Vooruit Special 2017 #02 - Winterspecial

02 17

Special

Winter Special

KANSEN EN UITDAGINGEN bij de winterrantsoenen

Premium

Transitie

VLOG-weidemelk kaas

biedt mogelijkheden in de markt

Goede start

IS HET HALVE WERK

Ruwvoerteelt EN RESULTATEN BEMESTINGSPROEVEN

De optimale balans voor uw rundvee

Voor gezondheid en rendement Als veehouder streeft u naar gezonde en optimaal presterende koeien. U wilt er daarom zeker van zijn dat uw koeien niets tekort komen. Met onze meer dan 15 Bestermine mineraalmengsels bieden we u die oplossing. En indien uw ruwvoer, veestapel of bedrijfs­ voering daar aanleiding toe geeft, is het zelfs mogelijk om een mineraalmengsel op maat te laten produceren. Toege­ schreven op uw specifieke situatie.

Meer informatie?

KIJK OP WWW.DE-HEUS.NL/BESTERMINE

Bestermine. Mineralen op maat Voor elk rantsoen de juiste oplossing

WWW.DE-HEUS.NL

Een goede start!

4

Kansen en uitdagingen bij

de winterrantsoenen

Ruwvoerteelt en resultaten bemestingsproeven

18

Colofon

Vooruit! Special is een extra uitgave van het relatiemagazine van De Heus Uitgever De Heus Voeders B.V.

Premium Transitie

12

8

VLOGweidemelk kaas

Redactieraad Nico Woudenberg, Tamara van Zuilen

In deze special staat een goede start van het winterseizoen centraal. Dit begint bij een vitaal kalf dat uit kan groeien tot een goed producerende gezonde vaars. De start van de lactatie begint met kwalitatief hoogwaardig ruwvoer waarbij we een speciaal winterassortiment hebben samengesteld bijpassend bij de kuiluitslagen van de voorjaarssnedes. Uiteraard is er ook aandacht voor nieuwe ontwikkelingen en producten die bijdragen om voor u als veehouder het beste resultaat en het hoogste saldo op uw bedrijf te realiseren.

Redactieadres Postbus 396 6710 BJ Ede, telefoon 0318-675 497, e-mail vooruit@deheus.com

Productie KR communicatie Dordrecht

Fotografie Paul Poels Fotografie, A3Impressies, MBE-Photography

Goede start

14

Kortom een goede start van de winter is het halve werk!

Druk GVO drukkers & vormgevers B.V.

Als nieuwe productmanager kan ik bevestigen dat een goed begin het halve werk is.

Na bijna 9 jaar als rundveedierenarts in de praktijk gewerkt te hebben, heb ik gekozen voor een uitdaging bij De Heus. Een gedegen inwerkperiode heeft ervoor gezorgd dat ik inmiddels goed mijn weg weet binnen het bedrijf en een goede start gemaakt heb. Doordat er een sterke relatie is tussen diergezondheid en voeding denk ik vanuit mijn achtergrond een steentje bij te dragen vanuit het diergezondheidsaspect.

Het is belangrijk dat je als productmanager weet wat er speelt in de melkveehouderij.

Regelmatig ga ik met rundveespecialisten mee, want uiteindelijk hebben we jullie als veehouders nodig om samen het beste resultaat te kunnen realiseren en vooruit te gaan.

Vooruit! wordt gedrukt op FSC gecertificeerd houtvrij offset papier.

Aukje Geurtsen, Productmanager Rundvee ageurtsen@deheus.com

Kansen en uitdagingen bij

de winterrantsoenen Mieke van de Pas Productmanager Rundvee mpas@deheus.com

Vooruit! Special 2017

0 4

De graskuilen, die dit jaar gewonnen zijn, geven kansen en uitdagingen. We zien hoge voederwaarden als een kans om hard te melken, maar het blijft een uitdaging om deze optimaal te benutten. Het is daarom van belang dat het rantsoen op de juiste wijze aangevuld wordt, zodat de rust in de pens bewaard blijft.

Advies: Stuur het rantsoen bij op basis van passagesnelheid. Bij graskuilen met een hoge verteringscoëfficient dient het basisrantsoen aangevuld te worden met voldoende structuur en pensprik.

Hoge voederwaarde Het voorjaar kwam dit jaar maar lang­ zaam op gang. De Paasdagen waren zelfs kouder dan de Kerstdagen en in april hadden we nog flink last van nachtvorst.

