digifoto Starter 2.2017

€ 5,95

Klein maar krachtig Fujifilm XF 50mm f/2 R WR basis cursus

HDR Hoe maak je

een HDR-beeld?

Contrast Beheers je contrast! inter view

Cees Kassenberg

Onder water Hoe maakt hij zijn creatieve onderwaterfoto’s?

Panasonic Lumix TZ90 Alles wat je nodig hebt

Lensbaby

Hoe, wat en waarom van het Lensbaby-systeem NUMMER 2 - 2017

PRIJS € 5,95

I: www.gariz.nl Waar te koop: www.gariz.nl/dealers

COLOFON

OVER ONS

Colofon Een uitgave van Clipboard Publishing BV Delftweg 147 2289 BD Rijswijk Nederland

We zijn jarig!

Tel: +31(0)15 7600.700 info@clipboard-publishing.nl www.clipboard-publishing.nl

De reden om te fotograferen is voor iedere fotograaf anders, en waarom ook niet? Maar of je nu van de kunst- of van de technische kant van fotografie houdt, creatief fotograferen is altijd een uitdaging. Creativiteit kun je zoeken in compositie, invalshoek of onderwerp. Toch kun je ook vanuit de techniek een heleboel creatieve foto’s maken. Kies bijvoorbeeld voor een groothoeklens, of kijk eens naar één van de leuke Lensbaby-lenzen.

Vergeet ook beeldbewerking niet, want ook na het maken van je beeld kun je daar nog heel veel creatieve bewerkingen op loslaten.

We laten je bijvoorbeeld zien hoe je een tilt-shifteffect na kunt bootsen mocht je geen tilt-shiftlens hebben. Hoe dan ook: creatief bezig zijn is voor veel fotografen de reden om regelmatig met hun camera op pad te gaan voor mooie foto’s. Blijf dat doen en blijf vooral al die mooie foto’s inzenden in onze Lezersgallery.

Dat maakt ons jubilieumjaar nóg een beetje feestelijker.

Uitgever Linda Oenema linda@clipboard-publishing.nl Tel: +31(0)15-7600.700 Concept en idee Jascha Vink jascha@clipboard-publishing.nl Tel: +31(0)15-7600.771 Redactie Jasper van Bladel Fokelien Broekstra Peter Güldenpfennig Dré de Man Bart Remmers redactie@thecontentgroup.nl Tel: +31(0)15-7600.707 Marketing & PR Tim Beemer Sven de Heer

Over Ons

Elke editie van digifoto Starter wordt gemaakt door een vast team van redacteuren, dat ook verantwoordelijk is voor zustermagazine DIGIFOTO Pro. Iedere redacteur heeft zo zijn eigen specialiteit in combinatie met een gezamenlijke liefde voor fotografie. Even voorstellen:

Gean Vermeij Sabine Vollebregt marketing@clipboard-publishing.nl Tel: +31(0)15-7600.700 Sales Bart Arkesteijn Mitchell Koymans Janick ter Mors

Jasper van Bladel

| Redacteur Er is geen mens die Jasper niet vangt binnen zijn sensor. Als professioneel fotograaf is Jasper dagelijks bezig de wereld met andere ogen te bekijken.

Bijkomend voordeel is de technische kennis die hij aan boord heeft.

Kick van Poeteren

jasper@thecontentgroup.nl

traffic@clipboard-publishing.nl

Jascha Vink sales@clipboard-publishing.nl Tel: +31(0)15-7600.770 Traffic manager Lindsay van Veelen Tel: +31(0)15-7600.700 Vormgeving Martijn Herremans Lloyd Troost Ron de Vos Coverfoto

Dré de Man Redacteur

Peter Güldenpfennig Redacteur

Bart Remmers

Marjolein van Hekke

Redacteur

Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem

Clipboard Publishing

Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, gekopieerd of op andere wijze worden verspreid zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

digifoto Starter is powered by

Distributie Benelux Betapress BV, Gilze Imapress, Turnhout, België

DIGIFOTO STARTER |

3

AWARDS

ONDERSCHEIDINGEN

Awards

Bij het testen van producten houden we altijd de beginnende fotograaf in ons achterhoofd. Zo beoordelen we camera’s en accessoires niet alleen op kwaliteit, maar ook op gebruiksgemak.

Met plus- en minpunten geven we de belangrijke voor- en nadelen van het product aan. In ons eindoordeel maken we gebruik van de volgende awards.

Presteert een product naar onze verwachtingen? Dan belonen we het met een Goed Award.

