Ispituvame so obid Vo mala plasti~na ~a{a sipete voda so masa m1 = 250 g od vodovodnata mre`a. Vo druga pogolema ~a{a sipete 300 g voda zagreana na 70 0C. Temperaturata na ladnata voda t1= 20 0C i temperaturata na toplata voda t2 = 70 0C. Ladnata voda potoa sipete ja vo sadot so toplata voda, izme{ajte ja vodata, malku po~ekajte i izmerete ja temperaturata ts (sredna temperatura). Site podatoci zabele`uvajte gi vo va{ata tetratka. Slu`ej}i se so podatocite od merewata odgovorete na slednite pra{awa: Za kolku se zgolemila temperaturata na ladnata voda po me{aweto so toplata? Za kolkavo koli~estvo na toplina se zgolemila vnatre{nata energija na ladnata voda (Q1)? Za kolku se namalila temperaturata na toplata voda po me{aweto? Kolkavo koli~estvo na toplina Q2 toplata voda Ă predala na ladnata? Sporedete gi rezultatite dobieni za Q1 i Q2. Odgovaraat li podatocite na va{ite pretÂpostavki? Merewata poka`uvaat deka koli~estvoto na toplina Q2 {to go predala toplata voda, ako nema nikakvi gubitoci, e ednakvo na koli~estvoto na toplina Q1 {to go primila ladnata voda. Predadenata toplina e ednakva so primenata. Gornata relacija go pretstavuva zakonot za toplinska ramnote`a koj{to glasi: Koli~estvoto na toplina {to go prima poladnoto telo e ednakvo na koli~estvoto toplina {to go predava potoploto telo. Ovoj zakon e vo soglasnost so zakonot za odr`uvawe na vnatre{nata energija. Ovoj zakon va`i i za me{aweto na te~nosti so razli~ni toplinski kapaciteti c1 i c2, kako i za me{aweto na tvrdo telo vo te~nost vo koja ne se rastvoruva. So pomo{ na ovoj zakon mo`e da odgovorime na po~etokot od istra`uvaweto. Kolkava e kone~nata temperatura na vodata dobiena so me{awe na zadadenite koli~estva voda zagreani na soodvetnite temperaturi? Bidej}i se raboti za voda c1 = c2 zatoa vo relacijata }e stavime samo c. So zamena vo gornata ravenka, se dobiva ts = 47 0C. Ostavi vo sobata topol i laden pijalak nekolku ~asovi. Topliot pijalak }e se ladi, a ladniot }e se zagreva, dodeka obata ne ja dobijat sobnata temperatura.
Vnatre{na energija i toplina
133