19 Keurmeester trappen en bordessen

Keurmeester trappen en bordessen Collé units Collé Safety & Training: Sittard

Revisiedatum : 15-05-2020

Indentificatiecode: S&T-KRM Trappen Collé

Blz.1

1 Voorwoord De overheid stelt eisen aan alles en iedereen. Dit is om te voorkomen dat er chaos en optreedt. Als men bedenkt hoeveel ongelukken in het verkeer zouden optreden als er geen verkeersregels waren en iedereen 'maar wat doet' is het meer dan duidelijk dat er regels, wetten en normen nodig zijn voor bijna alle hedendaagse dingen Collé Safety & Training Collé Safety & Training is de juiste keuze voor elke professional in de bouw, events, industrie en/of petrochemie. Of het nu gaat om producttrainingen, veiligheidstrainingen of herhalingstrainingen, met onze trainingen werken uw medewerkers veiliger en efficiënter.

Het werken met materieel is niet zonder risico’s! Een groot gedeelte van de ongevallen met materieel wordt veroorzaakt door een bedieningsfouten, onachtzaamheid of een gebrek aan kennis.

Start daarom vandaag nog met veilig werken en neem direct contact op met onze opleidingsspecialisten voor een trainingsadvies op maat: 046-4574108 of training@colle.eu Collé bestaat meer dan 120 jaar, wat een duidelijk voordeel oplevert in de hoeveelheid ervaring die het bedrijf heeft. Collé vindt het delen van deze kennis een absolute noodzaak om de arbeidsveiligheid van werknemers en de bijbehorende werkomgeving te kunnen waarborgen.

Daarom bieden wij u kwalitatief hoogwaardige product- & veiligheidscursussen tegen een gunstige prijs! Onze opleidingsspecialisten adviseren u graag via 046-4574108.

Bekijk het volledige trainingsaanbod op www.colle.eu

Namens Collé Safety & Training wens we u veel leesplezier en succes met deze training!

Collé Safety & Training: Sittard

Revisiedatum : 15-05-2020

Indentificatiecode: S&T-KRM Trappen Collé

Blz.2

Inhoudsopgave: 1 Voorwoord.............................................................................................................................................2 2 Inleiding .................................................................................................................................................4 3 Doel van deze training ...........................................................................................................................5 4 Verschillen norm en wet .......................................................................................................................5 4.1 Verschillen norm en wet ............................................................................................................... 5 4.2 Wettelijke verplichting .................................................................................................................. 6 4.2.1 Arbobesluit ............................................................................................................................. 6 4.2.2 De Warenwet.......................................................................................................................... 6 4.2.3 Europese norm EN131 — ladders en trappen ....................................................................... 6 4.2.4 NEN2484 — ladders en trappen............................................................................................. 7 4.3 Handhaving wet en regelgeving .................................................................................................... 8 5 Keuren trappen......................................................................................................................................9 5.1 Materiaal ....................................................................................................................................... 9 5.2 Algemene eisen aan de trappen en bordes ................................................................................ 10 5.2.1 Gebruikersinstructie ............................................................................................................. 10 5.2.2 Toestand van de trap............................................................................................................ 10 5.2.3 Rechtheid.............................................................................................................................. 10 5.2.4 Vervuiling .............................................................................................................................. 10 5.2.5 Oxidatie ................................................................................................................................ 10 5.4 Begrippen en definities van de NEN2484 & NEN-EN 12811 ....................................................... 10 5.5 Keuringseisen van de onderdelen ............................................................................................... 12 6 Extra controle ladders en trappen door SZW ..................................................................................... 13

