OVE R ACTI ZICHT V KON ITEITEN INGS DAG
VIER JE VRIJHEID Bijlage Koningsdag & 70 jaar bevrijding
21 APRIL 2015 UITGAVE VAN
“MANEGE OOSTMOER”
Middelharnis/Sommelsdijk KNÖPS, Langeweg 113 (0187) 47 67 67
EVENEMENTEN 27 APRIL SPRINGWEDSTRIJD EN KNHS DRESSUURWEDSTRIJD Er kan voor beide wedstrijden nog ingeschreven worden!! (Zie de vraagprogramma’s op onze website!!!!) U bent natuurlijk ook van harte welkom om bij ons te komen kijken en/of een drankje/hapje te nuttigen in een van de foyers of op het terras!!!!
Oostmoersedijk 2a | 3243 LE Stad aan ‘t Haringvliet Tel.: 0187-611242 | info@manegeoostmoer.nl
www.manegeoostmoer.nl
VOORWOORD VIER JE VRIJHEID Al zeventig jaar leven we in Nederland in vrijheid. Vrij van onderdrukking. Dat is iets om bij stil te staan. Daarom hebben we deze uitgave bij Eilanden-Nieuws uitgegeven. Naast enkele achtergrondverhalen hebben we geprobeerd zoveel mogelijk programma’s van festiviteiten in deze Bevrijdingsmaand proberen te verzamelen. Ongetwijfeld is deze lijst niet compleet we raden de lezers dan ook aan om ook in de komende tijd Eilanden-Nieuws in de gaten te houden. Hierin wordt u op de hoogte van de verder nog aangemeld activiteiten. De redactie hoopt dat de feestelijkheden er toe zullen bijdragen dat het leven in vrijheid een groot goed is.
VIER JE VRIJHEID
INHOUD Voorwoord
03
Lezing Bibliotheek
05
Bevrijdingsmaand
06-07
Dodenherdenking
09
Verzetsstrijder
BEGIN KONINGSDAG SPORTIEF Voor de veertigste keer wordt de Omloop van Menheerse gehouden. De hardloopwedstrijd start om 10.30 uur bij het Diekhuus. In het Diekhuus is er tussen 08.45 - 10.00 uur gelegenheid om in te schrijven. De route gaat om de dorpskernen van Middelharnis en Sommelsdijk, de afstand is 6,8 km. De kosten voor deelname zijn €6,-. In de Technische School is er gelegenheid tot omkleden en douchen. Voor elke loper is er een attentie. Voor de snelste deelnemers in de categorieën jeugd, senioren en veteranen worden prijzen ter beschikking gesteld. Tevens is er dit jaar een bedrijvenloop met mooie extra’s. U kunt mee doen met een team van minimaal drie en maximaal vijf lopers. Voor meer info, mail pr@avflakkee.nl. De prijsuitreiking zal om 11.15 uur plaatsvinden op het Diekhuusplein, waar u gezellig nog wat na kunt praten. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Kees van ‘t Zelfde (0187-485566) of Wendy Tieleman (0187-481412) of kijk op www.avflakkee.nl.
Voor al uw oranje gebak bent u welkom bij
Koese Ambachtelijke bakker
LET OP!!! Nu ook online te bestellen www.bakkerijkoese.nl Op Koningsdag geopend van t/m 12:3013 uur Bakkerij Koese gaat de winkel aan7:00 de Binnenweg
in Sommelsdijk verbouwen, waardoor we vanaf maandag 29 september tijdelijk gevestigd zijn aan de Nieuwstraat 40 in Middelharnis (tegenover de Plusmarkt aan het grote parkeerterrein).
03
10-12
Programma’s bevrijdingsdag
13
Verzamelaar
15
Programma Koningsdag
VRIJHEID Als mensen daders worden zij als onkruid tussen bloemen groeien verstommen wij in het veld blikken met bloedend hart naar gedolven graven balancerend op de rand wordt met één handgebaar een vriend een vijand de geest verbindt zich met de offers en het lot van de verminkten voor wie vrijheid aangevreten is wij herdenken en staan stil vieren steeds opnieuw het wezen van ons bestaan zien in de toekomst telkens een nieuw licht langs paden van onkruid en velden met bloeiende bloemen! Frouke Bienefelt 2014
16-18
‘BIJ ONS IS ELKE KLANT KONING!’ OPENINGSTIJDEN Koningsdag 27 april: 08.00 - 13.00 uur
Bevrijdingsdag 5 mei: 08.00 - 17.00 uur
Molenweg 4 | 3253AM Ouddorp | 0187-685050
COUNTRY FLOOR UW VLOEREN SPECIALIST
VOOR BINNEN EN BUITEN
Zomerhoeden
0187 68 17 00 - OUDDORP
ORANJETOMPOUCE
€ 0,75 per stuk
3 + 1 GRATIS verkrijgbaar van 21 t/m 27 april 2015
HEMA Middelharnis Beneden Zandpad 17 Koningsdag geopend van 10.00 uur t/m 16.00 uur Bevrijdingsdag geopend van 09.00 uur t/m 17.00 uur WWW.HEMA.NL
LEZING BIBLIOTHEEK
VIER JE VRIJHEID
05
GOEREE-OVERFLAKKEE IS NIET BEVRIJD Antwerpen werd veroverd, zodat de geallieerden konden beschikken over een zeehaven. Ook stootten de geallieerden vanuit Brabant door naar Walcheren, met nog een zeehaven: Vlissingen. De bevrijding ging niet verder dan Noord-Beveland. "Dat was militair-strategisch voldoende", aldus Stoutjesdijk. "Zo is een groot deel van Nederland niet bevrijd." De mislukte operatie Market Garden speelde daar ook een belangrijke rol in. Geen ontruiming Aan Duitse kant gingen er stemmen op om Goeree-Overflakkee, Schouwen-Duiveland, Tholen en Sint Philipsland te verlaten. Veel strategische waarde zouden de eilanden toch niet hebben. De troepen zouden op een andere locatie, bijvoorbeeld in Rotterdam, beter van pas komen. Van een ontruiming is het echter niet gekomen. "Er was één persoon die het verbood om Goeree-Overflakkee te verlaten: Adolf zelf." Westelijk Nederland ging door het stokken van de bevrijding de Hongerwinter in. Op Goeree-Overflakkee was geen echte honger, maar wel gebrek aan van alles: vlees, boter, levensmiddelen, brandstof, textiel… Alles ging op de bon. Er was per persoon één brood per week beschikbaar. Op de zwarte markt kostte een ei 5 gulden en een pond boter 140 gulden. "Wat ze toen aan eten hadden, gooien we nu weg." Het eiland zag er volgens Cees Stoutjesdijk naargeestig uit na de inundatie. In die laatste oorlogsmaanden kwamen nog meerdere mensen om door oorlogsgeweld en stortten nog verscheidene vliegtuigen neer. Ook op Goeree-Overflakkee. Zo werden op 5 april 1945 nog drie Amerikaanse flying fortresses uit de lucht geschoten, bij Sommelsdijk, bij Ouddorp en bij Kilhaven. Bij Kilhaven onthult Stichting WO2GO op 16 mei een paneel over deze tragedie.
MIDDELHARNIS – Op 5 mei gaan de vlaggen uit. Dan is het Bevrijdingsdag. "Maar dat klopt niet", zegt Cees Stoutjesdijk van Stichting WO2GO. "Een groot deel van Nederland is helemaal niet bevrijd. Goeree-Overflakkee ook niet." Bovendien was de capitulatie op Goeree-Overflakkee niet op 5 maar op 6 mei. Stoutjesdijk hield half april een lezing over 'Goeree-Overflakkee voor en na de bevrijding' tijdens de jaarvergadering van de Vereniging Streekmuseum Goeree-Overflakkee. Daarin zette hij de feiten weer eens op een rijtje. Bevrijding? Geen sprake van. "We hadden bevrijd kunnen zijn, in november 1944. Er waren plannen om Zeeland en Brabant te bevrijden en van daaruit door te stoten naar Rotterdam, om over een zeehaven te kunnen beschikken. Britse documenten wijzen daarop." De Amerikanen waren meer gericht op de verovering van Duitsland.