Moeilijkheidsgraad

Aan praktische artikelen in dit magazine geven we een moeilijkheidsgraad mee, zodat je in een oogopslag kunt zien hoeveel kennis je nodig hebt om met de informatie aan de slag te gaan. Laat je niet direct ontmoedigen bij een hogere moeilijkheidsgraad, ook van deze artikelen kan iedereen - met of zonder ervaring - wat opsteken. We verdelen de artikelen in drie niveaus:

Voor artikelen in deze categorie heb je geen kennis nodig van het onderwerp. In deze artikelen leggen we stap voor stap de basis uit en helpen we je op weg.

Producten die ons echt weten te overtuigen geven we een Zeer Goed Award.

Zie je deze afbeelding bij een artikel staan, dan maken we wat vaker gebruik van de gebruikelijke basistermen.

Het is handig als je die onder de knie hebt.

Voor artikelen met dit niveau heb je enige basiskennis nodig voor het instellen van je camera of bepaalde handelingen in bewerkingsprogramma’s.

De Super Award kennen we enkel aan de allerbeste producten toe.

Onderscheidingen

Naast de awards zijn er nog een aantal andere onderscheidingen die we aan producten toekennen.

Producten die een opvallend goede prijskwaliteitverhouding bieden, voorzien we van een budget-logo. Bij deze producten krijg je zeker waar voor je geld.

Sommige producten vallen op door hun fraaie ontwerp.

Camera’s of accessoires die op dit gebied boven het maaiveld uitsteken belonen we met een designonderscheiding.

Is een product opvallend gebruiksvriendelijk of een echte aanrader voor de beginnende fotograaf? Dan voorzien we dit van de Startertip.

Geven we een product één van deze onderscheidingen, dan voegen we die toe aan de Award.

Basisbegrippen

Wil je meer leren over basisbegrippen zoals diafragma, sluitertijd en iso-waarde, of even je geheugen opfrissen? Kijk dan op onze website.

Hier hebben we een verzameling leerzame artikelen voor je klaarstaan. Bovendien voegen we regelmatig nieuwe artikelen toe. www.digifotostarter.nl/de-basis

4

| DIGIFOTO STARTER

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

LEEF HET VERHAAL DAT JE WILT VERTELLEN. #liveforthestory

Live for the story_

INHOUD

STARTER 2.2017

basis cursus

Tilt-shift

Hoe creëer je een Madurodam-effect in de nabewerking?

57

basis cursus

12 Basiscursus Contrast

Hoe houd je het contrast in je foto onder de duim? basis cursus

36 Interview 62 Basiscursus HDR

Hoe maak je een HDR-beeld?

6

| DIGIFOTO STARTER

Cees Kassenberg Bijzondere onderwaterfoto’s

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

reviews

10 Panasonic Lumix TZ90 Is deze superzoom wat voor jou?

24 Tamron 10-24 f/3.5-4.5 Gemaakt voor creatieve foto’s

28 Photolemur

Je foto’s automatisch bewerkt, is dat wat?

69 Palette Gear

10 Reviews

Panasonic Lumix TZ90

Bewerken met echte knoppen, hoe bevalt dat?

86 Gariz Halfcase

De halfcases van Gariz voegen echt wat toe

92 Fujifilm XF 50mm f/2

Hoe bevalt deze nieuwe prime van Fujifilm?

achter grond

8 Nieuws

Nieuwigheden op fotografiegebied

31 Achtergrond Lensbaby

31 Lensbaby

Het hoe, wat en waarom van de Lensbaby-lenzen

70 Instagram

We geven je nuttige tips over de populaire foto-app

win naars

De winnaars

Alle winnaars en winnende foto’s van onze fotowedstrijden + alle foto’s van de maand

88 Winnaars

Fotowedstrijd 'Portret'

overig

60 Hands-on: Nikon D7500

Hands on met de nieuwe Nikon D7500

84 Boeken

De mooiste en meest interessante fotografieboeken

98 Agenda

Wat is er allemaal te doen op fotografiegebied?

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

60 Overig

Hands-on: Nikon D7500 DIGIFOTO STARTER |

7

STARTER

NIEUWS

nieuws

Nieuws

Nikon wordt 100 jaar oud 100 dagen cashback Nikon bestaat 100 jaar. En om dit heugelijke jubileum te vieren is Nikon begonnen met een cashback-actie die maar liefst 100 dagen duurt. En koop je in deze 100 dagen een actieproduct, krijg je daar ook nog een leuk extraatje bij. Koop je in de periode tot 22 augustus een Nikon D7200, D500 of D750, dan krijg je tot € 200 euro terug op je rekening en ontvang je een bijzondere lederen draagriem met het 'Nikon 100 jaar logo'. Koop je een geselecteerd objectief ontvang je tot € 150,- terug en een thermosmok met het ontwerp van een Nikon-objectief en schaf je een nieuwe Coolpix-camera aan, dan krijg je € 30,- terug en krijg je een mini-tripod cadeau.

