REGIOMAGAZINE VOOR NOORDWEST-HOLLAND TWEEDE JAARGANG SEPT. 2012
02
ONBEKEND
PRODUCT IN EIGEN LAND KELP ZOEKT BOER LEVEN VAN DE WIND OVERGEWICHT TE LIJF UIT JE BOL IN DE KOP
BOEKHOUDEN & FACTUREREN
Slim
Simpel
Solide
Benieuwd wat SnelStart voor u kan betekenen? Kijk op www.snelstart.nl of bel met Nelleke, Anoeska, Jakob Jan of Mirjam op telefoonnummer 0222 36 30 61
gratis proberen
Grip op uw cijfers en besparen op uw accountantskosten. Dat is wat u wilt, helemaal gezien het huidige economische klimaat. Onze oplossing is Slim, Simpel en Solide. SnelStart biedt u eenvoudige boekhoud- en facturatiesoftware waarmee u inzicht krijgt in de financiĂŤle situatie van uw onderneming. Dat levert geld op!
10
Werkplek met historie Het voormalige gevangeniseiland Oostereiland in Hoorn heeft een ware metamorfose ondergaan. Boeven en zwervers van vroeger hebben plaats gemaakt voor nieuwe bewoners en gebruikers. Het eiland leeft meer dan ooit tevoren.
12
verse knoflook stinkt niet Het KRO-programma Keuringsdienst van Waarde; een Franse kok moet blind knoflook proeven. Tot zijn eigen stomme verbazing pikt hij als lekkerste de Hollandse verse knoflook eruit. ,,En toch eten Nederlanders nauwelijks ons product”, zegt Arjan Biesheuvel.
14
IN DEX
kelp zoekt boer Wie zeewier zegt, denkt sushi of macrobiotisch eten. Maar wie dat veronderstelt doet de zeeplant beslist te kort. Hortimare op Texel verovert met zeewier Europa.
COLOFON Het magazine ‘Open Spaces, Open Minds’ is een uitgave van de Kamer van Koophandel Noordwest-Holland
Oproep Werkt u in de vrijetijdsindustrie, agribusiness, health, energy, offshore of maritieme sector en wilt u vertellen hoe trots u bent op uw bedrijf? Of is uw bedrijf een verborgen parel die onze regio (inter)nationaal op de kaart zet? Stuur dan een e-mail met uw gegevens naar open.spaces@kvk.nl en wellicht staat u in een volgende uitgave.
en Ontwikkelingsbedrijf NHN. Het verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 18.000 exemplaren. eindRedactie: Charlotte Zeilstra (KvK) en Marieke Endert (NHN) Tekstproductie en bladmanagement Willemien Vijvers (5rs Communicatie)
energie
Bladerend door dit magazine voel je de passie die ondernemers in deze regio
Fotografie: Marjolein Ansink en Hanneke de Boer Advertenties en drukwerk: Elma Multimedia, Broek op Langedijk, (0226) 33 16 00
hebben voor hun werk. Elke bladzijde ontdekt u weer nieuwe bedrijven van mensen die boeien, inspireren, inventief zijn en energie brengen. Open Spaces Open Minds brengt hun verhalen naar buiten. Als je leest wat er door creativiteit, samenwerking, vindingrijkheid en ijver ontstaat, kun je niets anders dan trots
@openspacesnwh
voelen. Dit magazine is bedoeld om de energie van Noordwest-Holland door
www.facebook.com/
te geven en het vuur binnen de regio aan te wakkeren. Neem contact op met
openspacesopenminds
de mensen in dit blad als hun verhaal iets bij u losmaakt of laat de redactie uw mening horen.
g
www.openspacesopenminds.nl
✉ open.spaces@kvk.nl 1
het zit
in het bloed Verstopt aan het eind van een doodlopende straat in Zwaag zit een bedrijf dat wereldwijd marktleider is in een nichemarkt. Mechatronics ontwikkelt en produceert instrumenten en software voor laboratoria. ‘Financiële crisis? Daar hebben we niets van gemerkt.’ Rob Metselaar en Hans Nowee zijn het type niet om hoog van de toren te blazen, toch werken alle grote en kleine labs in de wereld met de instrumenten die zij hebben bedacht en gemaakt. Ook kunnen laboratoriummedewerkers niet meer zonder de software die zij hebben ontwikkeld voor het bijhouden van onderzoeksdata, rapporten, declaraties en patiëntengegevens. ,,Negentig procent van onze producten is bestemd voor de export en gaat behalve naar bijna alle Europese landen ook richting Chili, Australië, Maleisië, Korea, India en Amerika. We hebben in de Verenigde Staten een eigen vestiging”, vertelt Metselaar, die zijn carrière begon als medewerker in het lab van het Hoornse ziekenhuis, waar hij de basis legde voor zijn huidige bedrijf. Een kwart eeuw later heeft hij veertig mensen in dienst, plus zes bij de vestiging in Amerika. Bezinking Het belangrijkste product van Mechatronics is een apparaat dat bloed geautomatiseerd test op de bezinkingssnelheid van rode bloedcellen. Deze test wordt vaak standaard bij elk bloedonderzoek uitgevoerd om na te gaan of er een ontsteking actief is. ,,Hiermee hebben we een wereldstandaard in de branche neergezet. Wij, jongens uit Zwaag, werken samen met de vijf grootste bedrijven in hematologie ter wereld. Het zijn niet de goedkoopste producten, maar wel de beste. Je
2
health
koopt er een dikke auto voor. Toch vechten klinieken soms
producten ontwikkelen. Er ligt altijd genoeg op de plank. We
om onze instrumenten als eerste te mogen gebruiken.”
worden vaak benaderd door bedrijven met de vraag of we iets kunnen ontwerpen. Dat doen we alleen als we het nader-
Zonnecellen
hand kunnen verkopen en vermarkten. We vragen ons steeds
Hun kennis over meetapparatuur gebruiken ze niet alleen
af hoe je research commercieel kunt maken, hoe je een
voor de medische branche, maar ook voor milieubewaking
hanteerbaar meetinstrument kunt creëren dat te verkopen is.”
en de zonnecelindustrie. ,,We werken samen met allerlei bedrijven en kennisinstituten, zoals TNO, TU’s, AMC, MCA
Zuidpool
en ECN. Voor het testen van een nieuw product mochten
Zo komen er voortdurend nieuwe dingen op hun pad.
we ooit de meetkamer van ECN gebruiken. Die zagen toen
,,Ons meetapparaat voor luchtkwaliteit heeft een half jaar
wat wij kunnen en vroegen of we iets konden verzinnen om
op de Zuidpool gestaan en heeft voor een internationaal
de ammoniakconcentratie in lucht te meten. Zo gezegd, zo
onderzoeksteam allerlei metingen verricht. Ook hebben we
gedaan. Op die manier zijn we bij allerlei afdelingen naar
onlangs van TNO subsidie gekregen om uit te zoeken of een
binnen gerold en hebben we ook een apparaat ontwikkeld dat
specifieke techniek uit NASA’s Curiosity Mars Rover medisch
de kwaliteit van zonnecellen meet tijdens de productie. We
toepasbaar is. Soms komen er gekke dingen langs.
hebben er een commercieel product van gemaakt, dat nu in
We hebben bijvoorbeeld ooit iets gemaakt om de helderheid
serie wordt verkocht over de wereld.”
van bier te meten tijdens het productieproces. Daarvan zijn er inmiddels honderden over de wereld verkocht.”
