1.1.
Waarom dit businessplan? De wereld verandert en soms met een schok. Veranderingen nopen tot herbezinning en dat geldt ook voor het Stadsmuseum Harderwijk. De aanleidingen voor een nieuw businessplan nog eens op een rij. De nota Kunst en Cultuur 2011-2016 ‘Bouwen aan betekenis’ van de gemeente Harderwijk. In deze nota zijn beschreven de ambitie van de gemeente, de missie voor kunst en cultuur, de culturele infrastructuur, kunst en openbare ruimte, cultuur en economie en drie uitwerkingsscenario’s. Begin 2011 is de nota door de gemeenteraad vastgesteld, inclusief het uitwerkingsscenario ‘vasthouden’. Het Cultureel ondernemingsplan Stadsmuseum 2011-2016. Stilstand is achteruitgang. Veranderende behoeften van het publiek, beperkte bezoekersaantallen, het voor mensen met een beperking slecht toegankelijke gebouw, imagoproblemen, nieuwe eisen die gesteld worden aan behoud van certificering door het Museumregister, nieuwe inzichten op het terrein van presentatie van de collectie en de opkomst van ‘social media’ waren onder meer aanleidingen voor een herbezinning op de toekomst. Een eerste aanzet daartoe is vastgelegd in het hiervoor genoemde ondernemingsplan. Beperking van de subsidie. Een benchmark uit 2011 laat zien dat de gemeente Harderwijk, op één van de onderzochte gemeenten na, per inwoner het minst uitgeeft aan kunst en cultuur, voor musea zelfs het minst. De gemeente besloot medio 2011 om de subsidie op cultuur structureel te verminderen en een groter beroep te doen op cultureel ondernemerschap en samenwerking met andere organisaties en instellingen in clusters. Voor het Stadsmuseum bedraagt de korting ongeveer 41% vanaf 2014. De gemeente achtte het mogelijk dat het Stadsmuseum een oudheidkamer wordt binnen een cluster Historie. Tegelijk daagde de gemeente het Stadsmuseum uit een nieuwe museale visie te ontwikkelen. De gemeente besloot de clustervorming te faciliteren. Berenschot ondersteunt in dat verband de clustervorming vanaf medio 2012. Economisch tij. De gevolgen van de financiële en economische crisis zijn sinds 2011 ook zichtbaar in het uitgavenpatroon van burgers op het terrein van culturele uitstapjes. Men houdt over het algemeen meer de hand op de knip bij de meer luxe aankopen. Ook hier ligt een aanleiding voor herbezinning.
1.2.
Ambitie Tegen de achtergrond van het voorgaande, besloot het bestuur van het Stadsmuseum in 2011 de uitdaging van ‘een nieuwe museale visie’ op te pakken, binnen de context van de gemeentelijke uitgangspunten, echter onder de voorwaarde van het kunnen voortbestaan als volwaardig en geregistreerd / gecertificeerd museum. De visie van het bestuur van het Stadsmuseum is, dat een stad met de omvang van Harderwijk een volwaardig en geregistreerd museum rechtvaardigt. De aanwezigheid van een aantrekkelijk museum met historie, kunst en bijzondere exposities en ook overigens veel reuring, zal steeds meer aanleiding zijn voor onder meer de groeiende groep senioren om naar Harderwijk te komen en in de stad geld uit te geven. Een volwaardig en geregistreerd museum biedt kansen om op termijn meer eigen financiële middelen te 5