Plan Convivencia IES Río Cabe 2017

PLAN DE CONVIVENCIA CURSO 2017-18

Rúa San Pedro s/n - 27400 Monforte de Lemos (Lugo) Teléfono 982400812 - Fax 982402103 e-mail: ies.rio.cabe@edu.xunta.es Web: www.edu.xunta.es/centros/iesriocabe

Plan de Convivencia

ÍNDICE 1.- INTRODUCIÓN: ........................................................................................................... 3 2.- ANÁLISE DA SITUACIÓN ACTUAL DA CONVIVENCIA NO CENTRO: ....................... 3 3.- OBXECTIVOS ESPECÍFICOS DO PLAN DE CONVIVENCIA DERIVADOS DA ANÁLISE PREVIA: ......................................................................................................... 4 4.- DESCRICIÓN DAS ACTUACIÓNS PREVISTAS PARA A MELLORA DA CONVIVENCIA E ÓRGANOS RESPONSABLES:.......................................................... 6 5.- ACOSO ESCOLAR:.................................................................................................... 11 6.- NORMAS DE CONVIVENCA E PROTOCOLOS DE ACTUACIÓN: ............................ 29 7.- CONDUCTAS CONTRARIAS Á CONVIVENCIA E CORRECCIÓNS CORRESPONDENTES : .............................................................................................. 41 8.- A COMISIÓN DE CONVIVENCIA: .............................................................................. 46 9.- MECANISMOS DE COORDINACIÓN E COLABORACIÓN INTERNA NO CENTRO, COAS FAMILIAS E COA CONTORNA:........................................................................ 49 10.- ESTRATEXIAS PARA REALIZAR A DIFUSIÓN DO PLAN DE CONVIVENCIA: ...... 51 11.- PROCESOS DE SEGUIMENTO, AVALIACIÓN E MELLORA DO PLAN DE CONVIVENCIA: ........................................................................................................... 51

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 2

Plan de Convivencia

1.- INTRODUCIÓN: As institucións educativas deben implicarse nun proceso construtivo da convivencia, en primeiro lugar por tratarse dun obxectivo fundamental na educación do alumnado, pero tamén porque lograr un nivel adecuado nas relacións interpersoais do centro é unha condición indispensable para traballar os demais obxectivos curriculares.

Cómpre ter moi en conta a normativa autonómica que se vén desenvolvendo nos últimos anos e que concreta e guía as actuacións nas institucións educativas no campo da convivencia escolar. Esta normativa é a seguinte: 

Lei 4/2011, do 30 de xuño, de convivencia e participación da comunidade educativa (D.O.G. Nº 136, 15-xullo-2011).



Decreto 8/2015, do 8 de xaneiro polo que se desenvolve a Lei anterior (D.O.G. Nº 17, 27-xaneiro-2015).



Protocolo Xeral de Prevención, detección e tratamento do acoso escolar (novembro-2015), redactado pola Consellería de Educación, e que se encontra colgado na seguinte dirección web: http://www.edu.xunta.es/portal/Educonvives.gal.

Consideramos que a convivencia apréndese interactuando, fomentando as boas relacións interpersoais, o autocoñecemento, a autoestima, ...., desde o diálogo, a escoita activa, a participación e a asunción de responsabilidades. Para os/as que compartimos o espazo do I.E.S. Río Cabe “convivir” é vivir coas persoas que nos rodean e co medio en harmonía.

Co presente plan de convivencia preténdese elaborar un documento que nos permita ter como referencia a disciplina, no seu sentido máis positivo, o respecto ás normas democráticas de convivencia, elaboradas e asumidas como propias por toda a comunidade educativa na aula, no centro ou en calquera actividade complementaria ou extraescolar, e que a propia autodisciplina guíe os nosos pasos na nosa vida en xeral.

2.- ANÁLISE DA SITUACIÓN ACTUAL DA CONVIVENCIA NO CENTRO: Ao longo do curso 2014/2015 levouse a cabo unha enquisa entre todo o alumnado do centro (diúrno e adultos), e no curso 2015/2016 fíxose a mesma enquisa ao alumnado novo no centro, nun intento de analizar a situación actual do instituto, e isto permítenos concluír que non existen graves problemas de convivencia nin conflitos profundos.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 3

Plan de Convivencia Nos anexos recóllese o formato da enquisa que se realizou e retlíctense os problemas que detectaron os alumnos e as alumnas.

A enquisa foi realizada por 181 alumnos/as de diúrno e 38 das ensinanzas de adultos (ESA, Bac semipresencial e ciclos) no curso 2014/2015 e por 60 alumnos máis no 2015/2016, sendo os resultados moi similares nos grupos nos que se fixo a sondaxe.

Como medidas para mellorar a convivencia no centro propoñen que se favoreza o traballo en grupo e a maior parte dos conflitos son agresións verbais entre alumnado e condutas disruptivas na aula.

No anexo I recóllese o formato de enquisa que se levou a cabo e no anexo II os resultados detallados da mesma, diferenciando o réxime de diúrno das ensinanzas de adultos.

No futuro podería utilizarse unha adaptación desta enquisa para coñecer a percepción que teñen os novos alumnos dos problemas de convivencia no centro, así o alumnado de 1º ESO no terceiro trimestre do curso poderían efectuar a enquisa, levando os resultados da mesma a Comisión de Convivencia ou o Consello Escolar e tomar as medidas necesarias co fin de mellorar os resultados.

3.- OBXECTIVOS ESPECÍFICOS DO PLAN DE CONVIVENCIA DERIVADOS DA ANÁLISE PREVIA: Tomado como referencia os obxectivos xerais do Plan de Convivencia que se recollen no Decreto 8/2015 do 8 de xaneiro fixamos como prioritarios os seguintes obxectivos específicos para mellorar a convivencia

3.1.- OBXECTIVOS RELATIVOS Á REGULACIÓN DA CONVIVENCIA NO CENTRO: 

Conseguir que o alumnado participe de modo responsable na vida do centro, concedéndolle maior protagonismo na resolución de conflitos mediante a posta en marcha do equipo de mediación escolar e a formación de alumnos/as como responsables de convivencia.



Posibilitar a resolución educativa dos conflitos, aproveitando para traballar co alumnado implicado a reflexión e a análise que conduza a considerar mellores alternativas en ocasións futuras.



Usar o diálogo para a resolución de conflitos. Motivar ao alumnado para que comece a interiorización do diálogo e a mediación.



Organizar correctamente o uso de espazos e tempos no centro.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 4

Plan de Convivencia 

Dinamizar os recreos ampliando a oferta de actividades lúdicas.



Revisar a estratexia da aula de convivencia como ferramenta de xestión coordinada de conflitos e revisión de protocolos existentes.

3.2.- OBXECTIVOS REFERIDOS Á PREVENCIÓN DE CONFLITOS: 

Lograr a participación dos membros da comunidade educativa no establecemento de normas acordadas democraticamente coa participación de todos/as.



Unificar criterios entre o profesorado para a toma de diferentes decisións pedagóxicas a tomar para o traballo co alumnado.



Empregar o reforzo positivo no desenvolvemento da actividade docente.



Propiciar un clima de relacións que permita vivir e interiorizar os valores que propician unha boa convivencia.



Organizar actividades preventivas nas titorías.



Mellorar a formación do profesorado para a xestión das emocións na aula e na resolución pacífica de conflitos.



Fomentar a realización de actividades que potencien o respecto á diversidade.

3.3.- OBXECTIVOS PARA CONSEGUIR A PARTICIPACIÓN, IMPLICACIÓN E COLABORACIÓN DE TODOS OS MEMBROS DA COMUNIDADE EDUCATIVA: 

Propiciar a participación e colaboración da comunidade educativa na vida do centro.

3.4.-

OBXECTIVOS

RELACIONADOS

COA

INTERVENCIÓN

ANTE

PROBLEMAS GRAVES DA CONVIVENCIA E ACOSO ESCOLAR: 

Dispor de procedementos e protocolos de actuación específicos ante problemas graves de convivencia que vulneren os dereitos dos membros da comunidade.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 5

Plan de Convivencia

4.-

DESCRICIÓN

DAS

ACTUACIÓNS

PREVISTAS

PARA

A

MELLORA DA CONVIVENCIA E ÓRGANOS RESPONSABLES: 4.1.- EN RELACIÓN CO ALUMNADO: 

Publicitar os dereitos e deberes (Normas de Organización e Funcionamento) da comunidade educativa, preferentemente no primeiro ciclo da E.S.O. (páxina web, titorías, reunións iniciais ca familia,......).

Responsables: Equipo Directivo, Departamento de Orientación, Titores/as.



Participar na elaboración das normas da aula.

Responsables: Titores, alumnos.



Normas consensuadas e claras na aula. Traballo de titoría (fomentar estas actividades no PAT) e preferentemente no primeiro ciclo da E.S.O. Responsables: Titores, alumnos.



Definir as consecuencias do incumplimento desas normas.

Responsables: Titores, alumnos.



Participar no establecemento dun clima de convivencia na súa aula e no centro.

Responsables: Comunidade educativa.



Participar no Plan Lector e na lectura silenciosa.

Responsables: Alumnado, claustro de profesores.



Participar nas actividades programadas no centro: excursións, teatro, día da paz, entroido,....

Responsables: Alumnos, Equipo Directivo, D.O., claustro de profesores.



Propiciar a integración do alumnado con NEE, dentro e fóra da aula.

Responsables: Comunidade educativa, D.O.



Colaborar coa organización das actividades.

Responsables: Alumnos, Equipo Directivo, titores.



Aprender a resolver conflictos cos iguais.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 6

Plan de Convivencia Responsables: Alumnos, Equipo Directivo, titores, Equipo de Mediación, D.O. 

Responsabilizarse de tarefas: elección de encargados das responsabilidades da aula.

Responsables: Alumnos, titores.

4.2.- EN RELACIÓN CO PROFESORADO: 

Unificar criterios entre o profesorado, asociarse e actuar como grupo á hora de tratar co alumnado.

Responsables: Equipo Directivo, D.O., claustro de profesores.



Empregar o eloxio e habilidades de reforzo positivo.

Responsables: Claustro de profesores.



Fomentar o esforzo para a realización das aprendizaxes.

Responsables: Claustro de profesores.



Positividade: fixarse nos progresos mais que nas carencias.

Responsables: Claustro de profesores.



Diferenciar entre a persoa e a conducta.

Responsables: Claustro de profesores.



Paciencia activa.

Responsables: Claustro de profesores.



Consistencia: aclaremos perfectamente ás expectativas, as normas, as demandas, os procedementos, aplicándoos sempre e para todos.

Responsables: Claustro de profesores.



Coherencia: a mensaxe transmitida ao alumno será clara, facendo concordar o que dicimos co que facemos.

Responsables: Claustro de profesores.



Fiabilidade: intentaremos que o alumno se fíe do que dicimos e que perciban que as nosas actuacións están feitas seguindo un criterio.

Responsables: Claustro de profesores.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 7

Plan de Convivencia 

Negociación: ser capaces de dialogar co alumnado para chegar a acordos, manténdonos firmes nos obxectivos, respectando ás persoas.

Responsables: Claustro de profesores.



Xustiza: sentido da equidade e de que todos e todas son tratados baixo criterios de igualdade.

Responsables: Claustro de profesores.



Atención individualizada.

Responsables: Claustro de profesores.