Research commercieel maken Uitvinden zit de beide heren in het bloed. ,,We zijn geen bedrijf om achteraan te lopen. We blijven nieuwe niche-
g
www.mechatronics.nl
health
3
O Het aantal mensen met extreem overgewicht in Nederland
cruciale rol. Holland Health is een samenwerkingsplatform
neemt gestaag toe. Dat zorgt in de toekomst voor een groot
waar medische instellingen en bedrijven kennis uitwisselen,
kosten- en gezondheidsprobleem. Een wereldwijd uniek
krachten bundelen en nieuwe innovaties in de markt zetten,
NObesitas centrum moet voorkomen dat in onze regio een
vanuit commercieel of idealistisch oogpunt. ,,Noord-Holland
nieuwe generatie kinderen ongezond opgroeit.
Noord moet dé regio worden voor innovaties in voeding, sport en gezondheid”, aldus Houdijk.
MCA-chirurg Lex Houdijk is namens Holland Health nauw betrokken bij het initiatief. ,,Extreem overgewicht is een
Amerika als voorland
bedreiging voor de gezondheid, het leidt tot ziekten als
Als eerste werkt Holland Health met het NObesitas centrum
diabetes, bepaalde soorten kanker, hart- en vaatziekten
aan een internationaal vernieuwende methode om overge-
en gewrichtsklachten. De zorgkosten voor deze groep
wicht bij kinderen aan te pakken en voorkomen. ,,De huidige
patiënten nemen zorgwekkend toe. Het gaat onze samen-
dieetbehandelingen zijn niet effectief. Kijk maar naar Amerika,
leving miljarden kosten en mensen zullen vroegtijdig sterven.”
daar is het probleem volledig uit de hand gelopen. Als we nu niet ingrijpen is dat ons voorland. Een betere oplossing
4
Om obesitas te bestrijden is samenwerking op alle fronten
is een integrale aanpak met preventie als hoofddoel. Het
nodig. De verantwoordelijkheid ligt niet alleen bij overheid
NObesitas centrum begint met te zware kinderen tussen de
en gezondheidsinstellingen. Ook onderwijs, politie, bedrijfs-
8 en 12 jaar, de toekomstige patiënten, en laten die de rest
leven, buurthuizen, supermarkten en sportclubs spelen een
van hun leven niet meer los. Huisartsen, fysiotherapeuten,
health
Ote lijf
vergewicht
psychologen, diëtisten, het MCA en GGD werken samen om
instituut komt met praktijk en behandelkamers. Kinderen
de situatie rond het kind structureel te veranderen. Daarnaast
komen hier na de intake slechts enkele keren per jaar. Via
hebben we financieel daadkrachtige ondernemers nodig. Het
internet onderhouden ze contact en voeren ze gegevens in,
is immers net zo goed een economisch probleem doordat
bij de lokale hulpverleners staan ze verder onder behande-
ziekteverzuim zal oplopen en productiviteit zal teruglopen.
ling. Doel is een wetenschappelijk verantwoorde aanpak en
Omring (thuiszorg), Rabobank en Sportlagune doen al mee.
preventie van overgewicht te vinden. ,,Het is niet zo simpel als
Bij geen enkel ander initiatief ter wereld zitten zoveel partijen
minder eten en meer bewegen. Discipline, context, omgeving,
tegelijkertijd om tafel. Dat en het feit dat we de kinderen zo
school, alles beïnvloedt elkaar.” Houdijk roept ook de agribusi-
langdurig monitoren, maakt dit project uniek.”
ness op om aan te haken. ,,Zij kunnen zoveel betekenen op het gebied van gezonde voeding. We hebben elkaar nodig.
Agribusiness
Dit probleem is niet meer weg te denken.”
De details van de pilot moeten nog worden ingevuld, legt Houdijk uit. ,,Dankzij een subsidie van de gemeente Alkmaar Holland Health
en geld van MCA/Gemini, Rabobank en Ontwikkelingsbedrijf NHN kunnen we beginnen met de voorbereidingen en een kwartiermaker aanstellen om een bedrijfsplan te maken.” De verwachting is dat begin volgend jaar het eerste onderzoek
g
www.hollandhealth.nl
✉ info@hollandhealth.nl M 06 33 81 78 44
van start kan gaan. De bedoeling is dat er in Alkmaar een health
5
Een Duitse oma, een Russische moeder of een Noorse kok: als ze in hun menu spitskool gebruiken, is de kans groot dat deze uit Sint Pancras komt. TB&S is een van de grootste leveranciers in Europa. Het familiebedrijf verwerkt jaarlijks zo’n 5 miljoen kilo groente. Naast spitskool worden bij TB&S witte kool, rode kool, broccoli, slasoort little gem, andijvie en paksoi gezaaid, geoogst, gesorteerd en verpakt. Dat gebeurt op zo’n 300 hectare grond in Sint Pancras, Oudkarspel, Wieringermeer, Callantsoog en 200 hectare in Portugal. In 2009 is daar dochterbedrijf Allfresh Lda. geopend. ,,Nu kunnen we jaarrond verse groente aanbieden, redelijk uniek in Nederland”, vertelt Piet Timmerman, een van de zeven vennoten. ,,Afnemers kunnen altijd bij ons terecht. Dat is een kracht en dat weten onze klanten.”
Er zit g Op het gebied van telen, opslaan, verwerken en verhandelen
Verbouwde groente per jaar
is TB&S een van de grootste en meest vernieuwende groente-
(Nederland en Portugal samen)
bedrijven van Europa. ,,We beschikken over een gekoelde
– 8 miljoen planten spitskool
grote deel wordt opgeslagen in een geïsoleerde, zuurstof-
– 2 miljoen planten witte kool
arme ruimte. Op deze manier kunnen we groente langer
– 2 miljoen planten rode kool
bewaren zonder dat het ten koste gaat van de kwaliteit. We
– 2,4 miljoen planten broccoli
waren in de jaren 80 de eerste met deze methode. Vroeger
– 1 miljoen planten little gem
konden we spitskool alleen leveren in de zomer en herfst
– 500.000 planten paksoi en andijvie
en kwam er mondjesmaat wat uit Zuid-Europa in de winter.
