Clifford Chance

Bij Clifford Chance Amsterdam werken ruim 330 juridisch en niet-juridisch medewerkers aan gecompliceerde juridische transacties en opdrachten voor (internationale) ondernemingen en financiële instellingen. Clifford Chance is een volledig geïntegreerd internationaal advocatenkantoor. Wij streven er naar om onze cliënten een grote variëteit van juridische dienstverlening aan te bieden van de allerhoogste kwaliteit.

Jeroen Ouwehand

Managing Partner Clifford Chance

Ik ben sinds eind vorig jaar de Managing Partner van Clifford Chance in Amsterdam. Een van mijn persoonlijke thema’s in die rol is het verbinden van mensen. Dat is bij ons overigens niet zo moeilijk, want ik ervaar de werksfeer als heel open. Maar hoe divers zijn wij eigenlijk? Wat mij betreft nog niet divers genoeg. Ik denk dat er best afgestudeerden zullen zijn die denken: “Zo’n groot advocatenkantoor, dat zal wel een bolwerk zijn van standaardtypes, en je moet vast lid zijn geweest van een bepaald soort studentenvereniging.” Ik kan ze geruststellen: er is geen ‘standaard’ Clifford Chance advocaat of business services professional. Wij staan open voor talent met welke achtergrond dan ook. We zijn bovendien onderdeel van een internationale organisatie met kantoren op vijf continenten. Het is dus niet zo gek dat ook op het Amsterdamse kantoor onze advocaten en overige professionals niet alleen uit Nederland komen. Denk daarom niet te snel: “Dat zal wel niets voor mij zijn.” Probeer het en laat je verrassen zou ik zeggen!

Diversiteit: waarom?

Karapet Karapetyan

@ Transactional Support Lawyer in de Banking & Finance-praktijk “Diversiteit: het woord zegt het al: divers, het onderscheidend vermogen hebben, maar vooral ook de #kracht en de capaciteit om buiten kaders te denken.”

Joachim Oosterling

@ Client Development Manager Europe “Het helpt me situaties van verschillende kanten te kunnen bezien, #begrip te hebben voor andere standpunten en om anderen te overtuigen.”

Angela McEwan

@ Partner in de Banking & Finance-praktijk “A more diverse environment results in a more representative range of views being shared, which is critical in reaching the best solutions and creating an #inclusive environment.”

Amir Adl Rudbordeh

@ Advocaat-stagiair in de Banking & Finance-praktijk

“Diversiteit betekent voor mij de #verschillen tussen het denken van mensen. Het zijn deze verschillende geluiden die samen zorgen voor de muziek.”

Rona Nisar

@ Associate in de Corporate-praktijk

“Diversiteit is #verrijking van geest; verbreding van horizon en vooral nieuwe kennis en perspectief. En dat allemaal gratis!”

Alvin Khodabaks

@ Partner in de Litigation & Dispute Resolution-praktijk

“Alle aspecten die een individu anders en uniek maken. Het #accepteren, #respecteren, #begrijpen en ruimte bieden aan inbreng vanuit die unieke aspecten is de weg naar inspirerende samenwerkingen en uiteindelijk bijzondere resultaten.”

Hoe zit dat bij Clifford Chance?

Rona Nisar

“Er is geen ander advocatenkantoor waar ik het liefst zou willen werken dan Clifford Chance Amsterdam. Een aanvankelijk homogeen bedrijf dat zich versneld transformeert naar een all-inclusive organisatie. Je voelt je thuis, waar het niemand iets uitmaakt dat je rare culturele ‘afwijkingen’ hebt, te introvert bent of dat je ongewone hobby’s of simpelweg andere voorkeuren hebt.”

Joachim Oosterling

“Ik ervaar diversiteit bij ons als iets heel natuurlijks. Het helpt scherp te blijven in een high performance omgeving. Ik voel me ‘thuis’ in deze gevarieerde omgeving.”

Mukesh Hoeba

“Laat nobele gedachten uit alle windrichtingen tot ons komen, is een vrij vertaald citaat uit de Rig Veda, een van de heilige geschriften die onze wereld rijk is. Het streven naar en het bereiken van doelen is nooit, in mijn geval, een individuele zaak geweest. Ik ben juist verrijkt door gedachten en inzichten van vele verschillende personen.”