Met name in de fruitteelt heeft deze late vorst zijn schade nagelaten. In mei sloeg het weer echter om en de groeiachter­ stand van april werd snel ingehaald. De vroege eerste snedes hebben een hoge

voederwaarde, zowel in eiwit als energie.

In de kuilen die voor 15 mei gemaaid zijn, zit gemiddeld 958 VEM. Waarden boven de 1000 VEM zijn hierin geen uitzonde­ ring (figuur 1). Doordat het in mei en juni relatief droog was, is er weinig stikstof weggespoeld. Dit resulteert in een goe­ de stikstofbenutting en hogere ruw eiwit­ gehaltes (RE). Zoals in tabel 1 te zien is, bevatten de kuilen die voor 15 mei ge­

maaid zijn, gemiddeld 16,4% RE, varië­ rend van minimaal 9% tot maximaal 23% RE. Vorig jaar was dit gemiddeld 15,6% RE. Hoewel de ruw eiwitgehaltes hoger zijn, zijn de fosforgehaltes iets lager dan vorig jaar (3,8 vs. 3,9 g/kg). Samen met de hoge VEM levert dit een gunstige P/ VEM-verhouding op. Opvallend aan de eiwitgehaltes is dat met name het snel afbreekbaar deel van het penseiwit heel Vooruit! Special 2017

05

VEM

Figuur 1: VEM-waarden per kg drogestof in voorjaarskuilen gemaaid vanaf 1 april 2017 1100 1050

1000 950 900 850 800 750 700 650

= VEM = Langjarig gemiddelde

600 550

0

15

30

45

60 75 Aantal dagen na 1 april

Tabel 1: Gemiddelde voederwaarde van graskuilen uit 2017 die gemaaid zijn in Nederland

Drogestof

g/kg

VEM

voor 15 mei

15 mei - 1 juni

1 juni - 15 juni

430

485

546

958

913

876 152

Ruw eiwit

g/kg

164

157

Suiker

g/kg

113

97

95

Ruwe celstof

g/kg

224

248

262

ADL

Benutting een uitdaging

g/kg

16

20

22

VCOS

%

80,4

77,4

74,8

Fosfor

g/kg

3,9

3,8

3,5

VCOS (%)

Figuur 2: Verteringscoëfficient van de organische stof (VCOS) in voorjaarskuilen gemaaid vanaf 1 april 2017 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50

0

15

30

45

60

75

Aantal dagen na 1 april

Tabel 2: Voederwaarde van veelgebruikte soorten in het winterassortiment Stabiel

Select

Solide

Optimaal

Royaal

Booster

GLV

g/kg

120

150

155

140

170

135

VEM

/kg

950

960

960

960

980

1050

SDVE

g/kg

105

105

125

120

115

110

SOEB

g/kg

10

10

15

10

5

0

RE

g/kg

170

170

195

185

170

160

ZET

g/kg

135

250

235

230

310

185

Buffer Bestendig vet

hoog is. De uitdaging is dus om dit eiwit, wat snel beschikbaar komt, ook te be­ nutten. De hoge suikergehaltes helpen hierbij. De vroeg gemaaide snedes laten minder extreme suikergehaltes zien dan vorig jaar (gemiddeld 113 g suiker in 2017 vs. 131 g suiker in 2016), maar de sui­ kergehaltes blijven langer op peil. In juni zit er gemiddeld nog 95 gram suiker in de kuilen. Dat is ongeveer 30 gram meer dan vorig jaar. De hoge suikergehaltes maken het gras extra smakelijk. Naast suikergehaltes blijven ook ruw eiwitge­ haltes en VEM goed op peil gedurende het seizoen.

*** ***

Ruwvoerkwaliteit is de basis voor een goede gezondheid en een hoge melk­ productie. Omdat bij de huidige melk­ prijs meer liters nagenoeg altijd een ho­ ger saldo opleveren, is het doel van u en menig veehouder om de melkproductie naar een hoger plan te tillen. De kwalita­ tief hoogwaardige voorjaarskuilen van dit jaar kunnen hieraan bijdragen. Daarvoor is het van belang dat ze op een juiste manier in het rantsoen ingepast worden.

