1
ÖLÜMDEN SONRA HAREKETE GEÇEN GENLER NEYİN NESİDİR? Prof. Dr. Ali Demirsoy1
Yakın zamanda yapılan bilimsel araştırmalar, insan ölür ölmez, o ana kadar suskun kalan 1000 kadar genin çalışmaya başladığını göstermiştir. Birkaç ön çalışmayı bir yana bırakırsak, bu güne kadar ölen bir insanda ölümden sonra bazı genlerin çalışmaya başladığına ilişkin bilgi bulunmuyordu; hatta böyle bir tahmin bile yapılmamıştı.
Ölüm anına kadar suskun kalan bir genin çalışmasının nedeni ne olabilir? Böyle bir hareketlenme ölüye yarar sağlasaydı, anlaşılabilir bir tarafı olacaktı. Eğer vücudu ortadan kaldırma gibi bir sürece katkısı olması düşünülüyorsa, bu genlerin böyle bir işlevi de saptanamamıştır. Bilim dünyasını şaşkınlığa düşüren böyle bir konuda mantıklı ve yeterli bir açıklama yapılamadı. Elde edilen sonuçların sadece ölümü daha iyi anlayabilecek bilgileri sağlayacağı düşüncesine varıldı. Evrim mekanizmasında işleyişler, yapılar, olaylar hesapsız kitapsız, ön tasarımsız ve nedensiz başlar; ancak çevre koşullarının da etkisi ile nedenli, uyumlu, hesaplı kitaplı olarak devam eder. Bunun bilimdeki adı,
1 .Bu yazı ilişikte verilen kaynağın içeriğine göre düzenlenmiş ve o yazıda yanıt beklenen sorulara açıklık getirmek için ele alınmıştır. Kaynak: Mitch Leslie, ‘Undead’ genes come alive days after life ends, 22 Haziran 2016, www.sciencemag.org/news/2016/06/undead-genes-come-alive-days-afterlife-ends Makale Referans: DOI: 10.1126/science.aaf5802 Türkçe çeviri: Baran BozdağBiyoloji, Genetik, Son Gelişmeler, 24 Haziran 2016. Biyomedikal Mühendisliği/Boğaziçi üniversitesi.http://bilimfili.com/author/baranbozdag/