Magazine 59 Destelheide-Hanenbos

PB- PP

BELGIE(N) - BELGIQUE

P209319 3000 LEUVEN

Nr. 59 Magazine Destelheide & Hanenbos december 2021 februari 2022 Trimestrieel magazine

INHOUD 03

Intro

04

Inside

04

•

09

Expo

09 10 16

• • •

18

Brusselprojecten

18

•

20

Artiest in Huis

20

•

24

•

27

•

50 kaarsjes en drie maal taart voor Destelheide

Face off – Face yourself Interview met Patricia Vanneste Performance Olivia Hernaïz: Would you like to make my portrait?

Terugblik Tactile Talk

COLOFON Redactie Guy Uyttebroeck Liesbet Van Lil Lieselot Vanderroost Warre De Jaegher Olaya Alonso Lopez Silvia Runsiñol Romero Kim Pauwels Peter D’Herde Marianne Maes

Mira Verstraeten en Tchi-ann Liu: Een onderzoek rond beweging en stilstand Giolisu, Teatro Pachuco & Lars Senders: Verbeelding is de kracht om de wereld te transformeren Artiest in Huis 2021: Deze artiesten kwamen het voorbije jaar over de vloer in Destelheide

28

Cultuureducatie

28

•

Eindredactie Jaël Muls

32

Internationaal

32

•

Coverbeeld Silvia Runsiñol Romero

33

•

34

Hanenbos

Vormgeving Nine O’Clock Somewhere

Participatieve praktijken op het kruispunt van kunst en jeugdwerk

Goodbye Olaya & Silvia: Ze nemen je een laatste keer mee door hun ESC ervaring Welkom terug, João!

34

•

Mysterieuze Bossen

35

TELEX

INTRO Feest? Feest. Feest!

‘We hebben samen een steen verlegd in een rivier op aarde.’ (naar Bram Vermeulen) December is traditioneel de maand van vieren, samenkomen en terugblikken. Terugblikken deden we deze keer niet alleen op het afgelopen jaar, maar op de laatste 50 jaar. Want zolang bestaat Destelheide.

Een driewerf hoera en dus ook drie feestmomenten om te vieren en samen te komen, want we laten graag zo veel mogelijk mensen meegenieten (p. 04).

Op donderdagavond 21 oktober rolde Destelheide de rode loper uit voor zijn trouwe achterban, compagnons de route en vrienden van nu en weleer. Het werd een avond die nog lang zal en mag nazinderen. Dit mede dankzij de voltallige personeelsploeg. Een week later was het dan ook aan hen om helemaal uit de bol te gaan. Ambiance verzekerd. Maar geen feest zonder onze jongeren uiteraard, hen trakteerden we tijdens de herfstvakantie op taart en bingotijd.

50 jaar… het doet ons stilstaan en nadenken over wie we willen, kunnen en mogen zijn. Dat is ook waarvoor de multidisciplinaire expo Face off-Face yourself (p. 09) wil uitnodigen, de zoektocht aangaan naar onze eigen essentie.

Ook Artiesten in Huis Mira Verstraeten en Tchi-ann Liu onderzoeken het spanningsveld tussen zichzelf en de ander, introspectie en omgeving, stilstaan en bewegen.

Hoe ze hun verblijf in Destelheide ervaarden, vertellen ze in een openhartig interview (p. 20).

Olaya en Silvia, onze twee ESC-vrijwilligers, sluiten de deuren van Destelheide en Hanenbos dan weer achter zich. Zij nemen je graag nog een laatste keer mee op hun internationale avontuur (p. 32). Ik wens hen alvast het allerbeste toe.

Ook wij gaan graag op culturele roadtrip: samen met een internationale groep van jongeren en artiesten van het Erasmus+ project, Participatory Practice, onderzochten we op welke manier participatieve kunstvoorstellingen inspiratie bieden voor cultuureducatieve projecten (p. 28).

Een voorstelling, waarin participatie centraal staat, is ongetwijfeld Tactile Talk. Hiervoor ging Katrien Oosterlinck met de jongeren van Huis van Culturen in Molenbeek na hoe we met elkaar kunnen spreken zonder woorden (p. 18).

Klinkt dat wat mysterieus? Laten we het dan vooral even over Mysterieuze Bossen in Hanenbos hebben, waar maar liefst 250 deelnemers betoverd raakten door de magie van het feeëriek verlichte bos en konden genieten van een spektakelwandeling in een magisch decor (p. 34).

Als ik jullie één ding mag wensen voor het nieuwe jaar is het dan ook dat jullie altijd betoverd mogen raken door kunst en natuur. Opdat we samen stenen blijven verleggen. Gelukkig nieuwjaar!

Met ‘A Knock at the Door’ nodigen artiesten Giolisu, Teatro Pachuco en Lars Senders dan weer uit om de deur naar onze verbeelding op een kier te zetten. Piep eens binnen in de droomwereld van het gezelschap (p. 24) en lees hoe de leerlingen van basisschool Sint-Victor Dworp een voorsmaakje kregen van de voorstelling (p. 26).

Guy Uyttebroeck

© Alex Vanhee

3

INSIDE

50 kaarsjes en drie maal taart voor Destelheide 50 jaar al verwelkomt Destelheide jongeren en bieden we hen ruimte voor ontspanning, creativiteit en vorming. Destelheide’s 50ste verjaardag mocht dan ook niet onopgemerkt voorbij gaan! Driewerf hoera, en dus organiseerden we met plezier drie feestmomenten.

Een eerste op donderdagavond 21 oktober 2021 voor de trouwe achterban, compagnons de route en vrienden van nu en weleer.

Het tweede feest, de maandag nadien, voor de voltallige personeelsploeg.

De derde viering voorzagen we in de herfstvakantie met de jongeren van de animatoropleidingen die hier op dat moment plaatsvonden.

Vaststelling: naarmate de vieringen, vorderden, daalde de gemiddelde leeftijd.

We blikken graag nog eens terug op deze drie sfeervolle momenten.

4

FEESTAVOND

Donderdagavond 21 oktober 2021 was prachtig, met een goedgevuld en gevarieerd programma.

Daarbij lieten we ons inspireren door de mooie woorden van Guy Uyttebroeck, directeur van Destelheide & Hanenbos, Tijl Bossuyt, artistiek leider van De Veerman, Free De Backer, voorzitter van de Raad van Bestuur – wiens speech je in dit magazine kan terugvinden – en Benjamin Dalle, minister van Brussel, Jeugd en Media.

Vieren deden we op deze verjaardag samen met sopraan Astrid Stockman. Zij bracht ons het lied ‘De Steen’ van Bram Vermeulen, die jarenlang een trouwe en graag geziene gast was in Destelheide en wiens inspiratie we hier nog dagelijks voelen nazinderen. Daarnaast speelde ze ook Moon River, want al 50 jaar ‘there’s such a lot of world to see’ in Destelheide.

Afsluiten deden we in stijl met jazzlegende en gitaarvirtuoos Philip Catherine, met Nicola Andrioli aan de piano, Federico Pecoraro op de elektrische gitaar en Angelo Moustapha op drum en percussie.

Philip Catherine was 30 jaar geleden ook al in Destelheide, met de Halewijnstichting. Het kwartet, waarmee Philip Catherine optrad, herbergt de vier generaties die we op het podium zagen.

Die intergenerationele werking is iets wat Destelheide uit wil dragen. Volgend jaar viert Philip Catherine zijn 80ste verjaardag. Tussen hem en de jongste muzikant uit zijn kwartet (aan de drums) zit bij wijze van spreken een verschil van net 50 jaar, een mooi symbolisch getal op deze verjaardag.

Na de muziek met zijn kwartet brachten Philip Catherine en Astrid Stockman samen nog het nummer ‘The Man I Love’ gecomponeerd door George Gershwin. Genieten!

Gi Mateusen droeg zijn winnende ‘Ode aan Destelheide’ voor en we luisterden ook naar ‘Ode an die Heide’ van jongerenwinnaar Lucas Cortoos. Lucas kon er op de feestavond rond 50 jaar Destelheide jammer genoeg zelf niet bij zijn, maar we vonden in Astrid Stockman een meer dan waardige vervanger.

Beelden © Alex Vanhee

5

ide.

