V
E I J R RUIMTE
juni 2018
COLOFON Vrije Ruimte is de opvolger van Ruimte/Mens en Tijd ISSN 2589-5257 52e jaargang, nummer 3 Abonnement € 20,- per kalenderjaar Voor leden/begunstigers gratis Redactie- en abonnementsadres Vrijzinnigen Nederland Spoorstraat 1, 3811 MN Amersfoort tel. 033-4689000 e-mail bureau@vrijzinnigen.nl Rekeningen NL28 INGB 0000 0099 92 of NL04 FVLB 0699 4619 01 t.n.v. Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB, Amersfoort Website www.vrijzinnigen.nl Twitter Vrijzinnigen_nl Facebook Vrijzinnigen Nederland Vormgeving en DTP Henk op den Dries, Zutphen Druk Van Gorcum, Assen De Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden produceert voor mensen met een leesbeperking een gesproken vorm, beschikbaar op Daisy cd-rom en Webbox voor € 15,- per jaar. Informatie: www.cbb.nl.
INHOUD pag. 3 4 5 6 8 9 10 11 12 13 14 16 2
uit de afdelingen Hilversum en Eibergen Voorganger Marianne van den Broek Vrijzinnig gedachtegoed ICUU-conferentie Nepal 2018 Van de bestuurstafel Ontmoeting en inspiratie Vrijzinnige identiteit Innovatieprojecten Café idee / vijfde tranche Nieuws uit de Spoorstraat Vrijzinnige geschiedenis Drie vragen aan Richard van der Keur Boeken en Filmtips
INTRODUCTIE Beste lezers en leden, Alweer het vijfde nummer van Vrije Ruimte. Daarnaast ontving u ook ons Magazine Omzien (eind april). Wij hebben vergeten te vermelden in het magazine dat de foto’s bij het artikel over Veenendaal gemaakt zijn tijdens het Eetcafé van Ontmoeting in Bennekom. Wij hopen dat u het met plezier heeft gelezen. Vrije Ruimte is vooral bedoeld het uitwisselen van informatie van de afdelingen en in het eenmalige Magazine is er meer ruimte voor het inhoudelijk uitdiepen van een onderwerp. U moet Vrije Ruimte en Omzien dan ook in combinatie met elkaar zien. Mocht u nog exemplaren van Omzien willen ontvangen dan is een telefoontje naar het landelijk bureau voldoende. (Meestal zijn er ook extra exemplaren van Vrije Ruimte.) Beide zijn beschikbaar om uit te delen aan belangstellenden en bezoekers bij activiteiten van afdelingen. In dit nummer vindt u een kort verslag van de Algemene Vergadering van 21 april 2018 en op de website kunt u ook een kort filmpje zien. En u vindt de brief van de voorzitter zoals die is verzonden naar alle afdelingen naar aanleiding van de AV. Verder gaat het over de nieuwe tranche voor innovatieprojecten en een kennismaking met de nieuwe geestelijk verzorger met consent Marianne van den Broek en nog veel meer. Wij wensen u veel leesplezier, hebt u vragen, bel of mail ons. Het landelijke bureau is gesloten tussen 27 juli en 19 augustus. Wies Houweling en Elsbeth Goettsch VRIJE RUIMTE
UIT DE AFDELINGEN Hilversum 'Wij de kerk' is natuurlijk geen uitspraak die veel van de afdelingen zullen gebruiken. Toch heeft de afdeling Hilversum haar groot op de website staan. Wijdekerk is een initiatief van een groep christenen, zelf LHBT'ers (lesbisch, homo, bi of transgender) of nauw betrokken bij LHBT'ers. Zij willen laten zien hoe LHBT'ers en andere betrokkenen hun gemeente ervaren en roepen mensen daarom op hun persoonlijke ervaringen te delen. Daarnaast roepen zij kerken op om inzage te geven in de mate waarin LHBT'ers als volwaardig gemeentelid worden geaccepteerd. Met deze gegevens zetten zij kerken op de kaart. De oproep luidt dan ook 'Laat zien wat er leeft in de kerk, want samen zijn wijdekerk!'. Mensen kunnen op de website van www.wijdekerk.nl hun verhaal doen, maar ook zien wat andere mensen hebben ervaren in hun kerk. Natuurlijk noemen wij onszelf geen kerken, maar het is stoer dat de afdeling Hilversum zich bij dit initiatief aansluit. Ook onze afdelingen zijn divers en de verhalen van LHBT'ers in onze afdelingen kennen we nauwelijks. Ik krijg vaak JUNI 2018
de vraag of wij net zoals de Remonstranten al vroeg het huwelijk voor LHBT'ers hebben opengesteld. Dat is een wat ingewikkelde vraag. Natuurlijk is zodra er vraag was naardit ritueel dat in de afdelingen zijn uitgevoerd. Sommige afdelingen zullen ook hun bedenkingen hebben gehad. Waarom wij niet meedoen in deze hele discussie is, omdat onze vereniging geen sacramenten kent. Het hele gesprek in de PKN gaat over het sacrament van het huwelijk. Al sinds de oprichting in 1870 kennen wij geen sacramenten, maar wij houden wel van rituelen, zoals doop en huwelijk. Het blijft wel belangrijk dit initiatief te ondersteunen omdat er altijd de mogelijkheid bestaat dat mensen in de knel komen ook in onze afdelingen. Mooi initiatief van deze afdeling! 3
UIT DE AFDELINGEN Eibergen De afdeling Eibergen zag het licht op 1 november 1889.