Info NIKONACTIE.NL/100YEARS

Jubileumproducten van Nikon Het blijft niet bij alleen de cashbackactie. Om deze bijzondere mijlpaal te vieren heeft het bedrijf ook een aantal speciale edities van beproefde producten aangekondigd en een paar speciale gadgets waaronder een kristallen replica van de Nikon 1 gemaakt door Swarovski.

Tijdens de CP+ beurs in februari was een aantal van deze producten al te zien op de stand van Nikon en nu heeft

het bedrijf de speciale edities ook officieel aangekondigd.

Ter ere van het 100-jarige jubileum komt Nikon met speciale edities van de Nikon D5 en D500, een set met drie lichtsterke zoomobjectieven (een 70-200mm f/2.8, een 24-70mm f/2.8 en een 14-24mm f/2.8) en twee verrekijkers. Allemaal uitgevoerd met een luxe donkergrijze finish, het Nikon 100logo en speciale draagbanden.

Nikon komt niet alleen met speciale versies van bestaande producten, maar heeft ook laten weten een aantal speciale gadgets uit te brengen, voor de echte Nikon-liefhebber. Zo komt Nikon later dit jaar met een miniatuurversie van de legendarische Nikon F, een set spelden en een replica van de Nikon 1, gemaakt van Swarovski-kristal. Alle producten moeten in juni op de markt verschijnen. De adviesprijzen zijn nog niet bekendgemaakt.

Info NIKON.NL

ADVERTENTIE

Top 5 bestsellers CameraTools CAMERATOOLS: SPECIALIST IN CAMERA'S OBJECTIEVEN EN MEER Dagelijks worden er talloze producten gekocht bij CameraTools, maar sommige producten zijn populairder dan andere. Dit zijn de 5 bestsellers van CameraTools van de afgelopen tijd.

DJI Mavic Pro Razendpopulaire opvouwbare drone met 4K camera

Canon EOS 5D Mark IV Heeft dankzij € 300 inruilkorting weer een flinke boost gekregen

Panasonic Lumix FZ82 Heel veel zoom voor een scherpe prijs

Panasonic Lumix GH5 Veelzijdiger dan je denkt voor foto én video

GoPro Karma drone Neem je Hero5 of Hero4 mee de lucht in

Info CameraTools.nl

8

| DIGIFOTO STARTER

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

C

BR E L E

ATION SPECI

AL

200

S

TOT

€

CASHBACK

+ LIMITED EDITION CADEAU

Nikon trakteert. Ontvang nu 100 dagen cashback en een cadeau op geselecteerde Nikon producten.

Actieperiode 15 mei t/m 22 augustus 2017. Kijk voor de voorwaarden op nikon.nl/cashback

© Alberto Ghizzi Panizza. www.albertoghizzipanizza.com

I AM CELEBRATING 100 YEARS

REVIEW

PANASONIC LUMIX TZ90

review

Panasonic Lumix TZ90

Alles wat je nodig hebt

Sommige camera’s zijn goed in het vastleggen van actie en andere camera’s zijn weer ideaal voor in je jaszak. En dan is er de Panasonic Lumix TZ90: die is het allemaal.

De erg compacte body bevat een mooie sensor, een prima lens met 30x optische zoom en allerlei vernuftige 4K-functies. We hebben de camera voor je getest.

Tekst en fotografie JASPER VAN BLADEL

D

e voorganger van deze TZ90 was de TZ80 en dat was een erg populaire camera. Logisch, want ook deze camera was al een veelzijdige metgezel in een zeer compacte jas. Want klein is de camera, hij past zo in je jaszak. Ook het gewicht valt mee. De TZ90 is gewoon een erg handzame camera. Tegenover de voorganger is er een touchscreen gemonteerd aan de achterkant, dat je, geheel passend bij de vlog-hype, 180 graden kunt kantelen om zo mooie vlogs en selfies te maken.

Zoom

Verder is de TZ90 behoorlijk capabel voor zo’n kleine camera. Ga maar na: een 20,3 megapixelsensor, een Leica-lens met een groot zoombereik dat omgerekend uitkomt op 24-720mm en alle bekende 4K-functies van Panasonic. Laten we even wat dieper ingaan op het zoombereik. Dat is

‘De TZ90 is behoorlijk capabel voor zo’n kleine camera’ optisch, de lens schuift dus een behoorlijk stuk uit als je inzoomt. Grappig om te zien als je de camera en profil bekijkt, want dan lijkt het alsof die lange lens eigenlijk helemaal niet in die kleine camera past. Die zoomlens heet voluit Leica DC Vario-Elmar 1:3.3-6.4/4.3-129 ASPH en is in staat om ook ver ingezoomd nog contrastrijke en scherpe beelden te maken.