Procurar que todo o alumnado teña tarefas do seu interese e nivel curricular.

Responsables: Claustro de profesores.



Servir de exemplo de serenidade, de xustiza, de respecto a todas as persoas, de comportamentos asertivos.

Responsables: Claustro de profesores.



Manter relacións de cordialidade, de complicidade e de axuda mutua coas familias.

Responsables: Claustro de profesores.



Empregar o compromiso e a negociación para conseguir acordos e manter a conducta adaptativa.

Responsables: Alumnos, claustro de profesores.



Valorar o esforzo do alumnado, tanto polo desenvolvemento dun bo traballo coma por manter unha conducta adecuada.

Responsables: Claustro de profesores.



Aproveitar cada conflicto de convivencia para fomentar nos protagonistas a reflexión e a análise que os leven a considerar mellores alternativas de cara a ocasións futuras.

Responsables: Alumnos, Equipo de Mediación, D.O., claustro de profesores.

4.3.- EN RELACIÓN CO PERSOAL NON DOCENTE: 

Apoiar o recoñecemento das suas tarefas e a dignificación do seu labor.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 8

Plan de Convivencia Responsables: Comunidade educativa. 

Manter estreita relación e propiciar ambinte de diálogo para evitar conflictos de tipo xerárquico.

Responsables: Persoal non docente, Equipo Directivo.



Fomentar as boas relacións e ser receptivos á problemática que pode xurdir na relación laboral.

Responsables: Persoal non docente, claustro de profesores.

4.4.- EN RELACIÓN COAS FAMILIAS: 

Potenciar as relacións entre os profesores e os pais (titorias, comunicacións, etc..).

Responsables: Claustro de profesores.



Realizar periodicamente reunións individuais e colectivas cos pais, para informarlles de todas as cuestións de interés relacionadas ca educación dos seus fillos.

Responsables: Familia, titores.



Comunicar puntualmente as incidencias en relación cos seus fillos.

Responsables: Equipo Directivo, D.O., titores.



Buscar a colaboración da ANPA en todos aqueles puntos nos que a súa participación sexa convinte: saídas, realización de talleres cos alumnos, exposición dalgún tema da súa especialidade, organización de xornadas culturais, etc...

Responsables: Equipo Directivo.



Potenciar as actividades que organice a ANPA. Responsables: Claustro de profesores.



Transmitir información os representantes do Consello Escolar dos temas que se traten para que poidan debatilos e apoiar ideas.

Responsables: Consello Escolar, Equipo Directivo.

4.5.- EN RELACIÓN CON OUTROS CENTROS DE ENSINO:

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 9

Plan de Convivencia 

Tanto o director/a, en representación do centro, como a orientadora/o, reuniránse coas direccións do CEIP da Gándara e o CEIP Monforte de Lemos, adscritos o noso centro, así como cos seus orientadores/as para unificar e coordinar diferentes aspectos: problemáticas dos centros, calendario de admisión de alumnos, días non lectivos, e todas as medidas de atención á diversidade que traten de mellorar a convivencia.

Responsables: Equipo Directivo, D.O.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 10

Plan de Convivencia

5.- ACOSO ESCOLAR: 5.1. Identificación do acoso escolar As dinámicas de funcionamento, tanto do grupo amplo que forma o alumnado do centro coma do grupo limitado á aula, poden favorecer relacións negativas como o acoso. Outros conflitos escolares non son acoso: meterse un co outro de xeito amigable e sen intención de facer dano ou as discusións e incluso as pelexas entre alumnado a un mesmo nivel, situados, polo tanto, nun equilibrio de forzas. É importante, xa que logo, diferenciar o acoso escolar doutras situacións disruptivas puntuais, que presentan a miúdo unha abordaxe diferente, aínda que requiren tamén dunha resposta efectiva.

No artigo 28 da Lei 4/2011, do 30 de xuño, de convivencia e participación da comunidade educativa, incluído no capítulo III titulado “Prevención e tratamento das situación de acoso escolar”, defínese o acoso escolar dicindo: Para os efectos desta lei, considérase acoso escolar calquera forma de vexación ou malos tratos continuados no tempo dun alumno ou alumna por outro ou outra ou outros, xa sexa de carácter verbal, físico ou psicolóxico, incluído o illamento ou baleiro social, con independencia do lugar onde se produza. Terán a mesma consideración as condutas realizadas a través de medios electrónicos, telemáticos ou tecnolóxicos que teñan causa nunha relación que xurda no ámbito escolar.

5.2. Criterios de identificación do acoso escolar Para poder considerar un comportamento como acoso escolar, deben cumprirse tres criterios diagnósticos, que deben darse simultaneamente, prescindindo da personalidade da posible vítima.

Os criterios son:

 A existencia de intención de facer dano.

Debe existir unha vítima concreta, indefensa e unha persoa agresora que lle fai dano conscientemente.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 11

Plan de Convivencia  A repetición das condutas agresivas.

A agresión crea na vítima a expectativa de poder ser branco de ataques novamente.

Existencia dunha acción agresiva repetida, durante un período longo de tempo e de forma recorrente. Os comportamentos de abuso preséntanse reiteradamente no tempo. É un tipo de violencia difícil de identificar debido a que o acoso case sempre permanece oculto para as persoas adultas, mentres que o alumnado ten coñecemento dos sucesos.

 A duración no tempo.

Establecemento dun esquema de abuso de poder desequilibrado entre a vítima e a persoa agresora ou persoas agresoras.

Presenza de desigualdade de poder (desequilibrio de forzas) entre a persoa máis forte e a persoa máis débil. É unha situación desigual, de indefensión para a vítima. Hai un desequilibrio e un abuso de poder que impide que a persoa acosada poida saír por si mesma da situación.

5.3. Protocolo de actuación Imos dividir as actuacións en catro fases diferenciadas, tal e como se indica no Protocolo Xeral para a prevención, detección e tratamento do acoso e do ciberacoso escolar: 

Fase primeira: coñecemento, identificación e comunicación da situación.



Fase segunda: recollida de información e rexistro.



Fase terceira: análise da información e adopción de medidas.



Fase cuarta: seguimento e avaliación das medidas adoptadas.

Fase primeira: Coñecemento, identificación e comunicación da situación Calquera membro da comunidade educativa (alumnado, profesorado, familias, persoal non docente) que teña coñecemento ou sospeitas, por calquera medio, dunha situación de acoso sobre algún alumno ou alumna, ten a obrigación de poñelo en coñecemento da persoa ou persoas directamente responsables do menor no centro educativo, quen lle trasladará a información ao director ou directora. É imprescindible coidar a confidencialidade e a discreción nos procesos de comunicación.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 12

Plan de Convivencia Esta primeira comunicación da situación poderá facerse de diferente forma, dependendo da persoa que sexa coñecedora desta: 

Alumnado: aula de titoría, comunicación verbal a un adulto, caixa de reclamacións, queixas e suxestións do centro.



Familia: atención de titoría a pais/nais, comunicación verbal ao profesorado do centro ou á persoa responsable da dirección, caixa de reclamacións, queixas e suxestións do centro.



Profesorado: comunicación á persoa titora do alumnado implicado e/ou á persoa responsable da dirección.



Persoal de administración e servizos: comunicación ao titor do alumnado implicado e/ou á persoa responsable da dirección.



Persoas alleas ao centro: comunicación directamente á persoa responsable da dirección.

A continuación, rexistrarase de forma escrita a comunicación desta posible situación de acoso escolar mediante o emprego do anexo 1.

En calquera caso, o receptor ou

receptora da información sempre informará o director ou directora ou, na súa ausencia, a algún membro do equipo directivo.

A persoa responsable da dirección do centro establecerá as medidas urxentes oportunas de protección á presunta vítima. Debe primar sempre o interese da presunta vítima sobre calquera outra consideración.

Se designará unha persoa responsable da atención á presunta vítima entre o profesorado do grupo. Procurarase, cando sexa posible, que a designación recaia sobre unha persoa coa que a vítima garde unha relación de confianza e proximidade, tal como recolle o artigo 30.2.c) da Lei 4/2011. No mesmo nomeamento, esta persoa será convocada para recibir a información pertinente, reunión da que se redactará a acta (Anexo 2).

Posteriormente, a persoa responsable da dirección do centro, e coa debida cautela, poñerá a situación en coñecemento das familias do alumnado presuntamente implicado, para o que empregará a vía de comunicación máis rápida posible, transmitindo

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 13

Plan de Convivencia tranquilidade e buscando sempre a colaboración das familias. Paralelamente realizarase esta comunicación por escrito a través dos anexos 3 e 4.

Nesta comunicación, as familias do alumnado implicado deben ser informadas da situación e dos feitos denunciados e, de ser o caso, das medidas iniciais que se están adoptando provisionalmente para minimizar os feitos e evitar unha nova situación. Tamén se lle comunicará a posibilidade de requirir novamente a súa colaboración para recadar información que contribúa a esclarecer os feitos.

A dirección do centro, cando estime que é necesario clarificar os feitos denunciados de cara á posible incoación dun expediente, designará unha persoa, entre o profesorado do centro, responsable das averiguacións previas, e no mesmo nomeamento será convocada para recibir a información pertinente, reunión da que se redactará a acta (Anexo 5).

Entre a información facilitada nesta primeira reunión estará a relativa a: 

Os supostos feitos e a todos os trámites realizados pola dirección do centro ata o momento deste nomeamento.



A copia dos partes de incidencia e das medidas correctoras de todo o curso que lle afecten ao alumnado implicado.



Os datos de absentismo escolar.



informe dos titores deste alumnado.

Esta persoa será a encargada de comunicarse con todos os suxeitos implicados, de recadar a información necesaria e comunicarlla nunha reunión, da que se redactará a acta, á dirección do centro para proceder, cando así se estime, á incoación do expediente correspondente. Esta persoa poderá ser, se procede, a responsable da tramitación do dito expediente.

O seu nomeamento debe ser coñecido polo profesorado titor do alumnado implicado, de forma que se facilite a colaboración entre estes e a comunicación de calquera incidencia relevante que puidese acaecer con respecto á situación denunciada.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 14

Plan de Convivencia Consonte ao establecido no Decreto 8/2015, as averiguacións previas deberán realizarse nun prazo máximo de 2 días. A decisión sobre a incoación de expediente deberá tomarse nun máximo de 3 días (incluídas as averiguacións previas).

Cando os feitos sexan claros e non se consideren necesarias as averiguacións previas, poderá procederse directamente á incoación do expediente.

Fase segunda. Recollida de información e rexistro Trátase dunha fase na que o principal obxectivo é recadar os datos necesarios para dilucidar se os feitos denunciados constitúen ou non unha situación de acoso escolar.

Recollida inicial de información (Anexo 7) A información debe recollerse dun xeito discreto, por escrito e a través de diversas fontes e os procedementos empregados deben garantir a confidencialidade da información facilitada.

Entrevista individual á presunta vítima (Anexo 8) O obxectivo desta entrevista será dilucidar a posible veracidade dos feitos denunciados e, polo tanto, a pertinencia de incoación de expediente, así como proporcionarlle apoio e protección ao alumno ou á alumna, rachar co illamento social que permitiu a aparición do acoso e, ao mesmo tempo, obter a súa información ao respecto.

Se o alumno ou alumna entrevistado/a é menor de idade, procederá que esta entrevista se realice en presenza de un adulto.