De leden troffen elkaar eerst in de Bewaarschool en later in Hotel de Kroon. De vieringen werden door gastpredikanten verzorgd. Vanwege het slechte openbare vervoer op de zondag waren de vieringen op een doordeweekse avond. De predikanten overnachtten dan bij een van de bestuursleden. Op 17 december 1905 werd het eigen gebouw geopend aan de Kerkstraat. Echter zonder keuken- en toiletvoorziening. Dat gebeurde pas in 1924. De kosten voor het bouwen van de kerk waren 3.970 guldens. De twee kosters gingen elke keer voor een dienst de leden persoonlijk 'aanzeggen' wie er kwam preken en op welk tijdstip. Voor de kinderen was er vanaf 1907 een Zondagsschool in 'vrijzinnige geest'. Voor de catechisatie werd een 'vrijzinnige' dominee ingehuurd. In de twintiger jaren kwam er voor de jeugd een VCJC afdeling bij. Een eigen voorganger kwam pas in 1934, de heer H. Mengerink. Mevrouw Mengerink is de initiatiefnemer van de vrouwenvereniging ODITH (Ons Doel Is Te Helpen). 4
De afdeling Eibergen viert in 2019 haar 130-jarige bestaan. Er wordt een mooi feest georganiseerd. Het bestuur heeft echter met heel veel verdriet samen met de leden de beslissing moeten nemen de afdeling met dit jubileum op te heffen. Men heeft het goed met elkaar, maar er zijn geen nieuwe bestuursleden te vinden. De huidige bestuursleden hebben het lang gedaan en kunnen het niet meer volhouden. De gemiddelde leeftijd van de 4 leden van het bestuur is boven de 80. We wensen de afdeling en het bestuur heel veel sterkte en wijsheid in deze droeve tijden. VRIJE RUIMTE
VOORGANGER Deze keer een introductie van een nieuw lid van het Convent van Voorgangers,
Marianne van den Broek. christendom (tussen PKN en onuitgesproken vrijzinnigheid) was al aanwezig in mijn jeugd en vanaf mijn studeren werd naast de natuur en literatuur/poëzie ook het ecocentrisch humanisme een inspiratiebron – wat leidde tot een doctoraalscriptie over de zinbevorderende werking van de natuur. Sinds ik kinderen heb is de antroposofie met alle jaarfeesten daar als inspiratiebron bij gekomen.