Operatie Manna Vlak voor de capitulatie, eind april, kwamen de Duitsers en de geallieerden overeen dat er voedsel boven bezet gebied gedropt mocht worden. De Britten en Amerikanen richtten deze Operatie Manna op steden als Den Haag, Delft, Rotterdam en Gouda. Maar ook op Goeree-Overflakkee kwam voedsel naar beneden. Dit als gevolg van individuele acties van de bemanning. "Er werd geen wittebrood gedropt. Wel bloem, daar kon je zelf brood van bakken. Het leek wel cake, zo lekker." De capitulatie van de Duitsers was op de avond van 4 mei, maar op Goeree-Overflakkee vertrok de Insel-Kommandant pas op 6 mei. Vier dagen later bliezen de Duitse soldaten de aftocht via het havenhoofd van Middelharnis. Op het 'hoogtepunt' waren er op Goeree-Overflakkee 9.000 Duitse manschappen. Spontaan braken overal volksfeesten uit. Maar voorzichtigheid was nog enige tijd het motto, want er waren niet minder dan 320 mijnenvelden op het eiland. Tussen eind juni en begin augustus waren de meeste mijnen geruimd, door de Duitsers die ze zelf hadden gelegd. Door Kees van Rixoort
06 BEVRIJDINGSMAAND MAAND VAN DE VRIJHEID | VAN 13 APRIL - 17 MEI 2015 HEEL DE THEMAMAAND
Zaterdag 25 april Oude-Tonge, CBS de Bron
Ooltgensplaat, Fort Prins Frederik
Concert Fanfare-orkest Vooruit Fanfare-orkest Vooruit uit Oude-Tonge verzorgt een concert in de geest van ‘Vier je Vrijheid’. Anvang: 19.30 uur.
Vrijheid voor volk en vaderland Fort Prins Frederik heeft in de Tweede Wereldoorlog een sleutelpositie vervuld. Het thema is: ‘Wij kiezen vrede en Vrijheid voor Volk en Vaderland’. Elk weekend in de periode van ‘Vier Je Vrijheid!’ wordt aan dit thema aandacht besteed met muziek, gedichten, beeldende kunst, boeken, voordrachten, lezingen en rondleidingen. Aanvang 12.00 uur, www.fortprinsfrederik.nl
Goeree-Overflakkee, RTV Slogo Verhalen over de oorlog Nieuw radioprogramma “Verhalen over de oorlog”. Voor uitzendtijden en herhalingen zie www.rtvslogo.nl
Middelharnis en Ouddorp, bibliotheek
Schilderijen luchtoorlog In de bibliotheken van Middelharnis en Ouddorp zullen gedurende de gehele periode van ‘Vier Je Vrijheid’ wisselende exposities worden ingericht met schilderijen die voorvallen uitbeelden van de luchtoorlog boven Goeree-Overflakkee. Entree is gratis. Woensdag 22 april Stad aan ‘t Haringvliet, Ons Trefpunt Vrijheid vieren Het middagprogramma is vanaf 14.00 uur en bestaat uit een schilderworkshop voor jong en oud, die in het teken staat van Vrijheid. ‘s Avonds vanaf 19.30 tot 22.00 uur is er een afwisselend programma met de Reizende dichters, een lezing over Mindfullness, de uitslag van de fotowedstrijd en Soli Deo Gloria zingt vrijheidsliederen. Zaterdag 25 april Goedereede, Toren Improvisaties op liederen van Valerius Op basis van het thema “Vier je Vrijheid” zal beiaardier Jan Bezuijen improviseren op liederen van Valerius. Van 11.00 tot 12.00 uur.
Vanaf 1 mei Ouddorp, Raad- en Polderhuis Expositie over de oorlog Vanaf 1 mei wacht de bezoeker een unieke, eenmalige expositie waarbij een veldkeuken en een vuurleidingsbunker zijn nagebouwd. Zie website voor openingstijden www.raadenpolderhuis.nl.
Sommelsdijk, Streekmuseum
Expositie WO2GO In het streekmuseum wordt de bestaande expositie van WO2GO vernieuwd en uitgebreid. Zie ook: www.streekmuseum.nl Vrijdag 1 mei Middelharnis, Diekhuus Lezing en presentatie boek Lancasters Presentatie van een nieuwe uitgave van de stichting WO2GO genaamd ‘Drama in de nacht’. Het vertelt het verhaal van de vier Avro Lancaster bommenwerpers die in WO2 zijn neergestort op of nabij Goeree-Overflakkee. Aanvang 20.00 uur. Zaterdag 2 mei Melissant, Parkeerterrein het Plein Vrijheidsconcert Muziekvereniging Tot Nut en Genoegen Door muziekvereniging Tot Nut en Genoegen wordt In het kader van ‘Vier Je Vrijheid!’ op zaterdag 2 mei aanstaande een speciaal vrijheidsconcert op het plein te Melissant gegeven. Aanvang: 15.00 uur. Zaterdag 2 mei Middelharnis, Edison Bootcamp: vrijheid geef je door! Oranjevereniging Sommelsdijk/Middelharnis organiseert een speciale bootcamp in samenwerking met DB Future Events en Sportteam GO. De bootcamp bestaat uit een klimtoren, boogschieten, Highland games, Yoga en watermanagement. Zaterdag 2 mei 2015 vindt de sportdag plaats van 10.00 tot 13.00 uur op de Edison te Middelharnis. De
bootcamp is voor jeugd tussen 12 en 18 jaar én de oudere jongeren vanaf 55. Opgeven kan individueel of met een hele groep bij Jeroen de Boed. Tel: 0657387010 of jeroendeboed@gmail.com. Van 10.00 tot 13.00 uur. Zaterdag 2 mei Middelharnis, JAC, Molenweg 28 M.A.D. festival 2015 Dit jaar de vierde editie van M.A.D. op Goeree-Overflakkee, met dit jaar een overdadig gevuld programma. Check de Facebookpagina van MAD-Festival of kijk op www.madfestival.nl voor meer info. Van 19.00 tot 01.00 uur. Vrijdag 8 en zaterdag 9 mei Middelharnis, Technische School Expositie en lezing over noodlanding Op 10 mei 1940 maakten twee toestellen waaronder een Fokker C-V, een noodlanding op Goeree-Overflakkee. Openingstijden vrijdag 8 mei 14:00-22:00 uur, zaterdag 9 mei van 14:00 uur tot 17:00 uur. Op vrijdag vindt de lezing plaats om 15:00 en 20:00 uur, op zaterdag wordt deze herhaald om 15:00 uur. Entree € 5,-met gratis consumptie en gratis boekje over de Fokker C-V op 10 mei 1940. Zaterdag 9 mei Ooltgensplaat, Mestkaai Bevrijdingsconcert Op 9 mei is Ooltgensplaat the place to be! Op de Mestkaai wordt om 19.30 een concert gegeven met meerdere verenigingen uit Ooltgensplaat. Met optredens van de gemengde zangvereniging Advendo, een van de oudste koren van dit eiland. Just 4 Fun dat sinds 2004 niet meer weg te denken is uit het dorp en het wat minder bekende interkerkelijk koor Jehosua. Muziekvereniging W.M. van der Harst die al meer dan 40 jaar onze activiteiten muzikaal ondersteunt. En niet te vergeten de dansgroep Dance4Girls van gymvereniging DOS. Het wordt een gevarieerd evenement zowel zang, dans en muziek. Vanaf 19.30 uur. Zaterdag 9 en zaterdag 23 mei Ouddorp, De Punt Excursies bunkers Op zaterdag 9 mei en zaterdag 23 mei
VIER JE VRIJHEID
