EXXTRA

Vermindert vitamine D depressie bij ouderen?

Depressie komt vaker voor bij ouderen. De behandeling is echter niet altijd even gemakkelijk. Volgens nieuw onderzoek zou vitamine D kunnen helpen.

Iraanse onderzoekers zijn nagegaan of het geven van een vitamine D-supplement als aanvulling op de klassieke behandeling met antidepressiva helpt om een depressie te behandelen. Ze voerden acht weken lang een interventiestudie uit in 3 psychiatrische instellingen.

In totaal namen 78 personen ouder dan 60 jaar met een depressie deel. Ze namen allemaal antidepressiva. De helft kreeg elke week een vitamine D supplement (50.000 internationale eenheden (IE)), de andere helft kreeg een placebo. Noch de deelnemers, noch de onderzoekers wisten wie wat nam.

Bij aanvang en na 8 weken bepaalden de onderzoekers het gehalte aan vitamine D in het bloed en gingen ze de ernst van de depressie na aan de hand van de Geriatric Depression Scale (GDS15) vragenlijst.

Voor de studie hadden alle deelnemers een vitamine D-tekort. Zoals te verwachten steeg het gehalte aan vitamine D in de groep die het supplement kreeg. Ook in de placebogroep was er een lichte stijging. De studie werd uitgevoerd

in de lente en zomer, wat de stijging in de placebogroep allicht kan verklaren. Bij de groep die het supplement nam, daalde de score op de GDS-15 significant van 9,25 naar 7,48. Dit was niet het geval bij de placebogroep. De onderzoekers besluiten dat vitamine D een positieve invloed heeft op depressie [1] .

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren? De onderzoekers stellen de resultaten van deze goed opgezette studie positiever voor dan ze in feite zijn. De daling van de depressiescore mag dan wel significant zijn, in realiteit betekent het niet zoveel. Een score tussen 5 en 10 wijst op een milde tot matige depressie. Bij een daling van 9,25 naar 7,48 verandert er dus eigenlijk niets. Het aantal ouderen met een milde tot matige depressie bleef hetzelfde in beide groepen. Wel zagen ze een daling van het aantal ouderen met een ernstige depressie die het vitamine D supplement kregen. kregen de ouderen 50.000 IE vitamine D. Dit is duidelijk meer dat hetgeen de Hoge Gezondheidsraad adviseert. Zij stellen dat de maximaal toelaatbare inname voor volwassenen 2.000 IE per dag (of omgerekend naar een week 14.000) is. Een te hoge dosis kan aanleiding geven tot neurologische klachten en vergroot de kans op nierstenen [2] .

Andere studies Dit is trouwens niet de eerste studie die het effect van vitamine D op depressie onderzocht. De resultaten van de diverse studies zijn zeer wisselend. Een aantal geven positieve resultaten, maar vele studies kunnen geen significant effect aantonen. Een recent overzichtsartikel dat verschillende meta-analyses onder de loep nam, stelt dat er onvoldoende bewijs is dat vitamine D-supplementen zinvol zijn bij de behandeling van depressie [3] . Het resultaat van deze studie verandert dat niet.

Te hoge dosis vitamine D Al bij al zijn de resultaten eerder bescheiden. Zeker in vergelijking met de hoge dosis vitamine D die de deelnemers kregen. Wekelijks

Conclusie Deze studie toont aan dat een supplement met een zeer hoge dosis vitamine D (50 000 IE/week) de depressiescore bij ouderen lichtjes

Meet your kine Op 16 december 2019 konden de studenten kinesitherapie van de VUB kennismaken met enkele AXXON-bestuurders en kinesitherapeuten uit het werkveld. Per afstudeerrichting was er een collega aanwezig om op alle vragen van de studenten te antwoorden. Zo is de nieuwe lichting kinesitherapeuten voorbereid op wat hen te wachten staat in de praktijk.

kan doen dalen. Het bescheiden effect verantwoordt het gebruik van dergelijke hoge dosis niet. Bovendien wordt het resultaat niet ondersteund door een recent overzichtsartikel waarin onderzoekers stellen dat er onvoldoende bewijs is dat vitamine D helpt bij depressie.

