eMagazine January 2019 by Dalithashakthi Monthly Magazine

»qe] 2019

<ä[‘·X¯øÏÔ

q÷‘·q dü+e‘·‡s¡+ Á|ü‘˚´ø£ Ä|òüsY uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À <ä[‘·, ãVüQ»qT\ ‘Ó\T>∑T e÷dü|üÁ‹ø£˝À¢ <ä[‘·X¯øÏÔ kÕe÷õø£ C≤rj·T ‘Ó\T>∑T e÷dü|üÁ‹ø£ n‘·´~Ûø£ düs¡Tÿ´˝ÒwüHé ø£*– ñqï~. <ä[‘·X¯øÏÔ kÕe÷õø£ e÷dü|üÁ‹ø£ ◊mdtmdtmHé HÓ+ãsY kÕ~Û+∫ kÕe÷õø£ |üÁ‹ø£˝À¢ q÷‘·q ˇs¡e&çì düèwæº+∫+~. u≤u≤kÕôV≤uŸ &Üø£ºsY _.ÄsY.n+uÒ&ÉÿsY, eTVü‰‘êà.CÀ´‹sêyé |òüP˝Ò, ô|]j·÷sY, ø±˙¸sêyéT\ Ä˝À#·q $<ÛëHêìï Á|ü»˝À¢øÏ ã\+>± rdüT≈£îb˛e&ÜìøÏ <ä[‘·X¯øÏÔ e÷dü|üÁ‹ø£ ìs¡+‘·s¡+ ø£èwæ #˚düTÔ+~. <ä[‘·X¯øÏÔ kÕe÷õø£ C≤rj·T ‘Ó\T>∑T e÷dü|Áü ‹ø£ #·+<ë<ës¡T\≈£î düTesêíø±X¯+ ø£*ŒdüTqÔ ï~. ø±e⁄q á neø±XÊìï dü~«ìjÓ÷>∑+ #˚düTø√yê\ì ø√s¡T‘·THêïeTT.

<ä[X¯øÏÔ kÕe÷õø£ C≤rj·T e÷dü|üÁ‹ø£ q÷‘·q #·+<ë<ës¡T\≈£î Á|ü‘˚´ø£ Ä|òüsY Áø£. 1. 2. 3. 4. 5.

$esê\T dü+∫ø£\T dü+e‘·‡s¡+ 12 2 dü+e‘·‡sê\T 24 5 dü+‘·‡sê\T 60 10 dü+‘·‡sê\T 120 J$‘· #·+<ë `

s¡TdüTeTT s¡÷.300 s¡÷.600 s¡÷.1500 s¡÷.3000 s¡÷.5,000

#Ó*¢+#ê*‡q$ s¡÷.300 s¡÷.500 s¡÷.1200 s¡÷.2200 s¡÷.4000

bı<äT|ü⁄ s¡÷.0 s¡÷.100 s¡÷.300 s¡÷.800 s¡÷.1000

{Ïø˘ e÷sYÿ

á Ä|òüsY @Á|òæ˝Ÿ 2019 es¡≈£î neT\T˝À ñ+≥T+~.

MT #·+<ë\qT ÄHé˝H ’… é mdt_◊ ø£s¬ +{Ÿ nøö+{Ÿ HÓ+. 37754294806, IFSC Code: SBIN0020064, Chikkadpally≈£î { Á ≤Hé| ‡ süò Y ø±˙ e÷˙ Äs¡s¶ Y (j·T+z) <ë«sê |ü+|æ+∫ |ü‹ Á ø£˝À uÛ≤>∑kÕ«eTT\T ø±yê\ì $»„|æÔ #˚düTÔHêï+. <ä[‘·X¯øÏÔ kÕe÷õø£ C≤rj·T ‘Ó\T>∑T e÷dü|üÁ‹ø£ yÓuŸôd’{Ÿ <ë«sê ÄHé˝…’Hé dalithashakthi.com˝À ≈£L&Ü MT #·+<ë\qT qyÓ÷<äT #˚düTø√e#·TÃ. MT |üP]Ô ù|s¡T, b˛düº˝Ÿ nÁ&Édt Áyêj·T+&ç: ù|s¡T: nÁ&Édt: bò˛Hé HÓ+ãsY : , |æHé ø√&é HÓ+. ÁbÕs¡+uÛÑ HÓ\ dü+e‘·‡s¡+ qT+&ç eTT–+|ü⁄ HÓ\ <ä[‘·X¯øÏÔ kÕe÷õø£ ‘Ó\T>∑T e÷dü|üÁ‹ø£qT |ü+|æ+#·>∑\s¡ì ø√s¡T‘·THêïqT.

dü+e‘·‡s¡+ dü+‘·ø£+

#·+<ë\qT |ü+|æ+#ê*‡q ∫s¡THêe÷ :

<ä[‘·X¯øÏÔ kÕe÷õø£ ‘Ó\T>∑T C≤rj·T e÷dü |üÁ‹ø£ bòÕ{¢ HŸ +Ó .104, {ÏÄsY{Ï 69`72, uÛ≤eì s¬ dæ&˙Ó ‡, »eVü‰sYq>∑s,Y ÄsY{dÏ æ Áø±dt‡ s√&é, ôV≤’ <äsêu≤<é`500020 bò˛Hé HÓ+: 9440154273, m&ç≥sY: 9490098902, dalithashakthi@gmail.com, www.dalithashakthi.com 2

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

<ä[‘·X¯øÏÔ

The Largest Circulated Telugu Dalitha, Bahujana Monthly all over India

kÕe÷õø£ C≤rj·T ‘Ó\T>∑T e÷dü|üÁ‹ø£

»qe] 2019 dü+|ü⁄{Ï : 07 dü+∫ø£ : 12 ù|J\T : 36 yÓ\ : 25/`

ISSN 2457-0303

>ös¡e dü\Vü‰<ës¡T\T C…._.sêE &ÜˆˆmHé.yÓ+ø£fÒX¯«s¡T¢ >ös¡e dü+bÕ<ä≈£î\T &Üˆˆ >±* $H√<é ≈£îe÷sY &Üˆˆ õ.$.s¡‘êïø£sY &Üˆˆ C≤&ç eTTdü\j·T´ EbÕø£ düTuÛÑÁ<ä &Üˆˆ ¬ø.X¯•<ÛäsY m&ç≥sY |ü_¢wüsY _.>∑+>±<ÛäsY düuŸ`m&ç≥sY‡ _.dü+>∑y˚TX¯«sY ˙\+ |ü⁄\¢j·T´ ø£[+>∑ \ø£åàDYsêyé dæôV≤#Y. kÕsTT\T ©>∑˝Ÿ n&É«sTT»sY õ.X¯+ø£sY, ôV’≤ø√s¡Tº Hê´j·Tyê~ y˚TH˚»sY _.kÕ«‹ ∫s¡THêe÷ <ä[‘·X¯øÏÔ kÕe÷õø£ C≤rj·T ‘Ó\T>∑T e÷dü|üÁ‹ø£ bòÕ¢{ŸHÓ+.104, uÛ≤eì ¬sdæ&Ó˙‡, {ÏÄsY{Ï.69`72, »eVü‰sYq>∑sY, ÄsY{dÏ æ Áø±dt s√&é, ôV≤’ <äsêu≤<é`20 bò˛Hé HÓ+: 9440154273, 9490098902. Email: dalithashakthi@gmail.com Website: www.dalithashakthi.com

»qe] 2019

dü+bÕ<äø°j·T+ ø±\+ ˇ&ç˝À, nqTuÛyÑ ê\ ˇs¡e&ç˝À, ˇø£d+ü e‘·‡s¡+ ø£]–b˛sTT+~. nH˚ø£ ÄX¯\T, Äø±+ø£å\ eT<Ûä´ ø=‘·Ô @&Ü~˝ÀøÏ n&ÉT>∑Tô|{≤º+. ø±´˝…+&ÉsY˝À n+¬øe÷s¡TŒ »]– q÷‘·q dü+e‘·‡s¡+˝ÀHÓH’ ê ‘·eTø£cÕº\T rs¡‘êj·Tqï qeTàø£+ eTìwæøÏ dü>+∑ ã\+. ø=‘·Ô dü+e‘·‡s¡eT+fÒ ø=‘·,Ô bÕ‘·\ ø£\sTTø£. ìqï kÕ~Û+∫q $»j·÷\T, ø£yT˚ àdæq yÓ|’ ˝üò ≤´\T ˇø£kÕ] HÓeTπsdüTø=ì r|æ, #˚<Tä C≤„|øü ±\ qT+∫ dü÷Œ¤]˙Ô , >∑TDbÕsƒê\qT n+<äTø√e&É+ uÛÑ$wü´‘·TÔ≈£î #ê˝≤ nedüs¡+. πø+Á<ä, sêh Á|üuÛÑT‘ê«\T bÂs¡T\≈£î eT]+‘· ùd«#·Ã¤qT Á|ükÕ~+#ê*. ‘·eT e´øÏ>Ô ‘∑ · $wüj÷· ˝À¢ø,Ï @ø±+‘êìø° #√≥Tìyê«*. n_ÛÁbÕj·÷\ e´ø°øÔ s£ D¡ ø°, uÛ≤yê\ ø£\uÀ‘·ø° >∑\neø±XÊ*ï $düÔ ‘·+ #˚j·÷*. BìøÏ $s¡T<ä∆+>± Væ≤+<ä÷‘·«X¯≈£îÔ\T <ä[‘·, ã\V”≤qesêZ\ ø£<*ä ø£\ô|,’ n_ÛÁbÕj·÷\ e´ø°øÔ s£ D¡ ô|’ ì|ò÷ü ô|+∫ e´øÏ>Ô ‘∑ · ùd«#·Ãì¤ Vü≤]+#·&+É , sêC≤´+>∑+ Á|ükÕ~+∫q uÛ≤eÁ|üø≥£ Hê ùd«#·Ãì¤ ø±\sêj·T&ÉyT˚ . Ç|üŒ{Ïπø eTq e´øÏÔ>∑‘· düe÷#êsêìï eTq≈£î ‘Ó*j·T≈£î+&ÜH˚ Ç‘·s¡T\ #˚‘·T˝À¢øÏ yÓﬁó¯ ‘·THêïsTT. Ç<ä+‘ê H˚sT¡ >± ø±≈£î+&Ü eTTdüT>∑T|ü<‹›ä ˝À »s¡T>∑T‘·Tqï~. ùd«#·Ã>¤ ± kÕe÷õø£ Jeq+˝ÀøÏ XÊÁdüÔ, kÕ+πø‹ø£ s¡+>±\ |ü⁄s√>∑‹ e´øÏÔùd«#·Ã¤ì |ü]|ü⁄wüº+ #˚j·÷*. uÛ≤yê\ |ü]yê´|æÔøÏ kÕqT≈£L\ yê‘êes¡D+ HÓ\ø=Hê*. nsTT‘˚ n&ÉT>∑&TÉ >∑THê $~Ûìùw<Ûë\ #Ós˝¡ ≤≥‘√ ùd«#êÃ¤ ^‘êìøÏ eÁø£u≤Û cÕ´\T #ÓãT‘·Tqï~ Væ≤+<ä÷‘·« bÕ\ø£|øü +å£ . kÕe÷õø£, Ä]úø,£ sê»ø°jT· s¡+>±˝À¢ ùd«#êÃ¤ düe÷q‘ê«\T neT\T ø±e&É+ <äTdü‡Vü≤+>± |ü]D$T+∫+~. Á|ü•ï+#˚ Vü≤≈£îÿ≈£î Á|ü‹ã+<Ûäø±\T ø£*ŒdüTÔHêïsTT. ªªn\\ô|’ ì|òü÷, n\\T ø£H˚ ø£\\ô|’ ì|òü÷µµ nì ø£$ •ekÕ>∑sY bÕ\≈£î\ bÕX¯$ø£ #·s¡´*ï ìs¡dæ+#ês¡T. Ç|ü⁄Œ&ÉT n+‘·ø£Hêï ˙#·+>± eTq Ä˝À#·q\ô|’, n_ÛÁbÕj·÷\ô|’ ≈£L&Ü ì|ò÷ü ô|{≤º\qT≈£î+≥Tqï~ ø±cÕj·T bÕ\≈£î\ j·T+Á‘ê+>∑+. n‹ô|<ä› Á|üC≤kÕ«eT´<˚X¯+˝À Á|ü»\ ÁbÕ<∏ä$Tø£ ùd«#·Ã¤ô|’ >=&É¶*y˚≥T. m|üŒ{Ï˝≤π> Á|ü»˝À¢ Ä]úø£ ndüe÷q‘·\T ñ+&ÉH˚ ñHêïsTT. M{ÏøÏ ‘√&ÉT ≈£î\, eT‘· <äTs¡V≤ü +ø±s¡ dü+|òüT≥q\T ô|ÁfÒ>∑T‘·THêïsTT. bÕ\≈£î\T ‘êeTT nqT≈£îqï<˚ ø±≈£î+&Ü <ä[‘·, ã\V”≤q esêZ\qT $XÊ«dü+˝ÀøÏ rdüT≈£îì q÷‘·q $~Û$<ÛëHê\qT ìπs›•+#·T ø√yê*‡q ÄeX¯´ø£‘· q÷‘·q dü+e‘·‡s¡+˝À ñ+~.

<ä[‘·X¯øÏÔ

á dü+∫ø£˝À... <ä[‘·X¯øÏÔ

á dü+∫ø£˝À

j·÷&é 2eù|J˝À...

dü+bÕ<äø°j·T+ 3eù|J˝À...

$wüj·Tdü÷∫ø£ 4e ù|J˝À...

≈£î\$eø£å≈£î ∫s¡THêe÷ ø=\ø£\÷] ÇHêø˘ ø£esYk˛ºØ ` 5e ù|J˝À...

uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À dü÷ú|ü+ ñ+{≤<ë? ;Ûe÷ø√πs>±yéT dü÷úbÕìï ø±bÕ&ÉT≈£îH˚ u≤<Ûä´‘· me]~?

njÓ÷<Ûä´˝À uÖ<ä∆+

bò˛ø£dt 14eù|J˝À...

ôdŒ¤wü˝Ÿ k˛ºØ 17eù|J˝À...

>ö‘·eT ãT<äT∆ì J$‘· #·]Á‘·

n_Ûe ~∆ ù|s¡T‘√ n|üð\T me] ø√dü+?

πs|ü{Ï bÂs¡T*ï ø±bÕ&ÉT≈£î+<ë+...

d”]j·T˝Ÿ 20eù|J˝À...

n_Ûeè~∆ 23eù|J˝À...

H˚{Ï‘·s¡+ 25eù|J˝À...

ã&ç ãTe«˝À Áu≤Vü≤àD°j·T ô|‘·Ôq+

<ä[‘· eTVæ≤ﬁ¯\T ` ≈£î\+, ˝…’+–ø£‘·

bÂs¡ Vü≤≈£îÿ\ ñ<ä´eTH˚‘· e÷]ºHé \÷<∏äsY øÏ+>¥ pìj·TsY

eTqT<Ûäs¡à+ 27eù|J˝À...

eTVæ≤ﬁ¯\T 30eù|J˝À...

#·]Á‘·˝À ˇø£ÿs√E 34eù|J˝À...

sêC≤´+>∑+ X¯s¡D+ >∑#êÃ¤$T

<ä[‘·X¯øÏÔ j·÷&é

bò˛ø£dt 11eù|J˝À...

>ö‘·eT ãT<äT∆ì <ÛäeTà+

ø£$‘· 35eù|J˝À...

36eù|J˝À...

<ä[‘·X¯øÏÔ bÕsƒ¡≈£î\≈£î q÷‘·q dü+e‘·‡s¡ X¯óuÛ≤ø±+ø£å\T

>∑eTìø£: <ä[‘·X¯øÏÔ kÕe÷õø£ C≤rj·T e÷dü|üÁ‹ø£˝À yÓ\Te&˚ s¡#·q\T, Á|üø£≥q˝À¢ì n_ÛÁbÕj·÷\T Äj·÷ s¡#·sTT‘·\, dü+dü\ú dü«+‘· n_ÛÁbÕj·÷\T e÷Á‘·yT˚ . yê≥ìï+{Ï‘√ dü+bÕ<äø£ es¡+Z , |üÁ‹ø£ j·÷»e÷q´+ @ø°u$ÑÛ +#·T‘·Tqï≥T¢>± uÛ≤$+#·qø£ÿπs¢<äT. 4

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

ø£esYk˛ºØ

≈£î\$eø£å≈£î ∫s¡THêe÷

ø=\ø£\÷] ÇHêø˘ |ô qT‘·TbÕq¢øÏ eTVü‰e øå±\T ≈£L˝§#˚yÃ ÷Ó ø±˙ >∑&b¶ç ˛#·øπ MT ø±<äT. J$‘·+˝À ‘·TbÕqT˝≤+{Ï |ü]D≤e÷\˙ n˝≤π> <ë{§#êÃsT¡ ø=\ø£\÷] ÇHêø˘. >∑&b¶ç ˛#·˝≤π> |ô qT>±\T\øÏ ‘·˝§+∫ ‘·|Œæ +#·T≈£îì dù ïVü‰ìøÏ #˚sTT #ê#ês¡T. ≈£Lø£{yÏ ﬁ˚ ‘¢¯ √düV‰ü ‘·qì |ô ø£*+#ê\qT≈£îqï #˚‘T· *ï Ä]Ô>± Vü≤‘·TÔ≈£îHêïs¡T. ‘·qì ‘·≈£îÿe ≈£î\düTúDÏí #˚dæ @&ç|æ+#˚yêﬁ¯ó¢. ‘Ó\T>∑Tyês¡T >∑]«+#·<ä–q >=|üŒ ø£$, s¡#·sTT‘· ø=\ø£\÷] ÇHêø˘. Äj·Tq <ë<ë|ü⁄ kÕVæ≤‘·´+˝Àì nìï Á|üÁøÏj·T˝À¢q÷ sêXÊs¡T. Äj·Tq sêdæq nH˚ø£ |ü⁄düÔø±\T $<ë´s¡Tú\≈£î bÕsƒ¡´Á>∑+<∏ë\T>± ñHêïsTT. Äj·Tq |Á ‹ü uÛqÑ T >∑T]Ô+∫ Ä+Á<|ÁäÛ <ü X˚ Ÿ kÕVæ≤‘·´ nø±&ÉMT $$<Ûä $uÛ≤>±˝À¢ eT÷&ÉTkÕs¡T¢ nyês¡T¶ Ç∫Ã dü‘ÿ· ]+∫+~. uÛ≤s¡‘· |Á uü TÑÛ ‘·«+ |ü<àä oÁ ‘√ >ös¡$+∫+~. C≤„Hé|”sƒY eT÷]Ô<˚$ |ü⁄s¡kÕÿsêìï n+~+∫+~. Ç|ü⁄Œ&ÉT πø+Á<äkÕVæ≤‘·´ nø±&ÉMT ª$eT]Ùìµ yê´dü dü+ø£\HêìøÏ >±qT nyês¡T¶qT Á|üø£{Ï+∫+~. z #ê]Á‘·ø£ |ü]D≤eT+ #˚‹˝À bÕe⁄\T e÷Á‘·y˚Tqì qe÷às¡T. Ä qeTàø±H˚ï ø£˙ï{Ï dæsê‘√ ø£<∏ä\T>± #ÓbÕŒs¡T. Ä dæsê yÓqø£ @eTT+<√ Ç˝≤ #Ó|ü⁄Œø=#êÃs¡T ø=\ø£\÷] ÇHêø˘. <ä[‘·X¯øÏÔ bÕsƒ¡≈£î\ ø√dü+ Á|ü‘˚´ø£+>±... »qe] 2019

<ä[‘·X¯øÏÔ

u≤\´+ ø=\ø£\÷] ÇHêø˘ >∑T+≥÷s¡T õ˝≤¢ y˚C…+&É¢ Á>±eT+˝À ìs¡Tù|<ä ≈£î≥T+;≈£î˝…’q sêeTj·T´, $ÁXÊ+‘·eTà <ä+|ü‘T· \ dü+‘êq+>± 1939 E˝…-’ 1q »ìà+#ês¡T. eT{Ï˝º À Ä&ÉT≈£î+≥TqïyêDí˝≤¢ s¬ ø£ÿ\T |ü≥Tº≈î£ ì rdüTø=∫Ã eTØ qqTï Ä ø=‘·Ôe´øÏÔ eTT+<äT ì\u…{≤ºs¡T. Äj·Tìï #·÷|æ+∫ ª<ä+&É+ <=sê... nì #Ó|üŒsêµ nHêï&ÉT e÷Hêqï. <ä+&É+ m˝≤ ô|{≤º˝À ≈£L&Ü #·÷|æ+#ê&ÉT. Ä e∫Ãq e´øÏÔ yÓ[¢b˛j·÷ø£ Hêqï ªÄj·Tq eTq kÕ«$T. Äj·Tq bı\+˝À eTq+ J‘·>±fi¯¢+. <=s¡ e∫Ãq|ü⁄Œ&ÉT eT+#·+ô|’q ≈£Ls√Ã≈£L&É<äT. m<äT≥|ü&Ü¶ |üø£ÿ≈£î »s¡>±*. Äj·Tìï eTT≥Tºø√≈£L&É<äT. <ä÷s¡+>± ì\TÃH˚ e÷{≤¢&Ü*µ nì #ÓbÕŒ&ÉT. }Vü≤ ‘Ó*dæ H˚qT H˚s¡TÃ≈£îqï yÓTT<ä{Ï ªkÕe÷õø£µ bÕsƒ¡+ n<˚. ej·TdüT ô|]π>ø=B› Ç+ø=ìï ìj·Te÷\˙ H˚s¡TÃ≈£îHêï. e÷ }] ∫es¡ï e÷ |ü˝…¢ ñ+fÒ.. eTs√ ∫es¡ ∫+‘·‘√|ü⁄ ñ+&˚~. Ä ‘√|ü⁄˝ÀH˚ Ä&ÉT≈£î+≥÷ ñ+&˚yêfi¯¢+. nø£ÿ&ç qT+∫ }] Áô|dæ&Ó+≥T>±s¡T ñ+&˚ M~Û e÷s¡Z+˝À eùdÔ |ü~ n&ÉT>∑T˝À¢ e÷ Çfi¯ ¢ ≈ £ î #˚ s ¡ T ø√e#· T Ã. ø±˙ Ä M~Û ˝ ÀøÏ H˚ q T n&ÉT>∑Tô|≥º≈£L&É<äì #ÓbÕŒs¡T. q&çùdÔ ˇfi¯ó¢ NπskÕÔs¡ì uÛÑj·Tô|{≤ºs¡T. zs√E Ä≥˝À¢ |ü&ç eTs¡∫b˛sTT n≥TyÓ’|ü⁄>± yÓ[¢b˛j·÷. yÓ[‘˚ nø£ÿ&˚ ≈£Ls¡TÃì ñHêïs¡T Áô|dæ&Ó+≥T. ªmeÁ&Ü?...µ nHêï&ÉT. >∑T&ÉT¢s¡TeTT‘·÷. Äj·Tq nqT#·s¡T\T Hê ¬sø£ÿ\T ˝≤– |ü≥Tº≈î£ ì ª}]∫es¡ ãT&√¶&+É &ûµ nHêïs¡T. ªÇ+ø=ø£ÿkÕ] Ç˝≤ eùdÔ ø=+ø£*s¡>=Z&É‘êµ nHêï&ÉT. yêfi¯ó¢ >∑{Ïº>± |ü≥Tºø√e&É+‘√ s¬ ø£ÿ\T u≤>± H=|æŒ |ü⁄{Ïº @&ÉTdü÷Ô Ç+{Ïø¬ fi≤¢qT. n˝≤ }s√¢øÏ yÓfi¯¢&É+ Hê≈£î ‘Ó*j·T≈£î+&Ü #˚dæq<Ó’‘˚... ‘Ó*dæ #˚dæq ªn|ü#ês¡+µ Ç+ø=ø£≥T+~. e÷ }s√¢ M~Û bÕsƒ¡XÊ\ì ªdüÁ‘·+ ã&çµ nH˚yês¡T. nø£ÿ&ç njÓ÷´s¡T BsêÈ\T rdü÷Ô ªø£ Bs¡È$TùdÔ ø±...µ nì #ÓãT‘·T+fÒ $q&É+ düs¡<ë>± ñ+&˚~. zkÕ] s¡Vü≤dü´+>± ã&ç ∫es¡ï ì\TÃì $+≥÷ Äj·Tq ø£+≥|ü&Ü¶. ªqTyÓ«+<äT≈£î e#êÃe⁄sê...?µ n+≥÷ ø=≥ºuÀ‘˚ |üs¡T¬>‹Ô e#˚ÃXÊqT. n|üŒ≥Tï+N s√p n˝≤ #ê≥T>± bÕsƒê\T $q&É+, Äj·Tq ø=≥ºuÀ‘˚ |üs¡T¬>‘·TÔ≈£î sêe&É+ z Ä≥˝≤ nì|æ+#˚~. n|üŒ{À¢ düs<¡ ë>±H˚ ñHêï <ëì yÓq≈£îqï $cÕ<ä+, $eø£å ‘·sê«‘·Ôsê«‘˚ ns¡úeTj·÷´sTT. 6

ù|s¡T n˝≤ e∫Ã+~... n|üð&˚ e÷ }]øÏ ø=‘·>Ô ± @;m+ Á¬ød’ eÔü ã&ç eùd,Ô qqTï n+<äT˝À #˚sêÃs¡T. nø£ÿ&É #˚πsÃ≥|üð&ÉT Hê ù|πs$T{À me]ø° ‘Ó*j·T˝Ò<äT. Hê≈£î ªÇHêø˘µ nH˚ ù|s¡Tì >∑T+≥÷s¡T qT+∫ e∫Ãq Á¬ø’düÔe $TwüqØ mes√ ô|{≤ºs¡T. ø±˙ n~ H√s¡T ‹s¡øÿ£ q÷ø£\j·÷´, mø√Hê nH˚ |æ\TdüT+Ô &˚yês¡T. qqTï ã&ç˝À #˚s¡Ã&Üìø=∫Ãq nj·Týês¡T Ä ¬s+&ÉT ù|s¡¢øÏ <ä>∑Zs¡>± ñqï u…’_˝Ÿ |ü<ä+ ªÇHêø˘µ nqï<˚ Hê ù|¬s’ ñ+≥T+<äì }Væ≤+∫ nf…+&ÓHé‡˝À sêXÊs¡T. Hê≈£L |ü<√ ‘·s¡>∑‹ <ëø± Ä ù|s¡T ôdŒ*¢+>¥ dü]>±Z sêj·T&É+ sê<äT. n˝≤ #˚]q H˚qT eT÷&√ ‘·s¡>∑‹˝ÀH˚ ã&ç e÷H˚j·÷*‡ e∫Ã+~. e÷ ¬s’‘·T <ä>∑Zs¡ Hêqï‘√bÕ≥÷ J‘·>±&ç>± #˚sê*‡ e∫Ã+~. Ä s√E qT+N |üX¯óe⁄*ï ø±düT≈£îsêe&É+, ù|&É rj·T≥+, yê{Ïì ø£&É>∑&É+, ≈£î&ç‹ ô|≥º&É+ Çy˚ Hê |üqT\j·÷´sTT. n˝≤π> kÕ–‘˚ Hê J$‘·+ @eTj·TT´+&˚<√ ‘Ó*j·T<äT ø±˙... e÷ |ü˝…¢ø=∫Ãq <˚e<ëdt e÷kÕºs¡T Hê ^‘· e÷sêÃ&ÉT. Hê˝≤>± J‘ê\¬øfi¯ó‘·Tqï |æ\¢\øÏ kÕj·T+Á‘·+|üP≥ Äj·TH˚ bÕsƒê\T #Óù|Œyê&ÉT. Hê #˚‘· m+Á≥Hé‡ sêsTT+∫ H˚sT¡ >± |òdü bºt Õò s¡yTé ˝À #˚sπ ÃXÊ&ÉT. J‘·>±&ç>± ñ+&çb˛yê*‡q Hê J$‘·+˝À #·<Tä e⁄\ B|ü+ yÓ*–+∫+~ Äj·TH˚. ø±˙ eT÷&˚fi¯¢øÏ eT∞¢ Ä B|ü+ ø=&ç>∑fÒº |ü]dæú‘=∫Ã+~. ‘=$Tà<√ ‘·s¡>∑‹˝À ñqï|ü⁄Œ&ÉT e÷ Hêqï #·ìb˛j·÷&ÉT. neTà Ä u≤<Ûä‘√ eT+#êq|ü&É&É+‘√... |ü{+ºÏ #·T≈£îH˚yêfi¯ó¢ ˝Òø£ H˚q÷, e÷ #Ó˝\¢… ÷, ‘·eTTà&É÷ ~≈£îÿ˝Òì yêfi¯¢yÓTÆb˛j·÷+. >∑{Ïº eTìùw... e÷ neTàyêfi¯ ó ¢ 14 eT+~ dü + ‘êq+. ‘· H ˚ ∫e]|æ\¢ ø±e&É+‘√ ø±düÔ >±sêã+>±H˚ ô|+#ês¡T. ‘·*¢ì ø√˝ÀŒsTT düe‹ ‘·*¢ Ä>∑&Ü\T uÛÑ]+#·˝Òø£ Ç˝§¢~*... y˚Tqe÷eT\ |ü+#·q #˚]q Hêqïì neTàeTàyêfi¯ó¢ Ç\¢]ø£+ ‘Ó#·TÃ≈£îHêïs¡T. @ Äd”Ô˝Ò≈£î+&Ü nHê<∏ä>± e∫Ãqyê&ÉT ø±ã{Ïº... Äj·T˙ï, Äj·Tq≈£î |ü⁄{Ïºq dü+‘êqyÓTÆq eTeTà©ï e÷ ã+<ÛäTe⁄\+<äs¡÷ ∫qï#·÷|ü⁄ #·÷ùdyêfi¯ó¢. ªn\>±y√&ÉTµ nH˚ |æ*#˚yêfi¯ó¢ qqTï. z s¡ø£+>± y˚T+ nÁ>∑≈£î˝≤\ yêfi¯¢ qT+#˚ ø±≈£ î +&Ü e÷yêfi¯ ¢ qT+N rÁeyÓ T Æ q $eø£ å m<äTs=ÿH˚yêfi¯¢+. Hêqï ne˙ï |ü{Ïº+#·Tø√&ÉT. y˚≈£îeq e÷ ªÄkÕ$Tµ bı˝≤ì¬ø[¢ s√»+‘ê ø£wüº|ü&É≥+ ‘·|üŒ Äj·TqπøMT

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

πø+Á<ä kÕVæ≤‘·´ nø±&ÉMT nyês¡T¶... ª}s¡u≤$µ, ªÄø£*µ, ª≈£î\e ‹Ôµ, ªnq+‘·µ Jeq+ e+{Ï >=|üŒ dü »q kÕVæ≤‘·´+ n+~+∫q ÇHêø˘~ yê´kÕ˝À¢q÷ n+<Ó y˚dæq #˚sTT. Ä<ÛäTìø£ kÕVæ≤‘ê´ìøÏ dü+ã+~Û+∫ ø£<∏ä\÷, ø£$‘·*ï ø±≈£î+&Ü yê´kÕ\H˚ m+#·T≈£îì |”ôV≤#Y&û #˚XÊsêj·Tq. ª‘Ó\T>∑T yê´dü |ü]D≤eT+µ nH˚ Ä |ü]XÀ<Ûäqì z ]|òü¬sHé‡ ãTø˘>± uÛ≤$düTÔ+{≤s¡T. Äj·Tq sêdæq ª‘Ó\T>∑T ø±yê´\ô|’q C≤q|ü<äT\ $eTs¡Ùµø° eT+∫ ù|s¡T+~. Äj·Tq ª$eT]Ùìµ yê´dü+ dü+|ü⁄{Ï˝À kÕVæ≤‘·´ $eTs¡ÙøÏ dü+ã+~Û+∫ ø=‘·Ô |ü<ä∆‘·T*ï Á|ü‹bÕ~+#·ãfÒº á @&Ü~>±ZqT πø+Á<äkÕVæ≤‘·´ nø±&ÉMT |ü⁄s¡kÕÿs¡+ e]+∫+~. ÇHêø˘ ‘·q dü »q kÕVæ≤‘ê´ìøÏ C≤„q|”sƒ¡ dü+düú n+~+#˚ eT÷]Ô<˚$ nyês¡÷¶, yê´kÕ\øÏ πø+Á<äkÕVæ≤‘·´ nø±&ÉMT nyês¡÷¶, yÓTT‘·Ô+ kÕVæ≤‘·´ ùde\>±Zq÷ ª|ü<äàÁoµ n+<äTø√e&É+ $X‚wü+. |ü≥º<äT. ø±˙ neTà n˝≤ø±<äT. ‹s¡>∑ã&˚~. ‹fÒºB, ø=fÒºB ≈£L&Ü. ˇø£kÕúsTT˝À ã+<ÛäTe⁄\ qT+∫ <ä÷s¡+>± ñ +&Ü\qT≈£îì |ü˝…¢øÏ <ä÷s¡+>± düsêÿs¡T yêﬁ¯ó¢ #·÷|æq düú\+˝À Ç\T¢ø£{Ïº+∫+~. Hêqï J‘êìøÏ b˛‘˚ e#˚Ã e&É¢øÏ ‘√&ÉT |üX¯óe⁄*ï ô|+∫ bÕ\MTà, ø√ﬁ¯¢ì ô|+N &ÉãT“ b˛π>ùd~. Ä &ÉãT“‘√H˚ mø£s¡+ bı\+ ø=+~. n˝≤ neTàe\¢ ‘=*kÕ] Hêqï J$‘·+˝À ÄdæÔ|üs¡T&Éj·÷´&ÉT. »qe] 2019

ø±˙ n~ »]–q @&Ü~qïs¡πø nHês√>∑´+‘√ #·ìb˛j·÷&ÉT. <ÛÓ’s¡´+>± ñ+&Ü*‡q neTà ≈£î+–b˛sTT+~. |üX¯óe⁄\÷, ø√ﬁ¯¢ìï+{Ï˙ n$Tà, bı\+ øö\TøÏ∫Ã Ç+{À¢H˚ ≈£Ls¡TÃ+&ç b˛sTT+~. H˚qT #·<äTe⁄ e÷H˚ùd |ü]dæú‹˝À |ü&Ü¶qT. ø±˙ e÷ n<ä wüº+ u≤e⁄+<˚yÓ÷ düsêÿs¡T md”‡ Vü‰düºﬁ¯¢ì ‘Ó]∫+~. e÷ e÷cÕºs¡¢‘√ e÷{≤¢&ç ‘·eTTàD°í, #Ó˝…¢©ï #˚sêÃqT. H˚q÷ Vü‰düº˝À¢ #˚sêqT. |ü<√ ‘·s¡>∑‹ >∑f…ºø±ÿqT.