worden er excursies verzorgd door de stichting WO2GO op het gerenoveerde bunkercomplex De Punt te Ouddorp (gelegen aan de weg richting RTM museum). Het bunkercomplex op De Punt is gebouwd door de Duitse bezetter in de winter van 1942-1943 als onderdeel van de Atlantikwall. Het complex bestaat in totaal uit 19 objecten. Drie jaar terug is dit complex door noeste handarbeid van vele vrijwilligers beetje bij beetje van onder het zand gehaald en het is nu te bezichtigen. Op 23 mei wordt er bovendien vervoer verzorgd voor mindervaliden. Entree gratis, opening van 09.00 tot 16.00 uur. Er is koffie en thee. Woensdag 13 mei Dirksland, Parkeerterrein Kattewacht Vrijheidsconcert Muziekvereniging Amicitia In het kader van ‘Vier Je Vrijheid!’ wordt er door zowel het leerlingenorkest Amicitia4Kids als ook het fanfareorkest van muziekvereniging Amicitia op woensdagavond 13 mei a.s. een concert op de parkeerplaats van de Kattenwacht te Dirksland gegeven. Bewoners van Dirksland worden uitgenodigd om tijdens deze avond te vieren dat wij in ons land al 70 jaar in vrijheid mogen leven. Aanvang: 19.00 uur. De locatie is Parkeerterrein Kattewacht. Bij slecht weer wordt naar een van de accommodaties in Dirksland uitgeweken. Aanvang: 19.00 uur. Woensdag 13 mei Nieuwe-Tonge, begraafplaats Korteweegje Onthulling herdenkingspaneel Woensdagochtend 13 mei om 11.00 uur is er een bijeenkomst op de begraafplaats aan het Korteweegje. Daar wordt een herdenkingspaneel onthuld dat in samenwerking met WO2GO is gemaakt met daarop de namen van de oorlogsslachtoffers van Nieuwe-Tonge. Aanvang 11.00 uur. Donderdag 14 mei Stad aan ‘t Haringvliet, Hofstede de Rietheuvel, Zeedijk 58 Schildering Vrijheid Kunstkijk Er wordt een grote muurschildering gemaakt met het thema VRIJHEID. Iedereen kan een bijdrage leveren aan deze schildering. Twee studenten van
de Kunstacademie Sint Joost uit Den Bosch zullen de deelnemers begeleiden. Donderdag 14 mei om 13.00 uur wordt op verrassende wijze het startsein gegeven. Elke dag kan tussen 13.00 en 16.00 uur aan deze schildering gewerkt worden. Opgeven of inschrijven is niet nodig. Op 17 mei om 15.00 uur wordt het kunstwerk opgeleverd. Elke dag van 13.00 tot 16.00 uur. Zaterdag 16 mei Ouddorp, Blomweg Onthulling herdenkingspaneel Boeing B-17 USAAF. Op 5 april 1945 werden er drie Amerikaanse bommenwerpers neergehaald boven Goeree-Overflakkee. Voor de onthulling zie ook www. wo2go.nl Maandag 13 t/m zaterdag 17 mei Melissant, Bakkerij van Harberden Mini Expositie Er is een mini expositie ingericht in de bakkerswinkel aan de Julianastraat te Melissant. Te zien zijn allerlei zaken rondom de voedselvoorziening en voedselproductie gedurende de Tweede Wereldoorlog. De expositie is vrij te bezichtigen. Zweeds Wittebrood Tijdens de expositie is het zogenaam-
07
de Zweeds wittebrood te koop bij Bakkerij van Harberden te Melissant. Dit brood werd in de nadagen van de oorlog door de geallieerden gedropt bij wijze van noodhulp. In de verpakking van het Zweeds wittebrood vindt u een gratis reproductie van een illegaal krantje uit de Tweede Wereldoorlog. Dit krantje groeide uit tot de krant die wij nu kennen als Trouw. Workshops Tijdens de workshop gaan deelnemers aan de slag om Zweeds wittebrood, Wilhelmientjes en Oranje Tompoucen te maken. Bakker van Harberen heeft verhalen rondom deze recepten verzameld die hij als geen ander kan vertellen, zodat het verleden herleefd tijdens de workshop in daad, woord en smaak. Koffie, thee, limonade en koekjes volgens recept uit de Tweede Wereldoorlog zijn inbegrepen in de prijs van €20,- p.p. Aanmelden uitsluitend telefonisch via 0187-601619. Inschrijven is verplicht. De workshops vinden plaats op maandag 13 april, dinsdag 14 april, maandag 20 april, dinsdag 28 april en dinsdag 5 mei, steeds van 19:00 - 21:00 uur.
BEVRIJDINGSFESTIVAL GOEREE-OVERFLAKKEE Middelharnis bruist op zaterdag 2 mei van de activiteiten. De winkels zijn deze dag geopend tot 21.00 uur. Stichting WO2GO, Oranjevereniging OVMS, StEM en Poppodium Jailhouse slaan de handen ineen en organiseren een groots bevrijdingsfestival van 13.00 uur tot 23.00 uur met het Diekhuusplein (deze dag Vrijheidsplein gedoopt) als middelpunt. Op dit ‘Vrijheidsplein’ treden diverse artiesten en bands op en nemen het publiek mee in een muzikale reis door de tijd. Onder de artiesten de Engelse KAS (Kelly Ann Sproul), Bubbles and Boas en Donkey Fonk. Op het Beneden Zandpad (“Liberty Lane”) staat een braderie met o.a. een authentieke streek- en ambachtsmarkt, demonstraties, militaria stands en stichtingen/verenigingen die een raakvlak hebben met het thema vrijheid. Voor de kinderen zijn er springkussens en een klimwand, ze kunneen geschminkt worden als militair en er is een leuke kermis! Militaire voertuigen verzorgen rondritten en in de lucht is ook wat te zien! Diverse vliegtuigen uit de Tweede Wereldoorlog voeren een fly-past uit over ‘D’n Diek’. Het absolute hoogtepunt in de line-up is de Battle of Britain Memorial Flight Lancaster bommenwerper. Na de zo succesvolle herdenkingsvlucht over het eiland in 2014, zal deze gracieuze dame dus weer haar opwachting boven Middelharnis maken! Zaterdag 2 mei van13.00 tot 23.00 uur in het centrum van Middelharnis.
belangen centraal stelt!
Careyn Goeree Overflakkee
Zorg thuis nodig? U staat er niet alleen voor. • Wij helpen bij ziekte en herstel en bij gezond en fit blijven. • Wij kennen de wijk en hebben contact met alle huisartsen en andere zorg- en hulpverleners. • Zonder wachttijd, want wij indiceren zelf. • Met een team van vaste medewerkers. • Altijd in overleg met u en samen met uw omgeving. • U kunt rekenen op professionele zorg van goede kwaliteit.
langeweg 48 postbus 46 3240 aa midelharnis tel. 0187 483 399 fax 0187 485 325
Langeweg Tel. Email Internet
verzekeringen
Zorg en hulp regelen we snel en goed, samen met u en uw omgeving
van dijk bijdevaate
www.bijdevaate.nl vandijk@bijdevaate.nl
Bel met het wijkteam van Careyn. We helpen u snel en goed.
• Team Ouddorp
06-53738952
• Team Stellendam
06-51262149
• Team Sommelsdijk
06-51246808
• Team Dirksland
06-51640437
• Team Middelharnis
06-10920168
• Team Oostflakkee
06-53931852
• Team Oude Tonge, Nieuwe Tonge
06-13360696
• Regiokantoor Middelharnis
0187-488080
bankzaken verzekeringen hypotheken www.careyn.nl
Korte 3251 Postb 3250
financieringen
Incassod
Aa G te
K T
In
In
Ka
Be
Gr
Ke
to
O
Inli
DODENHERDENKING
VIER JE VRIJHEID
09
STILSTAAN BIJ HEN DIE VIELEN
Op 4 mei staan we stil bij hen die vielen voor onze vrijheid. Het is een goede traditie om een dag voor de vrijheid wordt gevierd na te denken over de prijs die hiervoor is betaald. We staan stil bij de verzetsstrijders, Joden, soldaten en burgers die zijn omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op deze pagina een overzicht van de bijeenkomsten die plaatsvinden op Dodenherdenking.
KRANS- EN BLOEMLEGGINGEN Er zijn acht herdenkingen in diverse kernen op het eiland. Bij alle acht herdenkingen zijn er krans- en bloemleggingen. Daarnaast worden er boeketten neergelegd bij het Joodse en het Armeense monument in Middelharnis. Ook op de graven van de omgekomen vliegeniers op Goeree-Overflakkee worden boeketten neergelegd.
HERDENKINGEN IN ACHT KERNEN
De programma´s van de herdenkingen zijn als volgt:
ACHTHUIZEN
18.30 Eucharistieviering in de Rooms-Katholieke kerk, Kerkstraat 1. 19.45 Verzamelen bij het Oorlogsmonument Kerkstraat/Achthuizensedijk waar de plechtigheid wordt gehouden.
