De recente terroristische aanslagen maakten de verschillende veiligheidsniveaus die BelgiĂŤ kan hebben tot een deel van het dagdagelijks bestaan. Hoewel bepaalde kritieke sites altijd onder veiligheidsniveau drie vallen, was dit voor het grote publiek minder gekend. Men zal dit niveau immers pas invoeren ‘indien blijkt dat de dreiging tegen de persoon, de groepering of de gebeurtenis die het voorwerp uitmaakt van de analyse mogelijk en waarschijnlijk is’. Dit is het op ĂŠĂŠn na hoogste niveau. Wanneer er concrete aanwijzingen zijn dat een aanslag zeer nabij is, kunnen de veiligheidsdiensten nog een versnelling hoger schakelen. Een van de meest zichtbare gevolgen van het verhoogde terreurniveau is de aanwezigheid van soldaten in het straatbeeld en aan bijvoorbeeld drukke winkelcentra. Maar het heeft ook zijn impact op musea. Het feit dat er grote groepen mensen bijeen zijn, waaronder vaak een hoog percentage aan toeristen, en dat het een omsloten omgeving vormt, maakt ze helaas tot een ‘ideaal’ doelwit voor een aanslag. Musea waren hier echter niet geheel op voorbereid. Trigion, een 100% dochterbedrijf van Facilicom Services Group, is een op en top gecertificeerde bewakingsfirma. Musea kunnen er terecht voor volledige of bijkomende ondersteuning om de veiligheid van hun bezoekers en personeel te garanderen.
in een museum en de huidige: “Bewaking in musea werd tot voor het verhoogde dreigingsniveau in het algemeen louter toegespitst op het behoud van het culturele erfgoed. De kerntaak van bewakingsagenten lag dan ook op het verhinderen van vandalisme, schade en diefstal van de verschillende museumstukken. Daarom werden de bewakingsagenten verdeeld over de zalen, vaak in functie van waar de belangrijkste stukken uit de collectie hangen of van de layout van het museum. Sinds de aanslagen is daar de vraag naar meer toegangscontrole bijgekomen om mogelijke aanslagen te verhinderen. Voor verschillende musea was dit een heel nieuw gegeven. De Joodse musea, die hier jammer genoeg al concreet mee in aanraking kwamen, stonden daar een stuk verder in. Toegangscontrole betekent echter meer bewaking aan de ingang van het
museum. Daarnaast leggen we de focus op een verhoogde aandacht voor achtergebleven voorwerpen en uiteraard op hoe er gereageerd moet worden in geval van. Het is dus zoeken naar een evenwicht om beide taken te verenigen binnen het beschikbare budget. Technologische ondersteuning is dan vaak aangewezen. Denk aan toegangspoortjes of metaal- en x-ray detectoren aan de ingang van het museum of aan sensoren die beweging, vochtigheid en temperatuur kunnen detecteren om de kunstwerken te beschermen. Maar ook daar heb je een goede balans nodig. Technologie is niet zaligmakend, je hebt nog altijd voldoende mankracht nodig om te reageren op een alarm. Maar je mag evenmin louter inzetten op mankracht, want dat zou de kost voor het museum te hoog doen oplopen.�
Steven Verrept, sales manager bij Trigion, ziet een grote discrepantie tussen de oorspronkelijke taken van een bewakingsagent
Door het verhoogde veiligheidsniveau moeten musea ook toegangscontrole voorzien.
29 Top Security
gaat dieper in op de specifieke eigenheden van musea en hoe museumstukken het best beschermd kunnen worden. De inhoud is bij wet vastgelegd. “Er wordt onder meer heel wat aandacht besteed aan hoe er moet gereageerd worden in geval van brand of bij mogelijke evacuatie. Daarnaast moeten bewakingsagenten in musea leren omgaan met mensen van verschillende culturen en achtergronden. Respect voor diversiteit is bijzonder belangrijk, te meer omdat bewakingsagenten veel vragen van bezoekers krijgen. De reactie van het publiek en de verhoogde aanwezigheid van bewakingsagenten is overigens bijzonder positief. Iedereen is intussen voldoende vertrouwd met de achtergrond van de situatie. Ze kunnen wennen aan zwaargewapende soldaten in het straatbeeld. Laat ons zeggen dat onze bewakingsagenten dan een liefdevollere indruk geven�, knipoogt Verrept.
