak hierbij gebruik van de Theoriebron Vrijwilligers werven en selecteren.

co

Uitvoering De vrijwilligersbegeleiders lezen beide sollicitatiebrieven en bespreken hoe ze de sollicitatiegesprekken gaan aanpakken: wat willen jullie weten? Wie doet wat?

De sollicitanten bedenken wat ze willen vragen tijdens het gesprek.

Voer de twee sollicitatiegesprekken.

32

Reflectie De sollicitanten geven feedback op de gesprekken: • Kwamen alle fasen van een sollicitatiegesprek aan bod of werd er iets vergeten/overgeslagen?

• Was het een prettig en ontspannen gesprek?

• Heeft hij/zij na het gesprek zin om als vrijwilliger aan de slag te gaan?

• Verliep de samenwerking tijdens het gesprek goed of was één van de twee begeleiders veel meer aan het woord?

Vrijwilligers werven en selecteren

.v .

a. Feedback gesprek 1:

ct ie

fb

b. Feedback gesprek 2:

Wissel van rol. De begeleiders zijn nu sollicitanten en andersom. Loop alle stappen van de oefening opnieuw door.

Website Easel.ly <

Oefening Do’s en don’ts van een sollicitatiegesprek

Je gaat oefenen met wat je vooral wel en niet moet doen tijdens het afnemen van een solicitatiegesprek.

'A

Oefening 16

du

Voorbereiding Bedenk minstens drie tips voor iemand die een sollicitatiegesprek gaat afnemen.

Bedenk ook drie dingen die hij/zij echt niet moet doen bij een sollicitatigesprek.

tE

Uitvoering Maak op Easel.ly een collage met alle do's en don't voor het afnemen van een sollicitatiegesprek.

ig h

Reflectie Welke do's en dont's wist je al? En welke heb je tijdens deze training geleerd?

Richtlijnen voor afwijzingen a. Lees de volgende e-mail. Hoe zou je het vinden als deze naar jou werd verstuurd na een sollicitatiegesprek?

co

py r

Oefening 17

Beste Pauline, Bedankt dat je gisteren bent langsgekomen voor een sollicitatiegesprek. We hebben echter besloten iemand anders de vrijwilligersfunctie te geven. Hopelijk begrijp je wel waarom.

Met vriendelijke groet, Thomas Giessen Vrijwilligerscoördinator AbdiMa

33

Vrijwilligers werven en selecteren

b. Hoe zou jij zelf iemand afwijzen? Noteer drie regels/richtlijnen.

1.

2.

Filmpje Sollicitanten afwijzen <

Filmpje

Het afwijzen van een sollicitant moet op een professionele wijze gebeuren. Bekijk het filmpje ‘Sollicitanten afwijzen’.

fb

Oefening 18

.v .

3.

Noteer welke drie tips de spreekster geeft voor het afwijzen van kandidaten na een gesprek.

1.

3.

Oefening 19

Stappenplan aannemen of afwijzen

ct ie

2.

'A

Maak een stappenplan bij het afwijzen en aannemen van een sollicitant. Zet de volgende stappen in de juiste lijst (aannemen of afwijzen) en in de juiste volgorde:

du

Bel deze sollicitant als eerste - Bel deze sollicitant als tweede - Leg uit wat de andere kandidaat beter maakte - Maak een vervolgafspraak - Vertel dat je hem/haar afwijst - Vertel dat je hem/haar de baan wilt geven - Vraag of hij/zij de baan wil hebben - Wens de kandidaat succes met andere sollicitaties.

Aannemen sollicitant

ig h

tE

Afwijzen sollicitant

Oefening Sollicitanten aannemen en afwijzen

py r

Oefening 20

Casus

co

Je hebt sollicitatiegesprekken afgenomen en gaat nu mensen aannemen en afwijzen voor de functie van activiteitenhulp in een verzorgingstehuis.

Je wilt Carly aannemen. Zij wilde er na het gesprek nog even over nadenken. Ze kon namelijk ook een vrijwilligersbaantje krijgen op de kinderboerderij. Als zij toch wil, wil je met haar een afspraak maken om haar in te werken.

René is afgewezen. De reden is dat hij toch wel erg ver weg woont (50 km) en hij bovendien niet zeker weet of hij lang kan blijven. Hij is ook aan het solliciteren naar een fulltime baan.

34

Vrijwilligers werven en selecteren

.v .

Voorbereiding Verdeel de rollen: iemand is de beller, iemand speelt Carly, iemand speelt René en iemand is observant.

Bereid de gesprekken voor: • 'Carly' mag zelf weten of ze ja of nee zegt.

• 'René' mag zelf weten of hij neutraal of verdrietig reageert.

• De beller bedenkt wie hij als eerste belt en wat hij/zij gaat zeggen tegen René en Carly.

• De observant maakt een beoordelingschema voor de beller.

fb

Uitvoering Voer de twee telefoongesprekken.

'A

ct ie

Reflectie Bespreek de gesprekken na. Carly en René geven feedback over hoe het gesprek op hen overkwam. De observant vertelt ook wat hem/haar opviel. Wat deed de beller goed en wat kon er beter?

co

py r

ig h

tE

du

Wissel van rol tot iedereen een keer beller is geweest.

35

Vrijwilligers begeleiden

Vrijwilligers begeleiden

.v .

Inleiding

fb

Een vrijwilliger heeft binnen een organisatie hulp nodig. De redenen kunnen verschillen: soms moet een vrijwilliger nog leren wat hij moet doen, andere vrijwilligers hebben een probleem dat opgelost moet worden. Daarnaast moeten vrijwilligers ook steeds betrokken worden bij de organisatie, zodat ze met plezier voor de organisatie blijven werken. In deze Theoriebron wordt uitgelegd hoe je vrijwilligers traint, coacht en betrekt.

tE

du

'A

ct ie

Leerdoelen: • Je kunt drie verschillende begeleidingsvormen toepassen.

• Je kunt een passende begeleidingsvorm kiezen.

• Je kunt op drie verschillende manieren vrijwilligers betrekken bij de organisatie.

ig h

Vrijwilligers hebben aandacht en begeleiding nodig.

Oefening 1

Wanneer een vrijwilliger begint bij een organisatie moet hij of zij worden ingewerkt. Vaak bestaat dit inwerken uit een training. Een training kan individueel (alleen jij en de nieuwe vrijwilliger) of met een groep (jij en meerdere nieuwe vrijwilligers) zijn. Beantwoord samen met een studiegenoot de volgende vragen en maak gebruik van de Theoriebron Vrijwilligers begeleiden.

py r

Theoriebron Vrijwilligers begeleiden <

Individueel of met een groep trainen?

co

a. Wat zijn de voordelen van individueel trainen?

36

b. Wat zijn de nadelen van individueel trainen?

Vrijwilligers begeleiden

c. Wat zijn de voordelen van trainen met een groep?

Oefening Een individuele training geven

fb

Oefening 2

.v .

d. Wat zijn de nadelen van trainen met een groep?

ct ie

Voorbereiding Bedenk iets wat jij kunt en je studiegenoot niet. Bijvoorbeeld: op je vingers fluiten, touwtje springen, een voetbaltrucje of netjes je nagels lakken. Je gaat je studiegenoot hierin trainen.

Noteer voor jezelf hoe je de training gaat uitvoeren: Wat ga je uitleggen/voordoen? Wat ga je samen doen? Wanneer kan hij/zij het zelf doen?

Verzamel alle benodigde materialen.

'A

Uitvoering Geef je studiegenoot de training. Wissel daarna van rol en laat je trainen door je studiegenoot.

ig h

tE

du

Reflectie Bespreek jullie trainingen.

• Legde je studiegenoot duidelijk uit wat je moest doen?

• Hebben jullie genoeg geoefend?

• Wat deed je studiegenoot heel goed?

• Wat zou er nog beter kunnen aan de training van je studiegenoot?

Oefening 3

Oefening Een inwerktraining ontwerpen voor een vrijwilliger

Casus

co

py r

Jullie zijn vrijwilligersbegeleiders in een azc. Er is net een nieuwe vrijwilliger bijgekomen, Theo. Theo moet worden ingewerkt. Daarom gaat Theo enkele middagen meelopen met een ervaren vrijwilliger. Die vrijwilliger moet wel weten wat hij/zij met Theo moet oefenen.

Hiervoor gaan jullie een individuele training maken.