Referenties [1] Alavi, N. M., Khademalhoseini, S., Vakili, Z., & Assarian, F. (2019). Effect of vitamin D supplementation on depression in elderly patients: A randomized clinical trial. Clinical Nutrition, 38(5), 2065-2070

[2] Hoge Gezondheidsraad. Voedingsaanbevelingen voor België - 2016. Brussel: HGR; 2016. Advies nr. 9285

[3] Rejnmark, L., Bislev, L. S., Cashman, K. D., Eiríksdottir, G., Gaksch, M., Grübler, M., ... & Van Schoor, N. M. (2017). Non-skeletal health effects of vitamin D supplementation: A systematic review on findings from meta-analyses summarizing trial data. PLoS One, 12(7), e0180512

Een overzicht, stand van zaken en vooruitblik bij de overeenkomst M/20

Budget 2020 Zoals elk jaar verliepen de gesprekken over een nieuw tariefakkoord binnen de Overeenkomstencommissie AXXON –Verzekeringsinstellingen zeer moeilijk. Reeds in de zomermaanden had AXXON zijn voorstellen voor 2020 geformuleerd in een nota aan het Nationaal Intermutualistisch College binnen het kadervan de globale RIZIVbudgetbesprekingen binnen het Verzekeringscomité. Voor AXXON was een herwaardering van de honoraria voor de prestaties in de chronische zorg (lijst Fb, toekomstige lijst § 11 bis en E-pathologiën) noodzakelijk evenals een correct volwaardig honoraria voor de M48 (60 minuten) en M36 (45 minuten) prestaties.

Bovendien bleek uit de AXXONberekeningen dat we ruim 51,9 miljoen euro onder de partiële begrotingsdoelstelling 2018 waren gebleven. Een belangrijk deel van deze onderschrijding is te wijten aan een foutieve inschatting van de kostprijs van de nieuwe maatregelen in 2018, in totaal voor ruim 13,402 miljoen euro. Daarnaast is er volgens AXXON 11 miljoen euro efficiëntiewinst geboekt in de uitgaven van de courante aandoeningen door in te zetten op doelmatige zorg (gericht naar de mediaan). Naast de indexmassa voor 2020 van 20,59 miljoen euro (1,95% op de partiële begrotingsdoelstelling) moest volgens AXXON bovenstaande 25,921 miljoen als een tweede schijf voor ‘nieuw beleid’ aan het kinesitherapiebudget voor 2020 worden toegevoegd.

Aanvankelijk kwamen er weinig reacties op de AXXON-nota tot de gesprekken begin december in een definitieve plooi moesten vallen. Voor de verzekeringsinstellingen, vooral bij monde van de vertegenwoordigers van de christelijke en socialistische mutualiteiten, was een opwaardering voor de eerste prestaties in de Fb- en E-pathologie, gericht op de medianen met nieuwe pseudocodes, onaanvaardbaar. Voor hen is het absoluut noodzakelijk dat de pseudocodes in de courante en Fa-pathologie in de nomenclatuur worden geïntegreerd. Voor AXXON is het absoluut noodzakelijk dat er ook in de Fb, lijst §11 bis en de E-lijst in de toekomst met een nomenclatuurcode kan gewerkt worden voor een eerste reeks zittingen gericht op de medianen in de verschillende pathologiegroepen in functie van de zorgnood van de patiënt.

Wat moest sneuvelen, is een volwaardig honorarium voor alle M48-prestaties. Dat komt nu op 45 euro te liggen en niet 50 euro zoals gewenst door AXXON. Ook sneuvelde de herwaardering van de perinatale kinesitherapie naar 25 euro en de afronding naar 22,30 euro voor alle gewone prestaties. Dit neemt niet weg dat het traject van doelmatige zorg en werken volgens medianen verder uitgebreid wordt voor 2021. Garanties voor 2021 AXXON had een aantal (budgettaire) garanties naar voor geschoven voor het tekenen van een tweejarige overeenkomst. Zo was een groeinorm van 1,5% op het partieel budget kinesitherapie, naast een wettelijke indexatie voor 2021 een absolute noodzaak. Beide elementen konden evenwel het goedkeuren van de overeenkomst M20 door een regering in lopende zaken hypothekeren, gezien zij geen extra budgettaire uitgaven kunnen garanderen! Dit zou een bom hebben kunnen leggen onder de afgesloten overeenkomst.