Collé Safety & Training: Sittard

Revisiedatum : 15-05-2020

Indentificatiecode: S&T-KRM Trappen Collé

Blz.3

2 Inleiding Met de introductie van de Europese Richtlijn Arbeidsmiddelen in het Nederlandse Arbeidsomstandighedenbesluit werd in 1998 het keuren van alle arbeidsmiddelen een wettelijke verplichting. Ladders, trappen en rolsteigers behoren tot de categorie arbeidsmiddelen en dienen als dusdanig op regelmatige basis te worden gekeurd. Onder deze arbeidsmiddelen wordt verstaan de arbeidsmiddelen die door de werkgever ter beschikking wordt gesteld om de werkzaamheden op en veilige manier uit te kunnen voeren. Alle arbeidsmiddelen van de particulier blijven buiten deze verplichting, tenzij "eigen" arbeidsmiddelen ten behoeve het bedrijf worden gebruikt.

Inmiddels is het ook een verplichting om door de ZZP-er gebruikte arbeidsmiddelen te laten keuren indien zij te maken krijgen met opdrachtgevers welke voldoen aan de VCA * of VCA** certificering.

Deze opdrachtgevers kunnen dit zelfs verplicht stellen dat de zelfstandige of ZZP-er gebruik maakt van goedgekeurde arbeidsmiddelen.

Omdat klimmaterieel over het algemeen met regelmaat worden gebruikt is het noodzakelijk om klimmaterieel te controleren op slijtage en/of gebreken waardoor de veiligheid van gebruik in gevaar komt. Slijtage Of gebreken van een klimmaterieel mag nimmer een aanleiding zijn tot een (bijna) ongeval waarbij een persoon of meerdere personen letsel kan oplopen of erger, hierdoor komt te overlijden.

In wetten, richtlijnen en normen is vastgelegd hoe groot de eventuele slijtage mag zijn. In deze cursus geven wij inzicht in de regelgeving met als doel op een efficiënte manier het klimmaterieel te kunnen keuren. In deze cursus beperken wij tot de periodieke Arbo inspecties volgens het Arbobesluit Artikel 7.4a lid 3 keuringen, Artikel 7.4a lid 4 en Artikel 7.4a lid 6 In het Arbobesluit Artikel 7.4a lid 3 keuringen staat letterlijk: Een arbeidsmiddel dat onderhevig is aan invloeden die leiden tot verslechtering welke aanleiding kunnen geven tot het ontstaan van een gevaarlijke situatie wordt, zo dikwijls dit ter waarborging van de goede staat noodzakelijk is, gekeurd, waarbij het zo nodig wordt beproefd.

In het Arbobesluit Artikel 7.40 lid 4 keuringen staat letterlijk: Keuringen worden uitgevoerd door een deskundige natuurlijkpersoon, rechtspersoon of instelling.

In het Arbobesluit Artikel 7,4a lid 4 keuringen staat letterlijk: Schriftelijke bewijsstukken van de uitgevoerde keuringen zijn op de arbeidsplaats aanwezig en worden desgevraagd getoond aan een ambtenaar als bedoeld in artikel 24 van de wet.

In alle jaren dat wij zelf inspecteren, keuren, risico's inventariseren, opleveren, steekproeven uitvoeren, testers of producten ontwikkelen en lanceren, zijn wij bij Collé Safety & Training ons er van bewust geworden dat normen graag benoemd worden, maar dat het in de praktijk lastiger blijkt om hier fatsoenlijk invulling aan te geven. Zoals de vele woorden hierboven al doen vrezen, blijken normen vaak een pittig te kraken noot te zijn. Wij hebben met onze praktische training Keurmeester klimmaterieel getracht u de handvatten te geven over het keuren van trappen, ladders en rolsteigers.

