2.6.3. Chủ đề 3. Học tập trải nghiệm tại công ty TNHH Composite Miền Trung

- Rèn luyện kĩ năng sử dụng một số phương tiện kĩ thuật như camera, máy chụp DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ảnh, các công cụ hỗ trợ học tập như bản đồ tư duy, sơ đồ… - Rèn kĩ năng tư duy sáng tạo, cách xử lí và giải quyết vấn đề thực tiễn. - Rèn kĩ năng nghiên cứu khoa học, đặt câu hỏi, xây dựng tình huống, đưa ra giải thích và kết luận. c) Thái độ - Rèn tư duy nghiên cứu khoa học thông qua thực hiện các hoạt động trải nghiệm sáng tạo - Ý thức sử dụng vật liệu và bảo vệ môi trường d) Phát triển năng lực - Năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn đời sống - Năng lực giải quyết vấn đề. - Năng lực sáng tạo. - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học vào tình huống cụ thể 2.6.3.3. Kiến thức STEM trong chủ đề Khoa học (S) Công nghệ (T) Kỹ thuật (E) Toán học (M) - Hóa (Các thành phần tạo vật liệu Composite - Vật lí (độ dẻo. cứng, nhẹ, bền…)

Sử dụng các nguyên vật liệu và dụng cụ sản xuất vật liệu Composite :phần cốt, phần nền - Bản kế hoạch thực hiện - Quy trình sản xuất vật liệu Composite - Tính toán tỉ trọng, kích thước của sản phẩm - Tính toán diện tích, thể tích các vật dụng được làm từ vật liệu Composite

2.6.3.4. Đối tượng và thời gian tổ chức chủ đề - Đối tượng: HS lớp 12. - Thời gian thực hiện chủ đề: Sau khi học xong chương Polime và vật liệu Polime 2.6.3.5. Câu hỏi định hướng hoạt động - Để sản xuất vật liệu Composite cần những nguyên liệu gì? - Nêu các thành phần cấu tạo, thành phần hóa học có trong vật liệu composite? - Nêu quy trình sản xuất vật liệu Composite mà em biết? 2.6.3.6. Chuẩn bị a) Chuẩn bị của GV: - Xây dựng kế hoạch tham quan và nghiên cứu Công ty TNHH Composite Miền Trung (Thanh Trạch – Bố Trạch – Quảng Bình); phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng HS

và thành viên tham gia (1 tuần trước ngày đi trải nghiệm). DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL - Lập kế hoạch tổ chức và xin ý kiến của BGH trường THPT về việc tổ chức cho HS đi trải nghiệm quy trình “Học tập trải nghiệm tại công ty TNHH Composite Miền Trung”. - Liên lạc với Công ty TNHH Composite Miền Trung, trình bày kế hoạch tham quan học tập cho HS trải nghiệm. - Dự trù kinh phí và một số tình huống phát sinh trong quá trình HS thực hiện hoạt động trải nghiệm. b) Chuẩn bị của HS: - Tài liệu: SGK Hóa học 12, một số tài liệu liên quan đến Sự phát triển vật liệu Composite - Phương tiện: Giấy bút để ghi chép, viết thu hoạch, vẽ; máy ảnh, máy quay phim, công cụ nghiên cứu khác,…. - Tìm hiểu nghiên cứu Công ty (lịch sử phát triển, sản phẩm sản xuất, công nghệ sản xuất, giải quyết việc làm, vệ sinh môi trường.....)

HĐ 1: Nghiên cứu kiến thức về vật liệu Composite, phương pháp sản xuất vật liệu Composite

Mục tiêu: HS tìm hiểu kiến thức về vật liệu composite, quy trình sản xuất vật liệu Composite

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

GV hướng dẫn HS tìm hiểu về vật liệu Composite và quy trình sản xuất vật liệu Composite - HS tìm hiểu về cấu tạo, tính chất vật liệu Composite - Sự phát triển của ngành vật liệu Composite hiện nay - Vai trò của vật liệu Composite được sử dụng hiện nay - Thành phần cấu tạo, tính chất, phân loại vật liệu Composite - Các phương pháp sản xuất vật liệu Composite - Vai trò của vật liệu Composite trong cuộc sống ngày nay.