opslagcapaciteit van 5 miljoen kilogram groente. Het over-
Dat we het seizoen konden verlengen is revolutionair in zo’n traditionele wereld. We hebben er veel nieuwe markten mee opengebroken.” Portugal De groente van TB&S gaat voornamelijk naar Nederlandse supermarkten, maar ook naar landen als Scandinavië, Enge-
6
agribusiness
roei in land, Duitsland, Frankrijk, Rusland, Amerika en Maleisië. Vooral
innoveren kunnen we niet. Dat is een apart kunstje en boven-
in augustus en september rond de oogsttijd is het een drukte
dien zeer kapitaalintensief.”
van belang. ,,Gemiddeld werken we met zo’n 45 mensen, met pieken tot
Dynamiek
65 in het hoogseizoen. De groei zit er nog steeds in. Onlangs
Voor Timmerman zit de passie vooral in de dynamiek van de
nog hebben we opnieuw een stuk aan ons pand gebouwd,
groenteteelt. ,,Deze wereld staat nooit stil. Rassen veranderen
omdat we meer ruimte nodig hadden voor de verwerking-
en vernieuwen, de kwaliteit van de groente wordt steeds
en verpakkingsmachines. Ook in Portugal hebben we in
beter, er zijn meer kansen door ons internationale netwerk.
december vorig jaar een nieuw pakhuis met verladingsdocks
Ik vind het een hele mooie tijd. Begrijp me goed, de groente
neergezet. Onze groenten groeien goed daar en de Portu-
is een harde wereld. Met veel minder energie en risico kun
gezen zijn vriendelijke en behulpzame mensen. Spaanse
je elders veel meer geld verdienen. We zijn bovendien erg
telers hebben inmiddels ook interesse om voor ons groente
afhankelijk van afnemers. Je wordt voortdurend onder druk
te gaan verbouwen.”
gezet en de marges zijn flinterdun. Wat er nu is, kan zo weg zijn. Maar daar hoef je niet bang voor te wezen. Er komen
In Nederland onderhoudt Timmerman intensief contact met de zaadfirma’s in Seed Valley. ,,We zijn voor hun een gratis proeftuin, waar ze nieuwe rassen kunnen uitproberen. Zelf
altijd weer nieuwe kansen.”
g
www.spitskool.com
agribusiness
7
Wat is er Nederlandser dan de tulp? Al eeuwenlang is de bloem een groot exportproduct, toeristentrekker en inspiratiebron voor motieven op kleding, vazen, schorten, theeserviezen en schilderijen. Toch weten we niet veel over haar historie. In Fluwels Tulpenland wordt het op een speelse manier verteld aan jong en oud.
Uit je
bol in de Kop
8
agribusiness
De nieuwe attractie in Sint Maartensvlotbrug, op een kilometer van de Noordzeekust, is een initiatief van bollenexportbedrijf en bloementeler Fluwel. ,,Ons werk bestaat voornamelijk uit het kweken, promoten en verkopen van bloembollen aan zowel particuliere als professionele gebruikers”, vertelt Jeroen van den Hoek. ,,Hoofdmoot is de bollenexport via postorder naar Amerika en Japan. Daarnaast broeien we snijbloemen voor de verkoop in Europa, in totaal circa 2 miljoen snijtulpen per jaar. Ons derde verkoopkanaal is de webwinkel, waar particulieren en tuinbedrijven wereldwijd direct bollen kunnen bestellen.” Ander pad gekozen De concurrentie is groot in de bollenwereld. ,,We hadden de keuze om mee te concurreren met onze collega’s en de bollen nog goedkoper aanbieden. Maar dat is niet onze manier. Daarvoor zijn we teveel liefhebber. Het voelde beter om een ander pad te kiezen. De liefde voor de tulp is ons met de paplepel ingegoten, net als mensen gastvrij ontvangen en je product laten zien. Vroeger liepen er al honderden mensen door onze kassen en vond mijn vader het leuk om erover te vertellen. Als mensen je product zien gaan ze het kopen. Ter promotie van de tulp en de verkoop van bollen hebben we met twee partners in 2005 tegenover het Anne Frankhuis het Amsterdam Tulip Museum opgericht. Er komen circa 30.000 bezoekers per jaar en we krijgen veel enthousiaste reacties. In navolging daarvan hebben we besloten om het verhaal van de tulp ook hier in de streek te vertellen.”
zakenpartners zelf aangelegd. ,,Het is mooier geworden dan we van te voren hadden gedacht. We zijn er best trots op.”
Geen Keukenhof
Deze zomer zijn de deuren geopend. Het begin is bemoe-
Fluwels Tulpenland is geen Keukenhof, benadrukt Van den
digend. ,,Het is in de regio druk vanaf Pasen tot en met de
Hoek. ,,Er staat hier maar een handvol bloeiende tulpen. Dit is
herfstvakantie. Van Egmond tot Julianadorp liggen langs de
een beleef- en doebos voor jong en oud. Langs een informa-
kust veel vakantieparken en campings met hoofdzakelijk
tieve wandelroute vertellen we in het Nederlands, Engels en
Duitse gasten. Er is voldoende aanloop. Dit jaar gebruiken we
Duits over de geschiedenis van de tulp, vanaf het ontstaan
om ervaring op te doen en de kinderziektes eruit halen. Vanaf
in de wildernis tot hoe de bloem via Turkije in ons land is
2013 moet het echt gaan lopen. We hebben nu al plannen
gekomen. Het park biedt kinderen veel speelplezier met een
om uit te breiden. Volgend jaar willen we bijvoorbeeld ook
speurtocht en allerlei opdrachten, Zwiebol, ons eigenwijze
ontwerptuinen aanleggen, waar tuinarchitecten hun kunde
tulpje neemt ze mee door het park en laat ze een spannende
laten zien - op voorwaarde dat ze tulpen verwerken in hun
puzzel oplossen. Zo leren de kinderen spelenderwijs het
ontwerp uiteraard. Het park is dus nog lang niet klaar. Veel
verhaal van de tulp, terwijl de ouders rustig op hun manier
werk? Ach, we vinden leuk wat we doen, dat is belangrijkste!”
alle informatie kunnen lezen.” Ervaring opdoen De attracties zijn gebouwd naast een Oudhollandse stolpboerderij. Alles in het park hebben Van den Hoek en zijn
@fluwel
g g
www.fluwelstulpenland.nl www.fluwel.nl (webshop)
vrijetijdsindustrie
9
Werkplek
met historie Het voormalige gevangeniseiland Oostereiland in Hoorn
het gezelschap, hoe meer bevruchting, hoe meer je van
heeft een ware metamorfose ondergaan. Gebouwen, kades
elkaar kunt leren en elkaar kunt inspireren.”
en terrein gingen compleet op de schop. Boeven en zwervers van vroeger hebben plaats gemaakt voor nieuwe bewoners
Verrassende details
en gebruikers. Het eiland leeft meer dan ooit tevoren.