De voorjaarskuilen zijn namelijk erg snel verteerbaar. Zoals in figuur 2 te zien is, vertoont de verteringscoëfficient (VCOS) een vergelijkbaar patroon met de VEM (figuur 1). Met name de vroeg gemaai­ de snedes (voor 15 mei) hebben een extreem hoge verteringscoëfficient van gemiddeld 80,4% (met uitschieters naar ruim 85%). Het is dan ook niet gek dat we in deze kuilen extreem lage ruwe cel­ stof en ADL-gehaltes aantreffen van res­ pectievelijk 224 gram en 16 gram (tabel 1). Vanaf juni wordt de spreiding groter, maar blijven we snel verteerbare kuilen

tegen komen. Doordat deze vaak droger ingekuild zijn, valt de verteringssnelheid wellicht mee vergeleken met de vroege kuilen. Deze zijn daardoor echter wel weer gevoeliger voor broei. Deze snelle kuilen passen mooi in maisrantsoenen, maar hebben in grasrantsoenen zeker aanvulling nodig om de passagesnel­ heid te vertragen. Pensverzuring is een fenomeen dat bekend staat als iets wat veroorzaakt wordt door een te lage ruw­

Speciaal om bij

snel verteerbare grasrantsoenen de rust in de pens te bewaren, hebben wij

de PensControl ontwikkeld

voeropname. In dit geval kan juist de op­ name van veel van dit snel verteerbare gras tot pensverzuring leiden. Dit wordt voorkomen door de passagesnelheid van het basisrantsoen af te remmen en rustig verteerbare krachtvoeders in te zetten. Het toepassen van een lasagne­ kuil of het combineren van verschillende snedes in het rantsoen heeft hierbij de voorkeur.

Hoge opbrengsten Van de enorme regionale verschillen die vorig jaar door de plaatselijke hevige re­ genval veroorzaakt werden, zien we dit jaar niets terug. Op zandgronden heeft

de grasgroei relatief wat meer last ge­ had van de droogte, maar verder zien we dit jaar geen opvallende verschillen binnen Nederland. Al met al is het een groeizaam seizoen geweest, met warme temperaturen en op tijd regen. Daardoor is er naast kwalitatief hoogwaardig gras, ook veel gras gewonnen. Hoewel hier en daar builenbrand de kop op stak, is de nieuwe maisoogst ook goed geweest. Er zijn record opbrengsten gehaald. Door de herfststorm op 13 september zijn jammer genoeg hier en daar percelen plat gewaaid. Daardoor moest in sommi­ ge gevallen het oogstmoment vervroegd worden. Om schimmels zo weinig mo­ gelijk kans te geven, is het verstandig als u het inkuilmiddel Bonsilage Mais heeft gebruikt. Als mais ingezet wordt om snelle graskuilen in het rantsoen te vertragen, heeft u er goed aangedaan om grover te hakselen en niet te nat in te kuilen (>35% DS).

Zeker nu Nederland ruim 160.000 GVE minder telt dan vorig jaar, is er over het algemeen ruwvoer genoeg. De enige manier om dit ruwvoer zo goed mogelijk om te zetten in melk is door de penswer­ king van de koe te optimaliseren. Onze specialisten helpen u hier graag bij. Spe­ ciaal, om bij snel verteerbare grasrant­ soenen de rust in de pens te bewaren, hebben wij de PensControl ontwikkeld.

Dit mengsel bestaat uit rustig afbreek­ bare componenten die tevens als buffer dienen. Door het basisrantsoen uit te balanceren en rustige krachtvoeders in te zetten, waarvan veel kilo’s per koe ge­ voerd kunnen worden, is het niet zozeer een uitdaging om de melkproductie ver­ der te verhogen, maar vooral een kans. n

Tips rantsoenaanvullingen 1. Gemiddelde ruw eiwitgehaltes zijn hoog, maar het grootste gedeelte hiervan komt snel beschikbaar in de pens. SDVE en langzamer penseiwit dient aangevuld te worden, bijvoorbeeld vanuit (evt. deels bestendige) soja en/of raap.

2. Combineer de snelle voorjaarskuilen bij voorkeur met een flink aandeel mais of een tragere structuurrijke graskuil.

Ook passen producten als bierbostel, hooi, sojahullen, suikerarme pulp en PensControl goed in deze rantsoenen.

3. Bestermine Buffer ondersteunt de pens als pensverzuring op de loer ligt. Het advies is 150 gram per dier per dag te verstrekken.

4. De Stabiel, Select en Solide zijn rustig afbreekbare soorten die goed passen in de rantsoenen met de voorjaarskuilen.

Ook de Booster is een rustige soort die veel energie levert zonder de pens te belasten.

De Royaal is een zetmeelrijke brok met veel glucose leverend vermogen die goed past bij de zomerkuilen. De Optimaal is geschikt voor rantsoenen met tragere kuilen.

