Beleidsplan Curieus vzw 2016-2020

VAN

CULTUURFABRIEK NAAR INSPIRATIEFABRIEK

BELEIDSPLAN CURIEUS 2016 - 2020

Dit is een uitgave van Curieus vzw Redac1e (kernteam beleidsplanning): Dietlinde Oppalfens, An Pauwels, Jurgen Theunissen Speciale dank aan: Mathijs Goderis, Isabelle Neyt, CharloLe Lootens, Carolien Moens, An Haelewaeters, Ellen Vandewiele, Kris Verduyckt, Stéphanie Jager, Peter Driesen en Joke Quintens Eindredac1e: An Pauwels Verantwoordelijke uitgever: Jurgen Theunissen 1

2

ONZE VOORZITTER AAN HET WOORD We hebben fantas+sche Curieusjaren achter de rug. Hier zit dus een fiere voorzi9er. Fier omdat Curieus de afgelopen jaren flink gegroeid is, en zelfzekerder is geworden. Omdat Curieus trouw bleef aan haar waarden, maar die telkens weer wist te verpakken in en een hoop mooie en verfrissende projecten.

Het Fes+val van de Gelijkheid is na amper 2 edi+es uitgegroeid tot ons paradepaardje, en heeE Curieus op de kaart gezet als een geëngageerde organisa+e die ongegeneerd haar basiswaarde in de verf zet: gelijkheid. Maar het is natuurlijk niet alleen het Fes+val waarmee we in dit beleidsplan uitpakken.

Vastberaden om een andere rich+ng in te slaan dan het oubollige vormingswerk, kiezen we sinds enkele jaren voor een sterke inhoudelijke ondersteuning van onze vrijwilligers, want afdelingsondersteuning is meer dan financiële duwtjes in de rug geven en beamers uitlenen. We willen vooral inspireren. Denk aan onze inspira+ebank ZomertoerenWinterkuren, waaruit vrijwilligers talloze kant-­‐en-­‐klare ac+viteiten die de Curieusfeel uitstralen, kunnen plukken en uitwerken in hun wijk of gemeente. Fietsbuddies, tuinieren voor dummies, huiskamerconcerten … u vindt het er allemaal. Ook met overkoepelende vernieuwende projecten waarbij het ‘grote verhaal’ centraal staat en waaraan elke afdeling ‘zijn karretje kan hangen’ willen we hen ondersteunen. Projecten waarmee elke vrijwilliger lokaal aan de slag kan, vormen de ruggengraat van onze werking. Jaarlijks proberen we minstens één nieuw en vernieuwend project uit te werken. Denk maar aan het BelBos, de deels+ckertjes van SAMEN(k)LEVEN, go SHOOT it …

De kracht van onze projecten ligt in onze onstuimige posi+eve energie. Curieus wil de crea+eve motor zijn van warme veranderingen. We werken posi+eve projecten uit, die anderen inspireren om het goede te doen.

Een shot posi+eve energie, zonder belerend te zijn.

De evolu+e die ik hierboven schets -­‐ en die maar een onderdeel is van wat we de afgelopen jaren allemaal op poten hebben gezet -­‐ vormt de startposi+e van dit beleidsplan. We hebben de voorbije maanden onze organisa+e onder de loep genomen. We hebben 65 stakeholders persoonlijk geïnterviewd en SWOT-­‐analyses gemaakt alsof het een lieve lust was. Dat en de 380 resultaten van een vrijwilligersenquête hebben we als basis genomen voor dit nieuwe beleidsplan. Onze interne én externe partners spoorden ons vooral aan om verder te doen zoals we bezig zijn: in het oog springende evenementen en overkoepelende buurtprojecten.

Maar uiteraard kunnen we beter: onze bo9om-­‐up werking en onze gegevensregistra+e zijn concrete dingen die we prioritair willen aanpakken. We willen onze maatschappelijke waarden nòg sterker in de verf ze9en, nòg meer samenwerken en nòg meer inspireren. En last but not least: onze lokale werking mag best wat moderner worden. Minder rigide, en meer openstaan voor andere en nieuwe vormen van verenigen. We willen de volgende 5 jaar een open huis worden voor iedereen die op een posi+eve manier aan de slag wil gaan in zijn/haar straat, wijk, buurt, dorp of stad. Genoeg uitdagingen dus, om de volgende beleidsperiode nieuwe stappen vooruit te ze9en.

Want vooruit willen we. S+lzi9en staat niet in het woordenboek van het fantas+sche vernieuwde team dat vandaag aan de Curieuskar trekt. Zelhri+sch en met een open blik op de toekomst. Ik kijk er naar uit om, samen met de Curieusploeg en de duizenden lokale vrijwilligers, verder te bouwen aan de moderne progressieve werking die Curieus is.

Jan Roegiers, voorziLer Curieus 3

4

VAN CULTUURFABRIEK NAAR INSPIRATIEFABRIEK BELEIDSPLAN Curieus 2016-­‐2020 ONZE VOORZITTER AAN HET WOORD

3

INHOUDSTAFEL

5

1. INLEIDING

9

2. BELEIDSPLANNINGSTEAM EN PROCES

11

-­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐

Hoe het allemaal begon Vrijwilligersenquête Stakeholdersanalyse Sterktes en zwaktes herkennen, kansen grijpen en bedreigingen ombuigen Een hedendaagse missie, een ambi1euze visie en concrete doelen

3. GEGEVENSVERZAMELING

15

3.1 Interne gegevensverzameling

15

27

4. EEN STERKE MISSIE EN EEN AMBITIEUZE VISIE

35

5. BELEIDSUITDAGINGEN

39

-­‐ -­‐ -­‐ -­‐

Profiel van de organisa1e Grote vrijwilligersenquête Interne stakeholdersanalyse SWOT-­‐analyse

3.2 Externe gegevensverzameling -­‐ Externe stakeholdersanalyse (partners) -­‐ Externe omgevingsanalyse

-­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐

Communica1e Projectwerking Lokale werking Samenwerking Par1cipa1e 5

-­‐ Diversiteit en duurzaamheid -­‐ Doelgroep

6. DOELSTELLINGEN CURIEUS

43

SD 1 In 2020 formuleert en verdedigt Curieus haar waarden (gelijkheid, solidariteit, duurzaamheid) en vertaalt ze in posi\eve projecten met een knipoog, steeds met het oog op het verzachten van de samenleving.

SD 2 In 2020 hee^ Curieus een flexibele (hyper)lokale werking waarin ruimte is voor doeners in klassieke afdelingen, buurtwerkingen, thema\sche werkingen en losse vrijwilligers.

SD 3 In 2020 zorgt Curieus voor een netwerk voor zij die iets willen organiseren binnen het progressieve veld.

SD 4 Curieus evolueert naar een inspira\efabriek door ideeën aan te reiken en op te pikken, doeners samen te brengen en crea\eve typeac\es te voorzien.

7. MENSEN EN MIDDELEN

51

7.1 Financieel beleid

51

7.2 Medewerkersbeleid

56

8. TOETSING AAN DE BEOORDELINGSCRITERIA UIT HET DECREET

59

-­‐ Donkere wolken -­‐ Meerjarenbegro1ng

-­‐ Een verschroeiend tempo in knellende schoentjes -­‐ Personeelsbehoe`eplan

8.1 Toepassing van de vier func\es van het SCW

61

-­‐ Awoert hokjes -­‐ over kruisbestuiving en sterke pijlers -­‐ Balans in de na1onale projecten -­‐ Lokaal engagement

6

8.2 Begeleiding en ontwikkeling van het afdelingswerk en beleid ten aanzien van de vrijwilligers

-­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐

65

70

Klassieke vrijwilligerswerking onder druk Inspirerend DNA in de etalage Een magazijn vol horizontale en boLom-­‐up inspira1e En de klassieke afdelingen? Laten we die aan hun lot over?

Vrijwilligerswerkgroep

8.3 Ac\es voor verruiming en verbreding van de par\cipa\e -­‐ Verruiming van onze doelgroep -­‐ Hoe we die mensen daarna ac1ef willen laten par1ciperen

8.4 Ac\es met een landelijk karakter

74

78

85

90

93

97

-­‐ Tweesporenbeleid: projecten en evenementen in de etalage -­‐ Moeilijke thema’s in een verfrissend verhaal

8.5 Communica\e met de leden -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐

Projectcommunica1e Ambassadeurs en ‘de vrienden van Curieus’ Een warme professionele huiss1jl Vernieuwde website(s) Sociale media als community-­‐tool en/of doorgeefluik van inspira1e Een specifiek communica1eplan voor onze missie Openbare ruimte TAPAS als wederzijdse inspira1edag

8.6 Aandacht voor culturele diversiteit en interculturaliteit -­‐ Projectaanpak creëert ontmoe1ng -­‐ Personeel en achterban -­‐ Diversiteit is meer dan interculturaliteit

8.7 Samenwerking en netwerkvorming met andere organisa\es -­‐ -­‐ -­‐ -­‐

Projectsamenwerkingen Eigen verhaal Meestappen in het verhaal van andere organisa1es en burgers TAPAS groeit uit tot netwerkevent

8.8 Het ontwikkelen van vernieuwende en bijzondere ac\viteiten -­‐ Etalageprojecten met een posi1ef verhaal -­‐ OnuitpuLelijke posi1eve energie -­‐ Openbare ruimte

8.9 Zorg voor professionaliteit en professionalisering

7

-­‐ CRM: de processie van Echternach die een race van Francorchamps moet worden -­‐ Warme huiss1jl en communica1e -­‐ Eigen1jds personeelsbeleid met oog voor ieders talenten

8.10 Rekening houdend met de principes van integrale kwaliteitszorg

100

-­‐ Beleidsplan en voortgangsrapportage -­‐ Projectevalua1es

8.11 Beeld van de doelgroep van de organisa\e

102

-­‐ Open projecten … voor mensen met een open geest -­‐ Verjonging, vervrouwelijking en streven naar sociale en superdiverse mix

9. BESLUIT

104

BIJLAGEN -­‐ -­‐ -­‐ -­‐

Vrijwilligersenquête Vragen stakeholdersanalyse Notulen Algemene Vergadering Organigram

8

1. INLEIDING Misschien schrikt u wanneer u dit beleidsplan onder ogen krijgt. Niet alleen omdat we ons deze keer hebben ingehouden om er geen vuistdikke klepper van te maken (alhoewel …). Maar vooral omdat we de afgelopen beleidsperiode hard geëvolueerd zijn. Niet dat Curieus onherkenbaar veranderd is, maar de manier waarop we vandaag onze plaats in het sociaal-­‐culturele veld innemen, verschilt echt opmerkelijk van onze aarzelende houding van 5 jaar geleden.

Het mag dan ook niet verbazen dat we onze missie dit voorjaar helemaal herschreven. Dat we onze visie voor de volgende beleidsperiode herformuleerden. En dat we totaal nieuwe ambi1euze beleidsuitdagingen en doelstellingen onder woorden brachten. Uitwijden doen we nog al1jd, een beknopt beleidsplan schrijven is voor ons een hele uitdaging. We laten ons nog al1jd meeslepen door ons enthousiasme :-­‐).

Misschien schrikt u niet. En zag u deze verandering al weerspiegeld in de voorbije voortgangsrapporten. In onze posi1eve projecten. In onze glanzende energie om steeds meer een maatschappelijke rol te spelen.

We kijken niet alleen door een andere bril naar cultuur en de samenleving, we willen die ook veranderen.

Vijf jaar geleden was Curieus een zoekende organisa1e: op zoek naar haar iden1teit, zoekend naar haar plek in het sociaal-­‐culturele werkveld en naar een evenwicht in haar eigen projectwerking.

Vandaag is Curieus een vereniging die vol vertrouwen met beide voeten stevig in een veranderende samenleving staat. Met een duidelijke smoel, een sterk maatschappelijk engagement, een evenwich1ge projectwerking. En met oog voor de wijzigende vrijwilligerswerking.

We staan vandaag op een kantelpunt. Klaar om bewust de volgende stap te zeLen, om van Curieus een moderne sociaal-­‐culturele organisa1e te maken die zich aanpast aan de nieuwe vormen van verenigen.

Spontane netwerken van burgers die elkaar vinden omdat ze zich scharen achter dezelfde ambi1es om hun wijk zachter te maken en preoger om te wonen. Progressieve zielen die samen aan een warmere samenleving willen bouwen. Onze klassieke afdelingswerking is soms ontoereikend om die geëngageerde mensen aan Curieus te binden.

Vijf kernwoorden lopen als een rode draad door dit beleidsplan. Ze vormen dan ook de spil van de werking van Curieus voor de volgende 5 jaar: hyperlokaal, par1cipa1e, inspira1e, verzach1ng, openheid.

We willen ons niet alleen aanpassen aan die nieuwe vorm van verenigen, we willen een wegbereider zijn.

Het is onze ambi1e om de volgende 5 jaar steeds meer open te staan voor elke progressieve ziel die met een fris idee komt om zijn/haar buurt een levendigere of zachtere plek te maken en een partner zoekt voor de uitwerking ervan. De weg van klassieke afdelingswerking naar een vereniging vol hyperlokale tentakels met elas1sche groepen met geëngageerde zielen is lang, en lijkt ons niet simpel. Maar in ons hoofd kneLert een vreemde mix van gezond zelfvertrouwen, frisse moed en aarzelende schroom. We willen het goed doen. Maar nieuwsgierigheid, enthousiasme en een posi1eve drive drijven ons. Niet alleen om straffe projecten uit te werken. Maar ook om die hernieuwde vrijwilligerswerking vol enthousiaste Curieusambassadeurs uit te bouwen.

Tegelijk laten we onze klassieke afdelingen niet achter. We willen ze meer dan ooit inspireren om in hun eigen buurt te blinken met aantrekkelijke en aanstekelijke ini1a1even. Grote verhalen, die we lokaal kunnen 9

vertalen, blijven onze leidraad. We hebben wilde plannen met De Verzachters, Prijzen van de Gelijkheid, #DroomJeBuurt, #StapjeNaarLinks, de briefschrijvers … En met onze deels1ckertjes, uiteraard. Moeilijke thema’s verpakken in een verfrissend verhaal, het blij` onze core-­‐business. Een verhaal dat mensen ertoe aanspoort om in hun eigen buurt en netwerk prikjes tegen verzuring te geven.

En we willen blijven verbazen met straffe evenementen, die heel nadrukkelijk open staan voor het grote publiek. VOLTA krijgt al in het eerste jaar van de nieuwe beleidsperiode een nieuw kleedje en wordt een podium voor jong geweld in talloze disciplines: literatuur, muziek, illustra1e, installa1e … De Nacht van de Toekomst krijgt in 2016 een doorstart in vijf centrumsteden gespreid over Vlaanderen en Brussel. En uiteraard is daar sinds 2013 ons paradepaardje: het Fes1val van de Gelijkheid, waar we als progressieve vereniging duidelijk tonen niet bang te zijn van wat maatschappelijk en cultureel engagement. Een divers Fes1val, want we vieren onze verschillen. Een Fes1val voor oog en oor. Maar vooral voor hoofd en hart, met gelijkheid en verbondenheid als rode draad van vier dagen debat, fotografie, literatuur, muziek, poëzie, documentaire, dans …

De inspira1efabriek die Curieus wil zijn, werkt in twee rich1ngen. We willen zelf inspireren, met onze evenementen en projecten. Maar onze zintuigen staan ook op scherp om ons te laten inspireren door progressieve zielen in de maatschappij. Of ze nu (al) vrijwilliger zijn of niet. Onze bo9om-­‐up werking moet écht beter. We starten met een intensief par1cipa1etraject. We verzamelen vrijwilligers en externen samen met medewerkers in projectwerkgroepen, waar de concrete uitwerking van projecten vorm krijgt (inspira1e in de ‘diepte’). Ook de vrijwilligerswerkgroep neemt een doorstart met vers bloed. Tegelijk blij` de ac1viteitendatabank ZomertoerenWinterkuren de spil van onze brede inspira1etool, met kant-­‐en-­‐klare ac1viteiten die perfect ingeplant kunnen worden in elke buurt, wijk, straat in Vlaanderen en Brussel. TAPAS, de vrijwilligersdag van Curieus, moet de komende jaren uitgroeien tot een netwerkevent (ook met externen) en een inspira1edag. Maar ook een par1cipa1edag, waar ideeën van onderuit kunnen opborrelen.

We zijn gegroeid. We zijn gesterkt. En we zien vooral duidelijk waar we naartoe willen, en de rol die we willen spelen in het maatschappelijke en culturele veld. We nodigen u graag uit om ons op onze weg te volgen. Ons af en toe te zien struikelen (liefst niet te veel), maar vol vertrouwen verder te gaan in die steeds veranderende samenleving. Met open vizier om te bouwen aan onze ideale maatschappij: een samenleving waarin iedereen gelijk aan de start komt, mensen solidair zijn met elkaar, zorgen en begrip hebben voor wie het moeilijk hee` en waar duurzaamheid een belangrijkere economische waarde is dan harde cash.

We zijn fier op dit beleidsplan, we hopen dat u dat tussen de lijntjes kan lezen. Maar meer nog, zijn we fier op Curieus.

Warme groet Het Curieusteam

10

2. BELEIDSPLANNINGSTEAM EN PROCES Dit beleidsplan komt uiteraard niet uit de koker één uitverkoren Curieusziel. Het beleidsplanningsteam werd evenwich1g samengesteld met medewerkers en bestuurders van de na1onale Curieuskoepel en uit elk regionaal secretariaat. Die landelijke spreiding vinden we heel belangrijk, omdat Vlaanderen en Brussel -­‐ laat staan de inwoners hiervan -­‐ geen homogene massa vormt, maar elke regio zijn eigen noden en aspira1es hee`. Tegelijk willen we een toekomstvisie die al deze regio’s en mensen verbindt. Dit team zat bijna ontroerend snel op dezelfde golflengte en we durven zelfs beweren dat samen werken aan dit beleidsplan een plezant proces was.

De kerngroep, bestaande uit drie beleidsmedewerkers van Curieus na1onaal met ervaring in de regionale en afdelingswerking, had de taak om al dit enthousiasme om te zeLen in concreet ‘beleidsplan-­‐voer’.

Gezien de grote input van het team was dit niet de zwaarste opdracht, rekening houden met ieders eigen accenten en opmerkingen was bij 1jden moeilijker.

Onze beleidsdagen werden telkens begeleid door Joke van Dwarsdenkers. Een sterke professionele coaching, waardoor onze brainstorms, stadssafari, SWOT-­‐analyse en evalua1es nooit op een saaie, klassieke manier verliepen, maar voortdurend de crea1viteit van onze Curieusmensen prikkelden en dit alles toch resulteerde in een coherent toekomstplan.

-­‐ Hoe het allemaal begon …

In juni 2014 trok het team (op de tweede dag aangevuld met enkele vrijwilligers) op beleidstweedaagse naar Genk. We evalueerden het voorbije beleidsplan en stonden lang s1l bij de foto van Curieus op dat moment. Wat is Curieus vandaag? Welke mensen bereiken we? Welke projecten maken ons sterk? Welke talenten hee` ons team vandaag?

Maar keken ook al vooruit, met wilde wensen en zoLe dromen. Welke verandering willen we teweeg brengen in de samenleving? Input die belangrijk was voor de latere SWOT-­‐analyse. Hoewel de toekomstgerichte brainstorm een nog redelijk vrijblijvend en ‘speels’ vooruitkijken was, kwam toen al veel bovendrijven wat de basis vormde van ons latere denkwerk. Denk maar aan de nood aan een nieuwe aanpak van de lokale groepen en de goes1ng in het herformuleren van visie en missie, en het beter inspelen op diversiteit en meerlagige iden1teit.

Uiteraard is dit beleidsplan daarna niet enkel ontsproten aan de hersenspinsels en deze enthousiaste brainstorms van de Curieusmedewerkers. Een intensief proces, waarbij we praaLen met zo veel mogelijk betrokkenen, ging vooraf aan het formuleren van onze doelstellingen en toekomstvisie.

-­‐ Vrijwilligersenquête Eind 2014 en begin 2015 bevroegen we onze lokale vrijwilligers van Curieus via een online-­‐enquête (waar aangewezen verspreidden we een papieren versie). Maar liefst 380 respondenten vulden deze 40 meerkeuzes en 9 open vragen in. Een analyse van deze enquête leest u in het hoofdstukje ‘Interne gegevensverzameling’. Het volledige overzicht van de resultaten vindt u in de bijlage. We onthouden vooral 11

dat onze vrijwilligers de nieuwsbrief het makkelijkste communica1ekanaal vinden, dat ze met Curieus een brug willen werpen tegen verzuring en innova1eve projecten van de koepel verwachten, die lokaal vertaald kunnen worden. Heel concreet plukten we er zelfs de eerste thema’s voor ons vormingstraject uit: sociale media en pers.

-­‐ Stakeholdersanalyse Gelijk1jdig kozen we voor een diepte-­‐ interview met 65 stakeholders. We kozen ervoor om deze interviews persoonlijk af te nemen, zodat het een open gesprek werd met ruimte voor bijvragen, persoonlijke sugges1es en extra diepte waar nodig. We verdeelden onze stakeholders in vier categorieën: 11 leden van de algemene vergadering, 12 samenwerkingspartners, 12 medewerkers van Curieus en 30 vrijwilligers (al dan niet verbonden aan een lokale afdeling). De antwoorden van de leden van de algemene vergadering, de medewerkers van Curieus en de vrijwilligers worden besproken in het hoofdstukje ‘Interne gegevensverzameling’. We filteren de belangrijkste info uit de gesprekken met onze samenwerkingspartners uit de stakeholdersanalyse en bekijken die van naderbij in het eerste gedeelte over de externe gegevensverzameling. Daarnaast is in dit kwalita1ef onderzoek voldoende 1jd en ruimte gemaakt om de literatuur en experts ter zake te raadplegen.

De neerslag hiervan vindt u terug in het tweede gedeelte van ‘Externe gegevensverzameling’.

-­‐ Sterktes en zwaktes herkennen, kansen grijpen en bedreigingen ombuigen Afgelopen lente trokken we op afzondering (met partners, vrijwilligers en bestuurders) voor een doorgedreven SWOT-­‐analyse. We bespraken de resultaten van de vrijiwilligersenquête en stakeholdersanalyse, filterden de sterktes en zwaktes van onze organisa1e, en trokken de stad in voor een

fotosafari om kansen en bedreigingen in beeld te brengen. Het resultaat van onze SWOT-­‐analyse is ook terug te vinden in het laatste gedeelte van de het stuk ‘Interne gegevensverzameling’. Wat hier vooral naar voor kwam, was het hokjesdenken en het 1jdrovende zoeken naar sponsoring en schrijven van subsidiedossiers als sterke bedreiging, de publieke ruimte viel ons dan weer het sterkst op als kans.

12

-­‐ Een hedendaagse missie, een ambi\euze visie en concrete doelen Gewapend met deze info van binnenuit (interne gegevensanalyse) en van buitenaf (externe gegevensanalyse) reisden we in juni 2015 naar zee voor een tweede beleidstweedaagse met het team en begeleidster Joke Quintens. We formuleerden alle elementen die de nieuwe missie en visie moest bevaLen en lieten onze crea1viteit de vrije loop over doelen en ac1es die passen in het kader dat door de vrijwilligers, stakeholders en de omgevingsanalyse geschapen was.

Een intensief werk, maar tegelijk heel fijn en uitdagend omdat wilde plannen vorm kregen. Naarmate de tweedaagse vorderde en de puzzel steeds meer in elkaar viel, kon men zelfs spreken van een lichte euforie.

Verder drijvend op deze golf van enthousiasme zaten we in september 2015 nog een laatste keer samen met het hele team. De kerngroep had ondertussen deze euforie trachten te vertalen in concrete teksten (missie en visie) en doelstellingen. Van bij de eerste brainstorm was duidelijk dat we aan hetzelfde zeel trokken, dus hier is vooral gediscussieerd over woordkeuze, komma’s en eigen prioriteiten en accenten. De samenwerking van collega’s bij de na1onale, Brusselse en provinciale koepels en input van vrijwilligers, bestuurders en nauw aan het hart liggende partners, leidde uiteindelijk tot een beleidsplan waar we allen 100% achter staan. Het is onder ons vel gekropen en we hopen elk van onze vrijwilligers, bestuursleden en andere ambassadeurs van Curieus ermee te kunnen besmeLen.

13

14

3. GEGEVENSVERZAMELING Citaten van onze stakeholders (vrijwilligers, bestuurders, medewerkers en partners) lopen als een rode draad doorheen dit hoofdstuk.

3.1 Interne gegevensverzameling

-­‐ Profiel van de organisa\e • Een blik op het verleden In 1968 ontstaat de ‘Centrale voor Socialis1sch Cultuurbeleid’ uit de samenvoeging van de Centrale voor Arbeidersopvoeding en de Centrale voor Socialis1sche Cultuurwerken. In de jaren ‘70 kent het plaatselijke werk van CSC-­‐Vormingswerk een enorme uitbreiding met 300 ac1eve afdelingen, in de jaren ’80 verdubbelt dat aantal zelfs. De na1onale werking ontwikkelt vooral succesvolle themapakkeLen en prak1sch-­‐organisatorische kaderdagen. De afdelingen leggen de nadruk op ontspannende ac1viteiten. Vanaf 1986 werkt CSC-­‐Vormingswerk met jaarthema’s: racisme, extreemrechts, mensenrechten, milieu, verkeer … De opkomst van het Vlaams Blok inspireert de organisa1e voor een themacongres rond mensenrechten, racisme en fascisme … en blij` de latere programma1e van CSC-­‐Vormingswerk inspireren. Vanaf ’95 gaat alle aandacht naar projectwerking, gedragen door het na1onaal secretariaat en de educa1eve medewerkers. Op 12 december 1996 volgt een belangrijke statutenwijziging. Tussen de na1onale vzw en de regionale verenigingen wordt een samenwerkingsovereenkomst afgesloten. Belangrijker is de groei van een strikt zuilgebonden organisa1e naar een onawankelijke vereniging die trots is op haar socialis1sche roots (en dat gedachtegoed ook uitdraagt), maar eigen doelstellingen formuleert, een eigen agenda hee` met eigen open ac1viteiten gericht naar derden en eigen communica1ekanalen. CSC wil de ganse lokale gemeenschap aanspreken en niet enkel de eigen achterban. De financiële structuur en de organisa1estructuur zijn volledig autonoom. Dat groeiproces resulteert in een nieuwe naam. Op 26 oktober 2002 ziet curieus het levenslicht.

Thema ‘wonen’ en de 60ste verjaardag van de bevrijding inspireren de vernieuwde werking. Het zwaartepunt verlegt zich van het na1onale niveau naar de regionale werkingen. Veel energie en middelen vloeien naar een degelijke communica1e van de nieuwe naam. In 2004 moet curieus ook noodgedwongen reorganiseren. De nieuwe boost in de provinciale ac1viteitenwerking blij` echter uit. En dus herbront curieus zich eind 2007 grondig, en maakt ze nieuwe beleidskeuzes.

Het na1onale niveau wordt nieuw leven ingeblazen. De vrijwilligers (die zich verzamelen in lokale afdelingen) vormen de spil van de werking, de provinciale/gewestelijke secretariaten richten zich op de ondersteuning van deze vrijwilligers en ontwikkelen daarnaast ook een overkoepelend ac1viteitenaanbod. Het na1onale secretariaat ondersteunt de provincies/gewest in hun werking én ontwikkelt grotere projecten. Het communica1ebeleid wordt gestroomlijnd en de organisa1e richt haar blik defini1ef naar buiten.

Zowel in de beleidsplanning als in de dagdagelijkse werking kan je de curieuswerking opsplitsen in vijf vaste aandachtspunten, die constant worden geëvalueerd en bijgestuurd (dankzij het proces van voortgangsrapportage) en ook permanent met elkaar in verbinding staan:

-­‐ ac1viteitenaanbod (een breed, open aanbod voor het grote publiek)

-­‐ samenwerking (op zoek naar partners in zowat elke ac1viteit) 15

-­‐ communica1e (een versterking van de naamsbekendheid)

-­‐ vrijwilligerswerking (gericht op ondersteuning, zelfredzaamheid en par1cipa1e)

-­‐ personeelsbeleid (gericht op inbreng, evalua1e en opleiding) In 2008 en 2009 zet curieus zichzelf met een aantal grote projecten (De Jacht op Super 8, Slimste Sos, eerste educa1eve reis naar Berlijn, VOLTA -­‐ Nacht van de Arbeid) terug op de kaart. En dat werkt inspirerend voor het nieuwe beleidsplan: de uitbouw van een tweesporenbeleid. Grote, open ac1viteiten op na1onaal en provinciaal vlak, gecombineerd met een sterke lokale werking.

• Situa1eschets vandaag -­‐ een blik op de voorbije beleidsperiode Curieus (ondertussen met grote ‘C’) hee` de meeste van haar doelen, geformuleerd in het beleidsplan 2011-­‐2015 bereikt. Waar in de periode 2011-­‐2012 nog sterk de nadruk lag op het herwinnen van vertrouwen en het terug op de kaart zeLen van de (lokale) werking is Curieus de afgelopen 3 jaar vol zelfvertrouwen geëvolueerd naar een vereniging met een sterke maatschappelijke rol.

1. Projectwerking We versterkten onze lokale focus: zowat elk project dat we uitwerkten, kon lokaal vertaald of uitgerold worden. Of het kwam zélf opgeborreld uit de afdelingswerking, en werd overgenomen als type-­‐voorbeeld voor andere lokale werkingen. Op die manier herwon de (verloren geraakte) bo9om-­‐up werking aan belang. Neuzen in Vlaanderen, BelBos, go SHOOT it, SAMEN(k)LEVEN zijn één voor één sterk lokaal verankerde projecten, die de afdelingswerking naar een hoger en professioneler niveau 1llen. Maar naast deze sterke lokale drive werkte Curieus ook steeds meer een open aanbod uit, gericht op de ‘nieuwe cultuurgebruiker’ die shopt en zich minder bindt aan één bepaalde vereniging. VOLTA is daar een schoolvoorbeeld van, in 2013 kwam daar ons paradepaardje bij: het Fes1val van de Gelijkheid.

Curieus bouwde vastberaden voort op deze ingeslagen weg van het tweesporenbeleid. Met succes.

Maar de sterkste verandering in de werking was haar geleidelijke evolu1e van een vereniging met een sterke focus op cultuurbeleving en ontspanning naar een organisa1e die een maatschappelijke rol wil spelen. De focus op maatschappelijke ac1vering spreekt uit alle recente projecten: BelBos (dat wil aanzeLen tot duurzaam recycleren van oude gsm’s), go SHOOT it (dat mensen laat fotograferen over maatschappelijke thema’s), SAMEN(k)LEVEN (deels1ckertjes die aanzeLen tot duurzaam materiaalgebruik). De wil om deze maatschappelijke rol verder te spelen komt helemaal tot ui1ng in haar grootste project sinds jaren: het Fes1val van de Gelijkheid. Drie dagen lang verzamelt Curieus (ondertussen meer dan 5.000) progressieve zielen in de Gentse Vooruit voor debaLen, lezingen, documentaires, expo, interviews… rond de meest diverse maatschappelijke thema’s. Ook VOLTA kreeg na 7 edi1es een inhoudelijk luik in 2015.