Beste Destelhe schrijven. t een kaartje Ik wou je eers

llei van de n langs de va jaren. 50 jare 50 d! er et respect ite ; lic fe astructuur m Van harte ge te tijdloze infr us bu ro tes die k; ee im nb nctionele ru Zevenbronne en bewoond; fu d ef le tiviteiten. be ac ns te ge kunstzinni behandeld; in en ve tie ea cr nisatie. Het nd lenen voor mt de hele orga zich uitsteke se de or do et H ploreren, te leefklimaat. rstof om te ex Het artistiek uurstof. Zuu Z . rt ee ir onder tafel sp en in En dan voet prikkelt, het n. re ië ec pr ap van de kersen amuseren, te de taart. Eén absorberen, te op rs ke De . ucatieve . De catering edewerkers, ed en degusteren sers, onthaalm et po , ci , verweven, ni en ch ev itleven, gedr op de taart. Te U l. ee on si es kende , directie. Prof . Indruk-wek medewerkers gen, beslagen ra rt ve n, ge beleven. Bevra ar erbij? og eens 50 ja ervaringen. N Proficiat, Free

Mijn verjaardagskaart. Heb ik het daarmee gezegd? Neen. Woorden te kort, herinneringen te over.

Beste Destelheide.

Ik ken je al redelijk lang, 17 jaar om precies te zijn. Maar vooral de laatste 10 jaren heb ik je beter leren kennen. Tijdens die jaren ben ik stilaan een beetje meer doorheen jouw, op het eerste zicht, ondoordringbare betonnen muren gedrongen. En het zij gezegd. Ondanks of dankzij jouw robuuste uiterlijk, je hebt zoveel te bieden. Iedereen vindt hier zijn stek. Je bent een plek waar jongeren zich kunnen ontplooien, of ze nu olifantenpijpen en bakkebaarden dragen of sneakers en een hoodie. Een open huis. Voor iedereen.

Diverse thema’s, personages, kleuren en disciplines; jongeren, jongvolwassenen en volwassenen. Je ondersteunt ze allemaal op eindeloze manieren in hun ontdekkingsproces. Dit opent een wereld van mogelijkheden, zonder antwoorden. En dat is precies ook wat kunst doet. Een voortdurende invraagstelling, zonder antwoorden te geven.

Weet je, zou Toon Hermans zeggen, hier in Destelheide kunnen mensen zijn, die bellen blazen en weten van geen tijd, die zich kinderlijk verbazen over iets wat barst van mooiigheid.

Kunst beleven en creëren; kunst zien, horen, ruiken, voelen, smaken. Om kunst te laten knetteren in je hersenen, moeten kennis, vaardigheden en attitudes aangewakkerd worden. De verblijvers binnen Destelheide worden omringd door kunstenaars en educatoren die doordacht, gefocust, volhardend het onderste uit de kan halen.

Een indruk-wekkende kunstervaring. Dat begint en eindigt natuurlijk niet alleen bij de kunst, maar zoals onderzoek ook aantoont, staat of valt alles met de totaalervaring. Dus ook een achtergrond die zijn eigen betekenissen niet te nadrukkelijk beklemtoont, maar ook een vriendelijk onthaal, propere toiletten, en ga zo maar door. Proficiat aan eenieder in Destelheide die de totaalervaring al 50 jaren mee mogelijk maakt.

Zo, beste Destelheide, hierbij beëindig ik mijn brief. Tijd te kort, herinneringen te over.

Ik wens je nog een fijne verjaardag toe!

En dat je ons mag blijven trakteren op ontmoetingen, evenementen, expo’s, vernissages, try-outs, Brusselprojecten en nog zoveel meer!

Steeds zoekend naar de kers op de taart.

En by the way, je ziet er trouwens nog steeds goed uit. Al ben je wel heel vroeg grijs geworden.

Of altijd al geweest, maar ik ken je kleurenpalet.

6

PERSONEELSVIERING

Na een geslaagde feestavond was het de beurt aan de voltallige personeelsploeg om te delen in de feestvreugde.

Starten deden we door te klinken met een glaasje bubbels en ons tegoed te doen aan een uitgebreide barbecue.

Tijdens dit feestmaal werd er druk gespeculeerd over het namiddagprogramma en de bijbehorende hoofdact.

En dan was het eindelijk zover! In optocht ging het richting Zaal De Put, waar deze keer plaats mocht worden genomen in de tribune en niet achter de schermen.

Improvisatiegezelschap ‘De Improfeten’, vertegenwoordigd door Christophe Stienlet, Tom Saeys en Jan Buermans, werkte al snel op de lachspieren en zorgde voor algemene hilariteit met hun geweldige sketches. Ook directeur Guy Uyttebroeck kon niet ontsnappen aan de grappen en grollen van De Improfeten.

Na het opwarmen van de lachspieren mochten ook de stembanden worden gesmeerd, het was immers tijd voor de langverwachte hoofdact. Dat bleek niemand minder dan Sam Gooris te zijn. Sam mocht rekenen op een enthousiast publiek, dat er géén gras over liet groeien als het aankwam op ambiance.

Terwijl we smulden van de verjaardagstaart, werd er nog nagepraat. Ook dan viel er nog een verrassing uit de lucht. Elk personeelslid poseerde enkele weken eerder in Destelheide voor de lens van Alex Vanhee en kreeg nu zijn/haar eigen serie portretfoto’s overhandigd.

Al gauw werden de foto’s uitbundig bewonderd, bediscussieerd en vergeleken.

En nu… op naar nog vele jaren samen zorgen voor sfeer, zowel voor als achter de schermen!

Beelden © Silvia Runsinol

7

© Olaya Alonso

50 JAAR DESTELHEIDE, GEEN FEEST ZONDER JONGEREN

Na een geslaagde feestavond voor wie Destelheide nauw aan het hart ligt en een dag vol feest voor het personeel, was het op donderdag 4 november de beurt aan de ‘youngsters’ om mee te vieren met Destelheide.

Onder toezicht van interim-gerechtsdeurwaarder Lieselot en met behulp van de onschuldige handen van vrijwilligers Olaya en Warre werden er uit de – toevallig? – 50 aanwezigen 16 winnaars getrokken.

Om twaalf uur staken de jongeren van de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk vzw zoals gewoonlijk goedgemutst de benen onder tafel. Een al zeer enthousiaste groep animatoren in spe werd echter nog enthousiaster toen een gigantische taart op wieltjes de cafetaria binnenrolde.

Zij gingen allen naar huis met een leuke gadget, een flipboekje als herinnering aan hun bezoek aan Destelheide. Hiervoor gebruikte ESC’er Olaya een fragment van het wonderlijke animatiefilmpje van Roman Klochkov over de architectuur van Destelheide.

De jongeren onthaalden de surprise met een luidkeelse ‘Happy Birthday’ en bleven dan ook met plezier wat langer hangen om een stukje taart te eten ter ere van het 50-jarige bestaan van Destelheide.

Kortom, een kleine maar ludieke verrassingsactie, die door iedereen letterlijk en figuurlijk werd gesmaakt.

Toch blijft het vooral de boodschap erachter die telt: Destelheide zou er niet zijn zonder jongeren. Geen 50 jaar creatie, inspiratie en vernieuwing zonder jongeren.

En dus ook geen feest zonder jongeren!

De medewerkers hadden echter nóg een verrassing in petto: toen ze de borden aflikten, ontdekten enkele opmerkzame jongeren dat er een nummer stond op de onderkant. Deze mysterieuze cijfers konden dan ook maar één ding betekenen… Tijd voor Bingo!

8

EXPO

Expo Face off - Face yourself, een reis naar de essentie in jezelf Nog tot eind februari kan je in Destelheide de expo Face off - Face yourself ontdekken. De tentoonstelling toont werk van verschillende hedendaagse kunstenaars en is een uitnodiging om de blik van de andere los te laten en binnen in jezelf te duiken. Door het onzichtbare binnen onszelf zichtbaar te maken, wordt de expo ook een zoektocht naar onze eigen essentie. Die boeiende zoektocht vatten we samen met Patricia Vanneste aan. Ze is componiste, muzikante en ook curator en scenograaf van de expo.

Beelden expo © Olaya Alonso Lopez

9

‘Eens je in jezelf begint te graven, kom je vanalles tegen.’

© Jan Opdekamp

Patricia speelde als muzikant onder meer bij Balthazar en Hydrogen Sea. Op zoek naar iets nieuws startte ze in 2020 met het nieuwe project Sohnarr, dat resulteerde in een plaat. Ze heeft een wetenschappelijke achtergrond, doet er niet echt iets mee, maar is wel uitermate geïntrigeerd door de grote Waarom-vraag.