Overal in het Ontwerpcentrum zijn de details van de voormalige gevangenis zichtbaar. Tralies voor de ramen, oude gevan-
Het was een primeur voor Europa; in 1662 was Oostereiland
genisdeuren naar de kantoren en hoge ruimtes waar vroeger
het eerste eiland dat door mensen zelf in open zee werd
de bewakers over de kooien met gevangenen liepen. ,,Het is
aangelegd. Aan het eind van de gouden eeuw was het de
leuk als je een nieuwe functie stopt in een gebouw dat daar
bakermat van de roemruchte VOC-rederijen. Later werd het
niet voor is gemaakt. Daarmee wordt het veel verrassender”,
een gevangenis, die zelfs tot eind jaren negentig in gebruik is
vindt Anita. ,,Kantoren zijn meestal ontworpen op standaard
geweest. In 2007 kocht de gemeente het leegstaande Rijks-
stramienen. Hier vind je overal originele oplossingen en
monument. Stadsbewoners mochten meedenken over een
afwijkende ruimtes. Het pand was verpauperd, maar nu is het
nieuwe bestemming. Dat werd een combinatie van cultuur,
weer een parel. Voor een stedenbouwkundige is dit een krent
wonen, werken en toerisme. Er zijn nu 25 woningen, kantoren,
in de pap en een goed voorbeeld hoe je oude gebouwen die
het Museum van de 20e eeuw is er gevestigd, naast een
wachten op een nieuwe bestemming op een andere manier
bioscoop en brasserie en jongeren vinden er leerwerkplekken
kunt gebruiken.”
in de horeca of restauratie van oude schepen. Hoorn is in één klap een toeristische trekpleister en bijzondere woon- en
Watertaxi
werkplek rijker.
Op het eiland is beperkt parkeergelegenheid. Bezoekers komen bij voorkeur naar het eiland met een watertaxi of
Water om je heen
elektrisch treintje dat van en naar het NS-station rijdt. ,,Het is
Gerard Jan Hellinga en Anita Wijnholds van HzA stedebouw
schipperen, maar je krijgt er wat voor terug: uitzicht, vrijheid
& landschap hielpen mee met de herinrichting van het eiland,
en een historische locatie”, aldus Gerard Jan. ,,Een creatieve
in samenwerking met TPAHG Architecten. Beide creatieve
plek vraagt om creatieve vervoersmiddelen. Het is ook onder-
bedrijven hebben nu hun krachten gebundeld in het nieuwe
deel van de beleving. Bovendien, we zitten al in een haast-
Ontwerpcentrum in het Alkovengebouw. ,,Het is een heerlijke
maatschappij. Om creatief te zijn, moet je ook af en toe rust
plek om te werken met al dat water om je heen en de boten
voor jezelf creëren. Let maar op, over een paar jaar puilt het
die langs de ramen varen op weg naar de jachthaven”, vertelt
hier uit van de bedrijvigheid!”
Gerard Jan enthousiast. ,,Het geeft ruimte, rust en inspiratie. Je voelt de Hollandse pioniersgeest.” Het eiland moet onder andere een broedplaats voor creatieve bedrijven worden. ,,In het Ontwerpcentrum zijn werkplekken voor designers, architecten, fotografen, bootontwerpers, noem het maar op. Iedere creatieve zzp’er kan hier zijn bureau neerzetten. Hoe breder
10
stedelijke economie
g g
www.creatievewerkplek.nl oostereiland.nl
stedelijke economie
11
Verse
knof look
stinkt
niet
Het KRO-programma Keuringsdienst van Waarde; een Franse kok moet blind knoflook proeven. Tot zijn eigen stomme verbazing pikt hij als lekkerste de Hollandse verse knoflook eruit. ,,En toch eten Nederlanders nauwelijks ons product”, zegt Arjan Biesheuvel. Biesheuvel verbouwt 400 ton knoflook per jaar. ,,Het is raar: 98% van de knoflook in onze supermarkten komt uit het buitenland en 95% van mijn verse knoflook gaat de grens over. Nederlanders weten niet wat verse knoflook is. Ze zeggen ’Oh ja, dat zijn die in een netje’. Maar dat is het juist niet! Dat is gedroogde knoflook, meestal afkomstig uit China. Onze verse knoflook is milder van smaak en je stinkt er veel minder van uit je mond. Je kunt het stengeltje snipperen door de sla als lekker pittige toevoeging en het is bovendien erg gezond.” Puree en mayonaise Het familiebedrijf is een van drie knoflooktelers in NoordHolland en exporteert naar Scandinavië, België, Duitsland en het Oostblok. Biesheuvel is uniek in het feit dat hij zowel pootgoed als consumptiegoed teelt en ook eigen producten verkoopt, zoals knoflookpuree en knoflookmayonaise. De knoflookpuree werd vorig jaar zelfs tweede in de finale bij
12
agribusiness
de ‘Smaak van Nederland’, een verkiezing van het lekkerste product. ,,We maken het van 2e klasse kwaliteit knoflook. Daar kun je anders niets mee. Op deze manier laten we niets verloren gaan. Ik wil er een hele lijn mee gaan opzetten. De groei van mijn bedrijf zit voor mij hierin. Een gewone agrariër zet geen van zijn producten zelf af. Ik wel, dus mijn netwerk is enorm belangrijk. Ik bezoek al mijn klanten twee keer per jaar om de contacten te onderhouden en inzicht te krijgen hoe mijn producten in de markt worden ontvangen.” Van der Valk Met veel overtuigingskracht is het na drie jaar praten ook gelukt om het Van der Valk concern als klant binnen te halen. ,,Sinds een jaar leveren we onze knoflookpuree voor gebruik in hun keuken. Het verbruik is in twaalf maanden al flink gegroeid. Ik zoek ook nog andere mogelijkheden om de puree in de markt te zetten. Het zou leuk zijn om hierin samen te werken met iemand anders die weer nieuwe, innovatieve ideeën heeft.” Goede zeeklei De knoflook van Biesheuvel groeit op 32 hectare grond. Het plantgoed staat in Slootdorp, het consumptiegoed op 27 ha
machinaal, de rest is allemaal handwerk. ,,We hebben elke
land rondom Twisk. ,,Hier in de Wieringermeer ligt goede
knoflook drie keer in handen: eerst om de steel en de wortels
zeeklei voor het plantgoed. De consumptieknoflook groeit het
eraf te snijden, daarna om hem te pellen en tot slot om hem
best op oude humusrijke grond zoals bij Twisk.” De knoflook
te controleren en in een doos te leggen.” In de zomer zijn
wordt in oktober geplant en in juni geoogst. Dit gebeurt
daar circa 60 mensen mee bezig, vooral veel scholieren. Buiten de piekperiodes zijn er zo’n 35 mensen aan het werk. ,,We leveren jaarrond. We verlengen ons eigen seizoen door geoogste knoflook in zuurstofarme cellen te bewaren of ze in te kopen bij telers in Zuid-Afrika of Griekenland.” Webwinkel Om Nederland net als de Franse kok te overtuigen dat verse knoflook echt lekkerder is, heeft Biesheuvel nog veel plannen in zijn hoofd. ,,Ik wil nieuwe producten ontwikkelen, onze webwinkel voor consumenten verder uitbreiden, recepten toevoegen op de site. Ook ben ik in gesprek met verschillende supermarkten over hoe we consumenten kunnen uitleggen wat je kunt met verse knoflook. Maar eerst moeten we mensen aan het verstand brengen dat je van verse knoflook geen ruikende adem krijgt. Als dat lukt, zijn we al een heel eind.”
g
www.verseknoflook.nl
agribusiness
13
Kelp zoekt
boer
14
maritiem
Wie zeewier zegt, denkt sushi of macrobiotisch eten. Maar wie dat veronderstelt doet de zeeplant, ook wel kelp genoemd, beslist te kort. Hortimare op Texel verovert met zeewier Europa.
