verhoudingsgewijs kleiner. De ontwikkeling van het lichaam noemen we lichamelijke ontwikkeling. Een belangrijke mijlpaal in de lichamelijke ontwikkeling is het beheersen van de sluitspieren; het kind doet zijn behoefte op de pot.
du 'A ct ie fb
.v .
De motorische ontwikkeling Het bewegingsapparaat van de mens heet de motoriek. De motorische ontwikkeling is dus de ontwikkeling van de bewegingen. Er zijn fijne bewegingen, zoals schrijven, tekenen en knutselen aan kleine voorwerpen. Dat is de fijne motoriek. Een bal vangen, hinkelen en hardlopen horen bij de grove motoriek. Op de basisschool is goed te zien dat een kind op een bepaald moment in staat is om het potlood vast te houden tussen duim en wijsvinger en niet in de volle vuist. De fijne motoriek ontwikkelt zich. Het heeft dus geen zin een kind van drie jaar te leren schrijven met een pen, want dat kind heeft nog niet de fijne motoriek om een pen goed vast te houden. Op de speelplaats is goed te zien dat een kind steeds beter een bal kan vangen. Dit is de ontwikkeling van de grove motoriek.
ht E
De mijlpalen voor een peuter: • kan goed lopen • kan voorwerpen vastpakken • kan bouwen met blokken. De mijlpalen voor een kleuter: • wordt sterk in spierkracht • kan een bal gericht gooien • kan een potlood goed vasthouden. De mijlpalen voor een jong schoolkind: • kan sporten, de beheersing van de bal verbetert • kan goed leren zwemmen • krijgt conditie om inspanning langer vol te houden.
op y
rig
De sociaal-emotionele ontwikkeling Een baby hecht zich aan de ouders/verzorgers. Een klein kind is erg afhankelijk van zijn ouders. Als vader of moeder even uit de buurt is, wordt het kind al onrustig. Een kind leert geleidelijk om alleen te kunnen zijn. Naast leren om alleen te zijn, moeten jonge kinderen leren om samen te werken. Dat is iets wat zich langzaamaan ontwikkelt. Dit soort ontwikkelingen noemen we sociaal-emotionele ontwikkelingen. De mijlpalen voor een peuter: het kind is eenkennig maar leert dat de persoon aan wie ze gehecht zijn weer terugkomt • koppigheid • ontdekken van het eigen ik. Mijlpalen voor een kleuter: • zich aan kortdurende regels kunnen houden • vriendjes maken en samenspelen. Mijlpalen voor het jonge schoolkind: • kan regels en afspraken toepassen • kan zich voorstellen dat anderen niet hetzelfde denken en voelen • kan zich enigszins inleven.
C
•
Persoonlijke ontwikkeling We doorlopen allemaal ongeveer dezelfde ontwikkelingsfasen. Maar iedereen ontwikkelt zich op zijn eigen manier. De een ontwikkelt heel sterke taalvaardigheden, de ander juist heel sterke sociaal-emotionele vaardigheden. Zo is geen mens gelijk.
24
Plan van aanpak voor zelfredzaamheid