Alvin Khodabaks

“Wij werken met collega’s op vijf continenten en bedienen cliënten vanuit de hele wereld uit alle sectoren. Dat zorgt voor een dynamische, diverse en multidisciplinaire werkomgeving. Ik leer elke dag van de diversiteit aan inzichten. Dat geeft mij positieve en creatieve energie.”

Amir Adl Rudbordeh

“Great minds think alike, but small minds rarely differ. Hoewel harmonie binnen een eenheid belangrijk is, zorgt juist de diversiteit voor nieuwe inzichten en wordt de kleurloze herhaling vermeden. Ik vind mijn dagelijkse werkomgeving zeer kleurrijk en dat geeft mij energie.”

Karapet Karapetyan

“Diversiteit wordt bij Clifford Chance gewaardeerd. Ik werk met mensen met verschillende achtergronden, en vind dit persoonlijk een meerwaarde van het kantoor.”

Naima Azough

Interview door Cemil Yilmaz foto Vera Duivenvoorden

Naima Azough is oud-Tweede Kamerlid, maatschappelijk betrokken, moderator en adviseur, moeder en moe van de hedendaagse ‘hondsdolheid’ die in de samenleving heerst.

Wie is je vader, wie is je moeder? anders, die hebben het niet altijd makkelijNaima is de eerstgeborene in het gezin ker door de dingen die zij meemaken hoor. Azough en verhuisde op tweejarige leeftijd Mijn broertje is bijvoorbeeld weleens aan met haar moeder van het zuiden van Made kant gezet door politieagenten terwijl ze rokko naar Rotterdam. Samen met haar hun wapens op hem gericht hadden. Dat ouders en drie zussen en broer bracht ze zijn dingen die hem zijn overkomen, maar haar jeugd door in een echte arbeiderswijk mij als meisje niet.” in Rotterdam-Zuid. “Ik ben echt in een arbeidersgezin en -omgeDe Rotterdamse ‘natte T’ ving, opgegroeid. Mijn vaRotterdam-Zuid was volder werkte eerst in Utrecht ‘Van huis uit gens Naima ook in de jaren in een waspoederfabriek, maar snel daarna kreeg hij een baan in de haven van voerde ik van kinds af aan tachtig en negentig al een multiculturele wijk. “De buurt was heel gemengd, Rotterdam. Daar heeft hij al gesprekken maar niet zoals die dat nu zich met allerlei cursusover politieke en is. Er waren Turken, Susen opgewerkt tot lasser en metaalbewerker in een groot metaalbewerkingsmaatschappelijke kwesties’ rinamers en autochtone Nederlanders. Die laatste groep trok in de loop van de bedrijf. Door de jaren heen jaren negentig weg. Er was deelde hij mooie verhalen veel armoe en drugscrimiover zijn tijd in de pensions, de haven en naliteit. De rest was misschien ook weggede mensen die hij tegenkwam. Mijn moetrokken als ze de mogelijkheid had gehad. der was huisvrouw en maakte schoon in Er waren in de buurt een aantal straten de avonduren. Toen ik een jaar of veertien waar veel huizen waren dicht getimmerd was, ben ik als oudste van het gezin ook met houten platen, daar woonde gewoon gaan werken. Van het geld dat ik verdiende, niemand. Als kind heb ik me echter nooit kocht ik een busabonnement en kleding, onveilig gevoeld, het was een leuke buurt omdat we het thuis niet breed hadden.” om in op te groeien en we speelden gewoon Naima groeide op in een, naar eigen zegsteeds trouwens. Ik kom van op Zuid, dus gen, “traditioneel Marokkaans gezin met kijk maar uit.” traditionele waarden voor meiden en jonop straat. Ik voelde me er echt thuis, nog gens. Wij als vrouwen moeten vaak vechNaima heeft het vwo gedaan op de Hugo ten, maar worden daarentegen ook minder de Grootschool. “Het was in mijn tijd al snel als ‘gevaar’ gezien. Voor jongens is het een prima school. Er gingen veel arbeiders-

kinderen naar toe, maar ja, dat was ook de buurt. Vaak gaat de discussie nu over etniciteit en migratie, maar ik geloof dat we het meer moeten hebben over sociale klasse. Ik heb gezien hoe hard mijn ouders moesten werken om het hoofd boven water te houden. Ik heb die arbeidersmentaliteit van kleins af aan meegekregen. Wat die inhoudt? Het vormt je, het bepaalt de manier waarop je naar de wereld kijkt. Ik kan me dankzij die mentaliteit ook goed vereenzelvigen met autochtone arbeiders. Nu ben ik natuurlijk wel veranderd, ik heb gestudeerd, gereisd en diverse banen gehad. Dat verandert de perceptie die mensen van je hebben, maar het verandert ook jezelf omdat je je begeeft in andere omgevingen. Die Rotterdamse ‘natte T’ heb ik bijvoorbeeld niet meer. Echter weet ik zeker dat klasse nog altijd een variabele is in alles wat we doen. Het speelt een grote rol en dat vergeten we vaak.”

