#01 2022
04
08
12
20
Danst in beeld met Eric Bobrie
Identiteit als rode draad
Van traditie tot freestyle
Dansvanger
23
28
32
33
Ethno Flanders Dance!
Geschiedenis van de dans
Column On the road
High five met Eva Mouton
34 #danstagram
colofon Red a ctie Sint-Salvators traat 18a, 9000 G ent Co ö rd i na ti e Anto n i a Vo lo d i n a Teks t S ilke Rochtus, Leen Dev yver, M aud Ti elema n s, M a xi mi li a n e Verla a k en So fie Cox E indredactie Antonia Volodina , Lut Fi rlefy n , Eli en Lefevere C overbeeld E ric Bobrie Design E lv ire Dela n ote × H ermi n e Co o rema n Duur z a m e druk Bem a G raphics Periodicitei t 4 × per j a a r Opl a g e 5.000 ex. Volgend num m er juni 2022 Abo nne me nt 14 euro
dansbeeldig
In onzekere (en angstige) tijden doet het deugd om terug te keren naar de je roots om van daaruit verder te gaan en grenzen te verleggen. Dat is waar deze editie van DANST een beetje over gaat. Mohamed Toukabri vertelt over FOTO ISABELLE WENZEL
zijn afkomst en meervoudige identiteit en hoe dit een plaats krijgt in zijn werk. Nina Muñoz maakt de brug naar dans als immaterieel erfgoed in een gesprek over traditie en het belang van de roots en
community in dansstijlen zoals hiphop, waacking en house. Leen Devyver licht een tipje van de sluier op over Ethno Flanders Dance!, een bruisend festival voor jongeren die een passie hebben voor traditionele dans en muziek en met een open blik de uitwisseling aangaan. We sluiten af met een bijzonder boekje: De
geschiedenis van de dans in België vanaf 1930, uitgegeven door Charleroi Danse. Ik zou zeggen: neem je tuinstoel, zet je in het lentezonnetje en geniet van dit tijdschrift. Veel leesplezier !
Antonia Volodina Coördinator DANST
DANST — 3
#01 2022
#dansttt
DANST — 4
#dansttt
#dansttt
DANST — 5
#dansttt
#dansttt
DANST — 6
#dansttt
#dansttt
— DANST IN BEELD Eric Bobrie Ik ben door een gelukkig toeval bij dansfotografie beland. Ik begon met swing dansen in 2010 (ook per toeval, trouwens) terwijl ik in Edinburgh studeerde. Ik had bovendien pas een DSLR (digitale spiegelreflexcamera, n.v.d.r.) gekocht om me in mijn vrije tijd mee te amuseren. Deze twee interesses groeiden progressief en vielen uiteindelijk samen omdat de swing scene in Europa toen redelijk klein was en er niet veel fotografen waren die dat documenteerden. Van feestje naar feestje in Parijs (waar ik weer was gaan wonen), tot grotere festivals: ik kreeg in de voorbije tien jaar de gelegenheid op vele Europese swing events te fotograferen.
Ik onderzoek voortdurend hoe kleuren en licht ons gedrag beïnvloeden, hoe ze ons doen voelen en ons helpen communiceren. Ik haal erg veel inspiratie uit aangrenzende vakgebieden zoals architectuur, handwerk, schilderkunst, literatuur. Mijn werk is een samenspel tussen fotografie, videografie en artistieke projecten. Vooral dit jaar ligt mijn focus op video en portretten. Ik werk dan met kunstenaars of atleten aan een serie van beelden die hun gevoel van esthetiek, cultuur en smaak weergeven. Daarnaast zullen de dansfestivals hopelijk terugkeren waarbij al de opgebouwde energie van de laatste twee jaar eruit wordt gegooid.
DANST — 7
Het was een keerpunt voor mij toen ik in mijn werk verschoof van direct realisme naar picturale beelden en een sterker kleurenschema begon te gebruiken om de sfeer van de foto te ondersteunen. Ik hoopte te versterken wat er al was en soms te creëren wat er niet was. Het gebruik van textuur en suggestie in plaats van letterlijke beschrijving (door bijvoorbeeld framing) werden ook zeer belangrijk.
#dansttt
DANST — 8
Identiteit als rode draad De Brusselse choreograaf en danser Mohamed Toukabri start op 12-jarige leeftijd met breakdance in zijn geboortestad Tunis. Het begin van een brede, professionele opleiding. In 2002 sluit hij aan bij het Sybel Ballet Théâtre en op 16-jarige leeftijd start hij zijn training op de Internationale Dansacademie van Parijs. Een jaar later stroomt hij door naar P.A.R.T.S in Brussel. Hierna volgen een reeks van samenwerkingen met onder andere Sidi Larbi Cherkaoui en Damien Jalet, Needcompany en Rosas. Met een stevige bagage aan verschillende dansachtergronden debuteert hij in 2019 met zijn eerste solo-creatie, The Upside Down Man (The son of the road). Een voorstelling over identiteitsgevoel en de perceptie ervan in onze samenleving. Zijn persoonlijke achtergrond onthult hij hiermee op een intieme en ontwapenende manier. Hij gebruikt dit verhaal als een rode draad doorheen zijn performance van dans, tekst, video en geluid. In zijn laatste werk, The Power (of) The Fragile, gaat zijn verhaal verder. We gingen met hem in gesprek over zijn uitzonderlijke parcours. —
T E K S T M A X I M I L I A N E V E R L A A K F O T O C H R I S T I A N TA N D B E R G D A N S E N S H U S
Je begon pas op 12-jarige leeftijd te dansen,
tussen het heden en verleden. Het spelen
met name breakdance. Daarna ging je over
met verschillende ruimtes en verschillende
naar een professionele opleiding. Hoe waren
vormen van kunst stond in deze voorstelling
jouw eerste ervaringen met dans? Toen ik op
centraal. Mijn eigen ervaringen hebben hier
12 jaar startte met breakdance, was ik mij niet
dan ook een essentiële rol in. Ik heb zowel de
eens bewust van het dansen. Het was een
identiteit van mijn geboorteland als mijn huidige
zeer intuïtieve ontmoeting met de plaats en
identiteit. Mijn afkomst is heel belangrijk voor
de andere dansers. Dans was voor mij zeer
mij, maar mijn Europese identiteit zorgt voor
intrigerend. Mijn ouders brachten mij niet zoals
mogelijkheden. Het geeft mij een bepaalde
gewoonlijk naar een dansles. De samenkomsten
vrijheid. Mijn focus gaat zo steeds terug naar
en het dansgebeuren vonden voornamelijk op
het identiteitsgevoel en de perceptie hiervan.
straat plaats. Op een gegeven moment werd
Als mens hebben we de natuurlijke behoefte
het treinstation onze ontmoetingsplaats om
om overal etiketjes op te plakken. Op die
samen te dansen, te leren. Dat gaf ruimte om
manier is het makkelijker om dingen te
je eigen en andere stijlen te ontdekken.
begrijpen, maar door dat net te doorbreken,
Hier – in Europa – klinkt ‘op straat’ negatief,
kan ik op zoek gaan naar het grotere geheel.
maar door actief deel te nemen binnen deze
Ook in de context van identiteit. Voor mij is dat
gemeenschap leer je een andere, positieve
niet iets wat vaststaat. Identiteit is fluïde, het
kant kennen. Op de momenten dat we elkaar
kan en mag veranderen en dus ook groeien.
ontmoetten, deelden we onze kennis.