Eén belangrijke garantie voor AXXON bleef overeind voor het afsluiten van een tweejarige overeenkomst. Als blijkt dat er efficiëntiewinsten zijn geboekt binnen de budgettaire marges, dan moeten deze geherinvesteerd kunnen worden in de sector.

Andere bijkomende voorwaarden voor de tweejarige overeenkomst waren een aantal pilootprojecten die in 2020 moeten worden uitgeschreven om in 2021 te kunnen worden uitgetest. Het gaat hierbij onder andere om volgende punten:

Gezien de kinesitherapienomenclatuur bijna onwerkbaar wordt (sinds de invoering in 2002 werden ontelbare aanpassingen en toevoegingen doorgevoerd), wordt het tijd voor een transparante nomenclatuur die de administratieve overlast indijkt. Daarom wordt aan de Technische Raad voor Kinesitherapie gevraagd een proof of concept nieuwe nomenclatuur uit te werken, waarin tijdseenheden, in functie van de zorgnood van de patiënt, worden gedefinieerd. Vanaf 1 januari 2021 moet dit kunnen worden uitgetest op het werkveld.

Daarnaast stelt de Overeenkomstencommissie een proefproject via Art. 56 (RIZIV) voor aan het Verzekeringscomité inzake het uitvoeren van de aanbevelingen van de klinische richtlijn rond lage rugpijn (KCE-richtlijn 287), met als doel via de kinesitherapeutische aanpak chroniciteit te voorkomen. Dit proefproject wordt volledig uitgeschreven in 2020 om in januari 2021 van start te gaan. Binnen dit project zal in welbepaalde regio’s in België de patiënt met lage rugpijn zich rechtstreeks kunnen wenden tot de kinesitherapeut. Tijdens dit proefproject wordt de outcome van deze laatste groep van patiënten vergeleken met een controlegroep, waar de patiënt met lage rugpijn op de traditionele manier geïncludeerd werd (na doorverwijzing van de arts). Dit proefproject kan op termijn leiden naar directe toegang (onder voorwaarden) in de kinesitherapie of met andere woorden ‘de taakdelegatie van de (huis)arts’ bij een patiënt met musculoskeletale problematiek.

Eveneens binnen Art. 56 (RIZIV) wordt een proefproject voorgesteld aan het Verzekeringscomité om aan patiënten na een multidisciplinaire behandeling in het ziekenhuis een voortgezette ambulante intensieve monodisciplinaire behandeling te verlenen. Dit in het kader van de overeenstemming en de continuïteit tussen de M- en K-nomenclaturen.

De Overeenkomstencommissie gaat een voorstel uitwerken inzake het tweede luik sociale RIZIV-voordelen (o.a. voor de loontrekkende collegae, werkende onder M, K of R).

De mogelijkheid moet onderzocht worden om de activiteiten van de kinesitherapeuten met een RIZIV-profiel in kaart te brengen volgens de plaats van verstrekking en ongeacht het statuut van tewerkstelling. Dit is ook een pertinente vraag van de planningscommissie! Dit behelst o.a. een registratie van de eerstelijnspraktijken. De Technische Raad voor Kinesitherapie gaat in samenwerking met het NIC, uiterlijk tegen 1 juli 2021, komen tot een verregaande digitalisering van de interacties tussen de kinesitherapiesector en de verzekeringsinstellingen.

Ook bij deze besprekingen van de voor AXXON belangrijke garanties lagen bepaalde mutualiteiten dwars. Wordt aan bovenstaande voorwaarden niet voldaan, dan kan AXXON de overeenkomst voor 15 december 2020 opzeggen. Die opzegging heeft dan tot gevolg dat de overeenkomst vervalt op 1 januari 2021. De overeenkomst M20 – 21 is overigens niet stilzwijgend verlengbaar.

In het voorwoord van de Overeenkomst M20 staan ook nog een aantal belangrijke projecten die in de loop van 2020 – 2021 moeten worden uitgerold.