Será necesario revisar a información dispoñible e ter en conta que posiblemente lle custe falar do tema e que incluso o negue. É importante que esta primeira toma de contacto se xere nun clima de confianza, polo que, se é necesario, deberá repetirse ata que o alumno se encontre en disposición de trasladar o alcance do problema.

A entrevista debe comezarse de xeito indirecto e ir centrándose progresivamente no tema.

Haberá que manter unha actitude comprensiva e amosarse receptivo. No remate desta

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 15

Plan de Convivencia debe transmitirse unha actitude tranquilizadora e comunicar explicitamente a busca de solucións e o compromiso para atallar o problema detectado.

No anexo 8 recóllense unha serie de orientacións e preguntas tipo para o desenvolvemento desta entrevista.

Entrevista individual á/s persoa/s posible/s responsable/s do acoso (Anexo 9) O obxectivo desta entrevista será recoller a información dende o punto de vista da persoa ou persoas presuntamente agresora/s, amosar a postura do centro de intolerancia cero ante as agresións e que tome ou tomen conciencia das consecuencias da súa posible conduta para a vítima e para eles ou elas mesmos/as, sen confundir “sermón” con entrevista. Cando o alumno ou alumna entrevistado/a sexa menor de idade, procederá, se non está acompañado da súa familia, que esta entrevista se produza en presenza dun adulto, tal e como se especifica no apartado correspondente á tramitación de expedientes do procedemento corrector. É conveniente que as entrevistas sexan individuais, pois, no caso de varias persoas acosadoras, o grupo tendería a minimizar o problema e diluír a responsabilidade entre os seus membros, dificultando a admisión da súa culpa.

Os datos achegados pola/s persoa/s presuntamente responsable/s do acoso servirán para constatar os feitos e valorar se realmente está ou están exercendo de acosador/es ou acosadora/s.

No anexo 9 recóllense unha serie de orientacións e preguntas tipo para o desenvolvemento desta entrevista.

Tampouco poderá utilizarse o que resulte desta entrevista como proba no proceso corrector, de iniciarse este. Nesta fase o único obxectivo é dilucidar se existen indicios razoables para a incoación dun expediente.

Entrevista individual ás persoas observadoras/espectadoras (Anexo 10) O

obxectivo

desta

entrevista

é

a

recollida

de

información

das

persoas

“espectadoras/observadoras”, que son os membros da comunidade educativa que poden IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 16

Plan de Convivencia coñecer os feitos pero non participan activamente nestes. Como sempre, cando o alumno ou alumna entrevistado/a sexa menor de idade e non se atope acompañado da súa familia procederá que esta entrevista se produza en presenza dun adulto.

Trátase de contrastar a información achegada por estas persoas coa obtida das persoas que son presuntamente acosadas e acosadoras, coa finalidade de poder garantir a veracidade dos feitos.

No caso de que sexa máis dunha persoa, as entrevistas deben ser realizadas de forma individual. No anexo 10 recóllense unha serie de orientacións e preguntas tipo para o desenvolvemento desta entrevista.

Entrevista individual ás familias. Citación para entrevista ás familias da persoa acosada e da persoa ou persoas posible/s acosadora/s (Anexos 11 e 12) Trátase de dar a coñecer e recoller información sobre os feitos denunciados, se son coñecidos polas familias e, de ser o caso, que medidas tomaron ata esa data ao respecto. É preciso informar da postura firme do centro sobre a intolerancia absoluta cara ás agresións e procurar a colaboración das familias, explicándolles os seguintes pasos da intervención para atallar o problema:

 Entrevista coa familia da posible vítima (anexo 11): necesaria para tranquilizar a familia e para que saiban cal é a situación dos feitos. Os datos achegados servirán para completar a información e para a adopción de medidas conxuntas. Tamén serán informados das medidas adoptadas, se é o caso, para a súa protección.

 Entrevista coa familia da persoa ou persoas presuntamente acosadora/s (anexo 12): necesaria para tranquilizar a familia e para que saiban cal é a situación dos feitos. Os datos achegados servirán para completar a información e para a adopción de medidas conxuntas. Serán informados de posibles medidas provisionais que se puidesen adoptar e que lle afecten ao seu fillo ou filla, amosándolles a postura firme do centro de intolerancia ás agresións e facéndolles ver as consecuencias deste tipo de condutas.

Nos anexos 11 e 12 recóllense unha serie de orientacións e preguntas tipo para o desenvolvemento destas entrevistas.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 17

Plan de Convivencia

En ningún caso poderá utilizarse o que resulte destas entrevistas como proba no proceso de corrección, de iniciarse este. Nesta fase o único obxectivo é dilucidar se existen indicios razoables para a incoación dun expediente. As entrevistas con validez no proceso de corrección terán que realizarse previa citación formal, tal e como se establece no procedemento xeral de expedientes do proceso de corrección. Non obstante, o modelos propostos poderá ser igualmente de axuda nesa fase.

Solicitude de asesoramento e/ou apoio técnico ao departamento de orientación do centro (Anexo 13) A persoa responsable da tramitación solicitará asesoramento e/ou apoio técnico á persoa que ocupe a xefatura de orientación do centro durante o desenvolvemento do proceso.

Solicitude de asesoramento a outros profesionais educativos e/ou organismos ou axentes externos, especialmente no caso de ciberacoso (Anexo 14) Cando se considere oportuno, a persoa responsable da dirección poderá solicitar asesoramento a outros profesionais educativos como son os Equipos de Orientación Específicos e a Inspección Educativa, en calquera momento do proceso.

Ademais, a complexidade das situacións de ciberacoso pode derivar na necesidade de consulta e traslado dos feitos a axentes externos ao centro como: 

Axencia Española de Protección de Datos.



Policía local.



Unidades de delitos telemáticos da Garda Civil e da Policía Nacional.



Outros.

Unha vez rematado o proceso de recollida de información, rexistraranse nun documento todos os datos relevantes para proceder á súa análise.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 18

Plan de Convivencia Fase Terceira. Análise da información e adopción de medidas

Análise da información (Anexo 15)

Antes de adoptar calquera medida é necesario contrastar a información recollida, na fase anterior, de varias fontes. Resulta imprescindible ordenar adecuadamente as actuacións e garantirlles a información aos implicados sobre o proceso desenvolvido ata o momento e a discreción no tratamento dos datos e da información obtida. Trátase de atopar coincidencias e diverxencias entre os datos obtidos das diversas fontes de información.

Unha vez recadada toda a información sobre os feitos acontecidos, deberá ser comunicada polo responsable das averiguacións previas á dirección do centro, quen precisará se a situación detectada é ou non un caso de posible acoso e, de ser o caso, acordará as medidas provisionais que cómpre adoptar, así como a incoación do expediente, sempre de acordo coas previsións recollidas nas normas de convivencia incluídas nas normas de organización e funcionamento do centro (NOF), no regulado na Lei 4/2011, do 30 de xuño, de convivencia e participación da comunidade educativa e no Decreto 8/2015, do 8 de xaneiro, polo que se desenvolve a Lei 4/2011, do 30 de xuño, de convivencia e participación da comunidade educativa en materia de convivencia escolar, con respecto ás condutas contrarias á convivencia e as correccións que correspondan ao seu incumprimento.

Cando se aprecien indicios suficientes da situación de acoso escolar, débese distinguir entre as medidas que se adopten tendentes á protección da posible vítima, as medidas reeducadoras e correctoras da persoa ou persoas presuntamente agresora/s e as referidas a outros membros da comunidade educativa.

As actuacións que constitúan acoso escolar considéranse condutas gravemente prexudiciais para a convivencia e non poderán ser constatadas e corrixidas sen a previa instrución dun expediente. Unha vez iniciada a tramitación deste expediente, a persoa titular da dirección do centro notificarallo: 

Ao alumnado implicado e ás súas familias, no caso de ser menores de idade.



Ao servizo de Inspección Educativa correspondente.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 19

Plan de Convivencia 

Ao profesorado titor do alumnado implicado.

Cando as situacións conflitivas transcendan dos recursos e competencias do sistema educativo ou cando os órganos responsables do centro aprecien indicios de condutas penais, poderá solicitarse axuda externa e poñelo en coñecemento dos servizos competentes (Policía Nacional, Garda Civil, Fiscalía de Menores, servizos sociais…), aspecto este último que será de obrigado cumprimento nos casos de especial gravidade.

Podería darse o caso de que os representantes legais do alumno ou alumna acosado/a lles esixisen a responsabilidade civil aos titulares do centro polos danos morais sufridos polo alumno ou alumna menor de idade. Non obstante, a dita posibilidade non é ilimitada, senón que cabe eximirse dela naqueles casos en que se acredite que se actuou coa dilixencia necesaria para evitar o dano. Nestes casos, é ao centro ao que lle corresponde a carga da proba, é dicir, é preciso acreditar que se realizaron todas as actuacións necesarias para evitar a situación.

Adopción de medidas educativas Con independencia do resultado da instrución do expediente, unha vez rematado este, a persoa responsable da dirección do centro, tomando en consideración a información aportada, ditaminará as medidas de mellora educativas que hai que adoptar, para o que, se o considera oportuno, poderá solicitar a colaboración do departamento de orientación e da comisión de convivencia do centro.

As medidas que teñan que impoñerse deberán ter un carácter educativo, tendente á reflexión e toma de conciencia dos feitos, ao cambio de actitude e á reparación do dano causado, de ser o caso; ademais terán que garantir o respecto dos dereitos do alumnado e procurar a mellora das relacións de todos os membros da comunidade educativa.

Medidas de protección á presunta vítima (Anexo 16) Con independencia das medidas adoptadas con carácter urxente para protexer a persoa presuntamente acosada, referidas na primeira fase, son múltiples as posibilidades de protección e variarán en función das necesidades do alumno ou da alumna vítima do acoso.

Algunhas destas medidas poderían ser: IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 20

Plan de Convivencia 

Vixilancia específica das persoas presuntamente implicadas (acosada e acosadora/s).



Solicitude de colaboración familiar para o seguimento dos seus fillos ou das súas fillas.



Asignación dunha “persoa responsable de apoio e atención á vítima” á que a vítima poida acudir cando o necesite.



Concertar encontros periódicos para facer seguimento da situación.



Actividades para desenvolver nas titorías do centro enfocadas á mellora das habilidades sociais: capacidade para facer amigos, integrarse en actividades de grupo, ser asertivos, expresar as propias opinións...



De ser necesario, cambio de grupo temporal ou definitivo da persoa ou persoas posible/s acosadora/s, logo do oportuno expediente.



Apertura de expediente á persoa ou persoas presuntamente agresora/s .



Derivar a servizos de profesionais especializados externos as persoas implicadas, se procede, para abordar tratamentos específicos que poidan reforzar o labor efectuado no centro.



Comunicación ao Ministerio Fiscal se o feito puidese ser constitutivo de delito ou falta penal.

Medidas reeducadoras e correctoras para a/s persoa/s agresora/s unha vez instruído o expediente e confirmado o acoso.

Medidas reeducadoras para a/s persoa/s agresora/s. Como actuacións complementarias ás medidas correctoras concluídas logo do oportuno expediente, é preciso desenvolver coa persoa ou persoas agresora/s medidas reeducadoras coma as seguintes: 

Desenvolvemento de procedementos conciliados para a resolución de conflitos. A opción pola conciliación suspende o inicio do procedemento de corrección da conduta, que se retomará no caso de que a conciliación sexa infrutuosa.