<ä[‘·X¯øÏÔ

ª|ü⁄\T\ uÀqTµ˝ÀøÏ... f…HéÔ<ëø± Á¬ø’düÔe dü÷ÿ\T, Ç+≥sY˝À >∑T+≥÷s¡T @d” ø±˝ÒJ˝À #·<eä &É+e\¢ H˚HøÓ ÿ£ &Ü ô|<ä>› ± $eø£qå T m<äTs√ÿ˝Ò<Tä . e÷ }] qT+∫ >∑T+≥÷s¡TøÏ yÓfi‚¢ ¬s’˝À¢ ‘·|üŒ. ¬s’˝À¢ d”≥T <=]øÏ+~ø£<ëì ≈£Ls¡TÃ+fÒ e÷ Á>±eT+˝Àì nÁ>∑≈£î\düTú\T ˇ|ü⁄Œ≈£îH˚yês¡T ø±<äT. Hêø£Hêï ∫qï|æ\˝¢ H’… ê düsπ qqTï ªπsjYT ˝Ò∫, n≥Tb˛sTT ì˝ÀÃµ nH˚yês¡T. H√s¡TeT÷düT≈£îì yÓfi‚¢ yêDÏí. yêfi¯¢ ø£+≥|ü&É≥+ m+<äTø£ì ¬s’˝…ø£ÿ>±H˚ eTs¡T>∑T<=&ç¶ |üø£ÿqTqï U≤∞ düú\+˝À¬ø[¢ ì\TÃH˚yêDÏí. ø£+ù|... ø±˙ @+ #˚kÕÔqT. M≥ìï+{Ïø° |üsêø±wüº nì|æ+#˚ nqTuÛyÑ ê\T yê˝ÒsÔ T¡ Ä+Á<Ûä $X¯« $<ë´\j·T+˝À m<äTs¡j·÷´sTT. n~ Hêø√ |ü⁄* uÀqT˝≤π> nì|æ+∫+~. ;@ ÄqsY‡ ø±¢dTü ˝ÀøÏ yÓ[q¢ ‘=*s√CÒ yÓ T T<ä { Ï u… + N˝À ≈£ L s¡ T ÃHêï. $T>∑ ‘ ê $<ë´s¡ T ú ˝ §∫Ã ªÇ+¬ø|üð&É÷ Çø£ÿ&É ≈£Ls√Ã≈£î. yÓqø£ u…+N˝À ≈£Ls√Ã b˛..µ nì ø£düTs¡T≈£îHêïs¡T. s√p e÷kÕºs¡T sêø£eTT+<˚ Hê düVü‰<Ûë´sTT ˇø£&ÉT #êø˘|”dt, &ÉdüºsY, nf…+&ÓHé‡ ]õdüºsY ‘Ó#˚Ãyê&ÉT. zkÕ] n‘·qT sêø£b˛‘˚ H˚qT yÓ[¢ ‘Ó#êÃ. n~ ‘Ó\TdüT≈£îì e÷kÕºsT¡ n–ZMT<ä >∑T–Z\eTj·÷´&ÉT. Ä s√»+‘ê Äj·Tq Ä eT÷&ç+{Ï˙ ‘êø£≈î£ +&ÜH˚ bÕsƒ+¡ #ÓbÕŒ&ÉT. ‘·sê«‹ s√E nf…+&ÓH‡é ô|q’ ñqï w”≥T rsTT+∫ |üdTü |ü⁄ ˙fi¯ó¢ #·*.¢ .. X¯ó~∆#X˚ Êπø eTT≥Tº≈î£ Hêïs¡T. eT÷&˚fiS¯ ¢ n˝≤π> >∑&#ç êsTT. qqTï X¯Á‘·Te⁄˝≤ #·÷ùd ø=+<äs¡T $<ë´s¡Tú\T ÄqsY‡ ∫e] |üØø£å sêj·T˙j·T≈£î+&Ü #˚j·T&ÜìøÏ... e÷ neTà #·ìb˛sTTq≥Tº f…*Á>±yéT ≈£L&Ü Ç|æŒ+#ês¡T. n~ uÀ>∑dt f…*Á>±yéT nì ∫e] ì$Twü+˝À ‘Ó\TdüT≈£îì Ä–b˛j·÷. eT÷&˚fi¯¢bÕ≥T Ç˝≤+{ÏyÓH√ï »]>±sTT. ˇø£kÕúsTT˝À Hê ˝À˝À|ü* eTìwæ ‹s¡>∑ã&ÉeTH˚yê&ÉT. |æ&çøÏ* _–+∫ ø=≥ºeTH˚yê&ÉT. ø±˙ @<√ ‘Ó*j·Tì |ò”*+>¥ qqTï Äù|~. <ëìï |æ]øÏ‘·qeTì yÓTT<ä{À¢ nqT≈£îH˚yêDÏï. Væ≤+düyÓ’|ü⁄ yÓTT>∑Zì Vü≤ <äj·T dü+kÕÿs¡eTì ‘·sê«‘Ó|ü⁄Œ&√ ns¡úyÓTÆ+~. ø=\ø£\÷] ÇHêø˘ì <ä[‘· ø£$>±, s¡#·sTT‘·>±H˚ m≈£îÿe>± #·÷düTÔ+{≤s¡T bÕsƒ¡≈£î\T. ì»+>± Äj·Tq yÓTT<ä{Ï qT+&ç <ä[‘·T\T, Ç‘·s¡ ‘·s¡>∑‘·T\≈£î dü+ã+~Û+∫q Ç‹e ‘êÔ\‘√ s¡#·q\T #˚XÊs¡T. ñ‘·Ôs¡+ ‘·q |ü~ùV≤qe j˚T≥ sêdæq ªñ‘·sÔ +¡ µ (1954)ø£<˝ä∏ À 8

ˇø£ <ä[‘·TDÏí eTTq÷‡ãT #·+|ü&É+ Ç‹e ‘·Ô+. Ä ej·TdüT |æ\¢˝…e¬s’Hê ø£<∏ä\T sêùdÔ Áù|eT ñ+≥T+~. ø±˙ Hê ø£<∏ä˝À ø£cÕº\T, ø£&É>∑+&ÉT¢ ñHêïsTT. 1958, 59˝À¢ Ä+Á<Ûä j·T÷ìe]‡{° uÛ≤cÕdü$T‹yês¡T ìs¡«Væ≤+∫q ø£<∏ä\ b˛{°˝À¢ ªeT+#·T •KsêìøÏµ Áô|C’ Ÿ e∫Ã+~. n{≤¢>π ìo~∏˙ X¯+U≤sêe+ nH˚ ø£<∏ä≈£L Áô|’CŸ e∫Ã+~. eT+#·T•Ks¡+ ¬s’˝Ò«˝À b˛s¡ºsY>± n‹ ∫qï kÕúsTT˝À |üì#˚dü÷Ô Á&Ó’esY>± nsTT+<ëø± ñqï |ü]D≤eT+ Bì Ç‹e ‘·Ô+. ¬s’˝Ò«ø±«s¡ºs¡¢ #·T≥÷º ñqï yê‘êes¡ D ≤ìï ∫Á‹+#êqT. eTT]øÏ y ê&É ˝ À¢ e÷qe dü+ã+<Ûë\ #·T≥÷º ‹s¡T>∑T‘êsTT á ø£<∏ä\T. nHê<∏ä yÓTT<ä{Ï qe\ ªnHê<∏µä . Vü‰dü˝º Ÿ˝À ñ+&˚ <ä[‘· |æ\\¢ J$‘·+ n+<äT˝À ñ+~. ªdüeT‘·µ qe\˝À <ä[‘·T\T, <ä[‘˚‘·s¡T\‘√ $yêVü≤ dü+ã+<Ûä+ ñ+fÒ @+»s¡T>∑T‘·T+<√ #Ó|Œæ q qe\. Hê yÓTT<ä{Ï ø£<\ä∏ T |ü≥Dº ≤˝À¢ ñqï kÕe÷qT´\T, <ä[‘·T\ J$‘ê\qT Á|ü‹_+_kÕÔsTT. j·TT<ä∆+ e<äT Ç+≥Øà&çj·T{Ÿ #·~y˚ ø±\+˝ÀH˚ ªj·TT<ä∆+ e<äT›µ nH˚ π>j·T+ sêXÊqT. ‘=*Hêﬁ¯¢˝À d”dü|ü<ë´\T sêùdyêDÏí. n$ >∑T+≥÷s¡T @d” ø±˝Òõ e÷´>∑C…Hé˝À Á|ü#·T]‘·eTj˚T´$. mHé . õ.s¡ + >± |ü Á ‹ø£ ªyêVæ ≤ ìµ, e{Ï º ø =+&É $XÊ˝≤øÏ å >∑T+≥÷s¡T qT+&ç ‘Ó∫Ãq ªÁ|üC≤yêDÏµ˝À Hê ø£<∏ä\T |ü&Ü¶sTT. n|üŒ{À¢ sêdæq ª˝Àø£+ b˛ø£&Éµ, ª>±*µ ø£<∏ä\T $_ÛqïyÓTÆq n+XÊ\‘√ e#êÃsTT.

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

C…’Væ≤+<é 1961 Hê{ÏøÏ ø£$‘·«+, ø£<∏ä, qe\, Hê{Ïø£ Á|üÁøÏjT· ˝À¢ kÕVæ≤‘·´ dü wæ#º X˚ ÊqT. n|üŒ{Ïøπ Hê\T>∑T |ü⁄düøÔ ±\T n#·Ãj·÷´sTT. 1964 es¡≈î£ ø£$‘·«+ sêXÊqT ø±ì |ü⁄düøÔ +£ >± yÓ\Te&É˝Ò<äT. #Ó’Hê‘√ uÛ≤s¡‘· <˚X¯+ #˚dæq j·TT<ä∆+ edüTÔe⁄>± ªC…’Væ≤+<éµ Hê≥ø£+ sêXÊqT.ªH˚qT ‘Ó\T>∑T s¡#·sTT‘·qì nì|æ+#·Tø√e&ÜìøÏ u≤>± Çdü|º &ü ‘É êqT. H˚qT nH˚ø£ ≈£î˝≤\T, C≤‘·T\T, yÓTHÆ êØº\ >∑T]+∫ sêXÊqT. Ç≥Te+{Ï qqTï øπ e\+ <ä[‘· s¡#·sTT‘·>± |æ\e&É+ ø£¬s≈£îº ø±<äT. qqTï ‘Ó\T>∑T kÕVæ≤‘·´ s¡#·sTT‘·>± |æ\e+&ç. n˝≤ |æ*|æ+#·Tø√e&É+ HêøÏw+ºü . eT] ‘Ó\T>∑T s¡#s· TT‘·>± ñqï MTs¡T <˚X+¯ j·÷e‘·÷Ô >∑T]Ô+|ü⁄ bı+<ä&É+ m{≤¢ kÕ<ÛäéTsTT+~? MT s¡#·q\T Ç‘·s¡uÛ≤wü˝À¢øÏ nqTyê<äeTj·÷´j·÷ n+fÒ ªµ#ê˝≤... ªeTTìyêVü≤qT&ÉTµ nH˚ Hê≥ø£+ Ç+^¢wt, Væ≤+B, ø£qï&É+, ‘·$Tfi¯+, eT\j·÷fi¯+˝ÀøÏ ªnq+‘·Jeq+µ qe\, ª<ä[‘· ø£<∏ä\Tµ dü+ø£\q+ Væ≤+~, Ç+^¢wüß˝ÀøÏ, ¬s+&ÉT ø£<∏ä\T Áô|ò+∫˝ÀøÏ, eTs√ ¬s+&ÉT ø£<∏ä\T »s¡àHé uÛ≤wü˝ÀøÏ nqTyê<ä+ nj·÷´sTT. eT÷]Ô<˚$ nyês¡T¶ sêe&ÜìøÏ ø±s¡D+ Ç+^¢wüß, Væ≤+B˝ÀøÏ nqTyê<äeTe«&Éy˚T ø±s¡D+µµ }s¡u≤$, ‘·\˝Òìyê&ÉT e+{Ï ø£<∏ä\ >∑T]+∫ Á|ükÕÔ$ùdÔ... j·÷uÛÑj˚T´+&É¢ yÓqøÏÿ yÓfi≤¢s¡T ÇHêø˘. ªµ1968˝À }s¡u≤$ sêXÊqT. eTs¡Tdü{Ï @&Ü~ n~ |ü_¢wt nsTT+~. 1971˝À ‘·\˝Òìyê&ÉT sêXÊqT. kÕ«‘·+Á‘·´+ e∫Ãq ‘·sT¡ yê‘· ‘Ó\T>∑T˝À e∫Ãq >=|üŒ ø£<ä∏ @$T≥ì n&ç–‘˚ _.mdt sêeTT\T ª}s¡u≤$µ nHêï&ÉT. #ê˝≤ $eTs¡Ù\T e#êÃsTT. ∫e]øÏ n~ >=|üŒ ø£<∏ä nì ‘˚˝≤Ãs¡T. ÄsY.mdt. düT<äs¡Ùq+ $|ü¢e s¡#·sTT‘·\T mes¡÷ sêj·T˝Òì >=|üŒ ø£<∏ä ª‘·\˝ÒH√&ÉTµ ø=\ø£\÷] ÇHêø˘ sêXÊ&Éì nHêï&ÉT. ø£eTà]yêfi¯¢>∑T]+∫ sêdæq ø£<∏äqT HÓ‹Ôq ô|≥Tºø=ì bÕsƒ¡´Á>∑+<∏ä+ #˚XÊs¡µµHêïs¡T. nsTT‘˚ j·T÷ìe]‡{° dæ\ãdt˝À MT kÕVæ≤‘ê´ìøÏ >±ì, yÓTT‘·Ô+ MT<ä <ä[‘· kÕVæ≤‘ê´ìøÏ >±ì ‘·–q >∑T]Ô+|ü⁄qT, ÁbÕ<ÛëHê´ìï Ç#êÃs¡H˚ nqTø=+≥THêïsê nqï Á|üXï¯ øÏ... ªµHê $eTs¡ Ù q Á>∑ + <∏ ë \T, Hê≥ø±\T, ø£ < ∏ ä \ T, qe\\T bÕsƒ´¡ Á>∑+<∏ë\T>± ñHêïsTT. Ç|üŒ{ÏøÏ HêMT<ä 14 |æôV≤#Y&\ç T e#êÃsTT. m+|òæ˝Ÿ\T e#êÃsTT. Ç+ø± |ü]XÀ<Ûäq\T »s¡T>∑T‘·÷H˚ ñHêïsTT. H˚qT Ç|ü⁄Œ&ÉT @ |ü<ä$˝Àq÷ ˝ÒqT. »qe] 2019

<ä[‘·X¯øÏÔ

ª<=+>∑Hêø=&ÉT≈£î H√{ÏøÏ #Ó|ü⁄Œ‘√ ô|+≥rdæ ô|≥ºsêµ nì sêdæ H êj· T q ø£ $ ‘· « + bÕsƒ ¡ ´ Á>∑ + <∏ ä + ˝ÀøÏ sê>∑ \ <ë? sê>∑\>±\+fÒ ¬s+&ÉT ø±s¡D≤\T ñ+&Ü*. n~ kÕVæ≤‘·´+>± >=|üŒ<Ó’ ñ+&Ü*. ˝Ò<ë düe÷C≤ìøÏ á düHêïdüT\MT<ä Áù|eTHÓ’Hê |ü⁄{Ïº+#ê*µµ nHêïs¡T ÇHêø˘. n~ Ä>∑˝Ò<äT... ;@ ÄqsY‡ ‘·sê«‘· >∑T+≥÷s¡T ø±˝ÒJ˝À ˝…ø£Ãs¡sY>± #˚sêqT. ‘·sê«‘· nq+‘·|ü⁄s¡+ ÄsYº‡ ø±˝ÒJ˝À |üì#˚XÊqT. ˝…ø£Ãs¡sYqT nsTTHê ≈£î\$eø£å y˚~Û+|ü⁄\T e÷Á‘·+ n˝≤π> ñ+&˚$. ñkÕàìj·÷˝À H˚qT |”ôV≤#Y&û #˚j·T&Üìø° |ü<˚fi¯ó¢ n&ÉT¶|ü&Ü¶s¡T. ˝…ø£Ãs¡s¡¢ì n&ç–‘˚ ôV≤#Yz&ûì n&É>∑eTH˚yês¡T. Äj·Tìï n&ç–‘˚ ªyêfi¯ó¢ #˚s¡TÃ≈£î+{≤q+fÒ Hê<˚eTT+~, H√{Ï|òæπøwüHé sê˙jYTµ nH˚yês¡T. ø±˙ H√{Ï|òæπøwüHé e∫Ãq Á|ü‹kÕØ Hê≈£î yÓTT+&ç#j ˚ T˚ m<äTs¬ +’ ~. ∫e]øÏ, md”« e]‡{° Md” Jmdt¬s&ç¶ <äj·T‘·\∫ nqTeT‹#êÃs¡T. >∑T+≥÷s¡T, ∫‘·÷Ôs¡T, ø£&É|ü, nq+‘·|ü⁄s¡+, ‹s¡T|ü‹ e+{Ï Á|ü<˚XÊ\˝À ‘Ó\T>∑T Ä#ês¡T´&ÉT>± |üì#˚dæ, n+#Ó\+#Ó\T>± m<äT>∑T‘·÷, Áo yÓ+ø£fÒX¯«s¡ $X¯«$<ë´\j·T+ ñ|ü≈£î\|ü‹ |ü<ä$ n+<äT≈£îHêïs¡T. ‘·sê«‘· n+#Ó\+#Ó\T>± m~– n<˚ j·T÷ìe]‡{°øÏ Md”>± #˚XÊqT. Áoø£ wüí<˚esêj·T e]‡{°øÏ &ûHé>± ]f…Æs¡j·÷´qT. Çìï kÕ~Û+∫Hê n&ÉT>∑&ÉT>∑THê @<√ s¡÷|ü+˝À $eø£å ‘·|üŒ˝Ò<äT. Md” > ± ñqï|ü ⁄ Œ&É T ø=+<ä s ¡ T dü÷º&Ó+{Ÿ‡ j·T÷ìj·THé Hêj·T≈£î\T n+<ä] eTT+<ä÷ ≈£î\+ ù|s¡T‘√H˚ ‹{≤ºs¡T. kÕVæ≤r ˝Àø£+ ≈£L&Ü Ç+<äT≈£î nr‘·+ ø±<äT. nsTT‘˚ n+<äT≈£î H˚HÓ|ü⁄Œ&É÷ ≈£î+–b˛˝Ò<äT. #·]Á‘·, kÕe÷õø£ |ü]D≤e÷˝ÒM ‘Ó*j·Tìyêfi¯¢ nC≤„HêH˚ï Áù|eT>± Á|ü•ïdü÷Ô kÕVæ≤‘·´ dü »qøÏ |üPqT≈£îHêïqT. Ä Áù|eTì Hê˝À |ü]|üPs¡í+>± ì+|æq e´øÏÔ Hê uÛ≤s¡´ uÛ≤^s¡~∏. n+‘·{Ï $cÕ<ä+... H˚qT J$‘·+˝À ì\<=≈£îÿø√yê\ì neTà ø£\\T ø£+fÒ... H˚qT >=|üŒ e´øÏqÔ e⁄‘êqì q$Tà, qq÷ï q$Tà+∫+~ Hê uÛ≤πs´. >∑T+≥÷s¡T˝À ˝…ø£Ãs¡sY>± ñqï|ü⁄Œ&ÉT eTVæ≤fi≤ Ád”Ô •X¯ó dü+πøåeTXÊK ø√dü+ ˝…ø£Ã]e«&ÜìøÏ yÓ[¢q|ü⁄Œ&ÉT ÄyÓT Hê≈£î |ü]#·j·TyÓTÆ+~. ÄyÓT nø£ÿ&É n~Ûø±]>± #˚düTÔ+&˚~. yÓTT<ä{Ï s√CÒ yÓTT<ä˝q’… ùdïVü≤+... ◊<äTHÓ\\T ‹s¡≈î£ ÿ+&ÜH˚ ô|[¢<ëø± e∫Ã+~. H˚qT yÓ[¢ yêfi¯¢ Hêqï‘√ e÷{≤¢&ÜqT. ≈£î˝≤\T 10

y˚s¡Tø±e&É+‘√ Äj·Tq ˇ|ü⁄Œø√˝Ò<äT. ªqTe⁄« á ô|[¢‘√ >∑&|É <ü ë{Ï‘˚ »qà˝À ˙ yÓTTVü≤+ #·÷&É+µ nHêï&ÉT ≈£L‘·T]‘√. nsTTHê ÄyÓT Hê yÓ+fÒ e∫Ã+~. e÷ ô|[¢ e÷ neTàø° Çwü+º ˝Ò<Tä . nq+‘·|⁄ü s¡+˝ÀH˚ ø±|ü⁄s¡+ ô|{≤º+. Ç<äs› +¡ ñqï‘√ <√´>∑T\+ ø±ã{Ïº Ä]úø£ Çã“+<äT\T ˝Òe⁄ ø±˙, ‘·q ‘=* Á|üdeü + n|üð&ÉT n≥T yêfi¯e¢ Tàø±˙, Ç≥T e÷ neTàø±˙ sê˝Ò<Tä . _&É|¶ ⁄ü {≤ºø£ |ü\ø£]+#˚+<äTø¬ H’ ê ‘·q ‘·*¢ sêø£b˛‘˚... ˝À˝À|ü\ m+‘·>± ≈£î$T*b˛sTT+<√ ‘Ó*j·T<äT ø±˙ Hê‘√ m|ü⁄Œ&É÷ #Ó|⁄ü Œø√˝Ò<Tä . n&ç–‘˚ ªqTe⁄« Hê ‘·*ø¢ H£ êï Áù|eT>± #·÷düTHÔ êïyé... n+‘·ø+£ fÒ @+ ø±yê*µ nH˚~. yêfi¯fl neTàì ‘·sê«‘Ó|⁄ü Œ&É÷ ‘·qT #·÷&ÉH˝˚ <Ò Tä . ÄyÓT #·ìb˛sTTq HÓ\ s√E\øÏ ø±˙ Ä $wüj·T+ e÷≈£î ‘Ó*j·Tìe«˝Ò<äT. z ≈£L‘·T]>± ÄyÓTøÏ n+‘·ø+£ fÒ ô|<ä› $cÕ<ä+ @eTT+≥T+~? Ä u≤<Ûìä >∑T+&Ó˝À¢ <ë#·T≈£îH˚ Hê≈£L, |æ\\¢ ø° Áù|eT |ü+∫+~. Ä Áù|eTì Hê ø£\+˝À dæsê>± $T–*Ã... |ü<˚fi¯¢øÏ+<ä≥ Vü≤ Á<√>∑+‘√ ø£qTeT÷dæ+~. eTs√yÓ|’ ⁄ü ‘Ó\T>∑T kÕVæ≤r Á|üÁøÏjT· ˝À, ‘·q<Óq’ XË*’ øÏ eHÓï\<äT‘› ÷· , ‘·q ø£\+ ã\+ #ê{≤s¡T. 1954˝À ˝Àø£+b˛ø£&,É ñ‘·sÔ +¡ nH˚ ø£<ë∏ ìø£\‘√ ‘Ó\T>∑T kÕVæ≤r ˝Àø£+˝À #˚]Hês¡T. 1958˝À ªª<ä wæºµµ nqT Hê{Ïø£qT Áyêdæ, πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·« ãVüQeT‹ì n+<äT≈£îHêïs¡T. 1965˝À ªªC…V’ ≤æ +<éµµ nqT Hê{Ïø≈£ î£ sêÁwüÁº |üuTÑÛ ‘·« ãVüQeT‹ì <äøÿÏ +#·T≈£îHêïs¡T. 1986˝À Áyêdæq ªª}s¡u≤$µµ ø£<∏ëdü+|ü⁄{Ï, s¡#·sTT‘·>± Äj·Tq kÕúHêìï #ê{Ï#|Ó Œæ q~. 1988˝À ªªeTTìyêVü≤qT&ÉTµµ ø£<ë∏ dü+|ü⁄{øÏ Ï øπ +Á<ä kÕVæ≤‘·´ nø±&ÉMT |ü⁄s¡kÕÿs¡+ \_Û+∫+~. á s¡ø+£ >± s¬ +&ÉT kÕs¡T¢ á |ü⁄s¡kÕÿsêìï n+<äT≈£îqï ns¡T<Óq’ s¡#s· TT‘·>± Á|üd~æ ∆ #Ó+~Hês¡T. qe˝≤ s¡#s· TT‘·>±, Hê≥ø£Ádüw>ºü ±, $eTs¡Ù≈£îì>± ‘Ó\T>∑T kÕVæ≤r ˝Àø±ìøÏ düT|ü]∫‘·T&Óq’ áj·Tq, |üs´¡ y˚ø≈å£ î£ ì>± 20 eT+~ •wüß´\≈£î |æ.ôV≤#Y.&ç. |ü]XÀ<Ûqä ˝À e÷s¡<Z sä Ù¡ ≈£î˝…H’ ês¡T. bıq÷ïs¡T˝À 2014 »qe]-5q nCÀ-$uÛÀø£+<ëfi¯+ bòÂ+&˚wqü T ìs¡«Væ≤+∫q C≤rj·T Hê{Ïø\£ b˛{°\˝À dü‘ÿ· ]+#ês¡T. 2014 »qe]-18q >∑T+≥÷s¡T˝À u§$Tà&Ü\ Áoø£ wüeí T÷]Ô bòÂ+&˚wqü T |ü⁄s¡kÕÿs¡+ n+<äCXÒ Ês¡T. 2011˝À >∑TÁs¡+ C≤wüßyê kÕVæ≤‘·´ |ü⁄sk¡ Õÿs¡+ n+<äT≈£îHêïs¡T. <äT–Zsê\≈£î #Ó+~q C≤wüßyê ø£fi≤|ü]wü‘T· Ô yÓ+&ç øÏØ≥+ ãVüQø£]+#ês¡T. ùdø£s¡D: ˙\+ |ü⁄\¢j·T´, düuŸm&ç≥sY

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

bò˛ø£dt

»qe] 1, 1818 #·]Á‘·qT ‹s¡>∑sêdæq s√E. #·]Á‘·˝À *œ+#·ã&Éì s√E. uÛÑ÷kÕ«eTýê<ä, eTqTyê<ä ø√≥*ï ã<ä›\T ø={Ïºq s√E. nÁ>∑es¡í Ä~Ûø£´‘·‘√ ø£fi¯ó¢ eT÷düT≈£î b˛sTTq eTqTyê<äbÕ\q≈£î #·s¡eT^‘·+ bÕ&çq s√E. y˚˝≤~ dü+e‘·‡sê\T>± bÕ‘·T≈£îb˛sTTq ≈£î\C≤&É´ dü+¬øfi¯¢qT |ü>∑\>={Ïº q÷‘·q #·]Á‘·qT Ä$wüÿ]+∫q s√E. ;Ûe÷ø√πs>±+ j·TT<ä›+˝À eTq ôd’ì≈£î\T #·÷|æq ndüe÷q <Ûs’Ó ´¡ kÕVü≤kÕ\T Ms√∫‘· b˛sê≥+ H˚{Ï ‘·sêìøÏ dü÷Œ¤]<Ô ëj·Tø£+ ø±yê\ì |Á ‹ü dü+e‘·‡s¡+ nH˚ø£ eT+~ <ä[‘·, ãVüQ»qT\T ªª;Ûe÷ø√πs>±+µµ≈£î yÓ[¢ ìyêfi¯ófl\T n]Œ+#˚ ø±s¡´Áø£e÷ìï #˚|ü≥º&É+ »s¡T>∑T‘·T+~, n+<äT˝À uÛ≤>∑+>± 2018 »qe] 1Hê{ÏøÏ ;Ûe÷ø√πs>±yé˝À »]π> ~«X¯‘ê_› (200 dü+e‘·‡sê\) ñ‘·‡yê\ô|’ Væ≤+<ä÷‘·« eT‘√‘·Hêà<äT\T <ë&ç #˚dæ dü+e‘·‡s¡+ >∑&ç∫b˛sTT+~. nÁ>∑≈£î\ Væ≤+<äT eT‘√Hê<äà X¯≈î£ \Ô qT ø±bÕ&˚+<äT≈£î øπ +Á<,ä sêh |Á uü TÑÛ ‘ê«\T uÛ≤Ø ≈£îÁ≥ |üHêïsTT. Væ≤+<ä÷‘·«X¯≈£îÔ\ ≈£îÁ≥ ø√D≤ìï ãj·T≥ |ô ≥º≈î£ +&Ü, <ë&çøÏ bÕ\Œ&çq yê]ì •øÏå+#·≈£î+&Ü qø£‡˝…’{Ÿ‡ô|’ ‘√dæy˚j·T&É+ n+<ä]ø° ‘Ó*dæ+<˚. ≈£î\$eø£≈å î£ e´‹πsø£+>± düeT düe÷» e÷s¡TŒ ø√s¡≈î£ H˚ H˚{Ï j·TTe‘·s+¡ , |Á ‹ü |òüP˝Òyê~, Á|ü‹ n+uÒ&Éÿ]düTº bÕ˝§Zì ;Ûe÷ø√πs>±yé dü÷Œ¤]Ôì #ê≥T‘·÷H˚ ≈£î\‘·‘«· +, eT‘√‘·Hêà<+ä |ô ’ |Á ‹ü |òTü ≥q≈£î u≤≥\T y˚j÷· \ì ø√s¡T≈£î+<ë›+. »qe] 2019