Tijdens een workshop Meervoudige levensbeschouwelijke betrokkenheid die ik het afgelopen jaar een paar keer verzorgde, vraag ik de deelnemers zichzelf te plaatsen in een cirkel, die bewust is opgedeeld in segmenten als 'humanisme', 'atheïsme', 'katholicisme' en andere levensbeschouwelijke hokjes. Voor sommige mensen een makkelijke opgave, maar voor steeds meer mensen een dilemma of zelfs een onmogelijkheid. Dat is dan ook de boodschap van de workshop. Ook ik voel mij meervoudig levensbeschouwelijk verbonden. Ik put uit verschillende bronnen. Het JUNI 2018
Sinds 2013 werk ik als geestelijk verzorger in de ouderenzorg. In mijn werk begeleid ik ouderen en mantelzorgers bij het zoeken naar hun eigen zingevingsvragen en –antwoorden. Ook ga ik voor in sfeervieringen en kerkdiensten. Toen ik daarmee begon merkte ik dat ik handvatten miste om een viering zo in te vullen dat ik tegemoet kwam aan de wens van bewoners voor een traditionele kerkdienst, zonder mijn eigen religieus humanistische achtergrond te verloochenen. In de zesjarige studie Humanistiek die ik heb afgerond, was toentertijd weinig ruimte voor rituelen. Collega Estella Schinkel wees mij op het OVP. Vanaf 2015 heb ik daar verschillende vakken gevolgd en in 2017 heb ik het seminarie afgerond. Naast mijn vaste baan ga ik af en toe voor in Den Haag, Delft en Schiedam. Ik hoop de komende jaren het gast-voorgangerschap voort te kunnen zetten en misschien ook wat uit te bouwen. Wellicht tot ziens bij één van de afdelingen! Marianne van den Broek Geestelijk verzorger en gastvoorganger 5
VRIJZINNIG GEDACHTEGOED ICUU-conferentie Nepal 2018
Afgelopen februari ben ik op het zogenaamde 'Dak van de Wereld' geweest, voor de tweejaarlijkse conferentie van de International Council of Unitarians and Universalists, waar Vrijzinnigen Nederland ook lid van is. In 2016 werd de conferentie op Mennorode in Nederland gehouden en ditmaal vond zij plaats in Nepal.
Ruim 100 vrijzinnigen van over de hele wereld kwamen een week lang samen in Kathmandu, om stil te staan rond het thema 'the Heart of Unitarianism/Universalism'. Aan de hand van onder andere lezingen, gesprekskringen en vieringen hebben we dit thema uitgediept. Centraal stonden de vragen: wat is het hart van ons mondiale en veelkleurige vrijzinnige geloof? En hoe kunnen we dat beter onder woorden brengen en communiceren? Deze twee vragen zijn ook voor onze eigen Nederlandse context erg relevant. Want hoe breng je nou helder onder woorden wat vrijzinnig is? Op de conferentie ontdekte ik dat 6
er niet alleen in Nederland, maar in bijna ieder land flink geworsteld wordt met deze vraag. Misschien wel té veel, bedacht ik me toen ik weer thuis was. Want één van de dingen die me het meeste is bijgebleven van de conferentie, is hoe makkelijk ik mij herkende in de verhalen van anderen. Heel snel zat ik op één – blijkbaar vrijzinnige – golflijn, of je nou contact had met iemand uit Duitsland of de Filipijnen. Meer nog dan in specifieke gedachten of ideeën, zat die herkenning volgens mij in een gedeelde houding. Een bepaalde open en tolerante mentaliteit, vol geestigheid en zelfspot, maar tegelijk ook hart voor de zaak. En wat is die VRIJE RUIMTE
VRIJZINNIG GEDACHTEGOED 'zaak' dan? Dat kwam misschien het beste tot uiting in de ochtendvieringen, die telkens door vrijzinnigen uit een ander werelddeel werden geleid. Daarin ging het om liefde voor de aarde en haar bewoners, om verwondering, om samen iets te beleven van datgene wat boven onszelf uitstijgt. Het blijft toch moeilijk in woorden te vatten. Ik kan het eigenlijk alleen met een cliché zeggen: je moet het zelf meemaken. Uiteindelijk heb ik het meest genoten van het Young Adults Program. Op de momenten dat de “ouderen” vrije tijd had, hadden wij als jongvolwassenen (18-35 jaar) onze eigen samenkomsten, waarin ontmoeting en gezelligheid voorop stond. We waren op de conferentie met maar liefst 20 jongeren, afkomstig uit de VS, Engeland, Transsylvanië, Tsjechië, Rwanda, Burundi, India en Indonesië. Een bont gezelschap dus! Samen hebben we op
de conferentie een ochtendviering verzorgd en een gesprekspanel, waar ikzelf namens Nederland aan deelnam, om te praten over de plaats van jongeren binnen de vrijzinnige gemeenschappen. Op veel plaatsen zijn er maar weinig vrijzinnige jongeren, maar juist daardoor is het extra van belang om elkaar op te zoeken, te steunen en te inspireren. In slechts een week tijd zijn we een hechte groep geworden en we blijven contact houden met elkaar. In een tijd waarin de vrijzinnigheid in Nederland krimpt en vergrijst, is er een risico dat we in onszelf gekeerd raken en een calimero-complex krijgen. Het contact met de ICUU houdt onze blik open en verbreedt de horizon. We zijn onderdeel van een levendige, wereldwijde vrijzinnige geloofsgemeenschap en dat geeft me veel vertrouwen in de toekomst!