Collé Safety & Training: Sittard

Revisiedatum : 15-05-2020

Indentificatiecode: S&T-KRM Trappen Collé

Blz.4

3 Doel van deze training Deze training heeft als doel een inzicht te geven over: Diverse richtlijnen wetten en normen welke van toepassing is op trappen, ladders; Het keuren van de trappen, ladders; Enkele aandachtspunten van de te keuren klimmaterieel; Praktische beoordelingen van divers klimmaterieel; Keuringsformulieren of gebruik van apparatentesters; Opsomming van diverse soorten en type klimmaterieel;

4 Verschillen norm en wet 4.1 Verschillen norm en wet De Arbowet (Arbeidsomstandighedenbesluit) heeft tot doel te zorgen voor een veilige, gezonde en ook prettige werkomgeving. Bij het aspect veiligheid zijn nogal wat gebieden te bedenken waaraan meer aandacht moet worden besteed, zoals: • Werken op hoogte • Werken met gevaarlijke chemicaliën • Werken met asbest • Omgaan met elektriciteit De Arbowet beschreef vroeger exact aan welke eisen een arbeidsmiddel moet voldoen en hoe met de arbeidsmiddelen moest worden omgaan.

Die tijd is echter allang voorbij. Wetgeving bleek lastig aan te passen aan nieuwe technieken en inzichten. De gedetailleerde wettelijke besluiten zijn indertijd dan ook vervangen door een veel globaler Arbeidsomstandighedenbesluit.

Noodzakelijke details zijn geregeld in de Arbo-regeling:

In Nederland is de NEN het instituut die de normen samenstelt. Let wel, dit is dus geen overheidsinstantie* maar een belanghebbende (lees: commercieel) partij.

De volgende wetgeving en normen zijn van toepassing op trappen, ladders en rolsteigers.

• De Warenwet, voor draagbaar klimmaterieel zoals ladders, vouwladders en trappen.

• Het Arbobesluit hoofdstuk 7 ladders, trappen en rolsteigers; • NEN 131 ladders en trappen; • EN 131-1+2 (eind 2017) • NEN 2484 ladders en trappen;

Collé Safety & Training: Sittard

Revisiedatum : 15-05-2020

Indentificatiecode: S&T-KRM Trappen Collé

Blz.5

4.2 Wettelijke verplichting Bij het gebruik van een arbeidsmiddel zoals een trap ladder kan er een gevaar ontstaan voor de gebruiker of zijn omgeving. Door het gebruik van een arbeidsmiddel welke aan slijtage onderhevig is kan de kwaliteit van het arbeidsmiddel achteruit gaan, welke een gevaar kan opleveren. Daarom is de wetgeving erop gericht om te borgen dat het arbeidsmiddel veilig is voor gebruik gedurende de gehele levensduur.

4.2.1 Arbobesluit De Europese Richtlijn Arbeidsmiddelen, welke eisen stelt aan het gebruik en het onderhouden van arbeidsmiddelen op de werkplek, is in Nederland omschreven in het Arbobesluit hoofdstuk 7 "veiligheid van arbeidsmiddelen en specifieke risico's". Het Arbobesluit valt onder de Arbeidsomstandighedenwet. Dit geld voor alle arbeidsmiddelen zowel nieuwe als bestaande arbeidsmiddelen. In het Arbobesluit artikel 7.4a staan omschreven dat een arbeidsmiddel periodiek gekeurd dient te worden door een deskundig natuurlijk persoon, rechtspersoon of instelling.

4.2.2 De Warenwet In Nederland dienen alle ladders en trappen te voldoen aan de warenwet, besluit Draagbaar Klimmaterieel. Deze wet biedt een hoger veiligheidsniveau dan de Europese norm EN131. De warenwet is in 1986 ingevoerd. Ladders van voor deze datum mogen niet bedrijfsmatig worden gebruikt.( zie bijlage I) 4.2.3 Europese norm EN131 — ladders en trappen De NEN-EN 131:2015 is de Europese norm voor ladders, vouwladders en trappen.

Deze norm biedt in Nederland geen voldoende veiligheidsniveau. Derhalve is de Warenwet in Nederland van toepassing. Verwacht eind 2017 treedt de nieuwe EN Collé Safety & Training: Sittard

Revisiedatum : 15-05-2020

Indentificatiecode: S&T-KRM Trappen Collé

Blz.6

131-1+2 in werking welke hogere eisen stelt aan het klimmaterieel. Tevens zijn er diverse wijzigingen doorgevoerd met betrekking tot wel en niet professioneel gebruik van klimmaterieel en strengere en nieuwe testmethodes.

