DIGIFOTO Pro 4.2018

Reviews Canon EF 70-200mm f/2.8 IS III USM - Samyang AF 85mm f/1.4 EF

DIGIFOTOPRO.NL

NUMMER 4

2018

PRIJS 5,95

Review

Nikon Z7 Veelbelovend nieuw Begin!

STORYTELLING

Hoe haal je het beste verhaal uit je foto’s

Interview

Strobist Martin Hogeboom Lekker knutselen met licht Achtergrond

Interview

Stormvogelperspectief

Én-én bestaat niet

Fotografie vanuit de cockpit

Preview

Canon EOS R Spiegeloos in de praktijk!

Videografie of fotografie

Objectieven Samyang 24mm f/2.8 FE - Tamron 28-75mm F/2.8 Di III RXD

NUMMER 4/2018

M I R R O R L E S S R E I N V E N T E D E E N

N I E U W E

O P T I S C H E

S T A N D A A R D

V O O R

P R E S T A T I E S

Of u nu foto’s of video’s maakt, de nieuwe full-frame Z-serie verlegt de grenzen als het gaat om beeldkwaliteit en objectiefmogelijkheden, dankzij de nieuwe Z-vatting. Geniet van volledige creatieve vrijheid met de nieuw ontworpen NIKKOR Z-objectieven of kies uit een totaal van circa 360 compatibele NIKKOR F-objectieven*.

Ervaar vandaag nog de revolutionaire optische prestaties in een compacte body.

493 A F- P U N T E N | V R M E T 5 A S S E N I N D E C A M E R A | TOT 9 B P S QUAD VGA ELEKTRONISCHE ZOEKER | FULL-FRA ME 4K UHD *Bij bevestiging op de FTZ-vattingadapter. Er gelden mogelijk beperkingen voor sommige objectieven.

WELKOM

Welkom

Na Nikon was het begin september de beurt aan Canon om haar eerste spiegelloze full-frame camera te lanceren. Kwam Nikon met twee nieuwe modellen, de Z6 en de Z7, Canon toverde in Londen de EOS R uit de hoge hoed. Hiermee is de fotografiewereld onomkeerbaar veranderd. Moest het eerst allemaal groot, groter, grootst, en daarmee ook zwaar, vandaag de dag zijn licht en compact dé sleutelwoorden binnen de fotografie. Van spiegelreflex naar spiegelloze, compacte professionele camera's.

Mogen we dit een een aardverschuiving noemen?

Vergelijkbaar met de transitie van analoge naar digitale fotografie? Wellicht overdrijven we nu, maar je moet soms chargeren om een punt te maken. Bovendien zijn wij serieus benieuwd naar het vervolg. Fotograferen we binnen enkele jaren allemaal spiegelloos, op een enkele romanticus na?

Zoals we vandaag de dag ook nog wel eens zo'n 'gekkie' treffen die nog analoog schiet? Wat is jullie voorspelling? Hoe dan ook, DIGIFOTO Pro volgt de trends en het laatste nieuws natuurlijk op de voet.

Wat te denken van de verschillen en de overeenkomsten tussen de nieuwste spiegelloze full-frame body’s van Nikon en Canon. Het zal binnenkort allemaal blijken. Uiteraard hebben wij beide camera's ook al aan de tand gevoeld.

De Nikon Z7 zelfs al zeer uitvoerig. Je leest onze bevindingen met deze camera op pagina 108.

De Canon EOS R hebben we nog niet uitvoerig kunnen testen, maar we hadden in Londen tijdens de lancering wel een hands-on met deze camera.

Op basis daarvan kunnen wij in ieder geval al wel enkele conclusies trekken: de EOS R is uitzonderlijk snel én precies, ook onder zeer moeilijke lichtomstandigheden. Lees het op pagina 84.

Terug naar de vraagstelling: is de spiegelreflex, een uitstervend ras? Het is een vraag die wij voorlegden aan Jan-Willem Verschuuren, General Manager Sigma Benelux, en Marlow Wijnhoud, Project Manager Sigma Benelux. Jan-Willem: ‘De ontwikkelingen op het gebied van mirrorless gaan razendsnel, zeker nu Canon en Nikon komen met camera's die full-frame mirrorless zijn. Ik verwacht

niet dat de spiegelreflex helemaal verdwijnt, maar er zal een grote verplaatsing plaatsvinden naar mirrorless systemen, een verplaatsing die we de afgelopen jaren al bij Sony hebben gezien. Canon en Nikon zullen deze tendens versnellen.' Lees het hele interview met Jan-Willem en Marlow op pagina 104.

Als vanzelfsprekend is er nog veel meer te lezen in dit nummer. Zo hadden we onder andere ook interviews met Fujifilm-ambassadeur Martin Hogeboom en documentair fotograaf Jeroen Toirkens. Het werk van Martin kenmerkt zich door een cocktail van mooi licht, onscherpte, knallende kleuren en bijzondere standpunten.

Lees zijn verhaal en geniet van zijn prachtige beelden. Je vindt het interview met Martin onder de kop 'Knutselen met licht, daar haal ik mijn lol uit'. Het verhaal met Jeroen vind je onder de kop 'Storytelling, hoe haal je het beste verhaal uit je foto's'.

Los van de nieuwste Canon- en Nikon-modellen gingen wij ook op pad met kersverse objectieven van onder andere Tamron en Samyang en last but not least staat dit nummer natuurlijk wederom vol met inspirerende en leerzame achtergrondverhalen.