Wereldwijd is er een enorme markt voor de consumptie van zeewier: naar schatting 10 miljoen ton nat zeewier per jaar (ca. 2 miljoen ton droge stof), voornamelijk geteeld in AziĂŤ of geoogst uit natuurlijke velden in Noorwegen, Frankrijk en Zuid-Amerika. Door de grote hoeveelheid waardevolle componenten is zeewier uitermate geschikt als groene grondstof voor voeding, veevoer, visvoer, chemicaliĂŤn, biobrandstoffen, geneesmiddelen en cosmetica. Vooral de eiwitten uit zeewier zijn voor de toekomst erg belangrijk. Nederland brengt haar kennis van tuinbouw en mariene technologie samen om een
sterke positie te krijgen in deze kansrijke markt. Hortimare vervult hierin de rol van het ‘zaadbedrijf’. Bij Hortimare (tuin in zee) werken drie mensen; naast Job Schipper zijn dat Danny van Ierland en Freek van den Heuvel. Al 2,5 jaar zijn ze bezig met het ontdekken van de eindeloze mogelijkheden van zeewier en hoe de plant op commerciële en vooral duurzame wijze op grote schaal kan worden verbouwd. ,,We willen zo min mogelijk invloed uitoefenen op het ecosysteem”, vertelt Danny. ,,Van bestaande zeewierplanten oogsten we sporen. Die groeien uit tot kleine plantjes, die we laten hechten op dragers: dikke of dunnen lijnen of netten. In januari zijn de plantjes een millimeter groot en in juni zijn het grote massa’s planten, die afhankelijk van het soort wel een paar meter lang kunnen worden.” Noorwegen De kennis die Hortimare opdoet, wordt onder meer gebruikt bij grote zalmkwekerijen in Noorwegen, vertelt Job. ,,We leggen rond visboerderijen grote velden aan. Het zeewier zuivert de mest van de vissen uit het water, dat daardoor schoon blijft. Vervolgens wordt het zeewier geoogst als grondstof voor visvoer voor diezelfde vissen en andere componenten voor de voedingsindustrie, voor veevoer of als biomassa voor energieopwekking. Zelf ben ik vaak in Noorwegen om lobbywerk te verrichten. Langs de kust hebben we inmiddels een testlocatie en eigen lab ingericht. Er zijn nog twee andere zeewierbedrijven in Europa, maar wij lopen voorop met onze kennis. De Noren zijn enorm enthousiast over Hortimare.” Noordzeeboerderij
Zeeboeren
Er is nog veel te leren over hoe zeewier het beste duurzaam
Als het zeewier in de toekomst in grote velden groeit, moeten
kan worden geteeld. Voor de kust van Texel wordt vanaf dit
er ook zeewierboeren worden opgeleid, die de tuinen in zee
najaar een proefboerderij aangelegd van 1 vierkante kilo-
gaan oogsten. Een mogelijk nieuwe carrière voor boeren
meter. Een unicum in Europa. Er is dan ook veel interesse uit
of vissers. Ook voor de inwoners van Texel biedt Hortimare
omringende landen. Deze Noordzeeboerderij is een initia-
straks nieuwe werkgelegenheid. ,,We willen de eilanders
tief van Ecofys, Hortimare en ATO. Er kunnen verschillende
zoveel mogelijk betrekken bij de productie en samen met hen
teeltsystemen worden getest en onderzocht. Job: ,,We willen
Texelse producten van zeewier gaan maken en verkopen. Let
laten zien dat het werkt. We zoeken nog deelnemers die in
maar op, Texel wordt straks het zeewiercentrum van Europa!”
de proefboerderij op zee activiteiten willen ontplooien en hun bedrijf daaruit willen opstarten. Dit kunnen ook onderzoeksconsortia of instellingen zijn, maar vooral bedrijven die specifieke plannen rondom zeewierteelt hebben en de teelt willen leren. Er is al veel interesse, niet alleen vanuit de visserij, maar ook van andere sectoren.”
g g
www.hortimare.nl www.noordzeeboerderij.nl
✉ job.schipper@hortimare.com M 06 29237845
Maritiem
15
Vreemde eend Wolven, hyena’s, kaaimannen, flamingo’s, apen, leeuwen
,,Mijn vader wilde twintig jaar geleden hier een woonhuis
en tijgers. Nee, het gaat niet om het Amazonegebied of de
bouwen met bos daaromheen, maar de vergunning kwam
Beekse Bergen, maar om landgoed Hoenderdaell van de
niet rond. Mijn broer had toen het idee om een dierentuin
familie Kruijff in Anna Paulowna. ‘Je kunt zeggen dat onze
te beginnen. Ook dat mocht niet. Om een lang verhaal kort
hobby iets uit de hand is gelopen.’
te maken, vele procedures en ideeën later, kregen we zes jaar geleden toestemming om van het terrein een landgoed
Waar vroeger akkerland was, ligt nu een wild natuurgebied
met dierenpark te maken.” Pieter, zijn vader Peter, broer
van 65 hectare. De helft bestaat uit een ecologisch natuur-
Robert en zus Claudia wonen met hun families in drie statige
terrein, de andere helft is een dierenpark. Tijdens een rond-
woongebouwen op het park. Ze hebben er allemaal nog een
wandeling kom je allerlei dieren tegen. De tropische kas biedt
gewone baan naast. ,,Ik werk fulltime in de verkoop van oliën
onderdak aan brilkaaimannen en flamingo’s, de roofvogeltuin
en vetten.”
zit vol gevleugelde predatoren, er is een fazanterie, een
16
apeneiland, een kinderboerderij en er lopen edelherten en
Gezien als concurrent
nandoes los rond, vertelt Pieter Kruijff als hij vol trots een
Het landgoed is open sinds 2008. Er komen jaarlijks zo’n
rondleiding geeft.
