Eid inviterer 2018

Eid inviterer 2018-2019

PLUSS SELJE

TEMA:

K U LT U R

Inspirasjonsmagasin for komande Stad kommune

1998-2018

Program 2018/2019:

03.-13. oktober 2018

La Bohème av Giacomo Puccini

OPERA

Musikalsk leiing: Michael Pavelich - Regi: Mira Bartov – Scenografi/lysdesign: Fredrik Glahns – Kostyme: Kajsa Larsson I rollene: Margrethe Fredheim, Thorbjørn Gulbrandsøy, Gunda Marie Bruce, Mads Wighus, Thomas Røshol, Lars Eggen

23.-25. november 2018

Annie av Charles Strouse Musikalsk leiing/regi: Michael Pavelich

FAMILIEMUSIKAL

I rollene: born og vaksne frå heile Nordfjord

5., 6. og 7. april 2019

Fargespill Nordfjord

KONSERT/SCENESHOW

10 år med Operahuset Nordfjord! Medverkande: born, ungdom og unge vaksne frå 8-25 år frå «heile verda», busett i Nordfjord

operanordfjord.no

/operanordfjord

INNHALD

Foto: Øystein Torheim, Frequency

Velkomen til framtida!

Uansett om du bur her, går på skule, arbeider eller besøker oss: Hjarteleg velkomen!

Om to år er Selje, Eid og deler av Vågsøy éin kommune: Nye Stad kommune.

Vi blir nesten 10.000 menneske i lag. I Nordfjord - midt på Vestlandet - i eit hjørne av verda.

Saman skal vi skape framtida. I dette magasinet får du møte eldsjeler innanfor kultur og idrett i Eid og Selje. Folk som har funne lukka og oppskrifta til eit godt liv gjennom kultur, dugnadsånd, mat og natur. Folk som stiller opp for andre, og er med å skape eit livskraftig og trygt samfunn der vi alle dreg i lag.

Vi er stolte av kommunane og bygdene vi bur i. Vi er stolte av folk og næringsliv.

Av å sjå at mange unge no flyttar til, at talet arbeidsplassar er i vekst - og at stadig fleire ser at Nordfjord er ein region som du trygt kan satse på for fram-

tida. Fordi Nordfjord heng saman og vi kan bu, arbeide, gå på skule og nytte eit enormt variert kultur-, idretts- og opplevingstilbod på tvers av kommunegrenser - på døgnopne vegar med overkomelege reisetider mellom oss.

Om få år kjem også Stad Skipstunnel.

Då går vi inn i ei ny tid, som gjer Stad kommune til "porten til eit samla Vestland" sjøvegen. Vi vil at nye Stad kommune skal vere ein stad der folk blir sett og høyrt. Stad skal vere ein stad det er rom for alle - uansett kva interessene dine er. Det skal vere lov å skilje seg ut, lov å gå sine eigne vegar. Stad skal vere ein stad for deg.

Du er velkomen til oss. Vi skal prøve så godt vi kan å vere her for deg – med hjartet i handa. Eid og Selje Inviterer!

4

Nye Stad kommune

6

Harpefossen skisenter

12

Talentfabrikken Eid

18

Fotballcup skapar idrettsglede

24

Gymmen Scene

28

Språkkafé på Eid bibliotek

32

Kyrkjene i Eid og Selje

42

Flytta til Stadlandet

44

Matdestinasjonen Nordfjord

48

Frisørgata

52

Eid vidaregåande skule

58

Norsk fjordhestsenter

Alfred Bjørlo, ordførar i Eid Stein Robert Osdal, ordførar i Selje

Inspirasjonsmagasin for Eid pluss Selje.

Produsert av Frequency AS, Nordfjordeid (næringshagen Skreddarhuset) Redaktør: Geir Arne Solheim, Frequency.

Art director: Trygve Johan Solheim, Frequency.

Redaksjonsutvalet: Kathrine Berg frå handelsstaden Eid, Gerd Fløde Bjørlo frå Eid kommune, Arild Hjelmeland frå Næringshagen, Astrid Grete Torheim frå Frivilligsentralen og Kristoffer Vedvik Eikeset frå Ungdomsrådet.

Framsidebilde: Øystein Torheim, Frequency.

Journalist: Jørn-Arne Tomasgaard, Kennet Fagerstrand, Frequency.

Salsansvarleg: Marian Sjaastad, Frequency | Fotograf: Øystein Torheim, Frequency.

Grafisk design ved Frequency: Trygve Johan Solheim

Sjå film frå Eid kommune.

Trykk: TINDE Design & Trykk, Ulsteinvik Distribusjon: Eid, Vågsøy, Selje, Stryn, Gloppen, Hornindal, Bremanger.

Frequency.no 2018.

3

SAMSPEL SKAL LØFTE NYE

STAD KOMMUNE 1. januar 2020 blir Eid, Selje og Bryggja sameina i Stad kommune. Kommunen skal bli eit livskraftig og trygt samfunn der vi alle dreg saman.

www.stad2020.no

Det er fellesnemnda i Stad2020, prosjektet som skal legge grunnlaget for Stad kommune, som har vedteke målet om å invitere alle i den nye kommunen med på eit felles løft. Fellesnemnda er sett saman av 12 representantar frå noverande Selje og Eid kommunar, i tillegg til to tilknytte representantar frå Bryggja i noverande Vågsøy kommune.

Nemnda har jamlege møte og jobbar saman med administrasjonen for å koordinere samanslåinga. Mest mogleg skal vere på plass til nyttår i 2020.

Samskape, tenke heilskap og vere i forkant For å nå målet om ei livskraftig og trygg kommune skal innbyggjarane setjast i sentrum – og kommunen må organiserast rundt det folk treng i sine liv. Vi skal saman utvikle nye, gode og likeverdige velferdstenester til innbyggjarane. Vi skal få til ei meir heilskapleg samfunnsutvikling med betre samordna tenester, bustad-, nærings- og arealutvikling.

Vi skal sikre ein berekraftig økonomi og eit styrka lokaldemokrati. Vi skal vere ein attraktiv stad å bu, drive næring og vitje.

Dette er formulert i fire strategiar som skal hjelpe oss i arbeidet med å nå samfunnsmålet. - Desse skal gje retning for vegvala vi gjer og blir viktige for å lykkast med vår nye kommune, seier prosjektleiar og rådmann i nye Stad kommune Åslaug Krogsæter.

* Vi skal samskape. - Dette dreiar seg om

4 Eid inviterer

at kommunen saman med innbyggjarane definerer dei tenestene ein treng. Tenestene skal bli meir skreddarsydde utifrå behova brukarane har. Vi skal samarbeide og mobilisere på tvers av organisasjons- og sektorgrenser, styrke samspel med familie, lokalsamfunn, frivillige, ideelle og private verksemder. Innbyggarane skal i alle livsfasar oppleve sjølvråderett og livskvalitet, og i størst mogeleg grad vere aktive, ta ansvar sjølve og kunne meistre liva sine. Vi må etablere effektive og samordna tenester basert på dette verdigrunnlaget. * Vi skal ha heilskaplege og effektive tenester. – Det skal bli enklare å vende seg til kommunen. Vi vil skape ein enklare kvardag for folk flest gjennom å forenkle, fornye og forbetre offentleg sektor; først og fremst gjennom å ta i bruk nye løysningar, ny teknologi og nye metodar. Ved å sjå tenestetilbodet frå innbyggjaren sitt perspektivet kan vi lettare utvikle og organisere meir heilskapelege, effektive og samanhengande tenester som støttar den enkelte si livsmeistring. * Vi skal bli fleire. – Vi treng fleire hender og auka tilflytting. Vi veit at det blir fleire eldre i framtida i den nye kommunen. Det helsar vi velkomen, men vi må også sørge for å få tilflytting av fleire barnefamiliar og folk i yrkesaktiv alder slik at det er ein god balanse i samansetninga av samfunnet i fram-

tida. Då må vi ha gode offentlege tenester, gode fritidsaktivitetar, attraktive kulturtilbod – og ikkje minst treng vi arbeidsplassar skapt av eit godt næringsliv.

* Vi skal vere nyskapande. – For å bidra til eit livskraftig og trygt samfunn må vi utforme nye løysningar ved å mobilisere samfunnet sine samla ressursar. Vi må vere i forkant og tilpasse oss digitalisering, ny teknologi, nye faglege metodar og støtte lokalt innovasjonsarbeid. Vi må kunne orientere oss og snu oss raskt for å evne å gripe dei gode moglegheitene som byr seg.

Engasjer deg! Å byggje ny kommune krev god planlegging, solid innsats og samarbeid frå alle partar – både tilsette, folkevalde og innbyggjarane.

For å få til dette har vi eit sterk ønskje om at du som er innbyggjar engasjerer deg og tek del i bygginga av Stad kommune. Målet er at vi i ny kommune også får eit fornya og styrka lokaldemokratiet. Vi ynskjer eit breiare engasjement, og ikkje minst ynskjer vi fleire kvinner med i lokalpolitikken.

– Draumen min er at vi skaper ein kommune som er offensiv på utvikling. Der vi klarer å løfte potensialet som ligg i alle delane av kommunen, seier leiar i fellesnemnda og ordførar i Selje, Stein Robert Osdal.

Han vil at Stad kommune skal løfte fram kvart enkelt menneske si skapartrong.

– Vi skal ta enkeltmennesket på alvor, fordi kvar enkelt av oss sit på eit ønskje om å utvikle. Vi skal ta vare på og legge til rette for den skaparkrafta kvar enkelt av oss har.

– Må bryte tankesett Ordførar i Eid, Alfred Bjørlo, er nestleiar i fellesnemna. Han meiner ein moderne kommune er så mykje meir enn tidlegare.

– Det vi har opplevd i Eid siste åra, er at skal vi skape vekst, er vi avhengig av at heile samfunnet jobbar i same retning. Det er ikkje nok at kommunen styrer med sitt, næringslivet med sitt og organisasjonsmiljøet med sitt. I den nye kommunen må vi bryte med tidlegare måtar å tenkje på, meiner Bjørlo.

– Det blir krevjande, men det at vi no skal skape ein heilt ny kommune, gjev oss ein gylden sjanse til å omstille oss på fleire område!

5

Sentrale: Økonomiansvarleg Jarle Åsebø (t.v.) og operativ leiar Tore Kroken Karlsen.

EKSTREM DUGNAD

-

Svimlande 12.000 dugnadstimar blir anslagsvis lagt ned på Harpefossen skisenter årleg. Miljø, gode venskap og kjærleik til anlegget blir brukt som forklaring på drivkrafta bak.

Tekst: Jørn-Arne Tomasgaard Foto: Øystein Torheim

– Det er jo ikkje så verst når ein blir oppringt av Astri Vonheim og invitert ned i hytta deira på ferske rundstykke.

Orda tilhøyrer Tore Kroken Karlsen, ein mann som har gjort Harpefossen til ein livsstil. Riktig nok er han løna av skisenteret om vinteren, men på toppen er han med i ein hard kjerne på kring 20 personar som legg ned ein enorm frivillig innsats for skisenteret i Hjelmelandsdalen.

Vi spurte han kva det er med Harpefossen som gjer at han engasjerer seg så sterkt.

Svaret med rundstykka til Astri Vonheim fortel både om venskap som er utvikla og

6 Eid inviterer

eit unikt samhald i dugnadsmiljøet. Og ikkje minst om dei små augneblinka som gjer at her er kjekt å vere. Kanskje ligg svaret på korleis skisenteret klarer å mobilisere 12.000 dugnadstimar i året nettopp her.

Bur i Dalen heile vinteren – Eg kom hit gjennom Røde Kors i 1996/1997-sesongen og har vore her sidan.

Det er blitt min andre heim. Eller no er det kanskje i ferd med å bli min første heim. Eg bur her praktisk tala frå oktober til mai. Eg er berre heime i leilegheita på Eid og vaskar klede innimellom, seier Kroken Karlsen.

Den store forsakinga kan det likevel knapt nok kallast sidan han i vinter har budd i den flotte hytta familien har investert i ved skisenteret. Vi blir invitert inn for å sjå, og her er alle fasilitetar.

– Det er praktisk å vere her med kort veg til senteret, synes mannen som fungerer som operativ leiar.

– Det er godt miljø. For meg er Harpefossen jobb i kvardagen og dugnad i helgane. Det er blitt ein livsstil. Eg er biten av basillen. Vi som er her føler eigarskap til senteret, det blir ei slags personleg interesse for at det skal gå bra. Det mest stilte spørsmålet her

kvar ettermiddag er «kor mykje vart det i dag?».

200 personar jobbar dugnad Tore Kroken Karlsen er langt frå åleine om engasjementet. Kring 200 personar er engasjerte i løpet av sesongen med alt frå ei til mange dugnadsvakter. Jobbar du mange nok, blir du kompensert med gratis heiskort.

Den harde kjerna som har skianlegget som hobby og livsstil er om lag 20 personar.

Oppe i ei mast i Energiheisen treff vi Oddgeir Åsebø og Mats Engeland. Dei har teknisk ansvar i dugnadsmiljøet. Det vil seie at dei er inne på det tekniske og fiksar ting som måtte vere i ustand eller treng overhaling. Alle skjønar at det ikkje er for kven som helst å gå inn i heissystemet med skrunøkkel og avbitartang. Her må ein vite kva ein styrer med, for Veritas krev dokumentasjon på at tryggleikskrav er innfridde. Åsebø har då også vore driftssjef ved senteret i åtte år, og i tillegg jobba på skisenter andre stader som Kvitfjell og Voss. Mats Engeland har engasjert seg etter at han avslutta karrieren som aktiv alpinist og flytta heim etter skigymnas på Lillehammer. Rekruttering trengs på dette fagfeltet også.

– Eg er superengasjert, seier Åsebø.

– Eg har stått på ski på Harpefossen sidan

Krev spesialkunnskap: Oddgeir Åsebø er en nøkkelperson i dugnadsmiljøet sidan han har stor kunnskap om det tekniske i anlegget. Mats Engeland går ein god skule.

eg var fire år, og har vakse opp her. Det er dei fine dagane med mykje nøgde folk i bakken vi lever for og som motiverer. Denne vinteren har vore fantastisk, det er klart vi merkar at motivasjonen er større då. Vi kunne rigge opp i november og forholda har vore gode sidan.

