Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας
Α. Κορακίδου και συν.
Πληθυσμός μελέτης και Μέθοδος Τον πληθυσμό της μελέτης αποτέλεσαν όλοι οι ασθενείς με αλλεργικές αντιδράσεις (τοπικές, εκτεταμένες, συστηματικές) που εξετάσθηκαν στο Κ.Υ. Αλιάρτου κατά τη χρονική διάρκεια δύο (2) ετών (2003-2004). Η συλλογή των δεδομένων έγινε αναδρομικά. Η καταγραφή του αιτίου έγινε από το ιστορικό καθώς δεν υπήρχε δυνατότητα διενέργειας αλλεργικών δοκιμασιών. Καταγράφηκαν το φύλο, η ηλικία, το είδος της αντίδρασης (τοπική, συστηματική), το αίτιο πρόκλησης της αλλεργικής αντίδρασης (όπου αυτό ήταν γνωστό), η εποχή του έτους, ο τρόπος αντιμετώπισης - με τοπικά/ συστηματικά αντιϊσταμινικά ή/και κορτιζόνη, καθώς και η έκβαση (οδηγίες για το σπίτι, παραπομπή σε ειδικό, διακομιδή με ασθενοφόρο). Η στατιστική επεξεργασία έγινε με πίνακες συχνοτήτων, χ2 και t-test. Αποτελέσματα Το σύνολο των ατόμων με αλλεργική αντίδραση, ανεξαρτήτου αιτίας, που εξετάσθηκαν στο Κ.Υ. Αλιάρτου στη διάρκεια δύο ετών ήταν 614 άτομα, ηλικίας 6 μηνών-85 ετών, Μ.Ο. ηλικίας 31,63 έτη, S.D. 20,78. Ως προς την κατανομή κατά φύλο οι άνδρες ήταν 347, ποσoστό 56,52%, και οι γυναίκες 267, ποσοστό 43,48%. (Πίνακας Ι) Ως προς την κατανομή κατά την εποχή του χρόνου, το χειμώνα εξετάσθηκαν 68 άτομα (ποσοστό 11,07%) με αλλεργική αντίδραση, την άνοιξη 133 άτομα (ποσοστό 21,7%), το καλοκαίρι 299 άτομα (ποσοστό 48,7%), και το φθινόπωρο 114 άτομα (ποσοστό 18,6%). (Πίνακας ΙΙ) Ως προς το αίτιο πρόκλησης της αλλεργικής αντίδρασης, όπου αυτό ήταν καταγεγραμμένο: Δήγμα / επαφή με έντομο / κάμπια κλπ. διαπιστώθηκε σε 362 άτομα (ποσοστό 58,9%), δήγμα σκορπιού σε 9 άτομα, δήγμα φιδιού σε 3 άτομα, αντίδραση σε τροφικό αίτιο σε 15 άτομα (ποσοστό 2,44%),
αντίδραση σε φαρμακευτικό αίτιο σε 18 άτομα (ποσοστό 2,9%), αντίδραση μετά από επαφή με χημικές ουσίες σε 10 άτομα (ποσοστό 1,62%), αντίδραση μετά από επαφή με φυτά σε 26 άτομα (ποσοστό 4,2%). Άγνωστο ήταν το αίτιο σε 171 άτομα (ποσοστό 27,85%). (Διάγραμμα Ι) Ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης: Τοπικά αντιϊσταμινικά/κορτικοστεροειδή χορηγήθηκαν σε 71 άτομα (ποσοστό 11,6%), συστηματικά χορηγήθηκαν αντιϊσταμινικά σε 346 άτομα (ποσοστό 56,3%), ενώ κορτιζόνη χορηγήθηκε σε 183 άτομα (ποσοστό 29,8%). Αδρεναλίνη χορηγήθηκε σε δύο περιστατικά. Σε 12 περιστατικά δεν απαιτήθηκε καμία φαρμακευτική αγωγή. (Διάγραμμα IΙ) Σε Γενικό Νοσοκομείο παραπέμφθηκαν 9 άτομα (ποσοστό 1,8%), ενώ διακομιδή λόγω βαρύτητας της κατάστασης απαιτήθηκε σε 6 περιπτώσεις (ποσοστό 1,2%). Αξιόλογες παρατηρήσεις: 1. Στο Κ.Υ. Αλιάρτου παρατηρείται αυξημένη συχνότητα αλλεργικών αντιδράσεων τους καλοκαιρινούς μήνες. Επισημαίνεται ότι ο πληθυσμός ευθύνης του αποτελείται από άτομα που κατ’ εξοχήν ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία. 2. Σε 171 περιστατικά (ποσοστό 27,8%) δεν ήταν γνωστό/αναγνωρίσιμο το αίτιο της αλλεργικής αντίδρασης. 3. Συστηματική χορήγηση κορτιζόνης διαπιστώνεται σχεδόν στους μισούς ασθενείς. 4. Τα περισσότερα περιστατικά αντιμετωπίσθηκαν ικανοποιητικά από Γενικούς Ιατρούς, ενώ ελάχιστα ήταν αυτά που παραπέμφθηκαν ή διακομίσθηκαν. 5. ‘Εμφαση θα πρέπει να δοθεί στην πρόληψη,
250 200 150 100 50
Πίνακας ΙI. Κατανομή κατά φύλο Φύλο Άνδρες Γυναίκες Σύνολο 176
Ν
%
347 267 614
56,5 43,5 100,0
299
300
0
133
114
68
Χειμώνας
Άνοιξη
Καλοκαίρι
Φθινόπωρο
Διάγραμμα Ι. Συχνότητα δηγμάτων κατά τις διάφορες εποχές του έτους.