20.000 bezoekers. ,,Uiteindelijk willen we groeien naar
vrijetijdsindustrie
maximaal 100.000 mensen. Het gaat ons om de natuur en de dieren, niet om stromen toeristen. Dus als de dieren dat prettig vinden, laten we het gras hoog groeien. Dat de bezoekers de beesten daardoor minder goed kunnen zien, is bijzaak.” De familie doet alles op hun eigen manier. ,,We zijn een beetje een vreemde eend in de dierentuinwereld. Mensen van andere dierentuinen die bij ons komen, geven complimenten. Artis ziet ons als concurrent. Dat vinden we natuurlijk leuk.” Stichting Leeuw Pronkstuk is het nieuwe verblijf van Stichting Leeuw, een opvangcentrum voor tijgers, leeuwen en andere katachtige roofdieren. Het pand is met eigen geld van de familie neergezet. ,,We vangen hier katachtigen op waarvoor geen plaats meer is in circussen en dierentuinen. Dit is echter niet het laatste station voor de dieren. Met de nog jonge leeuwen bijvoorbeeld gaan we een fokprogramma opzetten in Kenia, zodat ze weer semiwild kunnen leven en hun nakomelingen echt terug het wild in kunnen.” Internationale belangstelling Leeuwen en tijgers in gevangenschap gaan uiteindelijk vaak stereotiep gedrag vertonen en urenlang langs de hekken heen en weer lopen. ,,Dat komt door verveling. Wij willen ze hier een goede oude dag bezorgen en de jongere beesten voorbereiden op hun leven in het (semi)wild. Daarom hebben we zelf een trainingsbaan ontwikkeld, waar de dieren leren om achter hun eten aan te jagen. Er hangen kabels boven de ruimte waaraan we met behulp van een joystick stukken vlees heen en weer trekken volgens willekeurige patronen. Dat helpt de dieren aan een betere conditie en wakkert hun jachtinstinct weer aan. Wij mensen willen toch ook sporten en bewegen? Deze manier van werken is uniek in de wereld en trekt nu al veel internationale belangstelling.” De familie heeft nog veel meer dromen en plannen voor de toekomst. ,,Maar dat komt later. Nu het leeuwenverblijf er staat, eerst maar eens rust en nieuwe bezoekers trekken.”
g g
www.landgoedhoenderdaell.nl www.stichtingleeuw.nl
vrijetijdsindustrie
17
Diep in de zee of hoog in de lucht. De medewerkers van
in de olie- en gasindustrie voor opdrachtgevers in onder
Bluestream komen op plekken, die niemand anders kan
meer Groot Brittannië, Denemarken, Duitsland, Italië, India
bereiken. Het Helderse bedrijf verzorgt onderhoud, repara-
en Argentinië. In piekperiodes zijn er zo’n 130 man voor het
tiewerkzaamheden en inspecties van offshoreplatforms en
bedrijf actief. ,,Minder dan de helft daarvan zijn Nederlanders.
windmolenparken op zee.
We halen klimmers en duikers uit landen zo ver als Vietnam, Australië en Amerika.”
,,We zijn een servicebedrijf voor de plekken die je slecht kunt bereiken,” vertelt directeur Rolf de Vries. ,,Als enige in
Noordzee
Nederland werken we met duikers en op afstand bestuurbare
De meeste opdrachten worden uitgevoerd op de Noordzee.
robots (ROV’S) voor werkzaamheden onder water in combi-
,,Dit gebied staat bekend om de moeilijke omstandigheden,
natie met touwklimmers voor klussen op grote hoogte, ook
veel golfslag, vaak slecht weer. Bovendien kent de Noordzee
wel rope access genoemd.” Al jarenlang werkt Bluestream
uitgebreide wetgeving op het gebied van veiligheid. Je moet
Waar niemand
18
offshore/maritiem
anders komt hier de beste mensen en beste spullen hebben. Hier wordt
hoe je die molens in zee moet installeren. Ze hebben immers
de norm van de hele wereld gezet voor de offshore industrie.
geen olie- en gasmarkt. Net als in de rest van de Noordzee
Daardoor zijn we op ons gebied wereldwijd een A-speler.”
heeft de Duitse bocht moeilijk water met veel stromingen en hoge golven. We wisten dat daar een enorm marktpotentieel
De zware omstandigheden eisen ook hun tol aan de boor-
voor ons zou zitten de komende vier à vijf jaar. Onder het
en productieplatforms. Die moeten allemaal jaarlijks worden
motto ‘If you can’t beat them, join them’ zijn we in het land
nagelopen om te controleren of ze nog sterk genoeg zijn om
een joint venture aangegaan en bieden daar nu onze exper-
op zee te mogen staan en waar nodig worden gerepareerd.
tise aan. Niet zonder succes. We halen zo’n 10 miljoen euro
,,Dat is voor ons een continue business. Alles wat je in zee
omzet uit het land. Het is makkelijk zaken doen met Duitsland.
bouwt rot weg; zeezout is heel agressief.” Nadeel van de
Het is dichtbij en er is een zekere verwantschap. We verstaan
offshore markt is dat die heel cyclisch is. ,,Het is lastig om een
en begrijpen elkaar.”
stabiel blijvende omzet te houden, het werk golft mee met het investeringsvolume van de oliemaatschappijen.”
Jongens van de Wit De Vries maakt zich dan ook geen zorgen over de toekomst.
Duitsland
,,Het is een goede tijd voor de offshore. We hebben het
Om die reden heeft De Vries een nieuwe markt aangeboord:
moeilijkste achter de rug. De komende twee jaar worden nog
windmolenparken op zee. ,,De werkzaamheden aan een
gekker. Er staat nu al veel werk gepland in zowel de olie als
olie- en gasinstallatie en een windmolenpark verschillen voor
de windmolens. Dat maakt me beretrots. Dat straalt ons hele
ons niet zo heel erg van elkaar. Onze mensen en technieken
bedrijf ook uit. Het is toch een beetje dat Jongens van de Wit-
zijn met enige aanpassing heel goed bruikbaar bij windmo-
gevoel: stoer, complexe operaties. We kunnen ons meten met
lens. We hoeven geen nieuwe investeringen te doen. Vooral
de topbedrijven in de wereld op ons vakgebied.”
in Duitsland zagen we grote kansen. Met name in de Duitse bocht worden de komende jaren grote parken aangelegd. Maar Duitsland heeft geen historie en kennis van zaken over
g
www.bluestreamoffshore.com
offshore/maritiem
19
Als er iets hoort bij de Noord-Hollandse polders van vroeger en nu, dan zijn het wel molens. Dankzij de open ruimte en vele wind is onze streek een ideale plek om met draaiende wieken geld te verdienen. Ook in de 21ste eeuw leven bedrijven nog steeds van de wind. Een daarvan is Global Blade Technology uit Wieringerwerf, dat de bladen voor moderne windturbines ontwerpt, vertelt engineer Martijn van Roermund. ,,We ontwikkelen en testen prototypes, doen materiaalonderzoek, ontwikkelen en bouwen mallen, verzorgen alle technische documentatie en zijn betrokken bij het opzetten van de productie voor opdrachtgevers over de hele wereld.” Het bedrijf heeft vestingen in vier landen op vier continenten: Nederland (hoofdkantoor), India, Amerika en zeer recent Brazilië. Afhankelijk van de locatie worden bladen gemaakt tot ruim 60 meter lang.