Deze constante stroom vraagt niet om keuzes
Ongeveer drie jaar geleden begon ik actief
te maken, maar geeft ons vrijheid.
te zoeken naar informatie over verschillende dansstijlen: waar ze ontstonden en hoe de
Je nieuwe werk, The Power (of) The Fragile, is
cultuur rond deze dansvormen tot stand
een vervolgstuk hierop. In deze voorstelling
kwam. Het is voor mij heel belangrijk om
speelt je mama letterlijk en figuurlijk een grote
deze achtergrond te hebben. Vaak leer je in
rol. Hoe kwam dit idee tot stand? Het was
opleidingen enkel over de klassieke ballet
vanaf het begin de intentie om met mijn mama
geschiedenis. Maar er is zoveel meer te
samen op het podium te staan. Ze speelt de
ontdekken. Ik ben zelf specifiek op zoek gegaan
centrale figuur in dit werk. Als kind had mijn
naar stijlen als hiphop en hedendaagse dans.
mama de droom om danseres te worden. Alleen
Opmerkelijk is dat beide hun oorsprong hebben in
was dat niet vanzelfsprekend om verschillende
de jaren 70, maar in een compleet verschillende
redenen. Haar familie en de politieke rol die
setting ontstonden. Afhankelijk van waar je
haar vader opnam, lieten het niet toe om
opgroeide, welke afkomst je had, met wie je in
een carrière als artiest te kiezen. Dat is niet
contact kwam, wie je was in de maatschappij,
alleen voor mijn mama zo, zeker de generaties
leerde je een bepaalde stijl kennen. Vaak zijn we
voor ons hebben vaak hun ouders of mensen
ons niet bewust van het traject dat zo’n dansstijl
uit hun omgeving moeten overtuigen om zo’n
heeft doorgemaakt om het beeld dat wij kennen
richting uit te gaan. Een job als artiest werd en
die exacte vorm te geven. Zulke dingen neem ik
wordt niet altijd aanvaard. Ikzelf heb die kans
graag mee in mijn werk.
wél gehad en het feit dat ik mijn mama deze Door mijn Belgische nationaliteit hadden we
stijlen aan bod en is er tevens ruimte voor
ineens de vrijheid en de mogelijkheid om dit te
verschillende culturen, tradities … Dit kwam
doen. We hebben een verhaal kunnen vertellen
sterk naar voren in je eerste solo-creatie.
waarin we onze relatie neerzetten. In dit werk
Mogen we stellen dat opzoeken van deze
tonen we de ontmoeting tussen onze twee
verschillen een grote inspiratiebron is? Dat is
werelden, lichamen en levens. Die interactie
zeker zo. Voor een groot deel gaat The Upside
kleurt het werk. De voorstelling was een unieke
Down Man over het zoeken naar identiteit.
belevenis voor ons beiden.
In deze voorstelling tracht ik koppelingen te leggen tussen het hier en daar, net zoals
DANST — 9
ervaring heb kunnen geven, is mij zeer dierbaar. Binnen je werk komen er inderdaad verschillende
Je vertelt over achtergrond en migratie. Hoe
Zijn er nog nieuwe projecten waar je momenteel
ervaar jij diversiteit in de danswereld? Als
aan werkt? Zeker! Ik ben zeer gelukkig dat
ik vrijuit mag spreken? (lacht) Ik merk zeker
we onze productie The Power (of) the Fragile
dat een verschuiving op til is. Er is uiteraard
tijdens een tournee terug zullen opnemen.
aandacht voor diversiteit en het beeld dat
Daarnaast probeer ik als choreograaf ook
mensen te zien krijgen van de danswereld
andere uitdagingen aan te gaan. Onlangs heb ik
wordt steeds meer divers. Onder andere
bijvoorbeeld een samenwerking gedaan omtrent
directies maken meer en meer de keuze om
mode. Op vlak van dans is er een project
deze diversiteit te waarborgen. Toch geeft
in Noorwegen waar ik aan zal meewerken.
het soms een verwrongen indruk. Jammer
Het concept bestaat uit het koppelen van
genoeg blijft de bovenlaag van de danswereld
choreografen en dansers. Ik zal dus met een
er hetzelfde uitzien en is de kern vaak nog zeer
specifieke danser samenwerken. De stukken
eurocentrisch. Maar daarnaast is het natuurlijk
die hieruit vloeien zullen doorheen de stad
ook hoopgevend dat er aandacht voor is.
gepresenteerd worden om zo de beleving van
De komende generaties zullen diversiteit
de stad en de choreografie te veranderen en
op een andere manier kunnen benaderen.
samen te laten komen. Ik ben steeds op zoek
Volgens mij is er nood aan een beweging die
naar nieuwe uitdagingen en dit is er weer één
bottom-up verloopt. Het is ongetwijfeld aan
om naar uit te kijken!
onze generatie en de volgende generaties om daar iets mee te doen.
—
Als danser en performer word je steeds uitgedaagd om te blijven groeien. Kan je je persoonlijke groei op dit moment beschrijven? De weg die ik gekozen heb voor mezelf in het thema van identiteit en perceptie zou
DANST — 10
ik graag nog verder bewandelen. Als danser en choreograaf blijf ik uitdagingen zoeken en daardoor ervaringen opdoen en blijf ik in dat opzicht groeien. Het is een pad dat ik wil exploreren en ik wil zoeken hoe ik mijn eigen grenzen als persoon en danser hierin kan verleggen. Ik ben zeer benieuwd hoe ver ik deze exact ga kunnen verleggen. Die zoektocht boeit mij en daagt mij tegelijk ook uit.
Volg Mohamed Toukabri op Instagram instagram @mohamed_toukabri
KRIEBELENDE DANSBENEN? HAAL ZE UIT DE KAST MET WISPER!
HEDENDAAGSE DANS | CONTACTIMPROVISATIE | BODYWORK | AFRIKAANSE DANS | SWINGROCK | YOGA ...
Code oranje, code geel… CODE DANS!
Verras ons met je
Barst je van de goesting om uit te breken, te dansen en te creëren? Dans naar het grote publiek te brengen?
originele project en wie weet word jij financieel, productioneel en artistiek ondersteund! Niet onbelangrijk, we love dans in de openbare ruimte, in combinatie met andere kunsten en lokale samenwerkingen. Lees meer en blaas ons omver op www.codedans.be
F O T O T H E S E N S U A L S I D E — A N N A K A R E N I N A L A M B R E C H T © D A V I D J A C O B S ( J A C O W B S K I )
Van traditie tot freestyle: hiphop, house en waacking “Dansers herken ik meteen, zonder dat zij gedanst hebben. Het zit in de kledingstijl van die personen, hoe zij lopen en de uitstraling van energie”, vertelt Nina. Dansen reikt verder dan de rand van het podium. Het is een levensstijl. Een ontastbaar doen, delen, en doorgeven van kennis en cultuur. Dans is immaterieel erfgoed, het leeft en brengt mensen samen. —
T E K S T S I L K E R O C H T U S ( W E R K P L A AT S I M M AT E R I E E L E R F G O E D )
DANST — 12
F O T O J U L I E N B A U D A R T, S T I J N E R N E S
Wanneer Nina Muñoz (24) niet achter de boeken
maar beweegt en verandert met de tijd mee.
voor haar studie handelsingenieur zit, vind je
Hoe belangrijk zijn voor jou de wortels van een
haar in de Brusselse underground battle scene.
dansstijl? De geschiedenis is superbelangrijk
Of eerder andersom. “Het is soms vreemd om te
voor verschillende dansstijlen, en zeker in de
zeggen dat ik student ben omdat ik niet echt in
hiphop-, house- en waackingwereld. Daar wordt
dat profiel pas. Ik ben 80% van de tijd bezig met
belang gehecht aan waar iets vandaan komt.
dans, podiumkunsten, en de creatie van voorstel-
Het geeft body aan de stijl. Als je weet dat iets
lingen. Bekijk me als een hybrid version tussen
bijvoorbeeld komt uit een vorm van protest, ga
student en professionele danseres.” (lacht)
je die betekenis gebruiken en nadenken hoe je dat kan uitbeelden en in een beweging stoppen.