Voorbereiding Brainstorm samen welke taken er allemaal kunnen zijn voor vrijwilligers in het azc. Bedenk dat bij het inwerken ook heel simpele taken aan bod komen, zoals hoe het koffiezetappartaat werkt.

Maak in Excel (of een vergelijkbaar programma) een checklist met minstens tien vrijwilligerstaken voor het inwerken. Zorg dat de vrijwilliger er genoeg informatie op kan noteren, bijvoorbeeld: op welke dag ze een taak hebben geoefend of de taak goed ging of gebruik de indeling voordoen, samen doen, zelf doen.

37

Vrijwilligers begeleiden

Een groepstraining geven

fb

Oefening 4

.v .

Reflectie Bekijk jullie eigen checklist en vergelijk die met de checklists van drie andere duo's. Wat is er al heel goed aan jullie checklist? Wat kan er nog beter?

ct ie

Voorbereiding Kies een bepaalde sportoefening, bijvoorbeeld opdrukken, step-ups, planken of iets anders.

Als je niet precies weet hoe je deze oefening moet uitvoeren, zoek je extra informatie op internet.

Je gaat deze sportoefening aan een groepje van minstens vier studiegenoten leren. Noteer hoe je de training gaat uitvoeren: Wat ga je uitleggen/voordoen? Wat ga je samen doen?

Wanneer mogen ze zelf aan de slag? Wat doe jij terwijl ze zelf oefenen?

Verzamel alle benodigde materialen.

'A

Uitvoering Geef je studiegenoten de training in de sportoefening.

tE

du

Reflectie Bespreek de training.

• Legde de trainer duidelijk uit wat je moest doen?

• Hebben jullie genoeg geoefend?

• Wat deed de trainer heel goed?

• Wat zou er nog beter kunnen aan de training?

ig h

Wissel van rol tot elke studiegenoot zijn/haar training heeft gegeven.

Oefening 5

Oefening Een groepstraining ontwerpen

py r

Casus

co

Jullie zijn vrijwilligerscoördinatoren in een jeugdhonk. Jullie hebben drie nieuwe vrijwilligers aangenomen. Zij moeten worden ingewerkt op de volgende onderwerpen: • Omgaan met jongeren: hoe maak je goed contact?

• Organiseren van activiteiten: hoe organiseer je een activiteit voor 12- tot 16-jarigen?

• Jullie besluiten hiervoor een training te ontwikkelen.

38

Voorbereiding Vorm tweetallen en verdeel de taken: welk tweetal maakt het deel 'omgaan met jongeren' en welk tweetal het deel 'organiseren van activiteiten'?

Maak voor jullie eigen deel een powerpointpresentatie van 6 tot 10 slides. De presentatie moet uitleg bevatten met tussendoor vragen en opdrachten voor de vrijwilligers. Bedenk zelf de precieze inhoud. Zoek daarvoor informatie op internet.

Presenteer jullie deel van de training aan het andere tweetal. Zij zijn zogenaamd de vrijwilligers.

Vrijwilligers begeleiden

Oefening 6

.v .

Reflectie Bespreek elkaars powerpointpresentaties. Geef feedback op de volgende punten: • Is de informatie duidelijk?

• Is de informatie compleet of moet er nog wat bij?

• Zijn er voldoende vragen/opdrachten tussendoor?

• Zijn de vragen/opdrachten nuttig of leuk genoeg?

Verbeter jullie eigen presentatie aan de hand van de feedback.

Oefening Coaching geven

ct ie

fb

Voorbereiding Bedenk of verzin een eenvoudig probleem dat je op school hebt of thuis. Bijvoorbeeld: je vindt het lastig om op tijd met je opdrachten te beginnen, je wilt meer kleedgeld van je ouders of een vriendin laat de laatste tijd niets van zich horen.

Verdeel met een studiegenoot de rollen: wie is als eerste coach en wie wordt er gecoacht?

'A

Uitvoering Ga samen met een studiegenoot zitten om een coachingsgesprek te voeren over het voorbereide probleem. Noteer na het gesprek kort voor jezelf hoe je het gesprek vond gaan.

Wat ging goed? Wat vond je lastig?

Wissel daarna van rol en voer weer een coachingsgesprek. Noteer daarna weer kort hoe je het vond gaan.

Oefening 7

GROW-model

Een coachinggesprek is anders dan een gewoon gesprek. Het doel is om de gecoachte te helpen om zich verder te ontwikkelen of een probleem op te lossen. Daarom verloopt een coachingsgesprek anders dan een gewoon gesprek tussen twee mensen.

ig h

Filmpje The GROW-model In Action! (Engels) <

tE

du

Reflectie Vergelijk wat jullie hebben genoteerd na de coachingsgesprekken. Zijn jullie het eens over wat goed ging en wat minder? Of was er een groot verschil tussen de mening van de coach en van de gecoachte?

co

py r

Bekijk het filmpje ‘The GROW-Model in Action!’ Dit filmpje gaat over Joe die een verschrikkelijk slechte presentatie heeft gegeven voor zijn baas (de CEO). Kate voert een coachingsgesprek met hem om hem te helpen volgende week een betere presentatie te geven.

Let op: het is in het Engels! Het is geen probleem als je niet alles begrijpt, let vooral op de rode woorden.

Wat zijn de vier stappen in het coachingsgesprek volgens het GROW-model? Kun je voor elk woord ook een Nederlandse vertaling bedenken? Je kunt gebruikmaken van de Theoriebron Vrijwilligers begeleiden.

39

Vrijwilligers begeleiden

Oefening 8

Coaching volgens het GROW-model

.v .

Voorbereiding Zoek samen op internet een organisatie waarvoor jullie wel vrijwilligerswerk zouden willen doen. Bekijk goed wat de taken van de vrijwilligers daar precies zijn.

Verdeel de rollen: één is vrijwilliger, de andere de coach, één is observant.

fb

De vrijwilliger kiest één van de volgende problemen: • Je vindt een bepaalde taak van het vrijwilligerswerk moeilijk. Je wilt daar beter in worden.

• Je vindt één collega lastig om mee om te gaan. Je wilt hulp hoe je dat kunt aanpakken.

• Je doet dit werk al een tijdje en vindt het een beetje saai. Je wilt hulp hoe je het werk weer uitdagend kan maken voor jezelf. Ander werk is er namelijk niet in de organisatie.

ct ie

Uitvoering Voer het coachingsgesprek volgens het GROW-model. De observant noteert in steekwoorden wat de coach zegt.

'A

Reflectie Bekijk de aantekeningen van de observant. Zijn alle fasen van het GROW-model aan bod gekomen? En in de juiste volgorde?

De vrijwilliger en observant geven de coach één tip en één compliment.

Oefening 9

du

Wissel van rol en voer de oefening opnieuw uit tot iedereen elke rol een keer heeft gehad.

Het nut van begeleiding

1.

2.

ig h

3.

tE

Bedenk samen met een studiegenoot welke problemen kunnen ontstaan als een vrijwilliger geen of de verkeerde begeleiding krijgt. Noteer drie problemen.

Oefening 10

Training of coaching?

py r

Kies in de omschreven situaties de juiste begeleidingsvorm. Lees eerst de Theoriebron Vrijwilligers begeleiden. Kies uit: training of coaching. Leg uit waarom.

co

a. Yasmine, een nieuwe vrijwilliger, moet worden ingewerkt.

b. Bernard is nu enkele weken vrijwilliger. Hij snapt het werk, maar je wilt graag op de hoogte blijven van hoe het gaat.

c. Het team van vrijwilligers krijgt enkele nieuwe taken erbij.

40

Vrijwilligers begeleiden

Oefening 11

Oefening Soort begeleiding kiezen Je gaat oefenen met het kiezen van de juiste begeleidingsvorm.

.v .

d. Rico, een goede en actieve vrijwilliger, lijkt de laatste tijd wat ongemotiveerd.

ct ie

fb

Voorbereiding Noteer kort op papier de volgende kenmerken van groepstraining, van individuele training en van coaching: • Is het individueel of samen?

• Wat is het doel?

• Is het voor nieuwe of ervaren vrijwilligers?

• Wat zijn de voordelen?

• Wat zijn de nadelen?

du

'A

Uitvoering Schrijf in Word (of een vergelijkbaar programma) een tekst van 100 tot 150 woorden met de titel 'Drie soorten begeleiding: wie help je waarmee?'.