Altijd is ze op zoek naar de reden achter iets en meer geïnteresseerd in het hoe en waarom, dan in het wat.

Dé ideale persoon dus om ons meer te vertellen over deze expo die zelf ook één grote zoektocht naar het Waarom is.

10

EXPO: FACE OFF – FACE YOURSELF

ZOEKEN EN VINDEN Patricia bekijkt het filosofisch. “Ik ben zelf altijd al heel zoekende geweest. Pas de laatste tijd besef ik dat het antwoord niet op het einde van die zoektocht wacht, maar eigenlijk al in de zoektocht zelf zit. En dus is het voor mij interessanter om daarmee bezig te zijn, zowel bij mezelf als bij anderen.

‘Je hebt elke dag opnieuw lef nodig om gewoon jezelf te blijven aanvoelen en ernaar te handelen.’

Daarom breng ik ook zo graag mensen samen. Ik zette in het verleden enkele socio-culturele projecten op en creëerde een warme en veilige plek voor muzikanten en kunstenaars. Daar was ook een podium waar ze hun ding konden doen. Zo werd het een plek waar ze zich thuis konden voelen en elkaar en anderen konden inspireren. Ik hoef daarbij niet altijd zelf op het podium te staan. Meer en meer besef ik dat de rol achter de schermen mij beter ligt. Van daaruit kan ik zorgen dat

HARMONIE Die zoektocht naar zichzelf, was voor Patricia ook het vertrekpunt voor de scenografie van de expo.

“Hoewel ik er zelf nog niet ben, heb ik verschillende stappen van bewustzijn doorgemaakt. Dat proces wou ik heel voelbaar maken, de mensen in een soort flow meenemen. Veel aspecten van mijn eigen zoektocht zijn redelijk universeel.

iemand anders in zijn kracht staat.”

En dus start de expo met hoe de ander naar je kijkt, wat jouw identiteit is binnen de maatschappij.

Nadien beland je in een ander verhaal, waarin de blik van buiten plots naar binnen draait. Dan kom je stilletjes aan op een plek bij jezelf waarvan je denkt: dit klopt, dit is in harmonie. En op die plek is heel veel rust te vinden.

DWALEN EN DEMONEN De interesse voor dit thema had Patricia al van jongs af. “Als kind vroeg ik al constant: Waarom, waarom, waarom? Maar de zoektocht begon pas echt toen ik, net als veel anderen, begon te voelen dat ik niet echt mezelf was. Ik besefte dat de plaats die ik innam in de maatschappij een gemaakte versie was van mezelf.

En dus stelde ik me de vraag: Wie ben ik echt?

Dat is geen vraag waar je in 1, 2, 3 op kan antwoorden.

Er is veel energie en moed voor nodig. Want eens je in jezelf begint te graven, kom je vanalles tegen.

Veel kunst ontstaat vanuit een zekere spanning.

Die eerste fase, wanneer je de blik van buiten naar binnen loslaat, is heel interessant en spannend.

En bij pure harmonie, kan je de vraag stellen waarom je dan nog iets zou maken. Want alles is dan zo … compleet. De muren waar je door moet en dan de harmonie, die verschillende stappen heb ik ook ervaren tijdens mijn reis. Maar leef ik vandaag op elk moment in volle harmonie met mezelf? Natuurlijk niet.”

Die zoektocht is een levensproject. Je kan op ieder moment wel een stap terugzetten of een pauze inlassen. Maar als je echt voor de waarheid wil gaan, dan neem je niet de vaak makkelijkere zijweg. Dan blijf je gewoon gaan, omdat het sterker is dan jezelf.

De zoektocht staken is geen optie, want dan voel je dat je niet oprecht in het leven staat. Daar word je niet alleen mentaal ongelukkig van, maar het zorgt ook voor fysieke kwaaltjes. Dat gevoel zet zich vast in je lijf.

En wat anders soepel stroomt, loopt dan vast.”

© Jan Opdekamp

Je mag geen schrik hebben om rond te dwalen en het aandurven om iets niets te weten. In dat dwalen kom je vroeg of laat ook je demonen tegen. En als je jezelf echt wil leren kennen, los van alle façades en maskers, dan bots je op muren. De vraag is telkens opnieuw hoe je erdoor kan geraken. Tijd met jezelf doorbrengen en soms je gevoel voor je denken zetten is daarbij heel belangrijk.

11

EXPO: FACE OFF – FACE YOURSELF

‘De kracht van de natuur is dat je ermee gaat versmelten, als je er lang genoeg in verblijft.’

Maar dat was niet haalbaar, omdat ik ginder alles zeer intuïtief heb ingespeeld. Ik had geen idee hoe ik dat ooit weer zou ontcijferen. En dus is het gebleven hoe het was. De plaat vat echt dat specifieke moment van toen ik daar was. Voor de live performance heb ik wél anderen betrokken en gingen we samen aan de slag in Destelheide.

REIS IN JEZELF Op haar eigen reis verbleef Patricia lange tijd in de ongerepte natuur van Scandinavië. Dat liet haar toe om in volle harmonie met zichzelf te leven en de essentie te vinden. Maar eens terug in België werd er opnieuw aan haar getrokken. Niet evident om in die omstandigheden te blijven connecteren met die essentie en de blik van de ander los te laten.

De noodzakelijkheid om deze plaat te maken was héél groot. Ik voelde aan mijn lichaam dat er iets naar buiten moest. In tegenstelling tot heel wat andere professionele muzikanten, kan ik niet zeggen dat muziek mijn grote doel was of is in het leven. Ik ben er wat ingerold en muziek heeft me de tools gegeven om iets uit te drukken. Maar als ik geen muziek had gespeeld, had ik misschien wel geschilderd. Dan had ik een doek genomen en er vanalles op gekladderd.

En dat zou gewoon een andere manier zijn om hetzelfde kwijt te raken.”

“Het voelt soms als een lang vervlogen tijd. Ik heb een soort verlangen om terug te gaan. Vroeger dacht ik vaak, ik vertrek gewoon en ga alleen ergens in een bos gaan wonen. Nu heb ik een vriend die ook nog eens twee kindjes heeft. Dus dat verlangen om weg te gaan is heel dubbel. Ik wil kunnen functioneren in een omgeving met veel ruis, waar veel mensen zijn en waar ik toch dicht bij mezelf kan blijven. Dat is het punt waar ik nu ben. Maar dat vraagt natuurlijk wel tijd, tijd alleen in mijn geval om mijn innerlijke stem te kunnen horen en dit ook te blijven horen ondanks de ruis.

Ook de natuur zelf is niet stil hé. Dat bruist en leeft.

En ook al ben je alleen, je voelt je verbonden met een groter geheel en dat is niet eenzaam. Dat is een heel transcendente ervaring. De kracht van de natuur is dat ze je zo ver krijgt dat je ermee gaat versmelten, als je er lang genoeg in verblijft. In de natuur moet je niks en dus is er een intense aanvaarding van wie je bent.”

NOODZAKELIJKE PLAAT Tijdens haar reis ontkiemde ook het idee voor Sohnarr.

Dat project groeide vervolgens verder tijdens een residentie in Destelheide. “De plaat zelf is volledig in Zweden en Noorwegen gemaakt en opgenomen, met foutjes in de tekst incluis. Wat ik daar heb gemaakt, moest ook daar blijven. Als we alles in België nog gingen aanpassen, zou het weer artificiëler worden en dat wou ik niet. Nochtans had ik het vooraf anders voor ogen. Ik dacht enkel daar de demo’s op te nemen en dan achteraf hier alles in de studio met een strijkkwartet af te werken.

12

COCON In de groene omgeving van Destelheide vonden Patricia en haar muzikanten de connectie met de natuur terug. “Toen ik hoorde over de mogelijkheid om te resideren in Destelheide, was ik meteen verkocht.

En voor mij klopt het ook om hierover een expo op te zetten. Het is niet voor niets dat het proces waarin we de bezoeker meenemen, eindigt met zicht naar buiten. Dat is een uitnodiging om je neer te zetten en los te laten.

EXPO: FACE OFF – FACE YOURSELF

Dat is natuurlijk veel makkelijker gezegd dan gedaan.

Daarom wou ik het heel ervaringsgericht doen, om te proberen de bezoekers uit hun hoofd te halen.