Na onze inhaalbeweging als maatschappelijke speler, steunen we nu op een evenwich1ge verdeling over de vier func1es van het sociaal-­‐cultureel werk. Dat evenwicht werkt heilzaam: de sfeer is goed, nieuwe vrijwilligers en lokale werkingen dienen zich aan. We zijn klaar voor de volgende stap in onze evolu1e naar een modern sociaal-­‐culturele vereniging: een evolu1e naar een meer open lokale werking waarin plaats is voor klassieke afdelingswerking, maar ook voor andere vormen van verenigen. Vol vertrouwen werkte Curieus aan haar beleidsplan voor de periode 2016-­‐2020, dat hier voor u ligt.

16

2. Communica1e We hebben het eens nagekeken. In elk voortgangsrapport van de afgelopen periode spreken we over de communica1e met onze leden als “een stokpaardje”. En dat is het ook. Onze communica1e, doorspekt met sterke beelden en humor, staat op een hoog niveau. En dat willen we zo houden. Dat is ook de reden waarom we in dit beleidsplan geen afzonderlijke Strategische Doelstelling wijden aan ons communica1ebeleid. “Behouden wat goed werkt” is hier het devies. Voor alles wat we doen, hanteren we bij Curieus een mix van communica1emiddelen: provinciale nieuwsbrieven, flyers, mailings, Facebook, TwiLer, magazine De Neus, website, inhoudelijke brochures voor vrijwilligers (waarbij we heel duidelijk kaderen waarom we deze projecten organiseren en hoe ze met dit project aan de slag kunnen), telefonisch contact, afdelingsbezoeken, vormingen … maar vooral ook heel wat (in)formeel contact 1jdens overkoepelende evenementen. We willen dat ze ons (en elkaar) kennen. Daarnaast werken we per project een uitgekiend communica1eplan uit.

Daarbij is de betrokkenheid van onze vrijwilligers (en medewerkers en samenwerkingspartners uiteraard) een belangrijke pijler.

Die constante combina1e blijkt een succesnummer. De na1onale website van Curieus is na 5 jaar wel aan vernieuwing toe. En eens de trein van de CRM eindelijk terug aan het rollen gaat, zal ook onze communica1e hierop steunen.

Belangrijk in dat verhaal is onze projectgebonden communica1e. Voor elk groot project dat we uitwerken, ontwikkelt Curieus niet alleen een apart communica1eplan, maar ook een eigen website. www.belbos.be, www.fes1valgelijkheid.be, www.nachtvandearbeid.be, www.samenkleven.be, … elk van deze websites zijn gelinkt aan de algemene website van Curieus, om duidelijk te blijven maken welke organisa1e er achter al deze mooie projecten schuilgaat.

3. Lokale werking Curieus gaat tradi1oneel heel ver in de logis1eke, communica1eve en organisatorische ondersteuning van haar lokale vrijwilligers. De afstand tussen de lokale afdelingen en de provinciale medewerker is erg klein, het contact is nauw. Dat is in de afgelopen 5 jaar niet veranderd. Ook al evolueerden we in onze projectwerking, de aandacht voor onze lokale werking bleef op een zeer hoog niveau. Vandaag de dag beschikken onze afdelingen over een indrukwekkend arsenaal aan hulpmiddelen, om hun ac1viteiten te ontplooien.

-­‐ Logis1ek en communica1e: -­‐ Populaire uitleendiensten met beamer, projec1escherm, micro, tent …

-­‐ Afdelingsac1viteiten op onze kalender op de na1onale website -­‐ Professionele lay-­‐outservice op maat van de lokale afdeling -­‐ Professioneel promo1emateriaal -­‐ …

-­‐ Organisatorisch en inhoudelijk: -­‐ Overkoepelende projecten waarbij ‘het grote verhaal’ centraal staat en waar lokale afdelingen hun karretje kunnen aanhangen (bv. BelBos, go SHOOT it, SAMEN(k)LEVEN, Neuzen in Vlaanderen…)

-­‐ Inspira1e via kant-­‐en-­‐klare ac1viteiten (ZomertoerenWinterkuren) -­‐ Delen van informa1e (opleidingen en vrijwilligersdagen) -­‐ Oprich1ng van een ‘afdelingswerkgroep’ samengesteld uit medewerkers en lokale vrijwilligers, waar op geregelde basis ideeën worden uitgewisseld over de lokale werking.

17

• Organigram

Meer uitleg over dit organigram? Blader gerust verder naar onze bijlages.

18

-­‐ Grote vrijwilligersenquête Eind 2014 tot begin 2015 lieten we een uitgebreide enquête op onze vrijwilligers los, met 40 meerkeuzevragen (met verduidelijking) en 9 open vragen. 380 vrijwilligers vulden de enquête in. Dat gee` een meer dan representa1ef staal van onze ac1eve vrijwilligers (380 van de 1.800 ac1eve bestuursvrijwilligers, ofwel 21%).

Op het einde van de rit hadden we dus een schat aan informa1e. Waar de meerkeuzevragen ons voornamelijk hielpen in het maken van de foto van Curieus op dit moment en ons inzichten leverden voor de SWOT-­‐analyse, zorgden de open vragen meer voor inspira1e bij het uits1ppelen van onze toekoms1ge doelen, maar ook waar we dienden aandacht te besteden in de diepte-­‐interviews met onze vrijwilligers. Een uitgebreid overzicht van de resultaten van deze enquête vindt u terug in de bijlage.

Een eerste opvallend resultaat was dat bijna 60% van de respondenten ons kenden via een medewerker of een andere vrijwilliger. Dat gee` blijk van het goede ambassadeurschap van zowel medewerkers als vrijwilligers. Een rela1ef klein aandeel kent ons via onze klassieke communica1ekanalen (facebook, website, magazine).

De gemiddelde lee`ijd van de Curieusvrijwilliger ligt eerder hoog en de vraag (zeg maar schreeuw) om vernieuwing en verjonging binnen de lokale groepen is luid. Onze vrijwilligers appreciëren onze klassiekere communica1ekanalen zoals de nieuwsbrief en ons driemaandelijks magazine ‘De Neus’ het meeste en geven aan weinig aanwezig te zijn op facebook en andere sociale media. Gezien onze toch niet zo slechte facebooksta1s1eken, kunnen we hieruit begrijpen dat we met onze facebookpagina’s andere mensen bereiken dan onze eigen lokale vrijwilligers. Ook de website wordt rela1ef weinig bezocht door onze vrijwilligers.

Qua projecten steken het BelBos en het Fes1val van de Gelijkheid er boven uit, zowel op vlak van bekendheid, waardering als deelnamepercentage. Al is dit percentage voor het Fes1val van de Gelijkheid ‘slechts’ 27,27%. Dit beves1gt de oefening die we eerder al maakten door de inschrijvingslijsten van het Fes1val en onze contactenlijsten naast elkaar te leggen. We bereiken met fes1val vooral nieuwe mensen.

De meerderheid van de respondenten is vertrouwd met de werking van het regionaal secretariaat en kent de medewerkers goed. Al is er al1jd ruimte voor verbetering (en waren er véél sugges1es hoe), de meerderheid is tevreden tot zeer tevreden over de ondersteuning van het secretariaat.

Deze resultaten vertellen ons voornamelijk dat onze vrijwilligers vinden dat het vrij goed gaat met Curieus.

Ze vertellen ons waaraan we best niet raken, hoewel een beetje sleutelen hier en daar blijkbaar wel mag.

Uit de open vragen leren we wat de toekomstverwach1ngen zijn van onze vrijwilligers, maar ook hun aspira1es, dromen … De vragen polsen naar de bestaansreden en het bindmiddel van Curieus zowel op lokaal als overkoepelend vlak. Elementen die vaak terugkwamen was de hang naar posi1viteit en samenhorigheid in een brede links-­‐progressieve context. Je voelt ook dat de vrijwilligers niet op zoek zijn naar een vrijblijvend vriendenclubje, maar nood hebben aan inhoud en maatschappelijk engagement en met een crea1eve insteek iets willen betekenen voor anderen.

Onze overtuiging te willen streven naar een warmere maatschappij en mensen en buurten te verzachten, wordt gedeeld door onze vrijwilligers, zij het in een wat andere bewoording. Als antwoord op de vraag wat 19

ze willen bereiken met Curieus noteren we een breed links plazorm, maar ook hoop en wereldvrede.

Hoewel deze laatste vermoedelijk met een knipoog bedoeld is, gee` het wel de mindset weer die de medewerkers van Curieus met hun vrijwilligers delen. Gevraagd naar onze sterktes geven ze aan vooral trots te zijn op de maatschappelijke relevan1e van onze projecten, de betrokkenheid die we creëren en onze openheid.

-­‐ Interne stakeholdersanalyse In het voorjaar van 2015 namen we ruim de 1jd om diepte-­‐interviews af te nemen met onze vrijwilligers, na1onale en provinciale bestuursleden en personeelsleden. Over de diepte-­‐interviews met onze externe partners leest u meer in het hoofdstuk ‘Externe gegevensverzameling’.

• Vrijwilligers

Voor de gesprekken met de vrijwilligers selecteerden we uit elke provincie en het gewest Brussel 30 betrokken vrijwilligers die een goed zicht hebben op hun eigen werking en de koepelwerking.

Uiteraard is de aanwezigheid van Curieus op buurt-­‐ en wijkniveau voor onze lokale vrijwilligers een cruciaal deel van de Curieuswerking. Ze zien zichzelf als de uitgelezen pionnen om door middel van innova1eve en originele projecten hun buurten om te vormen tot warme lee{are buurten waar ruimte is voor de lokale noden. Hoewel de focus bij de vrijwilligers niet overal hetzelfde ligt, merken we op dat ze zeer goed aansluiten bij de grote uitdagingen van onze maatschappij en bij de waarden die we hoog in het vaandel dragen. Ze willen werken aan thema’s zoals vereenzaming (in de stad), diversiteit en duurzaamheid.

Van hun provinciale koepels verwachten ze hen hierin te inspireren, te vormen en de mogelijkheid te geven om ervaringen uit te wisselen. Ze zijn onder meer vragende par1j naar een vorming “Mensen hebben angst voor diversiteit en andere over diversiteit en werken met kwetsbare geloofsovertuigingen. Curieus kan daarin een rol groepen, maar willen ook ideeën en formats spelen en die angst wegnemen.” aangereikt krijgen om rond deze thema’s te werken. Hierin wordt meermaals verwezen naar het BelBos en Neuzen in … als good prac+ces. De koepel ontwikkelt een ac1e die ze gemakkelijk op lokaal niveau kunnen implementeren, voorziet een mooi campagnebeeld en voldoende promomateriaal, verzamelt en ontsluit de ervaringen van de groepen met het project, zodat iedereen kan profiteren van een gedeelde inspanning. Niet alleen wordt de herkenbaarheid en uniformiteit hierin gezien als een groot voordeel, ook wordt de ruimte die gelaten wordt voor eigen invulling en “De projecten van de afgelopen jaren waren steeds opnieuw heel verfrissend, dat is een ongelofelijke experiment gewaardeerd en zelfs als zeer meerwaarde. En de goes+ng. Steeds opnieuw.” bijzonder ervaren. Een groot deel van de apprecia1e ligt hier in de originaliteit en frisheid van onze projecten, maar ook de mooie vormgeving die er telkens aan verbonden is.

De return voor de vrijwilligers ligt in het “Curieus mag nog vaker haar stem vertolken in opbouwen van een progressief netwerk om maatschappelijke deba9en. Gecoacht vanuit de na+onale koepel naar de afdelingen.” samen te werken aan een mooiere wereld. De verbondenheid die ze op deze manier voelen, 20

beschrijven ze als uniek en onmisbaar. Meerdere vrijwilligers geven aan bij Curieus vriendschap te zoeken én te vinden. Ze hechten veel belang aan de maatschappelijke relevan1e van de projecten en zien Curieus ook als een tool om een standpunt in te nemen in het maatschappelijk debat. De ondersteuning die ze hierin verwachten is inspireren en faciliteren, maar waar nodig ook ac1ef opleidingen en workshops organiseren. Ook voor de uitbouw van een lokaal netwerk van progressieve zielen zien ze een rol weggelegd bij de medewerkers die hen kunnen 1ppen, in contact brengen en een verbindende rol kunnen spelen. Met gelijkgestemde zielen samenkomen doet hen duidelijk deugd en dit hoe` voor hen niet enkel hyperlokaal georganiseerd te worden. De “Het wil veel zeggen dat Belbos het tweede Woord van het Jaar geworden is. Dat is en blijE toch zeer vraag naar provinciale en na1onale indrukwekkend. Sterke achterban, me dunkt.” ontmoe1ngsdagen voor de vrijwilligers is groot.

Hoewel hun focus uiteraard voornamelijk ligt op de lokale werking, schaLen ze onze grotere evenementen zoals het Fes1val zeer hoog in. Het is voor hen een bron van inspira1e en een manier om onze naam in de markt te zeLen. De goes1ng is er wel om hier mee deel van uit te maken en om ook grotere Curieusevenementen bij hen in de buurt te laten doorgaan.

Een zorg die regelma1g terugkeert, is de moeilijkheid om andere vrijwilligers te vinden die zich willen engageren en een rol willen opnemen binnen hun lokale werking. Vrijwilligers kijken naar de secretariaten om hen hierin te helpen en hen te begeleiden in het vinden van nieuw fris bloed. Over die secretariaten zijn ze zeer tevreden. De enige kanLekeningen zijn: wat extra aandacht aan onze naambekendheid besteden, betere spreiding en onawankelijkheid van de linkse zuil om samenwerking en het vinden van sponsors te vergemakkelijken.

• Personeelsleden

We spraken met een steekproef van 12 medewerkers op administra1ef, educa1ef en coördinatorniveau, netjes verdeeld over de provincies, het Brusselse gewest en het na1onaal secretariaat.

De typeac1viteiten worden door de medewerkers van Curieus gezien als hét middel “SAMEN(k)LEVEN kan pas succes hebben als je een om mensen in buurten samen te brengen, maar uitgekiend vrijwilligersnetwerk met 5000 lokale ook als grote troef om boven het overvloedige antennes/ambassadeurs hebt.” cultuuraanbod uit te steken door originele ac1viteiten, professioneel uitgewerkt en net dat 1kje anders. Om het hyperlokale buurtwerk nog te versterken, willen de personeelsleden niet enkel hun 1jd steken in ondersteuning en advies, maar ook af en toe samen met lokale groepen ac1viteiten organiseren in de buurt om zo samen een sterke organisa1e uit te bouwen. Omdat het de lokale groepen dikwijls ontbreekt aan inspira1e willen velen meer inzeLen op onze ac1viteitendatabank ZomertoerenWinterkuren, die vandaag nog te weinig gekend is bij vrijwilligers.

De vergrijzing van de afdelingen en hun onvermogen om te verjongen en diverser te worden blij` een doorn in het oog. Hoewel de meeste vrijwilligers vragende par1j zijn voor +ps en trics hieromtrent, voelen ze veel weerstand om hun klassieke afdelingsorganisa1e aan te passen aan de ‘nieuwe 21

vrijwilliger’ en open te staan voor andere invullingen van engagement. De klassieke afdeling met voorziLer, secretaris en penningmeester hee` het niet zo begrepen op de hands on mentaliteit van (jonge) geïnteresseerden. De vergadercultuur zit diep geworteld, net als het geloof in de noodzakelijkheid van hiërarchische bestuursfunc1es (voorziLer, secretaris …). Ac1viteiten laten openstaan voor een ruim publiek akkoord, maar het ac1viteitenaanbod mee laten sturen en ontwikkelen door een ruim publiek? Dat is een ander paar mouwen. De meeste collega’s geven aan ervaring te hebben dat het gemakkelijker is een volledig nieuwe lokale groep op te bouwen dan om een bestaande groep te laten vernieuwen. We zijn er ons van bewust dat onze vrijwilligers en ons publiek veranderd en wisselvalliger is geworden en willen hierop we een antwoord op maat van Curieus uitwerken.

We willen vernieuwend en fris voor de dag komen, maar ook zeer kort op de bal “Zonder te verworden tot een organisa+e gericht op spelen en snel ingaan op wat ons raakt in één specifieke doelgroep, of de vereniging van ‘de dutskes’ ‘de verstotenen’, nee echt gericht op de actualiteit en daarbij de link tonen met integra+e van verschillende gemeenschappen. de waarden die wij als organisa1e hebben.

Ontmoe+ng tussen verschillende culturen, tussen We willen deze waarden niet steeds hoger en lager opgeleiden, mensen met en zonder een loslaten op hetzelfde kringetje mensen, beperking …” maar ons publiek verruimen naar iedereen die deze waarden met ons deelt. In dat opzicht is laagdrempeligheid van onze ac1viteiten een heel belangrijke voorwaarde tot slagen. De wens klinkt luid om onze waarden zeer duidelijk in de verf te zeLen en te laten uitdragen door alle Curieusbetrokkenen: het personeel, onze vrijwilligers en bestuurders. Momenteel zijn onze raden van bestuur niet evenwich1g samengesteld en daarom misschien niet al1jd ideale ambassadeurs.

Een posi1ef verhaal blij` een stokpaardje: “Curieus kan een antwoord bieden op hebzucht en ingaan tegen verzuring en individualisme en op individualisme, terug op zoek gaan naar solidariteit.” zoek gaat naar nieuwe vormen van solidariteit en samenleven. We willen inzeLen op warme lee{are buurten en ingaan tegen de vereenzaming. Ons discours mag niet ondermijnd worden door de verrechtsing, individualisme, het neoliberale denken en het schrappen van subsidies als gevolg hiervan. De deeleconomie en sociale media zijn belangrijke trends die we willen volgen. Enerzijds als tool voor onze organisa1e, anderzijds als thema voor ons publiek.

We voelen veel vrijheid en ruimte voor experiment in onze organisa1e, waardoor we kort op de bal kunnen spelen en ideeën zeer snel kunnen omzeLen in projecten. De verscheidenheid tussen onze afdelingen maakt ons ook sterker. Uiteraard vinden we onszelf ook tof, gemo1veerd en enthousiast.

Het is vooral de open communica1e en de aangename samenwerking tussen de koepels die ervoor zorgen dat er een groot gevoel van collegialiteit heerst.

De grotere evenementen zoals Fes1val van de Gelijkheid en VOLTA zijn onze trots en zuurstof en worden aangehaald als een belangrijke inspira1etool voor onze afdelingen. Omdat zowel het Fes1val van de Gelijkheid als VOLTA in Gent doorgaan, is een betere spreiding een must.

22

• Bestuurders

In totaal bezochten we 11 leden van de algemene vergaderingen (na1onaal en provinciaal). Deze groep is het minst homogeen in haar antwoorden. Velen houden er een nogal uitgesproken mening op na, maar die verschilt opvallend awankelijk van de koepel. Regionale bestuursleden leggen uitdrukkelijker de nadruk op het ondersteunen van lokale afdelingen (al is dat dan weer niet voor alle regio’s zo), bij “Curieus slaagt erin om een brug te na1onale bestuursleden ligt meer nadruk op het slaan van slaan tussen moestuinieren voor bruggen tussen de verschillende socio-­‐culturele prak1jken. dummies en Fes+val van de Gelijkheid, al is dat een ongelofelijke Ook door hen wordt afdelingsondersteuning belangrijk uitdaging.” geacht, maar eerder op een inspirerende, mo1verende manier dan op een louter prak1sche manier.

Laagdrempelige ac1viteiten, die een breed/nieuw publiek bereiken en waarbij een aantal “Durf keuzes te maken. Ook onpopulaire, maar maatschappelijk relevante thema’s (die gerust waarmee je scherper een profiel mee wil maken.” wat controversieel mogen zijn) op de kaart worden gezet, dat is hier de belangrijkste opdracht voor Curieus. Ze zien voor ons twee belangrijke uitdagingen in de digitalisering van de communica1e: zorgen dat we zelf mee zijn, maar ook helpen de digitale kloof te dichten. Ook moeten we extra aandacht besteden aan thema’s als migra1e en de mul1culturele samenleving. De deeleconomie in al haar aspecten biedt stof voor projecten zoals SAMEN(k)LEVEN, maar kan ook als thema an sich uitgediept worden in een gespreksavond of een debat. Ook het verbinden van mensen met andere achtergronden en andere interesses moet een belangrijke plaats innemen in de keuze van onze thema’s, maar ook in de keuze van werkvormen.

Curieus moet lokaal het verschil maken door een aanbod te creëren dat verschilt van de andere culturele spelers door in te spelen op wat er lee` in de gemeente. De koepels spelen daarbij een ondersteunende rol “Soigneer de Curieusvrijwilligers, om mensen op weg te helpen wanneer ze ac1e willen maar laat hen niet vastroesten.” ondernemen, maar niet weten hoe eraan te beginnen. De grote verscheidenheid tussen de afdelingen wordt hier aangegeven als een zwakte, wat bij de medewerkers eerder als posi1ef werd ervaren.

De grote evenementen oogsten bewondering maar hier en daar (vooral op regionaal niveau) wordt de vraag gesteld of we de lokale werking hierdoor niet te veel uit het oog verliezen en of onze geografische spreiding van ac1viteiten niet iets beter kan. Het is moeilijk een lijn te trekken in deze gesprekken omdat de ene federa1e aangee` meer afdelingsondersteuning te willen, de andere graag de grote projecten naar hun provincie ziet komen en de andere eerder de nadruk legt op provinciale projecten. Het na1onale bestuur ziet een boeiende uitdaging in het verbinden van al deze niveaus en creëren van samenhang tussen onze grote evenementen en de lokale prak1jk.

Het rechtse discours, waarin het personeel in de (gesubsidieerde) culturele wereld beschouwd wordt als profiteurs, is een tendens die onze werking kan ondermijnen. Maar de bestuursleden prijzen ons gemo1veerde en enthousiaste team en de frisse, originele projecten die telkens met veel goes1ng 23

worden uitgevoerd. De algemene vergadering raadt ons aan dan ook aan te blijven vernieuwen en verjongen, zeker op afdelingsniveau. Hierbij moeten we kijken of we nieuwe Curieusafdelingen kunnen oprichten of slapende afdelingen terug tot leven kunnen wekken.

• Conclusies

Oef, we ziLen bij Curieus allemaal behoorlijk op dezelfde golflengte. Gelukkig maar! De thema’s die het beste bij onze waarden passen: ingaan tegen vereenzaming, warme lee{are buurten creëren, aandacht “Ik verwacht van Curieus dat ze hebben voor de diversiteit in onze samenleving en buiten de lijntjes kleurt, maar verduurzaming worden zowel door bestuurders, vrijwilligers tegelijk de toegankelijkheid en als medewerkers aangegeven als belangrijke kapstokken om laagdrempeligheid voor iedereen onze werking de komende jaren aan op te hangen. niet uit het oog verliest.”

Laagdrempeligheid en aandacht voor kwetsbare groepen moeten we als belangrijke reflex behouden.

Dat het lokale afdelingswerk aan vernieuwing toe is, voelt iedereen aan zijn kleine teen. We moeten verjongen, afstappen van tradi1onele bestuursfunc1es en binnen afdelingen meer openheid creëren, los van de linkse zuil. Openheid die toelaat dat eenieder die onze waarden onderschrij` bij ons buur1ni1a1even kan nemen en zich welkom voelt.

Onze sterkte ligt in de originaliteit en frisheid van onze ini1a1even die een jonge geest weerspiegelen en vertaald worden in sterke vormgeving. Via de overkoepelende projecten trachten we dit lokaal door te trekken en dat wordt ook door al onze gesprekspartners aangemoedigd. Het gee` de afdelingen de kans om met kwalita1eve, originelen projecten uit te pakken in eigen buurt. Ook lokale groepen infecteren met de goes1ng om zelf fris en frui1g uit de hoek te komen, is de uitdaging die we met open vizier moeten aangaan.

“Curieus kan mensen goes+ng geven om iets te veranderen op een posi+eve manier. Ga voorbij aan de nega+viteit.”

De manier waarop we deze omwenteling moeten vormgeven, is duidelijk het gedeelte waarin de meningen het meest diffuus zijn. De bestuursleden verwachten eerder dat we deze vernieuwingsbeweging in de bestaande afdelingswerking integreren, waar medewerkers meer neigen naar het inspireren en mo1veren van open groepen en willen inzeLen op een open huis voor doeners, zonder de klassieke afdelingen te verwaarlozen.

Dat het Fes1val van de Gelijkheid en andere evenementen hierin “Curieus mag gerust een een belangrijke inspira1etool voor afdelingen en bovendien hét zachte tegenstroom zijn.” uithangbord van onze verbindende waarden wordt door iedereen erkend. Wel wordt gevraagd om de vrijwilligers hierin te betrekken en nog meer de verbinding te maken tussen het Fes1val en de lokale werking.

Dat we zullen moeten opboksen tegen het rechtse discours, het individualisme, de besparingspoli1ek enz. is een vaststaand gegeven, maar dat we dat gaan doen met een enthousiast en gemo1veerd team is ook door iedereen geweten.

24

-­‐ SWOT-­‐analyse

De lente van 2015 stond helemaal in het teken van de SWOT-­‐analyse. Een duidelijke en gebalanceerde schets van de sterktes en zwaktes van Curieus op dit moment, is bepalend voor de beleidskeuzes die ze gaat maken voor de volgende vijf jaren. En een goed zicht op de kansen en bedreigingen die zich aanbieden, is onontbeerlijk om de juiste beleidsop1es voor de toekomst uit te s1ppelen.

We gingen niet over één nacht ijs. Gewapend met de resultaten van de grote vrijwilligersenquête en de input die we uit de stakeholderanalyses verzamelden, trokken we in april naar de Brusselse Beursschouwburg voor een uitgebreide SWOT-­‐analyse. We bogen ons een volledige dag over de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen op alle mogelijke aspecten van de werking en trokken de stad in voor een fotosafari. Ook deze bijeenkomst werd begeleid door Joke Quintens van Dwarsdenkers.

We gingen op zoek naar de sterktes en zwaktes op de volgende domeinen: ac1viteitenaanbod, doelgroepenbeleid, posi1onering, externe communica1e, netwerking, samenwerking met derden, interne communica1e, structuur, afdelingswerking, vrijwilligerswerking, personeelsbeleid en financieel beleid.

De resultaten van de SWOT-­‐analyse voegden we samen in één groot schema. Dat overzicht vormde de belangrijkste basis voor het beleidsplanningsteam om de beleidskeuzes (en de daarbij horende strategische en opera1onele doelstellingen) voor de beleidsperiode 2016-­‐2020 te formuleren.

De uitgangspunten hierbij zijn: -­‐ Hoe gaan we onze zwaktes ombuigen tot sterktes?

-­‐ Hoe gaan we onze sterke punten behouden of nog versterken?

-­‐ Hoe gaan we bedreigingen die op ons a•omen ombuigen tot een kans?

-­‐ Hoe gaan we de kansen die op ons a•omen benuLen? De SWOT-­‐analyse vormt dus de spil van onze gegevensverzameling met een rechtstreekse link naar de beleidskeuzes voor de volgende vijf jaren. In het overzicht hieronder geven we een overzicht van de prioritaire sterktes en zwaktes van de huidige Curieuswerking.

25

• DE BELANGRIJKSTE STERKTES VAN Curieus

-­‐ -­‐ -­‐ -­‐

Curieus ontwikkelt projecten die relevant zijn en blijk geven van maatschappelijk engagement.

We maken unieke projecten die posi1ef zijn.

Al onze projecten worden lokaal vertaald en ook lokaal ingevuld.

We hebben een enthousiast, posi1ef en perfec1onis1sch team met een vertakt netwerk. Het is een sterk, samenhangend team met aanvullende capaciteiten en talenten, eenzelfde engagement en wereldbeeld, dat sterk samenwerkt, elkaar kent en respecteert.

-­‐ Onze projectcommunica1e is sterk, met krach1ge beelden en humor. Oerklassieke waarden van gelijkheid en duurzaamheid worden fris verpakt.

-­‐ Onze focus ligt op het posi1eve en op warmte, tegen verzuring. We willen mensen “een beetje veranderen”, posi1ever en warmer maken.

-­‐ De flexibiliteit en de bereikbaarheid van de organisa1e ten aanzien van lokale afdelingen en deelnemers is heel hoog.

• DE GROOTSTE ZWAKTES VAN Curieus

-­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐

Onze lokale werkingen zijn soms te rigide, te weinig flexibel.

De doelgroep jongeren wordt te weinig bereikt.

Er is te weinig sociale en mul1culturele diversiteit bij onze vrijwilligers (en deelnemers).

Ons databeheer (CRM) voldoet niet als kennis-­‐ en communica1esysteem.

We hebben te weinig aandacht voor het onthaal van nieuwe werkingen.

ZomertoerenWinterkuren en permanent aanbod wordt wat vergeten door onze projectcommunica1e.

-­‐ Onze bestuursleden (na1onaal en provinciaal) zijn te weinig ambassadeur van Curieus, en hebben te weinig voeling met de organisa1e en waar ze voor wil staan.

-­‐ We werken te weinig ecologisch en duurzaam.

-­‐ Onze naam is niet genoeg gekend in de culturele sector.

• DE BELANGRIJKSTE UITDAGINGEN VOOR Curieus

-­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐

‘Solidariteit’ kan je claimen als waarde.

Mensen zijn op zoek naar samenhorigheid.

De publieke ruimte gebruiken als plek, als communica1e, als interven1eruimte.

Fusion en het mul1diciplinaire in cultuur en kunst.

Duurzaamheid, urban mining, hergebruik.

• DE GROOTSTE BEDREIGINGEN VOOR Curieus

-­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐

Verrechtsing, de a{raakpoli1ek van rechts.

De drang om in alles economisch te denken.

Overaanbod in cultuur en vrije 1jd.

Middelen: geld en subsidies die verminderen of opdrogen.

Hokjesdenken.

Hoge werkdruk en burn-­‐outs.

26

3.2 Externe gegevensverzameling

-­‐ Externe stakeholdersanalyse (partners) Bij het uiLekenen van het beleidsplanningsproces viel ons meteen op hoe hard Curieus de afgelopen jaren is veranderd. Vijf jaar geleden gingen we in gesprek met drie groepen stakeholders: vrijwilligers, bestuurders en personeelsleden. Geen spoor te bekennen van externe partners. Logisch misschien, want Curieus was in 2011 sterk op zoek naar zichzelf. We gingen dan ook heel erg te rade bij de sleutelspelers in die interne werking. Het resulteerde in een sterk beleidsplan, maar wel heel sterk naar binnen gericht.

Vijf jaar later lijkt het ondenkbaar dat we ‘de buitenwereld’ niet zouden vragen hoe ze naar onze werking kijken. Curieus zeLe de vooral de afgelopen drie jaar (vanaf het moment dat de motor van de interne vernieuwing helemaal aansloeg) haar ramen en deuren open. We richten onze blik resoluut naar buiten en werken samen met externe projectpartners. Logisch dus dat we veel energie staken in het bevragen van de externe partners en sleutelfiguren voor de Curieuswerking. Meer nog, hun gewicht werd minstens even zwaar als de mening van de interne stakeholders.

In de eerste maanden van 2015 hadden we ‘ne goeien babbel’ met 12 partnerorganisa1es en sleutelfiguren waarmee we samenwerkten. We stelden hen dezelfde vragen als onze interne stakeholders. Hun antwoorden zorgen voor een concreet en duidelijk beeld van hoe onze directe omgeving naar ons kijkt. Op welke manier zien zij Curieus is het steeds veranderende middenveld? Maken we onze doelstellingen waar?