5. Bergafat F100 ondersteunt met name uw verse koeien om de piekproductie te verhogen en persistentie langer vast te houden.

Onze rundveespecialisten en handelaren helpen u graag bij het optimaal samenstellen van uw rantsoen.

Vooruit! Special 2017

07

Premium

Transitie

Een hogere drogestof opname per dag in de droogstand geeft ook een hogere drogestof opname beginlactatie met als resultaat een hogere piekproductie.

René Knook Productmanager Rundvee rknook@deheus.com

Meer melk in lactatie vindt haar oor­ sprong voor een belangrijk deel in de transitie. Op hoogproductieve bedrijven wordt daarom terecht ook steeds meer aandacht besteed aan de koeien in tran­ sitie. Een inventarisatie leert echter ook dat échte grip op de transitie op veel bedrijven nogal eens onvoldoende con­ tinuïteit heeft. Op een tiental referentiebedrijven is De Heus het afgelopen jaar een pilot gestart met een ‘Premium Transitie’ met als doel een plus in melk­ productie van 500 à 1.000 kilo te gene­ reren in lactatie.

De kern van het succes van een Premium Transitie ligt in de randvoorwaarden en vooral ook de uitvoering van het concept op het bedrijf. Allereerst zal er de bereid­ heid moeten zijn om een investering te doen in de transitierantsoenen. Daar­ naast is het belangrijkste om de grote variabelen in de tijd uit te sluiten, zodat continuïteit in resultaat kan worden ge­ realiseerd.

De referentiebedrijven realiseren een drogestof opname van + 10 à 15 procent ten opzichte van het berekende rantsoen van 12,5 kilo drogestof. Dus een droge­

stof opname van 13,5 tot 14,5 kilo drogestof is gemakkelijk te realiseren. Hierin zit ook direct de kracht van een Premium Transitie rantsoen: een goede pensvulling op de dag van afkalven met een (relatief) trage passagesnelheid zorgt dat de koe gevuld blijft en een hogere droge­ stof opname realiseert in het begin van de lactatie. Deze hogere drogestof opname zorgt voor een piekproductie op het juiste moment (lagere negatieve ener­ giebalans) en verhoogt de piekproductie.

Een piekproductiestijging van 0,5 kilo zorgt bij melkkoeien voor een 305-dagen productiestijging van minimaal 100 à 125 kilo. Bij vaarzen ligt deze 305-dagen productiestijging nog iets hoger en is deze minimaal 135 kilo melk.

Wat mag u verwachten van een Premium Transitie?

• De transitiekoeien gaan u minder tijd kosten; • De biestkwaliteit wordt beter en de kalveren zijn vitaler; • De drogestofopname stijgt en zorgt voor een hogere piekproductie.

Bent u nieuwsgierig geworden naar de Premium Transtie aanpak van De Heus Voeders?

Vraag dan bij uw specialist naar het film­ pje over Premium Transitie en de ervarin­ gen van uw collega melkveehouders. n

De randvoorwaarden voor een Premium Transitie zijn: 1. Maximaal 90% bezettingsgraad in de Far off en Close up groep; 2. Geen broei en schimmels in het ruwvoer; 3. Het beste voer (dus midden onderuit de kuil) gaat in het rantsoen voor de droge koeien; 4. Voer zoveel mogelijk snijmaïs en liever niet meer dan 2 kilo drogestof kuilgras (het uiterste maximum is 4 kilo drogestof kuilgras); 5. Voer droog, geschoond en gehamerd stro; 6. Bereken een rantsoen op basis van 12,5 kilo drogestof en maximaal 800 VEM per kilo drogestof; 7. Voer precies en elke dag hetzelfde rantsoen; één keer per twee dagen is een optie en gebruik dan een broeiremmer (bestelcode 086050); 8. Voer voldoende eiwit voor een goede pensfermentatie (met stro essentieel) en voldoende biestproductie en ook voor goede ontwikkeling van het kalf.

Hiervoor wordt Premium Transitiemeel M (506172) of Premium Transitiemeel G (506173) ingezet.

Vooruit! Special 2017

09

Met TMR

bewuste keuzes maken

De realiteit is dat we momenteel kunnen melken voor een melkprijs boven € 0,40 per kilo. Dit heeft consequenties voor de invulling van de rantsoenen op PMR (Partly Mixed Ration) en TMR (Total Mixed Ration) bedrijven. Extra input via krachtvoer en krachtvoer-achtigen levert een hogere energiedichtheid op in het rantsoen en heeft extra meerkosten als consequentie.