De ‘grote’ Sjel, de kunstinstallatie die ik samen met mijn partner voor Sohnarr bouwde, kon jammer genoeg niet in Destelheide staan. Maar we bouwden een mini-versie ervan zodat we de mensen toch kunnen uitnodigen om even in die cocon te vertoeven.

En daar krijgen we veel positieve feedback op.

Mensen die daarin stappen voelen echt iets anders.

En dat is natuurlijk de bedoeling.”

Masks - Joke Raes (BE, °1983)

WAAR GAAT DE EXPO OVER? Zijn we niet allemaal zoekende? Naar wie we mogen, willen en kunnen zijn? Naar onze plaats binnen de maatschappij, maar ook naar onze persoonlijke roeping?

Het vraagt moed om de blik van anderen links te laten liggen en naar binnen te duiken. Om het masker dat we dragen af te zetten en diep binnenin onszelf te kijken om zo onze eigen essentie te onthullen.

Om onze identiteit zoals deze is gedefinieerd door onze omgeving achterwege te laten en die verborgen plek te vinden. Het onzichtbare zichtbaar maken: voor onszelf en voor anderen.

EXPO: FACE OFF – FACE YOURSELF

DONKER NAAR LICHT De expo werd gecureerd door Patricia. En dat was voor haar de eerste keer. “Ik heb wel nog concepten uitgewerkt van idee naar fysieke vorm. Maar voor een expo was het de eerste keer. Daarvoor moest ik in Destelheide zelf zijn, ik moest echt in die ruimte staan om een beeld te krijgen van hoe ik alles wou vormgeven. Ik wou een reis creëren, een traject dat je doorloopt. Ik ben heel blij dat het gelukt is, want het was niet zo evident in de beschikbare ruimte.

Wat ik heel fijn vind is om zowel je intuïtie, je gevoel als je ratio te gebruiken. Je hebt concrete werken nodig, maar je toetst dat elke keer af aan een gevoel. Heel leuk allemaal, maar soms voelde ik me wel een beginner.

Ik organiseer niet elke week een expo, en ik heb ook niet zo veel contact met andere kunstenaars. Dus was het fijn om samen te werken met de medewerkers van Dharts, die me veel input konden geven.

Het kunstwerk van Joke Raes heeft me het meest geraakt, omdat het zo tactiel is wat ze maakt.

Je wil het vastpakken, het doet iets met je lijf en je wil het voelen. Ook de voorstelling van Ultima Vez grijpt me bij de keel. Als ik dat een paar jaar geleden had gezien, zou me dat heel erg geraakt hebben omdat ik toen heel erg in die donkerte zat. Het feit dat ik dat vandaag als heel donker heb ervaren is een teken dat ik er nu wel al wat uit ben. Dat het voor mij niet meer zo donker hoeft te zijn. Het is fijn om te weten dat als je door de donkerte gaat, het uiteindelijk ook lichter wordt.”

Close-up werk Liquid Body en Liquid Identity - Stéphanie Leblon (BE, °1970)

WENS VOOR DE TOEKOMST Haar residentie was voor Patricia de eerste keer dat ze in Destelheide kwam. En de vernissage van de expo viel samen met de viering van het 50-jarig bestaan.

Wat wenst ze Destelheide toe en zien we haar in de komende periode nog terug?

“Ik hoop uiteraard dat de werking kan blijven bestaan en er nog veel moois kan ontstaan. Veel mensen hebben hier al mooie dingen meegemaakt op persoonlijk vlak.

Het zou goed zijn om dat nog meer te delen. En ik besef steeds meer dat het proces minstens even belangrijk is als het resultaat. Maar vaak zien we enkel het resultaat.

Dat de andere gasten tijdens de open repetities mee kunnen genieten, is dus wel boeiend en leerrijk.

Die open deuren zijn heel belangrijk. Het idee van kom maar kijken hoe dat hier gaat. Want eigenlijk is het proces misschien wel het belangrijkste in Destelheide.

“Veel mensen hebben mooie projecten in gedachten, maar weten niet dat ze die hier kunnen realiseren.”

Close-up I Øde - Lieven Hendrickx (BE, °1989)

14

EXPO: FACE OFF – FACE YOURSELF

Op welke muziek kan jij écht jezelf zijn?

Voeg jouw nummers toe via de QR-code en werk mee aan onze diverse verzameling lijfliederen! Laten we elkaar inspireren en ontmoeten via muziek

Meer mensen zouden deze plek moeten leren kennen.

Dat ze de weg vinden, ook los van een opleiding waarvoor ze zich hebben ingeschreven. Zelf heb ik er gelukkig via mijn boekingsagent over gehoord. Anders was ik er misschien nooit geraakt. Veel mensen hebben mooie projecten in gedachten, maar weten niet dat ze die hier kunnen realiseren.”

EXPO FACE OFF - FACE YOURSELF Met werk van Michiel Hendryckx / De Veerman, Olivia Hernaïz, Ultima Vez, Hanane El Farissi, Joke Raes, Stéphanie Leblon, Sohnarr, Lieven Hendrickx, Jan Opdekamp, Kasper Baele en Anton Coene.

In samenwerking met Patricia Vanneste (Sohnarr).

Van 21 oktober 2021 tot 22 februari 2022 te zien in Destelheide.

15

PERFORMANCE OLIVIA HERNAÏZ

Performance Olivia Hernaïz – ‘Would you like to make my portrait?

‘Would you like to make my portrait?’ (‘Wil jij een portret van mij maken?’) Met deze vraag kwam kunstenares Olivia Hernaïz op dinsdagavond 12 oktober naar Destelheide. De vraag kwam terecht bij de toekomstige leerkrachten lager- en kleuteronderwijs van de Karel de Grote Hogeschool, die er na enige aarzeling met plezier op ingingen.

Verdeeld over vier groepen namen de 80 studenten elk ongeveer een halfuur plaats rond Hernaïz, die zelf meer dan tweeënhalf uur stokstijf bleef zitten. De jongeren begonnen vaak voorzichtig, maar eenmaal de eerste penseelstreek op papier stond, was er geen houden meer aan.

Er werd geëxperimenteerd met zowel potloden en wasco’s, als met verf en houtskool. De jongeren hielden zich geenszins in. De resultaten waren dan ook vaak verbluffend en verrassend, zowel voor de medewerkers, de leerkrachten als soms voor de jongeren zelf.

16

Kunstenares Olivia Hernaïz was zelf heel tevreden over het resultaat. Haar project, dat normaal in de straten van Brussel plaatsvindt, krijgt zo ook een nieuwe wending. Het idee erachter blijft echter gelijk, ze wil de rollen omdraaien en tonen dat in ieder van ons een kunstenaar schuilt.

De creatieve interpretaties van de jongeren maken nu deel uit van de installatie van Hernaïz in de expo ‘Face Off – Face yourself’. Ze worden vergezeld van quotes van de jongeren, die tijdens de performance werden opgevangen. Hiermee wil ze een inkijk geven in het creatieproces, alsook in dialoog gaan met de toeschouwer.

‘Hoe langer ik schilder, hoe groter mijn goesting wordt om verder te doen.’

‘Mijn ogen zijn precies visogen.’

‘Nu is het precies een Ninja Turtle geworden!’

‘Ik zit hier maar wat te smossen.’

‘Ik was begonnen met geel voor die trui, maar doordat ik er te veel blauw bij deed is nu precies alles groen!’

‘Dat is al goed, maar haar neus is iets krommer vind ik.’

De expo, die gaat rond het loslaten van de blik van de ander, wordt – dankzij de installatie van Hernaïz – dan ook een stuk rijker. Door zichzelf model te stellen voor 80 jonge, creatieve geesten toont ze ook hoe iedereen een ander beeld van je maakt, en je je bijgevolg dus ook niet moet laten leiden door de blik van de ander.

Een doordeweekse avond werd dus met enkele simpele ingrepen, met onder meer de vraag van Hernaïz, een aantal penselen en wat verf, omgetoverd tot iets speciaals. Tot een avond vol creatie en inspiratie. Tot het artistiek openbloeien van jongeren. Tot de basis voor kunst in de expo. Tot de aanzet tot reflectie van de manier waarop de ander naar je kijkt.

Met andere woorden, tot een typische avond ‘à la Destelheide’.

Beelden © Silvia Runsinol

17

BRUSSEL PROJECTEN

TACTILE TALK Het eerste weekend van oktober onderzocht kunstenares Katrien Oosterlinck samen met een tiental jongeren van Good Vibes Huis van Culturen en Sociale Samenhang van Sint-Jans-Molenbeek hoe we met elkaar kunnen communiceren zonder woorden.