Wat bedreigt ons? Wat maakt ons sterker? Welke maatschappelijke veranderingen kunnen ons ondermijnen of uitdagen? We vroegen het aan o.a. MO*, Kunstencentrum Vooruit, Koen Vidal, Gent Jazz, BeLy Mellaerts, Linx +, Jongsocialisten, Samenlevingsopbouw West-­‐Vlaanderen, Filmhuis Klappei …

We interpreteren ‘externe stakeholders’ vrij ruim: het gaat “Jullie moeten incontournable worden :-­‐)” om regionale of na1onale projectpartners, maar ook sterke progressieve namen waarmee we heel specifiek voor een project samenwerkten (bv. BeLy Mellaerts en Koen Vidal) omdat zij een heel verfrissend licht op onze organisa1e werpen. We spraken met (educa1eve en communica1e-­‐) partners die hun weg vinden in het middenveld, maar ook partners die ons kennen van een louter logis1eke samenwerking. Bedoeling hiervan was onze blik echt zo ruim mogelijk te houden. We hadden bij wijze van spreken de voorbijganger in de straat nog zijn mening over Curieus kunnen vragen, maar dan zou het ons teveel 1jd hebben gekost om uit te leggen “Curieus is een beetje de zuurstoffles wie Curieus was en wat we allemaal doen. En laat dat nu zijn van de samenleving.” waar volgens enkele van onze partners het schoentje wringt.

De zwakte die met s1p naar voren kwam, was onze naambekendheid. De laatste jaren zijn we er met Curieus in geslaagd een aantal grote projecten op touw te zeLen: denk maar aan BelBos, Fes1val van de Gelijkheid en meer recent SAMEN(k)LEVEN. Volgens onze partners scoren we goed op de communica1e rond deze projecten, maar weet vaak de man noch vrouw in de straat dat Curieus hierachter schuilt.

Omgekeerd zullen ze in bepaalde buurten de lokale Curieus wel kennen, maar leggen ze niet de link met onze projecten. In het slechtste geval, veronderstellen ze dat Curieus voornamelijk mosselsoupers organiseert.

27

De veelheid en diversiteit van ac1viteiten kwam naar voor zowel als een sterkte als een zwakte. Ons palmares is indrukwekkend: van een Fes1val van de Gelijkheid, naar een toernooi kleurenwiezen over een BelBosinzameling en tussendoor nog een spagheo-­‐avond. BeLy Mellaerts verwoordde het zo: “Jullie doen zo veel, zodat het moeilijk wordt om in één zin (laat staan één woord) te omschrijven wie jullie zijn en wat jullie doen (…).” De website is daardoor ook onoverzichtelijk, je loopt erin verloren.” Even vaak krijgen we te horen dat de variëteit in ons aanbod onze sterkte en onze zwakte is. Van Curieus een sterk merk maken en goed te posi1oneren, is de grote uitdaging. Het is niet de bedoeling onze lokale groepen af te remmen en te snoeien in onze ac1viteiten, wel zouden we kunnen bekijken welke ac1viteiten en projecten we meer in de picture zullen zeLen dan anderen.

Maatschappelijk thema’s op de agenda zeLen, een groter “Jullie maken de wereld een beetje zachter.” maatschappelijk bewustzijn schoppen en meer betrokkenheid creëren wordt ook door de externe stakeholders als onze voornaamste opdracht gezien. De meer concrete vertaling van deze toch wel zeer uitdagende opdracht lezen wij in de vraag om mensen/de maatschappij/de wereld te verzachten, warmere en plezantere buurten te creëren waar ruimte is voor menselijk contact. Een verwach1ng waarvan de meesten aangeven dat we die grotendeels inlossen en dat we deze ingeslagen weg zeker verder mogen volgen. Dit kan zeker via het Fes1val van de Gelijkheid, maar ook door specifieke wijkprojecten. Het organiseren van écht contact tussen buurtbewoners, of op zijn minst het faciliteren hiervan -­‐ liefst gelinkt aan een actueel thema -­‐ zijn de uitdagingen voor Curieus in de volgende beleidsperiode. Dat kunnen we doen door na1onaal ideeën en concepten uit te werken die gemakkelijk lokaal en hyperlokaal vertaald kunnen worden. Partners verwijzen naar het BelBos als good prac+ce (merk ook op: op het moment dat we de meeste gesprekken voerden, waren onze “Jullie grootste sterkte? Jullie crea+viteit. De goes+ng deels1ckertjes nog niet gelanceerd. Aan de hand om er iets van te maken, het enthousiasme waarmee van de enthousiaste reac1es van onze partners projecten worden uitgedragen.” ondertussen en het zich aandienen van nieuwe partners kunnen we voorzich1g veronderstellen, dat dit ook een good prac+ce kan zijn). De professionaliteit en frisheid van onze projecten worden geloofd, vooral BelBos, Volta en Fes1val van de Gelijkheid worden bij naam genoemd. Sterk, gedurfd en origineel, zijn enkele van de terugkerende adjec1even. Enkel de geografische spreiding wordt hierbij als minpunt aangehaald. Dit was voornamelijk bij de Antwerpse vrienden een gevoelig punt.

Onze partners wijzen er ons fijntjes op dat dit “Mijn eerste gedacht: niets lijkt jullie te kunnen volhouden geen makkie wordt in deze 1jden van tegenhouden :-­‐) Maar iets genuanceerder: wat besparing en winstgericht denken. In het neoliberale jullie kan ondermijnen zijn de +jden van bezuinigen en het knippen in subsidies. Het wordt klimaat waarin we onze missie proberen te een grote uitdaging om het niveau, wat vandaag volbrengen zou menselijk kapitaal wel eens van heel hoog ligt, te behouden.” enorm belang kunnen zijn. De meerwaarde van onze projecten kunnen we niet uitdrukken in financiële winst, die ligt eerder in menselijk profijt: het verzachten van onze maatschappij. Om deze zienswijze te kunnen blijven verdedigen hebben we nood aan medestanders die meegaan in ons verzachtende, “De ‘interac+e’ tussen de vrijwilligers en het vermenselijkend discours, waarin een louter professioneel kader is uniek. Ik heb soms het gevoel dat jullie echt elke vrijwilliger kennen. En financieel streven niet het hoogste goed is. Om omgekeerd, dat onze leden en vrijwilligers jullie echt complimentjes op het sterke team en aanstekelijk kennen. Het gaat verder dan ‘betrokkenheid’ …” enthousiasme zaten onze partners niet verlegen 28

(en dat maakte ons dan weer verlegen), maar ook ons uitgebouwd vrijwilligersnetwerk is van belang voor ons menselijk kapitaal. Een antwoord bieden op de vernieuwde aspira1es, noden en aandachtspunten van de vrijwilliger, zonder hierbij onze trouwe ‘klassieke’ vrijwilligers te verwaarlozen is zeker een aandachtspunt dat we zullen moeten meenemen in onze beleidskeuzes.

-­‐ Externe omgevingsanalyse In het voorjaar van 2013 nodigden we trendwatcher Herman Konings uit, in het verlengde van één van onze maandelijkse educa1estaffen. “Een boeiende uiteenzeong”, daarover was iedereen het eens. Maar vooral, zijn bezoek toonde ons aan dat we zélf heel krach1ge voelsprieten in huis hebben om maatschappelijke trends en veranderingen op te pikken, te kanaliseren en om te zeLen in concrete ac1e.

En we zeggen dit zonder preten1eus te willen klinken: één van de grootste sterktes van het Curieusteam dat nu aan de kar trekt, is haar sterke buikgevoel om maatschappelijke ontwikkelingen op te pikken. Onze medewerkers staan met hun beide voeten in het sociaal-­‐culturele veld, pikken veel op. En ze delen een onweerstaanbare drang om al deze (nieuwe) maatschappelijke evolu1es te vertalen in concrete projecten.

We baseren ons in deze externe omgevingsanalyse dus heel sterk op onze eigen ervaringen in het werkveld, maar ook op twee razend interessante documenten: -­‐ de toekomstverkenning van Socius (Toekomstverkenning: de blik van sociaal-­‐cultureel volwassenwerk, amateurkunsten en jeugdwerk gericht op 2025; socius 2013) -­‐ het lopende onderzoek van docent sociaal-­‐cultureel werk Joris Piot (sociale Hogeschool Leuven): ‘Vrijwilligers in beweging’ We filteren een aantal maatschappelijke ontwikkelingen die voor onze werking belangrijk zijn. En we bekijken welke invloed al die maatschappelijke trends hebben op de Curieuswerking.

• Migra1e, superdiversiteit en de uitdaging voor het samen-­‐leven “Vlamingen maken na 22u geen lawaai meer. Ze spreken Nederlands, zijn punctueel en vinden gezondheid heel belangrijk. Ze leven niet op straat, ze houden van rust en s1lte.” Zo schetste de Vlaamse overheid in zijn legendarisch starterspakket inburgering het beeld van ‘de Vlamingen’. Wie rond zich kijkt, merkt dat migra1e onze omgeving in snel tempo dras1sch hee` veranderd. Zelfs de term ‘mul1culturele maatschappij’ is niet meer toereikend om de diversiteit in onze hedendaagse samenlevingen te begrijpen.

Door toegenomen mobiliteit, ingrijpende globalisering en de komst van het internet is de wereld en ieders leven onherroepelijk gewijzigd. De term ‘superdiversiteit’, werd in 2007 voor het eerst gelanceerd door de Engelse onderzoeker Steven Vertovec, en staat voor diversiteit binnen de diversiteit. Superdiversiteit is, in tegenstelling tot de vroegere mul1culturele samenleving, geen streefdoel. Het is een dagdagelijkse realiteit.

In onze steden vandaag bestaat de meerderheid van de bewoners uit een brede waaier van minderheden.

Het volgende decennium zal die trend alleen maar sterker worden. Bij Antwerpenaren onder de 40 jaar hee` iets meer dan de hel` wortels in migra1e. 40 % van de kinderen in het lager onderwijs in Antwerpen spreekt thuis een andere taal dan het Nederlands. In de superdiverse wijken als Antwerpen-­‐Noord en Borgerhout, lee` op elke 20 officiële bewoners minstens 1 zonder papieren. En dus is superdiversiteit niet alleen een culturele, maar ook een sociaaleconomische uitdaging. De dualisering neemt toe – samen met de poli1eke apathie van een steeds groeiende groep jonge werklozen met no future. Aan de andere kant 29

staat vaak een conserva1ef nostalgisch stadsbestuur, dat de realiteit liever ontkent en gruwt van de slogan “De stad is van iedereen”. De Vlaamse armoedebarometer (2013) wees er duidelijk op dat de superdiverse samenleving grote uitdagingen stelt om al die groepen en subgroepen te laten par1ciperen aan het verenigingsleven en cultuur.

De grote verscheidenheid binnen de diversiteit daagt ons uit om in te zeLen op doelgroepgerichte communica1e, kruisbestuiving tussen verschillende disciplines (mul+ple-­‐issue prak1jken, denk aan de Nachten van de Toekomst waar slam poetry klassieke viool kan ontmoeten) en verschillende thema’s. We gaan niet specifiek op zoek naar thema’s die de moslim, de homo of de kansarme aanspreekt, maar eerder naar thema’s die de alleenstaande ouder, de eenzame stadsbewoner of vrolijke tuinier aanspreken. Dat mensen dichter op elkaar zullen wonen (verstedelijking en migra1e) inspireert ons tot projecten die posi1eve interac1e s1muleren tussen buurtbewoners die elkaar anders achteloos voorbij lopen. Met niet-­‐ aflatende moed zal Curieus ervoor strijden deze ontmoe1ngen op posi1even wijze te beïnvloeden en projecten te organiseren die streven naar wederzijds begrip en omgaan met elkaars verschillen. Liever nog vieren wij elkaars verschillen en benadrukken de waarde ervan. De verscheidenheid in samenlevingsvormen, de verschillende gedaanten van gezinsleven en andere samenwoonvormen worden door Curieus erkend en omarmd en vormen een inspira1ebron.

• Vergrijzing, ‘druk druk druk’ en de uitdaging voor (vrije) 1jdsbesteding De samenleving blij` in sneltempo vergrijzen. In vergelijking met de jaren ’90 is het aantal ouderen in verhouding tot het aantal jongeren toegenomen. Deze trend zal zich voortzeLen. In 2050 zal bijna 1 op de 3 Vlamingen ouder zijn dan 65 jaar. Bij de werkende klasse hoor je bovendien vooral ‘druk druk druk’.

Werkstress, hollen van de crêche naar de yoga, van de ouderraad naar die hippe gin-­‐tonic-­‐bar om de hoek, van de voetbalmatch naar de hulpbehoevende oma. De perfecte moeder/vader/lief/werknemer/… zijn, vergt 1jd. We leven weliswaar alsmaar langer en krijgen zo meer 1jd ‘cadeau’, maar gaan ook later op pensioen. ‘Echte’ vrije 1jd komt pas later. Hoe kunnen organisa1es jong blijven en jonge mensen met weinig 1jd aan zich binden?

Digitalisering biedt kansen voor meer 1jdsefficiënte manieren van verbindingen te maken. Willen we onze Curieusini1a1even ingang laten vinden ‘op het terrein’, dan moeten we ervoor zorgen dat deze geen gigan1sch beslag leggen op de agenda van onze drukbezeLe vrijwilligers. Efficiënte en op maat gemaakte ondersteuning (zonder vers1kkend te zijn) hee` daarom een streepje voor. Maar we willen onze lokale helden ook mo1veren om af te stappen van de soms ini1a1ef-­‐fnuikende vergadercultuur en zo kansen geven aan doeners, zonder daarbij onze denkers uit het oog te verliezen. Hebben we echt minder 1jd dan vroeger? Of lijkt het alleen maar zo? In elk geval, het subjec1eve gevoel van 1jdsdruk doet mensen hogere verwach1ngen stellen aan hun vrije 1jd. Vrije1jdskeuzes worden steeds meer genomen op basis van de betekenis de ac1viteit hee` voor het individu. Curieus maakt zich sterk in het organiseren van vernieuwende ac1viteiten die niet vrijblijvend zijn. We willen ons publiek en onze vrijwilligers ook in de toekomst de kans geven zich te ontspannen, maar tegelijk iets bij te leren, te ontmoeten, maar tegelijk te bouwen aan sociale veranderingen.

30

• Technologische ontwikkelingen, digitale (on-­‐)geleLerdheid en uitdagingen voor onze educa1eve werking De versnelde technologische ontwikkelingen worden gestuwd door de zoektocht naar oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen en vanuit economische mo1even. De complexiteit van deze ‘vooruitgang’ en haar invloed op onze maatschappij houdt het gevaar in dat ze onverschilligheid creëert, omdat alles ‘te moeilijk’ wordt. Denk maar aan de maakbaarheid van de mens (ingrijpen in de zwangerschap). Dat klinkt als muziek in de oren voor iedereen die een gene1sche ziekte vreest, maar de langetermijngevolgen voor sociale ongelijkheid blijven onderbelicht. Bovendien kan digitalisering vereenzaming in de hand werkt bij digitaal ongeleLerden, die hun plek moeilijker vinden in de maatschappij. Tegelijk hebben de nieuwe communica1etechnologieën ook veel posi1eve gevolgen op sociaal vlak. Maatschappelijke organisa1es kunnen makkelijker hun achterban mobiliseren en wegen op de publieke opinie.

Ver weg van het leren met economische inzetbaarheid als einddoel, willen we mensen informa1e aanreiken die hun maatschappelijke intelligen1e bevordert en uitdaagt de situa1e op een andere manier te bekijken.

We willen geen inzichten opleggen, maar wel informa1e aanbieden om hun kri1sch vermogen aan te scherpen, crea1viteit aan te leren en af en toe hun naïviteit te bewaren. Misschien komen de oplossingen dan ook op een andere manier. Waar we in het verleden de tools aanreikten om de digitale kloof te dichten (denk aan de mobiele internetklas KLIK), kan Curieus nu een verschil maken door projecten op poten te zeLen, waarbij echt contact centraal staat. Het educa1eve luik van de Curieuswerking is niet gericht op het zich zo goed mogelijk aanpassen aan de maatschappij, dan wel het vermogen te ontwikkelen hun gewenste maatschappij te creëren. Maar de digitale samenleving biedt ook kansen. We kunnen korter op de bal spelen van maatschappelijke uitdagingen die ons raken en awareness creëeren via sociale media (om die later in real life te vertalen).

• Duurzaam en ecologisch denken en de uitdaging voor ons handelen De overtuiging dat het vijf voor twaalf is en dat we teveel van onze aarde verlangen, wordt door steeds meer mensen gedeeld. Dit is een belangrijke evolu1e op zich, maar zal ook invloed hebben op de demografische ontwikkeling (klimatologische migra1e) en de noodzaak tot technologische ontwikkelingen om de opwarming (groene energie) en de groeiende kloof tussen arm en rijk.

Curieus wil de volgende periode inspelen op het groeiende bewustzijn rond duurzaamheid en daar ac1ef mee aan de slag gaan. Het volstaat niet om te weten dat de draagkracht van onze planeet onder druk staat, we kunnen ook de handen in elkaar slaan en ac1ef meedenken aan alterna1even en die uitdragen. En dat hoe` niet belerend te zijn. De deels1ckertjes van SAMEN(k)LEVEN s1muleren buren om hun huisraad te delen. Wijken waar buren elkaar kennen en vertrouwen, daar is het ook gewoon fijner om te wonen.

Daarnaast gebiedt de druk op ons ecologisch systeem ons om duurzamere marktmodellen te verkennen.

Curieus wil hierin een voorbeeldfunc1e op zich nemen en experimenteren met allerhande vormen van deelsystemen en andere modellen die het consuminderen bevorderen en mensen duurzamer te laten omgaan met onze schaarse grondstoffen.

31

• De nieuwe vrijwilliger en de uitdaging voor nieuw engagement De vrijwilliger van vandaag verschilt heel erg van de vrijwilliger in 1972 (toen Curieus werd opgericht). De manier waarop mensen zich organiseren en engageren is de afgelopen jaren dras1sch veranderd. Joris Piot, docent SCW aan de Sociale Hogeschool in Heverlee: “De nieuwe vrijwilliger engageert zich niet meer voor een func1e, maar wel voor een taak. Ze zoeken niet naar verengingen met een grote allesomvaLend ideologie, maar wel met een hedendaags verhaal. Hierin verwachten ze ondersteuning op maat, zeg maar coaching, en geen gestandaardiseerde uniforme antwoorden van de koepelvereniging (noch van de overheid nvdr.). Ze worden liever geïnspireerd dan geïnstructeerd en werken graag in grote autonomie.” De inzet van vrijwilligers in het algemene verenigingsleven is vandaag eerder van 1jdelijke aard, vaak voor een bepaald doel, heterogener van aard en fragieler. De huidige vrijwilliger hee` minder vrije 1jd, is niet geïnteresseerd in zuilen en bindt zich niet langer aan één en dezelfde organisa1e (vroeger vaak uit levensbeschouwelijke overtuiging) maar sur` en shopt van de ene naar de andere ac1viteit. Zelfontplooiing en sociaal contact staan centraal. Maar ook omdat die bepaalde vereniging op dat moment werkt rond een maatschappelijk thema dat hen aanspreekt.

De 1jd waarin iemand zich van de wieg tot in de kist engageert voor één bepaalde vereniging, ligt duidelijk al lang achter ons. Curieus hee` lang gesukkeld met die evolu1e, maar hee` met haar tweesporenbeleid van de afgelopen jaren een mooie evenwicht gevonden: grotere, brede, open evenementen voor de ‘lossere’ geëngageerde progressieve zielen, gecombineerd met een sterke ondersteuning van de bestaande ‘klassieke’ lokale afdelingen . Opvallend: de laatste jaren hee` die ondersteuning steeds meer de vorm aangenomen van inspirerende overkoepelende type-­‐ac1viteiten, waar we zoveel mogelijk van onze bestaande afdelingen mee op de kar willen krijgen. We merken dat die inspirerende type-­‐ac1viteiten ook steeds meer ‘losse geëngageerde progressieve zielen’ aantrekken, die in Curieus aan de slag willen, zonder daarvoor meteen in een klassieke afdeling ac1ef te willen worden. Dat groeiende fenomeen hee` ons doen besluiten dat we klaar zijn om ook de manier waarop we lokaal georganiseerd zijn, geleidelijk aan meer af te stemmen op ‘de nieuwe vrijwilliger’ die veel goes1ng hee` om in de zomer met een klein team een pop-­‐ up gezinsbar in het park uit te baten, maar niet staat te juichen om een mandaat als afdelingssecretaris op te nemen. We beschouwen die thema1sche en informele engagementen niet als een zwakte, maar eerder als een opportuniteit om onze lokale werking een nieuw elan te geven.

• Verstedelijking, nijpende ruimte en uitdagingen voor de publieke ruimte We wonen alsmaar dichter op elkaar en de ruimte die ieder voor zichzelf kan opeisen wordt steeds kleiner.

Waar we nu al eens vloeken op het niet beschikbaar zijn van de gemeentelijke feestzaal, zullen we in de toekomst nog meer moeite vinden om ‘plaats’ te vinden voor socio-­‐culturele ac1viteiten. De toenemende druk zal ook te voelen zijn in de publieke ruimte en laat net dat nu eens de plek zijn waar Curieus zijn speelterrein van wil maken. Publieke ruimte zal efficiënt en nuog moeten worden ingedeeld, maar bij Curieus willen we hier crea1ef mee omgaan en de publieke ruimte ook gebruiken om mensen te verbinden, even te laten s1lstaan, vers1llen of te laten genieten. Het verhogen van de levenskwaliteit van een omgeving betekent meer dan economische meerwaarde creëren. Bouwen aan warme lee{are buurten is een must om de lee{aarheid te garanderen. Ontmoe1ng en schoonheid creëren op vergeten of ‘lelijke plekjes’ waar de buren niet het gevoel krijgt dat hen ruimte wordt afgenomen, maar eerder dat hen ruimte wordt geschonken zal een belangrijke uitdaging worden. Ook nieuwe samenleefvormen (alleenwoners, samenhuizers, kangoeroewoningen, gemeenschapshuizen …) zullen ons sowieso inspireren voor nieuwe projecten.

32

• Rela1es middenveld-­‐overheid-­‐profit en sector-­‐burger en uitdagingen voor par1cipa1e Poli1ek en maatschappelijk bewustzijn gaat verder dan eens om de zoveel jaren in het stemhokje wat bolletjes kleuren. Een geïns1tu1onaliseerde vorm van par1cipa1e evolueert alsmaar meer naar een doe-­‐ democra1e waarin burgers van onderuit de samenleving vormgeven, vaak ondersteund door de megafoon van sociale media. Hier ligt voor Curieus echt een kans om de burger te betrekken bij de democra1e en besluitvorming. Het gee` bovendien een unieke kans om bruggen te slaan tussen burgerini1a1even en innova1eve projec1deeën. We willen onze voelsprieten opzeLen om baanbrekende ideeën over stadsvernieuwing of wijkontwikkeling te delen. Cultuur kan hierbij een verbindende rol spelen.

Bovendien verplichten opdrogende subsidiestromen ons om crea1ef na te denken over het aangaan van allian1es met de profit-­‐sector. Hoewel voorzich1gheid hier ons inziens geboden is, kan een partnerschap met de commerciële sector een win-­‐win situa1e opleveren. Meer en meer commerciële ini1a1even zijn niet schuw van maatschappelijk engagement of de kracht van cultuur en ontmoe1ng. Curieus zal in de toekomst verder zoeken naar waardevolle samenwerkingspartners om haar projecten kwaliteitsvol en haalbaar te houden.

33

34

4. EEN STERKE MISSIE EN EEN AMBITIEUZE VISIE Na onze uit de kluiten gewassen gegevensverzameling boog het beleidsplanningsteam zich in de zomer van 2015 over de missie en de visie van Curieus. De massale hoeveelheid gegevens die we in najaar 2014 en voorjaar 2015 verzamelden zorgden immers voor een nieuwe, frisse blik op de werking van Curieus.

We voelden al veel langer dat er iets fundamenteel was veranderd aan onze manier van werken. Maar vooral aan onze finaliteit, de manier waarop we onze rol in de samenleving willen vervullen, onze blik op de toekomst. Na onze interne en externe stakeholdersanalyse zagen we ons gevoel beves1gd: Curieus is de afgelopen beleidsperiode écht geëvolueerd. Van een vereniging die sterk de nadruk legde op cultuur en ontspanning, naar een sociaal-­‐culturele organisa1e die een reële maatschappelijke rol wil spelen. Een vereniging die wil wegen op het maatschappelijke debat. En dat zonder de waarde en betekenis van cultuur en ontmoe1ng uit het oog te verliezen.

Anno 2015 zijn onze missie en visie aan vernieuwing toe. De manier waarop we intern én extern naar onze organisa1e en werking kijken, is de afgelopen drie à vier jaar fundamenteel geëvolueerd. Om onze missie opnieuw te formuleren, starLen we vanuit de resultaten van de interne en externe stakeholdersanalyse, bespraken de externe omgevingsanalyse grondig, zodat deze inzichten doorwerkten in de oefeningen waarbij we de waarden, en betekenis en doelpubliek van Curieus probeerden te benoemen. Wat is de bestaansreden van Curieus?

De waarden van Curieus progressief, posi1ef en warm, innova1e, crea1viteit, omdenken authen1citeit, hartstocht, oprecht, echt, samen, solidariteit, sharing, speelsheid, humor, fris, hoekje af, duurzaamheid

De betekenis van Curieus verzachten, zachter maken, warme samenleving, roeren en raken, tegen onverschilligheid, brainfood, inspireren om zelf iets te organiseren, iets goed te doen in de buurt, in de wijk betrekken, ontmoeten, posi1visme aan de hand van cultuur Voor wie willen we iets betekenen? mensen met een open geest, voor onze vrijwilligers, mensen die meer willen, voor iedereen die kan overtuigd worden dat gelijkheid beter is

35

-­‐ ONZE NIEUWE MISSIE Curieus is een progressieve culturele inspira+efabriek die maatschappelijk geëngageerd durE te zijn.

We willen mensen de ruimte geven om elkaar te ontmoeten en ini+a+even versterken die dat reeds doen.

Omdat ontmoe+ng betrokkenheid creëert, solidariteit versterkt en wederzijds respect verdiept. En buurten op die manier warmer maakt, mensen milder. We geloven sterk in cultuur, in haar meest diverse en verrassende vorm, als vitaal bindmiddel hiervoor.

We hebben een posi+eve kijk op de wereld en haar mensen. We zien steeds mogelijkheden om die te veranderen. We willen mensen roeren en ontroeren, om een dijk te werpen tegen onverschilligheid en met een open geest hokjes overboord te gooien. Solidariteit is voor ons geen vies woord. De waarden die we met hartstocht belichamen, gieten we in gedurfde projecten met een speelse knipoog. Want belerend vingerwijzen gaan we uit de weg, een handvol vrolijkheid geeE al+jd ademruimte.

Curieus staat met haar voeten stevig in een waanzinnig interessant veranderende samenleving, maar heeE steeds haar ogen open om op die voortdurende veranderingen in te spelen en die te plooien naar haar ideaal wereldbeeld: een samenleving voor ogen waarin iedereen gelijk aan de start komt, mensen solidair zijn met elkaar, zorgen en begrip hebben voor wie het moeilijk heeE en waar duurzaamheid een belangrijkere economische waarde is dan harde cash.

Curieus is een netwerk vol enthousiaste vrijwilligers en ambassadeurs. Lokale helden die dag in dag uit Curieus uitdragen in hun wijk, straat en eigen biotoop tot in alle uithoeken van Vlaanderen en Brussel.

Curieus wil deze lokale helden inspireren met geëngageerde projecten. Een por+e brainfood dat cruciale thema’s op de agenda zet: gelijkheid, duurzaamheid, solidariteit. Oerklassieke waarden die in ons DNA gebakken zi9en, maar die we steeds vertalen in verfrissende projecten met een hoek af. Projecten die mensen inspireren en s+muleren om zelf de handen uit de mouwen te steken en hun leefomgeving iets zachter en warmer te maken. Soms kleine eenvoudige ingrepen, soms ambi+euze evenementen, maar steeds met grootse posi+eve reeële resultaten. Op een speelse manier, maar met een serieuze ondertoon.

Op die manier is Curieus een hartstochtelijke culturele inspira+efabriek die ac+ef meebouwt aan een progressieve solidaire samenleving.

36

Dezelfde groep werkte, na de nieuwe missie, ook een nieuwe visie voor Curieus uit voor 2020.

Elementen in de nieuwe visie van Curieus (oefening) zichtbaar in het maatschappelijk debat, van cultuurfabriek naar inspira1efabriek, eigen buurtprojecten structurele samenwerkingspartners, thema1sche afdelingen, baanbreker nieuwe vormen van verenigen, etalage en magazijn andere lokale partners, hyperlokaal, buurtgericht werken

37

-­‐ ONZE GLOEDNIEUWE VISIE Curieus van progressieve cultuurfabriek naar inspira+efabriek

De grote maatschappelijke uitdagingen -­‐ zoals het streven naar meer gelijkheid, het beschermen en versterken van solidariteit -­‐ verschuiven niet snel. De manier waarop mensen zich verenigen om die uitdagingen aan te pakken, verandert wel onmiskenbaar.

Steeds meer mensen organiseren zich in hun buurt in spontane netwerken. Ze vinden elkaar omdat ze zich scharen achter dezelfde ambi+es om hun wijk zachter te maken en prenger om te wonen: of het nu om straaoeesten, deelstraten, geefpleinen, buurtbabbels, livingconcerten gaat. Stuk voor stuk progressieve zielen die vanuit oprecht engagement aan een warmere samenleving bouwen. Onze klassieke afdelingswerking is soms ontoereikend om die geëngageerde mensen aan Curieus te binden.

Curieus wil zich in deze nieuwe en steeds veranderende omgeving openstellen voor alle mensen die met een open geest willen bouwen aan een warme buurt.

In onze etalage ze9en we graag de projecten in de kijker die het meest ons DNA weerspiegelen.

Overkoepelende projecten krijgen een hyperlokale en tastbare vertaling, doordat elke progressieve ziel in zijn/haar eigen wijk, buurt of straat ermee aan de slag kan. Denk maar aan het BelBos, SAMEN(k)LEVEN, Neuzen in … Maar we ze9en ook onze schouders onder ambi+euze ongeremde evenementen die uitdrukkelijk open staan voor meerwaardezoekers, mensen die verder willen kijken dan het voorgekauwde patroon. Denk maar aan het Fes+val van de Gelijkheid, VOLTA. Het is met deze projecten en evenementen, die heel duidelijk de progressieve iden+teit van Curieus uitstralen, dat we onze stempel willen drukken op het maatschappelijke debat. We hebben een samenleving voor ogen waarin iedereen gelijk aan de start komt, mensen solidair zijn met elkaar, zorgen en begrip hebben voor wie het moeilijk heeE en waar duurzaamheid een belangrijkere economische waarde is dan harde cash. Dit vertalen we met luide stem in projecten met een knipoog.

In ons magazijn is plaats voor onuitpu9elijk veel verfrissend engagement. Er is ruimte om te experimenteren met thema+sche afdelingen en andere vormen van verenigen, maar ook klassieke lokale afdelingen zijn er thuis. Het is onze ambi+e om open te staan voor eender welke progressieve ziel die met een fris idee komt om zijn/haar buurt een levendigere of zachtere plek te maken en een partner zoekt voor de uitwerking ervan. Curieus wil graag die partner zijn, haar exper+se en netwerk delen en de beschermende paraplu bieden waaronder deze stoet aan engagementen gerealiseerd wordt. Op die manier willen we een baanbreker zijn voor nieuwe vormen van verenigen, betrokkenheid, ontmoe+ng en cultuurbeleving. We mo+veren en inspireren een netwerk aan Curieusambassadeurs met brainfood.