•s¡÷s¡T ø±´+|ü⁄ ôV≤&é ø±«s¡ºs¡T‡qT #˚]q Á_{Ïwt <ä÷‘·, nø£ÿ&É n~Ûø±]>± ñqï ˝…|æºHÓ+≥T ø£\ï˝Ÿ |òæ\‡àHé≈£î dü+<˚X¯+ n+~+#ê&ÉT. ø£\ï˝Ÿ u≤s¡ºHé |ü+|æq á dü+<˚X¯+ kÕsê+X¯+ ªª2e u≤Jsêe⁄ |”cÕ« Ä<Û«ä s¡´+˝Àì ôdq’ ´+ |üPD≤qT #·T≥Tº eTT{Ïº ñ+~., yê]ì m<äTs=ÿH˚+<äT≈£î ‘·–q ôd’ìø£ ã\>±\T |ü+|üeTìµµ. n|üŒ{Ïπø ‘·eT e<ä› rÁeyÓTqÆ ôdì’ ø£ ø=s¡‘‘· √ uÛ≤<Ûä |ü&TÉ ‘·Tqï |ò\æ ‡àHé rÁe dü+–›<ä∆+˝À |ü&Ü¶&ÉT. ‘·≈£îÿe dü+K´ nsTTHê n‘·´~Ûø£, ndüe÷q <ÛÓ’s¡´kÕVü≤kÕ\T >∑\ ùdq\ nedüs¡+ ñ+~. n|üð&˚ ‘·q yÓ T <ä & É T ˝À ˇø£ yÓ T ]ø£ ˝ ≤+{Ï Ä˝À#· q ø£*–+~. düeTj·T+ ø√]ø£ •ø£Hêø˘ 1779 e<ëZyé j·TT<ä+∆ ˝À eTVü‰<ëJ wæ+&˚ Hêj·Tø£‘«· +˝À |”cÕ«\ ‘·s|¡ ⁄ü q j·TT<ä+∆ #˚d,æ Á_{Ïwt ôdH’ ê´ìï ∫‘·TÔ ∫‘·T>Ô ± z&ç+∫q|üŒ{Ïø° ≈£L&Ü, |”cÕ«\ #˚‘· kÕe÷õø£ nDÏ∫y˚‘≈· î£ >∑Ts¡e&É+‘√ ‹s¡T>∑Tu≤≥T>± Á_{°wßü ôdq’ ´+˝À #˚]q ÁbÕNq uÛ≤s¡‘· Hê>± C≤‹ Ms¡T\TeTVü≤sY ôdì’ ≈£î\‘√ @sêŒ≥T #˚dqæ u§+u≤sTT ÇHêŒ¤+≥Ø, yÓTT<ä{Ï s¬ õyÓT+≥T, s¬ +&Ée u…{≤*j·THé >∑Ts¡TøÔ =∫Ã+~. yÓ+≥H˚ Ä u…{≤*j·THé n~Ûø±] ø±´ô|Hº é kÕº≥Hé≈î£ es¡eÔ ÷q+ |ü+bÕs¡T. Ä es¡Ôe÷q+ n+~q ø±´ô|ºHé kÕº ≥ Hé , eTVü ≤ sY ôd’ ì ≈£ î \≈£ î HêsTTø£‘·«+ eVæ≤düTÔqï düTuÒ<ësY •ø£Hêø˘≈î£ $wüjT· + ‘Ó*j·TCÒdæ düV‰ü j·T+

<ä[‘·X¯øÏÔ

<ä>∑Z]øÏ yÓ[fl j·TT<ä∆+˝À bÕ˝§ZH˚+<äT≈£î düTeTTK‘· e´ø£Ô+ #˚kÕ&ÉT. 1818 »qe] 01q @+ »]–+~? •ø£Hêø˘ Hêj·Tø£‘·«+˝À 500 eT+~ eTVü≤sY ôdì’ ≈£î\T, 250 eT+~ nX¯«<äfi+¯ , 24 >∑qïs¡‘¢ √ u…{≤*j·TqT ãj·T\T <˚]+~. 150 øÏ.MT Á|üj·÷DÏ+#˚ ≥|üŒ{ÏøÏ ‘·eT yÓ+≥ ‘Ó#·TÃ≈£îqï ÄVü‰s¡+ nsTTb˛sTT+~. eTs¡Tdü{Ï s√E $T–*q ÄVü≤s¡ <ÛëHê´\T n+<ä]ø° dü]b˛eì, >∑+õ ø±#·T≈£îì n<˚ ‘ê– eTT+<äT≈£î kÕ>∑T‘·Tqï eTVü≤sY ôdH’ ê´ìøÏ ªªø√πs>±yéµµ, 1950 @Á|òæ˝Ÿ 14q eTVü≤sY ¬sõyÓT+{Ÿ ôd’ì≈£î\ eT<Ûä´˝À Á>±eT+˝À (|üPD≤≈£î 30 øÏ.$T) ;Ûe÷ q~ ˇ&ÉTq¶ ., 20,000 ‘·q »qà~q+ »s¡T|ü⁄≈£îqï u≤u≤kÕôV≤uŸ |ü<ë‹ <äfi¯+, 8,000 eT+~ nX¯«<äfi¯+‘√ ≈£L&çq |”cÕ«\ &Üø£ºsY _.ÄsY.n+uÒ&ÉÿsY ôd’q´+ m<äT¬s’+~. ø√sê&ÉT. |üs<¡ X˚ d¯ Tü \Ô ‘·s|¡ ⁄ü q b˛sê&ç, kÕ{Ï uÛ≤s¡rj·TT\‘√ j·TT<ä+∆ <ë<ë|ü⁄ 50 ¬s≥T¢ n~∏ø£+>± ñqï X¯Á‘·T ôd’Hê´ìï #˚jT· &É+ Çwü+º ˝Òì •ø£Hêø˘, ø=+‘· #·÷dæHê uÛÑj·T|ü&É≈£î+&Ü, eTT+<äT≈£î düeTj·T+ ø√sês¡T. <ä÷øÏ+~ eTVü≤sY ôd’q´+. eT<Ûë´Vü‰ïìøÏ |”cÕ«\‘√ dü+Á|ü~+|ü⁄\T ‘· e TyÓ + ≥ e∫Ãq nX¯ « <ä fi ¯ + , á dü e Tj· T +˝À |” c Õ«\ >∑qïs¡¢‘√bÕ≥T ÄVü‰s¡+ yÓ÷düTø=#˚Ãyês¡T ôd’ H ê´~Û ø ±] u≤|ü ⁄ >√K˝Ò ì øÏ á ≈£L&Ü bÕ]b˛sTTHê ≈£L&Ü yÓqø£&ÉT>∑T $<Û+ä >± es¡eÔ ÷q+ |ü+bÕs¡T. ªªÁ_{°wßü y˚j·T≈£î+&Ü b˛sê≥+ kÕ–+~. ˇø=ÿø£ÿ ôd’q´+‘√ ø£*dæ dü«+‘· <˚X¯düTÔ\ MT<ä ôd’ì≈£î&ÉT 50eT+~‘√ b˛sê&É≥+ #·÷dæ, j·TT<ä∆+ #˚j·T&É+ e÷≈£î Çwüº+ ˝Ò<äT. Çø£ z≥$T ‘·|üŒ<äì uÛÑj·T|ü&ç b˛sTTq j· T T<ä ∆ + ìsêø£ ] +∫ |” c Õ«\ πø|üºHé kÕº≥Hé j·TT<ä∆+ eTT–dæ+<äì $»j·÷ìøÏ ‘√&ÉŒ&ç‘˚, dü«‘·+Á‘· |”cÕ« Á|üø£{Ï+∫ ‘·q ùdq\qT ˝§+–b˛eTì sê»´+˝À e÷(n‹ X¯ S Á<ä T \) ÄC≤„|æ+#ê&ÉT. kÕe÷õø£ kÕú s TT @ $<Û ä + >± 1961˝À uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ eTVü≤sY ∫e]u§≥Tºes¡≈£î... ñ+≥T+~µµ. <ëìøÏ düe÷<Ûëq+>±, ¬sõyÓT+{Ÿ ù|s¡T‘√ $&ÉT<ä\ #˚dæq n|ü ð &É T eTVü ≤ sY ôd’ q ´+ eTqTdüà ‹ eT<ä+‘√ ø=≥Tº≈£î+≥Tqï b˛düº˝Ÿ kÕº+|t Hêj·T≈£î&ÉT •ø£Hêø˘ rÁe dü«s¡+‘√ á Áu≤Vü≤àDT&ÉT u≤|ü⁄>√K˝Ò, |ü>∑\ã&ç $<Ûä+>± >∑]®+#ê&ÉT. ªª#·]Á‘·˝À e÷≈£î neø±X¯+ e∫Ãq qe⁄«‘·÷, á $<Ûä+>± »yêãT Ç#êÃ&ÉT ªªy˚T+ ¬>*ùdÔ kÕ+Á|ü<ëj·T+>± ø=qkÕ>∑T‘·Tqï düHê‘·q es¡Áí X¯eT<Ûsä à¡ + MT≈£î Ç∫Ãq kÕúHêH˚ï |ü~\|üs¡#· ã&ÉT‘·T+~µµ. j·TT<ä∆+˝À eTT+<äT≈£î |”cÕ«\ b˛sê≥+ Á|ü»\qT $eTT≈£î\Ô qT #˚jT· &ÜìøÏ @ e÷Á‘·+ ø±<äT. ˙#· Áu≤Vü≤àD ôV’≤+<äe esêíÁX¯eT <Ûäsêàìï ø±bÕ&ÉT≈£îì, Áu≤Vü≤àDT\ Ä]úø£ kÕe÷õø£ Ä~Û|ü‘ê´ìï ø=qkÕ–+#·&É+ ø=s¡πøqì ns¡ú+ nsTTq •ø£Hêø˘, kÕº≥Hé Hê{Ï, H˚{Ï eTVü≤sY ¬sõyÓT+{Ÿ ôd’ì≈£î\ ˝À>√ 12

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

;Ûe÷ø√πs>±+˝À eTVü≤sY ¬sõyÓT+{Ÿ ôd’ì≈£î\ dü÷ú|ü+ dü+<ä]Ù+∫q dü+<äs¡“¤+>± $TÁ‘·T\‘√ &Üø£ºsY _.ÄsY.n+uÒ&ÉÿsY

Á|ürkÕØ y˚TeTT @$T{À ìs¡÷|æ+#ê+, á s√E e÷≈£î neø±X¯+ eT∞ﬂ e∫Ã+~. e+<ä\ dü+e‘·‡sê\T>± eTeTà*ï u≤ìdü\T>± e÷]Ã, ∫Á‘·Væ≤+dü\≈£î >∑T]#˚dæ, |üX¯óe⁄\ø£Hêï V”≤qyÓTÆq Áã‘·T≈£î\T nqTuÛÑ$+#˚˝≤ #˚dæq á Áu≤Vü≤àD Ä~Û|ü‘·´+ô|’, ã<äT\T rs¡TÃø√e&ÜìøÏ, á s√E e∫Ãq á neø±XÊìï y˚T+ e<äT\Tø√eTT. qTe⁄« uÛj Ñ T· |ü&≈É î£ +&Ü #·÷dü÷Ô ñ+&ÉT πøô|ºHé kÕuŸ e÷ nK] s¡ø£Ô+ u§≥Tº b˛j˚T<ëø± y˚T+ b˛sê&É‘êeTTµµ. n‘·ì Ä‘·à$XÊ«kÕìøÏ ÄX¯Ãs¡´ |ü&çq πø|üºHé kÕº≥Hé ‘·q ìs¡íj·÷ìï yÓq≈£îÿ rdüT≈£îHêï&ÉT. ÄVü‰s¡+, ˙s¡T ≈£L&Ü ˝Ò≈£î+&Ü Ä s√E ˇø£ |ü>∑\T, ˇø£ sêÁ‹ »]–q ;Ûø£s¡ j·TT<ä∆+˝À 500 eT+~ eTVü≤sY ôd’ì≈£î\T 28,000 eT+~ |”cÕ« ôdH’ ê´ìï }|æ] dü\|ü˙j·T≈£î+&Ü m<äTs=ÿHêïs¡T. ≈£î˝ÀHêà<ä+ô|’ $»j·T+ |”cÕ« ôd’Hê´<Ûä´≈£åî&ç ø=&ÉT≈£î >√$+<é u≤u≤ ‘·\qT yÓTT+&Ó+ qT+&ç y˚sT¡ #˚dæ u≤|ü⁄ >√K˝Ò≈î£ |ü+bÕ&ÉT oø£Hêø˘., ‘·\˝Òì ø=&ÉT≈£î X¯yêìï y=&ç˝À ô|≥Tº≈£îì |æ∫Ãyê&ç˝≤ @&ÉTdü÷,Ô uÛj Ñ T· +‘√ eDÏøbÏ ˛‘·÷, n+<äs÷¡ bÕ]b˛+&ç n+≥÷ >∑{>ºÏ ± ns¡Tdü÷Ô @&Ée&É+ yÓTT<ä\Tô|{≤º&TÉ u≤|ü⁄>√K˝Ò. B+‘√ uÛj Ñ T· ø£+|æ‘T· ˝…q’ |”cÕ« ôdq’ ´+, |òPü ˝≤Zy˝é Àì u≤Jsêe⁄ •_Ûs+¡ yÓ’|ü⁄ |üs¡T>∑T\T rj·TkÕ>±s¡T. •ø£Hêø˘ #Ó|æŒq≥Tº>±H˚ #êe⁄πø uÛÑj·T+ |ü⁄{Ïº+#˚ $<Ûä+>± b˛sê&çq eTVü≤s¡¢ Á|ü‘êbÕìøÏ, ãj·T|ü&ç q~˝À <ä÷øÏ bÕ]b˛‘·Tqï, |”cÕ« |æ\ø£\T |ü≥Tº≈î£ ì |”ø£\T ø√dæ #·+|ü&É+‘√, ;Ûe÷q~ |”cÕ«\ s¡ø£Ô+‘√ mÁs¡>± e÷]b˛sTT+~. »qe] 2019

#·]Á‘·˝À á |òüT≥q≈£î Á_{Ïwt yê] Ä~∏|ü‘ê´ìï dü+|üPs¡í+ #˚dæq ªªÄ+>√¢-eTsêsƒêµµ j·TT<ä∆+>± #ÓãT‘ês¡T. á eTqTyê<ä, e÷sYÿ‡yê<ä #·]Á‘·ø±s¡T\T. ø±˙ ìC≤ìøÏ düe÷q‘·«+ ø√dü+, e÷qe Vü≤≈£îÿ\ ø√dü+ eTVü≤sY ôdì’ ≈£î\T #˚dæq ˇø£ Ms√∫‘· j·TT<ä∆+ Ç~. á #·]Á‘·≈£î kÕø£å´+>± 1821˝À ø=πs>±yé Á>±eT+˝À j·TT<ä+∆ »]–q Ä ÁbÕ+‘·+˝À ªª$»j·Tdü÷Ô|ü+µµ @sêŒ≥T #˚dæ+~ Á_{°wüß Á|üuÛÑT‘·«+. j·TT<ä∆+˝À ÁbÕD‘ê´>∑+ #˚dæq 22 eT+~ eTVü≤sY ôd’ì≈£î\ ù|s¡¢qT Ä $»j·T dü÷ú|ü+ô|’ #ÓøÏÿ+∫ Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ yê]øÏ ìyê[ n]Œ+#˚~. ‘·sT¡ yê‘· dü«‘·+Á‘êìøÏ eTT+<äT á Áu≤Vü≤àD eédü‘ú √ »]–q s¡V≤ü dü´ n~Ûø±s¡ ã~© ˇ|üŒ+<ëìøÏ ‘·\e+∫q Á_{Ïwt Á|üuTÑÛ ‘·«+, Ä]úø£ |ü]dæ‹ú ì kÕ≈£î>± #·÷|æ n+≥sêì yê]ì ôdq’ ´+, b˛©düT $uÛ≤>±\˝À #˚sT¡ Ãø√ ≈£L&É<ìä 1927˝À ìs¡j í T· + rdüT≈£î+~. á ìs¡j í ÷· ìï rÁe+>± e´‹πsøÏ+∫q u≤u≤kÕôV≤uŸ ªªÇ~ b˛sê≥ jÓ÷<ÛTä \ #·]Á‘·qT ø£qTeTs¡T>∑T #˚ùd ≈£îÁ≥µµ n+≥÷, $»j·Tdü÷|ú +ü e<ä› Á|ü<sä Ù¡ q≈£î |æ\T|ü⁄ ìe«&É+‘√ <˚X¯ q\TeT÷\\ qT+&ç \ø£å˝≤~ Á|ü»\T Vü≤»¬sj ’ ÷· ´s¡T. n|üŒ{Ï qT+&û #·ìb˛j˚T <ëø± ≈£L&Ü Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ »qe] 1q u≤u≤kÕôV≤uŸ &Üø£ºsY n+uÒ&ÉÿsY ‘·|Œü ≈£î+&Ü $»j·T dü÷bú Õìï dü+<ä]Ù+∫ ìyêfi¯ófl n]Œ+#˚yês¡T. »qe] 1ì XÖs¡´ ~H√‘·‡e+>± »s¡T|ü⁄≈£îì, eTq Ms¡T\ >±<∏\ä qT eTq |æ\\¢ ≈£î $e]<ë›+. ` _.>∑+>±<ÛäsY, m&ç≥sY

<ä[‘·X¯øÏÔ

bò˛ø£dt

uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À dü÷ú|ü+ ñ+{≤<ë?

;Ûe÷ø√πs>±yéT dü÷úbÕìï ø±bÕ&ÉT≈£îH˚ u≤<Ûä´‘· me]~? Áu≤Vü≤àD sê»´+ m|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&Ü ‘·q≈£î e´‹πsø£yÓTÆq >∑Ts¡TÔ\T @$ ≈£L&Ü Á|ü»\

Ms√∫‘· #·]Á‘· ø£*–q Ä dü÷ú|ü+ <ä>∑Zs¡ ñ‘·‡yêìï Ä|ü{≤ìøÏ |üì >∑≥Tº≈£îì ÄsYmdtmdt n\¢s¡T¢ dü wæºdüTÔ+~. ‘·eT Ä~Û|ü‘ê´ìï ≈£L*Ãq Ä dü÷úbÕìï á Áu≤Vü≤àD bÕ\≈£î\T ñ+#·T‘êsê? ndü\πø Ç|üŒ{Ï eTVü‰sêÁwüº bÕ\≈£î&ÉT |òü&Éï$dt |”cÕ« Áu≤Vü≤àD esêíìøÏ #Ó+~qyê&ÉT. #·]Á‘·˝À yêfi¯fl Ä~Û|ü‘·´+ ≈£L*Ã, sê»]ø±ìøÏ <ä÷s¡+ #˚dæq Ä dü÷Ô|ü+ MT<ä ù|s¡T¢ ø£ì|æ+∫q|ü⁄Œ&É˝≤¢ |òü&Éï$dt≈£î yÓqTï˝À #·* |ü⁄≥Tºø=düTÔ+~. ô|’>± ;Ûe÷ ø√πs>±yéT dü÷ÔbÕìï dü+<ä]Ù+#·{≤ìøÏ <˚X¯+ q\TeT÷\\ qT+&ç \ø£å\ dü+K´˝À <ä[‘·T\T edüTÔHêïs¡T. eTVü‰sYMs¡T\qT, |òüP˝Ò, ø£;sY, ø±˙¸sêyéT n+uÒ&ÉÿsY e+{Ï Hêj·T≈£î\qT düà]+#·T≈£î+≥÷ bÕ≥\T bÕ&ÉT≈£î+≥÷ ñ ‘·‡yê\qT »s¡T|ü⁄≈£î+≥THêïs¡T. ô|’>± Áu≤Vü≤àDT\ #˚‹˝À ñqï sêC≤´~Ûø±sêìï &çe÷+&é #˚dü÷Ô ñ<äé÷\T ìs¡«Væ≤düTÔHêïs¡T. 14

yÓT<äfi¯fl˝À¢ ñ+&É≈£L&É<äì rÁe+>± Á|üj·T‹ïdüTÔ+{≤~. n˝≤+{Ï ∫Vü‰ï\T>±ì, >∑Ts¡TÔ\T>±ì ñ+fÒ ‘·ø£åDy˚T ≈£L*Ãy˚j·÷\ì ã\+>± ø√s¡T≈£î+≥T~. eTq uÛ≤s¡‘·<˚X¯ #·]Á‘· yÓTT‘·Ô+ |ü]o*+∫q Áu≤Vü≤àD |ü+&ç‘·T\T ‘·eT≈£î e´‹πsø£yÓTÆq #·]Á‘·\ nqyê\¢qT ˝≤Ø\ ø=~› ‘·>∑\u…{Ïºq≥T¢ es¡Ôe÷q #·]Á‘·ø±s¡T\T #ê˝≤ eT+~ #Ó|ü⁄‘·THêïs¡T. ô|’>± á‘·s¡+ Á|ü»\T, j·TTe≈£î\T ≈£L&Ü #·÷düTÔHêïs¡T. ôV≤’ +<äe eT‘êìøÏ e´‹πsø£+>± |ü⁄≥Tºø=∫Ãq uÖ<ë∆ìï HêX¯q+ #˚d,æ <ëì #·]Á‘·qT, C≤‘·ø£ ø£<∏ä\qT düs¡« HêX¯q+ #˚dæ, uÖ<äT∆\qT øÏsê‘·ø£+>± #·+|æ, uÖ<ë∆ìï á <˚X¯+ qT+&ç ‘·]y˚Tj·T≥y˚T ø±≈£î+&Ü, ∫e]øÏ <ëì nqyê\T ≈£L&Ü ˝Ò≈£î+&Ü #˚dæq ì#·Ã¤yÓTÆq#·]Á‘·qT Væ≤+<ä÷eT‘·+ eT÷≥>∑≥Tº≈£î+~. ø±s¡D+ uÖ<ä∆+ πøe\+ ÁbÕC≤kÕ«$Tø£ $\Te\qT ø√s¡T≈£î+~. Væ≤+<ä÷eT‘·+˝À ñHêï nÁbÕC≤kÕ«$Tø£, nHÓ‹’ ø£ $\Te\qT rÁe+>± K+&çd÷ü ,Ô nìï esêZ\ Á|ü»\qT düe÷q+>± #·÷&Ü\ì ‘·q uÀ<Ûäq\qT ô|<ä› m‘·TÔq Á|ü#ês¡+ #˚dæ+~. Á|üC≤kÕ«$Tø£ $\Te\qT bÕ{Ï+#·{≤ìøÏ Çwü|º &ü ìÉ Væ≤+<ä÷ eT‘·+, uÖ<ä+∆ ˝ÀH˚ ø√esYº Ä|üsπ wüHé #˚dæ uÖ<ë∆ìï HêX¯q+ #˚d+æ ~. ∫e]øÏ uÖ<ë∆ìï HêX¯q+ |ü{+ºÏ ∫+~. <˚X+¯ qT+&ç ã\e+‘·+>± ‘·]$T ø={Ïº+~. n˝≤π> Væ≤+<ä÷ eT‘êìøÏ düyê˝Ÿ>± ì\TdüTÔqï ÇkÕ¢+ eT‘êìï ≈£L&Ü á <˚X¯+ qT+&ç ‘·]$T ø=≥º{≤ìøÏ nH˚ø£ Á|üj·T‘êï\T #˚dæ bÕøÏkÕúHé nH˚ eTs√ ø=‘·Ô <˚XÊìï ≈£L&Ü @sêŒ≥T #˚dæ á <˚X¯+ qT+&ç eTTdæ¢+\qT ‘·]$T ø=≥º&ÜìøÏ #ÓjT· ´ì Á|üjT· ‘·ï+ ˝Ò<Tä ∫e]øÏ $|ò\ü + #Ó+~+~, nsTTHê eTTdæ+¢ \≈£î dæ+ã˝Ÿ>± ñqï nH˚ø£ ø£≥&º Ü\qT ≈£L*Ã yê] eTH√uÛ≤yê\T <Óã“ø={Ï,º yê]ì s¬ +&Ée ‘·s>¡ ‹∑ bÂs¡T\T>± #·÷&Ü\ì Á|ü‘êï\T #˚düTÔ+~. n+<äT˝À uÛ≤>∑+>±H˚ eTTdæ¢+\≈£î dü+ã+~Û+∫ Á|ü‹ ø£≥º&Üìï $yê<ä+ #˚dæ ≈£Ls¡TÃ+~ H˚&ÉT eT‘√Hêà<ä Væ≤+<ä÷ Áu≤Vü≤àD bÕ\ø£ es¡Z+. yêfi¯fl $wü Á|ü#ês¡+˝À uÛ≤>∑+>± ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ˝Àì u≤Á;eTd” < ä T ˝À sêeTT&É T |ü ⁄ {≤º & Üì, ø£ q Tø£ Ä ø£ ≥ º & É + Væ ≤ +<ä T e⁄\≈£ î dü+ã+~Û+∫q<äì, ø£qTø£ <ëìï Væ≤+<äTe⁄\≈£î n|üŒ–+#ê\ì <ë<ë|ü⁄ @&ÉT <äXÊu≤›\T>± Væ≤+<ä÷ eT‘√Hêà<äT\T nìï Á|üuÛÑT‘ê«\qT uÛÒ~]dü÷ÔH˚ edüTÔHêïs¡T. 1984˝À @s¡Œ&çq _C…‹ bÕØº ‘·q≈£î n~Ûø±s¡+ sêyê\+fÒ Væ≤+<äT‘ê«ìï s¬ #·Ã>=≥º≥y˚T Á|ü<ëÛ q <Û´˚ j·TeTì düŒwü+º >±Á|üø{£ +Ï #·T≈£î+~. n+<äTøπ m|üŒ{ÏqT+#√ ñqï u≤Á;eTd”<Tä n+XÊ˙ï uÛTÑ C≤q ø¬ ‘·T≈Ô î£ ì eT‘√Hêà<ëì ‘êsêkÕÔsTTøÏ s¬ #·Ã>={Ï,º

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

<˚Xe¯ T+‘ê s¡<j ä ÷· Á‘·\T #˚d,æ ø£sù¡ de\T Á|üø{£ +Ï ∫, \ø£˝å ≤~ eT+~ì ñ‘·ÔsYÁ|ü<˚XŸøÏ ‘·s¡*+∫+~. ∫e]øÏ ◊<äTe+<ä\ dü+e‘·‡sê\ #·]Á‘· ø£*–q u≤Á; eTd”<äTqT πøe\+ @&ÉT >∑+≥˝À¢ ≈£L\Ã>∑*>±s¡T. á eTd”<äTqT ≈£L*Ã ‘·eT≈£î e´‹πsø£yÓTÆq ø£≥º&É+ @~ ñ+&É ≈£L&É<äì Á|ü‘·´ø£å+>± ‘˚*Ã #ÓbÕŒs¡T. n+fÒ Áu≤Vü≤àD sêC≤´ìøÏ e´‹πsø£+>± ì]à+∫q @ ø£≥&º +É nsTTq ø£∫Ã‘·+>± ≈£L©Ã rs¡T‘êeTì Á|üC≤kÕ«$Tø£ X¯≈£îÔ\≈£î ô|<ä› düyê˝Ÿ $dæsês¡T. nsTTq Á|üC≤kÕ«$Tø£ X¯≈£îÔ\T @$T #Ój·T´˝Òø£ b˛j·÷sTT. ø±s¡D+ eTTdæ¢+\qT ô|<ä› ñÁ>∑yê<äT\T>± ô|<ä› m‘·TÔq Á|ü#ês¡+ ìs¡«Væ≤+∫+~. n+‘ê<ëø£ m+<äT≈£î eTq ‘Ó\+>±D sêÁwüº+˝ÀH˚ rdüT≈£î+<ë+. 1990 <äX¯ø£+˝À n|üŒ{Ï |”|ü⁄Œ˝ŸyêsY nH˚ $|ü¢e bÕØº sê»´ Væ≤+dü≈£î ã˝…’b˛sTTq ‘·eT bÕØº ø±s¡´ø£s¡Ô\ C≤„ | ü ø ±s¡ ∆ + >± ø£ Ø +q>∑ s Y õ˝≤¢ ˝ Àì VüQkÕïu≤<é˝À Ädæj·÷ ˝ÀH˚ n‹ô|<ä› neTs¡ Ms¡ T \ dü ÷ Ô b Õìï ìsêàD+ #˚ d æ + ~. á dü÷ú|ü+ô|’q eTTK´yÓTÆq neTs¡Ms¡T\ ù|s¡T¢ yÓ T T‘· Ô + sêj· T ã&Ü¶ s TT. á neTs¡ Ms¡T\+<äs¡T ù|<äÁ|ü»\≈£î sê»´+ ø±yê\ì sêC≤´ìøÏ e´‹πsø£+>± b˛sê&ç eTs¡DÏ+∫q yêπs. Ä dü÷|ú +ü ñìøÏ˝À ñ+&É≥+ sêC≤´ìøÏ ø£ + ≥–+|ü ⁄ >± e÷]+~. Ä dü ÷ Ô b Õìï #·÷düTÔ+fÒ sêC≤´ìøÏ ‘êeTT bÕ]+∫q HÓ‘·TÔ{Ï Á|üyêVü≤+ >∑Ts¡TÔedüTÔ+~. qe‘·s¡+ mø£ÿ&É eT∞ﬂ ny˚ dæ<ë∆+‘ê\≈£î ˝ÀHÓ’ Á|ü C ≤kÕ«$Tø£ ñ<ä ´ e÷˝À¢ eTy˚ T ø£ + ne⁄‘ês√qH˚ uÛÑj·T+‘√ e+<ä\ eT+~ b˛©düT\qT ô|{Ïº sêÁ‹øÏ sêÁ‘˚ &ç{ÀH˚≥sY\‘√ dü÷ÔbÕìï H˚\eT≥º+ #˚XÊs¡T. Çø£ÿ&É ≈£L&Ü Áu≤Vü ≤ àD sê»´ nVü ≤ +ø±s¡ y ˚ T |üì#˚dæ+~. ù|<äÁ|ü»\ C≤„|üø±\qT ì\Te⁄Hê ≈£L*Ã+~. á #ê]Á‘·ø£ |ü]D≤eTÁø£eT+˝À »qe] 2019

πs|ü{Ï Hê&ÉT eTVü‰sY Ms¡T\ C≤„|üø£ ∫Vü≤ïyÓTÆq ;Ûe÷ø√πs>±yéT dü÷ÔbÕìï |ü⁄Hê ∫{≤Œ‘Y |”cÕ« Áu≤Vü≤àDT\T ñ+#·T‘êsê? nH˚~ ô|<ä› Á|üX¯ï? <ëìï ø±bÕ&ÉT≈£îH˚ X¯øÏÔ eTVü‰s¡¢≈£î >±ì, <˚Xy¯ ê´|ü+Ô >± ñqï <ä[‘·T\≈£î ñ+<ë? á dü÷|Ô +ü nqTø£Då + |”cÕ« Áu≤Vü≤àDT\ 1818˝À eTVü≤sê¢ #˚‹˝À z&çb˛sTTq #·]Á‘· yêfi¯fl yÓqTï˝À Ç|üŒ{ÏøÏ #·* |ü⁄{Ïdº Tü +Ô ~. 25y˚\ eT+~ |”cÕ« Áu≤Vü≤àD ôd’Hê´ìï ◊<äTe+<ä\ eT+~ eTVü‰s¡¢ ôd’q´+ ‘·]$T ‘·]$T ø={Ï,º |”cÕ«\ ôdH’ ê´ìï }#·ø√‘· ø√∫q eTVü≤sê¢ <ÛÓ’s¡´ kÕVü≤kÕ\T Ç|üŒ{ÏøÏ |”cÕ«\ Áu≤Vü≤àDT\ >∑T+&Ó˝À¢ ¬s’fi¯ó¢ ô|]¬>‘·TÔdüTÔqïeH˚ $wüj·T+ 2018 Hê{Ï ø√πs>±yéT dü÷ú|ü+ <ä>∑Zs¡ »]–q $yê<äy˚T ô|<ä› ñ <ëVü≤s¡D. ‘·eT≈£î e´‹πsø£+>± j·TT<ä∆+ #˚j·T≥y˚T ø±≈£î+&Ü e÷ z≥$Tì eTVü‰s¡T¢ ñ‘·‡e+ »s¡T|ü⁄ø√e&É+ H˚{Ï |”cÕ« Áu≤Vü≤àDT\T ‘·≥Tºø√˝Òø£ b˛‘·THêïs¡T. 2018˝À dü÷|ú +ü <ä>sZ∑ ¡ |”XÊ«\T ˇø£ |ü<øä∏ +£ Á|üø±s¡yT˚ á <ë&ç #˚kÕs¡T. <ë<ë|ü⁄ 1922 qT+&ç eTVü‰s¡T¢ á ñ‘·‡yêìï ìs¡+‘·s¡+ m˝≤+{Ï n\»&ÉT\T ˝Ò≈î£ +&Ü »]|æ ÄHê{Ï ‘·eT Ms¡T\qT ‘·\TdüTø√e≥+ ÄqyêsTTr>± edüTÔ+~. eTVü‰s¡T¢ Ç˝≤ ñ‘·‡yê\T »s¡|&ü +É Çwü+º ˝Òì |”cÕ« Áu≤Vü≤àDT\T 1818˝À ø√πs>±yéT q~ |üøÿ£ q |”cÕ«\≈£î Á_{Ïwt ôdH’ ê´\≈£î eT<Û´ä »]–q j·TT<ä+∆ , Ä j·TT<ä+∆ ˝À |”cÕ«\T z&çb˛sTTq e÷≥ yêdüeÔ y˚T, ø±˙ Á_{Ïwt yêfi¯ófl kÕ~Û+∫q j·TT<ä∆ $»j·÷ìï Çø£ÿ&É ñ‘·‡e+>± »s¡T|ü⁄ø√e<äì› ˇø£ ø=‘·Ôyê<äqqT ‘Ós¡MT<ä≈£î rdüTø£e∫Ã 2018 »qe] 1 Hê&ÉT »]–q ñ‘·‡e+ô|q’ , <ä[‘· ñ<äéTø±s¡T\ô|’ <=+>∑#ê≥T>±, $#·øDå£ C≤„q+ ˝Ò≈î£ +&Ü uÛÖ‹ø£<ë&ÉT\T#˚d,æ yêVü≤Hê\qT ‘·>T∑ \u…{≤ºsT¡ . á <ë&ç »]π>≥|ü⁄Œ&ÉT b˛©düT\T Áù|ø£≈å î£ \T>± #·÷düTHÔ êïπs ‘·|üŒ Væ≤+düqT ìyê]+#˚ ø£˙dü #·s´¡ \T #˚|≥ü ˝º <Ò Tä . ô|>’ ± á Væ≤+dü ≈£î Hêj·Tø£‘«· + eVæ≤+∫q jÓT>√“fÒ ≈£î |ü<àä Áo nyês¡T¶ Çe«{≤ìøÏ yÓ÷&û ‘Ó>∑ ‘ê|üÁ‘·jT· |ü&Ü¶&TÉ .