Leg in de eerste alinea uit welke (soort) vrijwilligers je een individuele training zou geven en waarom.

Leg in de tweede alinea uit wie je een groepstraining zou geven en waarom.

Leg in de laatste alinea uit wie je coaching zou geven en waarom.

Zoek bij de tekst een passend plaatje.

tE

Reflectie Lees de tekst van een studiegenoot. Zijn jullie het eens over wie je welke begeleidingsvorm geeft? Zo nee, wat zijn de verschillen?

ig h

Pas je tekst aan, indien je de ideeën van je studiegenoot beter vindt.

Oefening 12

Jullie gaan een reclamefilmpje maken voor een goed doel.

Voorbereiding a. Noteer een goed doel waarvoor jullie wel zouden willen collecteren of ander vrijwilligerswerk doen. Noteer, zonder op internet te zoeken, wat voor vrijwilligerswerk je voor dit goede doel zou kunnen doen.

co

py r

Website Moovly <

Oefening Nieuwe vrijwilligers betrekken bij de organisatie

b. Kijk op internet: wisten jullie wat je als vrijwilliger voor deze organisatie kan doen? Of was er meer mogelijk dan jullie dachten? Noteer drie dingen die je nog niet wist.

41

Vrijwilligers begeleiden

Uitvoering Maak een reclamefilmpje voor jullie goede doel via de website van Moovly. Vertel in het filmpje wat het doel is van de organisatie, hoe vrijwilligers daarbij kunnen helpen en hoe ze zich kunnen aanmelden.

Huidige vrijwilligers betrekken bij de organisatie

ct ie

Oefening 13

fb

.v .

Reflectie c. Waarom is het belangrijk dat (potentiële) vrijwilligers veel informatie hebben over een organisatie? Wordt deze informatie duidelijk verteld in het filmpje?

Je bent vrijwilligerscoördinator bij een goed doel. Je wilt de huidige vrijwilligers meer betrekken bij de doelen van de organisatie.

'A

Voorbereiding Kies zelf een goed doel uit, bijvoorbeeld het Wereld Natuur Fonds. Zoek op internet naar de doelen van de organisatie.

du

Maak een presentatie van vier tot acht slides over de doelen van de organisatie. Zorg dat er genoeg nieuwe, interessante informatie voor vrijwilligers in staat. Sluit de presentatie af met een korte activiteit, zoals een quiz of een spel.

tE

Uitvoering Geef je presentatie voor vier studiegenoten.

Elke studiegenoot noteert op een los papier tijdens jouw presentatie een tip en een compliment. Ze letten daarbij op of de informatie duidelijk is, of het interessant is voor vrijwilligers en of de slotactiviteit leuk is. Na je presentatie krijg je deze tips en complimenten.

py r

ig h

Reflectie • Welke tips en complimenten kreeg jouw presentatie? Waren je studiegenoten het eens of noteerden ze allemaal wat anders?

• Denk je dat jouw presentatie vrijwilligers echt meer zou betrekken bij een organisatie?

Waarom wel of waarom niet?

co

Oefening 14

42

Vrijwilligers betrekken bij de toekomst Je bent vrijwilliger bij Humanitas en helpt een Taalmaatjesproject. Je doet dit nu een jaar en wilt graag iets anders doen, maar weet niet precies wat. Voer hierover een gesprek met de vrijwilligerscoördinator.

Voorbereiding Verdeel de rollen: vrijwilliger, vrijwilligerscoördinator, observant.

De vrijwilliger bekijkt op de website van Humanitas wat hij/zij graag wil doen.

De vrijwilligerscoördinator kijkt op de website van Humanitas goed wat er allemaal mogelijk is voor vrijwilligers.

Vrijwilligers begeleiden

Uitvoering De vrijwilligerscoördinator en de vrijwilliger voeren het gesprek over de toekomst van de vrijwilliger bij Humanitas.

De observant maakt notities van de vragen die de vrijwilligerscoördinator stelt.

fb

.v .

Reflectie a. Wat ging goed in dit gesprek en wat minder? Voelt de vrijwilliger zich nu meer betrokken?

Waardoor wel of niet?

ct ie

b. Noteer samen enkele goede vragen die de vrijwilligerscoördinator stelde.

du

'A

c. Bedenk samen ook nog twee nieuwe, goede vragen die de vrijwilligerscoördinator kan stellen.

Wissel van rol totdat iedereen elke rol heeft gehad. Gebruik in het nieuwe gesprek steeds de vragen die jullie samen hebben bedacht.

Oefening Motivatiegesprek met een vrijwilliger

tE

Oefening 15

ig h

Voorbereiding Verdeel de taken: vrijwilliger, coördinator, observant.

De vrijwilliger overweegt te stoppen en heeft daarom een gesprek met de coördinator. De coördinator wil graag dat deze vrijwilliger blijft.

Zoek samen op internet een organisatie en overleg wat de huidige taak van de vrijwilliger is. De vrijwilliger mag zelf bedenken of hij zich niet meer betrokken voelt bij de taak, de organisatie of de toekomst.

co

py r

Uitvoering De vrijwilligerscoördinator en de vrijwilliger voeren het gesprek.

De observant maakt notities van de vragen die de coördinator stelt.

Reflectie Bespreek de volgende vragen: • Wat was het probleem van de vrijwilliger?

• Wat waren goede vragen van de coördinator om hierachter te komen?

• Hoe probeerde de coördinator het probleem op te lossen? Was dat een goede oplossing?

Wissel van rol totdat iedereen elke rol een keer heeft gehad.

43

Vrijwilligersbeleid opstellen

.v .

Vrijwilligersbeleid opstellen Inleiding

ct ie

fb

Binnen grotere organisaties wordt vaak vrijwilligersbeleid opgesteld, zodat iedereen op dezelfde manier met vrijwilligers omgaat. Ook zorgt vrijwilligersbegeleid ervoor dat duidelijk is wat voor vrijwilligers er in de organisatie werken en wat de regels voor vrijwilligers zijn.

Vrijwilligersbeleid opstellen kan aan de hand van de vijf B's: Binnenhalen, Begeleiden, Belonen, Behouden en Beëindigen. Bij elke B hoort een aantal vragen. De antwoorden daarop kunnen in het vrijwilligersbeleid worden genoteerd.

py r

ig h

tE

du

'A

Leerdoelen: • Je kunt de wijze van binnenhalen uitwerken in het vrijwilligersbeleid.

• Je kunt de wijze van begeleiden uitwerken in het vrijwilligersbeleid.

• Je kunt de wijze van belonen uitwerken in het vrijwilligersbeleid.

• Je kunt de wijze van het behouden uitwerken in het vrijwilligersbeleid.

• Je kunt de wijze van het beëindigen van een vrijwilligersovereenkomst uitwerken in het vrijwilligersbeleid.

co

Grotere organisaties hebben vaak een gestructureerd vrijwilligersbeleid.

44

Oefening 1

Oefening Voorbeelden binnenhalen Je gaat oefenen met het binnenhalen van vrijwilligers.

Voorbereiding Zoek op internet een voorbeeld van vrijwilligersbeleid van een sportvereniging.

Google op: 'voorbeeld vrijwilligers + voetbal' (of een andere sport die je leuk vindt).

Vrijwilligersbeleid opstellen

Uitvoering Lees de volgende vragen en zoek de antwoorden in het vrijwilligersbeleid dat je op internet vond. Noteer welke antwoorden er worden gegeven.

.v .

a. Wat heeft onze organisatie vrijwilligers te bieden?

fb

b. Wat moet een nieuwe vrijwilliger kennen en kunnen?

ct ie

c. Op welke manieren kunnen we met de gewenste nieuwe vrijwilligers in contact komen?

'A

d. Hoe selecteren we een nieuwe vrijwilliger?

du

e. Wat moet er in de vrijwilligersovereenkomst staan?

tE

f. Wie zijn er verantwoordelijk voor het binnenhalen?

ig h

Laat een antwoord leeg, als je het niet kunt vinden.

py r

Reflectie g. Vergelijk je antwoorden met die van de klasgenoot. Neem antwoorden over als jij geen antwoord hebt en je klasgenoot wel. Vergelijk je antwoorden eventueel met nog een klasgenoot, net zolang tot je bij elke vraag een antwoord hebt. Beschrijf hoe dit ging.

co

Oefening 2

Theoriebron Vrijwilligersbeleid opstellen <

Oefening Voorbeeld binnenhalen verbeteren Maak gebruik van de Theoriebron Vrijwilligersbeleid opstellen.