Bewakingsagenten van Trigion kregen ook een cursus hostmanship om bezoekers van musea een welkom gevoel te geven.
Eg]adabc hjgĂš]d Die mankracht is bovendien niet altijd eenvoudig te vinden. Bewakingsagenten die in de publieke sector opereren moeten namelijk over een hele resem vaardigheden beschikken en iedereen vist in dezelfde vijver. “In de allereerste plaats moeten ze een fijngevoeligheid hebben om mensen te screenenâ€?, weet Verrept. “Een soort FingerspitzengefĂźhl bijna om aan te voelen wie een potentiĂŤle dader is, of dat nu over diefstal of een aanslag gaat. Dit instinct maakt incidenten beter voorspelbaar, maar is een van de moeilijkste zaken om te leren. Uiteraard reikt de opleiding veel informatie aan over welk gedrag hierop kan wijzen en waar ze precies op moeten letten: loszittende kledij, schuchter gedrag, weinig aandacht voor de kunstwerken op zich‌. Ze krijgen ook de skills aangeleerd voor het inschatten van bijvoorbeeld de lengte om een goede persoonsbeschrijving na de feiten te kunnen meegeven. Een bewakingsagent in de publieke sector moet daarom ook oog hebben voor detail. Verder moet hij een representatief voorkomen hebben, meerdere talen spreken en conditioneel in orde zijn. Wij voegen er nog een cursus hostmanship aan toe, zodat bezoekers zich kunnen thuis voelen.â€? Voor musea in het bijzonder geldt verplicht de cursus ‘Erfgoedbewaker’. Deze
30 Top Security
"Technologie is niet zaligmakend, je hebt nog altijd voldoende mankracht nodig om te reageren op een alarm"
Momenteel draait Trigion op volle toeren om musea met raad en daad bij te staan om een antwoord te bieden op het verhoogde
terreurniveau. Het beschikt in BelgiĂŤ over een 350-tal bewakingsagenten die opdrachten in verschillende sectoren verrichten. Er gaat bijzonder veel aandacht naar het aanwerven van nieuwe mensen, met het juiste profiel, en het geven van grondige opleidingen. Toch ziet Verrept nog voldoende werk, van zodra de situatie zich weer zou normaliseren. “Mankracht en technologie zijn slechts twee stukjes van de puzzel, veiligheidsaudits een derde. De musea in ons land hadden tot twee jaar geleden weinig reden om in te zetten op bescherming tegen terreuraanslagen. De veiligheidsplannen zijn er daarom ook niet altijd op afgestemd. Omdat de nood heel plots heel precair was, zal er in de nasleep daar nog heel wat werk in te verzetten zijn om het perfecte evenwicht te vinden tussen het beschermen van de museumwerken en het bewaken van de veiligheid. Bovendien zal de situatie nooit meer tot het ‘oude’ niveau van voor de aanslagen terugkeren. De injectie van technologie zoals metaaldetectoren, maar ook bombblasters (speciale tonnen die de kracht van een bomexplosie naar boven kanaliseren en zo de schade dus indijken) zal van lange duur zijn. Er is nu een veiligheidsbewustzijn gecreĂŤerd dat ook musea meer op hun hoede moeten zijn en blijvenâ€?, besluit Verrept. (Door ValĂŠrie Couplez, Foto’s: Trigion)
www.trigion.be
Steven Verrept (Trigion): “Omdat de nood plots heel precair was, zal er ook in de nasleep van het verhoogde terreurniveau nog veel werk zijn om de veiligheidsplannen aan te passen.�
TOP SECURITY SECURITY, BUILDING & RISK MANAGEMENT
140 I OKT/NOV/DEC 2016
met de medewerking van
Driemaandelijks tijdschrift I Afgiftekantoor Oostende X I P405043 I Verantwoordelijke uitgever: Filip Cossement I Boulevard des Canadiens 118 B-7711 Dottignies