Een uitgave van Clipboard Media & Content Delftweg 147 2289 BD Rijswijk Nederland Tel: +31(0)15 7600.700 info@clipboardmedia.nl www.clipboardmedia.nl Uitgever Linda Oenema linda@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.700 Concept en idee Jascha Vink jascha@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.771 Redactie Geert van der Klugt Dré de Man Bart Remmers Jordi Smit Remco Stunnenberg Christel de Wolff redactie@thecontentgroup.nl +31(0)15-7600.707 Met dank aan Jan Duker Johan Elzenga Delio Nijmeijer André Roodhuizen Marketing & PR Tim Beemer marketing@clipboardmedia.nl +31(0)15-7600.700 Traffic Manager Lindsay van Veelen traffic@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.700 Sales Bart Arkesteijn Mitchell Koymans Jascha Vink sales@clipboardmedia.nl +31(0)15 7600.770 Data Analist Sven de Heer Content manager Martijn Herremans

Genoeg reden om door te lezen!

Veel lees- en kijkplezier.

Vormgeving Martijn Herremans Lloyd Troost Ron de Vos

Redactie DIGIFOTO Pro

Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem Distributie Benelux Betapress BV, Gilze Imapress, Turnhout, België ISSN 2468-869X

Abonnementen Jaarabonnement Nederland (6 edities): € 29,75 Jaarabonnement Europa (6 edities): € 72,50 Losse edities: € 5,95 (prijswijzigingen voorbehouden) Telefoon: 015-7600700 E-mail: abo@clipboardmedia.nl

DIGIFOTO PRO 4

Het abonnement wordt automatisch verlengd.

Opzeggen kan schriftelijk of per e-mail uiterlijk 2 maanden voor afloop van de abonnementsperiode.

Eerder verschenen edities zijn na te bestellen via www.digifotopro.nl/nabestellen of door een e-mail te versturen naar abo@clipboardmedia.nl.

Copyright © Clipboard Media & Content Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, gekopieerd of op andere wijze worden verspreid zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.

DIGIFOTO Pro is powered by

3

AWARDS | UITLEG

Over onze reviews

Elke editie testen we diverse camera’s, objectieven en accessoires. Maar hoe testen we deze producten precies en hoe beoordelen we ze? Op deze pagina geven we je een overzicht van onze criteria en testmethoden.

We testen de producten grotendeels in de praktijk. Een objectief of camera gebruiken we op dezelfde manier zoals we ook onze eigen apparatuur gebruiken. Daardoor lopen we tegen praktische bezwaren of voordelen aan die minstens zo belangrijk zijn als alleen de droge cijfers en testresultaten.

Daarnaast kijken we onder gecontroleerde omstandigheden naar de belangrijke aspecten.

Camera's

Bij onze camera-reviews geven we scores voor vijf verschillende criteria.

We beoordelen camera's per categorie, de scores van een compactcamera kun je dus niet direct met die van een spiegelreflexcamera vergelijken. Ook zijn beoordelingen tijdgebonden. Je kunt camera's van nu immers moeilijk vergelijken met camera's van een paar jaar geleden.

Awards

Wij kunnen niet bepalen hoeveel waarde jij hecht aan bepaalde eigenschappen van een objectief of camera. De een zal bijvoorbeeld snelheid belangrijker vinden dan de ander. Daarom geven we scores voor de afzonderlijke criteria. Wel vellen we een eindoordeel in de vorm van één van onderstaande awards.

BRONS

Beeldkwaliteit

De score voor de beeldkwaliteit beoordelen we aan de hand van de ruisprestaties, het dynamisch bereik en de kleurweergave van de camera.

Bediening

Bij de bediening beoordelen we niet alleen de ergonomie, maar ook de menustructuur van de camera.

Snelheid

ZILVER

Objectieven

De beoordeling van objectieven lijkt op die van camera's, maar we gebruiken hiervoor een aantal andere criteria.

Onder snelheid valt het autofocussysteem, maar ook de tijd die de camera nodig heeft om foto’s weg te schrijven.

Scherpte

Behuizing

scherpte. Bij zoomobjectieven

Alle objectieven testen we op

brandpuntsafstanden.

Prijs/kwaliteit

Onder vervormingen rekenen

Categorieën

Camera’s delen we in onderstaande (sub) categorieën in. De scores en de awards zijn alleen onderling te vergelijken bij camera’s in dezelfde subcategorie. Krijgt een compactcamera van ons een Goud Award, dan wil dat niet zeggen dat deze camera even goed presteert als een spiegelreflexcamera met diezelfde award.

Spiegelreflexcamera’s (dslr) • Instap • Geavanceerd • Professioneel

Compacte systeemcamera’s (CSC) • Instap • Geavanceerd • High-end

DIGIFOTO PRO 4

Vervormingen we zaken zoals chromatische aberratie, vignettering, vertekening en flare. Een hoge score betekent bijvoorbeeld dat het objectief weinig vervormingen heeft.

Autofocus We kijken niet alleen naar de snelheid van de autofocus, ook de geluidsproductie en de nauwkeurigheid nemen we mee in de beoordeling.

Behuizing Steekt het objectief degelijk in elkaar, zijn er bijvoorbeeld stof- en regenafdichtingen?

Prijs/kwaliteit Komen de prestaties van het objectief ook overeen met wat je op basis van de prijs mag verwachten?

Een product dat doet wat het moet doen, maar niet echt uitblinkt krijgt een bronzen award.