• Zo zal de Overeenkomstencommissie de resultaten onderzoeken van het lopende proefproject betreffende de evidence based kinesitherapeutische behandeling van claudicatio. Dit project moet worden geïmplementeerd binnen de nomenclatuur.

• De Technische Raad voor Kinesitherapie wordt verzocht een lijst op te maken van “verbruiksvergoedingen” gevraagd door de geconventioneerde kinesitherapeut (niet-herbruikbaar materiaal, uniek gebruik, …). Deze verbruiksgoederen kunnen dan als nietvergoedbare verstrekking worden geattesteerd volgens de modaliteiten beschreven in art. 5 § 2 van de overeenkomst. Onder ‘verbruiksgoederen’ verstaan we bijv. de tape, steriele sondes, steriele ademhalingsmaskers, enz.

• De Technische Raad moet de mogelijkheid onderzoeken om een specifieke “educatieverstrekking” in te voeren. Hier wordt gedacht aan groepssessies en educatie bij patiënten/ cliënten met diabetes type II, adolescenten en kinderen met obesitas, enz. De kinesitherapeut kan en moet hier een belangrijke rol spelen in de secundaire preventie wat op termijn kostenbesparend kan werken op het budget van de ziekteverzekering. AXXON is van mening dat geïndiceerde en zorggerelateerde preventie en aanverwante zorg moet kunnen worden vergoed binnen het RIZIV-kader.

• Daarnaast zal de Overeenkomstencommissie de impact onderzoeken van de niet-gedifferentieerde terugbetalingen (sinds de invoering van de vaste remgelden) tussen de eerste 60 behandelingszittingen in de “FB-lijst en de zittingen “61 tot 80”, evenals de mogelijke herallocatie van deze beschikbare middelen.

Een AXXON-app met bijhorend elektronisch dataplatform als duurzaam ecosysteem In 2020 gaat AXXON zich ook ten volle engageren voor de verdere digitalisering van de sector. Naast de digitalisering van de kinesitherapeutische administratie met het elektronisch kinesitherapeutisch dossier, e-communicatie met de verzekeringsinstellingen (notificaties), e-verwijsbrief (voorschrift), e-facturatie, enzovoort, zal de telerevalidatie en het gebruik van mobile health-toepassingen belangrijk worden. De implementatie van deze nieuwe technologieën binnen de kinepraktijk zal een hele uitdaging worden maar het biedt de kinesitherapie tegelijkertijd heel wat mogelijkheden. AXXON wil de kennis- en waardecreatie op dit domein faciliteren en bevorderen.

Deze nieuwe digitale technologieën gaan de kinesitherapeut niet vervangen, maar hem ondersteunen in zijn dag dagelijkse handelingen. Daarom moet de kinesitherapie deze technologieën omarmen in plaats van ze af te stoten!

Binnen de AXXON-werkgroep digitalisering werd nagedacht over een AXXON-app met bijhorend dataplatform, het AXXON e-platform.

Volgende doelstellingen werden binnen de werkgroep naar voor geschoven:

• AXXON moet de praktijken voorbereiden en ondersteunen bij de digitale (r)evolutie in de gezondheidszorg.

• De digitale systemen moeten een duidelijke meerwaarde hebben binnen het kinesitherapeutisch handelen. De technologie moet daarnaast de efficiëntie en kwaliteit bevorderen.

• De digitale technologie kan de zelfstandigheid en autonomie van de patiënt bevorderen, maar niet beheersen. Daarnaast kan de technologie de behandeling zoveel mogelijk personaliseren en de therapietrouw bevorderen. Er moet worden gewaakt over applicaties die zelf conclusies trekken en daarna te ondernemen acties voorstellen.

• De data wordt verzameld op een platform op een veilige, ethische en gestructureerde manier.

• Na analyse van de data wordt de revalidatie afgestemd aan de hand van de verzamelde data. We gaan met andere woorden naar datagedreven therapie. Binnen de nieuwe technologieën bieden volgende mogelijkheden zich aan:

A. Teleconsultatie en tele-expertise Onder teleconsultatie verstaan we de consultatie via een digitaal medium van de patiënt met een zorgverstrekker. Teleconsultatie kan toegepast worden bij specifieke doelgroepen of voor follow-up van de patiënt.