4.2.4 NEN2484 — ladders en trappen De norm NEN2484 ladders en trappen geeft nadere invulling aan de eisen van het Besluit draagbaar klimmaterieel. Deze norm stelt eisen aan de constructie van draagbaar klimmaterieel, het onderhoud van draagbaar klimmaterieel het gebruik en de beproeving van draagbaar klimmaterieel. In deze norm betreft het ladders of trappen die bestemd zijn voor één persoon. Alle tijdens de werkzaamheden gebruikte ladders en/of trappen moeten voldoen aan deze norm. Ook het besluit draagbaar klimmaterieel, ook wel de Warenwet is in dit verband van belang. Met name de bijlagen van dit besluit hebben betrekking op inspectie en onderhoud.

Ladders en trappen die op professionele wijze worden gebruikt, dus bedrijfsmatig, moeten vanuit veiligheidsoverweging sterker en stabieler zijn dan de ladders en trappen die voor particuliere doe het-zelver worden toegepast. Dit is vaak lastig te bepalen, daarom is het raadzaam om de stand van de techniek aan te houden, deze zijn vastgelegd in de normen welke zijn overeen gekomen met de diverse marktpartijen. In de NEN2484 staat omschreven waaraan professionele ladders en trappen aan moet worden voldaan.

In de NEN2484 staan aanvullende eisen ten opzichte van de Warenwet (Besluit Draagbaar klimmaterieel). De Warenwet, die geldt voor ladders en trappen voor professioneel gebruik en voor doe het zelf gebruik bied onvoldoende veiligheidsniveau. Eén van de belangrijkste verschil is bijvoorbeeld de door de fabrikant uitgevoerde duurzaamheidtest "de dynamische schranktest". Met deze test wordt een deel van 4 sporten of treden vastgezet en wordt dan 10,000 maal met 500 N (50kg) aan getrokken en geduwd. Deze test is niet opgenomen in de Warenwet. Deze test is om te borgen dat het veiligheidsniveau ook bij intensief gebruik geschikt is.

Collé Safety & Training: Sittard

Revisiedatum : 15-05-2020

Indentificatiecode: S&T-KRM Trappen Collé

Blz.7

4.3 Handhaving wet en regelgeving Bij de handhaving van de wetgeving voor ladders, trappen zijn er in Nederland twee instanties die zich daarmee bezig houden: • VWA, Voedsel en warenautoriteit. Deze handhaaft het Warenwetbesluit die richt zich met name op de fabrikanten van klimmaterieel.

• De Inspectie SZW wat vroeger de arbeidsinspectie was. Deze richt zich met name op het inzetten van deugdelijke klimmaterialen op bouwplaatsen welke worden ingezet door de werkgevers, werknemers en ZZP-er. Regelmatig worden er onaangekondigd controles uitgevoerd op bouwplaatsen, waar hoge boetes worden uitgeschreven op gebruik van ondeugdelijke klimmaterialen.

U als keurmeester dient goed op de hoogte te zijn van de actuele wet- en regelgeving. De laatste wijzigingen worden vermeld in de Staatscourant, de norm of op de website van het Ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid.(www.arboportaal.nl). Keuren van ladders en trappen.

Collé Safety & Training: Sittard

Revisiedatum : 15-05-2020

Indentificatiecode: S&T-KRM Trappen Collé

Blz.8

5 Keuren trappen 5.1 Materiaal De trappen en bordessen bestaan uit de onderstaande materialen: • • Nr. 1 2 3 4 5

IJzer/staal Aluminium Onderdeel Bordes Bordesleuningen Trap Trapleuning Trapverlenging

Collé Safety & Training: Sittard

Revisiedatum : 15-05-2020

Indentificatiecode: S&T-KRM Trappen Collé

Blz.9

5.2 Algemene eisen aan de trappen en bordes In tegenstelling tot een elektrisch arbeidsmiddel, waarbij metingen plaatsvinden is het keuren van de trappen een visuele keuring.