Maatschappelijk betrokken

“Van huis uit voerde ik van kinds af aan al gesprekken over politieke en maatschappelijke kwesties. Mijn vader had geen politieke ambities, maar was wel maatschappelijk betrokken. Dat geldt ook voor mijn zus, waardoor we thuis regelmatig discussieerden over van alles, variërend van Nicaragua tot aan Vietnam, het Palestijns-Israëlisch conflict, de Koude Oorlog en de eerste Golfoorlog. Daarnaast heb ik in Antwerpen gestudeerd tijdens de opkomst van het Vlaams Blok met de eerste grote demonstraties en heb ik in Leipzig op de vroegere Karl Marx Universität gestudeerd. Dat was vlak na de val van de Berlijnse muur en de Wende dus een enorm interessante historische tijd. Elke vrijdag organiseerden studenten daar demonstraties tegen armoede en onrecht. En zelfs op onze brave faculteit in Antwerpen hebben we een keer het gebouw bezet omdat de status van de studie verloren dreigde te gaan.”

Politieke carrière Er zijn herinneringen uit die tijd die haar Na haar studie Engels en Duits in Antweraltijd bij zullen blijven. “Er kwam op Den pen is Naima politicologie gaan studeren Haag CS een keer een man naar me toe. Hij in Amsterdam. Naast haar studie raakte vertelde mij dat hij zo blij was met mijn bijze betrokken bij GroenLinks. “Van huis uit drage op televisie van de dag ervoor in een was het altijd de PvdA, want die zette zich reportage over jongens in detentie. Hij had in voor de arbeider. Zelf voelde ik me meer zijn ‘stem’ nog nooit gehoord in de kamer, aangetrokken tot de PSP, de voorloper van maar ik had die de avond ervoor verwoord. GroenLinks. In 1996 werd ik daar een beetDat was prachtig om te horen. Met alle teje actief achter de schermen. In de zomer genwind die wij als partij vaak kregen, wavoor de aanslagen van 11 september vroeg ren dit soort mensen de reden dat ik in Den Femke Halsema die ik al kende, of ik mij Haag zat.” niet verkiesbaar wilde stellen. Ik twijfelde en had al besloten het ‘Safi’ niet te doen, want ik had In 2010 is Naima gestopt eigenlijk geen ambitie om ‘Ik zie De met de politiek. “Ik had het de politiek in te gaan. Maar door 9/11, de enorme veranderingen die deze aanslag Kleurrijke Top 100 als een voorbeeld gevoel had dat ik na twee termijnen in de Tweede Kamer had gedaan wat inleidde en ook de discusvan een nieuwe ik kon en wilde doen. Ik sies die na 9/11 ontstonden mondige vond het tijd om ruimte over met name de tweede generatie migranten, zag ik het belang ervan in. Zegeneratie die een eigen plek opeist te maken voor een jongere, nieuwere generatie die ook veel ambitie en kenker in de jaren erna werd en staat voor wie nis heeft. Nu werk ik als dat alleen maar heftiger ze is. Zo wil ik het debatleider en adviseur met de opkomst van eerst de LPF en nu de PVV, Hirgraag zien’ voor organisaties en de overheid op het gebied van shi Ali en Wilders. Ook is sociale vraagstukken als Nederland na de moord op jeugdhulp, eergerelateerd Theo van Gogh radicaal veranderd. Er is in geweld, loverboyproblematiek en sociale veel opzichten enorme polarisatie gaande. cohesie.” Naima lijkt talent te hebben voor Toen ik gevraagd werd om me verkiesbaar gevoelige dossiers. “Ik kan niet anders dan te stellen, werd er in de politiek voortdumaatschappelijk actief zijn, dus dat doe ik rend over de ‘tweede generatie’ gesproken, vanuit verschillende rollen. Dat voelt goed, maar er waren gewoonweg geen ‘tweede want ik wil altijd iets van betekenis doen. generatie’ Kamerleden. Dat was de reden Politiek is voor mij proberen een concreet om mij uiteindelijk toch als kandidaat aan verschil te maken. Dat kan in de Tweede te melden. We kregen in 2003 acht zetels en Kamer, maar ook daarbuiten. In de kamer ik was nummer negen op de lijst. In eerste is het soms echt wel log, bureaucratisch en instantie kwam ik dus niet in de kamer teje hebt als oppositiepartij veel obstakels. Ik recht, totdat een fractielid zich terugtrok. miste daar soms de inhoudelijke discussie. Toen kwam er in mei 2004 een plek vrij.” Veel is gericht op macht en dat is begrijpe-