Zilver

Producten die een goede indruk op ons achterlaten krijgen een zilveren award.

Goud

Weet een product ons echt te overtuigen, dan belonen we het met een gouden award.

Platina PLATINA

kijken we naar diverse

Bij de beoordeling van de behuizing kijken we naar de bouwkwaliteit, maar ook het LCD en de zoeker nemen we in ogenschouw.

Komen de prestaties van de camera ook overeen met wat je op basis van de prijs mag verwachten?

GOUD

Brons

Voor de echt uitblinkende producten is er de platina award. Een product moet ons volledig weten te overtuigen willen we deze award toekennen.

Onderscheidingen

Sommige producten hebben een opvallende eigenschap, zeer goede prijs-kwaliteitverhouding of steken boven de rest uit dankzij hun ontwerp.

Hiervoor delen we de volgende onderscheidingen uit. Deze kunnen ook gecombineerd worden met een award.

Innovatief

Hebben fabrikanten lef en komen ze met nieuwe technieken of toepassingen? Dan kunnen ze een innovatie award verwachten!

Budget

Is het product vriendelijk voor je portemonnee, dan krijgt het een budget award mee.

Design

Niets zo persoonlijk als smaak, maar voor een bovengemiddelde aandacht voor het ontwerp kennen we een design award toe.

5

DAGELIJKSE CREATIVITEIT, EENVOUDIG MET DE 24,2 Megapixel CMOS-sensor • ~ 180 ° Kantel- & Flip-touchscreen LCD Elektronische zoeker • Bluetooth- en wifi-connectiviteit • Slow Motion HD • 4K-video Filmsimulatiemodi • Compatibel met meer dan 25 top kwaliteit FUJINON Objectieven

FUJIFILM-XT100.COM

INHOUD

56

Canon EOS R

Hands on met gloednieuwe EOS R

Objectieven

Gear

36

86 EIZO ColorEdge CG319X

44

50

Samyang AF 85mm f/1.4 EF

Een vedergewicht met grootse prestaties

Nieuwe paradepaard van EIZO

Samyang 24mm f/2.8 FE

Bijzonder en compact

Tamron 28-75mm F/2.8 Di III RXD

Een sprong in het diepe met dit objectief

60

Canon EF 70-200mm f/4L II USM en EF 70-200mm f/2.8 IS III USM

Upgrade van twee geliefde objectieven

Interviews 12

90

Strobist Martin Hogeboom

'Knutselen met licht, daar haal ik mijn lol uit'

Dronepiloot Wiebe de Jager

'Ik ben bang dat straks alles verboden wordt'

DIGIFOTO PRO 4

40

Nikon Z7

Veelbelovend nieuw begin!

7

P O K E G N WIJ ZIJ N E E I F A R FOTOG VIDEO.IJ ZIJN W CAMERA TOOLS.NL

Al 10 jaar hét adres voor liefhebbers van fotografie en video www.cameratools.nl

info@cameratools.nl

055 - 538 08 00

Paramariboweg 41, 7333 PA Apeldoorn

INHOUD

Interviews 32 Sigma

'Van alternatieve keus, naar eerste keus'

96 Stormvogelperspectief

Fotografie vanuit de cockpit

104 Videograaf Michel Maat

Delen en samenwerken als adagium

68

Documentaire fotograaf Jeroen Toirkens

Haal het beste verhaal uit je foto's

Boeken 114 Scott Kelby

Het grote flitserboek

Wiebe de Jager

Focus op Fotografie: 360°-fotografie en -video

40

115 Michael Freeman

Digitale straatfotografie

Ian Hayden Smith

De kleine geschiedenis van de fotografie 96

104

Achtergrond 24

64

Fotograferen met filters

Geef jouw visie meer kracht

Als fotograaf onderweg

Wat neem je mee? Tablet of laptop?

82

Fotobeheer met Adobe Lightroom Classic CC

Laat een wereld voor je open gaan

78

24

64

Fotowedstrijden 110 Fotowedstrijd Technologie

Je kans op eeuwige roem!

112 Winnaar fotowedstrijd: Macro

De dodendans

DIGIFOTO PRO 4

110

112 Winnaar fotowedstrijd: Macro

De dodendans

9

NIEUWS

Het beste nieuws van de afgelopen tijd De cameramerken en fabrikanten hebben de afgelopen tijd weer niet stilgezeten. Op de redactie werden wij overspoeld door berichten over nieuwe producten. De belangrijkste nieuwsberichten zetten wij hier voor jou op een rij.

TEKST REDACTIE

TAMRON LANCEERT LICHTSTERK ULTRAGROOTHOEK OBJECTIEF

Tamron lanceert een nieuw lichtsterk en professioneel ultragroothoek objectief voor Full Frame camera’s: de Tamron SP 15-30mm F/2.8 Di VC USD G2 (Model A041).

Prijs € 1.399,Info www.tamron.eu

De nieuwe Tamron SP 15-30mm F/2.8 Di VC USD G2, zet de traditie voort van Tamrons hoge optische prestaties, die in het voorgaande model A012 wereldwijd al zo geroemd werden door zowel fotografen als de vakpers. Door de integratie van een XGM-lenselement (eXpanded Glass Molded Aspherical) en meerdere LD-lenselementen (Low Dispersion) zijn de vervorming en laterale chromatische afwijkingen, die zo vaak voorkomen bij groothoekopnamen, sterk geminimaliseerd.