Voorbereiding Bekijk samen de Bron Voorbeeld Museum Meerstad. Het museum heeft het deel Binnenhalen van hun vrijwilligersbeleid uitgewerkt. De informatie staat alleen door elkaar.

Bron Voorbeeld Museum Meerstad <

45

Vrijwilligersbeleid opstellen

.v .

Uitvoering Maak er in Word (of een vergelijkbaar programma) een duidelijke tekst van aan de hand van de volgende vragen: 1. Wat heeft onze organisatie vrijwilligers te bieden?

2. Wat moet een nieuwe vrijwilliger kennen en kunnen?

3. Op welke manieren kunnen we met de gewenste nieuwe vrijwilligers in contact komen?

4. Hoe selecteren we een nieuwe vrijwilliger?

5. Wat moet in de vrijwilligersovereenkomst staan?

6. Wie zijn verantwoordelijk voor het binnenhalen?

Oefening 3

Onderdeel binnenhalen schrijven

ct ie

fb

Reflectie Wat vinden jullie van de tekst van Museum Meerstad? Zouden jullie nog iets veranderen, weghalen of toevoegen aan de tekst?

'A

Voorbereiding Zoek op internet naar een organisatie die veel met vrijwilligers werkt. Bijvoorbeeld een verzorgingshuis, een grote sportclub of een goed doel.

Zoek op hun internetpagina naar antwoorden op de volgende vragen:

du

a. Wat heeft deze organisatie vrijwilligers te bieden?

tE

b. Wat moet een nieuwe vrijwilliger bij deze organisatie kennen en kunnen?

py r

ig h

Schrijf in Word (of een vergelijkbaar programma) het onderdeel Binnenhalen voor deze organisatie.

Gebruik minstens 100 woorden.

Doe alsof je zelf bij de organisatie werkt.

Beantwoord in je tekst de volgende vragen: 1. Wat heeft onze organisatie vrijwilligers te bieden?

2. Wat moet een nieuwe vrijwilliger kennen en kunnen?

3. Op welke manieren kunnen we met de gewenste nieuwe vrijwilligers in contact komen?

4. Hoe selecteren we een nieuwe vrijwilliger?

5. Wat moet in de vrijwilligersovereenkomst staan?

co

De antwoorden op vraag 3 tot en met 5 mag je zelf bedenken.

46

Reflectie • Wissel je tekst uit met een klasgenoot.

• Lees elkaars teksten na: zijn alle vragen beantwoord? Is alle informatie duidelijk? Noteer de feedback bij de tekst • Wissel jullie teksten terug. Lees de feedback van je klasgenoot en maak daarna een definitieve versie.

Vrijwilligersbeleid opstellen

Oefening 4

Bekijk het volgende voorbeeld van Museum Meerstad. Welke vragen worden in dit voorbeeld beantwoord?

Kies Ja of Nee bij elke vraag. a. Wat moet en mag een nieuwe vrijwilliger doen tijdens zijn inwerkperiode?

Ja | Nee b. Welke begeleiding biedt de organisatie aan vrijwilligers?

Ja | Nee c. Bij wie kan een vrijwilliger terecht met vragen of klachten?

Ja | Nee d. Over welke zaken mogen vrijwilligers meebeslissen of ideeën inbrengen?

Ja | Nee e. Hoe worden vrijwilligers geholpen die hun werk niet goed doen?

Ja | Nee

Oefening 5

Onderdeel begeleiding schrijven

ct ie

fb

.v .

Bron Voorbeeld Museum Meerstad 2 <

Voorbeeld begeleiden bekijken

Maak gebruik van de Theoriebron Vrijwilligersbeleid opstellen

du

'A

Voorbereiding Zoek op internet de contactgegevens van een organisatie die veel met vrijwilligers werkt.

Bel ze op en vraag naar de vrijwilligerscoördinator of iemand die je kan vertellen hoe vrijwilligers binnen de organisatie worden begeleid.

Stel de volgende vijf vragen en noteer de antwoorden:

tE

a. Wat moet en mag een nieuwe vrijwilliger bij jullie doen tijdens zijn inwerkperiode?

ig h

b. Welke begeleiding biedt jullie organisatie aan vrijwilligers?

co

py r

c. Bij wie kan een vrijwilliger terecht met vragen of klachten?

d. Over welke zaken mogen vrijwilligers bij jullie meebeslissen of ideeën inbrengen?

e. Hoe worden vrijwilligers die hun werk niet goed doen bij jullie geholpen?

Bedank de persoon die je vragen heeft beantwoord voor de tijd en moeite.

47

Vrijwilligersbeleid opstellen

.v .

Uitvoering Schrijf in Word (of een vergelijkbaar programma) het onderdeel Binnenhalen voor deze organisatie.

Gebruik minstens 100 woorden.

Doe alsof je zelf bij de organisatie werkt. Verwerk in je tekst de informatie die je hebt gekregen bij het telefoongesprek.

Website Coggle <

Oefening Woordweb belonen

In deze oefening ga je een woordweb maken over het belonen van vrijwilligers.

ct ie

Oefening 6

fb

Reflectie Wissel je tekst uit met een klasgenoot. Lees elkaars teksten na: zijn alle vragen beantwoord?

Is alle informatie duidelijk? Noteer de feedback bij de tekst.

Wissel jullie teksten terug. Lees de feedback van je klasgenoot en maak daarna een definitieve versie.

Voorbereiding Brainstorm over het belonen van vrijwilligers. Wat kun je ze allemaal geven? Bedenk beloningen in de volgende categorieën: gratis, ongeveer € 10,00 p.p., ongeveer € 50,00 p.p.

'A

Uitvoering Maak op Coggle een woordweb van al jullie ideeën.

du

Reflectie a. Voor welke categorie was het lastig om ideeën te bedenken?

ig h

tE

b. Kijk naar jullie woordweb: hoeveel denk je dat het een organisatie per jaar ongeveer kost om een vrijwilliger te bedanken?

Oefening 7

Voorbeeld belonen Verbind de vragen met de goede antwoorden. Samen vormen ze een voorbeeld van het onderdeel Belonen.

py r

Vragen:

co

1.

2.

3.

4.

48

Is er een onkosten- en reiskostenvergoeding voor vrijwilligers?

Welke andere vormen van beloning kan onze organisatie aanbieden?

Welke wensen hebben onze vrijwilligers zelf over hun beloning?

Wie zijn er verantwoordelijk voor het uitvoeren van het belonen?

Antwoorden: A. Onze organisatie biedt de volgende beloningen aan vrijwilligers: • dagelijkse koffiepauze met gratis koffie, thee en koekjes • eenmaal per jaar een uitstapje met alle vrijwilligers • eenmaal per jaar een kerstpakket • een tegoedbon voor vrijwilligers die 5, 10, 15 jaar enzovoort bij de organsiatie werken.

Vrijwilligersbeleid opstellen

Daarnaast stimuleert de vrijwilligerscoรถrdinator de werknemers van onze organisatie om regelmatig vrijwilligers te bedanken voor hun hulp en inzet. De coรถrdinator geeft hier zelf ook het goede voorbeeld in.

.v .

B. De vrijwilligerscoรถrdinator is verantwoordelijk voor het verstrekken van de vastgestelde beloningen.

fb

C. Vrijwilligers kunnen een vergoeding krijgen voor hun reiskosten. Wanneer ze bepaalde spullen nodig hebben voor hun vrijwilligerswerk kan dit ook vergoed worden. Hiervoor moeten ze wel vooraf overleggen met de coรถrdinator en na aankoop de bon inleveren bij de administratie.

Vraagnummer

ct ie

D. De vrijwilligers van onze organisatie hebben bij het laatste jaaroverleg aangegeven zich gewaardeerd te voelen. Ze vinden het prettig dat het sinds kort mogelijk is reiskosten te declareren.

Antwoord

1.

2.

'A

3.

Oefening 8

du

4.

Onderdeel Belonen schrijven

In deze oefening ga je beschrijven hoe je jouw vrijwilligers gaat belonen.

tE

Voorbereiding Zoek in je omgeving iemand die vrijwilligerswerk doet. Stel hem de volgende vragen over zijn vrijwilligerswerk:

ig h

a. Is er een onkosten- en reiskostenvergoeding voor vrijwilligers bij jouw organisatie?

co

py r

b. Welke andere vormen van beloning biedt jouw organisatie aan?

c. Welke wensen heb jij zelf over je beloning?

d. Wie zijn er verantwoordelijk voor het uitvoeren van het belonen bij jouw organisatie?