Volledig inzoomen op een olifant tijdens je safari of het fotograferen van de Paus op zijn balkonnetje in Rome is dus geen enkel probleem. Houd wel rekening met het feit dat het diafragma bij inzoomen verkleint. Anders gezegd: bij 720mm kun je enkel nog gebruik maken van een diafragma van f/6.4. Je kunt dan, doordat je zo ver bent ingezoomd, nog prima onderwerp en achtergrond scheiden, maar door de beperkte licht-

10

| DIGIFOTO STARTER

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

DEZE CAMERA WINNEN? Doe mee met onze jubileumfotowedstrijd ‘Vijf’ Kijk op pagina 94

sterkte wordt het wat moeilijker om in donkere omstandigheden een goede foto te maken. Buiten in het zonlicht is dit geen enkel probleem!

Goed om te weten is ook dat de camera beschikt over beeldstabilisatie, waardoor bewegingsonscherpte in alle omstandigheden verder wordt geminimaliseerd.

Luxe

Opmerkelijk is dat de camera zoveel ‘professionele’ functies heeft. Zoals we gewend zijn van Panasonic zit de camera vol met 4K-mogelijkheden. Zo kun je filmen in 4K-resolutie, maar de techniek maakt het ook mogelijk om met 4K-Photo 30 foto’s per seconde te maken en daardoor geen enkel moment meer te missen.

Met een andere slimme functie, Post Focus, kun je het scherpstelpunt van je foto naderhand veranderen. Klinkt science fiction, maar is gewoon werkelijkheid. Als je in die stand fotografeert, kun je de focus in je foto verleggen van bijvoorbeeld je kindje op de voorgrond naar de wild springende hond in de achtergrond.

Kwaliteit

De bouwkwaliteit van de camera is goed. Zo voelt het kantelmechanisme van het scherm bijvoorbeeld erg stevig aan en is het touchscreen zelf heel fijn te bedienen. De knopjes zijn soms wel wat klein, maar in de praktijk zit je er toch nooit naast.

Veelzijdig

Als je dertig jaar geleden een kleine auto kocht, zat daar geen enkele luxe op. Wilde je luxe en prestaties, dan moest je een grote en dus dure auto aanschaffen. Nu is dat helemaal anders, ook kleine auto’s kunnen vol zitten met de nieuwste technische snufjes. Bij camera’s is het net zo gegaan. Deze Panasonic Lumix TZ90 is een erg compacte en betaalbare camera, maar hij zit boordevol met slimme technie-

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

‘ZOALS WE GEWEND ZIJN VAN PANASONIC ZIT DE CAMERA VOL MET 4K-MOGELIJKHEDEN’ ken en mogelijkheden.

Daardoor is de camera erg geschikt als veelzijdige camera voor alledag. Je kunt er huiselijke scenes mee vastleggen, maar de

camera is daarnaast ook geschikt voor het fotograferen van een breedbekstrandloper aan de kust of een giraffe op de Afrikaanse savanne.

CONCLUSIE

De Panasonic Lumix TZ90 is dus een erg capabele en compacte camera met een groot zoombereik, een fijne beeldkwaliteit en slimme 4K-functies. Daarnaast is de TZ90 ook te gebruiken voor het maken van vlogs, iets waar je de 4K-video-resolutie ook fijn voor kunt gebruiken.

BEOORDELING + Ideaal zoombereik + Slimme 4K-functies

INFO panasonic.nl

DIGIFOTO STARTER |

11

BASISCURSUS

GROTE CONTRASTEN

basis cursus

Basiscursus: hoe beheers je grote contrasten?

Grote contrasten kun je goed beheersen in RAW. Soms zijn contrasten echter zo groot dat ook de meest extreme instellingen in RAW niet genoeg zijn. Gelukkig zijn er dan nog andere oplossingen. Lokale aanpassingen met een penseel, bijvoorbeeld, maar er zijn er nog meer. Soms moet je dan meerdere foto’s maken met statief maar ook met één belichting kun je extreem grote contrasten te lijf gaan.

Tekst en fotografie DRÉ DE MAN

S

tel, je maakt een foto met een mooie lucht. Wil je doortekening in die wolkenlucht, dan wordt je voorgrond veel te donker. Bij landschapsopnamen heb je dat soort

grote contrasten vaak. Ander voorbeeld: een kerk met glas-in-loodramen. De kerk is relatief donker, maar de ramen zijn heel licht. Ook hier kun je alleen doortekening in de lichte partijen krijgen ten

koste van de schaduwen. Wanneer het contrast niet te groot is en de camera een grote dynamiek heeft, red je het met gewone RAW-bewerking. Maar ook dan lukt het vaak niet de foto echt mooi te

1 HET ZO GOED MOGELIJK BELICHTEN EN AANPASSEN VAN LICHTEN EN SCHADUWEN IN RAW (15,5 MM KLEINBEELDEQUIVALENT, 0,6 S F/5.6).