Verder is een nieuw ontwikkelde AX (Antireflectie eXpand) Coating aangebracht op de lensdelen om ghosting en flare grondiger te

verminderen. ´De optische prestaties van deze zeer lichtsterke f/2.8 ultra groothoekzoom zijn vanaf de brandpuntsafstand van 15mm al uitstekend´ aldus Tamron. Bovendien zorgt de ingebouwde Tamron Dual MPU (Micro-Processing Unit) voor sterk verbeterde AF-snelheid, AFnauwkeurigheid en sterkere beeldstabilisatie.

Met de introductie van dit model zijn er nu drie lichtsterke Tamron f/2.8 professionele zoomobjectieven met VC (beeldstabilisatie) van de tweede generatie (Tamron G2). De SP 1530mm f/2.8 Di VC USD G2 voor Nikon komt eind september beschikbaar, de versie voor Canon wordt eind oktober verwacht.

FUJIFILM INTRODUCEERT TWEE NIEUWE LICHTSTERKE OBJECTIEVEN Fujifilm brengt haar eerste superlichtsterke FUJINON XF200mm f/2 R LM OIS WR telefoto objectief op de markt, inclusief een FUJINON XF1.4X TC F2 WR teleconverter. Daarnaast komt Fujifilm met het langverwachte FUJINON XF8-16mm f/2.8 R LM WR ultragroothoek zoomobjectief.

De XF200mm f/2 R LM OIS WR is een zéér lichtsterk tele-objectief dat wordt toegevoegd aan de line-up van de FUJINON XF objectieven. Met een maximale diafragma-opening van maar liefst f/2.0 en een brandpuntsafstand van 200mm, verkrijgt dit objectief een beeldhoek van 305mm in vergelijking met het 35mm filmformaat. 'In lijn met alle andere FUJINON objectieven kenmerkt

10

ook dit objectief zich door een zéér groot oplossend vermogen en is het daardoor in staat ragscherpe opnames mee te maken' aldus Fujifilm. In combinatie met de FUJINON XF1.4X f/2 TC WR teleconverter kan het brandpuntsafstand met 1.4x worden verlengd tot 427mm, waarbij het grootst gekozen diafragma slechts f/2.8 bedraagt. Deze combinatie komt in oktober 2018 beschikbaar.

DIGIFOTO PRO 4

FUJINON XF8-16MM F/2.8 R LM WR Het FUJINON XF8-16mm f/2.8 R LM WR ultragroothoek zoomobjectief is voorzien van de allerlaatste optische technieken waardoor opnames van hoek tot hoek volgens Fujifilm ragscherp zijn. Dit FUJINON ultragroothoek XF objectief is specifiek ontworpen voor de camera’s uit de Fujifilm X-Serie. Door zijn grote diafragma van f/2.8 over de volledige zoomlengte van 8mm tot 16mm (beeldhoek 12-24mm in vergelijk met een 35mm camera) is dit ultragroothoek objectief met recht zéér lichtsterk te noemen. Het is daarom een

perfecte aanvulling op de reeds bestaande lichtsterke f/2.8 zoomobjectieven zoals de XF16-55mm f/2.8 R LM WR en de XF50-140mm f/2.8 R LM OIS WR. Hierdoor ontstaat een perfecte drie-eenheid aan objectieven die reikwijdte vertegenwoordigen in beeldhoek van 12mm tot en met 213mm in vergelijk met het 35mm-filmformaat. Naar verwachting komt de XF8-16mmF2.8 R LM WR eind november 2018 beschikbaar op de markt.

Prijs FUJINON XF200mm f/2 R LM OIS WR + teleconverter € 5.999 | FUJINON XF8-16mm f/2.8 R LM WR € 1.999,Info www.fujifilm.eu.nl

LEICA PRESENTEERT NIEUWE LEICA M10-P

Leica presenteert met de Leica M10-P een nieuw model in het Leica meetzoekercamerasegment. De Leica M10-P is gebaseerd op de huidige en zeer geliefde Leica M10 en biedt dan ook alle technische voordelen van het Leica M meetzoekersysteem.

De M10-P is zeer discreet en richt zich op de meest essentiële camerafuncties. Het is daardoor de belichaming van de Leica M-filosofie en brengt het traditionele understatement van de M-serie naar een nieuw en nog hoger niveau. Het unieke kenmerk van de Leica M10-P is het extreem lage geluidsniveau van zijn sluiter.

Het is daarmee de stilste ontspanner van alle M-Camera’s die Leica ooit gebouwd heeft. Dit maakt het de eerste digitale M-Camera die nog discreter is dan zijn analoge voorgangers. Het bijna niet hoorbare ontspannen van de sluiter maakt deze camera het ideale gereedschap om authentieke opnames uit het hart te kunnen maken, dus in situaties waar rust en stilte essentieel zijn. De Leica M10-P wordt aangeboden in een zwart-chromen en zilver-chromen afwerking.

NIKON BRENGT DE AF-S NIKKOR 500MM F/5.6E PF ED VR

Naast de introductie van het nieuwe Z-vattingsysteem kondigde Nikon de afgelopen periode nog meer nieuwe gear aan; het AF-S NIKKOR 500mm f/5.6E PF ED VR. Dit superteleobjectief is compatibel met het Nikon FX-formaat.