De andere kant is dat het extra melk op­ levert en dus ook extra meeropbreng­ sten. Zolang deze meeropbrengsten hoger zijn dan de meerkosten is het inte­ ressant om te investeren in het rantsoen, zeker gezien de huidige hoge melkprijs en de vooruitzichten.

Vooruit! Special 2017

1 0

Voor PMR-bedrijven is de keuze voor een hoger basisrantsoen een reële optie. Op TMR-bedrijven roept het de vraag op of het economisch momen­ teel zinvol is om meerdere rantsoenen te maken voor verschillende productie­ groepen.

Blijven rekenen aan rantsoenen, kosten en opbrengsten is een noodzaak. Daar­ bij staat ook zeer zeker het technisch re­ sultaat voorop. De TMR-specialisten van De Heus Voeders trainen om van elkaar te leren en de valkuilen en kansen op TMR-bedrijven met elkaar te delen.

Top 8 van factoren die het resultaat op melkproductie het sterkst beïnvloeden 1. Transitiemanagement: sturen op drogestof opname in droogstand: 13,5 tot 14,5 kilo drogestof per koe.

2. Tijdsbesteding van de koe: a. Beperken van tijd van melkkoeien in de wachtruimte: groepsindeling en routing optimaliseren en verbeteren; b. Ligcomfort verbeteren: een koe hoort 14 uur per dag in de box te liggen. Beoordeling: minder dan 10 procent van de koeien staat in de box en staande koeien in de box gaan binnen één minuut liggen.

3. Gezonde transitiekoe: een gezon­ de actieve koe na afkalven schoont beter op en wordt ook eerder in lactatie weer tochtig. a. Start tijdig met insemineren: ± 40 dagen in lactatie; b. Houdt het gemiddeld aantal lactatiedagen van het koppel lager dan 190 dagen.

4. Bij mogelijkheid voor meerdere groepen: zet dan sowieso de vaar­ zen in een aparte productiegroep.

5. Onderbezetting in droogstand en in de vaarzengroep: zorg voor een maximum bezettingsgraad van 90 procent in de droogstand en bij de vaarzen (het gehele jaar).

6. Watervoorziening: per koe is 8 centimeter waterbak lengte nodig; per 100 koeien 8 meter waterbak (= vier waterbakken van 2 meter lengte bij 100 koeien).

7. Rantsoen aanpak: a. Optimaliseer het drogestofgehalte van het TMR-rantsoen op basis van ruwvoer: i. doel is ± 38 procent drogestof in een TMR-rantsoen ii. voeg eventueel water toe (pas op voor door fermenteren/broei) iii. maak bij voorkeur een voor­ mengsel bij veel producten/ kleine hoeveelheden b. Minimum voerrest 4 à 5 procent (= ± 1 kg drogestof) c. Besteed aandacht aan de mengwagen en het mengen: iv. optimaliseren mengtijd en laadvolgorde v. vijjzel: 20 omwentelingen per minuut vi. let op dode hoeken en rest­ voer (broei/schimmel) in de mengwagen vii. beoordelen ontmenging/ selectie in de stal: stel hierbij de koe centraal g activiteit, pensvulling en pensfermentatie, mest

viii. negatief zijn tegenmessen en plus is een kikkerplate ix. zorg voor een magneet (liefst bij de uitloop van het voer) d. Synchrofos® zorgt bij de verschillende rantsoenovergangen tot een minimaal effect op de pens­ werking. Bij een groepswisseling voor koeien gaat het mis als de pensmicroben andere nutriëntverhoudingen gevoerd krijgen.

Als je om die reden kilogrammen melk verliest is de persistentie van de koeien weg en wordt een rant­ soen met initieel lagere kosten op basis van koesaldo per dag een duur rantsoen.

8. Maak de invulling vooral niet te complex en kies voor een éénduidige en éénvoudige uitvoering op het bedrijf.

Complexiteit zorgt voor fouten in de uitvoering (zeker met personeel).

Het gebruik van protocollen kan hierbij helpen, mits het niet alleen een ‘papieren tijger’ wordt, maar ook controlepunten zijn ingebouwd en worden uitgevoerd. n

De TMR-specialisten helpen graag om uw doelstellingen samen te realiseren.

