Glasblazer Vaals

MEESTERGLASBLAZER GERARDO CARDINALE

Vurige dans met de elementen Vaals wordt door de zomerzon in de schijnwerpers gezet. Toch is de straat opvallend leeg. Het atelier van Gerardo Cardinale zit daarentegen stampvol. Zowel jong als oud wil de meesterglasblazer aan het werk zien. Hij stelt niet teleur in een indrukwekkend schouwspel waarin de Italiaan vurig danst met de elementen.

Tekst: Cindy Brouns I Fotografie: Paul Rous

000

000

e dans tussen man en elementen is delicaat. Enkele graden te warm betekent het verschil tussen een intrigerend kunstwerk en een hoopje glasscherven.

Je zou denken dat er daarom vertrouwd wordt op de schaal van Anders Celsius.

000

Daar is echter geen spoor van te bekennen in Gerardo’s atelier. De meesterglasblazer vertrouwt enkel en alleen zijn gevoel.

KENNERSOOG

“Via beweging en zwaartekracht voel ik precies aan welke temperatuur iets heeft. Het allerbelangrijkste is echter timing. Je moet de juiste hoeveelheid lucht op het juist moment blazen.

Kleuren emailleer ik in de oven. Het op temperatuur brengen van kleur is ontzettend belangrijk.”

Gerardo’s kennersoog ziet meteen of de juiste temperatuur, en daarmee kleur, bereikt is. Het woord vakmanschap wordt regelmatig uitgesproken over marketingafdelingen, maar of dat de buitencategorie van Gerardo betreft is ronduit twijfelachtig.

VAKMANSCHAP

De juiste bagage is van essentieel belang: kennis, vakmanschap en gevoel.

En dat gevoel is niet voor iedereen vanzelfsprekend.

“Je moet het in je hebben, de massa kunnen aanvoelen.

Ik kan je alle basistechnieken leren, maar ik kan het gevoel dat ik in 40 jaar

tijd ontwikkeld heb niet op je overbrengen. Dat moet je zelf vormen en dat kost tijd.”

Veel tijd. Geïnteresseerden gooien het bijltje er al snel bij neer als ze horen dat de opleiding liefst zeven jaar in beslag neemt. “Je gaat ook aan jezelf twijfelen, denkt dat je het nooit leert. Maar je moet jezelf de tijd gunnen

en rustig blijven. Het is een kwestie van de massa balanceren en draaien om de zwaartekracht te slim af te zijn. Het zijn allemaal factoren die je aanvoelt, alles moet samenkomen.”

000

ZWAAR WERK

Het aantal glasblazers in Nederland is dun gezaaid. Steeds meer ambachtslieden maken plaats voor machinale productieprocessen. Toch zijn er in landen als Duitsland, Polen, Tsjechië, Italië, Frankrijk en Zweden nog genoeg vakmensen te vinden. 40 procent van het glaswerk wordt machinaal vervaardigd, de overige 60 procent handmatig. Zelf leerde Gerardo het vak in Murano: de Italiaanse bakermat van het glasblazersvak.

Ruim twintig jaar geleden werd zijn talent al erkend toen hij werd uitgeroepen tot de beste glasblazer van Europa. Inmiddels begint het werk lichamelijk zijn tol te eisen.

“Het is een zwaar vak, hard werken in hoge temperaturen. Ik ben nu 54 jaar en over drie jaar ga ik aan de slag met een opvolger. Dan wil ik echt een stapje terug doen.”

PRAKTISCHE PRODUCTEN

De kunstzinnige glascreaties spreken tot de verbeelding, maar er worden ook praktische producten in Gerardo’s atelier vervaardigd. “We maken regelmatig relieken. Onlangs heb ik ter nagedachtenis aan een overledene een glazen pijp, gevuld met zijn as, vervaardigd. In september start ik daarentegen ook met de productie van 4.000 buisjes voor het medisch centrum in Aken. Die buisjes kunnen niet machinaal gemaakt worden omdat het loodgehalte niet lager dan 24 procent mag

000

zijn.” Als je aan glaswerk denkt, gaan je gedachten waarschijnlijk al snel naar de glazen waar je wijn uit drinkt of een kunstobject dat aan de muur hangt. Maar in de luxe levensstandaard die wij genieten, speelt glas een veel grotere rol. “Zelfs in de witte verfmarkeringen op de weg zit glas, zodat het licht weerkaatst.

Als je alles in huis wegdenkt waar glas in verwerkt is, blijft er niet veel over: glasvezel, zekeringen, je telefoon, televisie en zo kan ik nog wel even doorgaan.

We hebben glas hard nodig.”

Het is fascinerend om Gerardo in de weer te zien. Het afkoelen van de massa gaat razendsnel.

Het ene moment wordt er continu gedraaid met vloeibare massa om te voorkomen dat het uitloopt. Een minuut later is dat vormloze goedje getransformeerd in een krachtig steigerend paard of elegante zwaan. “Ieder jaar probeer ik me twee nieuwe technieken eigen te maken. Je moet je altijd ontwikkelen, niet stil blijven staan. Ik beheers mijn vak, vanuit technisch oogpunt is niets onmogelijk met glas!”

000