Prijs € 3.999,Info www.nikon.nl

Prijs € 7.630,Info www.leica.com

DIGIFOTO PRO 4

De AF-S NIKKOR 500mm f/5.6E PF ED VR is handzaam en biedt volgens Nikon erg goede optische prestaties en functionaliteit, ook wanneer het objectief gebruikt wordt zonder statief. De nieuwe AF-S NIKKOR 500mm f/5.6E PF ED VR is een superteleobjectief met een vaste brandpuntsafstand dat compatibel is met Nikon FX-formaat digitale SLR-camera's. Dit 500mm-objectief maakt gebruik van een PF-lenselement (Phase Fresnel). Dit heeft de grootte en het gewicht van het objectief aanzienlijk verminderd. Zo weegt dit teleobjectief slechts 1460 gram (ongeveer hetzelfde gewicht als de AF-S NIKKOR 70-200mm f/2.8E FL ED VR). Andere 500mm-objectieven wegen normaal meer dan 3000 gram. De AF-S NIKKOR 500mm f/5.6E PF ED VR is bovendien stofbestendig en druipwaterdicht. Het objectief is vanaf eind september te koop.

11

INTERVIEW | MARTIN HOGEBOOM

Martin Hogeboom, Epe

In het werk van fotograaf Martin Hogeboom draait het om verhalen. Hij vertelt een verhaal met zijn camera: van een persoon, merk of product. Martin fotografeert voornamelijk mensen, in de vorm van portretten bij een interview, reclamefoto's voor een dienst of product, modefoto's et cetera.

Van snelle locatieportretten in reportagestijl tot uitgebreide fotoshoots met veel extra verlichting, styling en beeldbewerking. Wat de opdracht ook is, in elke situatie wil hij een boeiend beeld maken.

Sinds 2001 is Martin fulltime beroepsfotograaf in reclame-, portret- en modefotografie. Hij werkt voornamelijk op locatie in Nederland, maar ook in het buitenland. www.martinhogeboom.nl

'Knutselen met licht, daar haal ik mijn lol uit' Het werk van Fujifilm-ambassadeur Martin Hogeboom kenmerkt zich door een cocktail van mooi licht, onscherpte, knallende kleuren en bijzondere standpunten.

Zijn beelden roepen niet zelden een wow-effect op. Een gesprek met deze fotograaf die vaak in een adem wordt genoemd met strobistfotografie. Een term waar Martin zelf niet veel mee kan. 'Geef het maar een naam.'

TEKST REMCO STUNNENBERG

FOTOGRAFIE MARTIN HOGEBOOM

Google de naam Martin Hogeboom en je krijgt allerlei hits in combinatie met strobistfotografie. Strobist is een veelgebruikte verzamelnaam voor het creatief werken met opzet- of reportageflitsers. Je gebruikt hierbij je opzetflitsers los van je camera en meestal in combinatie met het bestaande licht.

De naam is afkomstig van blogger en fotograaf David Hobby die op zijn populaire website www.strobist.com uitgebreide informatie geeft over deze manier van fotograferen. Martin zelf moet erom lachen. Hij is er de man niet naar om zichzelf te typeren. Of het moet deze typering zijn: 'Ik ben gewoon een fotograaf.' Daarmee doet hij zichzelf eigenlijk tekort. Martin is echt veel meer dan een gewone fotograaf, maar het zegt veel over zijn bescheiden inborst. 'Laten we het niet ingewikkelder maken dan het is. Ik maak veelvuldig gebruik van draagbare en relatief simpele flitslampjes. Dat wordt ook wel strobistfotografie genoemd. Geef het maar een naam, het is mij om het even.'

'Mooi licht heb ik altijd belangrijk gevonden', vervolgt Martin. 'Aan het begin van mijn professionele loopbaan

12

nam ik vaak mijn studiolampen mee. Maar dat was altijd een gedoe.

Opbouwen, kabels uitrollen, softboxen installeren... Allemaal erg omslachtig en tijdrovend. Tijd die ik voor veel opdrachten helemaal niet heb. Om over het gesleep nog maar te zwijgen. Ik ging dus steeds vaker over op bestaand

'Ik vind het het leukste wanneer ik een uur met iemand kan knallen'

op die manier werk. Wanneer ik shoots doe waarbij ik alle tijd heb en er een hele show van kan maken, maak ik ook weleens gebruik van grote studioflitsers.

En ook als ik eens echt power nodig heb, zet ik mijn grote zware accuflitsers van Profoto in. Het is dus niet zo dat ik alleen maar met kleine flitsers werk. Maar stel nu dat ik alleen nog maar met kleine flitsers zou kunnen werken, dan kan ik nog 99 procent van mijn opdrachten uitvoeren. Want ook voor situaties die eigenlijk vragen om krachtige flitsers, heb ik wel wat creatieve oplossingen met kleine flitsers in huis. Voor shoots in het buitenland moet ik sowieso altijd klein inpakken. Dan neem ik twee kleine flitsers mee waarmee ik alles doe.'

Niet vies van nabewerking licht. Met andere woorden: de praktijk leert dat je dat grote spul zelden of nooit gebruikt. De flitslampjes waar ik daarentegen mee werk, passen makkelijk in mijn tas en binnen een minuut heb ik een statief met een lampje staan. Heel praktisch. Dat maakt ook dat je er snel gebruik van maakt. Het is dus vanuit praktische overwegingen dat ik graag

Afgezien van zijn geheel eigen belichtingsstijl, is aan de beelden van Martin te zien dat hij niet vies is van nabewerking. Martin: 'Ik vind het leuk om beelden nog een extra effect mee te geven, om nog wat te doen met kleur bijvoorbeeld. Belichting en kleur zijn allemaal erg persoonlijk. De ĂŠĂŠn houdt van lichtere foto's, de ander geeft juist de voorkeur aan meer kleur.