<ä[‘·X¯øÏÔ

|”cÕ« Áu≤Vü≤àDT\T H˚&TÉ ø√πs>±yéT dü÷bú Õìï m+<äT≈£î ≈£L˝≤Ã\qT≈£î+{≤s¡+fÒ, ÄHê{Ï eTVü‰s¡T¢ Á_{Ïwt ôd’ì≈£î\‘√ ø£*dæ |æcÕ«\ bÕ\q≈£î #·s¡eT^‘·+ bÕ&Ü\qT≈£îHêïs¡T. m+<äT≈£î nì ≈£L&Ü eTq+ Ä˝À∫+#ê*. ÄHê{Ï <ä[‘·T\≈£î eT÷‹øÏ eTT+‘·, eTT&çø¶ Ï N|ü⁄s¡T ø£{+ºÏ ~ á |”cÕ« Áu≤Vü≤àDT\ bÕ\q˝ÀH˚. ÄHê&ÉT n+≥sêì ≈£î˝≤\≈£î ùd«#·Ã>¤ ± ãC≤s¡T˝À ‹]π> Vü≤≈£îÿ ≈£L&Ü ˝Ò<äT. q&çãC≤s¡T˝À q&ç#˚ Vü≤≈£îÿ ≈£L&Ü ˝Ò<äT. #·<äTe⁄, C≤„q+, ñ<√´>∑+ bı+<˚ Vü≤≈£îÿ\‘√bÕ≥T eTìwæ‘H· êìï ≈£L&Ü <ä[‘·T\≈£î ìùw~Û+#ês¡T. ˇø£ÿ e÷≥˝À #ÓbÕŒ\+fÒ eTqTdüà ‹ e+<ä≈£î e+<äXÊ‘·+ á |”cÕ« bÕ\q˝ÀH˚ neT\T »]–+~. yêfi¯fl bÕ\q˝À ÄHê{Ï eTVü‰s¡T¢ nH˚øy£ TÓ qÆ nee÷Hê\T, Äø£*, ù|<ä]ø£+, nHês√>∑´+ e+{Ï nH˚ø£ düeTdü´\qT m<äTs=ÿHêïs¡T. Çìï u≤<Ûä\T nqTuÛÑ$+∫ Áã‘·ø£&É+ ø£+fÒ #êe≥y˚T y˚T\qT≈£îHêïs¡T. eTVü‰s¡T¢ XÊØs¡ø£+>± <Ûä &É+>± ñ+&˚yêfi¯ófl ø±e≥+‘√ ø=~›ø=~›>± Á_{Ïwt ôd’q´+˝Àø° Á|üy˚X¯+ bı+<äT‘·THêïs¡T. n|üŒ{ÏøÏ |üPHê dü+kÕúq+ Á_{Ïwt kÕÁe÷»ýê<ä ô|‘·HÔ êìï n+^ø£]+#·˝<Ò Tä . ø£|üŒ+ $wüj·T+‘√bÕ≥T nH˚ø£ $wüj·÷˝À¢ |üPHê dü+kÕúq+. Á_{Ïwt sê»´+ eT<Û´ä yÓs’ T¡ <Ûë´\T bı&É#÷· |æ 1818˝À j·TT<ä+∆ dü+uÛ$Ñ +∫+~. n|üŒ{Ïøπ |æcÕ«\ bÕ\q‘√ düs«¡ + ø√˝ÀŒsTTq eTVü‰sY Á|ü»\ ‘·s¡T|ü⁄q ì\ã&ç Á_{Ïwt ôd’q´+‘√ ø£*dæ |æcÕ«\≈£î e´‹πsø£+>± j·TT<ä∆+ #˚j·÷\ì ÄHê{Ï eTVü‰sY ôd’ì≈£î\T ìs¡ísTT+#·T≈£îHêïs¡T. n|üŒ{ÏøÏ Á_{Ïwt ôdq’ ´+ ◊<äT e+<ä\ eT+~, |”cÕ«\ ôd’q´+ #·÷ùdÔ 25 y˚\T ñ+~. eTVü‰sY ôd’ì≈£î\T |æcÕ«\‘√ j· T T<ä ∆ + #˚ ù d neø±X¯ + e÷≈£ î ø£ * Œ+#· e Tì Á_{Ï w t n~Ûø±s¡T\qT y˚&ÉT≈£îHêïs¡T. |”cÕ«\T <ä>∑Zs¡ ô|<ä› yÓTT‘·Ô+˝À ôd’q´+ ñ+~, yê]‘√ eTq+ j·TT<ä∆+ #˚j·T˝ÒeTT, dü+~Û #˚düT≈£î+<ëeTì eTVü‰sY ôd’ì≈£î\qT q#·Ã#Ó|üŒ{≤ìøÏ m+‘√ Á|ü‹ï+#ês¡T. nsTTq eTVü‰sY ôd’q´+ Á_{°wt n~Ûø±s¡T\ $qïbÕìï m{Ïº |ü]dæú‘·T˝À¢ ≈£L&Ü n+^ø£]+#·˝Ò<äT. |”cÕ«\ bÕ\q˝À m˝≤>∑ ÷ e÷C≤‹ Á|ü » \T eTqTwü ß \T>± #·∫Ãb˛j·÷s¡T. ñ‘·Ô>± yêfi¯fl |ü]bÕ\q˝À #·∫Ãb˛j˚T ø£+fÒ |”cÕ«\‘√ j·TT<ä+∆ #˚dæ #êe≥+ y˚T\ì, <äjT· #˚dæ |”cÕ«\‘√ j·TT<ä+∆ #˚ùd neø±X¯+ Çe«eTì n~Ûø±s¡T\qT y˚&TÉ ≈£îHêïs¡T. eTVü‰sY ôd’Hê´\ $qïbÕìï n+^ø£]+∫q Á_{Ïwt 16

bÕ\≈£î\T yÓTT‘·Ô+MT<ë |”cÕ«\‘√ j·TT<ä∆+ Á|üø£{Ï+#ês¡T. ‘·eT ø√]ø£ HÓs¡y˚]q+<äT≈£î eTVü‰sY ôd’ì≈£î\T eT]+‘· ñ‘ê‡Vü‰+‘√ j·TT<ä‘∆ +· Á‘êìï s¡∫+#·Tø=ì 25y˚\eT+~ |”cÕ« Áu≤Vü≤àD ôd’ì≈£î\qT ◊<äT e+<ä\ eT+~ eTVü‰sY ôd’ì≈£î\T }#·ø√‘· ø√dæ |”cÕ«\ ôd’ì≈£î\qT |üPHê q>∑s¡ dü]Vü≤<äT›\ es¡≈£î ‘·]ø={Ïº |”cÕ« #·Áø£e]Ô ‘·\qT |üPHê q>∑s¡ M<ÛäT\˝À¢ ñπs–+∫ |”cÕ«bÕ\q≈£î #·s¡eT^‘·+ bÕ&Üs¡T. ÄHê{Ï $»j·÷ìøÏ >∑Ts¡TÔ>± ;Ûe÷ø√πs>±+ ˇ&ÉT¶q ô|<ä› dü÷úbÕìï ì]à+∫, Ä dü÷Ô|ü+ô|’q ÄHê{Ï j·TT<ä∆+˝À bÕ˝§Zqï eTVü‰sY ôd’ì≈£î\ ù|s¡T¢ #ÓøÏÿ+#ês¡T Á_{Ïwt bÕ\≈£î\T. n+‘·{Ï Ms√∫‘· #·]Á‘· ø£*–q Ä dü÷ú|ü+ <ä>∑Zs¡ ñ‘·‡yêìï Ä|ü{≤ìøÏ |üì >∑≥Tº≈£îì ÄsYmdtmdt n\¢s¡T¢ dü wæºdüTÔ+~. ‘·eT Ä~Û|ü‘ê´ìï ≈£L*Ãq Ä dü÷úbÕìï á Áu≤Vü≤àD bÕ\≈£î\T ñ+#·T‘êsê? ndü\πø Ç|üŒ{Ï eTVü‰sêÁwüº bÕ\≈£î&ÉT |òü&Éï$dt |”cÕ« Áu≤Vü≤àD esêíìøÏ #Ó+~qyê&ÉT. #·]Á‘·˝À yêfi¯fl Ä~Û|ü‘·´+ ≈£L*Ã, sê»]ø±ìøÏ <ä÷s¡+ #˚dæq Ä dü÷|Ô +ü MT<ä ù|s¡T¢ ø£ì|æ+∫q|ü⁄Œ&É˝≤¢ |ò&ü ïÉ $dt≈î£ yÓqTï˝À #·* |ü⁄≥Tºø=düTÔ+~. ô|’>± ;Ûe÷ ø√πs>±yéT dü÷ÔbÕìï dü+<ä]Ù+#·{≤ìøÏ <˚X¯+ q\TeT÷\\ qT+&ç \ø£å\ dü+K´˝À <ä[‘·T\T edüTHÔ êïs¡T. eTVü‰sYMs¡T\qT, |òPü ˝Ò, ø£;sY, ø±˙¸sêyéT n+uÒ&ÉÿsY e+{Ï Hêj·T≈£î\qT düà]+#·T≈£î+≥÷ bÕ≥\T bÕ&ÉT≈£î+≥÷ ñ‘·‡yê\qT »s¡T|ü⁄≈£î+≥THêïs¡T. ô|’>± Áu≤Vü≤àDT\ #˚‹˝À ñqï sêC≤´~Ûø±sêìï &çe÷+&é #˚dü÷Ô ñ<äé÷\T ìs¡«Væ≤düTÔHêïs¡T. |”cÕ«\ >∑T+&Ó\ô|’ e÷j·Tì eT#·Ã˝≤, eTVü‰sY\ $s√∫‘êìøÏ >∑Ts¡TÔ>± ñqï á dü÷ú|üìsêàD≤ìï H˚{Ï Væ≤+<äT bÕ\≈£î\T ñ+#·T‘êsê? Ç|üŒ{Ïπø dü÷ú|ü+ dü+<äs¡Ùq≈£î edüTÔqï yê]ô|’ ns¡“Héqø£‡˝…’{Ÿ‡ nì eTTÁ<ä y˚dæ <ä[‘·T\qT nDÏ∫y˚ùd ≈£îÁ≥\≈£î yÓ÷&û Á|üuÛÑT‘·«+ ‘Ós¡ ˝Ò|æ+~. Ç|ü⁄Œ&ÉT <˚X¯+˝À q&ÉTdüTÔ+~ |üø£ÿ eT‘√Hêà<ä|ü⁄ bÕ\q. >∑‘·+˝À Mfi¯ó¢≈£L*Ãq u≤Á; eTd”<äT, VüQkÕïu≤<é neTs¡ Ms¡T\ dü÷úbÕ\ nqTuÛÑyêìï <ä wæº˝À ô|≥Tº≈£îì ;Ûe÷ø√πs>±+ dü÷úbÕìï s¡øÏå+#·Tø√e{≤ìøÏ <ä[‘·T\T yÓT\≈£îe‘√ ñ +&Ü\ì eTq$ #˚düT≈£î+≥THêïqT. ` ø£düT≈£î]Ô sêeT*+>∑+, nq+‘·es¡+, Á|üø±X¯+ õ˝≤¢.

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

ôdŒ¤wü˝Ÿ k˛ºØ

njÓ÷<Ûä´˝À uÖ<ä∆+

#·]Á‘·qT ‘·e«&É+, nH˚«wæ+#·&É+, n+<äT˝À @~ \uÛÑ´yÓTÆHê C≤rj·T yês¡dü‘·« dü+|ü<ä>± Á|üø£{Ï+#ê*. @ dü+düúø√, eT‘êìø√ <ëìMT<ä >∑T‘êÔ~Û|ü‘·´+ ñ+&É≈£L&É<äT. eT‘· $XÊ«kÕ\T, sê»ø°j·T m‘·TÔ>∑&É\T, yê] yê] Á|üjÓ÷»Hê\T u≤ãØ eTd”<äT düeTdü´≈£î |ü]cÕÿs¡+ ø±e⁄. n{≤¢¬>’‘˚ #ê˝≤ eT‘ê\≈£î #Ó+~q ÁbÕs¡úHê\j·÷\T y˚πs eT‘ê\, dü+düú\ |ü⁄Hê<äT\MT<ä ìsêàDyÓTÆ ñqïy˚qqï dü‘ê´ìï ˇ|ü⁄Œø√ø£ ‘·|üŒ<äT. ≈£L\>=≥º&É+, ‹]– ì]à+#·&É+ m+‘· e÷Á‘·+ n_Û\wüD°j·T+ ø±<äT. XÊ+‹ kÕeTs¡dü´+, Áù|eT, ø£s¡TD\ |ü⁄{Ïºì\T¢>± uÛ≤dæ\T¢‘√qï á <˚X¯+˝À Væ≤+dü≈£î ‘êe⁄+&É ≈£L&É<äT. Á|ü»\T dü wæº+∫q #·]Á‘·˙, dü+düÿ ‹˙ Á|ü»\|üs¡+ #˚j·÷*. »qe] 2019

njÓ÷<Ûä´˝À <ë<ë|ü⁄ e+<ä uÖ<ä∆ Äsêe÷\T ñHêïsTT. n+<äT˝À 3000 eT+~øÏ

ô|>’ ± uÖ<ä_∆ ≈£îå e⁄\T ø±s¡´ø£˝≤bÕ\T ìs¡«Væ≤düTHÔ êïs¡T. yês¡T eTVü‰j·÷q, V”≤qj·÷q e÷sêZ\≈£î dü+ã+~Û+∫q mH√ï $wüj·÷\qT H˚s¡TÃ ≈£î+≥THêïs¡T. á q>∑s¡+˝À |ü⁄sê‘·q uÖ<ë∆sêeT+ ñ+~. Ç+<äT˝À uÖ<ä∆‘ê‹«≈£î\˝À Á|üeTTKT&Ó’q edüTã+<ÛäT Á|üd+ü –+#˚yês¡T. nH˚ø£ n+XÊ\ô|’ n<Û´ä j·THê\qT ø=qkÕ–+#ês¡T. n+‘˚ø±≈£î+&Ü mH√ï Á>∑+<∏ë\qT Äj·Tq Çø£ÿ&˚ s¡∫+#ês¡Tµµ nì #Ó’Hê uÖ<ä∆ j·÷Á‹≈£î&É÷, #·]Á‘· ø±s¡T&É÷ nsTTq VüQj·÷Hé‘ê‡+>¥ ‘·q j·÷Á‘· &Ó’Ø˝À ù|s=ÿHêïs¡T. Áø°düTÔ X¯ø£+ 629 qT+∫ 645 es¡≈£î Äj·Tq uÛ≤s¡‘· <˚X¯+˝À |üs¡´{Ï+#ês¡T. n+‘·≈£îeTT+<äT ≈£L&Ü #Ó’HêøÏ #Ó+~q bÕVæ≤j·÷Hé uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝Àì nH˚ø£ uÖ<ä∆ Á|ü<˚XÊ\qT dü+<ä]Ù+#ês¡T. Äj·Tq ôd’‘·+ ‘·q &Ó’Ø˝À ø√dü\ sê»´+ >∑T]+∫, n+<äT˝À ñqï ÁXÊedæÔ, kÕπø‘· |ü≥ºD≤\qT >∑T]+∫ Á|ükÕÔ$+#·&É+ eTq+ >∑eTì+#·e#·TÃ. njÓ÷<Û´ä ≈£î eTs√ ù|s¡T kÕπø‘·q>∑se¡ Tì #·]Á‘·ø±s¡T\T ìsê∆]+#ês¡T. ø√dü\ sê»´+ ãT<äT∆&ç ‘ê‹«ø£‘·qT n+~|ü⁄#·TÃ≈£îqï≥Tº uÖ<ä∆Á>∑+<∏ë\T #Ó|ü⁄‘·THêïsTT. >ö‘·eT ãT<äT∆&ÉT ø√dü\ sê»´+˝À m≈£îÿe düeTj·÷ìï >∑&ç|æq≥Tº ≈£L&Ü Ä Á>∑+<∏ë\ Á|ükÕÔeq e\¢ ‘Ó\TdüTÔqï~. M≥ìï+{Ï Ø‘ê´ ø√dü\ sê»´+˝Àì kÕπø‘· (njÓ÷<Ûä´) |ü≥ºD+ uÖ<ä∆+ $düÔs¡D˝À, uÖ<ä∆ uÛ≤eq\ dü+s¡ø£åD˝À ø°\ø£bÕÁ‘· b˛wæ+∫+~. dü ] >±Z Ç<˚ $wü j · T + u≤Á;eTd” < ä T $yê<ä + ø=‘· Ô eT\T|ü ⁄ q≈£ î <ë]rdüTÔqï<äq&ÜìøÏ düTÁ|”+ø√s¡Tº˝À <ëK˝…’q |æ{ÏwüH˚ Á|ü‘·´ø£å ñ<ëVü≤s¡D>± #Ó|ü⁄Œø√e#·TÃ. 2018 qe+ãsY 23e ‘˚Bq $˙‘Y ≈£îe÷ sYeTÚs¡´ <ëK\T #˚dæq |æ{ÏwüHéqT düTÁ|”+ø√s¡Tº d”«ø£]+∫+~. njÓ÷<Ûä´˝À Á|üdüTÔ‘· $yê<ëdüŒ<ä düú\+˝À

<ä[‘·X¯øÏÔ

uÖ<ä∆ ÄsêeT+ ñ+&˚<äì, <ëìì |ü]s¡øÏå+∫, #ê]Á‘·ø£ yês¡dü‘ê«ìï ø±bÕ&Ü\ì $˙‘Y ≈£îe÷sY düTÁ|”+ø√s¡TºqT nuÛÑ´]ú+#ês¡T. $˙‘Y≈£îe÷sY eTÚs¡´ ô|ò’C≤u≤<é õ˝≤¢ ø£õj·÷Hê≈£î #Ó+~qyê&ÉT. >∑‘·+˝À \ø√ï ôV’≤ø√s¡Tº˝À á $wüj·TyÓTÆ $#ês¡D »s¡T>∑T‘·Tqï düeTj·T+˝À ≈£L&Ü ø=ìï uÖ<ä∆ dü+|ò÷ü \T, u≤u≤kÕôV≤uŸ n+uÒ&ÿÉ sY ÄX¯j÷· \ yÓ\T>∑T˝À |üì#˚düTÔqï ø=ìï dü+düú\T ≈£L&Ü |æ{ÏwüqT¢ düeT]Œ+#êsTT. M{Ïì ÄHê&ÉT |ü]>∑Dq˝ÀìøÏ rdüTø√˝Ò<äT. $˙‘Y≈£îe÷sY |ü≥Tº<\ä , |ü]XÀ<Ûqä \ Ä<Ûës¡+>± ˇø£ düeTÁ>∑yTÓ qÆ |æ{wÏ Hü qé T ‘·j·÷s¡T#˚dæ <ëK\T #˚j·T&É+‘√ düTÁ|”+ø√s¡Tº Äj·Tq |æ{ÏwüHéqT á $#ês¡D˝À uÛ≤>∑+ #˚dæ+~. Ç~ á s√E #·]Á‘· eTs¡T>∑Tq |ü&çq ˇø£ eTT´KyÓTÆq n+XÊìï ãVæ≤s¡Z‘·+ #˚ùd+<äT≈£î ‘√&ÉŒ&ÉT‘·T+<äì #ê˝≤eT+~ m<äTs¡T#·÷düTHÔ êïs¡T. $˙‘Y≈£îe÷sY düeT]Œ+∫q |æ{ÏwüHé˝À ˇø£ #·]Á‘· Áø£eT+ eTq≈£î <äsÙ¡ q$TdüT+Ô ~. >ö‘·eT ãT<äT&∆ øç Ï C≤„H√<äjT· + nsTTq ‘·sê«‘· m≈£îÿe ø±\+ ø√dü\ <˚X¯+˝Àì ÁXÊedæÔ˝À, kÕπø‘·˝À >∑&ç|æq≥Tº Äj·Tq ‘·q |æ{ÏwüHé˝À ≈£L&Ü ù|s=ÿHêïs¡T. #Ó’Hê uÖ<ä∆ j·÷Á‹≈£î\T bÕVæ≤j·÷Hé, VüQj·÷Hé ‘ê‡+>¥\T sêdæq &Ó’Ø\˝À ≈£L&Ü á $wüj·÷\THêïsTT. á $wüj·÷\˙ï eTT+<äT>± #Ó’Hê uÛ≤wü˝À *K‘·yÓTÆHêsTT. Ä ‘·sê«‘· Ç+^¢wßü ˝ÀøÏ nqTyê<ä+ »]–+~. bÕVæ≤j·÷Hé sêdæq ªªm ]ø±sY¶ Ä|òt ãT~∆dtº øÏ+>¥&ÉyéTµµ nH˚ |ü⁄düÔø£+˝Àì 20e n<Û ë ´j· T +˝À á $wü j · ÷ \THêïsTT. Äj· T q ‘· q Á|üj÷· D+˝À ø√dü\qT dü+<ä]Ù+∫q≥Tº, nø£ÿ&É uÖ<ä+∆ >=|üŒ ‘·Hêìï #·÷dæq≥Tº ù|s=ÿHêïs¡T. n<˚$<Û+ä >± VüQj·÷Hé‘ê‡+>¥ sêdæq ªªãT~∆dtº ]ø±sY¶ Ä|òt <ä yÓdüºsYï es¡˝Ÿ¶µµ˝Àì njÓ÷<Ûä´ nH˚ n<Ûë´j·T+˝À ≈£L&Ü #ê˝≤ $esê\T ñHêïsTT. njÓ÷<Ûä´˝Àì ˇø£ ô|<ä› uÖ<ä∆ ÄsêeT+ |üø£ÿq |ü&çb˛sTTq >√&É\T ø£ì|æ+#êj·Tì, n$ edüTã+<ÛTä ìedæ+∫q dü\ú eTì ≈£L&Ü Äj·Tq ‘·q |æ{ÏwüHé˝À ù|s=ÿHêïs¡T. njÓ÷<Ûä´ |ü≥ºD≤ìøÏ 20 øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝À nXÀ≈£î&ÉT ì]à+∫q 200n&ÉT>∑T\ dü÷Ô|üeTTqï<äì ≈£L&Ü n+<äT˝À ñ<äVü≤ ]+#ês¡T. á dü÷Ô|ü+ ì]à+∫q #√≥H˚ >ö‘·eT ãT<äT∆&ÉT @&ÉT s√E\bÕ≥T ‘·q uÀ<Ûäq\qT $düÔ ‘·+>± Á|ü»˝À¢øÏ rdüT¬øﬁ≤ﬂ&Éì, n+<äT≈£î >∑Ts¡TÔ>±H˚ nXÀ≈£î&ÉT á dü÷ÔbÕìï ôd’‘·+ ì]à+#ês¡ì Äj·Tq ù|s=ÿHêï&ÉT. n<˚ $<Ûä+>± 18

dü+|òü÷sêe÷ìøÏ ¬s+&ÉTqïs¡ øÏ˝ÀMT≥s¡¢ <ä÷s¡+˝À ‘·<∏ë>∑‘· >ö‘· e TãT<ä T ∆ ì ndæ ú ø £ \ ‘√ ì]à+∫q dü ÷ Ô | ü e TTqï~. Äsêe÷ìøÏ yêj·Te´+˝À ãT<äT∆ì ndæúø£\‘√ eTs=ø£ dü÷Ô|ü+ ìsêàD+ »]–q≥Tº, <ëì Äqyêfi¯flqT ôd‘’ +· VüQj·÷Hé‘ê‡+>¥ ø£qT>=q&É+ $X‚wü+. n<˚ ~X¯˝À eTs=ø£ uÀ<ÛäHê düe÷y˚X¯ eT+~s¡+ ñqï≥Tº ≈£L&Ü Äj·Tq ‘·q |ü⁄düøÔ +£ ˝À ù|s=ÿHêïs¡T. Ç˝≤ ˇø£ f Ò $ T{Ï , njÓ ÷ <Û ä ´ ˝À q&É j · ÷ &ç q ãT<ä T ∆ & ç ÄqyêfiËflìï+{ÏH√ |ü{ÏºÇ∫Ãq |òüTq‘· VüQj·÷Hé‘ê‡+>¥πø <ä≈£îÿ‘·T+~. bÕVæ≤j·÷Hé, VüQj·÷Hé‘ê‡+>¥ &Ó’Ø˝À¢ì #ê]Á‘·ø£ $wüj÷· \ Ä<Ûës¡+>± Á_{Ïwt |ü⁄sê‘·‘«· XÊÁdüyÔ ‘˚ Ô· ø£ìï+>¥V‰ü yéT #˚|ü{Ïºq ‘·e«ø±˝À¢ mH√ï uÖ<ä∆ neX‚cÕ\T ãj·T≥|ü&Ü¶sTT. njÓ÷<Ûä´˝À ≈£L&Ü uÖ<ä∆ neX‚cÕ\THêïj·Tì ø£ìï+>¥Vü‰yéT ‘·q |ü]XÀ<Ûäq˝À ‘˚˝≤Ãs¡T. 1862`63˝À »]–q á düπs« ‘·sê«‘· eT∞fl 1889`1891 ø±\+˝À eTs√ n<Ûä´j·THêìøÏ ø£ìï+>¥Vü‰yéT q&ÉT+ø£{≤ºs¡T. n|ü⁄Œ&ÉT ôd’‘·+ n<˚ ìsê∆s¡D≈£î e#êÃs¡T. eTs√ |ü⁄sê‘·‘·« XÊÁdüÔy˚‘·Ô m.¬ø.Hêsêj·TDY #˚dæq düπs« ≈£L&Ü M{ÏH˚ Á<ÛäTe|ü]∫+~. n+‘˚ ø±≈£î+&Ü, u≤Á;eTd”<äT $yê<ëdüŒ<ä düú\+˝À \_Û+∫q 14 düÔ+uÛ≤\qT uÖ<ë∆ìï Ä<ä]+∫, Ä#·]+∫q, ãT<äT∆&ç nqTj·÷j·TT˝…’q sêE\T ì]à+∫q≥Tº |ü]XÀ<Û≈ä î£ \T uÛ≤$düTHÔ êïs¡T. á dü\ú +˝À <=]øÏq eTs=ø£ •\Œ+ á yê<äq\qT ã\|üs¡TdüTÔqï~. njÓ÷<Ûä´ô|’q m.|òüTÀwt dü+bÕ<äø£‘·«+ eVæ≤+∫q ªªmHéôd’ø√¢|”&çj·÷ Ä|òt Ç+&çj·THé Ä]ÿj·÷\Jµµ |ü<äø=+&Ée dü+|ü⁄{Ï˝À ≈£L&Ü uÖ<ä∆, C…’q Á>∑+<∏ë\ qT+∫ Á|ükÕÔeq\T e⁄HêïsTT. Ç|üŒ{Ï es¡≈£î »]–q ‘·e«ø±˝À¢ sêeTT&çøÏ >±˙, Væ≤+<ä÷ <˚yê\j·÷\≈£î ø±˙ dü+ã+~Û+∫q m≥Te+{Ï Ä<Ûësê\÷ \_Û+#·˝Ò<äì |æ{ÏwüqsY $˙‘Y≈£îe÷sY #ê˝≤ düŒwüº+>±H˚ ù|s=ÿHêïs¡T. Ç≥Te+{Ï eTTKýÓTÆq $wüj·÷\qT n\Vü‰u≤<é, \ø√ï ôV’≤ø√s¡Tº u…+#Y\T $düà]+#êj·Tì ≈£L&Ü $˙‘Y≈£îe÷sY ‘·q |æ{ÏwüHé˝À ù|s=ÿHêïs¡T. kÕs¡Hê<∏é, ≈£îw”q>∑sY, ø£|æ\edüTÔ, ÁXÊedæÔ˝≤>± $yê<ëdüŒ<äyÓTÆq düú˝≤ìï uÖ<ä∆$Vü‰sY>± Á|üø£{Ï+∫, |ü]s¡øÏå+#ê\ì $˙‘Y≈£îe÷sY düTÁ|”+ø√s¡TºqT ÄÁX¯sTT+#ês¡T. uÖ<ä∆‘ê‹«ø£‘· Bìì <Ûä«+dü+ #˚dæ, eTs=ø£ <ëìì ÄÁø£$T+#·Tø√yê\ì uÛ≤$+#·˝Ò<äì, Ç|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&Ü nø£ÿ&É uÖ<ä∆ $Vü‰sêìï ì]à+#ê\ì ‘êeTT

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

ø√s¡&É+ ˝Ò<ä˙, <ëìì |ü]s¡øÏå+#ê\ì e÷Á‘·y˚T ø√s¡TºqT nuÛÑ´]údüTÔHêïeTì, $˙‘Y ≈ £ î e÷sY yÓ \ ¢ & ç + #ês¡ T . n<˚ $<Ûä+>± Ä düú˝≤ìï mes√ ˇø£]øÏ πø{≤sTT+#·&É+ e\¢ yÓ’wüe÷´\T ô|]–b˛sTT, Væ≤+dü Á|ü»«]\¢>∑\<äì, <ëìì ìyê]+#·&ÜìøÏ #ê]Á‘·ø£ Ä<Ûësê\qT e÷Á‘·y˚T dü‘ê´\T>± d”«ø£]+#ê\ì Äj·Tq ø√s¡T‘·THêïs¡T. 2018 dü+e‘·‡s¡+ »qe]˝À ªkÕøÏåµ m&ç{À]j·T˝Ÿ &Ós¬’ ø£sº Y ø¬ .sêeT#·+Á<äeT÷]Ô‘√bÕ≥T Ç+ø± Ç<äs› T¡ $TÁ‘·T\‘√ ø£*dæ H˚bÕ˝Ÿ˝Àì ãT<äT∆ì »qàdüú\yÓTÆq \T+_ì, Äj·Tq eTVü‰|ü]ìsê«D+ bı+~q ≈£îwæq>∑sY‘√ düVü‰ njÓ÷<Ûä´˝Àì $yê<ëdüŒ<ä dü˝ú ≤ìï #·÷ùd neø±X¯+ á s¡#s· TT‘·≈î£ e∫Ã+~. \T+_ì, ≈£îw”q>∑s\Y ˝À »]–q dü+|üPs¡í ‘·e«ø±\e\¢ mH√ï #ê]Á‘·ø£ neX‚cÕ\T ãj·T≥ |ü&Ü¶sTT. ø±˙ á dü\ú + 1885 qT+∫ $yê<ä+˝À ñ+&É≥+ e\¢ |ü⁄sê‘·‘·« XÊÁdüÔy˚‘·Ô\T ‘·e«ø±\T ìs¡«Væ≤+#·˝øÒ b£ ˛j·÷s¡T. <ëìe\¢ #·]Á‘· uÛ÷Ñ >∑s“¡ +¤ ˝ÀH˚ ìøÏå|üÔyÓTÆ ñqï~. á $yê<ä+ô|’ eTVü≤+‘Y s¡|òüTTãsY <ëdt ô|C’ò ≤u≤<é düuŸ »&ç® ø√s¡T˝º À |æ{wÏ Hü é y˚d÷ü ,Ô Ä ÁbÕ+‘·+˝À <˚yê\j·÷\T ø£&‘É êeTì ø√sês¡T. n|üŒ{Ï qT+∫ Ç|üŒ{Ïes¡≈î£ á $yê<ä+ düeTdæb˛˝Ò<äT. Áø°.X¯.@&Ée X¯‘êã›+˝À uÛ≤s¡‘· ñ|üK+&É+ yÓTT‘·Ô+ |üs¡´{Ï+∫q VüQj·÷Hé‘ê‡+>¥ ù|s=ÿqï njÓ÷<Ûä´ $X‚cÕ\ Ä<Ûës¡+>± ‘·e«ø±\T ìs¡«Væ≤ùdÔ mH√ï $wüj·÷\T ãj·T≥≈£î ekÕÔsTT. kÕ+πø‹ø£ |ü]C≤„q+ e\¢ H˚s¡T>± ‘·e«ø±\T #˚j·÷*‡q nedüs¡+˝Ò<äT. ôV’≤<äsêu≤<é˝Àì mHé.õ.ÄsY.◊. ˝≤+{Ï dü+düú\T ‘·e«ø±\T »s¡|ü≈£î+&ÜH˚ uÛÑ÷$T˝À|ü\ ñqï ø£≥º&Ü\T, ìsêàD≤\ dü«s¡÷bÕ\qT ø£qT>=H˚ kÕ+πø‹ø£ »qe] 2019

|ü]C≤„q+ ø£*– ñHêïsTT. Á|ü|ü+#·+ ˝À nìï ÁbÕ+‘ê\qT >∑ T |æ Œ {À¢ ô|≥Tº≈£îqï >∑÷>∑T˝Ÿ ˝≤+{Ï dü+düú\T ≈£L&Ü Ç≥Te+{Ï XÊÁdüÔ kÕ+πø‹ø£ |ü]C≤„Hêìï ø£*– ñHêïsTT. Ç|üŒ{Ïπø bÕVæ≤j·÷Hé, VüQj·÷Hé‘ê‡+>¥ j·÷Á‘·\T, uÖ<ä∆ kÕVæ≤‘·´+˝Àì bÕ∞Á>∑+<∏ë\T, ø=ìï dü+düÿ ‘· |ü⁄düøÔ ±\T, ø£ìï+>¥V‰ü yéT, ø±¬sï’ CŸ, Hêsêj·TDY˝≤+{Ï |ü⁄sê‘·‘«· XÊÁdüyÔ ‘˚ \Ô· T á $wüj·T+˝À e÷s¡Zìπs›X¯q+ #˚XÊs¡T. n≥Te+{Ï Ä<Ûësê\ |ü⁄Hê~>± #˚dTü ø=ì uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝Àì yêπs ø±≈£î+&Ü, Á|ü|+ü #·+ ˝Àì Á|üU≤´‹>±+∫q |ü⁄sê‘·‘«· XÊÁdüyÔ ‘˚ \Ô· ‘√ ˇø£ ø£$T{° y˚d,æ ‘·e«ø±\T »]|æ+#·&É+ eT+∫<˚yÓ÷ Ä˝À∫+#ê*. BìøÏ #·]Á‘·qT ‘·e«&É+, nH˚«wæ+#·&É+, n+<äT˝À @~ \uÛÑ´yÓTÆHê C≤rj·T yês¡dü‘·« dü+|ü<ä>± Á|üø£{Ï+#·&É+ »s¡>±*. @ dü+düúø√, eT‘êìø√ <ëìMT<ä >∑T‘êÔ~Û|ü‘·´+ ñ+&É≈£L&É<äT. u≤ãØ eTd”<äT $yê<ëìøÏ Ç~ e÷Á‘·y˚T |ü]cÕÿs¡+. BìøÏ eT‘· $XÊ«kÕ\T, sê»ø°j·T m‘·TÔ>∑&É\T, Á|üjÓ÷»Hê\T |ü]cÕÿs¡+ ø±e⁄. ≈£L\>=≥º&É+, q÷‘·q ø£≥º&Ü\T ‘˚e&É+ m+‘· e÷Á‘·+ n_Û\wüD°j·T+ ø±<äT. XÊ+‹, kÕeTs¡dü´+, Áù|eT, ø£s¡TD |ü⁄{Ïºq á <˚X¯+˝À Væ≤+dü≈£î ‘êe⁄+&É≈£î+&Ü, ø£\Vü‰\≈£î kÕúq+ ˝Ò≈£î+&Ü Á|ü»\T dü wæº+∫q #·]Á‘·˙, dü+düÿ ‹˙, yês¡d‘ü «· dü+|ü<qä ÷ Á|ü»\|üs+¡ #˚j÷· *. yê]πø yê{Ïô|’q düs¡« Vü≤≈£îÿ\÷ ñ+&Ü*.