Hiphop, house en waacking zijn enkele van de
In een oude zwart-wit video van house zie je
dansstijlen waarin jij je verdiept. Het is erfgoed,
dat mensen gewoon aan het dansen zijn in de
met een geheugen en een lange levensloop en
club. Het is inspirerend om daarnaar terug te
evolutie. Het blijft niet in het verleden steken,
gaan, en dat mogen we niet vergeten wanneer
DANST — 13
we nu voor de spiegel in een danszaal staan.
en is meer gericht op emotie en expressie.
In Brussel doet house danseres Raquel Suarez
Bijvoorbeeld: wat komt eruit als je deze
haar trainingen in een zaaltje met een dj en wat
beweging en dit woord combineert? Vertrekken
lichten. Dat is net een feestje, iedereen is aan
vanuit een verhaal werkt ook inspirerend omdat
het trainen. Back to the roots. Als je je in de lijn
ik dan aan mijn techniek kan werken terwijl ik het
van de geschiedenis plaatst, is dat een andere
verhaal uitleg in bewegingen.
ervaring dan gewoon dansen of een les volgen. Zelf kan ik er de vinger niet op leggen wat mijn
Wat maakt de community van underground
stijl is, maar ik weet wat ik leuk vind. Door veel
dansers zo speciaal? Ik hou van de cultuur en
op te zoeken, te onderzoeken, de ene keer deel
het sociale aspect ervan, wat geboren is in de
te nemen aan een project met hedendaagse
clubs: samen viben en de exchange die daaruit
dans en dan weer met hiphop, voeg ik alles
voortkomt. Je danst met twee of drie personen.
samen naar wat ik als een beweging zie. Dans is
Naast de basisstappen, heb je op de dansvloer
voor mij iets ‘multi’, het maakt me niet uit welke
de vrijheid om alle moves te combineren.
stijl. Het is net het spectrum dat ik leuk vind.
De gesprekken die je hebt met dansers, heb je niet met andere mensen. Omdat dans fysiek is
Danspasjes kun je in boeken neerschrijven, maar
en je elkaar aanraakt, dichter komt, verdwijnt er
immaterieel erfgoed zit vooral in de hoofden en
een soort van grens. We zijn veel ‘knuffeliger’.
handen van mensen, het is embodied heritage.
(lacht) We zijn het gewoon om met ons lichaam
Dansen zelf leer je vooral van elkaar. Je geeft
en in dans te communiceren. Het is een manier
het door met je lichaam. Het is de uitwisseling
van in het leven staan. Ik heb een speciale band
van energie en ideeën. Het is connectie en
met mensen met wie ik dans, anders dan met
communicatie. Wat is jouw ervaring hiermee?
mijn studentenvrienden.
Via Katerina Ourda, een waacker, leerde
De levensstijl van hiphop is ook zichtbaar in de
ik freestyle kennen. Ik kwam terecht in de
fashion en de kleding. Dat is ook part of it. Het
underground, in de hiphop battle wereld, en
zit in die geschiedenis: je ging naar de club en
stopte met mijn traditionele lessen. Trainingen
zag er goed uit. Op een battle is er soms ook
voor deze specifieke stijlen vind je niet in de
een categorie Best Dressed.
DANST — 14
standaard scholen, maar in zalen. Het is toen dat ik echt verliefd ben geworden op dans.
Immaterieel erfgoed wordt gedragen door een
Wat ik vooral meeneem uit mijn lessen
gemeenschap. Waar kunnen freestyle dansers
zijn bepaalde tools en werkvormen, een
elkaar vinden, de passie delen en van elkaar
interpretatie of opdracht. Bijvoorbeeld: voer
leren? Zeker in Brussel is er een verbonden
een beweging uit in 360° of probeer deze uit op
gemeenschap. Het is een kleine wereld die snel
verschillende manieren. De bewegingen die ik
groeit. Platformen als Timiss, Freestyle Lab en
leer, schrijf ik in een soort van handboek, soms
Zinnema ondersteunen dat door evenementen
is dat ook gewoon een woord. Dit handboek
te organiseren. Je kan andere dansers
is mijn ‘rugzak’ waar mijn eigen stijl in staat.
ontmoeten op social events of battles. Zodra
Wanneer ik zelf iets wil creëren of lesgeef, grijp
je één iemand uit de scene kent, opent zich een
ik naar deze tools als basis waarmee je iedereen
netwerk, want de meesten kennen elkaar. Het
en elk ander lichaam kan benaderen.
‘unravelt’ zich. Zo had ik dat ervaren toen ik van
Bepaalde dansers zijn heel goed in het
Hasselt naar Brussel kwam.
doorgeven van die tools en hun kennis van
Om te dansen heb je enkel je lichaam en een
generatie op generatie. Dat zou ook gekoesterd
beat nodig. Wanneer iemand vraagt wie er
moeten worden en er mag meer duidelijkheid
diezelfde avond wil trainen, is dat fijn als je een
over komen. Vooral in onze scene is het niet
zaal kunt regelen, maar soms dansen mensen
tastbaar en worden de moves, geschiedenis en
ook in het station. Je wil trainen en kan dat in
waarden mondeling of in dans doorgegeven van
elke ruimte doen.
de ene op de andere generatie. De ene danser
Wat deze scene onderscheidt van die van
gaat daarbij meer pragmatisch en technisch
steden in andere landen, weet ik niet goed.
te werk. Een andere vertrekt vanuit een woord
Dat is afhankelijk van de stijl en de grootte van
de scene. Ik zie bijvoorbeeld wel een contrast
Dans als immaterieel erfgoed?
tussen Brussel en Parijs, waar meer de energie
Immaterieel erfgoed zijn gewoontes,
van een battle scene heerst. In Parijs zijn ze
kennis en praktijken die we niet echt
technischer, gedisciplineerd en gaan ze je killen
kunnen grijpen. Het zit in onze handen
met hun moves. De scene daar is ook meer
en onze hoofden. Of in ons hele lichaam,
established, groter en heeft meer dansers.
zoals bij dans. We geven het door van
Brussel is upcoming. Ik heb het gevoel dat
generatie op generatie en laten de
dingen aan het bewegen zijn en zie dat België
praktijk mee-evolueren met de tijd. De
meer op de kaart komt.