Bedank de persoon die je vragen heeft beantwoord voor de tijd en moeite.

49

Vrijwilligersbeleid opstellen

.v .

Uitvoering Schrijf in Word (of een vergelijkbaar programma) het onderdeel Belonen voor deze organisatie.

Gebruik minstens 100 woorden.

Doe alsof je zelf bij de organisatie werkt. Verwerk in je tekst de informatie die je hebt gekregen bij het interview.

Oefening 9

Hoe behoud je vrijwilligers?

ct ie

fb

Reflectie Wissel je tekst uit met een klasgenoot.

Lees elkaars teksten na: zijn alle vragen beantwoord? Is alle informatie duidelijk? Noteer de feedback bij de tekst.

Wissel jullie teksten terug. Lees de feedback van je klasgenoot en maak daarna een definitieve versie.

Lees onderstaande tekst 'Behouden van vrijwilligers'. Zoek daarin het antwoord op de volgende vragen.

'A

Behouden van vrijwilligers

du

Naast het binnenhalen, belonen en begeleiden van vrijwilligers is het van essentieel Belang om vrijwilligers te behouden. Als er aandacht is voor belonen en begeleiden van vrijwilligers zal de kans dat vrijwilligers kunnen worden behouden, toenemen.

ig h

tE

Het volgende wordt ondernomen om vrijwilligers voor langere tijd te behouden: • waardering en erkenning • prettige arbeidsomstandigheden • zorgen dat de taken blijven aansluiten bij de motivatie van onze vrijwilligers: nuttig werk doen, contact met mensen, nieuwe dingen leren • jaarlijks gesprek over de ontwikkeling van vrijwilliger en het eventuele doorgroeien naar meer coördinerende functies of nieuwe taken.

• op tijd informatie geven over veranderingen in het museum (via nieuwsbrief en informatiebijeenkomsten) • aandacht voor verdere flexibilisering van het werk: mogelijkheden om in wisselende diensten te werken of tijdelijk met het vrijwilligerswerk te stoppen.

co

py r

a. Welke redenen hebben onze vrijwilligers om vrijwilligerswerk te doen?

50

b. Sluiten de vrijwilligerstaken goed aan op de verschillende redenen om vrijwilligerswerk te doen?

Ja | Nee c. Welke ontwikkelingsmogelijkheden kan de organisatie bieden?

d. Wat doet de organisatie als de omstandigheden van vrijwilligers veranderen?

Vrijwilligersbeleid opstellen

In deze oefening ga je een kwartet maken over het behouden van vrijwilligers. Maak gebruik van het Werkmodel Kwartet.

Voorbereiding Verdeel de volgende vier vragen onder jullie vieren.

1. Welke redenen hebben onze vrijwilligers om vrijwilligerswerk te doen?

2. Sluiten de vrijwilligerstaken goed aan op de verschillende redenen om vrijwilligerswerk te doen?

3. Welke ontwikkelingsmogelijkheden kan de organisatie bieden?

4. Wat doet de organisatie als de omstandigheden van vrijwilligers veranderen?

fb

Werkmodel Kwartet <

Oefening Kwartet over behouden

.v .

Oefening 10

ct ie

Bedenk op basis van de theorie en eerdere opdrachten vier antwoorden op jouw vraag.

Uitvoering Maak van jouw vraag en antwoorden vier kaarten voor een kwartetspel. Zet op elke kaart de vraag, antwoorden en een illustratie. Gebruik hiervoor het werkmodel Kwartet.

'A

Zorg dat door de lay-out duidelijk is dat jouw kaarten en die van je vier klasgenoten bij elkaar horen (denk bijvoorbeeld aan dezelfde kleur, indeling en/of lettertype gebruiken).

Speel het spel!

tE

du

Reflectie a. Is het duidelijk dat jullie kaarten bij elkaar horen?

ig h

b. Hoe verliep de samenwerking: wat ging goed en wat kon beter?

Oefening 11

Onderdeel Behouden schrijven In deze oefening ga je beschrijven hoe je jouw vrijwilligers kunt behouden.

co

py r

Voorbereiding Zoek op internet een organisatie die veel met vrijwilligers werkt (bijvoorbeeld een sportclub, de scouting of een hulporganisatie voor ouderen of kinderen).

Bekijk hun website en bedenk daarna de antwoorden op de volgende vragen: a. Welke redenen hebben onze vrijwilligers om vrijwilligerswerk te doen?

b. Sluiten de vrijwilligerstaken goed aan op de verschillende redenen om vrijwilligerswerk te doen?

Ja | Nee

51

Vrijwilligersbeleid opstellen

c. Welke ontwikkelingsmogelijkheden kan de organisatie bieden?

fb

.v .

d. Wat doet de organisatie als de omstandigheden van vrijwilligers veranderen?

ct ie

Uitvoering Schrijf in Word (of een vergelijkbaar programma) het onderdeel Behouden voor deze organisatie.

Gebruik minstens 100 woorden.

Doe alsof je zelf bij de organisatie werkt. Verwerk in je tekst de informatie die je hebt genoteerd uit het vrijwilligersbeleid.

Waarom beĂŤindigen?

du

Oefening 12

'A

Reflectie Wissel je tekst uit met een klasgenoot.

Lees elkaars teksten na: zijn alle vragen beantwoord? Is alle informatie duidelijk? Noteer de feedback bij de tekst.

Wissel jullie teksten terug. Lees de feedback van je klasgenoot en maak daarna een definitieve versie.

Bedenk samen zo veel mogelijk redenen waarom een vrijwilliger zou stoppen.

ig h

tE

Redenen:

Oefening 13

Hoe kun je het vrijwilligerswerk beĂŤindigen?

co

py r

Voorbereiding a. Vergelijk je antwoorden met die van een studiegenoot. Wat moet er allemaal gebeuren?

Maak een lijst:

52

Reflectie b. Is het moeilijk of makkelijk om als vrijwilliger te stoppen?

Vrijwilligersbeleid opstellen

In deze oefening ga je beschrijven hoe je het gaat aanpakken als een vrijwilliger wil stoppen of moet stoppen met zijn vrijwilligerswerk.

fb

Bron Vrijwilligersbeleidplan Transferpunt Sport <

Onderdeel beëindigen schrijven

Voorbereiding Zoek antwoorden op de volgende zes vragen. Bedenk zelf hoe je dit doet: Bel een organisatie, interview een vrijwilliger of bekijk de bron Vrijwilligersbeleidsplan van Transferpunt Sport.

Wie bespreekt met de vrijwilliger waarom hij wil/moet stoppen?

Hoe wordt er afscheid genomen van vrijwilligers die stoppen?

Hoe wordt het werk van de vrijwilliger overgedragen?

Wat kan de organisatie nog voor de vrijwilliger doen?

Hoe kan een vrijwilliger terugkomen, mocht hij dat willen?

Hoe wordt de overeenkomst beëindigd van vrijwilligers die hun werk niet goed doen?

'A

1.

2.

3.

4.

5.

6.

ct ie

Oefening 14

.v .

c. Lijkt het stoppen van een vrijwilliger op hoe een werknemer stopt? Of zijn er grote verschillen?

du

Uitvoering Schrijf in Word (of een vergelijkbaar programma) het onderdeel Beëindigen voor deze organisatie.

Gebruik minstens 100 woorden.

Doe alsof je zelf bij de organisatie werkt. Verwerk in je tekst de informatie die je hebt verzameld.

co

py r

ig h

tE

Reflectie Wissel je tekst uit met een klasgenoot.

Lees elkaars teksten na: zijn alle vragen beantwoord? Is alle informatie duidelijk? Noteer de feedback bij de tekst.

Wissel jullie teksten terug. Lees de feedback van je klasgenoot en maak daarna een definitieve versie.

53

Reflecteren

Reflecteren

.v .

Inleiding

Oefening 1

Reflectie op de lesstof a. Wat heb je allemaal geleerd? Noem drie dingen.

1.

ct ie

2.

fb

Bedenk een moment of situatie tijdens het werken aan de training waarvan je nu vindt dat je het in het vervolg anders moet aanpakken. Kijk terug en doe dit met behulp van de STARRT-methode. Lever het reflectieverslag in bij je docent.