HĐ 2: Trải nghiệm tham quan và nghiên cứu Công ty TNHH Composite Miền Trung.

Mục tiêu: HS có hiểu biết về công ty TNHH Composite Miền Trung, về quy trình công nghệ sản xuất vật liệu Composite.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

GV phân công nhiệm vụ nghiên cứu cho HS thành -Các nhóm HS nhận sự phân công nhiệm vụ từ GV - HS tham quan nhà máy, quy trình sản xuất vật liệu

từng nhóm: DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL - Nhóm nghiên cứu về lịch sử phát triển công ty, cơ cấu tổ chức cán bộ - Nhóm nghiên cứu về nguồn nguyên liệu đầu vào và quy trình sản xuất vật liệu Composite.. - Nhóm nghiên cứu về công nhân lao động, kĩ sư và phát triển thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước. - Nhóm quay phim, chụp ảnh, lưu giữ hình ảnh, nội dung thăm quan - GV hướng dẫn HS tiến hành thăm quan nghiên cứu công ty

và ghi chép vào bảng phân công nhiệm vụ. - HS tham quan công ty -HS tiến hành các nhiệm vụ nghiên cứu được phân công. - HS nghe và ghi chép của chủ cơ sở về nguyên liệu, quá trình sản xuất - HS tìm hiểu về vị trí địa lý và lịch sử hình thành và phát triển của công ty. Composite theo kế hoạch, tìm hiểu nguồn nguyên liệu đầu vào, quy trình sản xuất , sản phẩm sản xuất, thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước.

HĐ 3: Trải nghiệm quan sát một số công đoạn sản xuất vật liệu Composite

Mục tiêu:- HS biết cách thực hiện một số công đoạn trong sản xuất vật liệu Composite

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

- GV yêu cầu HS quan sát công nhân, kỉ sư hướng dẫn, thực hiện mẫu các công đoạn sản xuất vật liệu Composite - HS quan sát công nhân, kỉ sư hướng dẫn, thực hiện các công đoạn sản xuất vật liệu. - HS được quan sát trực tiếp công nhân sản xuất một số sản phẩm vật liệu.

HĐ 4: Hoạt động thực hành tay nghề gia công các sản phẩm.

Mục tiêu: HS thực hành một số công đoạn tạo ra các sản phẩm học dưới sự hướng dẫn của công nhân kĩ thuật

Kiến thức STEM - Hóa học: Tính chất vật liệu, phương pháp sản xuất - Vật lý: Độ bền vật liệu, tỉ khối - Công nghệ: quy trình, thao tác thực hiện - Toán: Tính toán số liệu, kích thước vật liệu

Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung

GV liên hệ với công ty, đặt DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL vấn đề đào tạo công nhân gia công tạo ra sản phẩm composite GV định hướng được các yêu cầu về nội dung, mục tiêu , dưới sự hướng dẫn của công nhân công ty cho HS trải nghiệm một số thao tác, công đoạn làm ra sản phẩm ( Thuyền thúng ) GV yêu cầu HS lắng nghe những đánh giá nhận xét của công nhân về thao tác, sản phẩm của các em làm ra

HS chú ý sự hướng dẫn của công nhân kĩ thuật công ty các thao tác làm thuyền thúng cho ngư dân đi biển ven bờ. HS trải nghiệm, thực hành một số công đoạn làm thuyền thúng HS lắng nghe, ghi chép sự đánh giá nhận xét của cán bộ kĩ thuật công ty. HS trực tiếp thực hiện các thao tác làm thuyền thúng bằng vật liệu composite Đánh giá, nhận xét, rút kinh nghiệm cho buổi trải nghiệm