Allereerst controleert u eerst een aantal basisvoorwaarden van de trap en bordes.

5.2.1 Gebruikersinstructie Er dient een gebruikershandleiding bij het product aanwezig te zijn. Gezien de praktijk komt dit bijna nooit voor behalve het product nog nieuw geleverd wordt. Daarom is een gebruikersinstructie in de vorm van een sticker welke vrijwel altijd is aangebracht voldoende om deze te controleren op leesbaarheid of beschadigingen.

5.2.2 Toestand van de trap Een trap dient in goede staat te zijn.

5.2.3 Rechtheid De bomen van de trap moeten recht zijn, Een lichte torderend of verbuiging van de traptredes is afkeur van de trap.

5.2.4 Vervuiling Alle arbeidsmiddelen dienen schoon te zijn, indien een ladder of bordes overmatig vuil is, bijvoorbeeld onder het stucwerk, is het niet mogelijk om deze op een juiste wijze te keuren. Er kunnen gebreken aanwezig zijn welke we niet kunnen waarnemen. Wellicht is het raadzaam om tegen de opdrachtgever te vermelden om de arbeidsmiddelen "schoon ii aan te leveren.

5.2.5 Oxidatie Overmatige oxidatie of roestvorming op een arbeidsmiddel is niet toegestaan. Indien een trap ernstig is geoxideerd zou dit de stijfheid en de belasting nadelig kunnen beïnvloeden.

5.4 Begrippen en definities van de NEN2484 & NEN-EN 12811 Trappen, ladders en bordes vallen onder de norm NEN2484 en norm NEN-EN 12811.

Zoals in elke norm hebben we te maken met benamingen van de diverse onderdelen van een arbeidsmiddel. Dit om eenduidig te herkennen om welk onderdeel het betreft In de NEN2484 spreken we over onderstaande onderdelen die ook gekeurd dient te worden.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

Opschriften; Gebruikershandleiding; Functioneren; Rechtheid; Compleetheid; Afmetingen; Speling; Bomen of stijlen; Sporten en treden; Sport-boom en trede-stijlverbinding Bevestigingsmateriaal; Opsteek-, schuif-, valhaken; Reformpennen en haken;

Collé Safety & Training: Sittard

Revisiedatum : 15-05-2020

Indentificatiecode: S&T-KRM Trappen Collé

Blz.10

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

Spreidstand beveiliging; Stabilisatiebalk; Optrektouw en optrekkatrol; Laddervoeten en trapvoeten; Afdekdoppen en opvuldoppen; Versterkingsstrippen; Uitschuifbegrenzing; Steunbeugel; Bordes of sta plateau; Scharnieren.

Collé Safety & Training: Sittard

Revisiedatum : 15-05-2020

Indentificatiecode: S&T-KRM Trappen Collé

Blz.11

5.5 Keuringseisen van de onderdelen Om een trap met of zonder bordes te kunnen keuren treft u onderstaand een uitleg over de verschillende onderdelen.

Onderdeel

Keuringseis

1

Op de trap of bordes dient minimaal te zijn aangegeven • Naam en adres van de fabrikant, importeur of verkoper; • Gebruiksaanwijzing; • Typeaanduiding conform NEN2484

2

ledere ladder of trap dient geleverd te worden met een Nederlandse gebruikershandleiding om een veilig gebruik van een trap te garanderen.

3

4 5

6

7 8 9 10

11

12 13

Klimmaterieel moet goed functioneren voor het doel van het gebruik waar men deze inzet. Alle gebruikte materialen moeten corrosie vast zijn en beschermd tegen de omgeving en weersinvloeden van buitenaf.