Op die manier wordt Curieus een katalysator voor hyperlokale, superdiverse ini+a+even die onze buurten en straten kleurrijker en levendiger maken. En evolueert Curieus van progressieve cultuurfabriek naar progressieve inspira+efabriek. Een hedendaagse/toekomstgerichte socio-­‐culturele vereniging die mensen met een open geest inspireert en mo+veert hun eigen biotoop wat zachter en warmer te maken.

38

5. BELEIDSUITDAGINGEN De duidelijke resultaten die uit de externe en interne doorlich1ng van Curieus kwamen bovendrijven, lieten ons toe om heel duidelijke keuzes te maken. Wat is goed, en behouden we? Wat werkt niet zo goed, en willen we ombuigen? Wat is goed, maar willen we nog verbeteren?

Vooral die laatste twee vragen hebben we in duidelijke, concrete en ambi1euze doelstellingen gegoten.

Curieus zit op het goede spoor, maar we willen nog beter doen. In 2020 moeten we nog verder staan in onze ambi1e om een betekenisvolle en moderne sociaal-­‐culturele organisa1e te zijn.

-­‐ Communica\e In tegenstelling tot het vorige beleidsplan kreeg ons communica1ebeleid geen aparte strategische doelstelling. Maar dat betekent niet dat we er geen aandacht aan besteden. Onze communica1e -­‐ gestoeld op krach1ge beelden, sterke namen en een warme professionele huiss1jl -­‐ is al jarenlang het paradepaardje van Curieus. In elke stakeholders-­‐ en sterkte/zwakte-­‐analyse wordt de interne en externe communica1e van Curieus vrijwel meteen bij de sterktes gezet. Die lijn zeLen we dus gewoon verder, zonder een aparte strategische doelstelling.

-­‐ Projectwerking Ook onze projectwerking wordt als een grote sterkte ervaren. Onze keuze om te investeren in een goed uitgebouwd tweesporenbeleid (open/laagdrempelige events en sterke overkoepelende projecten die lokaal vertaald kunnen worden) werpt elk jaar meer haar vruchten af. Maar we hebben nog ruimte om te groeien.

In onze projectwerking zijn de uitdagingen: -­‐ het tweesporenbeleid nog verder uitdiepen, met een duidelijk onderscheid tussen open evenementen (voor de ‘shoppende’ cultuurbelever) en sterk lokaal verankerde ac1es en ac1viteiten die op buurtniveau hun uitwerking krijgen -­‐ ac1viteiten/projecten uitwerken die nog meer wegen op het maatschappelijk debat -­‐ een duidelijker onderscheid maken tussen onze algemene ac1viteiten (magazijn) en de projecten waarmee we willen ‘uitpakken’ (etalage)

-­‐ Lokale werking Zoals bij veel sociaal-­‐culturele verenigingen staat onze lokale werking onder druk. De klassieke afdelingsvorm is niet langer aangepast aan de manier waarop mensen zich tegenwoordig verenigen. Hoewel we niet alle lokale werkingen over dezelfde kam moeten scheren (er zijn nog steeds veel klassieke afdelingen die ramen en deuren hebben openstaan, veel nieuwe vrijwilligers aantrekken en groeien), het is duidelijk dat we naast de klassieke werking ruimte en openheid moeten creëeren voor andere manieren van verenigen: straat-­‐ en buurtcomités, thema1sche werkingen, 1jdelijke verenigingen, wijkwerkingen …

Deze diversiteit aan ‘doeners’ moet bij Curieus een plaats vinden om ‘hun ding’ te kunnen doen. In onze lokale werking zijn onze uitdagingen: -­‐ een evolu1e maken van een louter klassieke afdelingswerking naar een losser geheel van lokale werkingen, waarin plaats is voor verschillende vormen van verenigen en ‘doeners’ -­‐ het moeizame proces tot performante gegevensverzameling ombuigen tot een sterkhouder 39

-­‐ Samenwerking De afgelopen 5 jaar is er een sterke samenwerkingsreflex ontstaan in de projectwerking van Curieus.

Langzaamaan werd ‘samenwerken’ een deel van ons DNA. Dat brengt ons nu al op een hoger niveau in onze werking. Die reflex willen we de volgende jaren nog versterken en vooral laten doorwerken in àl onze geledingen en domeinen. Waarom ook niet structureel samenwerken? En gaat samenwerken niet verder dan samenwerken met andere organisa1es? Moeten we de netwerkvorming niet intern uitbouwen, door onze eigen bestuursorganen open te stellen? De beleidsuitdagingen voor ons samenwerkingsbeleid zijn: -­‐ onze samenwerkingsreflex verder versterken en laten doorwerken in al onze geledingen en domeinen -­‐ onze bestuursorganen vernieuwen en openzeLen voor expter1se van buiten de vereniging

-­‐ Par\cipa\e Naast onze projectwerking en communica1e zijn ook de uitgewerkte type-­‐ac1es een speerpunt in onze afdelingsondersteuning. Maar ook hier zien we ruimte voor verbetering. Hoewel we hier de afgelopen jaren stappen vooruit hebben gezet, gebeurt het uitwerken en aanbieden van onze type-­‐ac1es en overkoepelende projecten op dit moment nog al1jd iets te veel top-­‐down. De beleidsuitdaging is hier dus erg duidelijk: -­‐ Een betere bo9om-­‐up werking in het uitwerken van lokale type-­‐ac1viteiten en overkoepelende projecten dankzij projectwerkgroepen en een inspira1edag

-­‐ Diversiteit en duurzaamheid Twee domeinen waarin we als vereniging kunnen groeien, krijgen geen aparte strategische doelstelling, maar lopen als een rode draad doorheen de hele werking: onze aandacht voor diversiteit en duurzaamheid.

Na lang sukkelen met een vrij theore1sch model van diversiteitswerking (instapdiversiteitstraject, workshops, doorlich1ngen), hebben we sinds enkele jaren door dat een ‘hands on-­‐vereniging’ als Curieus beter gediend is met een heel concrete aanpak van diversiteit in de werking. En die andere aanpak loont: de diversiteit in ons eigen aanbod groeit, net als het deelnemersveld. We zijn ons ervan bewust dat dit proces er één van lange adem wordt, maar de volgende jaren zullen we concrete ini1a1even nemen om de diversiteit in onze vereniging te verhogen. Het invoeren van de ‘diversiteitschecklist’ (met o.a. oog voor bewustere samenwerkingen en doelgroepgerichte communica1e) als handleiding bij elk nieuw ini1a1ef, is een belangrijke eerste stap die helemaal aansluit bij onze ‘hands on-­‐houding’. We engageren ons dan ook om de volgende 5 jaren in elk voortgangsrapport een concreet overzicht te geven van onze ‘diversiteitsinspanningen’ in elk domein. Hetzelfde geldt voor onze keuze voor duurzaamheid. Ook hier geen aparte doelstelling, wél een concreet engagement om in onze hele werking een duurzaamheidsreflex te ontplooien. En ook hier een concreet plan om een checklist uit te werken die als leidraad kan dienen. De beleidsuitdaging is simpel: -­‐ tegen het einde van de beleidsperiode is de duurzaamheids-­‐ en diversiteitsreflex van Curieus in al haar geledingen top of mind.

-­‐ Doelgroep In onze nieuwe missie zeLen we een belangrijke stap in de omschrijving van onze doelgroep. Voor een grote sociaal-­‐culturele organisa1e, zeker met zo’n breed en laagdrempelig aanbod, is het moeilijk om een 40

specifieke doelgroep te onderscheiden. Curieus richt zich met haar ac1viteiten graag op een zo breed mogelijk publiek. “Iedereen” is dan ook vaak het antwoord wanneer iemand vraagt naar wie wij ons richten met onze werking. Dat blij` ook zo. Curieus wil iedereen bereiken. Maar de oefeningen die resulteerden in het schrijven van onze nieuwe missie, brachten ons ook tot een betere omschrijving van onze doelgroep.

Curieus is er voor mensen met een open geest die ervan overtuigd kunnen worden dat gelijkheid en solidariteit onze maatschappij sterker maakt.

41

42

6. DOELSTELLINGEN CURIEUS Strategische doelstellingen

Opera1onele doelstellingen

SD 1

OD 1.1 Curieus hee` een etalage en een magazijn. In de etalage zeLen we

In 2020 formuleert en verdedigt graag de projecten in de kijker die het meest ons DNA weerspiegelen. In het Curieus haar waarden (gelijkheid, magazijn is er plaats voor elk posi1ef engagement. solidariteit, duurzaamheid) en OD 1.2 We volgen de actualiteit op en voelen aan wat er lee` in de vertaalt ze in posi\eve projecten samenleving. Wat ons raakt vertalen we in projecten en ac1es. met een knipoog, steeds met het OD 1.3 Het jaarlijkse Fes1val van de Gelijkheid is het mekka van progressieve oog op het verzachten van de samenleving.

zielen.

(projectwerking)

OD 1.4 Lokale groepen zijn volledig doordrongen van onze missie.

OD 1.5 We hebben een duurzaamheids-­‐ en diversiteitsreflex in alles wat we doen.

OD 1.6 We zoeken in al onze projecten naar vernieuwende manieren van communiceren.

SD 2

OD 2.1 Curieus doorloopt een proces van transi1e, waarbij de lokale werking

In 2020 hee^ Curieus een flexibele (hyper)lokale werking

grondig wordt hertekend.

waarin ruimte is voor doeners in klassieke afdelingen, buurtwerkingen, thema\sche werkingen en losse vrijwilligers. (proces van afdelingen naar groepen)

OD 2.2 Curieus profileert zich als open huis voor doeners.

OD 2.3 Naast de taak om de klassieke afdelingen te ondersteunen, werken de provinciale secretariaten van Curieus ook aan andere vormen van lokaal engagement én experimenteren zelf ook ac1ef met nieuwe lokale verenigingsvormen OD 2.4 Van ‘processie van Echternach’ naar ‘Francorchamps’: in 2017 hee` Curieus een CRM systeem dat al onze behoe`en bevredigt. Dat betekent: meer dan alleen data verzamelen, onze volledige werking is gebaseerd op dit nieuwe systeem.

SD 3

OD 3.1 In 2020 werkt Curieus zowel na1onaal als in elke provincie in al haar

In 2020 zorgt Curieus voor een netwerk voor zij die iets willen organiseren binnen het

projecten samen met verruimende partners, om de kwaliteit te verhogen en om te leren van elkaar en het draagvlak te verbreden.

progressieve veld. (samenwerking)

OD 3.2 In 2020 hee` Curieus een uitgebreid netwerk met de hulp van haar ambassadeurs.

OD 3.3 Curieusmedewerkers, vrijwilligers en bestuursleden hebben een open houding en zijn zelf overtuigd ambassadeur van Curieus.

SD 4

OD 4.1 De professionele medewerkers kennen de vrijwilligers en hun talenten

Curieus evolueert naar een en inzetbaarheid. inspira\efabriek door ideeën aan OD 4.2 We zijn als Curieus duidelijk in andere netwerken aanwezig. te reiken en op te pikken, OD 4.3 We zeLen ten alle 1jde onze voelsprieten op om inspira1e en ideeën doeners samen te brengen en crea\eve typeac\es te voorzien.

naar binnen te halen.

(ZomertoerenWinterkuren)

OD 4.4 ZomertoerenWinterkuren is de voeding voor onze inspira1efabriek.

43

STRATEGISCHE DOELSTELLING 1 In 2020 formuleert en verdedigt Curieus haar waarden (gelijkheid, solidariteit, duurzaamheid) en vertaalt ze in posi\eve projecten met een knipoog, steeds met het oog op het verzachten van de samenleving. (projectwerking)

OD 1.1 Curieus hee^ een etalage en een magazijn. In de etalage zeken we graag de projecten in de kijker die het meest ons DNA weerspiegelen. In het magazijn is er plaats voor elk posi\ef engagement.

De etalage: de verzachters, VOLTA -­‐ Nacht van de Toekomst, Fes1val van de Gelijkheid, de briefschrijvers, instagramproject (#stapjenaarlinks), SAMEN(k)LEVEN …

Het magazijn: alle ac1viteiten van afdelingen vb. Dallas in Lokeren, world knit day in Lichtervelde, inzamelac1e voor Calais in ZoLegem, comedy in Wuustwezel …

Indicatoren: -­‐ Elk jaar minstens 2.000 ac+viteiten in het magazijn

-­‐ Elk jaar minstens één nieuwe na+onaal project in de etalage dat door elke provincie gedragen en uitgevoerd wordt -­‐ Jaarlijkse s+jging van het aantal ac+viteiten in het magazijn die expliciet aansluiten bij onze waarden (moeilijk meetbaar) en dus poten+eel kunnen doorgroeien naar onze etalage (bo9om up)

-­‐ Elk jaar merken we een s+jging van het aantal groepen die deelnemen aan de projecten die in de etalage staan.

OD 1.2 We volgen de actualiteit op en voelen aan wat er lee^ in de samenleving. Wat ons raakt vertalen we in projecten en ac\es.

Indicator: -­‐ Elk jaar minstens twee projecten of ac+es die inspelen op de actualiteit

OD 1.3 Het jaarlijkse Fes\val van de Gelijkheid is het mekka van progressieve zielen.

Ac1es: -­‐ We besteden aandacht aan de persoonlijke communica1e en nazorg ten aanzien van gasten, zowel individuen als organisa1es.

-­‐ We breiden de samenwerking met de middenveldsorganisa1es uit met als doel de wisselwerking te versterken en duurzame rela1es op te bouwen.

-­‐ We werven ac1ef Fes1valambassadeurs en s1muleren onze gasten om Fes1valambassadeurs te worden.

Indicatoren:

-­‐ Mensen dienen zichzelf aan voor onze deba9en.

-­‐ Deelnemers: 44

-­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐

• jaarlijkse s+jging van 10% • jaarlijks een diverser publiek • jaarlijks betere spreiding over het hele land Elk jaar bereiken we meer diversiteit in de sprekers.

Elk jaar voegen we minstens één nieuwe discipline aan het programma toe.

Elk jaar halen we minstens vier keer de na+onale pers met het Fes+val van de Gelijkheid.

Elk jaar strikken we minstens één prominente buitenlandse hoofdgast.

Eén op de drie ac+viteiten wordt georganiseerd in samenwerking met een andere organisa+e.

OD 1.4 Lokale groepen zijn volledig doordrongen van onze missie.

Ac1es: -­‐ We gieten en verspreiden onze missie in een aantrekkelijke vorm.

-­‐ We verbinden de actualiteit en onze missie aan concrete ac1es.

-­‐ We organiseren vorming voor de lokale groepen over de elementen uit onze missie.

-­‐ We werken een systeem van engagement uit (bv. een charter onderschrijven).

OD 1.5 We hebben een duurzaamheids-­‐ en diversiteitsreflex in alles wat we doen.

Ac1es: -­‐ We maken een duurzaamheids-­‐ en diversiteitschecklist voor afdelingen en voor onszelf.

-­‐ Elk provinciaal Curieuskantoor wordt lid van ‘Greentrack’ en we dragen dat uit in de communica1e (mail, website, drukwerk) van Curieus.

OD 1.6 We zoeken in al onze projecten naar vernieuwende manieren van communiceren.

Ac1es: Elke Curieusgroep hee` een ambassadeur.

Elke provinciale voorziLer is een sterke ambassadeur van Curieus en haar missie.

We richten ‘de vrienden van Curieus’ op.

Per project palmen we de publieke ruimte in als communica1emiddel.

-­‐ -­‐ -­‐ -­‐

Indicatoren -­‐ We halen de pers met onze communica+e in de publieke ruimte.

-­‐ In 2020 werkt minstens de helE van de lokale groepen met de checklists.

45

STRATEGISCHE DOELSTELLING 2 In 2020 hee^ Curieus een flexibele (hyper)lokale werking waarin ruimte is voor doeners in klassieke afdelingen, buurtwerkingen, thema\sche werkingen en losse vrijwilligers. (proces van afdelingen naar groepen)

OD 2.1 Curieus doorloopt een proces van transi\e, waarbij de lokale werking grondig wordt hertekend.

Ac1es: -­‐ We zoeken en engageren een externe procesbegeleider.

-­‐ We lichten de lokale werking door.

-­‐ We organiseren een proces met de focus: hoe kunnen we een flexibele organisa1e combineren met een eigen iden1teit en houvast voor de bestaande vrijwilligers/werking.

OD 2.2 Curieus profileert zich als open huis voor doeners.

Ac1es: -­‐ We werken elk groot (etalage)project uit met een projectgroepje dat bestaat uit medewerkers, vrijwilligers en externen (experten en progressieve zielen die zich niet meteen aan Curieus binden).

-­‐ We speuren ac1ef naar en staan open voor progressieve ideeën in het netwerk van Curieus (stadsontwikkeling, beeldvorming, …).

-­‐ De website ‘ademt’ het open huis voor doeners en de sociale media zijn een doorgeefluik van inspirerende ini1a1even.

OD 2.3 Naaste de taak om de klassieke afdelingen te ondersteunen, werken de provinciale secretariaten van Curieus ook aan andere vormen van lokaal engagement én experimenteren zelf ook ac\ef met nieuwe lokale verenigingsvormen.

OD 2.4 Van ‘processie van Echternach’ naar ‘Francorchamps’: in 2017 hee^ Curieus een CRM-­‐systeem dat al onze behoe^en bevredigt. Dat betekent: meer dan alleen data verzamelen, onze volledige werking is gebaseerd op dit nieuwe systeem.

Ac1es: -­‐ Begin beleidsperiode: • grondige scan van ons huidig databeheer (+ formuleren van verwach1ngen) • grondige scan van onze volledige communica1e -­‐ Voor eind 2016: • inpassen van volledige communica1e in CRM • uitbreiden van CRM 46

STRATEGISCHE DOELSTELLING 3 In 2020 zorgt Curieus voor een netwerk voor zij die iets willen organiseren binnen het progressieve veld. (samenwerking)

OD 3.1 In 2020 werkt Curieus zowel na\onaal als in elke provincie in al haar projecten samen met verruimende partners, om de kwaliteit te verhogen en om te leren van elkaar en het draagvlak te verbreden.

OD 3.2 In 2020 hee^ Curieus een uitgebreid netwerk met de hulp van haar ambassadeurs.

Ac1es: -­‐ Curieus verzamelt en evalueert haar partnerschappen in haar CRM-­‐systeem.

-­‐ Curieus verzamelt open geesten jaarlijks op een netwerk-­‐ en inspira1edag (TAPAS).

Indicatoren:

-­‐ Het aantal deelnemers op TAPAS s+jgt elk jaar.

-­‐ Jaarlijks verhuist TAPAS naar een andere stad.

-­‐ Jaarlijks werkt TAPAS een programma uit, met de helE interne werking en de helE ‘blik naar buiten’.

OD 3.3 Curieusmedewerkers, vrijwilligers en bestuursleden hebben een open houding en zijn zelf overtuigd ambassadeur van Curieus.

Ac1es:

-­‐ De raden van bestuur en algemene vergaderingen van Curieus worden vernieuwd en verbreed.

-­‐ Door jaarlijkse teamdagen, informele momenten en teambuilding wordt het personeel meegenomen op de posi1eve trein waarvoor Curieus staat.

47

STRATEGISCHE DOELSTELLING 4 Curieus evolueert naar een inspira\efabriek door ideeën aan te reiken en op te pikken, doeners samen te brengen en crea\eve typeac\es te voorzien.

(ZomertoerenWinterkuren)

OD 4.1 De professionele medewerkers kennen de vrijwilligers en hun talenten en inzetbaarheid.

Ac1es: -­‐ We zullen nog meer naar buiten komen en lokale groepen en lokale ac1viteiten bezoeken.

-­‐ We creëren formele en informele netwerkmomenten, zowel op provinciaal als na1onaal vlak (bv. TAPAS, provinciale vrijwilligersdagen, brainstorms, drinks, samen gaan betogen, recep1es, fuiven, quizploegen vormen …)

-­‐ We nemen de kennis van talenten en de beschikbaarheid van onze vrijwilligers op in het CRM systeem.

OD 4.2 We zijn als Curieus duidelijk in andere netwerken aanwezig.

Ac1es: -­‐ We nemen deel aan ac1viteiten van andere organisa1es (bv. Dag van de Cutuureduca1e, Publiek Centraal, KLJ trefdag, het Betere Boek, Pulse, Hart boven Hard …).

-­‐ We brengen meer systema1ek in onze aanwezigheid (oplijsten en ook delen).

-­‐ We s1muleren lokale groepen hetzelfde te doen.

OD 4.3 We zeken ten alle \jde onze voelsprieten op om inspira\e en ideeën naar binnen te halen.

Ac1es: -­‐ We schrijven een oproep/vacature uit voor vrijwilligers om de vrijwilligerswerkgroep uit te breiden.

-­‐ In 2018 updaten we het werkingshandboek, op basis van het proces dat we doorlopen hebben (OD 2.1), waarin de open lokale werking centraal staat en houden verder vinger aan de pols voor de noden bij de klassieke vrijwilligers.

Indicator: -­‐ De vrijwilligerswerkgroep komt vier keer per jaar samen, en we le9en er al+jd op dat uit elke provincie hierin vrijwilligers en medewerkers vertegenwoordigd zijn.

OD 4.4 ZomertoerenWinterkuren is de voeding voor onze inspira\efabriek.

Ac1es -­‐ Afdelingen hoeven niet telkens het warm water uit te vinden: de Curieuskoepels pikken lokale ac1viteiten op en geven die ter inspira1e door aan andere afdelingen/lokale Curieusgroepen en andersom.

48

-­‐ De werkgroep scant de lokale ac1viteiten op inspirerende voorbeelden en biedt zo inspira1e aan, vb. ac1viteit uit ZomertoerenWinterkuren die overkoepelend project wordt, cf. Etalage SD1, eerste type-­‐ ac1e die naar de etalage doorstroomt: prijs van de Gelijkheid (in december 2015 na1onaal), in het daaropvolgende jaar overtuigen we ten minste 10 afdelingen om hetzelfde te doen.

Indicator: -­‐

elk jaar breiden we de databank uit met 2 Winterkuren en 2 Zomertoeren (inspira+efiches).

49

50

7. MENSEN EN MIDDELEN 7.2 Medewerkersbeleid

-­‐ Een verschroeiend tempo in knellende schoentjes -­‐ Personeelsbehoe^eplan Inzet medewerkers per doelstelling (geraamd aantal werkuren en VTE = vol1jdse equivalenten)

51

8. TOETSING AAN DE BEOORDELINGSCRITERIA UIT HET DECREET Criteria 1. Toepassing van de vier func\es van het SCW

Awoert hokjes -­‐ over kruisbestuiving en sterke pijlers Balans in de na1onale projecten Lokaal engagement

2. Begeleiding en ontwikkeling van het afdelingswerk en beleid ten aanzien van de vrijwilligers

Klassieke vrijwilligerswerking onder druk Inspirerend DNA in de etalage Een magazijn vol horizontale en boLom-­‐up inspira1e En de klassieke afdelingen? Laten we die aan hun lot over?

Vrijwilligerswerkgroep

3. Ac\es voor verruiming en verbreding

Verruiming van onze doelgroep

van de par\cipa\e

Inspirerende projecten Bewuste partnerschappen Zoeken naar extra inkomsten Diversiteitstoets Hoe we die mensen daarna ac1ef willen laten par1ciperen Projectwerkgroepen Vrijwilligerswerkgroep TAPAS met ruimte voor specifieke brainstorms over interne werking Projecten die dromen waarmaken

4. Ac\es met een landelijk karakter

Tweesporenbeleid: projecten en evenementen in de etalage Moeilijke thema’s in een verfrissend verhaal

5. Communica\e met de leden

Projectcommunica1e Ambassadeurs en ‘de vrienden van Curieus’ Een warme professionele huiss1jl Vernieuwde website(s) Sociale media als community-­‐tool en/of doorgeefluik inspira1e Een specifiek communica1eplan voor onze missie Openbare ruimte TAPAS als wederzijdse inspira1edag

6. Aandacht voor culturele diversiteit en interculturaliteit

Projectaanpak creëert ontmoe1ng Personeel en achterban Diversiteit is meer dan interculturaliteit

7. Samenwerking en netwerkvorming met Projectsamenwerkingen andere organisa\es Eigen verhaal Meestappen in het verhaal van andere organisa1es en burgers 52

Criteria TAPAS groeit uit tot netwerkevent 8. Het ontwikkelen van vernieuwende en bijzondere ac\viteiten

Etalageprojecten met een posi1ef verhaal OnuitpuLelijke posi1eve energie Openbare ruimte

9. Zorg voor professionaliteit en professionalisering

CRM: de processie van Echternach die een race van Francorchamps moet worden Warme huiss1jl en communica1e Eigen1jds personeelsbeleid met oog voor ieders talenten

10. Rekening houdend met de principes van integrale kwaliteitszorg

Beleidsplan en voortgangsrapportage

11. Beeld van de doelgroep van de organisa\e

Open projecten … voor mensen met een open geest

Projectevalua1es

Verjonging, vervrouwelijking en streven naar een sociale en superdiverse mix

53

8.1 Toepassing van de vier func\es van het SCW

Sommige zinnen -­‐ verscholen in een uitgebreid betoog -­‐ raken je zo onverwachts en trefzeker, dat je niet anders kan dan ze “Kunst en cultuur bieden troost en kracht neerkrabbelen in de volle overtuiging dat je ze ooit als citaat voor de onvolkomenheid en de enigszins zal aanhalen. Het schrijven van dit beleidsplan, hoe vreemd banale gang van het bestaan.” dit ook klinkt, was het moment waarop deze opnieuw door ons hoofd schoot. In de oprechte overtuiging dat “kunst en cultuur” in deze in betekenis mag uitgebreid worden tot het volledige “socioculturele plaatje”. Sociaal-­‐ cultureel werk in zijn volle glorie brengt mensen samen (ontmoe1ng), smeedt een open netwerk waarin kennis wordt overgedragen (educa1e), verzacht of sterkt mensen om het goede te doen (maatschappelijke ac1e), zet ar1s1ek talent in het licht en inspireert om eigen ar1s1eke duivels te ontbinden (cultuur, binnen of buiten de lijntjes, met grote of kleine c).

-­‐ Awoert hokjes -­‐ over kruisbestuiving en sterke pijlers Onder het moLo ‘Awoert, hokjes’ probeerde Curieus al langer om meerdere van deze func1es te verenigen in één project of ac1viteit (mul1ple issue prak1jken).

• Het BelBos legde heel erg de nadruk op educa1e (informeren over de herbruikbaarheid van alle metalen in een gsm (urban mining) en de vuile gevolgen van klassieke mijnbouw (effecten op mens, milieu en katalysator voor oorlogen), maar legde tegelijk de drempel heel laag om tot ac1e bewegen (gsm op een correcte manier recycleren en vooral minder snel en ondoordacht een nieuwe gsm of technologiesnu‡e aan te kopen).

• Het diverse Fes1val van de Gelijkheid was onze eerste onbeschaamde poging om alle vier deze func1es te verenigen in één project. De debaLen, de literatuur, de babbels, het geefplein. Op die manier maakten we vooral ook een zelfzekere inhaalbeweging op vlak van maatschappelijke ac1e, een pijler die bij de andere projecten uit de vorige beleidsperiode vaak op de achtergrond verdween (Slimste Sos, VOLTA -­‐ Nacht van de Arbeid, educa1ereis, GAL, Herinner De Toekomst …).

• De deels1ckertjes van SAMEN(k)LEVEN zijn een kruisbestuiving van 2 pijlers die op het eerste zicht het verst uiteen liggen: ontmoe1ng (de drempel verlagen om buren bij elkaar te laten aanbellen) en maatschappelijke ac1e (consuminderen).

Het succes en warme onthaal van dit laatstgenoemde project, hee` ons ongetwijfeld geïnspireerd om in de toekomst al onze etalage-­‐projecten te laten steunen op deze twee pijlers (maatschappelijke ac1e en ontmoe1ng), aangevuld met educa1e en/of cultuur. Want uit onze beleidstweedaagses is heel erg naar voor gekomen dat elk toekoms1g project een maatschappelijke inslag moet hebben. En dat gaat verder en dieper dan een inhoudelijk sterke basis, laat staan dat we genoegen nemen met wat thema1sche opsmuk.

Het gaat erover dat we met élk Curieusproject mensen willen roeren en inspireren om zelf het goede te doen, een kleine maar reeële ac1e te ondernemen om iets nega1ef in hun buurt om te buigen tot iets posi1ef (een lelijk plekje ombouwen tot een ontmoe1ngsplek, buren die elk aan hun gevel groenten kweken en met het resultaat een buurtBBQ opzeLen, samen ijveren voor een fietspad of leefstraat, een buurtbibliotheekkastje uitbaten …). Als elk puzzelstukje apart verandert, verandert de puzzel. Als in één stad honderd buurten warmer worden en duizend zielen zachter worden, wordt de stad een aangenamere plek om te wonen en is meer solidariteit geen loos begrip, maar een reële maatschappelijke verandering.

54

Maar laat geen misverstanden ontstaan. Tegelijk vinden we ook die ontmoe1ng en ontspannende pijler bijzonder belangrijk. We zijn er als de dood voor om een belerende organisa1e te worden, waar humor angstvallig wegblij`. Het is niet omdat we al onze projecten een inhoudelijk cachet willen geven, dat we de vingerwijzende toer opgaan. Om het simpel te zeggen, alles wat de Curieusstempel draagt, ademt au fond onze inhoudelijke waarden, maar vertalen we met een knipoog en een vleugje humor. En cultuur is een vitaal bindmiddel om die buurten samen te krijgen en ontmoe1ng te creeëren. “Elk leven begint in de blik van de ander” lazen we bij Michel Houllebecq en dat is exact hoe wij het zien. Waar mensen elkaar ontmoeten, ontstaat betrokkenheid en zorg en worden hokjes als vanzelf omver geworpen. Bovendien zit in die ontmoe1ng en cultuur ook vaak de kwinkslag, de warme waardering, de katalysator om te verzachten, om eigen imperfec1es te rela1veren en milder te worden over andermans onvolmaaktheden.

Dat educa1e een belangrijke pijler van onze Curieusiden1teit vormt, spreekt voor zich. Volksverheffing klinkt als term wat te belerend, maar in sé gaat het wel om de uitwisseling van kennis om met open blik naar de wereld te kijken. Uiteraard gaat het hier niet om eenrich1ngsverkeer, vrijwilligers/ambassadeurs leren veel van elkaar, wij van hen, zij van ons. Daarom leunt ook educa1e als func1e zo sterk aan bij ontmoe1ng. In deze educa1e-­‐func1e stonden we de voorbije beleidsperiodes al sterker. We voelden nu vooral de nood om een inhaalbeweging te maken op vlak van die tandem maatschappelijke ac1e -­‐ ontmoe1ng.

-­‐ Balans in de na\onale projecten Ons doel is om in de toekomst die balans te behouden, maar vooral, om in al onze etalageprojecten minstens drie func1es te verenigen.