HĐ 5: Báo cáo sản phẩm sau khi trải nghiệm

- Thời gian: 1 tiết (45 phút). - Địa điểm: tại lớp học. - Mục tiêu:Sau khi HS đi trải nghiệm về 1 tuần, GV yêu cầu HS tổng hợp lại các kiến thức về quy trình sản xuất vật liệu composite bằng chất nền vải thủy tinh Cách tiến hành: - GV hướng dẫn về hình thức báo cáo, HS báo cáo dưới dạng trình bày powerpoin và đưa ra các câu hỏi thảo luận. - Lần lượt đại diện các nhóm lên báo cáo và trình bày sản phẩm của nhóm mình. - GV đưa ra nhận xét và đánh giá cho điểm cho các nhóm, tổng kết lại toàn bộ nội dung kiến thức HS cần ghi nhớ sau khi đi trải nghiệm - HS tự đánh giá hoạt động của cá nhân Các sản phẩm của học sinh bao gồm: - Bản báo cáo, kế hoạch về quy trình sản xuất vật liệu composite - Bài thu hoạch và cảm nhận của tất cả học sinh sau khi đi trải nghiệm thực tế - Xây dựng các videoclip về quy trình sản xuất vật liệu composite (mỗi nhóm 1 video clip).

Kết luận hoạt động 5:

Qua hoạt động này GV có thể đánh giá được năng lực của các em qua các sản DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL phẩm mà các em làm ra. Từ đó HS được học tập, được trải nghiệm, được định hướng nghề nghiệp theo năng lực, sở trường của mình. Giúp các em có động lực, có kĩ năng học tập bộ môn tốt hơn Khi thực hiện chủ đề trải nghiệm tham quan công ty TNHH Composite Miền Trung gặp một số vấn đề khó khăn sau đây: - Về hình thức tổ chức học tập trải nghiệm như thế nào ? - Sắp xếp thời gian tổ chức vào lúc nào ? - Xin kinh phí tài trợ từ nguồn nào ? 2.6.3.8. Một số câu hỏi và bài tập đánh giá. Câu 1 a) Muốn điều chế nhựa PVC (-CH2-CHCl-)n ta có thể cho clo tác dụng trực tiếp với PE (-CH2-CH2-)n được không? Tại sao? b) Tương tự, muốn điều chế teflon (CF2-CF2)n dùng làm chất chống dính xoong chảo có thể cho flo tác dụng với PE được không? Tại sao? Hướng dẫn giải: a) Không được. Vì phản ứng thế không tạo ra mạch polime có clo luân phiên đều đặn. b) Không được. Vì flo hoá PE chỉ cho các sản phẩm cắt mạch và phân huỷ, không cho teflon Câu 3. Vì sao không ngâm lâu quần áo bằng len trong xà phòng? Câu 4. Tại sao nhựa teflon được ứng dụng rộng rãi trong đời sống? Hướng dẫn giải: Politetrafloetilen (-CF2-CF2-)n được ứng dụng rộng rãi trong đời sống vì nó có nhiều tính chất tốt như: + Phân tử có cấu trúc đối xứng cao, có cấu trúc tinh thể, độ bền nhiệt và bền hoá học cao (bền với axit đặc ở nhiệt độ cao). + Momen lưỡng cực bằng không nên dùng làm chất cách điện. + Hệ số ma sát nhỏ nên được dùng để sản xuất vòng bi làm việc trong môi tr- ường xâm thực mà không cần bôi trơn. Câu 5. Tại sao PVC cách điện kém hơn PE nhưng lại bền hơn PE? Hướng dẫn giải: Do trong phân tử PVC có liên kết C-Cl phân cực mạnh hơn nên PVC cách điện kém hơn. Nhưng lực tương tác giữa các phân tử trong PVC lớn hơn (lực Van-đec-van…) lực tương tác giữa các phân tử trong PE nên PVC bền hơn, tính tan kém hơn khi tan trong dung môi hữu cơ như đicloetan, clobenzen…