DEN BOMMEL
19.15 Herdenkingsbijeenkomst in de Bron, Voorstraat 25. 19.50 Stille tocht naar het graf van de omgekomen soldaat aan het Kerkplein waar de plechtigheid wordt gehouden.
DIRKSLAND
18.45 Herdenkingsbijeenkomst in de kerk van de Hervormde Gemeente, Ring 2.
19.45 Stille tocht vanaf de Ring naar het monument aan het Gelderspad waar de plechtigheid wordt gehouden.
MIDDELHARNIS
19.30 Verzamelen voor het gemeentehuis, Koningin Julianaweg 45. 19.40 Stille tocht naar het monument aan de Hoflaan waar de plechtigheid wordt gehouden.
NIEUWE-TONGE
18.30 Herdenkingsbijeenkomst in de Kerk van de Hervormde Gemeente, Kerkring. 19.45 Verzamelen bij Ons Dorpshuis, Korteweegje 14. 19.53 Stille tocht naar het graf van verzetsstrijder Jacob Arij Verolme op de Gemeentelijke Begraafplaats aan het Korteweegje waar de plechtigheid wordt gehouden.
OOLTGENSPLAAT
19.30 Ontvangst in ‘t Centrum, Weesmolenstraat 12. 19.55 Stille tocht naar het monument aan de Kerksingel waar de plechtigheid wordt gehouden.
OUDDORP
19.15 Herdenkingsdienst in Zalen- en Sportcomplex de Dorpstienden, Dorpstienden 4. 19.50 Stille tocht naar het monument aan de Dorpsweg-Hazersweg waar de plechtigheid wordt gehouden.
OUDE-TONGE
19.30 Ontvangst bij de Grutterswei, Willemstraat 14. 19.40 Vertrek naar Algemene Begraafplaats aan de Langeweg in Oude-Tonge waar de plechtigheid wordt gehouden.
10 VERZETSSTRIJDER GOEREE-OVERFLAKKEE KWAM ZONDER VEEL AVERIJ DOOR DE STORM DER BEVRIJDING zonder averij door de storm der bevrijding in de veilige haven? Uitgaande van deze doelstelling moet alles er op zijn ingesteld incidenten en conflicten met de Duitse Weermacht te vermijden, want … onnodig mag er bij en na de bevrijding geen druppel Hollands bloed meer vloeien. Daartoe moet het optreden der B.S. voorzichtig en beleidvol zijn. Meer dan op moed en trouw, beide overigens vanzelfsprekend, moest de klemtoon vallen op beleid. Hij was er zich van bewust, dat het eilandbelang eiste zelfbeheersing en … zelfverloochening. Het is in dagen als in mei 1945 wel eens aanlokkelijk zich te laten gaan, het nuchtere verstand te laten overheersen door het opgekropt gevoel. Zulks leidt echter zo licht tot 'hakken met de botte bijl' en zou stellig niet zijn geweest in het welbegrepen belang van ons eiland en deszelfs bewoners."
GOEREE-OVERFLAKKEE – Bevrijding in Nederland. Veelal associeren we die gebeurtenis in mei 1945 met geallieerde troepen die triomferend de steden en dorpen binnen komen rijden. Canadezen in jeeps, omgeven door juichende, feestvierende mensen, die vaak nog mager zijn van de ontberingen in de Hongerwinter. Dit beeld dekt lang niet de hele lading. Op Goeree-Overflakkee bijvoorbeeld ging
het er heel anders aan toe in die meidagen van 1945. De bevrijding van Goeree-Overflakkee is gedetailleerd, bijna van uur tot uur, vastgelegd door A. Fopma. Reservekapitein Fopma was Districts-Commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten (B.S.) in Middelharnis. Zijn verslag verscheen in het Jaarboek 1946 van het Wetenschappelijk Genootschap Goeree-Overflakkee. In april 1945 hangt de bevrijding al in de lucht. Voor Districts-Commandant Fopma geldt: "Hoe breng ik Goeree-Overflakkee
Vaag en tegenstrijdig Op vrijdagavond 4 mei capituleren de Duitsers. Het Commando der B.S. manifesteert zich direct. Op zaterdagochtend 5 mei, om acht uur, gaan de Districts-Commandant en zijn medewerkers aan het werk op hun commandopost in het raadhuis van Middelharnis. De situatie is dan nog onduidelijk. Fopma: "Volgens de radioberichten heeft de Duitse Weermacht in Nederland gecapituleerd, veel is echter nog onvolledig, vaag en tegenstrijdig. Het eiland Goeree-Overflakkee is geheel geïsoleerd en we zijn dus geheel op onszelf aangewezen. Er bevindt zich op het eiland een Duitse troepenmacht van honderden en honderden zwaar bewapende manschappen; sommige onderdelen als bijvoorbeeld de Valschermjagers moeten als desperado's beschouwd worden, waarvan het niet zeker is, dat zij de bevelen van hun Opperbevel zullen opvolgen. Bovendien ligt de Kriegs-Marine met een aantal schepen in de haven van Middelharnis. Het eiland is stevig in de greep van de Duitsers, het is ongelooflijk versterkt en zeer gemakkelijk te verdedigen, onder belangrijke gebouwen, zoals kerken, torens, openbare gebouwen, en onder kunstwerken, als sluizen, duikers, bruggen, dijken en wegen zijn zware of zeer zware springladingen aangebracht. Enige hulp van de geallieerden zou alleen via Brabant verwacht kunnen worden. De
VIER JE VRIJHEID
11
wateren om Goeree-Overflakkee zijn echter onveilig door mijnen, terwijl het Oostelijk deel van het eiland is geïnundeerd en geëvacueerd en door mijnenvelden ontoegankelijk is gemaakt. Wanneer er dus ongeregeldheden zouden uitbreken, mag op korte termijn op hulp van geallieerden niet gerekend worden." En de B.S., die de leiding in handen heeft genomen, dan? Die is volgens Fopma te klein en te slecht bewapend om als strijdmacht op te treden. De toestand is dus niet zonder gevaar in deze uren na de Duitse capitulatie: de orde en rust onder de bevolking moet gehandhaafd blijven en conflicten met de Duitsers voorkomen. Hoe zal de Duitse Insel-Kommandant reageren op het openbare optreden van de B.S.? Zal deze Oberst Ahlmann de B.S. erkennen en aanvaarden? Niet direct. Volgens de Insel-Kommandant is er geen sprake van capitulatie, maar van een wapenstilstand. Zonder instructies van zijn chefs kan hij Fopma niet erkennen als Geallieerd Commandant van Goeree-Overflakkee. Vlaggen mag wel, als het maar geen communistische dundoeken zijn. Ook het dragen van oranje kleding is toegestaan. Maar er komen ook berichten dat Duitse soldaten in Ouddorp, Goedereede en Stellendam op vlaggen schieten of handgranaten gooien naar huizen waar de vlag uithangt. Aan de Dorpsweg in Sommelsdijk hebben
Valschermjagers mitrailleurs opgesteld en te kennen gegeven dat ze in geen geval zullen capituleren. Kortom: een spannende zaterdag. Driekleur Een dag later, zondag 6 mei, gaat Fopma op bezoek bij Ahlmann. De Districts-Commandant van de B.S., vertegenwoordiger van de geallieerden, rijdt naar de Langeweg, waar de Insel-Kommandant zijn commandopost heeft. Op zijn auto wappert vrolijk de Nederlandse driekleur. Het gesprek tussen de twee krijgt later die dag een vervolg in het raadhuis van
OPGELOSTE VRAAGSTUKKEN “Vele waren de opgeloste of in beginsel opgeloste vraagstukken: Bevoorrading van het eiland met voedsel vanuit Brabant, de distributie van levensmiddelen, aanvoer van petroleum en benzine, verbindingen met Hellevoetsluis en Dintelsas, het verkeersvraagstuk op het eiland, de bewaking van door de Duitsers achtergelaten wapenen en munitie, de bewaking van de politieke delinquenten, het beheer van hun eigendommen, de de-inundatie, de terugkeer der bevolking in het natte gebied, de ontmijning van de ± 320 mijnenvelden, etc. etc. Aan deze vraagstukken dient zeker toegevoegd dat van de terugkeer van de weggevoerden, wat wegens z’n uitzonderlijk belang stellig aparte vermelding verdient. De repatriëring van de gedeporteerden, merendeels slachtoffers van de beruchte razzia’s op 20 en 21 december 1944, is één van de meest geslaagde ondernemingen geweest. Met dankbaarheid en voldoening mag vastgesteld worden, dat de repatriering een zeer vlot verloop had. Ruim 2500 gedeporteerden zijn vóór 16 juni 1945 op deze wijze naar de hunnen teruggekeerd eind mei waren het er reeds 1500. Weken eerder dan de overige delen des lands heeft Goeree-Overflakkee zijn mannen en zonen terug ontvangen.” Aan het eind van zijn verslag zet Fopma de vrij geruisloze bevrijding af tegen bloedige incidenten in onder meer Amsterdam en Rotterdam.