Dat geldt uiteraard voor onze lopende projecten. Op het nu reeds diverse Fes1val van de Gelijkheid willen we een nog meer diverse bijenkorf aan disciplines en invalshoeken verenigen: slam poetry, dans met en zonder beperkingen, straatvoetbaltoernooi … Het spreekt ook voor zich dat we nog meer buurten willen infecteren met deels1ckertjes van SAMEN(k)LEVEN. Maar we zeLen ook nieuwe projecten in de steigers (of herdenken oude projecten) die steunen op een combina1e van die 4 pijlers: • VOLTA -­‐ Nacht van de Toekomst Waar de vorige zeven edi1es de baseline Nacht van de Arbeid hadden, maken we met deze nieuwe VOLTA Nacht van de Toekomst een krach1g statement. We geven jong talent, in talloze disciplines, een podium: fotografie, architectuur, muziek, DJ, poëzie, debat, graphic design, schilderkunst … Cultuur meets ontmoe1ng. Door vooral te focussen op nieuwbakken of onontdekt talent roepen we op tot ac1e 55

(ontdek en pronk met je eigen talent, maak kennis met al die jonge toppers in je buurt). Het is een open project, waarmee we een heel breed publiek willen bereiken, maar we willen ook onze vrijwilligers op de kar krijgen om heel lokaal en in alle verschillende buurten te ronselen. We mikken dan ook niet op 1 loca1e, maar organiseren in 2016 maar liefst 4 Nachten van de Toekomst (Brussel, Gent, Antwerpen, Leuven). Vanaf 2017 komt daar ook een centrumstad in West-­‐Vlaanderen (Oostende of Brugge) en Limburg bij.

• #DroomJeBuurt (of #DroomJePlek of #PlekVanMijnDromen) Een project dat al lang in onze geesten broedt, maar nog geen concreet startschot kreeg of defini1eve naam (werk1tel was lang: lelijke eendje wordt schoon zwaantje). We willen mensen oproepen om in hun buurt een lelijk plekje je nomineren. Om te vermijden dat het een langgerekte klaagzang wordt en uitmondt in een nega1eve weeklacht, vragen we mensen om zelf een concreet voorstel ter verbetering/opfrissing te doen.

“Engagez-­‐vous!” als lijfspreuk.

• Prijs van de Gelijkheid Naast het Fes1val van de Gelijkheid waar we onze verschillen vieren, willen we ook de ‘gelijkmakers’ overal ten velde in de bloemetjes zeLen. Echte ‘gelijkmakers’ doen het niet voor de erkenning, maar toch willen wij diegenen die zich inzeLen voor een rechtvaardigere wereld en gelijk verdeelde kansen laten voelen: doe zo voort! (en voort en voort …) Daarom reiken wij de prijs van de gelijkheid uit.

• De briefschrijvers Een project dat nog moet geconcre1seerd worden en waarvoor we dus eerst wat ‘ballonnetjes oplaten’ in verschillende netwerkjes, en vrijwilligers/externe geëngageerde zielen warm maken en input vragen.

Veel mensen sukkelen met brieven schrijven: het opzeggen van een krantenabonnement, nieuwe energieleverancier zoeken, aanvragen van renova1esubsidies, een adreswijziging doorgeven aan de mutualiteit … is niet voor iedereen evident. Curieus wil neerstrijken in talloze buurten en pleintjes met een schrij{ureau en mensen helpen om die brieven te schrijven (educa1e als empowerment en dus maatschappelijke ac1e). Maar we denken niet alleen aan ‘droge materie’ en willen verder gaan met ‘zachte’ brieven.

Zo broeden we nog op ‘de sorryschrijvers’. Een lief dat je bedroog, een vriend die je in verlegenheid bracht, een moeder die je nooit kon bedanken, een leerkracht die je nooit kon vertellen hoe die jou inspireerde om de juiste studierich1ng te kiezen … Iedereen hee` minstens één geliefde, veraf of dichtbij, die hij graag “sorry” wil zeggen, maar nooit de woorden en de moed vond. De “sorryschrijvers” willen jou helpen om die persoonlijke excuses in woorden te gieten. Poëzie, literatuur, songteksten kunnen inspireren voor deze brieven.

• #StapjeNaarLinks Een instagramproject dat iedereen oproept om leLerlijk een stapje naar links te doen, aan te bellen bij 56

de buren, kennis te maken en dat in een mooi beeld te gieten. We denken na over een manier om dit te ondersteunen met bijvoorbeeld koekjes of vlaggetjes voor elk #stapjenaarlinks.

-­‐ Lokaal engagement Uiteraard. Wat we hierboven beschrijven, bestrijkt het na1onale (en provinciale) niveau. Wat met lokale ac1viteiten? Die noemen we ons magazijn, waar we een zo verscheiden mogelijke werking ambiëren, met de vier func1es in evenwicht. ZomertoerenWinterkuren (www.zomertoerenwinterkuren.be) is hiervoor onze kapstok. We willen onze lokale vrijwilligers en ambassadeurs inspireren met de kleurrijke mix aan ac1viteiten op ZomertoerenWinterkuren. Die databank weerspiegelt dezelfde mix aan func1es die we voor ogen houden bij onze overkoepelende na1onale projecten. Onze vrijwilligers en Curieusgroepen passief aansporen om deze databank te gebruiken, hee` nog te weinig effect, hebben we het voorbije jaar gemerkt. Daarom willen en gaan we hiermee veel ac1ever de boer op, tot elke afdeling en lokale Curieusgroep van Dentergem-­‐Wakken tot Heusden-­‐Zolder ZomertoerenWinterkuren zal kennen, er zijn weg in vinden en de komende beleidsperiode ten minste één ac1viteit hieruit plukt om in de eigen buurt te organiseren. Hoe we hen daarbij aansporen? ZomertoerenWinterkuren krijgt een prominente plek op TAPAS (waarbij we de databank niet enkel toelichten, maar ook live-­‐inspira1e opdoen en vrijwilligers sugges1es laten doen voor nieuwe ac1viteiten), en de provinciale vrijwilligersdagen. Op de na1onale cultuurmarkt (Antwerpen) organiseerden we bovendien een workshop om de databank ook aan externe cultuurliewebbers voor te stellen.

Daarnaast blijven onze provinciale koepels de uitgelezen contactpersonen om op een proac1eve manier onze lokale vrijwilligers te mo1veren een gebalanceerd jaarprogramma uit te werken. We verwachten helemaal niet van onze afdelingen dat zij op eenzelfde manier de vier func1es in één ac1viteit integreren ,maar wél dat ze 1jdens één werkjaar niet uitsluitend ini1a1even uitwerken die op slechts één van deze pijlers steunen, m.a.w. liever een buurzeest, een debatavond, een kerstdiner voor alleenstaanden én een korzilmwandeling dan 10 worstenkaar1ngen.

Hoe we dit criterium dus concreet in de planning opnemen? Elk jaar engageert Curieus zich voor 2 grote evenementen die deze 4 func1es combineren: één Fes1val van de Gelijkheid en drie maal VOLTA -­‐ Nacht van de Toekomst in 2016 en vijf maal vanaf 2017, het uitdenken van overkoepelende projecten/typeac1es die lokaal vertaald kunnen worden en die minstens 3 van deze 4 func1es combineren.

De voorbeelden van concrete projecten hierboven sluiten allerminst uit dat de actualiteit en hete maatschappelijke hangijzers ons kunnen inspireren voor andere ini1a1even (denk aan de vluchtelingenproblema1ek, de Griekse tragedie …). Verder zeLen we heel erg in op ZomertoerenWinterkuren om onze lokale vrijwilligers aan te sporen verfrissende ac1viteiten te organiseren.

57

8.2 Begeleiding en ontwikkeling van het afdelingswerk en beleid ten aanzien van vrijwilligers In onze doelstellingen is het stuk over afdelingswerking de meest uitdagende brok (SD2). Het is daar dat we ons meest ambi1euze strategische doel formuleren. Want Curieus moet een open huis zijn, waar zoveel mogelijk progressieve zielen -­‐ die iets ten goede willen veranderen in hun eigen netwerk of buurt -­‐ zich thuisvoelen. Doeners die mensen willen samenbrengen, hokjes overboord gooien, lelijke plekjes opschonen, het sociaal cement concreet willen sterker maken, sociale kansengroepen wegwijs maken in hun buurt, nega1eve beeldvorming doorbreken …

Waar we onze werking in de vorige beleidsperiode nog definieerden als “progressieve vereniging die door een andere bril naar cultuur en de samenleving kijkt, die frisse, originele en gedurfde ac1viteiten organiseert die je goes1ng geven in cultuur”, willen we de volgende beleidsperiode nog een stap verder gaan. We willen mensen niet enkel uitdagen door een andere (posi1eve) bril te kijken, we willen hen vooral de bril aanreiken en inspireren zelf de handen uit de mouwen te steken en in hun buurt -­‐ soms kleine, maar al1jd reeële -­‐ ini1a1even te nemen: deels1ckertjes verspreiden, het opzeLen van een groenselstroate, geëngageerde zielen in de bloemetjes zeLen met een prijs van de gelijkheid, een uitwisseling van talenten s1muleren tussen oudere buurtbewoners en jonge gasten … Inspireren door ac1viteiten uit te werken op ZomertoerenWinterkuren, of door overkoepelende projecten uit te rollen over het land, de partner te zijn voor individuele buurt of burger-­‐ini1a1even, of door gewoon het ‘goede voorbeeld’ te geven met eigen evenementen (Fes1val van de Gelijkheid, VOLTA Nacht van de Arbeid)

-­‐ Klassieke vrijwilligerswerking onder druk Dankzij de inplan1ng van een secretariaat in elke provincie konden en kunnen we heel ver gaan in de klassieke afdelingsondersteuning. Zowel op vlak van logis1ek (uitleendienst) en communica1e (layout, kalender,…) zijn we er heel erg op gefocust om onze afdelingen lokaal een professionele look te geven en van grote kosten te vrijwaren. Dankzij de goeie en regelma1ge ‘echte’ contacten tussen de medewerkers en vrijwilligers staan we daarin vrij ver en kunnen we op dat vlak van weinig grote uitdagingen spreken.

Maar. We merken -­‐ en dat is geen uniek Curieusverhaal, maar eerder een algemeen fenomeen in de hele socio-­‐culturele of zelfs vrijwilligerssector -­‐ dat ( jonge) mensen zich zelden nog engageren om een tradi1onele bestuursfunc1e op te nemen in een lokale vzw. Jonge mensen verhuizen vaker, trekken naar de centrumsteden, nemen talloze 1jdrovende engagementen op (bij een toneelvereniging, sportclub, als blogger, ouderraad …), s1ppelen hun levenspad uit in verschillende fases door waardoor klassiek vrijwilligerswerk even in pauzemodus wordt gezet. Ze werken keihard voor een carrière, s1chten een gezin, nemen zorg voor een zieke ouder op zich, waarbij het allerminst evident is om zich voor lange 1jd in een lokaal bestuur te engageren. Bovendien, geef toe, secretaris of penningmeester worden en maandelijks vergaderen, erg sexy klinkt het niet. Jonge mensen willen dingen doen, de handen uit de mouwen steken, in plaats van avonden lang vergaderen over de aanpak van een lokale ac1viteit. Iets wat bij oudere afdelingsbesturen die de democra1sche inspraak en vergadermodus hoog in het vaandel dragen, wel vaak het geval is. Om het anders te stellen: de grote maatschappelijke uitdagingen zoals het streven naar meer 58

gelijkheid, het beschermen en versterken van solidariteit verschuiven niet snel, maar de manier waarop mensen zich verenigen om die uitdagingen aan te pakken, verandert wel onmiskenbaar. Steeds meer mensen organiseren zich in hun buurt in spontane netwerken. Ze vinden elkaar omdat ze zich scharen achter dezelfde ambi1es. Om hun wijk zachter te maken en plezanter om te wonen: of het nu om straazeesten, deelstraten, geefpleinen, buurtbabbels of livingconcerten gaat. Stuk voor stuk progressieve zielen die vanuit oprecht engagement aan een warmere samenleving bouwen. Onze klassieke afdelingswerking is soms ontoereikend om die geëngageerde mensen aan Curieus te binden.

Het is geen nieuwe evolu1e, en het is dus ook niet onlangs dat we ze opmerkten. Vorige beleidsperiode waren we al -­‐ misschien nog ietwat voorzich1ger en meer weifelend -­‐ de weg op gegaan van een sterke inhoudelijke ondersteuning, weg van het oubollige vormingswerk, waarbij enkel klassieke afdelingen zich thuis voelen en tradi1onele ondersteuning (logis1ek, communica1e, layout …) genieten.

Wij willen meer. We willen onze vrijwilligers en lokale helden inspireren. Mo1veren. Hen aansteken. En door hen geïnspireerd worden. En ook: ons in deze veranderende omgeving openstellen voor alle mensen die met een open geest willen bouwen aan een warme buurt.

-­‐ Inspirerend DNA in de etalage We mo1veren en inspireren een netwerk aan Curieusambassadeurs met brainfood: de Prijs van de Gelijkheid, Fes1val van de Gelijkheid, de briefschrijvers, SAMEN(k)LEVEN, #DroomJeBuurt (werk1tel), VOLTA Nacht van de Toekomst … De overkoepelende etalageprojecten zijn de kapstok voor onze inspira1efabriek.

Het zijn die projecten waardoor mensen, die zich niet noodzakelijk willen engageren in een lokale afdeling, wél hun weg vinden binnen Curieus. Met die projecten (soms grote evenementen, soms kleine buurtprikjes, maar al1jd reëel) wil Curieus wil roeren en raken. Zin geven. En dat mag u gerust breed interpreteren. Als in zingeving, maar ook zin geven en inspireren om het goede te doen. We noemen ze: onze projecten in de ‘etalage’. We willen ermee uitpakken, omdat ze het meest ons DNA weerspiegelen. Enerzijds overkoepelende projecten die een hyperlokale en tastbare vertaling krijgen, doordat elke progressieve ziel in zijn/haar eigen wijk, buurt of straat ermee aan de slag kan, denk BelBos, SAMEN(k)LEVEN, Neuzen in, Prijs van de Gelijkheid, #Droomjebuurt, maar anderzijds ook door onze schouders te zeLen onder ambi1euze ongeremde evenementen die uitdrukkelijk open staan voor meerwaardezoekers, mensen die verder willen kijken dan het voorgekauwde patroon. Denk maar aan Fes1val van de Gelijkheid, VOLTA-­‐ Nacht van de Toekomst.

Het is met deze projecten en evenementen, die heel duidelijk de progressieve iden1teit van Curieus uitstralen, dat we onze stempel willen drukken op het maatschappelijke debat.

We hebben een samenleving voor ogen waarin iedereen gelijk aan de start komt, mensen solidair zijn met elkaar, zorgen en begrip hebben voor wie het moeilijk hee` en waar duurzaamheid een belangrijkere economische waarde is dan harde cash. Dit vertalen we met luide stem in projecten met een knipoog.

Ac1viteiten op ZomertoerenWinterkuren kunnen ook doorgroeien tot in onze etalage.

59

-­‐ Een magazijn vol horizontale en bokom-­‐up inspira\e Tegelijk is het onze ambi1e om open te staan voor eender welke progressieve ziel die met een fris idee komt om zijn/haar buurt een levendigere of zachtere plek te maken en een partner zoekt voor de uitwerking ervan. Curieus wil graag die partner zijn, haar exper1se en netwerk delen en de beschermende paraplu bieden waaronder deze stoet aan engagementen gerealiseerd wordt. Op die manier willen we een baanbreker zijn voor nieuwe vormen van verenigen, betrokkenheid, ontmoe1ng en cultuurbeleving. Op die manier werkt de inspira1efabriek in beide rich1ngen. De bevlogenheid en crea1eve ideeën van progressieve zielen die hokjes overboord willen gooien of concreet aan hun buurt willen bouwen, inspireren ons ook. En dus wil Curieus graag de beschermende paraplu zijn om dat engagement te realiseren.

Drie concrete voorbeelden -­‐ drie prototypes Het is heel moeilijk om over die “nieuwe vrijwilligers” of “doeners” of “lokale helden” of “ambassadeurs” te praten, zonder in eindeloze rond-­‐de-­‐pot-­‐gedraai te verzanden. Het opzet van onze verbreding is duidelijk, maar de belichaming van deze vrijwilliger 2.0 is dat misschien niet zo. In de vele brainstorms en gesprekken die we naar aanloop van dit beleidsplan voerden, verwezen we vaak naar enkele eerste succesverhalen of toekoms1ge ambi1es. Kim, Griet en Ghizlane kwamen daarbij telkens terug. Aan de hand van deze prototypes, proberen we hieronder graag uit te leggen, hoe we die vrijwilliger 2.0 zien, en hoe we die aan Curieus linken. Om maar te zeggen, deze engagementen zijn reëel en zuigen we niet uit onze duim.

• Kim is hét succesverhaal van onze eerste pogingen om vrijwilligers een afdeling te laten overs1jgen.

Een jonge gast die enkele jaren geleden ac1ef was in de lokale Curieusafdeling in ZoLegem, maar daar eigenlijk niet helemaal zijn ei kwijt kon. Door het boekje Neuzen in ZoLegem (één van de allereerste succesvolle overkoepelende Curieusprojecten) kwam hij in contact met de professionele medewerkers van Curieus. Kim is een topfotograaf en een topvrijwilliger, hij bracht in 2014 het Fes1val van de Gelijkheid op magistrale wijze in beeld. Afgelopen zomer klopte hij bij ons aan. Hij had een lange reis gemaakt, en keek met open blik naar de wereld, en broedde op een nieuw fotoproject.

Zijn aandacht werd getrokken door de voortdurende stroom van nega1eve berichtgeving over islam.

Radicalisten, terroristen en moslims ... in de media wordt het allemaal op één hoop gegooid, en is alle nuance verdwenen. Voor posi1eve of diverse berichtgeving is al helemaal geen plaats meer, lijkt het.

De geëngageerde fotograaf in hem werd wakker en spoorde hem aan iets te doen rond de westerse nega1eve beeldvorming rond islam, en de ontkenning van de grote diversiteit in die vernauwde beeldvorming. Kim, die sowieso heel erg geboeid is door het dagelijkse leven en de man in de straat -­‐ ver weg van sensa1e en drama -­‐ sprak Curieus aan om hem op weg te helpen en te ondersteunen.

Klassieke afdelingswerking schiet te kort voor deze engagementen, maar voor ons is het duidelijk, dat deze ideeën dezelfde zuurstof ademen en dezelfde hokjes overboord willen gooien, als Curieus. We zijn niet enkel Belgen, christenen of moslims. We zijn ook gedreven moeders, jonge ondernemers, cultuurvreters, Europeanen, waaghalzen of adolescenten met grote dromen. We hebben allemaal een gelaagde iden1teit. Als Kim met zijn fotoproject wil aantonen hoe divers en kleurrijk de islamwereld is, hoeveel verschillende levens-­‐ en gezinsvormen bestaan, hoe divers het aantal mensen is dat zichzelf 'moslim' noemt … dan is hij bij Curieus aan het juiste adres. En dus ondersteunen we hem maar al te graag. Bij het inhoudelijk verfijnen van het projec1dee, contacten leggen met interessante personen (ons debat over beeldvorming en gesprek over vrije meningsui1ng op VOLTA XL hee` ons geen windeieren gelegd), het zoeken naar een uitgeverij en andere partners, een podium geven op het Fes1val, een vertaling maken naar een expo die door afdelingen/cultuurpartners kan uitgeleend 60

worden, eventueel redac1ewerk … Bovendien inspireerde het ons tot een (nog heel vaag) nieuw Curieusproject #stapjenaarlinks, om mensen te mo1veren leLerlijk bij hun buren (links) aan te bellen en op de koffie te gaan.

• Griet is vandaag geen Curieusvrijwilliger. De geknipte figuur om bij projectwerkgroepen te betrekken wanneer we nieuwe projecten als “Droom je buurt” of “De briefschrijvers” uitwerken. Iemand die crea1ef denkt en pop-­‐up-­‐ini1a1even lanceert om buurten nieuw leven in te blazen, maar buiten de vereniging staat. Iemand die vandaag geen vrijwilliger is, dat waarschijnlijk morgen ook niet zal zijn, maar ongetwijfeld wel als Curieusambassadeur mensen zal warm maken om deel te nemen aan onze projecten (hetzij op pad gaan met fototoestel voor go SHOOT it, hetzij deels1ckertjes kleven, hetzij jonge muziektalenten aansporen deel te nemen aan VOLTA, hetzij buurtbewoners s1muleren een lokale held te nomineren voor de Prijs van de Gelijkheid).

• Ghizlane is het eerste bescheiden succesje in de vernieuwde en bewuste open Curieuswerking. Ze is in Brussel de bezieler van een groepje die mama-­‐cafés (waarin ze met andere mama’s met migra1e-­‐ achtergrond maatschappelijke thema’s proberen aan te snijden bv opvoeding), papa-­‐voetbal (waar op ongedwongen manier Nederlands wordt geleerd), kinderboekenclub … organiseren. En ze hebben nog inspira1e voor honderden andere ac1viteiten klaar (waaronder het buurt-­‐uurtje waarbij ze organisa1es uitnodigen om over zichzelf te komen vertellen). Het is een feitelijke vereniging die eigenlijk gegroeid is vanuit een ouderraad, en dus helemaal los van de klassieke Curieustentakels.

Samen Voor Morgen zal in de toekomst haar engagement verder zeLen onder de beschermende koepel van Curieus , waarbij wij ze ‘erkennen’ als vrijwilligers, in contact brengen met andere vrijwilligers, interessante partners, inpassen in onze vrijwilligersverzekering, warm maken voor onze overkoepelende projecten ….

Kim, Ghizlane en Griet zijn uiteraard niet de drie enige vrijwilligers die in deze verbreding passen. Maar voor ons zijn het wel prototypes, die duidelijk aangeven welke weg we op willen en hoe we graag nog meer “Kims”, Grieten” en “Ghizlanes” onder de Curieuskoepel willen verenigen, zonder de klassieke vrijwilliger (“Jeanine”) uit het oog te verliezen en ook zijn/haar engagement te ondersteunen. Zonder ook een vereniging zonder smoel te worden, want we willen dat al deze lokale groepen doordrongen worden van onze missie, en die helpen uitvoeren. Hetzij met grote evenementen, hetzij met bescheiden lokale ini1a1even, maar al1jd met reeële effecten op vlak van mildheid, gelijkheid, duurzaamheid …

Om deze omslag te maken, kiezen we er dan ook voor om samen met Joris Piot (prak1jklector sociaal cultureel werk en onderzoeker aan de Sociale School Heverlee, cf. Externe omgevingsanalyse) een transi1etraject uit te tekenen en onze lokale werking in een andere plooi te leggen. Al die soorten lokaal engagement capteren en een houvast blijven voor de bestaande vrijwilligerswerking, is misschien wel de grootste uitdaging. We blijven waakzaam dat die flexibiliteit onze uitgesproken Curieusiden1teit niet uitholt.

We Als we daarin slagen, zijn we graag de voortrekkers in een vernieuwde lokale werking van het sociaal-­‐ cultureel vrijwilligerswerk.

-­‐ En de klassieke afdelingen? Laten we die aan hun lot over?

Natuurlijk niet. We verwijzen hiervoor naar de inhoudelijke ondersteuning (kant-­‐en-­‐klare ac1viteiten op ZomertoerenWinterkuren en de overkoepelende projecten waarmee onze vrijwilligers lokaal kunnen schiLeren, ook dankzij de professionele huiss1jl), en basis logisi1eke/communica1eve ondersteuning. Want 61

de bevlogenheid en het engagement van onze vrijwilligers doen ook onze motor (projecten) draaien. Onze lokale helden zijn de brandstof van Curieus. Daarom werkt het ook hier in twee rich1ngen. En houden we onze ogen en oren open voor lokale succesvolle ini1a1even die we kunnen vertalen naar overkoepelende etalageprojecten of werken die in een inspira1efiche uit voor ZomertoerenWinterkuren (de Aral-­‐expo van Koen Degroote, vrijwilliger bij Curieus Nevele, is zo ontstaan). In het verleden hebben we al geëxperimenteerd met crea1viteitsprijzen, maar die waren geen overdonderend succes.

ZomertoerenWinterkuren was het eerste project dat hieraan probeerde tegemoet te komen en heel bewust inspira1e en ideeën van onderuit liet doorstromen naar bovenuit. Maar we gaan ook gestructureerder te werk: • Op TAPAS maken we bewust veel 1jd en ruimte voor brainstorms over de werking van Curieus. Op de eerste edi1e (19 september 2015) staan zowel een algemene brainstorm (Curieus in 2035?), als een brainstorm over nieuwe ac1viteiten voor ZomertoerenWinterkuren, een workshop om het Fes1val van de Gelijkheid interessanter te maken voor lokale afdelingen. Bovendien kunnen vrijwilligers er live meeschrijven aan het nieuwe werkingshandboek: Over welke informa1e moet een lokale vrijwilliger beschikken? Bo9om-­‐up inspira1e staat centraal om een zo groot mogelijke slagkracht van onze werking en projecten mogelijk te maken.

• We maken werk van projectgroepen met klassieke lokale vrijwilligers en externen (die misschien in een later stadium de vrijwilligers/ ambassadeurs worden van Curieus) die het professionele kader overs1jgen. Zij zijn van bij aanvang betrokken bij de totstandkoming van een project, omdat verschillende invalshoeken verschillende pijnpunten van een idee kunnen ombuigen.

-­‐ Vrijwilligerswerkgroep De werkgroep, die tot op heden gekend is onder de noemer ‘afdelingswerkgroep’ en in dit licht dringend een nieuwe naam moet krijgen, zal in komende beleidsperiode haar werking verdiepen. De werkgroep betrekt op structurele wijze vrijwilligers bij het uiLekenen van het hierboven beschreven transi1etraject. Ze doet inspira1e op over nieuw vrijwilligersengagement door te luisteren naar de ervaringen van bijvoorbeeld Kif Kif met hun zeer flexibele netwerk.

En ze kijk ook over de grenzen heen, naar bijvoorbeeld Fonds Max Van der Stoel en de Afrikadag in Nederland. De werkgroep denkt na hoe we nieuwe groepen voldoende autonomie kunnen garanderen en tegelijk betrokkenheid creëren om zo een horizontaal Curieusnetwerk uit te bouwen. Ze zoekt naar manieren om vrijwilligers elkaar te laten kennismaken en ontmoeten en s1mulansen om afdelingen elkaars ac1viteiten te laten bijwonen. De werkgroep organiseert daarvoor formele netwerkmomenten met de jaarlijkse inspira1edag TAPAS als ankerpunt, maar ook eerder informele ontmoe1ngsmomenten zoals een a`erworkdrink, vrijwilligersfeestje tot samen een tentoonstelling bezoeken.

De werkgroep komt vier keer per jaar samen en brengt na een overleg telkens verslag uit op de educa1estaf. Het begin van de nieuwe beleidsperiode lijkt ons trouwens de perfecte aanleiding om een ‘vacature’ uit te schrijven voor vrijwilligers die willen toetreden.

62

8.3 Ac\es voor verruiming en verbreding van de par\cipa\e -­‐ Verruiming van onze doelgroep “Want ik zie bij jongeren zoveel talenten, zoveel goes+ng om er iets van te maken. Het wordt +jd dat we ze meer kansen geven, meer vertrouwen, een plek.” (Jamila Channouf in De Morgen)

Er zijn nog talloze mensen met open geest die we met onze huidige Curieusprojecten niet bereiken. Je kan dat zonde vinden, ons daagt het vooral uit om die in de toekomst wél te bereiken en bij onze missie te betrekken.

Hoe we die verruiming concreet willen bereiken? We gaan bij elk project bewust na hoe we de drempel zo laag mogelijk leggen, zonder het project aan kwaliteit te laten inboeten. We werken daarom inspirerende projecten uit, gaan daarvoor bewuste partnerschappen aan met andere middenveldsorganisa1es of geëngageerde burgers, zoeken naar extra inkomsten en doen een diversiteitstoets bij elk project/ evenement.

• Inspirerende projecten

We zijn niet naïef, mensen zullen niet vanzelf de weg naar Curieus vinden, daarvoor is onze naam niet bekend genoeg in het brede middenveld en daarvoor is de ontzuiling al te sterk doorgezet (in de nauwe betekenis van de socialis1sche beweging, of om even kort door de bocht te gaan, leden van sp.a of Bond Moyson, worden niet automa1sch vrijwilliger of ambassadeur bij Curieus). We geloven wel heel sterk in de kracht van pioge projecten met een eigen Curieussmoel. Uit de vorige beleidsperiode onthouden we dat BelBos, SAMEN(k)LEVEN, VOLTA, Neuzen in Vlaanderen en vooral het Fes1val van de Gelijkheid op meer bekendheid en aantrekkingskracht konden rekenen dan het merk ‘Curieus’ zelf, en dus gaan we verder die weg op. Overkoepelende projecten -­‐ waarmee mensen in hun eigen buurt gericht aan de slag kunnen -­‐ en straffe evenementen -­‐ die milder stemmen en zo misschien inspireren tot engagement -­‐ die ons DNA weerspiegelen zeLen we in de etalage. Het is op die tastbare manier dat we verder werken. De projecten waarmee we dat concreet doen vindt u uitgewerkt bij criterium 1 en 8. Mensen moeten geen ac1eve vrijwilliger worden om Curieusambassadeur te zijn, om onze waarden uit te dragen. Wanneer ze in hun buurt deels1ckertjes uitdelen, een geëngageerde foto nemen en deelnemen aan go SHOOT it, mensen warm maken om het Fes1val van de Gelijkheid te bezoeken, iemand nomineren voor de Prijs van de Gelijkheid, of buren samenbrengen op een straat-­‐BBQ, zich door de Aral-­‐expo verontwaardigen over een kortzich1ge economische logica die het haalt op een duurzame ecologische … zijn ze op dat moment al aangestoken door de Curieuswaarden. Wanneer we diezelfde mensen daarna nog kunnen begeesteren voor andere lokale, regionale of na1onale Curieusprojecten, zijn we helemaal blij. En het gaat niet alleen om ‘individuen’, met onze sterke projecten vinden ook andere organisa1es de weg naar ons. In dit licht geven we graag het voorbeeld van KLJ die ons op hun na1onale trefdag uitnodigde om de deels1ckertjes voor te stellen.

• Bewuste partnerschappen

Samenwerken met verruimende partners voor elk ini1a1ef -­‐ of dat nu een bescheiden buurtBBQ of twiLerac1e is, of een groots opgezet fotografieproject -­‐ verbreedt sowieso het publiek dat ac1ef wil deelnemen aan je project. Partners delen niet alleen het event op hun pagina’s. Dat Komosie 63

bijvoorbeeld de deels1ckertjes bij haar Kringwinkelcentra warm aanbeveelt, maakt het voor onze lokale Curieusgroepen nog makkelijker om lokale medestanders te vinden om te gaan SAMEN(k)LEVEN. • Zoeken naar extra inkomsten

We hebben er bij Curieus al1jd een zaak van gemaakt om de financiële drempel voor ac1viteiten zo laag mogelijk te maken. Het Fes1val van de Gelijkheid gra1s toegankelijk houden, is een flinke uitdaging, maar het is voor ons meer dan een symbolische kwes1e. We willen dat ons publiek een diverse sociale mix is, dat ook mensen in kansarmoede van literatuur kunnen proeven of wegdromen bij poë1sche fotografie. Het zou nogal onzinnig zijn om een debat over armoede te voeren, met enkel de tweeverdieners met een zeker hipstergehalte in de zaal. Omdat het toch -­‐ dit is een eufemisme -­‐ uitdagende financiële 1jden zijn, gaan we voor het Fes1val heel bewust op zoek naar extra inkomsten.