«Skuggen» i miljøet Ei dame som blir trekt fram er Solveig Høy-

dal. Ho blir omtala som «ein skugge» i dugnadsmiljøet, ei som ikkje gjer mykje av seg, men som gjer ein avgjerande jobb med detaljane.

– Ho har vore her sidan 1980-talet, og vi merkar det godt om ho ikkje er her. Ho styrer i billettluka. Er ikkje Solveig der, er dottera Anne Marie der. Solveig organiserer også mange små detaljer som er viktige. Til dømes at der er vaskeklutar, slike ting som

EXTREME VOLUNTEERING Volunteers are estimated to put in a staggering 12,000 hours at the Harpefossen ski centre every year. A sense of community, friendship and a passion for the centre are what drives them. “You can’t can complain when you are invited in for freshly baked rolls,” says Tore Kroken Karlsen. To him Harpefossen is a lifestyle. Although he gets paid by the ski centre in winter, he is also part of a hard core of around 20 people making a huge voluntary contribution to the centre in Hjelmelandsdalen. Welcome to exciting skiing adventures!

7

“

Denne vinteren har vore fantastisk, det er klart vi merkar at motivasjonen er større då.

-Jarle Åsebø

Skipatruljen: Denne gjengen patruljerer løypene og hjelper deg om du får problem. Alt på frivillig basis. Til høgre Emil Forsberg, til venstre Jostein Haugland, i midten Ivar Engeland og Andrea Hanebrekke.

fort blir eit problem om det manglar, seier Kroken Karlsen.

Eit dugnadsmiljø i dugnadsmiljøet er Skipatruljen som han sjølv styrer. Skipatruljen er ein eigen organisasjon registrert i frivilligregisteret i Brønnøysund. Her er både legar, ambulansepersonell og politi med

på frivillig basis saman med resten av dugnadsgjengen. I uniformar patruljere dei bakken på ski, og hjelper folk om det oppstår situasjonar - til dømes skade.

– Vi finansierer aktiviteten ved å jobbe dugnad på Malakoff. Vi har ansvaret for å rigge campen på festivalen. Pengane vi har

Livsstil: – Eg er biten av basillen, innser Tore Kroken Karlsen. I vinter har han i praksis budd på hytta familien har investert i rett ved skibakken.

8 Eid inviterer

fått for Malakoff-jobben har vi brukt til å kjøpe uniformer, utstyr og snøscooter. Det er fleire i det frivillige miljøet på Harpefossen som også jobbar dugnad på Malakoff. Haugen Alpin har ansvar for å rigge barområde.

Her er det med andre ord snakk om å jobbe dugnad for å finansiere dugnaden på Harpefossen!

Rekordsesong Det er Kroken Karlsen, Solveig Høydal og Arild Lillebø som har ansvaret for å sy saman vaktlista for dugnad på Harpefossen.

Det er eit stort logistikkarbeid der namn, datoar og arbeidsoppgåver er nøye ført inn i excel-ark.

– Arbeidet med dette startar allereie om hausten. Lista blir sendt ut i brevs form før sesongen, og eit par dagar før datoen følgjer Solveig opp med å sende tekstmelding til vedkomande som skal jobbe, fortel Kroken Karlsen.

Funksjonane som skal fyllast er alt frå parkeringsvakter, til heis-, kiosk- og bill-

Berre kjekt: – Eg tek ei vakt i ny og ne, og det synes eg berre er kjekt. Dei som er her seint og tidleg - det er ekstremdugnad, seier Jan Kristian Løkling. Vi møter han som heisvakt på Furuhogane.

Mange funksjonar: Marina Hjelmeland stod i kiosken laurdagen tidleg i mars vi var på besøk på Harpefossen. – Det er den sjette vakta mi denne sesongen, eg har om lag ti dugnadsvakter til saman, fortel ho.

ettvakter. Det er skiutleige, skipatrulje og teknisk beredskap på heisane. Samla er det kring åtte punkt. Laurdagen vi var der i byrjinga av mars var det 19 personar på dugnadslista. Med 120 driftsdagar i året og eit gjennomsnitt på ti personar på dugnad kvar dag, blir det med sjutimarsdagar 8.400 dugnadstimar. Men økonomiansvarleg Jarle Åsebø seier dei stipulerer dugnadsinnsatsen til 12.000 timar årleg.

– Her er også stor aktivitet om sommaren med ulike prosjekt for anleggsutvikling.

Det er heilt klart at det ikkje hadde vore råd å drive skisenteret utan denne enorme innsatsen som blir lagt ned, seier Åsebø.

Etter nokre tunge år økonomisk på grunn av mildvêr fortel han at det ligg an til rekordomsetnad i 2017/2018-sesongen.

– Det meste vi har omsett for tidlegare er 3,2 millionar kroner. I år ligg vi an til 3,5-4 millionar.

Ekstremdugnad: Solveig Høydal er ei av dei som står på og gjer ein uvurderleg jobb for Harpefossen.

9

Frequency.no

HELE NORDFJORDS SPESIALBUTIKK FOR

ARBEIDSTØY OG FRITIDSTØY GATE 1, NR

97, 6700 MÅ

LØY | TELE FON BUTIK K: 415 35 66 WWW.JOBB 0 PARTNERK AMPANJE.N O

LET IKKE L ENGER ...

VI HAR AL T DU TRENGER!

12 Eid inviterer

TALENT-

FABRIKKEN – Miljøet og familien, svarar Oselie Henden (15) på spørsmålet om faktorar som hjelpte henne til å bli den andre MGPjr-vinnaren på rad frå Eid. Velkomen til "talentfabrikken" Eid! Tekst og foto Jørn-Arne Tomasgaard

På juleturné: Oselie, Vilde og Anna hadde sentrale roller i MGPjr juleturné 2017 som gjekk for fulle hus i heile landet. Her frå ei av to utselde førestillingar i Operahuset.

13

MGPjr-dobbel: Oselie Henden i midten saman med Vilde Hjelle (t.v.) og Anna Naustdal. Eidarane presterte nærmast det umoglege då dei vann MGPjr to år på rad. Biletet er teke i samband med mottakinga Eid kommune arrangerte då Oselie kom heim frå Oslo etter sigeren. (Foto: Øystein Torheim)

Det var mest slik at ein ikkje kunne tru det då Oselie med låten «Verda vår» gjekk til topps i MGPjr-finalen sist haust, slik duoen Vilde & Anna gjorde med låten «Vestlandet» året i førevegen.

To år på rad kom vinnaren i den mest prestisjefulle songkonkurransen for born og unge her i landet frå Eid kommune med 6.000 innbyggjarar.

Kva er det med Eid?, kan ein undrast.

Vi spurte Oselie sjølv om ho føler det er kvalitetar ved staden ho har vakse opp som har vore med og lagt eit grunnlag for det ho har oppnådd.

– Eg følte då eg kom ned til Telenor Arena og byrja med prøvene på scena der, og ikkje minst i samband med sjølve finalen, at det ikkje var noko å vere nervøs for. Sjølvsagt fekk eg også veldig god oppfølging av NRK. Men eg følte at dette hadde eg gjort før, eg var veldig roleg. Det at eg var vand med å stå på scena hjelpte meg veldig.

Lærer piano på kulturskulen Oselie fortel at ho byrja gå i pianolære med Benedikte Dæmring på Kulturskulen i Eid allereie som 7-åring, og det gjer ho framleis.

Mora Jannicke har teke med seg musikkin-

14 Eid inviterer

teresse frå oppveksten på Stadlandet, og saman har dei krydra musikkinteressa i heimen med musikkanlegg, keyboard og piano som alltid står klart til bruk. Teksten til «Verda vår» vart til gjennom diktskriving på Nordfjordeid ungdomsskule. Og vegen var kort frå pianoundervisning og skuletime heim til musikkrommet.

– Det var på keyboardet der eg sette meg ned og komponerte «Verda vår».

Oselie fortel at ho nyttar musikkanlegget omtrent dagleg.

– Eg vil ikkje kalle det øving. Det er kos, eg gjer det fordi det er kjekt.

Ungdomens kulturmønstring Går du på kulturskulen, er det fort gjort å bli med i Ungdomens kulturmønstring (UKM), ein landsdekkande konkurranse kulturavdelinga i Eid kommune har ansvaret for å arrangere lokalt. UKM blir arrangert på scena i Operahuset. Der har både Oselie, Vilde Hjelle og Anna Naustdal vore med ved fleire høve, både åleine og samen med andre.

– Eg byrja vere med i UKM då eg var ti år, og har sidan vore med fire gongar. To av dei var eg med i fylkesfinalen også, fortel Oselie.

Sjølv om MGPjr-arrangør NRK har sagt

at dei «likar å leike med UKM», er det ikkje noko direkte samband mellom dei to konkurransane. Då Oselie kom til finalen i MGPjr i fjor, var det tredje gong ho prøvde seg. Ho var med i siste utveljing også året før, då Vilde & Anna vann.

– Grunnen til at eg melde meg på MGPjr var at eg har følgt med på det sidan eg var lita og hadde lyst å vere med. Det handlar om lidenskap og om å ha trua på deg sjølv, og ikkje minst ha «drive» til å gjennomføre det ein drøymer om. For meg har totalpakken vore viktig, miljøet eg har vakse opp i på Eid, og at eg har fått støtte frå dei heime.

Sal og scene Ein arena som også er blitt trekt fram som ein fellesarena der alle MGPjr-vinnarane frå Eid har vore med, er valfaget «Sal og scene» på Eid ungdomsskule. Oselie hadde dette faget to år, og var mellom anna med på musikalen «2025» som vart sett opp skuleåret 2016/2017. Over 120 elevar var med. Kvart tredje år blir det sett opp musikal, elles er det vanlege framsyningar mot slutten av skuleåret, med skodespel inkludert song og musikk. I år er det kring 80 elevar som har dette valfaget.

Hege Lillestøl Naustdal er lærar på faget saman med Ole Telvik, Lise Rønnestad, Irene Lunde og Roar Halkjelsvik med fleire.

– Vi løyser opp klassene på kryss og tvers, slik at 8.-klassingar til dømes får bli kjent med 10.-klassingar. Det er eit scenefag der du skal ut på golvet, enten åleine eller saman med andre. Vi legg vekt på fellesskap, alle skal oppleve meistring, enten du opptrer ilag med andre eller du skin åleine på scena slik Oselie gjorde i MGPjr. I hennar tilfelle handlar det om at ho er ei veldig flink jente.

Kari og Michael Hege Lillestøl Naustdal er også mor til Anna i duoen Vilde & Anna. I tillegg er ho songlærar på Kulturskulen, og kjenner med andre ord miljøet frå fleire kantar. Ho trekkjer linene tilbake til då Kari og Michael Pavelich kom til bygda når vi utfordrar henne på spørsmålet «Kva er det med Eid?».

– Dei kom hit og byrja setje opp opera. Det fekk mykje å seie for kva vi andre våga å gjere på lisje Eid. Det handlar om at «det klarer vi!» og fellesskapet du får i ein slik kultur.

Ho seier det er linkar mellom dei ulike miljøa frå opera, til kulturskule, UKM, sal og scene og til Malakoff Rockfestival.

– Som lærar på skulen og kulturskulen er eg oppteken av ulike scener. Eg prøvar å få elevane til å vere med på UKM. Det har noko med at når du først er interessert i kultur, så er du interessert i fleire arenaer.

Blir tidleg scenevande Med bygginga av Operahuset fekk også ungdomen ei stor scene der dei kan øve seg frå ung alder. Lillestøl Naustdal meiner dette er viktig.

– Det er ein viktig utviklingsarena. For mange kan det vere veldig skummelt, men vi ser at når du står der saman med andre, går det bra.

Ho fortel at dei i miljøet jobbar mykje med fellesskapskjensla og å unne andre å lukkast. Ho trur denne kulturen kan ha vore med på å skape det lokale engasjement som løfta både Oselie og Vilde & Anna til MGPjrtriumf. 400-500 eidarar og nordfjordingar tok turen til Oslo i samband med fjorårets finale der totalt 15.000 menneske var til stades.

– Det er i alle fall det vi prøvar å lære vekk. Når vi løftar blikket frå grensestrid og går over til musikk og kultur, trur eg vi nordfjordingane og vestlendingane tenkjer fellesskap, vi er patriotiske og heiar på kvarandre. Det såg vi også med Andrea frå

Måløy i TV-programmet «The Voice».

– Vi skal våge å stå fram Kultursjef i Eid kommune og leiar for Operahuset Geir Holmen meiner systemet ikkje kan ta æra for MGPjr.-dobbelen.

– Det er deira eiga forteneste. Men dersom vi som jobbar med kultur i Eid til dagleg kan vere med og understøtte born og unge, og vi får slike opplevingar som vi har fått, då er det ein god dag på jobben.

– Det at vi har kultur for å la ungane våre stå på scena, trur eg er viktig. Frå barnehagen og oppover i oppveksten får ungane eit naturleg forhold til storscena i Operahuset. Det blir den mest naturlege ting i verda å stå på den scena. Så skal vi hugse at ikkje alle kan vinne MGPjr, men som eg seier til mine eigne ungar – vi bur ein stad der det er vinnarar og vi skal våge å stå fram.

Veks du opp på ein stad der du veit det er mogleg, har du kanskje lyst å returnere hit sjølv som vaksen.

THE TALENT FACTORY “Community and family,” says Oselie Henden, 15, when asked what helped her become the second consecutive MGP Junior winner from Eid. It was almost unreal to see Oselie and her song “Verda vår” win the Eurovision-style MGP Junior competition last autumn, just as the duo Vilde & Anna did last year with the song “Vestlandet”. What is it about Eid? “When I arrived in Telenor Arena, began rehearsing and walked on stage for the final I realised that there was no reason to be nervous. Sure, the NRK gave me a lot of support, but I felt that I'd done it before and kept very calm. The fact that I’m used to being on stage was a great help,” says MGP Junior winner Oselie. Welcome to a municipality full of talent!

Aktiv: Oselie Henden er også ei aktiv idrettsjente. Her saman med lagvenninnene på fotballaget til Eid IL. Mange av dei var også til stades som heiagjeng i Telenor Arena.

15

Frequency.no Frequency.no

NYHET I NORDFJORD!