3.

Oefening 2

du

'A

b. Wat ga je in de toekomst in jouw werk gebruiken?

Kritisch en creatief denken

tE

a. Durfde je tijdens de training kritisch te zijn op het werk van jou en je team? Noem één voorbeeld.

ig h

b. Heb jij het uiterste uit jezelf gehaald bij de opdrachten? Noem één voorbeeld.

Oefening 3

Zelfregulatie en zelfsturing

py r

a. Heb je een goede planning gemaakt? Geef hiervan één voorbeeld.

co

b. Wat heb je geleerd van de reflectievragen bij de oefeningen? Noem één punt.

54

c. Heb je regelmatig het initiatief genomen om met iemand samen te werken? Noem één voorbeeld.

Theoriebron Wat is vrijwilligerswerk?

.v .

Theoriebron Wat is vrijwilligerswerk?

Inleiding

ct ie

fb

Vrijwilligerswerk kun je op allerlei verschillende manieren doen. In deze theoriebron leer je wat de kenmerken van vrijwilligerswerk zijn. Daarna leer je over de rechten en plichten van vrijwilligers, wat een vrijwilligersovereenkomst is, wat vrijwilligersbeleid is en wat de gemeente doet voor vrijwilligers.

Definitie vrijwilligerswerk

ig h

tE

du

'A

Vrijwilligerswerk is onbetaald, onverplicht werk dat je doet om anderen te helpen en dat meestal via een organisatie verloopt. 'Onbetaald' betekent dat je er geen geld voor krijgt. 'Onverplicht' betekent dat je zo veel uren werkt als je zelf wilt. Vrijwilligers helpen meestal andere mensen, maar vrijwilligers kunnen zich ook inzetten voor bijvoorbeeld dieren, de natuur of het behoud van oude gebouwen. Tot slot doe je vrijwilligerswerk vaak via een organisatie: een goed doel, sportvereniging, school of asielzoekerscentrum. De organisatie zorgt dat je als vrijwilliger wordt ingewerkt en begeleiding krijgt. Vrijwilligerswerk is iets anders dan mantelzorg. Bij mantelzorg zorg je voor een ziek familielid of zieke vriend, bijvoorbeeld door te helpen aankleden of boodschappen te doen. Omdat mantelzorg vaak iets is waar mensen zich toe verplicht voelen (je laat je zieke oma toch niet zitten?) is het niet hetzelfde als vrijwilligerswerk.

Vrijwilligers moeten ook een contract ondertekenen.

co

py r

Rechten en plichten van vrijwilligers Als een vrijwilliger bij een organisatie gaat werken dan heeft hij rechten en plichten. Een recht is iets wat je hoort te krijgen of mogen. Volgens de wet heeft een vrijwilliger bijvoorbeeld recht op een veilige werkplek. Vrijwilligers onder de 18 jaar hebben daarnaast het recht om 's avonds laat niet te werken. Ook mogen ze maar een bepaald aantal uren vrijwilligerswerk doen per week, zodat ze genoeg tijd overhouden voor school. Een plicht is iets wat je moet doen. Vrijwilligers hebben volgens de wet bijvoorbeeld de plicht hun taken zorgvuldig en voorzichtig uit te voeren.

55

Theoriebron Wat is vrijwilligerswerk?

Vrijwilligersovereenkomst en -beleid

ct ie

fb

.v .

De belangrijkste afspraken die een organisatie en een vrijwilliger samen maken worden opgeschreven in een vrijwilligersovereenkomst. Dat is een soort contract. Iemand van de organisatie en de vrijwilliger zetten hun handtekening eronder. In een vrijwilligersovereenkomst staat bijvoorbeeld wanneer de vrijwilliger komt werken, welke training hij krijgt en wat hij moet doen als hij een keer niet kan.

Grote organisaties waar veel met vrijwilligers wordt gewerkt, hebben vaak een vrijwilligersbeleid. Dit is een verslag waarin staat hoe die organisatie met vrijwilligers omgaat: hoe zoeken ze nieuwe vrijwilligers? Wat mogen vrijwilligers wel en niet? Wat moet er in de vrijwilligersovereenkomst staan? Vrijwilligersbeleid zorgt ervoor dat iedere vrijwilliger in de organisatie hetzelfde wordt behandeld. Ook hoeven de medewerkers van de organisatie dan niet alles zelf te bedenken, maar kunnen ze opzoeken wat de regels zijn.

Vrijwilligers en de gemeente

du

'A

Gemeenten vinden vrijwilligerswerk vaak belangrijk. Als er veel vrijwilligers zijn, worden er namelijk veel mensen geholpen, activiteiten georganiseerd en andere nuttige dingen gedaan in de gemeente. Daarnaast heeft de gemeente sinds 1 januari 2015 veel extra taken gekregen in de zorg, waarbij ze de hulp van vrijwilligers goed kunnen gebruiken.

Gemeentes doen meestal vijf dingen om vrijwilligers te helpen en te zorgen voor meer vrijwilligers. Dit noemen we de vijf basisfuncties van de gemeente.

De vijf basisfuncties

tE

De vijf basisfuncties van de gemeente zijn het vertalen van maatschappelijke ontwikkelingen, verbinden en makelen, versterken, verbreiden en verankeren.

ig h

1. Vertalen maatschappelijke ontwikkelingen Wanneer er grote ontwikkelingen zijn in de maatschappij, past de gemeente zich daarop aan. Als er bijvoorbeeld steeds meer oudere mensen in een gemeente wonen, zal de gemeente vrijwilligerswerk voor ouderen stimuleren.

py r

2. Verbinden en makelen De gemeente brengt mensen die vrijwilligershulp nodig hebben in contact met mensen die vrijwilligerswerk willen doen. Vaak heeft een gemeente hiervoor een speciale afdeling of organisatie. Dit heet een vrijwilligersloket of vrijwilligerscentrale.

co

3. Versterken De gemeente helpt en ondersteunt mensen en organisaties die vrijwilligerswerk doen, vooral bij het organiseren, met de administratie en door het geven van informatie.

56

4. Verbreiden De gemeente promoot het doen van vrijwilligerswerk en laat aan vrijwilligers merken dat ze hun inzet waardeert. Zo komen er hopelijk steeds meer vrijwilligers bij.

5. Verankeren De gemeente legt ervaringen met het doen en organiseren van vrijwilligerswerk vast in rapporten.

Theoriebron Vrijwilligerswerk versus betaald werk

.v .

Theoriebron Vrijwilligerswerk versus betaald werk

fb

Inleiding

ct ie

Mensen hebben verschillende redenen om vrijwilligerswerk te doen. Als je daar rekening mee houdt, kun je mensen de taken geven die het best bij hen passen. Daarnaast is vrijwilligerswerk iets heel anders dan betaald werk. Mensen hebben andere redenen om het te doen en willen ook anders begeleid worden. Ook daar gaat deze theoriebron over.

Redenen om vrijwilligerswerk te doen

ig h

tE

du

'A

Vrijwilligerswerk doe je niet voor het geld, maar waarvoor dan wel? Mensen kunnen heel veel verschillende redenen hebben om vrijwilligerswerk te doen. Vaak hangt het af van hun leeftijd, of ze wel of geen werk hebben en wat ze leuk vinden om te doen. Voorbeelden van redenen om vrijwilligerswerk te doen zijn: • om waardering te krijgen • om je eigen (sport)vereniging te helpen • om nieuwe mensen te leren kennen • omdat je tijd over hebt en iets nuttigs wilt doen • om werkervaring op te doen • om bezig te blijven als je (tijdelijk) zonder studie of werk zit • omdat het werk zelf gewoon leuk is • om nieuwe dingen te leren • omdat je geloof je dat voorschrijft • om actief te blijven na je pensioen.

Vrijwilligerswerk of betaald werk?

co

py r

Soms moeten mensen kiezen of ze vrijwilligerswerk of betaald werk willen doen. Er zijn enkele redenen waarom mensen liever betaald werk doen: je kunt geld verdienen en carrière maken. Er zijn echter ook redenen waarom mensen liever vrijwilligerswerk doen: • Je helpt daarmee je eigen (sport)vereniging.

• Je ontmoet nieuwe mensen. Als je een baan hebt, ga je meestal niet van baan wisselen om nieuwe mensen te leren kennen.

• Je hebt tijd over en wilt iets nuttigs doen. Veel vrijwilligerswerk voelt nuttiger dan een gewone baan, omdat je bij vrijwilligerswerk vaak mensen direct helpt.