Alle delen van een trap of ladder behoren recht te zijn en indien van toepassing haaks op andere delen te staan, afwijkingen kunnen duiden op vervorming en dus een verzwakking van de constructie.

De compleetheid van de trap is zeer belangrijk omdat enkel een complete trap een veilig gebruik garandeert.

Afmetingen en controle Trappen: • Trede afstand: tussen 230mm en 300mm; • Diepte van de trede minimaal 80 mm; • Treden voorzien van antislip; • Platform/ bordes met een hoogte van minimaal 600 mm.

Speling tussen de diverse onderdelen mogen geen gevaarlijke situaties opleveren.

Onderdelen dienen recht te zijn en mogen geen deuken of andere beschadigingen vertonen.

Verbindingen dienen vast te zitten en mogen geen gebreken vertonen.

Alle bevestigingsmaterialen dienen aanwezig te zijn, vast te zitten en dienen doelmatig gebruikt te kunnen worden.

De bordessen moeten van 1 m hoog, dubbel uitgevoerd leuningwerk zijn voorzien, en van een 0,15 m hoge voetstootlijst (met openingen van onderling maximaal 47 cm of in plaats hiervan hekken). - Bordesvloer en voetstootlijst moeten zodanig zijn uitgevoerd dat opeenhoping van water, olie of andere producten wordt vermeden.

Roostervloeren of geperforeerde vloeren zijn toegestaan; een kogel van 25 mm mag er echter niet doorheen kunnen.

Controle en inspectie van de ladder met toebehoren dient tenminste éénmaal per jaar plaats te vinden (aandachtspunten zijn beschadiging, vervorming, scheurvorming, roestvorming, bevestigingsconstructie

Het klimmateriaal dient aan alle bovenstaande eisen te voldoen.

Collé Safety & Training: Sittard

Revisiedatum : 15-05-2020

Indentificatiecode: S&T-KRM Trappen Collé

Blz.12

6 Extra controle ladders en trappen door SZW 17-06-2015 De Inspectie SZW gaat op kleinere bouwlocaties in het hele land controleren of ladders, trappen en rolsteigers veilig en goed worden gebruikt. Ondanks eerdere controles blijft het valgevaar in de bouw nog steeds onacceptabel hoog, aldus de voormalige Arbeidsinspectie, Jaarlijks komen er gemiddeld vijf mensen op het leven en houden tientallen bouwvakkers blijvend letsel over door een val van (meestal) een ladder of steiger. Bij een soortgelijke actie werden vorig jaar 487 bouwlocaties in verscheidene binnensteden bezocht. Op 397 locaties constateerden de inspecteurs in totaal 642 overtredingen.

Extra eisen In Nederland zijn de minimale eisen voor ladders en trappen vastgelegd in het Besluit Draagbaar Klimmaterieel van de Warenwet. Ladders en trappen die in Nederland worden verhandeld moeten voldoen aan dit besluit. Dit geldt zowel voor ladders en trappen voor de consumenten- als professionele markt.

Daarnaast wordt door de professionele markt vaak gebruik gemaakt van de norm NEN 2484 "Draagbaar klimmaterieel-ladders en trappen. Termen, definities, onderhoud, eisen, beproevingsmethoden en gebruik." Deze norm biedt aanvullende eisen voor trappen en ladders. Op Europees niveau is er NENEN 131 ontwikkeld, met eisen voor testmethoden en afmetingen. Meerdere delen van deze reeks zijn momenteel in revisie.

Bron: Arbozone

Wij vertrouwen erop dat dit lesboek en deze training u voldoende theoretische en praktische handvatten heeft geboden om de keuringen met vertrouwen uit te kunnen voeren.

Wij wensen u dan ook veel succes met u toekomstige keuringen!!

Bronnen: NEN 2484 NEN-EN 12811 Zarges: www.zarges.com Arbeidsomstandighedenbesluit: www.arboportaal.nl Diverse vakbladen