HOUSE

Frequency.no

Alleen 21 | 6770 Nordfjordeid | Tlf 57 86 30 30 | Bademiljo.no

DU RINGER, VI BRINGER! Tlf: 4006 24 24 Sjøgata 98, 6770 Nordfjordeid

TLF. 57 84 88 00 URBANHUS.NO FIRMAPOST@UNU-AS.NO

GHOST

(SE)

WOLFMOTHER (AUS)

Thåström

( se )

GLUECIFER UNGE FERRARI

Gåte KJARTAN LAURITZEN SIDE BROK & SIRKEL SAG THULSA DOOM SLØTFACE

I AM K

..FLEIRE KJEM

Både Selje Cup og Eid Cup er viktige inntektskjelder for idrettslaga. Men den viktigaste drivkrafta for arrangørane er å skape idrettsglede.

Tekst: Jørn-Arne Tomasgaard Foto: Stig Høynes

Gode naboar: Jenter og gutar frå Stadlandet og Stårheim kosar seg med fotball på Selje Cup 2017.

18 Eid inviterer

CUP SKAPER IDRETTSGLEDE OG ER VIKTIG FOR KLUBBAR OG LOKALSAMFUNN

19

God stemning: Jente 2009-laget frå Eid IL er blide og fargerike representantar for idrettsgleda på Eid Cup 2017. Frå venstre Helene, Saba, Sunniva, Kaja, Konstanse, Iril, Alam, Nora og Andrea.

Koordinator: – Eid Cup er først og fremst idrettsglede, seier Dan Jøran Hafsås. A-lagstrenaren tek imot påmeldingar, set opp kampane og skaffar dommarar til Eid Cup.

Både turneringsleiar Atle Solheim i Selje Cup og koordinator Dan Jøran Hafsås i Eid Cup trekkjer fram det å skape idrettsglede som ein motivasjonsfaktor og ei drivkraft bak cupane.

– Ungane i Selje gler seg eit heilt år til Selje Cup. Det er den store helga i året. Eg er veldig oppteken av at born og unge skal ha gode tilbod. Selje Cup er eitt av tilboda som gjer Selje til ein god stad å bu. Det er det klart største arrangementet i kommunen, det er ein happening frå fredag til søndag der heile Selje sentrum er fullt av folk, seier Solheim.

Han er turneringsleiar for 24. gong når

20 Eid inviterer

Selje Cup blir avvikla 15.-17. juni. Det er like mange gongar som turneringa er arrangert.

Solheim har også vore styreleiar i fotballgruppa i Selje IL like lenge. Ikkje rart han i fjor vart nominert som ein av fem finalistar til eldsjelprisen i norsk idrett i samband med Idrettsgallaen.

Skal ha det moro Dan Jøran Hafsås i Eid IL har eit stykke att til same status i Eid Cup. Men 25-åringen som også er trenar for A-laget til Eid, er ikkje mindre oppteken av å spreie idrettsglede av den grunn.

– Alt handlar om at borna skal ha de moro.

Eid Cup er ei turnering for jenter og gutar i alderen 6-12 år, utan sluttspel. Alle får spele minimum tre kampar. Lagleiarane er flinke til å følgje opp. Blir det for stor skilnad mellom laga, får laget som ligg under til dømes setje inn ein ekstra spelar. Det handlar om at ungane skal få gode opplevingar, seier Hafsås. Han leia Eid Cup også i fjor. Turneringa har historie tilbake til 2013. Det er ei nyare og mindre turnering enn Selje Cup. – Vi har som mål både å bli litt større og betre, seier Hafsås. I 2017 deltok 52 lag. Det vil seie kring 250 spelarar. Inkludert foreldre vitjar 300-400 menneske Eid Idrettspark denne dagen. I år er turneringa lagt

til 29. april. 150 deltek på dugnad enten det er som parkeringsvakt, kioskvakt eller pizzabakar.

Pizzabuffeen eit kjennemerke – Pizzabuffeen vår er noko av det som gjer Eid Cup spesiell. Det er eit populært innslag, men pizzaene bakar ikkje seg sjølv. Det hadde ikkje vore mogleg å arrangere Eid Cup utan dugnad. Det er ein viktig dag for Eid Fotball sidan det er mykje aktivitet og stor idrettsglede, og det er viktig for å finansiere aktiviteten i laget, slår Hafsås fast.

I Selje Cup er det full rulle med overnatting i to netter og servering av alle måltid til tilreisande deltakarlag. Ifølgje Solheim er kring 200 personar med og jobbar dugnad på Selje Cup. – Dei siste åra har turneringa vore fulltinga med om lag 140 lag. Det vil seie totalt 1100-1200 spelarar frå 6 til 17 år. Vi har med tett på 40 klubbar, hovudsakleg frå Sogn og Fjordane og Sunnmøre, litt frå Nordmøre og Romsdal, og litt frå Hordaland.

Ikkje rivalisering Sjølv om det etter kvart er blitt mange ulike cupar rundt om i ulike bygder, meiner Hafsås at alle har funne sin plass. Han avviser at det er hard konkurranse og rivalisering mellom cupane.

– Ulike turneringar har funne sine helgar.

Vi har valt å legge vår turnering til tidleg sommar slik at vi ikkje er i direkte konkurr-

anse med andre. Det er nok litt slik at ein har overeinskomstar med andre klubbar om at vi kjem på deira turnering og dei kjem på vår. I fjor hadde vi hovudsakleg lokale klubbar med Tornado Måløy, Selje, Førde, Sogndal, Bremanger, Stadlandet, Skavøypoll og Stårheim. Også hadde vi eit kjekt innslag i Askvoll/Holmedal. Sjølvsagt håpar vi at flest mogleg av klubbane rundt oss blir med på vår turnering, men det er ikkje alltid like lett å få til, utan at vi kan bli fornærma av den grunn.

FOOTBALL IS FUN FOR ALL Selje Cup and Eid Cup are both important sources of income for the local sports clubs. Yet the biggest driving force for the organisers is enabling kids to take pleasure in sport. Cup director Atle Solheim at Selje Cup and co-ordinator Dan Jøran Hafsås at Eid Cup both point to the joy of sport as a motivation and driving force behind the tournaments. “The kids spend the whole year looking forward to Selje Cup. It’s the big event of the year. It’s important to give children and young people something to get involved in. Selje Cup is one event that makes Selje a good place to live. It’s by far the biggest event in the municipality. It runs from Friday to Sunday, and the centre of Selje is always packed with people,” Solheim says.

Frequency.no

Lagar mat til 600 Solheim fortel at turneringa organiserer alt frå overnatting til mat.

– Vi har opplegg for overnatting på skular,

i barnehagar og klubbhus. Dette tek cupen seg av. Dei som overnattar har frukost, lunsj og middag inkludert. Vi har 500-600 personar som vi serverer til. Det er eit gigantisk opplegg, men etter så mange år har vi gode rutinar. Noko av det vi får tilbakemeldingar på er at Selje Cup er godt organisert. Målet er at deltakarane skal får gode minne for livet, seier Solheim.

Han seier dei har funne eit nivå dei vil turneringa skal ligge på. Ein av suksessfaktorane er at aktiviteten er kompakt med gangavstand til alt.

– For nokre år sidan prøvde vi oss på ei utviding, med kampar på andre baner i området her. Tilbakemeldingane var dårlege. Vi vil ha eit kompakt arrangement der folk kan parkere bilen og gå til alt i Selje sentrum.

VI KAN SKAFFE KLEDE TIL ALLE YRKE!

Vestitur - Eidsgata 25 - 6770 Nordfjordeid Tlf: 482 10 104 | E-post: vestitureid@gmail.com

21

Frequency.no

Koselig café ved sjøkanten i Nordfjordeid, i kjøpesenteret Amfi Nordfjord. Godt utvalg i varme og kalde retter, kaker, bakevarer, barista, softis, kuleis, milkshake, allergi-vennlig mat og drikke.

Kontakt: 57 86 04 44

VAREBIL - PERSONBIL - FLYTTEBIL

LIFTUTLEIE 12 OG 17 METER TILHENGERLIFTER

BILPARTNER VEST AS Adresse: Øyane 8 - 6770 Nordfjordeid, Sogn og Fjordane - Tlf: 916 42 124

Frequency.no

BILUTLEIE

www.finfrisoroghud.no Tlf 57 86 12 04 Timebestilling på nett og app

Anne Tove: Kari: Veronika: Karoline: Elisabeth: Marianne:

frisør og hudpleier frisør frisør frisør hud og fotpleier. hud og fotterapaut

Frequency.no

Velkommen til oss!

Vi er ein frisør og hudpleiesalong som har holdt til i fine Eidsgata i 18 år. Salongen vår er nyoppussa og moderne og vi gjer det vi kan for at kundane våre skal ha ein god opplevelse hos oss. No er vi 6 ansatte som jobbar her på heil og deltid, fordelt på hår, hud og fotpleie.

Vi kan nevne: • alt innan hårpleie og frisering for damer og herrar • brudepynting • voksing av bryn, ansikt og kropp

• • • • •

ansiktsbehandling skjegg og barbering vippeløft fotpleie shellack

ANNONSE

24 Eid inviterer

– VI SIT PÅ GULL Gymmen skal fram i lyset. – Vi sit på gull, meiner prosjektoordinator Sveinung Mæland Pile i Malakoff Rockfestival som har fått jobben med å skape aktivitet.

Tekst og foto Jørn-Arne Tomasgaard

– Det skjer allereie veldig mykje i Gymmen, men det er ikkje så godt kjent. Blant anna er det øvingslokale for fem-seks lokale band og her er undervisning i kulturskulen.

Vi ser at vi sit på gull. Det er ei scene det ikkje finst maken til mellom Volda og Førde.

No har vi fleire prosjekt på gang der vi vil skape aktivitet og løfte fram Gymmen, seier Sveinung.

Quiz og vinyl Stein Torleif Bjella er eit namn som står på plakaten i Gymmen våren 2018. Og i følgje Pile er det eit mål å få fleire av denne typen kjende norske artistar til rockescena på Eid, men det ein byrjar med er arrangement i mindre skala som skal skape eit miljø og engasjement kring huset. Quiz og vinylkveldar er allereie kome i gang. På quizkveldane organiserer folk seg i lag på inntil fem, og forsøker svare på spørsmål som blir stilt.

På vinylkveldane tek folk med seg gamle vinylplater til Gymmen der det er rigga til to platespelarar. Så spelar ein vinylplater.

– Kveldane er blitt godt mottekne. Folk kjem og kosar seg.

– Kjente artistar ligg på bordet lenger framme. Dette er noko vi av og til kan få til ved hjelp av samarbeid med arrangørar i til dømes Volda, Førde og Sogndal, slik at artistar har eit program i vårt distrikt. Og ikkje minst har vi nytte av booking-kompetansen til Malakoff. Men vi kan ikkje byrje der. Skal vi få opp eit volum på drifta i Gymmen kan vi ikkje byrje med å legge oss på at vi må ha 250 personar inn og fullt hus. Det ser vi blir vanskeleg med den publikumsmarknaden vi har.

Americanafestival – Vi må ta utgangspunkt i brukarane våre og det miljøet vi allereie har her for å utvikle aktiviteten. Americanafestivalen 10. mars var eksempelvis eit initiativ som kom i stand i samarbeid med eitt av banda som øver i Gymmen. Det var ein dagsfestival med lokale band og band frå nettverket deira, i tillegg til ein «headliner» utanfrå.

Kvelden for den aller fyrste Americanafestival i Gymmen kunne du høyre fengande musikk med element frå folk, country, bluegrass og blues. På scena stod artistar med både lokal og nasjonal forankring. Mellom anna kunne ein oppleve elevar frå kulturskulen i Eid, ulike soloinnslag og lokale band som formidla musikk med røter i den amerikanske folkemusikken. Headliner var Darling West, eit av dei leiande country- og americanabanda i Noreg.

A DIVERSE VENUE IN EID Gymmen Scene steps into the limelight. “We’re sitting on a goldmine,” says project co-ordinator Sveinung Mæland Pile at Malakoff Rockfestival. “Gymmen is already a hive of activity, but it’s not widely known. The venue provides rehearsal space for five-six local bands, and the municipal arts and music school uses it for teaching. We’re sitting on a goldmine.

It's a venue without parallel in the region. We now have multiple projects underway that will create activity and bring Gymmen into the limelight,” Sveinung says. Welcome to the home of great music!

25

KULTURSKULEN HAR BETYDD ALT

– Kulturskulen i Eid og lærar Olga Pavlova har vore heilt avgjerande for at eg i dag kan leve av musikken, seier fiolinist Madeleine Berg.

Foto Jørn-Arne Tomasgaard

Har nådd langt: Madeleine Berg er den som har kome lengst med musikken så langt av kulturskuleelevane. Ho har teke master i utøvande fiolin i Sveits og jobbar i dag på kontrakt ved operaen i Oslo.

26 Eid inviterer

I samband med at Opera Nordfjord sette opp spelmusikkonserten Score i år, hadde heile seks av musikarane i symfoniorkesteret bakgrunn frå kulturskulen. Madeleine Berg og Miriam Bergset er ferdig utdanna, medan Agnes Pavelich, Oddhild Nyberg og Andreas Bergset studerer enten ved Griegakademiet eller Norges musikkhøgskole. Weronika Matusiak går på Eid vidaregåande skule og er framleis elev ved kulturskulen.

Har studert i Sveits – Eg hadde ikkje vore der eg er som musikar om det ikkje var for kulturskulen og Olga.

Vi jobba saman i 10-11 år før eg reiste vidare til Oslo og seinare Lausanne i Sveits for å ta mastergrad i utøvande fiolin, seier Madeleine Berg. Ho bur i dag i Oslo og er frilansar på kontrakt ved Den Norske Opera & Ballett.

Operasjef Kari Standal Pavelich i Opera Nordfjord har alltid trekt inn lokale talent så snart dei er flinke nok. Ho hentar òg

– Det er veldig viktig at vi har ein profesjonell arena lokalt der dei som går på kulturskulen kan prøve seg. På Eid har vi ulike arenaer der kulturskuleelevane får prøve seg alt etter nivå. heim eidarar som har reist ut i verda med musikkinteressa si.

–Det er kjekt å få dei heim til operaorkesteret. Det er klart dei er ein ressurs for oss.