Middelharnis. Ahlmann krijgt te horen dat de Duitse Weermacht in Holland zich heeft overgegeven en dat de geallieerden binnen 24 uur Zuid-Holland zullen bezetten. De Insel-Kommandant reageert met de mededeling dat hem noch van het een noch van het ander iets bekend is en dat hij niet kan handelen zonder instructies van zijn superieuren. Hij heeft geen opdracht gekregen om de wapenen neer te leggen en op het ontwapenen van de troepen hoeft Fopma dus niet te rekenen. Wel wil Ahlmann aan de Duitse soldaten bekendmaken dat zij de leden van de B.S. moeten beschouwen als hulptroepen van de geallieerden en dat ze herkenbaar zijn aan een oranje band om hun arm. De ongeregeldheden op 5 mei – tussen Duitse soldaten en de B.S. én de burgerbevolking – doet Ahlmann af als "relletjes van groepen communisten en terroristen tegen leden der Duitse Weermacht". Hij zegt verantwoordelijk te zijn voor de handhaving van de openbare orde. Toch presenteert Fopma de bijeenkomst in het raadhuis als "de feitelijke capitulatie der Duitse Weermacht op het eiland." Ahlmann zet de avondklok op 10 uur, gaat het verkeer van en naar Goeree-Overflakkee bespreken met "de Generaal", geeft de PTT toestemming het telefoonnet onmiddellijk te herstellen, laat een gearresteerde B.S.-ordonnans direct vrij, heeft geen bezwaar tegen het verwijderen van de weermachtspalen en laat alle springladingen in torens, sluizen etc. ogenblikkelijk verwijderen. De vuur-
12 VERZETSSTRIJDER toren van Ouddorp is dan al opgeblazen, al zeggen de Duitsers dat het instorten van het bouwwerk een gevolg is van blikseminslag. Daarnaast zegt de Insel-Kommandant toe alle onbetaalde rekeningen te laten betalen, de in beslag genomen paarden terug te geven, evenals de vitale onderdelen van sluizen, en de dijken en waterwerken te laten inspecteren. Fopma neemt het commando van de politie op zich, nadat hij de chefs van het politiekorps heeft afgezet. Dit omdat zij "niet van vreemde smetten vrij waren". Feitelijk gecapituleerd Dit alles zorgt voor een optimistische stemming bij het Hollandse Commando. "Er waren dan ook aanmerkelijke resultaten bereikt", schrijft Fopma. "1e Het contact met de Duitse Weermacht was gelegd. Op de langdurige conferentie had deze feitelijk gecapituleerd. Het resultaat van de samenspreking wettigde de verwachting, dat de bevrijding van het eiland zou verlopen zonder grote strubbelingen, zonder bloedige conflicten tussen Weermacht en bevolking. 2e De burgerlijke besturen waren in alle gemeenten in functie getreden, het contact met de Plaatselijke Commandanten der B.S. was gelegd, de bevolking was overal rustig en had blijkbaar vertrouwen in de aangestelde functionarissen. 3e Het korps Marechaussee was 'onthoofd' en mede daardoor kon zeer zeker op de volledige steun van het gehele politiekorps gerekend worden." Op maandag 7 mei ontvangen verschillende schippers uit Middelharnis een verklaring om naar Hellevoetsluis te mogen varen. De Plaatselijke Leiders van de B.S. krijgen de opdracht hun manschappen te oefenen. Ook regelt de Districts-Commandant de bedrijfsleiding van boerderijen waarvan de hoofden als NSB'ers worden geïnterneerd. De adjudant van de Insel-Kommandant krijgt van Fopma te horen dat het personeel van de B.S. zal worden bewapend, dat het personeel van de PTT toegang heeft tot de telefoonbunkers en dat de Duitse Weermacht vrijwel alle aardappelen moeten inleveren (om naar Rotterdam te worden gezonden). Ahlmann moet ervoor zorgen dat de in beslag genomen paarden en bandwagens terug naar Goeree-Overflakkee komen. Ook moet hij maatregelen treffen tegen Duitsers
die handgranaten naar huizen hebben gegooid. Fopma heeft het druk, want tussen de bedrijven door roept hij ook nog de burgemeesters op om "in deze uitzonderlijk moeilijke omstandigheden" orde en rust te bewaren en hem te steunen bij de uitoefening van het gezag en het op gang brengen van het economische leven. Teleurgesteld Op dinsdag 8 mei verschijnen de eerste geallieerde officieren op Goeree-Overflakkee. Een dag later gaat Fopma naar Achthuizen, waar hij in de rooms-katholieke pastorie de geallieerde commandant spreekt. Daar blijkt dat de geallieerden niet van plan zijn een grote troepenmacht naar het eiland te sturen. Dit omdat er onvoldoende soldaten zijn én grote aantallen zwaar bewapende Duitsers. Om conflicten te voorkomen kiest de geallieerde commandant voor een 'zone-gewijze' ontruiming. Die moet op Goeree-Overflakkee op uiterlijk 12 mei zijn beslag krijgen. Fopma is zeer teleurgesteld. "Van geallieerde zijde toch werd meegedeeld, dat de Duitsers zouden aftrekken, volledig bewapend, en dat ze alles mochten meenemen, wat ze in hun bezit hadden. Daardoor vertrokken met de Duitsers ook alle wagens en paarden, terwijl de omstandigheid, dat wel de Duitse mijnen, doch niet de Duitse soldaten om ze op te ruimen, achterbleven, weinig bemoedigend was. Nu weten we, dat te Wageningen bij de capitulatie van de Duitse Weermacht in Nederland door de Duitse Bevelhebber bedongen was, dat de
Duitsers aldus zouden aftrekken en eerst in hun eigen land zouden ontwapend worden. Toen wisten we nog niet, dat dit de tol was door het bezette Nederland en dus ook door Goeree-Overflakkee te betalen om mogelijke zinloze vernielingen in de dichtbevolkte streken van ons land te voorkomen en nameloze ellende van ons volk af te wenden. De bevolking zag op 10 mei geheel zelfbeheerst, doch tandenknarsend, aan, hoe haar wagens, paarden, gereedschappen etc. door de vijand werden meegevoerd. De geallieerden stelden zich echter op het standpunt, dat bij de concentratie van de Duitsers in grote kampen al wat hun niet toebehoorde toch wel zou worden afgenomen en naar Holland teruggestuurd. Flakkee heeft er weinig van gezien." In de meidagen daarna roept Fopma de burgemeesters bij elkaar om "de herbevolking van het natte gebied" te bespreken. Ook worden de NSB'ers gearresteerd, evenals "de vrouwen en meisjes die door hun ergerlijk gedrag ten opzichte van de Duitse Weermacht zoveel aanstoot hadden gegeven". Er volgt een zuivering van het gemeentepersoneel. Blijde incomste Uiteindelijk is op zaterdag 19 mei "de dag der blijde incomste van de geallieerde troepen": veertig Hollandse Jagers onder commando van eerste luitenant Van Nunen. Fopma: "Het was een mooie, feestelijke dag met onder meer kranslegging op de graven der Engelsen in Middelharnis…"
PROGRAMMA’S BEVRIJDINGSDAG
VIER JE VRIJHEID
13
BEVRIJDINGSDAG Op 5 mei is het Bevrijdingsdag. Een overzicht van activiteiten op Goeree-Overflakkee.