lijk maar niet per se productief. Ik kan er in deze rol ook voor zorgen dat er (kleine) stapjes gezet worden.”

Probleemdossiers

In 2014 werd Naima gevraagd als voorzitter van de commissie ‘Aanpak meisjesslachtoffers loverboys/mensenhandel in de zorg voor jeugd’, ook wel aangeduid als de Commissie Azough. Daar verbeterde ze de ketensamenwerking tussen onder andere de politie en Jeugdzorg om loverboyproblematiek te voorkomen en aan te pakken. “Er zijn bijvoorbeeld goede stappen gezet in de samenwerking tussen zorg en politie. Ook is er gezorgd dat meisjes die te maken krijgen met loverboyproblematiek beter opgevangen worden met gespecialiseerde hulp. Nu weten hulpverleners hopelijk beter waar informatie gehaald kan worden. Wat ik achteraf anders had gedaan, is de gemeenten nog eerder en beter bij het proces betrekken. Ook gezien de decentralisatie van Jeugdzorg, waarbij veel bij de gemeente is komen te liggen.”

Inmiddels is ze klaar met de Commissie Azough en door minister Jet Bussemaker (OCW) en staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) gevraagd als speciaal rapporteur om extremisme te helpen voorkomen en sociale cohesie te bevorderen. Tot het einde van 2016 brengt zij in kaart wat professionals in het jongerenwerk, de jeugdhulp en het onderwijs het beste helpt om polarisatie en extremisme aan te pakken en bespreekbaar te maken.

2016 en verder?

“Er zijn twee paden. Of we gaan uit die groef van polarisatie en meer oprecht in discussie, luisteren naar elkaars meningen en kijken waar we elkaar kunnen vinden. Of we komen steeds meer tegenover elkaar te staan. Ik maak mij grote zorgen om de groeiende vervreemding en polarisatie. Door allerlei angsten en gevoelens van verlies, door geopolitieke ontwikkelingen en uit angst voor een ongewisse toekomst, zijn we meer en meer geneigd ons wederzijds van elkaar af te keren. Dat is een gevaarlijke tendens, want we horen nu eenmaal bij elkaar. Dat is de nieuwe realiteit: een Nederland met grote groepen mensen die geen gasten zijn, maar Nederlander en hier horen en blijven. Ik zelf moet en wil met iedereen in gesprek. Ook met mensen die er totaal anders over denken. Zelfs op internet hebben we groeiende zelfsegregatie en belanden we in een soort social media cocon waarin we alleen onze eigen mening horen. Maar ik geloof dat er veel mensen in het midden zitten die nu stil zijn en de zwijgende meerderheid vormen. Het wordt tijd dat die zich eindelijk gaan uiten en gehoor krijgen. Het is van belang dat we een grotere democratische arena vormen waarin we echt in discussie gaan en niet alleen maar horen wat we willen horen.”

Hoe kijk je naar De Kleurrijke Top 100?

“Ik zie De Kleurrijke Top 100 als een voorbeeld van een nieuwe mondige generatie die een eigen plek opeist en staat voor wie ze is. Zo wil ik het graag zien. Niet jezelf terugtrekken in een cocon waarin iedereen dezelfde mening heeft, maar het Nederlanderschap omarmen en je plek opeisen. Met andere woorden: ik juich het toe. Wel vind ik dat op elke lijst of in elke top ook verborgen ‘gewone’ helden en heldinnen moeten staan. Want die maken Nederland pas echt.”

t @NaimaAzough t @cemilyilmaz01