Klaas Douwes JUNI 2018
7
VAN DE BESTUURSTAFEL Na de Algemene Vergadering van 21 april stuurden wij onderstaande brief aan de secretarissen en voorgangers. Het leek ons goed om u als leden en belangstellenden op de hoogte te houden. Geachte leden en vrienden, beste mensen, 21 april ligt alweer enige tijd achter ons. Het was waarlijk een belangrijke Algemene Vergadering. Dat weerspiegelde zich zeker in de bijdrage die door u werd gegeven met betrekking tot het rapport Vrijzinnigen Nederland 2020. In de daaropvolgende vergadering van het hoofdbestuur zijn al deze bijdragen nog eens langsgekomen. Het is van groot belang te kunnen vaststellen dat we met elkaar in een proces zitten waarbij de verbondenheid en betrokkenheid in de waarde van het Vrijzinnig Gedachtegoed heel duidelijk is gebleken. Mijn oproep voor consensus rond de inhoud en de koers voor de vereniging, waar voorstellen voor worden gedaan in dit rapport, kon rekenen op een instemmend applaus uwerzijds. Voor wie het weten wil, deze consensus wordt ook gestaafd door de positieve uitslag bij de stemming zoals we die geverifieerd hebben aan de hand van het verslag (861 voor en 445 tegen, onthoudingen kennen geen statutaire grond). Een zinvolle volgende stap is om de voorbereiding te treffen tot het instellen van het Vrijzinnig Platform tijdens de AV van november a.s. Hiertoe zal u binnenkort een brief worden toegestuurd. Ook de financiĂŤle aangelegenheden verdienen aandacht. Een volgende stap in dit traject is het organiseren van een extra voorzitters- en penningmeestersoverleg op 2 juni a.s. 8
Het doel is om dan onder leiding van Harry Rijken de eerste ideeÍn te bespreken en te brainstormen om te komen tot creatieve, praktische en toekomstbestendige oplossingen. Tijdens de Algemene Vergadering is vastgesteld dat nu een einde is gekomen aan de werkzaamheden van de commissie Vrijzinnigen Nederland 2020, en er dit jaar geen werkgroep statutenherziening zal worden ingesteld. Er zal een modus gevonden worden om de statutenherziening ter hand te nemen. Tot slot, als we kijken naar het eerste punt van de opdracht aan de commissie, namelijk 'Hoe krijgen we in onze vereniging een optimale chemie[‌],' dan kunnen we niet anders zeggen dat we op een fundamentele manier met elkaar in gesprek zijn gekomen. Moge dit zo blijven en uiteindelijk leiden tot een krachtige vereniging, waar wij dienstbaar zijn aan het Vrijzinnig Gedachtegoed als centrale waarde en levenshouding.
Met vriendelijke groet, namens het hoofdbestuur
Ineke Jacobsen Jensen, voorzitter VRIJE RUIMTE
ONTMOETING EN INSPIRATIE JUNI
17 juni
10.30 uur
Lunteren
Anass Habib en Rachid Oahalou Een drieluik van interculturele spirituele ontmoetingen
24 juni
10.30 uur
Oud-Beijerland
Hans le Grand 't Gaat om jouw voettocht
01 juli
10.30 uur
Lunteren
Anne Maria van Hilst Gastvrijheid in het Jodendom
15 juli
10.15 uur
Driebergen
Zomerproject Parklaankerk over 'de maakbaarheid van het leven’
29 juli
10.15 uur
Driebergen
Zomerproject Parklaankerk over 'de maakbaarheid van het leven’
10.15 uur
Driebergen
Zomerproject Parklaankerk over 'de maakbaarheid van het leven’
JULI
AUGUSTUS 12 aug.