Voor het derde Fes1val in december 2015 kunnen we rekenen op sponsoring van de Na1onale Loterij, P&V Verzekeringen, Socialis1sche Mutualiteiten, sp.a en ABVV. En een nieuwe belangrijke media-­‐ruil met Knack, bovenop onze trouwe mediapartner MO*. Het muziekprogramma van het Fes1val is wel betalend, maar door samenwerking met het Fonds voor Vrije1jdspar1cipa1e kunnen we daar een sociaal tarief aanbieden: 2,5 euro voor het optreden van Tuo Fratelli ipv normale 12 euro. Voor de volgende edi1es hadden we al een eerste goed gesprek met Triodos Bank. Het speuren naar extra potjes geld is een vrij intensieve zoektocht, maar het resulteert helaas niet al1jd in de gewenste uitkomst. Een bescheiden crowdfundingscampagne leverde in het verleden geen al te ontzaglijk bedrag op, maar we zoeken naar manieren om dat in de toekomst tastbaarder te maken (‘met jouw gi` kunnen we een extra danszaal huren of het vliegtuig1cket van Dave Eggers betalen’).

De financiële drempel verlagen is niet enkel bij het Fes1val een bewuste houding. Meedoen met SAMEN(k)LEVEN, de briefschrijvers, de prijs van de Gelijkheid, go SHOOT it … is ook gra1s. Ook bij provinciale en lokale ac1viteiten zit die reflex er in. Waar mogelijk, zeLen we onze lokale Curieusgroepen op weg naar goedkopere oplossingen. Heel concreet, op een overleg van de afdelingswerkgroep gooide een vrijwilliger van Curieus Lokeren ietwat beduusd haar ‘probleem’ op tafel. “We willen graag Lieve Blancquaert vragen voor een lezing, maar die vraagt 800 euro … Samen met de zaalhuur zou ons dat 1000 euro kosten. We kunnen het toch niet maken om -­‐ we mikken op een publiek van 100 m/v -­‐ 10 euro inkom te vragen?” Het zijn van die vragen die wij graag krijgen :) Samen met andere aanwezige vrijwilligers reikten we mogelijke oplossingen aan: samenwerken met een lokale culturele partner om de kosten te delen (bibliotheek, OC, andere socio-­‐culturele vereniging, kleine boekhandel …), een film koppelen aan de lezing en zo de avond meer cachet geven, los van een sprekersbureau je gast ‘persoonlijk’ aanspreken en die eerlijk en open overtuigen van het opzet van jouw avond (waarom is je oog net op hem/haar gevallen) …

64

• Diversiteitstoets

We maken een diversiteitschecklist en voeren die uit bij elk project, zodat het na verloop van 1jd een reflex wordt om bij elk ini1a1ef ons uiterste best doen om een diverser publiek te bereiken (mix van sociale en culturele achtergronden, lee`ijd, gender, woonplaats …). Op de checklist hebben we aandacht voor onze communica1e (niet blind vertrouwen op sociale of digitale media bijvoorbeeld), maar ook voor partners, taalbarrières, financiële drempels … Tegelijk maken we er werk van om ook zo veel mogelijk lokale Curieusgroepen te overtuigen deze checklist te gebruiken. Voor duurzaamheid werken we een gelijkaardige checklist uit.

-­‐ Hoe we die mensen daarna ac\ef willen laten par\ciperen Het is één zaak om je doelgroep te verruimen, maar je doelgroep daarna ook ac1ef laten par1ciperen is een nog grotere uitdaging.

• Projectwerkgroepen Om projecten een grotere kans op slagen te geven, moet het van bij aanvang breder gedragen worden. Daarom gaan we de uitwerking van projecten niet alleen aan de educa1estaf (provinciale coördinatoren + na1onale medewerkers) overlaten, maar ook aan specifieke projectwerkgroepen. Bij die werkgroepjes zijn niet alleen medewerkers betrokken, maar ook vrijwilligers en externen (experten en progressieve zielen die zich niet meteen aan Curieus binden). Samen vertalen ze grote verhalen in concrete buurtac1es. Het belang van een goeie CRM, waar we de talenten en interesses van onze Curieusambassadeurs kunnen bijhouden, steekt hier weer de kop op.

• Vrijwilligerswerkgroep, u weet wel die afdelingswerkgroep die in het licht van de transi1e een nieuwe naam moet krijgen, vrijwilligerswerkgroep is één mogelijkheid.

Cf. criterium 2, begeleiding van afdelingswerk.

•TAPAS met ruimte voor specifieke brainstorms over interne werking. Op de allereerste TAPAS zeLen we niet alleen 1jdens de speeddate onze voelsprieten open om inspira1e en ideëen binnen te halen, maar maken we ook 1jd en ruimte voor echte brainstorms. Vrijwilligers denken samen met professionele medewerkers in verschillende sessies na over manieren om het Fes1val van de Gelijkheid aantrekkelijker te maken voor lokale afdelingen (en geven tegelijk ook inspira1e voor interessante gasten, disciplines, expo’s …), zoeken interessante verse ac1viteiten voor ZomertoerenWinterkuren, spuien wilde plannen voor Curieus in 2035, en schrijven effec1ef mee aan het nieuwe werkingshandboek voor lokale Curieusgroepen.

65

• Projecten die dromen waarmaken #DroomJeBuurt is het ini1a1ef dat hieraan het meest tegemoet komt. Mensen met een sterk idee om hun buurt warmer te maken, plezanter om te wonen, lelijke hoekjes opfleurt … kunnen dat dankzij #DroomJeBuurt waarmaken. Ook De Verzachters brengen wilde crea1eve ideëen om buurten te verzachten in prak1jk.

66

8.4 Ac\es met een landelijk karakter Het klinkt ietwat onbescheiden, maar in het ontwikkelen van ac1es met een landelijk karakter staat Curieus ongetwijfeld sterk. We hebben de voorbije beleidsperiode heel erg ingezet om de gefragmenteerde provinciale werkingen om te buigen naar na1onale verhalen. Die landelijke projecten verdiepen een sterke overkoepelende Curieusiden1teit. Het lijkt in de hoofdstuk over Doelstellingen dan ook misschien alsof we hier nu minder op inzeLen, maar niets is minder waar. We willen gewoon heel overtuigd verder wandelen op de weg van het tweesporenbeleid en sterke na1onale projecten die we voorbije periode zijn ingeslagen.

Hier is helemaal geen sprake is van een koerswijziging. We bouwen enerzijds een sterke buurtgerichte werking uit en willen onze vrijwilligers -­‐ in elke hoek van het land -­‐ inspireren met overkoepelende projecten waarmee ze lokaal aan de slag kunnen en kleine zuurstofprikjes geven aan hun eigen buurt, bijvoorbeeld met de deels1ckertjes van SAMEN(k)LEVEN, het inzamelen van afgedankte gsm’s voor het BelBos …), maar anderzijds ook door straffe evenementen te organiseren als VOLTA waar we jong crea1ef talent in talloze disciplines een podium geven. En het Fes1val van de Gelijkheid waar we onze stem verheffen om gelijkheid als maatschappelijke waarde in het licht te zeLen. Zowel de projecten als de evenementen in de etalage zijn open en erop gericht een nieuw publiek te bereiken. Maar bij de projecten als SAMEN(k)LEVEN, Briefschrijvers, Prijs vd Gelijkheid, Droom je stad, go SHOOT it ligt de nadruk, meer dan bij de evenementen (denk aan Fes1val van de Gelijkheid en VOLTA, Nacht van de Toekomst), op het mobiliseren van onze vrijwilligers en ambassadeurs om dat brede publiek lokaal te bereiken.

-­‐ Tweesporenbeleid: projecten en evenementen in de etalage Met onze overkoepelende projecten willen we progressieve zielen -­‐ van Zandvoorde tot Heusden-­‐Zolder -­‐ roeren en vervoeren. In een vorige beleidsperiode deden we dat met projecten als BelBos, Neuzen in Vlaanderen, Herinner De Toekomst en SAMEN(k)LEVEN. De projecten die we de volgende beleidsperiode in de etalage zeLen, kennen we uiteraard nog niet allemaal, want we laten ruimte om in te spelen op de actualiteit en willen wat beweegt in de maatschappelijke onderbuik en ons raakt, vertalen in concrete ini1a1even, maar enkele projecten staan alvast in de steigers.

• We gaan overtuigd verder met SAMEN(k)LEVEN. Curieusvrijwilligers in Herent, Lichtervelde, Temse, Roeselare, Leuven, Mechelen, Borgerhout, Gent … gingen al de boer op met deze deels1ckertjes. Maar we zijn best ambi1eus. We willen dat elke wijk, elke straat in Vlaanderen en Brussel aan het SAMEN(k)LEVEN gaat.

Een vrolijke epidemie die langzaam maar trefzeker alle brievenbussen overspoelt. Hoe meer mensen aan het delen gaan met hun buren, hoe bewuster we consumeren (of consuminderen) en hoe warmer onze buurten.

• De briefschrijvers.

Heel veel mensen sukkelen met brieven schrijven: het opzeggen van een krantenabonnement, een nieuwe energieleverancier zoeken, aanvragen van renova1esubsidies, een adreswijziging doorgeven aan de mutualiteit … is niet voor iedereen even evident. Curieus strijkt dan neer in talloze buurten en pleintjes met een schrij{ureau en helpt mensen om die brieven te schrijven (educa1e als 67

empowerment en dus maatschappelijke ac1e). Maar we denken niet alleen aan ‘droge materie’ en willen verder gaan met ‘zachte’ brieven. Zo broeden we nog op “de sorryschrijvers”. Een lief die je bedroog, een vriend die je in verlegenheid bracht, een moeder die je nooit kon bedanken, een leerkracht die je nooit kon vertellen hoe die jou inspireerde om de juiste studierich1ng te kiezen …

Iedereen hee` minstens één geliefde, veraf of dichtbij, die hij graag “sorry” wil zeggen, maar nooit de woorden en de moed vond. De ‘sorryschrijvers’ willen jou helpen om die persoonlijke excuses in woorden te gieten. Poëzie, literatuur, songteksten kunnen allemaal inspireren voor deze brieven.

• #DroomJeBuurt (of #DroomJePlek of #PlekVanMijnDromen).

Een project dat al lang in onze geesten broedt, maar nog geen concreet startschot kreeg of defini1eve naam (werk1tel was lang: lelijke eendje wordt schoon zwaantje). We willen mensen oproepen om in hun buurt een lelijk plekje je nomineren. Om te vermijden dat het een langgerekte klaagzang wordt en uitmondt in een nega1eve weeklacht, vragen we mensen om zelf een concreet voorstel ter verbetering/opfrissing te doen. “Engagez-­‐vous!” als lijfmo1ef van dit project. Op die manier helpt Curieus ook dromen waar te maken, namelijk een ontmoe1ngsplek creëren in je buurt, een grijze muur opvrolijken met vrolijke kindertekeningen, enz. het is par1cipa1e in zijn puurste vorm.

• #StapjeNaarLinks.

Een instagramproject dat iedereen oproept om leLerlijk een stapje naar links te doen, aan te bellen bij de buren, kennis te maken en dat in een mooi beeld te gieten. We denken na over een manier om te ondersteunen met bijvoorbeeld koekjes of vlaggetjes voor elk #stapjenaarlinks.

• Prijs van de Gelijkheid We brainstormen er de eerste keer over op TAPAS 2015 met de mensen die inschreven voor de workshop ‘Fes1val van de Gelijkheid -­‐ een ver-­‐van-­‐mijn-­‐bed-­‐show’ (waarbij we de link leggen tussen het Fes1val en de lokale werking), maar ons doel is om de volgende jaren in zo veel mogelijk gemeenten, buurten, straten een lokale Prijs van de Gelijkheid uit te reiken. Op het derde Fes1val van de Gelijkheid reiken we voor de eerste keer de prijs uit (we zoeken nog naar een klinkende naam à la Oscar). De laureaten zijn mensen die inspireren, zich engageren en doen engageren, hokjes overboord gooien, verbinden…

We willen zo veel mogelijk lokale Curieusgroepen warm maken om ook in hun stad, gemeente, wijk, straat een inspirerende ziel in de kijker te zeLen met een lokale Prijs van de Gelijkheid.

68

• go SHOOT it We bekijken of we een vervolg kunnen breien aan de succesvolle fotografiewedstrijd go SHOOT it. In het verleden brachten mensen (in totaal over 2 edi1es: 1159 deelnemers uit alle provincies en Brussel) ‘gelijkheid’ en ‘onderweg’ in beeld. De wedstrijd mondde uit in tentoonstellingen die door lokale Curieusgroepen gra1s ontleend kunnen worden.

• BelBos goes interna9onal Een spin-­‐off van het succesvolle BelBosverhaal, waardoor lokale Curieusgroepen en BelBosfans een eigen inzamelac1e kunnen blijven organiseren. We zoeken een samenwerkingspartner voor inzameling/ opslag van de oude toestellen (Kringwinkel) en ontmanteling (Sims), en met de opbrengst planten we een bos in Zuid-­‐Soedan in samenwerking met VAD Founda1on van Valen1no Achak Deng (hoofdpersonage van Dave Eggers’ Wat is de Wat en in 2014 hoofdgast op het Fes1val van de Gelijkheid).

• De Verzachters Met een projectoproep -­‐ geïnspireerd op het interac1eve ‘De Bedenkers’ -­‐ gaan we op zoek naar crea1eve ideeën van burgers waarmee ze hun buurt warmer maken en mensen milder. Hyperlokale prikjes tegen verzuring.

• VOLTA -­‐ Nacht van de Toekomst Sinds vorig jaar in een nieuw XL kleedje, evenwel gooien we na 8 edi1es het roer helemaal om. VOLTA Nacht van de Toekomst gee` een podium aan jong onbekend talent -­‐ in talloze disciplines: dans, dj, poëzie, illustra1e, slam … zelfs koken of debaLeren kan -­‐ al dan niet in combina1e met geves1gde waarden en grote kleppers. Vooral de ontmoe1ng of mix tussen verschillende disciplines intrigeert ons.

In 2016 staat een VOLTA in Leuven, Brussel, Gent en Antwerpen op het programma. Vanaf 2017 willen we graag in elke provincie en Brussel neerstrijken.

• Na amper twee edi1es is het Fes\val van de Gelijkheid uitgegroeid tot ons paradepaardje, waarmee we ongegeneerd onze belangrijkste maatschappelijke waarde -­‐ gelijkheid -­‐ in de kijker zeLen. We doen dat met een waaier aan boeiende babbels, vurige debaLen, in het oog springende fotografie, verbluffende documentaires, breekbare optredens, een uitbundig dansfeest, een hartverwarmende boekenruil, een scherpe huiscartoonist, fijnzinnige huisdichter, klinkende poëzie en literatuur ... met gelijkheid en verbondenheid als rode draad. We blijven groeien, en palmen voor de derde edi1e niet enkel Kunstencentrum Vooruit, maar ook de buurt in: archiefinstelling Amsab-­‐isg, jeugdhostel Backstay, feestboot Le Bateau, humanis1sch centrum De Geus … We willen dat het Fes1val van de Gelijkheid hét jaarlijkse ontmoe1ngspunt wordt van progressieve zielen. Onze ambi1e reikt zo hoog dat we hopen dat samenwerkingspartners en sprekers de weg naar ons vinden, in plaats van omgekeerd.

69

-­‐ Moeilijke thema’s in een verfrissend verhaal "Ik voel toch ook dat bijna onmogelijke verlangen om mensen hun wereldbeeld een klein beetje te laten kantelen.” (Jibbe Willems in De Morgen)

Het antwoord van theatermaker Jibbe Willems op de vraag naar zijn ambi1e met theaterproduc1e De Extremisten klinkt ons bekend in de oren.

Curieus maakt zich sterk in het verpakken van moeilijke thema's in een verfrissend verhaal. Die verfrissende verhalen die onze kernwaarden weerspiegelen, zijn de projecten in onze etalage. We willen ermee uitpakken en inspireren. We dagen mensen graag uit om door een andere bril naar de samenleving te kijken, erover na te denken, ver weg van het gemakkelijk verzuurde meningen spuien en vooral: hen goes1ng geven hun kont op te heffen en een posi1eve bijdrage te leveren aan die samenleving.

Curieus wil op die manier de crea1eve motor zijn van warme veranderingen. Een shot posi1eve energie, zonder belerend te zijn. Mensen roeren en ontroeren om hoe de wereld in elkaar steekt. Laten lachen, verwarren, kwaad worden en toch de nodige energie geven om die wereld te veranderen. U merkt dat deze projecten vertrekken vanuit een maatschappelijk pijnpunt of een maatschappelijke evolu1e, maar met een open vizier om die te veranderen. We staan met onze voeten in een veranderende maatschappij en houden daarom onze ogen open voor die evolu1es. Want we willen er met onze projecten op inspelen. We willen die samenleving mee plooien naar onze waarden (gelijkheid, solidariteit, duurzaamheid, authen1citeit …).

70

8.5 Communica\e met de leden We hebben het gevoel (en dat gevoel werd beves1gd bij de interne SWOT-­‐analyse, vrijwilligersbevraging en stakeholdersanalyses) dat het wel snor zit met onze communica1e. Het is de reden waarom u in het beleidsplan geen SD over communica1e zal terug vinden. En de reden waarom we eigenlijk op communica1evlak verder de ingeslagen weg ingaan. Weinig structurele veranderingen dus: • Sterk gericht op projectcommunica1e met hieraan gekoppelde aandacht voor verschillende doelgroepen en mediakanalen. We proberen het overkoepelende ‘merk Curieus’ hieraan te koppelen.

• Zichtbaarheid en betrokkenheid van vrijwilligers, medewerkers, publiek als trotse ambassadeurs als pijlers van onze communica1e. We richten door onze open projectwerking ons heel duidelijk naar het grote publiek, maar willen voor de uitwerking van die projecten zo veel mogelijk de vrijwilligers (er zijn geen leden bij Curieus) op de kar krijgen.

-­‐ Een ijzersterke kwalita1eve huiss1jl niet enkel voor Curieus, maar ook voor de verschillende etalageprojecten.

-­‐ Het inpalmen van de openbare ruimte als manier om te communiceren.

Wel willen we de volgende beleidsperiode ons profiel op verschillende sociale mediakanalen aanscherpen, waar dit de voorbije jaren toch te vrijblijvend was. En de grote uitdaging op vlak van communica1e ligt voornamelijk in de evolu1e van pure afdelingsvereniging naar een moderne vereniging met Curieusambassadeurs: doeners die wel of niet ac1ef zijn in een lokale afdeling.

-­‐ Projectcommunica\e

We gaan er van uit dat mensen een boodschap 5 keer moeten horen/zien eer ze hem oppikken. Daarom werken we een gedegen communica1eplan uit per project, waarbij we er rekening mee houden dat we zowel vrijwilligers (in-­‐crowd) als nieuwe geïnteresseerden willen bereiken. We hebben daarbij aandacht voor digitale communica1e (algemene website + projectwebsites), sociale media (FB, twiLer, instagram, pinterest … cf. hieronder), doelgroepgerichte mailings, onze maandelijkse nieuwsbrieven, digitaal magazine DeNeus, kalenderwebsites en websites van samenwerkingspartners, mailhandtekeningen, persoonlijke websites/profielen van medewerkers … Vrijwilligers gaven in de enquête aan dat ze liefst op de hoogte worden gehouden via de nieuwsbrief. Maar ook niet-­‐virtuele zichtbaarheid vinden we belangrijk. Daarom houden we, awankelijk van de draagwijdte en opzet van het project, gerichte flyerac1es of uitdeelac1es. Waar de deels1ckertjes steunen op deze ac1es, is dit voor andere projecten als een tentoonstelling allerminst een duurzaam promomiddel. Inhoudelijke brochures met diepere inhoudelijke achtergrond van een project, netwerkmomenten, vormingen, persaandacht, adverten1es … zullen voor anderen projecten dan weer tot ons arsenaal behoren. Dat evenwicht tussen digitale en materiële zichtbaarheid is essen1eel om onze volledige brede doelgroep te bereiken, we leggen ons nooit zomaar toe op één van de twee. Een voorbeeld dat sprekend is: vanaf 2015 gaan we de boer op met onze deels1ckertjes (leLerlijk: soms van deur tot deur), maar we denken ook na over een spin-­‐off in 2016 voor sociale media. Daarvoor toetsen we samenwerking af met Bits of Love. Zo

71

willen we niet enkel buren dichter bij elkaar brengen, maar ook facebook-­‐vrienden die elkaar soms enkel van achter het scherm kennen.

De betrokkenheid van onze ambassadeurs (vrijwilligers/medewerkers/deelnemers/gasten/partners/…) is naast zichtbaarheid een belangrijke pijler van onze communica1ecampagnes, we nemen dit dan ook mee in elk projectgebonden communica1eplan.

We maken ook ruimte en 1jd voor evalua1e van onze communica1e.

Niet alleen kwan1ta1ef: deelnemers en websitebezoekers tellen, groeimarge in volgers op sociale mediakanalen tellen, maar ook kwalita1ef: deelnemers bevragen over de manier/promokanaal waarop ze ons Fes1val van de Gelijkheid, SAMEN(k)LEVEN, VOLTA, ZomertoerenWinterkuren … leerden kennen.

Belangrijk om mee te geven, we voeren een duurzaamheidstoets in voor elk project én zijn communica1eplan.

-­‐ Ambassadeurs en ‘de vrienden van Curieus’ Het is een belangrijke opmerking in het hoofdstukje ‘communica1e met de leden’. Zoals u wellicht weet, hee` Curieus geen leden. We hebben wel een sterk vertakt netwerk van vrijwilligers. Verdeeld over een 300-­‐tal lokale afdelingskernen, maar daarnaast ook een pak vrijwilligers die Curieus uitdragen, hoewel ze zich niet ac1ef inzeLen in een afdelingsbestuur. Die vrijwilligers zijn elk op hun manier het gezicht van Curieus en haar projecten.

Of ze nu deels1ckertjes uitdelen in hun buurt, een wijkfeest organiseren of als onbezoldigde fotograaf op het Fes1val van de Gelijkheid aan het werk zijn. In die lijn evolueren we ook van vrijwilligers naar ambassadeurs, van afdelingen naar lokale groepen (cf SD2). Belangrijk voor het communica1everhaal, is dat ook onze Fes1valbezoekers en gasten ambassadeurs zijn, de flyertherapeute die folders voor VOLTA uitdeelt is een ambassadeur, de medewerkers van onze vaste ophaalpunten die deels1ckertjes uitdelen … zijn ook allemaal ambassadeurs. We willen inspelen op die nieuwe soorten van engagement en moeten dus ook onze communica1estrategie daar aan aanpassen. Dat wordt dus een flinke uitdaging, om ons verhaal door hen verder te laten vertellen. Daarom wordt doelgroepgerichte communica1e (per project) en de daaruit voortvloeiende registra1e belangrijker dan ooit (CRM).

Het bouwen aan een community is voor ons dan ook niet zomaar een hippe term, en het gaat dan ook verder dan wat gegoochel met Facebook.

Wij willen de vertaling maken naar een Curieuscommunity in real life. Om het met een voorbeeld te duiden, zotcontent werden wij toen één van onze vrijwilligers een foto van een met deels1ckertjes gepimpte brievenbus doorstuurde. “Ik was op stap in Gentbrugge en plots spoLe ik deze brievenbus … Lieve buren, dit delen we graag … Hoe tof is dat?” Het 72

lijkt een nietszeggend klein voorval, maar voor ons heel belangrijk omdat een vrijwilliger aan de ene kant van het land zich verbonden voelde met een vrijwilliger/Curieusfan aan de andere kant, en dat ook meteen graag deelde. Wel, dat is voor ons een concrete illustra1e van die real life community. Trots zijn op Curieus, trots dat je haar projecten uitdraagt, en andere Curieusfans herkennen, en je meteen ook verbonden weten en de goes1ng hebben dat te delen met de koepelorganisa1e.

TAPAS zal in de toekomst een belangrijke rol spelen in die communitybuilding. We vinden het belangrijk dat vrijwilligers uit alle provincies elkaar leren kennen, ervaringen uitwisselen, elkaar inspireren … Maar ook die overkoepelende projecten (SAMEN(k)LEVEN, de briefschrijvers, Prijzen van de Gelijkheid, #Droomjebuurt … ) zijn aanknopingspunten voor die community, het is die weg die we verder op willen. Provinciale aanspreekpunten blijven speerpunten voor rechtstreekse communica1e en ondersteuning van onze afdelingsvrijwilligers.

-­‐ Een warme professionele huiss\jl Uit onze bevragingen met vrijwilligers en externe stakeholders kwam heel duidelijk naar voor dat onze professionele beelden ons heel sterk maken. Het doet ons opvallen in het socio-­‐culturele veld. Daarom blijven we overtuigd samenwerken met onze vormgever Rob Marcelis, die de kunst verstaat om de feel en warmte van onze projecten te vertalen in een krach1g beeld (en daaraangekoppelde websites, adverten1es, affiches, flyers, coverfoto’s …). TAPAS, BelBos, VOLTA, … zijn beelden die we blijvend gebruiken. Het Fes1val van de Gelijkheid krijgt, met een knipoog naar de grote muziekfes1vals als Rock Werchter, elk jaar een ander beeld (in dezelfde lijn).

-­‐ Vernieuwde website(s)

Een kri1sche blik op onze website www.curieus.be leert dat deze het minst de warme huiss1jl weerspiegelt. Bovendien is de website te chao1sch en lopen zowel vrijwilligers als externen hierin verloren. En dus gaan we die aanpakken. De nieuwe/vernieuwde website moet onze etalageprojecten duidelijker in de kijker zeLen, en daarnaast vooral uitademen dat we ons als ‘open huis voor doeners’ profileren.

De projectwebsite www.fes1valgelijkheid.be krijgt elk jaar een nieuw kleedje (in teken van nieuwe Fes1valbeeld), en we houden ook de andere projectwebsites www.samenkleven.be, www.belbos.be, www.zomertoerenwinterkuren.be … up to date. Voor nieuwe projecten bekijken we of een nieuwe website aan de orde is, of een FB-­‐pagina of een plekje op de gewone website (vb. bij TAPAS) volstaat.

-­‐ Sociale media als community-­‐tool en/of doorgeefluik van inspira\e 73

De voorbije beleidsperiode zag Curieus het levenslicht op Facebook, twiLer en instagram. En hoewel we een flink aantal vrienden ons volgen, hebben we het gevoel dat we deze nog niet voldoende aan ons kunnen ‘binden’ of interac1e creëeren. Een eerste stap om dit aan te pakken is het aanscherpen van ons profiel en doel per sociaal mediakanaal. Even kort door de bocht: twiLer sluit aan bij het innemen van onze maatschappelijke posi1e, instagram bij die verzach1ng en FB als inspirerend speerpunt van onze Curieuscommunity.

• Facebook (facebook.com/curieusvzw) is het ankerpunt voor onze sociale media-­‐communica1e.

Wanneer je weet dat 5,8 miljoen gebruikers in België ac1ef zijn op Facebook en ‘slechts’ 350.000 op TwiLer en 45.000 op Pinterest (voor Instagram zijn geen cijfers per land te vinden), dan is het nogal wiedes op welk kanaal je als brede sociaal-­‐culturele volwassenvereniging best inzet. Op Facebook proberen we een Curieuscommunity uit te bouwen, door niet enkel droge informa1e te delen (over onze eigen projecten), maar ook interessante opinies te delen, interessante projecten van andere culturele/sociale organisa1es te 1ppen, ‘werksfeer-­‐foto’s’ te delen (zo konden onze fans zelfs de totstandkoming van dit beleidsplan volgen), vrijwilligers in de kijker te zeLen … We zijn trots op Curieus, het is met hart en ziel dat we ons ervoor inzeLen, en dat willen we ook uitstralen. Daarnaast beheren we ook heel wat projectpagina’s omdat bij externen wel vaak de naam “BelBos”, “SAMEN(k)LEVEN”, “Fes1val van de Gelijkheid”, “VOLTA” … een belletje doet rinkelen, maar ze daarom niet direct de weg vinden naar Curieus als overkoepelende organisator. Bovendien laat het ons ook toe om gericht te communiceren op die pagina’s. In de evenementenpagina’s roepen we deelnemers op om te carpoolen, toetsen we nieuwe namen af … We laten onze Curieuspagina onder de loep nemen door een sociale mediaexpert.

Hechten we te veel belang aan gebooste berichten? Is het gevaar dan niet dat het ‘gewone’ nieuws ondergesneeuwd wordt door die gebooste berichten? Hoe kunnen we onze updates nog meer afwisselen en in het oog laten springen? Hoe creëren we meer interac1e? … Zijn doorlich1ng zal het startschot zijn van onze meer doordachte FB-­‐strategie.

• TwiLer (twiLer.com/curieusvzw) gebruiken we pas sinds heel kort als volwaardig communica1ekanaal. Voorheen was dat profiel rechtstreeks gelinkt aan onze FB-­‐ pagina en het nieuws dat daarop verscheen voldeed dan ook helemaal niet aan de ‘twiLer-­‐normen’. Om niet te zeggen, we waren complete twiLernitwits. Na een 74

vorming bij Publiek Centraal gebruiken we TwiLer nu heel gericht om onze maatschappelijke posi1e scherp te stellen, en opinies te delen of zelf te formuleren, al1jd sterk actualiteitsgericht. Het wordt uitdagender en kri1scher dan ons instagram-­‐ en FB-­‐profiel en vooral veel meer extern gericht,als doorgeefluik van inspirerende ideeën (denk maar aan de buurtbankjes of #100stemmen) of vlammende opinies van andere organisa1es.

• Instagram (instagram.com/curieusvzw) gebruiken we -­‐ sinds zomer 2015 -­‐ dan weer heel specifiek om onze eigen iden1teit en die ‘verzach1ng’ in de verf te zeLen. Kleurrijke warme plaatjes die een manier zijn om aan die posi1eve community te bouwen. Instagram is een beetje facebook zonder verzuurde praat en sluit dus perfect aan bij onze doelstellingen. We brengen niet enkel onze eigen etalageprojecten in beeld, maar ook inspirerende doeners die in ons magazijn het mooie weer maken :) • We experimenteren nog volop met Pinterest in onze communica1e.

Aansluitend bij TwiLer, willen we een doorgeefluik zijn van inspirerende ideeën van andere organisa1es die we bespeuren (bv. buurtbankjes in Nederland, burgerini1a1even om verwaarloosde plekjes op te frissen …)

We willen niet enkel onze overkoepelende Curieuscommunica1e via sociale media scherp stellen. Ook heel wat lokale vrijwilligersgroepen hebben een FB-­‐pagina aangemaakt (of groep voor hun interne communica1e). Om onze vrijwilligers beter te ondersteunen in do’s en don’ts, organiseren we vanaf najaar 2015 een intensief vormingstraject, specifiek erop gericht om een hit te worden op sociale media (met focus op FB): 19 sessies verspreid over de verschillende provincies, waarbij we zowel algemene brede workshops organiseren, als een concrete ‘aan de slag’-­‐sessie en terugkommomenten met individuele opvolging. A`rap van dat ROSA-­‐opleidingstraject geven we op de allereerste TAPAS inspira1edag (19 september 2015 in Felixarchief Antwerpen).

-­‐ Een specifiek communica\eplan voor onze missie We willen niet alleen een communica1eplan uitwerken voor onze projecten, maar we hebben ons op onze beleidsdagen ook uitdrukkelijk geëngageerd om onze missie sterk bekend te maken. In de eerste plaats in alle geledingen van onze eigen organisa1e (vrijwilligers van Dilsen-­‐Stokkem tot Dentergem-­‐Wakken, maar ook àl onze medewerkers en afgevaardigden moeten doordrongen zijn van die missie). Maar niet in het minst ook in het ruime middenveld: andere organisa1es en geëngageerde burgers moeten duidelijk weten waarvoor we staan. Ons duidelijk profiel zorgt er op die manier voor dat alsmaar meer mensen ons vragen voor samenwerking. Twee jaar geleden hebben we ook zo’n communica1eplan uitgewerkt voor de elevator pitch, met succes. Onze missie -­‐ die natuurlijk diepgaander is -­‐ even zeer te laten doordringen in onze organisa1e en ver daarbuiten, is nu onze ambi1e.

