Αρχαία Ελληνική Γραμματεία (Μετάφραση) - Απαντήσεις

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Σχολ. έτος 2011-12

ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ & ΘΡΗΣΚ/ΤΩΝ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π. & Δ. ΕΚΠ/ΣΗΣ ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ Δ/ΝΣΗ Δ. ΕΚΠ/ΣΗΣ Ν. ΔΡΑΜΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΛΑΜΠΑΚΙΟΥ

Τάξη Γ΄

ΘΕΜΑΤΑ ΓΡΑΠΤΩΝ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ 2012 ΜΑΘΗΜΑ: ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ:

Ι σ τ ο ρ ί α Βασιλική Αλεκίδου - Χρίστος Π. Φαράκλας Καλαμπάκι, 13 Ιουνίου 2012 (Τετάρτη)

Α΄ Κείμενο Ικέτισσα, ω! παρθένα, σου προσπέφτω και σε παρακαλώ απ᾿ της δυστυχίας τη θέση αυτή, για μένα και για κείνον, να μην τον χάσω, τώρα που τον βρήκα. Στον αδελφό σου μην το μαρτυρήσεις πως ήρθε ο άντρας μου· έλα γλίτωσέ τον, σε ικετεύω, την παλιά σου ευσέβεια για χάρη του αδελφού σου μην προδώσεις κερδίζοντάς του την ευγνωμοσύνη με ταπεινές κι άδικες πράξεις. Πάντα μισεί ο θεός τη βία και προστάζει ν᾿ αποκτούν όλοι δίκαια τ᾿ αγαθά τους. Ας μη ζητάει κανείς άδικα πλούτη. Ο ουρανός κι η γης είναι για όλους και πρέπει μες στο σπίτι του ο καθένας τα καλά να συνάζει, όχι το ξένο βιος στανικά να κλέβει. Στο γονιό σου μ᾿ έδωσεν ο Ερμής να με φυλάξει –καλό απ᾿ τη μια μεριά, κακό απ᾿ την άλλη– για τον άντρα μου εδώ που με γυρεύει.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Πώς θα με πάρει, άμα χαθεί; Ο Πρωτέας σ᾿ ένα νεκρό μια ζωντανή θα δώσει; Το θεό και το γονιό σου ρώτα· θέλουν ό,τι ο καθένας έχει, πάλι πίσω να του το δώσουν ή όχι; Βέβαια θέλουν. Μη χαριστείς στον άδικο αδελφό σου, το δίκαιο πατέρα σου αδικώντας. Προφήτισσα είσαι, στους θεούς πιστεύεις. Το δίκιο θ᾿ ατιμάσεις του γονιού σου κι έναν κακό αδελφό θα ευχαριστήσεις;

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

Β΄ Ερωτήσεις 1) Να αναφέρετε τα αρχιτεκτονικά μέρη του αρχαίου θεάτρου και τους τρεις μεγάλους τραγικούς ποιητές της αρχαιότητας. Ορχήστρα (θυμέλη) - σκηνή (λογείον -θεολογείον) - κυρίως θέατρο (κερκίδες, κλίμακες, διαζώματα, εδώλια) Αισχύλος - Σοφοκλής - Ευριπίδης 2) Ποιο είναι το πρόσωπο που μιλά στο απόσπασμα, τι ζητά, από ποιο πρόσωπο και με ποιον τρόπο στηρίζει την παράκλησή του. α) Μιλά η Ελένη [1.25] β) Απευθύνεται στη Θεονόη [1,25] γ) Της ζητά να μην αποκαλύψει στον αδερφό της την παρουσία του Μενέλαου [1,25[ δ) Με τη στάση της να τιμήσει το δίκαιο, τους θεούς και τον πατέρα της [1,25].

3α) Να χωρίσετε το απόσπασμα σε τρεις (3) ενότητες και να εξηγήσετε γιατί κάνετε αυτό το χωρισμό. α) 1-10 β) 10-17 [0,5 x 3 = 1,5] γ) 17-30 Στην πρώτη και στην τρίτη ενότητα η Ελένη μιλά για τον εαυτό της, τον άντρα της, τη Θεονόη, τον Θεοκλύμενο και τον Πρωτέα. Στη δεύτερη μιλά για τους θεούς και το θεϊκό δίκαιο. [1]

3β) Να εντοπίσετε μέσα στους πρώτους δέκα στίχους και να γράψετε στην κόλα σας τους ρηματικούς τύπους που υποδηλώνουν παράκληση και ικεσία. α) σου προσπέφτω [0,625], β) σε παρακαλώ [0,625] γ) έλα [0,625] δ) σε ικετεύω [0,625] 4α) Σε ποια στάση νομίζετε ότι βρίσκονται τα πρόσωπα πάνω στη σκηνή; Ποια συναισθήματα εκφράζει το πρόσωπο που μιλά με τις κινήσεις του και τον τόνο της φωνής του; Η Ελένη είναι γονατιστή σε στάση ικεσίας μπροστά στη Θεονόη, η οποία όρθια και σοβαρή, ως μάντισσα που είναι, ακούει με προσοχή την ικεσία της Ελένης. [2,5] 4β) Να αναπτύξετε με συντομία το περιεχόμενο των στίχων 10-17. Ποια ηθική αρχή (που είναι και χριστιανική) υποστηρίζει το πρόσωπο που μιλά; Κατά τα λεγόμενα της Ελένης ο θεός αντιπαθεί τη βία και αγαπά τη δικαιοσύνη. Δικαιοσύνη είναι και το να αποκτά κανείς τα αγαθά του με τίμιο και όχι με βίαιο και άτιμο τρόπο. Το να κλέβει κανείς ξένα πράγματα είναι κατά τον ποιητή άσκηση βίας και είναι κάτι που έρχεται σε αντίθεση με το θεϊκό δίκαιο. Αυτό θυμίζει βέβαια το «οὐ κλέψεις» των δέκα εντολών και αναφέρεται βέβαια στην περίπτωση της ίδιας της Ελένης που κινδυνεύει να γίνει δια της βίας κτήμα (σύζυγος) του Θεοκλύμενου.

Η Διευθύντρια

Οι εισηγητές α) Βασιλική Αλεκίδου

Αντιγόνη Κελεμουρίδου

β) Χρ. Π. Φαράκλας