12

| DIGIFOTO STARTER

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

2 BEWERKEN MET HET AANPASSINGSPENSEEL IN LIGHTROOM OF ANDERE SELECTIEMETHODES (15,5 MM KLEINBEELDEQUIVALENT, 0,6 S F/5.6).

maken, je ziet dat de contrastovergangen niet natuurlijk zijn. In extremere situaties, of met een camera die geen dynamiekkampioen is, lukt het helemaal niet. Er valt dus altijd winst te behalen, vooral in de scherpte en de kleuren in de lichtste partijen. Maar hoe doe je dat? Er zijn verschillende alternatieven.

De eerste methode, het zo goed mogelijk belichten en aanpassen van lichten en schaduwen in RAW werkt prima.

Hij heeft echter wel duidelijke grenzen.

Delen van de foto selecteren en donkerder maken met bijvoorbeeld het aanpassingspenseel in Lightroom, kan nog iets extra winst opleveren, maar werkt niet wanneer er niet genoeg doortekening in de lichte partijen zit. Een oplossing voor echt grote contrasten is HDR. Het staat voor high dynamic range, groot dynamisch bereik. Sommige camera’s kunnen HDR’s in de camera maken, maar als je dit doet in de nabewerking krijg je betere resultaten. Voor HDR bestaan programma’s als Photomatix (de klassieker op dit gebied), maar ook Photoshop bezit HDR functionaliteit en er zijn gratis programma’s als Picturenaut en QTpfsgui. Al deze programma’s hebben één ding gemeen: ze werken het beste met

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

'Helderheidsmaskers bieden nder de voordelen van HDR zo de nadelen ervan' meerdere belichtingen (dus met statief) en ze geven onnatuurlijke kleuren en contrasten.

Dé oplossing

Luminosity masks (in het Nederlands: helderheidsmaskers) biedt de voordelen van HDR zonder de nadelen ervan. In zijn eenvoudigste vorm is het geschikt voor vrijwel alle situaties waarin het contrast te groot is. Door de natuurlijkheid van de beelden biedt het ook voordelen wanneer het erom gaat een beeld alleen in details te verbeteren: ramen in een kerk kunnen bijvoorbeeld net iets overstraald zijn bij een gewone belichting. Vaak zie je dat niet eens maar met helderheidsmaskers ziet zo’n detail er dan ineens veel scherper uit, alsof het met dubbel zo veel megapixels gemaakt is (wat in feite ook zo is). Dat werkt zelfs

al met één belichting waarvan je in RAW twee versies maakt. Wanneer je echter drie of meer beelden combineert, kun je met helderheidsmaskers ieder contrastwaarde aan die je maar wil – met behoud van de natuurlijkheid. Daarom geven we in dit artikel twee voorbeelden, eentje met meerdere opnamen en eentje op basis van één afzonderlijke belichting.

Helderheidsmaskers werken met lagen.

Technisch gezien is dat een groot voordeel. Er is ook een nadeel: maar weinig fotobewerkingsprogramma’s ondersteunen lagen. Lightroom bijvoorbeeld niet.

Het open source programma Gimp werkt wel met lagen, net als het commerciële programma Corel PaintShop Pro. Aangezien je echter voor de beste RAW-verwerking toch al op Adobe aangewezen bent, is Photoshop de beste keuze.

DIGIFOTO STARTER |

13

RUBRIEK BASISCURSUS ARTIKEL GROTE CONTRASTEN

Het biedt ook voordelen op het gebied van stabiliteit en je vindt er de meeste informatie over, zowel in print als op het web. Het is ook veruit de meest populaire keuze, dus die hebben we hier verder behandeld.

Lagen

Het principe van helderheidsmasker is heel eenvoudig. Je hebt een gewone foto en daar-

'Met een helderheidsmasker kom je zo dicht mogelijk in de buurt van wat je gezien hebt' 3 HDR VAN TWEE OPNAMEN (15,5 MM KLEINBEELDEQUIVALENT, 0,4S EN 1S F/5.6).

bovenop ligt een laag met een donkerdere foto.

Uit die tweede laag kies je de details die nodig zijn en plak je min of meer automatisch in de basislaag. Hoe sterk de bovenste laag in de onderste laag ‘doordrukt’ kun je instellen van 0 tot 100% en ook het uitkiezen van de details op zich gaat heel geleidelijk; het is geen zaak van alles of niets. Bovendien kun je met een penseel dat wat je uitgekozen hebt weer wegschilderen of erbij schilderen. Zo krijg je vrijwel onbeperkte mogelijkheden.

Helderheidsmasker kun ook nog voor heel veel andere bewerkingen gebruiken. Zo kun je er bepaalde kleuren mee uitkiezen en die dan weer in een deel van het beeld gericht uitschakelen.