Câu 7. Vì sao không nên giặt quần áo nilon, len, tơ tằm bằng xà phòng có độ kiềm DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL cao, không nên giặt bằng nước quá nóng hoặc ủi quá nóng các đồ dùng trên? Hướng dẫn giải: - Tơ nilon (tơ poliamit), len và tơ tằm (protit) đều có các nhóm -CO-NH- trong phân tử. Các nhóm này dễ bị thuỷ phân trong môi trường kiềm và axit, vì vậy độ bền của quần áo (sản xuất từ nilon, len, tơ tằm) sẽ bị giảm nhiều khi giặt bằng xà phòng có độ kiềm cao. - Len, tơ tằm, tơ nilon kém bền đối với nhiệt. Câu 8. Làm thế nào phân biệt được các vật dụng bằng da thật và da nhân tạo (PVC)? Câu 9. Hiện nay, túi PE được dùng làm túi an toàn để đựng thực phẩm. Tuy nhiên, nếu kéo dài tình trạng sử dụng túi PE sẽ dẫn đến hậu quả gì? Cần có giải pháp nào để thay thế PE? Hướng dẫn giải: Túi PE không gây độc nên thuận lợi cho việc dùng đựng thực phẩm. Tuy nhiên, do PE là chất rất bền với các tác nhân oxi hoá thông thường, không bị phân huỷ sinh học và không tự phân huỷ được, nên sau một thời gian, lượng túi PE trở thành phế thải rắn rất lớn, đòi hỏi việc xử lí rác thải rất khó khăn. Cần có các vật liệu an toàn, dễ tự phân huỷ hoặc bị phân huỷ sinh học, thí dụ túi làm bằng vật liệu sản xuất từ xenlulozơ. Câu 10. Những chiếc túi hoà tan dùng làm gì? Hướng dẫn giải: Để hạn chế đến mức tối thiểu sự tiếp xúc của người với thuốc trừ sâu, một công ty Mỹ đã đề nghị đưa thuốc vào đất trong những túi chất dẻo. Tất nhiên túi này phải bằng chất dẻo hoà tan, để dần dần dưới tác dụng của nước mưa và nước ngầm, sẽ giải phóng thuốc trừ sâu. Loại chất dẻo này dễ bị thuỷ phân trong đất và nước nên đã tránh được ô nhiễm môi trường. Để bảo vệ thuốc khi chuyên chở và bảo quản, phải bọc những túi đó bằng màng polime, thường bền với nước. Câu 12. Biện pháp xử lí nào vừa tránh ô nhiễm môi trường vừa đem lại hiệu quả kinh tế cao từ săm lốp xe cũ? Hướng dẫn giải: Lốp xe ô tô được làm từ dầu mỏ... Điều ấy ai cũng biết những xăm lốp cũ gây ô nhiễm môi trường. Nhưng gần đây, tại Anh đã xây dựng một xưởng thí nghiệm để làm điều ngược lại: Từ các loại săm lốp ô tô thải ra, hàng năm với số lượng hàng triệu tấn, người ta đã tiến hành nhiệt phân trong các thiết bị phản ứng đặc biệt và thu được dầu mỏ có chất lượng cao, trước hết dùng làm nhiên liệu và sau khi chưng phân đoạn, có thể chuyển hoá thành nhiều sản phẩm hoá chất có giá trị. Ngoài ra, sản phẩm của xưởng nhiệt phân lốp ô tô cũ này còn có muội than, kim loại để nấu chảy lại và một số hoá chất vô cơ nữa.

Câu 13. Làm thế nào để giảm lượng chất thải PVC? DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL Hướng dẫn giải: PVC thuộc loại chất dẻo hiện nay bị thải ra nhiều nhất trong phế liệu sinh hoạt. Đốt thì không có lợi vì sinh ra các chất khí rất độc. Các kỹ sư Nhật Bản đã tìm ra một cách sử dụng các chất dẻo cũ này. Từ phế liệu PVC, người ta đã chế tạo các tấm lát sàn trong các nhà máy hoá chất: bền, không sợ axit và kiềm, chịu lửa... Người ta đã xây dựng một quy trình kỹ thuật để nghiền PVC thải, trộn với cao lanh và ép ở áp suất rất cao trong những khuôn kim loại nóng.