-­‐ Openbare ruimte Het is een item dat misschien niet helemaal aansluit bij de communica1e naar leden, maar we vinden het wél een belangrijk topic in ons communica1everhaal tout court. Curieus zet haar iden1teit in de verf door over haar projecten te communiceren in de openbare ruimte. We palmen meer en meer de openbare weg in om VOLTA en Fes1val van de Gelijkheid bekend te maken (tags op voetpaden en verkeersborden) en we 75

hebben wilde plannen met een gigan1sche en opvallende ‘tank op sloefen’, die niet alleen ons vredesdebat op het Fes1val zal in de verf zeLen, maar die we in pop-­‐upac1es in de stad ook zullen gebruiken om onze ‘verzachtende’ missie tout court in de kijker zeLen. Geïnspireerd door de Triënnale in Brugge praten we ook met een containerbedrijf en bekijken of we voor bepaalde projecten een opvallende container kunnen huren en op een openbare plek opstellen om de aandacht te trekken. Los van communica1e vinden we het bij tentoonstellingen heel belangrijk om de drempel zo laag mogelijk te maken om mensen met cultuur in contact te brengen en ons dus niet te verstoppen tussen museummuren, waar kansengroepen vaak niet naartoe komen. In 2015 stelden we de fototentoonstelling go SHOOT it twee weken op in het Albertpark in Brugge en op de Kaaimuren in Antwerpen, een experiment dat op veel bijval kon rekenen. Het spreekt voor zich dat we met onze tentoonstellingen verder deze weg opgaan, want Curieustentoonstellingen moeten echte ‘exposi1es’ worden. Bovendien zijn onze ‘decors’ ook vaker een echt uithangbord waarmee we willen pronken. We merkten dat we op de voorbije cultuurmarkten wat verzandden in het grote aanbod en niet echt opvielen met onze gewone stand met flyers, foto’s en affiches. SAMEN(k)LEVEN inspireerde ons om een kleurrijk, professioneel ogend en modulair decor te maken opgebouwd aan de hand van 1entallen oude brievenbussen (bekleefd met deels1ckertjes, uiteraard). We tesLen deze vernieuwde promostand voor het eerst uit op de na1onale cultuurmarkt in Antwerpen (augustus 2015) en de Oost-­‐Vlaamse in Gent. We kregen flink wat opstekende reac1es en mits enkele kleine aanpassingen is het brievenbus-­‐decor nu ook klaar om uitgeleend te worden door afdelingen.

-­‐ TAPAS als wederzijdse inspira\edag Communica1e met onze ‘leden’ verloopt natuurlijk niet enkel top-­‐down. De Curieuskoepel is niet de alwetende moloch die informa1e dropt van bovenaf. Onze ogen staan open en onze oren gespitst om aan de slag te gaan met het inhoudelijk voer en de prak1sche sugges1es die onze vrijwilligers ons geven. Daarbij verwijzen we graag naar de brede vrijwilligersenquête, maar vooral naar de intensieve stakeholdersgesprekken die we voerden naar aanloop van dit nieuwe beleidsplan (belangrijkste sugges1es die we hieruit onthouden: betere georgrafische spreiding van evenementen, inhoudelijke ondersteuning met sterke overkoepelende projecten …). We willen onze vrijwilligers uiteraard niet enkel vij‡aarlijks, naar aanloop van een nieuw beleidsplan, aan het woord laten. Waar we vroeger eerder ‘op den bots’ vrijwilligers uitnodigden voor een brainstorm over de afdelingswerking, nieuwe projecten … willen we dit nu gestructureerder en vooral meer doordacht doen. Centraal 76

hierin staat de inspira1edag TAPAS. Op de eerste edi1e (19 september 2015) geven we hiervoor alvast de a`rap. Waar we in de namiddag focussen op externe opleidingen (sociale media, klassieke media, fondsenwerving, toogstrateeg), begeleiden de Curieusmedewerkers in de voormiddag workshops waar ‘live-­‐inspira1e’ in meer of mindere mate centraal staat.

• Pomperompompom ... in primeur, het nieuwe jaarprogramma van Curieus • Voorstelling en live-­‐inspira1e ZomertoerenWinterkuren • Brainstorm ‘Curieus in 2035’ • Fes1val van de Gelijkheid: ver-­‐van-­‐mijn-­‐bed-­‐ show? Tips om als afdeling ermee aan de slag te gaan.

• Schrijf mee aan het nieuwe werkingshandboek voor lokale vrijwilligers • Vriendentafels -­‐ koken en ontmoe1ng met CurieusvoorziLer Jan Ook bij nieuwe projecten, willen we vrijwilligers en externen niet alleen warm maken om een project in hun afdeling/buurt te vertalen, maar hen bij de uitwerking zelf beter betrekken. Om de angels van een project te herkennen, om verfrissende lokale inhoudelijke insteken te geven… Zo worden onze overkoepelende projecten van bij aanvang breder gedragen, en worden ze hopelijk sneller lokaal ingebed, want we merkten dat BelBos of Neuzen in Vlaanderen, toppers uit vorige beleidsperiode, toch flink wat 1jd nodig hadden).

77

8.6 Aandacht voor culturele diversiteit en interculturaliteit We beginnen graag het hoofdstukje over interculturaliteit met dit citaat van Bilal Benyaich, omdat het mooi aantoont hoe wij kijken naar na1onaliteit, iden1teit & diversiteit.

Diversiteit begint bij het erkennen van gelaagde iden1teiten. Bilal hee` het hier dan nog enkel over zijn Brusselse, Vlaamse, Belgische, Europese, Arabische en verlich1ngs-­‐iden1teit, maar iden1ficeert zich ook als schrijver, VUB-­‐er, krantenlezer, hetero, hardwerkende onderzoeker… Al die laagjes, waardoor je tot een (vaak onuitgesproken) (sub-­‐)groep behoort, vormen samen iemands unieke iden1teit. Bij het werken met en richten naar bepaalde doelgroepen, loert het gevaar al1jd om de hoek om iemand te reduceren tot één of twee van die laagjes (‘moslim’, ‘Marokkaan’, ‘kansarme’ of godbetert ‘allochtoon’ …), en hersenloos te juichen wanneer je wat exo1sche namen kan strikken bij je deelnemers of vrijwilligers. Het is een beschouwing die we graag in het achterhoofd houden. We verwijzen hierbij trouwens graag naar criterium 2 met het project van fotograaf Kim die de diversiteit in de moslimgemeenschap -­‐ leLerlijk -­‐ in het licht wil zeLen. A man with a plan dat helemaal aansluit bij de missie van Curieus.

"Ik ben Vlaming, Brusselaar en Belg. Mijn verstand is Europees, mijn hart Arabisch en mijn ziel universeel.

De westerse verlich+ngswaarden zijn vooral mijn waarden, maar emo+oneel sta ik misschien wat dichter bij het melancholische en passionele van de warmbloedige Arabier.” (Bilal Benyaich in De Morgen)

We zijn ervan overtuigd dat we leven in een superdiverse samenleving. Superdiversiteit staat voor diversiteit binnen de diversiteit. “Een 16-­‐jarige vluchteling uit Oost-­‐Congo hee` een totaal andere achtergrond dan een 16-­‐jarige die in Borgerhout is opgegroeid in een gezin van Marokkaanse a•omst, of van de 16-­‐jarige zoon van een Bulgaars zakenman die hier enkele jaren geleden een zaak hee` opgezet”, duidt professor Jan Blommaert waar het begrip ‘diversiteit’ tekort schiet. Superdiversiteit is, in tegenstelling tot de vroegere mul1culturele samenleving, geen streefdoel.

Het is een dagdagelijkse realiteit. Een realiteit waarin onze organisa1e haar plek wil vinden.

-­‐ Projectaanpak creëert ontmoe\ng Het interculturele beleid van Curieus is lang een zorgenkindje geweest. In ons jongste voortgangsrapport stelden we het ietwat schertsend: wie een blik werpt op de klassieke Curieusachterban, stelt al gauw vast dat we een blanke vereniging zijn. Maar, er is goed nieuws. Waar we ons lange 1jd verloren hebben in theore1sch gedraal en abstracte doelstellingen, zien we dat onze hands-­‐on-­‐projectaanpak loont. Niet door een moskee te bezoeken en wat Marokkaanse thee te gaan drinken, maar door thema’s uit te spelen die gevoelige snaren raken en bewuste maar niet-­‐evidente samenwerkingspartners te zoeken. We proberen met onze open projecten nieuw volk te bereiken, uit die moeilijkere doelgroepen, en dat lijkt te werken. Het moet onze ambi1e zijn om die nieuwe deelnemers dan ook te integreren in onze andere projecten (uit etalage of magazijn), en hen te inspireren zodat ze ook Curieusambassadeur zijn.

78

Drie voorbeelden van het voorbije jaar die ons inspireren om dezelfde projectaanpak te houden, en verder te gaan.

• De twee voorbije goSHOOTit-­‐wedstrijden (thema’s Gelijkheid en Onderweg) brachten niet alleen enkele verrassende winnaars voort (in Oost-­‐Vlaanderen bijvoorbeeld won een jonge vrouw met migra1e-­‐achtergrond die op een serene manier transgenders in beeld bracht de wedstrijd. En om alle misverstanden te vermijden, ze dankt haar overwinning niet aan die exo1sche naam of ‘moeilijke’ doelgroep die ze belichLe. Het zegt vooral iets over het ‘verbredende karakter’ van de wedstrijd. Het Brusselse podium was al helemaal ‘gekleurd’). Maar ook in het deelnemersveld tout court konden we heel veel namen ontwaren die een migra1e-­‐achtergrond suggereren. Het is nu de grote uitdaging deze mensen ook voor andere Curieusprojecten te verleiden, bijvoorbeeld door een gerichte uitnodiging voor de fototentoonstellingen op het Fes1val van de Gelijkheid, maar ook door onze klassieke afdelingen vervolgens warm te maken om de goSHOOTit-­‐ tentoonstellingen (de foto’s van de winnaars vormen samen een expo) te ontlenen en lokaal op te stellen, proberen we die ‘open werking’ te verbinden aan ‘klassieke afdelingswerking’. Afdelingen die de expo ontlenen, nodigen trouwens telkens alle winnaars van die voorafgaande wedstrijden uit, waardoor die twee ‘doelgroepen’ in contact staan, kunnen overvloeien. Overkoepelende Curieusprojecten kunnen op die manier drempels verlagen en barrières doen sneuvelen.

• Met de popup-­‐ac1e ‘ Tous ensemble, maar niet in Israël’ hebben we in één klap Curieus bekend gemaakt bij een niet-­‐evidente doelgroep met Arabische roots. Niet alleen op sociale media leefde #TousEnsembleMaarnietInIsrael, de Belgische voetbalbond vond een pak brieven in zijn bus met het verzoek de kwalifica1ewedstrijd van de Rode Duivels in Israël af te gelasten. Een heel eenvoudige ac1e, die ons in een mum van 1jd niet enkel een pak nieuwe volgers opleverde (die zo ook onze andere projecten kunnen ontdekken), maar vooral ook enkele interessante partnerorganisa1es, zoals vredesorganisa1es die onze boodschap meer draagvlak geven. Deze mensen nodigen we expliciet uit voor het debat ‘Hoe zou het nog zijn met Gaza?’ op het volgende Fes1val. Een opsteker om te herhalen: een actueel interna1onaal thema aangrijpen om een bewustmakingsac1e te organiseren en vervolgens proberen deze mensen warm te maken voor andere Curieusprojecten. Want die link moeten we al1jd maken.

• VOLTA XL (www.voltaXL.be) stond vorig jaar helemaal in het teken van grenzen en beeldvorming. We voerden een debat over beeldvorming en racisme met een heel divers panel: Resul Tapmaz (Gents schepen van Welzijn en Integra1e), Jamila Amadou (ac1viste en bezieler van Flamingrantendag, de Gentse Lente …), Bleri Lleshi (ac1vist en opiniemaker), Faroek Özgünes (VTM-­‐journalist) en Koen Vidal (journalist De Morgen). We nodigden de Franse Rachid Benzine uit om het debat in te leiden met een lezing “de Koran voor beginners”, waarin hij alle clichés over islam fijntjes fileerde en historisch kaderde.

Rudi Vranckx en Bilal Benyaich tasLen samen met Mar1n Heylen de grenzen van vrije meningsui1ng af.

En ook Dirk De Wachter en zanger Daan schoven aan voor een Boeiende Babbel over de grenzen van 79

geluk. De theaterzaal van Vooruit zat afgeladen vol (700 stoeltjes) zowel bij het debat, de Koran-­‐lezing als de twee Boeiende Babbels. Wanneer Rudi Vranckx aan het publiek zélf de vraag stelt wie moslim is, en een derde van de zaal veert recht … dan krijg je als organisator even kippenvel door het concrete hoopgevende resultaat omdat je niet alleen in je programma1e, maar ook in je publiek grenzen kon openbreken en hokjes overboord gooien.

Daarom willen we ons engageren om: • Een diverse affiche te maken voor onze evenementen (cf. succesverhaal VOLTA XL).

Misschien is het een heel simpele redenering, maar voor ons werkt het. Nu is het zaak om die diversiteit niet enkel te weerspiegelen in debaLen over diversiteit, racisme, interculturaliteit … maar ook wanneer het gaat over tax shi` en belas1ngen, gene1ca, armoede, onderwijskansen, kernenergie, ouderenzorg, stadsontwikkeling. … Dan pas zijn we echt geslaagd. Maar ook bij niet-­‐evenemen1ële projecten als SAMEN(k)LEVEN, go SHOOT it, de briefschrijvers … moeten we hiervoor aandacht hebben (door diverse peters/meters/juryleden te zoeken, lokale samenwerkingspartners, meertalige communica1e …). Ook de lokale Prijzen van de Gelijkheid lenen zich hier perfect toe. Het verhaal ‘diverse affiche -­‐ divers publiek’ is een houding waarmee we ook onze afdelingen willen inspireren.

• Nog meer samenwerkingen aan te gaan met betekenisvolle partners (organisa1es of individuele burgers) die daarin een veel grotere exper1se (en wel theore1sche bagage) hebben dan wij. Omdat we daarvan kunnen leren, maar vooral ook omdat het een beetje ‘te zot’ is dat we op het ‘terrein’ niet al meer samenwerkten.

-­‐ We werken nu voor het eerst samen met Kif Kif (voor een debat op het Fes1val van de Gelijkheid), en bekijken of we die samenwerking structureel kunnen maken.

-­‐ Ook de samenwerking met MO* met duidelijke interna1onale en interculturele focus gaat ondertussen verder dan het Fes1val: MO* verspreidt onze deels1ckertjes, wij zijn partner in sommige MO*-­‐debaLen … We geloven dat 80

het onze beide werkingen versterkt, en we zo een overlap vinden in elkaars publiek.

-­‐ Om de deels1ckertjes bij kansengroepen te verspreiden, hadden we al fijne eerste contacten met enkele koepels van Samenlevingsopbouw en Komosie. Wordt vervolgd. Ook bij onze komende Curieusprojecten willen we nauwer samenwerken met deze koepels.

-­‐ Op het Fes1val van de Gelijkheid en waarschijnlijk ook één van de Nachten van de Toekomst organiseren we een interculturele slam-­‐avond met Jamila Channouf (bekend onder de naam Jamila Amadou, bezieler van Gentse Lente, flamingrantendag en s1lle optocht na #jesuischarlie). Jamila hee` flink wat naam gemaakt als programmator en buurtwerkster bij de Vieze Gasten in Gent, waarbij ze het podium gaf aan onontdekt jong talent in 1entallen disciplines, met talloze verschillende culturele, etnische … achtergronden: een Oezbeekse stand-­‐up-­‐comedian vindt zijn plek naast een Congolese jazzband, een Bulgaarse operazangers, een Nederlands violist … Ze bereikt er volle en divers gekleurde zalen mee, en die aanpak inspireerde ons.

Na haar deelname aan het debat over beeldvorming en discrimina1e op VOLTA XL, voelden we aan dat we op eenzelfde inhoudelijke en geëngageerde lijn ziLen. "Marokkanen, studenten, Turken, stedelingen, ondernemers, Afrikanen, de Vlaming van onder de kerktoren. We zijn allemaal mensen en moeten ons concentreren op wat ons bindt.” (Jamila Channouf in DM). Op die manier vertaalt het opzet van het Fes1val van de Gelijkheid (we houden van onze verschillen, daarom willen we dat iedereen gelijk aan de start komt), zich nog beter in onze programma1e. Om ook een divers publiek te bereiken op onze poetry slam werken we samen met EigenWolkEerst.

-­‐ Personeel en achterban Maar we moeten ook eerlijk zijn. Ons personeelsbestand weerspiegelt vandaag allerminst de hands-­‐on ambi1e die we hebben in onze projecten. We zijn een divers team, dat wel, maar geen mul1cultureel team.

Echt veel ruimte om dit snel en gedegen aan te pakken, hebben we niet, want we zijn niet van plan om ons halve personeelsbestand te vervangen en financiële ademruimte om ons team uit te breiden is er ook niet.

We kunnen enkel met de hand op het hart zeggen dat we bij personeelswissels een gelijkekansenbeleid (op basis van talenten, niet op basis van het aantal diploma’s) voeren en mensen met migra1e-­‐achtergrond expliciet zullen aanmoedigen om te solliciteren niet alleen in de vacature, maar ook door de kanalen waarlangs we die verspreiden.

Ook in onze klassieke afdelingen gaan we niet plots mul1culturele plaatjes krijgen. Net zoals verjonging (en aanvankelijk zelfs vervrouwelijking) van onze klassieke vrijwilligersachterban een werk van lange adem is.

Ook hier moeten we, los van de grote theorieën, het stap voor stap aanpakken. We geloven sterk in die open vrijwilligerswerking. Die laat ons toe om nieuwe kernen op te starten en te ondersteunen (niet noodzakelijk met het klassieke voorziLer-­‐secretaris-­‐penningmeester bestuur) met o.a. deels1ckertjes, naast de bestaande afdelingen met nieuwe mensen vol engagement.

-­‐ Diversiteit is meer dan interculturaliteit 81

We hebben het in vorige voortgangsrapporten (en het bezoek van de commissie in juni) al vaker in de verf gezet. Streven naar diversiteit gaat voor ons verder dan etnisch-­‐culturele diversiteit. We willen in onze projecten, Curieusambassadeurs en vrijwilligers, personeelsbestand, gasten, deelnemers … evenwicht creëeren in gender, lee`ijden, etnische achtergrond, sociale achtergrond, geaardheid, opleiding … Wanneer een aandach1ge TwiLervolger (van Arbeid en Handicap) ons na het tweede Fes1val van de Gelijkheid erop wijst dat we meer aandacht moeten hebben voor personen met een handicap, nodigen we die meteen uit voor een ‘echt’ gesprek rond de tafel en bekijken we hoe we ook op dat vlak een meer diverse affiche kunnen uitbouwen: het resulteerde in een samenwerking met Plazorm K voor een expressieve workshop dansers met en zonder beperking samen de liefde voor beweging en dans op het podium delen, en enkele Fes1valgasten ‘met beperking’ in de line-­‐up … Een reëel staaltje integra1e als resultaat van écht overleg, in plaats van te verzanden in een twiLergesprek voor dovemansoren. Aandacht voor diversiteit is een houding, geen rooster met af te vinken minderheidscategorieën.

82

8.7 Samenwerking en netwerkvorming met andere organisa\es Het klinkt als een passionele, te literaire en “Je zou kunnen zeggen dat verbintenissen ons leven zweverige passage voor een beleidsplan, maar zin geven en dat het tevens de verbintenissen zijn die wanneer het over samenwerken gaat, lazen we ons leven zwaar maken.” (Connie Palmen in De zelden een treffender citaat. Een project Vriendschap) uitdenken en uitwerken op je eigen eilandje gaat soms veel makkelijker, overleg hoe` niet en inbinden al evenmin. Maar samenwerken maakt een project eens zo interessant. Samenwerken met andere organisa1es en geëngageerde burgers gee` je nieuwe inzichten, frisse ideeën en soms uitdagende heibel. Je tast samen grenzen af om die te overschrijden, je slaat handen in elkaar om je beider achterban te overtuigen en zo de slagkracht van je project te vergroten. Af en toe ontstaan communica1eproblemen, vertraagt overleg de implementa1e van een project, of moet je extra moeite doen om de andere partner(s) te overtuigen van jouw aanpak en gevoeligheden. Maar elke samenwerking, elk conflict en elk succesverhaal, gee` je niet alleen extra inzichten over de pijnpunten en sterktes van een project, maar leert je vooral ook veel over je eigen organisa1e. Het maakt je zel{ewuster als vereniging, doet je steviger in je schoenen staan, omdat je beter je plek vindt in de veranderende wereld daarrond.

Om maar te zeggen: Curieus zat vroeger nogal op haar eilandje, maar sinds we ‘samenwerking’ een strategische doelstelling maakten in het vorige beleidsplan, zijn we eens zo overtuigd van de zin van samenwerken met betekenisvolle partners.

-­‐ Projectsamenwerkingen Geen enkel etalageproject organiseren we nog op ons eilandje. En, hoewel daar op lokaal vlak nog een pak meer werk aan de winkel is, we kijken daarbij niet enkel naar organisa1es die uit onze zuil komen. De samenwerkingen met Kif Kif, Plazorm K, MO* … smaken naar meer en doen vooral uitkijken naar nieuwe projectsamenwerkingen (eventueel structureel). En om helemaal zuiloverschrijdend te gaan, werkten we voor KLIK samen met het Davidsfonds, voor het BelBos zaten we samen met KWB, voor de deels1ckertjes zaaiden we de kiemen van een samenwerking met KLJ. Wanneer we voor een project thema1sch aansluiten bij een andere partner en dezelfde maatschappelijke objec1even kunnen formuleren, hoe` een andere ideologische achtergrond geen probleem te zijn. We komen als organisa1e ook alsmaar meer naar buiten: onze passage op de Grote Parade is niet onopgemerkt voorbij gegaan, we zijn als Curieus aanwezig op Publiek Centraal, Dag van de Cultuureduca1e … Ons netwerk wordt groter en alsmaar meer organisa1es vinden ook de weg naar ons om samen te werken: een debat met Vrede vzw, een tentoonstelling met Broederlijk Delen … We willen de volgende beleidsperiode ook graag kijken naar geëngageerde ondernemers om samen te werken. Als vzw blijven we daarin behoedzaam de grenzen a`asten, omdat de 83

bedrijfswereld nu vaak wel een ander objec1ef hee` (“waar winst het haalt van waarde, wordt verlies het resultaat”). Maar er zijn écht ondernemers, waar wij een goed gevoel bij hebben en waar we mogelijkheden voor (meer) samenwerking zien. Denk maar aan Triodos Bank of boekhandel Paard Van Troje.

-­‐ Eigen verhaal Zoals hierboven aangegeven, onze blik is sowieso opener dan vroeger, maar als we daar kri1sch op terugkijken, is dat vooral omdat we zelf willen groeien. We hebben de neiging om onze eigen projecten eerst heel erg inhoudelijk te bewaken, om onze eigen stempel te zeLen, om pas daarna partners te zoeken die “passen” in dat verhaal. Denk maar aan het BelBos: we werkten zelf het concept uit en zochten daarna partners voor logis1eke samenwerking (Kringwinkels, BOS+, Umicore …). Voor SAMEN(k)LEVEN gingen we daarin al opener te werk: we tekenden de krijtlijnen van het concept deels1ckertjes uit, klopten aan bij Peerby en andere spelers in de deeleconomie om het project te verfijnen. Maar in sé blij` het een écht Curieusproject waarvoor we samenwerkingspartners zoeken, ook bij de verspreiding: kringwinkels, samenlevingsopbouw, KLJ, BBL, Transi1enetwerk Middenveld, lokale overheden, MO* … En hoewel we enkele trouwe partners voor zowat elk etalageproject hebben (MO*, Paard Van Troje), vanaf nul samenziLen om een project uit te tekenen doen we zelden. Onze perfec1onis1sche zelf zal al1jd een project in de beginfase in handen willen houden, om een project inhoudelijk en vormelijk te verfijnen en de Curieusstempel te geven (er een ‘merk’ van te maken).

Voor de Prijzen van de Gelijkheid, de briefschrijvers … gaan we op een gelijkaardige manier te werk.

-­‐ Meestappen in het verhaal van andere organisa\es en burgers Het Fes1val van de Gelijkheid, het BelBos, SAMEN(k)LEVEN, VOLTA … gaven Curieus meer een meer een eigen ‘smoel’. Andere organisa1es en burgers vinden ons sindsdien ook sneller om onze medewerking bij hun projecten te vragen. We hebben duidelijk minder schroom dan vroeger -­‐ om wel of niet toe te happen -­‐ omdat ons eigen Curieusverhaal duidelijker is dan vroeger en we dus op onze hoede blijven om onze naam (en reputa1e) aan eender welk project te verbinden. Het voorbeeld van Vrede vzw is wel inspirerend. Ze vonden hun weg naar ons sinds onze ac1e ‘ Tous Ensemble, maar niet in Israël’ en vroegen ons om samen een ac1viteit uit te werken dat het debat over de nieuwe gevechtsvliegtuigen van het Belgische leger wil voeren. Het hee` ondertussen tot een kant-­‐en-­‐klare ac1viteitenfiche op ZomertoerenWinterkuren geleid, maar werd nog in te weinig lokale afdelingen georganiseerd, we moeten hier volgend jaar echt aan de kar trekken. Daarom willen we blijven ons netwerk uitbouwen, aanwezig zijn op culturele, educa1eve en maatschappelijke manifesta1es en publieksmomenten, en aan ons eigen Curieusverhaal sleutelen … Zo zijn onze medewerkers het gezicht van onze vereniging en het aanspreekpunt voor andere verenigingen/ organisa1es/burgers die met ons willen samenwerken.Samen met fotograaf Koen Degroote werkten we een nieuwe tentoonstelling uit over de humanitaire en ecologische ramp van het Aralmeer, die expo promoten we vanaf nu volop bij onze afdelingen/groepen.

84

-­‐ TAPAS groeit uit tot netwerkevent

Hoewel TAPAS in eerste instan1e nog vooral een inspira1edag is voor onze vrijwilligers (onder het moLo: ‘proeven van Curieus’), is het onze bedoeling om deze vrij snel te laten uitgroeien tot een netwerkevent waarop we andere middenveldsorganisa1es en geëngageerde burgers in contact brengen met lokale Curieusvrijwilligers. Op deze eerste edi1e vertaalde zich dat al in een half dagprogramma waar we de blik op onze interne werking richten (interac1eve workshops begeleid door de eigen Curieusmedewerkers) en een namiddag waarop we bewust de blik naar buiten richten (externe workshops waar communica1e met een beperkt budget en fondsenwerving centraal staan). Externe partners of bevriende organisa1es zouden dan hun project of organisa1e kunnen toelichten (denk aan leefstraten van Lab Van Troje, ac1es van Vluchtelingenwerk …). Want ook op die manier kunnen we onze vrijwilligers en Curieusdoeners inspireren.

Op een gelijkaardige manier willen we trouwens ook duidelijk als Curieus aanwezig zijn in andere netwerken, denk maar aan Pulse, Dag van de Cultuureduca1e, Hart Boven Hard, Publiek Centraal … zelfs de trefdag van KLJ wanneer die thema1sch (duurzaamheid) bij onze projecten aansluit.

85

8.8 Het ontwikkelen van vernieuwende en bijzondere ac\viteiten -­‐ Etalageprojecten met een posi\ef verhaal

Curieus maakt zich sterk in het verpakken van moeilijke thema's in een verfrissend verhaal. Die verfrissende verhalen die ons iden1teit weerspiegelen, zijn de projecten in onze etalage. We willen ermee uitpakken en inspireren. We dagen mensen graag uit om door een andere bril naar de samenleving te kijken, erover na te denken (ver weg van het gemakkelijk verzuurde meningen spuien) ... en vooral: hen goes1ng geven hun kont op te heffen en een posi1eve bijdrage te leveren aan die samenleving. Curieus wil op die manier de crea1eve motor zijn van warme veranderingen. Een shot posi1eve energie, zonder belerend te zijn. Mensen roeren en ontroeren om hoe de wereld in elkaar steekt. Laten lachen, verwarren, kwaad worden en toch de nodige energie geven om die wereld te veranderen.

Even de etalageprojecten op een rijtje waarmee we dat de volgende jaren willen doen.

• Fes\val van de Gelijkheid We zijn nog helemaal niet klaar met ons streven naar gelijkheid, verbondenheid en vrijheid … en hebben nog wilde ideeën en topnamen voor nog talloze Fes1valedi1es. Een waaier aan vurige debaLen, boeiende babbels, breekbare optredens, klinkende poëzie en literatuur, verbluffende documentaires, in het oog springende fotografie, een hartverwarmende boekenruil, breekbare optredens, verrassende performances, een scherpe huiscartoonist, fijnzinnige huisdichter …. met gelijkheid als rode draad. We breiden het Fes1val elk jaar uit met disciplines (denk maar aan dans/beweging, slam …) om het nog diverser te maken. Want we vieren onze verschillen. Een Fes1val voor oog en oor. Maar vooral voor hoofd en hart.

• VOLTA -­‐ Nacht van de toekomst We geven ‘jong’ veelbelovend talent in talloze disciplines een podium: illustra1e, dj, slam, debat, singersong, rock, dans, graffi1, literatuur, installa1e, videomapping, klassieke viool … We brengen ze in contact met een publiek, en waar het kan ook met een ‘geves1gde’ waarde, of gooien hokjes open tussen verschillende disciplines (illustra1e + poetry slam, DJ + videomapping …). In 2016 alvast in Leuven, Gent, Antwerpen en Brussel. Het plan is om vanaf 2017 ook neer te strijken in Hasselt en Brugge/Oostende/Kortrijk.

• SAMEN(k)LEVEN We detecteerden enkele maatschappelijke uitdagingen: overconsump1e, s1jgend aantal alleenwoners, vereenzaming, buren die elkaar niet meer kennen, mensen die het financieel moeilijk hebben om alle huishoudtoestellen te kopen … We buigen die pijnpunten graag om naar een nieuwe realiteit: warme buurten waar mensen elkaar leren kennen door huisraad te delen.

86

• #DroomJeBuurt (werk1tel, kan ook #DroomJePlek of #PlekVanMijnDromen).

Verloederde plekjes die verlangen naar een kleurrijke opknapbeurt, een grijze betonnen speelplaats die smeekt om wat groen dat uitdaagt om te klimmen en te ravoLen, betonroLe bankjes waarop niemand wil gaan ziLen, braakliggende terreinen die perfect dienen als kampeerplek, vuile spoorwegbruggen die met wat kleurrijke graffi1 een uithangbord kunnen worden, gevaarlijke plekken voor zwakke weggebruikers die met een eenvoudige ingreep veiliger kunnen, bloemetjes zaaien waar stukken braak staan of waarvan niemand weet wat de bestemming is van het terrein, wandelpaden die gebaat zouden zijn met wat picknickbanken … #DroomJeBuurt is een hyperlokaal project dat mensen vraagt om verbeterplekjes in hun buurt te selecteren, en er meteen een concrete vebetersugges1e aan toe te voegen. Geen zeurderig geklaag, wel posi1eve interac1e. Het is geen “wedstrijd”, we bekijken bij elk plekje hoe we burgers kunnen ondersteunen om de plekjes met eenvoudige ingrepen te verbeteren … (van een pot verf, tot de zoektocht naar ar1s1eke talent, tot de financiële ondersteuning voor aankoop van bankjes).

