Ondergrondse gasopslagpiaats te Loenhout
Voor 1 miljard frank gas de grond in Na jaren van voorstudie, boringen en metingen, en de bouw van boven- en ondergrondse installaties, begint men deze zomer met de eerste gasimpompin gen te Loenhout. Voorlopig blijft het nog bij een eerste uittesten van het reservoir en de installzties. Toch zal er al ongeveer 80 miljoen m 3 aardgas de grond ingaan, altijd goed voor zo 'n slordige 1 miljard belgische frank.
Een korte terugblik De ondergrohdse gasopslagpiaats te Loenhout kent reeds een lange voorgeschiedenis. Er is heel wat vooronderzoek aan voorafgcgaan. De verte aanloop was de campagne van Petrofina die reeds in 1962 de boortoren rechtzette op de Heibaert in de hoop hier petroleum te kunnen vinden. Het bleek echter warm zout water te zijn dat werd bovengepompt. Van 1973 tot 1980 werd de ondergrond verder onderzocht in funktie van de uitbouw van een gasreservoir. Er werden nieuwe geofysische metingen uitgevoerd, men herstelde de vroeger geboorde put van Petrofina en zes nieuwe putten werden aangeboord, waarvan één op de top van de ondergrondse struktuur. In 1977 kreeg Distrigas de gevraagde exploitatie- en exploitatievergunning voor de streek van Loenhout. Hieronder valt een gedeelte van de gemeenten Hoogstraten. Loenhout, Rijkevorsel en Sint-Lenaarts. Al deze boringen en seismische metingen beoogden een verdere verkenning van de bodemstruktuur. Deze struktuur die reeds in 1960 ontdekt werd bestaat uit een poreus en doorlatend gesteente met erboven een ondoorlatende laag die in het algemeen det vorm heeft van een koepel. De top van de opslagplaats 1+g op 1.084 m diepte. Dit poreus gesteente, dat bestaat uit kaiksteen van het Dinantiaan wordt bovenaan begrensd door een leigesteente (Namuriaan) met een minimum dikte aan de top van 60 m. In dit kalkgesteente zou men trachten kunstmatig een gasbel tot stand te brengen. Dit gas via boorputten onder grote druk in het poreuse gesteente wordt ingepompt, zal al zo de plaats innemen van het weggedrongen zout water dat hier natuurlijkerwijze aanwezig is. Maar om zeker te spelen en garanties te hebben dat het ingepompte gas wel degelijk in het reservoir zou blijven en niet via barsten en scheuren zou verdwijnen werden er boringen uitgevoerd aan de rand van de koepel als kontroleputten. Hiermee kon men nog allerlei testen uitvoeren waarmee men geleidelijk aan een duidelijker beeld kreeg van de eigenschappen van het reservoir zoals de kapacitiet, porositeit en doorlaatbaarheid. Op basis van die resultaten kon men dan ook het aantal uit te rusten boorputten en de te realiseren oppervlakte-installaties bepalen. In het totaal werden er in der periode tot 1985 21 putten gerealiseerd, waarvan 8 voor de uitbating en 13 als kontrole zullen dienst doen. 16
Begin 1985 werd de ondergrondse uitrusting voltooid. De aanvoerleiding vanuit LILLO naar Loenhout werd in de loop van vorig jaar aangelegd. Ook de verschillende verbindingsleidingen tussen de verschillende platformen werden afgewerkt. De bovengrondse installaties zijn ingeplant op 3 verschillende plaatsen, respectievelijk de 3 hoogste toppen van het reservoir. De verdere uitbouw van de bovengrondse installaties zal in de loop van volgend half jaar gebeuren, zodat men tegen begin '86 zal kunnen pompen met 2 definitief opgestelde kompressoren. Over de huidige stand van zaken gingen wij onlangs ons licht opsteken bij de heer Walter Luyten, verantwoordelijke ingenieur van Distrigas voor de bouw van deze gasopslag.
Wat vandaag? Momenteel is alles in gereedheid gebracht om vanaf juli '85 aardgas te injecteren met één enkele compressor die op een voorlopige plaats is opgesteld. De eerste 14 dagen wordt alles stelselmatig voorbereid voor de injectie die in de tweede helft van juli plaats heeft. Deze testperiode heeft voornamelijk een drietal doelstellingen. Vooreerst wil men door de injectie die waarschijnlijk zal lopen tot in het herfst de reacties van de ondergrond nog verder leren kennen. Hoe reageert het waterniveau? Welke druk moet er geleverd worden voor welk debiet? enz. Allemaal gegevens die verzameld worden en waarmee dan een computerprogramma kan opgezet worden voor de definitieve injectie over de 8 putten. Tegelijkertijd kan men het bovengrondse materiaal volledig uittesten en geeft men het nieuwe personeel rustig de tijd om de fabriek en de installaties te leren kennen met behulp van allerlei specialisten zoals de mensen van Geostock en leveranciers van de verscheidene machines. Daarom zal men momenteel slechts een beperkte hoeveelheid gas inpompen. Men rekent op een 80 miljoen m 3 . Dit is nog geen 10% van de totale capaciteit. Die bedraagt ongeveer 1 miljard Nm 3 , waarvan ongeveer 50% nuttige opslag. De overige 500 miljoen Nm 3 ingepompte gas zal als gaskussen in het reservoir achterblijven. Dit is dan natuurlijk
Deze maquette van de bovengrondse installatie geeft een goed beeld van hoe de Loenhoutse gasopslagplats er volgend jaar zal uitzien.
wel eenmalig. De injectiemogelijkheid van één compressor wordt geschat op ongeveer 50.000 m 3 per uur. Dit geeft ongeveer 1 miljoen per dag zodat men wel een drietal maanden zal moeten pompen vooraleer men de beoogde hoeveelheid bereikt. Er mogen zich dan wel geen bijkomende moeilijkheden voordoen. Tijdens de wintermaanden gaat men de retourweg uittesten. De 40 miljoen kubieke meter terug vrijgekomen aardgas zal men in het net terug uitzenden, na het passeren doorheen de nog te bouwen drooginstallatie. Om het gas uit de opslag te halen, volstaat het de druk te verlagen: het dieptewater dat bij de injectie naar lager gelegen lagen ver drongen was, zal het gas terug uit het reser voir stuwen. Intussen kan men dan beginnen met de definitieve uitbouw. Twee compressoren, meeten telinstallaties, drooginstallaties worden afgewerkt tegen begin 1986. later wordt dan nog de eerste compressor van de voorlopige opstelling naar de definitieve opstelling verhuisd zodat men verwacht in '87 optimaal te kunnen werken met de drie compressoren. Met de eerste twee definitieve zal men reeds kunnen werken met groter debieten. Eenmaal de produktie volledig op gang is heeft men een maximum injectiemogelijkheid van 150.000 Nm 3 per uur en kan men langs de 8 exploitatieputten uitzenden met een maximum capacitiet van 360.00 Nm 3 per uur. Zover is men nog niet. Voorlopig blijft het nog wat uittesten en rustig aan de definitieve stap voorbereiden. Tenzij het misschien weer een strenge winter wordt en er geen tijd en gas overblijft voor rustig proefdraaienU
7 op de 10 Amsterdammers vinden het prettig als de politie in hun buurt patrouilleert en 3 op de lOvinden onveiligheid het grootste probleem in hun stad. El