DIGIFOTO PRO 4

Catwoman shoot met model Dominique in Waterschei, BelgiĂŤ Dominique staat in een industriĂŤle lift waarop aan de buitenzijde van links, rechts en achter 2 Canon 580EXII flitsers gericht zijn.

Aan de rechterzijde van de camera is 1 580EXII flitser gericht op haar gezicht.

Hierop zit een 3/4CTO filter en de witbalans is op deze kleurtemperatuur afgestemd. Daardoor verschijnt het licht van de achterste 3 flitsers die geen filter hebben als blauw in de foto.

DIGIFOTO PRO 4

13

INTERVIEW | MARTIN HOGEBOOM

Paard te water, geschoten tijdens de Outdoor Photography Experience in Spanje Tijdens zonsondergang gemaakt, met het licht van 1 Godox AD-200 flitser, rechts van de camera

14

DIGIFOTO PRO 4

En weer een ander houdt van meer of juist minder verzadiging. Wat mij betreft hoeft het niet altijd helemaal realistisch te zijn. Ik doe mijn aanpassingen altijd op gevoel. Het moet bovendien aansluiten bij het gevoel dat ik had toen ik de foto maakte. Recent bewerkte ik een foto die ik maakte tijdens mijn laatste motortrip door de Verenigde Staten: een beeld van oude auto's. Mijn herinnering daarbij was heel erg knallend en zo heb ik dat beeld ook bewerkt. Daarop kreeg ik wat vragen. Mensen vonden mijn bewerking niet helemaal realistisch. Een beetje over de top.

Dat kan, ieder zijn mening. Wanneer ik die foto in zwartwit had bewerkt, had niemand gezegd dat dat niet realistisch is. 'Ja maar die auto's zijn helemaal niet zwart-wit, dat is niet de werkelijkheid.' Kortom, je past je beelden altijd naar eigen smaak aan. Ik vind

het overigens wel supertof om een foto te maken die er al op het display van mijn camera afspat. Dat je dat beeld al aan iemand kan laten zien die met je meekijkt en dat die persoon zegt: 'Wow!'. Dat vind ik ook het toffe aan het werken met de camera's van Fujifilm. Op het display van die camera laat je aan iemand zien hoe het beeld er op dat moment met het bestaande licht uitziet. Live view! Vervolgens druk ik op de ontspanknop en gaan er vier flitsers af en heb je iets heel anders. Dat blijft iets magisch. En dan ook dat wow-effect van de mensen eromheen, dat blijft voor mij echt leuk. Er nog wat bij knutselen in de vorm van licht, dat is mijn stijl en daar haal ik veel lol uit.'

'Wat mij betreft hoeft het niet altijd helemaal realistisch te zijn'

Het feit dat Martin bij veel van zijn beelden gebruik maakt van flitslicht, betekent niet dat hij niet van

Don Robertson van The Gold King Mine and Ghost Town in Jerome, Arizona op zijn Harley Davidson Liberator Een snel portret tijdens een trip door het zuidwesten van de USA voor Crossroads motortours. Don staat even stil met zijn motor in de schaduw van een paar bomen, zijn gezicht is ingeflitst met een Cactus RF60 flitser, vastgehouden door ĂŠĂŠn van zijn reisgenoten.

DIGIFOTO PRO 4

15

INTERVIEW | MARTIN HOGEBOOM

'Wanneer de persoon voor mijn lens inkakt, kan ik nog zo'n mooi licht hebben, maar dan kom ik met niets thuis'

het natuurlijke licht houdt. Integendeel. 'Ik houd van fotograferen met mooi licht, maar dat is er gewoon niet altijd. Ik maak eigenlijk altijd gebruik van bestaand licht. Dat vul ik alleen een beetje aan met flitsers. En niet eens altijd. Want dat is wel een gevaar bij fotografen die net beginnen met flitsen. Zodra ze dat een beetje in de vingers krijgen, maken ze bij iedere foto gebruik van flitsers terwijl je die soms ook gewoon moet weglaten.

Ik maak juist ook veel gebruik van bestaand licht. En als ik flits, werk ik vaak ook nog op ISO 1600 en diafragma f/1.4. Juist om lekker veel bestaand licht toe te voegen aan mijn beelden. Dat vul ik aan met een klein beetje flitslicht. Juist dan is zo'n kleine flitser ook zo handig.

16

Daarbij kun je het vermogen heel laag zetten. Dat kan bij die grote, zware jongens niet. Daarbij is het laagste vermogen nog altijd te veel. Die kleine flitser zet ik dan op het laagste vermogen en vaak ook nog in combinatie met grijsfilters, zodat er slechts een klein propje licht bijkomt.'

Terug in de tijd

Portret van Sharon tijdens een workshop Sharon staat in een grote hal voor een raam dat door overbelichting wit is geworden. Op haar gezicht staat vanaf rechts van de camera 1 Canon 580EXII flitser gericht.

Door de combinatie van een vrij langzame sluitertijd met flitslicht is haar kapsel deels scherp en deels onscherp.

Martin keert terug in de tijd. De tijd waarin 'we' nog analoog schoten en onze beelden bewerkte in de doka.

'In die periode moest je alles nog meten. Dan had ik wel een bepaald idee in mijn hoofd bij een beeld, maar de uitkomst was het dan vaak nĂŠt niet.