gemeenschap draagt en deelt dit levende erfgoed. Ontdek meer dansstijlen zoals
Er bewegen er ook projecten voor jou. Waar
tango, dabke en Bulgaarse dansen op
werk je momenteel aan? Momenteel werk ik aan
immaterieelerfgoed.be of voeg jouw
La Ave, een stuk over gender, body en identiteit.
geliefde dans toe! Ook Nina’s dans kan je
In samenwerking met vijf andere artiesten (drie
hier terugvinden.
dansers en twee muzikanten) onderzoek ik hoe gender en identiteit multiple kunnen zijn. En hier
Dit artikel werd geschreven door Werkplaats
komt mijn studie op de universiteit van pas,
immaterieel erfgoed en CEMPER.
omdat ik daardoor vaak een analytische insteek heb in mijn onderzoek of een mathematische
Gewoontes, praktijken en kennis in de
manier van choreograferen heb.
kijker zetten, dat is waar Werkplaats
Het project zal een hybride versie zijn tussen
immaterieel erfgoed voor gaat. Zij zijn er
een voorstelling met een duidelijke vraag en
voor al wie rond immaterieel erfgoed in de
boodschap, en een ervaring. Ik wil de energie
weer is.
komt van de underground, samenbrengen met
CEMPER is het Centrum voor Muziek-
één boodschap waar we over kunnen praten.
en Podiumerfgoed. Zij adviseren,
Performance and clubbing.
ondersteunen en begeleiden iedereen die met muziek- of podiumerfgoed in
—
aanraking komt. Ook dansers kunnen bij hen terecht. www.immaterieelerfgoed.be www.cemper.be Volg Nina Muñoz op Instagram instagram @ninamunozz
DANST — 15
van ontmoeting en samen viben in de ruimte, die
INTERNATIONALE MASTERCLASS
RED-training door Segni Mossi 20 + 21 juni Ontdek in deze masterclass hoe je dans én tekenkunst kan laten samensmelten in je creatieve workshops met kinderen.
zone In een intensief programma van 10 uur geven Alessandro Lumare en Simona Lobefaro van Segni Mossi tal van ideeën en werkvormen hoe je met kinderen op een laagdrempelige, inspirerende en artistieke manier aan de slag kan gaan. Je leert hen op een actieve manier kennismaken met de essentie van creatie en kunst. Ontdek hoe tekenen (ontdaan van het figuratieve) en dans (ontdaan van het narratieve) elkaar inspireren in een speelse vorm van creatie en ga naar huis met een rugzak vol ideeën voor je eigen kunst-educatief werk met kinderen! Een niet te missen kans …
meer info en inschrijven danspunt.be
dans kinderen creativiteit
D
Dansstudio van Danspunt Dok Noord, Gent
Als u zorgt voor het verbeteren van uw persoonlijk record... ...dan zorgt arena voor de rest. Sinds jaar en dag is arena vooraanstaand verzekeringspartner van talloze sportfederaties. Zo kan u gerust zijn dat u zelfs bij het beoefenen van uw favoriete sport kan rekenen op de steun van een deskundig team op die momenten dat het minder goed gaat. Voor meer inlichtingen en advies surf naar www.arena-nv.be.
#01 2022
#AMBERGYSELINGS
F O T O F I L I P VA N R O E
dansvanger DANST — 20
Elke editie vragen we een gepassioneerde amateurdanser naar dé dansvoorstelling die zijn/haar blik vangt. Hoe kijken dansers zélf naar dansvoorstellingen? Een dansaardig verslag.
danser: Maximiliane Verlaak (docent klassieke en hedendaagse dans) vangst: Noetic / Le Sacre du Printemps (Cherkaoui / Bausch / Ballet van Vlaanderen) waar: Opera Gent
Nu Sidi Larbi Cherkaoui het Ballet van Vlaanderen verlaat, krijgt hij met zijn herneming van Noetic een laatste kans om de dansers te doen schitteren. In de ogenschijnlijke zoektocht naar het mens-zijn danst het gezelschap in zwarte pakken en luxueus ogende jurken. Met de rug naar het publiek gekeerd, starten de dansers aan een overtuigend hedendaags stuk. Hun strakke uiterlijk wisselt zich af met vloeiende bewegingen waarin de connectie steevast terugkeert. De combinatie van de kostuums en abstracte houdingen geven het geheel een mannequinachtige impressie, wat voor een mechanisch en bevreemdend gevoel zorgt. Naarmate de voorstelling vordert, bouwt een onderliggende spanning zich op en wordt het decor een steeds belangrijker onderdeel. De verschillende lijnen toveren in een oogwenk tal van geometrische figuren, gevormd door zwarte hoepels. De plaatsing van de dansers en hun bewegingen vallen steeds als een puzzel in elkaar, dit alles onder begeleiding van -voor zover ik kan beoordelen- Latijnse zang en fysische uitspraken en verklaringen. De eindscène met een danseres in de overgebleven ronde figuur sluit het geheel af. Kortom, een mathematisch stuk waarvan je over de betekenis je hoofd kan breken.
Wil je zelf eens een dans(voorstelling) vangen? Mail jouw idee naar
DANST — 21
dansdanser@danst.be
danser: Maximiliane Verlaak (docent klassieke en hedendaagse dans) vangst: Noetic / Le Sacre du Printemps (Cherkaoui / Bausch / Ballet van Vlaanderen)
DANST — 22
waar: Opera Gent
De zoektocht uit Noetic is tevens herkenb aar in het tweede deel, Le Sacre du Printemps (1975, Pina Bausch). Hoewel het eerste deel van de voorstelling een zeer beheerste kant liet zien, wordt in het tweede deel al snel duidelijk dat deze zoektocht een veel gejaagder karakter heeft. In het verhaal wordt een jonge vrouw als lenteoffer gebracht die danst voor de goden tot de dood erop volgt. Klassiek en hedendaags omarmen elkaar als het ware wanneer de dansers elkaar in wisselende formaties tot het uiterste drijven en het publiek meezuigen in hun dans. De ondergrond van turf zet het dansen tussen leven en dood nog meer kracht bij. De dansers lijken te balanceren tussen leven en dood. De ritueelachtige bewegingen worden met zoveel overtuiging uitgevoerd, dat je hun lichamen hoort. De druppels zweet parelen op hun huid, waardoor het zand blijft kleven. De dansers laten zich volledig meeslepen in het verhaal en zetten het beste van zichzelf neer. Ze overstijgen de verwachting van het publiek, of in ieder geval toch die van mij.
Op wereldreis in Eeklo? Het kan! Ethno Flanders is een project van Muziekmozaïek en JMI dat jongeren van over de hele wereld samenbrengt en gericht is op het uitwisselen van traditionele muziek. Klinkt redelijk oubollig, maar dat is het allesbehalve. Beeld je een groep van een 40-tal jongeren in die een hele week samen musiceren, feesten, cultuur uitwisselen en met hun nieuw aangeleerde repertoire op tournee gaan … Het concept werkt en voor Ethno in het algemeen – dat tegenwoordig in 40 landen wordt georganiseerd – doet het dat al sinds 1999. Het werd hoog tijd om aan dit concept traditionele dans toe te voegen, en laat dat nu net hét ding zijn van Leen Devyver. Leen is o.a. erfgoedmedewerker van Danspunt en zo werd een nieuw project voor Danspunt geboren. Een gesprek over jongeren en traditionele dans, zelfvertrouwen en goesting. —
T E KS T DA N S PU N T F OTO M A A RT E N M A RC H AU
DANST — 23
Ethno Flanders Dance!