Wilt u in deze agenda staan met uw activiteit? Stuur dan een e-mail naar het landelijk bureau met de datum, de spreker, het onderwerp, het tijdstip en de plaats. Het volgende nummer verschijnt 28 september 2018 en de kopijdatum is 20 augustus 2018. Het daaropvolgende nummer verschijnt in november. Wilt u meer informatie over een bepaalde bijeenkomst dan kunt u bellen (033 46 89 000) of mailen naar (bureau@vrijzinnigen.nl)
JUNI 2018
9
VRIJZINNIGE IDENTITEIT Vrijzinnigen praten graag over hun identiteit. In deze rubriek zullen we steeds proberen hier aandacht aan te besteden. Heeft uw afdeling een nieuw identiteitsstuk of een heldere gedachte op dit gebied: Graag uw kopij in max. 350 woorden.
De comeback van religie In april verscheen het boek van de journaliste Yvonne Zonderop 'Ongelofelijk, over de verrassende comeback van religie'. Het is een vlot leesbaar boek. Het geeft geen nieuwe inzichten, voor mensen die de discussie religie en secularisatie bijhouden in Nederland. Het geeft wel een mooi overzicht van ons geseculariseerde Nederland en de huidige behoefte aan kennis over onze christelijke wortels. Er is behoefte aan de verhalen en de waarden. De anti-sentimenten over religie zijn verdwenen, er is weer ruimte voor een gesprek. Iedere Nederlander heeft baat bij deze gesprekken want als mens is het goed af en toe stil te staan bij de vraag waar jouw waarden nu vandaan komen. Om in de toekomst te bouwen aan gemeenschappelijke waarden is kennis van het verleden nodig. En zeker kennis van de christelijke waarden en verhalen, want een 1500 jaar oude geschiedenis wordt niet door 50 jaar secularisatie ongedaan gemaakt. Ik vond het een fijn boek om te lezen, maar ik bleef wel met enkele vragen zitten. Hebben vrijzinnigen een rol gehad in het verspreiden van het verdraagzame verbindende christelijke verhaal in de samenleving? Het is de ambitie van veel vrijzinnigen om religie bespreekbaar te maken 10
als bron van inspiratie. Hebben vrijzinnigen een rol gehad, of is de tijd er nu gewoon rijp voor? Altijd bouwend op onze vrijzinnig protestantse wortels hebben vrijzinnigen altijd de ruimte gezocht waarin verschillende vrijzinnige en andere religieuze tradities naast elkaar konden bestaan. Heeft deze houding ook enige invloed gehad of heeft de tijd ons ingehaald? Het kennen en erkennen van onze eigen geschiedenis als vrijzinnigen in deze samenleving en daarbuiten blijft moeilijk. Bij vrijzinnigen is het individualisme meestal zo ver doorgevoerd dat zij zichzelf uniek vinden en zij nemen meestal aan dat zij hun spirituele ontwikkeling zelf uitgevonden hebben. Dat is natuurlijk zo, maar we komen wel ergens vandaan en er is wel een verband. Ik ben benieuwd naar uw reactie. Yvonne Zonderop besluit haar boek met een suggestie aan mensen die iets van religie willen weten: (naar het voorbeeld van Joris Luyendijk) Nodig eens iemand uit van wie je weet dat ze gelovig zijn en ga in gesprek. Laten we hopen dat ze ons ook eens vragen. Wies Houweling VRIJE RUIMTE
INNOVATIEPROJECTEN In deze rubriek schrijven we over oude en nieuwe innovatieprojecten. Dit nummer over het initiatief in Twente en algemene informatie over de 5e tranche van de subsidie.
CafĂŠ Idee, over wat je denkt, doet en drijft Project van de afdelingen Midden Drenthe en Oost-Twente samen met de VVP in Almelo.