Formación de equipos de mediadores.



Formación específica sobre as consecuencias da conduta. Desenvolvemento da capacidade de empatía, poñernos no lugar do outro.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 21

Plan de Convivencia 

Solicitude de colaboración familiar para as actuacións que se leven a cabo cos seus fillos e fillas.



Derivación a servizos especializados externos para abordar tratamentos específicos, se procede.

Medidas correctoras para a/s persoa/s agresora/s. Unha vez confirmada a existencia de indicios suficientes da situación de acoso, requirirase da tramitación do oportuno expediente segundo as instrucións e procedementos establecidos con carácter xeral.

Outras medidas (Anexo 16) Co grupo-clase e co alumnado espectador/observador: 

Campañas de sensibilización, mediación e apoio entre compañeiros e compañeiras, programas de habilidades sociais, de comunicación e empatía …



Actividades que posibiliten o rexeitamento e a denuncia explícita de condutas violentas na convivencia entre iguais: analizar a diferenza entre a conduta solidaria de denunciar a inxustiza e o ser acusón.



Desenvolver estratexias de axuda entre iguais e traballos cooperativos.



Analizar as consecuencias dos comportamentos.



Realizar actividades de adestramento para actuar ante diferentes situacións de maltrato.

Coas familias: 

Recoñecer o seu papel como axentes educativos, xunto co profesorado, actuando como portadores de aspectos significativos para o desenvolvemento integral dos seus fillos ou fillas.



Mellorar as condicións afectivas, sociais e escolares que lles faciliten a aprendizaxe aos seus fillos e ás súas fillas e un desenvolvemento harmónico da súa personalidade.



Derivación a servizos especializados externos para abordar tratamentos específicos, se procede.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 22

Plan de Convivencia 

Fortalecer a implicación da familia na vida escolar e a responsabilidade na toma de decisións educativas conxuntas sobre os seus fillos e as súas fillas (establecer compromisos).

Co equipo docente: 

Formación para saber como detectar e intervir na aula ante situacións de acoso escolar.



Difusión do Plan de Convivencia do centro para unificar criterios de actuación.



Apoiar e facilitar o labor do profesorado titor.



Colaborar coa dirección do centro na xestión dos problemas de convivencia e apoiar e facilitar o labor da persoa responsable da tramitación do protocolo e da persoa responsable de apoio e atención á vítima, no desenvolvemento das funcións para as que foron nomeadas.



Promover a implicación do alumnado na xestión de determinados conflitos (alumnado mediador).

Fase cuarta. Seguimento e avaliación das medidas adoptadas (Anexo 16) Unha vez adoptadas as medidas previstas, é necesario continuar levando a cabo, a través do director ou directora do centro, ou da persoa na que delegue, un seguimento da situación, coa intencionalidade de que non se volva producir.

Observar os cambios reais no comportamento individual do alumnado protagonista da situación de acoso, no grupo onde tivo lugar (clima de aula e de centro) e o tempo no que se mantén o efecto das intervencións.

Este seguimento levarase a cabo coa intención de comprobar o cumprimento e a pertinencia das medidas adoptadas, tanto das de carácter urxente, no momento de coñecemento da situación, coma das restantes establecidas no desenvolvemento do protocolo.

A este efecto, débese manter o interese, especialmente coa vítima, para comprobar se a actuación foi eficaz: se xa non hai maltrato, se mellorou a situación da vítima e se a persoa ou persoas agresora/s modificaron a súa actitude e conduta.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 23

Plan de Convivencia A dirección debe responsabilizarse de que se leven a cabo as medidas previstas e informará á Inspección Educativa do seu grao de consecución, segundo a temporización prevista.

5.4. CIBERACOSO O ciberacoso ou ciberbullying é o uso das redes sociais, correo electrónico, blogs e outros ámbitos das tecnoloxías da información e da comunicación (TIC) en prexuízo dunha ou máis persoas, ou da súa imaxe pública.

Criterios de identificación do ciberacoso O ciberacoso caracterízase polos seguintes aspectos: 

A situación perdura no tempo. Quedan excluídas as accións puntuais que, aínda que puidesen ser un delito, non constitúen ciberacoso.



Adoita existir contacto ou relación previa no mundo físico entre vítima e persoa ou persoas acosadora/s.



Existe intención de causar dano, aínda que non sempre se dá nos primeiros estadios do proceso.



Realízase mediante o emprego de medios TIC. Pode tratarse de internet ou calquera dos servizos asociados: teléfono móbil, redes sociais, plataformas de difusión de contidos, foros, blogs…

Tipos de ciberacoso O ciberacoso pode concretarse en: Fustrigamento: cando se envían imaxes ou vídeos denigrantes sobre unha persoa, virus informáticos, mensaxes ameazantes…

Exclusión: cando se usan contornos públicos para mandar comentarios despectivos ou rumores difamatorios co fin de provocar unha resposta expansiva, cando se lle nega o acceso a foros ou plataformas sociais á vítima…

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 24

Plan de Convivencia Manipulación: cando se utiliza información para difundila de xeito inapropiado entre os membros das redes sociais, cando se accede coa clave doutra persoa e se realizan accións que poden prexudicala no seu nome…

Unha vez que se verificou unha posible situación de ciberacoso, o centro educativo deberá traballar de xeito inmediato e simultáneo en tres liñas de actuación: valoración, comunicación e accións de protección.

Protocolo de actuación Ante situacións de ciberacoso será de aplicación o establecido no protocolo de acoso escolar que se desenvolve neste documento, para o que se terán en consideración as seguintes particularidades: 

É imprescindible conservar as probas do ciberacoso durante todo o tempo, sexa cal fose a forma na que se manifeste. Para esta conservación poderán capturarse pantallas en modo imaxe e vídeo, imprimir páxinas, copiar ficheiros... aspecto que deberá realizarse antes de iniciar calquera actuación coa posible persoa agresora ou persoas agresoras.



Informar e asesorar á familia para que denuncie o acoso ás forzas e corpos de seguridade do Estado que dispoñen de unidades de delitos informáticos (Policía Nacional, Garda Civil e Policía Autonómica).

Todas estas accións deberán estar enmarcadas na máis absoluta discreción e confidencialidade.

Para valorar este tipo de condutas tomaranse en consideración os seguintes aspectos: 

Características e natureza das accións analizadas e dos dispositivos tecnolóxicos utilizados na comisión dos feitos.



Natureza e difusión das accións.



Facilidade/dificultade para deter o ciberacoso.



Tempo de exposición da vítima ao ciberacoso.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 25

Plan de Convivencia 

Idade e características psicolóxicas da vítima e da persoa ou persoas presunta/s agresora/s.



Repercusión e impacto na vítima.

A información recollida deberá detallar, ademais:

– Relación co ámbito escolar.

– Natureza, intensidade, difusión e gravidade da situación coñecida.

– Efectos producidos.

Estratexias preventivas Os profesionais do ensino deben estar atentos á maneira en como utilizan eles mesmos e como utiliza o alumnado os medios informáticos e ter claro como actuar en cada situación, como guiar o alumnado e como aconsellar as familias, de aí que se deban potenciar as boas prácticas nestes tres ámbitos de actuación: Profesorado e centro: - Coñecer o funcionamento da web, en especial das redes sociais, para dominar o medio e poder aconsellar o alumnado e as familias.

- Aplicar medidas de seguridade nos equipos informáticos escolares (controlar o software instalado, as contas de usuario, o almacenamento de documentos, quen utiliza os equipos en cada hora etc.).

- Establecer normas de uso dos equipos na aula (definir que pode e que non pode facer o alumnado, como debe organizar o seu material, respectar o material doutro alumnado, onde pode ou non pode acceder etc.).

- Empregar sistemas de control e filtrado (facer revisións periódicas, monitorizar os equipos do alumnado mentres traballan –co seu coñecemento–, filtrar e bloquear páxinas, contidos ou programas non desexados etc.).

- Realizar un uso didáctico e controlado das redes en sentido positivo, como actividade, incluíndo as boas prácticas, a seguridade e a prevención como contidos.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 26

Plan de Convivencia - Detección de problemas: documentarse sobre a sintomatoloxía dos problemas e estar atento a calquera indicio de ciberacoso ou malas prácticas.

- En aulas que son utilizadas por varios grupos de alumnado, debe haber unha boa coordinación entre o profesorado en canto a normas e medidas.

Alumnado: Aconsellar que controlen a súa identificación e a circulación dos seus datos persoais (alias, ingreso en grupos etc.). En concreto, algunhas recomendacións habituais son:

– Non crear contas en foros e redes sociais cos datos persoais, senón utilizando alias. Comunicar a propia identidade de forma privada só a aqueloutros membros cos que hai confianza e interesa que nos identifiquen.

– Non establecer citas ou outras actividades presenciais con persoas que non coñecesen antes persoalmente, isto é, fóra da rede.

– Non comunicar o domicilio, datos de contacto, datos bancarios etc.; tampouco datos persoais de terceiras persoas.

– Sondar periodicamente a rede mediante un buscador, para saber se os seus datos persoais ou imaxes figuran nalgunha web.

Consellos para non acosar: aproveitar o papel dos docentes para conciencialos de que a web non é o lugar apropiado para resolver diferenzas con outras persoas, e que a emisión de mensaxes hostís remata sendo prexudicial para todos. Promover o respecto e a prudencia.

Consellos para non ser acosado: ser prudente e respectuoso ao empregar a web para comunicarse cos demais. Moitas veces os conflitos comezan por malentendidos ou comentarios inoportunos. Non expoñerse excesivamente aos comentarios dos demais contando temas persoais. Pedir axuda inmediatamente a familiares e profesorado ante as primeiras evidencias de acoso.

Consellos para non tolerar o acoso: mentalizarse de que o acoso é un problema de todos, e non admitir que outros teñan actitudes negativas ou exerzan presión sobre terceiras

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 27

Plan de Convivencia persoas. Mostrarse conciliador e denunciar sen demora calquera caso de acoso do que se teña coñecemento.

Familias: Charlas de formación periódicas a cargo de expertos no uso que fan os adolescentes das redes sociais.

Contacto profesorado-familia habitual para comunicar calquera síntoma de acoso que se detecte no alumnado e tomar medidas canto antes.

5.5 CONFIDENCIALIDADE E PROTECCIÓN DE DATOS O artigo 10 da Lei orgánica 15/1999, do 13 de decembro, de protección de datos de carácter persoal, regula o deber de segredo, establecendo que os responsables do procesado e almacenamento de datos (incluídos aquí os que derivan do proceso de corrección), e quen interveña en calquera fase do tratamento de datos de carácter persoal, están obrigados ao segredo profesional respecto dos mesmos e ao deber de gardalos, obrigacións que subsistirán aínda despois de finalizar a súa relación co titular do ficheiro e, no seu caso, co responsable do mesmo.