Vooruit! Special 2017

11

VLOG-weidemelk kaas biedt mogelijkheden in de markt

Friesland Campina en Cono Kaasmakers zijn dit jaar in Nederland begonnen met het collecteren van VLOG gecertificeerde melk. Meer zuivelfabrieken zullen de komende tijd ook bij de Nederlandse melkveehouders vragen naar ‘VLOG-melk’.

René Knook Productmanager Rundvee rknook@deheus.com

Met name de vraag naar VLOG-weide­ melk kaas vanuit Duitsland lijkt de komende jaren sterk te kunnen groeien. Dit biedt kansen voor de Nederlandse zuivel met extra toegevoegde waarde.

Omschakelen naar VLOG-gecertificeerde melk betekent voor u als melkveehouder dat in het algemeen een overgangster­ mijn van 3 maanden geldt. Ook zal weidegang (minimaal 120 dagen en 6 uur Vooruit! Special 2017

12

per dag) in het algemeen een vereiste zijn om VLOG-melk te kunnen leveren.

Ook zal de zuivel de eis stellen dat het voer VLOG-gecertificeerd gepro­ duceerd wordt, hoewel momenteel ook nog bewaring van monsters wordt geaccepteerd.

VLOG-melk produceren biedt kansen op uw bedrijf, omdat het een extra vergoe­ ding van circa € 1,00 per 100 kilo melk oplevert. Deze extra vergoeding is vast­ gesteld op basis van hogere opbreng­ sten vanuit bijvoorbeeld VLOG-zuivel ten opzichte van gangbare zuivel minus de hogere voerkosten en de meerkosten voor logistiek en productie van de zuivelfabriek.

VLOG (Verband Lebensmittel Onhne Gentechnik) is een Duitse vereniging die verantwoordelijk is voor de certificatie en uitgifte van het ‘Onhne Gentechnik’ label.

De criteria die deze Duitse vereniging hanteert is ook de standaard voor de Nederlandse zuivel.

De hogere prijs van mengvoer spitst zich toe op soya en mais en de bijproducten van beide. De beschikbaarheid en prijs van de gegarandeerde NGMO-grond­ stoffen ten opzichte van de GMOvarianten verschilt in de loop van het jaar, waardoor ook de meerprijs van NGMOvoeders kan verschillen door het jaar heen.

De specialisten van De Heus maken graag samen met u de rekensom van het saldo op basis van de uitgangssituatie en de aanpassing voor het produceren van NGMO-melk.

Hiervoor heeft De Heus een breed pak­ ket aan NGMO-voeders beschikbaar (zie tabel). n

De Heus levert VLOG-gecertificeerde voeders, waardoor monstername en -bewaring niet nodig is om op uw bedrijf een VLOG-certificering te verkrijgen.

Of het voor u ook interessant is om VLOG-melk te produceren hangt af van de meerkosten die dit vergt in het rant­ soen en de meeropbrengsten die u per kilo melk ontvangt. In het algemeen geldt dat de hoeveelheid eiwitrijke voeders die u voert en het aandeel soja daarin sterk bepalend zijn voor een hoger saldo.

Tabel 1: De Heus NGMO-assortiment

Code

Naam

GLV

VEM

SDVE

SOEB

Ruw Eiwit

Lactatiestart voeders 506400

NGMO RVB START 175

175

1000

120

5

175

506402

NGMO RVB START 185

185

1050

120

10

180

Productie voeders

De VLOG-standaard is voor levensmiddelen die niet genetisch gemodificeerd (NGMO) worden geproduceerd. Dit betekent dat alle voeders en rantsoenen geen grondstoffen (of sporen van grondstoffen) die met behulp van genetische modificatie zijn ontwikkeld mogen bevatten.

506403

NGMO RVB LAC 180

180

1000

100

-30

120

506404

NGMO RVB LAC 175

175

1000

105

-5

150

506405

NGMO RVB LAC 170

170

980

110

10

180

506410

NGMO RVB LAC 150

150

960

100

10

170

506415

NGMO RVB LAC 120

120

940

135

40

230

506420

NGMO RVB LAC 115

115

940

110

15

180

506425

NGMO RVB LAC 100

100

940

95

0

150

Eiwitrijke voeders 506430

NGMO RVB ER 190

115

940

190

110

360

506432

NGMO RVB ER 160

135

950

160

60

275

Correctie melen 506440

NGMO RUCOM ER 400

125

925

175

170

400

506441

NGMO RUCOM ER 360

115

900

150

150

360

506443

NGMO RUCOM ER 320

175

980

175

100

320

506445

NGMO RUCOM ZR 155

220

1015

100

-40

110

506446

NGMO RUCOM ZR 180

210

1010

95

-50

90 Vooruit! Special 2017

13

GOEDE START

is het halve werk!