Doel van het project is het creĂŤren van een plek/moment waar mensen op een inspirerende manier nadenken en uitwisselen over hedendaagse maatschappelijke dilemma's. Zij willen de vrijzinnigheid meer zichtbaar maken in de samenleving en duidelijk naar buiten treden. Zij hopen vooral niet-leden en ook jongeren te bereiken. Zij organiseren daarvoor generatiemaaltijden met andere partners, zoals met het ROC Almelo. Tijdens deze maaltijden is er een inleider en zullen ze met elkaar van gedachten wisselen over een ethisch vraagstukken. Zoals duurzaamheid, meningsvorming, reclame en commercie, etc. De tafelgesprekken zijn onder leiding van de beide voorgangers en de inleider van de avond. Het worden generatiemaaltijden, waarbij nadrukkelijk mensen van verschillende generaties met elkaar in contact worden gebracht. Hoewel ook leden welkom zijn, is deze activiteit bedacht om juist ook een andere doelgroep aan te trekken. De eerste contacten met het ROC zijn gelegd, zij zullen niet alleen voor de maaltijd zorgen, maar ook voor de eerste bijeenkomst de jongeren leveren. JUNI 2018
Vijfde tranche Alle afdelingen en voorgangers ontvingen de brief waarin de vijfde en waarschijnlijk voorlopig laatste tranche van de innovatiesubsidie wordt aangeboden. Inmiddels hebben vele afdelingen al meegedaan en er zijn vele nieuwe initiatieven uit voortgekomen. De hele lijst van innovatieprojecten kunt u opvragen bij het landelijk bureau. In deze rubriek doen wij steeds verslag van een aanvraag of van een uitgevoerd project om u op de hoogte te houden en u te inspireren zelf ook iets te verzinnen en aan te vragen. 11
NIEUWS UIT DE SPOORSTRAAT
Algemene vergadering Op een zonnige zaterdagmorgen 21 april 2018 ontmoetten meer dan 70 leden van Vrijzinnigen Nederland elkaar voor een Algemene Vergadering in het prachtige kerkje van de afdeling Naarden/Bussum. Voor de presentatie van het Magazine Omzien, over vrijzinnig pastoraat in de toekomst, interviewde Wies Houweling de onderzoeker Froukje Pitstra. Zij vertelde over de resultaten van het onderzoek. Alle leden krijgen het Magazine toegestuurd waarin Froukje Pitstra over het onderzoek en de resultaten vertelt en waarin we een beeld geven van wat er op het gebied van Omzien naar elkaar in de afdelingen gebeurt. Alle afdelingen en voorgangers krijgen het volledige rapport toegestuurd.
van de commissie Vrijzinnigen 2020. Alle afdelingen kregen de gelegenheid om hun stem uit te brengen en te vertellen waarom ze voor het rapport waren of tegen, of zich onthielden van stemming. De vergadering kon zich vinden in de richting die in het rapport gewezen wordt. We moeten ons meer concentreren op de inhoud. Er moet meer onderzoek plaatsvinden naar financiĂŤn in relatie met het lidmaatschap. Verder moeten we nog meer met elkaar in gesprek gaan voordat we gezamenlijk een volgende stap kunnen nemen. Het landelijk bestuur beraadt zich over alle inbreng en zal binnenkort met een aantal voorstellen komen. Harry Rijken werd opnieuw herbenoemd tot penningmeester. Halverwege de bijeenkomst zong de voorzitter van Schiedam, Richard van der Keur, het ontroerende 'Lean on me'. Hjalmar Rosing begeleidde hem op de vleugel.
Daarna opende de voorzitter, Ineke Jacobsen Jensen, de vergadering. Het belangrijkste agendapunt was de bespreking van het Rapport Wies Houweling 12
VRIJE RUIMTE
VRIJZINNIGE GESCHIEDENIS In elke Vrije Ruimte besteden we aandacht aan de geschiedenis van afdelingen of aan een ander belangrijk moment uit de algemeen vrijzinnige historie. Heeft u een historische herinnering? Schrijf het op in 350 woorden met een foto en mail het naar bureau@vrijzinnigen.nl. Afgelopen 21 mei vierde de Raad van Kerken in Nederland haar 50-jarig jubileum. Onze voorzitter, Ineke Jacobsen Jensen, woonde het feest in Amersfoort bij. Er is een mooie bundel verschenen ’De Geest Waait’ met een lied van Marijke de Bruijne met muziek van Jan Marten de Vries en een inleiding van de hand van Wies Houweling. Een goed idee om eens te kijken hoe de geschiedenis van de Raad met Vrijzinnigen Nederland de afgelopen vijftig jaar is geweest. Het begin Vrijzinnigen Nederland was vanaf het begin van de Raad van Nederland in 1968 gastlid van de