Pola propia natureza do proceso, os datos de carácter persoal manexados serán estritamente confidenciais, estando obrigados todos os empregados públicos que interveñen no proceso ao deber de segredo e sixilo profesional. Así mesmo, as partes implicadas, entendendo aquí os menores e os seus representantes legais, así como calquera persoa que interveña no proceso a instancia de parte, deberá manter a debida confidencialidade sobre os datos persoais que poidan manexarse durante a tramitación, garantindo o dereito á intimidade e á honra de todos os intervenientes.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 28

Plan de Convivencia

6.- NORMAS DE CONVIVENCIA E PROTOCOLOS DE ACTUACIÓN: 6.1. – NORMAS DE CONVIVENCIA Están reguladas polo Real Decreto 732/1995, do 5 de maio, polo que se establecen os dereitos e deberes dos alumnos e as normas de convivencia nos centros (B.O.E. Nº 131, 2-xuño-1995), a Lei 4/2011, do 30 de xuño, de convivencia e participación da comunidade educativa (D.O.G. Nº 136, 15-xullo-2011), e o Decreto 8/2015, do 8 de xaneiro polo que se desenvolve a Lei anterior (D.O.G. Nº 17, 27-xaneiro-2015).

6.1.1 DEREITOS E DEBERES DO ALUMNADO Dereitos: 1. Recibir unha formación integral e coeducativa que contribúa ao pleno desenvolvemento da súa personalidade nun ambiente educativo de convivencia, liberdade e respecto mutuo.

2. Ser respectada a súa identidade, integridade e dignidade persoais.

3. Ser protexido de toda agresión física ou moral, e en particular contra as situacións de acoso escolar.

4. Participar directamente no proceso educativo cando sexa consultado pola Administración educativa.

5. Participar na confección das normas de convivencia e na resolución pacífica de conflitos e, en xeral, a participar na toma de decisións do centro en materia de convivencia.

6. Recibir unha formación que garanta o pleno desenvolvemento da súa personalidade intelectual, afectiva, moral e cívica.

7. Ser avaliados obxectivamente.

8. Poder revisar todos os exames tanto ordinarios como extraordinarios.

9. Coñecer a programación de cada materia elaborada polos distintos departamentos didácticos.

10. Recibir información sobre o seu rendemento académico.

11. Recibir orientación escolar e profesional.

12. Non ser discriminados por razón de sexo, raza, relixión ou ideoloxía.

Deberes: IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 29

Plan de Convivencia 1. Participar e colaborar na mellora da convivencia escolar e na consecución dun adecuado clima de estudo no centro, respectando o dereito dos seus compañeiros ou compañeiras á educación.

2. Respectar a dignidade e as funcións e orientacións do profesorado no exercicio das súas competencias, recoñecéndoo como autoridade educativa do centro.

3. Respectar a liberdade de conciencia, as conviccións relixiosas e morais, a igualdade de dereitos entre mulleres e homes e a dignidade, integridade e intimidade dos restantes membros da comunidade educativa.

4. Respectar as normas de organización, convivencia e disciplina do centro docente.

5. Respectar as instalacións e mobiliario do centro, e repoñelo ou abonalo se é deteriorado por uso indebido.

6. Intervir, a través das canles regulamentarias, en todo aquilo que afecte a convivencia do centro.

7. Seguir as directrices do profesorado respecto da súa educación e aprendizaxe.

8. Asistir a clase con puntualidade e co material preciso.

9. Permanecer nas aulas durante o horario lectivo aínda que falte un/unha profesor/a, e durante os cambios de clase.

10. Manter as mesmas pautas de conduta esixidas no centro cando se realicen actividades fóra do mesmo.

11. Manter o móvil desconectado durante a permanencia no centro. Non está permitido o uso e exhibición de este ou calquera aparello de imaxe durante o horario lectivo ou nas actividades extraescolares, salvo autorización expresa dun profesor. Prohíbese a realización de fotografías ou gravación de imaxes.

12. Contribuír ao aforro no centro mantendo condutas ecolóxicas no uso de recursos e materiais.

6.1.2. DEREITOS E DEBERES DAS FAMILIAS Dereitos: 1. Ser respectados e recibir un trato adecuado polo resto da comunidade educativa.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 30

Plan de Convivencia 2. Estar informados sobre o progreso da aprendizaxe e integración socioeducativa do alumnado ao seu cargo, para o que se lles facilitará o acceso ao profesorado e aos membros dos equipos directivos dos centros docentes.

3. Recibir información sobre as normas que regulamentan a convivencia nos centros docentes.

4. Ser oídos nos procedementos disciplinarios para a imposición de medidas correctoras de condutas contrarias á convivencia do alumnado ao seu cargo.

5. Participar no proceso educativo a través de consultas e outros procedementos de participación directa que estableza a Administración educativa.

Deberes: 1. Coñecer, participar e apoiar a evolución do seu proceso educativo, en colaboración co profesorado e cos centros docentes.

2. Coñecer as normas establecidas polos centros docentes, respectalas e facelas respectar, así como respectar e facer respectar a autoridade e as indicacións ou orientacións educativas do profesorado no exercicio das súas competencias.

3. Fomentar o respecto polos restantes compoñentes da comunidade educativa.

4. Colaborar cos centros docentes na prevención e corrección das condutas contrarias ás normas de convivencia do alumnado ao seu cargo.

6.1.3. DEREITOS E DEBERES DO PROFESORADO Dereitos: 1. Ser respectado, recibir un trato adecuado e ser valorado polo resto da comunidade educativa e pola sociedade en xeral no exercicio das súas funcións.

2. Desenvolver a súa función docente nun ambiente educativo adecuado no que se preserve en todo caso a súa integridade física e moral.

3. Participar e recibir a colaboración necesaria para a mellora da convivencia escolar e da educación integral do alumnado.

4. Serlle recoñecidas as facultades precisas para manter un adecuado ambiente de convivencia durante as clases e as actividades e os servizos complementarios e extraescolares.

5. Ter unha protección xurídica adecuada ás súas funcións docentes.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 31

Plan de Convivencia 6. Participar directamente no proceso educativo cando sexa consultado pola Administración educativa, nos termos previstos na lexislación educativa ao respecto.

7. Acceder á formación necesaria na atención á diversidade e na conflitividade escolar e recibir os estímulos máis axeitados para promover a implicación do profesorado en actividades e experiencias pedagóxicas de innovación educativa relacionadas coa convivencia e a mediación.

Deberes: 1. Respectar e facer respectar as normas de convivencia escolar e a identidade, integridade e dignidade persoais de todos os membros da comunidade educativa.

2. Adoptar as decisións oportunas e necesarias para manter un adecuado ambiente de convivencia durante as clases e as actividades e os servizos complementarios e extraescolares, corrixindo, cando lle corresponda a competencia, as condutas contrarias á convivencia do alumnado ou, no caso contrario, poñéndoas en coñecemento dos membros do equipo directivo do centro.

3. Colaborar activamente na prevención, detección e erradicación das condutas contrarias á convivencia e, en particular, das situacións de acoso escolar.

4. Informar ás familias sobre o progreso da aprendizaxe e integración socioeducativa dos seus fillos ou tutorandos, cumprindo as obrigas de dispoñibilidade dentro do horario establecido no centro para a atención a aqueles que lle impoña a normativa aplicable.

5. Informar aos responsables do centro docente e, de ser o caso, á Administración educativa das alteracións da convivencia, gardando reserva e sixilo profesional sobre a información e as circunstancias persoais e familiares do alumnado.

6.1.4. DEREITOS E DEBERES DO PERSOAL NON DOCENTE Dereitos: 1. Ser respectado, recibir un trato adecuado e ser valorado polo resto da comunidade educativa e pola sociedade en xeral no exercicio das súas funcións.

2. Desenvolver as súas funcións nun ambiente adecuado no que se preserve en todo caso a súa integridade física e moral.

3. Participar, no exercicio das súas funcións, na mellora da convivencia escolar.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 32

Plan de Convivencia 4. Ter a protección xurídica adecuada ás súas funcións.

5. Participar directamente no proceso educativo cando sexa consultado pola Administración educativa, nos termos previstos na lexislación educativa ao respecto.

Deberes: 1. Respectar e colaborar, no exercicio das súas funcións, para facer que se respecten as normas de convivencia escolar e a identidade, integridade e dignidade persoais de todos os membros da comunidade educativa.

2. Colaborar activamente na prevención, detección e erradicación das condutas contrarias á convivencia e, en particular, das situacións de acoso escolar.

3. Informar aos responsables do centro docente e, de ser o caso, á Administración educativa das alteracións da convivencia, gardando reserva e sixilo profesional sobre a información e as circunstancias persoais e familiares do alumnado.

4. Gardar sixilo e confidencialidade respecto das actuacións relacionadas co ámbito educativo das que teña coñecemento.

6.1.5. NORMAS SOBRE O FUNCIONAMENTO DO CENTRO GARDAS DE TRANSPORTE: O alumnado chega ao centro ás 8.30, aproximadamente, e é recollido polos autobuses ás 14.45 horas. A Xefatura de Estudos será a encargada de asignar ao profesorado do centro as gardas de transporte de entrada e saída. Durante o tempo que dura a garda de transporte o alumnado permacerá no interior do recinto escolar, ben no vestíbulo, ben no patio.

HORAS DE CLASE: 1. O alumnado deberá permanecer na súa respectiva aula entre clase e clase, excepto os desplazamentos por cambio de aula ou os motivos xustificados con permiso dun profesor.

2. Non está permitida a permanencia do alumnado durante o tempo de clase, e salvo causa xustificada, en plantas ou corredores diferentes a aquel no que está situada a súa aula.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 33

Plan de Convivencia 3. O alumnado que sexa apercibido cunha expulsión da aula deberá dirixirse á sala de profesores e informar a un profesor de garda. Non abandonará o centro baixo ningún concepto.

4. O alumnado da ESO que remate un exame, ou estea exento de realizalo, deberá permanecer na aula na que se celebre. É responsabilidade do profesorado calquera circunstancia que se derive dunha actuación diferente á indicada neste punto.

5. O alumnado non poderá facer uso da cafetería do Centro en horario de clases, agás por algunha situación excepcional.

6. O alumnado poderá ir ao baño durante as clases, sempre co permiso do profesor/a, evitando facelo durante os cambios de clase. Soamente poderán ir aos baños situados no mesmo corredor da aula na que se atopen.

7. O acceso do alumnado ás taquillas poderá facerse en tres momentos ao longo da mañá: cinco minutos antes do comezo das clases, no primeiro timbre do tempo de lecer e ao final da mañá. Non está permitido saír no cambio de clases á taquilla, agás permiso expreso do profesorado.

8. O alumnado procedente do polideportivo, dos ximnasios ou da rúa, deberá agardar no vestíbulo a que soe o timbre para subir á súa aula.

9. Só estará permitida a saída do alumnado de ESO do centro durante os períodos lectivos con autorización por escrito das familias. Deberán cumprimentar o formulario situado na conserxería do centro antes de levar ao seu fillo.

10. O alumnado que chegue ao centro con máis de dez minutos tras o timbre de inicio das clases non poderá entrar na aula que corresponda e deberá dirixirse ao profesorado de garda. Os departamentos serán os encargados de reflectir nas súas programacións as consecuencias dos retrasos.

11. En caso de evacuación urxente do centro, o alumnado seguirá as instrucións do profesorado correspondente, que actuará según o protocolo establecido no Plan de Evacuación.

HORAS DE CLASE CON PROFESORADO DE GARDA:

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 34

Plan de Convivencia 1. En caso de ausencia dun profesor/a o alumnado de ESO permanecerá na aula. O profesorado de garda rexistrará as faltas de asistencia e depositaraas no casilleiro do curso correspondente.

2. O alumnado de Bacharelato poderá abandoar a aula cando remate un exame ou cando o profesorado de garda llo indique. Poderá permanecer na cafetería do centro pero en ningún caso poderá vagar polos corredores, para non interferir na docencia doutros grupos.