NIEUWE-TONGE
STAD A/H HARINGVLIET
Dinsdag 5 mei, aanvang 17.15 uur Dorpshuis Nieuwe-Tonge
Dinsdag 5 mei Stad a/h Haringvliet, Terrein voetbalvereniging
Dorpsmaaltijd 5 mei Om 70 jaar bevrijding te vieren op een bijzondere en feestelijke manier gaan de bewoners samen met familie, vrienden of buren een maaltijd gebruiken op 5 mei in het Dorpshuis. Iedereen is welkom. Neem uw eigen maaltijd, dranken, borden en bestek mee. Delen met elkaar mag. De deuren gaan open om 17.15 uur. De organisatie zorgt voor tafels, stoelen en werkende BBQ's en een gezellige aankleding. Wel graag even aanmelden in verband met de logistiek! Per e-mail: vierjevrijheid@ gmail.com of telefonisch: 652330.
Bevrijdingsfestival OranjeVereniging Koningin Beatrix te Stad aan 't Haringvliet presenteert op dinsdag 5 mei 2015 een Bevrijdingsfestival van 12.00 tot 18.00 op het terrein van voetbalvereniging SNS aan de Vrouwtjesweg 28. Op het podium zal de coverband 'Eclips' alle muzikale registers open trekken. Wij zien er naar uit om samen met u de vrijheid vieren op deze bijzondere Bevrijdingsdag in Stad aan 't Haringvliet. De entree is gratis! Van 12.00 tot 18.00 uur.
SOMMELSDIJK
GOEDEREEDE
Dinsdag 5 mei Sommelsdijk, Hervormde kerk
Dinsdag 5 mei Goedereede, Toren
Zingend Herdenken Geuzenliederen en oorlogsgedichten voor nu. Matthijs Guijt, Kees van Walsem (verteller), André van der Beek (organist) en Ries Wessels (trompettist) initiëren een herdenkingsavond om te herdenken dat 70 jaar geleden een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Tijdens deze avond staan zowel 16e-eeuwse geuzenliederen als gedichten uit de Tweede Wereldoorlog centraal. Van Valerius' Gedenck-clanck tot 'De achttien dooden' en van Petrus Datheen tot Ida Gerhardt. Ook zal de Valerius-suite van Willem Vogel op het orgel ten gehore worden gebracht. Aanvang: 20.00 uur.
Bespeling carillon Vanaf de Goereese toren zal er muziek gespeeld worden op het carillon door de vaste beiaardier Jan Bezuijen. Hij zal bekende klassieke werken vertolken van grote componisten uit verschillende perioden. Rondom de toren en met name de kruidentuin heeft u niet alleen een mooi uitzicht op de toren maar daar klinken de klokken geweldig fraai. U bent ook hartelijk welkom op de toren waar u de beiaard kunt zien en beluisteren op de zolder. Op het torenplat kunt u genieten van een schitterend uitzicht over het stadje Goedereede en de wijde omgeving. De bespeling is op Bevrijdingsdag, dinsdag 5 mei en begint om 13.00 uur.
8.00 uur 10.00 - 14.00 uur 13.00 uur 13.00 uur
Klok luiden. Een ieder wordt verzocht de vlag uit te steken. Vrijmarkt rond de Haven. Vossenjacht. Opgeven kan ter plaatse op de Markt. Klokkenspel door de beiaardier J. Bezuijen
15.00 uur 16.30 uur 21.00 uur
Ontvangst van oud strijder dhr. B. Knapp, met aansluitend een serenade Optreden Earwax & The Swinging Snoeischaere! en DJ Jan Looij Einde programma
Wij Verzorgen CATERING AAN HUIS, OP FEESTEN EN PARTIJEN
Boezemweg 28B | 3255 MC Oude Tonge www.m4events-catering.nl
Moederdagbrunch en High Tea Sssst...
niet tegen
mama zeggen! R SIE VER IGEN R O E JE KE VO A ! C A P CU MAM
Moederdag 10 mei Brunch aanvang 12.00 uur High Tea aanvang 15.00 uur Moederdag, de dag waarop alle moeders extra in het zonnetje worden gezet! Geniet op 10 mei met de hele familie van een heerlijke Moederdagbrunch of klets gezellig bij onder het genot van een kopje thee met zoete en hartige lekkernijen.
BRUNCH
2750 P.P.
HIGH TEA
1950 P.P.
Kinderen t/m 3 jaar eten gratis mee, 4 t/m 11 jaar ontvangen 50% korting.
RESERVEER SNEL EN BEZORG MAMA EEN DROOMDAG!
Meer informatie of reserveren? Ga naar www.etcher.nl/moederdag Bel 0187- 680 000 of mail naar info@fletcherhotelduinzicht.nl | Oude Nieuwlandseweg 13 | 3253 LL | Ouddorp | www.fletcherhotelduinzicht.nl
VERZAMELAAR
VIER JE VRIJHEID
15
FLORIS VAN GILS HEEFT EEN PASSIE VOOR LEGERSPULLEN
ACHTHUIZEN/LANGSTRAAT - De 18-jarige theologiestudent Floris van Gils uit Langstraat, heeft op de zolder van zijn ouderlijk huis een veelzijdige collectie van oude legerspullen verzameld. Een aantal keren heeft hij deze spullen tentoongesteld in verenigingsgebouw "De Keet". In verband met zijn studie is een groot deel momenteel keurig opgeborgen in dozen, maar de verzamelwoede van de jonge Floris is alles behalve voorbij. Nog steeds is hij op zoek naar bijzondere spullen uit de Tweede wereldoorlog.
onderscheidingen van het Nederlandse leger uit de tijd van de politionele acties. "Die heb ik gekregen van veteranen", legt hij uit. "Het mooie hiervan vind ik, dat deze mensen hun spullen belangeloos in goed vertrouwen aan mij wilden afstaan. Ze hebben ook hun verhaal erbij verteld en juist dat maakt ze zo bijzonder. Het zijn geen anonieme verzamelobjecten, maar ze zijn juist heel persoonlijk. Je weet ook dat deze spullen authentiek zijn. Er is heel veel nep in omloop en soms is het moeilijk om het onderscheid te zien. Gelukkig heb ik aardig wat contact met andere verzamelaars. Daar heb ik al heel veel van geleerd. Zij gevent tips, waar je op moet letten, maar ook waar mooie spullen te vinden zijn".
Door Mirjam Terhoeve
Verdere uitbreiding Momenteel ligt de verzameling een beetje stil vanwege de studie Theologie in Amsterdam. "Ik ben alleen in de weekenden thuis", zegt Floris, "dus heb ik niet zoveel tijd voor de tentoonstelling en ik vind het ook zonde als alles stoffig wordt. Maar tussendoor houd ik mijn oren en ogen wel open voor nieuwe spullen hoor. Ik zou graag mijn verzameling van het Duitse leger wat verder willen uitbreiden voornamelijk met wat uitrustingstukken, zoals een helm en broodzakken. Vroeger was ik heel erg anti-Duits, maar ik heb inmiddels het een en ander gelezen over de oorlog en dan leer je dat mensen onder bepaalde omstandigheden rare dingen kunnen gaan doen. Mensen, die normaal gesproken heel gewoon zouden zijn. Tja het lijkt misschien een rare combinatie met mijn studie Theologie, maar dat is het juist niet. Mijn visie is, dat de overheid het zwaard heeft om de vrede te bewaren en het recht te handhaven. Juist door de vrede te bewaren en te verkondigen moeten we de verschrikkelijke gevolgen van oorlogen voorkomen".