DIGIFOTO PRO 4

Eve of Destruction (uit de fotoserie Choke and Rescue, gemaakt samen met Peter Vroon) Links en rechts achter de modellen Mathieu en Nadine staan 2 Cactus RF60 flitsers die voor rimlighting zorgen. Vanaf een klein beetje onder ooghoogte van Nadine is er 1 Cactus RF60 flitser gericht op haar gezicht.

Datzelfde licht valt ook op het gezicht van Mathieu een geeft door de richting een meer spookachtige uitdrukking op zijn gezicht.

DIGIFOTO PRO 4

17

INTERVIEW | MARTIN HOGEBOOM

Liveshoot op het podium van Professional Imaging met modellen Ernst en Nadine.

1 Cactus RF60 flitser met Rogue flashbender staat als hoofdlicht op een boomstatief recht boven de as van de camera. Van links en rechts achter zijn 2 cactus RF60 flitsers voorzien van een warmgekleurd (CTO) filter gericht op de modellen. Op de achtergrond staat een flitser gericht waarop een Light Blaster zit, een soort projectiespot die de sterren projecteert. Op de koplamp van de bromfiets zit nog een kleine slave-flitser die wat licht van onderaf op de modellen gooit. En tot slot komt er nog een klein beetje rook uit een rookmachine ter vergroting van de sfeer.

Ik vond de komst van digitale fotografie dan ook een verademing. Leuk hoor, in zo'n doka. Je beeld een beetje manipuleren: doordrukken of juist tegenhouden. Maar ik ben niet zo nostalgisch. Ik vind de mogelijkheden op de computer veel toffer, zoals ik ook veel liever werk met de digitale camera. Daarmee heb je direct feedback op je scherm. Dat maakt het fotograferen zo veel makkelijker. Je weet nu precies wat je doet. Je drukt op een knopje en binnen een halve seconde weet je hoe het licht valt en kun je eventueel nog dingen aanpassen.

Staat die flitser wel goed? Hij licht het hoofd wel mooi uit, maar wat als ik hem nog vijf centimeter hoger zet? Is het effect op het gezicht dan nรณg mooier? Dat soort dingen.

Je moet dat wat je op je camera terugziet dus ook wel een beetje kunnen 'lezen'. Dat neemt niet weg dat het feitelijk een heel simpele bedoeling is. Ik zie exact wat ik doe.

Het is een beetje te bleek of juist wat te donker. Te veel, of juist te weinig schaduw...

Het zijn uiteindelijk maar een paar stapjes om te volgen. Dat maakt dat het allemaal absoluut geen hogere wiskunde is.'

18

Martin leerde veel over flitsfotografie op de fotovakschool, maar het echte werk leerde hij in de praktijk. 'Op de fotovakschool moest alles precies volgens de regeltjes.

Ik heb mezelf juist heel andere dingen

'Camera's die mij het minste in de weg zitten, hebben mijn voorkeur.

Daarom ben ik ook zo'n groot fan van Fujifilm' aangeleerd. En ja, de techniek blijft wel hetzelfde. Je hebt omgevingslicht, dat breng je vervolgens samen met je flitslicht.

Maar op de fotovakschool moest dat allemaal keurig bij elkaar zitten. Ik houd

zelf juist heel erg van flink overbelichten of onderbelichten en dat dan bij elkaar brengen. Kortom, de basislessen van de fotovakschool, de algemene regels, zitten er nog wel in, maar ik heb er mijn eigen draai aan gegeven. Zeker in het begin zocht ik veel dingen online op en daar ging ik dan bij mijn eerste de beste opdracht mee experimenteren. Ik heb het geluk dat ik bijna iedere dag wel een shoot heb en had. Dat geeft mij dus ook veel ruimte om te experimenteren. Ik ging er niet mee trainen, maar bracht het gewoon meteen in de praktijk.' Dat kan heel spannend zijn.

Niet voor Martin. 'Zoals gezegd, zie je wat je doet. En natuurlijk maak ik ook altijd wel een veilige foto. Bovendien, de leukste dingen zijn vaak de dingen die in eerste instantie mislukt lijken om er dan achteraf achter te komen dat je er toch nog iets moois van kan maken.'

'Bij sommige opdrachten staat vooraf alles al vast', vervolgt Martin. 'Dan wil de opdrachtgever gewoon een bepaalde stijl met bijvoorbeeld zacht licht. Dergelijke

DIGIFOTO PRO 4

opdrachten lenen zich niet voor experimenten. Ik geef dan ook de voorkeur aan portretopdrachten voor bijvoorbeeld magazines, waarbij ik helemaal de vrije hand heb. Dergelijke klussen lenen zich uitstekend voor experimenten. Als ik het voor het kiezen had, zou ik daar voor de rest van mijn loopbaan voor tekenen.'

Martin is er als gezegd niet de man naar om zichzelf op de borst te kloppen. Hij is maar 'gewoon fotograaf' en fotografie 'is allemaal helemaal niet zo ingewikkeld'.

Daarnaast typeert hij zichzelf als een fotograaf van de sprintjes. Wat bedoelt hij daarmee? 'Ik vind het het leukste wanneer ik een uur met iemand kan knallen. Dan ben ik helemaal in mijn element. Dat geeft een kick. Als dat dan allemaal lukt en

DIGIFOTO PRO 4

je weet die persoon al die tijd bij de les te houden... Dat is mijn favoriete manier van werken. Op de toppen van mijn kunnen, alle creativiteit die in me zit uit de kast trekken en knallen. Daarbij is het leuk als je dan ook nog eens een mooi gesprek hebt met zo'n persoon tijdens die shoot.