14

| DIGIFOTO STARTER

Voorbeeld: je maakt het geel van de bomen feller, maar het geel in het gras niet. Het principe van LM is dat je heel snel een deel van het beeld kunt uitkiezen dat je dan apart kunt bewerken.

Als je wil, dan kun je dat zelfs geautomatiseerd doen, met speciale actions voor Photoshop (zie svenstork.com/interactiveluminosity-masks) Je krijgt echter de meeste controle – en het beste inzicht – wanneer je het allemaal zelf doet, dus lees verder.

Lagen en maskers

Maar wat zijn eigenlijk maskers en hoe zit het met lagen? Het principe van een laag is heel simpel: stel je een afgedrukte foto voor. Nu leg je daar een andere foto bovenop: dat is je tweede laag. Uiteraard zie je nu de foto die onderop ligt niet meer.

Het aardige van lagen is dat je ze van 0 tot 100% doorzichtig kunt maken. Maar wat je eigenlijk wil, is een deel van de bovenste foto doorzichtig maken en een ander deel niet. Daarvoor gebruik je een masker.

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

4 HELDERHEIDSMASKER VAN TWEE OPNAMEN (15,5 MM KLEINBEELDEQUIVALENT, 0,4S EN 1S F/5.6).

5 ALS 4, MAAR DAN MET CURVE EN VERHOOGDE VERZADIGING EN EEN KLEINE ROTATIE.

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

DIGIFOTO STARTER |

15

BASISCURSUS

GROTE CONTRASTEN

Een masker doet niet anders dan een gezichtsmasker: het verbergt een deel van - in dit geval - de foto. Laten we een voorbeeld gaan bekijken. Ik heb een foto gemaakt van een boom met klimop en een mooie blauwe lucht. We zien hier echter een probleem dat we wel vaker tegenkomen bij landschapsopnamen: we willen de lucht donkerder maken maar de voorgrond (de groene klimop op de boom) niet. Theoretisch zou je daar een polarisatiefilter kunnen gebruiken, maar dat werkt maar heel beperkt, zeker met een ultragroothoek. Een gradueel filter kan soms ook helpen, maar in dit geval niet omdat je ook het blauw onderaan de foto donkerder wil maken. Bovendien heeft zo’n gradueel filter het grote nadeel dat het niet laat zien wat je ogen hebben gezien. Het tovert er als het waren een onweerslucht bij die er niet was. Soms

tips

1

mooi, maar altijd een aantasting van de werkelijkheid. Met een helderheidsmasker kom je zo dicht mogelijk in de buurt van wat je gezien hebt.

Het maken van maskers was vrij ingewikkeld, maar in de nieuwste versies van Photoshop is het een stuk gemakkelijker geworden. Het gereedschap ‘selecteren op basis van kleurbereik’ is hierbij heel handig. Daarmee kun je namelijk ook schaduwen of lichten selecteren en die keuze kun je heel gemakkelijk aanpassen. Met een paar klikken maak je zo een masker en verder hoef je dan alleen maar alles aan je smaak aan te passen. Het stappenplan hierna laat dat zien.

PHOTOSHOP

Photoshop biedt allerlei mogelijkheden die Lightroom niet kent. Omgekeerd kun je met Photoshop alles wat je met Lightroom kunt.

Daar staat weer tegenover dat velen gewend zijn aan Lightroom. Daarom is het heel slim van Adobe beide programma’s in een goedkoop gecombineerd abonnement samen aan te bieden. Je kunt dan de basisbewerkingen doen in Lightroom, en de met Photoshop de speciale zaken als helderheidsmaskers, HDR en focus stacks. Natuurlijk kun je ook de basisbewerkingen in Photoshop doen, want in Adobe Camera RAW (Photoshop) doe je precies dezelfde zaken als in Lightroom.

De knopjes en kleurtjes zien er alleen wat anders uit. De ingewikkelde functionaliteit in Photoshop schrikt soms gebruikers af. Toch is daar weinig reden toe. Het lijkt allemaal veel ingewikkelder dan het is en je hoeft natuurlijk niet alle toeters en bellen te gebruiken die in Photoshop zitten als je een combiabonnement hebt. Je krijgt het er vrijwel gratis bij, dus al zou je alleen al helderheidsmaskers gebruiken, dan heb je er al veel profijt van.

STAPPENPLAN Voorbeeld 1: boom

Om het contrast aan te passen maak ik twee TIFF’s, een lichte versie die vooral de schaduwen goed weergeeft en een donkere waarin de lichte partijen doortekening hebben. Daartoe kopieer ik de RAWfoto en bewerk ik hem twee keer, een keer licht en een keer donker. Het kan ook met twee aparte foto’s, maar dat laten we in voorbeeld twee zien.

2

Daarna selecteer in Adobe Bridge (hoort bij Photoshop, gratis te downloaden van Adobe.com) de twee foto’s. (Kies in het menu: Extra > Photoshop > Bestanden laden in Photoshop-lagen.)