<ä[‘·X¯øÏÔ

eT˝…¢|ü*¢ \ø£åàj·T´ kÕe÷õø£ $X‚¢wü≈£î\T yÓTTu…’˝Ÿ : 97055 66213 19

uÖ<ä∆+ jÓTTø£ÿ πø+Á<ä _+<äTe⁄ eTìwæ. ø£ì|æ+#·ì, $ì|æ+#·ì <˚e⁄&ç ÁbÕ|üÔ+ ø√dü+ nVü≤]ïwü\T ÁbÕ≈£î˝≤&˚ ø£+fÒ ˙ X¯øÏÔì qeTTàø√. Á|ü‹ <ëìì ùV≤‘·Tã<ä∆+>± #·÷&ÉT, Ä˝À∫+#·T, ‘·]ÿ+#·T n~ düe÷C≤ìøÏ, ˙≈£î y˚T\T #˚ùdÔH˚ bÕ{Ï+#·T. H˚qT #Ó|æŒ+~ Á|ür~ n+‹eTyÓTÆ+~ nì qeTà≈£î. q÷‘·q Ä$wüÿs¡D\≈£î ì\ã&É˝Òø£b˛‘˚ <ëìï $düà]+#·T. ` ãT<äT∆&ÉT 20

X¯ó<√›<ÛäqTìøÏ ‘·q ≈£îe÷s¡T&ÉT sê»>∑èVü≤+˝À ñHêï&Éì ‘Ó*dæ+~. Ç+πøeTT+~. ‘·q dü+kÕúq+˝Àì ø±uÛ≤<ëj·TT&ÉT nH˚ ˇø£ sêC≤<Û√´– ø=&ÉT≈£î‘√ ãT<äT∆&çì ˇø£kÕ] ‘êqT eTs¡DÏ+#˚ ˝À>± ø£|æ\edüTÔ e∫Ã ‘·q≈£î ≈£L&Ü Äj·Tq uÀ<Ûäq\T $ì|æ+#·e\dæ+~>± ø£ãTs¡T |ü+bÕ&ÉT. Ä yês¡Ô $qï ãT<äT∆&ÉT ‘·q e<ä› >∑\ $X‚wü _Ûø£å>∑D+ yÓ+≥sê>± ø£|æ\edüTÔ q>∑s¡+ #˚s¡T≈£îHêï&ÉT. ø±\÷<äj·TT&ÉT e&çe&ç>± ø£|æ\edüTÔ #˚s¡Tø=ì ãT<äT∆&ÉT edüTÔqï $wüj·T+ eTVü‰sêE≈£î ‘Ó*j·TCÒXÊ&ÉT. Ä yêsêÔ ø£|æ\edüTÔ q>∑s¡+˝À <ëHêe\+>± bÕøÏb˛sTT+~. X¯ó<√›<ÛäqT&ÉT Äj·Tq uÛ≤s¡´ Á|üC≤|ü‹, q>∑s¡ Á|ü»\T e&çe&ç>± yêøÏﬁ¯¢˝ÀìøÏ yÓ[¢ ãT<äT∆ì sêø£ ø√dü+ m<äTs¡T #·÷düTHÔ êïs¡T. n\¢+‘· <ä÷s¡+ qT+&˚ ãT<äT&∆ ïç #·÷dæq Äj·Tq ‘·*<¢ +ä Á&ÉT\T ãT<äT∆&çï <ä>∑Zs¡≈£î e∫Ã kÕ«>∑‘·+ |ü*øÏHês¡T. Ä ‘·+Á&ç ø=&ÉT≈£î\T eTqdüT‡˝Àì ˇø£ÿ]H=ø£ÿs¡T Áù|eT>± |ü\ø£]+#·T≈£îHêïs¡T. jÓ÷>∑øπ eå ÷\T n&ÉT>∑T≈£îHêïs¡T. Á|üC≤|ü‹ Äq+<ëìøÏ n+‘˚˝Ò<äT. Ä ‘·s¡Tyê‘· ãT<äT∆&ÉT ‘·q •wü´>∑D+‘√ <ä>∑Zs¡˝Àì ˇø£eq+˝À $ÁX¯$T+#ês¡T. eTs¡THê&ÉT ñ<äj·Ty˚T ãT<äT∆&ÉT _Ûø£åbÕÁ‘· rdüTø=ì q>∑s¡ M<ÛäT\˝ÀøÏ _Ûø£å¬ø’ ãj·T\T<˚sê&ÉT. Ä e÷≥ $qï X¯ó<√∆<ÛäqT&ÉT ø=&ÉTø± qHÓï+<äT≈£î Ç˝≤ _Ûø£å+ n<äT≈£î+≥÷ nee÷q |üs¡TdüTÔHêïe⁄ nì n&ç>±&ÉT. n|üð&ÉT ãT<äT∆&ÉT Ç~ ìqTï nee÷q |üs¡Ã&É+ ø±<äT, Ç~ Hê _Û≈£åî Jeq$<Ûëq+ nì düe÷<Ûëq+ Ç#êÃ&ÉT. me]¬ø’Hê ì~Û \_Û+#·q≥¢sTT‘˚ n+<äT˝ÀqT+&ç ø=+‘· uÛ≤>∑+ ‘·+Á&çøÏ Çe«&É+ ÄHêsTTr n<˚ $<Û+ä >± Hê≈£î \_Û+∫q dü<säÛ à¡ + qT+&ç ˙≈£î ø=+‘·u≤Û >∑+ ÇdüTHÔ êïqT d”«ø£]+#·+&ç nì nHêïs¡T.

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

Ä ‘·sT¡ yê‘· dæ~s∆ T¡ &çï eTVü‰sê» ‘·q sê»eT+~s¡+ ˝ÀìøÏ rdüTø=ì b˛j·÷&ÉT. sê»eT+~s¡+˝Àì |ü{≤\eT+‘· e∫Ã ãT<äT∆&çøÏ qeTdüÿ]+∫ |ü\ø£]+#ês¡T. ø±˙ uÛ≤s¡´ j·TXÀ<Ûsä ¡ sê˝Òøb£ ˛sTT+~. n|üð&ÉT ãT<äT&∆ TÉ j·TXÀ<Ûsä ¡ mø£ÿ&É nì n&ç>±&ÉT. j·TXÀ<Ûsä ¡ sêqì #Ó|Œæ +<äì #ÓbÕŒs¡T. n~$ì ãT<äT∆&ÉT j·TXÀ<Ûäs¡ sêø£b˛e&Éy˚T dü¬s’+~ nì ˇø£ uÛÑs¡Ô>± ‘êH˚ ÄyÓT #Ó+‘·≈£î yÓfi¯fl&É+ dü¬s’+<äì ‘êH˚ j·TXÀ<Ûäs¡ e<ä›≈£î yÓ[flb˛j·÷&ÉT. uÛsÑ qÔ¡ T #·÷&É>±H˚ j·TXÀ<Ûsä ¡ eT≈£î[‘· Vü≤kÕÔ\‘√ uÛÑs¡Ô≈£î qeTdüÿ]+∫ ‘·q #·÷|ü⁄\ <ë«sê ‘·q˝À <ë– ñqï Áù|eTqT $qj·T |üPs¡«ø£+>± Á|ü<ä]Ù+∫+~. n|üð&ÉT X¯ó <√∆<ÛäqT&ÉT ÄyÓT ‘·s¡|ü⁄q ø£åe÷|üD #Ó|üð‘·÷ á |ü<˚+&É¢˝À j·TXÀ<Ûäs¡ uÛÑs¡Ô >∑T]+∫ düà]+#·ì ø£åDy˚T˝Ò<äì j·TXÀ<Ûäs¡ Jeq $<Ûëq+ m|üŒ{Ïø£|üð&ÉT ‘Ó\TdüT≈£î+≥÷ uÛÑs¡Ô˝≤π> ‘êqT≈£L&Ü •s√eT+<äq+ #˚düT≈£îqï~. uÛÑs¡Ô˝≤π> ‘êH˚ H˚\ô|’ |ü&TÉ ø=+≥Tqï<äì, uÛsÑ ˝Ô¡ ≤π> ‘·qT ≈£L&Ü ˇ+{Ï|Pü ≥ uÛÀ»q+ #˚dTü qÔ ï<äì #Ó|Œü kÕ>±&ÉT. n+‘˚ø±≈£î+&Ü ‘êqT≈£L&Ü düT>∑+<Ûä Á<äyê´\qT $dü]+® ∫+<äì, ‘·qT ≈£L&Ü eT{Ïbº ÕÁ‘·˝À uÛÀ»q+ #˚düTÔ+<äì #ÓbÕŒ&ÉT. j·TXÀ<Ûäs¡ e÷Á‘·+ eTÚq+>± ñ+&ç b˛sTT+~. ‘·q Á|üøÿ£ q ì˝ÀÃì ñqï ‘·q ≈£îe÷]&çì ãT<äT&∆ øç Ï #·÷|ædü÷Ô Ç‘·&˚ ˙ ‘·+Á&ç>±s¡T nì #Ó|æŒ qTe⁄« ˙ ‘·+Á&ç‘√ ˙≈£î sêe\dæq yês¡dü‘·« dü+|ü<ä ÇeTàì n&ÉT>∑TeTqï~. n|üð&ÉT sêVüQ\T&ÉT ‘·q ‘·+Á&ç e<ä›≈£î e∫Ã ‘·q yê{≤ Çe«eTì ø√]Hê&É T . n|ü ð &É T ãT<ä T ∆ & É T ‘· q e<ä › eÁ»yÓ’&É÷sê´\T ˝Òeì ã+>±s¡+, yÓ+&ç ˝Ò<äì Hêe<ä› Ä<Ûë´‹àø£yÓTÆq ÄdæÔ e÷Á‘·y˚T ñ+<äì dü<Ûäs¡à e÷s¡Zy˚T Hê dü+|ü<ä. Hê _Û≈£åî>∑D+˝À #˚] Ä dü+|ü<ä˝ÀqT+&ç ˙≈£î ø±e\dæq+‘· rdüTø=eTàHêï&ÉT. n+<äT≈£î dæ<ä›y˚Tqì sêVü Q \T&É T dü e ÷<Û ë q$T#êÃ&É T . sêVü Q \T&É T ≈£ L &Ü _Û≈£åî>∑D+˝À #˚] b˛j·÷&ÉT. Ä ‘· s ¡ T yê‘· ãT<ä T ∆ & É T ‹s¡ T >∑ T Á|ü j · ÷ D≤ìøÏ dæ<ä∆yÓTÆHê&ÉT. ‘·q ≈£îe÷s¡T&ÉT ‹]– yÓ[¢ b˛‘·THêï&Éì ‘Ó*dæ X¯ó<√∆<qäÛ T&ÉT _>∑sZ >¡ ± @&çÃHê&ÉT. eTVü‰sêE sê» |ü⁄s√Væ≤‘·T&ç <ë«sê sêC≤ dü\Vü‰<Ûës¡T&ç <ë«sê ‘·q ≈£îe÷s¡T&ÉT Çø£ÿ&˚ ñ +&ç b ˛yê\ì #Ó | æ Œ +#ê&É T . yês¡ T n˝≤π > ãT<ä T ∆ & ç ï ˇ|æŒ+#·{≤ìøÏ Á|üjT· ‹ï+#ês¡T. yê] e÷≥\T $qï ‘·sT¡ yê‘· ãT<äT&∆ TÉ Ç˝≤ düe÷<Ûëq$T#êÃ&ÉT. J$‘·+˝À m|üð&√ ˇø£kÕ] »qe] 2019

‘·|üŒ≈£î+&Ü ÁbÕD$jÓ÷>∑+ #Ó+<äø£‘·|üŒ<äT. me«s¡÷ XÊX¯«‘·+>± ñ+&É˝sÒ T¡ . n<˚ $<Û+ä >± Hê $jÓ÷>∑+ n˝≤+{Ï<˚ nì nqTø√+&ç. e÷ Hêqï>±] u≤<Û,ä Äy˚<qä Hê≈£î ‘Ó\TdüT. Á|üj÷· D+˝À ø£\TdüT≈£îqï u≤≥kÕs¡T\ >∑eT´+ sê>±H˚ me] <ë]øÏ yês¡T yÓﬁ¯ﬂø£ ‘·|üŒ<äT. n<˚$<Ûä+>± H˚qT eT<Ûä´ Á|ü#ês¡+˝À $TeTTà*ï $&çb˛ø£ ‘·|üŒ<äT nì nHêï&ÉT. ‘·q ‘·<qä +‘·s+¡ H˚qT sêC≤´~Ûø±s¡+ yÓ÷j·÷\ì n+<ä] sêE\ e÷~πs HêHêï>±s¡T ≈£L&Ü nqTø√e&É+˝À ‘·|üð˝Ò<äT, ø±˙ Hê≈£î sê#·]ø£+ øπ e\+ ˇø£ ã+<Ûeä Tì ‘Ó*dæq $y˚øe£ +‘·T&ÉT

<ä[‘·X¯øÏÔ

me«s¡T á ã+<ÛäeTT\≈£î˝Àq÷ ø±e&ÜìøÏ Çwüº|ü&És¡T. á n–ïC≤«\˝À¢ H˚qT ∫≈£îÿø√<ä\TÃø√˝Ò<äT nì #Ó|æŒHê&ÉT. Ä düe÷<Ûëq+ $qï sêE dü\Vü‰<ës¡T, eT+Á‹>±s¡T @$T e÷{≤¢&˝É øÒ b£ ˛j·÷s¡T. ãT<äT&∆ TÉ n+<ä]ø° Á|üe÷D+ #˚dæ ‹]– ø£|æ\edüTÔ q>∑s¡+ $&ç ãj·T≥≈£î e∫ÃHê&ÉT. <Ûäs¡àuÀ<Ûä ‹]– ÁbÕs¡+uÛÑ+ ø£|æ\edüTÔ M&ç ‹s¡T>∑T Á|üj·÷D+˝À ãT<äT∆&ÉT >∑è<ë∆≈£L≥ |üs¡«‘ê\ ne‘·\ >∑\ ˇø£ Á>±eT+˝Àì &Óu…’“ ≈£î≥T+u≤\ ÁãVü≤àDT\≈£î C≤„quÀ<Ûä #˚j·T&É+‘√ Ä &Óu…’“ ≈£î≥T+u≤\ ÁãVü≤àDT\T uÖ<ë∆ìï d”«ø£]+∫ ÁX¯eTDT˝…’Hês¡T. <ë]˝À ˇø£ #√{Ï qT+&ç #˚|ü\ <äTs¡Z+<Ûä|ü⁄ yêdüqe∫Ã+~. n|üð&ÉT ãT<äT&∆ TÉ n~ >∑eTì+∫ yê]‘√ <äTs¡+Z <Ûä edüTeÔ ⁄\qT ‘êøÏq|üð&ÉT #˚sTT ≈£L&Ü <äTs¡+Z <Ûä |üP]‘·eTe⁄‘·T+~. n˝≤π> #Ó&ÉT kÕ+>∑‘·´+ e\q eT+∫yê&ÉT ≈£L&Ü <äTs¡à>∑T\T ne⁄‘ês¡T. dü‘êÿsê´\ |ü≥¢ #Ó&ÉT e´øÏÔ≈£L&Ü eT+∫yê&É‘ê&ÉT nì nHêï&ÉT. j·TC≤„\T, j·÷>±\ e\q yÓ÷ø£å+ \_Û+#·<äT. H√eTT\T, Áe‘ê\ e\q ìÁ<ëVü≤sê\T e÷Á‘·+ q•kÕÔsTT ø±˙ |òü*‘·y˚T$T ñ+&É<äT. eTìwæ eT+∫ Ä˝À#·q\‘√ dü‘êÿsê´\T #˚ùdÔ uÛÑ$wü´‘·TÔ eT+∫>± ñ+≥T+~. Ä|ü<ä\˝À ñqïyê]ì Ä<äT≈£î+≥÷ »qàì∫Ãq ‘·*¢<ä+Á&ÉT\≈£î ùde\ #˚düT≈£îH˚yêπs <ÛäqT´˝Ö‘ês¡T nì nHêï&ÉT. eT+>∑* ≈£î\düTÔ&Ó’q ñbÕ*øÏ <Ûäs¡àBø£å ãT<äTì∆ uÀ<Ûqä \‘√ ‘·è|æÔ #Ó+~q XÊø£´sêE\+<äs÷¡ ‘·eT˝À ‘êeTT ≈£L&Ü ø£\T|ü⁄ø=ì uÖ<ä∆+ d”«ø£]+#ê\ì ìs¡sí TT+#·Tø=ì yês¡+<äs÷¡ ˇø£s√E ø£*dæø≥£ Tº>± Á|üj÷· DyÓTÆ }] Äe‘·\≈£î #˚s¡T≈£îqï ‘·s¡Tyê‘· ‘·eT‘·eT ÄuÛÑs¡D≤\qT rdæ yê] eT+>∑* nsTTq ñbÕ*øÏ Ç∫Ã Ä ÄuÛÑs¡D≤\qT yê]yê] sêDT\≈£î n+<ä#˚j·Te\dæ+~>± ø√]Hês¡T. n$ rdüT≈£îì ñbÕ* ‹]–edüTÔ <ë]˝À ‘êqT Ä ÄuÛÑs¡D≤\T rdüTø¬ ﬁ¯ó+Ô fÒ <=+>∑\T #·÷ùdÔ ‘·qqT #·+|æ n$ |ü≥Tº≈î£ b˛e#·TÃ nqT≈£îHêï&ÉT. n˝≤ ø±≈£îqï Ä sêE\+<ä]ì ‘êH˚ #·+ù|dæ Ä ÄuÛÑs¡D≤\T ‘·düÿ]+∫ rdüT≈£îe∫ÃHê&ÉT nì nqTø=ì ‘·q≈£î eTs¡D•ø£å $~Û+#·e#·TÃ. nsTTHê sêE˝Ò ãT<äT∆ì X¯s¡DT ø√s¡T‘·Tqï|üð&ÉT ‘êH˚+‘· nì nqTø=ì |üs¡T>∑T |üs¡T>∑Tq sêE\ e<ä›≈£î e∫Ã ‘·qT ≈£L&Ü ÁX¯eTDT\>± e÷sê\ì nqT≈£îqïì $qï$+#ê&ÉT. n+<äT≈£î sê» 22

≈£îe÷s¡T\T n+^ø£]+∫ ñbÕ*ì ≈£L&Ü ‘·eT yÓ+≥ rdüTø=ì b˛sTTHês¡T. ñbÕ* Ä ÄuÛsÑ D¡ ≤\qT ˇø£ #Ó≥Tº≈î£ ø£{ºÏ yê]‘√ yÓ[¢Hê&ÉT. yês¡+<äs¡T ãT<äT∆ì #Ó+‘·≈£î #˚s¡>±H˚ yê]ì #·÷dæ ej·TdüT‡˝À ô|<ä› yê¬sq’ ñbÕ*øÏ eTT+<äT>± <Ûsä à¡ Bø£ìå #êÃ&ÉT. Ä ‘·sT¡ yê‘· XÊø£´sêE\≈£î Bø£å Ç#êÃ&ÉT. n|üð&ÉT XÊø£´sêE \+<äs¡÷ ‘·eT‘·eT >∑sê«ìï M&ç eTT+<äT>± Bø£å rdüT≈£îqï ñbÕ*øÏ e+<äq+ #˚XÊs¡T. M<ÛäT\T }&˚Ã düT˙‘·T&çøÏ <Ûäs¡àBø£å sê»>∑èVü≤+˝À düT˙‘·T&ÉH˚ yê&ÉT+&˚yê&ÉT. n‘·&ÉT n+<äs÷¡ |ü&d˚ qæ yê{Ïì @] }&çÃ M<ÛTä \qT X¯óÁuÛ|Ñ sπü Ãyê&ÉT. düT˙‘·T&çøÏ ãT<äT∆ì >∑T]+∫ ÄH√≥ á H√≥ $q&Éy˚T ø±ì @Hê&ÉT #·÷dæq bÕbÕqb˛˝Ò<äT. n‘·&ÉT sêE ãT<äT∆&ÉT nÁ>∑≈£î˝≤\ yê]øÏ, ñqïyê]πø ø£\TkÕÔ&ÉT ø±˙ ‘·q≈£î Äj·TqqT #·÷ùd uÛ≤>∑´+ mø£ÿ&ç~ nì nqT≈£îH˚yê&ÉT. ˇø£s√E düT˙‘·T&ÉT dü÷s√´<äj·T+ ø£qï eTT+<˚ M<ÛäT\T ñ &ÉTdüTÔ+fÒ nqTø√≈£î+&Ü ãT<äT∆&ÉT ‘·q yÓ’|ü⁄ sêe&É+ #·÷dæ ~Á>±“¤+‹ #Ó+~ ø£\es¡|ü&ç Á|üø£ÿ≈£î »]>±&ÉT. düT˙‘·T&ÉT mø£ÿ&ÉøÏ »]–q nø£ÿ&çπø ãT<äT∆&ÉT sêkÕ>±&ÉT n~ #·÷dæ düT˙‘·T&ÉT ø£+>±s¡T #Ó+~ ‘·qe\¢ @<Ó’q ‘·|üð»]–‘˚ ø£$å T+#ê\ì ãT<äTì∆ ø±ﬁ¯ﬂô|’ |ü&Ü¶&TÉ . n|üð&ÉT ãT<äT&∆ TÉ düT˙‘ê á V”≤q J$‘êìï ˙e⁄ m+‘· ø±\eTì >∑&ÉT|ü⁄‘êe⁄. ˙e⁄ >∑èVü≤düTÔ J$‘êìï e~* Hê‘√sê Hê _Û≈£åî dü+|òüT+˝À #˚s¡TÃ≈£î+≥qì nHêï&ÉT. n|üð&ÉT Hê˝≤+{Ï ˙#·ø£s¡à\T #˚ùd yê]øÏ ˙e<ä›, ˙ dü+|òüT+˝À kÕúq+ ÇkÕÔyê nì n&ç>±&ÉT. n|üð&ÉT ãT<äT&∆ TÉ Hê dü+|òTü +˝À eTqTwüß\+<äs÷¡ düe÷qy˚T, Hê dü+|òüT+˝À ≈£î\uÛÒ<ë\T ñ+&Ée⁄, @ ≈£î\+ yê¬s’Hê, @ eè‹Ô yê¬s’Hê, ‘·eT dü+|òüT+˝À #˚s¡e#·TÃ. #Ós¡Te⁄˝À ñqï+‘· es¡øπ ˙s¡T |ò˝ü ≤Hê #ÓsT¡ e⁄ ˙s¡ì|ædTü +Ô ~. Ä ˙s¡T düeTTÁ<ä+˝À #˚s>¡ ±H˚ ‘·q |üPs¡« ñìøÏì ø√˝ÀŒsTT düeTTÁ<ä|⁄ü ˙s¡e⁄‘·T+~. n<˚$<Û+ä >± ˙e⁄ uÖ<ä∆ _Û≈îå£ &Ée⁄‘êe⁄ n+<ä]˝≤π> nì nq>±H˚ düT˙‘·T&ÉT <Ûäs¡à Bø£å rdüTø=ì uÖ<ä∆ _Û≈£åîesTTHê&ÉT. (Ç+ø± $T–˝Òñ+~)

<ä[‘·X¯øÏÔ

õ.X¯+ø£sY, ôV’≤ø√s¡Tº Hê´j·Tyê~, e÷J eTTì‡|òt y˚TõÁùdº{Ÿ yÓTTu…’˝Ÿ HÓ+.9391117349 »qe] 2019

n_Ûeè~∆

n_Ûe ~∆ ù|s¡T‘√ n|üð\T me] ø√dü+? n|üð\ uÛ≤s¡‘êìï, á n|üð\ sêÁcÕºìï Ä }_ qT+∫ mes¡T ãj·T≥|ü&k˚ ÕÔsT¡ ?

uÛ≤s¡‘·<˚XÊìøÏ 50\ø£å\ ø√≥T¢ n|ü⁄Œ m+<äTø£sTT´+<√ ns¡ú+ ø±<äT. @ n_Ûe ~∆ »]–+<√ ns¡ú+ ø±<äT. ñ<√´>±\ ø£\Œq ˝Ò<äT. ø=‘·Ô ìsêàD≤\T ˝Òe⁄. me]‘√ j·TT<ä∆+ ˝Ò<äT. n+<äs¡÷ J‘ê\T ¬s{Ïº+|ü⁄ #˚düTø√e≥+ ‘·|üŒ ø=‘·Ô ñ<√´>±\T ˝Òe⁄. Ä<ëj·T+ $wüj·T+˝À >∑‘·+ ø£+fÒ ¬s{Ïº+|ü⁄ ø£ì|ædüTÔ+~. πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ s¡ø£s¡ø±\ Ä<ëj·T+ ô|]–+~. ô|Á{À˝Ÿ &ûõ˝Ÿ ¬s{Ïº+|ü⁄ πs≥¢ neTàø£+ <ë«sê \ø£å\ ø√≥¢ Ä<ëj·T+ ô|]–+~. ô|’>± ø=‘·Ô>± u§>∑TZ, yÓTÆì+>¥ <ë«sê, Ç+≥¬sï{Ÿ ùde\ eT÷\+>± \ø£å\ ø√≥¢ Ä<ëj·T+ ô|]–+~. Á|üuÛÑT‘·« Á|ü‹cÕº‘·àø£ |üqTï\#·≥º+ Jmdt{° Ä<ëj·T+ ñ+&ÉH˚ ñ+~. eT] á Ä<ëj·TeT+‘ê @yÓTÆq≥Tº? \ø£å\ ø√≥¢ n|ü⁄Œ\T m+<äT≈£î nsTTq≥Tº? Á|ü‹ @{≤ Çs¡Te~ \ø£å\ ô|’q ã&Ó®{Ÿ? mes¡T ‹+≥Tqï≥Tº? ` dæôV≤#Y. eT<ÛäT ôd˝Ÿ: 9949486122 »qe] 2019

\ø£å\ ø√≥¢ n|üð m˝≤ rs¡TkÕÔs¡T? Çìï \ø£å\ ø√≥¢ n|üð\T m+<äT≈£î #˚dæq≥Tº? @ n_Ûe ~∆ ù|s¡T‘√ mes¡T ‹qï≥Tº? mH√ï eqs¡T\Tqï uÛ≤s¡‘·<˚X¯ n_Ûe ~∆øÏ n|üð\T nedüs¡e÷? n|üð\T #˚dæ n_Ûe ~∆ #˚j·÷˝≤? \ø£å\ ø√≥¢ n|üð\Tqï <˚XÊìï n_Ûe ~∆ #Ó+~q <˚X¯+>± m˝≤ XÊ¢|òæT+#·>∑\+? n˙ï Á|üX¯ï˝Ò..? n_Ûe ~∆ ù|s¡T‘√ »]–q \ø£å\ ø√≥¢ n|ü⁄Œ ø£ì|æk˛Ô+~ ‘·|üŒ n_Ûe ~∆ ø£ì|ædüTÔ+<ë? mø£ÿ&É ø£ì|ædüTÔ+~? me] n_Ûe ~∆ ø£ì|ædüTÔ+~? Çìïìï ø√≥¢ n|üð #˚ùdÔ $T–*+<˚$T{°? ù|<ä\bÕ*≥ ø£˙ïﬁ¯ó¢, eT] Çìï \ø£å\ ø√≥¢ n|üð me]ø=s¡≈£î #˚kÕs¡T? m+<äT≈£î #˚kÕs¡T? n|üð eT÷\+>± mes¡T ˝≤uÛÑ|ü&Ü¶s¡T? n_Ûe ~∆ ø£ì|æ+#·<äT. n|üð ø£ì|ædüTÔ+~ m+<äT≈£î? n|üð ì»+, n_Ûe ~∆ nã<ä∆+. ÇB eTq<˚X¯dæú‹, ÇB eTq ‘Ó\+>±D dæú‹. n˙ï ñ+&ç n|üð\T #˚dæ, n_Ûe ~∆ #˚kÕÔeTì >=|üŒ\T #˚|ü⁄Œø√e≥+ Ç|üŒ{Ï Á|üuÛÑT‘ê«\≈£î n\yê≥sTT´+~. á n_Ûe ~∆øÏ n|üð #˚kÕeT+fÒ ˇø£ ns¡úeTT+~. Ä n_Ûe ~∆ ø£ì|æ+#ê*. á ÁbÕC…≈î£ ≈º î£ nø£ÿ&ç qT+∫ Çø£ÿ&ç qT+∫ Á|ü|+ü #·u≤´+≈£î qT+∫ n|ü⁄Œ ‘Ó#êÃeT+fÒ Á|ü»\T ns¡ú+ #˚düT≈£î+{≤s¡T. n˙ï ñ+&ç dü]b˛j˚T Ä<ëj·T+ ñ+&ç \ø£å\ ø√≥T¢ n|üð #·÷|æùdÔ Á|ü»˝ÒeTqT≈£î+{≤s¡T? n_Ûe ~∆ ù|s¡T‘√ n|ü⁄Œ ‘Ó∫Ã, ‘·eT ÄdüTÔ\T ô|+#·T≈£îHêïs¡ì, ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\T <√#·Tø=ì, <ë#·T≈£îHêïs¡ì uÛ≤$kÕÔs¡T. yêdüÔe+ ≈£L&Ü Ç<˚. bÕ\≈£î\ MT<ä sê»ø°jT· Hêj·T≈£î\ MT<ä ì+<ä\T y˚jT· ≥+ düs<¡ ëø±<äT. ìC≤ìøÏ Á|ü»\T bÕ\≈£î\T, sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T dü«#·hM+<ä+>±, Ä<äs¡Ù+>±, ø£&ç–q eTT‘·´+˝≤ ñ+&Ü\ì uÛ≤$kÕÔs¡T. ªªy˚TeTT z≥Ty˚dæ ¬>*|æ+#ê+ ø±˙ <=+¬>’‘˚*+&ÉT nì #Ó|ü⁄Œø√e≥+ Á|ü»\≈£î ≈£L&Ü nee÷qy˚T. n_Ûe ~∆ ù|s¡T‘√ »s¡T>∑T‘·Tqï y˚\ ø√≥¢ n$˙‹ >∑÷]Ã H˚qT sêj·T≥+, MTs¡T #Ó|üŒ≥+ ø±<äT, ªsê»ø°j·T |üøå±˝Ò ˇø£] H=ø£s¡T ª˙e⁄ <=+>∑, ˙e⁄ <=+>∑µ nì ‹≥Tº≈£î+≥THêïsTT. sêﬁ¯ó¢ y˚düT≈£î+≥THêïsTT. <˚X¯+˝Àì n‘·T´qï‘· H˚s¡ |ü]XÀ<ÛäHê dü+düú d”;◊˝Àì Á|ü<ÛäeT ~«rj·T n~Ûø±s¡T˝Ò ˇø£]H=ø£s¡T n$˙‹ |üs¡T\ì Ä&çb˛düT≈£î+≥THêïs¡T. ‘Ó\+>±D Á|ü‘´˚ ø£ sêÁwü+º >± Ä$sê“¤e+ »]π> düeTj·÷ìøÏ ‘Ó\+>±D sêÁwü+º n|ü⁄Œ j·÷uÛy’… \˚ ø√≥T¢. eTq sêÁwü+º e∫Ãq ‘·sê«‘· øπ d”ÄsY |ü]bÕ\q˝À @&Ü~ ÁøÏ‘+· ‘˚*q ‘Ó\+>±D sêÁwüº n|ü⁄Œ s¬ +&ÉT \ø£\å ø√≥T¢. Ç|ü⁄Œ&ÉT |üÁ‹ø£\ ø£<Hä∏ ê\ Á|üø±s¡+ s¬ +&ÉT \ø£\å eTT|üŒ~ y˚\ ø√≥T¢. Ç+‘· n|ü⁄Œ ‘Ó\+>±D Á|üuTÑÛ ‘·«+ #˚j÷· *‡q nedüs+¡ @yÓTT∫Ã+~? #˚dqæ n|üð n_Ûe ~∆˝À ø£ì|æ+#ê*. ø£ì|ædTü +Ô <ë? s¬ +&ÉT \ø£\å eTT|üŒ~y˚\ ø√≥T¢ n+fÒ e÷eT÷\T e÷≥ ø±<äT. m+<äT≈£î #˚dqæ ≥Tº? ‘Ó\+>±D˝À @ n_Ûe ~∆ ø£ì|ædTü +Ô ~? n|ü⁄Œ\‘√ ≈£L&çq n_Ûe ~∆ dü+‘· |æÔ ø£*–+#·<Tä .