20
Leven van de
wind
Formule 1 auto’s
Grote bedragen
Ieder turbineblad is anders, omdat iedere turbine anders is,
Veel ontwerpbedrijven hebben geen eigen productiemo-
vertelt Van Roermund. ,,Iedere windmolen heeft zijn eigen
gelijkheden. ,,Dat is ons grote voordeel. Wij kunnen beide
opbrengst, structuur en ophangsysteem. Ook de locatie van
aanbieden en daardoor bij het ontwerp al rekening houden
de turbine speelt mee; naast een boerderij of op zee. Met
met de produceerbaarheid.” Global Blade maakt bladen
een standaard blad behaal je nooit het hoogste rendement.”
alleen in kleine series. ,,Productie op grote schaal ligt niet in
De bladen worden gemaakt van glas- of koolstofvezelver-
ons straatje. Bovendien, veel fabrikanten kunnen niet zomaar
sterkte kunststoffen die ook worden gebruikt voor vliegtuigen
grote aantallen kopen. Een blad van 50 meter kost al gauw
en formule 1 auto’s. ,,Dat materiaal is lichtgewicht en zeer
100.000 euro per stuk, bestel je er een van 25 meter dan
geschikt voor deze toepassing. De uitdaging is een ontwerp
moet je zo’n 60.000 euro betalen. Het duurt ongeveer een
optimaal te maken door te spelen met de vezelrichtingen en
jaar om een ontwerp te maken, mallen te bouwen en het
andere eigenschappen.”
prototype te testen.”
energie
Achterstand
gedachte. Ook in deze industrie gaat het uiteindelijk om geld
Tot halverwege de jaren negentig was Nederland de bakermat
verdienen. We kunnen ons onderscheiden in kennisontwik-
van windenergie, nu zijn Duitsland en Denemarken voorloper
keling en onderzoek. Daar valt veel winst te maken en dat
in ontwikkeling en toepassing. Ook in Engeland is net een
betekent een impuls voor economie en werkgelegenheid.”
bladentestcentrum geopend. ,,In Duitsland hebben ze een ‘bold move’ gemaakt door te stoppen met kernenergie en
Focus op het buitenland
alles in te zetten op windenergie. Onze overheid daaren-
Het feit dat de provincie Noord-Holland (tijdelijk) gestopt is
tegen maakt geen keuze. Als we als land vooruit willen, moet
met het afgeven van vergunningen voor windmolenparken is
Den Haag de stap durven nemen om ons internationaal te
evenmin goede reclame. ,,We hebben onze eigen bedrijfs-
promoten als windenergiecentrum. Dan komen er vanzelf een
focus ook volledig op het buitenland gelegd. In Nederland
hele berg bedrijven achteraan. De Wieringermeer is wereld-
hebben we maar één klant. Als we niet oppassen, zal uitein-
wijd bekend als windgebied. We hebben een groot testveld
delijk alle kennis in ons land verdwijnen naar het buitenland.”
op land en als er ook op zee een komt, zou dat enorm stimulerend werken voor de regio. Zuid-Korea bijvoorbeeld kijkt erg naar Europa en zoekt lokale producenten. Maar ze zijn nu terughoudend om naar Nederland te komen. We worden aan alle kanten voorbijgestreefd door landen die wel keuzes maken. Bij windenergie speelt niet alleen de groene
@JWGBT
g
www.gbtholding.com
energie
21
Biogas uit
sloop
hout Als het aan burgemeester Bruinooge ligt wordt Alkmaar
te exploiteren. Het Expertisecentrum wordt gevestigd op
wereldwijd leading op het gebied van biomassavergassing,
bedrijventerrein Boekelermeer in Alkmaar, als onderdeel van
oftewel het omzetten van sloophout en snoeiafval in groen
een toekomstig Energy Innovation Park Alkmaar, vertelt
gas. De door ECN ontwikkelde en gepatenteerde techniek
Bruinooge. ,,Dit is een geweldig exportproduct. Niet alleen
wordt nog nergens anders gebruikt.
voor onze regio, maar voor de hele BV Nederland. We kunnen ons hiermee wereldwijd manifesteren in het energiecluster.”
Er zijn twee manieren om groen gas te maken: vergisting
Het creëert bovendien hoogwaardige werkgelegenheid, vult
en vergassing. Vergisting wordt al breed toegepast, vooral in
de burgemeester aan. ,,Voor de ontwikkeling van groen gas
de agrarische sector. Omdat de hiervoor benodigde natte
en de toepassing ervan is gekwalificeerd en goed opgeleid
biomassa beperkt beschikbaar is, zijn de mogelijkheden
personeel nodig op alle niveaus: wetenschappers, maar ook
begrensd. Grootschalige vergassing van droge biomassa kent
bouwers en operators van installaties.’’ De demoplant en het
deze beperking niet, omdat het loont om droge biomassa te
Expertisecentrum kunnen rekenen op een brede belangstel-
importeren. Droge biomassa kan namelijk met een zeer hoog
ling in binnen- en buitenland. ,,Er zijn al buitenlandse partijen
rendement en zonder schadelijke milieueffecten worden
geïnteresseerd, die het gas willen opwerken tot aardgas-
omgezet in groen gas, dat kan worden gebruikt voor het
kwaliteit.”
opwekken van stroom en warmte, als brandstof voor auto’s en vrachtwagens en grondstof voor de chemische industrie.
Financiën Het is voor 75 procent zeker dat het demonstratie project er
Exportproduct
komt. ,,We zijn nog bezig het ministerie EL&I te interesseren
Begin 2014 wordt bij HVC een demonstratie-installatie,
om mee te financieren. Ze zijn zeer positief.” HVC groep,
genaamd MILENA, in gebruik genomen. Deze wordt binnen
TAQA, Dahlman, Gasunie, Provincie Noord-Holland, gemeente
een paar jaar gevolgd door een commerciële installatie met
Alkmaar en het bedrijfsleven hebben al geld toegezegd.