3 NU OPENT PHOTOSHOP AUTOMATISCH EN PLAATST DE FOTO’S IN TWEE LAGEN. IK MAAK IN PHOTOSHOP HET LAGENPANEEL ZICHTBAAR (VENSTERS > LAGEN). NU ZIE JE EEN DONKERE EN EEN LICHTE LAAG. (WANNEER DE LICHTE BOVENOP LIGT, KLIK DAN DE DONKERE LAAG AAN EN SCHUIF DEZE NAAR BOVEN.)

16

| DIGIFOTO STARTER

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

4

5

Nu klik ik op de bovenste laag in het lagenpaneel en vervolgens in het menu Selecteren > Kleurbereik > Hooglichten. Wat ik in de donkerdere foto selecteer, komt namelijk terecht in de lichtere foto. Daarom kies ik de blauwe lucht uit, want die wil ik in de lichte foto plaatsen. Ik wil het lichte blauw van de hemel namelijk donkerder maken. Theoretisch zou ik precies omgekeerd kunnen werken en lichte delen in een donkere foto kunnen plaatsen, maar meestal krijg je dan lelijke overgangen.

Nu pas ik de waarde voor maken en tolerantie aan, zodat de selectie heel grof overeenkomt met wat ik wil laten zien van de bovenste donkerdere laag in de onderste. Wit is doorzichtig, zwart niet. Alles wat wit is, wordt dus zichtbaar in de onderste foto, alles wat zwart is blijft verborgen. Belangrijk is, dat selectie ongeveer klopt met de helderheid die je voor ogen had.

Dat er in de foto delen zijn met dezelfde helderheid, die je niet wil selecteren, is niet erg. In een volgende stap kun je het masker eenvoudig aanpassen.

6

NU KLIK IK OP OK. JE ZIET NU EEN SELECTIE VAN DE BOVENSTE LAAG, MET EEN BEWEGENDE ARCERING (DIE WEL MARCHING ANTS, LOPENDE MIEREN, GENOEMD WORDT). ALS DE KEUZE VAN DE LICHTE GEDEELTEN IN ZIJN ALGEMEENHEID NIET GOED IS, GA DAN VIA HET HISTORIEPANEEL TERUG NAAR DE STAP VÓÓR KLEURBEREIK EN PAS MAKEN EN TOLERANTIE AAN NET ZOLANG TOTDAT HET WEL KLOPT.

'HET MAKEN VAN MASKERS IS NU MAKKELIJKER DAN VROEGER'

7 WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

IK KLIK NU IN HET LAGENPANEEL OP HET SYMBOOL VAN EEN FOTO MET EEN CIRKEL ERIN (LAAGMASKER TOEVOEGEN).

DIGIFOTO STARTER |

17

BASISCURSUS

GROTE CONTRASTEN

8

Als dit resultaat me bevallen zou zijn, was ik klaar geweest. Het bevalt me echter niet. De boom ziet er lelijk uit, want hij is te licht vergeleken met de blauwe lucht. De klimop op de stam lijkt wel goed.

9

Ik moet dus een groot deel van de boom van de bovenste laag ook in de onderste laag opnemen. Daartoe moet ik het masker aanpassen. Daartoe ga je in het masker verven. Dat kan alleen met zwart en wit, dus wanneer voorgrond en achtergrondkleur niet zwart en wit is, druk dan op ‘d’. Dubbelklik dan op het symbool masker in het lagenpaneel. Klik nu op het penseel (of druk

IN DIT STADIUM HEB JE TWEE MOGELIJKHEDEN. IS DE SELECTIE TE ZWAK OF TE STERK, DAN MOET JE VIA HET HISTORIEPANEEL TERUG NAAR DE STAP VÓÓR KLEURBEREIK EN MAKEN EN TOLERANTIE AANPASSEN NET ZOLANG TOTDAT HET WEL KLOPT. KLOPT DE SELECTIE IN ZIJN ALGEMEENHEID WEL, MAAR HIER EN DAAR ZIJN ER DELEN VAN DE FOTO DIE NIET IN HET MASKER WIL HEBBEN, DAN HOEF JE NIET TERUG.

‘b’) en verf met wit in het masker zodat de boom ook donker wordt. (Wanneer de voorgrondkleur zwart is, druk dan ‘x’.) Met wit maak je meer zichtbaar van de donkerste laag, met zwart meer onzichtbaar. Met wit wil ik het grootste deel van de boom laten verdwijnen, op de klimop na. Om het aanpassen van de laag gemakkelijker te maken, maak ik de onderste laag onzichtbaar.