<ä[‘·X¯øÏÔ

n_Ûe ~∆ ø£ì|æ+∫Hê ø=+‘· dü+‘· |æÔ ø£ì|ædTü +Ô <˚y÷Ó , ªn_Ûe <˚µ› ø£ì|æ+#·ø£ b˛‘˚. @ sêÁcÕºìøÏ m+‘· n|ü⁄Œ ñ+<√ ‘Ó*j·T<äT ø±˙, q÷‘·q ‘Ó\+>±D sêÁwüº n|ü⁄Œ s¬ +&ÉT \ø£\å eTT|üŒ~y˚\ ø√≥T¢. ‘Ó\+>±D sêÁwüº »HêuÛ≤ m+‘·? Hê\Tø√≥¢ì ø=+<äs+¡ {≤s¡T. eTìwæø.Ï . n+fÒ ‘·\≈£î m+‘· n|ü⁄Œ? Äs¡TyÓ’ y˚\ n|ü⁄Œ.. uÛj Ñ T· + y˚jT· ≥+ ˝Ò<÷ä ..? ‘Ó\+>±D ø=‘·Ô sêÁcÕºìï ‘Ó#T· Ãø=ì.. eTq sêÁcÕºìï eTq+ bÕ*düTqÔ ï ‘· |æ˝Ô À s¬ +&ÉT \ø£\å eTT|üŒ~y˚\ ø√≥¢ n|ü⁄Œ ô|+#·T≈£îHêï+. nedüse¡ ÷? nedüsy¡ TÓ qÆ n|ü⁄Œ>± uÛ≤$+#ê˝≤? á ˝…øÿ£ \T Ç˝≤ ñ+&É>±.. uÛ≤s¡‘<· X˚ ¯ n|ü⁄Œ 50 \ø£\å ø√≥T¢ nì mø£ÿ&√ #·~$+~ C≤„|øü y£ TÓ T∫Ã+~. ì»e÷? nã<ä›e÷? ˝…ø£ÿ ‘˚\{≤ìøÏ neø±X¯+ ˝Ò<äT. s¡ø£s¡ø±\ n|ü⁄Œ\T+{≤sTT ø±ã{Ïº ˝…øÿ£ ‘˚\≥+ ø£w+ºü .. düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ ÁøÏ+<ä á ˝…øÿ£ \T sTTe«ø£b˛e#·TÃ.. sêÁcÕº\T dü+dü\ú T.. dü«j·T+ Á|ü‹|ü‹Ô >∑\ sêC≤´+>∑+ ø±ã{Ïº ˝…øÿ£ ø£wyºü T˚ .. Á|ü‹ sêÁwüº Á|üuTÑÛ ‘·«+ ª|ü]ÁX¯eT\µ ù|s¡T‘√ ñbÕ~Û ù|s¡T‘√ _#·Ã>±fi¯¢˝≤>± Á|ü|ü+#·+ #·T≥÷º ‹s¡T>∑T‘·÷ ñ+~. me]#êÃs¡T n~Ûø±s¡+? n|ü⁄Œ\ ù|s¡T‘√ n_Ûe ~∆ ù|s¡T‘√ mes¡T <√#·T≈£îHêïs¡T? mes¡T dü+|üqTï\j·÷´s¡T? n|ü⁄Œ\T \ø£\å ø√≥T¢ ø£ì|ædTü HÔ êïsTT. Á|ü»\T ìs¡Tù|<ä\T>± ñ Hêïs¡T. mes¡T n_Ûe ~∆ #Ó+~q≥Tº? sêô|˝ò Ÿ n$˙‹˝À 30y˚\ ø√≥¢ n$˙‹ ñ+<äì <˚X+¯ dü+|ü<ä nì˝Ÿ n+u≤˙ CÒãT˝ÀøÏ yÓ[+¢ <äì ø±+Á¬>dt H˚‘· sêVüA˝Ÿ ˝…øÿ£ \‘√ #Ó|⁄ü ‘·THêïs¡T. ã&Ü yê´bÕs¡T\T u≤´+≈£î\qT eTT+∫q kıeTTà |üHïÓ +&ÉT \ø£\å ø√≥T¢. Ç{Ïº &ÉãT“ @<√ s¡÷|ü+˝À Á|üuTÑÛ ‘·«+ u≤´+≈£î\≈£î sTTyê«*. ˇø£yfi˚ ¯ u≤´+≈£î\qT ì+|üøb£ ˛‘˚, u≤´+≈£î\T ~yê˝≤ rkÕÔsTT. u≤´+≈£î\≈£î ì+bÕ\+fÒ m˝≤? |òTü qyÓTqÆ uÛ≤s¡‘· düsêÿs¡T n|ü⁄Œ #˚jT· e*‡+<˚... ˝Òøb£ ˛‘˚ |üqTï\T ô|+#ê*.. ˝Òøb£ ˛‘˚ ô|Á{À˝Ÿ &çJ˝Ÿô|’ eTs√ |ü~, Çs¡TyÓ’ <√#·Tø√yê*.. Ç<˚ uÛ≤s¡‘<· X˚ ¯ n_Ûe ~∆. Çìï \ø£å\ ø√≥¢ n|ü⁄Œ m+<äTø£sTT+~? <˚X¯+˝À ñqï 80XÊ‘·+ ù|<ä Á|ü»\T, ÁX¯eTJe⁄\T u≤>∑T|ü&Ü¶sê? <˚X¯+ Á|ü<Ûëq ñ‘·Œ‹Ô, JeHê<Ûës¡+ eékÕj·T+. ¬s’‘·T\T u≤>∑T|ü&Ü¶sê? Ç|üŒ{Ïø° <˚X¯yê´|üÔ+>± y˚\ eT+~ ¬s’‘·T\T 24

n|ü⁄Œ\‘√ eT] Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£î+≥THêïs¡T. @ n_Ûe ~∆øÏ á n|ü⁄Œ\T? uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ mH√ï eqs¡T\Tqï <˚X¯+. mH√ï dü+|ü<ä\Tqï $XÊ\ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+. e÷qeX¯øÏÔ $|üØ‘·+>± ñqï <˚X+¯ . &Óã“~ @+&É¢ kÕ«‘·+Á‘·´+˝À j·÷ã~ ø√≥¢ \ø£\å n|ü⁄Œ #˚dqæ |òTü q‘· eTq Á|üC≤kÕ«eT´ |ü]bÕ\≈£î\~. Ä+π>j ¢ T· bÕ\≈£î\T <˚X¯ dü+|ü<qä T <√#·Tø=ì Ç+>±¢&TÉ |ü+|æùd.Ô . eTq kÕ«‘·+Á‘·´ Á|üC≤kÕ«eT´ bÕ\≈£î\T \ø£å\ ø√≥T¢ n|ü⁄Œ\T #˚dæ n_Ûe ~∆ ù|s¡T‘√ ø±s=Œπs{Ÿ kÕÁe÷C≤´ìï $|üØ‘·+>± ô|+#ês¡T. Ä]úø£ ndüe÷q‘·\≈£î ‘Ós¡BkÕs¡T. ìC≤ìøÏ uÛ≤s¡‘·<˚XÊìøÏ 50\ø£å\ ø√≥T¢ n|ü⁄Œ m+<äTø£sTT´+<√ ns¡ú+ ø±<äT. @ n_Ûe ~∆ »]–+<√ ns¡ú+ ø±<äT. ñ<√´>±\ ø£\Œq ˝Ò<Tä . ø=‘·Ô ìsêàD≤\T ˝Òe⁄. me]‘√ j·TT<ä∆+ ˝Ò<äT. n+<äs¡÷ J‘ê\T ¬s{Ïº+|ü⁄ #˚düTø√e≥+ ‘·|üŒ ø=‘·Ô ñ<√´>±\T ˝Òe⁄. Ä<ëj·T+ $wüjT· +˝À >∑‘·+ ø£+fÒ ¬s{Ïº+|ü⁄ ø£ì|ædüTÔ+~. πø+Á<ä Á|üuTÑÛ ‘ê«ìøÏ s¡øs£ ø¡ ±\ Ä<ëj·T+ ô|]–+~. ô|Á{À˝Ÿ &ûõ˝Ÿ s¬ {Ï+º |ü⁄ sπ ≥¢ neTàø£+ <ë«sê \ø£å\ ø√≥¢ Ä<ëj·T+ ô|]–+~. ô|’>± ø=‘·Ô>± u§>∑TZ, yÓTÆì+>¥ <ë«sê, Ç+≥¬sï{Ÿ ùde\ eT÷\+>± \ø£å\ ø√≥¢ Ä<ëj·T+ ô|]–+~. Á|üuÛÑT‘·« Á|ü‹cÕº‘·àø£ |üqTï\#·≥º+ Jmdt{° Ä<ëj·T+ ñ+&ÉH˚ ñ+~. eT] á Ä<ëj·TeT+‘ê @yÓTqÆ ≥Tº? \ø£\å ø√≥¢ n|ü⁄Œ\T m+<äT≈£î nsTTq≥Tº? Á|ü‹ @{≤ Çs¡Te~ \ø£å\ ô|’q ã&Ó®{Ÿ? mes¡T ‹+≥Tqï≥Tº? ‘Ó\+>±D ñ<äéT+˝À Ç<˚ eTTKéT+Á‹ πød”ÄsY |ü<˚|ü<˚ nHêïs¡T. ‘Ó\+>±D≈£î eqs¡T\T ñHêïsTT. q<äT\T ñHêïsTT. |ü#·Ãì bı˝≤\T ñHêïsTT. Ä]úø±_Ûe ~∆øÏ ˝À≥T˝Ò<äT. eTq eqs¡T\T Ä<ëj·T+ Ä+Á<√fi¯ó¢ø=\¢>={≤ºs¡ì eTq≈£î ‹|üŒ\T.. Ç˝≤ ‘Ó\+>±D >∑÷]Ã >=|üŒ\T #ÓbÕŒs¡T. ì»y˚T ‘Ó\+>±D >∑÷]Ã øπ d”ÄsY #Ó|Œæ +<ä+‘ê ì»y˚T. nsTT‘˚, ‘Ó\+>±D e∫Ãq ‘·sê«‘· ¬s+&ÉT \ø£å\ ø√≥¢≈£î n|ü⁄Œ m˝≤ ô|]–+~? Ä<ëj· T + ‘· – Z + ~˝Ò < ä T . ô|’ > ± ô|]–+~. ôV≤’ <äsêu≤<é Ä<ëj·T+ q\uÛ’… XÊ‘·+, eT<ä´+ Ä<ëj·T+ Çs¡TyÓ’ XÊ‘·+ ñ+≥T+~. \ø£åø√≥T¢ πø+Á<ä+ qT+∫ Ç#êÃeTHêïs¡T. eT] Ç+ø± ¬s+&ÉT \ø£å\ ø√≥¢≈£î n|ü⁄Œ m+<äT≈£î ô|]–q≥Tº? mes¡T uÀ+#˚dæq≥Tº?

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

H˚{Ï ‘·s¡+

πs|ü{Ï bÂs¡T*ï ø±bÕ&ÉT≈£î+<ë+... düe÷»+ Á|ües¡Ôq, j·T»e÷qT\ Á|ües¡Ôq m+‘· Á|üe÷<äø£s¡yÓ÷ $#·ø£åD e⁄qïyê]ø£+<ä]ø° ‘Ó\TdüT. Äj·÷ dü+|òüT≥q\T yê]ì J$‘ê+‘·+ |”&Éø£˝˝≤¢ y˚~Ûdü÷ÔH˚ ñ+{≤sTT. bÕ\ø£esêZ\T, dü«#·Ã¤+<Ûä dü+düú\T, á düe÷»+˝À u≤<Ûä´‘·>∑\ uÛ≤>∑kÕ«eTT\+‘ê M]ì Ä<äT≈£î+fÒ á <˚X¯+˝À j·TTe‘·s¡+ $C≤„q $ø±kÕ\‘√ eT+∫ C≤‹>± n_Ûeè~∆#Ó+~ <˚X¯uÛÑ$wü´‘·TÔøÏ n+&É>± ì\TdüTÔ+~

&Üˆˆ m.áX¯«s¡eTà Ø&ÉsY ôV≤#Yz&ç ‘Ó\T>∑T $uÛ≤>∑+ eTVü‰sê» ø£ﬁ≤XÊ\ (n{≤qeTdt) $»j·Tq>∑s¡+ #·s¡yêDÏ : 9701305156 »qe] 2019

ªªH˚{Ï u≤\˝Ò πs|ü{Ï bÂs¡T\Tµµ. á e´edüú |ü⁄Hê~ô|’ |ü⁄e⁄«\ e+{Ï ne÷j·T≈£î\T

u≤\\T. ‘·*¢ øö–≥, ‘·+Á&ç dü+~≥ Äq+~+#·e\dæq <äX¯ u≤≥´+, yÓTs¡T|ü⁄ yÓT]ùdÔ, yêq ≈£î]ùdÔ Äø±XÊq Vü≤]$\T¢ $]ùdÔ n$ ‘·eTπøqì |üs¡e•+#˚ n|ü⁄s¡÷|üyÓTÆq <äX¯. e÷j·÷ eTs¡à+ ‘Ó*j·T<äT. ˝Àø£+ b˛ø£&É ndü˝Ò ‘Ó*j·T<äT. n+<äTπø ªá <ÛäqeT+‘ê b˛˙jYT, j·Te«qeT+‘ê b˛˙jYT, uÛÀ>±\T b˛˙jYT, düsê>±\T b˛˙jYT, áHê{Ï á J$‘·eT+‘ê b˛˙jYT ` ÄHê{Ï u≤˝≤´ìï ˇø£kÕ] sêìjYTµ nì ø£e⁄\T >=+‘Ó‹Ô bÕ&ÉT≈£î+{≤s¡T. düTdü+|üqïyÓTÆq, ãVüQ$<ÛäyÓTÆq á <˚X¯ yês¡dü‘·« dü+|ü<ä≈£î n+<äs¡÷ ns¡TΩ\T. nH˚ø£ ø±s¡D≤\e\¢, kÕe÷õø£ s¡T>∑à‘·\e\¢ m+<äs√ u≤˝≤´ìï ø√˝ÀŒ‘·THêïs¡T. nsTTq yê] Ä<äs¡D n+<äø£ ãC≤s¡Tq|ü&ç‘˚ düe÷»+ Ä<äs¡D≈£î H√#·Tø√ø£, ìsê<äs¡D≈£î >∑T¬s’ nyê+#Û·˙j·T |ü]dæ‘ú T· \˝À nkÕ+|òTæ ø£ X¯≈î£ \Ô T>± m<äT>∑T‘·THêïs¡T. á uÛ≤$bÂs¡T\ ø√dü+, ìø£èwüº bÕ\HêeédüúqT ã<ä›\T#˚dæ <ëì kÕúq+˝À nuÛÑT´<äj·Tø£s¡yÓTÆq ø=‘·Ô eédüúqT kÕú|æ+#·Tø√˝Òø£b˛j·÷eTT.µµ H˚&TÉ <˚Xd¯ +ü |ü<,ä uÛ÷Ñ $T, |ü]ÁX¯eT\T ø=~›eT+~ #˚‘T· \˝À øπ +ÁBø£]+#·ã&ç, yê] kÕ«sêú\≈£î, yê] kı+‘ê\≈£î ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·THêïsTT. kÕe÷õø£+>± »s¡T>∑T‘·Tqï mH√ï ‘·|üð\≈£î, eT¬sH√ï bıs¡u≤≥¢≈£î, u≤\\ uÛÑ$wü´‘·TÔ Á|üXÊïs¡∆ø£ eTe⁄‘·T+~. <ëØ‘ÓqTï ‘Ó*j·Tø£ ‘Ó–q >±*|ü{≤\T>± ñqïyê]ì nkÕ+|òæTø£ X¯≈£îÔ\T, H˚s¡>±fi¯fl eTTsƒê\T #˚s¡Bdæ ‘·eT |üqT\˝À ñ|üjÓ÷–+#·T≈£î+≥THêïs¡T. >∑T+&Ó\˝À >∑÷&ÉT ø£≥Tº≈£îqï nuÛÑÁ<ä‘êuÛ≤e+ düe÷»+ |ü≥¢ ø£dæì, <˚«cÕìï ô|+#·T‘·T+~. <ëìøÏ‘√&ÉT yê]øÏ nkÕ+|òæTø£ X¯≈£îÔ\ ÁbÕ|üø£+ ‘√&Ó’‘˚ yê] |ü]dæú‹ @$T{À }Væ≤+#·e#·TÃ. düe÷»+˝À ‘·qø£+≥÷ >ös¡eÁ|ü<äyÓTÆq kÕúq+˝Òø£, |ü~eT+~#˚‘· |ü~s¡ø±\T>± |æ*|æ+#·T≈£î+≥÷, M<ÛTä \yÓ+≥ Äyêsê\T>± ‹]π>yês¡T u≤\ H˚s¡düTú\T>± e÷]b˛‘·THêïs¡T. eTq düe÷»+˝À Ç≥Te+{Ï nHê<ÛäT\T, ìsêÁX¯j·TT\T, E˝≤sTT>± ‹]π>yêfi¯ófl ndü+U≤´ø£+>± ñHêïs¡T. u≤\\˝À H˚s¡ eTqdüú‘ê«ìï ô|+∫b˛wædüTÔqï n+XÊ\T nH˚ø£+ ñHêïsTT. ù|<ä]ø£+, ‘·–q+‘· dü+bÕ<äq neø±XÊ\T ˝Òø£b˛e&É+, düe÷» ìsê<äs¡D≈£î >∑T]ø±e&É+, sê»ø°j·T, Ä]úø£eédüú |ü≥¢ @Vü≤úÛ≤e+, Á>±MTD`|ü≥ºD ÁbÕ+‘ê\ q&ÉTeT n+‘·sê\T, n|üdüeT n_Ûeè~∆ yÓTT<ä˝…’q$. ˝Ò‘· eTqdüT‡\˝À H˚s¡dü«uÛ≤yêìï Hê≥T‘·THêïsTT. nH˚ø£ ∫{Ïº#˚‘·T\T ¨≥fi¯fl˝À, {° <äTø±D≤˝À¢ m+–* ù|¢≥÷¢, m+–* ø£|üð\T ø£&ÉT>∑T‘·÷ ñ+{≤sTT. yê]øÏ <äπøÿ~ Ä|üP≥≈£î ‹+&˚. <äTø±D+ eTT+<äT |ü&ÉTø√e&ÜìøÏ ø=+#Ó+ #√≥T e÷Á‘·y˚T. ø=ìï eTVü‰|ü≥ºD≤˝À¢ _Ûøå±≥q eè‹Ô>± d”«ø£]+#·&ÜìøÏ M\T>± |æ\¢*ï m‘·TÔ≈£îb˛sTT n+>∑$ø£\Ts¡qT #˚dæ eTØ &ÉãT“ >∑&dç Tü qÔ ï ñHêà<äT\THêïs¡T. nH˚øe£ T+~ u≤\\T j·T»e÷qT\ <ä+&Éq\≈£î ìs¡+‘·s+¡

<ä[‘·X¯øÏÔ

>∑Ts¡e⁄‘·THêïs¡T. yê]˝À Ä&É|æ\¢\ |ü]dæú‹ eTØ <ës¡TD+. M~Û u≤\\ MT<ä ôd≈£î‡ H˚sê\T mH√ï ø=qkÕ>∑T‘·THêïsTT. yê]ì e´_Û#ês¡+˝ÀøÏ ~+|ü&ÜìøÏ mH√ï Á|üj·T‘êï\T »s¡T>∑T‘·THêïsTT. ∫qï|æ\¢\T ñ+&Éì yÓTø±ìø˘ cÕ|ü⁄˝Ò¢e⁄. ;&ç ‘·j÷· Ø˝À, ìsêàD |ü]ÁX¯eT˝À¢ u≤\ ø±]à≈£î\T n~Ûø+£ >± ñHêïs¡T. ‘·eTø£Hêï ˇø£{Ï ¬s+&˚fi¯fl e÷Á‘·y˚T ‘·≈£îÿe ej·TdüTqïyê] Ä\q bÕ\q #·÷ùd+<äT≈£î Çfi¯fl˝À |üìyêfi¯fl>± |üì#˚düTÔqï u≤\\T nH˚ø£ eT+~ ñHêïs¡T. bÕ˝Òs¡T¢>±, yÓ÷‘·Tãs¡T\ <ä>∑Zs¡ J‘·>±fi¯ófl>±, ø±sêâHê˝À¢ ∫s¡T≈£L©\T>±, ˝≤&ç®˝À¢ Áu≤+B >±¢düT\T yÓ÷ùd yêfi¯¢>±, dü¬s«+≥T¢>±, e÷<äø£ Á<äyê´\T $Áø£sTT+#˚ |üqT˝À¢ uÛ≤>∑kÕ«eTT\T>±, #Ó‘øÔ· ±–‘ê\T @πs yê]>±, #Ó|Œü sêì n>∑#ê≥¢≈î£ ˝ÀHÓ,’ #˚jT· sêì |üqT˝…H√ï #˚ d ü ÷ Ô , Äø£ * ‘√, nee÷Hê\‘√ XÀøÏ d ü ÷ Ô X¯ y ê˝≤¢ q&Éj·÷&ÉT‘·÷ e÷qe Vü≤≈£îÿ*ï ø√˝ÀŒj·÷s¡T. u≤\\MT<ä »]π> |ü\Ts¡ø±\ nHê´j·÷\≈£î, nÁø£e÷\≈£î eTq+ eT÷>∑kÕ≈£åî\T>± ñ+&Ésê<äT. Ç˝≤+{Ï u≤\\ ÁX‚ j · T dü T ‡ø√dü + Á|ü u Û Ñ T ‘· « + #˚ | ü & É T ‘· T qï ø±s¡´Áø£e÷\≈£î #˚j·T÷‘·ìyê«*. |ü<∏äø±\T düeTs¡úe+‘·+>± neT\T »]π>˝≤ ø£èwæ #˚j·÷*. u≤\\ düeTdü´*ï rÁeyÓTÆq düeTdü´\T>± >∑T]Ô+#ê*. sê»ø°j·T |ü<äC≤˝≤˝À¢ á n+X¯+ ‘·|üŒìdü]>± #√≥T#˚düTø√yê*. Çø£ÿ&É düeTdü´ @ z≥T˝Òì u≤\´+ ø±H˚ ø±<äT. @ C≤„qeT÷ ˝Òì sê»ø°j·T+ n+fÒ á sê»ø°j·T+ eT]ø=ìï <äXÊu≤›\ es¡≈£L dü>∑+ <˚XÊìï Vü≤≈£îÿ\≈£î <ä÷s¡+>± ñ+#·T‘·T+~. Á|üC≤kÕ«e÷´ìøÏ <ä÷s¡+>± ñ+#·T‘·T+~. n~ kÕ>∑ìe«sê<äT. düeTdü´ #·<äTe⁄ø√˝ÀŒsTTq, u≤\´+ ø√˝ÀŒsTTq |æ\¢\T e÷Á‘·y˚T ø±<äT, dü«|ü]bÕ\q≈£î <ä÷s¡eTj˚T´ Á|üC≤˙ø£+, ùd«#·Ã¤ ‘Ó*j·Tì Á|üC≤˙ø£+. Äø±X¯+ |üøÏå Vü≤≈£îÿ, düeTTÁ<ä #˚|ü Vü≤≈£îÿ, u≤\´+ |üdæ|æ\¢\ Vü≤≈£îÿ. á Vü≤≈£îÿqT >∑T]Ô+#·ì

nH˚ø£<˚XÊ˝À¢ eTqeT÷ ñHêï+. ø√{≤¢~eT+~ |æ\¢\T á <˚X¯+˝À >±Eô|+≈£î\ eT<Ûä´, #Ó‘·Ô≈£î|üŒ\ MT<ä u≤\´+ ñìøÏì eTs¡∫b˛‘·THêïs¡T. ‘·÷˙>∑\qT #·÷dæπø]+‘·\T ø=≥ºe\dæq ej·TdüT‡˝À Äø£*‘√ n\eT{ÏdüTÔHêïs¡T. ã\|ü+ |ü{≤º*‡q #˚‘·T\T ¬s’˝Ò« ùdºwüHé˝À bÕ¢dæºø˘ ø£|üð˝Òs¡T‘·THêïsTT. Ç+Á<ä<ÛäqTdüT‡qT #·÷dæ |üs¡e•+#·e\dæq ø£fi¯ófl yÓTø±ìø˘ cÕ|ü⁄˝À¢, yÓ*¶+>¥ yÓTs¡T\≈£î >±E >√∞\e⁄‘·THêïsTT. e÷qe‘êyê<äT\+‘ê á Hê>∑]ø£ ns¡Dýêdü+ qT+&ç yê]ì ø±bÕ&Ü*. á nuÛ≤>∑T´\ J$‘ê\qT ã*#˚düTÔqï |ü]dæú‘·T\qT s¡÷|ü⁄e÷|æ, yê]ì Äs√>∑´ e+‘·T\T>±, eT+∫ bÂs¡T\T>± r]Ã~<ë›*. C≤rj·T, n+‘·sê®rj·T kÕúsTT˝À #·{≤º\T, rsêàHê\T #˚dæq+‘· e÷Á‘êq Á|üjÓ÷»q+ ñ+&É<äT. n$ neT\T»]|æ+∫, nuÛ≤>∑T´˝…’q _&É¶*ï ø±bÕ&Ü*. Á|üe÷<äø£s¡yÓTÆq |üqT\T#˚ùd u≤\ø±]à≈£î\T, ˇø£e÷~] Á|üe÷<äø£s¡yÓTÆq |üqT\T #˚ùd u≤\ø±]à≈£ î \T nq&É + dü ] ø±<ä T . ndü \ T |æ \ ¢ \ T |üì#˚j·T&Éy˚T Á|üe÷<äø£s¡+. #·s¡´≈£î Á|ü‹#·s¡´ nìyês¡´+. Á|ü e ÷<ä e TH˚ ~ uÛ Ö ‹ø£ y ˚ T ø±<ä T , e÷qdæ ø £ e T÷, kÕe÷õø£ e T÷ ≈£ L &Ü. ¨≥˝À¢ |ü ì uÛ Ö ‹ø£ + >± Á|üe÷<äø£s¡+ ø±ø£b˛e#·TÃ. ø±ì yê]|ü≥¢ düe÷»+ Á|ües¡Ôq, j·T»e÷qT\ Á|ües¡Ôq m+‘· Á|üe÷<äø£s¡yÓ÷ $#·ø£åD e⁄qïyê]ø£+<ä]ø° ‘Ó\TdüT. Äj·÷ dü+|òüT≥q\T yê]ì J$‘ê+‘·+ |”&Éø£˝˝≤¢ y˚~Ûdü÷ÔH˚ ñ+{≤sTT. bÕ\ø£esêZ\T, dü«#·Ã¤+<Ûä dü+düú\T, á düe÷»+˝À u≤<Ûä´‘·>∑\ uÛ≤>∑kÕ«eTT\+‘ê M]ì Ä<äT≈£î+fÒ á <˚X¯+˝À j·TTe‘·s¡+ $C≤„q $ø±kÕ\‘√ eT+∫ C≤‹>± n_Ûeè~∆#Ó+~ <˚X¯uÛÑ$wü´‘·TÔøÏ n+&É>± ì\TdüTÔ+~. ªª$wü ;C≤\T Hê{Ï‘˚ $wü|˝üò ≤\T ` neTè‘· ;C≤\T Hê{Ï‘˚ neTè‘· |òü˝≤\T \_ÛkÕÔsTTµµ.

<ä[‘·Xø¯ ÔÏ kÕe÷õø£ C≤rj·T ‘Ó\T>∑T e÷dü|Áü ‹ø£˝À Á|ü#T· s¡D ì$T‘·+Ô |ü+ù| yê´kÕ\T, ø£$‘·\T, bÕ≥\T, ø£<\ä∏ T, <ä[‘·, –]»q, ã&ÉT>∑T ã\V”≤qesêZ\ Jeq $<ÛëHêìï, düeTdü´\qT e´ø£|Ô ]ü #˚ $<Û+ä >± ñ+&Ü*. s¡#q· \\≈£î dü+ã+~+∫q bòı{À\T, ø£sT¡ Hº ‡é , ô|Hé‡º \qT ≈£L&Ü »‘·#d˚ æ |ü+|æ+#·e#·TÃ. s¡#q· \qT Á|ü‹HÓ\ 20e ‘˚B˝À>∑ <ä[‘·Xø¯ ÔÏ e÷dü|Áü ‹ø£ ø±sê´\j·÷ìøÏ #˚sê*. s¡#s· TT‘·\ bÕdtb˛sYº ôdE ’ bò˛{À‘√bÕ≥T Vü‰MT |üÁ‘êìï »‘· |üsÃ¡ e*‡+~>± ø√s¡T‘·THêïeTT. Follow us: 26

/dalithashakthi2015

/dalithashakthi2011

<ä[‘·X¯øÏÔ

/Dalithashakthi Monthly Magazine

»qe] 2019

eTqT<Ûäs¡à+

ã&ç ãTe«˝À Áu≤Vü≤àD°j·T ô|‘·Ôq+ eT<Ûë´Vü≤ï uÛÀ»q |ü<∏äø£+ eTÚ*ø£ \ø£å´yÓTÆq ã&ç |æ\¢\≈£î bÂwæºø±Vü‰s¡+ n+<äø£b˛e&É+‘√bÕ≥T eT]ø=ìï nqsê∆\T »s¡T>∑T‘·Tqï$. sêC≤´+>∑+ Á|ükÕ~+∫q ÄVü‰s¡ Vü≤≈£îÿ H=πøÿj·Tã&ÉT‘√+~. πø+Á<ä sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\T, düTÁ|”+ø√s¡Tº, ø±>¥, md”‡ md”º ø£MTwüHé, mHé◊mHé, |òü⁄&é ø£MTwüHé, |”&çj·÷Á{Ïø˘ mø±&ÉMT - sTT∫Ãq e÷s¡Z<äs¡Ùø±\T, Ä<˚XÊ\T, dæbòÕs¡T‡\T, dü÷#·q\T, dü\Vü‰\T n˙ï ñ \¢+|òæT+#·ã&çq$. kÕúìø£ dü+düÿ r, ÄVü‰s¡ n\yê≥¢qT nDÏ∫y˚dæ kÕ‹«ø±Vü‰s¡+ ù|s¡T‘√ s¡T∫˝Òì #·|üŒ{Ï ‹+&ç ô|{Ïº $<ë´s¡Tú\ ø£&ÉT|ü⁄ ø±\TdüTÔHêïs¡T. nø£åj·TbÕÁ‘· düs¡|òüsê #˚düTÔqï uÛÀ»Hêìï dü>∑+ eT+~ $<ë´s¡Tú˝Ò ‹+≥Tqï≥T¢ ‘Ó\Tk˛Ô+~.