De passie voor het verzamelen van legerspullen begon al op jonge leeftijd. "Ik speelde altijd heel graag, samen met mijn broers, met de plunjezak van mijn vader uit diens diensttijd", vertelt Floris. "Daar zaten hele mooie spullen in. Ik vond dat altijd heel fascinerend. Daar wilde ik graag meer van hebben en zo is mijn verzameling eigenlijk begonnen". De eerste spullen kreeg ik van familie, vrienden en bekenden. Later ging ik op zoek via het internet en struinde ik rommelmarkten af. Op een gegeven moment had ik zoveel , dat ik een permanente tentoonstelling kon houden op de zolder bij mijn ouders thuis. De verzameling is heel divers. Van drinkbekers en onderscheidingen tot baretten en uniformen. Wat ikzelf heel mooi vind zijn de Duitse spullen. Puur omdat die kwalitatief erg goed zijn en heel mooi gemaakt". Bijzondere objecten Onder de spullen heeft Floris ook uniformen, baretten en
16 PROGRAMMA KONINGSDAG ACHTHUIZEN
10.00 uur Officiële start Koningsdag. Alle kinderen met hun (groot) ouders worden verwacht voor de versierde muzikale start. 10.10 uur Vlag hijsen bij het monument. 11.15 uur Kinderspelen op het voetbalveld. 12.00 uur Barbecue. 14.00 uur Weilandgames 14.00 tot 18.00 uur: Verkoop lootjes waarmee geweldige prijzen kunnen worden gewonnen. 16.30 tot 16.45 uur Prijsuitreiking van de Kinderspelen 18.00 tot 18.30 uur: Prijsuitreiking van De Weilandgames.
DEN BOMMEL
08.00 uur Reveille blazen. 09.30 uur Start kinderoptocht vanaf Emmaplein. 10.30 uur Aubade. 11.00 uur Balonnenwedstrijd 13.00 – 18.00 uur Zeskamp en Rad van Avontuur 19.00 uur Einde Koningsdag.
DIRKSLAND
DONDERDAG 23 APRIL 14.00 – 17.00 uur Seniorenmiddag in Zorgcentrum ‘Geldershof’ 19.30-19.00 Oranjebingo in de ‘Victoriahal’ i.s.m. S.V.I.K. MAANDAG 27 APRIL 7.15 uur Lawaaioptocht voor kinderen op de fiets – start vanaf Sportcomplex ‘de Gooye’ 9.00 uur Zanghulde/Aubade bij Zorgcentrum ‘Geldershof’ met aansluitend optocht schoolkinderen met Muziekvereniging Amicitia 12.00 - 17.00 uur Kinderspeelplein bij ‘de Schakel’ met bungeetrampolines, boogschieten, klimwand en springkussen. Vrijmarkt voor kinderen in de Beatrixlaan – tussen de Irenelaan en Philipshoofjesweg.
12.00 - 17.00 uur Kerktoren beklimmen, toegang € 1,50 12.00 - 18.00 uur Oranjemarkt in het centrum met ca. 100 kramen, rommelmarkt, eten en drinken Kajakken in de kerkgracht. Muziekpodium op het Achterdorp met optredens van de band Trio Dreamcast.
12.30 uur Start Oranjepop, muziekspektakel bij Sportcomplex ‘de Gooye’ 21.00 uur Lampionnenoptocht vertrek vanaf Zorgcentrum ‘Geldershof’ 21.45 uur Afsluiting van de dag op de Voorstraat met ‘Last Post’ en ‘Wilhelmus’
GOEDEREEDE
8.00 uur Klok luiden. Vlag uitsteken, onder diegene die de vlag uitsteken wordt een prijs verloot. 8.15 uur Trompetgeschal 9.45 uur Vertrek van Kon. Fanfare “Apollo” met de schoolkinderen vanaf Oostdam naar de Markt. 10.00 uur Hijsen van de vlag door de scouting en aubade op de Markt. 10.45 uur Kinderspelen langs de Noordzijde Haven. 11:30 uur Klokkenspel vanaf de toren door beiaardier J. Bezuijen . 13.30 uur Optreden Kon. Fanfare Apollo. 15.00 uur Freewheelen: Wie is het snelst beneden en wie heeft het origineelste voertuig. 17.15 uur Prijsuitreiking Freewheelen 17.30 uur Optreden Miel on tour. 19.00 uur DJ Brooky. 22.00 uur Einde programma
HERKINGEN
08.00 uur Reveille blazen en vlag hijsen. 08.05 uur Oranjeontbijt in Ons Huis. 09.30 uur Aubade in de tuin van het Bejaardencentrum. 10.00 uur Oranjeborrel voor alle 65-plussers. 13.00 uur Schatgraven voor de jeugd op het strandje. 13.00 - 17.00 uur Middagprogramma met onder meer pony rijden, schminken, springkussen, fietsen versieren en een verrassingsonderdeel. 13.00 - 17.00 uur Kleine vrijmarkt voor jong en oud. 14.00 uur Ringsteken 18.00 uur Optocht door het dorp met versierde fietsen en aansluitend de prijsuitreiking en een kampvuur.
MELISSANT
VRIJDAGAVOND 24 APRIL 19.00/19.15 uur Start Fietspuzzeltocht vanaf het Plein. Deelname is gratis! 21.30 uur Start Lampionnenoptocht met fanfare ‘Tot Nut en Genoegen’ vanaf het Plein. Deelname is gratis! MAANDAG 27 APRIL 08.00 uur De vlag uithangen 09.30 uur Start Kinderspelen op het Plein en in de Nieuweweg (tot +/- 11.00 uur) 10.00 uur Muziek op het Plein 11.15 uur Aubade met ‘Tot Nut en Genoegen’ en toespraak op het Plein, de kinderen die meedoen aan de Kinderspelen krijgen daarna een broodje knakworst. 12.15 uur Versierde fietsen verzamelen op het schoolplein bij OBS Roxenisse. In en optocht gaan deze naar het Plein alwaar ze bewonderd kunnen worden en de jury de fietsen beoordeeld. 12.30-13.15 uur Optreden zangduo ‘Jeelz’ in muziektent vanaf 13.00 uur Optreden van circusclown Bibi, buikschuifbaan, springkussen en sumoworstel-
VIER JE VRIJHEID
pakken voor kinderen, tentoongestelde oudere auto’s 13.15 uur Rad van Fortuin draaien 13.35-13.50 uur Optreden dansgroep Move-It 13.50-14.30 uur Optreden zangduo ‘Jeelz’ in muziektent 14.30-14.45 uur Special Caribean Act 14.45 uur Rad van Fortuin draaien 15.00-15.30 uur Optreden coverband ‘Solid Gold’ in muziektent 15.30-15.45 uur Special Caribean Act 15.45 uur Rad van Fortuin draaien 16.00-16.30 uur Optreden coverband ‘Solid Gold’ in muziektent 16.30-17.30 uur Zangkoor Tijdloos 17.30-18.30 uur Optreden coverband ‘Solid Gold’ in muziektent.
MIDDELHARNIS/ SOMMELSDIJK
07.45 uur Reveille vanaf de toren in Sommelsdijk. 09.00 - 09.30 uur Aubade bij Nieuw Rijsenburgh. 10.30 - 11.30 uur Omloop van Menheerse. (Zie pagina 3) In het centrum is het heel de dag door feest: 10.00 - 20.00 uur Horeca en muziek op het Diekhuusplein, met optredens van Dj William, Way Beyond, The Brazilian Wax Effect en The Soggy Bottom Girls. 09.00 - 16.00 uur Geraniummarkt. locatie: Beneden Zandpad. 10.00 - 17.00 uur Vrijmarkt voor jong en oud op D’n Diek 12.00 - 17.00 uur Diverse kinderattracties en kinderspellen op het Diekhuusplein. 11.00 - 16.00 uur Winkels geopend.
NIEUWE-TONGE
7.00 uur Kinderlawaaioptocht door het dorp. 8.00 uur
Reveille blazen vanaf de kerktoren door trompetblazers. 8.00 uur Spar open met verschillende activiteiten op het terrein tot 13.00 uur. 8.30 uur Muziekoptocht door het dorp begeleid door muziekvereniging. 9.15 uur Aubade bij de Kerkring. 9.45 uur Prijsuitreikingen kleurplaten. 10.00 uur Kramen- en vrijmarkt in de Kerkring. 10.00 uur Ballonkunstenaars, schminken en andere
VLAGGEN OP KONINGSDAG Voor het vlaggen is er in Nederland een officieel protocol. Een samenvatting van de regels. - Een gehesen vlag mag nooit de grond raken. - Vlaggen mag alleen tussen zonsopkomst en zonsondergang. - Het is niet toegestaan om versieringen op de vlag aan te brengen. - Op Koningsdag mag de vlag worden gehesen met een oranje wimpel. activiteiten voor de jeugd. 10.00 uur Beklimming kerktoren tot 10.45 uur. 10.00 uur Rondritten militaire voertuigen vanaf terrein Klapmuts. 10.15 uur Rondvaarten vanaf Battenoord. 10.15 uur Springkussen open voor de jeugd. 11.00 uur Zingen in de kerk tot 11.20 uur. 13.00 uur Einde kramenmarkt. 13.00 uur Beklimming kerktoren tot 13.45 uur. 13.30 uur Warming up voor de kinderspelen op de Hoagte. 14.00 uur Start kinderspelen en start Levend Stratego vanaf de Hoagte. 14.30 uur Bingo in Ons Dorpshuis door de wijk-
17
groep tot 16.30 uur. 16.00 uur Optreden James Blanken in de Ring (i.s.m. Wim van Moort).