Dat is ook exact de reden dat ik met simpele dingen wil werken. Al die techniek leidt af van het contact met je onderwerp. Wanneer de persoon voor mijn lens inkakt, kan ik nog zo'n mooi licht hebben, maar dan kom ik met niets thuis. Daarom grijp ik ook graag terug naar bepaalde trucjes en effecten die ik al gebruikt heb bij andere shoots en waarvan ik weet dat ze goed werken. Die pas ik dan bij de volgende persoon gewoon opnieuw toe. Natuurlijk in een heel andere omgeving en met een ander kleurenfiltertje, maar wel vanuit

hetzelfde principe, hetzelfde knallende belichtingseffectje.

Zo kan ik al mijn aandacht bij mijn onderwerp houden en val ik qua techniek terug op vertrouwde zaken.'

Techniek versus gevoel?

Martin: 'Techniek belemmert. Dat geldt ook voor camera's.

Camera's die mij het minste in de weg zitten, hebben mijn voorkeur. Daarom ben ik ook zo'n groot fan van Fujifilm.

Ze zijn superklein en liggen prettig in de hand. Ik werk altijd vanaf mijn LCD-scherm, zodat ik heel eenvoudig van standpunt kan veranderen maar ondertussen wel mijn camera kan blijven overzien. Ik vind het heel belangrijk om in de flow van de fotografie te komen, het moet vanzelf gaan. De Fujifilms passen exact in dat plaatje. Flitsen is overigens wel altijd een ding. Je moet die dingen instellen en dat leidt af. Ik probeer dat altijd wel uit te leggen aan de persoon die ik voor mijn lens heb en ik laat vaak ook even zien wat de effecten zijn van wat ik doe. De meesten snappen dat dan ook wel. Het gesprek moet op gang

Ian, alias Pinky, schenkt een lekker glas whisky in bij de Lagavulin distillery op Islay, Schotland (Uit het boek 'Whisky Rocks!')

Daglicht door het raam achter Pinky en vanuit de deur rechts van hem, gecombineerd met het licht uit een Cactus RF60 flitser links van de camera die vastgehouden werd door Reinier Groenendijk, de schrijver van het boek 'Whisky Rocks!'.

19

INTERVIEW | MARTIN HOGEBOOM

blijven. En nee, die gesprekken hoeven niet allemaal even diepgaand te zijn, als er maar contact blijft met de persoon. Dat contact verlies je wanneer je de techniek niet helemaal in de vingers hebt... Dan ga je naar je camera en flitsers zitten staren en raak je je onderwerp kwijt. Dan kun je een goed portret echt vergeten. Dat is ook precies de reden dat ik kies voor een uurtje knallen. Een uur waarin er van twee kanten alle aandacht is. Gaan!

Honderd procent focus op de persoon, de techniek en de creativiteit. En er komen altijd onverwachte dingen tussendoor, want net als je begint met knallen, blijkt één van je flitsers niet te werken. In dat soort gevallen doe ik altijd maar of dat de bedoeling is. Er staan dan wel vijf flitsers, maar ik gebruik er maar twee.

Je moet soms ook gewoon improviseren. Ook dat is fotografie. En kalm blijven natuurlijk.

Nee hoor, niets aan de hand...'

Model Natasja Fox in kleding van l’Adinda Latex met een stoel van Charlie K design in een verlaten kantoorgebouw 1 Cactus RF60 flitser links van de camera met een 1/2 CTO filter en een Rogue Flashender en 1 Cactus RF60 flitser van rechtsboven met witte paraplu en een 1/2 CTO filter, beide gericht op Natasja. De witbalans is afgestemd op dit warmgekleurde licht waardoor het aanwezige daglicht een blauwe tint krijgt. Met wat rook uit een simpel rookmachientje voor wat extra sfeer.

20

In de cameratas van Martin

Ik werk met de Fujifilm X-T2 en de Fujifilm X-Pro 2. Deze camera's gebruik ik in combinatie met de volgende objectieven: de Fujifilm 16mm 1.4, de Fujifilm 35mm 1.4, de Fujifilm 56mm 1.2, de Fujifilm 1024mm 4.0, de Fujifilm 50-140mm 2.8 en de Samyang 8mm. Daarnaast werk ik met het midden-formaat, de Fujifilm GFX50s in combinatie met de Fujifilm 63mm 2.8 en de Canon 85mm 1.2L. Dat laatste objectief gebruik ik in combinatie met een Techart-adapter voor Canon. Voor mijn flitswerk maak ik gebruik van 2 Godox AD200-flitsers, 2 Godox TT-685F-flitsers, 2 Godox X1f-triggers, de Softbox SMDV Speedbox-70s, Rogue-flashbenders, kleurenfilters, een Light Blaster projectieunit, de Profoto B2r - 1200Ws-accuflitser en 3 Cactus RF-60-flitsers met Cactustriggers. Sinds kort werk ik ook met continulicht. Daarvoor maak ik gebruik van de LED-ringlight - Ledgo small video light, Ledgo D600 Fresnel-spot, Ledgo T1440MCII Ultra Matte Light en twee Ledgo LE60-striplights. Ook heb ik nog wat losse oude flitsers en lensjes die ik heel af en toe nog weleens gebruik.

Voor nog meer bijzondere foto's van Martin Hogeboom ga naar DIGIFOTOPRO.NL

DIGIFOTO PRO 4