Vooruit! Special 2017

Het jongvee is de toekomst van een melkveebedrijf. Een gezond en fit kalf groeit goed, is goed vruchtbaar en kan binnen 24 maanden afkalven. Toch is er op veel bedrijven nog winst te halen bij de jongvee opfok, met name in de start.

Aukje Geurtsen Productmanager Rundvee ageurtsen@deheus.com Edwin van Werven Verkoopleider Rundvee ewerven@deheus.com

Afweerstoffen Wist u dat een kalf zonder afweerstoffen wordt geboren en in de eerste periode van zijn leven volledig afhankelijk is van de afweerstoffen die het krijgt vanuit biest? Bij voldoende opname van anti­ stoffen uit de biest heeft het kalf minder risico op diarree en luchtwegproblemen in de eerste 3 maanden. Direct na de ge­ boorte kunnen de darmen van kalfjes de meeste afweerstoffen opnemen. 4 tot 6 uur na de geboorte beginnen de darmen Vooruit! Special 2017

15

Figuur 2: Hoeveelheid afweerstoffen in de melk na afkalven

60%

Hoeveelheid (%)

Absorpties

Figuur 1: Opname afweerstoffen

50% 40% 30%

20,0

15,0

10,0

20% 5,0 10% 0%

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

Bron: GD

van de kalveren zich te sluiten voor de opname van deze afweerstoffen en na 24 uur kan het kalf geen afweerstoffen meer uit de melk opnemen (figuur 1).

Uren

0

(Biest) direct na geboorte

Vooruit! Special 2017

1 6

(Biest) na 24 uur

(Biest) na 48 uur

Melk Soort & tijdstip

Kalf bij de koe?

Meten is weten

Soms blijven kalveren ‘s avonds of ‘s nachts in het afkalfhok bij de koe lopen.

Uit onderzoek blijkt dat meer dan 40%

Er zijn verschillende manieren om biest­ kwaliteit te meten. Wilt u weten wat de kwaliteit van uw biest is? Neem een aantal biestmonsters en laat dit door uw rundveespecialist meten. De kwaliteit van de biest en de hoeveelheid is te stu­ ren in de droogstand. Ook is het verstan­ dig met name biest van oudere koeien te gebruiken, omdat deze meestal meer afweerstoffen bevatten dan de biest van een vaars.

Biest Direct na de geboorte zitten er de mees­ te afweerstoffen in de melk. Doordat de melkproductie op gang komt, ontstaat er direct een verdunning van de biest. Als de koe bijvoorbeeld 12 uur na afkalven voor het eerst uitgemolken wordt, is nog maar de helft van de afweerstoffen aan­ wezig. Daarnaast kan het kalf de afweer­ stoffen uit deze biest voor minder dan de helft opnemen in het bloed, omdat de darmen al bijna gesloten zijn voor de op­ name van de afweerstoffen. Kalveren, die ’s avonds laat of ’s nachts geboren wor­ den, krijgen op veel bedrijven de eerste biest ’s ochtends na de eerste melking.

Echter voor deze kalveren is de start suboptimaal, omdat het kalf minder op kan nemen en de kwaliteit van de biest ook achteruit gegaan is (figuur 2).

(Biest) na 12 uur

Bron: vetvice

Wilt u weten wat de kwaliteit van uw biest is?

Neem een aantal

biestmonsters en laat dit door uw rundveespecialist meten.

van deze kalveren onvoldoende afweer­ stoffen in het bloed heeft, doordat het onvoldoende, te laat of helemaal niet bij de koe drinkt. Ons advies is dan ook om dit niet te doen. Zekerheid inbouwen is de basis voor een gezond ontwikkelde vaars.

Droge koeien De ontwikkeling van het kalf begint al in de baarmoeder van de koe. Koeien, die tijdens de gehele dracht goed gevoerd worden, brengen een kalf ter wereld dat vitaal en goed ontwikkeld is.

Zorg voor een goede mineralenvoorzie­ ning en voer droge koeien op de norm.

Reken uw droogstandrantsoen regel­ matig door om niet voor verrassingen te komen te staan. Juist in de laatste fase

van de dracht heeft het rantsoen veel invloed op de ontwikkeling van onder andere de darmen van het kalf. Indien een droge koe onder de norm gevoerd wordt, kan het kalf door een minder goede ontwikkeling van de darmvlokken minder afweerstoffen en voedingsstof­ fen opnemen. Deze kalveren produceren uiteindelijk ook minder melk. Bij proble­ men met de kalfjes dus direct kritisch uw

droogstand toetsen. Ons TopLac Droog­ standsplan kan u hiermee helpen.