De tele-expertise is een digitale meeting tussen verschillende zorgverstrekkers, waarbij expertise met elkaar wordt gedeeld. Bij tele-expertise kan via deze weg misschien in de toekomst een digitaal multidisciplinair overleg (MDO) opgezet worden tussen de verschillende zorgverstrekkers en mantelzorgers rond een patiënt.

B. De digitale (oefen)bibliotheek De digitale (oefen)bibliotheek is een online platform met allerhande revalidatieoefeningen die de patiënt kan ondersteunen bij de revalidatie.

C. Telemonitoring (vb. in het cardiaal domein), Mobile Health en datamonitoring. Het gaat hier NIET om wellness-apps maar om medische apps die nu of in de toekomst kunnen beschikken over de CE-markering als medisch hulpmiddel (medical devices). De outcome bij deze apps moet kunnen geregistreerd worden met een

meting van de PROM’s (Patient Reported Outcome Measures) en PREM’s (Patient Reported Experience Measures) maar ook van de bloeddruk, hartfrequentie, lichaamstemperatuur, enz. van de patiënt.

Met behulp van activity trackers, smart watches, bewegingsregistratie door sensoren, videoregistratie, enz. gaat de kinesitherapeut bij de patiënt data verzamelen die nadien met behulp van meewerkende universiteiten zullen worden geanalyseerd. Via hun feedback op deze data kan de revalidatie worden geoptimaliseerd.

Patiënten met diabetes type II, kinderen en volwassenen met obesitas of geïndiceerde en zorggerelateerde preventie en oncologische revalidatie zijn voorbeelden voor de telekinesitherapie en datamonitoring. De werkgroep zal een keuze moeten maken tussen goed werkende en reeds bestaande apps (vb. Physitrack, Sworld Health, Activ8 en Re.Flex) en gesprekken opstarten om deze te integreren binnen het AXXON e-platform. Mogelijkse criteria hierbij zijn de effectiviteit, de gebruiksvriendelijkheid, en kostprijs van deze apps. Daarnaast moet het e-platform werken als een duurzaam digitaal ecosysteem voor de kinesitherapie. Het wordt een gebruiksvriendelijk en eenvoudig platform dat intuïtief zal kunnen communiceren met telecoaching- en datamonitoringapplicaties, met de kinesitherapiemanagementsoftware, maar ook met de software die door andere zorgverstrekkers gebruikt wordt. Hierbij kunnen in de artsensoftware evidence linkers worden ingebouwd die de evidentie voor kinesitherapie bij welbepaalde pathologieën zal omschrijven. Daarnaast kunnen in de kinesitherapiesoftware linkers naar guidelines worden toegevoegd.

D. Verder kunnen nieuwe technologieën worden ingezet die de kinesitherapeut gaat ondersteunen bij zijn kinesitherapeutisch onderzoek en testing van de patiënt.

Blauwe pijlen zijn de links die we wensen voor het AXXON E-platform. Rode pijlen zijn links die buiten het AXXON E-platform vallen en toekomstig zullen bestaan. Zwarte pijlen zijn links die op dit ogenblik reeds bestaan tussen de verschillende systemen/databanken

CEBAM/DCLH App ’s • Welke apps als start? • Criteria?

Of het gebruik van deze nieuwe technologieën zal gehonoreerd worden binnen de ziekteverzekering, als bundel payment (forfaitair systeem), of als vergoedbare verstrekking buiten de ziekteverzekering moet nog worden onderzocht. AXXON hoopt alvast in het najaar van 2020 met zijn AXXON-app met bijhorend dataplatform de kinesitherapiepraktijken te versterken!

Data anal yse i.s.m . ople idin gen

Preven tie • Private verzekeringen • Sportclub’s/-verenigingen $?

Telecoaching Datamonitoring

EBPrac tice Net Evidence linker

AXXON E-pla tfo rm Evidence linker

Kine so ftware Elektronisch kinesitherapeutisch dossier

2021 2020

Rec ip-E NIC

eHeal thBox

Evidence linker

Artsen so ftware

Vital ink /Abrume t/rsw Elektronisch patiëntendossier