• Van je geloof moet je je naasten helpen. Vrijwilligerswerk is een manier om dat te doen.

• Om actief te blijven na het pensioen. Wie gepensioneerd is, mag vaak geen betaald werk doen. Vrijwilligerswerk is dan nog de enige optie.

57

ct ie

Collecteren voor een goed doel is een voorbeeld van vrijwilligerswerk.

fb

.v .

Theoriebron Vrijwilligerswerk versus betaald werk

Vrijwilligers begeleiden

du

'A

Op het werk is iemand je baas. Die zegt wat je moet doen. Als het goed is, helpt hij of zij je ook om je werk goed te doen. Je wordt door die persoon begeleid.

Vrijwilligers hebben ook begeleiding nodig. Bij het begeleiden van vrijwilligers kun je je echter niet gedragen alsof je hun baas bent. Dat is een vrijwilligerscoördinator namelijk niet.

co

py r

ig h

tE

Daarom is het belangrijk om je bij het begeleiden van vrijwilligers te richten op: • plezier Vrijwilligers doen het werk voor hun plezier. Als begeleider moet je dus zorgen dat het leuk blijft.

• overleg Met vrijwilligers moet je veel overleggen over hun taken. Als ze het namelijk geen leuke taak vinden, stoppen ze er misschien mee.

• waardering Een vrijwilliger krijgt geen loon, dus moet je regelmatig complimenten geven of waardering laten blijken voor zijn of haar inzet.

58

Theoriebron Vrijwilligers werven en selecteren

.v .

Theoriebron Vrijwilligers werven en selecteren Inleiding

ct ie

fb

Regelmatig hebben organisaties nieuwe vrijwilligers nodig. Er wordt dan een vacaturetekst geschreven, de vacature wordt geplaatst, binnenkomende sollicitaties beoordeeld, sollicitatiegesprekken gevoerd en uiteindelijk wordt er iemand aangenomen (en de rest afgewezen). Deze theoriebron gaat over al deze stappen bij het werven en selecteren van vrijwilligers.

Een vacaturetekst schrijven

du

'A

Wanneer een organisatie een nieuwe vrijwilliger zoekt, schrijven zij meestal een vacature uit. In een vacature moet in ieder geval het volgende staan: • de naam van de organisatie • wat de organisatie doet • de taken van de vrijwilliger • op welke dagen het vrijwilligerswerk is en hoeveel uur • wat voor iemand de organisatie zoekt als vrijwilliger • hoe iemand kan solliciteren • tot welke datum mensen kunnen solliciteren (de sluitingsdatum).

tE

Hoe duidelijker een vacature is, hoe groter de kans op geschikte sollicitanten. Een goede vacaturetekst is dus belangrijk om snel vrijwilligers te vinden.

ig h

Een vacature verspreiden

co

py r

Nadat een vacaturetekst is geschreven, moet hij worden geplaatst. Dit kan op de website van de organisatie, maar veel organisaties doen dit ook via een vrijwilligersloket of vrijwilligerscentrale. Dat is een organisatie van een gemeente die onder andere een website heeft waar alle vrijwilligersvacatures van die gemeente op staan.

Het plaatsen van een vrijwilligersvacature kan ook op een website als www.nationalevacaturebank.nl, maar daar zoeken mensen vooral naar betaald werk.

Bovendien moet je daar vaak flink betalen om een vacature te plaatsen.

Na het plaatsen van de vacature moet hij nog verder worden verspreid. Dit kan via een oproep in de buurtkrant of via social media zoals Facebook en Twitter.

Cv's beoordelen Nadat een vacature is geplaatst, zullen er sollicitaties binnen komen. Na de sluitingsdatum moeten die worden beoordeeld. De eerlijkste manier is om eerst een lijstje met beoordelingspunten te maken, bijvoorbeeld: ervaring met kinderen, niet te ver weg wonen en een EHBO-diploma hebben. Vervolgens kijk je in het cv van de sollicitant hoeveel punten

59

Theoriebron Vrijwilligers werven en selecteren

'A

ct ie

fb

.v .

van de beoordelingslijst daarin staan en dat getal noteer je. Werken met een beoordelingslijst zorgt ervoor dat je je niet te veel laat beĂŻnvloeden door bijvoorbeeld een leuke foto op een cv.

du

Een goed cv laat duidelijk zien welke (werk)ervaring iemand heeft.

tE

Sollicitatiebrieven beoordelen

ig h

Nadat je de cv's hebt beoordeeld, lees je de brieven van de sollicitanten met de hoogste punten. Je kijkt of je de brief leuk en duidelijk vindt en vraagt jezelf af: past deze persoon bij onze organisatie? De sollicitanten met de beste brieven ga je uitnodigen voor een gesprek.

Nadat je alle sollicitaties hebt beoordeeld, stuur je alle sollicitanten een bericht. De beste nodig je per telefoon of per e-mail uit voor een gesprek. De andere sollicitanten laat je weten dat ze niet worden uitgenodigd. Meestal doe je dat per e-mail.

py r

Een sollicitatiegesprek voeren Een sollicitatiegesprek verloopt meestal volgens zes fasen:

co

1. Kennismaking Jij geeft de kandidaat een hand en stelt je voor. Namens de organisatie heet je de sollicitant welkom.

2. Aankondiging inhoud gesprek Je vertelt wat er in het gesprek besproken gaat worden. Zo kan de sollicitant daar rekening mee houden. Anders zal de sollicitant misschien aan het begin allemaal dingen vragen die jij liever aan het eind bespreekt.

3. De functie en organisatie bespreken Je vertelt wat de organisatie precies doet en wat het vrijwilligerswerk inhoudt. Je kunt nu meer informatie geven dan in de vacature.

60

Theoriebron Vrijwilligers werven en selecteren

4. Brief en cv bespreken Je bespreekt hier de ervaring en motivatie van de sollicitant.

.v .

5. Ruimte voor vragen Als jij al je vragen gesteld hebt, geef je de kandidaat ook nog de kans om zijn laatste vragen te stellen.

du

'A

ct ie

fb

6. Afsluiting Aan het einde bespreek je hoe het na het gesprek verder gaat. Je overlegt op welke datum je weer contact opneemt met de sollicitant. Je bedankt de sollicitant voor zijn komst.

tE

Een sollicitatiegesprek voor een vrijwilligerspositie is vaak wat informeler dan een officiĂŤle sollicitatie.

ig h

Aannemen of afwijzen Na een sollicitatiegesprek moet je mensen aannemen of afwijzen. Houd daarbij rekening met het volgende:

co

py r

1. Laat degene die het gesprek heeft gevoerd ook bellen voor het aannemen of afwijzen.

2. Bel eerst de sollicitant die je aanneemt, zodat je zeker weet dat je iemand hebt voor het werk. Mocht die sollicitant toch niet meer willen, dan kun je nog kiezen uit je andere kandidaten.

3. Spreek met de persoon die je aanneemt af hoe jullie nu verder gaan. Moet hij langs komen voor inwerken? Eerst nog een contract tekenen? Kan hij direct beginnen?

4. Leg bij een afwijzing zo goed mogelijk uit waarom je voor iemand anders hebt gekozen.

Wens de sollicitant succes met eventuele andere sollicitaties.

61

Theoriebron Vrijwilligers begeleiden

.v .

Theoriebron Vrijwilligers begeleiden Inleiding

Vrijwilligers trainen

ct ie

fb

Wanneer een vrijwilliger aan de slag gaat, weet hij niet uit zichzelf wat hij moet doen. Hij moet worden ingewerkt en vaak is daarna ook nog begeleiding nodig. Deze theoriebron gaat over drie begeleidingsvormen die vaak voorkomen: individuele training, groepstraining en coaching.

'A

Nieuwe vrijwilligers moeten meestal worden ingewerkt op hun taak. Vaak gaat dit via een training. Bij een training vertel je iemand precies wat hij moet doen. Daarna gaat de vrijwilliger oefenen: Je doet de taak eerst voor, daarna doe je het samen en tot slot doet de vrijwilliger het zelf. Als dat goed gaat, kan hij aan de slag.

du

Een training kan een individuele training zijn, je oefent dan één-op-één. Een training kan ook een groepstraining zijn.

tE

Trainingen zijn niet alleen voor nieuwe medewerkers. Soms veranderen taken of komen er nieuwe taken bij. Dan hebben alle vrijwilligers weer een training nodig.