ã&ç |æ\\¢ ≈£î ã&ç˝ÀH˚ eT<ë´Vü≤ï+ uÛÀ»q+ ô|fÒº dü<Tä bÕj·T+ #ê˝≤ <˚XÊ˝À¢ neT˝À¢

e⁄+~. á |ü<øä∏ +£ uÛ≤s¡‘<· X˚ +¯ ˝À uÛ≤ØkÕúsTT˝À e⁄qï≥T¢ j·TTHÓk˛ÿ Á|üX+¯ dæ+∫+~. á $<ë´ dü+e‘·‡s¡+˝À 12.65 \ø£\å bÕsƒX¡ Ê\˝À¢ì |üHïÓ +&ÉT ø√≥¢ eT+~ ô|>’ ± $<ë´s¡T\ú ≈£î eT<Ûë´Vü≤ï uÛÀ»q+ n+~düTqÔ ï≥T¢ øπ +Á<ä Á|üuTÑÛ ‘·« e÷qe eqs¡T\ n_Ûe ~∆ eT+Á‹‘·« XÊK ìy˚~ø£ ‘Ó*j·TCÒk˛Ô+~. bÕsƒX¡ Ê\˝À¢ qyÓ÷<äTqT ô|+∫, Á&Ü|üe⁄≥T‡qT ìyê]+∫, $<ë´s¡T˝ú À¢ b˛wüø±Vü‰s¡ ˝ÀbÕìï n~Û>$∑ T+#·≥+ Á|ü<ëÛ q \ø£´å +. nìï dü+øπ eå T |ü<øä∏ ±˝À¢ Á|üy•˚ düTqÔ ïfÒ¢ |ü_ø¢ ˘ Áô|y’ {˚ Ÿ bÕs¡qº sY wæ|t (|æ||æ )æ ù|s¡T‘√ Á|üuTÑÛ ‘˚«‘·s¡ dü+dü\ú (m˙®y√\T) eTTdüT>∑T˝À Áô|y’ {˚ Ÿ dü+dü\ú T Ç+<äT˝Àq÷ yê´|ædTü qÔ ï$. yê{Ï˝À nø£j å T· bÕÁ‘· bòÂ+&˚wHü ,é @ø±Ô X¯øÔÏ bòÂ+&˚wHü ,é Hê+~ bòÂ+&˚wHü ,é »jYT ^ VüQ´e÷ìfÒ]j·THé kıôd{’ ,° |”|⁄ü ˝Ÿ‡ bò˛s¡yTé nH˚$ ø=ìï. nìï{Ï ø£+fÒ nø£åj·T bÕÁ‘· bòÂ+&˚wüHé ô|<ä›~. n~ Ç+≥πsïwüq˝Ÿ kıôd’{° |òüsY ø£ wüí ø±ì‡j·Tôdïdt (Çk˛ÿHé) nqTã+<Ûä dü+düú ø±e≥+ eT]j·TT Á|üuÛÑT‘ê«\ ô|<ä›˝À¢, n~Ûø±s¡T˝À¢ #ê˝≤ eT+~ <ëì nqTj·÷j·TT\T ø±e&É+ Á|ü<Ûëq ø±s¡D+. |üHÓï+&ÉT sêÁcÕº˝À¢ 14,702 Á|üuÛÑT‘·« bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ì 17.60 \ø£å\ eT+~ $<ë´s¡Tú\≈£î eT<Ûë´Vü≤ï uÛÀ»q+ ô|&ÉT‘·Tqï≥T¢, ‘·«s¡˝ÀH˚ eT]ìï bÕsƒ¡XÊ\\≈£î $dü]Ô +#·qTqï≥T¢ nø£j å T· bÕÁ‘· #ÓãT‘√+~. Ç<˚ düeTj·T+˝À ô|<ä› $yê<ëdüŒ<ä+>± ≈£L&Ü ‘·j·÷¬s’+~. >∑‘·+˝ÀH˚ ø=ìï sêÁcÕº˝À¢ nø£åj·T bÕÁ‘· bòÂ+&˚wüHé düs¡|òüsê #˚ùd uÛÀ»q+ô|’q nuÛÑ´+‘·sê\T e´ø£ÔyÓTÆq$. Ç{°e\ ø£sêí≥ø£, ˇ&çXÊ sêÁcÕº˝À¢ e´‹πsø£ ñ<ä´e÷\T ≈£L&Ü }|ü+<äT≈£îqï$. eT<Ûë´Vü≤ï uÛÀ»q |ü<∏äø£+˝À nø£åj·T bÕÁ‘· bòÂ+&˚wüHé uÛ≤>∑kÕ«e÷´ìï ‘=\–+#ê\ì <˚X¯yê´|üÔ+>± ø=+<äs¡T kÕe÷õø£ ø±s¡´ø£s¡Ô\T πø+Á<ä $<ë´XÊK eT+Á‹øÏ $»„|æÔ #˚XÊs¡T. øπ +Á<ä ÁbÕjÓ÷õ‘· |ü<øä∏ +£ >±1995 Ä>∑dTü 1º 5 qT+&ç <˚Xe¯ T+‘·{≤ neT˝À¢øÏ

Hê>∑{Ï Hêsêj·TD, $<ë´s¡+>∑ $X‚¢wü≈£î\T 9490300577 »qe] 2019

<ä[‘·X¯øÏÔ

e∫Ãq eT<Ûë´Vü≤ï uÛÀ»q |ü<øä∏ ±ìï øπ +Á<ä Á|üuTÑÛ ‘·«+ sTT∫Ãq e÷s¡<Z sä Ù¡ ø±\ Á|üø±s¡+ neT\T #˚j÷· *. 1-5 ‘·s>¡ ‘∑ T· \ $<ë´s¡T\ú ≈£î 450πø\Ø\T, 12 Á>±eTT\ Ábı{°qT¢ eT]j·TT 6-8 ‘·s>¡ ‘∑ T· \ yê]øÏ 700 øπ \Ø\T, 20 Á>±eTT\ Ábı{°qT¢ >∑\ ÄVü‰s¡+ n+~yê«*. n+<äT≈£î nedüsy¡ TÓ qÆ _j·T´+/ >√<ÛTä eT\T, |ü|⁄ü Œ\T, ≈£Ls¡>±j·T\T/ Ä≈£î≈£Ls¡\T, q÷HÓ/bòÕ´{Ÿ, ñ|ü⁄Œ, b˛|ü⁄ ~qTdüT\‘√ e+&çq uÛÀ»q+ ô|{≤º*. yês¡+˝À ø£˙dü+ eT÷&ÉT s√E\T ñ&Éøu£ {… qºÏ ø√&ç>T∑ &ÉT¢ e&ç+¶ #ê*. á |ü<øä∏ +£ neT\T $wüjT· +˝À ˇø√ÿ sêÁwü+º ˇø√ÿ $<Û+ä >± eéVü≤]+#·≥+‘√ nH˚ø£ düeTdü´\T ñ‘·ŒqïyÓTÆq$. á $wüjT· +˝À düTÁ|”+ø√s¡Tº 2004 @Á|æ˝Ÿ 20q sTT∫Ãq rs¡TŒ˝À #ê˝≤ düŒwü‘º · e∫Ã+~. ã&çøÏ n+<äTu≤≥T˝À e⁄+&˚ eTVæ≤fi¯\‘√, bÕsƒX¡ Ê\ Äes¡D˝ÀH˚ e+≥ #˚sTT+#ê*. yê]˝À md”‡, md”,º ;d” eTVæ≤fi¯\≈£î ÁbÕ<Ûëq´‘· sTTyê«*. kÕúìø£+>± \_Û+#˚ ÄVü‰s¡ |ü<ësêú\TH˚ $ìjÓ÷–+#ê*. ø√&ç>T∑ &ÉT≈¶ î£ ã<äT\T bÕ\T ˝Ò<ë ns¡{Ï |ü+&ÉT sTT#˚Ã $wüj÷· ìï ≈£L&Ü C≤rj·T bÂwæøº ±Vü‰s¡ dü+düú (mHé◊mHé) n+^ø£]+#·˝Ò<äT. b˛wüø£ $\Te\T düeTbÕfi¯fl˝À e⁄+&ç düT\uÛ+Ñ >± Js¡eí Tj˚T´ ø√&ç>T∑ &ÉT¢ sTTe«≥y˚T eT+∫<äì dæbÕò sY‡ #˚d+æ ~. eT<Ûë´Vü≤ï uÛÀ»q |ü<øä∏ +£ neT\T >∑T]+∫ øπ +Á<ä Á|üuTÑÛ ‘·«+ sTT∫Ãq e÷s¡<Z sä Ù¡ ø±\T, C≤rj·T bÂwæøº ±Vü‰s¡ dü+düú #˚dqæ dæbÕò s¡T‡\T, düTÁ|”+ø√s¡Tº rs¡TŒ˝Àì Ä<˚XÊ\≈£î $s¡T<ä+∆ >± nø£j å T· bÕÁ‘· bòÂ+&˚wüHé Á|üe]Ôk˛Ô+~. n<ÛäTHê‘·q j·T+Á‘ê\‘√ øπ +ÁBø£ ‘· e+≥XÊ\\T HÓ\ø=*Œ ã&çøÏ n+<äTu≤≥T˝À e⁄+&˚ ã&ÉT>∑T ã\V”≤q esêZ\ eTVæ≤fi¯\≈£î neø±X¯+ ˝Ò≈î£ +&Ü #˚XÊs¡T. ‘Ó\¢yês¡TC≤eTTq e+&ç, ø£+f…sTTqs¡¢˝À ô|{Ïº, yÓTÆfi¯¢ø=B› yêVü≤Hê˝À¢ s¡yêD≤ #˚d,æ eT<Ûë´Vü≤ï+øÏ #·˝≤¢]q uÛÀ»q+ ô|&ÉT‘·THêïs¡T. s√p ˇπø s¡øy£ TÓ qÆ ÄVü‰s¡ |ü<ësê∆\‘√ s¡T∫ 28

˝Òøb£ ˛e&É+ e\q $<ë´s¡T\ú T sTTwü+º >± ‹q˝Òø£ b˛‘·THêïs¡T, ø=+‘·eT+~ e~˝ÒdTü HÔ êïs¡T. ø£+Áb˛º\sY n+&é Ä&ç≥sY »qs¡˝Ÿ (ø±>¥) 2005˝ÀH˚ 187 XÊ+|æ\T‡qT |ü]o*+∫ yê{Ï˝À ìπs•› ‘· b˛wüø±\T ˝Òeì, |ü<ësêú\ |ü]e÷D+ ≈£L&Ü ‘·≈£îÿe>± e⁄+≥T+<äì ‘˚*Ã+~. bÂwæºø±Vü‰s¡+ nsTTq ø√&ç>∑T&ÉT¢ e&ç+¶ #·≥+ ˝Ò<Tä . n+‘˚ø±<äT Ä e+≥ø£+˝À ñ*¢bÕj·T\T, yÓ\T¢*¢ ≈£L&Ü y˚jT· ≥+ ˝Ò<Tä . $<ë´s¡T\ú ≈£î sTTwüyº TÓ qÆ uÛÀ»q+ ø±≈£î+&Ü kÕ‹«ø±Vü‰s¡+ ù|s¡T‘√ nø£j å T· bÕÁ‘· bòÂ+&˚wHü é yê] eT‘ê#ês¡ ÄVü‰sêH˚ï ìs¡“+<Û+ä >± neT\T #˚dTü HÔ êïs¡T. Á|üuTÑÛ ‘·« bÕsƒ ¡ X Ê\˝À¢ e⁄+&˚ $<ë´s¡ T ú ˝ À¢ 95 XÊ‘· + eT+~ e÷+kÕVü‰s¡T\T. e+≥ #˚ùdyês¡T e÷Á‘·+ e÷+kÕVü‰s¡ e´‹πs≈£î\T. uÛÀ»q+ #˚ùdyês¡T <ä[‘·T\T, –]»qT\T, ãVüQ»qT\T ø±>± e+&ç yêπsÃ<˚yÓ÷ nÁ>∑es¡í dü+düú. bÕsƒX¡ Ê\˝À¢H˚ e+≥ #˚jT· ≈£î+&Ü ndüŒ X¯´‘· bÕ{ÏdTü qÔ ï bòÂ+&˚wHü é |ü≥¢ 2013˝ÀH˚ md”‡, md”º ø£MTwüHé Ä+<√ﬁ¯q e´ø£+Ô #˚d+æ ~. eT<Ûë´Vü≤ï uÛÀ»q+˝À ø√&ç>∑T&ÉT¢ e&ç¶+#ê\H˚ &çe÷+&Éq¢ T ;CÒ|” bÕ*‘· sêÁcÕº˝À¢ düT\uÛ+Ñ >± nDÏ∫ y˚dTü HÔ êïs¡T. #·+&û>&∑ éÛ q>∑s+¡ ˝À e÷Á‘·+ $<ë´s¡T\ú T ‹q˝Òø£ b˛‘·THêïs¡ì $<ë´XÊK n~Ûø±s¡T˝Ò ndü+‘· |æÔ e´ø£+Ô #˚jT· &É+‘√ ndüV≤ü q+‘√ nø£j å T· bÕÁ‘˚ 2016˝À ˇ|üŒ+<ä+ s¡<Tä › #˚dTü ≈£î+~. ˇ&çXÊ˝À $<ë´s¡T\ú T, ‘·*<¢ +ä Á&ÉT\ &çe÷+&Éq¢ T n+^ø£]dü÷Ô ø√&ç>T∑ &ÉT¢ e&ç+¶ #ê*‡+<˚qì Ä sêÁwüº $<ë´XÊK Ä<˚XÊ\T sTT∫Ã+~. bòÂ+&˚wHü é ≈£L&Ü ø=+‘· ~>=∫Ã dü÷ÿ˝Ÿ y˚TH˚õyÓT+{Ÿ ø£$T{° (mdtm+d”)\ <ë«sê ø√&ç>T∑ &Éq¢ T $<ë´s¡T\ú ≈£î n+~+#·Tø√e#·Ãì, n+<äT≈£î #Ó*¢+#ê*‡q kıeTTàqT ‘·qøÏ#˚Ã _\T¢ qT+&ç $TqVü‰sTT+#·T ø√e#·Ãì n+^ø£]+∫+~. ‘êqT e÷Á‘·+ ø√&ç>T∑ &ÉT¢ e&ç+¶ #˚~ ˝Ò<ìä ‘Ó>π dæ #Ó|Œæ +~. Ä+Á<ÛÁä |ü<X˚ ˝Ÿ À ≈£L&Ü ø√&ç>T∑ &ÉT¢ y˚sπ @C…˙‡\ <ë«sê ô|{Ïdº Tü HÔ êïs¡T. ‘Ó\+>±D˝À

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

n~ ≈£L&Ü ˝Ò<Tä . á düeTdü´ >∑‘· ø=+‘· ø±\+>± ø£sêí≥ø£ sêÁwüº+˝À s¡>∑T\T ‘√+~. Ç|üŒ{Ï <ëø± ø√&ç>∑T&ÉT¢ @eì n&ÉT>∑T‘·Tqï kÕe÷õø£ ø±s¡´ø£s\Ô¡ T sTT|ü⁄Œ&ÉT ñ*¢bÕj·T\T, yÓ\T¢*¢ @<äì ≈£L&Ü &çe÷+&é #˚dTü HÔ êïs¡T. yê] &çe÷+&ÉTì düeT]∆dü÷Ô eT<Ûë´Vü≤ï uÛÀ»q+˝À ñ*¢bÕj·T\T, yÓ\T¢*¢ e⁄+&Ü*‡+<˚qì Ä sêÁwüº |ò⁄ü &é ø£MTwüHé dæbÕò sY‡ #˚d+æ ~. Ä y˚Ts¡≈î£ Á|üuTÑÛ ‘·«+ s¡÷bı+~+∫q ˇ|üŒ+<ä+ (m+zj·TT) ô|q’ dü+‘·ø+£ #˚jT· {≤ìøÏ bòÂ+&˚wHü é yÓTTsêsTTk˛Ô+~. nø£åj·T bÕÁ‘· bòÂ+&˚wüHé uÛ≤>∑kÕ«eT´ ô|‘·Ôq+‘√ eT<Ûë´Vü≤ï uÛÀ»q |ü<øä∏ +£ eTÚ*ø£ \ø£´å yÓTqÆ ã&ç |æ\\¢ ≈£î bÂwæºø±Vü‰s¡+ n+<äø£b˛e&É+‘√bÕ≥T eT]ø=ìï nqsê∆\T »s¡T>∑T‘·Tqï$. sêC≤´+>∑+ Á|ükÕ~+∫q ÄVü‰s¡ Vü≤≈£îÿ H=πøÿj·Tã&ÉT‘√+~. øπ +Á<ä sêÁwüº Á|üuTÑÛ ‘ê«\T, düTÁ|”+ø√s¡T,º ø±>¥, md”‡ md”º ø£MTwüH,é mHé◊mHé, |ò⁄ü &é ø£MTwüH,é |”&j ç ÷· Á{Ïø˘ mø±&ÉMT - sTT∫Ãq e÷s¡<Z sä Ù¡ ø±\T, Ä<˚XÊ\T, dæbÕò s¡T‡\T, dü÷#·q\T, dü\Vü‰\T n˙ï ñ\¢+|òTæ +#·ã&çq$. kÕúìø£ dü+düÿ r, ÄVü‰s¡ n\yê≥¢qT nDÏ∫y˚dæ kÕ‹«ø±Vü‰s¡+ ù|s¡T‘√ s¡T∫˝Òì #·|Œü {Ï ‹+&ç ô|{Ïº $<ë´s¡T\ú ø£&TÉ |ü⁄ ø±\TdüTHÔ êïs¡T. nø£j å T· bÕÁ‘· düs|¡ süò ê #˚dTü qÔ ï uÛÀ»Hêìï dü>+∑ eT+~ $<ë´s¡T˝ú Ò ‹+≥Tqï≥T¢ »qe] 2019

‘Ó\Tk˛Ô+~. ñ<ëVü≤s¡D≈£î HÓ\÷¢sT¡ eTTì‡bÕ*{° ˝Àì 67 dü÷ÿ\T‡˝Àì 12 y˚\ eT+~ $<ë´s¡T˝ú À¢ Vü‰düfiº ˝¢¯ À e⁄+&˚ yêπs (Vü‰düfiº ˝¢¯ À eT<Ûë´Vü≤ï+ uÛÀ»q+ ô|≥ºsT¡ >∑qTø£) ‹qø£ ‘·|Œü fÒ<¢ Tä . $T–*q $<ë´s¡T\ú T Çfi¯¢ qT+&ç ø±´πsJ\T ‘Ó#T· Ã≈£î+≥THêïs¡T. ‹qø£b˛sTTHê $<ë´s¡T\ú T n+<ä]ø° ˝…øÿ£ >∑{ºÏ bòÂ+&˚wHü øé Ï ø√{≤¢~ s¡÷bÕj·T\ &ÉãT“ #Ó*+¢ #·ã&ÉT‘√+~. Ç<√ ô|<ä› ≈£î+uÛøÑ √D+. eT<Ûë´Vü≤ï uÛÀ»q |ü<øä∏ +£ ˝À nø£j å T· bÕÁ‘· bòÂ+&˚wHü é uÛ≤>∑kÕ«e÷´ìï e´‹πsøÏdü÷Ô ‘Ó\T>∑T sêÁcÕº˝À¢ ñ<äé÷\T ˝Òøb£ ˛e&É+ ÄX¯Ãs¡´+>± e⁄+~. eT<Ûë´Vü≤ï uÛÀ»q |ü<øä∏ +£ ø±]à≈£î\T yê] ñbÕ~Û s¡øDå£ ø√dü+ b˛sê{≤\T #˚dTü HÔ êïs¡T. ø±˙ nø£j å T· bÕÁ‘· bòÂ+&˚wHü é uÛ≤>∑kÕ«eT´+˝Àì nqsê∆\qT mes¡÷ |ü{+ºÏ #·Tø√ø£ b˛e&É+ nHê´j·T+. Ç~ u≤\\ Vü≤≈£îÿ\ düeTdü´, uÛ≤$ uÛ≤s¡‘· bÂs¡T\ bÂwæøº ±Vü‰s¡ düeTdü´. Ç+<äT˝À ≈£î\ $eø£å‘·, nÁ>∑≈£î\ Ä~Û|ü‘·´+ #·˝≤eTDÏ ne⁄‘√+~. sêC≤´+>∑ \ø£´å yÓTqÆ ôd≈£î´\sY dü÷Œ¤]Ô <Óã“‹+{À+~. <˚X¯ Á|üj÷Ó »Hê\ ù|s¡T‘√ y˚˝≤~ dü«#·Ã+¤ <ä (m˙®y√) dü+dü\ú qT s¡<Tä › #˚dqæ øπ +Á<ä Á|üuTÑÛ ‘·«+ uÛÀ»q+ ù|s¡T‘√ Á|üuTÑÛ ‘·« ì<ÛTä \T, Áô|’y˚{Ÿ $sêfi≤\T b˛π>düT≈£î+≥÷ $<ë´s¡Tú\ J$‘ê\‘√ Ä&ÉT≈£î+≥Tqï dü+düqú T ø=qkÕ>∑ìe«&É+ H˚s+¡ ø±<ë?

<ä[‘·X¯øÏÔ

eTVæ≤ﬁ¯\T

<ä[‘· eTVæ≤ﬁ¯\T ` ≈£î\+, ˝…’+–ø£‘· >∑‘· dü+∫ø£ ‘·s¡TyêsTT uÛ≤>∑+ XÊ+‘êu≤sTT <Ûäì Ä‘·àø£<∏ä ªsêÁ‘êHé ~Hé ne÷Ωµ (yÓ\T>∑T ˙&É\T) (<ä÷|” &ÍsY uÛ≤yé ù|s¡T‘√ s¡»˙ ‹\ø˘, ñcÕ n+uÀsY nqTe~+#ês¡T). Væ≤+B, Ç+^¢wt uÛ≤wü˝À¢øÏ nqTe~+#·ã&ç+~. ÄyÓT eTVü‰sêÁwüº˝Àì s¡‘·ï–] õ˝≤¢˝À »ìà+∫+~. ÄyÓT |ü⁄fÒº düeTj·÷ìøÏ ÄyÓT ‘·+Á&ç, Hêj·TqeTà Ç<äs› ÷¡ eT>∑ |æ˝≤¢&ÉT |ü⁄{≤º\ì, Ç+{À¢ m<äTs¡T #·÷düTÔHêïs¡T. ne÷àsTT |ü⁄≥º>±H˚ ÄyÓT Hêqï ‘·q ÄX¯\˙ï ìeTà[+∫ b˛wæ+#êì uÛ≤$+#ê&ÉT. n+<äTπø ÄyÓT≈£î XÊ+‘· nH˚ ù|s¡T ô|{≤ºs¡T. á $wüj·T+ |ü]o*ùdÔ |æ‘· kÕ«eT´ uÛ≤eC≤\+ <ä[‘· |ü⁄s¡Twüß˝À¢H˚ ø±<äT, <ä[‘· Ád”Ô\ eTqdüT˝À¢ ≈£L&Ü m+‘· ˝À‘·T>± bÕ‘·T≈£îb˛sTT+<√ eTq≈£î ns¡úeTe⁄‘·T+~. ‘êqT Ä&É |æ\¢>± |ü ⁄ {Ï º q +<ä T ≈£ î XÊ+‘êqT ÄyÓ T Hêj·TqeTà m|ü⁄Œ&É÷ ‹&ÉT‘·÷H˚ ñ+&˚~. ◊<√ ‘·s¡>∑‹˝À ñ+&É>± XÊ+‘· yÓTT<ä{ÏkÕ] ≈£î\$eø£åqT m<äTs=ÿqï~. Ä ‘·sê«‘· ≈£L&Ü ÄyÓT≈£î n≥Te+{Ï nH˚ø£ nqTuÛÑyê\T m<äTs¡j·÷´sTT. Vü‰ì |ü+&ÉT>∑ dü+<äs¡“¤+>± XÊ+‘· ‘·q ‘·+Á&ç‘√ ø£*dæ ˇø£ eT<Ûë´Vü≤ï $+<ÛTä ≈£î yÓ[+¢ ~. nø£ÿ&É n‹<∏Tä \+<äs÷¡ uÛÀ»q XÊ\˝À (&Ó’ì+>¥ Vü‰˝Ÿ) uÛÀ»q+ #˚düTÔHêïs¡T. XÊ+‘·, ÄyÓT ‘·+Á&çøÏ e÷Á‘·+ |üX¯óe⁄\ XÊ\˝À ô|{≤ºs¡T. XÊ+‘· m+<äT≈£î ‘·eT≈£î |üX¯óe⁄\ bÕø£˝À nqï+ ô|{≤ºs¡ì ‘·+Á&çì n&ç–‘˚, eTVü≤s¡¢qT n+≥sêìyês¡T>± #·÷kÕÔs¡ì, n+<äTπø Ç+{Ï˝ÀøÏ sêìe«s¡ì #ÓbÕŒs¡T. á dü+|òüT≥q ≈£î\+ |ü≥¢ XÊ+‘· |üdæ eTqdüT˝À ã\yÓTÆq eTTÁ<äqT y˚dæ+~. ‘·s¡Tyê‘· dü+|òüT≥q ÄyÓT {°#·sY Áf…Æì+>¥ bı+<˚ s√E\˝À »]–+~. {°#s· Y Áf…ìÆ +>¥ <ë]˝À ø±¢dTü ˝ÀqT, Vü‰dü˝º Ÿ˝ÀqT XÊ+‘· ˇø£ÿ‘˚ 30

eTVü≤sY ≈£î\düTÔsê\T. Vü‰düº˝Ÿ˝Àì ‘√{Ï $<ë´]úqT\T ÄyÓTqT yÓ*y˚dæ, ˇ+≥]<ëìì #˚ùdyês¡T. á $eø£å $$<Ûä s¡÷bÕ˝À¢ ñ+&˚~. eTTK´+>± nqï+ e&ç¶+#˚≥|ü⁄Œ&ÉT m‘·TÔ qT+&ç |ü&˚ùdyês¡T. ô|’>± øÏ+<ä|ü&çq nHêïìï X¯óÁuÛÑ+ #˚j·TeTì XÊ+‘êô|’ ˇ‹Ô&ç #˚ùdyês¡T. Áf…Æì+>¥ |üPs¡ÔsTT {°#·sY>± ñ <√´>∑+˝À #˚πs Áø£eT+˝À XÊ+‘· ‘·q ‘√{Ï ùdïVæ≤‘·Tsêﬁ¯‘¢ √ ø£*dæ $s¡÷“s¡T Á>±eT+˝Àì >∑T&çøÏ yÓ[¢+~. >∑T&ç˝À |üPC≤] ÄyÓT eTVü≤sY ≈£î˝≤ìøÏ #Ó+~q<äì ‘Ó*j·T>±H˚ ÄyÓTô|’ >∑{Ïº>± ns¡e&É+‘√bÕ≥T ≈£î\+ ù|s¡T‘√ ÄyÓTqT nee÷ìkÕÔ&ÉT. ≈£î\+ ù|s¡T‘√ ÄyÓT m<äTs=ÿqï nee÷Hê\T, $eø£ å ‘ · ≈£ î ˝≤ìï m~]+∫ ì\e{≤ìøÏ ÄyÓ T qT eT]+‘· ã\+>± ‘·j·÷s¡T #˚XÊsTT. &Ü._ÄsY. n+uÒ<ÿä sY <ë«sê bı+~q dü÷Œ¤]Ô‘√ kÕe÷õø£ b˛sê{≤˝À¢øÏ e∫Ãq ÄyÓTqT <ë<ëu≤sTT ¬>’ø±«&é r]Ã~<ë›s¡T. 1946˝À ÄyÓT Hêdæø˘˝À ôw&É÷´˝Ÿ¶ ø±´dtº ô|ò&ÉπswüHé n<Û´ä ≈£îå sê*>± |üì #˚dTü qÔ ï|ü⁄Œ&ÉT, |üPHê ˇ&É+ã&çøq£ T yÓq≈£îÿ rdüTø√yê\H˚ |æ\T|ü⁄‘√ »]–q ñ<ä´eT+˝À #·Ts¡T≈£î>± bÕ˝§Zqï~. n‘·´+‘· |ü{Ïwüº+>± ñqï s¡ø£åD e\j·÷ìï #Û˚~+#·T≈£îì q\¢C…+&Ü‘√ ÄyÓT nôd+;¢˝ÀøÏ Á|üy˚•+∫q rs¡T b˛sê≥+˝À ÄyÓT ‘Ó>∑Te≈£î |üsêø±wüº. 1974 ÄyÓ T eTVü ‰ sêÁwü º XÊdü q eT+&É * ˝À düuÛÑT´sê*>± mìï¬ø’+~. <ä[‘·T\ |ü≥¢ »s¡T>∑T‘·Tqï Væ≤+dü≈£î e´‹πsø£+>± ÄyÓT nø£ÿ&É ‘·q >=+‘·TqT $ì|æ+∫+~. <ä[‘·T\ |ü≥¢ sêÁwü+º ìs¡ø¢ ´å£ <Û√s¡DìÏ ÄyÓT Á|ü•ï+∫+~. Bìe\¢ ÄyÓTqT Væ ≤ +<ä T e⁄\T nee÷ì+#· ≥ y˚ T ø±<ä T ∫es¡ ≈ £ î ÄyÓ T sêJHêe÷ #˚j·÷\ì &çe÷+&é #˚XÊs¡T. Çìï »]–Hê ÄyÓT