Tactile Talk nodigde de jongeren uit om in een landschap van schuimrotsen te stappen, waarin ze gegidst worden in een spel. Plaats een rots, maak oogcontact, volg, neem de leiding, neem afstand en kijk naar het beeld dat ontstaat.

De ruimte tussen hen wordt bevraagd en zichtbaar gemaakt door interacties met elkaar en door de schuimrotsen.

Het project kwam tot stand in samenwerking met Lasso, het Brussels platform voor cultuurparticipatie.

El Majidi & Hachim Kharraz van Good Vibes zorgden voor een videoverslag van het Tactile Talk-weekend in Destelheide.

Geniet mee van hun impressies via onderstaande QR code.

Wil je meer weten over het werk van Katrien Oosterlinck? http://spatie.info/

18

19

ARTIEST IN HUIS

Een onderzoek rond beweging en stilstand De afgelopen maanden hadden we weer heel wat Artiesten in Huis te gast in Destelheide. Verder in dit magazine lees je hoe Lisa Da Boit en haar collega’s in november de laatste hand legden aan de voorstelling ‘A Knock at the Door’. Mira Verstraeten en Tchi-ann Liu verbleven dan weer in september als Artiest in Huis in Destelheide. Deze kunstenaars voeren samen een onderzoek rond beweging en stilstand. Aan het einde van hun residentieperiode zochten we hen even op voor een babbel.

‘Het was een intense periode, maar we hebben echt stappen vooruit kunnen zetten in ons artistieke project.’ – Mira Hoe hebben jullie de artistieke residentie in Destelheide ervaren?

Mira: ‘Het was echt een leuke periode. We hebben hier in totaal tien dagen verbleven, twee keer vijf dagen met een week ertussen. Het waren twee heel verschillende periodes, elk met hun eigen dynamiek. In de eerste week liep er weinig volk rond, maar in de tweede week was het hier echt druk. Het was een intense periode, maar we hebben echt stappen vooruit kunnen zetten in ons artistieke project. Daar zijn we erg blij mee, het was dus een zeer aangename ervaring.’

Mira: ‘Dat was even een spannend moment, omdat we elkaar niet kenden. Maar de reactie van Carlo, de docent, was al even kort als positief: “Ja, natuurlijk!”

Dat was zo lief.’

Tchi-ann: ‘We voelden ons vrij om te doen wat we wilden. En zij deden ook gewoon hun ding. Er hing echt een ontspannen sfeer van co-creatie. Er was veel respect voor elkaar en voor elkaars ruimte. Maar ook de mogelijkheid om die ruimte te betreden, zonder elkaar echt te storen. Toen we achteraf de video bekeken, vloeiden onze beide acties mooi samen. Het voelde als één. Daarom was dit écht wel een bijzonder moment tijdens ons verblijf.’

Wat waren de meest bijzondere momenten tijdens jullie residentie?

Tchi-ann: ‘De eerste week hebben we vooral geobserveerd, veel rondgekeken en het hele domein verkend. Zo hebben we ook het Amfitheater ontdekt.

Het was snel duidelijk dat we op die plek iets wilden maken. Op een bepaalde dag hing er een speciaal licht, dus besloten we om er snel naartoe te gaan met de camera om er een video op te nemen. Maar toen we er aankwamen, was de plek al bezet door een docent en zijn studenten die er muziekles hadden. Daar ging onze kans. Na onze eerste teleurstelling besloten we het er toch op te wagen om hen aan te spreken. We vroegen hen of ze het zagen zitten om het Amfitheater als een open ruimte te beschouwen. Een plek waar we samen konden zijn en werken.’

Mira: ‘We luisterden naar het ritme van hun muziek en bewogen spontaan met hen mee. Dat was een aangenaam gevoel. Zelfs de stem van de docent, die opdrachten gaf aan zijn studenten, werd deel van onze soundtrack. En wanneer zij een pauze namen, stopten wij ook met bewegen. Zo leek het alsof er slechts één situatie was. Heel organisch allemaal.’

21

‘We werken eigenlijk nog maar pas samen, maar toch hebben we het straffe plan opgevat om dat ook de volgende 21 jaar te doen.’ – Tchi-ann

Hoe verliep het contact met de andere gasten van Destelheide?

Mira: ‘Héél leuk! En ook het toonmoment was een fijne ervaring. Voor ons was het de eerste keer dat we zo’n uitwisselingsmoment hadden. We toonden aan de andere gasten een video-installatie met ons werk en daar kregen we heel wat feedback op. Ik ben nog altijd bezig met het verwerken ervan.’

Tchi-ann: ‘We namen maar één dag deel aan het programma van de andere deelnemers. Maar dat leverde ons wel heel wat verhalen en indrukken op.’

Mira: ‘En op het einde van de dag waren we allemaal samen aan het dansen. Dat was zo speciaal!’

Tchi-ann: ‘Ons artistieke werk is vooral non-verbaal.

Daarom was het interessant om die dag te starten met een workshop, waarin we nieuwe mensen leerden kennen, alleen door te bewegen. De rest van de dag werd er wel uitgebreid gepraat. Het was grappig vast te stellen dat het leek alsof we elkaar al lang kenden, gewoon door die non-verbale interactie bij de start.’

Hoe is jullie samenwerking eigenlijk begonnen?

Mira: ‘Ik werk zelf vooral rond beeldende kunst, terwijl Tchi-ann meer met bewegen bezig is.’

Tchi-ann: ‘Ik ben danser. De voorbije tien jaar verkende ik veel technieken, maar improvisatie blijft een van mijn favorieten. Bij improvisatie draait het allemaal om het hier en nu. Toen we voor de eerste keer samenzaten, kwamen we tot het besef dat de combinatie van onze beide kunstvormen iets te bieden had. We wilden wat we deden een stem geven en delen met anderen. En nu hebben we daarvoor ook de gedeelde taal gevonden.’

Mira: ‘De eerste vonk sprong over toen we samen aan het dansen waren op een feestje. Het leek wel een liefdesverhaal.’

Tchi-ann: ‘Onze start samen was zeer lichamelijk.

En dat willen we in ons creatieve proces behouden.

We starten de dag altijd vanuit spontane bewegingen, die we exploreren tot het goed zit en we ofwel een opname maken of er toch nog verder over praten.’

Mira: ‘Ja, we kunnen soms stevig doorbomen over wat we maken.’

22

Wat zijn jullie plannen voor de toekomst?

Tchi-ann: ‘We werken eigenlijk nog maar pas samen, maar toch hebben we het straffe plan opgevat om dat ook de volgende 21 jaar te doen. En dan willen we alles wat we in die periode hebben ontdekt, tijdens één speciale dag tonen. Dat lijkt ons een goed plan.’

Mira: ‘Dat artistieke project is dan het kader voor onze vriendschap. En een goede reden om die vriendschap te behouden. Natuurlijk weet je nooit wat er kan gebeuren, een fysieke of emotionele scheiding is altijd mogelijk. Maar ik heb niet het gevoel dat dat gaat gebeuren. Ons engagement is open, we zullen wel zien hoe het loopt. En dat maakt het ook zo speels.’

Tchi-ann: ‘Het voelt voor mij niet aan als een verplichting, maar als een natuurlijke verbintenis tussen ons. Dat is zo gegroeid toen we in de bar van Destelheide zaten. De grote open ramen, het zicht op de bomen en het speciale licht gaven voeding aan onze gesprekken en onze ideeën.’

Benieuwd naar het werk van Mira en Tchi-ann?

Scan de QR-code en bekijk de video ‘21 years’.

Voor hen een manier om de zomer af te sluiten en hun verbintenis om 21 jaar samen te werken kracht bij te zetten.

Mira: ‘Zo kregen we ook het idee om in seizoenen te werken. We lanceerden onze eerste video “Rite of Cuddle” op de eerste dag van de lente van 2021. En het lijkt ons logisch om telkens als het ene seizoen overgaat in het andere, met iets nieuws te komen.’

Tchi-ann: ‘Dat wil zeggen dat we voor de komende 21 jaar elk seizoen met iets nieuws op de proppen komen.’

‘We willen telkens als het ene seizoen overgaat in het andere, met iets nieuws komen.’ – Mira

Artiest in Huis vindt publiek Tijdens hun verblijf in Destelheide krijgen de Artiesten in Huis de kans om een try-out, toonmoment of open repetitie voor de aanwezige groepen te organiseren.

