ни кёзюнг къарагъан затха мени анам огъаймы дерикди! ( « А м а н а т » , 3, 133.) Кёз-къаш бермезге.— Кюлмезге, ышармазгъа, сансыз этерге деген магъанада. Бир сууукъ къанлы тиширыу, кёзкъаш бермей, къатлары бла озуб, сора ызларындан таууш этди. ( « Д ж а з ы у айла», 101.) Кёз къатында къаш да барды. Син. Адам къатында адам ёлмейди. Кимни да джакълар, джан аурутур адамы барды. Кёзгюнге къуярыкъ тюл эсенг.— Аз, кесек зат, адаргы. Кёзю къыймазгъа — аяргъа, къызгъаныргъа, сюймезге. Эки джылны асыралгъан, сюзюкден этилген чепкенни хазыр орунларына чёртлеуюк таякъчыкъланы д ж о н у б тизиб, д ж о л г ъ а чыкъгъынчы, киерге кёзю къыймай, быкъыгъа такъгъанды. ( « К ъ а р а к ю б ю р » , 106.) Кёз къысаргъа — Чам эте, накъырда сылтау бла. Ючюнчю кюн ингирде, «къыйын» ауруб тургъанларын кёргенлеринде, чалкъычыла, бир-бирине кёз къыса, къайгъылы сёлешдиле. ( « К ю н д ю з г ю кюн», 135.) Кёз къысмазгъа.— Д ж у к ъ л а м а з г ъ а , къалкъымазгъа. Бир-бир кечеледе уа къошчула, кёз къысмай, тангнга чыгъыб къаладыла. ( « Д е р т » , 164.) Кёзюнде огъу болса, урурча болургъа. Вар. Кёзюнде огъу болса, урурлай. Син. Кёрюб болмазгъа. Эрши кёрюрге. Кёз с а к ъ л а р г ъ а . — Таб заманны (кёзюуню) сакъларгъа. Олсагъатда Осман, кёз сакълаб туруб, Болдуну да алыб, къачар къайгъыгъа кирди. («Хорланнган адж а л » , 181.) Кёз суулары агъаргъа. Вар. Кёз суулары тёгюлюрге. Син. Джыламукълары агъаргъа ( т ё г ю л ю р г е ) . — Къарнашыны бойнундан къучакълаб, кёз суулары агъыб, Аймуш сытханды. (Орусланы М., « Н а з м у л а » , 28.) Кёз сууларын тёгерге ( в а р и а н т ) . — Д ж ы л а р г ъ а , сытаргъа. Д ж а ш ч ы г ъ ы ач болуб кёзюне къараса, д ж ю реги такъыр болуб, кёб заманны кёз сууларын тёкгенди. ( « К ъ а р а к ю б ю р » , 7.) Кёзюнде тереги болгъан чёбю болгъаннга сокъур дей эди. Син. Атлес Готласха кюле эди д е б . — Сени кибикле, эркишилени атларын сагъынмай, джылланы ашырадыла. Кёзюнде тереги болгъан чёбю болгъаннга сокъур дей эди. ( « Д е р т » , 260.) Кёзюне тутаргъа.— Д ж у к ъ г ъ а санамайсыз, энгсуз5*
31