organisatie. Oecumene en samenwerking staan tenslotte hoog in het vaandel van onze vereniging. Vele vertegenwoordigers hebben ons vertegenwoordigd, een enkele noemen we bij naam: Aart van Lunteren, Han de Jong en Martine Pothuis. Jaren later In de begin jaren van deze eeuw besloot de Raad net als de Wereldraad de statuten te wijzigen. De belangrijkste wijziging voor Vrijzinnigen Nederland was het besluit het gastlidmaatschap te schrappen. Na rijp beraad besloot onze Algemene Vergadering in 2004 om het lidmaatschap aan te vragen om zo verbonden te blijven. Wel met de vraag om lid te worden met respect van de eigenheid van de vereniging (artikel 2 landelijke statuten). Het onderschrijven van de preambule van de Raad werd door veel leden ervaren als een echo uit een lang vervlogen geloofstraditie. Voor de Raad was dat een te groot struikelblok en wees het lidmaatschap uiteindelijk af. De preambule bleek voor meer JUNI 2018
geloofsgemeenschappen een probleem en de Raad kwam daaraan tegemoet. In 2009 vroeg de Raad Vrijzinnigen Nederland om associé lid te worden. Na schriftelijke consultatie in 2011 bleken 1963 leden voor het aanvragen van het geassocieerd lidmaatschap en 1199 leden tegen. Nu De Raad heeft onze aanvraag om associé te worden in januari 2012 goedgekeurd en daarmee was de formele relatie met de Raad weer vastgelegd. Wies Houweling en Johan de Wit zijn nuonze vertegenwoordigers. Het is goed om verwant te zijn met de Raad van Kerken in Nederland en het vrijzinnige geluid daar te laten horen. Vele afdelingen hebben tenslotte ook nauwe banden met de lokale Raden. 13
DRIE VRAGEN AAN Richard van der Keur Voorzitter Vrijzinnigen Schiedam Hoe ben je zo betrokken geraakt bij de vrijzinnigen in Schiedam? Het was 2006, dagblad Trouw had een serie artikelen over religie in Nederland. Daar was een test aan verbonden: welke kerk past goed bij jou? Ik was zoekende naar een plek waar ik de grond onder mijn voeten, mijn geloof, samen met anderen kon delen. Ik ben christelijk gereformeerd gedoopt, Nederlands Hervormd opgevoed, maar door mijn persoonlijke ontwikkeling en de liefde liep ik in de kerk vast. De uitslag van de test in Trouw bracht mij bij de Vrijzinnigen. Nooit van gehoord. De dichtstbijzijnde vrijzinnige kerk voor mij als Rotterdammer, was die in Schiedam. Daar maakte ik een viering mee, ik ben nooit meer weggegaan. Want in die viering, 'Franciscus van Assisi, een ommekeer', viel alles samen. Ik hoorde teksten als “er is geen onderscheid tussen man, vrouw en andersgeaarden.” Welnu, dacht ik, dit is mijn plek. De ruimte waarmee men over God sprak, de mooie symboliek, de bijna poëtische handreikingen naar ons mens zijn, en er werd zelfs sacraal gedanst. Voor ik er erg in had, werkte ik zelf mee aan vieringen, zong ik af en toe wat en werd ik een aantal jaren terug voorzitter. Waarom moeten volgens jou mensen lid/vriend worden? Omdat bij de vrijzinnigen religie en humanisme, zingeving, filosofie en kunst vloeiend samengaan. In een vrije, creatieve ruimte waar we van elkaar kunnen leren, met ieder zijn eigen bagage. Omzien naar elkaar en de omgeving, daar ligt de kracht van de vrijzinnigen. Juist in deze tijd van sterk 14
individualisme en polarisatie is dat een groot goed dat we mogen koesteren en uitdragen. Alleen met betalende leden en vrienden kunnen we dit moois voortzetten. Wat inspireert jou? Ontmoetingen, mooie teksten, muziek, kunst en natuur. Ik leef in verwondering, zie in alles een verhaal. Verhalen die ik vervolgens vorm kan geven in mijn eigen toneelstukken, liedjes en schrijfsels. Ik kan geraakt worden door een mooie overdenking. Je hebt vieringen waarin alles prachtig samenvalt in het moment. Dan wandel ik met een brede glimlach de nieuwe week in. VRIJE RUIMTE
ADVERTENTIE
JUNI 2018
15
BOEKEN EN FILMTIPS In alle nummers van Vrije Ruimte halen wij uit de bladen en programma's van de afdelingen tips over boeken en films. Ter inspiratie voor u.
Films Tonio The king's speech Dans la Maison IllĂŠgal Zaatari Djinn
Boeken Spaar de spotvogel/ Harper Lee Publieke werken/ Thomas Rosenboom Het huis van de Moskee/ Abdelkader Benali Vrede kun je leren / David van Reybrouck& Thomas D'Ansembourg De Bovenbazen / Marten Toonder