Deze try-outs zorgen keer op keer voor een positieve ervaring. De toeschouwers krijgen inzicht in een artistiek creatieproces, terwijl de artiesten de kans krijgen om feedback te verzamelen bij hun publiek.

Artiest in Huis, iets voor jou?

Ben jij (professioneel) bezig met theater, circus, dans of muziek? Ben je een individuele artiest? Een beeldend kunstenaar? Een schrijver? Een ontwerper?

Een fotograaf? Wil je graag je nieuwe voorstelling uitproberen voor een divers publiek? Heb je rust en stilte nodig om volop te kunnen werken aan je schrijfproject? Zoek je een professionele omkadering en infrastructuur om in de beste omstandigheden aan je creatie te werken? Dan is het Artiest-in-Huisprogramma zonder enige twijfel iets voor jou.

Beelden © Silvia Runsinol

ARTIEST IN HUIS

Verbeelding is de kracht om de wereld te transformeren Op een regenachtige novemberdag kreeg Destelheide hoogstaand bezoek. Meer dan 60 leerlingen van basisschool Sint-Victor in Dworp beklommen onze berg om de try-out bij te wonen van ‘A Knock at the Door’ door onze Artiesten in Huis. Voor deze voorstelling sloegen danscompagnie Giolisu, Teatro Pachuco en muzikant Lars Senders de handen in elkaar.

Het jonge publiek werd ondergedompeld in een absurdistische droomwereld, die ver weg bleef van elke logica en gesproken dialoog. Inspiratie haalden de makers uit de stomme film, het surrealisme en komische genres als slapstick.

We spraken erover met danser, choreograaf en pedagoog Lisa Da Boit van danscompagnie Giolisu.

24

Door de coronamaatregelen werd de residentie verschillende keren uitgesteld. De opluchting bij Lisa en haar collega’s was dan ook groot toen hun verblijf in Destelheide eindelijk mocht doorgaan.

‘We waren enorm blij. Onze residentie werd eerder drie keer afgelast. Uiteindelijk moesten we zelfs uitwijken naar een andere locatie in Brussel. In mei kon de voorstelling in première gaan. Dat was enerzijds leuk, maar anderzijds ook heel droevig. Er werden slechts 15 mensen mét mondmaskers toegelaten, en het waren dan ook nog eens allemaal professionals.

In december kunnen we gelukkig nog een paar keer spelen. Hopelijk blijft alles goed, zodat we deze keer wél publiek kunnen ontvangen. Al ziet het er helaas ook nu weer niet goed uit.’.

ARTIEST IN HUIS

GENIETEN VAN WAT KAN Artiesten hebben het tijdens de hele covid-pandemie niet onder de markt gehad. Niet kunnen creëren is voor Lisa misschien wel het lastigste.

‘In lockdown zitten en alleen zijn is één ding. Maar het feit dat je zo veel energie en enthousiasme in je werk steekt en je het nadien telkens in de vuilnisbak moet gooien, vind ik nog het ergste. De voorstelling moet elke keer opnieuw worden opgebouwd. En je weet niet eens of je uiteindelijk ook zal kunnen spelen, of er een tour komt en hoe het seizoen eruit zal zien. Onlangs konden we in Oregon spelen, maar het was niet evident om er te raken, gezien alle maatregelen. Het scheelde niet veel of ik mocht zelfs niet gaan. En dus probeer je te genieten van wat wel kan. En voor de rest is het afwachten hoe alles evolueert.’

HUMOR EN LICHTHEID Lisa is van oorsprong Italiaanse en komt uit de danswereld. Ze volgde opleidingen in Italië en Frankrijk en begon vrij snel eigen choreografieën te maken.

‘Ik verblijf ondertussen al bijna 25 jaar in Brussel en danste voor verschillende gezelschappen, zowel in zaalproducties als voor locatieprojecten. Ik werkte onder andere voor Ex Nihilo, een Frans gezelschap.

In 2001 heb ik danscompagnie Giolisu opgericht.

In samenwerking met Teatro Pachuco legde ik me toe op het dans- en bewegingstheater. Als artiest ben ik gefascineerd door maatschappelijke thema’s, zoals migratie en vrouwenrechten. Dat resulteerde in performances, die een donkere en rauwe sfeer hadden. Dat sloeg soms aan bij het publiek, maar op andere momenten voelde ik dat mensen snakken naar gewoon een leuke avond. In die zin brengt Teatro Pachuco lichtheid in mijn werk, met meer verbeelding en fantasie. Het is een wrede wereld sinds we niet meer dicht bij elkaar kunnen zijn. En dus zijn humor en lichtheid nodig. Deze hele situatie leidt tot vreemde wendingen. Ik was zo lang zelf een danser, maar recent werd ik een leerkracht.

Dat is een hele uitdaging, maar ik hou er wel van.

Nu kan ik artiesten helpen bij het uitstippelen en realiseren van hun pad als toekomstige professionals.’

‘Dat was inderdaad de aanleiding. Maar de allereerste vraag die we ons stelden, was: wat is de zin van het leven? Tegen de achtergrond van oorlog, klimaatcrisis en COVID-19 begonnen we ons een nieuwe wereld voor te stellen. In deze productie brengen we dans, theater en livemuziek samen, met verwijzingen naar de Arabische cultuur, stomme film en het surrealisme van Magritte. Het resultaat is een nieuw soort voorstelling voor kinderen. We proberen hen niet te onderwijzen en niks te leren. We vragen hen enkel om te zien wat ze zien. Dat is soms grappig en soms donker. Het is een uitnodiging aan het publiek om te blijven dromen, om grenzen te doorbreken en niet altijd volgens het boekje te leven. Want verbeelding is onze kracht om de wereld te transformeren.’

IEDEREEN WELKOM Tijdens hun verblijf in Destelheide legden de artiesten de laatste puzzelstukjes van de voorstelling.

‘Het is altijd goed om de confrontatie met het publiek aan te gaan. En met verschillende groepen van kinderen, jongeren en volwassenen. Omdat deze voorstelling geen tekst bevat, zijn we benieuwd naar wat mensen zien. En dus vragen we hen na de voorstelling graag uit. Er zijn geen goede of foute antwoorden. Een zevenjarige, een veertienjarige en een volwassene zien totaal verschillende dingen. En dat is prima. Je bent wie je bent en dat bepaalt ook wat je ziet. En dus is iedereen welkom bij onze voorstelling.’

Met hun voorstelling willen ze ook graag de taalgrenzen doorbreken. ‘We hebben een auditie gedaan voor de Franstalige gemeenschap en mogen nu daar gaan spelen. Maar ook veel programmatoren in Vlaanderen hebben ons al gecontacteerd. En ook op straatfestivals kunnen en willen we graag spelen. We kregen zelfs de suggestie om in het Magritte Museum op te treden.

Dat lijkt ons wel een leuk idee.’

BLIJVEN DROMEN De voorstelling ‘A Knock at the Door’ ontstond tijdens de lockdown. De makers hadden plots veel tijd voor onderzoek en een doorgedreven artistieke creatie.

Inspiratie vonden ze volgens Lisa in de Griekse mythe van Sysiphus.

© Olaya Alonso Lopez

25

Enthousiaste reacties van het publiek tijdens de try-out We vroegen na de try-out in Destelheide aan de leerlingen en leerkrachten van SintVictor of deze voorstelling de moeite waard was om weer, wind en hoogtemeters te trotseren. Zij vonden alvast van wel!

‘Er was altijd wel een eyecatcher op het podium die je aandacht trok. De scène, waarin de giraf met vrouwenlichaam op het podium verscheen, vonden de leerlingen het grappigst. We werden meteen meegesleurd in de droomwereld van de personages!’

Leerkracht ‘Het was een bijzondere voorstelling. Er gebeurde altijd wel iets op het toneel. Ik vond het zeer leuk dat er niet gesproken werd in het stuk. De acteurs zijn goed op elkaar ingespeeld en ik vind het ongelofelijk hoe soepel de bewegingen en scènes in elkaar overgingen. Er gebeurden veel onverwachte dingen.’

Leerkracht

‘Zelfs zonder tekst begreep ik het verhaal.’

Lene (10 jaar)

‘Een supermooie en grappige voorstelling, die soms ook wat emotioneel was.

Bijvoorbeeld toen de giraf stierf.’

Fenna en Ella-Louise (11 jaar) ‘In één woord: origineel!’