TEMPO DE LECER: 1. Durante o tempo de lecer o alumnado de ESO non poderá permanecer na primeira planta, agás se queda a cargo dun profesor/a que permaneza con eles.

2. O alumnado de Bacharelato que desexe saír do centro durante o recreo deberá facelo entre ás 11.10 horas, co primeiro timbre, e as 11.15 horas, co segundo timbre. A partir dese momento a porta de acceso permanecerá pechada ata o remate do tempo de lecer.

3. O timbre das 11.15 sinalará a saída do alumnado da ESO, que permanecerá dentro do recinto escolar sen abandoalo en ningún caso.

4. O alumnado poderá utilizar os baños da planta baixa durante o tempo de lecer.

5. O alumnado que desexe facer uso da biblioteca utilizará soamente a escaleira principal. Non se poderá acceder á biblioteca con comida ou bebida.

PERMANENCIA NO CENTRO: 1. A permanencia no centro está restrinxida as persoas pertencentes á comunidade educativa (alumnado, profesorado e persoal non docente).

2. As familias agardarán na entrada a que o persoal de conserxería avise á persoa que corresponda, pero non poderán subir ás aulas.

3. A responsabilidade da alteración da actividade académica, dereitos ou propiedades dos membros da comunidade educativa, recaerá sobre todos aqueles que permitan a entrada a persoas alleas ao centro.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 35

Plan de Convivencia 6.2.- PROTOCOLOS DE ACTUACIÓN: 6.2.1.- Referentes ó alumnado: Actuacións referentes ó alumnado

Protocolo

Normas de aula

A comezos de curso, tanto nas titorías como en cada materia, elaboraranse unhas normas de aula, baseadas nas normas e organización e funcionamento do centro. Estas normas deberán estar consensuadas democraticamente entre alumnado e profesorado, asi como as correccións pertinentes en caso de incumprimento.

Local para as reunións de alumnado

Haberá un lugar habilitado para as reunións de alumnos/as que servirá para que se reúna a Xunta de Delegados, para que actúen o grupo de mediación ou os Delegados de Curso.

Delegado de Grupo

O Delegado de Grupo representa ós seus compañeiros.

Deberá consultar a súa opinión antes de cada Consello Escolar para informar ó representante do Alumnado neste órgano.

Xunta de Delegados/as

A Xunta de Delegados trasladará os acordos tomados, así como as accións a realizar, á Xefatura de Estudos. Deberá reunirse periodicamente para informar ó representante do alumnado no Consello Escolar das súas peticións ou suxestións. Poderán elaborar propostas concretas que presentarán ó titor, profesorado ou equipo directivo...

Concienciarase ó alumnado para Tratarase de concienciar ó alumnado da necesidade de que que participe nos órganos do participe nos diferentes órganos do centro, como o Consello Centro Escolar, a Xunta de Delegados, etc, para aportar a opinión dos alumnos e alumnas, e máis tarde para comunicarlles os acordos tomados.

6.2.2.- Referentes ó profesorado: Actuacións referentes ó profesorado

Protocolos

Normas de aula

Cada profesor, xunto co seu alumnado, elaborará as normas que se seguirán na súa materia, e que rexerán a vida na aula e o uso dos recursos da mesma.

Actividades que fomenten e melloren a convivencia no Centro.

Nas horas de titoría realizaranse actividades encamiñadas a mellorar a convivencia que actúen como prevención de conflitos.

Aula de convivencia

A aula de convivencia acollerá a aqueles alumnos que non poidan estar na súa aula, ben porque a súa conduta fixo necesaria esa ausencia ou ben por chegaren tarde. A aula

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 36

Plan de Convivencia estará atendida por un profesor/a de garda. O alumno que teña que utilizar a aula dirixirase ó profesor de garda e informará de cales foron as circunstancias que motivaron a estadía na aula de convivencia. En caso de expulsión o profesor en cuestión será quen cubra o "parte de expulsión" expoñendo as razóns que tivo para a súa decisión, e será tamén quen informe ós pais ou titores legais da conduta do alumno/a. Estes partes estarán baixo a custodia da Xefatura de Estudos. O profesor de garda que acolla ó alumno na aula de convivencia ten como misión axudar ó alumno a reflexionar sobre a súa conduta.

Benvida e información ó novo profesorado

Ao comezo do curso e sempre que se incorpore un novo membro do profesorado ó centro, un membro do equipo directivo acompañaráo a facer unha visita guiada ó edificio e poráo ó día en canto ós costumes do centro. Estas informacións forman parte dun documento no que figura un plano do centro e outros datos de interese para ser entregado a cada profesor novo.

Faltas do alumnado

Cada profesor introducirá directamente no XADE as faltas do seu alumnado o máis axiña posible. O titor controlará as faltas e comunicarallas por escrito ós responsables cada quince días.

Actividades extraescolares

Todas as actividades que organicen os diferentes departamentos, aprobadas polo Consello Escolar e coordenadas pola Vicedirección do centro, deberán contar coa implicación e colaboración de todo o profesorado.

6.2.3.- Referentes ó persoal non docente: Participación

O personal non docente (administrativo, de conserxería e de limpeza) colaborará e participará nas actividades que se programen para toda a comunidade educativa.

6.2.4.- Referentes ás familias: Recepción e colaboración

Ao comezo do curso haberá unha reunión dos pais, nais ou titores legais cos titores dos seus fillos/as, que favorecerá unha relación fluída en favor da educación do alumnado.

Programaranse actividades nas que participen as familias.

6.2.5.- Referentes ós outros centros de ensino: Colaboración

Faranse xornadas de portas abertas para que o alumnado

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 37

Plan de Convivencia dos CEIP da nosa cidade poidan visitar e coñecer o noso centro.

Asimesmo colaborarase cos outros dous IES da cidade nas actividades conxuntas que se programen.

6.2.6.- Referentes ás actuacións en caso de folga: Cursos

Teñen dereito a participar nunha folga o alumnado pertencente a 3º, 4º ESO, 1º BAC. e 2º BAC.

Actividades

O alumnado en folga non poderá entrar no centro nin tomar parte en ningunha actividade, docente ou extraescolar, incluídos os exames.

Alumnado

Unha vez que suba ó transporte escolar ou entre no centro, considerarase que non está en folga; asistirá ás clases correspondentes e non poderá abandonar o centro ata o remate das actividades lectivas.

Convocatoria

A acción reivindicativa proposta será comunicada a Xefatura de Estudos a través dun formulario oficial no que constará o nome, apelidos DNI e sinatura de cada alumno que secunde a folga. Este documento debe estar en Xefatura alomenos 24 horas antes do comezo da folga. Só os alumnos que figuren neste comunicado serán considerados en folga.

O alumnado de 1º e 2º de ESO terá que entregarlle ó seu titor un xustificante dos seus pais conforme estes autorizan a folga, para que a falta sexa considerada como xustificada.

Participantes

A Xefatura de Estudos poñerá na sala do profesorado a listaxe do alumnado que se suma á folga.

Faltas

Se as ausencias con motivo da folga seguiron o protocolo previsto serán consideradas xustificadas polo titor correspondente; en caso contrario non se considerarán causadas por unha folga.

Asistencia ó centro

O alumnado que opte por non sumarse á folga terá dereito a recibir as súas clases con normalidade, respectándose a súa liberdade, sen coacción ningunha por parte dos seus compañeiros ou outras persoas. O profesorado poderá avanzar materia e tomará nota das ausencias con normalidade.

Incidencias

En caso de producirse algún incidente, aquelas condutas que impedisen o acceso ó centro do alumnado non participante na folga serán tipificadas como moi graves e terán o tratamento regulado para este tipo de faltas. Tamén serán consideradas faltas graves as actuacións encamiñadas a prexudicar ou imposibilitar o normal desenvolvemento das actividades lectivas.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 38

Plan de Convivencia MODELO 1

CONVOCATORIA DE FOLGA DO ALUMNADO

GRUPO DELEGADO Comunícase á Xefatura de Estudos que está convocada unha folga de estudantes para os días _____________________________________________________, Os motivos desta acción reivindicativa son:______________________ ____________________________________________________________ O alumnado que asina a continuación decide libremente secundar esta folga:

APELIDOS E NOME

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

CURSO

SINATURA

Páxina 39

Plan de Convivencia MODELO 2

XUSTIFICANTE DE PARTICIPACIÓN NA FOLGA DE ALUMNOS – 1º e 2º ESO

ALUMNO/A: CURSO:

GRUPO

PAI / NAI / TITOR LEGAL: DNI:

Manifesta que o(s) día(s) _____________ de__________, a/o miña/meu filla/o, do curso ______________, TEN A MIÑA AUTORIZACIÓN para participar na folga de alumnado convocada.

Monforte de Lemos,

de

20

Sinatura do pai/nai/titor legal:

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 40

Plan de Convivencia

7.- CONDUCTAS CONTRARIAS Á CONVIVENCIA E CORRECCIÓNS CORRESPONDENTES : 7.1. Condutas gravemente prexudiciais para a convivencia no centro Considéranse condutas gravemente prexudiciais para a convivencia no centro as seguintes: a) As agresións físicas ou psíquicas, as inxurias e as ofensas graves, as ameazas e as coaccións contra os demais membros da comunidade educativa. b) Os actos de discriminación grave contra membros da comunidade educativa por razón de nacemento, raza, sexo, orientación sexual, capacidade económica, nivel social, conviccións políticas, morais ou relixiosas, discapacidades físicas, sensoriais ou psíquicas, ou calquera outra condición ou circunstancia persoal ou social. c) Os actos individuais ou colectivos de desafío á autoridade do profesorado e ao persoal de administración e de servizos que constitúan unha indisciplina grave. d) A gravación, a manipulación e a difusión por calquera medio de imaxes ou informacións que atenten contra o dereito á honra, a dignidade da persoa, a intimidade persoal e familiar e a propia imaxe dos demais membros da comunidade educativa. e) As actuacións que constitúan acoso escolar. f) A suplantación de personalidade en actos da vida docente e a falsificación, alteración ou subtracción de documentos académicos. g) Os danos graves causados de forma intencionada ou por neglixencia grave ás instalacións e aos materiais dos centros docentes, incluídos os equipos informáticos e o software, ou aos bens doutros membros da comunidade educativa ou de terceiros, así como a súa subtracción. h) Os actos inxustificados que perturben gravemente o normal desenvolvemento das actividades do centro, incluídas as de carácter complementario e extraescolar. i) As actuacións gravemente prexudiciais para a saúde e a integridade persoal dos membros da comunidade educativa do centro, ou a incitación a elas. j) Portar calquera obxecto, substancia ou produto gravemente perigoso para a saúde ou a integridade persoal de calquera membro da comunidade educativa. En todo caso, reputarase indisciplina grave a resistencia ou a negativa a entregar estes obxectos cando se é requirido para iso polo profesorado. k) A reiteración, nun mesmo curso escolar, de condutas leves contrarias á convivencia.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 41

Plan de Convivencia l) O incumprimento das sancións impostas.