Leen 41 jaar, medewerker Projecten erfgoed voor Danspunt, dansleerkracht, organisator voor Ethno Flanders Dance, folk- en werelddansster in hart en nieren.
verblijven tijdens je reizen en samen met hen de plaatselijke muziek en dans te ontdekken? Ethno is eigenlijk een verdoken reisbureau voor muzikanten en dansers (grapje). Wat kan Ethno betekenen voor dans? Hét succesverhaal achter Ethno is peer to peer
learning, je leert de dansen van de deelnemers én je moet zelf ook je repertoire en ervaring delen. Zo simpel kan het zijn. Het is geënt op de traditionele manier van overdracht: op het gehoor of op het zicht. Je leert van de persoon die voor je staat, en die persoon komt uit een bepaalde traditie dus leer je meteen van de bron. Puurder kan het niet zijn. Zeker als die persoon even veel goesting heeft om nieuwe dansen of muziek te leren als jij en de rest van de groep. De energie en magie spat er bij momenten letterlijk af. Hoe ziet een week Ethno eruit? Een week op Ethno ziet er als volgt uit: gedurende de eerste dagen wordt het repertoire aangeleerd van elke deelnemer of van elke nationaliteit die aanwezig is op die bepaalde Ethno. Dat gebeurt in de vorm van workshops, elke deelnemer krijgt een
DANST — 24
bepaalde tijd om zijn melodie, zangstuk of dans Op wereldreis in Eeklo? Ja! Het klinkt natuurlijk
aan te leren. Vanaf dag drie of vier worden deze
gek om in Eeklo op wereldreis te gaan, maar
stukken gearrangeerd door de professionele
daar komt het eigenlijk een beetje op neer.
coaches die het geheel in concertvorm gieten.
Je ontmoet jongeren van een 15 à 20-tal
De meeste Ethnokampen werken naar een
verschillende landen en leeft gedurende een
hoogtepunt toe, voor Ethno Flanders is dat een
week zeer intensief samen. Je wisselt elkaars
reeks van vier concerten waaronder één op
repertoire uit, slaapt en eet samen in de
Dranouter Festival. En dit is echt dé ervaring
klaslokalen van de school, je gaat jammen tot
van Ethno Flanders, het is kicken voor de
een kot in de nacht … En dan samen op tournee.
deelnemers om op het groot podium van zo’n
Dat schept banden voor de rest van je leven.
groot festival te mogen staan.
Kan je iets meer vertellen over de waarde van
Zijn er dan veel jongeren die (nog) bezig zijn met
zo’n internationale uitwisseling? Door deel
traditionele dans en muziek? Meer dan je zou
te nemen aan een Ethno ga je, naast een
vermoeden! Folk en traditionele muziek en dans
‘wereldreis’ van 10 dagen, vaak ook een sterk
zijn nog altijd springlevend. De laatste 20 jaar
internationaal netwerk uitbouwen. Jongeren
heeft de hele beweging een modernisering
ontdekken dan heel snel dat ze met hun
meegemaakt. Deuren werden geopend toen
instrument of dansschoenen onder de arm de
er vanaf de jaren 70 internationale muziek- en
mooiste reizen kunnen maken. Na één kamp
danskampen werden ingericht. En invloeden
heb je genoeg contacten om daarna letterlijk
van buitenaf maken dat jonge muzikanten
de wereld rond te reizen. Stel je eens voor dat
nu hun eigen weg kunnen kiezen. Een vleugje
je aan verschillende internationale kampen
jazz in een traditionele melodie? Dat kan! Een
deelneemt. De wereld ligt dan letterlijk aan
salsa-versiering in een traditionele dans?
je voeten! Wat is er beter dan bij locals te
Waarom niet? De sterkte van zo’n Ethno is
dat je met je eigen muziek of dans naar voren
Vanwaar je liefde voor dit project? Heel
moet komen in een groep waar iedereen
toevallig ben ik in 2011 door een kennis gevraagd
dezelfde liefde voor zijn/haar/hun eigen traditie
om mee te werken in de crew. Ik had al gehoord
deelt. Daardoor voel je je gesterkt in jouw eigen
van Ethno en Ethno Flanders maar was er door
passie en moet je dieper op zoek gaan naar je
omstandigheden nooit toe gekomen deel te
eigen roots. Op die manier wordt er niet enkel
nemen. Ik had het gevoel dat ik als muzikant
traditionele dans en muziek uitgewisseld, maar
niet sterk genoeg stond om dat te doen, ik
kan je het gerust een diepgaande culturele
ben en was tenslotte meer een danser dan
uitwisseling noemen.
een muzikant. Een gedachte die achteraf
Door bezig te zijn met hun eigen traditie,
helemaal niet op zijn plaats bleek. Iedereen
merken we ook dat de jongeren meer
krijgt een plaatsje in het ‘orkest’: ben je nog
vertrouwen krijgen in hun eigen kunnen. De
niet zo gevorderd in het bespelen van je
ervaring van deel te nemen aan zo’n kamp
instrument, kan je altijd een tweede stem of een
is vaak een opstap naar een diepgaandere
begeleidende melodie spelen.
zoektocht als muzikant of danser. Deelnemers
Eenmaal ik er was ingerold, kan je zeggen dat
gaan naar huis met nog meer goesting om hun
dit voor mij een levensveranderende ervaring is
vakgebied te bestuderen. Voor sommigen is
geweest. Niet enkel voor mij, veel deelnemers
het een belangrijke stap in de richting van een
hebben dit ervaren. Alleen al om in de energie
professionele carrière. Andere deelnemers zijn
van die internationale groep te zitten is een
zo onder de indruk van deze ervaring dat ze
ongelofelijke leerervaring. Het is écht een
het concept overnemen of meenemen naar
wereldreis die je maakt. Bovendien heeft
projecten die ze later zelf gaan organiseren.
iedereen in de groep dezelfde passie. Dat maak
Op die manier worden er in 2022 in 40 landen
je niet zo vaak mee, zeker niet met traditionele
Ethno’s georganiseerd, en dat is het topje van
dans of muziek.
de ijsberg van dans- en muziekkampen overal
DANST — 25
ter wereld!
Uiteindelijk heb ik, eerst samen met die
zagen ze ook de meerwaarde hiervan en daar
vriendengroep die de crew geworden is, 7 jaar
ben ik ze heel dankbaar voor.