Julien (11 jaar)

Benieuwd naar de speeldata van ‘A Knock at the Door’?

Kijk op giolisu.com 26

Deze artiesten kwamen het voorbije jaar over de vloer in Destelheide In de maand mei mochten we terug onze deuren opengooien voor artiesten. Snuif de sfeer op van try-outs, open repetities en events die we samen verwezenlijkten in 2021.

The Girl Who Cried Wolf

MEI

Sergio Bello Fank

JUNI

Ian Clement

Astrid De Haes – Untitled I Yousra Dahry

I Solisti Makerspace – Vergeten Steden

JULI

Tenorin

Heath

Float Fall

AUGUSTUS

fABULEUS – Off the Record | FollowFollow | Wat was en wat nu Playfield – I Remember Styliani Lamprinou – The Dance of The Stones

Briana Ashley Stuart

SEPTEMBER

Collectiv Omelett – Badkruipers

OKTOBER

DE FACT

NOVEMBER

Marmehan - Symfonisk Gang 41 Locatie 04

Mira Verstraeten & Tchi-Ann Liu – Rite of Cuddle

Yousra Dahry

Giolisu, Teatro Pachuco & Lars Senders – A Knock at the Door

Klimaatdichters

Black Sun & the Flowers Of Evil

DECEMBER

Woord

Theater & Opera

Muziek

Dans & Performance

Opera Present

Aan alle artiesten: bedankt om Destelheide te laten bruisen en spetteren.

We hopen jullie in 2022 even talrijk te mogen ontvangen!

Beelden © Silvia Runsiñol Romero, Olaya Alonso Lopez, Alexandre Isnard

27

CULTUUR EDUCATIE

PARTICIPATIEVE PRAKTIJKEN OP HET KRUISPUNT VAN KUNST EN JEUGDWERK ‘Hoe is participatie ingebed in mijn praktijk met jongeren?

Welke methoden en benaderingen gebruik ik?

Wat is mijn visie op leiderschap en faciliteren?

Hoe is dit vergelijkbaar met of verschillend van praktijken in andere landen of andere disciplines?

Wat kan ik leren van deze anderen?’

Deze vragen vormden het startpunt van het Erasmus+ project Participatory Practice: Bridging Youth Work and the Arts, dat twintig jeugdwerkers, artiesten en jongeren samenbracht voor vier activiteiten: twee trainingsevenementen en twee seminaries. Na een noodgedwongen start online konden de deelnemers uit België, Frankrijk, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk elkaar eindelijk treffen in Destelheide om participatieve methodieken uit te wisselen, inspiratie op te doen en hun vaardigheden als facilitator verder te ontwikkelen.

28

CULTUUREDUCATIE

Elvira Crois, coördinator van het project en verbonden als onderzoeker aan de VUB en de UA, vertelt: ‘We benaderen participatieve praktijken als een microkosmos en een activistisch oefenterrein.

Elke partner faciliteert groepen in de dagelijkse praktijk: met jongeren in een jeugdcentrum, met kinderen in kunsteducatieve workshops of door jongeren met verschillende achtergronden samen te brengen voor een sociaal-artistiek project. Ieder gebruikt verschillende artistieke vormen en methodieken, zoals bewegingswerk, gesprekstechnieken, beeldende kunst of storytelling.

Ondanks deze grote verscheidenheid zien wij duidelijk een gemene deler, namelijk de vaardigheid om te werken met groepsdynamieken. Veel mensen in het veld zijn bekend met “holding space” of “holding the situation” als een belangrijke vaardigheid wanneer je met mensen werkt. Als facilitator creëer en houd je de ruimte, je zorgt ervoor dat de fysieke en materiële condities er zijn om met elkaar in interactie te treden, maar even zo goed (of misschien zelfs nog meer) zorg je voor de emotionele en mentale ruimte. In onze uitwisseling besteden we hier aandacht aan, evenals aan een vaardigheid die we “holding a conversation with the situation” noemen. Je zorgt niet enkel voor de condities, maar stapt als facilitator ook mee in de ruimte die je aanbiedt en je gaat het gesprek aan met de vele verschillende elementen van die situatie: de ruimte, eventuele materialen, maar bovenal de mensen in al hun verscheidenheid. Het is een tactische vaardigheid, waarin je aandachtig bent voor wat er op dat eigenste moment gebeurt en waarbij je probeert zo gepast mogelijk een antwoord te bieden op wat de situatie nodig heeft.

Voor het project nodigden we vijf kwartetten uit, die bestaan uit twee professionele jeugdwerkers en/of kunstenaars en twee jongeren, die betrokken zijn in hun praktijk en nu op het kantelpunt staan om zelf facilitator te worden. We gaan met hen praktijkgericht aan de slag, wat betekent dat het dagprogramma bestaat uit participatieve oefeningen die geleid worden door de partners. Het is dus een beetje een “community of practice”, waarbij er niet één workshopleider instaat voor het leerproces, maar iedereen medeverantwoordelijk is. Marieke Breyne en ik coördineren het project. We cureren de leerprocessen, waarbij we met zorg een traject uitstippelen op basis van wat de partners ons aanreiken. Op die manier – net zoals de partners hun vaardigheden aanspreken om groepsdynamieken te

begeleiden – is dit ook voor ons een oefening in ruimte houden en een gesprek voeren met de situatie.’

Na drie dagen van praktijk delen, gesprekken voeren en het lokale platteland verkennen kwamen er bij de kerngroep nog 40 extra jeugdwerkers, artiesten en jongeren uit de vier landen voor de afsluitende activiteit van het project: een seminarie tot de nok gevuld met belangwekkende praktijken en ruimte voor reflecties rond werken met jongeren. De deelnemers getuigden dat het heerlijk was om te leren, contact te maken en te spelen met anderen na een lange periode van interacties op afstand en relatief afgesneden te zijn van andere Europese kunstenaars en jeugdwerkers.

Het bleek de perfecte gelegenheid om herinnerd te worden aan het potentieel van de participatieve kunsten, niet alleen vanwege hun transformatieve impact op het leven van jonge mensen, maar ook op dat van facilitators van alle leeftijden en achtergronden.

Elvira Crois: ‘Het klinkt nogal groots, maar zowel wij, de coördinatoren, als veel van de deelnemers ervaarden deze week als een bijzonder magisch moment.

Het voelde als een rustpunt in een zeer woelig jaar en hoewel we erg moe waren (we waren bijna vergeten dat sociale interactie best veel energie vergt!), was het tegelijkertijd ontzettend leven-gevend. We ondervonden opnieuw dat participatie een inherent deel uitmaakt van leven. Soms verliezen we dat gevoel, maar in het werk van onze partners worden we haast extra gewaar hoe we inherent verbonden zijn. Op microschaal zien we hoe we worden gevormd en geaffecteerd door alles rondom ons en hoe wij, op onze beurt, bijdragen aan de culturen, gesprekken en werelden waar we deel van uitmaken. Marieke en ik zijn ontzettend dankbaar dat we de week in schoonheid hebben kunnen begeleiden en kijken hoopvol uit naar een vervolg. En spring in de tussentijd eens binnen bij onze partners!’

Een project, gecureerd door Elvira Crois & Marieke Breyne (Apaya Network) in samenwerking met Destelheide, De Veerman, Spatie vzw, Leon, Coney, The Advocacy Academy, Keur Eskemm, La Golondrina, UMMK en Art of Listening - CB 2.0.

29

‘This week has been a great first step to integrating other country’s experience and knowledge in my own way of working.’

Annemie Geerts ‘What I preferred the most this week was the sharing: discovering and meeting new people, especially during the two first days since I finally got to meet the co-group. It feels like I have found much more in a few days than in a whole year by Zoom. Everyone here is working to be better, which makes this week quite good and intense.’

Liam Walker ‘It is a space where we can all think a bit different and add to the group instead of everyone going in the same direction. During this week we all can explore every different direction and build up together a lot of dynamics, in which everyone can talk to everyone freely, and I think that is really cool.’

Jao Lejeune

30

CULTUUREDUCATIE

In het kader van het Erasmus+ project organiseerden we op 15 september 2021 ook een sessie voor de Roadtrip Cultuureducatie van Publiq.

Daarin reflecteerden professor Sruti Bala en participatief kunstenaar Sarah John aan de hand van een keynote over de rol van de facilitator binnen een participatieve voorstelling. Tijdens de lezingen zoomen Bala en John in op hun eigen praktijk en op wereldwijd onderzoek over het thema, waarna ze ook met elkaar in gesprek gingen.