7.2. Medidas correctoras das condutas gravemente prexudiciais para a convivencia Diante das condutas contrarias ás normas de convivencia, aplicaranse as medidas educativas e disciplinarias seguintes: a) Realización, dentro ou fóra do horario lectivo, de tarefas que contribúan á mellora e ao desenvolvemento das actividades do centro, por un período superior a cinco días lectivos e igual ou inferior a quince días lectivos. b) Suspensión do dereito a participar nas actividades extraescolares ou complementarias do centro por un período de entre dúas semanas e un mes. c) Cambio de grupo. d) Suspensión do dereito de asistencia a determinadas clases por un período de entre catro días lectivos e dúas semanas. Durante o tempo que dure a suspensión, o alumnado deberá realizar os deberes ou traballos que se determinen para evitar a interrupción no proceso formativo, tendo dereito, en todo caso, á asistencia a exames que se puideran realizar nesas datas. e) Suspensión temporal do dereito de asistencia ao centro por un período de entre catro días lectivos e un mes. Durante o tempo que dure a suspensión, o alumnado deberá realizar os deberes ou traballos que se determinen para evitar a interrupción no proceso formativo, tendo dereito, en todo caso, á asistencia a exames que se puideran realizar nesas datas. f) Cambio de centro. No caso de aplicar esta medida disciplinaria, ao alumnado que se atope en idade de escolaridade obrigatoria, a administración educativa proporcionaralle unha praza escolar noutro centro docente sostido con fondos públicos.

O procedemento para a imposición de medidas correctoras de condutas gravemente prexudiciais para a convivencia do centro está recollido no capítulo IV do título III do Decreto 8/2015, do 8 de xaneiro polo que se desenvolve Lei 4/2011, do 30 de xuño, de convivencia e participación da comunidade educativa (D.O.G. Nº 17, 27xaneiro-2015).

A corrección de condutas gravemente prexudiciais para a convivencia do centro require a instrución dun procedemento corrector e poderá realizarse mediante dous procedementos diferentes: conciliado ou común, que se indican no anterior Decreto.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 42

Plan de Convivencia 7.3. Condutas leves contrarias ás normas de convivencia Considéranse condutas leves contrarias ás normas de convivencia do centro educativo as seguintes: a) As condutas tipificadas como agresión, inxuria ou ofensa na alínea a), os actos de discriminación da alínea b), os actos de indisciplina da alínea c), os danos da alínea g), os actos inxustificados da alínea h) e as actuacións prexudiciais descritas na alínea i) do punto 7.1 deste documento que non alcancen a gravidade requirida no devandito precepto. b) Portar calquera obxecto, substancia ou produto expresamente prohibido polas normas do centro perigoso para a saúde ou a integridade persoal do alumnado ou dos demais membros da comunidade educativa ou que perturbe o normal desenvolvemento das actividades docentes, complementarias ou extraescolares, cando non constitúa conduta gravemente prexudicial para a convivencia de acordo coa alínea j) do punto 7.1. c) A non asistencia inxustificada a clase e as faltas reiteradas de puntualidade, nos termos establecidos polas normas de convivencia de cada centro docente. d) A reiterada asistencia ao centro sen o material e equipamento preciso para participar activamente no desenvolvemento das clases. e) Os actos que alteren o normal desenvolvemento das actividades do centro educativo, especialmente os que alteren o normal desenvolvemento das clases. f) Os actos de incorrección ou desconsideración, as inxurias e ofensas contra os membros da comunidade educativa. g) O furto ou o dano intencionado de inmobles, materiais, documentación ou recursos do centro. h) O furto dos bens ou materiais dos membros da comunidade educativa. i) A negativa a trasladar a información facilitada aos pais, nais, titores/as por parte do centro e viceversa. j) A alteración ou manipulación da documentación facilitada aos pais, nais, titores/ras por parte do centro. k) A utilización desaxeitada das tecnoloxías da información e comunicación durante as actividades que se realizan dentro ou fora do centro. l) O uso de teléfonos móbiles, aparellos de son e outros aparellos electrónicos alleos ao proceso de ensino-aprendizaxe. m) Os actos que dificulten ou impidan o dereito e o deber ao estudo dos seus compañeiros/as.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 43

Plan de Convivencia n) A incitación ou estímulo a cometer unha falta contraria ás normas de convivencia. ñ) A negativa ao cumprimento das medidas correctoras adoptadas ante condutas leves contrarias ás normas de convivencia. o) O uso desaxeitado das infraestruturas e bens ou equipos materiais do centro. p) A desobediencia no cumprimento das normas de carácter propio do centro e que estean incluídas no seu proxecto educativo.

7.4. Medidas educativas correctoras das condutas leves contrarias á convivencia a) Amoestación privada ou por escrito. b) Comparecencia inmediata diante do/a Xefe/a Estudos ou o/a Director/a. c) Envío á aula de convivencia. d) Retirada de teléfonos móbiles, aparellos de son ou outros aparellos electrónicos alleos ao proceso de ensino-aprendizaxe, utilizados de forma reiterada durante as actividades que se realizan no centro educativo. Retiraranse apagados e serán devoltos ás familias. e) Realización de tarefas, en horario lectivo, que favorezan a mellora e desenvolvemento das actividades do centro, ou se procede, dirixidas a reparar o dano causado nas instalacións, material do centro ou as pertenzas doutros membros da comunidade educativa, por un período máximo de cinco días. A reparación deste dano pode implicar o seu pago. f) Realización, en horario non lectivo, de tarefas que contribúan á mellora e ao desenvolvemento das actividades do centro. A realización destas tarefas non se poderá prolongar por un período superior a cinco días. g) Suspensión do dereito a participar nas actividades extraescolares ou complementarias do centro por un período de ata dúas semanas. O prazo de duración desta medida será determinado polo equipo directivo en función da evolución do comportamento do alumnado implicado. h) Cambio de grupo por un período de ata unha semana. i) Suspensión do dereito de asistencia a determinadas clases por un período de ata tres días lectivos. Durante o tempo que dure a suspensión, o alumnado deberá realizar os deberes ou traballos que se determinen para evitar a interrupción no proceso formativo, tendo dereito, en todo caso, á asistencia a exames que se puideran realizar nesas datas.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 44

Plan de Convivencia j) Suspensión temporal do dereito de asistencia ao centro por un período de ata tres días lectivos. Durante o tempo que dure a suspensión, o alumnado deberá realizar os deberes ou traballos que se determinen para evitar a interrupción no proceso formativo, tendo dereito, en todo caso, á asistencia a exames que se puideran realizar nesas datas.

O procedemento para a imposición de medidas correctoras de condutas leves contrarias á convivencia está recollido nos artigos 44 e 45 do Decreto 8/2015, do 8 de xaneiro polo que se desenvolve Lei 4/2011, do 30 de xuño, de convivencia e participación da comunidade educativa (D.O.G. Nº 17, 27-xaneiro-2015).

As medidas educativas correctoras que se impoñan serán inmediatamente executadas. A Xefatura de Estudos deberá levar un rexistro das medidas correctoras tomadas para informar á Comisión de Convivencia do centro, sendo responsabilidade da Xefatura de Estudos o da Dirección a comunicación ás familias.

7.5. Aplicación e rexistro das medidas educativas correctoras das condutas leves Na aplicación de medidas correctoras de condutas leves contrarias á convivencia hai diferentes persoas competentes para a súa aplicación segundo o seguinte cadro:

As dúas últimas medidas da anterior táboa requiren resolución expresa por escrito, que deberá ser comunicada á familia. Logo desta notificación o afectado ou os seus representantes legais poderán solicitar por escrito, no prazo máximo de 2 días, revisión destas medidas. No caso de solicitarse esta revisión, a dirección emitirá unha nova resolución á maior celeridade ratificando ou rectificando as medidas impostas. Esta resolución pon fin ao procedemento e é inmediatamente executiva.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 45

Plan de Convivencia O resto das medidas non requiren de resolución expresa por escrito. Non obstante, para que certas condutas leves contrarias á convivencia poidan ser tidas en conta a efectos de determinar unha posible falta grave por reiteración de condutas leves, haberá que rexistralo e comunicarllo ao/á afectado/a ou ás súas persoas responsables. Polo tanto, cando se aplique alguna destas medidas comunicarase na Xefatura de Estudos para levar o rexistro correspondente.

Aquelas condutas leves contrarias á convivencia que non consten previamente por escrito non poderán ser estimadas como reiteración da mesma conduta.

8.- A COMISIÓN DE CONVIVENCIA: A comisión de convivencia de cada centro constituirase no seo do seu consello escolar. Terá carácter consultivo e desempeñará as súas funcións por delegación do consello escolar, para facilitar o cumprimento das competencias que este ten asignadas en materia

de convivencia escolar e velará pola correcta aplicación do disposto no

Decreto 8/2015 do 8 de Xaneiro, no plan de convivencia e nas normas de convivencia da cada centro.

8.1.- Composición: Estará formado polos seguintes membros: * Director/a. * Xefe/a de estudos. * Xefe/a de estudos de adultos. * Persoa orientadora do centro. * Representante do alumnado. * Representante pai e nais. * Representante do persoal non docente. * 2 representantes do profesorado, incluído o profesorado dinamizador da convivencia. * Titores/as ou persoas relacionadas co tema a tratar en cada sesión.

Será presidida

pola persoa titular da dirección do centro e unha das persoas

integrantes actuará como

secretaria ou secretario, quen levantará a acta das súas

reunións. O nomeamento das

persoas integrantes da comisión de convivencia

corresponde ao director/a por proposta dos colectivos representados. Os seus membros poden

coincidir cos do consello escolar, pero non teñen que ser os mesmos

necesariamente.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 46

Plan de Convivencia

8.2.- Plan de reunións: Manteranse tres reunións anuais de carácter ordinario, unha por trimestre, e con carácter extraordinario cantas veces sexa convocada pola súa presidencia, por iniciativa propia ou por proposta de, polo menos, unha terceira parte dos seus membros.

8.3.- Funcións: A comisión de convivencia terá as seguintes funcións: * Elaborar o plan de convivencia do centro e dinamizar todos os sectores da comunidade educativa, incorporando as súas iniciativas e achegas no procedemento de elaboración, desenvolvemento e seguimento do citado plan. * Adoptar as medidas preventivas necesarias para garantir os dereitos de todos os membros da comunidade educativa e o cumprimento das normas de convivencia do centro. * Impulsar accións dirixidas á promoción da convivencia, especialmente o fomento de actitudes para garantir a igualdade entre mulleres e homes, a igualdade de trato de todos os membros da comunidade educativa e a resolución pacífica de conflitos. * Propor ao Consello Escolar as medidas que considere oportunas para mellorar a convivencia, así como dar conta a este, cando menos dúas veces ao longo do curso, das actuacións desenvolvidas e das correccións e medidas disciplinarias impostas. * Propor, de ser o caso, á persoa titular da dirección do centro persoas que poidan formar parte do equipo de mediación. * Coñecer o cumprimento efectivo das correccións e medidas correctoras nos termos en que fosen impostas e informar o Consello Escolar sobre o grao de cumprimento da normativa vixente. * Realizar o seguimento dos compromisos de convivencia subscritos no centro. * Elaborar unha memoria anual sobre a análise da convivencia e conflitividade no centro, na cal se reflictan as iniciativas no ámbito do centro sobre a materia. Este informe será trasladado ao Consello Escolar do centro e ao correspondente servizo territorial de Inspección Educativa. * Aqueloutras que lle sexan encomendadas polo Consello Escolar ou polo órgano da Administración educativa con competencias na materia. .

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 47

Plan de Convivencia 8.4.- Profesorado dinamizador da convivencia escolar: A persoa dinamizadora da convivencia coordinará a mellora do clima escolar, a través da función titorial e propoñendo accións cooperativas. Asesorará ao resto do profesorado na mellora da convivencia e a resolución pacífica de conflitos.