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

eT&ÉeT ‹|üŒ˝Ò<äT. <ä[‘·T\ Á|üjÓ÷»Hê\ ø√düy˚T ‘·qø£ wæì ø=qkÕ–düTÔHêïs¡T. }]àfi≤ |üyêsY : }]àfi≤ |üyêsY Ä‘·àø£<∏ä ◊<ëHé (Hê J$‘· n*¢ø£Çø£ <ä[‘· eTVæ≤fi¯ C≤„|üø±\T- nqTyê<ä≈£î\T e÷j·÷ |ü+&ç{Ÿ) Væ≤+B, Ç+^¢wt uÛ≤wü˝À¢øÏ nqTe~+#·ã&ç+~. ‘·q X¯<‹äÛ |üyêsY <ä[‘· eTVæ≤fi¯\ u≤<Û\ä qT ø£fi≈¢¯ î£ ø£{≤ºsT¡ . }]àfi¯ Ä‘·àø£<∏ä ˇø£yÓ’|ü⁄ Áu≤Vü≤àD uÛ≤yêC≤˝≤ìï q$Tàqyê]øÏ e´‹πsø£+>±qT, eTs√yÓ’|ü⁄ <ä[‘·T\˝Àì |æ‘· kÕ«eT´ uÛ≤yêC≤˝≤ìøÏ e´‹πsø£+>±qT #˚ùd b˛sê≥+>± ∫Á‹+#· ã&ç+~. düe÷»+˝À $eø£å m+‘·>± bÕ‘·T≈£îb˛sTT+<√ #Ó|üŒ{≤ìøÏ ñ<ëVü≤s¡D>± }]àfi¯ ‘·q ‘·*¢ H˚ùd ãT≥º\T (◊<ëHé) ãC≤s¡T˝À neTà{≤ìøÏ n+≥sêì‘·q+ m|ü⁄Œ&É÷ m˝≤ n&ÉT¶e#˚Ã<√ $e]düTÔ+~. }]àfi¯ n*¢ø£ ãT≥¢\qT (◊<ës¡T) ãC≤s¡T˝À ny˚Tà~. Væ≤+<ä÷ eTVæ≤fi¯\T yê{Ïì ø=H˚≥|ü⁄Œ&ÉT yê{Ïô|’ ˙{Ïì #·*¢ rdüT≈£îH˚yês¡T. ø=qï ‘·sê«‘· ãT≥ºô|’ ˙{Ïì #·\¢≥+, &ÉãT“\T <ä÷s¡+ qT+&ç |ü&˚j·T≥+ ¬s+&É÷ n+≥sêì‘·q+ bÕ{Ï+#·&É+‘√ Á|ü‘·´ø£å ø=+ã<ä›\T. }]àfi¯ #·<Tä e⁄øÏ, ã&ç˝À Á|üV≤ü Ø >√&É ˝Ò<Tä . n+<äTe\¢ ‘·s#¡ ÷· Äe⁄\T, π><Ó\T ã&ç Äes¡D˝ÀøÏ edüTÔ+&˚$. ÄyÓT ‘·s¡>∑‹ e÷cÕºsT¡ >π <Ó\T, Äe⁄\T y˚dqæ ù|&ÉqT, Ç‘·s¡ e´s¡ú |ü<ësê∆\qT rdæyj ˚ T· eTì }]àfi¯qT Ä<˚•+#˚yês¡T. ø=ìï s√E\T }]àfi¯ Äj·Tq Ä»„qT bÕ{Ï+#˚~. ø±˙ ‘·sê«‘· ‘·sê«‘· dü÷ÿ˝Ÿ˝À n≥Te+{Ï ˙#·yTÓ qÆ |üqT\T #˚jT· {≤ìøÏ ÄyÓT ìsêø£]+∫+~. <ëìøÏ Á|ürø±s¡+>± {°#·sY ÄyÓTqT ÇcÕºqTkÕs¡+ ø=≥º&Éy˚T ø±≈£î+&Ü ‘·s¡>∑‹ >∑~˝ÀøÏ sêì#˚Ãyês¡T ø±<äT. n+<äTe\¢ ÄyÓT nH˚ø£ kÕs¡T¢ ø±¢düT ãj·TfÒ ≈£Ls√Ãe\dæ e#˚Ã~. ∫e]øÏ ÄyÓTqT ‘êπ>˙{Ïì ≈£L&Ü eTT≥ºì#˚Ãyês¡T ø±<äT. u≤>± <ëVü≤+ y˚ùdÔ ø±]à≈£î\T <ä÷s¡+ qT+&ç ÄyÓT <√dæ{À¢ ˙s¡T b˛ùdyês¡T. Ç~ ø±]à≈£î\øÏ ≈£L&Ü >∑÷&ÉT ø£≥Tºø=ì ñqï ≈£î\ #·Á≥+ m+‘· ã\yÓTÆ+<√ ‘Ó*j·TCÒdüTÔ+~. ø±]à≈£î˝…es¡÷ ˝Òq|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&Ü ÄyÓT ø±¢dyt T˚ ≥T¢ mes¡÷ ÄyÓT≈£î ˙s¡T Ç#˚Ãyês¡T ø±<äT. n≥Te+≥|ü⁄Œ&ÉT ÄyÓT Ç+{ÏøÏ yÓfi‚¢+‘·es¡≈£î ≈£L&Ü n˝≤ <ëVü≤+‘√ eT+&ÉT‘·÷H˚ ñ+&Ü*‡ e#˚Ã~. Ç≥Te+{Ï $eø£|å Pü ]‘· $<ÛëHê\ e\¢ }]àfi¯ ã&çøÏ yÓfi&¢¯ +É e÷H˚d+æ ~. <ëì‘√ ‘·q {°#·sY <ë«sê }]àfi¯ m<äTs=ÿqï y˚~Û+|ü⁄\qT »qe] 2019

‘Ó\TdüT≈£îqï ÄyÓT ‘·*¢ H˚s¡T>± ã&çøÏ yÓ[¢ $eø£å|üP]‘· Ä#êsê\qT bÕ{ÏdüTÔqï+<äT≈£î {°#·sYqT >∑{Ïº>± ì\BdüTÔ+~. }]à\ ‘·*<¢ ë«sê m<äTs¬ q’ dü+|òTü ≥qqT J]í+#·Tø√˝Òì {°#s· Y }]àfi¯qT Hê\T>∑e ‘·s>¡ ‹∑ ˝À ‘·|Œæ +#ês¡T. <ëìe\¢ }]àfi¯≈î£ Á|üuÛÑT‘·«+ qT+&ç edüTÔqï kÕÿ\sYwæ|t ì*∫b˛sTT+~. n˝≤ }]àfi¯ eT∞¢ Hê\T>∑e ‘·s¡>∑‹ #·<äyê*‡ edüTÔ+~. ÄyÓT ø£<∏ä Á|üdüTÔ‘· düeTj·T+˝À $eø£å|üP]‘· Ä#êsê\qT m+&É>∑&ÉT ‘·T+~. n<˚ düeTj·T+˝À <ä[‘· ≈£î≥T+u≤\˝Àì |æ‘ · kÕ«eT´ n\yê≥¢qT ≈£L&Ü ÄyÓT yÓ\T>∑T˝ÀøÏ ‘Ó∫Ã+~. <ä[‘· ñ <äé÷\˝À eTVæ≤fi¯\≈£î ‘·–q+‘· ÁbÕ‹ì<Ûä´+ ˝Òø£b˛e&É+ô|’ }]àfi¯ |üyêsY <ä[‘· ñ<äéT Hêj·T≈£î\qT Á|ü•ïdüTÔ+~. ‘·q uÛÑs¡Ô ø£|ü≥ Á|ües¡ÔqqT ÄyÓT $e]+#˚ rs¡T |ü⁄s¡Twüß\ |æ‘· kÕ«eT´ Ä˝À#·Hê $<ÛëHêìøÏ eT#·TÃ‘·Tqø£. ÄyÓT uÛsÑ Ô¡ Ç‘·sT¡ \ m<äT≥ }]àfi¯qT bı–&˚yês¡T. ø±˙ Ç+{À¢ e÷Á‘·+ ÄyÓT ô|#’ <· Tä e⁄\≈£î yÓfi≈¢¯ î£ +&Ü ìs¡T‘ê‡Vü≤|ü]#˚yês¡T. m˝≤¬>’‘˚H˚+ ÄyÓT |ü≥Tº<ä\>± #·~$ eTsêØƒ, *≥πs#·sY‘√ e÷düºsY‡ &çÁ^ rdüT≈£î+~. }]àfi¯ ≈£îe÷¬sÔ <ä[‘˚‘·s¡ j·TTe≈£î&çì Áù|$TdüTÔ+~. n<˚ $wüj·÷ìï ‘·+Á&çøÏ #Ó|üŒ>± n‘·&ÉT ÄyÓTqT Ç+{À¢+∫ yÓ[¢b˛eTà+{≤s¡T. n+‘˚ø±ø£ ≈£L‘·Ts¡T ìs¡íj·÷ìï düeT]ú+#·q+<äT≈£î >±qT }]àfi¯ ≈£L&Ü Ç\T¢ e~* yÓfi≤¢\ì |ü≥Tºã&É‘ês¡T. ìC≤ìøÏ yês¡T+≥Tqï Ç\T¢ Á|üuÛÑT‘·« {°#·sY>± |üì #˚düTÔqï+<äT≈£î >±qT }]àfi¯qT Á|üuTÑÛ ‘·«+ øπ {≤sTT+∫q ø±«s¡sº .Y Ä Ç+{À¢ ñ+&˚+<äT≈£î ÄyÓTøπ düs¡«Vü≤≈£îÿ\÷ ñHêïsTT. øödü\´ u…’kÕ+Á‹ :Væ≤+B kÕVæ≤‘·´+˝À yÓTT<ä{Ï <ä[‘· eTVæ≤fi≤ Ä‘·àø£<ä∏ ª<√ÁVü‰ n_ÛXÊ|tµ øödü\´ e÷‘· uÛ≤wü Væ≤+B- n|üŒ{Ï es¡≈î£ Væ≤+B˝À <ä[‘· eTVæ≤fi≤ Ä‘·àø£<∏ä sêø£b˛e&É+‘√ ÄyÓT Væ≤+B˝ÀH˚ sêj·÷\ì ìs¡sí TT+#·T≈£î+~. ÄyÓT ‘·q Ä‘·àø£<ä∏ sêùd Áø£eT+˝À ‘·q ≈£îe÷¬sÔ Ç‘·s¡ n+uÒ&ÿÉ sY nqTj·÷j·TT\ düV≤ü ø±s¡+ rdüT≈£î+~. øödü\´ ‘·q Ä‘·àø£<‘ä∏ √ ‘·q J$‘·+ ˝Àì Ä≥Tb˛≥¢H˚ ø±≈£î+&Ü ‘·q ‘·*,¢ neTàeTà m<äTs=ÿqï u≤<Û\ä qT ≈£L&Ü $e]+∫+~. øödü\´ Ä‘·àø£<˝ä∏ À ÄyÓT neTàeTà q+BX¯«sY nJ® Á|ü<Ûëq bÕÁ‘· eVæ≤düTÔ+~. øödü\´ neTàeTà ◊<äT>∑Ts¡T nqï<äeTTà\≈£î ˇø£ÿ‘˚ k˛<ä]. ÄyÓT≈£î ∫qï‘·q+˝ÀH˚ yê]

<ä[‘·X¯øÏÔ

≈£î\+˝Àì nu≤“sTTøÏ∫Ã ô|[¢ #˚kÕÔsT¡ . ô|fiËq¢’ s¬ +&ÉT HÓ\\πø ÄyÓT uÛsÑ Ô¡ eTs¡DkÏ ÕÔsT¡ . $‘·+‘·Te⁄\ |ü≥¢ n|üŒ{Ïøπ Á|ü»˝À¢ ã\+>± ñqï eT÷&ÛÉ qeTàø±\ e\¢ uÛsÑ Ô¡ eTs¡D+ ‘·sT¡ yê‘· q+BX¯«sY Ç+{Ïøπ |ü]$T‘·+ #˚jT· ã&ÉT‘·T+~. ÄyÓT eTTK+ Ç‘·sT¡ \≈£î #·÷|üì#˚Ãyês¡T ø±<äT. ø=+‘·ø±\+ ‘·sê«‘· ÄyÓT n|üŒ{Ïøπ ô|fi¯s¢ TT |æ\\¢ Tqï ˇø£ uÛ÷Ñ kÕ«$Tì $yêVü≤e÷&ÉT ‘·T+~. Væ≤+<ä÷ Ä#ês¡+ Á|üø±s¡+ »s¡>≥∑ + e\¢ $‘·+‘·TyÓq’ ÄyÓT eTTK+ mes¡÷ #·÷&É≈£î+&Ü ñ+&É{≤ìøÏ ‘Ó\¢yês¡T C≤eTTq ô|[¢‘+· ‘·T »]|ækÕÔsT¡ . ‘ê‘· nqã&˚ øödü\´ neTàeTà uÛsÑ Ô¡ ÄyÓTqT $|üØ‘·yTÓ qÆ Væ≤+dü≈î£ >∑T]#˚kÕÔ&TÉ . dü«‘·V‰ü >± Ä‘êà_Ûe÷q+, e´øÏ‘Ô «· + >∑*–q q+BX¯«sY (neTàeTà) n‘·ì Væ≤+düqT ìs¡ddæ ÷ü Ô Ç\T¢ e~* Hê>∑|Pü sY≈î£ yÓ[b¢ ˛sTT+~. ‘êqT nqï\ e<ä≈› î£ yÓfiÔ‚ yê]øÏ uÛ≤s¡eTe⁄‘êqH˚ ø±s¡D+‘√ ÄyÓT á $wüj÷· ìï nqï\≈£î ‘Ó*j·Tìe«<äT. Ç+{Ïì e~*q|üŒ{Ï qT+&ç ‹q{≤ìøÏ, ‘ê>∑{≤ìøÏ @MT ˝Òøb£ ˛e&É+ e\¢ Hê>∑|Pü sY #˚sπ ˝Àù| q+BX¯«sY ø=&ÉT≈£î #·ìb˛‘ê&ÉT. neTàeTà ‘êH˚ dü«j·T+>± >∑T+≥ ‘·$« ø=&ÉT≈£îqT düe÷~Û #˚dæ ‹]– Hê>∑|Pü sY≈î£ Á|üj÷· D+ ø=qkÕ–düT+Ô ~. Hê>∑|Pü sY˝À ø=~› s√E\T ‘·q ã+<ÛTä e⁄\ <ä>sZ∑ ¡ ÄÁX¯jT· + bı+~q ÄyÓT ‘·sê«‘· ˇø£ |üP] >∑T&çôdqT n<Ó≈› î£ rdüTø=ì <ëì˝ÀøÏ e÷]b˛‘·T+~. ‘·q |æ\*¢ ï ô|+#·&+É ø√dü+ ˇø£ $T\T¢˝À ø±]à≈£îsê*>± #˚] nVü≤]ïX¯\T ø£w|ºü &ü TÉ ‘·T+~. ø=ìï HÓ\\≈£î ÄyÓT uÛsÑ Ô¡ q+BX¯«sYqT ‘·q‘√ Á>±e÷ìøÏ rdüT≈£îyÓfi+¢‚ <äT≈£î ekÕÔsT¡ . ø±˙ ÄyÓT n+<äT≈£î ‹s¡dÿü ]düT+Ô ~. Hê>∑|Pü sY˝À u≤u≤kÕôV≤uŸ ñ|üHê´dü+‘√ dü÷Œ¤]Ô bı+~q q+BX¯«sY nJ® ‘·q |æ\\¢ qT $<ëé+‘·T\qT #˚dTü +Ô ~. yês¡T ô|]– ô|<ä› yê¬sH’ ê nq+‘·s+¡ øödü\´ ‘·*ì¢ ˇø£ Ç+^¢wt e´øÏÔ e<ä› e+≥yêì>± |üì #˚ùd ˇø£ nHê<Ûä j·TTe≈£îìøÏ Ç∫Ã ô|[¢ #˚dTü +Ô ~. á Ä‘·àø£<˝ä∏ ÀH˚ øödü\´ ‘·q ‘·+Á&ç ø£<ä∏ ≈£L&Ü $e]kÕÔsT¡ . ‘·<ë«sê nHê<Û\ä T m<äTs=ÿH˚ düeTdü´\qT ≈£L&Ü yÓ\T>∑T˝ÀøÏ rdüT≈£îsêe{≤ìøÏ ø£ wæ #˚XÊs¡T. øödü\´ ‘·*¢ <ä+Á&ÉT\T Hê>∑|Pü sY˝Àì ø±≥Hé$T\T¢øÏ |üì #˚dTü HÔ êïs¡T. ÄyÓT≈£î q\T>∑Ts¡T nø£ÿ\T ˇø£ ‘·eTTà&ÉT. ‘·q |æ\*¢ ï u≤>± #·~$+∫ q|ü⁄Œ&˚ yêfi¯¢ J$‘·+˝À e÷s¡TŒ edüTÔ+<äì øödü\´ ‘·*¢ uÛ≤$+∫+~. n+‘˚>±ø£ ÄyÓT n+uÒ&ÿÉ sY dæ<ë∆+‘ê\qT q$Tà+~. n+<äTe\¢H˚ yêfi¯ì¢ ã&çøÏ |ü+|æ+~. øödü\´ bıs¡T–+{ÏøÏ sês¡T. ÄyÓT ‘·*ì¢ ªm+<äT≈£î Ä&É |æ\*¢ ï #·~$düTHÔ êïs¡T? yê]øÏ ô|[¢ 32

#˚j·÷\+fÒ ˙≈£î düeTdü´ ne⁄‘·T+~. eTq ≈£î\+ yês¡T n+^ø£]kÕÔsê?µ nì |ü<|˚ <ü ˚ Á|ü•ïdüT+Ô &˚yês¡T. <ëìøÏ ÄyÓT ª≈£î\+˝À mes¡÷ ˇ|ü⁄Œø√ø£b˛‘˚ Ç‘·s¡ ≈£î˝≤˝À¢ #ê˝≤eT+~ ñHêïs¡T. Hê ≈£L‘·Tfi¯ó¢ ‘Ó*yÓq’ yês¡T. m˝≤ Á|üe]Ô+#ê˝À yê]øÏ ‘Ó\TdüT. yêfi¯¢ uÛsÑ \Ô¡ qT yêπs yÓ‘T· ø√ÿ>∑\s¡Tµ nì »yê_#˚Ã~. øödü\´ ≈£î\+ ø±s¡D+>± dü÷ÿ˝À¢ ñqï|ü⁄Œ&ÉT ÄyÓT {°#s· Y ÄyÓT≈£î e÷¬sÿ{Ÿ qT+∫ düsT¡ ≈£î\T ‘˚e≥+, |ü⁄düøÔ ±\ ø£≥\º T kÕº|stò ÷¡ +øÏ yÓ÷düT≈£î sêe≥+ e+{Ï kı+‘· |üqT\T#Óù|Œ~. ˇø£yfi˚ ¯ Ä |ü q T\T #˚ j · T {≤ìøÏ ìsêø£ ] ùdÔ ÄyÓ T qT ø±¢ d t ˝ À ≈£Ls√Ãì#˚Ã~ø±<äT. ‘·q Á>±&ÉT´j˚TwüHé |üPs¡sÔ TTq ‘·sT¡ yê‘· øödü\´ ;Vü‰sY≈î£ #Ó+~q s¡»ø£ ≈£î\düT&Ô TÉ <˚y+˚ Á<ä≈î£ e÷sY uÖkÕ+Á‹ì $yêVü≤ e÷&ç+~. s¡»ø£ ≈£î\düT&Ô q’Ó +<äTe\¢ n‘·ìì ô|[¢ #˚düTø√ e{≤ìøÏ øödü\´ neTàeTà q+BX¯«sY nJ® ˇ|ü⁄Œø√˝Ò<Tä . ∫e]øÏ øödü\´, yêfi¯¢ neTà nMTHê ø£w|ºü &ü ç ˇ|æŒ+#ês¡T. Ç+{À¢ yêfi¯ó¢ ô|[¢øÏ ˇ|ü⁄Œ≈£îHêï, ÄyÓT dü«≈£î\düT\ú qT+&ç e´‹πsø£‘· m<äTs¬ +’ ~. kÕúìø£ eTVü≤sY j·TTe≈£î\T yÓ[¢ ≈£îe÷s¡T&çô|’ <ë&ç #˚XÊs¡T. q+BX¯«sY nJ® ÄyÓT ≈£L‘·Ts¡T yê]ì ‹{Ïº yÓfi¯¢>=≥º&É+ ‘√ <äT+&É>∑T\T bÕ]b˛j·÷s¡T. <ä[‘· j· T Te≈£ î ˝À¢ #Ó ’ ‘ · H ê´ìï rdü T ≈£ î sêe≥+ ø√dü + &Ü||_ÄsY.n+uÒ<ÿä sY rÁe+>± ø£ wæ #˚dTü qÔ ï|üŒ{Ïø° j·TTe≈£î\T ‘·|⁄ü Œ<√e |ü≥&º +É #·÷dæ q+BX¯«sY nJ® #ê˝≤ u≤<Û|ä &ü +ç ~. øödü\´ ‘·sT¡ yê‘· ÄyÓT uÛsÑ Ô¡ ‘·q dü«+‘· |üqT˝Ò ‘·|Œü ≈£î≥T+ã eéVü‰sê\T |ü{Ïº+#·T≈£îH˚yês¡T ø±<äT. kÕº|òt ø±«s¡ºs¡¢˝À ìyêdüeTT+&˚≥|ü⁄Œ&ÉT øödü\´ <ä[‘· ≈£î\düT\ú ì |üìyês¡T ÄyÓT Ç+{À¢ |üì #˚ùdyês¡T ø±<äT. bıs¡T>∑T yês¡T ≈£L&Ü ÄyÓT‘√ e÷{≤¢&y˚ ês¡T ø±<äT. ÄyÓT Á|üdeü ø±\+˝À ≈£L&Ü ÄyÓT uÛsÑ Ô¡ ÄyÓT >∑T]+∫ |ü{+ºÏ #·T≈£îH˚ yês¡T ø±<äT. ‘·q uÛsÑ Ô¡ düôVA<√´– düVü‰j·T+‘√ ÄdüŒÁ‹˝À #˚]q ÄyÓT »qs¡˝Ÿ yês¡T¶˝À Á|üd$ü +∫+~. uÛsÑ Ô¡ Væ≤+düqT, ìsê<äsD¡ qT düV≤æ +#·˝øÒ £ ô|fiËq¢’ ˇø£ dü+e‘·‡s¡+ ‘·sê«‘· ÄyÓT uÛsÑ Ô¡ qT+&ç $&Ü≈£î\T rdüT≈£î+~. n‘·ì e\¢ ‘·q J$‘·+˝À »]–q qcÕºìøÏ >±qT Hê´j·T|üs+¡ >± uÛsÑ D¡ + ø√dü+ &çe÷+&é #˚d+æ ~. øödü\´ neTàeTà qT+&ç neTà es¡≈î£ n+<äs÷¡ ‘·eT e´øÏ>Ô ‘∑ · J$‘·+˝À mìï n&É+¶ ≈£î\T m<äTs¬ q’ |üŒ{Ïø° nD>±]q esêZ\ Á|üj÷Ó »Hê\ ø√dü+ <ä &Û+É >± ì\ã&Ü¶sT¡ . n+uÒ&ÿÉ sY ñ<äéT+˝À uÛ≤>∑kÕ«eTT\j·÷´s¡T. ` ns¡TD

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

~.13`01`2019 qT+&ç 15`02`2019 es¡≈£î »s¡T>∑T l neTàyê] yê]Ωø£ eTôVA‘·‡eeTT\˝À

l e÷e⁄ﬁ¯ﬂeTà neTàyê]ì nwüº\øÏåà\T>± <ä]Ù+∫ ‘·]+#·+&ç.

‘˚B 07`02`2019 08`02`2019 09`02`2019 10`02`2019 11`02`2019 12`02`2019 13`02`2019 14`02`2019 15`02`2019

yês¡+ >∑Ts¡Tyês¡+ X¯óÁø£yês¡eTT X¯ìyês¡eTT Ä~yês¡eTT kıeTyês¡eTT eT+>∑ﬁ¯yês¡eTT ãT<Ûäyês¡eTT >∑Ts¡Tyês¡eTT X¯óÁø£yês¡eTT

n\+ø±s¡eTT l n~\øÏåà n\+ø±s¡eTT l <ëq´\øÏåà n\+ø±s¡eTT l <ÛÓ’s¡´\øÏåà n\+ø±s¡eTT l >∑»\øÏåà n\+ø±s¡eTT l dü+‘êq\øÏåà n\+ø±s¡eTT l $»j·T\øÏåà n\+ø±s¡eTT l $<ë´\øÏåà n\+ø±s¡eTT l <Ûäq\øÏåà n\+ø±s¡eTT l nqï|üPsêí<˚$ n\+ø±s¡eTT

l neTàyê]ì <ä]Ù+∫ l neTàyê] ø£è|ü≈£î bÕÁ‘·T\T ø±e\dæq~>± ø√s¡yÓTÆq~ Á|ü‹bÂs¡í$TøÏ l neTàyê]øÏ #·+&ûôVAeTeTT »s¡T>∑TqT ` s¡÷ˆˆ700/`\T Á|ü‹ dü+e‘·‡s¡+ nX¯«j·TT&ç X¯ó<ä∆ bÂs¡í$T qT+&ç l e÷e⁄ﬁ¯ﬂeTà neTàyê] eT+&É\ Bø£å<Ûës¡D ÁbÕs¡+uÛÑ+

l e÷e⁄fi¯fleTà neTàyê]ì dü«s¡íeTj·T+ #˚j·TT≥≈£î>±qT ‘·eT e+‘·T ã+>±s¡+ $sêfi¯eTT>± Ç∫Ã l neTàyê] ø£è|ü≈£î bÕÁ‘·T\T ø±e\dæq~>± ø√s¡&ÉyÓTÆq~. l neTàyê] ùde˝À...

q\¢+ dü÷s¡´ #·Áø£<Ûäs¡sêe⁄ düVü‰j·T ø£MTwüqsY ø±s¡´ìs¡«Vü‰D≤~Ûø±] »qe] 2019

<ä[‘·X¯øÏÔ

#·]Á‘·˝À ˇø£ÿs√E

bÂs¡ Vü≤≈£îÿ\ ñ<ä´eTH˚‘·

e÷]ºHé \÷<∏äsY øÏ+>¥ pìj·TsY |ü⁄{Ïºq ‘˚B eTs¡D+ »qàdüú\+ eTs¡DÏ+∫q ‘˚B ìsê´D düú\+ ñ<ä´eTeTT Á|ü<Ûëq dü+düú\T |ü⁄s¡kÕÿsê\T

kÕàs¡ø£düú˝≤\T

: : : : : : : : :

1929 »qe] 15 @Á|æ˝Ÿ 4, 1968 n{≤¢+{≤, C≤]®j·÷ 1968 @Á|æ˝Ÿ 4 yÓT+|òædt, f…ìïd”‡ ÄÁ|òæø£Hé-nyÓT]ø£Hé bÂs¡Vü≤≈£îÿ\ ñ<ä´eT+ dü<äs¡Hé ÁøÏdæºj·THé ©&ÉsYwæ|t ø±qŒ¤¬sHé‡ H√u…˝Ÿ XÊ+‹ ãVüQeT‹ (1964) Áô|dæ&Óì¸j·T˝Ÿ yÓT&É˝Ÿ |òüsY Á|ò”&ÉyéT (1977, eTs¡D≤+‘·s¡+) : ø±+Á¬>wüq˝Ÿ >√˝Ÿ¶ yÓT&É˝Ÿ (2004, eTs¡D≤+‘·s¡+) : e÷]ºHé \÷<∏äsYøÏ+>¥pìj·TsY, C≤rj·TkÕàs¡ø£+

e÷]ºHé \÷<∏äsY øÏ+>¥ pìj·TsY nyÓT]ø±≈£î #Ó+~q ñ<äéT ø±s¡T&ÉT eT]j·TT | Á e ü TTK ÄÁ|øæò H £ -é nyÓT]ø£Hé bÂs¡Vü≤≈£îÿ\ ñ<äéT ø±s¡T&ÉT. nyÓT]ø±˝À bÂs¡ Vü≤≈£îÿ\qT ø±bÕ&É&+É ˝À n_Ûe ~∆ kÕ~Û+#·&+É \ø£´å +. e÷qeVü≤≈£îÿ\ |ü]s¡ø£åD Á|ü‹ì~Û>± H˚{ÏøÏ˙ e÷]ºHé \÷<∏äsY øÏ+>¥ pìj·TsY >∑T]Ô+|ü⁄ ñ+~. bÂs¡Vü≤≈£îÿ\ s¡ø£åD ñ<äéT+ <ë«sê ‘·q Á|ükÕúq+ yÓTT<ä\T ô|{≤º&ÉT. nyÓT]ø±˝À 1955˝À e÷+{Ÿ > =eTØ ãdü T ‡ ìs¡ d ü q ≈£ î Á b Õ‹ì<Û ä ´ + eVæ≤+#ê&ÉT, 1957˝À dü<äs¡Hé ÁøÏdæºj·THé ©&ÉsYwæ|t ø±qŒ¤¬sHé‡ kÕú|æ+∫q á dü+düú≈£î yÓTT<ä{Ï n<Ûä´≈£åî&ÉT e÷]ºHé \÷<∏sä Y øÏ+>¥ pìj·TsY. 1963˝À yêwæ+>∑H º | ôé ’ Á|ü<äs¡Ùq kÕ–+#ê&ÉT, Çø£ÿ&˚ *+ø£Hé yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ yÓT≥¢ô|’ Á|üdæ~∆ #Ó+~q ªªHê≈£L ˇø£ ø£\ e⁄qï~µµ nH˚ | Á d ü +ü >∑+ kÕ–+#ê&ÉT. | Á »ü \˝À bÂs¡V≤ü ≈£îÿ\ >∑T]+∫ #Ó’‘·q´+ ø£*Œ+#ê&ÉT. ‘·<ë«sê ‘êqT eT+∫ eø£Ô>±,

kÕ+|ò”Tø£ dü+düÿs¡Ô>± nyÓT]ø±˝À #·]Á‘· dü wæº+#ê&ÉT. 1964˝À n‹ |æqï ej·TdüT‡˝À H√u…˝Ÿ |ü⁄s¡kÕÿs¡+ bı+~q e´øÏ>Ô ± U≤´‹Hê]®+#ê&ÉT. á |ü⁄s¡kÕÿs¡+ ‘·q sπ wæjT· ˝Ÿ d ô –Á >π wüHé eT]j·TT C≤‹yê<ä+ C≤‹$eø£\å | ô ’ e´‹π s ø£ + >± kÕ–+∫q ø£ wæ ø Ï , Ä ø£ wæ ˝ À ne\+_+∫q bÂs¡ ìsêø£s¡D eT]j·TT nVæ≤+dü e+{Ï XÊ+‹j·TT‘· |ü<ä∆‘·T\≈£î>±qT \_Û+∫+~. 1968˝À ‘·q eTs¡D+Ï #˚ ø=~›ø±˝≤ìøÏ eTT+<äT es¡≈î£ ù|<ä]ø£ ìs¡÷à\q ø=s¡≈£î bÕ≥T|ü&Ü¶&ÉT n˝≤π> $j·T‘êï+ j·TT<ë∆ìøÏ e´‹πsø£+>± ‘·q >∑ﬁ¯+ $bÕŒ&ÉT. @Á|æ˝Ÿ 4, 1968q yÓT+|òædt˝À Vü≤‘·´ >±$+|ü ã&Ü¶&ÉT. eTs¡D≤+‘·s¡+ Áô|dæ&Óì¸j·T˝Ÿ yÓT&É˝Ÿ |òüsY Á|ò”&ÉyéT 1977˝Àq÷, ø±+Á¬>wüq˝Ÿ >√˝Ÿ¶ yÓT&É˝Ÿ 2004˝Àq÷ Á|ükÕ~+|üã&ç+~. e÷]ºHé \÷<∏äsY ~q+qT nyÓT]ø± Á|üuÛÑT‘·«+#˚ »qe] 21q C≤rj·T ôd\e⁄ ~q+>± 1986˝À Á|üø£{Ï+|üã&ç+~.

Printed, Published and Owned by B.Gangadhar, Published from Plot No.104, TRT No. 69-72, Bhavani Residensy, Jawahar Nagar, RTC X Roads, Hyderabad -500 020. Phone No. 9440154273, 9490098902. email:dalithashakthi@gmail.com, Printed at Sai Tirumala Printers, H.No. 1-8-60/2, Chikkadapally, Hyerabad-500020. Editor: B.GANGADHAR. 34

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019

ø£$‘·

sêC≤´+>∑+ X¯s¡D+ >∑#êÃ¤$T ;ÛyéT sêyé sêyéT n+uÒ&Éÿs¡T&Ü* »j·TôVA »j·T »j·T »j·TôVA...!!

;ÛeTsêj·÷...e+<äqeTj·÷´ ø√{≤qTø√≥¢ eT{Ïº Je⁄\qT eTqTwüß\T>± eT\∫q e÷qe eT÷]Ô .. ;ÛeTsêj·÷...e+<äqeTj·÷´...

$X¯«øÏØÔ.. $C≤„qøÏØ{°... ˙$∫Ãq uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑y˚T ... H˚&ÉT uÛ≤s¡‘êeìøÏ X¯s¡D+ >∑#êÃ¤$T..! ;ÛeTsêj·÷...e+<äqeTj·÷´ ...!!

y˚\-y˚\ $<ë´ e+‘·T\≈£î J$‘ê˙ï, J‘ê˙ï ... sTT∫Ãq ‘ê´>∑eTj·÷ .. ;ÛeTsêj·÷...e+<äqeTj·÷´ ... ø√{≤qTø√≥¢ ÁX¯eT Je⁄\≈£î ã‘·T≈£îqT.. yÓT‘·T≈£îqT.. sTT∫Ãq <ÛäqéTj·÷.. ;ÛeTsêj·÷... e+<äqeTj·÷´... dü wæº ìsêà‘·\÷ ... Á|üø£è‹ Áù|$T≈£î\÷ neTà nj·÷´\qT eTT]|æ+∫q b˛wü≈£î&Ü... <˚yê~ <˚e⁄fi¯flqT eT]|æ+∫q.... s¡ø£å≈£î&Ü...! ;ÛeTsêj·÷...e+<äqeTj·÷´ ... !! BÛq»q u≤+<Ûäe⁄&Ü .. ìeTïC≤‹... s¡ø£å≈£î&Ü .... $X¯«$C≤„qT&Ü .. uÛ≤s¡‘·s¡‘·ïe÷.... u≤u≤kÕôV≤uŸ... »qe] 2019

` ô|~›sêE ø√˝≤{Ï ø£$, s¡#·sTT‘· &Üˆˆ_.ÄsY.n+uÒ&ÉÿsY kÕVæ≤rs¡‘·ï nyês¡T¶ Á>∑V”≤‘· ôd˝Ÿ HÓ+: 9490789399

<ä[‘·X¯øÏÔ

DALITHASHAKTHI Monthly Magazine January 2019 RNI No. APTEL/2012/42503 ISSN 2457-0303 Publishing on 2nd Every Month Posting on 6th & 7th Every Month Postal Regd.No.HQ/SD/500/2019-2021

If Undelivered Please return to: DALITHASHAKTHI Monthly Magazine, Plot No.104, TRT No. 69-72, Bhavani Residensy, Jawahar Nagar, RTC X Roads, Hyderabad -500 020. Cell No. 9490098902, 9440154273. www.dalithashakthi.com 36

BOOK POST To,

<ä[‘·X¯øÏÔ

»qe] 2019