Ethno Flanders (voor muzikanten) getrokken,
Wat we dus verwachten van deze editie is dat,
waarvan de laatste 2 jaar als coördinator. Het
behalve het programma overdag, verder alles
organiseren van Ethno Flanders Dance! is dus
gelijkloopt met het kamp. De bedoeling is dat
een terugkeren naar een fijne periode.
de dansers inpikken op enkele muzieknummers
Ethno bleek achteraf ook echt mijn leven
en tijdens de concerten van de muzikanten op
veranderd te hebben nadat ik op zo’n
hun livemuziek enkele dansen brengen. Voorlopig
Ethnokamp mijn man ontmoette. Daarna
mikken we op een 3-tal volledige uitvoeringen.
kwamen er 2 kindjes en heb ik het organiseren
Misschien is er ruimte om hier en daar een
van Ethnokampen op pauze gezet.
illustratie, een kleine dansinterventie te brengen tijdens het concert. Dit alles hangt ook af van
Hoe kwam je tot een samenwerking met Ethno
de deelnemers, van welke nationaliteit, ervaring
Flanders en Muziekmozaïek? De samenwerking
en achtergrond zij hebben. We gaan zeker aan
bestond dus al, sinds 2011. Het idee om Ethno te
de slag met traditionele dansen, danspassen,
combineren met dans hadden we jaren geleden
figuren … Maar wat mij en de coaches betreft,
al bedacht, maar de juiste context ontbrak.
kunnen we daar verder in gaan richting
Het was maar pas bij de aanvang van mijn
zelf choreografieën maken, improvisaties,
functie binnen Danspunt dat het concretere
samenstellingen … We hopen de goesting die wij
vormen aannam. Na de positieve reacties van
en de muzikanten hebben door te geven aan de
mijn collega’s, stapte ik naar de huidige Ethno
deelnemers om zo ook op dansvlak bij te dragen
Flanders crew en Elisabeth Fraeyman, de nieuwe
aan de magie van Ethno Flanders.
Ethno-medewerker van Muziekmozaïek. Daar bleken ze even enthousiast om dit project uit
Kortom, ik kijk er enorm naar uit!
te werken en zo geschiedde.
Wij ook, Leen!
Wat mogen we dan concreet verwachten
—
van deze eerste Ethno Flanders Dance! ? Deze allereerste editie draait vooral rond het uitzoeken hoe we de Ethno-methodologie
Wist je dat…
kunnen toepassen voor dansers. Ik ben erg blij dat ik twee coaches vond die gek en enthousiast genoeg zijn om mee te stappen in dit experiment. Pieterjan Hantson (B) (Choronde, Senlima en Tanatsfestival) en Rikke Rasmus (DK)(Embla, gediplomeerd in Scandinavische traditionele dansen) zijn ervaren dansers en lesgevers met een heel
DANST — 26
aantal kilometers in de benen. We beginnen ook
… Ethno Flanders Dance! loopt van 31 juli tot 9 augustus … je naar het slotconcert kan gaan kijken op 6 augustus in Gent (Lakenmetershuis) … de deelnemers op 7 augustus op het Dranouter festival zullen staan … je meer kan lezen over het festival op
met een relatief kleine groep (12 personen), wat
www.danspunt.be
ons – hopelijk – de mogelijkheid zal geven om bij
www.ethnoflanders.be
te sturen waar nodig.
www.ethno.world
Ik vond het heel belangrijk dat de danseditie van een Ethno ook plaats kon vinden parallel aan een muzikale Ethno. Traditionele dans en muziek gaan hand in hand en zijn sterk beïnvloed door elkaar. Misschien is dat de laatste decennia wat afgenomen, maar je merkt echt dat waar muziek en dans op elkaar afgestemd zijn, beide daar kwalitatiever uitkomen. Bij Muziekmozaïek
… je altijd je vragen kan mailen naar ethnodance@danspunt.be
17 18 19 20 21 AUGUST ~ 2022 AT DOK NOORD GHENT BELGIUM
"Als iedereen meer zou dansen, dan zou de wereld een betere plek zijn”. Het zijn woorden waar Danspunt meer dan ooit in gelooft. Jij ook? Laat dan je moves zien, verscherp je techniek en dompel je onder in dans op een nieuwe editie van Out of the Toolbox! Ons workshopfestival is er voor dansers van alle leeftijden, niveaus en interesses: van historische dansen uit de 18de eeuw tot breakdance, van traditionele dans uit Slowakije tot dansen volgens Oosterse filosofie ... Maar bovenal is Out of the Toolbox zoals altijd een platform voor ontmoeting, uitwisseling en plezier. Doe mee en maak met elke danspas van de wereld een betere plek!
Geschiedenis van de dans in België vanaf 1930: een pedagogische koffer
DANST — 28
Een felblauw boekje vol prachtige dansillustraties, maar liefst twintig even prachtige choreografen en sterke geschiedkundige teksten. Meer is er niet nodig om het te hebben over de publicatie die Annie Bozzini, directrice van Charleroi Danse, liet maken in het kader van Brussels, Dance! 2021 over de geschiedenis van dans in België vanaf 1930. Naast een gedrukte Frans- en Nederlandstalige versie is er ook een online exemplaar van La Mallette beschikbaar met bijhorende video’s, een pedagogische koffer, een scholing én een voorstelling. Charleroi Danse hoopt zo bij te dragen aan de verspreiding van de kennis rond dans in België. Het is één van de vele initiatieven die het centrum inzet om dans populairder te maken. In dit interview neemt Annie je mee in haar visie op de werking van het centrum voor choreografie en hoe de publicatie van het pedagogische dossier daarbij aansluit. —
T E KS T M AU D T I E L E M A N S F OTO T H E R E A L CA M I L L E
Kun je ons iets meer vertellen over het werk
twee presentatiezalen en een team van meer
van Charleroi Danse? Charleroi Danse is een
dan veertig mensen. De dynamiek en identiteit
uniek centrum voor choreografie in België.
die dit met zich meebrengt hebben geleid tot
Het centrum is ontstaan uit het voormalige
het herdenken van onze visie. Het idee van
Koninklijk Ballet van Wallonië. De Waalse minister
de pedagogische koffer ontstond vanuit het
van Cultuur vroeg om het gezelschap te
gevoel dat er niet genoeg toegankelijke tools
hervormen naar een structuur die aansloot bij de
bestaan voor de promotie en kennisverspreiding
evolutie van de dans. Het doel was een nieuwe,
in dans. Voor deze verspreiding keken we in
dynamischere werking te geven aan wat we een
eerste instantie naar culturele centra, die de
balletgezelschap noemen. Choreograaf Frédéric
mogelijkheid hebben om dans te tonen en te
Flamand heeft deze hervorming doorgevoerd en
promoten. Maar ondertussen hebben we het
richtte in 1991 Charleroi Danse op. Vandaag is het
ook uitgebreid naar bijvoorbeeld scholen en
centrum gevestigd in zowel Brussel als Charleroi.
leerkrachten. Naar mijn gevoel wordt dans nog
La Raffinerie, onze locatie in Brussel, is een plek
te vaak vanop een afstand bekeken. Mensen
gewijd aan dans als vak en richt zich in de eerste
gaan mee in het idee dat dans niets voor hen
plaats op professionelen. We werken hard om
is, het idee van exclusiviteit. Dans wordt gezien
daar een opleiding Master in Dans uit de grond
als een kunstvorm die ‘te elitair’ is en die
te stampen. Doordat de plek zich in Molenbeek
maar een klein deel van de bevolking bereikt
bevindt, organiseren we ook verschillende
en raakt. En toch is het vandaag één van de
ontmoetingen met de bewoners. Zo verzamelen
meest populaire kunstvormen. We moesten als
we video’s van de eerste danspassen van
centrum dus een manier vinden om hier iets
kinderen uit de wijk. Les Ecuries in Charleroi
mee te doen. Om dans te blijven ontwikkelen
richt zich dan weer op het brede publiek.
hebben we nood aan kennis en mensen die
Charleroi Danse is geworteld in het verleden,
anderen willen sensibiliseren met hun kennis.
maar heeft een hedendaags idee over ballet.