Cada curso escolar o centro disporá dun profesor ou dunha profesora elixido/a pola dirección do centro que se encargará de dinamizar a convivencia, tendo no seu horario unha dedicación mínima de tres a seis períodos lectivos semanais a esa labor. A dirección designará a esa persoa por un período de dous anos, priorizando a súa formación específica, a experiencia, o interese e a dispoñibilidade horaria. Actuará baixo a coordinación da Xefatura de Estudos.

Terá as seguintes funcións:

* Seleccionar aqueles ámbitos do Plan de Acción Titorial (P.A.T.) que máis inciden na convivencia e revisar a súa adecuación. * Velar pola incorporación e tratamento no P.A.T. de contidos relacionados coas habilidades sociais, a intelixencia emocional, a autoestima, a resolución pacífica de conflitos, a mediación e a dinámica de grupo. * Colaborar na dinamización do plan de convivencia xunto coa Comisión de Convivencia. * Formar parte da Comisión de Convivencia do centro. * Coordinar actuacións no centro, a realizar dende a titoría, actividades promotoras de valores democráticos de convivencia, de negociación e diálogo e de cultura de paz. * Realizar un informe trimestral, despois das sesións de avaliación sobre o estado de convivencia, con propostas de mellora en función dos logros alcanzados e das dificultades existentes. * Promover a participación das familias informándoas e asesorándoas, en especial no relacionado coa convivencia democrática. * Valorar as posibilidades de colaboración con organizacións, institucionais e colectivos do entorno que podan complementar e reforzar o traballo de centro. * Asistencia unha vez ao trimestre, ou cando a situación o aconselle por convocatoria da Xefatura de Estudos, ás reunións das persoas titoras, xunto coa orientadora do centro.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 48

Plan de Convivencia * Colaborar coa Vicedirección para informar ao profesorado da lista de alumnado privado de participar nas actividades extraescolares e complementarias por ter sido sancionado con medidas disciplinarias que así o establezan.

9.-

MECANISMOS

DE

COORDINACIÓN

E

COLABORACIÓN

INTERNA NO CENTRO, COAS FAMILIAS E COA CONTORNA: 9.1.- RELACIONADOS CO ALUMNADO: Actuacións referentes ao alumnado A posta en marcha da Aula de Mediación será unha acción a Espazos para o alumnado: preparar ao comezo do curso e desenvolverase ao longo do ano 1. Aula de Mediación académico 2017/18 coa posibilidade de continuar se se 2. Sala de reunións da confirma a súa utilidade así como a preparación dunha sala de Xunta de Delegados. reunións para a Xunta de Delegados.

3. Sala de Xogos A sala de xogos continuará aberta o alumnado para o seu uso no tempo de lecer.

Tras as eleccións de delegados e delegadas, que terá lugar ata mediados de outubro, a xefatura de estudos procederá a convocar a Xunta de Delegados/as cos representantes do Potenciación da Xunta de alumnado no Consello Escolar. Comentaralles as funcións da Delegados/as. xunta e animará ao/ás alumnos/as para que sexa un órgano activo e acade os niveis óptimos de funcionamento elaborando propostas que melloren o funcionamento do centro e creen un bo clima de convivencia.

Nos primeiros quince días lectivos procederase á discusión, concreción e redacción de normas de aula.

Redacción das normas de aula Ao comezo de curso igual que se fixo no ano 2015/16 e convocatoria do concurso convocarase o concurso “Coida a túa clase”. Ao final de ano “Coida a túa clase”. clase gañadora recibirá un premio consistente na participación nunha actividade ou viaxe.

Desde o comezo do curso, o profesorado en xeral, e o equipo directivo e os/as titores/as, en particular, estimularán ao Concienciación do alumnado alumnado a que participen coas súas opinións e suxestións en para que participe no Consello cada Consello Escolar convocado. Transmitiranllas aos escolar e noutros órganos do representantes do alumnado no Consello Escolar. centro.

Cada ano que haxa eleccións ao Consello Escolar farase unha campaña de fomento da participación activa, como candidatos e/ou votantes.

9.2.- RELACIONADOS CO PROFESORADO: Actuacións referentes ao profesorado O profesorado dun grupo de Na primeira quincena do curso cada profesor/a xunto co seu alumnos/as colaborará na alumnado redactará as normas que se van a seguir na aula elaboración dunhas normas de das súas clases. aula que rexerán a vida na aula e IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 49

Plan de Convivencia o uso dos recursos da mesma.

A través da titoría traballaranse actividades que fomenten e melloren a convivencia no instituto ou actúen como prevención dos conflitos.

Colaborará de maneira activa e responsable coa vicedirección do centro ou departamento que organice calquera actividade no instituto.

Realizaranse actividades para fomentar e mellorar a convivencia nas horas de titoría con alumnos/as ao longo de todo o curso académico en función das necesidades de cada aula.

En cada actividade que se leven a cabo, aprobada polo Consello Escolar e programada polos diferentes departamentos didácticos, grupos de traballo, asociacións, etc ...

9.3.- RELACIONADOS CO PERSOAL NON DOCENTE: Actuacións referentes ao persoal non docente Participará no cumprimento do Velarán en todo momento polo cumprimento do disposto no disposto no presente Plan de presente Plan de Convivencia para colaborar na creación dun Convivencia. bo clima no centro.

9.4.- RELACIONADOS COAS FAMILIAS: Actuacións referentes ás familias Colaborará co plan de - No mes de outubro na actividade de benvida ás familias. convivencia no centro O director do centro dará a benvida as familias e o titor participando nas actividades reunirase cos pais e nais do seu alumnado para de convivencia que se presentarse e dar toda a información que se precise. programen ao longo do curso - No resto das actividades programadas ao longo do curso para estreitar a unión entre ( charlas, clubes de lectura, reunións imformativas...) familias e centro.

9.5.- RELACIONADOS CON OUTROS CENTROS DE ENSINO E OUTRAS INSTITUCIÓNS: Protocolo No mes de maio ou xuño faranse unhas xornadas de portas Colaborarase con outros abertas para que o alumnado de 6º de primaria dos centros centros como o C.E.I.P. A adscritos ao noso instituto visite e coñeza as nosas Gándara, o C.E.I.P. de Monforte dependencias.

(Colexio Novo).

Ao longo de todo o curso o centro participará nas actividades Colaboración co Concello culturais proposta polo Concello de Monforte.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 50

Plan de Convivencia

10.- ESTRATEXIAS PARA REALIZAR A DIFUSIÓN DO PLAN DE CONVIVENCIA: Unha vez aprobado o Plan de Convivencia farase chegar a todos os sectores da comunidade educativa. Da súa difusión será responsable o equipo directivo, os titores e o Departamento de Orientación.

A difusión entre o claustro será a través de: - Copias escritas na sala de profesores.

- Caderno do profesor e titor.

A difusión entre o alumnado: - Os titores dedicarán as primeiras sesións de titoría para explicar ao alumnado o Plan de Convivencia e, así, teña suficiente repercusión entre o mesmo, insistindo nas normas de convivencia.

- As normas de convivencia serán expostas no taboleiro de anuncios de cada aula.

- A xunta de delegados tamén será unha canle de difusión entre o alumnado A difusión entre os pais e nais: - Nas reunións de principio de curso, ás que son citados, explicaranse os aspectos máis revelantes de dito plan.

- Nas reunións da ANPA Finalmente, sinalar que haberá sempre un exemplar do Plan de Convivencia a disposición de toda a comunidade educativa na dirección e estará dispoñible na páxina web do centro.

11.- PROCESOS DE SEGUIMENTO, AVALIACIÓN E MELLORA DO PLAN DE CONVIVENCIA: 11.1.- SEGUIMENTO: INFORMES DE CONVIVENCIA Trimestralmente realizarase un informe sobre a convivencia. En dito informe recolleranse os seguintes puntos:  O número de partes de incidencias e de sancións distribuídos por cursos e por grupos.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 51

Plan de Convivencia  Un resumo das actividades e actuacións realizadas para solucionar ditos problemas.  Ademáis, cada curso escolar, co alumnado que se incorporou de novo e, a poder ser no informe do primeiro trimestre, farase unha detección dos principais conflitos detectados que eles/elas nos comuniquen e procederase a búsqueda de solución para os mesmos.

Dito informe enviarase posteriormente á Comisión de Convivencia que realizará unha valoración e unha avaliación de ditos resultados; a partir dos datos obtidos nese informe, elaborarase un novo plan de actividades e propostas para o periodo seguinte.

Posteriormente, a Comisión de Convivencia informará ao Consello Escolar o cal participará tamén do seguimento e avaliación do Plan de Convivencia trimestralmente.

11.2.- AVALIACIÓN: Ao final de cada curso comprobarase se houbo ou non melloría e cales foron as súas causas. En función dos resultados desta implantación, deseñaranse propostas para mellorar os puntos máis febles que foron detectados. Elaborarase unha memoria onde se recollerá o grao de cumprimento dos obxectivos do plan e as propostas para a modificación e/ou mellora do plan para o curso seguinte.

Dita memoria presentarase ao Consello Escolar e formará parte da Memoria Final de curso.

11.3.- REVISIÓN: Dado o seu carácter de documento institucional para a mellora continua do centro docente, ao comenzo de cada curso académico, revisarase o Plan de Convivencia para reformular, en base á análise da aplicación do programado no curso anterior e da evolución do estado da convivencia no centro, os obxectivos plantexados e incorporar, no seu caso, as propostas de mellora recollidas na memoria do curso anterior.

A revisión anual do Plan de Convivencia deberá ser aprobada polo Consello Escolar, por mayoría absoluta dos seus membros.

IES “Río Cabe” – Monforte de Lemos (Lugo)

Páxina 52

ANEXO I: Modelo de enquisa

ANEXO II: Resultados da enquisa: Lugares onde teĂąen lugar os conflitos

RelaciĂłns (1-Moi malas 5-Moi boas)

Tipos de conflito (1-Nunca 5-Moitas veces)

Conflitos mรกis frecuentes (1-Nunca 5-Moitas veces)

Medidas para mellorar a convivencia no centro

Problemas entre o alumnado: 1 (Nunca) 5 (Moitas veces)

Sufriches algunha agresiรณn?.

Outros aspectos da convivencia no centro

ADULTOS (ESA, Bac semipresencial e Ciclos): Lugares onde teñen lugar os conflitos

Relacións (1-Moi malas 5-Moi boas)

Tipos de conflito (1-Nunca 5-Moitas veces)

Conflitos mรกis frecuentes (1-Nunca 5-Moitas veces)

Medidas para mellorar a convivencia no centro

Problemas entre o alumnado: 1 (Nunca) 5 (Moitas veces)

Sufriches algunha agresiรณn?.

Outros aspectos da convivencia no centro

Resultados da enquisa feita ao novo alumnado de 1 ESO – 2015/2016:

RelaciĂłns (1-Moi malas 5-Moi boas)

Tipos de conflito (1-Nunca 5-Moitas veces)

Conflitos mรกis frecuentes (1-Nunca 5-Moitas veces)

Medidas para mellorar a convivencia no centro

Problemas entre o alumnado: 1 (Nunca) 5 (Moitas veces)

Sufriches algunha agresiรณn?.

Outros aspectos da convivencia no centro