– God utviklingsarena Kultursjef i Eid kommune, Geir Holmen, meiner nettverket med kulturskule og opera er ein god utviklingsarena.

– Det er veldig viktig at vi har ein profesjonell arena lokalt der dei som går på kulturskulen kan prøve seg. På Eid har vi ulike arenaer der kulturskuleelevane får prøve seg alt etter nivå. Det trur eg er viktig. Vi har musikaloppsettingar, kulturskulekonsertar i Gamlebanken, framføringar på ulike institusjonar, vi har

UKM og vi har Opera Nordfjord. Det er stor aktivitet året rundt, påpeikar han.

Kulturskulen feira 30 år i fjor, og Holmen fortel at det aldri har vore fleire elevar. 258 elevar fekk opplæring i kulturskulen i 2017.

Her kan du lære alt frå musikk med strykarar, song, gitar – elektrisk eller akustisk – bass, trommer og blåseinstrument. Du kan få opplæring i dans, og visuell kunst med forming, teikning og måling. Kulturskulen er samlokalisert med Eid ungdomsskule, der det er ein del undervisning på dagtid eller rett etter skuleslutt. Bandøvingane går føre seg i Gymmen, medan dans er i Valhall.

Og sjølvsagt er scena i Operahuset i bruk til større framføringar.

Saman i symfoniorkesteret: Oddhild Nyberg (i midten) studerer musikk i Bergen medan Weronika Matusiak framleis er elev ved kulturskulen.

27

EID TAXI SENTRAL  57 86 08 09

Frequency.no

Flytaxi: 57 86 05 00 Din dyrebutikk i Nordfjord Pets Nordfjord ligg sentralt plassert midt i Nordfjordeid sentrum. Butikken er blitt driven av Camilla Nesheim og May Liza Johansen sidan 2008. Vi er ein kjekk gjeng som er lidenskapeleg opptekne av å gje den beste service og rettleiing til deg som kunde.

Som faghandel etterstreber vi å utvikle fagkunnskapen vår heile vegen. Vi føl med i marknaden og ynskjer å tilby gode kvalitetsprodukt til riktig pris.

Vi ynskjer at det skal vere ei kjekk og god oppleving å besøke Pets Nordfjord, vi vil gje deg tips og råd, riktige varer og ei kjekk samtale om dyr, fugl og fisk. www.pets.no

Frequency.no

Vi ynskjer deg velkomen til vår store og velfylte butikk. Her har vi fôr og utstyr til hund, katt, fugl, gnagar, kanin, reptil og fisk. I vår flotte akvarieavdeling finn du eit godt utval av plantar og akvariefisk. Vi har også levande dyr og fuglar for sal i butikken. Vi har god kontakt med lokale oppdrettarar og prøver å levere så kortreiste dyr som mogleg.

NORDFJORDEID: Englundtunet

Skaff deg ei praktisk sentrumsleilegheit!

Her kjem etter planen 11 nye leilegheiter.

Perfekt for deg som likar å bu der alt skjer. Det er veldig kort veg til alt av fasilitetar.

Det er mange fordelar ved å kjøpe nyoppført bustad. Vi kan mellom anna nemne: • låg dokumentavgift, ein betalar 2,5% dokumentavgift for tomteverdien, ikkje av heile kjøpesummen.

• fast pris - ein unngår bodrundar noko som gir forutsigbar kjøpesum.

• ein får vere med å gjere eigne val i samråd med utbyggar.

• ein set sjølv første stiften/skrua i veggen.

Ta kontakt i dag for ein hyggelig prat!

Pris frå kr 1.975.000 BRA: 51 m2 til 75 m2

Besøk oss på eigedomsmekling.no

Sissel Halnes Eigedomsmeklar MNEF sissel@eigedomsmekling.no 970 76 649

Lærer språk: Warda Alrfai seier ho går på språkkafé på biblioteket kvar månad så sant ho har tid.

Biblioteksjef Gyri Tolaas til venstre.

Warda Alrfai meiner språkkafeen på Eid bibliotek er bra både som sosial treffstad og for å lære norsk.

Språkkafé nyttig arena for integrering Tekst og foto Jørn-Arne Tomasgaard

Sosial treffstad: Språkkafeen er godt likt, folk kjem att. Frå venstre Basma Alhelo, Shugri Yusuf og Laurine Moreau.

30 Eid inviterer

– Det er viktig at vi kjem saman med andre og sosialiserer oss. Blir vi gåande heime utan kontakt med folk, er det vanskeleg å bli integrert i det norske samfunnet, seier Warda. Åttebarnsmora flytta til Eid frå Syria for to og eit halvt år sidan. Familien på ti er etablert i eit hus i Korsvegen, der ho fortel dei trivest godt.

– Her er det fin natur og lite trafikk. Eid er ein trygg og god stad å bu. Og borna trivest godt.

Er aktiv Warda legg stor vekt på å lære seg norsk, det er ein av grunnane til at vi møter henne på språkkafeen i regi av Eid bibliotek som blir arrangert ei gong i månaden. Etter to og eit halvt år i Noreg snakkar ho godt norsk, og ho fortel at ho lærer seg både nynorsk og bokmål.

– Eg prøvar å gå her kvar månad så sant eg har tid. Det handlar om å treffe folk og snakke norsk. Sanitetsforeininga skipar til «språkvenn» på Elvebøen kvar månad, eg prøvar å vere med på det også. Eg er også med på aktivitetar frivillige tek oss med på, som besøk på fjordhestsenteret og bowling i Stryn. Eg går på norskkurs, og er utplassert på Gjerdane barnehage to gongar i veka, fortel ho.

Sjølv om ho har åtte born i alderen 2 til 18 år, er ho tydeleg på at ho ynskjer å delta i yrkeslivet.

– Eg har lyst å byrje på utdanning innan barne- og ungdomsarbeid med tanke på å

jobbe i barnehage.

Warda nyttar også biblioteket til å låne bøker. Biblioteksjef Gyri Tolaas fortel at innvandrarane er ei viktig brukargruppe.

Ynskjer fleire frivillige – Bøker for barn- og unge er gode for å lære norsk. Andre måtar å lære språket på er å snakke med nordmenn, og vere sosiale slik som her. Vi må lytte til dialektar og fange opp det som blir sagt. På norskkurset snakkar lærarane veldig tydeleg og er lette å forstå. Folk på gata snakkar raskare og meir utydeleg, det er verre. Og å sjå på TV er bra, spesielt NRK Super, fortel Warda om utfordringa med å lære norsk.

Ho sit saman med ei gruppe rundt eit bord i lesekroken på biblioteket i Operahuset.

Dei spelar språkspelet New Amigos. Frivillige frå lokalmiljøet på Eid er med som samtalepartnarar. Kvelden vi er til stades er 15-20 stykke med på Språkkafeen, både kvinner og menn. Det kjem også folk frå andre stader i Nordfjord, får vi vite.

– Det er ope for alle, og vi vil gjerne ha med fleire etniske nordmenn. Dei frivillige kjem hit gjennom frivilligsentralen, sanitetsforeininga og vaksenopplæringa, seier Tolaas. Ho fortel at språkkafear i regi av bibliotek finst over heile landet. Dei får midlar frå nasjonalbiblioteket til tiltaket.

– Vi starta hausten 2016. Eg har intrykk av at det blir sett pris på, for folk kjem att. Vi har folk frå til dømes Eritrea, Syria, Somalia og Afghanistan. Vi serverer kaffi, twist og

frukt, og spelar spel.

Har fått nye oppgåver Tolaas fortel at det kom ny formålsparagraf i biblioteklova i 2013 som seier at biblioteka skal vere møteplassar og arena for samtale og debatt.

– I tillegg til språkkafé, har vi hatt forfattartreff, politiske debattar og musikk.

Alt er gratis på biblioteket. Her er PC-ar med internettilgang, eller du kan ta med eigen PC og koble deg gratis til nettet. Inkludert læremidlar har biblioteket 40.000 bøker. I 2017 hadde dei over 17.000 utlån.

Eid bibliotek er eit kombinasjonsbibliotek – både folkebibliotek og skulebibliotek for Eid vidaregåande skule.

LANGUAGE CAFÉ AND MEETING PLACE To Warda Alrfai the language café at the Eid library is a great place to meet people and learn Norwegian. “It’s important to meet other people and socialise. It’s difficult to integrate and become part of Norwegian society if you sit at home and don’t meet other people,” Warda says. The mother of eight moved from Syria to Eid two and a half years ago. The family of ten have set up home in a house in Korsvegen, and they have settled in well. “The landscape is pretty, and there is little traffic. Eid is a good and safe place to live.

And the children like it here.” Welcome to a multicultural community!

Eigen krok: Mennene har sine eigne samtalar.

Frå venstre Solomon Kessete, Mattia De Angelis, Abdelziz Jabir, Mohamad Alkalf, Anders Karlsen og Tesfay Solomon.

31

Frequency.no

Ta kontakt: 417 35 900 post@lec.no

Kort- og langtidsutleie Leiligheter / hybler Møblert / umøblert

UTLEIE AV SELSKAPSLOKALER

Frequency.no

Stokkenes Gjestegard AS | Stokkenesveien 18 | 6770 Nordfjordeid E-post: post@stokkenes-gjestegard.no | Mobil 417 35 900

Frequency.no

Peter Johnsen framfor butikken.

Synnøve Johnsen, Aster Johnsen og ein slektning framfor butikken rundt 1938.

Butikken i dag. Austside. Eidsgata.

Butikken i dag. Vestside.

anno 1885

ur  gull & sØlv  musikk  gaver historie  fagkunnskap  utvalg  verdier

Monrad Johnsen`s Eftf. vart stifta i 1885 av Peter Johnsen og har sidan den gong vore i familiens eige. Med sine over 130 år, er butikken den eldste på Nordfjordeid, og det er no Harald Fagerstrand jr.

– 4. generasjon som driv butikken. Peter Johnsen var utdanna sølvsmed og urmakar og starta med sal av ur. Monrad Johnsen, son til Peter Johnsen, utdanna seg til urmakar, og byrja i tillegg med optikk

Kontakt : ------------------------------------Tlf: 57 86 01 12 Fax: 57 86 01 13 Adr.: Eidsgata 59, 6770 Nordfjordeid www.urmakaren.no / har-fag@frisurf.no

og musikk saman med begge sonane sine, som også var utdanna urmakarar. Harald Fagerstrand sr. og kona Aster Fagerstrand (født Johnsen) overtok butikken i 1972 og starta i tillegg med gull og sølvvarer. Seinare har butikken fått eit større vareutval og er i dag ein gåvebutikk der du kan finne gåver til dei fleste. Frå sigarar til diamantar.

Opningstider: --------------------------------Måndag - fredag : 09:00 - 16:30 Laurdag : 10:00 - 15:00 Sjå vår flotte reklamefilm

KYRKJER Tekst og foto Jørn-Arne Tomasgaard

MED RØTER TIL KRISTNINGA AV LANDET Både på Eid og på Selja trur ein det var kyrkjer i sein vikingtid, på Selja allereie tidleg på 1000-talet. I dag er det åtte kyrkjer i det som blir Stad kommune frå 2020.

Frå 1849: Slik ser Eid kyrkje ut i dag. Ifølgje kyrkjeverje Kristen Hundeide er dei fire kyrkjene i Eid kommune i godt hald.

34 Eid inviterer

Kyrkjeverje Kristen Hundeide i Eid meiner å vite at den første kyrkja i Eid var ei stavkyrkje som stod i Myklebusttunet i kongsgarden til Kong Audbjørn.

– Ingen veit eksakt årstal for den første kyrkja i Eid. Men vi veit at ho stod på Myklebust, enten i Lunden, Jotunet eller på Tingvoll. Truleg vart den første kyrkja bygd på 1000- eller 1100-talet. Etter Selja trur vi kyrkja på Eid var den første i Nordfjord, sjølv om det kan dokumenterast at det var kyrkje på Vereide kring 1176, seier Hundeide.

Han trur praktiske omsyn gjorde at kyrkja vart flytta.

– På 1200-talet brann Myklebustgarden, og dei innsåg truleg at det ikkje var lurt å ha mange trebygningar liggande tett i tett.

Kyrkja vart då flytta til Mehl, i området der prestegarden no ligg. Også dette var truleg ei stavkyrkje. Min teori er at kyrkja låg der prestegarden ligg no, og at prestegarden vart bygd då kyrkja vart flytta dit den ligg i dag. Omkring reformasjonen i 1536 vart Eid kyrkje bygd der ho ligg i dag, seier Hundeide.

Lynet slo ned i tårnet – kyrkja brann ned Den første kyrkja på dagens tomt brann ned i 1689 etter at lynet slo ned i tårnet.

– Kyrkjeklokka smelta og vart funnen att i branntomta som ein metallklump. Denne

vart send til Bergen og smelta om til ei ny kyrkjeklokke. Det er den minste kyrkjeklokka vi har i tårnet i dag, fortel Hundeide.

Kyrkja som vart bygd opp att på branntomta vart seinare riven, og i 1849 vart dagens Eid kyrkje sett opp.

– Sokneprest på den tid var Johan Herman Lie, far til matematikaren Sophus Lie. Johan Herman var også den første ordføraren i Eid. I 1914-1915 vart kyrkja dekorert av Lars Kinsarvik. Han hadde med seg fleire folk, mellom dei to søner. Den eine, Arne Kinsarvik, står for treskjeringane i kyrkja.

– Eid kyrkje blir rekna for hovudverket til Lars Kinsarvik.

Høvdingsete på Stårheim Den neste av dei fire kyrkjene i dagens Eid kommune var Stårheim.

– Også denne har liner tilbake til 1100-1200-talet. I byrjinga stod kyrkja truleg oppe på Stårheimsgarden, ein storgard og eit høvdingsete i middelalderen. Vi veit ikkje kva tid kyrkja flytta ned der ho ligg i dag, men dagens kyrkje vart bygd i 1864.

Kjølsdalen og Heggjabygda kyrkjer vart ein del av Eid i samband med den førre kommunereformen i 1965. Heggjabygda hadde høyrt til Hornindal, medan Kjølsdalen tidlegare var ein del av gamle Davik kommune.

– Begge dei to kyrkjene vart bygd i sam-

band med at dei tidlegare hadde farefulle vegar til kyrkje høvesvis over vatnet til Hornindal og over fjorden til Davik. Vi veit at begge stader enda kyrkjeferder med tragedie.