• De briefschrijvers Mensen met een minder gevuld inktpotje kunnen beroep doen op wat scherpere pennen om hun brieven te schrijven. Dat kan gaan van het opzeggen van een ECI-­‐abonnement tot een brief na al die jaren om je zus te vertellen dat jij haar lievelingsarmband bent kwijtgeraakt.

• Prijs van de Gelijkheid Op het derde Fes1val van de Gelijkheid reiken we voor de eerste keer de Prijs van de Gelijkheid uit. De laureaat is iemand die inspireert, engageert en doet engageren, hokjes overboord gooit, verbindt … We willen zo veel mogelijk lokale Curieusgroepen warm maken om ook in hun stad, gemeente, wijk, straat een inspirerende ziel in de kijker te zeLen met een lokale Prijs van de Gelijkheid (een kunstwerk -­‐ geïnspireerd op een ‘open blik’, maar vooral veel eer). Een lokale Curieusgroep roept de inwoners op om te iemand te nomineren en daarbij goed te mo1veren waarom hij/zij de prijs verdient. Daarna kiest de jury (enkele lokale vrijwilligers en externen + afvaardiging vanuit de professionele Curieuskoepel) de winnaar en organiseert een feestelijke prijsuitreiking. We moedigen aan om gedurfde keuzes te maken, om s1lle helden te eren en niet meneer de burgemeester in de bloemetjes te zeLen. We bekijken nog of we die lokaal jaarlijks kunnen uitreiken of in elke afdeling/groep 1 keer en op die manier zo breed mogelijk te groeien. Het is één van de manieren om het Fes1val dichter bij de afdelingen te brengen.

• De Verzachters Met een projectoproep -­‐ geïnspireerd op het interac1eve ‘De Bedenkers’ -­‐ gaan we op zoek naar crea1eve ideeën van burgers waarmee ze hun buurt warmer maken, mensen milder. Hyperlokale prikjes tegen verzuring.

87

Verder hebben we nog heel veel wilde ideeën omtrent de besparingen bij bibliotheken (buurtboekenkastjes uitbaten…), en ook de geheugenpaleizen (‘levende tentoonstellingen’ in verschillende buurten met bijzondere herinneringen en persoonlijke voorwerpen als rode draad) borrelen nog al1jd in ons hoofd, maar kregen nog geen defini1eve vorm.

Ook in ons magazijn werken we aan nieuwe inspirerende projecten (oa nieuwe kant-­‐en-­‐klare ac1viteiten voor ZomertoerenWinterkuren), die al dan niet kunnen doorgroeien naar de etalage.

• Vuilbakkunst of elektriciteitkastkunst Het is één van de voorbeeldac1viteiten die we willen uitwerken in het kader van #DroomJeBuurt, om mensen te inspireren een lelijk plekje op te schonen met kunst. Elektriciteitskasten en vuilbakken zijn vaak een grijze afgebladerde doorn in het oog in de stad, en Curieus wil naar kunstenaars & ar1s1eke zielen zoeken die daarmee aan de slag gaan en die kleur geven. Vooral met die vuilbakken zien we mogelijkheden, zeker wanneer we die kunnen in de kijker zeLen in verloederde wijken waar vuilnis op straat slingert (geïnspireerd door Holle Bolle Gijs “PapierHier” in de E`eling).

• BelBos goes interna9onal We overleggen met Valen1no Achak Deng van de VADFounda1on (de lost boy die het tot minister van Onderwijs schopte in Zuid-­‐Soeden en onze hoofdgast was 1jdens het Fes1val van de Gelijkheid) om de aanplan1ng van een stuk bos in Zuid-­‐Soedan te sponsoren met de opbrengst van de lokale BelBosac1es hier. We zullen een communica1ecampagne doen en heel specifiek daarvoor afdelingen/vrijwilligers aansporen om een inzamelac1e te organiseren, en blijven de afspraken met de Kringwinkel onderhouden, maar zien het niet langer als het ijkpunt van onze voorjaars-­‐ of najaarswerking.

• De Groenselstroate Een project van Curieus Oostende dat in een inspira1efiche van ZomertoerenWinterkuren wordt gegoten. Een 30-­‐tal buren plaatsen een kweekzak met een of meerdere groenten voor hun deur. Elke buur zorgt voor de groei, bloei en onderhoud van zijn groentezak. Op het einde van de zomer brengen de buurtbewoners alle zakken bijeen en oogsten alle groenten. De ‘oogstshow’ is de perfecte aanleiding voor een straazeest met groentechips, groentefrietjes met dipjes … waarbij de hele buurt kan proeven en kennismaken.

-­‐ Onuitpukelijke posi\eve energie “There’s a crack in everything, that’s how the light gets in.” (Leonard Cohen in Anthem)

Het klinkt al gauw zweverig en toch willen we het graag in de verf zeLen. De medewerkers die bij Curieus aan de slag zijn, hebben allemaal die onontbeerlijke posi1eve blik op de 88

maatschappij. Waar anderen kankeren over de teloorgang van solidariteit, overdreven consump1edrang, buurten die verloederen en mensen die vereenzamen … zien wij de mogelijkheden om daar een Curieusproject aan te koppelen en zo die maatschappelijke pijnpunten om te buigen. Waar anderen een onoverkomelijk probleem zien, staan onze geesten -­‐ onvermijdelijk enthousiast -­‐ gesteld op oplossingen. En die oplossingen vertalen zich nu eens in een BelBos, dan eens in deels1ckertjes, brieven of kleurrijke elektriciteitskasten.

Met die energie streven we ernaar om elk jaar 1 of 2 nieuwe overkoepelende vernieuwende projecten (à la BelBos en Samen(k)LEVEN) uit te rollen en onze (toekoms1ge) vrijwilligers ermee te inspireren. Voor 2016 staan de Prijzen van de Gelijkheid en #DroomjeBuurt op het programma. De deels1ckertjes blijven zich als een vrolijk virus verspreiden en krijgen misschien een special christmas-­‐edi1e. ZomertoerenWinterkuren blijven we onverminderd aanvullen met inspirerende ideeën, veelal geplukt uit onze lokale werking en vertaald naar een kant-­‐en-­‐klare ac1viteit die ook door andere vrijwilligers kan overgenomen worden.

We blijven het belangrijk vinden die projecten aantrekkelijk te verpakken in een huiss1jl met uitstraling, zowel op vlak van vormgeving als op vlak van taal. In elk project zit een knipoog. We houden ons ver van belerend vingerwijzen.

-­‐ Openbare ruimte Curieus wil uitbreken en van de openbare ruimte haar speelterrein maken. Geen expo’s tussen museummuren, maar wel op het pad van de naar zijn/haar werk hollende M/V anno 2016-­‐2020.

Geen verstopte hoge cultuur, maar in your face fotografie, illustra1e, poëzie, muziek, straatkunst … met een verhaal. ‘Druk druk druk’ zal geen excuus meer kunnen zijn, wij brengen cultuur waar iedereen komt, maar niemand het verwacht. Het maakt de drempel om onze evenementen te bezoeken veel lager, de kans om aangestoken te worden door het Curieusvirus veel groter.

89

8.9 Zorg voor professionaliteit en professionalisering Curieus hee` de ambi1e om een sterk merk te zijn. We willen dat vertaald zien in een professioneel communica1ebeleid, personeelsbeleid en vrijwilligersbeleid. Publiek, partners, pers moeten erop vertrouwen dat wanneer Curieus de organisator is, het resultaat een krach1g, sterk project is, vertaald in een aantrekkelijk beeld met een crea1eve speelse insteek en doordacht gepromoot bij de juiste doelgroep.

-­‐ CRM: de processie van Echternach die een race van Francorchamps moet worden Het zal niet verwonderen dat de belangrijkste vooruitgang die we willen boeken op vlak van professionalisering zich situeert op vlak van databeheer en de hieraan gekoppelde doelgroepgerichte communica1e. Het is een pijnpunt dat duidelijk naar voren is gekomen in de stakeholdersanalyse met onze medewerkers, en smeekte dan ook om een krachtdadige vertaling als strategische doelstelling in ons beleidsplan. We willen de processie van Echternach ombuigen naar een race van Francorchamps. Een systeem dat meer doet dan data verzamelen, maar ook het professionele instrument kan zijn voor onze communica1e (met vrijwilligers, pers, partners …).

Even schetsen wat de situa1e vandaag is. Sinds 2013 werken we, op alle secretariaten, met een nieuwe en aan elkaar gelinkte CRM. Al gauw bleek dat het systeem sukkelde met kinderziektes die, door rampzalig gebrek aan communica1e en nazorg vanuit de ontwikkelaars achteraf, zich ontwikkelden tot chronische plagen: dubbels worden niet goed gefilterd, de upload-­‐module voor lijsten is niet mac-­‐compa1bel, het systeem loopt meer wel dan niet vast bij het uploaden van lijsten … Weinig drama op zich, maar wat pijnlijker is dan die symptomen, is dat we al gauw botsten op de grenzen van het systeem. Echt gerichte mailings versturen naar specifieke doelgroepen bijvoorbeeld lukt onvoldoende (nieuwe afdelingen, jonge vrijwilligers, Fes1valbezoekers… wel bijvoorbeeld naar ‘voorziLers en secretarissen’, maar dat is voor de vernieuwde Curieuswerking eigenlijk achterhaald). Ook om de afdelingswerking goed en overzichtelijk bij te houden, waarbij we per ac1viteit talloze affiches, foto’s, persberichten … zouden willen uploaden, beantwoordt het systeem niet aan onze verwach1ngen. Pijnlijk, omdat we hier wel hand in eigen boezem moeten steken en we aan de ontwikkeling van een CRM zijn begonnen, zonder het volledige plaatje en verwach1ngen van dat systeem goed te verwoorden.

Daarom nemen we nu ons volledig communica1ebeleid en netwerk onder de loep: welke communica1e hebben we het afgelopen werkjaar gevoerd, naar wie gericht en vanuit welke koepel. Dat gebruiken we als basis om samen te ziLen met twee externe partners: Bits Of Love (die al onze websites beheren, en waarmee de onderhandelingen al lopen) en SData. Deze externe partners dagen ons uit om heel doordacht over alle geledingen van de organisa1e na te denken en uit te tekenen gekoppeld aan elke communica1e die daarbij gepaard gaat. Daarbij moeten we verder durven denken dan de noden van vandaag, maar een 90

blik werpen op de open inspira1efabriek die Curieus morgen wil zijn. Met ruimte in haar magazijn voor heel wat doeners die niet aan een lokale afdeling gekoppeld zijn, lokale Curieusgroepen die niet met voorziLer/ secretaris/penningmeester-­‐structuur werken, thema1sche afdelingen … Er is nog veel werk aan de winkel, maar we staan te popelen om onze inhaalbeweging te maken.

-­‐ Warme huiss\jl en communica\e Het verhaal moet ‘kloppen’, niet alleen op inhoudelijk vlak. Curieus houdt er aan vast om te communiceren in een sterke frisse opvallende huiss1jl. Onze lat ligt op dat vlak heel hoog. We werken daarvoor samen met de beste vormgever van de lage landen, Rob Marcelis :). We werken al heel lang samen en zijn ook elkaars klankbord. We blijven bijzonder kri1sch voor de ‘weerhaakjes’ van elkaars werk. Het zorgt ervoor dat onze vrijwilligers op lokaal vlak kunnen ‘opvallen’ in de soms gigan1sche overdaad aan socio-­‐culturele belevingsac1viteiten.

Zelfs onze promostand (gepimpt met echte brievenbussen vol deels1ckertjes, sanseveria’s …) is aan een frisse make-­‐over onderworpen, dankzij enkele crea1eve zielen in de organisa1e. We willen op cultuur-­‐ en vrije1jdsmarkten opvallen, herkenbaar zijn, dezelfde vrolijkheid uitstralen als de medewerkers/vrijwiligers die de stand bemannen/bevrouwen.

Ook op onze evenementen ligt onze lat hoog, alles moet ‘kloppen’: van de wegwijzers tot het vogelkooitje op het podium wanneer een gesprek over vrijheid en geluk gaat.

De taal van onze projecten is uiteraard meer dan enkel vormgeving en beeldende taal. Ook met heldere schrij`aal willen we opvallen (daarom maken we bijvoorbeeld kant-­‐en-­‐ klare pers-­‐ en promoteksten voor projecten die lokaal kunnen aangepast worden). Maar ook op dit vlak moeten we heel erg kri1sch blijven en onszelf niet blind op de borst kloppen. Onze website bijvoorbeeld, voldoet niet aan deze hoge eisen. Nog te veel een doolhof, te veel inhoud, te weinig helder, te ‘beladen’ voor onze huiss1jl. We werken i.s.m. BitsOfLove aan een nieuwe of hernieuwde Curieuswebsite, maar koppelen dit proces ook aan de CRM, zodat ingepuLe lokale/ regionale/na1onale ac1viteiten op de kalender, inschrijvingen … allemaal aan onze databank gekoppeld kunnen worden. Het spreekt voor zich dat dit een bijzonder lang proces is, wat voor ongeduldige zielen als ons nogal een uitdaging is. Deze professionele ‘taal’ houden we niet alleen aan voor overkoepelende projecten. Vrijwilligers kunnen bij ons terecht voor layout en redac1ehulp bij flyers, persar1kels, sponsordossiertjes … van eigen lokale ac1viteiten.

-­‐ Eigen\jds personeelsbeleid met oog voor ieders talenten Enthousiaste gelukkige medewerkers die zich ‘smijten’ voor Curieus zijn onontbeerlijk voor de vertaling van onze professionele projecten. We willen dan ook dat elke medewerker zich goed voelt bij Curieus, zijn/haar eigen talenten volop kan ontdekken en verder ontwikkelen. Om daartoe bij te dragen, organiseerden we in juni 2014 we een volledige dag rond de talenten van onze coördinatoren en educa1eve medewerkers. Elke medewerker kreeg 91

zo een inzicht in zijn eigen talentenpaspoort, maar vooral ontstond er ook veel begrip voor elkaars gevoeligheden, verschillende werkaanpak, sterktes … We willen deze interessante workshop in de toekomst heel graag uitbreiden voor al onze medewerkers, en -­‐ indien haalbaar -­‐ een selec1e vrijwilligers. Daarnaast sporen we onze medewerkers sterk aan om opleidingen/studiedagen (Crea1ef Schrijven, Publiek Centraal, Dag van de Cultuureduca1e, Socius …) te volgen om hun eigen talenten verder te ontwikkelen of gewoon om inhoudelijke inspira1e op te doen.

We organiseren tweejaarlijks func1oneringsgesprekken waarbij medewerkers alle ruimte krijgen om hun takenpakket, professionele verwach1ngen en hun gevoel bij de werkvloer-­‐ sfeer uit te spreken. Want voor dit laatste zijn we ook heel gevoelig: een posi1eve warme sfeer en samenhang in de Curieusfamilie. Een jaarlijkse teamdag, een nieuwjaarsetentje, een gezamenlijke lunch 1jdens een intensieve vergaderdag, een ontspannende avondac1viteit 1jdens de denktweedaagse, samen op educa1ereis of supporteren voor de Rode Duivels …

Curieuscollega’s zijn vaak meer dan collega’s, hier ontstonden al hechte vriendschappen. Bovendien is niets beter als teambuilding dan samen een fes1val organiseren.

Curieus wil een eigen1jdse organisa1e zijn. En dat vertaalt zich niet alleen in haar vrijwilligerswerking, communica1e of projectwerking.

We maken ons al enkele jaren sterk in het creëeren van een ‘moderne’ werkomgeving, aangepast aan de leefwereld van onze medewerkers anno 2015 (waar sommige om 17 uur naar de crêche moeten hollen of een bijkomende opleiding volgen op vrijdag, maar waar onze mensen ook flexibel zijn om in het weekend en ’s avonds zich enthousiast in te zeLen voor Curieus). Medewerkers krijgen de mogelijkheid om thuis te werken, ‘onderweg’ te werken (laptop en smartphone voor coördinatoren) en hun werkdagen zelf in te delen.

We verwachten dan ook flink wat flexibiliteit terug. Werken in een organisa1e die gestoeld wordt op de inzet van duizenden vrijwilligers, betekent ook ’s avonds en in het weekend werken. Zeker het moment dat projecten hun kookpunt bereiken.

92

8.10 Rekening houden met de principes van integrale kwaliteitszorg -­‐ Beleidsplan en voortgangsrapportage Een degelijk beleidsplan, gedragen door de volledige organisa1e (onbezoldigde vrijwilligers, professionele medewerkers, interne en externe stakeholders) is het ankerpunt voor een structureel IKZ-­‐beleid. We vinden het belangrijk dat alle geledingen van de organisa1e (zowel horizontaal -­‐ over alle provinciegrenzen heen -­‐ als ver1caal -­‐ van administra1ef medewerker tot coördinatoren) betrokken werden bij het uiLekenen van de plannen om het draagvlak zo breed mogelijk te maken. Het beleidsplan komt niet uit de koker van een select groepje Curieusmedewerkers. Het is het resultaat van veel mensenwerk en een leidraad voor onze gezamenlijke toekomst. We willen het dan ook vormgeven en laten drukken in een handige en mooi ogende publica1e die op ieders bureau een plek kan vinden.

We hebben onze lokale vrijwilligers gepeild via een laagdrempelige vrijwilligersenquête (380 respondenten) bevraagd. 30 vrijwilligers hebben we in een persoonlijk interview bevraagd naar hun wensen, verwach1ngen, wilde dromen, concrete sugges1es, maatschappelijke veranderingen die onze werking kunnen ondermijnen … En enkele vrijwilligers hebben we ook uitgenodigd en betrokken bij de SWOT-­‐ analyse op één van onze beleidsplandagen. Meer dan bij het vorige, hebben we deze keer ook de externe stakeholders, samenwerkingspartners van de overkoepelende projecten, Fes1valgasten …uitvoerig betrokken bij de totstandkoming van dit beleidsplan, via 13 persoonlijke interviews. Met alle medewerkers hadden we een persoonlijk gesprek (ook weer over die verwach1ngen, plannen, sugges1es, pijnpunten … bij Curieus). Met de educa1eve medewerkers en coördinatoren gingen we twee keer op beleidstweedaagse en planden we een terugkomdag om het beleidsplan voor te stellen en laatste opmerkingen te verwerken.

Op die manier is het beleidsplan met zijn nieuwe missie, visie, doelstellingen … een staaltje co-­‐crea1e pur sang.

Ook bij de voortgangsrapporten vragen we inbreng van alle geledingen en provincies. We vinden het belangrijk om de vooropgestelde doelstellingen bewust af te toetsen met de dagelijkse prak1jk en goed te duiden waar de realiteit ons soms (on-­‐)bewust een andere rich1ng instuurt dan het beleidsplan. Het is dankzij deze reality check dat we trouwens duidelijk aanvoelden dat onze vorige missie en visie helemaal niet meer aansloot bij ons hedendaagse Curieusverhaal of de rich1ng weerspiegelt die we uitwillen. Dus namen we deze resoluut onder handen. Samen met onze medewerkers, vrijwilligers en stakeholders dachten we grondig na over de bestaansreden van Curieus en de verandering die zij beoogt in de maatschappij. Het is dankzij deze rapportage dat we onszelf verplichten eerlijk te zijn over bijvoorbeeld de integra1e van de ambi1euze SD2 in onze werking. Wij zijn even benieuwd, zo niet benieuwder, als u om te ontdekken met hoeveel vallen en opstaan we deze strategische doelstelling zullen behalen.

-­‐ Projectevalua\es De overkoepelende projecten evalueren we met de medewerkers en de partners op een kwan1ta1eve en kwalita1eve manier. Alle projecten worden nauw opgevolgd en -­‐ waar nodig -­‐ bijgestuurd in de maandelijkse educa1estaf, bescheiden evenementen/projecten (denk maar aan de educa1eve reis) worden 93

er geëvalueerd. De evalua1e van meer ambi1euze evenementen en projecten 1llen we uit de educa1estaf en onderwerpen we aan een grondige analyse met alle medewerkers. Daarbij gaat het verder dan het kwan1ta1eve plaatje (kostenplaatje, deelnemers tellen, aantal vermeldingen in de pers …), maar waarderen we ook kwalita1eve pijlers (reac1es van externen/vrijwilligers/publiek, inhoudelijke sterktes/zwaktes filteren, het “gevoel” dat blij` plakken bij medewerkers …). En we zijn niet bang om kri1sch en eerlijk te zijn om de pijnpunten van die projecten te duiden. Omdat onze Curieusploeg vurig toegewijd is om het beter te doen, onze vrijwilligers te blijven inspireren, ons publiek te blijven verrassen … zijn we niet bang om moeilijke keuzes te maken. Het is uit één van die projectevalua1es (en een terugkerende verzuch1ng uit de stakeholdersanalyses) dat we besloten hebben VOLTA over een andere boeg te gooien en Nachten van de Toekomst te organiseren in verschillende centrumsteden, in plaats van 1 Nacht van de Arbeid in Gent. In de toekomst willen we er meer werk van maken om ook onze samenwerkingspartners hiervoor consequent uit te nodigen. Ook de administra1eve en logis1eke medewerkers die niet op de educa1estaf aanwezig zijn, zouden we beter kunnen betrekken bij de projectevalua1es. Hun inbreng is vaak heel treffend (verdeling promomateriaal, logis1eke opvolging projecten, werkdruk …) en moeten we bij een analyse eigenlijk beter verwerken.

Om het Fes1val van de Gelijkheid op een kwan1ta1eve manier grondig te analyseren, sporen we deelnemers aan om vooraf in te schrijven, zo hebben we interessante info over de regionale verspreiding van ons publiek. Het laat ons bovendien toe om vinger aan de pols te houden van de interesse per programma-­‐onderdeel en kunnen we waar nodig een promo-­‐tandje bijsteken. Ook op het Fes1val zelf tellen we kopjes bij elk debat, boeiende babbel, lezing, ruilmarkt … en vergelijken die aantallen met de inschrijvingen. Google Analy1cs laat ons toe om na te gaan waar de bezoekers van de website www.fes1valgelijkheid.be wonen, en via welk kanaal ze de weg naar de website vonden (zoekmachine met algemene zoektermen, via onze FB-­‐pagina, doorverwezen via partnerpagina’s …). We bevragen ook onze medewerkers en sprekers uitvoerig over hun ervaring op het Fes1val (Wat kon beter? Welke reac1es van bezoekers vingen zij op? Welk onderdeel moet meer in het licht komen? Hoorde er iets niet thuis op het Fes1val? Waar schoten we te kort? Waar kon de promo effec1ever? Voelden onze gasten zich thuis op het Fes1val? En waren ze betrokken genoeg om er ook ‘reclame’ voor te voeren? …) en gebruiken deze info om volgende edi1es aan te passen. Op de volgende Fes1vals willen we ook meer onderzoek doen naar hoe de bezoekers de weg vonden naar ons Fes1val om uit te maken welk promokanaal het meest effec1ef is.

94

8.11 Beeld van de doelgroep van de organisa\e -­‐ Open projecten … voor mensen met een open geest Hoewel onze inspira1edag TAPAS ook een open netwerkevent moet worden, is het samen met de provinciale vrijwilligersdagen de ac1viteit die zich het duidelijkst richt op onze eigen vrijwilligers. Daarnaast staat àlles wat Curieus organiseert open voor iedereen. Het bracht op één van de beleidsdagen de belangrijke vraag nog eens op tafel: wat is onze doelgroep? Het kan toch niet dat alle ‘volwassenen’ tot ons beoogd publiek/ac1eve vrijwilligerspool behoren?

Na een intensieve en vruchtbare brainstorm op onze zomerse beleidsdag, filterden we de waarden die deel moesten uitmaken van die missie (speelsheid, authen1citeit, hartstocht, innova1e, solidariteit, warmte, posi1viteit …) en de betekenis die Curieus moet hebben in de maatschappij (brainfood, verzach1ng, ontmoe1ng, roeren en ontroeren …). We linkten Curieus aan bekende ‘merken’ die eenzelfde sfeer uitstralen als die die wij willen benaderen: Berlijn, Paard van Troje, Wouter Deprez, Mar1n Heylen, Charlie, Enter Fes1val, Nuff Said, Theater aan Zee … Het hielp ons en zeLe ons al gauw op het juiste pad om onze doelgroep te benoemen: mensen met een open geest, die ervan overtuigd kunnen worden dat gelijkheid en solidariteit onze maatschappij sterker maakt. En dus vertaalt zich dat meteen ook in onze kersverse visie: Curieus wil een een katalysator zijn voor hyperlokale, superdiverse ini1a1even die onze buurten en straten kleurrijker en levendiger maken. En evolueert Curieus van progressieve cultuurfabriek naar progressieve inspira1efabriek. Een hedendaagse/ toekomstgerichte socio-­‐culturele vereniging die mensen met een open geest inspireert en mo1veert hun eigen biotoop wat zachter en warmer te maken.

-­‐ Verjonging, vervrouwelijking en streven naar sociale en superdiverse mix

We nemen op basis van onze bestaande CRM een nieuwe foto van onze vrijwilligers (bij aanvang nieuwe beleidsperiode), en kijken daarbij naar de verhouding mannen/vrouwen, verdeling over de provincies (gelinkt aan het aantal geregistreerde klassieke afdelingen), lee`ijdsverdeling, opleidingsniveau … We linken die ‘droge cijfers’ ook aan doelstellingen en aan concrete projecten, om verschuivingen te s1muleren:

95

• in genderpatronen hoewel het verschil tussen mannen en vrouwen elk jaar kleiner wordt, willen we die kloof nog verder dichten door onze projecten. Bij bv. fotografiewedstrijden als go SHOOT it bereiken we beduidend meer vrouwen dan mannen.

• lee`ijdsverdeling waar ‘verjonging’ de uitdaging is met bijvoorbeeld op het Fes1val van de Gelijkheid naast een klassieker literatuurprogramma ook een poetry slam en open mic avond, en een VOLTA Nacht van de Toekomst die duidelijk jong talent in dans, illustra1e, slam, koken, DJ … een podium gee`.

• een betere sociale mix waarbij we niet alleen rekenen op etalageprojecten als SAMEN(k)LEVEN, maar ook talloze magazijn-­‐ ac1viteiten uitwerken op ZomertoerenWinterkuren: fietsbuddy’s, moestuindummy’s, hartverwarmend kerstdiner, recy-­‐kleren … die zich duidelijker richten op kansarme doelgroepen. De werkgroep afdelingswerking zal hieraan blijven werken. De programma1e van Tuo Fratelli, een sociaal ultradivers collec1ef, op het Fes1val van de Gelijkheid past ook in dit plaatje, waar we dankzij een samenwerking met Fonds voor Vrije1jdspar1cipa1e trouwens een sociaal tarief (2,5 euro ipv 12 euro normaal tarief) kunnen aanbieden voor kansengroepen.

• en een meer mul1culturele mix waarbij we geloven in de kracht van een superdiverse line-­‐up die zich vertaalt in een superdivers(er) publiek, en gerichte samenwerkingspartners met flink wat ervaring op dit vlak. Overigens werkt fotograaf Kim UyLerhaeghen aan een Curieustentoonstelling om de diversiteit binnen de moslimgemeenschap in beeld te brengen. We willen niet verkeerdelijk de indruk wekken dat wij een lijstje ziLen af te vinken met 'mulitcul1' namen, want zo doen we dat ook niet met transgenders, vrouwen, ouderen, jongeren, mensen met en zonder beperking, arbeiders, hooggeschoolden, holebi’s ... We willen gewoon een zo divers mogelijk programma en aanbod.

We geloven heel sterk in die overkoepelende thema1sche projecten om onze doelgroep te verjongen, te vervrouwelijken, en (sociaal) gekleurder te maken. Bestaande afdelingen verjongen is heel moeilijk (we spreken uit ervaring), maar nieuwe jonge frisse lokale Curieuskernen oprichten, naast de klassieke afdelingen, daarvan willen we wel heel erg werk maken. Het spreekt voor zich dat we werk moeten maken van een CRM, waar we mensen kunnen ‘labelen’ met een ‘tag’ voor talenten en interesses (ecologie, fotografie, duurzaamheid, tekentalent, muziekkenner … maar ook tags voor cultuurhuizen, perscontacten, samenwerkingspartners …) maar ook ‘droge’ gegevens over lee`ijd, geslacht, beroep, opleidingsniveau, communica1evoorkeuren … bijhouden. Een geïntegreerd contactbeheer dat vooral ook meer is dan een passief systeem voor gegevensregistra1e en mogelijkheden biedt voor concrete doelgroepgerichte en gediversifieerde communica1e. Daarvoor hebben we al de specifiek gerichte communica1ecampagnes van het voorbije werkjaar (najaar 2014 -­‐ voorjaar 2015) opgelijst, samen met onze wensen voor de toekomst.

Het mag duidelijk zijn, de CRM was het zwakke broertje waarmee we frustrerend veel gesukkeld hebben vorige beleidsperiode, maar waar we nu meer dan ooit flink willen inhalen.

96

9. BESLUIT Besluiten doen we liever niet met een doorslagje van wat u hiervoor al las. We hopen dat we in dit beleidsplan concreet hebben kunnen omschrijven waar we 5 jaar lang voor willen gaan: inspira1e, verzach1ng, een open hyperlokale werking met een goeie gegevensregistra1e en een extra shot posi1eve energie. Hoe we dat willen doen? Door een open huis te worden voor progressieve geesten en door ruimte te maken voor meer par1cipa1e. Om nog meer inspirerende ini1a1even uit te werken die buurten warmer maken en mensen milder.

Lees gerust onze gloednieuwe missie en ambi1euze visie nog eens opnieuw. En rondvraag in het beleidsplanningsteam wees uit dat iedereen daar het meest enthousiast over is. We zijn blij dat we het DNA van Curieus hebben kunnen vaLen in een enthousiasmerende tekst die ons écht een smoel en ons een plaats gee` in het sociaal-­‐culturele werk. Een tekst waar we met z’n allen hard aan hebben gesleuteld, en die daarom door iedereen gedragen wordt.

Besluiten doen we graag met een citaat van één van de bezielers van Radio Gaga. De verzachtende mildheid van één van de meest onflashy tv-­‐programma’s in jaren inspireert en engageert ons. Hoe ze kwetsbare zielen in zo veel waardigheid hun mooie zelf laten zijn. Hoe ze met simpele liedjes en heldere kleine vragen onder de oppervlakte roeren. Gre1gheid uitstralen. Vrolijk dansen en s1l luisteren. Hoe ze hokjes overboord gooien. In de missie-­‐visie oefening vergeleek de meerderheid van de deelnemers Curieus met ‘Berlijn’.

Jammer dat we toen Radio Gaga nog niet kenden …

"Mag het alsjeblieE wat menselijker? Dat klinkt misschien allemaal zo soE, maar ik meen het echt."

(Radio Gaga)

97

Mag het alsjeblieft wat menselijker?

Dat klinkt misschien allemaal zo soft, maar ik meen het echt.

Radio Gaga

curieus grasmarkt 105/41 - 1000 brussel WWW.curieus.be @curieusVZW