Daartoe klik ik op het oogje van de onderste laag in het lagenpaneel. Nu zie ik alles wat er van de bovenste laag in de onderste geplaatst wordt. De boom is grijswit geblokt; die komt dus niet in de onderste laag maar dat willen we nu juist wel. Om die zichtbaar te maken, hoef ik alleen met wit (doorzichtig) over de boom te schilderen; die wordt dan zichtbaar. (Klik je bovenin de menubalk dan kun je het penseel groter en kleiner maken en draaien. In combinatie met inzoomen in het beeld is het dat heel handig wanneer je vormen precies wil volgen.)

10

18

| DIGIFOTO STARTER

IK KLIK NU WEER OP HET OOGJE VAN DE ONDERSTE LAAG OM DIE ZICHTBAAR TE MAKEN. IN COMBINATIE MET DE DONKERE ACHTERGROND BLIJKT DE KLIMOP NU NET IETS TE LICHT. IK KLIK DE ONDERSTE LAAG AAN EN MAAK EEN CONTRASTCURVE. DE FOTO IS NU BIJNA KLAAR MAAR NOG NIET HELEMAAL.

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL

TOT €250 CANON-TEGOED Mooi meegenomen voor de zomer.

SHOOT > REMEMBER > SHARE Kies uit tot €180 cashback of €250 Canon-tegoed op geselecteerde Canon-producten. Actieperiode van 17 mei t/m 31 juli 2017. Ga voor alle informatie naar canon.nl/promoties/zomer

*

BASISCURSUS

11

GROTE CONTRASTEN

ALHOEWEL DE VERSCHILLENDE LAGEN NU OPTIMAAL OP ELKAAR AFGESTEMD ZIJN, KAN DE FOTO ALS GEHEEL NOG EEN KLEINE AANPASSING GEBRUIKEN. IN DIT GEVAL PAS IK DE HELDERHEID EN HET CONTRAST AAN DOOR EEN CURVE. HET BESTE DOE JE DAT EEN HALF UUR OF ZO NADAT JE KLAAR BENT MET DE REST VAN DE BEWERKINGEN. WANNEER JE NAMELIJK LANG VOOR JE BEELDSCHERM ZIT, VERLIES JE HET GEVOEL VOOR DE GEMIDDELDE HELDERHEID EN HET GEMIDDELDE CONTRAST WAT UIT HET OOG. VOOR DE VERHOUDING TUSSEN DE VERSCHILLENDE LAGEN ONDERLING MAAKT DAT GEEN VERSCHIL, MAAR WEL VOOR DE FOTO ALS GEHEEL WEL.

12

NA DEZE FINISHING TOUCH REST ALLEN NOG HET SAMENVOEGEN VAN DE LAGEN EN DE VERSCHERPING. DAARTOE MAKEN WE ER EERST ÉÉN LAAG VAN. DE GROOTTE VAN DE FOTO NEEMT DAARDOOR STERK AF, VAN 540 MB (TWEE LAGEN MET MASKER, 16 BIT) VIA 62 (16 BIT) TOT 34 MB (8 BIT).

VERSCHERPEN DOE JE UITERAARD MET SLIM VERSCHERPEN, WANT WIE WIL ER NU DOM VERSCHERPEN? (DOM VERSCHERPEN IS VERSCHERPEN DOOR HET GEBRUIKEN VAN ONSCHERP MASKER OF DOOR GEWOON VERSCHERPEN TE GEBRUIKEN). NA VERSCHERPING VOLGT EEN LAATSTE INSPECTIE. MOCHTEN ER DAN KLEINE ONGERECHTIGHEDEN ONTSTAAN ZIJN, DAN KUN JE DIE WEGNEMEN DOOR IN HET HISTORIEPANEEL TWEE STAPPEN TERUG TE GAAN EN MET WIT OF ZWART IN HET MASKER TE VERVEN. OOK HIER WAS DAT NODIG:

EINDRESULTAAT

HISTORIEPANEEL

Eén van de grote voordelen van Photoshop is dat je je fouten altijd goed kunt maken door als het ware in de tijd terug te keren (Venster > Historie). Bij ingewikkelde bewerkingen zoals helderheidsmaskers, kan dat heel belangrijk zijn. Je kunt per bewerkingsstap teruggaan. Wanneer je bijvoorbeeld met het stempelgereedschap even ophoudt en daarna weer doorgaat, zijn dat twee stappen. Let er wel op dat je in Bewerken > Voorkeuren > Prestaties > Historiestaten het aantal op 200 of meer instelt. Dat kost weinig schijfruimte, maar kan in bijzondere gevallen een uitkomst betekenen. In Lightroom kan je wel steeds opnieuw je instellingen veranderen, maar geen concrete stappen terugzetten. Dat kun je echter wel doen door regelmatig een nieuwe versie van foto te exporteren.

20

| DIGIFOTO STARTER

WWW.DIGIFOTOSTARTER.NL