Etter press frå bygdefolket fekk dei gravplass i Heggjabygda i 1918, og i 1937 stod kyrkja ferdig. Dette er kanskje den kyrkja i Eid som ligg finast til, rett ved Hornindalsvatnet.

Også i Kjølsdalen var det først gravplass og eit lite kapell. Denne kyrkja vart ferdig under krigen, i 1940.

I samband med opprettinga av Stad kommune i 2020 blir også Totland kyrkje på Bryggja ein del av kyrkjesamarbeidet, saman med dei fire kyrkjene i Eid og kyrkjene i Selje, på Leikanger og i Ervik på Stadlandet.

Irske munkar kom i båt Den mest dokumenterbare kyrkjehistoria i Nordfjord finn ein på øya Selja. Ifølgje Bjørn Jensen, prosjektleiar for arbeidet til riksantikvaren på Selja kloster, starta klosterbygginga på 1000-talet.

– Vi veit at kristninga på Dragseidet er tidfesta til 996. Olav den Heilage var på besøk på øya første gong i 1015. I følgje Snorre ga Olav Tryggvason ei kyrkje til Selja mellom 995 og 1015. Det kan ha vore kyrkja på Bø, på andre sida av Selja der det var ei samling

Historiske skattar: – Kyrkjebygga er store kulturhistoriske skattar. I Noreg hadde vi ikkje adelen som ein hadde elles i Europa, hjå oss er kyrkjene bygningane som står att frå fortida og fortel noko om byggjeskikkar, meiner kyrkjeverje i Eid Kristen Hundeide.

35

gardar og kanskje også ein kaupang. Dette veit vi ikkje sikkert, men ting tyder på at det var kyrkje på Selja før klosterbygginga starta, seier Jensen.

– Klosterbygginga må ha starta kring 1050 og utover, basert på legenda om Sunniva.

Ein trur det er Seljemennene, irske munkar som reiste i båt og levde som eremittar, som byrja byggje klosteret. Benediktinermunkane kom etter kvart. Alt var katolsk fram til reformasjonen i 1536. Også bygningsmennene må ha kome frå vest, for dei oppmura bygningane samsvarer med nordengelsk og skotsk byggjeskikk, seier Jensen. Han fortel at riksantikvaren har brukt kring 20 millionar kroner frå 2005 og fram til i dag til renovering av dei heilt unike klosterruinane.

Restaurert: Takmåleria i koret i Eid kyrkje var ferdig restaurert i 2014.

Kjølsdalen kyrkje

36 Eid inviterer

Spreidde seg til fastlandet Flyttinga til fastlandet skjedde ifølgje Jensen ein gong etter 1580. Han trur kyrkja på Bø vart teken ned og fysisk flytta til fastlandet.

– Det starta på Selja og må ha spreidd seg derifrå. Dagens kyrkje i Selje vart 150 år i fjor. Gamlekyrkja som stod på denne tomta tidelegare, vart teken ned og gjenreist på Stadlandet. Og den originale kyrkjeklokka frå Bø-kyrkja heng i dag omstøypt i kyrkja i Ervik.

23. juni i år opnar prosjektet Kystpilegrimsleia frå Rogaland til Nidaros der Selja har ein sentral plass.

– Selja og Sunnivahola var det første pilegrimsmålet i landet.

CHURCHES IN NORDFJORD It is thought that there where churches in both Eid and Selja in the late Viking Age – in Selja as early as the 11th century. There are currently eight churches in what will become Stad municipality in 2020. Church warden Kristen Hundeide in Eid says the first church in Eid was a stave church on the royal estate of King Audbjørn. “Nobody knows the exact year the first church in Eid was built. What we do know is that it was located in Myklebust, either in Lunden, Jotunet or Tingvoll. The first church probably dates back to the 11th or 12th century.

We believe that the church in Eid is the second oldest in Nordfjord after Selja, although it has been documented that there was a church in Vereide in around 1176,” Hundeide says.

Welcome to the heart of Norway’s Christian heritage!

Stårheim kyrkje

Totland kyrkje

Ervik kyrkje

Lars Kinsarvik: Ifølgje Kristen Hundeide er denne figuren i Eid kyrkje den einaste Lars Kinsarvik ikkje har teikna sjølv. Det skal vere sonen Arne som har brukt faren som modell.

Unik stad: Bjørn Jensen i venstre biletkant var guide for Krfleiar Knut Arild Hareide då han gjesta Selja for eit par år sidan.

Her saman med Selje-ordførar og partifelle Stein Robert Osdal og Randi Humborstad frå Nordfjord Vekst.

37

Rikt utval av kaffi og te i lausvekt, nykverna espresso og nysteikte bakevarer. Interiør, galleri, sosial møtestad.

- Ei komplett oppleving på Didriks Kafé og Gaver

EID ASIA BUTIKK

FRUKT, GRØNSAKER, KRYDDER OG MYKJE ANNA SPENNANDE MAT FRÅ ASIA - TLF: 459 23 799

Frequency.no

Didriks Kafé & Gaver Eidsgata 38 - 6770 Nordfjordeid - Tlf: 57 86 10 02

中國 飯 莊

OPNINGSTIDER Mandag-torsdag: 13:00-22:00 Fredag-lørdag: 13:00-23:00 Søndag: 13:00-22.00

Både kinesiske og internasjonale retter!

Ta med heim: 10% rabatt!

Ring og bestille: 57 86 25 99 Allmenningen 1 - 6770 Nordfjordeid

DIN LOKALE LEVERANDØR AV KONTORUTSTYR!

FOTOKIOSK · KONTORMØBLER & INTERIØR KAFFIMASKINER & VANNDISPENSERAR KONTORMATERIELL · POST & PAPIRBEHANDLING OG MYKJE MEIR! www.kontorpunkt.no

Frequency.no

Frequency.no

China Restaurant

ANNONSE

Geir Arne Solheim, optimist og kommunikasjonsrådgjevar

rheim Eva Nlagar Se

Miriam Edler Designer

40 Eid inviterer

eim Trygve Johan Solh r cto ire D rt A

im

Øystein Torhe Fotograf

Marian S Prosjektljaastad eiar

Nokre kjente fjes frå Frequency-nettverket

Roger Anzj Fotograf øn

rstrand Kennet Fageraf Fotog

REKLAME- OG KOMMUNIKASJONSBYRÅET FREQUENCY AS:

TENKE. SKAPE. INSPIRERE. Med 22 års erfaring frå medie- og kommunikasjonsbiletet i Eid og Nordfjord, så har gründer og optimist Geir Arne Solheim (42) jobba med å hjelpe hundrevis av bedrifter til å inspirere kundane deira til handling gjennom Frequency AS. – For meg handlar det først og fremst om å vere til hjelp og nytte og at vi saman med kunden finn måtar å kommunisere på som både er ærlege og treffsikre, seier Frequency-gründeren.

Mange kjenner nok Geir Arne Solheim først og fremst som den utrøytelege bølgjekraftgründeren i selskapa Havkraft AS og HydroWave AS. Men på Eid er det like mange som hugsar den tidlegare kulturjournalisten i Fjordabladet. – Opplæringa i lokalavisa er uvurderleg. Og ikkje minst får ein kome inn under huda på lokalsamfunnet på ein heilt unik måte. Eg er utruleg glad i Eid! Difor er det naturleg at vi har design- og film/fotoavdelinga vår lokalisert på Skreddarhuset på Nordfjordeid, seier optimisten.

Enkel metodikk for gode resultat Frequency har som læresetning «vi hjelper deg med å inspirere kundane dine til handling». Og sjølv om selskapet er særskilt glad i gründerar og etablerte selskap som er i aktiv utvikling, så er det svært viktig og gledeleg for selskapet at nasjonale aktørar som Fjord1 AS, NOR-WAY Bussekspress og Nordvestvinduet i lengre tid har nytta Frequency som byrå.

Arbeidsmetoden til Frequency er enkel for alle å forstå: «Tenke. Skape. Inspirere».

Dette er i realiteten ei «sjekkliste», i tillegg til å forklare spennvidda på kompetansen til Frequency.

- For oss er det ikkje godt nok å «berre lage noko fint». Før vi skaper eit produkt må vi tenke strategisk gjennom kva bodskapen er mot kva målgruppe («Tenke»).

Det viktige her er å vere medviten og gjere gode analysar. Når vi har landa på eit godt grunnlag og dette er forankra godt internt i organisasjonen, så er ein klare til å velje det riktige produktet som skal bere bodskapen fram mot kunden («Skape»). Frequency er spesialistar på produkt som grafisk design,

film, nettsider, foto, sosiale medier, magasin, trykksaker og messemateriell. Mellom anna er det Frequency som leverer magasinet du les i no. Til slutt må du få bodskapen ut til folk og inspirere dei til handling («Inspirere»). Altså: Tenke. Skape. Inspirere, smiler Solheim.

Frequency har samla mykje god kompetanse i fleire delar av landet under paraplyen sin, frå Haugesund i sør til Ulsteinvik i nord, Vågsøy i vest og Oslo i aust. Eidarar er

- For oss er det ikkje godt nok å «berre lage noko fint». Før vi skaper eit produkt må vi tenke strategisk gjennom kva bodskapen er mot kva målgruppe det fleire av i organisasjonen: Trygve Johan Solheim og Øystein Torheim er fast inventar på eidakontoret, medan Kennet Fagerstrand driv Frequency Sunnmøre.

FREQUENCY SAMARBEIDER MED TINKR På det strategiske området jobbar Frequency saman med eidaren Rune Schanke Eikum i Tinkr AS i Oslo. Dei to selskapa har hatt fleire jobbar saman og har funne ei felles plattform med utfyllande kompetanse som gjev kundane eit svært komplett tilbod, heilt frå grunnleggande strategi og organisasjonsutvikling og fram til kvalitetsprodukt og snedig reklame mot bedrifter og privatpersonar.

Eikum er klar på at samarbeidet er særs fruktbart.

- Geir Arne og eg har kjent kvarandre lenge og jobba saman på ulike prosjekt. At vi no leverer tenester saman ser vi er nyttig og kjekt for begge selskapa – og ikkje minst for kundane våre. Tinkr er spesialistar på innovasjon og organisasjonsutvikling i tillegg til strategisk kommunikasjon. Dette passar perfekt saman med Frequency sin kompetanse på totalleveransar på store prosjekt og ikkje minst Geir Arne sin unike gründerog innovasjonskompetanse, forklarer Rune.

Rune Schanke Eikum i Tinkr

Bedrifter, styrer og administrasjonar som treng ein spennande sparringpartner på smått og stort av problemstillingar innan marknadsføring og forretningsstrategi er velkomne til å ta kontakt for ein hyggjeleg prat over ein kopp kaffi.

41

Frequency.no

PRODUKT:

ISKREMER, PIZZA, SJØMAT OG BAKEVARER

I 1997 startet vi fra Eid med to biler. Så fra 2002 utvidet vi til tre biler. Veksten fortsatte og fra 2010 kjørte vi med sju biler. I dag dekker vi helt fra Sognefjorden i sør til Romsdalen i nord.

Fra Stad i vest til Skjåk i øst.

www.isbilen.no | Mob: 911 49 924 | E-post: avd105@isbilen.no

VI LEVERER I HEILE NORDFJORD, HEILE BREMANGER OG SØRE SUNNMØRE.

Kontakt Telefon: 57 86 04 24 E-post: post@nordfjordbetong.no

Frequency.no

Nordfjord Betong AS leverer ferdigbetong til små og store prosjekt.

Kle og sko Sport og fritid Heim Matbutikk Gratis parkering

wx

AMFI Mykje å gle seg til. Alltid.

Velkomen til over 20 spennande butikkar og kafé!

FØLG OSS GJERNE på Facebook /amfinordfjord og vår nettside amfi.no/nordfjord

AMFI Nordfjord - din møtestad midt i Nordfjord!

10-19 (17) AMFI.NO/NORDFJORD

Fjordenes Tidende

wx

Måløy: Bastavik, 6700 Måløy Tlf.: 57 84 91 91 Eid: Kaivegen 11, 6770 Nordfjordeid Tlf.: 57 86 01 90

Måløy: Bastavik, 6700 Måløy Tlf.: 57 84 91 91 Fax: 57 84 91 92 Eid: Kaivegen 11, 6770 Nordfjordeid Tlf.: 57 86 01 90 Fax: 57 86 10 35

www.isovent.no

Isovent – beskytter og ventilerer dine verdier Dårlig ventilasjon i boligen din?

Det er fornuftig å oppgradere dersom du: – har dårlig inneklima.

– har mekanisk ventilasjon uten varmegjenvinning.

– har luftbehandlingsaggregat med kryssveksler.

– skal etterisolere, bytte vinduer og tette boligen.

– har høye Radonmålinger.

Stikk inn om for en prat!

Vi utfører arbeid i følgende kategorier: – Prosjektering, leveranse og montasje av ventilasjonsanlegg til bolig, næringsbygg og maritim industri.

– Blikkenslagerarbeid.

– Teknisk isolering.

– Service på ventilasjonsanlegg.

– Kanalrensing, inspeksjon.

– Radonmålinger og utbedringer.

NM-vinnar i turn: Yoga-instruktør Gry Hansen er også tidlegare NM-vinnar i turn, og er av instruktørane i det aktive turnmiljøet på Stadlandet.

TOK MED SEG AKTIVITET TIL

STADLANDET Ein positiv effekt av surfemiljøet på Stadlandet er aktivitetane tilflyttarane har teke med seg. Her kan du drive både ballett og yoga.

Tekst og foto Jørn-Arne Tomasgaard

– Det har nok litt med mennesketypane å gjere. Det skal litt til å ta det steget ut av byen og flytte til ei bittelita bygda på Vestlandet. Vi er ikkje så tryggleikssøkjande.

Folk som driv med surfing og snøbrett er del av ein slags subkultur med kreative folk som drøymer om å skape seg sin eigen arbeidsdag. Eg kan berre snakke for meg sjølv, men eg har eit inntrykk av at det er slik med andre også.

Det seier Helle Frogner, ei av dei som har utmerka seg med at ho får ting til å skje. Ho og mannen flytta til Ervik med tre born og kjøpte gard kring 2010. I dag har dei fire born, og såleis også gjeve eit viktig bidrag til folketalet på staden.