een vermogen van een kleine energiecentrale. Gelijktijdig richten TAQA Energy, ECN, provincie Noord-Holland en de gemeente Alkmaar het Nederlands Expertisecentrum Biomassavergassing op, om de kennis die wordt opgedaan
22
advertorial
g
www.ecn.nl
ECN gemeentealkmaar
KO
RT
Website Leisure Board online Leisure Board, het samenwerkingsverband van Toerisme & Recreatie partijen in Noord-Holland Noord, heeft haar nieuwe website gelanceerd. De site is de thuisbasis van alle partners van Leisure Board en de ondernemers die aangesloten zijn bij de Stichting Grootbedrijf. De website biedt tevens toegang tot het kenniscentrum, waar ondernemers en overheid regionale en lokale informatie en cijfers over de vrijetijdssector vinden. Ook is hier het meldpunt internationale beurzen en congressen. In dit gedeelte kunnen bedrijven hun internationale beursdeelname, congresbezoek of andere activiteiten in het buitenland melden, zodat bedrijven en organisaties met elkaar op kunnen trekken en de regio internationaal meer exposure krijgt. Kijk op www.leisureboard.nl
Nieuwe ziekenhuis kleiner Het nieuwe ziekenhuis in Heerhugowaard wordt fors kleiner. Zo gaat een hele ‘poot’ van het ontwerp af en komen er niet zestien maar tien operatiekamers. Tot de koerswijziging is besloten na gesprekken met onder meer de medische staf. Er is besloten in het MCA zes operatiekamers in gebruik te houden, bestemd voor kleinere ingrepen door onder andere kno-, kaak- en plastische chirurgen. In Heerhugowaard worden de kleinere ingrepen ook gedaan, maar ligt het accent op de grotere en ingewikkelde operaties. Er is nog geen keuze gemaakt of de ok’s in Alkmaar moeten gerenoveerd of dat er nieuwe moeten worden gebouwd. Ook niet
Den Helder offshoreknooppunt West-Europa
alle bedden gaan van Alkmaar naar Heerhugowaard. Het MCA houdt er honderd.
Den Helder kan uitgroeien tot het grootste offshoreknooppunt van West-Europa als de Koninklijke Marine mensen, kennis en faciliteiten beschikbaar stelt en gaat samenwerken met commerciële bedrijven. Dat concludeert de Taskforce Havenontwikkeling Den Helder na onderzoek naar de economische groeikansen van de gemeente. Voorzitter Ivo Weekenborg van de taskforce noemt het ’civiele medegebruik’ van militaire havens, kades, apparatuur en hoogwaardige kennis de sleutel naar economisch succes. „In combinatie met de bestaande opleidingen en de offshorebedrijven die er al zitten, ontstaat een economisch ongekend sterk blok.”
23
Dag van de Duurzaamheid Het nieuwe netwerk Duurzaam Ondernemen in NoordwestHolland houdt woensdag 10 oktober in het Joods Werkdorp in Slootdorp ‘The Powerhouse’: een grootschalig B2B duurzaam
fFoto:: Richard Langdon
energie event voor alle MKB-ers in Noordwest-Holland. Het doel is om ondersteuning te bieden aan kleine ondernemingen die duurzame ambities op het gebied van ‘energy’ of ‘food’ willen realiseren. Er zijn lokale en regionale sprekers en workshops waarin ondernemers hun ideeën vertalen naar concrete kansen. Er worden bijvoorbeeld vragen behandeld als: ‘Hoe krijg ik mijn duurzame groente en fruit bij de consument?’ of ‘Hoe maak ik een goed business plan voor mijn duurzame energie ambitie?’. Voor aanmelding en meer informatie kijk op www.doinnwh.nl.
Lobke Berkhout ambassadeur Agriboard Olympisch zeilster Lobke Berkhout wordt ambassadeur van de Agriboard NHN en gaat de komende periode de innovatieve agribusiness in Noord-Holland Noord binnen en buiten de regio promoten. Zij is in het bijzonder geïnteresseerd in de relatie agri en gezondheid. Lobke heeft bewust gekozen voor een verbintenis met de Agriboard NHN. Manager Dennis van der Laan: “Lobke voelt zich emotioneel verbonden met de regio waar zij woont en met de sector die zij gaat vertegenwoordigen.” Onder andere is afgesproken dat Lobke een column krijgt op de website van de Agriboard over voeding en gezondheid, aanwezig zal zijn bij een aantal bijeenkomsten, gastspreker is tijdens de Agriboardconferentie eind november en ook lezingen zal houden over innovatie en topsport volgend jaar tijdens het Holland Food en Flowers Festival. Lobke is te volgen via twitter: @lobkeberkhout dan wel via de website van de Agriboard: www.agriboard.nl.
Officiële start Gasopslag Bergermeer Op 29 oktober 2012 wordt het officiële startsein gegeven bij de bouw van Gasopslag Bergermeer. Voor genodigden is er een korte ceremonie op de bouwlocatie in Alkmaar, waar de gasbehande-
24
lingsinstallatie komt. TAQA Energy bouwt sinds 1 juni 2012 aan
Duurzame visserij
Gasopslag Bergermeer, een ondergrondse aardgas-opslag in het
Onlangs is BluePort Noordwest-Nederland opgestart. BluePort
gebied tussen Alkmaar en Bergen (NH). Met een werkvolume van
ondersteunt de visserijsector om ecologisch duurzaam te
46 TWh (4,1 miljard kubieke meter ofwel de gemiddelde jaarlijkse
ondernemen en wil het economisch belang van de sector in de
gasbehoefte van 2,5 miljoen Nederlandse huishoudens) wordt
regio onderstrepen. Een kwart van de totale visafzet komt uit
Gasopslag Bergermeer de grootste vrij toegankelijke gasopslag
Noordwest-Nederland. Ondernemers uit de visserij gaan samen
van Europa. Gasopslag Bergermeer zal de Nederlandse opslag-
met het aanverwante bedrijfsleven projecten opzetten, waaronder
capaciteit bijna verdubbelen. Het project levert ook een belangrijke
certificering, innovaties in brandstofbesparing en leefnetten.
bijdrage aan de ontwikkeling van de ambitie van Nederland om de
Daarbij wordt ingezet op een beter beheer van visstanden,
Noordwest-Europese gasrotonde te worden. In totaal levert de
bijscholing en kostenbesparing. Voor de aquacultuur zijn er grote
aanleg van de gasopslag 3.300 manjaren werk op, waarvan 2.650
kansen voor deze regio. Net als in de landbouw ligt de kracht in
in Nederland. Het project is in 2014 operationeel.
het bieden van een onderscheidend vers assortiment.
Voor meer informatie: www.gasopslagbergermeer.nl
Meer informatie op www.blueportnoordwest.nl
DRUKKERIJ
Elma Drukkerij is gespecialiseerd in de ontwikkeling van al uw zakelijk drukwerk. Van magazines tot flyers en van kalenders tot brochures. Bij Elma Drukkerij bent u altijd aan het juiste adres. Neem gerust eens contact met onze drukwerkadviseurs Jaap Marchal en Jan Blaauw voor een vrijblijvend advies op maat.
Havinghastraat 32 | 1817 DA Alkmaar | 0226 – 33 16 00 | bedrijfsbureau@elma.nl | www.elmadrukkerij.nl
LAAT 180 JAAR INTERNATIONALE ERVARING VOOR U WERKEN 400 internationale relatiemanagers en kantoren in 28 landen. Met Access Online altijd en overal toegang tot al uw buitenlandse bankrekeningen. Met Extradeal zelf uw internationale handelstransacties in gang zetten, aanpassen en volgen. Met DealStation zelf 24 uur per dag handelen op de geld- en valutamarkten. abnamro.nl/zakelijk