1.4.1 Regelmatige voorwerpen

WIST-JE-DAT

Er is slechts één basiseenheid in het SI eenhedenstelsel dat een voorvoegsel in de naam heeft staan: de kilogram (kg). Een kilogram is duizend gram. Toch is hier de kilogram, en niet de gram, de basiseenheid. Om praktische en historische redenen werd dit zo gehouden.

Tot 2019 werd de kilogram gedefinieerd aan de hand van een prototype: een cilinder gegoten in 1889 bestaande uit 90% platina en 10% iridium. De massa van dit internationale prototype van de kilogram was precies 1 kg. Dit prototype werd bewaard in het ‘Bureau international des Poids et Mesures’ in Sèvres, nabij Parijs. Waardoor ze telkens naar Parijs moesten om de massa van een voorwerp te vergelijken met de massa van het prototype. Wat niet zo praktisch was. Daarom maakten ze exacte kopieën die verspreid werden. Toen kwam er een ander probleem. De massa van het prototype en de exacte kopieën bleek na een tijd niet meer overeen te komen. De massa zou fluctueren door het reinigen of door de onzuiverheden uit de lucht.

Ze gingen dus op zoek naar een nieuwe definitie. Die kwam er op 20 mei 2019. Sindsdien wordt een kilogram gedefinieerd op basis van een constante in de natuur, de constante van Planck. Het voordeel is dat een constante nooit verandert. De energie van een foton met een frequentie van 1 hertz (de kleinste, ondeelbare hoeveelheid energie van straling van deze frequentie) komt overeen met de energie die nodig is om een massa van 1 kilogram over een traject van 1 meter een versnelling van , 2 0 015 10−3 m 2 te geven.

De massa meet je met een weegschaal of balans. In een labo gebruiken we meestal een elektronische balans.Er zijn natuurlijk nog andere toestellen waarmee we de massa van een voorwerp kunnen bepalen.

elektronische balans

keukenweegschaal personenweegschaal weegbrug

balans voor zware gewichten

1.4Volume

Het volume van een object is de hoeveelheid ruimte die het object inneemt.

AFGELEIDE GROOTHEID AFGELEIDE EENHEID

NAAM SYMBOOL NAAM SYMBOOL

volume V kubieke meter m3

Afhankelijk van de vorm van het object bepaal je dit volume door berekeningen of door metingen.

1.4.1 Regelmatige voorwerpen

Voor een regelmatig voorwerp zoals een kubus, een bol, een balk … kun je het volume berekenen.