– Nokre av dei som har flytta hit har utdanningar som har gjeve dei jobb i verksemdene her. Ei som er ingeniør har mellom anna fått jobb i Stadpipe. For andre handlar det om at dei må skape yrka sine sjølv. Då må du ha ei indre drivkraft.

Foto og ballett For tida er Helle Frogner mest aktiv som fotograf og med ballettskulen ho driv på Stad Bygdehus på Refsnes. Men ho har etablert både sommarkafé i den gamle låven dei eig

44 Eid inviterer

i Ervik, og sitt eige klesmerke «Heimigarden» med eksklusive genserar i kashmirull.

For tida studerer ho pedagogikk for å ha fleire bein å stå på i yrkeslivet på Stadlandet. Og ho har fått fast jobb som kulturrådgjevar i Vanylven kommune med arbeidsstad på Fiskå.

– Eg har fast jobb fire dagar i veka, studerer og har om lag 20 prosent jobb som fotograf i tillegg til ballettskulen. Det er eit kjempepotensial for mykje av det andre eg har drive med også, men akkurat no har eg ikkje moglegheit til å gripe tak i det.

Pop up-kafeen Café Möcca har ho drive saman med mellom andre Camilla Monsen.

Dei har også samarbeidd med Minibakar Leon Knapskog frå Eid som sommaren 2016 oppretta «pop up»-bakeri på Stadlandet.

– Camilla har fått to små born og jobbar i tillegg som grafisk designer, så det prosjektet er lagt litt på is.

Samarbeider med Eid Frogner fortel at ho har fleire samarbeidsprosjekt i den nye Stad kommune.

– Ballettskulen på Stadlandet har eit samarbeid med Candice Bredesen gjennom kulturskulen i Eid kommune. Vi har vore

med på førestillingar der. Så vi har allereie etablert ballettsamarbeid i den nye kommunen.

Ho trur etableringar av ulike verksemder og aktivitetar i miljøet handlar om praktisk innretning.

– Vi må tilpasse oss litt. Det er ikkje så mange yrke tilgjengelig her. For min del har det til dømes ikkje vore lett å leve av foto åleine.

– Ballettskulen er privat driven, han er ikkje kommunal. Men det betyr mykje for meg at borna her skal får sjansen til å utvikle seg innan dans.

– Veldig positiv effekt Politikar Marita Aarvik sit i formannskapet og kommunestyret i Selje, og er også på fylkestinget i Sogn og Fjordane. Ho har vore sterkt engasjert i bygdemiljøet på Ytre Stadlandet. Mellom anna var ho leiar i bygdeutviklingslaget i mange år. Ho seier tilflyttarane har vore ein stor tilvekst, ikkje berre gjennom det dei skaper, men også gjennom kompetansen dei tilfører.

– Det er både legar, lærarar og sjukepleiarar som har kome hit på grunn av surfemiljøet og som i dag har viktige funksjonar i

Har gjort Stadlandet verdskjent: Surfing har ført med seg eit tredvetals fastbuande vaksne på Stadlandet, hovudsakleg austlendingar og svenskar. Aktiviteten gjev staden enorm merksemd og det kjem folk frå heile verda.

samfunnet her. Så har du alt det fører med seg av omtale og tilreisande frå heile verda.

Det som blir skapt av aktivitetar fører til auka bulyst. Det er klart det har ein veldig positiv effekt, seier Aarvik.

– I tillegg til balletten på bygdehuset er der også eit aktivt turnmiljø. Gry Hansen på yoga-skulen er også NM-vinnar i turn. Ho gjer ein stor jobb som turninstruktør også. Vi har krefter i miljøet med høg kompetanse, krefter vi ikkje ville hatt utan dette miljøet av tilflyttarar.

Heile verda kjem til Stad Aarvik viser til at interessa for surfing no også blir teke opp av dei eksisterande miljøa.

– Det er ikkje så mange av oss innfødde som driv med surfing. Men no ser vi at den oppveksande generasjon byrjar ta aktiviteten til seg, ikkje minst gjennom at det er blitt ein del av gymnastikkfaget i skulen her.

Der lærer dei også livredning. Med tanke på dei harde tilhøva vi har her med havet, er denne type opplæring i livredning veldig viktig.

Ballett: Helle Frogner (til venstre) har starta privat ballettskule i bygdehuset på Refsnes, rett ved Ervik. Ho samarbeider med ballettmiljøet til Candice Bredesen på kulturskulen i Eid.

– Surfemiljøet har på ein måte opna verda for oss og gjer at vi ser verda på ein ny måte.

Og samstundes har dei også gjort sitt til at verda ser oss. Dei har klart å marknadsføre området på ein slik måte at det no kjem folk frå alle verdshjørne for å vere her, seier Aarvik. Ho fortel at ho sjølv leiger ut ei rorbu i heimbygda Årvik.

– Nyleg hadde vi eit australsk par på bryllaupsreise her. Vi har aldri tidlegare hatt så mykje folk frå heile verda som no. Eg vil seie det er ein ekstrem «spin off» til andre miljø frå surfemiljøet.

– Er forholdet mellom innfødde og surfemiljøet «dei og oss», eller er det «vi?»

– No kjenner eg tilhøva best i Ervik-området, og her vil eg heilt klart seie det er «vi».

Eg har stort sett inntrykk av at det er godt forhold. Nokre konfliktar vil det alltid vere, men slik er det alle stader og i alle miljø, eg trur ikkje det har noko med surfar eller innfødd å gjere.

– Tid er luksus – Etter kvart som du blir eldre, skjønnar du at luksus er å ha tid til å gjere det du har

lyst å gjere. Eg tenar kanskje ikkje så mykje pengar, men har likevel betre råd. Eg gjer det som dukkar opp. Har yoga for lokalbefolkninga om vinteren og for surferar og turistar om sommaren. I tillegg reiser eg til Oslo innimellom. Og eg kan ta oppdrag som grafisk designar, seier Gry Hansen om verksemda ho driv.

Ho tok med seg sonen og flytta til Stadlandet for ein del år sidan.

– Ein kan ikkje flytte opp hit og rekne med det skal stå ein jobb klar til deg. I alle fall rekna ikkje eg med det. Så eg var innstilt på å klare meg sjølv. Eg trur stadig fleire tenkjer slik. På ein dag som i dag der eg surfa i Hoddevik i strålande sol, og hadde stranda for meg sjølv saman med ein annan, må eg seie det er vel verd.

LOOKING TO STADLANDET One positive effect of the surfing scene in Stadlandet is the activities that the newcomers bring with them. Here you can try both ballet and yoga. “It’s probably got something to do with personalities. It takes a lot to leave the city for a tiny village in Western Norway. We’re not exactly looking for security. People who are into surfing and snowboarding are part of a kind of subculture of creatives who dream of creating their own jobs. I can only speak for myself, but I have the impression that others feel the same,” says Helle Frogner. She has made herself noticed by making things happen. She, her husband and three children bought a farm and moved to Ervik in around 2010. Their brood has now increased to four, thus boosting the population. Welcome to a place with endless opportunities!

Samarbeid: Helle Frogner (nummer to frå venstre) har allereie starta det interne samarbeidet i nye Stad kommune. Her saman med Minibakar Leon Knapskog frå Eid som har hatt «pop up» bakeri i samband med sommarkafé i låven i Ervik, Café Möcca.

Naomi Dalsbø og Camilla Monsen (t.h.) var med og dreiv kafeen.

45

MATDESTI NORDFJORD I FERD MED Ã… BLI EIN

46 Eid inviterer

Tekst og foto Jørn-Arne Tomasgaard

Utvikling av ei rekkje nye restaurantar og matprodukt i distriktet er til glede for bĂĽde tilreisande og fastbuande.

INASJON

Nytt tilbod: Slik ser Aske ut ein vinterkveld i Eidsgata.

47

Fylte gata: Gatematfestivalen var ein forløpar til Aske Gatemat & Bryggeri.

Arrangementet trefte ein nerve, og Eidsgata var fylt med folk.

– Eg meiner eidarane er blitt undervurdert.

Eg har stadig fått høyre at folk på Eid ikkje går ut og et. Sjølv har eg berre opplevd positivitet lokalt. Og det kjem mange utanfrå, seier Leon Knapskog. Heimflyttaren som er involvert i tre tiltak med fokus på mat i Eidsgata – Minibakeriet, Gatematfestivalen og Aske Gatemat & Bryggeri.

Desse tre tiltaka er noko av det som skjer innan utvikling av mattilbod i nye Stad kommune.

Fleire bein å stå på Øyvind Bjørlo har kjøpt bygget som tidlegare husa utestaden Expeditionen. Det blir no Magnifikk.

– Eg er i ferd med å byggje heilt nytt kjøken. Det blir ulike konsept. Kafé som er open frå 10 om morgonen, restaurant torsdag til laurdag, og utestad. I kafeen skal vi servere alt frå søtbakst til sandwichar og

husmannskost. Det blir kjøttkaker kvar dag. I restauranten blir det ulike rettar på menyen med gode råvarer frå kylling, kjøt og fisk. Vi legg vekt på kvalitet og skal lage rettar av dei beste råvarer. I tillegg legg vi opp til å drive catering, og vi tek også på oss «events» (arrangement) både i eigne lokale og andre stader, seier Bjørlo.

Han skal framleis drive utestaden Bankkjellaren etter same konsept som i dag.

– Eg har tilsett avdelingsleiar både på Bankkjellaren og Magnifikk. Sjølv blir eg kjøkensjef og skal i tillegg ha det administrative ansvaret, seier kokkeutdanna Bjørlo.

Han fortel at han jobba på Expeditionen i tidleg alder og medan han var lærling på Nordfjord Hotell.

– Det er litt artig at eg no eig plassen. Det trur eg er ein stor styrke, at eg har vore med før i alle delar av prosessen.

Per i dag er 13 tilsette, av dei tre på heiltid.

Nytt liv: Dagleg leiar Per Freisberg i Furebuda i det særprega restaurantlokalet.

48 Eid inviterer

Bjørlo seier han er glad for at Eid har fått eit sterkt fagmiljø for mat.

– Det inspirerer alle. Vi er eit lite fagmiljø som eg føler løftar kvarandre fram. Det er godt vennskap i bransjen. Sjølv om vi på sett og vis også er konkurrentar, ser vi heilskapen og verdien i at Eid har eit godt mattilbod.

Det gjeld berre å finne sine eigne konsept.

Flora av mattilbod Det siste tilskotet innan mat i Selje kommune er Furebuda på Leikanger, der dei før jul opna fullverdig restaurant i samband med opninga av ny hotelldel.

Nyleg vart det kjent at Kristina Leknesund Myrseth (30) frå Selje overtar drifta av Vestkapphuset. Ho har bakgrunn frå restaurantbransjen i Bergen. Aldersmessig føyar ho seg inn i rekkja av unge folk som kjem heim og byggjer opp mattilbod i Nordfjord.

Av andre mattilbod i Eid sentrum finn ein i dag restauranten på Nordfjord Hotell, China Restaurant Chen som også har fersk sushi, Pizzahouse, pizzarestauranten Dolce Vita i Eidsgata og kafeane Cats, Sjøkanten, Didriks og Coco.

Bryggja har Bakerie, ei handverksverksemd kjent for gode brød, kaker og søtbakst, og der det også er kafé.

Ser ein eit større område har Måløy ein rik flora av mattilbod med til dømes Kraftstasjonen og La Voile - spesielt kjent for sushien sin. Gloppen Hotell på Sandane er kjent for sitt gode kjøken med lokale råvarer. I Stryn satsar mellom andre Stryn Kaffebar & Vertshus innan dette segmentet, der er Adrian Lefdal med tette band til Eid inne-

Ville vere handverkar: Danske Lars Jepsen har budd i Nordfjord ei årrekke, dei siste åra har han vore tilsett på Bakerie.

havar. I Loen har vi Alexandra Hotel som i volum må vere den største restauranten i Nordfjord.

Kult miljø i Stad kommune Øyvind Bjørlo seier han har fått i oppgåve å koordinere eit matbord frå heile Nordfjord i samband med Påsketreffet 2018 på Operahuset.

– At vi byggjer opp ulike mattilbod av god kvalitet vil heilt klart styrke området som destinasjon. Eg har tru på at til fleire tilbod og betre kvalitet, til større etterspurnad.

For eigen del ligg vi gunstig til i høve til Sagastad og Sagaparken, og i samband med framtidige cruiseskipanløp.

Leon Knapskog trur likevel ikkje marknaden på Eid er uavgrensa.

– Eg trur ikkje det er plass til uendeleg mange spisestader. Men ulike konsept er det plass til, seier han. Knapskog peikar på at ulike mattilbod gjev Eid eit meir urbant preg.

– Eidsgata er ein urban plass. Eg opplever spesielt at folk som til dømes har budd i Bergen eller Oslo set stor pris på det som skjer. Eg trur det kjem til å bli eit veldig kult miljø i den nye Stad kommune med surfing, ski- og brettkøyring, Malakoff og det urbane miljøet på Eid. Actionbonde Ein av dei som er med på å gjere miljøet kult, er definitivt Mads Jonsson. Han definerer seg sjølv som «actionbonde». Mads er mannen bak konseptet Stad Kystmat og også frontfigur for den mykje omtala catski-

aren i varebilen med kjøtprodukt og køyrer til Oslo. Dette er eit konsept vi ser fungerer.

Så får vi ta ting etter kvart. Vi har framleis eit mål om å kome inn i daglegvarebransjen, seier den tidlegere snøbrettproffen.

Lokalt leverer han produkt frå Stad Kystmat direkte til Furebuda.

aktiviteten som er planlagt på Harpefossen.

Han har kjøpt gard i Sandvik på Stadlandet, og er i ferd med å skape aktivitet i slakteriet som står på garden. Han har eigne villsauer, og konseptet er å foredle matvarer av kortreiste dyr. Han fortel at han no har gått ut av drifta ved Stad surfing for å konsentrere seg fullt ut om aktiviteten på garden.