Kaliber jongvee plan De Heus heeft een eigen kaliber jong­ vee plan waarmee we streven naar een goed ontwikkelde vaars met een goede productie. Na de biest begint de jongvee opfok met melkpoeder van hoge kwa­ liteit. We kunnen kiezen uit traditioneel

opfokken of we gaan voor een intensie­ vere opfok, waarbij we meer groei halen in de eerste drie weken. Voorwaarde is dan wel dat er weinig ziektedruk is op het bedrijf en er zeer secuur gevoerd wordt. Samen met de Kaliber Opfok en de Kaliber Junior kan maximale ontwik­ keling gerealiseerd worden. Vraag uw rundveespecialist naar verdere toepas­ sing op uw bedrijf. n

Vooruit! Special 2017

17

RUWVOERTEELT en resultaten bemestingsproeven Ook dit jaar hebben we op verschillende locaties diverse bemestingsobjecten aangelegd op percelen grasland. Veel factoren bepalen het resultaat aan opbrengsten in tonnen drogestof per hectare en met name de kwaliteit hiervan is bepalend voor de hoeveelheid melk uit eigen ruwvoer.

Gert Anker Accountmanager Bemesting & Ruwvoerteelt ganker@deheus.com

Voor ons allen geldt dat de hoeveel­ heid stikstof, die op het land gebracht mag worden, beperkt is. Daarom is het steeds weer de boodschap de efficiëntie te verbeteren.

Op klei en zandgrond hebben we onder­ zoek gedaan naar het effect van gedeel­ de stikstofgift voor de 1e snede en resul­ taten van extra kali kunstmest voor de 1e en 2e snede in beeld gebracht.

Vooruit! Special 2017

18

Het jaar 2017 kenmerkt zich door een droog en vroeg voorjaar. Het gras groei­ de medio maart al goed. Veehouders die vroeg gestart zijn met aanwenden van drijfmest en kunstmest hebben een voorsprong opgebouwd.

Bijgevolg is de vroege bemesting goed benut en de latere minder door koude en aanhoudend gebrek aan regen. n

Resultaten aan kilo ruweiwit op kleigrond: • KAS op 100% gezet • GrasPlus 14000 114% (zwaveleffect) • Gedeelde N-gift: GrasPlus Start + GrasPlus 14000 120% Voor de 2e snede is er naast 20 kuub rundveedrijfmest en 250 kilo GrasPlus 14000 nog 100 kilo kali 60 verstrekt.

Extra kali leverde maar liefst 28% meer ruweiwit op.

Resultaten aan kilo ruw eiwit op zandgrond: • Geen verschil in opbrengst met delen N-gift, wel waren de ruw eiwit waarden van de analyse hoger bij gedeelde N-gift. Verklaring: minder N beschikbaar uit GrasPlus. Start als gevolg van toenemende droogteperikelen.

• De extra kali 60 bemesting voor de 1e snede leverde 5% hogere ruw eiwit opbrengst op, met name door hogere drogestof opbrengst.

Beter graslandmanagement en daardoor meer melk uit eigen ruwvoer; enkele aandachtspunten betreffende bodem, bemesting en teelt: • Bodemanalyse (pH moet op orde zijn); • Verdichting en vertrapping voorkomen; • Kwaliteit grasmat, onderhoud in het najaar betekent behoud van goede grassen; • Nutriëntenbehoefte: verdeling beschikbare drijfmest en aandacht voor zwavel en kali bemesting indien gewenst; • Gedeelde stikstof kunstmest gift; vroege 1e gift met GrasPlus Start levert bijna altijd voordeel op.

Vooruit! Special 2017

19

Balans in transitie

Met het TopLac Droogstands­ Plan

Het TopLac DroogstandsPlan is hét antwoord op de meest kritieke periode rond het afkalven. Toplac draagt bij aan een fitte, in top­conditie functionerende koe in de nieuwe lactatie. Gezondheid, huisvesting, voeding, management en klimaat zijn de factoren van succes ge­ durende de vier fasen van het TopLac DroogstandsPlan.

Meer weten over het TopLac Droog­ standsPlan? Neem dan contact op met één van onze specialisten of kijk op WWW.DE-HEUS.NL

WWW.DE-HEUS.NL