Vrijwilligers coachen

ig h

Vrijwilligers kun je helpen met coaching. Coaching is een één-op-één gesprek waarbij de vrijwilliger bedenkt wat hij wil leren of veranderen. De coach helpt hem daarbij door vragen te stellen. Een manier om een coachingsgesprek te voeren is het GROW-model. GROW staat voor Goal (Doel), Reality (de Feiten), Options (Mogelijkheden), Way Forward (Actieplan).

co

py r

Een coachingsgesprek volgens het GROW-model verloopt als volgt: • Aan het begin van het gesprek bespreken de coach en vrijwilliger wat het Doel van de vrijwilliger is.

• Daarna kijken ze naar de Feiten: wat moet er precies veranderen? Hoe is de situatie nu en hoe moet die worden?

• Vervolgens bespreken ze de Mogelijkheden: wat kan de vrijwilliger allemaal doen om het Doel te bereiken?

• Tot slot maken ze een Actieplan: wat gaat de vrijwilliger als eerste doen? Bijvoorbeeld iemand bellen of extra informatie opzoeken.

62

fb

.v .

Theoriebron Vrijwilligers begeleiden

ct ie

Bij een coachingsgesprek kun je het GROW-model gebruiken.

Vrijwilligers betrekken

'A

Een vrijwilligerscoördinator hoopt dat zijn vrijwilligers lange tijd blijven. Daarom moet hij vrijwilligers betrekken. Mensen betrekken betekent dat je mensen ergens over laat meedenken, hun mening en ideeën laat geven. Veel mensen vinden dat prettig. Vrijwilligers betrekken kan op drie manieren: bij de taak, de organisatie of de toekomst.

co

py r

ig h

tE

du

• betrekken bij de taak Een vrijwilligerscoördinator kan de vrijwilligers naar hun mening en ideeën over hun taak te vragen. Wat kan er anders, beter of handiger?

• betrekken bij de organisatie Een vrijwilligerscoördinator kan vrijwilligers vertellen over waar de organisatie mee bezig is. Zo merkt hij of dat aansluit bij wat de vrijwilligers leuk en belangrijk vinden.

• betrekken bij de toekomst Een vrijwilligerscoördinator kan met een vrijwilliger meedenken over de toekomst. Veel vrijwilligers willen niet eeuwig hetzelfde doen. De coördinator kan meedenken over nieuwe taken en zorgt zo dat die vrijwilliger ook in de toekomst bij de organisatie blijft.

63

Theoriebron Vrijwilligersbeleid opstellen

fb

Inleiding

.v .

Theoriebron Vrijwilligersbeleid opstellen

'A

Binnenhalen

ct ie

In grotere organisaties waar veel vrijwilligers werken, wordt vaak vrijwilligersbeleid opgesteld.

In een verslag wordt genoteerd hoe vrijwilligers geworven en begeleid moeten worden.

Door vrijwilligersbeleid weet iedereen binnen de organisatie wat vrijwilligers wel en niet mogen doen, hoe ze vrijwilligers moeten begeleiden en wie waar verantwoordelijk voor is.

Deze theoriebron gaat over de verschillende onderdelen van vrijwilligersbeleid en welke vragen je kunt gebruiken om vrijwilligersbeleid te schrijven.

ig h

tE

du

Het eerste onderdeel van vrijwilligersbeleid is het binnenhalen van vrijwilligers. De organisatie bedenkt wie hun ideale vrijwilligers zijn en hoe ze met deze mensen in contact kunnen komen. Het onderdeel 'Binnenhalen' van vrijwilligersbeleid kun je opstellen door de volgende vragen te beantwoorden: 1. Wat heeft onze organisatie vrijwilligers te bieden?

2. Wat moet een nieuwe vrijwilliger kennen en kunnen?

3. Op welke manieren kunnen we met de gewenste nieuwe vrijwilligers in contact komen?

4. Hoe selecteren we een nieuwe vrijwilliger?

5. Wat moet er in de vrijwilligersovereenkomst staan?

6. Wie zijn er verantwoordelijk voor het binnenhalen?

Begeleiden

co

py r

Als een vrijwilliger aan de slag gaat voor een organisatie moet die ook begeleid worden.

Hoe pak je dat als organisatie aan? Het onderdeel 'Begeleiden' van vrijwilligersbeleid kun je opstellen door de volgende vragen te beantwoorden: 1. Wat moet en mag een nieuwe vrijwilliger doen tijdens zijn inwerkperiode?

2. Welke begeleiding biedt de organisatie aan vrijwilligers?

3. Bij wie kan een vrijwilliger terecht met vragen of klachten?

4. Over welke zaken mogen vrijwilligers meebeslissen of ideeĂŤn inbrengen?

5. Hoe worden vrijwilligers geholpen die hun werk niet goed doen?

64

Theoriebron Vrijwilligersbeleid opstellen

Belonen

fb

.v .

Bij een beloning denk je aan geld, maar dat hoeft niet. Belonen kan ook door een compliment te geven, een kerstpakket uit te delen of vervoerskosten te vergoeden. Om te zorgen dat vrijwilligers zich gewaardeerd voelen, moet de organisatie ze regelmatig belonen. Het derde onderdeel van vrijwilligersbeleid is daarom 'Belonen'. Het onderdeel 'Belonen' van vrijwilligersbeleid kun je opstellen door de volgende vragen te beantwoorden: 1. Is er een onkosten- en reiskostenvergoeding voor vrijwilligers?

2. Welke andere vormen van beloning kan onze organisatie bieden?

3. Welke wensen hebben onze vrijwilligers zelf over hun beloning?

4. Wie zijn er verantwoordelijk voor het belonen?

ct ie

Behouden

tE

du

'A

Voor een organisatie is het prettig als vrijwilligers lange tijd blijven. Daar moet de organisatie zelf wel wat voor doen. Het onderdeel 'Behouden' van vrijwilligersbeleid kun je opstellen door de volgende vragen te beantwoorden: 1. Welke redenen hebben onze vrijwilligers om vrijwilligerswerk te doen?

2. Mogelijke antwoorden zijn: om mensen te ontmoeten, omdat het leuk is, om actief te blijven, om anderen te helpen, om nieuwe dingen te leren enzovoort.

3. Sluiten de vrijwilligerstaken goed aan op de verschillende redenen om vrijwilligerswerk te doen?

4. Welke ontwikkelingsmogelijkheden kan de organisatie bieden aan vrijwilligers?

5. Redenen voor vrijwilligerswerk kunnen bijvoorbeeld veranderen. Eerst wilde iemand mensen leren kennen, nu wil hij misschien nieuwe dingen leren.

6. Wat doet de organisatie als de omstandigheden van vrijwilligers veranderen?

7. Iemand wordt bijvoorbeeld ziek, gaat weer studeren of wordt misschien ontslagen. Met wie kan de vrijwilliger hierover overleggen?

ig h

Beëindigen

co

py r

Soms stoppen vrijwilligers ook weer met het vrijwilligerswerk. Hoe rond je dit als organisatie netjes af? Het onderdeel 'Beëindigen' van vrijwilligersbeleid kun je opstellen door de volgende vragen te beantwoorden: 1. Wie bespreekt met de vrijwilliger waarom hij wil/moet stoppen?

2. Misschien is er wel een probleem dat opgelost kan worden. Dan kan de vrijwilliger blijven.

3. Hoe wordt er afscheid genomen van vrijwilligers die stoppen?

4. Mensen die lange tijd vrijwilligerswerk hebben gedaan krijgen vaak een feestje of cadeautje. Wat zijn de richtlijnen hiervoor?

5. Hoe wordt het werk van de vrijwilliger overgedragen?

6. Wat kan de organisatie nog voor de vrijwilliger doen?

7. Bijvoorbeeld een getuigschrift van de taken die hij heeft gedaan. Of, bij een verhuizing, een contactpersoon in de nieuwe woonplaats voor nieuw vrijwilligerswerk.

8. Hoe kan een vrijwilliger terugkomen, mocht hij dat willen?

9. Hoe wordt de overeenkomst beëindigd van vrijwilligers die hun werk niet goed doen?

65

co p

yr ig ht tie fb .v

Ac

u'

Ed

.

co p

yr ig ht tie fb .v

Ac

u'

Ed

.

co p

yr ig ht tie fb .v

Ac

u'

Ed

.