Na de dialoog volgden twee parallelle workshops van Keur Eskemm (FR) en The Young Coneys (UK), waarin deelnemers interactief met hun praktijk konden kennismaken. Beide workshops gaven inzicht in de methodieken, die in hun werk aan bod komen. De workshop van Keur Eskemm bouwde voort op het project LAP, Laboratoire Artistique Populaire, waarin jongvolwassenen een artistiek traject en culturele activiteiten met pedagogische, coöperatieve en experimentele dimensies volgen. The Young Coneys is een project van het Londense collectief Coney, dat interactief theater, games en avontuur creëert. Toby Peach, die de artistieke leiding heeft over de groep, liet ons kennismaken met de methodieken van The Young Coneys.

Marieke Breyne over de samenwerking: ‘We thought that maybe we could apply together to be a host in the Publiq’s road trip, since, of course, Destelheide has great facilities to do that, and we both had this question about participatory practice going on. So we thought, let’s apply together, and Publiq said yes.’

Beelden © Silvia Runsinol

31

INTERNATIONAAL

© Piet Vranckx

Goodbye Olaya & Silvia en Welcome back João!

Na 10 maanden in Destelheide en Hanenbos kwam er een einde aan het ESC-verhaal van onze Spaanse vrijwilligers Olaya Alonso Lopez en Silvia Runsiñol.

Olaya en Silvia ontwierpen onder meer talloze posters en postkaartjes, zorgden voor het foto- en videomateriaal bij diverse activiteiten en evenementen (ook te zien in dit magazine) en hielpen ons om de activiteiten en projecten in goede banen te leiden.

Olaya en Silvia nemen jullie graag nog een laatste keer mee door hun ervaringen in Destelheide en Hanenbos.

Dank je wel voor de fijne samenwerking, jullie creativiteit en inspiratie. Kortom, dank je wel om Destelheide en Hanenbos te laten bruisen! Muchas gracias! We zullen jullie missen!

Gelukkig hoeven we niet alleen afscheid te nemen, maar mogen we ook een vertrouwd gezicht opnieuw verwelkomen. Voormalig ESC’er João Rodrigues kon maar niet genoeg krijgen van zijn avontuur in Destelheide en komt ons de komende drie maanden graag terug vergezellen. Welkom terug João!

Hello, it’s Silvia!

As you are reading this, I will proba bly not be in Destelheide/ Hanenbos anymore. My ESC came to an end, so maybe I should tell you a few things about my exper ience. First of all, it was really nice to be given the chance to go abroa d and, then, the opportunity to volunteering in a place where you can meet artists and help them out. I think that talking to new people and finding out what they do, can inspire you to do something too! On the other hand, I have been able to try out some new things and get better at others too, from animation courses to photography. I have learned that sometimes you just have to do things without too much thinking, and that failing is part of the process of getting better.

Furthermore, I am also grateful for everyone in the organization and especially for my mentor, they all help me whenever I asked for something, so thank you from the bottom of my heart for everything. All in all, I just want to say that – even if COVID is still there – if you are thinking of taking a step and join Destelheide/Hanenbos, it’s going to be a good decision.

I wish everyone a marvelous winter and will see you in the future for sure!

Love, Silvia

e last time!

Hey there, on

s, this ide-Hanenbo eer in Destelhe nt lu vo C for me now, ES re the days left he 15 I am Olaya, ly on e ar e ed 2021. Ther out that. almost finish tle bit sad ab lit a g in be lp he t n’ ca I d an ad, and been a long ro March, it has in p or Dw at, in the th in r d . I remembe Since I arrive uch since then m so d t to meet ge ul an ic y, it was diff things have ch , ed to be empt us e id he lo el t st bi nely. But ed… It was a beginning, De os cl so al s as track, it ha restaurant w to be back on anybody, the untry started co e th l al n he had! since June, w ces I have ever e best experien th of e on en be t wonderful e luck to mee I have had th s th on m the cozy e es local!), live in During all th w places (as a ne y an e a graphic m m er ufriers. I beca people, discov ga d an s ur at I love a lot of fritu s, language th Villa, and try etje Nederland be n ee with nt m ar le le t is your prob designer and eriously, wha S … de with a te si ha by es uld work side (and sometim co I t, as le a t , last but no me to grow as prefixes?). And e and allowed m d te us tr at g team, th very welcomin r. ke cultural wor r ide’s voluntee ed in Destelhe pt ce ac en of be e I had just in the middl One year ago, g here, alone, in m co e of id for the promis I was afra n behind just program, and ow et m ho y is m th and leaving because I had a pandemic, ut I dared to experience’. B e im et lif a of a ‘once in t be happier!

And I could no good feeling… g this and for sharin the opportunity r fo l one thing al st u Ju ! yo re So, thank been a pleasu s ha It e. m ney with amazing jour

ee

© Alex Vanh

left to say:

rt!

Tot binnenko

verhaal in ar mijn a w dat ts a la terug, om over de p Ik kwam e. vertellen d t ei oe k lh m oo r ik Deste is het Wannee tagiaire as hier, in wij nu als s … dat w en on eg rd b dan dat, ee r ië el Belg l heb g ven. Mee ee le v e er een el g n is li io jwil telheide profess ik als vri oor mijn en en Des v ev g g n n ri a a erv plezier k een rijke iets wat creëren. erpen te ijd naar lt a en k ijn ontw zoe m om ts sche plaa die ons fantasti mensen ls reatieve c n a v n werk a e ti voor mij jk l inspira ri ee g v aan, n a ed ik eg jecten g s heel bel Hier kre sante pro n, het wa s te re h mijn te oc t in a ez b e ik d k heel centrum ent voeld . Ik heb oo om er p m er eel t h a tw d on pad. Op omdat ik grafisch anenbos r terug, H ie st. h et h om ik , ek ld ben mijn to bijvoorbee as. Dus zijn voor pre edaan w jk g em ri s t g ie ta n n filho vol , die bela ervaring eb om h b .’ en ‘O g ijd thuis pressie: innerin komt alt wij een ex goede her n en oo b z e eb d e h ‘De goe je goed tugees ts waar s is dat: In het Por r de plaa ederland a a N n et t dat ik h om In . Ik voel terugk à casa’. t gedaan t je altijd eb a h d ee ik t en g rm en a oede din nen, wa Het betek waar je g nds oefe t, la eb er h ed es N ijn connecti ik kan m geven en iets kan . al begon Groetjes, João 33

HANENBOS

MYSTERIEUZE BOSSEN Lang geleden stond er in het midden van het Hanenbos een prachtige, grote boom, ‘De Hanenboom’. Eeuwenlang zorgde de Hanenboom voor licht, lucht en leven… In ruil daarvoor werd hij beschermd door de Boomwachter.

Tot op een dag het ondenkbare gebeurde en de boom een voor een zijn bladeren verloor...

Op zaterdagavond 6 november 2021 ontrafelden 200 deelnemers, samen met de bewakers, het mysterie achter het Hanenbos. Tijdens een feeërieke avondwandeling werd in groepjes van maximaal 30 personen het magisch verlichte bos van Hanenbos en een stukje van Domein Huizingen ontdekt, onder de vakkundige begeleiding van Chiro Ringo uit Huizingen en de Chiromeisjes Kroesjpers uit Dworp.

In de bar, die voor de gelegenheid werd uitgebaat door de ouderraad van Sint-Victor Dworp, kon men nog wat napraten onder het genot van een kop pompoensoep.

Jeugdtoneel Weredi uit Lot schreef het scenario en verzorgde de verschillende acts, verspreid in het bos. Dankzij de steun van Toerisme Vlaams-Brabant en Toerisme Beersel werd het een betoverende avond.

© Olaya Alonso Lopez

34

TELEX

Vanaf 2022 gaan wij inzake beeldend kunstaanbod en vanuit een gelijkaardige visie ook nauwer samenwerken met Cultuurcentrum ‘t Vondel.

DESTELHEIDE - HANENBOS WENST JULLIE EEN CREATIEF, PRIKKELEND EN AVONTUURLIJK NIEUW JAAR TOE VOL WARME EN INSPIRERENDE ONTMOETINGEN!

35

Algemene Dienst voor Jeugdtoerisme vzw beheert de Hoge Rielen, Destelheide en Hanenbos in opdracht van de Vlaamse Overheid.