Wie meer weet, staat ook meer open voor
De uitdaging van Charleroi Danse blijft om
nieuwe, misschien soms minder bekende dingen.
steeds opnieuw de vraag te stellen wat een
Wie meer weet, ‘dedramatiseert’ en maakt dus
centrum voor choreografie is en kan betekenen.
minder exclusief en elitair.
Wij hebben niet dezelfde werking als een compagnie. Een compagnie staat in voor het
Om bij te dragen aan die kennisopbouw rond
brengen van het werk van een choreograaf. Wij
dans hebben jullie enkele pedagogische tools
zien het ruimer en willen onze missie dan ook
ontwikkeld. Welke zijn dit concreet? Het pakket
herdefiniëren en laten beantwoorden aan de
dat we aanbieden rond de Geschiedenis van
noden van de actuele dans. Wij gaan verder
dans in België vanaf 1930 bestaat uit een klein
dan het werk van choreografen in huis te halen,
geïllustreerd boekje over 20 choreografen
we willen mensen ook onderwijzen door elk
en telkens één van hun werken, een bijhorend
seizoen een ruim en internationaal programma
pedagogisch dossier en videofragmenten.
Internationale Dansbiënnale in de herfst en
Welke choreografen zijn allemaal opgenomen
LEGS in de lente. LEGS zet de geschiedenis van
in het geï llustreerde boekje? Voor het kleine
dans in de kijker. Dat leidt ons bijvoorbeeld naar
boekje kozen we voor 20 choreografische
een project als de publicatie van La Mallette .
werken met bijhorende videofragmenten (aan te vragen op de website). Vertrekkend
Jullie ontwikkelden inderdaad een pedagogisch
vanuit die videofragmenten kan je als lezer
dossier over de geschiedenis van de dans
je eigen parcours afleggen. Je kan inzoomen
in België vanaf 1930. Het heet La Mallette
op dans en muziek, dans en theater, dans en
Pédagogique. Hoe heeft de herdefiniëring van
de hedendaagse maatschappij, dans en de
jullie missie als centrum voor choreografie
beeldende kunsten of dans en improvisatie.
hiertoe geleid? Charleroi Danse heeft als
Zo kan je bijvoorbeeld Rosas danst Rosas van
centrum voor choreografie heel wat te bieden.
Anne Teresa De Keersmaeker bekijken vanuit
We hebben zes studio’s in Charleroi en Brussel,
een muzikale interpretatie of eerder vanuit een
DANST — 29
te bieden. Daarnaast organiseren we een
hedendaags maatschappelijke vraagstelling,
is mijn persoonlijke favoriet. Het stuk ging in
waarbij we de link maken met de choreografie
2001 in première. Toen ik dat stuk zag, omvatte
van Beyoncé. Zo leggen we bij ieder werk
het voor mij alles wat nodig is op scène.
DANST — 30
verbanden die je niet direct zelf zou maken. Pedagogisch werken is namelijk voortdurend
Wat is de reden dat jullie een pedagogisch
verbindingen maken en tonen. Eén van de
dossier toegevoegd hebben aan het boekje?
andere choreografen die genoemd wordt is
De pedagogische koffer verbindt de choreo-
Maurice Béjart. Als hij nog zou leven, zou zijn
grafieën met de actualiteit en de maatschappij
genre zonder twijfel bediscussieerd worden,
maar evengoed met actieve improvisatie
daarom kreeg hij een plek in het boekje. De
opdrachten. Dat zorgt voor een integrale
bijdrage over Sidi Larbi Cherkaoui Rien de Rien
aanpak. We hebben in de koffer geprobeerd
bijscholingen. De vorming wordt georganiseerd voor een breed publiek. Denk maar aan educatieve medewerkers van culturele centra, cultuurfunctionarissen, directies die wel of niet iets met dans doen … De vorming duurt een hele dag en begint met een introductie. Daarna gaan de deelnemers heel praktisch aan de slag met het pedagogisch dossier en wordt er getoond hoe je de verschillende parcours kan inzetten. We sluiten af met een open discussie waarin de mensen vragen kunnen stellen vanuit hun eigen praktijk. Parallel aan deze vorming zetten we ook in op andere projecten om de scholing rond dans uit te dragen. Een voorbeeld is de choreografie
Dans Que Justement in samenwerking met Danscentrum Jette. Het is een dans die gemaakt is door Stéphanie Auberville gebaseerd op de Bolero van Maurice Béjart. Ze werkte hiervoor met jonge dansers die net afgestudeerd zijn. Culturele centra die de voorstelling boeken, krijgen er ook het boekje bij. Daarnaast promoten we ons werk bij scholen.
gedrukte versie het dossier en het geï llus-
daarnaast interdisciplinair gewerkt met een
treerde boekje ook online aan te bieden? Het
insteek vanuit muziek en theater. In de jaren
geïllustreerde boekje is gedrukt in het Frans
1930 dacht men niet na over dans zoals men
en Nederlands. De gedrukte versie geven we
dat vandaag doet. Daarom beginnen we ook
aan iedereen met wie we een direct contact
met Akarova die echt een avant-garde figuur
hebben. Dat is heel belangrijk voor ons.
is. Ze staat symbool voor de moed die sommige
Tegelijkertijd is er ook de kracht van internet,
vrouwen gehad hebben om zichzelf anders te
de toegang voor iedereen en de democratische
laten zien dan toen maatschappelijk aanvaard
waarde daarvan. Een andere manier waarop
was; de moed om vernieuwende concepten
we onze democratische benadering willen
te bedenken en iets anders op het podium te
tonen is het aanbod voor scholen. We rekenen
brengen dan gebruikelijk was.
namelijk heel erg op de leerkrachten. Ik vind
We willen met de pedagogische koffer mensen
het ontzettend belangrijk om het brede publiek
leren kijken, hen leren zien wat ze soms zelf niet
te informeren, want zij zijn de basis. Mettertijd
meteen in staat zijn te zien. Denk bijvoorbeeld
willen we in België nog meer inzetten op de
aan de oorsprong van de tango. Veel mensen
scholen. Het materiaal van het pedagogische
beoefenen tango zonder te weten dat de dansstijl
dossier is namelijk al geschikt voor kinderen
ontstaan is in de huizen van slaven en dat er een
vanaf 8 jaar.
geschiedenis van migratie achter schuilgaat, of dat hiphop uit de buitenwijken komt en flamenco
—
wellicht uit India. De pedagogische koffer wil die geschiedkundige achtergrond bieden. Via welke kanalen zetten jullie in op de promotie van het pedagogisch dossier?
Bekijk het boekje en het pedagogisch
Vorig jaar organiseerden we verschillende
dossier op www.charleroi-danse.be
DANST — 3 1
Waarom kozen jullie ervoor om naast een te kijken naar de actualiteitsvragen en hebben
FOTO ISABELLE WENZEL
Sofie Cox is Vice-Europees kampioen rolstoeldansen, maar voelt zich vooral danser. Ze neemt je mee on the road over de hele wereld terwijl ze danst, ten volle leeft en stereotypen doorbreekt. In haar hart vol dans - een missie om van de wereld een inclusievere plek te maken.