OOLTGENPLAAT
08.00 uur Klok luiden. Iedereen wordt verzocht de vlag uit te steken met de Oranje wimpel. 08.02 uur Reveille 08.30 uur De bestuursleden van de Oranjevereniging hijsen de vlag in de Marijkestraat. 09.00 uur Vertrek van de schoolkinderen naar het Oude Raadhuis op de Kaai. 09.20 uur Aubade 09.40 uur Vertrek van alle kinderen naar voetbalvereniging OFB . 10.00 - 12.00 uur Kinderspelen: Groep 0, 1 en 2 spelen in groepen. Groep 3 t/m 5 spelen in groepen. Groep 6, 7 en 8 spelen SLIJTAGESLAG. Opgeven via school in groepjes van 6. 13.00 uur Oranje-vrijmarkt, op het parkeerterrein aan het einde van de Sportlaan. 14.00 uur Zeskamp deelnemers verzamelen zich. Opgeven van een groep van 5 spelers, 1 reserve speler en een coach kan via zeskamp@oranjeverenigingooltgensplaat.nl. 14.15 uur Voorstellen van de ploegen. 14.30 uur Aanvang zeskamp. 18.00 uur Prijsuitreiking zeskamp en einde programma.
OUDDORP
08.00 uur Fietslawaaioptocht 09.00 – 16.00 uur Kleedjesmarkt 10.00 uur Muziek in de vliedberg m.m.v. Brassband Concordia. 10.00 – 11.30 uur Ballonnenclown in de ring. 10.00 uur Terras met koffie en een tompouce in de Raadhuisstraat. (kaartjes te koop bij Bruna) 10.00 – 14.00 uur Gratis tattoo zetten door vlindervriendjes.
18 PROGRAMMA KONINGSDAG 11.30 uur Aubade in de dorpskern. 12.15 uur Leuke kinderdansjes in de ring. 13.00 – 13.30 uur Kindertheater vanaf het podium voor het raadhuis. 13.00 uur Koningslunch bij Raad en Polderhuis. 14.15 uur Leuke kinderdansjes in de ring. 14.15 uur Optreden Concordia Kids vanaf het podium. 14.15 – 16.00 uur Boerenkapel loopt door de ring. 15.00 – 15.30 uur Kindertheater vanaf het podium voor het raadhuis.
OUDE-TONGE
ZATERDAG 25 APRIL 20.00 - 23.30 uur Super - Fris Disco, kaartenverkoop aan de tent, leeftijd 12 tot 18 jaar MAANDAG 27 APRIL 8.00 uur Muzikale optocht, vertek vanaf Polderskamer 8.30 uur Aubade 9.30 uur Kinderspelen 11.00 uur Vivace Na afloop zweefmolen, scpringkussen en schminken 13.00 uur Vrijmarkt 13.30 uur Kaoi speulen 13.30 uur Springkussen + zweefmolen 16.00 - 16.30 uur Militaire voertuigen intocht (onder voorbehoud) 16.00 - 19.00 uur Live optreden van Buckle-up 17.30 uur Prijsuitreiking van Kaoi speulen 20.00 uur Gevarieerd programma met Happy-Music
afgewisseld met feestband Trio Carwash, 18+ 0.00 Einde
STAD AAN ‘T HARINGVLIET 10.00 uur Opening Koningsdag 2015 10.10 uur Vlaghijsen 10.30 uur Fiets versieren 11.00 uur Demo Endless Dog Fun 11.30 uur Jeugdzeskamp 12.00 uur Pauze 13.00 uur Jeugdzeskamp (vervolg) 13.45 uur Prijsuitreiking fiets versieren 14.00 uur Demo Endless Dog Fun| 14.45 uur Zeskamp 16+ 16.15 uur Demo Endless Dog Fun 17.00 uur Prijsuitreiking zeskamp 17.30 uur Sluiting
De locatie is Voetbalvereniging SNS. Er is ook een kleedjesmarkt, Raad en Win spel, Springkussens en nog veel meer. Ouddorp 08.00 uur Fietslawaaioptocht 09.00 – 16.00 uur Kleedjesmarkt 10.00 uur Muziek in de vliedberg m.m.v. Brassband Concordia. 10.00 – 11.30 uur Ballonnenclown in de ring. 10.00 uur Terras met koffie en een tompouce in de Raadhuisstraat. (kaartjes te koop bij Bruna) 10.00 – 14.00 uur Gratis tattoo zetten door vlindervriendjes. 11.30 uur Aubade in de dorpskern. 12.15 uur Leuke kinderdansjes in de ring. 13.00 – 13.30 uur Kindertheater vanaf het podium voor het
raadhuis. 13.00 uur Koningslunch bij Raad en Polderhuis. 14.15 uur Leuke kinderdansjes in de ring. 14.15 uur Optreden Concordia Kids vanaf het podium. 14.15 – 16.00 uur Boerenkapel loopt door de ring. 15.00 – 15.30 uur Kindertheater vanaf het podium voor het raadhuis.
STELLENDAM
7.00 uur Wakker maak ronde 8.30 uur Fanfareorkest De Hoop maak een rondgang. 9.00 uur Aubade, de scouting hijst de vlag. 9.30 uur Oranjeterras, gratis koffie of thee met soes. 9.30 uur DJ Ross, oud-Hollandse muziek. 10.00 uur Start Kinderspelen. 10.30 uur Demonstratie brandweer 11.30 uur Demonstratie Gymvereniging Sparta 12.00 uur Kleedjesmarkt, melden bij Oranjekraam. 13.30 uur Zeskamp 13.30 uur Kinderactiviteiten, zoals springkussen, schminken en een schiettent. 14.00 uur Eerste optreden Shantykoor 15.00 uur Fiets versieren 15.30 uur Tweede optreden Shantykoor 16.00 uur Coverband SLIQ 16.45 uur Prijsuitreiking zeskamp, puzzelfoto en fietsversiering 18.00 uur Kinderdisco 20.00 - 22.30 uur DJ Ross 20.00 uur Concert Fanfareorkest De Hoop, locatie parkeerterrein Haegse Huus. 21.00 Lampionnenoptocht, vertrek vanaf Haegse Huus.
Perkplantenshow! Het grootste aanbod in de regio in perkplanten en vaste planten bij
de tuinplantenspecialist.
KONINGSDAG OPEN!
Met Koningsdag bent u welkom vanaf 09.00 uur. De koffie met oranjekoeken staan klaar!
WINKEL van 9 tot 12 uur IJSVERKOOP uur 17 uur
Panksdijkje 2, 3245 LE Sommelsdijk Telefoon 0187 482172 Geopend: Ma. 13.00-17.00 uur, Di. t/m vrij. 9.00-17.00 uur, Za. 9.00-16.00 uur
ORANJE Oranjebollen
voordeel
doosje 2 stuks
1
Mijn buurt, mijn SPAR
99 Aanbieding geldig van 23 april t/m 27 april 2015
Koningsdag wordt bij SPAR Klapmuts feestelijk gevierd met onder andere: Traditiegetrouw verkopen we ambachtelijke Oranje tompoezen van Bakkerij Bunt. OP=OP! Op het terrein zijn drie legervoertuigen te zien en voor ₏1,00 kun je zelfs een rondje meerijden. Emco verkoopt buitenbloemen om in het heerlijke lentezonnetje uw tuin op te fleuren. Daarnaast wordt er verse friet gebakken en koffie en frisdrank verkocht. Openingstijden tijdens koningsdag: 8.00 – 14.00 uur
SPAR Klapmuts, Westdijk 14, Nieuwe-Tonge. 0187-651378 sparklapmuts@despar.info