– Det handlar mellom anna om at ein må gjere nokre val sidan døgnet berre har 24 timar. Som småbarnsfar må eg legge vekt på aktivitet som kan sikre familien inntekt. Vi har prøvd oss fram, mellom anna i daglegvarebransjen, men ser no i litt andre retningar der vi kan sikre oss betre marginar. Eg har bygd opp eit nettverk i Oslo der eg leverer til vener og kjente, til Radisson-hotellet på Gardermoen der vi har ein god kontakt som jobba på Stad surfing tidlegare, og vi sel gjennom salsbod på Majorstua direkte til folk. Vi produserer matvarene, fyller frys-

Byggjer seg opp Jonsson har gjort ein del oppgraderingar av produksjonsutstyr den siste tida, mellom anna med kjøttkvern og pølsestappar som gjer at han kan nytte ti kilo ekstra av ein griseskrott.

– Det er slike ting som går direkte på våre marginar. No utviklar vi nye produkt som kjøtdeig og pølser som vi ser er veldig populært. Før jul kjøpte vi skrotten av ein Hereford-okse frå Hoddevik. Det skal vere ekte, kortreis mat av høg kvalitet. Den eksklusiviteten betaler kunden litt ekstra for.

Vi har fått eit system på ting, no må vi auke opp produksjonen og omsetnaden. Målet er å tilsette folk. I fjor produserte eg 3,5 tonn kjøt åleine. Det er mykje jobb, og eg kan ikkje halde fram med å jobbe til klokka tre om natta. Eg flytta trass alt ikkje hit for å jobbe livet av meg!

NORDFJORD SAVOURS GOOD FOOD A string of new restaurants and food products are benefiting both visitors and locals.

“I think the people of Eid have been underestimated.

I’m always hearing that people in Eid don’t eat out.

That’s not my experience of the locals. And we get plenty of diners from elsewhere, too,” Leon Knapskog says. He is involved in three food businesses in Eidsgata: Minibakeriet, Gatematfestivalen and Aske Gatemat & Bryggeri. They are just three of many new food offerings in Eid, part of the new Stad municipality. The same thing is happening in neighbouring Selje, too. Welcome to a culinary adventure!

Var slakteri på garden: Det er i slakteriet i bakgrunnen på garden i Sandvik Mads Jonsson er i ferd med å byggje opp lokalmatproduksjon.

49

VIL VERE MEIR ENN

«FRISØRGATA» Frisørverksemdene held skansen og er med på å halde liv i Eidsgata.

Men «frisørgata» vil dei ikkje vere.

Tekst: Jørn-Arne Tomasgaard Foto: Øystein Torheim

Vi gjekk til møtet med frisørverksemdene i gata med tittelen «frisørgata» i bakhovudet. Men frisørane var raske med å ta livet av ideen. Dei er tydelege på at dei ynskjer å vere ein del av eit mangfaldig miljø i gata.

– Blir det etablert eit inntrykk av at berre frisørar held til i gata, fører det fort til at andre vil vegre seg for å satse her. Vi må vere Eidsgata, og her må vere mangfald, seier Janne Bjørhovde. Ho har drive Jannes Hårverksted i Eidsgata sidan ho flytta tilbake til heimbygda i 1997. Ho får støtte frå dei andre som har møtt fram til avtalen der vi ville forsøke å samla flest mogleg av frisørane i Eidsgata til eit felles bilete. Vi

50 Eid inviterer

klarte å samle 11 stykke. I skrivande stund er det seks frisørsalongar i gata og ein i Amfi. Ei oppteljing viste at 17 frisørar hadde arbeidsstaden sin i gata på det tidspunktet reportasjen vart laga.

Med sju salongar må Eid vere frisørhovudstaden i Nordfjord. På Amfi held Frisørloftet til. Frå sør til nord i Eidsgata finn vi i kronologisk rekkefølgje Sansa Frisør, Fin Frisør og Hudpleie, Cut Hår og velvære, Nord Frisørsalong, Coco Frisør og Kaffebar og Jannes Hårverksted.

Dei som jobbar i bransjen fortel at det er plass til alle.

Sjela i sentrum I samband med kjøpesenteretablering i strandkanten er Eidsgata inne i ei omstillingsfase. Ein del handelsverksemder er flytta, andre er lagt ned, og ein del nye er etablert. Frisørane er av dei som har halde skansen og ført til stabilitet i ei tid med uvisse. I uvissa ligg også spørsmålet om kva som vil skje med Eidsgata med sine karakteristiske trehus dersom mykje næring flyttar ut.

Anne Tove Thorsnes er eigar av Fin Frisør og Hudpleie saman med Kari Flaten. Anne Tove seier det betyr mykje for henne å kunne gå inn døra på eit av dei ærverdige trehusa

dei same tilboda i dei andre salongane, men kanskje ikkje alle samla, seier Yvonne. Ho eig to tredelar av verksemda, Mona eig ein tredel.

– Det handla om at vi ville satse større, samstundes var Mona klar for endring. Klart vi har teke ein sjanse, men eg angrar ikkje.

Vi opna 30. november og erfaringane så langt er positive. Vi er fire tilsette frisørar her og planlegg å tilsette ein lærling, seier Yvonne.

– De vurderte ikkje å etablere dykk i kjøpesenteret?

– Nei, det handlar mellom anna om at vi ynskjer å ha større fridom med tanke på opningstider. Vi vil styre tida vår sjølv. Samstundes er husleiga lågare i gata.

EIDSGATA – FULL OF CHARM Hair salons hold the fort and help bring life to Eidsgata. With seven salons, Eid has to be the hairdressing capital Stor næring i gata: Denne gjengen jobbar of Nordfjord. Frisørloftet is based in the Amfi i ei næring som er viktig for å halde oppe shopping centre. From south to north in Eidsgata you næringsaktivitet i Eidsgata. Frå venstre will find Sansa Frisør, Fin Frisør og Hudpleie, Cut Hår Veronika Hansen (Fin Frisør og Hudpleie), og Velvære, Nord Frisørsalong, Coco Frisør og Kaffebar Karoline Navekvien (Fin Frisør og Hudpleie), and Jannes Hårverksted. Yet the coiffeurs insist that Malin Hamre Hatlenes (Sansa Frisør), Kari Eidsgata is much more than just hairstyling. “If people Flaten (Fin Frisør og Hudpleie), Anne Tove get the idea that there are only hair salons here, others Thorsnes (Fin Frisør og Hudpleie), Mona will be reluctant to set up business in the street. “We Iren Starheimsvik (Cut Hår og velvære), Thea need diversity,” says Janne Bjørhovde. Eidsgata Maria Hamre Listhaug (Nord Frisørsalong), is also home to a restaurant, café, jeweller, Yvonne Starheimsvik (Cut Hår og velvære), Janne bookshop and much more. Welcome to the Kroken Karlsen (Cut Hår og velvære), Ida Midthjell Eidsgata shopping experience!

(Cut Hår og velvære) og Janne Bjørhovde (Jannes Hårverksted).

i gata kvar dag og føle ho skaper liv i huset.

– Ja, eg trur huset er frå 1911. Eg synes det er viktig å vere med og ta vare på huset der det har vore ulike næringar tidlegare. Det har mellom anna vore eit gammalt bakeri i lokala der vi held tid. Etter 18 år som frisør her har eg fått eit kjærleiksforhold til Eidsgata. Det er her sjølve sjela i Eid sentrum er.

Tek sats i gata To som har nytta omstillinga i gata til å satse er Yvonne Starheimsvik og Mona Iren Starheimsvik. Dei to svigerinnene slo like godt i hop dei to salongane sine og satsa saman på Cut Hår og velvære i eit ledig lokale sentralt i gata. Med 120 kvadratmeter areal i lokala der det lenge var Intersport-butikk, har dei både fått langt betre plass og opna for nye tilbod. I tillegg til å vere frisørar tilbyr dei mellom anna fotpleie, neglepleie og bryn.

– Vi er mange frisørar i gata, men eg føler ikkje det er noko stor konkurranse mellom oss. Alle har ulike sider og sine kundekrin-

sar. Det som gjer oss ulike dei andre er at vi tilbyr veldig mykje forskjellig. Du finn nok

– Vil ha seg ein dag på Eid Frisørane meiner ein viktig grunn til at dei held skansen i Eidsgata er at dei er i ei næring som ikkje er like avhengig av kvar dei er lokalisert som ein del andre næringar.

Kundane finn vegen til frisøren uansett.

– Ein av grunnane til at det er plass til mange frisørar på Eid, er at vi har mange kundar utanfrå. Det kjem folk frå til dømes Davik, Stryn og Vanylven. Dei kjem ikkje berre for å klippe seg, men dei vil ha seg ein dag på Eid. Då er det viktig med mangfald, ikkje berre i gata, men i Eid som handelsstad. Vi opplever at kundane finn vegen både til oss og Amfi, seier Anne Tove.

Yvonne Starheimsvik er samd. Ho seier ho er positiv til alle etableringar som kan trekkje folk til Eid. – Eg syns det er bra både med Amfi og Biltema. Samstundes er eg veldig glad for at til dømes Jysk og Aske er flytta inn ved sidan av oss. Eg vil trur det styrkjer oss at det er aktivitet i nabolaget.

Tek sats i Eidsgata: Yvonne Starheimsvik (t.v.) og Mona Iren Starheimsvik nytta sjansen som baud seg til å skape vekst i eit ledig lokale sentralt i Eidsgata. Dei slo saman verksemdene sine til Cut Hår og velvære.

51

Håndverksbakeri og kolonial Sjarmerende og koselig utsalg i Eidsgata

eidsgata 42

| #minibakeriet

|

99 69 52 58

Take away sandwich Nye, spennende smaker hver dag!

Brød og bakervarer Håndlaget hver natt!

Erfarne kokker

Kolonialvarer

Håndverk, tradisjon og smak i fokus!

Delikatesser fra hele verden!

Vi ønskjer at Kulturhuset Gamlebanken skal vere ein kunstformidlar i Nordfjord, det vil ein vere ved og presentere ulike kunstuttrykk frå kunstnarar. Ulik billedkunst, foto, glas og kunsthandverk.

Frequency.no

Opera Nordfjord har kontor i 3. etg. Her møtes dei store operastjernene og dei frivillige i operaen. Det er òg her operasjefen legg føringane for komande forestillingar i Opera Nordfjord.

Opningstider: 18. juni - 18. august Mandag-laurdag: 10.00 - 16.00 Søndag: Stengt

Besøksadresse: Eidsgata 10, 6770 Nordfjordeid.

Kontakt: Mob: 952 65 842 Tlf: 57 86 46 00 post@gamlebanken.no

I samarbeid med Eid Kommune har vi turisinformasjon i sommarhalvåret, med turistvertar i to månader frå 18. juni til 18. august. Malakoff Rockfestival leiger kontor i huset, og er base for salg av effektar, vår og sommar. Kulturhuset Gamlebanken er i tillegg "Festivalkontor" i forkant av festivalen.

Bankkjellaren BAR & GJESTESTOVE

CAFE, RESTAURANT OG UTELIV NYTT LIV I GAMLE EXPEDITIONEN. NYOPNING MARS 2018.

SJØGATA 101, 6770 NORDFJORDEID

UTESTAD MED UTESERVERING OG SELSKAPSLOKALE I KJELLAREN I KULTURHUSET GAMLEBANKEN EIDSGATA 10, 6770 NORDFJORDEID

DIN GULLSMED M E D H J A R T E T I N O R D FJ O R D

bergartsmykke.no | 57 86 06 45 Eidsgata 39 Nordfjordeid

Frequency.no

Frequency.no

post@bankkjellaren.no Tlf: 913 43 561

Synnøve Berstad betjener ein automasjonsmodell

EID VIDAREGÅANDE SKULE SATSAR PÅ

FRAMTIDA Eid VGS er framtidsretta og fokuserer på å halde følgje med den raske teknologiske utviklinga i samfunnet. Skulen ynskjer å vekkje teknologi-interessa til jenter, og styrke integreringa av IKT i utdanningsløpet. Rektor for Eid VGS; Ove Bjørlo, meiner det er viktig for elevane som skal klare seg i ein marknad i konstant utvikling. Samtidig er formålet å oppretthalde skulen si rolle som samfunnsaktør for å styrke regionen.

Tekst og foto Kennet Fagerstrand

54 Eid inviterer

Victoria Hatlenes arbeider med vannskjæraren.

Som den einaste skulen i fylket, har Eid Vidaregåande fått innvilga eit forsøk med det nye programfaget «Programmering og modellering X». Skulen kjem til å satse på teknologilære framover, då dei ser behovet for det i marknaden. Dermed vert det tidlegare VG2/VG3-faget «Teknologi og forskingslære» tilbydd allereie på VG1, det nye faget «Programmering og modellering X» på VG2, og følgjande resten av programfaga som vil gjeve elvene eit solid grunnlag for å studere vidare innan teknologi, med eit ekstra fokus på å vekkje interessa til jentene for programmering.

«Vi må ha fleire jenter interessert i teknologi» Det går også føre seg ei pilotsatsing på programmeringsfag på Eid ungdomsskule, som lærarar frå Eid VGS hjelp til å undervise i.

Generelt sett viser det seg at jenter er skarpast til programmering, men manglar interesse for det. Bjørlo ser problemstillinga ved at jentene ikkje søker seg inn på høgare studiar innan programmering. «På 60-70-talet var det stort sett damer som programmerte, noko som er snudd heilt på hovudet i dag».

Det å tilby programmeringsfag før vidaregåande trinn, vil forhåpentlegvis styrke interessa til faga. Rektor på Eid Vidaregåande skule; Ove Bjørlo, fortel at det er eit aukande behov for fleire flinke hovud innan programmering og IKT, ein bransje som berre vert større og smeltar saman med mange felt. «Spesielt i Nordfjord har vi rett og slett for få ungdomar dersom vi ikkje klarar å få motivert jentene til å tenke på teknologi.

Det er ikkje det at vi ikkje er interessert i gutar, men vi må få fleire jenter interessert i teknologifag, og fleire gutar interessert i studiespesialisering».

Distriktspolitikk «Vi kan også sjå endå større på det, eg set faktisk på det som distriktspolitikk. Dersom

vi ikkje klarar å få jenter til å bli værande i distriktet, så vert Sogn og Fjordane avfolka», fortel Bjørlo. Det ser ut til å ha blitt ein trend at dei som først reiser vekk for å studere eller arbeide, ikkje kjem tilbake igjen. Men Bjørlo trur at dersom kommunane og skulane klarar å knytte ungdomane opp mot bedrifter, anten offentleg eller privat, så er her veldig mange spanande jobbar som treng folk med høgare utdanning.