DANST — 32
Rolstoeldansen is nog steeds een redelijk onbekende sport en dansvorm, zeker in de niet-rolstoelwereld. Op vlak van competitie is rolstoeldansen de afgelopen jaren enorm geëvolueerd en stijgt het niveau internationaal alleen maar. Maar op artistiek vlak zijn rolstoeldansers nog steeds ondervertegenwoordigd. Ik voel vaak dat er op dat vlak nog een hokjesdenken is. De optredens die ik doe zijn vaak gelinkt aan rolstoelsport, revalidatiecentra … terwijl wij perfect tussen valide dansers zouden kunnen dansen. Wij zijn ook gewoon dansers. Na optredens is dit vaak het ‘compliment’ dat ik krijg: ‘Heel knap wat je ondanks je beperking allemaal kan doen’. Het is goed bedoeld, dat weet ik. Maar ik kan dit niet ondanks mijn beperking. Ik kan dit door hard werken en de juiste mentaliteit. Ja, dat laatste heeft natuurlijk met mijn beperking te maken. Ik heb geleerd om te vechten. Maar het is ook een keuze geweest om die mentaliteit te ontwikkelen. Ik zie mijn beperking niet. Ik ben gewoon Sofie die danst in een rolstoel. Helaas krijgen mensen het rolstoeldansen zelden te zien omdat een rolstoeldanser niet gevraagd wordt om op te treden op een event dat geen verband heeft met de rolstoel. Daardoor blijft onze zichtbaarheid heel beperkt
en krijgt het grote publiek niet te zien dat er ook nog een hoger niveau bestaat in rolstoeldansen dan het laagdrempelige. Hier en daar beginnen er inclusieve dans gezelschappen te ontstaan in het buitenland. Dat geeft me een enorme boost en toont ook aan dat het mogelijk is. We kunnen als dansers enorm veel van elkaar leren en een podium delen is een fantastische ervaring voor iedereen. Die enkele keren dat ik dit heb mogen doen, waren onvergetelijk. Het was een heel fijn gevoel om even niet als rolstoeldanser gezien te worden, maar als danser. Ik dans heel graag wedstrijden, maar op een podium staan geeft toch weer een ander gevoel. Het gaat verder dan sport en ik hoop dat rolstoeldansen mede door zulke optredens meer onder de aandacht komt en men zal zien dat dit ook gewoon een vorm van dans is. De dansers die willen doorgroeien zouden hier ook de kans voor moeten krijgen. Zelf heb ik al vroeg de keuze gemaakt dat ik wou deel uit maken van de internationale top van mijn sport. Helaas is er binnen het rolstoeldansen in België geen mogelijkheid om op een hoger niveau te trainen. Ik ben daarom mijn mosterd op andere plaatsen gaan halen: in de valide wereld en in het buitenland, waar ze veel verder staan met rolstoeldans. Misschien wordt dit wel een missie voor mij na mijn danscarrière. Maar tot die tijd hoop ik dat rolstoeldansers meer kansen krijgen binnen de ruimere danswereld. Volg de dansreis van Sofie op Instagram: @sofiecox1
high five met Eva Mouton
FOTO JOHAN JACOB S
#cultuurtips
als illustrator. 10 jaar lang vertelde ze in haar getekende column Eva’s
gedacht in De Standaard over haar leven. Nu richt zij zich vooral op haar boeken. Ze maakte o.a. de illustraties in de bestseller Mild Ouderschap en de populaire Hey baby-reeks. Daarnaast maakt ze muurtekeningen in ziekenhuizen, kantoren en scholen.
03 Bult van Marieke De Maré – een boekje over een jonge vrouw, een oude vrouw en een lange slanke man die op een heuvel wonen. Het is geen klassieke roman, maar een vertelsel waarin proza geregeld overloopt in poëzie. Ik heb het graag gelezen omdat het zo anders is. Er wordt veel weggelaten, het is echt uitgepuurd tot zijn ware kern. Een verademing in tijden waarin boeken het liefst zo dik mogelijk zijn.
02
Speech van Wouter Deprez
Popart van Warhol tot
– hij is iemand die graag en Panamarenko in het SMAK Gent goed observeert, en die – een levendige tentoonstelling observaties raak in taal weet die werken toont van iconen om te zetten, zowel in zijn zoals Roy Lichtenstein, Andy columns als op het podium. Warhol, Evelyne Axell en Christo. Grote fan ook van Deprez’ De levendige kleuren en Poppy boeken. Ik ben nu bezig in De beelden openen gemakkelijk hond is een beetje kapot, een gesprekken over kunst en boek dat ondertussen 10 jaar wat kunst kan zijn. Een ideale oud is. Het is klein en poëtisch expo dus om met het hele en je kan het blijven herlezen. gezin te gaan bekijken.
04
05
Us, (k)now van Dalilla Bekend en bescheiden van Hermans – acht zwarte Xander De Rycke – ken je dat? tienermeisjes geven, na jaren Je gaat naar een comedyshow van covid en BLM, hun blik op en ergens in het publiek hoor de toekomst. Heel benieuwd je iemand die maar niet uit de naar deze voorstelling, slappe lach geraakt? Terwijl omdat het de generatie de rest van het publiek al lang die staat te trappelen om uitgelachen is. Die persoon ben de wereld te bestormen ik als ik naar Xander De Rycke aan het woord laat. Een ga. In het najaar ben ik naar generatie die ik bewonder zijn ‘best of’ in de Lotto Arena omdat ze veel te vertellen geweest en ik heb in tijden niet heeft, sociaal bewogen is meer zo goed gelachen als toen. en voelt dat het zelf de Uitkijken dus naar zijn nieuwe kracht in handen heeft om show, die overal in Vlaanderen dingen te veranderen. te zien is dit voorjaar.
#FOMO? Up-to-date agenda op danspunt.be
DANST — 33
Eva Mouton woont en werkt in Gent
01
#danstagram
#koenvictoor
#mistralchoreogroep #steventjoen
#saraangelucci_ #olympetits
DANST — 3 4
#danst
Dans is alles en alles is dans: post je meest memorabele, hilarische, alledaagse dansplaatje op Instagram of Facebook met de hashtag #dansdanserdanst. Springt je foto in het oog, dan krijg je een flitsend Danspunt-flipboekje én een ereplaats in de volgende editie van DANST.
ZO 03-04-2022
OOSTENDE
KURSAAL
ZO 24-04-2022
TURNHOUT
WARANDE
ZA 25-06-2022
HEIST OP DEN BERG
CC ZWANEBERG
ZA 17-09-2022
ANTWERPEN
STADSSCHOUWBURG
VR 23-09-2022
GENT
CAPITOLE
DANST is een driemaandelijkse uitgave van Danspunt en verschijnt
4 maal per jaar - P209281 - Afgiftekantoor Antwerpen X
VU: Iris Raspoet, p/a Danspunt, Sint-Salvatorstraat 18a, 9000 Gent
M OHAME D TOUKABRI , P. 9
identiteit is fluïde, het kan en mag veranderen en dus ook groeien. Deze constante stroom vraagt niet om keuzes te maken, maar geeft ons vrijheid
JRG 21/N1 maart 2022
danspunt.be