Utan ein forankring og direkte kontakt med arbeidslivet der ungdomane ser eit behov for arbeidskraft før dei reiser, er det mindre sannsynleg at dei kjem att. Eid Vidaregåande skule som ein regional utviklingsaktør er med å avgjere korleis marknaden utviklar seg framover. Skulens visjon «med kultur for læring og næring» tilseier ikkje berre at skulen skal utdanne arbeidstakarar, men også gründerar og entreprenørar som kan styrke regionen framover.

«STILIG» «Samarbeidsmodell for trinnbasert inkluderande læringsmiljø i IKT i grunnskulen», er eit forskingsprosjekt som har som mål å styrke interessa til jenter for programmering, realfag og IKT, samt inkludere alle

elevgrupper. Bjørlo fortel at forsøket med Eid ungdomsskule og barnetrinnet på Stårheim skule, har gått såpass bra at Eid VGS no har søkt til forskingsrådet om å starte eit større prosjekt som vil gå over tre år. Hovudsamarbeidspart er Vestlandsforsking, og prosjektet har vekka stor interesse og samarbeidspartnarar både kommunalt og i næringslivet. I august får vi vite om prosjektet kan tre i kraft, og vert i så tilfelle ei tung teknologisatsing i heile Nordfjord.

Framtidsretta kompetanse og utstyr I løpet av dei siste åra har Eid VGS satsa på å styrke kompetansen til eigne lærarar, spesielt yrkesfagleg for kompetanse om ny teknologi og maskineri. I tillegg vil skulen fokusere på å gjeve lærarar fagleg og didaktisk kompetanse i IKT, både for studiespesialisering og dei ulike yrkesfaglege linjene.

Skulen er i landstoppen på kompetanse og maskinpark, med avansert automatiseringsutstyr, 3d-printerar og CNC, vasskjærar og andre maskiner. Bjørlo meiner det er viktig å henge med, om ikkje ligge litt framfor næringslivet for å halde elevane oppdatert og klargjere dei for arbeidslivet.

Utprøving av ein robotarm. Frå venstre Victoria Hatlenes, Rafael Nillos og Ingar Hjelle

55

ANNONSE

Foto: Frequency/Kennet Fagerstrand

Frå venstre: Ståle Bruvoll, Svein Mathias Sande, Per-Arne Aarvik og Torgeir Røyset

Målsettinga til Eid Elektro er å «vere ein marknadsleiande elektroentreprenør og tavlebyggar, med høg kompetanse og servicegrad». For å kunne yte det beste og nå målsettinga, har Eid elektro ekspandert med ein avdeling i Bergen for tavleproduksjon, og to montørbasar som tek seg av installasjonar og aktivitet i dei aktuelle regionane. Ein av montørbasane held til i Syvde, i Vanylven kommune, og den andre ligg på Stadlandet i Selje kommune.

Det er ei vanleg misoppfatning at Eid elektro berre arbeider i Eid kommune, men bedrifta har faste tilsette på montørbasane, noko som gjev dei moglegheit til å arbeide effektivt også utfor Eid kommune. Vi bur på Stadt, og er tilgjengelege her ute og i nærområda, det er ikkje slik at vi må reise frå Nordfjordeid kvar dag, fortel Prosjektleiar Ståle Bruvoll ved montørbasen på Stadlandet.

Ilag med serviceleiar Per-Arne Aarvik, montør Svein Mathias Sande og lærling Torgeir Røyset tilbyr dei stort sett alt i bransjen og jobbar med det meste; installasjon, service-

jobbar, industri, fiskeoppdrett, landbruk...lista er lang.

Bruvoll og Aarvik fortel at folket på Stadlandet er optimistiske for framtida, då det er mykje satsing framover. Dei nemner Furebuda Lodge som eit døme på eit av dei større prosjekta dei nyleg har arbeidd med, eit mini-hotell som har mange gode tilbod til reisande i regionen.

Utover dette har vi hatt massevis av spanande prosjekt både til oppdrettsnæringa, rederia, industrien og anna næringsliv som er i stor utvikling både i Selje og på Stadt.

EID ELEKTRO AS

– ELEKTROENTREPRENØR • Etablert i 1980 • Hovudkontor på Nordfjordeid

o Avdelingskontor i Bergen

o Motørbase på Stadlandet og i Syvde • 73 tilsette (15 lærlingar) • Omsetning 2016: 111,5 millionar

56 Eid inviterer

Åse Huse og Kristin Rødven Eide

FOTO + KUNST = SANT Kristin Rødven Eide og Åse Huse har no fått felles utstillingslokalar ved Politistasjonen i Eid sentrum, klare for å kombinere foto og kunst på nye spanande måtar!

"Mixed Media er en spanande kunstform der fotooverføring, kunstfoto, digital kunst, ulike malingsteknikkar og ulike kunstmedium blir brukt i forskjellige samansetningar."

«No har vi har endeleg plass til å gjære det vi vil og ikkje minst tid til å gjere det vi har lyst til. Vi jobbar for tida med fleire Mixed Media oppdrag og fleire utstillingar med blant anna utandørs utstillingar som vil gjeve blikkfang.»

MIXED MEDIA KURS

Fotografen Eide Almenningen 1, 6770 Nordfjordeid Tlf.: 911 70 147 | post@fotografeneide.no | www.FotografenEide.no Åse Huse aahuse@online.no Tlf: 482 48 623

"Vi startar opp kurs der vi kombinera dei to fagområda foto og maling."

Følg med framover!

57

Frequency.no

Langeland - 6770 Nordfjordeid - Tlf: 57 86 01 01 dyrlegen@eidvet.no

Din lokale veterinær. Åpent 8-15 kvar dag.

24t akuttvakt.

TA K S T, T E GN I N G OG P R O S J E K T E R I NG TJ E N ESTE R 

SKADE

BOLIGSALGSR APPORT/ T ILSTANDSANALY SE 



BY GGE SØKNADE R



BY GGE LE DE LSE



T RY KKT E ST ING AV BO L I GER

R EK L A M A S J O N SKJØNN N ATU R SK A D E GJ E N N O M N OR S K N AT U RS K A D E P O OL

  

UAVHE NGIG KONT R OL L OG T E R MOFOT OGR AFE RI N G

• • • • • • • •

• • • •

Poliklinikk Operasjoner Digitalt røntgen Ultralyd Tannbehandling Blodlab Kiropraktikk Pelsstell

Tannrasp Reproduksjon Halthetsutredning Røntgen

Fòr til hest, hund og katt.

Følg oss på facebook

Frequency.no

P o st b o ks 256, 6771 N ord fjo rd eid ro g e r @ n o r d fj o r d t ak st.no | w w w.no rd fjo rd ta k st.no

HEST

Frequency.no

TA K S T

SMÅDYR

Familiebedrifta Naustdal Transport som vart starta i 1930 av Ingebrigt Naustdal, er framleis ei bedrift som vert driven av familie. No er det nemleg 3.generasjon, barnebarna til Naustdal, som driv Naustdal Transport.

Naustdal Transport AS

Frå start og fram til no har bedrifta drive med transport, og dei driv i dag etter same oppdragsmønster som vart fastlagt i 1983. Dei driv mellom anna fisketransport frå Sogn og Fjordane til Austlandet, Norden og kontinentet.

Firmaet har ei rekke oppdragsgjevarar, så vel store som små, som faste kundar, og kan i dag transportere stort sett det meste. Som returlast til distriktet vert det transportert mykje emballasje og bygningsartiklar i tillegg til ulike partilaster og stykkgods.

Firmaet som starta på Naustdal ligg no på Øyane Industriområde på Nordfjordeid, kor terminal, verkstad og administrasjon held til. Med 29 ansatte jobbar dei dagleg for å levere både lokalt og regionalt. Dei har 11 bilar med langdistansetransport mellom Vestlandet og Austlandet og fem bilar som kjører for det lokale bakeriet, Bakers, i Sogn og Fjordane og Møre og Romsdal. Naustdal Transport med fleire tiår av erfaring i bransjen, støttar opp lokalsamfunnet og er glade for å kunne levere lokalt like mykje som regionalt. post@naustdaltransport.no | Tlf: 57 86 06 00 naustdaltransport.no

Frequency.no

STÅRHEIM BILVERKSTED

65 ÅR

1953

1962

1973

1981

1982 2018

Stårheim Bilverksted ble startet av Hans Piel i meieribygget på Stårheim. bygde vi nytt verksted og har senere utvidet flere ganger startet vi med salg, også som Citroën forhandler i fjordane ble vi forhandler av Mitsubishi, i tillegg til salg av nye og brukte biler overtar sønnen Bernard Piel har Stårheim Bilverksted, med de to besinstasjonene, 39 personer ansatt og ser lyst på fremtiden!

VI ØNSKER ALLE GAMLE OG NYE KUNDER VELKOMMEN INNOM!

FAKTA OM STÅRHEIM BILVERKSTED: • Et moderne verksted med karosseri-avdeling, godkjent lakkavdeling, godkjent AC airconditionverksted • Reparer alle bilmerker • EU-kontroller på person- og varebil inntil 7,5t • Godkjent kalibreringsutstyr ved skifte av frontruter • Utfører gratis reparasjoner av frontruter ved godkjent forsikring • Dekkhotell • Salg av dekk • Viking bilberging for tungkjøretøy og lette kjøretøy • Stårheim Bilverksted har også to bensinstasjoner, YX Stårheim og YX Stryn

STÅRHEIM BILVERKSTED AS 6777 STÅRHEIM Tlf: 57 86 37 30 Fax: 57 86 37 31 postmaster@starheim.no www.starheim.no

ANNONSE

MØT FJORDHESTEN I NORDFJORD

Fjordhesten er ein av dei tre norske hesterasane, vert rekna som Noregs nasjonalhest og har sterke røter i Nordfjord og på Vestlandet. Her arbeider Norsk Fjordhestsenter for å bevare denne særeigne hesterasen og har tilbod og aktivitetar gjennom heile året.

Foto: Frequency/Kennet Fagerstrand og Norges Fjordhestlag/Ingvild Rydjord Hansen

At hingsteutstillinga er etablert på Eid, er hovudgrunnen til at Norsk Fjordhestsenter også held til her.

– Fjordhesten er ein av dei eldste hesterasane i verda. Hesten har halde til på Vestlandet i alle år. Han har alle dei opphavlege eigenskapane til villhesten, samstundes som det er drive systematisk avl sidan midt på 1800-talet. I dag reknar vi med at hingsten Njål som levde i Stryn kring år 1900, er opphavet til alle fjordhestar i heile verda, fortel dagleg leiar for Norsk Fjordhestsenter; Magni Hjertenes Flyum.

Truleg stammar fjordhesten frå steppene i Midt-Asia. Forfaren var truleg den mongolske villhesten, Przewalskij-hesten. Men vi veit at dagens fjording er resultatet av meir enn 2000 års vestlandsk temjing og avl. I dag er fjordhesten ein av tre nasjonale hesterasar som blir vurdert som utrydningstruga og bevaringsverdige. Dei andre er dølahest og nordlandshest/lyngshest.

Tradisjonelt har hesten vore brukt til skysskøyring og landbruk, men er i dag ein aktiv konkurransehest. Sjølv om rasen er gamal har det berre vore organisert avl sidan midten på 1800-talet. Nordfjordeid har vore sentrum for avlen, og mesteparten av tida har dei tradisjonsrike hingsteutstillingane vore arrangert her. I dag held både Norsk Fjordhestsenter og Norges Fjordhestlag til på Nordfjordeid.

Norsk Fjordhestsenter har aktivitetar gjennom heile året, og er fast undervis-

60 Eid inviterer

ningsstad for Fjordane folkehøgskule. Vår og sommar er det høg aktivitet ved seminstasjonen der hopper frå heile landet får tilbod om inseminering frå gode fjordhesthingstar.

Alle er velkome innom for ein hesteprat og for å sjå på anlegget. Aktiviteten vil variere alt etter kor mange hestar som er på beite, og andre oppgåver ved senteret.

Frå arbeidshest til brukshest Hingsteutstillinga på Nordfjordeid kvar vår er det viktigaste verktøyet i avlsarbeidet.

Her vert hingstane som er best eigna til å føre rasen vidare, plukka ut og kåra. Vurderinga blir gjort på grunnlag av stambok og avlsplan. Dei siste tiåra har dette medvitne arbeidet ført til at rasen har utvikla seg frå robust arbeidshest til elegant brukshest.

Norsk fjordhestsenter arbeider mellom anna med utdanning av unghest.

Ein eigenskap ved hesten ein målmedvite jobbar for å ta vare på, er dei fem fargenyansane brunblakk, raudblakk, ulsblakk, gulblakk og grå.

– Eid er sentrum for avlsarbeidet, noko som fører mange fjordhestfolk frå andre stader i verda hit. For desse blir det ei slags pilegrimsreise.

Hestemiljø og visningssenter Fjordhestsenteret har ein filosofi som tilseier at miljøskaping rundt hestemiljøet er viktig, og har fleire tiltak utanom det å berre vere til stades. På sumaren vert det tilbydd rideturar og rideaktivitetar, både for folk med og utan hest. Nokre kjem for å sjå, andre for å delta på ridetimar, ridekurs og liknande.

NYTT , EID RÅTT ALB

ARO

INKLU

CKA UM FRÅ REN M A

DERE

HORROR

R SIN

RITA

GELE

N

HIGH

"SLEEP AMONG THE DEAD" EP UTE PÅ SPOTIFY NO!

NYTT ALBUM "BLOODLUST" UTE VÅREN 2018

SKULLCRACK RECORDS

www.marita-wild-cat.com

Frequency.no

EKTE, STEINTØFF JENTEROCK FRÅ ROCKEBYGDA NORDFJORDEID!

Solveig Midtbø, dagleg leiar i Sagastad

Sommarope: Tysdag - laurdag kl 11-14 Fom. 23. juni – 11. august Søndag og mandag: stengt Ta kontakt for å bestille visning med forteljing!

Solveig Midtbø, Dagleg leiar 578 62 200 952 65 872 post@sagastad.no www.sagastad.no

Frequency.no

OPPLEV EIT VIKINGSKIP UNDER BYGGING!